Toespraak door dhr. Aloïs Michielsen Voorzitter van de Raad van Bestuur aan de Algemene Aandeelhoudersvergadering van 11 mei 2010
Dames en heren,
Wij maken onze toekomst
De kracht om te veranderen Toespraak door dhr. Aloïs Michielsen Voorzitter van de Raad van Bestuur
Algemene Vergadering Solvay 11 mei 2010 11/05/2010
1
Het eerste decennium van de 21ste eeuw ligt achter ons. Het had mooier kunnen zijn. Laten we even tien jaar terugkijken, naar 2000. Het minste dat men kan zeggen, is dat de macro- en micro-economische veranderingen van het decennium beslissend zijn geweest voor onze toekomst. De Groep heeft zich uit de naad gewerkt om zich aan deze veranderingen aan te passen.
Ik zal u niet overstelpen met cijfers, maar het is interessant om stil te staan bij enkele belangrijke macro-economische evoluties: de twee eerste grafieken tonen de evolutie van
SOLVAY © 2010
1
het BBP van de belangrijkste economische blokken in de voorbije tien jaar; de volgende laten voor dezelfde periode de evolutie van de prijs van de Brent en van de inflatie zien en de laatste volgt de evolutie van de wisselkoers tussen de euro en de dollar. Al deze evoluties zijn onderling afhankelijk. Slide 2: Groei van het BBP GROEP SOLVAY
Groei van het BBP % groei op jaarbasis 14 12 10 8
Eurozone VS China
6
Mercosur
4 2 0 2000 -2
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
raming
Economist Intelligence Unit 11/05/2010
2
Wat onthouden we van het voorbije decennium?
-
Ten eerste moeten we de explosie van de groei in Azië en vooral in China onthouden. Hij blijkt duidelijk uit de evolutie van het BBP. De grafiek toont ook dat de Europese Unie veeleer is achtergebleven op het vlak van economische groei.
SOLVAY © 2010
2
Slide 3: Groei van het BBP per inwoner
Groei van het BBP/inwoner (huidige prijzen) 4 3
GROEP SOLVAY
3,6 3
2,8
2,6
2
2,1
2
1,7
1,5 1 0,8
1
2,4 1,7
1,5
1,1
0,9
0,3
0,04
raming
0 -0,5
-1 -2 -3
-3,3
-4 -4,6
-5 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Europese Unie (27 landen)
2007
2008
2009
VS
Bronnen: Eurostat US Dept of Commercie – bureau of economic anaylysis 11/05/2010
3
Toch evolueerde het BBP per inwoner in absolute waarde in Europa ongeveer in gelijke mate in de Unie als in de Verenigde Staten. Europa hoeft zich dus niet over zijn prestaties te schamen, want het is er tegelijkertijd in geslaagd zijn hoog gewaardeerde sociale model in stand te houden – een model dat op prijs wordt gesteld door wie ervan geniet en benijd door de anderen.
Solvay heeft zijn lessen getrokken uit deze situatie. Het heeft zich in Azië ontwikkeld. Het gaat misschien langzaam, maar er zijn allerlei soorten beperkingen.
Zal het BBP nog lang een geschikte maatstaf voor de groei blijven? Het valt te betwijfelen, zolang wij meer aan de Aarde onttrekken dan zij kan opbrengen. Het zal tijd vragen om een consensus te vinden over de aanpassing van de richtpunten. Maar het zal gebeuren, en Solvay bereidt zich voor op een economie van duurzame ontwikkeling.
SOLVAY © 2010
3
Slide 4: Evolutie van de prijs van de Brent GROEP SOLVAY
Evolutie van de prijs van de Brent $
120
100
80
60
40
20
0 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
11/05/2010
-
4
Een typische grafiek voor het decennium is de stijging van de prijs per vat Brentaardolie en, in zijn kielzog, de stijging van de prijzen van een groot aantal grondstoffen. In tien jaar tijd is de prijs van de Brent verdrievoudigd. Dit zijn geen gewone schommelingen. De prijs van de Brent werd uiteraard en onvermijdelijk gekenmerkt door de actualiteit en de geopolitieke spanningen, maar de algemene trend toont de invloed van een aanbod dat de prijs voorrang geeft op de hoeveelheid. Het is een redelijke veronderstelling dat deze situatie zal aanhouden zolang onze industrie niet voldoende alternatieven voor fossiele brandstoffen ontwikkelt.
Solvay is zich hiervan bewust en organiseert zich op een betere manier voor de dekking van zijn energiebehoeften. Het lanceert projecten om op de energiekosten te besparen en interesseert zich voor alternatieve energiebronnen, rechtstreeks via bio-ethanol en indirect via de initiatieven van de divisie New Business Development.
SOLVAY © 2010
4
Slide 5: Evolutie van de wisselkoers EUR/USD
Evolutie van de wisselkoers EUR/USD
GROEP SOLVAY
bron: Europese centrale bank
11/05/2010
-
5
De volgende grafiek toont de evolutie van de wisselkoers tussen de euro en de dollar. Hij lijkt veel op een roetsjbaan, rekening houdend met zijn schaal. Deze evolutie heeft te maken met geopolitieke gebeurtenissen, ongevallen, het uiteenspatten van financiële bubbels, en met storingen in de commerciële en financiële uitwisselingen, die erg snel een weerslag hebben op de wisselkoersen. Het voorbije decennium heeft jammer genoeg geen gebrek aan storingen gehad. We moeten ons niet te veel illusies maken dat dit zal veranderen. Maar laten we hopen dat de schokken in de toekomst minder spectaculair en minder intens zullen zijn, want hun sociale gevolgen worden in onze wereldeconomie steeds pijnlijker. Laten we ook hopen op een beter overleg rond het economische en monetaire beleid tussen de grote blokken en op een betere verankering van de Euro, die een reusachtige bijdrage is van de Europese unie.
Solvay heeft zoals iedereen soms baat gehad bij de sterke schommelingen en heeft er soms ook onder geleden. Dankzij een streng beheer van de
SOLVAY © 2010
5
investeringen en van het bedrijfskapitaal houden wij koers. Bovendien zijn de onontbeerlijke herstructureringen tijdig uitgevoerd. Slide 6: Inflatie GROEP SOLVAY
Inflatie (%/jaar)
5
4
3
2 Eurozone VS
1
0 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
-1
-2
11/05/2010
-
6
De laatste grafiek die ik u wou tonen over de evolutie tijdens het laatste decennium gaat over de inflatie. Ondanks de prijsstijgingen van de grondstoffen is ze gematigd gebleken, dankzij de import van Aziatische producten waarvan, laten we dat niet vergeten, een groot gedeelte van de toegevoegde waarde in onze landen is gebleven. Vooral dankzij de daling van de omloopsnelheid van het geïnvesteerde kapitaal na de financiële crisis. Maar let op, als de economie zich herstelt, kan de inflatie stijgen. We moeten op onze hoede blijven.
Anderzijds mogen we hopen dat de inflatie beperkt zal blijven zolang de groei zwak blijft en het geld de weg naar de echte economie niet terugvindt.
De lage inflatie is een zegen voor ons allemaal, ook voor Solvay. Ze leidt tot structurele veranderingen van de wereldeconomie. De fossiele brandstoffen kunnen duurder worden wat de invoering van alternatieve energiebronnen
SOLVAY © 2010
6
kan bevorderen. Hetzelfde geldt voor de prijzen van de industriële grondstoffen. Wij zijn ons daarvan bewust.
We zouden nog veel kunnen zeggen over het voorbije decennium. Laten we besluiten dat het niet gemakkelijk is geweest en dat het begrip van de markteconomie zelf in twijfel is getrokken. Laten we hopen dat men zijn lessen zal leren, zodat het volgende decennium beter aan onze hoop beantwoordt en minder speculatief wordt. Laten we ook hopen dat het volgende decennium innovatiever en creatiever zal zijn.
Intussen heeft Solvay zijn koers bewaard en het hoofd hoog gehouden.
Slide 7: omzet GROEP SOLVAY
Omzet
M EUR
8 725
8 863
5000
7 919
7 557
7 877
8 562
9 572
9 399
9 490
8 485
Totaal
4730
4500
4205
4000
3800
3632
3695
3507
3416
3500
3950
3215
3000 2585
2751
2785 2636 2386
2500 2000
1769
1863
2998 2601
1832
2433
3031 2591
3096 2699
2982 2791 2713
2270
Farmaceutica Chemie Plastics
1745
1548
1500 1000 500 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 11/05/2010
7
Zoals u merkt, is de omzet van de Groep in de jaren 2000 gedaald, als gevolg van de stapsgewijze verkoop van onze polyolefinen en verschillende kunststofverwerkende activiteiten. Maar het succes van onze investeringen in speciale polymeren en de
SOLVAY © 2010
7
ontwikkeling van de farmaceutische sector hebben de toegevoegde waarde verhoogd en de gevolgen van de desinvestering op de omzet gecompenseerd. Slide 8: REBIT GROEP SOLVAY
REBIT
M EUR
666
628
844
673
789
976
1 175
1 243
1 011
700
Totaal
968 649
600 509
500
457
451 397 389
400
345
327 299
300
233
286
263 259
203
302 285 243
134
315 264 238
225 236
182
200
441
409
246
Farmaceutica Chemie Plastics
180
138 73
100 0 2000
2001
2002
2003
2004
2005
11/05/2010
-
2006
2007
2008
2009
8
Deze strategie had een positieve impact op de REBIT. Die is sinds 2000 met 36% gestegen. De bijdrage van Farma is daarin essentieel geweest. U zult begrijpen dat de Raad van Bestuur zijn recente beslissingen niet lichtzinnig heeft genomen.
Terug naar onze financiële doelstellingen. Verschillende ervan, andere niet, werden bereikt in het afgelopen decennium.
SOLVAY © 2010
8
Slide 9: Nettoresultaat GROEP SOLVAY
Nettoresultaat
NETTORESULTAAT Doelstelling: gemiddelde jaarlijkse groei van 10%
M EUR
816
817
828
800 600
553
541 494 433
449
430
403
400
+23%
+26%
+23%
record
200 -7%
-13%
-46%
+51%
0 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
11/05/2010
-
2008
2009 9
En zo is het nettoresultaat sinds 2000 met 28% gestegen.
Christian zal meer uitleg geven over het afgelopen jaar.
SOLVAY © 2010
9
Slide 10: Return on equity GROEP SOLVAY
Return on equity
RETURN ON EQUITY Doelstelling: 15% bereiken
22%
23%
19%
19%
18% 15% 14% 13%
12%
12% 11%
10% 10,7%
10%
8% 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
11/05/2010
-
10
Ons rendement op eigen vermogen – waarvoor we in een context van hoge rentevoeten een doelstelling van 15% hadden bepaald – bereikte vorig jaar 11%. Het zal moeilijk zijn om de doelstelling duurzaam te bereiken zolang de conjunctuur niet verbetert, maar laten we toch het vertrouwen behouden. De verkoop van de Farma-activiteiten zal dit jaar een grote positieve impact op de ROE hebben, rekening houdend met de genoteerde meerwaarde. Toch is 11% historisch laag.
SOLVAY © 2010
10
Slide 11: nettoschulden op eigen vermogen
Nettoschulden op eigen vermogen
GROEP SOLVAY
NETTOSCHULDEN / EIGEN VERMOGEN Doelstelling: de 45% niet duurzaam overschrijden
M EUR
55% 50% 45%
Nettoschulden
1800
Nettoschulden / eigen vermogen
1600 1400
40%
1200
35% 30%
1000
25%
800
20%
600
15%
400
10%
200
5%
0
0% 2000
2001
2002
2003
2004
11/05/2010
-
2005
2006
2007
2008
2009
11
Onze nettoschulden op eigen vermogen bleef binnen de grenzen van de doelstelling, namelijk geen duurzame overschrijding van een schuldlast van 45% op eigen vermogen. De maatregelen die het management heeft genomen, hebben sterk bijgedragen aan het beperken van de behoefte aan bedrijfskapitaal en een strikte selectie van de investeringen. Dit is niet gemakkelijk geweest. Het heeft een ruime consensus vereist van heel de organisatie. Het bereiken van dit doel is belangrijk voor een groep die slechts uiterst zelden haar toevlucht neemt tot kapitaalverhogingen.
SOLVAY © 2010
11
Slide 12: Dividendbeleid GROEP SOLVAY
Dividendbeleid
DIVIDENDBELEID Ons dividend steeds wanneer mogelijk verhogen en het, indien mogelijk, nooit laten dalen
+3%/jaar
EUR/aandeel
3,20 2,80 2,40
2,27
2,27
2000
2001
2,53
2,40
2,40
2002
2003
2,67
2,80
2,93
2,93
2,93
2007
2008
2009
2,00 1,60 1,20 0,80 0,40 0,00 2004
2005
2006
Brutodividend 11/05/2010
-
12
Ten slotte hebben wij ons dividendbeleid behouden, ook een belangrijke doelstelling. U kent ons beleid: het dividend verhogen als het kan en ons best doen om het nooit te verlagen. Dit is de evolutie van ons dividend. Wij stellen voor dat het stabiel blijft van 2008 op 2009. Een gezonde financiële situatie in stand houden is een prioriteit en de onzekerheden blijven groot. De voorgestelde verdeling komt overeen met een uitbetaling van 47%. Vorig jaar was dat 59%, de impact van Fortis inbegrepen.
SOLVAY © 2010
12
Slide 13: De kracht om te veranderen
Wij maken onze toekomst
De kracht om te veranderen
11/05/2010
13
* *
*
Voor we het deugdelijk bestuur of de corporate governance behandelen, wil ik nog even stilstaan bij de belangrijkste strategische beslissing van dit jaar: de verkoop van onze farmaceutische activiteiten.
Waarom waren wij in de farmaceutische sector gestapt? -
omdat het een groeisector is, met grote marges maar echter ook grote risico's. En ook omdat het macro-economisch een niet-cyclische activiteit is. De vraag zal er altijd zijn en zal altijd groeien, maar haar aard verandert en haar waarde hangt sterk samen met de productenpijplijn.
SOLVAY © 2010
13
Slide 14: Farmaceutische activiteiten FARMACEUTICA
Farmaceutische activiteiten
zEen snel veranderende context: ÄReglementaire barrières ÄDruk van de overheid ÄPersonalisering van de behandelingen
14
11/05/2010
Waarom zijn wij eruit gestapt? -
omdat de farmaceutische wereld verandert: de reglementeringen en de druk van de generische middelen zijn toegenomen en zetten aan tot schaalvergroting;
-
omdat de waarde van onze farmaceutische activiteit weliswaar hoog was, maar een plafond begon te bereiken, zodat wij om verder te groeien vroeg of laat tot overnamen zouden moeten overgaan die buiten ons bereik lagen.
-
omdat de prioriteiten veranderen. Een Groep als de onze moet de opportuniteiten in duurzame ontwikkeling en alternatieve energiebronnen kunnen aangrijpen. De chemie heeft daarin een belangrijke rol te spelen, maar die zal investeringen vragen- .
Christian Jourquin zal dadelijk dieper ingaan op deze erg belangrijke beslissing van de Raad van Bestuur, maar het succes van het hergebruik van opbrengst van de verkoop zal essentieel zijn. De Raad van Bestuur, samen met het management werken daar hard aan. * *
SOLVAY © 2010
*
14
Slide 15: Corporate governance
Corporate Governance
GROEP SOLVAY
z Definitie van de onafhankelijkheid van een bestuurder
z Goedkeuring van het vergoedingenbeleid door de algemene vergadering
z Werkingregels voor de Raad van Bestuur en zijn comités
11/05/2010
15
Nu wil ik het hebben over de corporate governance en de evolutie van de samenstelling van de Raad van Bestuur.
Eerst de corporate governance. U hebt het volledige rapport in het jaarverslag gelezen. Het behandelt de belangrijke evoluties die bedoeld zijn om vooruit te lopen op een nieuwe wetgeving die wordt voorbereid. De hoofdpunten van die wet zijn: -
het definiëren van de onafhankelijkheid van een bestuurder – dit is al bij ons ingevoerd;
-
De verplichting het vergoedingenbeleid door de algemene vergadering te laten goedkeuren; wij moeten onze regels voor het bepalen van de variabele vergoeding van het topmanagement aanpassen. Dat zullen wij doen, maar het zal geen revolutie zijn, want wij zijn altijd transparant geweest tegenover de betrokken partijen. Solvay heeft in dit domein trouwens nooit verwijten gekregen, integendeel. Wij leggen ons vergoedingenbeleid dus met het grootste vertrouwen
SOLVAY © 2010
15
voor aan uw stemming op deze AV, waarbij wij vooruitlopen op een wettelijke verplichting die nog niet van kracht is; -
de wet bepaalt ook enkele werkingsregels voor de Algemene Vergadering, de Raad van Bestuur en zijn comités. Wij passen de meeste ervan nu al toe. Dit jaar zullen wij trouwens elektronisch stemmen. Vanaf volgend jaar zal het niet anders kunnen, omdat de wetgeving dit zal verplichten.
Solvay heeft zich zeer actief op de nieuwe wettelijke bepalingen voorbereid, maar alles draait om de kunst van het compromis en het haalbare, vooral wanneer "de politiek" zich erin mengt.
* *
*
Laten we het nu over de samenstelling van de Raad van Bestuur hebben.
Twee personen hebben de Raad van Bestuur verlaten of zullen dat doen. * Karel Van Miert. Zijn onverwachte overlijden heeft ons diep getroffen. Ik zou er lang over kunnen uitweiden, maar dat zou hij niet graag hebben gehad. Ik zal het erbij laten dat: - hij een grote bestuurder was, een buurjongen uit mijn jeugd en een persoonlijke vriend; wij zijn in dezelfde streek geboren en waren ongeveer even oud. - hij was een buitengewoon ethisch man met een opmerkelijke toewijding aan Solvay en de samenleving in haar geheel.
* Een andere bestuurder die de Raad verlaat is Whitson Sadler, die de leeftijdslimiet nadert. Als het mogelijk was de toegevoegde waarde te meten van alle mensen die Solvay hebben gemaakt tot wat het is, zou hij niet moeten blozen, integendeel. Whitson was een nauwe medewerker van Jacques Solvay, Daniel Janssen, mijzelf en Christian Jourquin.
SOLVAY © 2010
16
Zijn doorzettingsvermogen, zijn ethiek en zijn visie waren uitzonderlijk. Dank je, Whitson. In mijn naam en die van ons allemaal verzoek ik u hem een applaus te geven, ook al kon hij hier niet aanwezig zijn.
Verscheidene personen stellen u de vernieuwing van hun mandaat voor:
Ik dank hen voor hun trouw. Hun kandidatuur is eenstemmig goedgekeurd door het Comité Verloning en Benoemingen en de Raad van Bestuur.
Wij stellen op de agenda de benoeming van twee nieuwe Bestuurders voor: Evelyn du Monceau en Yves-Thibault de Silguy. Ik kom hier later op terug.
Slide 16: Samenstelling van de Raad van Bestuur.
Samenstelling van de Raad van Bestuur
GROEP SOLVAY
z De Raad van Bestuur draagt de benoeming voor van: Evelyn du Monceau als Bestuurder, ter vervanging van Karel Van Miert
Yves-Thibault de Silguy als onafhankelijk Bestuurder, ter vervanging van Whitson Sadler
11/05/2010
16
Wij zijn blij u te kunnen zeggen, en hopen dat u het ermee eens zult zijn, dat de Raad van Bestuur van Solvay sterk en onafhankelijk zal blijven.
SOLVAY © 2010
17
* *
*
Voor ik Christian Jourquin het woord geef, wil ik als volgt afronden:
* Solvay verdient uw vertrouwen. Het bewijs is de manier waarop het de jongste crisis heeft doorstaan. Ik zeg wel degelijk, "de jongste", want zoals wij bij Solvay zeggen: we hebben er nog andere meegemaakt; ingrijpende veranderingen na de oorlogen, verregaande financiële en bedrijfsmatige structurele wijzigingen.
De keuzes die wij maakten om deze crisissen te doorstaan, werden bepaald door de trouw van onze aandeelhouders en de consensus van ons personeel, gebaseerd op een sterke cultuur.
Ten slotte wil ik mijn dankbaarheid uitspreken aan: onze collega's, onze aandeelhouders, ons management en ons personeel. Wij blijven een sterke Groep en daar zijn wij fier op. Waarschuwing “In deze presentatie zijn bepaalde verklaringen op vooruitzichten gebaseerd. De concrete uitvoering daarvan is onderhevig aan risico’s en diverse onzekerheden, met name de algemene economische factoren, de schommeling van de interesten en de wisselkoersen, de wisselende marktomstandigheden, de concurrentie van producten, de aard van de ontwikkeling van producten, de impact van overnames en verkoop van bedrijven, herstructureringen, de terugtrekking van producten, wettelijke goedkeuringsprocedures en andere uitzonderlijke omstandigheden. De werkelijk behaalde resultaten kunnen bijgevolg grondig verschillen van de resultaten die in een vooruitblik als deze worden genoemd of gesuggereerd. Dat het om vooruitzichten gaat valt af te leiden uit woorden en uitdrukkingen als “verwacht”, “voorziet”, “denkt”, “kan” , “zou kunnen, “acht”, “heeft de intentie om”, “streefdoelen”, “doelstellingen”, “potentieel” of andere wendingen van dezelfde strekking. Indien bekende of onbekende risico’s bewaarheid worden of als onze hypotheses verkeerd blijken, kunnen de werkelijke resultaten sterk verschillen van de verwachtingen. De onderneming verbindt zich er in geen geval toe om haar vooruitzichten publiekelijk aan te passen.”
SOLVAY © 2010
18