Multimedia show voor vrijetijdfotografen
2 Het verhaal Wanneer we het over een verhaal hebben denken de meeste mensen aan een boek. Wanneer ik het over een verhaal heb bij een multimedia show dan bedoel ik niet direct een boek maar meer aan de manier waarop we het publiek iets trachten te vertellen. Verhalen hebben meestal een doel, een thema en een plot. Zelfs als we eenvoudig beelden tonen van een of andere gebeurtenis is het beter om de foto’s te tonen met een thema en met een doel.
Pag. 24
2 Het verhaal
Pag. 25
Multimedia show voor vrijetijdfotografen Een van de grootste fouten bij vrijetijdsfotografen is dat zij hun prachtige foto’s willen tonen zonder dat ze aan het verhaal denken of zonder dat er een thema of plot aanwezig is. In plaats van bijvoorbeeld simpel foto’s te tonen van jou verlof kan je ook een verhaal samenstellen over hoe relaxerend het verlof was, welke verrassingen je beleefd hebt en hoe de luxe in het hotel was. Maak een verhaal van je verlof en de show wordt ineens een pak interessanter en aangenamer voor je publiek. Het helpt werkelijk wanneer je denkt in de termen van een verhaal. Goede verhalen hebben een begin, een midden en een einde en ze worden aan elkaar gebreid op een creatieve manier. Denk hieraan vooraleer je met een nieuwe show start. Hoe wil je de show aan elkaar breien? Welke thema’s wil je behandelen? Wat is het doel dat je wilt bereiken? Hoe zal de show eindigen? Wat zal het publiek denken nadat ze de show heeft gezien? Dit hoofdstuk helpt je met ideeën waaraan je moet denken om een verhaal te maken van je show. Zelfs wanneer je geen verhaal wilt brengen moet er toch een boodschap gebracht worden. Denken aan de show als een verhaal zal je helpen om je show te structureren en om je doel te bereiken.
Overtuig met emotie Vele filosofen beweren dat de meeste menselijke beslissingen eerst emotioneel genomen worden en pas later gerationaliseerd worden met logica. Kijk maar eens naar de reclame op tv van reinigingsproducten. Eerst zal men u tonen hoe prachtig je badkamer er zou uitzien als je dit product gebruikt en pas op het allerlaatste moment zal men je vertellen dat je ook nog 20% korting krijgt wanneer je het product nu koopt. Als men eerst zou starten met de korting dan zou je argwaan kunnen krijgen. Eerst moet men emotioneel overtuigd worden en wanneer je het product echt wil dan zal de korting nog een beetje helpen om je over de streep te trekken. Omgekeerd werkt het niet, emotionele redenen
Pag. 26
2 Het verhaal komen altijd eerst, nadien komen de rationele redenen. Emoties sturen onze gevoelens en onze empathie tegenover anderen. Een emotionele reactie kan op verschillende manieren opgewekt worden. Het eenvoudigste om te begrijpen zijn de individuele scenes. Denk bijvoorbeeld aan de gruwel van een oorlogsbeeld of over de liefde van een beeld van een grootmoeder met haar kleinkind.
Een ander type van emotionele respons is de opvolging van beelden die de toeschouwer door een aantal situaties leidt. Dit soort van beleving kan veel intenser zijn dan de individuele scenes omdat het publiek, tijdens het verloop van het verhaal, meer leert over de karakters in het verhaal en men ontwikkelt een meeleven van wat er gaat gebeuren. Men zegt dat het publiek zich ingeleefd heeft in de situatie en dat zij meeleven met wat er nog zal gebeuren. In filmmiddens noemt men dit “the ride” en men zegt dat een goede film moet zijn zoals een achtbaan. Wanneer de rit een emotionele bocht maakt moet het publiek de bocht ook willen volgen.
Pag. 27
Multimedia show voor vrijetijdfotografen Wanneer je de show maakt moet je op elk moment bewust zijn van de emotionele gevoelens die je publiek zal voelen. Wanneer je een schok effect beoogt mag je de emotionele gevoelens niet te bruusk wijzigen. Als je de gevoelens te snel wijzigt kan het voorkomen dat je publiek niet meer meegaat in het verhaal en hierdoor afhaakt. Het is soms onvoorstelbaar om te zien door welke emotionele toestanden het publiek kan gaan. Wat door de gedachten gaat kan veel verder gaan dan wat er op het scherm te zien is. Denk door welke emoties mensen kunnen gaan wanneer ze een bepaalde gebeurtenis terugzien die zij zelf intens beleefd hebben of wanneer je familieleden terugziet die gestorven zijn. Denk vooral aan deze momenten en emoties wanneer je een show voor je naaste familie maakt, zij zullen je werk appreciëren en de show zal voor hen nog veel meer betekenis krijgen. Muziek bepaalt in grote mate de emotionele respons. Enkele speciale liedjes achter bepaalde foto’s kunnen wonderen doen. Tracht de liedjes met de beelden te laten overeenkomen. Mensen erkennen de meeste liedjes van wanneer ze tussen de 13 en 25 jaar waren. Voor oudere mensen is dit misschien Bobiaan Schoepen voor de babyboomer is dat zeker de Beatles enzovoort. Je kunt altijd op voorhand naar hun geliefkoosde muziek informeren zonder dat je het doel verklapt. Succes verzekert.
Pag. 28
2 Het verhaal Een moeilijk punt zijn de liedjes met tekst. Wanneer de tekst iets zinvol toevoegt aan het verhaal kan je ze gebruiken maar vaak zal de tekst eerder het publiek afleiden dan dat ze iets toevoegt. Tracht nooit de tekst uit te beelden door overeenkomstige beelden te tonen, dit werkt bijna nooit omdat de verbeelding dan volledig wordt uitgeschakeld.
Vertel je verhaal Mensen zijn vertellers. Het ligt in de menselijke aard om naar verhalen te luisteren. Een presentatie met veel informatie kan interessant zijn maar een verhaal verteld met dezelfde informatie is veel meer waard. Soms kan het verhaal heel simpel zijn en enkel de loop van de gebeurtenissen weergeven. Informatie op zichzelf is enkel informatie, maar wanneer dezelfde informatie aan elkaar gebreid is door een verhaal dat emotie opwekt hebben we een sterke show. Zoals we al gezegd hebben heeft een verhaal een begin, een midden en een einde. Het begin is de introductie en legt uit aan het publiek waar het over gaat. Denk aan de sprookjes: Er was eens…. Zelfs de meest eenvoudige verhalen beginnen met uit te leggen wanneer het verhaal zich afspeelt en onder welke omstandigheden. Voor een informatieve show is het begin waar je uitlegt welke de objectieven zijn. Denk dat je publiek geen idee heeft naar wat ze komen zien of luisteren. Het publiek start zonder informatie dus je moet hun eerst de gegevens aanreiken om te kunnen volgen. Het midden van het verhaal is waar je het publiek meeneemt in het verhaal. Door stapje voor stapje nieuwe informatie te geven leidt men het publiek door het verhaal. Ga hier voorzichtig te werk, stap voor stap of het publiek haakt af. Denk aan de achtbaan waar je het publiek op “the ride” zet, het verhaal kan hoogtepunten en laagtes hebben, snelle en trage passages en verrassende plotwendingen. In het midden van het verhaal brengen we het publiek naar een andere plaats dan bij het begin en men heeft het verhaal beleefd. Bij een informatieve show wordt in het midden de informatie getoond.
Pag. 29
Multimedia show voor vrijetijdfotografen Het einde van de show is de conclusie, het kan nog eens het begin van het verhaal herhalen en de verschillende veranderingen tijdens het verhaal of nog eens toelichten hoe het publiek dacht bij het begin en hoe het geëvolueerd is nadat het verhaal verteld is. Bij een informatieve show worden de verschillende punten die besproken zijn nog eens samengevat. Het verhaal bij een dramatische show: Begin:
Iemand gelooft iets.
Midden: Gebeurtenissen leiden het publiek naar nieu we inzichten. Einde:
Veranderingen ten opzichte van het begin.
Het verhaal bij een informatieve show:
Begin:
Inleiding, reden voor de presentatie en over zicht wat getoond zal worden.
Midden:
Presentatie van de informatie.
Einde: Samenvatting van de informatie en conclu sies.
Laat je publiek denken
Pag. 30
2 Het verhaal Voor fotografen die hun artistieke werken willen laten zien kan het gebruik van metaforen een krachtig wapen zijn. In plaats van een aantal beelden op muziek te tonen tracht je een relatie te vinden waar het publiek kan over nadenken. Bijvoorbeeld een show over graffiti kan starten met het vraagstuk of graffiti een uiting van kunst is of dat het een misdaad is. Door het zien van de show kan het publiek wel het werk van de graffitikunstenaars beginnen te appreciëren en men kan de waarde van het werk schatten. Als er geen thema is zal het publiek enkel naar de beelden kijken zonder dat zij zich verder iets afvraagt.
Zoek een thema Veel mensen raken in de problemen wanneer ze een show moeten maken van een aantal beelden waar niet echt een verhaal aan verbonden is. Denk aan foto’s van een familiebijeenkomst of een uitstap naar de zoo. Dan kan het idee van een verhaal nogmaals helpen. Tracht de foto’s zo te ordenen dat er een verhaal uit voortspruit. Misschien kan je focussen op één bepaalde persoon die bij al de gebeurtenissen aanwezig was of op iets waar de familie van houdt. De hond kan bijvoorbeeld de verteller zijn die vanuit zijn standpunt vertelt en zo het publiek door de show loodst. Wanneer je met een thema en een verhaal de show brengt dan zal je publiek dit als veel interessanter ervaren.
Rangschik je beelden in de tijd Als je de beelden in volgorde zet, let er dan op dat ze in de juiste tijdsvolgorde staan. Wanneer het verhaal er om vraagt kan je natuurlijk afwijken van deze regel. Als er grote gaten in de tijd zitten dan loop je het risico dat je publiek afgeleid en verward wordt. Bij het documenteren van een gebeurtenis moet je de dingen in de juiste volgorde laten verlopen zodat het publiek de gebeurtenis terug kan beleven zoals het gebeurd is.
Pag. 31
Multimedia show voor vrijetijdfotografen
Introduceer plotwijzigingen Ingebeelde verhalen zijn veel gemakkelijker om mee te werken omdat je hier plotwijzigingen kan inbrengen. Breng je publiek op het verkeerde been. Wanneer men iets verwacht en er gebeurt dan plots iets anders dan is men verrast. Plotwijzingen worden ook zeer veel toegepast in speelfilms en maken het verhaal interessanter.
Communiceer gedachten en gevoelens Mensen zijn niet alleen visueel maar denken en voelen emoties. Gebruik deze wetenschap tot je voordeel. Communiceer met gedachten en gevoelens. Dit is zeer eenvoudig toepasbaar met ingesproken teksten (voice-overs). Als jij de spreker bent zorg er dan voor dat je spreekt over de gedachten en de gevoelens van de mensen die je op de foto’s kan zien of spreek over je eigen gedachten en gevoelens die je hebt bij het zien van de foto’s. Vermijd te spreken over wat er op de foto’s te zien is, je publiek kan dat zelf zien. Als je teksten wil gebruiken bij gebeurtenissen vraag je dan af wat men voelde op dat ogenblik en spreek enkel het antwoord in. Je kunt bijvoorbeeld vragen bij de openingsdans: “Wat voelde je als je daar danste?” maar spreek enkel de antwoorden in op je vragen. Ook bij documentaire shows en shows over reizen zijn ingesproken teksten heel effectief. Ze begeleiden de toeschouwer en voegen een grote emotionele waarde toe aan het verhaal.
Ban niet gerelateerde onderwerpen Herinner het doel van je show. Vermijd foto’s van mensen die niets met het centrale verhaal of thema te maken hebben. Het kan zijn dat je maar enkele beelden van het centrale thema hebt en dat je alle beelden moet gebruiken, maar indien je meer hebt dan wat absoluut noodzakelijk is dan moet je streng selecteren en de niet gerelateerde beelden verwijderen. Er kan veel volk
Pag. 32
2 Het verhaal aanwezig zijn op de bruiloft maar door van iedereen een foto te tonen kan de show te lang zijn en minder interessant worden om te bekijken. Een uitzondering maken we voor beelden die niet direct gerelateerd zijn maar waar een sterke emotie op te zien is. Zo kunnen beelden van vreemde personen toch nog de bruiloft versterken indien zij een sterke emotie bevatten. Bijvoorbeeld een beeld van iemand die weent tijdens de bruiloft, zonder dat dit een bekende persoon is, kan toch nog gebruikt worden om andere meer saaie beelden te onderbreken.
Niet overdrijven Alle punten op alle manieren trachten te bewijzen heeft geen zin. Vermijd om te veel je standpunt te bewijzen. Enkel de hoofdpunten volstaan want anders wordt men moe en haakt men af. Kies de beste punten die je kan bewijzen en beperk je tot deze, je kan eventueel nog vermelden dat er nog vele andere argumenten zijn om je standpunt te bewijzen. Je kan bijvoorbeeld trachten te bewijzen dat St Nicolaas niet bestaat en je kan tientallen argumenten aanbrengen om je standpunt te bewijzen. Doe dit niet en beperk je tot de drie beste argumenten, gebruik enkel de sterkste argumenten en besluit met te zeggen dat er nog vele andere argumenten zijn. Je zal je punt gemaakt hebben en je publiek zal je dankbaar zijn omdat je hen bespaart hebt van al de details.
Laat geen losse eindjes liggen Herbekijk je show en kijk goed na dat je alle punten samengevat hebt. Vergewis je er van dat het verhaal de kijkers niet in het ongewisse laat over wat er verder gebeurd is met een persoon of situatie uit het verhaal. Je zal al opgemerkt hebben dat men vaak op het einde van een film verteld of via de aftiteling laat zien wat er met bepaalde personen of situaties verder gebeurd is. Dit soort van informatie geeft het publiek het gevoel van volledigheid. Zonder dit zal het publiek zich afvragen wat er verder gebeurd is. Voorzichtig met teksten
Pag. 33
Multimedia show voor vrijetijdfotografen Met tekst moet je voorzichtig zijn omdat ze kan afleiden. We komen nog verder uitgebreid terug over teksten maar hier volgen al enkele gedachten. Tracht je teksten altijd kort te houden, maximum 7 tot 10 woorden. Tracht echt om de tekst in zo weinig mogelijk woorden te zeggen zodat ze zegt wat ze te zeggen heeft en niets meer. Laat niet noodzakelijke woorden weg: Slecht:
Frieda danst met haar vader Jozef Jansens.
Goed:
Dans met vader.
Waarom werkt dit: Omdat iedereen weet dat op een huwelijk de bruid met haar vader de dans opent. Meer uitleg is hier niet nodig. Gebruik eenvoudige taal, de tekst moet geen literaire kunst zijn. Gebruik ook meer de gesproken taal. Moeilijke zinsbouw vraagt meer inspanning van het publiek om de tekst te lezen en hierdoor zal het publiek van de beelden afgeleid worden. Hoe korter de tekst, ook al is de tekst niet literair correct, hoe beter. Vereenvoudig je teksten: Slecht:
Jozef Jansens kijkt fier naar zijn dochter die, als nieuwe bruid, opgetogen is.
Goed:
De fiere vader
Als je een lange tekst moet laten zien gebruik dan hiervoor geen belangrijk essentieel beeld maar gebruik eerder een overgangsbeeld dat eenvoudig is en geen belangrijke visuele informatie bevat. Vergewis je ervan dat het publiek voldoende tijd krijgt om de tekst te lezen en te verteren en niet afgeleid wordt door het beeld. Gebruik ook altijd consequent dezelfde stijl en grootte van de teksten.
Script Het begint allemaal met een goed script. In het script beschrijf je het verhaal of “de plot” dat je wil tonen in je multimedia
Pag. 34
2 Het verhaal show. Daarbij is de spanningsboog het belangrijkst. Je wilt je kijker van begin tot einde boeien. Je verhaal heeft een kop en een staart, een personage, een rode draad, een pakkend begin en een duidelijk einde. Een goed script heeft ook een moraal, een boodschap… wat wil je vertellen?
In een storyboard gaan we het verhaal of het script volledig uittekenen in de volgorde zoals we de multimedia show zullen samenstellen. In het storyboard zien we duidelijk alle camerastandpunten van zowel de foto’s als van de filmpjes. Let er vooral op dat er geen springers optreden ( b.v. verspringen
Pag. 35
Multimedia show voor vrijetijdfotografen van de horizon) en dat alle beelden logisch achter elkaar volgen. Het storyboard is vooral nuttig wanneer we nog geen opnames hebben gemaakt. Door op voorhand over elk beeld en film na te denken kunnen we veel tijd uitsparen bij de praktische uitvoering.
Kap de show in stukken Wanneer je een lange show maakt moet je nadenken of het niet beter is om hem in verschillende stukken te maken. Een film duurt 90 minuten maar de budgetten van filmproducenten liggen veel hoger dan wat wij kunnen spenderen. Zij slagen er ook niet altijd in om het publiek 90 minuten aan het scherm te kluisteren. Hoe beter je wordt in het maken van shows hoe langer je de show kan maken. Een sterk verhaal zal boeien maar denk er aan dat je beter start met het maken van kleine shows want meestal is de show voor jou interessanter dan voor het publiek. Zakelijke shows moeten zo kort mogelijk zijn en moeten focussen op de belangrijkste zaken. Reclame op TV duurt maar 10 tot 20 seconden en men slaagt er toch in om de belangrijkste informatie over te brengen. Voor een familiale show wordt 4 tot 6 minuten aangeraden of m.a.w. de lengte van één bepaald liedje. Als ieder beeld 3 seconden getoond wordt en als we een overgang van 2 seconden aanhouden dan kunnen we 50 à 70 beelden tonen. Meestal hebben we van de gebeurtenis meer foto’s en moeten we streng selecteren. Een show die vooral de artistieke beelden wil tonen van de fotograaf mag ook maximum 4 tot 6 minuten duren en bevat ook 50 à 70 beelden. Vergeet zeker het thema en het verhaal niet en de lengte van één muziekstuk is hier ook aangewezen. Een huwelijk inclusief burgerlijke trouw, kerk, receptie, foto’s in het park en avondfeest mag best de 20 minuten niet overschrijden. Hierbij worden slechts stukken van bepaalde liedjes gebruikt en iedere keer dat de emotionele staat veranderd,
Pag. 36
2 Het verhaal wordt ook de muziek aangepast. Het maken van zo een lange show vergt talent van de maker om niet te gaan vervelen. Een documentaire show (b.v. over een land of cultuur) wordt best in stukken gebroken zodat elk individueel stuk niet te lang is. Het publiek kan dan even naar adem happen tussen twee delen of kan de verschillende delen op verschillende tijdstippen zien wanneer het voor hen uitkomt. Vergeet niet wat we verteld hebben over het verhaal wanneer je de show in stukken breekt. De show moet nog steeds een begin, midden en einde hebben. Misschien kan je van het begin en het einde afzonderlijke blokken maken. Mensen kunnen slechts een zeer korte tijd de aandacht er bij houden, zeker wanneer je gevangen zit op een multimedia show gaat de aandacht verloren. Maak korte en krachtige stukken en je publiek zal je dankbaar zijn.
Pag. 37