Bloemisten structuuronderzoek Oost Europa Hongarije, Polen, Tsjechië, Slowakije, Slovenië
2007 / 17
februari 2007 - Josephine van Dijk Productschap Tuinbouw, Afdeling MIMO
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever of auteur.
Productschap Tuinbouw, Postbus 280, 2700 AG Zoetermeer Telefoon (079) 347 07 07 E-mail
[email protected] Internet www.tuinbouw.nl Auteur
Josephine van Dijk
Telefoon
079-3470649
E-mail
[email protected]
Inhoudsopgave
Management Summary
7
1
Inleiding
9
1.1 1.2 1.3 1.4
Achtergrond van het onderzoek Doelstelling van het onderzoek Toelichting op het onderzoek Indeling rapport
9 9 9 10
2
Hongarije
11
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7
Assortiment Belang van Nederland Inkoopkanalen Internetgebruik Bedrijvenmarkt Consumentenmarkt Omzetontwikkeling en toekomstverwachting
11 13 16 16 17 20 23
3
Polen
25
3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7
Assortiment Belang van Nederland Inkoopkanalen Internetgebruik Bedrijvenmarkt Consumentenmarkt Omzet ontwikkeling en toekomstverwachting
25 27 30 30 31 34 36
4
Tsjechië
38
4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7
Assortiment Belang van Nederland Inkoopkanalen Internetgebruik Bedrijvenmarkt Consumentenmarkt Omzetontwikkeling en toekomstverwachting
38 40 42 42 43 46 49
5
Slowakije
51
5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6
Assortiment Belang van Nederland Inkoopkanalen Internetgebruik Bedrijvenmarkt Consumentenmarkt
51 53 54 54 55 57
© Productschap Tuinbouw
5
Inhoudsopgave vervolg Bloemisten Activiteiten Monitor 2007
5.7
Omzetontwikkeling en toekomstverwachting
60
6
Slovenië
62
6.1 6.2 6.3 6.4 6.5
Assortiment Belang van Nederland Bedrijvenmarkt Consumentenmarkt Omzetontwikkeling en toekomstverwachting
62 64 67 69 71
7
Onderzoeksverantwoording
73
7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6
Methode van onderzoek Veldwerk Lengte vragenlijst Respondent Verwerking Steekproefopbouw
73 73 73 73 73 73
6
© Productschap Tuinbouw
Management Summary Jarenlang zijn de Bloemisten Activiteiten Monitor en de Bloemisten structuuronderzoeken separaat uitgevoerd. Sinds vorig jaar is gekozen voor een combinatie van de twee onderzoeken tot één onderzoek. In januari 2007 zijn bloemisten uit de Oost Europese landen Hongarije, Polen, Tsjechië, Slowakije en Slovenië geïnterviewd over o.a. samenstelling assortiment, belang Nederlands product, inkoopkanalen, bedrijvenmarkt, consumentenmarkt, omzetontwikkeling en toekomstverwachting. Omzetaandeel snijbloemen beduidend lager dan een aantal jaar geleden De bloemisten in de Oost Europese landen halen circa 40% van hun omzet uit de verkoop van snijbloemen (dit is echter exclusief de verkoop van decoratiegroen). In Hongarije ligt dat met 51% beduidend hoger. Het omzetaandeel snijbloemen ligt in de Oost Europese landen beduidend lager dan een aantal jaar geleden. De verkoop van decoratiegroen is voornamelijk in Polen en Slowakije belangrijk gezien het omzetaandeel van 17%. In Hongarije en Tsjechië lag dit percentage beduidend lager, namelijk rond de 10%. Kamerplanten nemen een kwart van de omzet voor hun rekening, waarbij de bloeiende kamerplanten twee keer zo belangrijk zijn dan groene kamerplanten. Vooral in Hongarije zijn bloeiende kamerplanten tamelijk belangrijk voor de verkoop (het omzetaandeel is 27%), maar groene kamerplanten zijn duidelijk minder van belang (aandeel is 3%). Het gemiddelde aandeel balkon-, perk- en tuinplanten komt uit op 6%. Hierbij valt vooral Tsjechië op met een aandeel van 14%. Het belang van overige artikelen is in Hongarije met 9% redelijk te noemen (het zwaartepunt ligt dus duidelijk op het levend product). In Tsjechië, Slowakije en Polen is het omzetaandeel van overige artikelen relatief groot met 12%. Herkomst product uit Nederland neemt toe Nagenoeg alle bloemisten in de Oost Europese landen verkopen bloemen en/of planten uit Nederland. Het grootste deel van de inkoopwaarde van de bloemisten in de 5 landen komt uit Nederland. Ongeveer 70% van de bloemisten uit Tsjechië, Slowakije en Slovenië zeggen dat minimaal 75% van de totale inkoopwaarde uit Nederland komt. Met name in Hongarije en Polen is het percentage bloemisten dat zegt meer dan 50% van de inkoopwaarde uit Nederland te halen gestegen in de afgelopen paar jaar. Bedrijvenmarkt blijft een belangrijk segment De meeste bloemisten leveren aan de consument. In Tsjechië, Slovenië en Polen is bijna 90% van de bloemisten ook werkzaam op de bedrijvenmarkt. In Hongarije en Slowakije is driekwart van de bloemisten werkzaam op de bedrijvenmarkt. De bedrijvenmarkt is goed voor z’n 15% à 20% van de totale omzet.
© Productschap Tuinbouw
7
Tweederde van de bloemisten heeft een verandering bij de klant geconstateerd Bloemisten uit Hongarije, Polen en Slovenië hebben de afgelopen 12 maanden bij de klanten geconstateerd dat zij steeds vaker goedkopere producten kopen. Bloemisten uit Tsjechië en Slowakije vinden juist dat de klanten kritischer en meer modebewust zijn geworden en dat zij steeds vaker producten van hogere kwaliteit kopen. Toekomst snijbloemen positiever dan kamerplanten Het jaar 2006 was voor snijbloemen een jaar van stabilisatie volgens de bloemisten (ten opzichte van 2005). Vooral in Hongarije zagen relatief veel bloemisten de omzet van snijbloemen dalen. In Tsjechië is de omzet enigszins gestegen. Ook voor kamerplanten was 2006 een stabiel jaar te noemen. De grootste klap echter kregen de kamerplanten in Hongarije te verwerken (net-balance score van –22), maar ook in Slovenië valt de net-balance score negatief uit (–20). De verwachting voor 2007 wat betreft de verkoop van snijbloemen is volgens de bloemisten redelijk goed te noemen. De net-balance score komt uit op +17 (in Tsjechië op +38 en in Slowakije op +35) en een derde van alle bloemisten verwacht een stabilisatie. De verwachting van de Hongaarse bloemisten is het meest negatief (de net-balance score komt uit op –26). Voor kamerplanten wordt 2007 minstens zo goed als dat van snijbloemen verwachten de bloemisten in de Oost Europese landen, de net-balance score komt uit op + 14. Een derde van alle bloemisten verwacht echter een gelijkblijvende omzet. De kamerplantenverkoop in Hongarije voor 2007 ziet er niet goed uit (net-balance score van –23).
8
© Productschap Tuinbouw
1
Inleiding
1.1
Achtergrond van het onderzoek Jarenlang zijn de Bloemisten Activiteiten Monitor en de Bloemisten structuuronderzoeken separaat uitgevoerd. Sinds vorig jaar is gekozen voor een combinatie van de twee onderzoeken tot één onderzoek. In deze rapportage zal de bloemisten structuur van de Oost Europese landen Hongarije, Polen, Tsjechië, Slowakije en Slovenië besproken worden.
1.2
Doelstelling van het onderzoek Doelen van de Bloemisten structuuronderzoeken kunnen als volgt worden omschreven:
Inzicht verkrijgen in de samenstelling van het assortiment de omzetontwikkelingen van bloemen en planten;
Inzicht verkrijgen in het belang van Nederland bij de bloemist en de verschillende inkoopkanalen;
1.3
Inzicht verkrijgen in de verhouding tussen bedrijvenmarkt en consumentenmarkt.
Toelichting op het onderzoek Het (kwantitatieve) onderzoek is uitgevoerd door middel van telefonische interviews in Hongarije, Polen, Slowakije, Tsjechië en Slovenië. Hierbij is gebruik gemaakt van een computergestuurd telefonisch interviewsysteem (CATI). De gesprekken zijn gevoerd door ervaren en native speaking business to business interviewers, die veel ervaring hebben op het gebied van de tuinbouwsector. Per land is gestreefd naar 300 gesprekken met de eigenaar cq. bedrijfsleider van de bloemenwinkel. In Slowakije en Slovenië zijn door het relatief kleine bestand respectievelijk 175 en 131 vraaggesprekken gehouden. Het veldwerk van Hongarije, Polen, Tsjechië en Slowakije is in de periode van 5 tot en met 31 januari 2007 gehouden, het veldwerk van Slovenië is in januari 2006 gehouden. De vragenlijst van voorgaande metingen heeft als basis gediend voor deze meting. Enkele zaken in de vragenlijst zijn verder geoptimaliseerd. Voor de verdere verantwoording van het onderzoek, wordt verwezen naar de onderzoeksverantwoording, dat als hoofdstuk 7 in dit rapport is opgenomen. Er heeft, met name bij de schaalvragen, een aanpassing op de antwoordcategorieën plaatsgehad. Hierdoor loopt de vragenlijst voor zowel de bloemist als de interviewer rustiger en makkelijker. De historische gegevens zijn teruggerekend naar de nieuwe schaal, waardoor deze aspecten te vergelijken zijn.
© Productschap Tuinbouw
9
1.4
Indeling rapport In deze rapportage zal Oost Europa besproken worden. Er wordt, waar mogelijk, een vergelijking met vorige metingen gemaakt. Er zijn ook bloemisten structuuronderzoek rapportages verschenen van andere landen of landengroepen. Daar waar significante verschillen tussen de metingen bestaan, zal daar expliciet melding van gemaakt worden. Bij een aantal grafieken en tabellen moeten we rekening houden met indicatieve resultaten vanwege het relatief beperkt aantal waarnemingen dat gerealiseerd is.
10
© Productschap Tuinbouw
2 Hongarije In dit hoofdstuk staan de belangrijkste uitkomsten centraal die betrekking hebben op de Hongaarse bloemisten. In Hongarije is een groot aantal vragen gesteld om het profiel van de bloemist te kunnen achterhalen.
2.1
Assortiment Penetratiegraad producten (naar meting) 100%
99%
98%
97%
94%
96% 88%
90%
85%
80% 74% 70% 60% 50% 40%
36%
30%
27%
20% 10% 0% Snijbloemen
Groene kamerplanten
Bloeiende kamerplanten
Kamerplanten 2003
Balkon-, perk- Decoratiegroen en tuinplanten
Overige artikelen
2006
(Basis: alle Hongaarse bloemisten)
Nagenoeg alle Hongaarse bloemisten hebben snijbloemen in hun assortiment. Dit percentage neemt echter wel af
Het percentage bloemisten dat kamerplanten verkoopt, ligt op hetzelfde niveau als snijbloemen
Een derde van de Hongaarse bloemisten verkoopt bloeiende kamerplanten
Groene kamerplanten wordt door veel meer bloemisten verkocht
Drie kwart van de bloemisten verkoopt decoratiegroen
Het aandeel Hongaarse bloemisten dat andere artikelen dan snijbloemen en kamerplanten verkoopt, is ongeveer gelijk gebleven
© Productschap Tuinbouw
11
Omzetverdeling producten (naar meting) 100% 9% 90%
16% 8% 2%
80%
70%
29%
Overige artikelen
Decoratiegroen 27% Balkon-, perk- en tuinplanten
60% 3% 50%
Kamerplanten
40%
Bloeiende kamerplanten
30% 55%
51%
Groene kamerplanten
20% Snijbloemen 10%
0% 2003
2006
(Basis: alle Hongaarse bloemisten)
Ongeveer de helft van de omzet van een bloemist wordt door de verkoop van snijbloemen verkregen (ongeveer gelijk aan 2003)
Drie tiende van de omzet wordt door de verkoop van kamerplanten gerealiseerd (ook stabiel). Hierbij zijn bloeiende kamerplanten veel belangrijker dan groene kamerplanten
12
Het belang van de verkoop van andere artikelen en producten is eveneens gelijk gebleven
© Productschap Tuinbouw
2.2
Belang van Nederland Verkoop van producten uit Nederland (naar meting 100%
97%
96%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0% 2003
2006
Ja, ik verkoop snijbloemen en/of kamerplanten uit Nederland
(Basis: alle Hongaarse bloemisten)
Bijna alle Hongaarse bloemisten zeggen producten uit Nederland te verkopen
© Productschap Tuinbouw
13
Percentage inkoopwaarde producten uit Nederland (naar meting) 100% 7%
6% Weet niet
90%
80%
23% 34%
75% en meer
70%
60%
50 - 74%
18%
50%
40%
40 - 49% 25%
38% 20 - 39%
30%
20%
17%
10% 10%
10%
10 - 19%
7% 2%
Minder dan 10%
0% 2003
2006
(Basis: alle Hongaarse bloemisten die producten uit Nederland verkopen)
Een derde van de Hongaarse bloemisten die producten uit Nederland verkoopt, zegt dat meer dan 75% van de totale inkoopwaarde uit Nederlands product bestaat
De inkoopwaarde vanuit Nederland neemt licht toe (in 2003 gaf 41% van de bloemisten aan dat meer dan de helft van de totale inkoopwaarde uit Nederland kwam, nu is dat aandeel bloemisten gestegen naar 72%)
14
© Productschap Tuinbouw
Voorkeur productielanden 82% 78%
Nederland Eigen productie
53%
60%
7%
Israel
5%
Ecuador
4%
Colombia Denemarken
3%
Kenia
2%
Spanje
2% 1%
Italië
2% 1%
Duitsland
1%
België
1% 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
(Basis: alle Hongaarse bloemisten )
De bloemisten hebben en heel duidelijke en grote voorkeur voor snijbloemen uit Nederland (82%) of uit eigen land (60%). Israël ligt met 7% ver achter. Dit geldt in feite ook voor kamerplanten.
Ruim drie kwart (78%) van de Hongaarse bloemisten heeft een sterke voorkeur voor Nederlandse kamerplanten. Ruim de helft (53%) geeft daarnaast de voorkeur aan lokaal geteeld product. Op de derde plaats komt Denemarken met 3%.
© Productschap Tuinbouw
15
2.3
Inkoopkanalen Omzetverdeling inkoopkanalen snijbloemen en kamerplanten (naar productgroep) Snijbloemen
Kamerplanten
52%
52%
Groothandelaar buiten groothandelsmarkt
23%
24%
Groothandel Viragpaletta Cooperatie
11%
10%
Groothandelaar op groothandelsmarkt
6%
6%
Via een importeur
3%
2%
Groothandel Floranet
2%
2%
Rechtstreeks via een Nederlandse exporteur
2%
2%
Direct bij producent \ kweker
1%
1%
Nog anders
1%
1%
Groothandelsmarkt (Flora Hungaria, FloraCoop Associatie, Szt. Lászlóstreet, Szeged)
Basis: alle Hongaarse bloemisten die product ook daadwerkelijk verkopen
De meeste omzet wordt op de grotere groothandelsmarkten in Hongarije ingekocht
Een vijfde van de omzet wordt via een groothandelaar die niet op een groothandelsmarkt is gevestigd ingekocht
Meer dan 90% van de omzet aan snijbloemen en kamerplanten loopt via de groothandel
Er is geen onderscheid tussen de productgroepen wat betreft omzet via de verschillende inkoopkanalen
2.4
Internetgebruik
Ruim drie vijfde van de Hongaarse bloemisten (62%) heeft de mogelijkheid tot het gebruik van Internet. Hiervan zeggen 12 bloemisten (4% van alle 300 bloemisten) wel eens snijbloemen en/of kamerplanten in te kopen via een elektronisch bestelsysteem via Internet.
Deze 12 bloemisten schatten vervolgens in dat 40% van hun snijbloemen en kamerplanten op deze manier ingekocht wordt.
16
© Productschap Tuinbouw
2.5
Bedrijvenmarkt Penetratiegraad bloemisten werkzaam op een bepaalde markt (naar meting) 100%
99%
98% 92%
90%
80%
75%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0% % bloemisten werkzaam op de consumentenmarkt 2003
% bloemisten werkzaam op de bedrijvenmarkt 2006
(Basis: alle Hongaarse bloemisten)
Bijna alle Hongaarse bloemisten bedienen de consumentenmarkt
Het percentage Hongaarse bloemisten dat werkzaam is op de bedrijvenmarkt, is in twee jaar fors afgenomen
© Productschap Tuinbouw
17
Omzetverdeling naar markt (naar meting) 100% 15% 90%
24%
80%
70%
60%
50% 85% 40%
76%
30%
20%
10%
0% 2003 Aandeel in de consumentenmarkt
2006 Aandeel in de bedrijvenmarkt
(Basis: alle Hongaarse bloemisten)
Maar liefst 85% van de omzet van een bloemist wordt door de verkoop aan de consument verkregen (in twee jaar tijd is dat beduidend gestegen)
De omzet die via de bedrijvenmarkt wordt gerealiseerd laat een daling zien en in 2006 is het omzetaandeel van bedrijven gedaald tot 15%
18
© Productschap Tuinbouw
Bedrijvenmarkt omzet 2006 ten opzichte van 2005 en verwachting voor 2006 100%
5%
7%
90%
80%
30% 37%
70%
60%
50% 42% 40%
36%
30%
20% 24%
10%
20%
0% Bedrijvenmarktomzet in 2006 ten opzichte van 2005 Toegenomen - Meer omzet
Gelijk gebleven - Gelijkblijvende omzet
Verwachting bedrijvenmarktomzet in 2007 Afgenomen - Minder omzet
Weet niet
(Basis: Hongaarse bloemisten werkzaam op bedrijvenmarkt, n = 226)
Een kwart van de Hongaarse bloemisten heeft de bedrijvenmarkt omzet in 2006 zien toenemen ten opzichte van 2005. Twee vijfde van de bloemisten geeft aan dat de omzet in beide jaren gelijk gebleven is, terwijl drie tiende de omzet heeft zien dalen in een jaar tijd. Hiermee komt de net-balance score (% bloemisten dat zegt ‘toename’ minus het % bloemisten dat zegt ‘afname’) licht negatief uit: - 6
De verwachting voor 2007 is eveneens negatief (net-balance score is - 17), terwijl ruim eender van de bloemisten een stabilisatie verwacht
© Productschap Tuinbouw
19
2.6
Consumentenmarkt Verdeling consumentenmarkt naar gebruikssegment (schatting en segmenten zijn opgelezen) 100% 8% 90%
Andere gelegenheden
38% 80% 28% 70%
60%
Grafsegment 16%
50%
Eigen gebruik
40% 63%
30% 54%
Huwelijk
20%
10%
Cadeau-segment
0% Snijbloemen
Kamerplanten
(Basis: alle Hongaarse bloemisten die het product verkopen)
Het cadeausegment is volgens de bloemisten het belangrijkste segment
Een zesde van de snijbloemenomzet wordt gerealiseerd door de verkoop van bloemen voor het eigen gebruik van de consument. Dat aandeel ligt bij kamerplanten bijna twee keer zo hoog
Het grafsegment voor snijbloemen is met twee vijfde belangrijker dan het eigen gebruiksegment. Het aandeel planten voor op het graf ligt beduidend lager
20
© Productschap Tuinbouw
Verdeling consumentenmarkt naar snijbloem categorie
Enkele bloem 26%
Gemengd boeket 50%
Monobos 24%
(Basis: alle Hongaarse bloemisten)
Wanneer gevraagd wordt naar de verschillende aandelen wat betreft snijbloemen, blijkt dat de helft van de snijbloemenomzet door de verkoop van gemengde boeketten behaald wordt. Monobossen zijn goed voor een omzetaandeel van 24% en losse bloemen zelfs voor 26%aandeel.
© Productschap Tuinbouw
21
Heeft u in de laatste 12 maanden bij uw klanten een verandering geconstateerd? (spontaan genoemd, naar meting) 2003
2006
Geen veranderingen
-
25%
Koopt vaker goedkopere producten
5%
30%
Bezoekt minder vaak mijn winkel
14%
19%
Koopt producten van hogere kwaliteit
18%
16%
Consument koopt duurdere \ luxere
1%
10%
Meer verkoop van losse bloemen en takken
4%
9%
Koopt producten van lagere kwaliteit
-
6%
Koopt alleen voor cadeau \ gelegenheid
1%
5%
Consument schikt bloemen meer zelf
-
5%
Consument is kritischer \ mode bewuster
-
4%
Consument let meer op aanbiedingen
0%
4%
Koopt meer trendaankopen \ wat “in” is
2%
3%
Koopt minder voor zichzelf
-
3%
Weet niet
31%
1%
producten
Basis: alle Hongaarse bloemisten
Drie kwart van de Hongaarse bloemisten zegt één of meerdere veranderingen te hebben opgemerkt in het koopgedrag van hun klanten in de winkel
De meeste veranderingen zijn “negatief geladen” en hebben vooral te maken met prijs en frequentie (klanten kopen vaker goedkopere producten en de consument bezoekt de bloemist minder vaak)
Aan de andere kant is er ook een positieve tendens waar te nemen dat consumenten producten van hogere kwaliteit kopen en/of duurdere producten
22
© Productschap Tuinbouw
2.7
Omzetontwikkeling en toekomstverwachting Verkopen 2006 ten opzichte van 2005 (naar product) 100% 6%
5%
38%
41%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
33% 36%
30%
20%
10%
23%
19%
0% Snijbloemen Toegenomen
Kamerplanten Gelijk gebleven
Afgenomen
Weet niet
(Basis: alle Hongaarse bloemisten die het product verkopen)
Het jaar 2006 was voor snijbloemen in Hongarije een iets beter jaar dan voor kamerplanten (de net-balance score voor snijbloemen is –15 en voor kamerplanten maar liefst –22)
De overall inschatting van de Hongaarse bloemisten is dat zowel de snijbloemenomzet als de omzet van kamerplanten in 2006 ten opzichte van 2005 gedaald is
© Productschap Tuinbouw
23
Verkoopverwachting voor 2007 (naar product) 100% 7%
7% 90%
80% 38%
41%
70%
60%
50%
40% 40%
37% 30%
20%
10%
15%
15%
Snijbloemen
Kamerplanten
0%
Meer omzet
Gelijkblijvende omzet
Minder omzet
Weet niet
(Basis: alle Hongaarse bloemisten die het product verkopen)
De verwachting voor 2007 is negatief voor snijbloemen (net-balance score is - 26), terwijl een derde van de Hongaarse bloemisten een stabilisatie verwacht
Voor kamerplanten wordt 2007 eveneens een moeilijk jaar, de net-balance score is - 23 en ook hier verwacht twee vijfde van de bloemisten een stabilisatie
Opslagpercentage Aan de bloemisten die bloemen en planten verkopen is ook gevraagd of zij een schatting kunnen geven van het opslagpercentage voor snijbloemen en kamerplanten. Voor snijbloemen komt die schatting uit op 92% gemiddeld (gaat dus een keer over de kop) en voor kamerplanten komt die schatting uit op 77%.
24
© Productschap Tuinbouw
3 Polen In dit hoofdstuk staan de belangrijkste uitkomsten centraal die betrekking hebben op de Poolse bloemisten. In Polen is een groot aantal vragen gesteld om het profiel van de bloemist te kunnen achterhalen.
3.1
Assortiment Penetratiegraad producten (naar meting) 99%
100% 94%
98% 92%
94%
95% 94% 88% 89%
90% 80% 70% 60% 50% 40%
37%
30% 20% 10% 0% Penetratiegraad snijbloem en
Penetratiegraad groene kam erplanten
Penetratiegraad bloeiende kam erplanten
Penetratiegraad Penetratiegraad kam erplanten balkon-, perk- en tuinplanten
2001
Penetratie decoratiegroen
Penetratiegraad overige artikelen
2006
(Basis: alle Poolse bloemisten)
Een zeer ruime meerderheid van Poolse bloemisten verkoopt zowel snijbloemen als kamerplanten
Het aandeel bloemisten dat snijbloemen verkoopt, is toegenomen
Alle bloemisten die snijbloemen verkopen, verkopen ook decoratiegroen
Het percentage bloemisten dat andere artikelen dan bloemen en planten verkoopt, blijft stabiel rond de 89%
Ongeveer één op de drie Poolse bloemisten verkoopt balkon-, perk- en tuinplanten
Omzetverdeling producten (naar meting)
© Productschap Tuinbouw
25
100% 12% 90%
23%
80%
Overige artikelen 18% Decoratiegroen
70%
4% 27%
60%
13%
Balkon-, perk- en tuinplanten Kamerplanten
50%
11%
40%
Bloeiende kamerplanten
30% Groene kamerplanten
51% 42%
20%
Snijbloemen 10%
0% 2001
2006
(Basis: alle Poolse bloemisten)
Circa drie vijfde van de omzet van een bloemist wordt door de verkoop van snijbloemen verkregen (dit is inclusief de verkoop van decoratiegroen)
Het belang van snijbloemen is toegenomen
Een kwart van de omzet wordt door de verkoop van kamerplanten gerealiseerd (lichte daling ten opzichte van 2001)
26
Opvallend is dat de omzet van overige artikelen flink afgenomen is (bijna gehalveerd)
© Productschap Tuinbouw
3.2
Belang van Nederland Verkoop van producten uit Nederland (naar meting) 100%
99%
99%
2001
2006
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0% Ja, ik verkoop snijbloemen en/of kamerplanten uit Nederland
(Basis: alle Poolse bloemisten)
Bijna alle Poolse bloemisten zeggen producten uit Nederland te verkopen en dat blijft gelijk ten opzichte van 2001
© Productschap Tuinbouw
27
Percentage inkoopwaarde producten uit Nederland (naar meting) 100%
5%
8% Weet niet
90% 16% 19% 80%
75% en meer 70%
22% 50 - 74%
60% 37% 50%
40 - 49% 23%
40% 20 - 39% 30%
16% 23%
20%
10 - 19% 16%
10% 10% 3%
Minder dan 10%
0% 2001
2006
(Basis: alle Poolse bloemisten die producten uit Nederland verkopen)
Een vijfde van de Poolse bloemisten die producten uit Nederland verkoopt, zegt dat meer dan 75% van de totale inkoopwaarde uit Nederlands product bestaat
De inkoopwaarde vanuit Nederland neemt toe (in 2001 gaf 38% van de bloemisten aan dat meer dan de helft van de totale inkoopwaarde uit Nederland kwam, nu is dat aandeel bloemisten gestegen naar 56%)
28
© Productschap Tuinbouw
Voorkeur productielanden
Nederland
67%
Eigen productie
71%
66%
50% 3%
Israel
4%
Ecuador 1%
Colombia Denemarken
11%
Thailand
1%
Italië
1% 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
(Basis: alle Poolse bloemisten )
De Poolse bloemisten hebben een heel duidelijke en sterke voorkeur voor snijbloemen uit Nederland (71%) of uit eigen land (66%). Ecuador ligt met 4% ver achter.
Dit zien we ook bij kamerplanten. Twee derde (67%) van de Poolse bloemisten heeft een sterke voorkeur voor Nederlandse kamerplanten. De helft (50%) geeft daarnaast de voorkeur aan lokaal geteeld product. Op de derde plaats komt Denemarken met 11%.
© Productschap Tuinbouw
29
3.3
Inkoopkanalen Omzetverdeling inkoopkanalen snijbloemen en kamerplanten (naar productgroep) Snijbloemen
Kamerplanten
Groothandelaar op groothandelsmarkt
63%
65%
Direct bij producent \ kweker
16%
14%
Groothandelaar buiten groothandelsmarkt
9%
10%
Via een importeur
4%
4%
Lokale lijnrijder (autoverkoop)
4%
3%
Eigen productie
3%
2%
Rechtstreeks via een Nederlandse exporteur
2%
2%
Rechtstreeks via een niet-Nederlandse exporteur
0%
1%
Basis: alle Poolse bloemisten die product ook daadwerkelijk verkopen
De meeste omzet (drie kwart) wordt op de Poolse groothandelsmarkten ingekocht
Circa een zesde van de omzet wordt direct bij de kweker ingekocht
Er is verder geen onderscheid tussen de productgroepen wat betreft omzet via de verschillende inkoopkanalen
3.4
Internetgebruik
Vier vijfde van de bloemisten in Polen (80%) heeft de mogelijkheid tot het gebruik van Internet. Hiervan zeggen 11 bloemisten (4% van alle 300 bloemisten) wel eens snijbloemen en/of kamerplanten in te kopen via een elektronisch bestelsysteem via Internet.
Deze 11 bloemisten schatten vervolgens in dat 52% (gemiddeld genomen) van hun snijbloemen en kamerplanten op deze manier ingekocht wordt.
30
© Productschap Tuinbouw
3.5
Bedrijvenmarkt Penetratiegraad bloemisten werkzaam op een bepaalde markt (naar meting) 98%
100%
95%
93%
90%
86%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0% % bloemisten werkzaam op de consumentenmarkt 2001
% bloemisten werkzaam op de bedrijvenmarkt 2006
(Basis: alle Poolse bloemisten)
Een zeer grote meerderheid van de Poolse bloemisten is werkzaam op de consumentenmarkt (lichte daling valt te constateren)
Het percentage bloemisten dat werkzaam is op de Poolse bedrijvenmarkt is afgenomen en komt nu uit op 86%
© Productschap Tuinbouw
31
Omzetverdeling naar markt (naar meting) 100%
90%
22%
21%
78%
79%
2001
2006
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Aandeel in de consumentenmarkt
Aandeel in de bedrijvenmarkt
(Basis: alle Poolse bloemisten)
De verkoop aan consumenten is voor de bloemisten veruit het belangrijkst (en is stabiel)
De omzet die bedrijven bij de bloemisten realiseren blijft stabiel op een vijfde
32
© Productschap Tuinbouw
Bedrijvenmarkt omzet 2006 ten opzichte van 2005 en verwachting voor 2007 100% 8% 90% 25% 22%
80%
70%
14%
60%
50%
44% 36%
40%
30%
20% 26%
25%
Bedrijvenmarktomzet in 2006 ten opzichte van 2005
Verwachting bedrijvenmarktomzet in 2007
10%
0%
Toegenomen - Meer omzet
Gelijk gebleven - Gelijkblijvende omzet
Afgenomen - Minder omzet
Weet niet
(Basis: Poolse bloemisten werkzaam op bedrijvenmarkt, n = 257)
Een kwart van de Poolse bloemisten heeft de bedrijvenmarkt omzet in 2006 zien toenemen ten opzichte van 2005. Twee vijfde van de bloemisten geeft aan dat de omzet gelijk gebleven is. Een vijfde heeft de omzet zien dalen. De net-balance score (% bloemisten dat zegt ‘toename’ minus het % bloemisten dat zegt ‘afname’) komt uit op 4
De verwachting voor 2007 is enigszins positief (net-balance score komt uit op 11), maar de helft van de Poolse bloemisten verwacht een stabilisatie of weet het nog niet
© Productschap Tuinbouw
33
3.6
Consumentenmarkt Verdeling consumentenmarkt naar gebruiksegment (schatting en segmenten zijn opgelezen) 100% 6% 90% 30% Grafsegment
80% 37% 70%
60%
17%
50%
Eigen gebruik
40%
30% 53%
57%
20% Cadeau-segment 10%
0% Snijbloemen
Kamerplanten
(Basis: alle Poolse bloemisten die het product verkopen)
Voor zowel snijbloemen als voor kamerplanten is het cadeausegment in termen van omzet het belangrijkste segment
Ruim een derde van de kamerplantenomzet wordt gerealiseerd door de verkoop aan particulieren voor het eigen gebruiksegment
34
Bloemen voor op het graf is goed voor 30% van de totale snijbloemenomzet
© Productschap Tuinbouw
Heeft u in de laatste 12 maanden bij uw klanten een verandering geconstateerd? (spontaan genoemd, naar meting) 2001
2006
Geen veranderingen
21%
30%
Koopt vaker goedkopere producten
19%
34%
Consument is kritischer \ mode bewuster
10%
29%
Specifieke wensen tav kleur en boeket
5%
17%
Koopt vaker producten van hogere kwaliteit
10%
11%
Koopt minder voor zichzelf
-
10%
Meer trendaankopen
-
10%
Meer verkoop van losse bloemen en takken
3%
8%
Koopt duurdere \ luxere producten
2%
7%
Meer vraag naar bloemen
1%
7%
Meer vraag naar planten
4%
6%
Meer vraag naar duurzame producten
6%
5%
Koopt alleen voor cadeau \ gelegenheid
3%
4%
Bezoekt vaker mijn winkel
4%
3%
Let meer op aanbiedingen
3%
2%
Bezoekt minder vaak mijn winkel
4%
1%
Koopt vaker producten van lagere kwaliteit
1%
1%
Weet niet \ geen antwoord
1%
3%
Basis: alle Poolse bloemisten
Zeven van de tien Poolse bloemisten zegt één of meerdere veranderingen te hebben opgemerkt in het koopgedrag van hun klanten in de winkel
Bloemisten hebben het idee dat Poolse consumenten nu vaker goedkopere producten kopen en daarnaast kritischer is geworden, meer specifieke (eigen) wensen durft uit te spreken en meer trendaankopen doet
Een deel van de Poolse bloemisten meent dat de consument juist vaker producten van een hogere kwaliteit aanschaft of minder voor zichzelf koopt (eigen gebruiksegment)
© Productschap Tuinbouw
35
3.7
Omzet ontwikkeling en toekomstverwachting Verkopen 2006 ten opzichte van 2005 (naar product) 100% 8%
10%
90%
80%
29% 31%
70%
60%
50% 33% 35%
40%
30%
20% 30%
25%
10%
0% Snijbloemen Toegenomen
Kamerplanten Gelijk gebleven
Afgenomen
Weet niet
(Basis: alle Poolse bloemisten die het product verkopen)
Het jaar 2006 was in Polen voor snijbloemen EN voor kamerplanten geen goed jaar (de netbalance score voor snijbloemen is 1 en voor kamerplanten zelfs –6)
De overall inschatting van de Poolse bloemisten is dat de snijbloemenomzet en de kamerplantenomzet in 2006 stabiel gebleven zijn
36
© Productschap Tuinbouw
Verkoopverwachting voor 2007 (naar product) 100%
90%
23%
24%
80%
70%
18%
18%
60%
50% 30% 33%
40%
30%
20% 30%
25%
10%
0% Snijbloemen Meer omzet
Gelijkblijvende omzet
Kamerplanten Minder omzet
Weet niet
(Basis: alle Poolse bloemisten die het product verkopen)
De verwachting voor 2007 is enigszins positief voor snijbloemen (net-balance score is 12), hoewel de helft van de bloemisten een stabilisatie verwacht of het niet weet
Voor kamerplanten wordt 2007 waarschijnlijk een jaar van stabilisatie, de net-balance score is 7 en 57% van de bloemisten verwacht een stabilisatie of weet het niet
Opslagpercentage Aan de bloemisten die bloemen en planten verkopen is ook gevraagd of zij een schatting kunnen geven van het opslagpercentage voor snijbloemen en kamerplanten. Voor snijbloemen komt die schatting uit op 81% gemiddeld (gaat dus bijna één keer over de kop) en voor kamerplanten komt die schatting uit op 62%.
© Productschap Tuinbouw
37
4 Tsjechië In dit hoofdstuk staan de belangrijkste uitkomsten centraal die betrekking hebben op de Tsjechische bloemisten. In Tsjechië is een groot aantal vragen gesteld om het profiel van de bloemist te kunnen achterhalen.
4.1
Assortiment Penetratiegraad producten (naar meting) 100% 94%
93% 90%
90%
89% 85%
92%
92%
87%
92% 84%
80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Snijbloemen
Kamerplanten
Overige artikelen
Groene kamerplanten 1999
Bloeiende kamerplanten
Balkon-, perk- Decoratiegroen en tuinplanten
2006
(Basis: alle Tsjechische bloemisten)
Een zeer ruime meerderheid van de Tsjechische bloemisten verkoopt snijbloemen en kamerplanten en dat is over de twee metingen heen alleen maar toegenomen. Vooral zijn er meer bloemisten bijgekomen die kamerplanten verkopen
Het aandeel bloemisten dat balkon-, perk- en tuinplanten verkoopt ligt met 84% op het “laagste” niveau
38
© Productschap Tuinbouw
Omzetverdeling producten (naar meting) 100% 10% 90%
Decoratiegroen
27% 14% 80%
Balkon-, perk- en tuinplanten 12%
70%
60%
Overige artikelen
21% 13%
Bloeiende kamerplanten
50% 12%
Groene kamerplanten
40%
30%
Kamerplanten 52% 40%
20%
Snijbloemen 10%
0% 1999
2006
(Basis: alle Tsjechische bloemisten die het product verkopen)
Ongeveer 40% van de omzet van een bloemist wordt door de verkoop van snijbloemen verkregen. Tellen we het decoratiegroen daarbij op, wordt de helft van de omzet door de verkoop van snijbloemen gerealiseerd (min of meer stabiel met 1999)
Een kwart van de omzet wordt door de verkoop van kamerplanten gerealiseerd (lichte toename ten opzichte van de voorgaande meting)
Ruim een kwart van de omzet komt voor rekening van de verkoop van andere artikelen en uit de verkoop van balkon-, perk- en tuinplanten. Dat aandeel is ook min of meer stabiel gebleven
© Productschap Tuinbouw
39
4.2
Belang van Nederland
Verkoop van producten uit Nederland (naar meting) 97%
100%
96%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0% 1999
2006
Ja, ik verkoop snijbloemen en/of kamerplanten uit Nederland
(Basis: alle Tsjechische bloemisten)
Een overgrote meerderheid van Tsjechische bloemisten zegt producten uit Nederland te verkopen (is niet veranderd in de loop der jaren)
Ook is aan alle bloemisten gevraagd of zij voldoende informatie ontvangen over het beschikbare assortiment en noviteiten uit Nederland. Een meerderheid van twee derde van de Tsjechische bloemisten (68%) zegt inderdaad voldoende van deze specifieke informatie te ontvangen.
40
© Productschap Tuinbouw
Percentage inkoopwaarde producten uit Nederland (naar meting) 100%
3%
4% Weet niet
90%
80% 75% en meer 70% 59% 66%
60%
50%
50 - 74%
40 - 49%
40% 20 - 39% 30%
16% 16%
20% 10% 10%
6%
0%
4% 2%
5% 3% 2% 3%
1999
2006
10 - 19%
Minder dan 10%
(Basis: alle Tsjechische bloemisten die producten uit Nederland verkopen)
Twee derde van de Tsjechische bloemisten die producten uit Nederland verkoopt, zegt dat meer dan 75% van de totale inkoopwaarde uit Nederlands product bestaat
De inkoopwaarde vanuit Nederland neemt licht toe (in 1999 gaf 75% van de bloemisten aan dat meer dan de helft van de totale inkoopwaarde uit Nederland kwam, nu is dat aandeel bloemisten gestegen naar 82%)
© Productschap Tuinbouw
41
4.3
Inkoopkanalen Omzetverdeling inkoopkanalen snijbloemen en kamerplanten (naar productgroep, 2006) Snijbloemen
Kamerplanten
Groothandelaar op groothandelsmarkt
41%
39%
Via een importeur
33%
26%
Direct bij producent \ kweker
3%
12%
Lokale lijnrijder
11%
10%
Eigen productie
2%
5%
Nederlandse bloemenveiling
3%
3%
Lokale C&C
2%
2%
Rechtstreeks via een Nederlandse exporteur
2%
1%
Nederlandse lijnrijder
1%
1%
Rechtstreeks via een niet-Nederlandse exporteur
1%
0%
Nog anders
1%
1%
Basis: alle Tsjechische bloemisten die product ook daadwerkelijk verkopen
De meeste omzet wordt op de groothandelsmarkten in Tsjechië ingekocht
Circa drie tiende van de omzet wordt direct via een importeur ingekocht
De aankoop van kamerplanten loopt meer dan bij snijbloemen direct via de kweker
Er is verder geen onderscheid tussen de productgroepen wat betreft omzet via de verschillende inkoopkanalen
4.4
Internetgebruik
Vier vijfde van de bloemisten in Tsjechië (81%) heeft de mogelijkheid tot het gebruik van Internet. Hiervan zeggen 29 bloemisten (10% van alle 300 bloemisten) wel eens snijbloemen en/of kamerplanten in te kopen via een elektronisch bestelsysteem via Internet.
Deze 29 bloemisten schatten vervolgens in dat 36% (gemiddeld genomen) van hun snijbloemen en kamerplanten op deze manier ingekocht wordt.
42
© Productschap Tuinbouw
4.5
Bedrijvenmarkt Penetratiegraad bloemisten werkzaam op een bepaalde markt (2006) 97%
100%
88%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0% % bloemisten werkzaam op de consumentenmarkt
% bloemisten werkzaam op de bedrijvenmarkt 2006
(Basis: alle Tsjechische bloemisten)
Nagenoeg alle Tsjechische bloemisten zijn werkzaam op de consumentenmarkt
Het percentage bloemisten dat werkzaam is op de Tsjechische bedrijvenmarkt ligt met 88% lager
© Productschap Tuinbouw
43
Omzetverdeling naar markt (2006) 100% 17%
90%
80%
70%
60%
50% 83%
40%
30%
20%
10%
0% 2006 Aandeel in de consumentenmarkt
Aandeel in de bedrijvenmarkt
(Basis: alle Tsjechische bloemisten)
De bloemisten behalen het overgrote deel van de omzet uit de verkoop aan consumenten
De omzet die bedrijven bij de bloemisten genereren ligt ten opzichte van de consumentenmarkt op een beduidend lager niveau, maar is met 17% een behoorlijke markt
44
© Productschap Tuinbouw
Bedrijvenmarkt omzet 2006 ten opzichte van 2005 en verwachting voor 2007 100% 8%
11%
90%
2%
12% 80%
70%
60% 61% 57%
50%
40%
30%
20% 27%
24%
10%
0% Bedrijvenmarktomzet in 2006 ten opzichte van 2005 Toegenomen - Meer omzet
Gelijk gebleven - Gelijkblijvende omzet
Verwachting bedrijvenmarktomzet in 2007 Afgenomen - Minder omzet
Weet niet
(Basis: Tsjechische bloemisten werkzaam op bedrijvenmarkt, n = 263)
Een kwart van de Tsjechische bloemisten heeft de bedrijvenmarkt omzet in 2006 zien toenemen ten opzichte van 2005. Bijna drie vijfde van de bloemisten geeft echter aan dat de omzet gelijk gebleven is, terwijl 12% de omzet heeft zien dalen in een jaar tijd. Hiermee komt de net-balance score (% bloemisten dat zegt ‘toename’ minus het % bloemisten dat zegt ‘afname’) op uit 12
De verwachting voor 2007 is positief (net-balance score is 25), maar drie vijfde van de bloemisten verwacht toch een stabilisatie
© Productschap Tuinbouw
45
4.6
Consumentenmarkt Verdeling consumentenmarkt naar gebruikssegment (schatting, segmenten zijn opgelezen) 100%
90%
17% 25%
80%
70% 17% 60%
47%
50%
40%
30%
58%
20%
36%
10%
0% Snijbloemen Cadeau-segment
Kamerplanten Eigen gebruik
Grafsegment
(Basis: alle Tsjechische bloemisten die het product verkopen)
Het cadeausegment is volgens de bloemisten het belangrijkste segment voor snijbloemen
Een zesde van de snijbloemenomzet wordt gerealiseerd door de verkoop van bloemen voor het eigen gebruik van de consument. Dat aandeel ligt bij kamerplanten met 47% veel hoger
Het grafsegment voor snijbloemen is met een kwart belangrijker dan het eigen gebruiksegment. Het aandeel planten voor op het graf ligt op een redelijk niveau
46
© Productschap Tuinbouw
Verdeling consumentenmarkt naar snijbloem categorie
Enkele bloem 17%
Gemengd boeket Monobos
58%
25%
(Basis: alle Tsjechische bloemisten)
Wanneer gevraagd wordt naar de verschillende aandelen wat betreft snijbloemen, blijkt dat meer dan de helft van de snijbloemenomzet door de verkoop van gemengde boeketten behaald wordt. Monobossen zijn goed voor een omzetaandeel van 25% en losse bloemen voor een aandeel van 17%.
© Productschap Tuinbouw
47
Heeft u in de laatste 12 maanden bij uw klanten een verandering geconstateerd? (spontaan genoemd) 2006
Geen veranderingen
39%
Koopt vaker producten van hogere kwaliteit
21%
Consument is kritischer \ mode bewuster
15%
Koopt vaker goedkopere producten
12%
Meer specifieke wensen tav kleur en boeket
9%
Doet meer trendaankopen
9%
Koopt vaker duurdere\ luxere producten
8%
Koopt meer accessoires
7%
Koopt vaker producten van lagere kwaliteit
3%
Basis: alle Tsjechische bloemisten
Drie tiende van de Tsjechische bloemisten zegt één of meerdere veranderingen te hebben opgemerkt in het koopgedrag van hun klanten in de winkel
Een vijfde van de bloemisten heeft het idee dat Tsjechische consumenten nu vaker dan vroeger producten kopen van hogere kwaliteit
Maar prijs speelt ook mee: klanten zijn kritischer (maar letten ook op wat “in” is, doen meer trendaankopen) en kopen vaker goedkopere producten
48
© Productschap Tuinbouw
4.7
Omzetontwikkeling en toekomstverwachting Verkopen 2006 ten opzichte van 2005 (naar product) 100% 9%
7%
20%
23%
90%
80%
70%
60% 31% 39%
50%
40%
30%
20%
39% 32%
10%
0% Snijbloemen Toegenomen
Kamerplanten Gelijk gebleven
Afgenomen
Weet niet
(Basis: alle Tsjechische bloemisten die het product verkopen)
Het jaar 2006 was in Tsjechië voor snijbloemen een beter jaar dan voor kamerplanten (de netbalance score voor snijbloemen is 19 en voor kamerplanten 9)
De overall inschatting van de bloemisten is dat vooral de snijbloemenomzet het afgelopen jaar in Tsjechië gestegen is
© Productschap Tuinbouw
49
Verkoopverwachting voor 2007 (naar product) 100% 12%
11%
4%
4%
42%
46%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30% 42%
20%
39%
10%
0% Snijbloemen Meer omzet
Gelijkblijvende omzet
Kamerplanten Minder omzet
Weet niet
(Basis: alle Tsjechische bloemisten die het product verkopen)
De verwachting voor 2007 is zeker positief te noemen voor snijbloemen (net-balance score is 38), hoewel ruim de helft van de bloemisten een stabilisatie verwacht of het niet weet
Voor kamerplanten wordt 2007 waarschijnlijk ook een positief jaar; de net-balance score komt uit op 35. Bijna drie vijfde van de bloemisten verwacht een stabilisatie of weet het niet
Opslagpercentage Aan de bloemisten die bloemen en planten verkopen is ook gevraagd of zij een schatting kunnen geven van het opslagpercentage voor snijbloemen en kamerplanten. Voor snijbloemen komt die schatting uit op 70% gemiddeld (gaat dus bijna één keer over de kop) en voor kamerplanten komt die schatting uit op 58%.
50
© Productschap Tuinbouw
5 Slowakije In dit hoofdstuk staan de belangrijkste uitkomsten centraal die betrekking hebben op de Slowaakse bloemisten. In Slowakije is een groot aantal vragen gesteld om het profiel van de bloemist te kunnen achterhalen.
5.1
Assortiment Penetratiegraad producten (2006) 100%
99% 95% 91%
91%
90%
85%
80% 71% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Snijbloemen
Groene kamerplanten
Bloeiende kamerplanten
Balkon-, perk- en tuinplanten
Decoratiegroen
Overige artikelen
2006
(Basis: alle Slowaakse bloemisten)
Het percentage bloemisten dat snijbloemen verkoopt, is nagenoeg volledig
Circa negen op de tien Slowaakse bloemisten verkoopt kamerplanten (geen verschil tussen bloeiend en groen)
© Productschap Tuinbouw
51
Omzetverdeling producten (2006) 100% 12%
Overige artikelen
90%
80%
17%
70%
Decoratiegroen
7% Balkon-, perk- en tuinplanten
60%
12%
50% 11%
Bloeiende kamerplanten
40% Groene kamerplanten
30% 42%
20%
Snijbloemen 10%
0% 2006
(Basis: alle Slowaakse bloemisten)
Ongeveer drie vijfde van de omzet van een bloemist wordt door de verkoop van snijbloemen verkregen (dit is inclusief decoratiegroen)
De omzet van bloeiende en groene kamerplanten is fifty-fifty
Gemiddeld genomen wordt 12% van de totale omzet gerealiseerd door de verkoop van andere zaken zoals hardware en andere dode materialen
52
© Productschap Tuinbouw
5.2
Belang van Nederland
Percentage inkoopwaarde producten uit Nederland (naar meting) 100%
6%
90% 80% Weet niet
70% 60%
75% en meer 67%
50 - 74%
50%
40 - 49%
40%
20 - 39% 10 - 19%
30% 20% 10% 0%
Minder dan 10% 18% 4% 3% 2006
(Basis: alle Slowaakse bloemisten die producten uit Nederland verkopen)
Alle bloemisten in Slowakije zeggen producten uit Nederland te verkopen.
Voor twee derde van de Slowaakse bloemisten (67%) is het aandeel Nederlands product zelfs 75% of meer op de totale inkoopwaarde
© Productschap Tuinbouw
53
5.3
Inkoopkanalen
Omzetverdeling inkoopkanalen snijbloemen en kamerplanten (naar productgroep, 2006) Snijbloemen
Kamerplanten
Groothandelaar op groothandelsmarkt
42%
42%
Slowaakse “lijnrijder” (verkoop uit de auto)
27%
26%
C&C in Slowakije
15%
16%
Rechtstreeks via een Nederlandse exporteur
3%
4%
Via een importeur
3%
3%
Direct bij producent \ kweker
3%
3%
Nederlandse bloemenveiling
2%
2%
Groothandelaar buiten groothandelsmarkt
2%
1%
C&C in Nederland
2%
1%
Eigen productie
1%
1%
Basis: alle Slowaakse bloemisten die product ook daadwerkelijk verkopen
De meeste producten (in termen van omzet) worden op de groothandelsmarkten in Slowakije ingekocht (hierbij zijn de verkopen uit de auto ook meegerekend)
Er is geen onderscheid tussen de productgroepen wat betreft omzet via de verschillende inkoopkanalen
5.4
Internetgebruik
Drie kwart van de bloemisten in Slowakije (74%) heeft de mogelijkheid tot het gebruik van Internet. Hiervan zeggen 9 bloemisten (5% van alle 175 bloemisten) wel eens snijbloemen en/of kamerplanten in te kopen via een elektronisch bestelsysteem via Internet.
Deze 9 bloemisten schatten vervolgens in dat circa drie kwart van hun omzet aan snijbloemen en kamerplanten op deze manier ingekocht wordt.
54
© Productschap Tuinbouw
5.5
Bedrijvenmarkt Penetratiegraad bloemisten werkzaam op een bepaalde markt (2006) 97%
100%
90%
80% 73% 70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0% % bloemisten werkzaam op de consumentenmarkt
% bloemisten werkzaam op de bedrijvenmarkt 2006
(Basis: alle Slowaakse bloemisten)
Bijna alle Slowaakse bloemisten zijn werkzaam op de consumentenmarkt
Het percentage bloemisten dat werkzaam is op de Slowaakse bedrijvenmarkt ligt met drie kwart beduidend lager
De bloemisten behalen 88% van de omzet uit de verkoop aan consumenten
De omzet die bedrijven bij de bloemisten genereren komt met 12% op een beduidend lager niveau uit (niet in de grafiek)
© Productschap Tuinbouw
55
Bedrijvenmarkt omzet 2006 ten opzichte van 2005 en verwachting voor 2007 100%
4%
90%
20% 22%
80%
2%
70%
60%
41% 46%
50%
40%
30%
20%
38% 28%
10%
0% Bedrijvenmarktomzet in 2006 ten opzichte van 2005 Toegenomen - Meer omzet
Gelijk gebleven - Gelijkblijvende omzet
Verwachting bedrijvenmarktomzet in 2007 Afgenomen - Minder omzet
Weet niet
(Basis: Slowaakse bloemisten werkzaam op bedrijvenmarkt, n=128)
Een kwart van de bloemisten in Slowakije heeft de bedrijvenmarkt omzet in 2006 zien toenemen ten opzichte van 2005. Bijna de helft van de bloemisten geeft aan dat de omzet in beide jaren gelijk gebleven is, terwijl een vijfde de omzet heeft zien dalen in een jaar tijd. Hiermee komt de net-balance score (% bloemisten dat zegt ‘toename’ minus het % bloemisten dat zegt ‘afname’) licht positief uit: 6
De verwachting voor 2007 is erg positief (net-balance score is 36), terwijl twee vijfde van de bloemisten een stabilisatie verwacht en een vijfde het niet weet
56
© Productschap Tuinbouw
5.6
Consumentenmarkt Verdeling consumentenmarkt naar gebruikssegment (schatting en segmenten zijn opgelezen) 100%
4%
90% 33%
Grafsegment
80% 41% 70%
60%
14%
50%
Eigen gebruik
40%
30%
55%
53% 20%
Cadeau-segment 10%
0% Snijbloemen
Kamerplanten
(Basis: alle Slowaakse bloemisten die het product verkopen)
Het cadeausegment is volgens de bloemisten het belangrijkste segment
Het grafsegment voor snijbloemen is met een derde belangrijker dan het eigen gebruiksegment. Het aandeel planten voor op het graf ligt beduidend lager
Twee vijfde van de kamerplantenomzet wordt gerealiseerd door de verkoop van kamerplanten voor het eigen gebruik van de consument. Dat aandeel ligt bij snijbloemen beduidend lager
© Productschap Tuinbouw
57
Verdeling consumentenmarkt naar snijbloem categorie
Enkele bloem 14%
Monobos 23%
Gemengd boeket 63%
(Basis: alle Slowaakse bloemisten)
Wanneer gevraagd wordt naar de omzetverdeling wat betreft snijbloemen, blijkt dat ruim drie vijfde van de snijbloemenomzet door de verkoop van gemengde boeketten behaald wordt.
58
Monobossen zijn goed voor een omzetaandeel van 23% en losse bloemen voor aandeel van 14%.
© Productschap Tuinbouw
Heeft u in de laatste 12 maanden bij uw klanten een verandering geconstateerd? (spontaan genoemd) 2006
Geen veranderingen
22%
Consument is kritischer \ mode bewuster
35%
Koopt vaker producten van hogere kwaliteit
29%
Koopt vaker goedkopere producten \ besteedt minder
24%
Koopt vaker duurdere producten
23%
Consument heeft meer wensen tav kleuren en
14%
samenstelling Koopt duurzame producten \ langere houdbaarheid
6%
Meer trendaankopen
5%
Basis: alle Slowaakse bloemisten
Vier vijfde van de Slowaakse bloemisten zegt één of meerdere veranderingen te hebben opgemerkt in het koopgedrag van hun klanten in de winkel
Bloemisten hebben het idee dat Slowaakse consumenten nu veel meer dan vroeger kritisch is en meer mode bewust
Sommige bloemisten merken dat klanten vaker duurdere en producten van hogere kwaliteit kopen
Andere bloemisten hebben juist het gevoel dat klanten vaker goedkopere producten kopen en zijn daarnaast ook nog eens minder gaan besteden
© Productschap Tuinbouw
59
5.7
Omzetontwikkeling en toekomstverwachting Verkopen 2006 ten opzichte van 2005 (naar product) 100% 7%
8%
26%
25%
90%
80%
70%
60%
50%
30%
34%
40%
30%
20%
36%
33%
10%
0% Snijbloemen Toegenomen
Kamerplanten Gelijk gebleven
Afgenomen
Weet niet
(Basis: alle Slowaakse bloemisten die het product verkopen)
Het jaar 2006 was in Slowakije voor snijbloemen EN voor kamerplanten een mager jaar (de netbalance score voor snijbloemen is 10 en voor kamerplanten 8)
De overall inschatting van de bloemisten is dat zowel de snijbloemenomzet als de kamerplantenomzet in 2006 in Slowakije licht gestegen is
60
© Productschap Tuinbouw
Verkoopverwachting voor 2007 (naar product) 100%
90% 29%
30%
6%
7%
80%
70%
60% 24% 50%
28%
40%
30%
20%
41%
36%
10%
0% Snijbloemen Meer omzet
Gelijkblijvende omzet
Kamerplanten Minder omzet
Weet niet
(Basis: alle Slowaakse bloemisten die het product verkopen)
De verwachting voor 2007 is redelijk positief voor snijbloemen (net-balance score is 35), hoewel een kwart van de bloemisten een stabilisatie verwacht en drie tiende het niet weet
Voor kamerplanten wordt 2007 waarschijnlijk ook een positief jaar, de net-balance score is 29. Echter drie vijfde van de bloemisten verwacht een stabilisatie of weet het niet
Opslagpercentage Het opslagpercentage dat volgende de Slowaakse bloemisten in hun land wordt gehanteerd, komt uit op 58% (schatting van de bloemisten die zelf snijbloemen verkopen). Het gemiddelde opslagpercentage voor kamerplanten komt met 52% iets lager uit.
© Productschap Tuinbouw
61
6 Slovenië In dit hoofdstuk staan de belangrijkste uitkomsten centraal die betrekking hebben op de Sloveense bloemisten. In Slovenië is een groot aantal vragen gesteld om het profiel van de bloemist te kunnen achterhalen.
6.1
Assortiment Penetratiegraad producten (naar product, 2005)
100%
96%
95%
90%
87%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0% Penetratiegraad snijbloem en
Penetratiegraad kam erplanten
Penetratiegraad overige artikelen
2005
(Basis: alle Sloveense bloemisten, n = 131)
Een overgrote meerderheid van de Sloveense bloemisten heeft snijbloemen en/of kamerplanten in het assortiment
Het aandeel Sloveense bloemisten dat andere artikelen dan snijbloemen en kamerplanten verkoopt, ligt onder het niveau van bloemen en planten
62
© Productschap Tuinbouw
Omzetverdeling producten (naar meting) 100%
90%
17% 27%
80%
70% 33% 60% 31% 50%
40%
30% 50% 42%
20%
10%
0% 1999
2005 Snijbloem en
Kam erplanten
Overige artikelen
(Basis: alle Sloveense bloemisten)
Ongeveer twee vijfde van de omzet van een bloemist wordt door de verkoop van snijbloemen verkregen. In 1999 werd nog de helft van de omzet door snijbloemen gegenereerd
Een derde van de omzet wordt door de verkoop van kamerplanten gerealiseerd (stabiel over de jaren)
Het belang van de verkoop van andere artikelen dan bloemen en planten neemt duidelijk toe (van 17% in 1999 naar 27% in 2005)
© Productschap Tuinbouw
63
6.2
Belang van Nederland Verkoop van producten uit Nederland (naar meting) 100%
99% 95%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0% 1999
2005 Ja, ik verkoop snijbloem en en/of kam erplanten uit Nederland
(Basis: alle Sloveense bloemisten)
Een ruime meerderheid van de Sloveense bloemisten zegt producten uit Nederland te verkopen
Ten opzichte van 1999 is het aandeel bloemisten dat producten uit Nederland verkoopt, gedaald
64
© Productschap Tuinbouw
Percentage inkoopwaarde producten uit Nederland (naar meting) 100% 11%
12%
90%
Weet niet
80% 75%en m eer 70%
60%
50 - 74% 61% 70%
50%
40 - 49%
40% 20 - 39% 30%
20%
12%
10 - 19%
7%
11%
5% 3%
2% 2% 1%
1999
2005
10%
0%
Minder dan 10%
(Basis: alle Sloveense bloemisten die producten uit Nederland verkopen)
Ruim twee derde van de bloemisten in Slovenië die producten uit Nederland verkoopt, zegt dat meer dan 75% van de totale inkoopwaarde uit Nederlands product bestaat
De inkoopwaarde vanuit Nederland neemt toe (in 1999 gaf 73% van de bloemisten aan dat meer dan de helft van de totale inkoopwaarde uit Nederland kwam, nu is dat aandeel bloemisten gestegen naar 81%)
© Productschap Tuinbouw
65
Geschatte marktaandelen per land (naar product, 2005) 100% 11%
8% 2%
90% 5% 80%
8%
14%
70%
Rest van de wereld
Polen
60%
50%
40%
Italië
76%
75% Slovenië
30%
20% Nederland 10%
0% Snijbloem en
Kam erplanten
(Basis: alle Sloveense bloemisten die het product verkopen)
Wanneer aan de Sloveense bloemisten gevraagd wordt een verdeling te maken naar ‘herkomstland’ blijkt dat drie kwart van de totale omzet uit Nederlands product bestaat (geholpen gevraagd door de landen op te noemen)
66
De lokale productie van kamerplanten is in Slovenië belangrijker dan voor snijbloemen
© Productschap Tuinbouw
6.3
Bedrijvenmarkt Penetratiegraad bloemisten werkzaam op een bepaalde markt (2005) 100%
100%
90%
86%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0% %bloem isten werkzaam op de consum entenm arkt
%bloem isten werkzaam op de bedrijvenm arkt 2005
(Basis: alle Sloveense bloemisten, n = 131)
Alle Sloveense bloemisten bedienen de consumentenmarkt
Het percentage Sloveense bloemisten dat werkzaam is op de bedrijvenmarkt, ligt beduidend lager (86%)
Het overgrote deel (82%) van de omzet van een bloemist wordt door de verkoop aan de consument verkregen (niet in de grafiek)
© Productschap Tuinbouw
67
Bedrijvenmarkt omzet 2005 ten opzichte van 2004 en verwachting voor 2006 100%
90%
15% 33%
80%
70%
60% 58% 50% 43% 40%
30%
20% 24%
24%
Bedrijvenm arktom zet in 2005 ten opzichte van 2004
Verwachting bedrijvenm arktom zet in 2006
10%
0%
Toegenom en - m eer om zet
Gelijk gebleven - gelijkblijvende om zet
Afgenom en - m inder om zet
Weet niet
(Basis: Sloveense bloemisten werkzaam op bedrijvenmarkt, n = 113)
Een kwart van de bloemisten heeft de bedrijvenmarkt omzet in 2005 zien toenemen ten opzichte van 2004. Twee vijfde van de bloemisten geeft aan dat de omzet in beide jaren gelijk gebleven is, terwijl een derde de omzet heeft zien dalen in een jaar tijd. Hiermee komt de netbalance score (% bloemisten dat zegt ‘toename’ minus het % bloemisten dat zegt ‘afname’) negatief uit: - 9 (24% - 33%)
De verwachting voor 2006 is enigszins positief (net-balance score is 9), maar drie vijfde van de bloemisten verwacht een stabilisatie
68
© Productschap Tuinbouw
6.4
Consumentenmarkt Verdeling omzet naar gebruik (naar product) 100% 8%
6% 1%
90% Andere gelegenheden 80% 33% 38% 70%
Grafsegm ent
60%
50%
40%
2%
Eigen gebruik
12%
10% Huwelijk
30%
57%
20% 32% Cadeau-segm ent 10%
0% Snijbloem en
Kam erplanten
(Basis: alle Sloveense bloemisten die het product verkopen)
Het grafsegment is in Slovenië uitermate belangrijk voor de verkoop van snijbloemen
Kamerplanten worden met name als cadeau gekocht. De waarde die dat vertegenwoordigd ligt bijna twee keer zo hoog als die van snijbloemen (relatief gezien)
© Productschap Tuinbouw
69
Heeft u in de laatste 12 maanden bij uw klanten een verandering geconstateerd? (spontaan genoemd) 2005
Geen veranderingen
33%
Koopt goedkopere producten
31%
Koopt alleen voor cadeau
17%
Koopt minder vaak producten
15%
Consument koopt meer bloemen in de
15%
supermarkt Koopt duurdere\luxere producten
10%
Koopt producten van lagere kwaliteit
8%
Koopt minder voor zichzelf
6%
Meer vraag naar planten
6%
Weet niet \ geen antwoord
3%
Basis: alle Sloveense bloemisten (n = 131)
Twee derde van de Sloveense bloemisten zegt één of meerdere veranderingen te hebben opgemerkt in het koopgedrag van hun klanten in de winkel
70
De veranderingen hebben vooral te maken met prijs: klanten kopen goedkopere producten
© Productschap Tuinbouw
6.5
Omzetontwikkeling en toekomstverwachting Verkopen 2005 ten opzichte van 2004 (naar product) 100%
90%
80%
39%
41% 70%
60%
50%
40%
32%
39%
30%
20%
10%
25% 19%
0% Snijbloem en Toegenom en
Kam erplanten Gelijk gebleven
Afgenom en
Weet niet
(Basis: alle Sloveense bloemisten die het product verkopen)
Het jaar 2005 was voor snijbloemen in Slovenië een iets beter jaar dan voor kamerplanten (de net-balance score voor snijbloemen is –17 en voor kamerplanten –20)
De overall inschatting van de Sloveense bloemisten is dat zowel de snijbloemenomzet als de omzet van kamerplanten in 2005 ten opzichte van 2004 gedaald is
© Productschap Tuinbouw
71
Verkoopverwachting voor 2006 (naar product)
100%
3%
6% 90%
80%
25%
25%
70%
60%
50%
47% 48%
40%
30%
20%
10%
25%
22%
0% Snijbloem en Meer om zet
Kam erplanten Gelijkblijvende om zet
Minder om zet
Weet niet
(Basis: alle Sloveense bloemisten die het product verkopen)
De verwachting voor 2006 is stabiel voor snijbloemen (net-balance score is echter wel licht negatief –3, maar ruim de helft van de bloemisten verwacht een stabilisatie of het niet weet)
Voor kamerplanten wordt 2006 een jaar van stabilisatie, de net-balance score is 0 en de helft van de Sloveense bloemisten verwacht een gelijkblijvende omzet of weet het niet
72
© Productschap Tuinbouw
7 Onderzoeksverantwoording Het Bloemisten structuuronderzoek heeft in januari 2007 o.a. in Hongarije, Polen, Tsjechië, Slowakije plaatsgevonden. Het onderzoek van Slovenië vond plaats in januari 2006. In totaal zijn 1.206 gesprekken gevoerd met bloemistwinkeliers. 7.1
Methode van onderzoek Het onderzoek is uitgevoerd door middel van telefonische interviews. Hierbij is gebruik gemaakt van een computergestuurd telefonisch interviewsysteem (CATI).
7.2
Veldwerk Het veldwerk in alle landen is maandag 8 januari van start gegaan en geëindigd op 31 januari 2007.
7.3
Lengte vragenlijst De gemiddelde interviewtijd bedroeg per land:
Hongarije: 21 minuten
Polen: 19 minuten
Slowakije: 27 minuten
Tsjechië: 21 minuten
Slovenië: 18 minuten
Er is gebruik gemaakt van een mastervragenlijst, waardoor een groot aantal vragen over de landen heen vergelijkbaar zijn. Tevens is rekening gehouden met voorgaande metingen. Indien afgeweken is van “oude” antwoordcategorieën, is daar bij de betreffende grafieken en tabellen melding van gemaakt. 7.4
Respondent Alle gesprekken zijn gevoerd met bloemistwinkeliers (eigenaar /de bedrijfsleider).
7.5
Verwerking De verwerking van de half open vragen is gedaan door middel van hercoderen. Er heeft geen herweging plaatsgevonden. Dit betekent dat elke respondent even zwaar meetelt in het totaaloordeel.
7.6
Steekproefopbouw De steekproef van alle landen is ad random getrokken uit de door PT aangeleverde adresbestanden. Dit heeft tot het volgende profiel geleverd:
© Productschap Tuinbouw
73
Steekproefopbouw (naar land) HON
POL
SLOw
TSJ
SLOV
1
83%
82%
75%
77%
80%
2
10%
15%
18%
14%
13%
3 of meer
6%
3%
6%
9%
4%
Gemiddeld aantal winkels
1,3
1,2
1,5
2,1
1,9
0 – 40 m²
71%
54%
48%
43%
36%
41 – 60 m²
13%
22%
18%
19%
22%
61 – 80 m²
6%
13%
15%
11%
9%
81 – 100 m²
2%
4%
5%
8%
8%
meer dan 100m²
4%
6%
9%
15%
24%
Weet niet
4%
1%
5%
4%
1%
1
33%
18%
26%
20%
27%
2
33%
36%
33%
30%
25%
3
18%
21%
23%
18%
24%
4 of meer
13%
25%
17%
31%
23%
Gemiddeld aantal mensen
2,4
2,9
2,5
3,8
2,0
Lokaal
41%
6%
-
7%
Interfleura \ Fleurop
2%
9%
2%
1%
2%
Teleflorist
-
1%
-
1%
1%
Euroflorist
-
8%
1%
-
2%
Geen enkele
42%
78%
83%
82%
30 jaar en jonger
7%
4%
4%
12%
12%
31 – 40 jaar
24%
22%
29%
21%
39%
41 – 50 jaar
30%
34%
31%
32%
34%
51 jaar en ouder
32%
34%
35%
33%
15%
Gemiddelde leeftijd
44
45
45
44
41
91%
84%
82%
73%
76%
12
16
11
14
AANTAL WINKELS
GROOTTE WINKEL
AANTAL MEDEWERKERS
LID BLOEMISTENORGANISATIE
LEEFTIJD BLOEMIST
bloemist GESLACHT BLOEMIST Vrouw LEEFTIJD WINKEL Gemiddeld aantal jaar
74
© Productschap Tuinbouw
Steekproefopbouw (naar land, vervolg) HON
POL
SLOW
TSJ
SLOV
Op groothandelsmarkt
67%
87%
52%
50%
2%
Buiten groothandelsmarkt
35%
14%
3%
0%
Nederlandse exporteur
3%
2%
3%
2%
2%
Andere exporteur
2%
2%
-
1%
-
Importeur
3%
8%
3%
39%
2%
Kweker
3%
44%
14%
20%
15%
Lokale C&C
-
-
23%
3%
-
Nederlandse lijnrijder
-
-
1%
3%
29%
Lokale lijnrijder
-
13%
35%
14%
73%
Internet
-
-
-
1%
-
Bloemenveiling Nederland
1%
-
3%
4%
-
Eigen productie
1%
4%
4%
11%
-
Op groothandelsmarkt
66%
84%
51%
47%
5%
Buiten groothandelsmarkt
33%
12%
1%
1%
-
Nederlandse exporteur
3%
2%
4%
1%
3%
Andere exporteur
1%
3%
1%
0%
-
Importeur
2%
7%
3%
34%
2%
Kweker
2%
41%
13%
45%
15%
Lokale C&C
-
-
22%
3%
2%
Nederlandse lijnrijder
-
0%
1%
3%
29%
Lokale lijnrijder
-
9%
32%
13%
73%
Internet
-
-
-
-
1%
Bloemenveiling Nederland
1%
0%
3%
4%
-
Eigen productie
0%
3%
3%
14%
-
Tuincentrum
-
0%
-
1%
-
Centrum van de stad
50%
53%
51%
53%
37%
Buitenwijk stad
26%
42%
29%
32%
35%
Dorp \ platteland
21%
5%
18%
15%
28%
13%
21%
20%
39%
-
INKOOP SNIJBLOEMEN
INKOOP KAMERPLANTEN
WINKEL BEVINDT ZICH
HOMEPAGE Ja, winkel heeft homepage
© Productschap Tuinbouw
75
Respons De netto respons komt het meest gunstig uit in Hongarije (89%). De onderstaande tabel geeft een volledig beeld: Responsoverzicht (naar land) Statusregister
HON
POL
SLOW
TSJ
STEEKPROEFGROOTTE
858
2.759
632
1.558
Niet gebruikte adressen
35
2.140
87
735
0
BRUTO STEEKPROEF
823
619
545
823
589
Openstaande afspraken
1
10
3
11
Verkeerd nummer
368
106
172
214
196
Weigering
38
89
39
87
185
Geen contact
58
36
73
57
70
Respondent afwezig
58
78
83
154
6
Geslaagd gesprek
300
300
175
300
131
NETTO RESPONS
89%
77%
82%
78%
65%
76
© Productschap Tuinbouw
SLOV 589
1