Polen, Tsjechië, Slowakije en Hongarije In Polen, Tsjechië, Slowakije en Hongarije, alle vier landen uit het voormalige Oostblok, is het toerisme in eerste instantie sterk gestimuleerd door de overheid, aangezien het een belangrijke bron van inkomsten is. De gunstige prijzen, het goede klimaat, de prachtige landschappen en de gastvrijheid van de bevolking hebben ertoe bijgedragen dat steeds meer Nederlanders een vakantie naar (een van) deze landen boeken.
Polen Bij velen roept Polen een groot scala van gedachten op. Eén ding is echter zeker: Polen is in Midden-Europa altijd, en nu nog, een dwingende politieke en maatschappelijke factor geweest, waarmee tal van andere stromingen rekening moesten houden. Warschau De Poolse hoofdstad Warschau (Warszawa) heeft een geschiedenis die ons terugvoert naar de vroege Middeleeuwen. De stad is wonderschoon gelegen aan de rivier de Wisla (Weichsel), waar al in de 11de eeuw bij een doorwaadbare plaats een burcht op de linkeroever werd gebouwd. Hieruit groeide later de Oude Stad (Stare Miasto) en direct daarna de Nieuwe Stad (Nowe Miasto). Indrukwekkend is de reconstructie van de ommuurde Oude Stad (Stare Miasto), die men na de verwoesting in de Tweede Wereldoorlog steen voor steen weer heeft opgebouwd. Gebruikmakend van oude prenten, schilderijen en foto’s was men in staat een reconstructiemodel te maken. Vanuit dit model werkend, werd in de binnenstad in minder dan 20 jaar de gezellige, middeleeuwse stad met het oude marktplein (”Rynek”) weer tot leven geroepen. Bezienswaardig in dit sfeervolle, autovrije centrum zijn onder meer de oude stadswallen met de beroemde poort Barbacan uit de 16de eeuw, de gotische St.Janskathedraal en de gotische en renaissance-koopmanshuizen. De Nieuwe Stad (Nowe Miasto) wordt gedomineerd door het moderne Paleis voor Cultuur en Wetenschap (227 m hoog) in Russische ”suikertaart”-stijl. Deze wijk is een bruisend zakencentrum. Sinds de 17de eeuw vestigden de voormalige Poolse koningen zich in Warschau en maakten tevens van de hoofdstad het ware centrum van het land. Talrijke grote en kleine paleizen werden gebouwd in de wijk aan weerszijden van de ”Koningsweg”, die loopt van het Koningsslot uit 1619 en het later gebouwde paleis Wilanów ten zuiden van Warschau. Het Koningsslot, beginpunt van de beroemde Koningsweg, is een architectonisch fraai gebouw uit het begin van de 17de eeuw. Het paleis, dat hardroze gesausd is, heeft veel koningen en later presidenten onderdak geboden. Vlak voor de Tweede Wereldoorlog werd het paleis in brand gestoken, waarna het in 1944 nogmaals geteisterd werd door een aantal bommen. Aan de hand van schilderijen van de Italiaan Canaletto heeft men het paleis geheel kunnen herbouwen; het gebouw heeft nu een museumfunctie gekregen. Andere bekende paleizen zijn onder meer het barokke Krasinskipaleis in het gelijknamige park en het Waterpaleis of Lazienkowskipaleis in het huidige Lazienki-park. In dit park worden regelmatig Chopin-concerten in de openlucht gegeven, in de nabijheid van het opmerkelijke Chopin-monument, dat ter nagedachtenis aan de Poolse componist werd opgericht. Indrukwekkend is het gettomonument in de vroegere jodenwijk Muranov. Dit monument is een gedenkteken ter herinnering aan de opstand van de joden in het getto van Warschau. Een ander monument en tevens één van de bekendste symbolen van Warschau is de Sigismund III (Wasa)-zuil op het Zamkowy-plein voor het Koningsslot.
Historische steden Poznan is net als Warschau gelegen in het laagland van Mazovië (centraal Polen). Het is vooral van belang als jaarbeursstad. Het centrum van de oude stad, Ostrów Tumski, is te bereiken via de brug Most Chobrego. Op dit ”eiland” staat een enorme Petrus en Pauluskathedraal. Ook rond het marktplein staan enkele fraaie historische gebouwen, zoals het renaissanceraadhuis met de ”bokken van Poznan” die dagelijks om 12 uur rond het uurwerk verschijnen. Gdansk (Danzig) is een belangrijke havenstad en veerhaven aan de Oostzee. Met de andere grote steden Sopot en Gdynia maakt Gdansk deel uit van de zogenaamde Driestad van Pommeren, die van groot belang zijn voor de Poolse economie. Gdansk wordt beschouwd als de mooiste van de drie. Oorspronkelijk dateert de stad uit de tiende eeuw, maar na de volledige verwoesting in de Tweede Wereldoorlog is de stad helemaal herbouwd. De meeste historische gebouwen in het centrum zijn minutieus gereconstrueerd. Sopot (Zoppot), dat schitterend is gelegen aan de Bocht van Gdansk (tussen Gdansk en Gdynia), heeft nauwelijks geleden onder het oorlogsgeweld en was mede hierdoor al weer snel populair als badplaats. Sopot heeft alles om als internationale badplaats boven aan de lijst van bekende Oostzeebadplaatsen te staan: goede en internationaal bekende hotels en restaurants, schitterende stranden en een 500 meter lange wandelpier. Het geniet grote internationale bekendheid als filmfestivalstad. Gdynia, dat vlak voor de Tweede Wereldoorlog tot de modernste havensteden van de wereld gerekend werd, is destijds met de grond gelijkgemaakt en moest na de oorlog weer geheel worden opgebouwd. De belangrijkste stad in het westen van Polen is Wroclaw, het voormalige Breslau. Door de ligging aan de Odra (Oder) is het aantal bruggen over deze rivier indrukwekkend, namelijk 84. Alleen Venetië, St. Petersburg en Amsterdam tellen binnen de stad een groter aantal bruggen. Tot het eind van de 16de eeuw was Krakau de hof- en hoofdstad van Polen. Nog steeds straalt een koninklijke allure van deze oude stad af. Trekpleister bovenal is het Wawelpaleis op de Wawelheuvel. Dit oude, koninklijke slot herbergt een rijk museumbezit. Krakau is tevens een van de oudste universiteitssteden in Europa. De beroemde astronoom Copernicus studeerde er omstreeks 1500. Bezienswaardig zijn tevens de oude markt met de Lakenhal en de 14de-eeuwse Mariakerk. Het historische (autovrije) centrum van Krakow is op de Unescolijst van werelderfgoederen (cultural heritage sites) geplaatst. Eveneens op deze Unescolijst staat het nabijlegen Oswiecim, waar twee vernietigingskampen uit de Tweede Wereldoorlog, Auschwitz en Birkenau, liggen.
Tsjechië Tsjechië is een land dat steeds meer toeristen trekt. De hoofdstad Praag is al enige jaren een belangrijke stedenbestemming, in vele rondreizen wordt Tsjechië aangedaan en ook als wintersportbestemming wordt het land steeds belangrijker. Tsjechië heeft een oppervlakte van bijna 79 000 km2 en is daarmee ongeveer twee keer zo groot als Nederland. Praag De centrale ligging van Praag (Praha) maakte het tot een belangwekkende handelsstad, maar ook tot een groot cultureel centrum. De stad ligt aan weerszijden van de Moldau (Vltava) en wordt alom geroemd om de schoonheid en het uitzonderlijk aanzien. Dit komt niet alleen door de unieke gotische bouwwerken, maar vooral door de barok uit de bloeitijd in de 18de eeuw. Wegens de architectonische rijkdom en de vele goudsmederijen kreeg Praag de bijnaam ”Gouden Praag” (Zlatá Praha). Praag is ontstaan op een plateau, waarin de Moldau een diep dal heeft uitgesneden. Oorspronkelijk ontwikkelde de stad zich uit een kleine nederzetting bij de Hrad any-burcht op de westoever en uit een dorpje op de oostoever van de rivier. Men kan in de oude binnenstad de historisch gegroeide delen onderscheiden: - de historische kern op de westoever: de hooggelegen Prager Burcht (Hrad any) en de lager gelegen Malá Strana (= Kleine of Smalle Zijde) - de oude stad op de oostoever: Staré M sto (= oude stad), - de middeleeuwse stad rond het oude marktplein Staromestská radnice - rond deze oude stadskern op de rechteroever ligt Nové Mesto (= nieuwe stad uit de 14de eeuw). De enorme Prager Burcht (Hrad any) op de heuvel, vanwaar men een schitterend uitzicht over de stad heeft, domineert een groot deel van de stad. De burcht dateert oorspronkelijk uit de 9de eeuw, maar heeft door de eeuwen aanpassingen, uitbreidingen en reconstructies ondergaan. Tot dit enorme gebouwencomplex behoren onder meer de romaanse St.George(Joris)basiliek en de schitterende gotische St. Vitiskathedraal. Uit de vroege renaissance stamt het Belvédère, het lusthof van koningin Anna, met de Koninklijke Tuinen; uit de barok stammen diverse paleizen, zoals het Cerninpaleis en het Wallensteinpaleis. Niet ver van de Prager Burcht ligt het Gouden Straatje, het centrum van de ”goudmakers” of alchemisten uit vroeger tijden. De Karelsbrug (Karluv Most) verbindt de stadsdelen Staré M sto en Malá Strana, en is onafscheidelijk verbonden met het panorama van de Prager Burcht. Op de rechteroever van de Moldau, direct bij de Karelsbrug, staat het Nationaal Theater, waar de belangrijkste opera-, ballet- en toneelvoorstellingen plaatsvinden. Centraal in Staré M sto ligt het marktplein Staromestská Radnice met het Oude Raadhuis, een samenstelling van een rijtje huizen uit de 15de eeuw. Het trekt vooral veel toeristen door het in de raadhuistoren ingebouwde reusachtige, astronomische uurwerk uit ongeveer 1410. De Tynkerk is interessant wegens de gotische bouwstijl, het schitterende interieur en het graf van de Deense astronoom Tycho Brahe. Het marktplein en de ruime omgeving staan als geheel op de monumentenlijst. In de 14de-eeuwse joodse wijk Josefov (nu het Staats Joods Museum) staat de Staronová of Oud-Nieuwe synagoge uit 1270, de oudste synagoge in Europa die nog steeds in gebruik is. Hier zijn verder een bezoek waard de oude joodse begraafplaats en de Pinkassynagoge, een in de 15de eeuw gebouwd godshuis waar men de namen heeft aangebracht van de 75 000 Boheemse en Moravische joden die het nazibewind niet hebben overleefd.
Van belang zijn bovendien het concertgebouw Dum Umelcu aan de Moldau en het bijzondere theater Laterna Magica, waar voorstellingen worden gegeven die een mengeling zijn van muziek, toneel en ballet.
Afb. 1: Praag, trappen naar Prager Burcht .
Bohemen In een weldadig rustig landschap, waardoor de Elbe (Labe) en de Moldau (Vltava) vloeien en waar ook het Boheemse Woud (Sumava) en het Reuzengebergte (Krkonosé) voor afwisseling zorgen, zijn enkele steden – of stadjes – wel in het bijzonder een bezoek waard. Centrum van West-Bohemen en beroemd door de Pilsner Urquell (een smakelijk bier – mede door de aanwezigheid van prima water) is de plaats Pilsen (Plzen). Niet alleen bekend door het bier (de plaats gaf haar naam aan ons pilsje), maar ook door de Skoda-autofabrieken, die behalve auto’s ook dieselmotoren en locomotieven maken. Kuuroorden Tsjechië telt een groot aantal kuuroorden. Wereldberoemd zijn de twee grote, historische bronnenbadplaatsen Karlovy Vary (Karlsbad) en Mariánské Lázne (Mariënbad) in het westen van Bohemen. Karlovy Vary (Karlsbad), genoemd naar de Duitse keizer Karel IV (14de eeuw), is de oudste van de twee en bezit twaalf minerale bronnen van vulkanische oorsprong. De bronnen liggen in het centrum van de stad in een parkachtige omgeving met 19de eeuwse badhuizen en zuilengalerijen. De meest spectaculaire bron is de Vrídlo, die tientallen dikke stralen heet water (73 °C) omhoog spuit. Bekend is het Karlsbader zout, dat uit het natrium- en kaliumsulfaatrijke water wordt gewonnen. Mariánské Lázne (Mariënbad), dat ruimer gebouwd is, bezit ca. 40 bronnen en wordt door velen beschouwd als de mooiste van de twee. Beide badplaatsen beschikken over een uitermate goed functionerende hotellerie en bieden de badgasten ruime ontspanningsmogelijkheden. De 19de-eeuwse badgebouwen hebben nog hun oorspronkelijke stijl bewaard.
Cesky Krumlov is een middeleeuwse stad waar het Hluboka-kasteel de belangrijkste bezienswaardigheid is. Cesky Budejovice is al eeuwenlang bekend als zilverstad en de grootste stad in Zuid-Bohemen. Tevens bevindt zich hier de Budvar bierbrouwerij waar het bekend Budweiser-bier gebrouwen wordt. Moravië (Morava) Het heuvelachtige Moravische landschap loopt in het oosten over in de uitlopers van de Karpaten (Karpaty) en kent alleen in het noorden een wat bergachtig aanzien. Ook hier, evenals in Bohemen, veel industrie, maar ook nog veel landbouwgebied (waaronder wijngaarden) en bossen. Het centrum van Zuid-Moravië is de stad Brno. Deze op één na grootste stad van Tsjechië is vooral bekend door de jaarbeurs die hier gehouden wordt. Het uitgestrekte jaarbeursterrein is in de maand september als tentoonstellingsruimte in gebruik en dient daarbuiten als recreatiegebied voor de inwoners van de stad.
Slowakije Slowakije heeft een zeer afwisselend landschap: de hoge Tatra (aan de grens met Polen), de Lage Tatra, de Donauvlakte in het zuidwesten, grote landbouwgebieden en bovendien interessante steden, zoals Bratislava, de hoofdstad. Slowakije was in de tijd dat het samen met Tsjechië één land vormde het achtergebleven gebied. Dat is ook nu nog altijd duidelijk merkbaar. Waar Tsjechië al een belangrijke bestemming aan het worden is, wordt Slowakije nog niet veel aangeboden. Vaak wordt het land in een rondreis opgenomen samen met Tsjechië en/of Hongarije. Slowakije heeft prima wintersportgebieden, die echter nog weinig populair zijn in Nederland. De belangrijkste factor die het Nederlands toerisme tegenhoudt, is de grotere afstand (Zwitserland en Oostenrijk liggen veel dichterbij). Daarnaast is het uitgaansleven minder ontwikkeld. Bratislava Bratislava is schitterend gelegen aan de Donau (Dunai), die hier de natuurlijke grens tussen Oostenrijk/Hongarije en Slowakije vormt. Op de burcht van Bratislava resideerden verscheidene Habsburgers, waaronder Maria Theresia. Na een terugval in de 19de eeuw is Bratislava nu de fiere hoofdstad van Slowakije, een cultureel, economisch en wetenschappelijk centrum van formaat. Het merendeel van de historische en culturele monumenten bevindt zich in het vrij kleine oude centrum van de stad, dat geheel onder monumentenzorg valt. Belangrijke bezienswaardigheden zijn de Burcht, de Michaelspoort, het oude stadhuis, het Kardinaalspaleis en de gotische St.-Maartenskathedraal, waar vroeger de Habsburgse koningen van Hongarije werden gekroond. De Lage Tatra en Hoge Tatra Het meest tot de verbeelding spreken de twee grote berggebieden in Slowakije: de Lage Tatra en de Hoge Tatra. Beide gebieden hebben nog een unieke flora en fauna en zijn heel geschikt voor een rustige, sportieve vakantie in de natuur. Wandelaars, maar ook alpinisten vinden er alles van hun gading. De Hoge Tatra (Vysoké Tatry) is een hooggebergte van slechts 28 km lengte, met als hoogste top de Gerlachovsky (2.663 m). Het meeste noordelijke deel van de Hoge Tatra ligt in Polen.
Het hele gebied van de Hoge Tatra in Slowakije is beschermd natuurgebied: Tatra Nationaal Park (Tartazanski Park Narodowy). Met de schitterende dalen en diepe ravijnen is het een ideaal toeristengebied. De belangrijkste toeristencentra zijn Stary Smokovec (kuuroord) en Tatranská Lomnica, de toeristische hoofdstad met een museum over de Hoge Tatra. De Hoge Tatra gaat in het westen over in de Lage Tatra (Nízke Tatry), een ongeveer 100 km lang berggebied, met als hoogste top de Dumbier (ongeveer 2.000 m). Hoogtepunt in de Lage Tatra is het zogenaamde Slowaaks Paradijs met druipsteen- en ijsgrotten (Dobsinskajá-grotten). Kuuroorden Slowakije heeft, net als Tsjechië, erg veel kuuroorden, die vaak al heel lang bestaan. Die kuuroorden zijn meestal gebaseerd op de aanwezigheid van heilzame bronnen. Het bekendste kuuroord is Piestany, gelegen aan de rivier de Váh.
Hongarije Hongarije (officieel: Mágyar Köztársaság, d.i. Hongaarse republiek) is bijna 2,5 maal zo groot als Nederland, maar duidelijk minder dichtbevolkt dan ons land (10 miljoen inwoners tegenover een inwonertal van Nederland van meer dan 16 miljoen). In de 19de eeuw, toen tijdens de Industriële Revolutie grote steden ontstonden, behoorde Hongarije met Oostenrijk tot de Donaumonarchie. Deze Donaumonarchie besloeg het grootste deel van Midden-Europa. De grootste twee steden in deze monarchie, Wenen en Boedapest, beschikten beide, in tegenstelling tot nu, over een immens achterland en konden hierdoor gemakkelijk uitgroeien tot metropolen. Zo kunnen we nu in Hongarije een situatie waarnemen die vrijwel identiek is met Oostenrijk: beide landen hebben naar verhouding één grote stedelijke concentratie als hoofdstad, terwijl de rest van de steden hooguit van provinciale betekenis is. Hongarije is een apart vakantieland. Afgezien van de zonnige stranden aan het Balatonmeer, is Hongarije rijk aan cultuur en historie, monumenten én bekend om de Hongaarse gastvrijheid en niet te vergeten: de keuken. Hongarije is daardoor niet alleen erg aantrekkelijk voor de individueel reizende vakantieganger, maar ook voor hen die per groep reizen. Het is een land dat bij uitstek geschikt is voor hen die meer willen dan alleen gezelligheid en eens iets anders ambiëren dan de overbekende vakantielanden. Bovendien is Hongarije dichterbij dan men denkt. Boedapest De hoofdstad Boedapest (Budapest) is een van de de aantrekkelijkste Europese hoofdsteden, zowel qua ligging en architectuur als qua uitgaansmogelijkheden. De ligging van deze stad is in één woord schitterend. De rivier de Donau (Duna) verdeelt de stad in twee delen die met hun verschillende gezichten toch met elkaar harmoniëren. [P15] Boeda ligt op zacht glooiende heuvels, Pest op vlak land.Beide stadsdelen zijn door taltijke bruggen met elkaar verbonden, waaronder de beroemde Kettingbrug (Széchenyibrug) en de moderne Elisabeth- en Margaretebruggen. Margaretha-eiland, gelegen in de Donau, staat bekend om haar vele ontspanningsmogelijkheden. Het is geheel autovrij. Ook in het vlakke stadsdeel Pest bevindt zich een gezellig uitgaanscentrum, met autovrije winkelstraten, restaurants, bars en terrasjes.
Vanaf de vele heuvels aan de Boeda-zijde heeft men een prachtig uitzicht over de stad, met name ’s avonds. Het stadsdeel Boeda wordt gedomineerd door de ”burgheuvel” Várhegy, de voormalige burcht Vár, met een labyrint eronder. Op die heuvel staan voorts het vroegere Koninklijk Paleis, de middeleeuwse Matthiaskerk (Mátyáskerk) of Kroningskerk en het Vissersbastion. De meest traditionele ”berg” van dit stadsdeel is de Gellértberg (Gellérthegy) met de citadel en het beroemde kuurhotel Gellérthotel. De grote bloeiperiode beleefde Boedapest in de 19de eeuw. Uit die tijd dateren dan ook de meeste historische gebouwen, zoals: de Stephansbasiliek de Parlementsgebouwen aan de oever van de Donau het Nationaal Museum de Nationale Opera. Boeda kent nog vele kleine schilderachtige straatjes uit de 18de eeuw en is extra aantrekkelijk door de vele gezellige restaurants en eethuisjes. Hongarije is rijk aan geneeskrachtige bronnen en dus aan kuuroorden. Alleen de stad Boedapest heeft er al zo’n 60, waaruit per dag meer dan 40 000 m3 mineraalwater wordt gewonnen. Voeg daarbij de vele zwem- en Turkse baden en men beseft dat Boedapest een waar badparadijs is. Steden Hongarije heeft een groot ”levend” verleden, dat men niet alleen in de vele openluchtmusea en museadorpen vorm heeft gegeven, maar dat ook in vele historische steden tot uitdrukking komt. De Hongaarse staat geeft veel geld uit voor het in stand houden en restaureren van gebouwen en objecten uit de oude tijden. Rondreizen per touringcar zijn vaak afgestemd op de zogenaamde monumentensteden, waarvan de meeste door historische oorzaken ten westen van de Donau liggen. Györ is een bezienswaardige stad, onder meer vanwege de barokke kathedraal en de Karmelietenkerk. Vlakbij de Oostenrijks-Hongaarse grens ligt de grensstad Sopron, waar vooral de karakteristieke vuurtoren (renaissancestijl) en het barokke Stornohuis een bezoek waard zijn. Het Stornohuis is een van de mooiste barokke woonhuizen van de stad met een waardevolle privé-verzameling en herinneringen aan de beroemde pianist/componist Frans Liszt. Beroemd is ook het Esterházyslot (naar model van Versailles) in het nabijgelegen Fertöd. In het zuiden van Hongarije, tegen de bergen van het Mecsek-gebergte, ligt de universiteitsstad Pécs. In deze stad is de invloed van de mediterrane cultuur goed zichtbaar, getuige onder meer de Turkse moskee (die nu dienst doet als katholieke kerk). Szeged is het economische en culturele centrum in het zuiden van de grote Laagvlakte. De stad kan bogen op een groot verleden. De grootste aantrekkingskracht is de reeks activiteiten van openluchtspelen in de maanden juli en augustus. Het Balatonmeer Het Balatonmeer (Plattensee) is het Hongaarse alternatief voor een strandvakantie aan zee. Het is een uitgelezen gebied voor de watersportliefhebber. Alle soorten watersport kunnen er beoefend worden.
Hoofdstad en toegangspoort tot het meer is het kuuroord Keszthely, gelegen aan de westpunt van het meer. Hier bevindt zich het bekende Slot Festetic, één van de mooiste barokke paleizen in Hongarije. De zuidelijke oever van het Balatonmeer bestaat hoofdzakelijk uit zacht zand en is wegens het meestal ondiepe water zeer geschikt voor families met kleine kinderen. De bekendste badplaatsen aan de zuidelijke oever zijn Siófok en Balatonföldvár. Men vindt hier veel uitstekende hotels, maar ook zeer veel kampeermogelijkheden. Het noordelijke deel is een romantisch getint landschap, geschikt voor toeristen die willen genieten van een betrekkelijk rustige vakantie aan het water. Hier vinden we wijnbergen, oude kastelen en geneeskrachtige bronnen. De gebergten Mátra en Bükk Ten noordoosten van Boedapest ligt een berglandschap met onder andere de gebergten Mátra en Bükk. Toegangspoort tot dit prachtige natuurgebied is de stad Eger. De kuurbadplaats Eger is vooral bekend geworden door de moedige verdediging tegen de Turken, maar ook door de Egri Bikaver (”stierenbloedwijn” uit Eger). Over wijnen gesproken: de beroemde en meest verfijnde wijnen worden gewonnen in het gebied rond de stad Tokaj. Een deel van de Grote Hongaarse Laagvlakte (ook wel Alföld), in het oosten van Hongarije, is de Hortobágy-puszta. Dit is een steppe (puszta) in de nabijheid van de stad Debrecen. Hier vinden we de typisch Hongaarse sfeer, bijvoorbeeld tijdens een feestelijke maaltijd in een gezellige csárda (herberg) met zigeuner muziek en temperamentvolle dansen. De beroemde Hongaarse rode paprika komt uit deze streek. Centrum van deze streek is Szeged aan de Tisza, die in de paprikatijd is omgeven met een kleurige gordel. De Tisza (Theiss) stroomt dwars door de Hongaarse Laagvlakte en is na de Donau de grootste rivier van Hongarije. In het westen ligt de Kleine Hongaarse Laagvlakte, die in het noordwesten een geheel vormt met het Oostenrijkse Burgenland. Oefenopgave 1 Zoek uit over welke grensdocumenten een toerist moet bezitten die op vakantie wil naar: a. Polen. b. Tsjechië. c. Slowakije. d. Hongarije. Uitwerking oefenopgave 1 Let op: deze informatie is aan verandering onderhevig! Controleer dus zelf of deze nog helemaal actueel is! Op het moment van schrijven waren de volgende grensdocumenten vereist: a. Polen: geldig paspoort, er is geen verplichte geldigheidsduur meer. Sinds Polen is toegetreden tot de Europese Unie is het voor EU-burgers ook mogelijk Polen binnen te gaan met een identiteitskaart. b. Tsjechië: geldig paspoort, er is geen verplichte geldigheidsduur meer. Sinds Tsjechië is toegetreden tot de Europese Unie is het voor EU-burgers ook mogelijk Tsjechië binnen te gaan met een identiteitskaart. c. Slowakije: paspoort of identiteitskaart, deze moet nog minimaal 4 maanden geldig zijn. d. Hongarije: paspoort of identiteitskaart, deze moet nog minimaal 3 maanden geldig zijn.
Deze tekst is een beknopte versie van de tekst zoals opgenomen in de module Vakantiereisbestemmingen van de opleiding SEPR VVR van de LOI. © Tekstbureau Flytande, 2007. Niets uit deze tekst mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijk toestemming van de auteur.
