12 juli 2012 Jacoba Posthumus. Locatieplan ZAMENHOF

Locatieplan ZAMENHOF 2012-2013

12 juli 2012 Jacoba Posthumus

Inleiding. Het schooljaar 2011-2012 heeft in het teken gestaan van het versterken van de organisatie op alle fronten. Na de diverse wisselingen op leidinggevend niveau is er dit jaar sprake geweest van continuïteit. In de teams is structureel gewerkt aan de verbetering van de organisatie en het onderwijs. De inspectie heeft als externe beoordelaar gezien dat het onderwijs in het VMBO op diverse aspecten sterk is verbeterd. De positieve examenresultaten laten zien dat ook de opbrengsten in de lift zitten. Binnen het praktijkonderwijs heeft de inspectie geconstateerd dat het onderwijs plaats vindt in een stabiele onderwijssetting en dat de school volop in ontwikkeling is. De uitdaging voor het komende jaar is om het praktijkonderwijs meer te laten aansluiten bij de ontwikkeling van de individuele leerling. Ten slotte zijn er in het onderwijs allerhande succesvolle projecten geweest waarbij prachtig onderwijs is gerealiseerd en waarmee intern of extern goede “sier” is gemaakt. Kort samengevat: een mooi resultaat waar we met elkaar trots op kunnen zijn. De centrale doelstelling van Comenius is als volgt omschreven: “Wij willen een bijdrage het leveren aan de opvoeding van leerlingen en in hun onderlinge omgang. We zijn pas tevreden als we merken dat een leerling geraakt wordt door het voorbeeld van samenleven, dat de school wil geven. De Bijbel dient daarbij als uitgangspunt en inspiratiebron. De onderwijskundige opdracht aan de school is om talenten van leerlingen te ontwikkelen in een uitdagend leerklimaat. Ethisch betekent dit dat we het belangrijk vinden dat leerlingen een plek in de maatschappij (school) vinden waar ze zich thuis en veilig voelen. De ethische opdracht aan de school is: opvoeding tot verantwoordelijkheid in een omgeving die gemeenschapszin bevordert (Schoolplan: geloven in talenten 2011-2014). Voor het realiseren van de centrale doelstelling is het noodzakelijk een duidelijke koers te bepalen met daarin heldere keuzes. Voor het vaststellen van de doelen voor het schooljaar 2012-2013 worden naast het schoolplan drie lange termijn visies als uitgangspunt genomen, het actieplan “Beter presteren: opbrengstgericht en ambitieus”, het bestuursakkoord VO Raad-OCW 2012-2015 en de uitgangspunten van de prestatiebox. De ambities voor het voortgezet onderwijs laten zich als volgt samenvatten: 1- Leerlingen behalen goede prestaties op de kernvakken Nederlands, Engels en Wiskunde/rekenen en worden breed gevormd. 2- Scholen werken systematisch aan het maximaliseren van prestaties van leerlingen, dat wil zeggen dat ze opbrengstgericht werken. 3- Leraren signaleren verschillen tussen leerlingen – niet alleen de gemiddelde leerling, maar ook de cognitief zwakkere en sterkere leerlingen – en gaan hier op adequate wijze mee om. Leraren werken opbrengstgericht en stemmen het onderwijs af op verschillen binnen de klas. 4- Op scholen is sprake van een ambitieuze leercultuur waar excellentie wordt gestimuleerd en hoogbegaafdheid wordt ondersteund. 5- Op scholen is sprake van een lerende cultuur waarin het niet alleen draait om het leren van leerlingen, maar ook om het leren van leraren en schoolleiders. Goed HRM-beleid is daarvoor een voorwaarde. (Besturenakkoord VO-Raad - OCW 2012-2015)

De richting van de ontwikkeling van het onderwijs is hiermee voor de langere termijn gesteld. Scholen worden geacht deze ambities schoolspecifiek uit te werken en de uitkomst daarvan vast te leggen.

1

In het locatieplan 2012-2013 worden de prioriteiten van het ministerie van OCW vertaald in concrete doelen. Deze doelen staan niet op zichzelf maar zijn een vervolg op de ingezette koers vanuit het locatieplan 2011-2012. Naast de uitgangspunten van de inspectie zijn er volop ontwikkelingen in het onderwijs waar we als VMBO en Praktijkonderwijs in 2012-2013 mee te maken krijgen, zoals de ontwikkelingen in het MBO (de entreeopleiding), de ontwikkelingen ten aanzien van de veranderende VMBO examens nieuwe stijl, de snelle ICT ontwikkelingen in de onderwijsondersteunende middelen en thema’s als duurzaamheid. De ontwikkelingen met betrekking tot de instroom in het MBO maken het voor de praktijkschool leerling moeilijk om het onderwijs te vervolgen op het MBO. Het praktijkonderwijs zal zich om die reden weer meer gaan toeleggen op de primaire taak en dat is uitstoom naar arbeid. De ICT ontwikkelingen als ondersteuning voor het behalen van de onderwijsdoelen ontwikkelt zich erg snel. Op Zamenhof zal in samenwerking met de ICT kopgroep, het leidinggevend team en de vakgroepen dit schooljaar gekeken worden hoe deze ontwikkeling gestalte kan krijgen in het onderwijs. In lijn met het schoolplan zal het thema “duurzaamheid” geïntegreerd worden in de lessen en zal de organisatie waar mogelijke duurzame producten gebruiken en kritisch zijn op de inrichting van de processen. Daarbij kan gedacht worden aan de verkoop van duurzame producten in de winkel op Zamenhof tot en met het papier vrij vergaderen. De afdeling consumptief is nu al zeer actief als het gaat om “duurzaamheid”. Een laatste uitdaging in het onderwijs is de financiële paragraaf. Comenius wordt geconfronteerd met bezuiniging die voelbaar zijn tot in de lessensituatie. Ook voor locatie Zamenhof geldt dat in het schooljaar 2012-2013 er continue aandacht zal zijn voor de kwaliteit van het onderwijs ondanks de afgenomen financiële middelen. Om een organisatie in alle facetten te omschrijven zijn vijf vensters te onderscheiden: Het organisatie venster richt zich op de vastgelegde verantwoordelijkheden. Beheersen en regelen vormen de boventoon. Het omgevingsgerichte venster geeft aan hoe de organisatie inspeelt op wat er in de maatschappelijke context gebeurt. Verkennen en vernieuwen zijn kernbegrippen. Het resultaatgerichte venster richt zich op de vertaling van de maatschappelijke inhoudelijke taakstelling naar beleidsdoelen in de organisatie. Koers bepalen en presteren zijn hierin bepalend. Het mensgerichte venster geeft aan dat het gedrag van mensen op de voorgrond staat. De cultuur van de organisatie wordt gezien als de belangrijke succes- en faalfactor voor het te behalen resultaat. Stimuleren en samenbrengen zijn de belangrijkste elementen. Het onderwijsvenster richt zich op de inrichting, uitvoering en ontwikkeling van het onderwijs.

Het locatieplan is een weergave van de doelen vanuit de vijf vensters en wordt afgesloten met een visie op organisatieontwikkeling. In een organisatie met een professionele cultuur werken alle individuen optimaal samen aan het realiseren van de doelen, het verbeteren van de kwaliteit en het doorvoeren van vernieuwingen. Een ieder neemt daarbij de verantwoordelijkheid voor zijn of haar eigen functioneren, maar ook voor de organisatie als geheel. De speerpunten uit het locatieplan worden geconcretiseerd in de plan-act-check-do matrix (bijlage 4) en de teamplannen VMBO en PRO. Daarbij worden de ontwikkelingen die in het schooljaar 20112012 zijn ingezet doorgetrokken naar het locatieplan 2012-2013. 2

Hoofdstuk 1.

Uitgangspunten voor het locatieplan Zamenhof

1.1 Schoolplan 2011-2014 De centrale doelstelling voor Comenius is: het leveren van een bijdrage aan de opvoeding van leerlingen en in hun onderlinge omgang. De Bijbel dient daarbij als uitgangspunt en inspiratiebron. De betekenis van de richting en de centrale doelstelling van de school is uitgewerkt in een schoolprofiel. De pedagogische en didactische consequenties hiervan zijn dat we als organisatie de verantwoordelijkheid nemen voor zowel: - De onderwijskundige opdracht aan de school: talenten van leerlingen ontwikkelen in een uitdagend leerklimaat. - De ethische opdracht aan de school: opvoeding tot verantwoordelijkheid in een omgeving die gemeenschapszin bevordert. Onderwijskundig betekent dit dat we de leerling centraal stellen in het onderwijsleerproces. Het streven is om situaties te creëren waarin leerlingen actief en zelfstandig kunnen leren en waarin de leerlingen voldoende structuur wordt geboden. In het ethische aspect is het belangrijk dat leerlingen een plek in de maatschappij vinden waar ze zich ook thuis voelen. Wederzijds respect in de omgang met elkaar en reflectie op wat echt belangrijk is in het leven zijn wezenlijke aandachtspunten binnen Comenius. Goede contacten tussen de docenten, de leerlingen en de ouders vanuit de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de opvoeding van de leerlingen zijn daarin cruciaal. De uitgangspunten van het schoolplan en de in de inleiding benoemde ambities voor het voortgezet onderwijs (de prestatiebox) zijn vertaald naar de doelen in de vijf vensters. 1.2. Resultaten en opbrengsten van het schooljaar 2011-2012 De evaluatie van het locatieplan 2011-2012 laat zien dat er vele resultaten zijn geboekt binnen het VMBO en het praktijkonderwijs. De ontwikkelingen die zijn ingezet krijgen een vervolg in het locatieplan 2012-2013. Onderwijs VMBO Taalbeleid is volgens plan uitgewerkt en heeft een aandacht bij alle vakken (schoolwoorden, vaktaalwoorden, aandacht interpunctie, afstemming taalaspecten bij alle vakken). LOB is volgens implementatieplan uitgewerkt; talentmap leerjaar 3 en 4 en er is een start gemaakt met “reflectie” bij de VIB. De genormeerde toetsen zijn afgenomen en het leerlingvolgsysteem is per leerling opgebouwd. Handelingsplannen (cognitief en sociaal-emotioneel) voor LWOO leerlingen zijn opgesteld, geëvalueerd en met de ouders besproken. Positieve beloningscultuur: taakspel gedeeltelijk geïmplementeerd in leerjaar 1. Onderwijsverklaring is opgesteld en geëvalueerd en vastgesteld (uitgangspunten ideale les). Bepaalde (risico) vakgroepen hebben (soms met externe ondersteuning) doelen geformuleerd om de opbrengsten te verbeteren. De rol van de mentor is versterkt (spil leerling – ouder – school). Allerhande onderwijsprojecten waarbij mooi onderwijs is neergezet. En tot slot zeer goede examen resultaten (Basis 100% en Kader 97%).

3

Onderwijs PRO Pilot groepsdoorbrekend werken (pilot proeftuin) is geïnitieerd en uitgevoerd. Het port folio is opgesteld en geïmplementeerd. Het IOP is geïmplementeerd en gecommuniceerd met de ouders. Positieve beloningscultuur: taakspel is gedeeltelijk geïmplementeerd in leerjaar 1. De rol van de mentor is versterkt (spil leerling – ouder – school). Aanzetten tot doorlopende leerlijnen, het ontwikkelen van toegepast theorie. Het reken- en taal onderwijs heeft aandacht gekregen in het onderwijs. Organisatie VMBO en PRO De jaarplanning is verbeterd. Het verzuim van de leerlingen is inzichtelijk en er worden gerichte acties ondernomen. De betrokkenheid van leerlingen is vergroot door het schoolwachtproject en de leerlingenraad VMBO en PRO. Er zijn verkennende samenwerkingsgesprekken geweest met onder anderen Piter Jelles. Aandacht voor de identiteit door gezamenlijke vieringen. Cultuur van werken en samenwerken is verbeterd tussen leiding en teams en teams onderling. Iedere medewerker heeft een HRM gesprek gehad waarin gezamenlijke afspraken zijn gemaakt. Studiedagen en teamdagen zijn georganiseerd met als opbrengsten het delen van visie kennis.

4

Hoofdstuk 2.

De vier vensters van de organisatie.

Het is mogelijke om vanuit verschillende perspectieven naar een organisatie te kijken. Deze perspectieven bepalen de focus op de organisatiedoelen vanuit de verschillende vensters. Zacht Mensgerichtheid Omgevingsgerichtheid Stimuleren en samenbrengen Verkennen en vernieuwen Intern

ONDERWIJS Organisatiegerichtheid Beheersen en regelen

Extern Beleidsgerichtheid Koers bepalen en presteren

Hard

2.1. Het beleidsgerichte venster. Belangrijke indicatoren bij het beleidsgerichte venster zijn de normeringen vanuit de inspectie en het opbrengstgericht gaan werken. De doelstelling voor het VMBO is het behalen van het predicaat “voldoende” voor de kader gerichte leerweg en het borgen van het predicaat “voldoende” voor de basisgerichte leerweg. Vanwege het toezichtarrangement “zwak” zal de inspectie in het VMBO in 2013 langs komen voor een voortgangsgesprek. Bij het praktijkonderwijs zullen op basis van de uitkomsten van het kwaliteitsysteem Stimulans en het onderwijsverslag van 13 april 2012, de doelen zich richten op de invulling van de individuele leerroute van de leerlingen. Om de ontwikkelingen in het praktijkonderwijs te volgen komt de inspectie in januari 2013 wederom langs voor het Praktijkonderwijs. In oktober 2012 wordt locatie Zamenhof gevisiteerd vanuit de Fricolore cyclus. Aan de visitatie is inmiddels een cyclus van lesbezoeken vooraf gegaan en het schrijven van een zelfevaluatie over de ontwikkeling van het onderwijs en de organisatie. De visitatie is een toetsing van de kwaliteit van het onderwijs aan de inspectienormeringen. De prestatiebox omschrijft het systeem van opbrengstgericht werken als volgt: scholen werken opbrengstgericht, d.w.z. systematisch aan het maximaliseren van de prestaties van leerlingen waarbij de volgende indicatoren leidend zijn: De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. De school evalueert jaarlijks de resultaten van haar leerlingen. De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces.

Voor het VMBO en het praktijkonderwijs worden de indicatoren van de prestatiebox voor het schooljaar 2012-2013 vertaald in de volgende doelen.

5

VMBO: genormeerde toetsen en handelingsplannen. In het schooljaar 2011-2012 is een systeem opgezet van afname van genormeerde toetsen en de vertaling van deze gegevens naar het leerlingvolgsysteem. Vanuit de diverse metingen zijn voor alle LWOO leerlingen handelingsplannen opgesteld en deze zijn besproken met de ouders. Het handelingsplan bestaat uit een cognitief deel en een sociaal-emotioneel deel. De handelingsplannen zijn geëvalueerd en bijgesteld of afgesloten. Nu de handelingsplannen er zijn is het doel voor 20122013 om de handelingsplannen meer te vertalen naar concrete en zichtbare acties in het onderwijs. Dit vraagt van docenten de vaardigheid in het differentiëren naar individuele of groepen leerlingen. De studiedagen in het schooljaar 2011-2012 hebben concrete handvatten gegeven en elke vakgroep heeft doelen geformuleerd om te differentiëren op vakniveau. Ondersteunend aan het meten van de voortgang van de leerling zijn de leerling-besprekingen binnen de onderwijsteams. In het nieuwe schooljaar worden de leerling-besprekingen zo ingericht dat de cijfers en het gedrag van de leerlingen/klas besproken en geëvalueerd wordt. Daarin kunnen aanvullende gegevens vanuit de Halt rapportages, SAQI onderzoeken en andere informatie meegenomen worden. Het doel is dat de effecten van de zorg worden geëvalueerd en dat de docenten elkaar handvatten geven voor concrete, zichtbare acties in het onderwijs die aansluiten bij de individuele leerling. VMBO: opbrengsten van het onderwijsleerproces Een tweede belangrijke pijler om het onderwijsleerproces te evalueren op resultaten zijn de gegevens over de opbrengsten van de lessen in de vorm van cijferoverzichten per vakgroep en de resultaten van de examens in vergelijking met de landelijke uitkomsten. De cijferoverzichten geven per vak een beeld van het VGM (voortschrijdend gemiddelde) en het percentage onvoldoendes. Met deze input en de examenresultaten kan een vakgroep per periode een analyse maken van de resultaten. In het vakgroepvoorzittersoverleg worden de resultaten met alle vakgroepvoorzitters besproken. Risicovakken kunnen extra ondersteuning krijgen om zodoende vroegtijdig bij te sturen. Op basis van de analyses van het voorgaande schooljaar formuleert iedere vakgroep in het vakwerkplan doelen en streefcijfers die ze in het nieuwe schooljaar willen bereiken. In september 2012 presenteren de vakgroepen de plannen aan elkaar. Het praktijkonderwijs: het IOP en het port folio. Voor het praktijkonderwijs richten de doelen vanuit het inspectie kader zich op de invulling van de individuele leerroute van de leerlingen. Vanuit eerder gehouden leerling-enquêtes is naar voren gekomen dat de zelfstandigheid van de leerlingen vergroot dient te worden. Vanuit het praktijkonderwijs is er voor gekozen deze zelfstandigheid te vergroten door het organisatiemodel aan te passen en door het opstellen van een Individueel Ontwikkelplan (IOP). Teambreed is een IOP ontwikkeld en deze is bij de start van het schooljaar 2011-2012 geïntroduceerd. Bij het inspectiebezoek is het IOP op een aantal vlakken als onvoldoende beoordeeld: het IOP is te uitgebreid, waarbij de onderlinge samenhang tussen de theorie en de praktijk te weinig zichtbaar terugkomt. De doelen zijn niet SMART geformuleerd en er wordt niet aangegeven wanneer het gestelde doel is bereikt. Het IOP is teveel rapportgericht en de informatie die door het basisonderwijs is aangeleverd wordt niet verwerkt in het IOP en wordt niet als uitgangspunt gebruikt. In het schooljaar 2012-2013 zal een werkgroep met een SMART geformuleerde opdracht, het eerste deel van het cursusjaar het IOP versneld bijstellen, waarbij voldaan zal worden aan de gestelde criteria van de onderwijsinspectie. 6

Deze werkgroep zal zijn krachten bundelen met vertegenwoordigers van de overige scholen voor Praktijkonderwijs in Friesland, om zo op hoofdlijnen een min of meer uniform IOP te ontwikkelen. Het doel is dat de individuele plannen doelgericht worden uitgewerkt, waarbij aandacht is voor sociaal-emotionele- en cognitieve doelen, afgestemd op de mogelijkheden van de leerling. In samenhang met het IOP zal in het tweede deel van het schooljaar het port folio geëvalueerd en bijgesteld worden. Praktijkonderwijs: het groepsdoorbrekend werken. Een tweede belangrijke ontwikkeling in het praktijkonderwijs is het groepsdoorbrekend werken. Met deze vorm van onderwijs wordt vanuit het IOP beter aangesloten bij de individuele leerroute van de leerlingen. De overtuiging is dat wanneer er beter wordt aangesloten bij de interesses en mogelijkheden van de leerlingen de motivatie tot theoretisch en praktisch leren toeneemt. De integratie van de doelen voor de algemeen vormende vakken en de praktijkvakken is daarbij een belangrijk aandachtspunt. Een projectgroep zal in nauwe samenwerking met het team tot december het onderwijs voorbereiden vanuit de gedachte van het groepsdoorbrekend werken. In januari 2013 wordt het onderwijs gekanteld naar het groepsdoorbrekend werken. Daarbij zal het werken vanuit kleinere kernteams rondom de interesseclusters van de leerlingen worden gestimuleerd. De opdracht aan de kernteams is om samenhang te brengen tussen de theorie en de praktijk. Het verzuim van de leerlingen. Een laatste inspectie item is het verzuim van de leerlingen. De verzuimcoördinator verzorgt twee maandelijkse managementrapportages. De rapportages geven een beeld van het verzuim per klas. In nauw overleg met de leerling coördinator, de mentoren en de leerplicht ambtenaar worden frequent verzuimende leerlingen besproken en aangepakt. In september wordt de verzuim registratie gedigitaliseerd. Een belangrijk aspect voor het monitoren van het verzuim is de registratie discipline van de docenten. De eerste maanden van het nieuwe schooljaar zal het gedigitaliseerde verzuimproces nauwgezet worden gevolgd en geëvalueerd. 2.2 Het mensgerichte venster Naast het beleidsgerichte venster is het mensgerichte venster een speerpunt in het realiseren van de onderwijskundige en ethische opdracht van de school. In de ontwikkeling van een organisatie is het gezamenlijk creëren van een professionele cultuur van werken en samenwerken met daarin een duidelijke koers en ruimte voor talent en mobiliteit een belangrijk aspect. De professionele cultuur in de school is een belangrijke onderlegger voor de ontwikkeling van het pedagogische klimaat. Organisatieontwikkeling is een gezamenlijk collectief leerproces van heel Zamenhof, zowel onderwijs- als onderwijsondersteunend personeel. Vanuit de prestatiebox wordt de volgende prioriteit geformuleerd: Er is op scholen een lerende cultuur, waarbij leraren systematisch werken aan hun bekwaamheidsonderhoud. Dit grijpt in op het personeelsbeleid op de volgende punten: Een bekwaamheidsdossier voor alle leraren; Minimaal eens per jaar een formeel gesprek met de werkgever; Tevredenheid bij beginnende leraren over de begeleiding; Voldoende bekwaamheid bij schoolleiders.

7

De resultaten 2011-2012 laten zien dat er stappen zijn gezet in de ontwikkeling van deze professionele, lerende cultuur. Elke docent heeft een persoonlijk ontwikkelingsplan opgesteld en deze zijn incidenteel besproken binnen de HRM cyclus. Elke medewerker heeft een HRM gesprek gehad waarin afspraken zijn gemaakt over het onderwijs en de wijze van werken en samenwerken. Bij bepaalde gesprekken is gebruikt gemaakt van een quick scan via “lerarenweb”. De wederzijdse dialoog tussen docenten onderling, leiding en teams is bevorderd door o.a. de studiedagen, teamdagen en teamvergaderingen. Docenten (met enkele jaren onderwijservaring) die gedurende het jaar op Zamenhof kwamen te werken hebben een buddy toegewezen gekregen. De buddy was het aanspreekpunt voor de organisatorische aspecten rondom het onderwijs. De bovenstaande lijnen worden doorgetrokken naar het volgende schooljaar en daarnaast worden voor het VMBO en het praktijkonderwijs de volgende doelen geformuleerd. POP, het persoonlijk ontwikkelingsplan als onderdeel van het bekwaamheidsdossier. Het POP is een onderdeel van het bekwaamheidsdossier en bij de start van het schooljaar wordt het persoonlijke ontwikkelingsplan per team aan elkaar gepresenteerd. Kwaliteit van het onderwijs start met de vraag: waar wil ik me als individuele docent in verbeteren dit schooljaar? Door een korte presentatie kan elke individuele docent uitleg geven over zijn POP en kunnen teamleden elkaar bevragen op de individuele ontwikkeling in relatie tot de organisatie- of team doelen. Het centrale scholingsaanbod is ondersteunend aan de organisatieontwikkeling. In de HRM gesprekken zal het persoonlijk ontwikkelingsplan een nadrukkelijk onderwerp van gesprek zijn. Daarnaast zal in de HRM gesprekcyclus de focus liggen op de uitwerking van de onderwijsverklaring in het dagelijks handelen, mobiliteit en het eventuele verzuim. De opbouw van het bekwaamheidsdossier is een belangrijke onderlegger voor de voordracht van LB naar LC en van LC naar LD functies. Het onderwijsondersteunend personeel (OOP) wordt ook in de HRM cyclus meegenomen. Er zal dit schooljaar extra aandacht zijn voor de pedagogische en didactische vaardigheden van het OOP omdat een aantal OOP medewerkers ook als onderwijsassistenten worden ingezet in het onderwijs. Daarnaast is er een centraal scholingsaanbod waar het OOP uit kan kiezen. Team: kernteam structuur Naast de individuele gesprekken zijn in het schooljaar 2011-2012 een aantal teambijeenkomsten gehouden waarin de teamstructuur is geëvalueerd. Er is het afgelopen schooljaar veel structuur geboden met positieve resultaten. Nu de structuur is verbeterd hebben de docenten aangegeven meer behoefte te hebben aan zelfsturing in kleinere verantwoordelijke kernteams. In het schooljaar 2012-2013 wordt om die reden per AVO thuisbasis en rondom een ISP een aantal docenten geformeerd die verantwoordelijk zijn voor het onderwijs en de organisatie in de thuisbasis of in het ISP. Binnen het praktijkonderwijs zullen na de kanteling van het onderwijs in januari 2013 rondom de interesse clusters van de leerlingen kernteams geformeerd worden. De uitgangspunten en de verantwoordelijkheden van de kernteams zijn met de onderwijsteams VMBO besproken. In bijlage 1 zijn de uitgangspunten nader uitgewerkt (inclusief: “omgangsvormen Zamenhof” en de “onderwijsverklaring VMBO”).

8

Onderwijsverklaring Een belangrijk aspect in het pedagogische- en didactisch klimaat is de uitwerking van de onderwijsverklaring tot op lesniveau. Door elkaar te ondersteunen door o.a. lesobservaties krijgt de onderwijsverklaring gestalte in de dagelijkse praktijk. In het VMBO zal dit per kernteam uitgewerkt worden. Voor het praktijkonderwijs zal samen met het team gedurende het schooljaar een onderwijsverklaring worden opgesteld. De uitgangspunten van het VMBO kunnen daarbij als richtlijn dienen. Het doel is om de onderwijsverklaring in samenhang met de overige ontwikkelingen in het praktijkonderwijs verder uit te werken. Bekwaamheid schoolleiders De bekwaamheid van de schoolleiders zal aandacht krijgen via de “self assessment tool” van de VO academie. Lopende het schooljaar komt deze tool ter beschikking en deze zal worden gebruikt in de HRM-cyclus voor de teamleiders. Een belangrijk aspect in de ontwikkeling van het leidinggevend team is het coachend leidinggeven, waarbij het uitgangspunt is dat het probleemoplossend vermogen van de organisatie wordt vergroot. 2.3 Het organisatiegerichte venster Het organisatievenster richt zich vanuit de theorie op de beheers- en regelcyclus in een organisatie en op de vastgelegde verantwoordelijkheden. Bij de start van het nieuwe schooljaar wordt ingezet op een goede jaarplanning en worden heldere opdrachten verstrekt aan projectgroepen/ vakgroepen. Een terugkoppeling naar het management of het onderwijsteam over de voortgang van het project is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van zowel de leiding als van de individuele docent/projectgroep. De uitdaging is om in de waan van alle dag vast te houden aan de benoemde doelen en elkaar daarin scherp te houden. Bij het organisatievenster past ook een heldere verantwoordelijkheid- en de communicatiestructuur (zie bijlage 2.). Voor locatie Zamenhof worden vanuit het organisatieventer de volgende doelen gesteld. Leidinggevende structuur VMBO en PRO. In het schooljaar 2012-2013 is er op Zamenhof een wijziging in de leidinggevende structuur. De leiding van de organisatie gaat van drie teamleiders naar twee teamleiders. Deze wijziging is gerelateerd aan de in het mensgericht venster beschreven ontwikkeling naar kernteams. Om te komen tot een heldere structuur voor docenten, onderwijsondersteunend personeel en de leiding van de organisatie is er een onderscheid gemaakt in onderwijs- en organisatieaspecten. De taakverdeling van het leidinggevend team ziet er als volgt uit: - Teamleider: VMBO onderwijs (lessentabel en rooster) en het OP en OOP dat gerelateerd is aan het onderwijs VMBO. - Teamleider: PRO onderwijs en het OP en OOP dat gerelateerd is aan het onderwijs en portefeuilles Zamenhof (voorlichting, instroom - uitstroom, taken en projectgroepen etc.) - Locatiedirecteur: vakgroepen VMBO en (gedeeltelijk) OOP. In het schooljaar 2012-2013 vraagt dit een zeer nauwe samenwerking en afstemming van het leidinggevend team. Voor de volledigheid is in bijlage 3 het overzicht van de taken en de projectgroepen toegevoegd die vallen onder de teamleider PRO. Elke projectgroep krijgt een projectopdracht die is samenspraak met het leidinggevend team cyclisch wordt geëvalueerd en bijgeteld. 9

Jaarplanning en besturingscyclus Om de onderlinge afstemming te bevorderen en om proactief te kunnen handelen, zal naast de jaarplanning een besturingscyclus worden ontwikkeld. De besturingscyclus is een verdieping van de jaarplanning tot op jaarlijks terugkerende thema’s zoals aanmeldingen en voorlichting, instroom en uitstroom, kwaliteitscyclus etc. De besturingscyclus geeft aan wie waar verantwoordelijk voor is en welke activiteiten daaruit voortvloeien. De besturingscyclus zal bij de start van het schooljaar uitgewerkt worden en dient ter ondersteuning van het leidinggevend team en de onderwijsteams. ICT en de inzet van digitale leermiddelen In het schooljaar 2012-2013 zullen in nauwe samenwerking met de projectgroep ICT, middelen en materialen als onderwijsondersteunend element in het onderwijs geïmplementeerd worden. De periode september-december 2012 wordt door de kopgroep gebruikt als oriëntatiefase in nauwe samenwerking met de betrokken vakgroep. Het accent bij het werken met ICT middelen zal liggen in leerjaar 1. Aan alle vakgroepen word gevraagd om zich te oriënteren op de in zet van ICT in het onderwijs. In de periode januari-juni 2013 zal vanuit de ervaringen van de kopgroep de ICT de middelen uitgebreid worden naar andere de vakgroepen. In het schooljaar 2012-2013 zal het met elkaar zoeken zijn naar een optimale implementatie van ICT als ondersteuning in het onderwijs waarbij ook de mediawijsheid wordt meegenomen. De projectgroep en het leidinggevend team komen gedurende het schooljaar regelmatig bij elkaar om de ontwikkelingen te bespreken en op elkaar af te stemmen.

2.4 Het omgevingsgerichte venster Het omgevingsgerichte venster geeft aan hoe de organisatie inspeelt op wat er in de maatschappelijke context gebeurt. Kernbegrippen daarbij zijn `verkennen en vernieuwen`. Het afgelopen schooljaar zijn er een aantal verkennende gesprekken geweest met Piter Jelles, het MBO en de gemeente waarbij het gaat om het “Brede scholen project”. Vanuit het omgevingsgerichte venster worden voor het schooljaar 2012-2013 de volgende doelen geformuleerd. De samenwerking met Piter Jelles techniek sluit aan bij een indicator uit de prestatiebox, namelijk dat de keuze voor een N-profiel/sector of techniek procentueel moet stijgen. Deze indicator is een uitwerking van het doel dat de leerlingen goede prestaties halen op de kernvakken en breed worden gevormd. De feitelijke situatie in 2010 en de gewenste situatie in 2015 ziet er al volgt uit:

2010 2015

Havo/vwo 45 % kiest een N-profiel Minstens 55 % kiest een N-profiel

TL/GL 47 % kiest NASK Minstens 50 % kiest NASK

Vmbo-beroepsgericht 23,4 % kiest voor sector techniek Minstens 30 % kiest voor sector techniek

10

Op Comenius was de keuze voor de sector techniek in 2010 en 2011 als volgt: Basis 2010 2011 40% 30%

Kader 2010 2011 28% 17%

Regiovisie techniek in Friesland en de samenwerking met Piter Jelles. Vanuit de ontwikkelingen in de maatschappij, het teruglopen van het aantal leerlingen dat kiest voor techniek, is in het voorjaar 2012 een regiovisie Techniek ontwikkeld voor Friesland. De visie is geënt op de samenwerking tussen het VO en het MBO. Parallel aan die ontwikkeling zijn er in het schooljaar 2011-2012 een aantal verkennende gesprekken geweest tussen de afdelingen Techniek van Piter Jelles en Comenius. Tijdens de gesprekken zijn intenties uitgesproken over samenwerking maar nog geen concrete acties geformuleerd. In afwachting van de ontwikkelingen op regionaal niveau worden vervolgstappen genomen in de samenwerking. Vanuit de regiovisie zijn op dit moment nog geen doelen geformuleerd. Het aankomende schooljaar zal verder uitgewerkt worden. De cijfers van de instroom techniek in het VMBO laten in het schooljaar 2012-2013 een positieve ontwikkeling zien. Of de doelstellingen van de prestatiebox nu al gerealiseerd zijn is op dit moment nog niet te zeggen. BLOG: communicatie met leerlingen en ouders. In het schooljaar 2011-2012 is in de communicatie naar de ouders o.a. gebruikt gemaakt van de oudernieuwsbrief. In september 2012 gaat Zamenhof starten met een BLOG - VMBO en PRO. De doelstelling is om de communicatie met ouders en leerlingen sneller en meer ‘up to date’ te laten plaats vinden. Ouders en leerlingen worden direct geïnformeerd over de ontwikkelingen op school of van een bepaalde klas. Voor Zamenhof is dit nieuw en in september zal gestart worden met de BLOG. Alle bestaande communicatiesystemen blijven eerst in tact omdat niet bekend is of alle ouders en leerlingen toegang hebben tot de digitale informatie. Afhankelijke van die inventarisatie kunnen bepaalde communicatiekanalen zoals de oudernieuwsbrief in de loop van het jaar verdwijnen. PRO Stagebureau. De Uitstroommonitor 2011/ProZo schoolrapportage laat een beeld zien dat er te veel leerlingen de school verlaten zonder werk of vervolgopleiding. Vanuit de benchmark is gebleken dat wij als school boven het gemiddelde zitten als het gaat om leerlingen die niet uitstromen naar arbeid. Mede daardoor zijn we in het aandachtsgebied van inspectie terecht gekomen. De stagebegeleiding vraagt specifieke kennis op het gebied van wet- en regelgeving. Vanuit de huidige stagestructuur waarbij meerdere docenten de stages organiseren, is de kennis m.b.t. de wet- en regelgeving moeilijk te borgen. Daarnaast blijkt dat stagebedrijven de wisselende contacten (steeds weer een ander gezicht als verantwoordelijke vanuit het onderwijs) als hinderlijk ervaren. Door de verscherpte toelating van de ROC’s is een vervolg binnen het MBO nagenoeg onmogelijk. De scholen voor Praktijkonderwijs worden daardoor teruggeworpen op hun oorspronkelijke opdracht: uitstroom richting arbeid. Dit vraagt meer specifieke kennis en begeleiding. Door de bovenstaande ontwikkelingen is de huidige taakverdeling met betrekking tot de stages tegen het licht gehouden.

11

Vanaf cursusjaar 2012-2013 zal binnen het Praktijkonderwijs gestart worden met een zogenaamd Stagebureau. Doel van het stagebureau is om met een beperkt aantal docenten goede contacten te leggen met de stagebedrijven om zodoende in de bovenbouw van het praktijkonderwijs de uitstroom naar arbeid te vergroten. Ouderraad Aan locatie Zamenhof is een actieve ouderraad verbonden. In het schooljaar 2012-2013 staat het thema ‘betrokkenheid van ouders’ centraal. In oktober is er een thema-avond waarin we met de ouderraad, het leidinggevend team en een aantal docenten gaan brainstormen over hoe school en de ouders meer kunnen samenwerking in de onderwijsloopbaan van de leerling (partners in education). Naast de thema-avond zijn er jaarlijks een aantal vergaderingen met de ouderraad en het leidinggevend team. Overige samenwerking Vanuit de school zijn diverse samenwerkingvormen opgezet tussen de school, de gemeente, de wijk en overige instanties. Deze worden in het schooljaar 2012-2013 gecontinueerd.

12

Hoofdstuk 3.

Het onderwijsvenster

In de prestatiebox worden twee prioriteiten benoemd: - Leraren werken opbrengstgericht en stemmen het onderwijs af op de verschillen binnen de klas. - Leerlingen halen goede prestaties op de kernvakken Nederlands, Engels en Wiskunde/rekenen en worden breed gevormd. In het onderwijs zal de focus op de leerling om deze goed “in beeld” te hebben toenemen. Naast de docent speelt de leerlingcoördinator daarin een ondersteunende rol naar de mentor/docent toe. De leerlingcoördinator heeft nauwe contacten met de zorgfunctionarissen rondom het onderwijs en kan aanvullend zijn in de begeleiding van de leerling die om diversen redenen extra aandacht nodig heeft. Bij het aspect “leraren werken opbrengstgericht en stemmen het onderwijs af op verschillen binnen de klas” zijn de volgende indicatoren geformuleerd: De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen leerlingen. De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.

Voor het VMBO en het praktijkonderwijs worden de indicatoren van de prestatiebox voor het schooljaar 2012-2013 vertaald in de volgende doelen. Differentiatie en leerling-besprekingen. Differentiëren is een vaardigheid die veel oefening vraagt. Een belangrijke voorwaarden zijn een goed klassenmanagement en studievaardigheden bij de leerlingen zodat zij zelfstandig kunnen werken. Bij de start van het schooljaar worden in de kernteams afspraken gemaakt om in het mentoruur aandacht te besteden aan de studievaardigheden. Vanuit die basishouding bij de leerling, scholingen differentiatie en het elkaar ondersteunen door lesbezoeken in de kernteams (op basis van de onderwijsverklaring) wordt de vaardigheid in differentiëren bij een ieder op zijn eigen niveau vergroot. Om te kunnen differentiëren is het belangrijk om te weten wat de deficiënties zijn van de leerlingen in een klas. De leerling-besprekingen in de teams zijn daarbij een belangrijke basis waarbij naast de cijfers, het handelingsplan ook het gedrag van leerlingen/klas besproken kan worden. Door middel van deze besprekingen worden de resultaten van het onderwijs geëvalueerd en kunnen docenten elkaar handvatten geven voor concrete, zichtbare acties bij de instructie en de verwerkingsopdrachten van de les. In het VMBO zal bij het vak rekenen in leerjaar 1 en 2 de differentiatie geconcretiseerd worden door alle leerlingen van een leerweg op hetzelfde moment rekenonderwijs te geven. Dit geeft de mogelijkheid om de leerlingen in te delen in een A, B en C groep met bijbehorende instructie. Hier is voor gekozen omdat de verschillen tussen de leerlingen bij het vak rekenen erg groot zijn.

13

VMBO: taal en rekenbeleid. De prioriteit vanuit de prestatie box is dat leerlingen goede prestaties halen op de kernvakken Nederlands, Engels en Wiskunde/rekenen. Ten aanzien van de uitwerking van het taalbeleid zijn in het schooljaar 2011-2012 grote stappen gezet. Ook hier geldt dat de ontwikkelde lijnen doorlopen waarbij de accenten in het nieuwe schooljaar komen te liggen op “taal en taalverzorging ” bij andere vakken, taal en toetsen en de leesvaardigheid bij leerlingen. De rekenlijn leerjaar 1 tot en met 4 staat maar er zijn nog enkele ontwikkelpunten als het gaat om toetsing, de vertaling naar een rapportcijfer en de afronding naar de 2F toets. De werkgroep ‘taal rekenen en handelingsplannen’ heeft de opdracht om deze punten uit te werken en te vertalen naar het team of de vakgroep. In september komt elke vakgroep met een vakwerkplan waarin op basis van de analyses van het voorgaande schooljaar (cijferanalyses, examenresultaten) en de vakinhoudelijke onderwijsontwikkelingen doelen worden geformuleerd. Het plan is een leidraad voor de vakgroep. Ook kunnen streefcijfers worden geformuleerd. Bij de kernvakken Nederlands, Engels en Wiskunde/rekenen zal dit extra aandacht vragen. PRO: Reken- en taalbeleid Gezien de grote cognitieve verschillen tussen leerlingen is het reken- en taalonderwijs binnen het Praktijkonderwijs sterk individueel gericht. De doorgaande leerlijnen, met daaraan gekoppeld het leer-/lesstofaanbod per fase/ leerjaar vereist een grondige bijstelling, waarbij er niet alleen aandacht is voor de onder presterende leerling maar juist ook aandacht is voor de beter presterende leerling. Een werkgroep rekenontwikkeling en een werkgroep taalontwikkeling zal zich bezig houden met het opstellen van beleid op deze gebieden. Zo zal bij het groepsdoorbrekende aanbod een “kopklas” een plaats krijgen binnen de omschrijving van het reken- en taalbeleid. Naast een omschrijving van het reken- en taalbeleid zal de werkgroep een omschrijving maken van het leerstofaanbod voor de leerjaren 1 t/m 6 geënt op referentieniveau 1F en 2F. Daarnaast zal de werkgroep analyseren of het mogelijk is een overzicht te maken van het lesmateriaal voor elk leerjaar. Aanvullende aspecten Het mentoraat PRO en VMBO Het mentoraat is naast de reguliere lessen een belangrijk element van het onderwijs. De mentor is de spil tussen de leerling, de ouders en de school. Bij de contacten met de ouders is het belangrijk dat de ouders ook op de hoogte worden gebracht bij positief nieuws over de leerling. In het praktijkonderwijs zijn alle medewerkers verantwoordelijk en betrokken bij de ontwikkeling van de leerling. In het schooljaar 2012-2013 is om die reden iedere medewerker mentor van een groep leerlingen. De uitgangspunten van het mentoraat zijn op een studiedag door middel van bouwstenen vastgesteld en de daaruit voortvloeiende taken en verantwoordelijkheden zijn besproken. Gedurende het schooljaar vraagt het mentoraat om een verdieping op het gebied van contactmomenten en een koppeling leerling/mentor vanuit de zogenaamde interesseclusters. De projectgroep groepsdoorbrekend werken (PROeftuin) zal, rekening houdend met de organisatorische en onderwijskundige knelpunten en kansen, bovenstaande verder uitwerken. Door middel van intervisiemomenten zullen de medewerkers elkaar ondersteuning bieden op het gebied van het mentoraat. 14

Playing for succes Playing for success is een samenwerking met diverse scholen, sport instanties en de gemeente met als doel, het verbeteren van de (leer) vaardigheden bij jongeren in een buitenschoolse leeromgeving. Een aantal “zwakke” leerlingen van Zamenhof zullen tijdens het schooljaar op deze wijze extra ondersteuning krijgen. De resultaten van het project worden in juni 2013 geëvalueerd. Betrokkenheid van de leerlingen bij de school. Het doel van het schoolwachtproject is om leerlingen medeverantwoordelijk te maken voor het leefklimaat in de school. Het schoolwachtproject krijgt een vervolg in klas 3 VMBO en klas 3 PRO. Een aandachtspunt is de begeleiding van de schoolwachten tijdens de pauze. In september zal dit in nauwe samenwerking met de kernteams opgepakt worden. Er is een leerlingenraad PRO en VMBO die een aantal malen per jaar bij elkaar komt om schoolzaken te bespreken. Elke raad heeft een voorzitter en een notulist. Een aantal malen sluit iemand van het leidinggevend team aan om te horen wat de leerlingen belangrijk vinden op school. Ook zal er een gezamenlijke leerlingenraadbijeenkomst PRO en VMBO georganiseerd worden waarbij punten kunnen worden ingebracht waar alle leerlingen op Zamenhof mee te maken hebben. Naast de communicatie met de leerlingenraad zal het leidinggevend team een aantal mentoruren bezoeken om te horen wat de leerlingen belangrijk vinden op school. “Thuisbasisconcept” VMBO In het onderwijsteam is op basis van de rendementen per vak ingezet op vakdocenten voor de kernvakken. Dit schooljaar wordt de ontwikkeling gecontinueerd waarbij in het VMBO leerjaar 1 en 2 gewerkt gaat worden met een thuisbasis voor bepaalde vakgebieden. Het voordeel is dat het lesmateriaal binnen de thuisbasis kan blijven en dat het voor leerlingen duidelijk is dat een bepaald vak daar wordt gegeven(thuisbasis geel: Nederlands en MVT - thuisbasis rood: wiskunde/rekenen thuisbasis groen: mens en maatschappij). Een contra-indicatie is dat er meer leerling-bewegingen zijn tijdens de leswisselingen en dat de leerlingen zich minder “thuis” en verantwoordelijk voelen voor de eigen thuisbasis. In het schooljaar zal de ontwikkeling nauwlettend gevolgd en geëvalueerd worden. LOB Bij LOB is in het VMBO leerjaar 3 en 4 gewerkt met de Talentmap. Bij VIB is een start gemaakt met het aspect “reflectie” binnen de lessen zodat de leerlingen beter begeleid worden in hun keuze voor een sector. In overleg met de LOB projectgroep worden in het schooljaar twee accenten gelegd namelijk: - leerlingen en ouders van leerjaar 1 en 2 meer te betrekken bij het keuzeproces door bijvoorbeeld een ouderavond waarin de kinderen hun keuzes presenteren. - de mentoren van leerjaar 3 en 4 meer betrekken bij het LOB proces van de leerling. In september wordt dit met de projectgroep LOB concreet uitgewerkt met behulp van de notitie: “LOB en professionaliseren” (Project Stimulering LOB – VO raad) VIB Het VIB leerjaar 1 en 2 is uitgewerkt in een programma voor twee leerjaren. Vanuit de PDCA cyclus zal dit worden geëvalueerd en bijgesteld.

15

Sportklassen Dit schooljaar start op Zamenhof een pilot Sportklassen voor de kadergerichte leerweg jaar 1. De sportklas leerjaar 1 en volgend schooljaar leerjaar 2 vormt een doorlopende leerlijn met het SDU programma in leerjaar 3 en 4. Het programma van de sportklas is een verdieping en verbreding van het vak lichamelijke opvoeding en richt zich daarnaast op de sociale ontwikkeling zoals samenwerken, omgaan met winnen en verliezen etc. De pilot zal in mei geëvalueerd worden op de volgende criteria: het inhoudelijke onderwijsprogramma, de tevredenheid van de leerlingen en de ouders en de organisatie van het onderwijsprogramma. Op basis van deze evaluatie zal een besluit worden genomen over het vervolg.

16

Hoofdstuk 4.

De visie op organisatieontwikkeling

De bovenstaande speerpunten zijn ambitieus en vragen om een doorontwikkeling van de professionele cultuur van werken en samenwerken. Samenwerking in de diverse (deel) teams is op Zamenhof ruimschoots aanwezig en daarmee is er voldoende fundament om het resultaat via de kernteams naar een hoger plan te tillen. De belangrijkste kenmerken van de professionele cultuur worden kort omschreven, zodat een ieder vanuit hetzelfde referentiekader elkaar aanspreekt. Uiteindelijk is niet de organisatie op papier beslissend, maar het gedrag van de mensen die er werken. De professionele cultuur is het “cement tussen de bouwstenen” om de doelen van de organisatie te bereiken. De uitdaging is om in de waan van alle dag vast te houden aan de benoemde doelen en elkaar daar scherp op te houden. 4.1. De professionele cultuur en de organisatieontwikkeling. In een schoolorganisatie met een professionele cultuur werken alle individuen in de organisatie optimaal samen aan het realiseren van de doelen van de organisatie, het verbeteren van de kwaliteit en het doorvoeren van vernieuwingen. Een ieder neemt daarbij de verantwoordelijkheid voor zijn of haar eigen functioneren, maar ook voor de organisatie als geheel. Om een professionele cultuur in een organisatie te kunnen bereiken moet voldaan worden aan aantal voorwaarden. Ten eerste is het duidelijk wat de organisatie wil bereiken en waar de doelen en verbeteringen zich op richten. Ten tweede hebben de leidinggevenden in de organisatie vertrouwen en zien de leerkrachten/docenten als professionals en deskundigen. Er wordt gestuurd op resultaat, de leidinggevende geeft aan welk resultaat verwacht wordt en de teams (vakgroepen, projectgroep) beslissen hoe ze dat resultaat bereiken en maken de eventuele verbeterplannen. Er is veel aandacht voor samenwerken en leren in de teams: naast feedback op resultaat is er ook feedback op sociale effectiviteit: hoe goed werk je/werken we samen? Voorbeeldgedrag is daarbij een belangrijke ondersteunende factor. Het leidinggevend team zorgt voor het zichtbaar maken van de resultaten m.b.v. analysegegevens en zorgt voor feedback. De teams en vakgroepen stellen indien nodig indicatoren op die bruikbaar, beïnvloedbaar en motiverend zijn. Een professionele cultuur biedt vele kansen om professioneel beter te worden, maar stelt ook eisen aan de professional. In de organisatie is een cultuur van denken in mogelijkheden en niet in beperkingen. De nadruk ligt op wat er al wel is, men complimenteert elkaar daarmee en gaat na wat de volgende stap is om verder te komen. Er wordt gestaag gewerkt aan verbetering, de nadruk ligt op DOEN. Kort gezegd: we kiezen een richting en gaan op weg zonder wellicht te weten waar we precies uitkomen, waarbij een continu gezamenlijk proces ontstaat van doen, bezinnen en beslissen. Organisatieontwikkeling is daarmee een gezamenlijk collectief leerproces waarbij gedragsverandering leidt tot organisatieverandering die weer leidt tot gedragsverandering.

17

Concreet gedrag dat in lijn met de ‘omgangsvormen Zamenhof’ hoort bij een professionele cultuur van werken en samenwerken is:  Start met het eindresultaat voor ogen;  Stel vragen: eerst begrijpen en dan begrepen worden;  Expliciteer verwachtingen of vraag naar de verwachtingen (eigenaarschap). Creëer duidelijkheid in de output, de spelregels en de verwachtingen;  Handel integer, “on stage gedrag”. Verstoringen in de communicatie worden rechtstreeks naar elkaar toe uitgesproken (niet mopperen maar opperen);  Maak (team) afspraken, en spreek elkaar aan op het wel of niet nakomen van afspraken (feedback geven en ontvangen);  Leer collectief van elkaar (lesbezoeken , coachen on the job, voorbeeld gedrag).

“ Verandering, echte verandering, komt van binnenuit. Je bereikt die niet door in attitudes en gedrag te snoeien met technieken die snelle, pragmatische oplossingen voorstaan. Je bereikt dit door bij de wortel te beginnen, bij je gedachtewereld, de fundamentele essentiële paradigma’s die je persoonlijkheid vormen en die de lens verschaffen waardoor je naar de wereld kijkt.” Stephen Covey

18

Bijlage 1. Locatieplan 2012 2013

Teamstructuur VMBO 2012-2013 Inleiding. In het schooljaar 2011-2012 is met elkaar gewerkt aan de ontwikkeling van de professionele cultuur. De kwaliteit van het onderwijs staat centraal en de docent en de onderwijsondersteunende medewerker is mede verantwoordelijk voor het gezamenlijke resultaat. Om deze lijn verder door te trekken zal in het schooljaar 2012-2013 gewerkt worden met kernteams per thuisbasis / ISP. Een kernteam is een team met een zeven tot tien docenten die nauw met elkaar samenwerken. Het doel van deze “kanteling” is om de verantwoordelijkheid van het onderwijs, de directe organisatie en uitvoering van het onderwijs zo laag mogelijk in de organisatie te organiseren. De resultaten en opbrengsten van het onderwijs zullen systematisch via de PDCA cyclus (plan, do, check, act) geëvalueerd en bijgesteld worden. Het pedagogische klimaat, de leerling besprekingen (rapport en gedrag), de uitvoering van de handelingsplannen zijn o.a. belangrijke indicatoren voor een kernteam als het gaat om de resultaten van het onderwijs. In het schooljaar 2012-2013 zal het “aftasten” worden om te komen tot een efficiënte onderlinge afstemming en organisatie. Het credo is “doen” en soms met elkaar “stralend falen”. Het is dan een goede leersituatie die aan de hand van de PDCA cyclus bijgesteld kan worden. Taken en rollen. Elke thuisbasis heeft een voorzitter en elk ISP een sectorhoofd. De voorzitter van de thuisbasis/ISP is de linking pin tussen het LMT en de docenten van het kernteam. Het is geen hiërarchische functie maar een informerende en richtinggevende rol. Het ISP sectorhoofd heeft daarnaast een sturende functie als het gaat om de vakinhoud. Vakgroepen De vakgroepvoorzitters zijn samen met de vakgroep inhoudelijke verantwoordelijke voor het onderwijs. Dit wil zeggen de doorlopende leerlijnen PLT – PTA, toetsing jaar 1 t/m 4 m.b.v. het 4 ogen principe, analyse van de cijferoverzichten en examenresultaten en het formuleren van verbetervoorstellen. Resultaten van een thuisbasis / ISP. Een thuisbasis of ISP is verantwoordelijk voor de kwaliteit en de opbrengsten van het onderwijs aan de klassen die verbonden zijn aan de thuisbasis. Er is sprake van een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de inrichting en de uitvoering van het onderwijs dat is vastgesteld in de onderwijsverklaring (bijlage 1). Concreet wil dat zeggen dat een kernteam verantwoordelijk is voor: - Afname CITO toetsing en het schrijven, bijstellen en evalueren van de handelingsplannen. - Leerling besprekingen (cijfers en gedrag) in relatie tot de resultaten van de leerlingen / klassen. Dit omvat ook de afstemming in de communicatie naar de ouders toe bij positieve ontwikkelingen en bij stagnatie in het leerproces van de leerling. De leerlingcoördinator kan bij overstijgende problemen ondersteunend zijn aan het kernteam / mentor. - Afspraken over vormen van differentiatie (handelingsplannen vertalen naar de klas) en elkaar ondersteunen door onderlinge lesbezoeken. - Afspraken over het pedagogisch klimaat, opvang van de leerlingen en huiswerkcontrole. - Bovenbouw VMBO: de examen voorbereiding (cijfer controle) en de resultaten van de examens. - Bovenbouw VMBO: LOB activiteiten met elkaar afstemmen en eensluidend vertalen naar de leerlingen. - Bovenbouw VMBO: theorie en praktijk meer bij elkaar laten aansluiten. - Onderbouw VMBO: leerjaar 1, verantwoordelijk voor ICT / tablets implementatie (mede vanuit de ideeën van de kopgroep) - Voorbereiding en uitvoering projecten (kerstmarkt, open dag/doedag, muziekproject, MAS) - Voorbereiding en uitvoering van de vieringen (o.a. Paas- en kerstviering)

19

- Uitstraling en aankleding van de thuisbasis. - Uitvoering van het corveerooster van de leerlingen m.b.t. de pantry en de thuisbasis. - Uitvoering van het toezichtrooster (stap 2 kan zijn om het als team zelf het rooster samen te stellen) - De organisatie van de steunlessen en flexuren per thuisbasis/ISP. Klassen In de onderbouw zijn er twaalf klassen. Aan elke thuisbasis worden vier klassen gekoppeld: 2 eerste klassen en 2 tweede klassen. In de bovenbouw zijn de leerlingen gekoppeld aan de ISP – AVO thuisbasis. Teamcultuur De basis voor samenwerking zijn de “ omgangsvormen Zamenhof” (bijlage 2) - De is regel: leg uit of pas toe en verras me niet. - Elkaar feedback geven en feedback ontvangen. - Aandacht voor teambuilding; het is belangrijk om naast het onderwijs ook gezamenlijk andere activiteiten te ontplooien. - Elkaar coachen bijvoorbeeld door onderlinge lesbezoeken. Communicatie en besluitvorming. Het doel is om een duidelijke en efficiënte besluitvorming te creëren. Hierbij staat de communicatie vanuit het leidinggevend team naar de kernteams toe en vanuit de kernteams naar het leidinggevend team toe centraal. In de jaarplanning worden bijeenkomsten gepland voor rapporten-/leerling besprekingen en voor het formuleren, evalueren en bijstellen van de handelingsplannen. Op de overige vaste vergaderdata kan het kernteam samenkomen. De vakgroepen hebben maandelijks overleg voor het bespreken van onderwijsinhoudelijke ontwikkelingen. Overlegstructuur - Overleg thuisbasis / kernteams: elke week, onderlinge afstemming m.b.t. de resultaten waarbij de regie ligt bij het kernteam. - Overleg voorzitters thuisbasis en sectorhoofden VMBO met de teamleider (wekelijks / twee wekelijks) - Teamoverleg (4 maal per jaar) leerjaar 1-2 en leerjaar 3-4 voor het bespreken van specifieke onderbouw en bovenbouw thema’s. - Rapportenvergadering (gedrag en cijfers) VMBO in november, februari en juni. - Overleg VMBO breed eens in de 12 weken, ontwikkelingen VMBO bijeenkomsten. - Vakgroepen: elke vier weken - Commissievergaderingen vanuit het taakoverzicht worden door de docenten zelf ingepland. Besluitenlijsten: de afspraken van de overleggen worden via besluitlijsten vastgelegd. Motivatie individuele teamleden. - Individuele teamleden willen en bijdrage leveren aan het gemeenschappelijke resultaat. - Men is bereid individuele concessies te doen als het gaat om het gezamenlijke resultaat.

20

Bijlage 1.Teamstructuur 2012-2013 Onderwijsverklaring VMBO Zamenhof Inleiding. Iedereen mag er zijn zoals hij/zij is, elk kind is uniek en elke volwassene is uniek. Een ieder heeft zijn eigen talenten. Als school willen we ruimte bieden om deze talenten te ontdekken en te ontplooien. Er is een veilige en respectvolle relatie tussen de mensen op onze school. Het einddoel is dat de leerlingen op een leerzame en plezierige wijze met een diploma (certificaat) en een positief zelfbeeld onze school verlaten. De christelijke identiteit Aan het begin van elke schooldag is er aandacht voor de identiteit van de school. Er is schoolbreed aandacht voor de vieringen van de christelijke feestdagen met respect voor andere levensbeschouwingen. De organisatie Alle medewerkers dragen zorg voor een veilig werkklimaat en een respectvolle omgang met elkaar. De organisatie is voorwaardenscheppend naar het onderwijs toe als het gaat om middelen, materialen en facilitaire zaken. Het handelen van de docent in de dagelijkse lespraktijk. - De docent heeft de les qua structuur en inhoud goed voorbereid. - De docent is zich bewust van de beginsituatie van de leerlingen. - De docent heeft respect voor de eigenheid van de leerling. De leerling apart nemen als de leerling onacceptabel gedrag vertoont en op dezelfde dag de relatie herstellen. De leerling aanspreken op het gedrag en niet op de persoon. - De docent draagt er zorg voor dat de leerling klaar is voor de les De leerling zijn materiaal bij zich heeft die nodig is voor de les De leerling het huiswerk heeft gemaakt De leerling zich houdt aan de schoolregels De leerling zich respectvol gedraagt naar de mede leerlingen en de en het personeel toe De leerling is zelf (mede) verantwoordelijk voor zijn gedrag en zijn leren op school. - De docent stuurt tijdens de les op zelfsturing, de eigen verantwoordelijkheid van de leerling. - De docent heeft oog voor de verschillen van de leerlingen en speelt daar waar mogelijk op in. - De docent creëert een veilig leef- en leerklimaat in de klas door o.a. complimenten te geven en positief gedrag te bekrachtigen. - De docent toont interesse in de leerling en investeert in de relatie, zonder relatie geen prestatie. - De docent is zich bewust van de schoolregels. - De docent is zich bewust is van zijn voorbeeld gedrag naar de leerlingen toe. - De docent neemt initiatief in het contact met de ouders zowel bij positieve bevindingen als bij problemen met een leerling. - De docent neemt initiatief in collegiale consultatie, feedback even en ontvangen. - De docent maakt gebruik van de zorgstructuur binnen Comenius en streeft er naar om waar · mogelijk de zorg voor een leerling te integreren in de klas. Didactische uitgangspunten - Het lesdoel is bepaald en is voor de leerling duidelijk en de docent noteert dit op het bord. - Het spoorboekje van de les staat op het bord - De lesopbouw bestaat uit de kop, romp en staart van de les in relatie tot uitgangspunten van de · ideale les. - Er is een vorm van differentiatie in de klas, op les- en op individueel niveau. - Tijdens de les worden wisselende (actieve) werkvormen gebruikt.

21

Bijlage 2. Teamstructuur 2012-2013

Omgangsvormen personeel CSG Comenius, Locatie Zamenhof Onze school……… die maken we samen! Deze gedragscode is van toepassing op alle personen die werkzaam zijn voor CSG Comenius, locatie Zamenhof. Afspraken over gedrag: Naar elkaar, leerlingen, ouders en derden toe

We respecteren de ander, zijn eerlijk naar elkaar toe en tonen belangstelling voor elkaar (we spreken niet over maar met elkaar); Afspraken naar elkaar, leerlingen en ouders komen we na en we spreken elkaar hier individueel op aan (doelgerichte feedback geven en ontvangen); We zijn ons bewust van onze voorbeeldfunctie en maken ons eigen gedrag bespreekbaar; Alle personeelsleden spreken leerlingen aan op hun gedrag als daar aanleiding toe is (niet aanvaardbaar gedrag); We houden ouders altijd, eerlijk en duidelijk op de hoogte over het wel en wee van hun kind; We spreken met respect over CSG Comenius: verbeterpunten maken we intern bespreekbaar; signalen van buiten geven we aan elkaar door en we doen er wat mee.

22

Bijlage 2. Verantwoordelijkheid- en communicatiestructuur. Verantwoordelijkheidsstructuur Zamenhof  Locatie directeur → teamleider en leerling coördinator per onderwijsteam en portefeuille verdeling  ISP sectorhoofden en voorzitters thuisbasis, horizontale aansturing in de sectoren (taken en verantwoordelijkheid zijn vastgesteld met ISP sectorhoofden en voorzitters thuisbasis - bijlage teamstructuur 2012-2013 + ISP sectorhoofden)  Vakgroepen: de verticale pijlers in de organisatie als het gaat om leerstofaanbod.  Onderwijsteams en individuele docenten en onderwijsondersteunend personeel. Communicatiestructuur: LMT en de onderwijsteams  LMT visie wekelijks teamleider met locatie directeur, eens in de 8 weken met de leerling-coördinatoren.  LMT organisatie wekelijks teamleiders VMBO, PRO en roosteraar, organisatorische afstemming.  LMT onderwijs (inclusief kwaliteit) twee wekelijks en op “afroep” LMT onderwijs waarbij projectgroepen onderwijs en de onderwijscommissie cyclisch aansluiten.  Bilateraal eens in de twee weken tussen locatie directeur en teamleiders (+ eens per 6 weken met de coördinator)  Locatiedirecteur en vakgroepvoorzitters; vier maal per jaar, voortgangmeting op basis van het vakwerkplan en drie maal per jaar individueel gesprek vakgroepvoorzitter en locatie directeur.  Vakgroepoverleg: maandelijks overleg  Kernteams / onderwijsteams cyclisch (wekelijks) overleg ten aanzien van: organisatie, leerling-bespreking, projecten.  LMT en ondersteunende stafdiensten: afhankelijk van de vraagstellingen vice versa. ISP sectorhoofden Taken en verantwoordelijkheden Coördinatie ISP en aanspreekpunt voor de teamleider. PTA vaststellen en zorg dragen voor de inhoudelijke vertaling in samenwerking met de docenten in het ISP PDCA cyclus initiëren en monitoren (bij collega docenten) als het gaat om kwalitatief goed onderwijs. Examenvoorbereiding praktijk van het ISP. Contacten met het MBO, netwerkcontacten e.d. en dit doorvertalen naar het onderwijs. Leerling zaken welke gerelateerd zijn de onderwijsinhoudelijke aspecten van het ISP. Daarnaast kan altijd de leerling coördinator ingeschakeld worden voor ondersteuning. Beheer van de begroting van het ISP (indienen en evaluatie) Beheer van de materialen en uitstraling van het lokaal Controle op de beroepsoriënterende stage leerjaar 3 (GPO) Organisatorische aspecten rondom VIB onderbouw. Bevoegdheden: opdrachten verstrekken aan collega docenten op grond van onderwijs en onderwijs organisatie binnen het ISP. AVO voorzitter thuisbasis hoofden Taken en verantwoordelijkheden Coördinatie thuisbasis en aanspreekpunt voor de teamleider. PTA / PLT vaststellen en zorg dragen voor de inhoudelijke vertaling in samenwerking met de docenten in de thuisbasis PDCA cyclus initiëren en monitoren (bij collega docenten) als het gaat om kwalitatief goed onderwijs. Examenvoorbereiding en toetsvoorbereiding. Leerling zaken welke gerelateerd zijn de onderwijsinhoudelijke aspecten van de thuisbasis. Daarnaast kan altijd de leerling coördinator ingeschakeld worden voor ondersteuning. Beheer van de materialen en uitstraling van het lokaal Controle corvee en pantrywacht i.s.m. de schoolleiding Organisatorische aspecten rondom het onderwijs. Bevoegdheden: opdrachten verstrekken aan collega docenten op grond van onderwijs en onderwijs organisatie binnen de thuisbasis.

23

Bijlage 3. Taakoverzicht VMBO – PRO VMBO Algemeen Decanaat Contactpersonen Examencommissie Medezeggenschapsraad Absentie coördinaat CKV organisatie Organisatie Maatschappelijke stage Organisatie Ontdek het VMBO ICT coördinaat Stage begeleiding Mentoraat Zorg Counseling Faalangst reductie training Dyslexie coaching LGF begeleiding Project groepen Taal, rekenen en handelingsplannen LOB implementatie Open en doe dag commissie Vieringen (Pasen en kerst) Projectgroep: onderwijsprofielen Projectgroep: belonen en regels handhaven Projectgroep: ICT Zamenhof

PRO Algemeen Assessment Coördinator keuzeprogramma Kurtzweil begeleiding PRO shop OLP beheer Contactpersonen Medezeggenschapsraad CKV organisatie Organisatie Maatschappelijke stage Stage begeleiding Mentoraat Zorg Faalangst reductie training LGF begeleiding Logopedie Nazorg Coachingsgesprekken Projectgroepen Themaweek commissie Projectgroep PRO Projectgroep Taal Projectgroep Rekenen Projectgroep IOP / Port Folio Open en doe dag commissie Vieringen (Pasen en kerst)

24

Bijlage 4. Matrix locatieplan Zamenhof 2012-2013

Domeinen 1 2 3 4 5

Bijlage 4. Locatieplan 2012 2013

Actiepunt Toezichtarrangement Inspectie (5) PRO inspectie bezoek in kader van onderwijsverslag Rendementen en opbrengsten (4,5)

Verzuim van de leerlingen (2 en 4)

Doorontwikkeling Teams VMBO en PRO (4)

Doelen, gewenst resultaat Predicaat “voldoende” voor VMBO kader

Activiteiten

Ontwikkelingen PRO implementeren

Inspectie bezoek medio maart 2013

In- en overzicht op de rendementen en opbrengsten van de onderwijsteams /vakgroepen

Analyse gegevens gericht inzetten naar de teams /vakgroep. 1.cijferoverzichten 2.examenresultaten 3.analyses “ management venster”

Extra aandacht voor de vakgroepen Taal, Rekenen en Engels Terugdringen van het verzuim van de leerlingen door gerichte acties (invoering digitalisering verzuimbeheer)

Ontwikkeling professionele cultuur van werken en samenwerken

Audit Fricolore op 3 oktober

Identiteit Onderwijs en leren Zorg en begeleiding Organisatie en beleid Kwaliteitszorg

Verantwoordelijke en/of uitvoerende LMT en onderwijsteams

Faciliteiten / Kosten

Borging LMT

Onderliggend plan Locatieplan / teamplannen

Opdracht aan projectgroepen

Team VMBO en Meine Luimstra

LMT en onderwijsteams PCDA cyclus

Projectgroepen / Vakgroepen Bespreking verzuimoverzichten LMT en onderwijsteams Monitoring van het verzuim door de leerling coördinator Afspraken LMT en kernteams VMBO en PRO

Onderwijsteams VMBO - PRO Leerling coördinator.

Taakuren verzuimmanager

LMT en onderwijsteams en verzuimmanager PDCA cyclus

LMT en docenten

Deskundigheid bevorderingsuren

LMT en onderwijsteams

Teamstructuur VMBO 2012-2013 25

HRM cyclus docenten (4)

Afspraken vanuit teamstructuur 2012-2013 VMBO

LMT en onderwijsteams

Studiedagen

Training: feedback geven en ontvangen voor PRO

Onderwijsteam en externe begeleider

Studiedagdeel

Elke medewerkers heeft jaarlijks formeel gesprek

Gesprekscyclus: -talentontwikkeling -mobiliteit -POP

LMT

Begeleiding van docenten die nieuw starten op Zamenhof

Buddy systeem

Docenten

Eens in de 5 jaar SVIB traject en/ of op aanvraag door teamleider of docent

OntwikkelingTraject PRO LMT en staf

LMT, orthopedagoog en docenten

Notitie: HRM cyclus voor docenten

LMT en docenten

Start bekwaamheiddossier voor alle docenten d.m.v. POP

Scholingsaanbod Comenius, aanbod en uitvoering

Differentiatie circa €500 PP

OOP, onderwijs assistenten (PRO)

Pedagogische en didactische training voor onderwijs assistenten

Externe training aanbieden

Leergang praktijk ondersteuner €650 pp

Wet poortwachter

Verzuimbegeleiding (kort frequent en langdurig verzuim)

Verzuimgesprekken en samenwerking met de bedrijfsarts

LMT en P&O

Ontwikkelingen digitale dossiers

Scholingsaanbod Comenius OP en OOP

LMT en P&O (inclusief bedrijfsarts)

26

Pedagogisch klimaat (2 en 4)

Jaarplanning (5)

Identiteit (1)

Instroom, aftroom en opstroom (2 en 5)

Teamontwikkeling aan de hand van de afspraken teamstructuur 2012-2013 en onderlinge intervisie

Kernteams: elkaar ondersteunen in uitvoering van de onderwijsverklaring (ideale les) door onderlinge lesbezoeken

LMT en kernteams

Vervolg taakspel VMBO en PRO leerjaar 1 en 2

Taakspel VMBO en PRO inclusief intervisie bijeenkomsten

Docenten /teamleider en orthopedagoog

Ontwikkeling vaardigheid differentiatie in de klas.

Studiedagen differentiatie en motivatie van leerlingen.

LMT en onderwijsteams

Onderwijsverklaring PRO samenstellen Pro actief handelen m.b.v. jaarplanning

Teamvergadering Cyclisch bespreken in de onderwijsteams

LMT en onderwijsteams

Aandacht voor de dagopening en vieringen

Projectgroep vieringen

LMT en onderwijsteams

Taakbeleid

Onderwijsteams

Continue PCDA cyclus in de onderwijsteams

Normeringen “stringent” blijven hanteren Toelatingscommissie

Identiteit bespreken in de teamvergaderingen Teamvergaderingen en leerling-besprekingen (cijfers en gedrag)

LMT en kernteam vergaderingen PCDA cyclus Teamleider en docenten

LMT en staf

Onderwijsteam, LMT en orthopedagoog

Onderwijsteam PRO en LMT Onderwijsteams en LMT PDCA cyclus Projectgroep en onderwijsteams

LMT onderwijs overleg LMT en staf

(strenger aan de poort)

Plaatsingswijzer

27

Externe communicatie (4)

De communicatie naar ouders versterken

Jaarschema data ouderbijeenkomsten

LMT en Onderwijsteams

Weektaak op de mail

Team BB

Oudernieuwsbrief / nieuws via BLOG - PRO en VMBO

LMT

Verder uitwerken schooljaar 20112012

Ouderraad: vier bijeenkomsten + thema avond: ouders en school

Samenwerking “externe” instanties (2 en 4)

De communicatie over IOP en handelingsplannen verbeteren (inhoudelijk beter afstemmen op de ouder/verzorger)

Onderwijsteams en LMT

Samenwerking met het MBO en

MBO: warme overdracht en MBO monitor

Decaan, onderwijsteams LMT, Staf

Samenwerking met bedrijfsleven voor stages consolideren (input uitslag PROZO enquête)

PRO: aantal stageplekken uitbreiden PRO: uitstroom naar arbeid vergroten

Stage coördinaten, ISP sectorhoofden, onderwijsteams

Samenwerking buurt en gemeente Leeuwarden

Projecten “brede scholen” en “buurt en veilige school”

LMT

LMT en onderwijsoverleg

Meetingpoint €2000

LMT

28

Taalbeleid (2) VMBO

Samenwerking met verwante VMBO scholen.

Netwerk Bijeenkomsten

LMT

Samenwerking met Techniek Piter Jelles / MBO

Bijeenkomsten techniek Piter Jelles en Zamenhof Regiovisie Techniek Friesland Implementeren op handelingsniveau in de klas

LMT en Techniek team

Taalbeleid en de uitgangspunten “ideale les” verder implementeren

LMT / kernteams (taalcoördinator) Projectgroep: taal rekenen en handelingsplannen Vakgroepen en LMT

Speerpunten taalbeleid bij alle vakken implementeren (extra aandacht voor leesvaardigheid)

Implementatie taalbeleid in de vakgroepen en onderwijsteams.

Taalbeleid PRO

Ontwikkeling leerstof aanbod leerjaar 1 tot 6 inclusief toetsing

Uitgangspunten is de projectbeschrijving

Rekenbeleid (2) VMBO en PRO

Alle leerlingen op het gewenste referentieniveau brengen (PRO en VMBO)

Rekenonderwijs in de OB LMT, kernteams en op drie niveaus aanbieden. vakgroep Rekenonderwijs BB rekenen/wiskunde flexibel inrichten naar de eindtoets (snelle lln jaar 3 zwakke lln leerjaar 4) Uitgangspunt is de projectomschrijving

Taakbeleid

LMT Teamvergaderingen

Taalbeleidsplan 2012-2013

Vakgroepoverleg

Regiovisie Techniek onderwijs Friesland Taalbeleid op CSG Comenius

LMT en projectgroep taalbeleid

29

Handelingsplan en genormeerde (Cito) toetsen (2)

Vakgroepen (2)

Digitale leermiddelen

Ontwikkeling rekenonderwijs PRO, leerstofaanbod leerjaar 1 tot 6 inclusief toetsing Uitwerking van de handelingsplannen voor LWOO lln. en vertalen naar het onderwijsleerproces (klas-en leerling niveau)

LMT en Projectgroep: rekenbeleid

Cyclus van leerling besprekingen in onderwijsteams / kernteams

Projectgroep Taakbeleid (begeleidingsplannen, taal en rekenen) Onderwijsteams

Teamvergaderingen PCDA cyclus LMT onderwijs

Genormeerde toetsen Opbouw leerling volgsysteem. Vakwerkplannen met acties t.a.v. kwaliteit van onderwijs Risico vakken krijgen extra aandacht Speerpunten: -Toetsing (in relatie tot rendementen) -Taalbeleid alle vakken -Aansluiting PLT-PTA

Afnemen toetsen jaar 1 t/m jaar 4

Kernteams

Leerlingvolgsysteem LMT

Vakgroep verbeterplannen

Vakgroepen en onderwijsteams

Integratie van digitale leermiddelen ter ondersteuning van het onderwijs

Kopgroep start in leerjaar 1 met de eerste uitwerkingen in het onderwijs. Vakgroepen sluiten op basis van ervaringen aan.

Taakbeleid

Samenhang in toetsen

Vakgroepvoorzitters en LMT

Driemaandelijkse voortgangsgesprek vakgroepen - locatieleiding Vier maal overleg vakgroepvoorzitters

Kopgroep digitale leermiddelen en vakgroepen

ICT in het onderwijs

30

Vakgroep LO –pilot sportklassen

Sportklas kader leerjaar 1 Pilot met een wervend karakter naar de PO

Uitwerken volgens projectplan

LMT en vakgroep LO

Thuisbasis concept (2)

“Thuisbasis concept” in de OB

Uitwerking naar thuisbasis per vakgebied en doorontwikkeling vakdocenten OB (wiskunde,

Kernteams

Projectplan pilot sportklas

LMT en teams PCDA cyclus

rekenen, Engels/Duits,mens en maatschappij)

VIB (2)

Doorontwikkeling van de VIB in relatie tot LOB en vakken integratie

Rol en taak van de mentor (2)

Rol mentor versterken op -ontwikkeling leerling (cijfers en gedrag) -verzuim van leerling -contact ouders (ook bij positieve ontwikkelingen) Synergie in de lessen mentor (Programma jaar 1 t/m jaar 4)

Ontwikkeling reflectie en relaties leggen tussen theorie en praktijklessen (gebeurd op vakgroep niveau) DUO mentoraat kadergroepen OB en PRO

VIB docenten

Onderwijsteams Leerling coördinator

Leerling-besprekingen (cijfers en gedrag) Ondersteuning leerling coördinator

Scholingsaanbod Mentor training, verdieping mentoraat

Notitie mentoraat

Kernteams OB en BB

31