Projectboek - Hindervrij wegonderhoud
1 Wegen naar de Toekomst 'Wegen naar de Toekomst' is de naam van een innovatieprogramma van Rijkswaterstaat. Het programma heeft tot doel impulsen te geven aan vernieuwende ideeën voor oplossing van verkeers- en vervoersproblemen. Het gaat hierbij o m een slimmer gebruik van de bcstaande weginfrastructuur waarbij de benutting van de wegen verbeterd wordt. Hiervoor is inhoudelijke vernieuwing en vernieuwing van de stijl van werkcn nodig. Het laatste houdt in:
> Rijkswaterstaat betrekt alle belanghebbende en deskundige partijen bij de analyse van de problematiek en ontwikkelt, beproeft en implementeert oplossingen samen met die partijen. In die samenwerking wordt ook de genieeiischappclijl<e verantwoordelijkheid voor oplossing van de problematiek benadrukt
> Rijkswaterstaat bundelt de deskundigheid en creativiteit van al haar betrokken dienctcn eii komt tot saineiiwerkingsprojecten
> Ideeën voor oplossingen worden in een langeierinijnperspecticf geplaatst; wat je nu doet, moet passen in een toekomstbeeld
> Je moet creatief durven zijn en ideeën durven conci-etiscren in pilotprojecten
Samen In 1994 en 1995 zijn diverse bijeenkomsten gehouden met vertegenwoordigers van de automobi-
listen en van de omwonenden van wegen en met inhoudelijk deskundigen en beleidsverantwoordelijlce personen. In die bijeeiikomsten is volledig open niet elkaar discussiërend nagedacht ovcr wat n u eigenlijk de problemen zijn rond liet verkecr en vervoer. Vervolgens hebben we in dezelfde bijeenkomsten samen geïriveiitariseerd hoe d e prohleinen het beste aangcpalct kunnen worden. Daaruit kwam naar voren dat hiervoor de energie liet beste gericht kan worden op:
> Transportsystemen: hoe je het goederenvervoer in de toekomst het beste kunt vcrzorgen. Vanuit deze invalshoek zijn twee ontwikkelingsprojecten opgezet: 'Transport in de toekomst' en 'Automatische voertuiggeleiding'
> Infrastructuur: hoe je door inrichting van de infrastructuur de huidige en te verwachten verkeers- en vervoersproblemen het beste te lijf kunt. Het project waarin vanuit dit perspectief wordt gezocht naar innovatieve oplossjngen is 'Infra op maat'
> Telematica: hoe je door toepassing van telematica in het verkeer kunt bijdragen aan oplossing van de problemen. Rondom de telematica-aanpak is hct project 'Communicatie voertuig-wal' opgezet
> Wegonderhoud: hoe je wegonderhoud zo kunt aanpakken dat het verkeer er geen hinder van ondervindt. Hiervoor is het project ' Hindervrij wegonderhoud' gestart O m d e ontwikkelde ideeën te kunnen inpassen in inogelijkc en wensclijk ruimtelijke ontwilcke lingen en om de ideeën beter o p elkaar te laten aansluiten is gesteld dat ook speciale aandacht moet worden besteed aan de ruimtelijke ontwikkeling van het hoofdwegerinet in Nederland. Daarvoor is het project 'Visie' in het leven geroepen.
3
1993
I
1995
'i998
2000
I
doelstelling bij t o e n a x t o t a l e congestie 20% tussen 1993 en 2000
Bundeling van krachten Rijkswaterstaat beschikt over deskundigheid op velerlei gebied. I n het programma 'Wegen naar de Toekomst' zijn verscliilleiide desl
Toe komstgerich t én concreet 'Wegcn naar de Toekomst' wil tegelijk toekomstgericht en coiicrcet zijn. De aanpak moet een wijder perspectief bieden dan allccn het nu, maar mag ook niet verdrinken i n vage toeltomstbeelden. Er moet concreet lwnnen worden getoond waar we o p afstevenen. Daarvoor Iiebbeii we in elk van de projecten van het prograinina van 'Wegen naar de Toekomst' een 'wenkend pcrspectief' geformuleerd hoe de verkeers- en vervoersaanpak er over zo'n 30 jaar uit zoii moeten zien. Tegelijk iicbbeii we aangegeven via welke tussenstappen dat perspectief bereikt zou
kunnen worden en hebben we de eerste concrete stappen gezet in zogenaamde pilotprojecten die in 1998 worden gerealiseerd.
2 Hinde rvrij wego nd e rho ud 'Hiiidervri,j wegonderhoud' I d i
iii
1996 van l i e t progi-aninia 'Wegen n a a r d e 'rockomsi' als o p
dracht iiiecgclucgcn om - samen niet belaiigliebhendeii en deskundigen van biiiiien e n buiten ìiijl<swatcrctaat - ideeën t e oiiiwililtclcii c n uit te tectcii waarmee hinder van wcgoncieihoucl wordt voo rko i11e n.
Sinds 1996 is daaraan i n cen aantal stappen gewerkt, met als coiicrctc resultaten een drietal pilotprojecten die in liet najaar van i 998 worden gerealiseerd.
Overzicht activiteiten van Hindervrij wegonderhoud juli 996 Hiainstornisessie in lict kern team Hindervrij wegondcrhoud, uitinoiidcnd in een zestal creatieve invalshoeken voor vernieuwing van wegonderhoud:
> Orgaiiische weg > Onderhoud liij 80 I Wcgoiidcrlioud cloor weggebruili > Ornwcg > Ondcrlioud op afstaiid > Geen periodiek onderlioud 27 augustus 1996 Croup-Support-Roomsessic niet zestien deskundigcn van hinncii e11 buiteii Rijkswaterstaat. In de
sessie zijn lopende vei.nicuwiiigsprojecten op gelied van wegonderhoud, de huidige praktijk van wegonderhoud eii alierlei rclevaiite oiideilioudsaspecteii geinveiitarisecrd
Projectboek - Hindervrij wegonderhoud
17 september 1996 Stemsessie met circa 20 belanghebbenden. In de bijeenkomst zijn de belangrijkste oplossings richtingen vastgesteld:
> Ontwerp 81 techniek
> Communicatie met de weggebruiker > Organisatie van het wegonderhoud > Verkeersmanagement > Begrip bij de weggebruiker 10 december 1996 Uitgaande van de zes eerder ontwikkelde creatieve invalshockcn is een dialoog gehouden met 62 belanghebbenden en deskundigen van binnen en buiten Rijkswaterstaat om innovatieve producten te bedenken. Tientallen ideeën zijn gegenereerd. De voorkeur krcgen:
> Overrijdbare werkbrug (waaronder onderhoud gepleegd kan worden) > De weg zelf zo 'kaal' mogelijk iiiricliten (voorzieningen in de auto) > De weg modulair inrichten (zodat modules kunnen worden vervangen) > Een service-strook langs wegen (voor wegonderhoud) voorjaar 1997 Selcctie door het kernteam Hindervrij wegonderhoud en door andere betrokkenen bij Wegen naar de Toekomst van ideeën voor verdere uitwerking. Acht hiervan kunnen op langere termijn worden uitgevoerd, de zogenaamde 'stepping stones'. Drie ideeën zijn meteen aangepakt in pilotprojecten:
> Cheops (de weg als pyramide van de toekomst): een verzameling van diverse ideeën voor hindervrij wegonderlioud
> ZOAB-Zuiger:een zuigsysteem dat ZOAB ltan reinigcn terwijl het systeem met het verkeer meerijdt > Overweg: een werkbrug waaronder onderhoud kan plaatsvinden i 0 april 1997 Uitwerken en toetsen op haalbaarheid van de drie ideeën voor pilotprojecten door groepjes desltuiidigen. Tevens zijn succesvoorwaarden gedefinieerd. Mede op basis hiervan is geconstateerd dat het idee van een ZOAB-Zuiger niet haalbaar is en dat het misschien beter is om in plaats van de Zuiger een spoelsysteem te ontwikkelen. De ontwikkeling is ondergebracht in het pilotproject Spinoza
4 juli 1997 in een startbijeenkomst van de pilotprojecten zijn drie projectgroepen geformeerd met als opdracht de eerder ontwikkelde ideeën in pilotprojecten uit te werken en te concretiseren. De pilotprojecten zijn:
> Cheops: flexibele signaalgevers, lusvrije voertuigdetectie en een onderhoudspad > Spinoza: SPoelsysteem voor INnovatief Onderhoud van Leer open Asfaltbeton > Tijdelijke bruggen: werkbruggen waaronder wegonderhoud ltan worden geplecgd 20 oktober 1998 Manifestatie Hindervrij wegonderhoud: presentatie van de achtergrond en de resultaten van het project Hindervrij wegonderhoud, van het pilotproject "l'ijdelijke bruggen' en van het element 'Onderhoudspad' van het project Cheops 20 oktober 1998 Demonstratie van de flexibele signaalgevers en de lusvrije voertuigdetectie van 'Cheops' 1 december 1998 Start en demonstratie van het project Spinoza
7
8
Projectboek
- Hindervrij wegonderhoud
3 Waar doen we het allemaal voor? i-let project Hindervrij wegondcrhoud is opgezet om de hinder vanwege wegonderhoud te verminderen. Maar is die hinder eigenlijk wel zo groot? Uit oiidcrzoek van McKinsey blijkt bijvoorbeeld dat in de beginjaren '90 'maar' 5% van de files door wegwerkzaainheden werdcn veroorzaakt. Dat opmerkelijke perccntage is bercikt door wegwerkzaamheden te concentreren in de rustige perioden: 's iiachts, in de vakanticperioden en soms oolt in liet weekcnd.
Maar met lict drukker worden van het verkeer biedt liet uitwijltcii naar rustige pcrioden steeds minder soelaas. Het is allang niet inecr ongewoon dat jc 's nachts in de filc staat als gevolg van wegwerkzaamheden. En vcrdcr zijn er ook allerlei sociale aspecten van liet's nachts en in het weekend werken die liet de moeite waard niakcii om te zoeken naar alternatieve manieren om liinder vanwege wegonderhoud te beperlicii. Deze constateringen cn de verwachting dat het verkeer in de Itoniendc dcceiinia alleen nog maar drukker zal wordcn, bevestigt de noodzaak om verder te investeren in hindervrij wcgonderhoud. Als hinder voorkomen of bcpcrltt kan worden moet dat gebcuren. Als je het over hinder van wegondcrhoud hebt, wordt meestal gedacht dat het om asfalteren gaat en dat daar de meeste hinder door wordt veroorzaakt. Men neemt vaak aan dat als je nu daaraan maar iets doct, de hinder vrijwel is verdwenen. Dat blijkt echtcr niet het gcval tc xijii. Natuurlijk zorgt asfaltcren wel voor hinder, inaar dit gcbeurt niet zo vaak. Wat veel frequeiitcr plaatsvindt en uitcindelijk saincn veel meer hinder veroorzaakt zijn 'kleine' vaak terugkoinendc wcrkzaamheden. Hct schooninakcn van ZOAB bijvoorbeeld, maar oolt het vervangen van lampen, van onderhoud aan de signalering, repareren van geleiderails en dergelijke zorgen uiteindelijk sainen voor vecl ineer hinder. Overigens wordt percentagegewijs de meeste hinder veroorzaakt door herstelwcrkzaamheden na incidenten, zoals ongevallcn. Maar ja, dic zijn dan ook iiict gepland. Onderzoek naar d e filehindcr vanwege wcgonderhoud in de provincic Noord-Holland laat dat duidclijlt zien (zie figuur 5).
figuur4
Wegonderhoud en fil Noord-Holland 1997 6
werk in uitvoering 7
file
5
1
O
figuur5
Aandeel file per soor overig asfalteren bil1 boards lampen matrixborden lussen repareren geleiderails plaatsen barrier markering werk aan portalen camera's repareren betonschade schoonmaken wegmeub. tunnelonderhoud C aJ
grondwerk
U
asfaltscheuren repareren
sN
straatwerk
L aJ
I
snoeien herstel na incidenten
$
kabels verlichting riolering afzettingen plaatsen metenhspecteren ZOAB reinigen
vegen
(Bron: Verkeershinder door wegonderhoud, WnT.295)
Projectboek - Hindervrij wegonderhoud
4 Pilotproject Cheops Het pilotproject Cheops bevat een drietal elementen, waarvan in de eerder gehouden creatieve
inventarisaties met belanghebbenden en deskundigen is gebleken dat die kunnen bijdragen aan het verminderen vali verkeershinder door wegonderhoud:
Flexibele signaalgevers Alternatieve detectie/(voertuig)detectie zonder lussen Onderhoudspad
Flexibele signaalgever Verlteerssignalering wordt meer en meer toegepast op het autosiielwegennet. Op portalen gemonteerde matrixsignaalgevers zijn in vele delen van het land een algemeen verschijiisel geworden. Uiteraard vereist deze apparatuur het nodige onderhoud en gezien de plaats boven de rijbaan betekent dit onderhoud de nodige verkeershinder. O m die hinder te beperken is in eerste instantie het idee ontstaan de signaalgevers via een soort railconstructie aan het portaal in zijdelingse richting bcweegbaar te maken. Niet alleen het onderhoud is met deze bewegelijkheid gediend, maar ook bij een flcxibelc rijbaaiiindeling kan d c plaats van de signaalgevers aan de indeling van de rijstroken worden aangepast. in dit verbaiid heeft dit deelproject een nauwe relatie met een ander project van Wegen naar de Tockonist, te weten de flexibele rijbaanindeling, pilotproject van Infra op maat. Bij de nadere uitwerking is de uitvoeringsvorm enigszins aangepast, De bcdoeling is meerdere signaalgevcrs in één paiiecl onder te brengen (met enige gelijkenis met dc bestaande Dynamische RouteInformatiePanelen - DRiP's) en met als uitgangspunt een zodanige uitvoering, dat het onderhoud geen substantiële hinder voor het verkeer o p de rijbaan oplevert. Het deelproject voorziet in de constructie van een paneel zoals hiervoor omschreven en het presenteren ervan op een nader te bcpalen ' o c h l o c a t i e ' . (Het is uiteraard niet mogelijk met aanwijzingen voor het verkeer boven in gebruik zijnde rijbanen te experimenteren.) Na gebleken geschiktheid, met name als het gaat o m visuele eigenschappen, zal in een volgende fase moeten worden nagegaan hoe deze iiitvoeringsvorm verder kan worden ingepast in de bestaande systematiek en apparatuur van de autosnelwegsigrialeriilg.
11
Projectbock - Hindervrij wegonderhoud
Onderhoudspad Wegwcrlizaaiiilicdeiì worden veelal uitgevoerd op voor lict verkeer opengcsteldc rijbanen. Het
iii-
stalleren van eeii wcrltvalt betekent
iii principe capaciteitsvermiridcrilig inel gerede kaiis o p bcperIcing van de vcrltecrsalwililicliiig en daarnaast een vciliglieidsrisico voor de bctroldieii wegwerkers.
l)at risico docl zich al
iii
volle oiiivaiig voor hij liet installeren van ccii wcïlivali. Ook activiteiten
die n i e t direct een werkvali vereisen iiiaar die vaiiaf de vluchtstrooli wordcii uitgevoerd kuiiiicn
gevolgen Iiebbeii voor d e vciiiglieid vaii d e werlineiricrs. Onder d e titcl Onderlioudspad wordt liet principe gehuldigd van ccii verdere fysieke scheiding tussen verltccrc- en werkruiinte.
De opzet i s ccii af7,.oiidcrlijl~,voor wcrli- c n irispcctievciltccr berijdbare iuiintc te crei'reii, bijvoor hccld in d e i-riiddcnhcriii v a n een autosiielweg. KiiiaT dit o i i d e r l i o u d s p d zullen zovccl iiiogelijli
werl
pas,secriiiogclijItlietlcii te zij II om verscliillcniic activitei ten gelijktijdig te doen plaatsviiidcii. l~,,encii ander zal ook gevolgeii Iicbbeii voor d e plaats van í ccii clccl v a i i ) hei cvegmeul>ilaiilangs
de rijbaan. in eerste iiistaiitic Voor7,iel dit dcclprojcct in een aiiiiiiaticvoi-m a a n de Iiaiid v a n een
li est aan d e a u tos 11cl weg. i i i d e op ze t is ook ec ii lio s t c i i -13 at eii a 11a 1ysc ve rw e 1.kt. i-iet is vooralsnog iiict d e bcdoeliiig iiict dil deelproject ecii uitgewerkt ontwerp voor cen onder-
lioudspad te Icvci-eii. Het gaat erom de voor- e11iiadclcii en iiiogeiijlilietlcn op een rij te krijgen die de Regio n a I c Di rcc t ies liu i i 11 e ii geb ril ilie n hij li u 111)csl LIii vo ril1 in g .
13
Projectboek
- Hindervrij wegonderhoud
5 Pilotproject Spinoza Eén van de veroorzakers van files is wegonderhoud van Zeer Open AsfaltBeton (ZOAB). ZOAB heeft een aantal positieve eigenschappen die nu echter nog vergezeld worden door een aantal negatieve. In de ideale situatie zijn de positieve eigenschappen van ZOAB uitgebuit en de negatieve eigenschappen zo veel mogelijk bestreden. Het gaat hierbij om de volgende voor- en nadelen. Voordelen van ZOAB zijn ten opzichte van Dicht AsfaltBeton (DAB):
> Weinig spat- en stuifwater en aquaplaning
> Geluidsreductie door geluidsabsorptie en door minder geluidsemissie > Geen spoorvorming Nadelen van ZOAB:
> Vervuiling, hetgeen onderhoud nodig maakt > Extra gevoeligheid voor wiiitergladheid > Lage aanvangsstroefheid (dat is de stroefheid vlak na aanleg) > Soms kortere levensduur door rafeling (steenverlies aan liet oppervlak)
Ve rvu iI ing Vuil kan in enkele jaren de poriën van ZOAB Verstoppen, waardoor de voordelen van het ZOAB teniet kunnen gaan. Verstopping van ZOAB wordt met name veroorzaakt door:
> Zand en stof > Olie en vet > Rubberslijpsel De snelheid van vervuiling hangt sterk af van de directe omgeving van de weg en van het weggebruik. Als er geen maatregelen worden genomen raken dc poriën in gemiddeld vier tot zes jaar verstopt. Om de poriën van ZOAB (weer) open te krijgen wordt in hei algemeen twee keer per jaar de vluchtstrook eniof rechter rijstrook gereinigd. Hiervoor worden reinigingswagens gebruikt, die stapvoets over de weg rijden. Deze methode levert dan ook vaak verkeershinder op. Vervuiling hopen we te voorkomen door het ZOAB dagelijks kort te spoelen, zodat het vuil niet aankoekt en kan worden afgevoerd. Over samenstelling en locatie van het vuil in de laag bestaat
nog veel onzekerheid. Het experimentele programma van Spinoza zal hieromtrent veel waardevolle informatie kunnen opleveren.
15
16
Projectboek - Hindervrij wegonderhoud
Gladheid Een belieiid probleem van ZOAB is de grotere gevoeligheid voor wintergladheid. Onder normale winterse oinstandiglieden, met extra aandacht van de wegbeheerder, levert de gladheidsbestijding op ZOAB geen grote problemen op. IJzel kan echter voor problemen zorgen, zeker in combinatie met lage verkeersiiitensiteiten. Door de goede drainerende werking van ZOAB wordt liet wegenzout vrij snel van het wegdekoppervlak gespoeld, de poriën in. Een relatief hoge verkeersintensiteit kan ervoor zorgen dat de zoutoplossing uit de poriën weer o p het wegdekoppervlak terecht komt en daar bevriezing van de neerslag tegengaat. ilaariiaast is ZOAB doorgaans iets kouder dan DAB. Hierdoor Iiaii het voorkomen dat neerslag o p ZOAB gladheid veroorzaakt terwijl dat o p DAB niet
het geval is. De drainerende werking van het ZOAB vereist extra aandacht bij gladheidsbestrijding. In de pralitijk blijkt dat preventieve strooiacties, die bij dichte wegdel<meiigsels meestal voldoen, bij ZOAB gevolgd moeten worden door Cén o î meer strooiacties tijdens de bui(en) o m het zout aan te vullen dat (deels) van het wegdeltoppervlali gespoeld is. Dit kan extra liinder, kosten en milieubelasting met zich mee brengen. Als bij buitentemperaturen rond lict vriespunt het wegdek warmer is dan O "C is er geen gevaar voor ijzel. Deze situatie kan ook bereikt worden door het asfalt te verwarmen, bijvoorbeeld door een waterleidingsysteem hoog in het wegdeli op te nemen (vergelijkbaar met vloerverwarming). De warmte die hiervoor 's winters nodig is lian met hetzelfde systeem ' s zomers worden gewonnen. Ile warmte liau worden opgeslagen i n waterdragende lagen in de bodem, zogeheten aquifers. Bij gebruik van het systeem op hete dagen kan het wegdek worden gekoeld, wat spoorvorming in de onderlagen tegengaat. Zo leidt dit systeem tot minder onderhoud en minder hinder voor het verkeer. O p dit moineiit worden in Nedei-land enige projecten uitgevoerd waarin wordt onderzocht of de warmte van het wegdeli als alternatieve energiebron kan worden ingezet voor bijvoorbeeld het verwarmen van woningen. (Het systeem op de Haringvlietsluizen (N57)is eind augustus 1998 geprecenteerd dooi- Rijkswaterstaat.) Interessant is ook een project in Zwitserlaiid gericht op energiewinning met wegen. De warmte wordt zomers aan het asfalt oiittroliken en in de grond opgeslagen. 's Winters wordt de warinte weer gelxuikt om de weg te verwarmen als remedie tegen gladheid.
Projectboek - Hindervrij wegonderhoud
Spinoza In het project SPoelsysteem voor INovatief Onderhoud van Zeer open Asfaltbeton (Spinoza) wordt een systeem ontwikkeld en beproefd dat een oplossing kan bieden voor de problemen van de vervuiling van ZOAB, de gladheid (bij vorst) en de vervorming van asfalt bij hogere temperaturen.
Praktijkproef Vanaf december 1998 wordt Spinoza in de praktijk getest. In Drenthe wordt op de N34 (die loopt van Zwolle via Coevorden naar De Punt) bij kilometer 101.0 tot 101.7 (ter hoogte van Zuidlareri) een aantal proefvakken aangelegd voorzien van ZOAB. Vier proefvakken worden vergeleken: > Allereerst is er een vak met een bufferlaag onderin, die vuil moeten kunnen opvangen zodat het bovenliggende ZOAB schoon blijft. Hiervoor wordt een ZOAB met grove gradering ( 1 6/22) aangebracht. Daaroverheen komt een laag normaal ZOAB, geoptimaliseerd op goede verplaatsing van het vuil naar beneden >Vervolgens is er een vak met drains. Proeven hebben geleerd dat het aanbrengen van (keramische) drains onder de ZOAB-laag leidt tot een veel snellere afvoer van water (tot wel 80 keer zoveel). Dit houdt in dat ook als ZOAB al gedeeltelijk vervuild is, het regenwater toch goed wordt afgevoerd. Ook hopen we hiermee vuil uit het ZOAB te spoelen. Drains kunnen overigens naar wens worden afgesloten met balgen binnenin, zodat het effect van de drains goed ineetbaar is (verschilmeting). De drains worden op verschillende onderlinge afstanden aangebracht o m de werkzaamheid ervan te onderzoeken
> Het derde vak is een referentievak met ZOAB O p deze drie vakken wordt een spoelsysteem aangebracht, zodat water (met daarin in een later stadium eventueel zout of reinigingsmiddelen opgelost) over het wegdek gesproeid kan worden. Dit water wordt ook weer opgevangen, zodat geen belasting van de omgeving optreedt.
> Als vierde is er een referentievak met ZOAB zonder spoelsysteem. In een deel van dit vak is een koel- en verwarmingssysteem aangebracht
17
I
18
Projectboek
~
Hindervrij wegonderhoud
Wat wordt in de praktijktest gemeten? i n d e proef spelen de volgende aspcctcii e e n rol:
> Analyses vdii vuil c l a t door het spoelen u i í de weg lioiiit > Wat erdoo rla teiidheidciiiet i iigen > (;el LI id s ni e t i n ge i i > S t 1'0e fli cids iii e t i i i geii > Ileg is t ra t i e weersoiiis t a i i t l ig lieden > Aiialyse van d e iiiciigselsaiiieiistelliiig van het ZOAII > i: Ife c te n va ii toe vo egi n ge i1 a Is zo ut en re in i gi n gsni i d d ele n op d e li oe veelh e id
v u i 1 die
> Effect van regeliiiatig sproeien (bijvoorbeeld vijf iiiiiiutcii per dag) o p het vastl
vuil
i)e7.c praktijktest v a n een j a a r wordt uitgevoerd zonder (regulier) verkeer. I n het halve jaar d a a r n a
wordt het vak opengesteld voor verluxr waarbij geen gebruik wordt gemaakt vaii het spoelsysteein. 1) a 11v o I gt ee ii a fsl LIi t c n d e t es t p e I' i o ci e
De iiiate en aard
vali
7.0
n d e r ver kee r,
cic vcrviiiliiig w o r d t i>cpaalt uit analyses v a n h e t vuil. Ook zullen er monsters
van liet ZOAI3 worden genomen, 0111 te bepalen welke vervuiling bij
het dichtslibùen betroltl
üi t ge I LI i cis- e 11wat e rd o o rla t ei) d li e i dsiii e t i iige 11bren gen we de ni a t e v a n ver vu il i n g per wegvak in
beeld. Met str»eflicidsiiieiingeii bepalen we de reguliere ctrocflicici en d e invloed v a n het spoelsys íee ni o p d e w i 11terg lad li e i ci.
Projectboek - Hindervrij wegonderhoud
6 Pilotproject Tijdelijke bruggen Tijdens de creatieve inventarisaties met belanghebbenden en deskundigen kwam verscheidene keren het idee naar voren dat je het verkeer o p een brug óver de wegwerkzaamheden heen zou moeten leiden. Dat idce wordt in het pilotproject Tijdelijke bruggen uitgewerkt. Het gaat om het onderzoeken, ontwikkelen en realiseren van tijdelijke overbruggingsconstructies ter plaatse van wegwerkzaamheden. Behalve allerlei technische en verkeerskundige vraagstukken komen in de pilot ook vragen aan de orde die met de logistiek te maken hebben (hoe snel is liet systeem o p te bouwen, af te breken en te verplaatsen).
Modulair opgebouwde constructies Deze tijdelijke overbruggingen bestaan uit modulair opgebouwde constructies, Ze zullen in de lengterichting o p de rijbaan worden geplaatst van d e te onderhouden weg. Het verkeer kan hierover doorrijden, terwijl onder deze constructie tegelijkertijd onderhoud aan de weg kan worden uitgevoerd. Dit werk kan variëren van 'eenvoudig' (vervangen van dwarsvoegen, uitharden van dwarsvoegmaterialen, plaatselijke reparatie aan rijdekken, wegmeubulair, etc.) tot 'complex' (geheel machinaal en weei-sonafliankelijk aanbrengen van nieuwe asfaltlagen op het rijdek).
Ervaringen elders In Japan wordt momentccl een constructie gebruikt met hetzelfde doel. Deze tijdelijke brug bezit een beperkt draagvermogen (licht verkeer) en mag slechts met een lage snelhcid worden bereden. Daarnaast is ook de vrije werkhoogte van dit Japan-conccpt nogal laag (maximaal 1,8 m ) . Bij de huidigc en te verwachten verkeersintensiteiten zouden constructies met deze beperkingen in Nederland ontoereikend zijn. Daarom wordt er in dit project naar gestreefd o m geen gewichtsbeperkingen aan voertuigbelastingen te stellen anders dan die gelden o p autosnelwegen, en een ontwerpsnelheid van 80 km/h aan te houden.
Lage, middelhoge en hoge bruggen De lage brug heeft een vrije werkhoogte van circa O , 1 mcter en een moduleoverspanning in de rijrichting van circa 4,0 meter. De middelhoge brug heeft een vrije werkhoogte van circa 2,0 meter en een moduleoverspanning in de rijrichting van circa 4,Ometer. De hoge brug heeft een vrije werkhoogte van circa 4,O meter en een moduleoverspaiining in de rijrichting van tenminste 4,Ometer. De middelhoge en hoge typen tijdelijke bruggen zijn modulair van opbouw en uitbreidbaar, zowel in aantal rijstroken als in aantal kilomcters.
Demonstratiemodel Binnen deze pilot zal eerst dc iniddelhoge brug worden uitgewerkt (ontwikkcld en onderzocht) met als resultaat twee demonstratiemodellen op schaal. Daardoor wordt inzicht verkregen in de problemen die een rol spelen zowel bij ontwerp en uitvoering als bij niobilisatic en demobilisatie van deze Constructie. Daarna wordt het complexere type 'lioog' pas beschouwd. In een later stadium lian eveneens de lage tijdelijke brug worden uitgewerkt. De deinonstratiemodellen zullen als maquettes en als videoproducties op de manifestatie Hindervrij wegonderhoud o p 20 oktober 1998 worden gepresenteerd.
21
22
Projectboek - Hindervrij wegonderhoud
7 Hoe verder met Hindervrij wegonderhoud? I)c pilots 'l'ijdelijke briiggen
eii
S p i n o z a zijn nog niet af. Op 20 oktoher ziillen twee ontwerpen
getoond worden van iniddellioge tijdelijke briiggen, waarvan é é n zal worden gerealiseerd in de lioniendc twee jaar. Verder liggen hoge en lage bruggen in het verschiet (zie hieronder). Van d e pilot Cpinoza wordt op i dcceinber het proefvak gepresenteerd. I n de daaropvolgende twee jaren zullen proeven worden uitgevoerd niet het systeem. Daarnaast is nagedacht over verdere stappen o m onderhoud liindervrij te iiial<eii. Deze stappen noemen we 'stepping s k i n e s ' , waarmee we d e toekomstbeelden van liindervrij wegonderhoud dichterbij I
acht stepping stoiies als goed zichtbliar aangemerl
> Realisatie tijdelijke bruggen: fysieke realisatie van tijdelijke brugcontructies over wegweritzaaniheden heen, lacig, middellioog en lioog
> Mkgverlichting waarbij vanaf de grond lainpen liuiinen worden vervangen en het licht o p de cveg wordt geprojecteerd via lichtgeleiders
iii
d e inast ei1 via eeii lenzenstelsel
boven in
> Zeer open deklageii niet dubbele 1eveiisdLiiir ten opzichte van ZOAB > Sanering wegineubilair, waarmee een Iiale weg Itan worden gerealiseerd > Wegiiiarltering i n d e aiito geprojecteerd (licad-up display), ook om tot een 'kale' weg te komen
> I k overkapte weg, waarbij Itliinaatin~~loeden afnemen evenals de hinder van het verkeer voor de omgeving
> Inrichting v a n eeii landelijk telefoonnuinnier voor inelding van onderlioudsbehoefte en van ve rin i j d ha re li i iide r v a 11wego nd c r ho ud > OndcrhoLidspla i i n i iigeii op i n terne1 (voor de weggehriiikcr) , I.,
1 ijderis de manifestatie Hindervrij wegoiiderhoud op 20 oktober 1998 leggen \we een aantal vragen
voor lioe het onderwerp vcrder gebracht kan worden. De aanwezigen I<~iniicnniet zogenaamde 'vo te- me te rs ' h ti i i men in g geven.
We vragen
LI
ter voorbereiding alvast na te denken over de volgende vragen:
> Zijn de producten effectief
> Hoc ervaart de weggebruiker de producten > Wat Itan het vervolg zijn v a n de pilotprojecten > Zijn cr nieuwe ideet'n die nog een impuls nodig hebhen > Vindt d e m a r k t de oiitwil~ltelingeiiinteressant > Wat moet de rol v a n Verl
7ti11eii
dienen als advies aan het
l m t u t i i . van
\Vegen naar de Toekomst.