' s-Gravenhage, 30
September 1937.
H i e r b i j heb i k d e 3er U een exemplaar aan t e blsden van h e t Overzicht No.4 van 1937. AAN
a l l e Verbindingen van den C . I .
-&CEDEDEEGNGE% B I J OVERZICHT 4
o
1. L i j s t Verbindingen.
Heemstede Opst e r l a n d R i j s m i jk Zwolle
2.
Burg. Burg. I.V.P.
C.V.P.
J h r . J.P.W.v.Doorn. L .Poppinga. A .Hensums vacant.
.
I n Overzicht No.3 i s op b l z . 2 1 vermeld, dat de C.P.N. i n Apeldoorn i n 1933 542 en i n 1934 1402 stemmen behaalde. Hiervoor g e l i e v e men t e lezen i n 1933 540 en 1937 401 sternen. Ook de opgave betreffende Koog a/d Zaan is n i e t j u i s t . E r s t a a t 268 696. D i t l a a t s t e g e t a l moet z i j n 296. Percentage 9 . 1 . De beide genoemde p l a a t s e n behoorsn dus n i e t in d a t s t a a t j e thuis.
-
3.
Aangezien gebleken i s , d a t aan een z.g.n. Blauwvoetmarsch, uitgaande van h o t Vlaamsch Nationaal Verbond, d i g op 1 2 Sept. j.1. t e Merxom (B.) werd gehouden, doel werd gonomen o.a. door d i v e r s e wandelsportorganisat i o s u i t Nadorland, komt hot gowenscht voor d o vorbindingm i n t e l i c h t s n omtront ds organisat i e d i e deze marschan u i t s c h r i j f t o Het Vlaamsoh Nationaal Verbond moet beschouwd worden a l s een f a s c i s t i s c h e o r g a n i s a t i e . Z i j ondermi j n d t d e Belgische s t a a t s p o l i t i e k en i s een h e f t i g t e g e n s t a n d s t e r van de huidige Belgische regeeringsvorm. Het Verbond i s t e v e r g e l i j k e n m e t de N.S.B. h i e r t e lande. Aan
-
- 2 -
Aan de bovengenoemde marsch werd deelgenomen door d e volgende Nederlandsche o r g a n i s a t i e s : De V r i j e Vandeiaar van Bergen op Zoom. Ce Natuur-mi enden van Eindhoven. Wandelgro eg Haarlem van Haarlem. Viandelsportvereeniging De Vlerdaagsche van Breda. Zierikzee van Ziorikzoo. Nat ionaal werknemersverbond van Amsturdam. De Leidsche Wandelaar van Luiden. D i e t sche Kameraden van Rot t crdam. De Vrooli jke Wandelaars van Eindhoven. Germanla , van Tilburg. Globet r o t z e r s van Eindhoven , Sportvereeniging van Ginnokon. Hellas van GinnGkon Steeds Paraat van Maastricht. Zonder u i t v a l l e r s terug van Amersfoort. Oran j e Nassau van Don Haag.
.
Eenige lodon van p o l i t i e- sportveroonigingon i n Nedorland i s de doelnama aan dezan marsch gewoigord,
4.
I n het begin van Ssptsmbor 1937 verschoen i n dc bladen con b e r i cht vermldende d a t door R.STENHUIS, oud S.D.A .P,-er en daarna l i d van de Communistische P a r t i j t e Beekbergen, waar h i j t h a n s pluimveehouder i s , een p l a a t s e l i j k e kiesvereeniging i s opgericht. Stenhuis verklaarde van geen enkele p a r t i j meer l i d t e z i j n volgens.hem s l e c h t s een vereeniging betrof ter en h e t h i e r behart igiLng van het dorpsbelang. Het p e r s b e r i c h t zegt verder e c h t e r #'dat h e t de aandacht h e e f t getrokken, d a t den l a a t s t e n t i j d op h e t p l a t t e l a n d meer van derg e l i j k e vereenigingen worden g e s t i c h t , waaraan p a r t i j l o o m , voormalige communisten i j v e r i g meewerken, w a t a a n l e i d i n g g e e f t t o t de verdenking, d a t daar een nieuwe wijze van communistische celvo rming wordt toegepast De verbindingen morden verzocht, indien z i j van h e t opricht e n van d e r g e l i j k e vereenigingen i e t s bemerken, d i t wel t e w i l l e n berichten.
-
-
.
- 3 -
5.
Eind J u l i werd t e Amsterdam aangehouden de Duitscher Otto PAWLOWSKI, geb. Gelsenkirchen 21.12.1897, smid, gewoond hebbende a l d a a r . H i j had geen paspoort, doch wel een "Arbeitsbuch" No.145 W-E/6346 d .d 21.12 - 1935, tifgsgsven t e Herne Naar h i j verklaarde, had h i j zich genoodzaakt gezien, z i j n vaderland t e v e r l a t e n wegens a l d a a r door hem geruimen t i j d geleden i n h e t geheim gemaakte propaganda voor d e communistische beweging. Hoewel h i j , volgens z i i n bewering, nimmer l i d i s geweest van een p o l i t i e k e p a r t i j , sympathiseert h i j reeds v e l e jaren met de communistische beweging i n Duitschland en h e e f t h i j v e l e kennissen onder de aanhahgers daarvan. Ongeveer een j a a r geleden verspreidde h i j , met een kennis, i n z i j n woonplaats 10 i5 communistische v l u g s c h r i f t e n . I n den afgeloopen winter h e e f t h i j een paar maal g e l u i s t e r d n a a r d e radio-uitzendingen van Moscou, waarbij nog meerdere personen aanwezig waren. Sinds een paar maanden had h i j zioh n i e t meer met d i e n kennis bemoeid, doch toen h i j hoorde vertellen, d a t d i e k e n n i s g e a r r e s t e e r d was door de p o l i t i e of z u l k s verband h i e l d met d i e n s communistische a c t i v i t e i t , w i s t h i j maakte h i j zich daarover z66r ongerust, vreezende d a t niet d i e kennis, b i j h e t verhoor door de p o l i t i e , ook zou v e r t e l len d a t h i j (Pawlowski) zich i n h e t geheim met a n t i - f a s c i s t i s c h e a c t i e had bezig gehouden. Daarom besloot h i j Duitschland t e v e r l a t e n en t e probeeren i n Noderimd a r b o i d t e k r i j g e n . H i j i s a l s passant ingesloten.
-
.
.
-
-
6.
Eind J u l i 1937 werden t e Amsterdam 2 Duitschers aangehouden genaamd : l e . mgen Paul P r ö t z e l , bankwerker,* geb. S t u t t g a r t 7.7.1915, wonende l a a t s t a l d a a r . H i j had geen paspoort, doch een z.g. Wehrpa ss ; 2e. K u r t B a i l e r , geb. Bad Caunstadt 22.12.1917, boekhouder, l a a t s t wonznde a l d a a r . H i j had ook geen paspoort, doch een Diens tau swei st' Beiden verklaarden i n Duitsohland a c t i e f t e hebben deelgenomen aan communistische propaganda a c t i e en t e hebben gewerkt Op 10 J u l i 1937 passaarden z i j b i j Venlo de Nevoor de I.A.H.. derlandsche grens. Z i j worden naar A m s t w d a m gezonden n a a r d e L
.
I.R.H.
- 4 en door deze o r g a n i s a t i e werden z i j onder dak gebracht. Z i j z i j n a l s passanten ingesloten.
I.R.H.
7.
Op i9 J u l i 1937 werd t e Den Haag aangehouden de Duitsoher F r i t z Epple, geb. K o l t e n t a l 9.10.1912, bouwvakarbeider. H i j was zonder middelen van bestaan en n i e t i n h e t b e z i t van een pa spoor t. H i j verklaarde t o t 1933 jeugdleider i n de K.P.D. t e z i j n geweest. H i j was naar Nederland gekomen, daar h i j bang was door de Duitsche a u t o r i t e i t e n naar Spanje t e worden gezonden om i n d e troepen van Franco t e dienen. Epple droeg een koppelriem waarop 8cn gabaldo vuist en h o t r a n d s c h r i f t "Roter-FrontkampP~rbund"
.
8.
Op 3 1 J u l i 1937 werd t e Den Haag aangehouden do Duitscho emigrant Thoodor Benz, g e b . Köln 19.6.1880, monteur. H i j verklaarde na den oorlog l i d t e z i j n geworden van Ge K . P . D. e n eenige a n t i - m i l i t a i r i s t i s c h e brochures t e hebben geschreven. H i j was g e a r r e s t e e r d en i n een concentratiekamp geb r a c h t . Na z i j n v r i S l a t i n g v l u c h t t e h i j eind i936 naar Nederland, waar h i j i n Amsterdam onderdak kreeg door de I.R.H., Begin J u l i vertrok h i j naar Den Haag en kreeg onderdak b i j e e n communist, H i j v e r t o e f t nog ten huize van dezen, doch h e e f t h e t p i a n naar F r a n k r i j k t e gaan.
,
_j I
'/
!
I N
H O U D Bladz.
Hoofdstuk
De R e v o l u t i o n n a i r e Arbeiders P a r t i j (R.S.A.P.)
I.
en de e r n s t i g e moeilijkhaden van r a c e n t a n datum inzake h a a r i n t e r n a t i o n a l e verbindingen. Communistischa P a r t i j Nodorland
11. A.
B.
111.
....... (C.P.N.). ......
1.
19.
R e s o l u t i e over do u i t s l a g d e r vurkiezingon en d e t a a k d e r C.P.N.
19.
Landdag van d e C.P.N., gehouden t e Amsterdam op i9 September 1937 i n h e t R.A.1.-gebouw
28.
............................
.........
De Vlaamsch-Communistische P a r t i j en h a a r e e r s t e n landdag t e r gelegenheid van de herdenking van den Gulden-Sporenslag, gehouden op 11 J u l i 1937 t e Antwerpen... 32.
...................................
Bijlam
L. De
v i e r d e I n t e r n a t i o n a l e en d e I n t e r n a t i ona le verbind ingen.
‘s-Gravenhage, eind September 1937.
1, ,.
.
d
DE REVOLUTIONNAIR SOCIAL-ISTISCHE ARBEIDERSPARTIJ (R.S.A.Jj’A) en d e e r n s t i g e moeilijkheden van reoenten datum i n z a k e h a a r i n t e r n a t i o n a l e verbindingen.
1 _
I n h e t J a a r b e r i c h t B van 1937 b l a d z i j d e 25 en 26 en ook i n het Overzicht ~ 0 . 6 van i936 b l a d z i j d e 41 en 43, wordt een en ander medegedeeld omtrent h e t door d e R . S . A . P . op h e t i n Novemb e r i936 t e Amsterdam gehouden congres aangenomen standpunt t e n o p z i c h t e van d e i n t s r n a t i o n a l c vorbindingon en d o bomociingon om t o komen t o t d o o p r i c h t i n g van ocn I V I n t o r n a t i o n a l o op Marxist i s c h - L e n i n i s t i s o h e n grondslag, s t a a n d e l i n k s van de I I e en I I I e I n t e r n a t i o n a l e . Onder indruk van een k o r t t e voren t e B r u s s e l gehouden conf e r e n t i e van h e t I n t e r n a t i o n a a l Bureau voor Revolutionnair-Soc i a l i s t i s c h e Eenheid h e t z.g. Londensche Bureau, waar S n e e v l i e t nader i n c o n t a c t was gekomen met d e l e i d e r s van d e Spaansche l i n k , s - & l a r x i s t i s c h e p a r t i j “ P a r t i d o Obrero Unificado Marxistall had h e t p a r t i j b e s t u u r b e s l o t e n , d e kansen overmegen(P.O.U.M.) d e d i e d e Spaansche burgeroorlog aan een u l t r a l i n k s c h e v l e u g e l om zoo bood, i n b t e gaan op een v o o r s t e l d e r P.0,U.M.-leiders, spoedig mogelijk t e Barcelona een c o n f e r e n t i e t e beleggen, d i e de voorbereidingen voor een IVe I n t o r n a t i o n a l a nador onder h o t oog zou zien. Dezo c o n f o r e n t i o was eerst v a s t g e s t e l d i n J a n u a r i , werd toen u i t g e s t e l d t o t A p r i l 1937 en kwam t e n s l o t t e i n h e t geheel n i e t t o t s t a n d , a l s gevolg van d e bekende binnenlanbs.ohe p o l i t i e k e verwikkelingen i n C a t a l o n i ë , vraarbi j o .a, d e P.O.U.M., onder invloed van communistisch d r i j v e n , onder h e t voorwendsel, dat d e l e i d e r s a l s T r o t z k i s t e n zouden samenspannen met Franoo, werd verboden en de l e i d e r s i n de govangenis gomorpon. B i j dozo g e b e u r t e n i s s e n i s d e l e i d e r van de F.O.U.M. & d r e s Nin verdyenen en n o r d t ‘algemeen aangenomen, d a t h i j door d e Spaansche G,P,Ou. vermoord is. Hoenel d e R . S . A . P . d o o r accoord t e gaan met d e z.g. “Open. B r i e f “ van J u l i 1935 o p e n l i j k s t e l l i n g had genomen voor de opr i c h t i n g van een I V e I n t e r n a t i o n a l e ssmen m e t de z.g. Bolohevia.. t i s c h e - L e n i n i s t i s c h e groepen (ook Eel I n t e r n a t i o n a l e Kornunisgenoemd, en i n 1936 omgedoopt “ P a r t i ’ t i s c h e Liga (I.K.L.) Ouvrier I n t e r n a t i o n a l i s t i n F r a n k r i j k en “ P a r t i S o c i a l i s t e R6volutionnairotF i n B o l g i 6 ) on mot oon ovorocnkomstigc niouno Workors P a r t y i n d o Vorccnigdo S t a t o n on z i c h d u s mot ongaveer
#eL&J,kj&&d&
- 2 -
b
Q
g e l i j k t i j d i g e t e r u g t r e k k i n g u i t h e t z.g. Londensch Bureau, meer had g e s t e l d aan d e z i j d e van de Bolchevik-Leninisten, dus van Leo Troi,zky, b l i j k t u i t rlu i n November iy36 op h o t congres d e r R.S,A.P, aangenomen r e s o l u t i e Inzake de v o o r b e r e i d i n g van d e IVe I n t e r n a t i o n a l e reeds, d a t áe l e i d i n t ? n:.e< accoora g i n g m e t de t a c t i e k , d i e door h e t geformeerde I n t e r n a t i o n a l e Centrum i n t o e p a s s i n g werd g e b r a c h t , b l i j k o n d e o . a , u i t h u t f e i t , d a t op a d v i e s van d i t contrum en m e t goodkouring van Trotzky, do Fransche ec Amerikaanscho s o c t i o z i c h haddon opgolost i n do g r o o t o sociaal-domocrati sche p a r t i j , tonoindc zoodoondc a l s l i n k o r vlcugol i n d i o p a r t i j on, dozo i n r o v o l u t ionnai r c r i c h t i n g t o stuwon. Niettemin wordt i n bedoelde r e s o l u t i e v e r k l a a r d , d a t d e R . S , A . P , h e t c o n t a c t met het i n t e r n a t i o n a l e centrum van Trotzky w i l handhaven en Aan d i t centrum haar v o l l e medewerking w i l v e r l e e n e n , Men z i e t h i e r r e e d s o n d u i d e l i j k h e t p o l i t i e k e s p e l van S n e e v l i e t . Contact onderhouden aiet Trotzky en z i j n i n t e r n a t i o n a a l centrumS maar o n d e r w i j l een open oog voor d e mogelijkheden j.n Spanje, waarvoor d e P.O.U.M. t e gebruiken kan z i j n , en 1 t e v e n s deelnemen aCm een c o n f e r e n t i e van h e t z.g. Londenscho Buroau, om t e t r a c h t e n ook u i t d a t m i l i o u modestandors van z i j n donkboolden t o winnon. D i t s p e l door S n e e v l i e t e n z i j n n a a s t e trouwe aanhangers ges p e e l d , g i n g t o t voor k o r t v r i j w e l g e h e e l b u i t e n de p a r t i j l e d e n om. Vel l i e t g e r e g e l d h e t p a r t i j b e s t u u r op congressen en conf e r e n t i e s i n r e s o l u t i e s en b e s l u i t e n door de p a r t i j z i j n b e l e i d goedkeuren, doch i n d e l a a t s t e maanden i s w e l gebleken, d a t s t e e d s n a g e l a t e n i s d e p a r t i j l e d e n v o l l e d i g en o n p a r t i j d i g i n t e l i c h t e n , en d a t d a a r b i j do gegovoii v o o r l i c h t i n g d i k w i j l s e e n z i j d i g on t e l a a t werd gogovon, oen on m d o r zoodanig, de% grondig0 d i s c u s s i o i n do p a r t i j van do b c l a n g r i j k o ondorworpón u i t g o s l o t o n was. H i e r t e g e n i s t h a n s een k r a c h t i g en voor S n e e v l i e t een u i t e r s t p i j n l i j k v e r z e t gekomen van de z i j d e van h e t I n t e r n a t i o n a a l S e c r e t a r i a a t voor de I V e I n t e r n a t i o n a l e , waarvan bureaux z i j n g e v e s t i g d t e Antwerpen p/a Leon de L e g , O n d e r w i j s s t r a a t 33 ( P o s t b u s 2r6) en t e P a r i j s , Rue d e Sambre e t Meuse 17. Ongetwij-' f e l d g e s c h i e d t dezo tegon h e t b e l e i d van S n e o v l i e t i n g o s t e l d o ,
aotia,
a c t i e , met medeweten en goedkeuring van Be t h a n s i n Mexioo
I' I
vertoevende Trot zky. Alvorens nader op dezen aanval van h e t 1,s. voor de I V e ï n t e r n a t i o n a l e i n t e gaan, d i e n t medegedeeld, dat a l s u i t v l o e i s e l van de v e r k i e z i n g s n e d e r l a a g door d e R . S . A . P . geleden on van b c t f e i t , d a t Snoevliot z i j n Kamorzetcl v o r l o o r , h e t p a r t i j b o s t u u r b o s l o o t om op 3 on 4 J u l i 1937 oon zomorconforontio t o houdon t o Bookborgon, tonoindo z i c h rckcnschap t o goven van do goschapon s i t u a t i o . Ter v o o r l i c h t i n g van de leden inzake den Spaanschen burgero o r l o g , over welk onderwerp h e t j u i s t u i t Span j e teruggekeerde b e s t u u r s l i d van Q r i e s t e n een r e f e r a a t zou u i t s p r e k e n , werd i n h e t J u n i - n m r ' v a n h e t K a d e r b u l l e t i n van de R.S.A.P.: WDe R e v o l u t i o n i i a i r - S o c i a l i s t (1 een r6sum6 gegeven van d e m o e i l i j k h e d m . d i e waren gerezen tusschen Trotzky(on h o t I . S . voor do I V O Int o r n a t i o n a l o ) on do R.S.A.P.,on ook mot oon mindorhoid in. do . Bolgischo p a r t i j , inzako h o t optrodon van do Spaanscho P.O.U.M,, t o r w i j l v o o r t s con u i t v o o r i g o polomiok u i t do Bolgischo "Lutto Ouvribro" werd overgenomen, waarin e e n e r z i j d s Trotzky: een z e e r t scherpe k r i t i e k l e v e r t op d e P.O.U.M., a n d e r z i j d s de Belg Vereecken hem van antwoord d i e n t . Het zou t e v e r voeren h i e r u i t v o e r i g u i t t e wijden over. alle bezwaren door m o t z k x ingebracht t e g e n de l e i d e r s van d e P.O.U. M., waarvan de voornaamste is. I n h e t k o r t v e r w i j t in, hoofdzaak aan dat l e , deze d o o r z i c h t e vereenigen m e t d e p a r t i j van Maurln z i c h heeft verbonden mot hot z. g a Londonsch Buroau; 20. h i j n i e t h e e f t , voldaan a a n d o door Trotzky uitgosprokon wonsch, d a t d o P,O.U,M. z i c h zou oplosson i n d o s o c i a l i a t i s c h o p a r t i j , tonoindo a l s l i n k o r v l o u g c l dozo i n r o v o l u t i o n n a i r o r i c h t i n g t o d r l j v o n on con b l o c t o vormon togon don S t a l i n i invlood ; 30. h i j v66r h e t u i t b r e k e n van den Franco-opstand z i c h Leende voor een v e r k i e z i n g s a c t i e voor een b u r g e r l i j k e r e g e e r i n g ; 40, h i j I n 1937 onder den druk van d e r e g e e r i n g van Valencia met d e a n a r c h i s t i s c h e C.N.T. i s t o e g e t r e d e n t o t de r e g e e r i n g s i n Catalonië en z e l f een m i n i s t e r z e t e l i n deze volkseering heeft b e z e t en zoodoende ook i n d i r e c t an de gewolddadigo ophoffing van do gomapondo boc
u,
,
Trotzky b e s c h o u w t u en z i j n aanhangers a l s v e r r a d e r s van e v o ï u t i o h n a i r e zaal: i n a ï s slappelingen
e l d e de "Revolutionnair-Socialist" i n hoofdzaak de
en h e t i s , h e t b e s t a a n d e z e r Hollandsohe k w e s t i e , d a t w i l dus
en deel uitmaakt.
d a t aan d e l e i d i n g t e r z a k e g e r i c h t e o r d e geschonken Aangezien evenwel h instrument i s van Trotzky, keeren z i c h tevens r e c h t s t r e e k s tegen T r o t z
n z i c h b e d i e n t van d e naam jrWfr4 den i n h e t L.S. 66n en i n den I n t e r n a t i o n a l e n
n worden voor de R . S . A . P . .
.
- 5 De op 3 en 4 J u l i t e Beekbergen gehouden c o n f e r e n t i e van de R.S.A.P. werd bijgewoond door plm, 340 leden en sympathisanten, vertegenwoordigend 4-0 van d e 54 a f d e e l i n g e n . Na een openingsr e d e van S n e e v l i e t ,en een r e f e r a a t van H.Th.yan Driest= over de s i t u a t i s i n b”panje, werd een d i a a u s s i e geopend over d e moeiaan de hand van de medel i j k h e d e n i n Spanje met de P.O.U.M. deelingen verschenen i n h e t Juni-nummer van ‘!De RevolutionnairSocialist I n h e t debat zeide S n e e v l i q t , d a t h e t b e s t u u r om t a c t i s c h e redenen de leden over d e b r i e v e n van Trotzky i n onwetendheid h e e f t g e l a t e n en n e l om onaangenaamheden i n d e p a r t i j t e voor-. komen. H i j wil geen moeilijkheden m e t Trotzky en i s b e r e i d met Trotzky een en ander v r i e n d s c h a p p e l i j k t e bespreken, opdat de onwaarheden, d i e z i j n i n Europa wononde a d v i s e u r s hem mededooldon, t o n i o t wordon godaan. Verdor v o r k l a a r t h i j z i o h bor o i d , aan d o p a r t i j g o n o o t o n oon b r i o f ovor t e leggen van Trotzky ( i n deze kringen gewoonlijk aangeduid met de naam Crux of met d e i n i t i a l e n L.D. of L.D.T.) waarin de p a r t i j n o r d t uitgemaakt voor c e n t r i s t e n . 4 Daarop werden twee r e s o l u t i e s aangenomen, de e e r s t e waarin d e p a r t i j z i c h volkomen s o l i d a i r v e r k l a a r d e met d e P.O.U.M. en de o p r i c h t i n g van een Spaansche s e c t i e van de bolchewiki-lenin i s t e n a f k e u r t , met algemeene s t e r n e n , en de tweede, handelende over de IVe I n t e r n a t i o n a l e en d e i n t e r n a t i o n a l e r e l a t i e s , m e t 5 stemmen tegen en 1 blanco. De l a a t s t e r e s o l u t i e i s i n a f s c h r i f t a l s bijlage b i j d i t ,
1
;f.
*
‘,
Op Zondag 4 J u l i werd de c o n f e r e n t i e weder geopend en de fin a n t i e e l e p o s i t i e d e r p a r t i j besproken, d i e e r n s t i g e zorgen b a a r t , temeer nu S n e e v l i e t z i j n inkomsten a l s Kamerlid m i s t , Besloten werd t o t o p r i c h t i n g van een ’[Trotz. alledem Fonds”
breinabonnement z a l moeten b e t a l o n . H i j g o i i l o t v o o r t s nog oon
- 6 S e c r e t a r i a a t voor d e IVe I n t e r n a t i o n a l e i n d e d e s b e t r e f f e n d e stukken aangeduid onder den naam van ItAdolphett. H i j deed h e t verzoek de, v e - g c d e r i n g t e mogen toespreken t e n e i n d e zoodoende een grond!.ge lernocratische d i s c u s s i e binnen de p a r t i j u i t t e b k k e n over d.e 5 n t . s r n a t i o n a l e p o l i t i e k d e r R.S.A,P., over r-
Spanje on d e I V e I n t o r n a t i o n a l o . D i t vorzook word door Snoov l i o t , na aan do vorgadoring t o z i j n ovorgobracht, kortwog goweigerd onder het m o t i e f , d a t d i t punt van de agenda den vÓrigen avond r e e d s n a s afgehandeld. Adolphe en een B e l g i s c h medestander bleven e c h t e r aanwezig, en slaagden e r i n onder enkele leden t e v e r s p r e i d e n een No .1 van 1 J u l i 1937,u i t g e "Informatie- en discussiokulle-" geven door he; I n t e r n a t i o n a a l S e c r e t a r i a a t voor do I V O I n t o r n a t i o n a l e ; a d r e s Lede Lee, O n d e r w i j s s t r a a t 33 t e Antwerpen. Aangenomen kan worden d a t s i n d s d i e n d i t b u l l e t i n en ook h e t daarna i n Augustus 1937 ver,schenen b u l l e t i n No.2 d e weg w e l naar de leden van de R.S,A.P, z a l hebben gevonden. H e t b u l l e t i n No.1 van 1 J u l i 1937 g e e f t o.a, een a f s c h r i f t van een z q e r u i t v o e r i g e n b r i e f van Crux ( T r o t z k y ) van 15/16 J u l i i936 aan het p a r t i j b e s t u u r d e r R.S.A.P. en een a f s c h r i f t van de op 15 Mei 1937 door het I . S . aangenomen r e s o l u t i e i n z a k e de Hollandsche R,S,A.P, Bovenbedoelde b r i e f van' Trotzky aan h e t p a r t i j b e s t u u r i s een zeer l i j v i g document, waarin Trotzky op u i t e r m a t e v r i e n d e l i j k e w i j z e z i j n standpunt omtrent de r e v o l u t i o n a i r e t o e s t a n d e n i n Europa u i t e e n z e t , H i j b e k l a a g t z i c h v o o r t s , d a t h e t p a r t i j b e s t u u r z i c h n i e t b e r e i d vorklaardo afgevaardigden t 8 zQnd8n n a a r eon Qind J u l i 1.936 t o P a r i j s t o houdon c o n f o r o n t i o van do ondort e e k e n a a r s van d e z.g. ';Open B r i e f " en v o o r s t a n d e r s van het vormen van een I V e I n t e r n a t i o n a l e , ( T e n s l o t t e i s S n e e v l i e t t o c h n a a r deze c o n f e r e n t i e gegaan, doch t r o k d e z e z i c h z e e r s p o e d i g weer t e r u g , t o e n hem b l e e k , dat ook d e z.g."Hollandsche kwestie1' i n d i s c u s s i e zou worden g e b r a c h t ) . Trotzky m o t i v e e r t z i j n v e r a c h t i n g voor de p a r t i jen aangeslob t e n b i j h e t Londensche Bureau, waarvan b . v . d e Independant Labour P a r t y c o q u e t e e r t m e t Bbscou en de Duitsche S.A.P. een e e n h e i d s f r o n t s l o o t m e t Duitsche communisten. H i j m o t i v e e r t de k r i j k en i n de Vereenigde S t a t e n genomen b e s l i s s i n g , d a t Trotzky aangesloten s e c t i ë n t o e g e t r e d e n z i j n t o t de ' G!,r_o_oce
- 7 -
3 L7
g r o o t e sociaal-democratische p a r t i j e n en weerlegt de door de R.S.A.P. daartegen g e u i t e bezwaren, o.a. ook de grief d a t deze b e s 1 i s s i n g e n werden genomen zonder vooraf gaande i n t e r n a t i o n a l e bespreking. Verder n i j d t h i j u i t v o e r i g u i t over h e t o p t r e d e n van d e l e i C e r 3 van d e P.O.U.M:, i n Spanje, d i e h i j k l e i n e burg e r l i jke d i l e t t a n t e n noemt, d i e voor a l t i j d a l s misdadigers aan de r e v o l u t i e bostempeld zouden moeton worden onz,onz. Ten s l o t t e komt h i j op d e R.S.A.P.. H i j e r k e n t s l e c h t s onv o l l e d i g h t e z i j n i n g e l i c h t maar komt t o c h t o t de volgende bezwaren. h e t mankeeren van een b e h o o r l i j k program van a c t i e en h e t t e a. . v e e l a c t i e voeren h ï ' i m p r o v i s t e ; de o n j u i s t e v a k v e r e e n i g i n g s t a c t i e k , d o o r n a a s t d e p a r t i j nog b. Hoe ook d e een eigen vakverbond t e onderhouden i n het N.A.S., v e r d e r e p o l i t i e k e ontvsikkeling i n Nederland moge z i j n , h e t z i j i n revolutionnaire, h e t z i j i n fascistische richting, z a l het N.A,S,'steeds een blok aan h e t been van de p a r t i j z i j n . Komt e r , wat Trotzky verwacht, i n Nederland een g r o o t e s t a k i n g s g o l f , dan z a l he$ moderne v a h e r b o n d r e u s a c h t i g g r o e i e n en nieuwe e l e menten t r e k k e n en n i e t h e t N . A . S . . D e massa's z u l l e n zoodoende voor de leuzen van de R.S.A.P, o n t o e g a n k e l i j k worden. Volgens Trotzky behooren d e l e d e n van d e R . S . A . P . i n de moderne vakbeweging t e t r e d e n , om daar d o o r s t e l s e l m a t i g e a g i t a t i e de revol u t i o n n a i r e g e e s t aan t e wakkeren. I n d i t verband w i j s t Trotzky e r op, d a t ' i n de komende t i j d e n een e c h t r e v o l u t i o n n a i r e p a r t i j s t e e d s de kans l o o p t verboden t e worden on i n de i l l e g a l i t o i t t e worden gedrevon. Een vakbond e o h t e r kan n i o t i l l e g a a l b l i j v e n b e s t a a n zooals eon p a r t i j . Een i l l e g a l e p a r t i j moet een l e g a l e
-
i
door de, l e d e n t e doen i n t r e d e n i n de r e f o r m i s t i s c h e vakbonden, d i e d&n a l s s c h u i l p l a a t s en dekking, doch t e v e n s a l s s t r i j d p e r k een overeenkomstig bezwaar h e e f t Trotzky tegen d e e i g e n
De door h e t I.S. voor de I V e I n t e r n a t i o n a l e op 15 Mei 1937 v a s t g e s t e l d e r e a o l u t i e inzake de Hollandsche R.S,A.P. wordt h i e r o n d e r i n haar geheel opgenomen, omdat h i e r i n v o l l e d i g de v e r s c h i l l e n d e bestaande controversen worden opgesomd. r,
i
Hat ï n t m x a t i o m u l S e o r e t a r i a a t voor d e ï f e Tntoruat:-cnule s t e l t v a s t , d:it d2 Hcllandcc,he H . S . A . P , z i c h o- oei. K e g var. den opbouw d e r IVr I n < e r n a t i a m l e , n Let v e r d e r h e e f t ni I l s n verp l i c h t e n , dan t o t de onderteekening van den “Open Brf r?f voor de IVe I n t e r n a t i o n a l e l ( van J u l i 1935 ; d a t z i j inzonderheid h e t o r g a n i s a t o r i s c h werk, d a t erop volgen moest en waarvan twee van h a a r l e i d e r s d e v e ran-t;woordeli j k h e i d droegec, h e e f t belemmerd; d a t z i j b i j g e v o l g h i n d e r a l s s o n h o o f t gelogd i n den weg d w vllorbereiding van h a t t:erste COGgres voor d e .IVe I n t e r n a t i o n a l e , i n J u l i 1936, waaraan z i j p r a k t i s c h iiie-i, deelnam en wolka b e s l u i t e n z i j ha1dnekki.g wei=gerde t e erkennen ; dat zi ,j a l l e aanbiedingen t o t meiC~nc:xk.i.ng en d i s c u s s i e ‘vaa d e helid 1e9sr d i e hati:* gedaar. nel’dtm2 door h e t internatLona2.e congres 3n Coor d e daarop gekozon ht3rr’aUi o n a l e i n s t a n t i e s er_ d a t z i j Bedei$ J u l i 1936, s i e c h f s a m &BE. e n k e l e z i t t i n g van h e t I n t e r n a t i o n a a l Bureau deelnam, waurop z i j 00.k nog a l l e gemeenschappel- j k e p o l i t i e k e responsab’.J.j.to i t me-i: Cis o r g a n i s a t i e s -roo2 d e I V e I n t e r n a t i o n a l e \:elgerde, voornameli. j k i n de Spaansche kvrestie; s t e l t v a s t , d a t z i j daarna geweigerd h e e f t do v o r k l a r i n g van Gorkin i n do !fBe.tallafl, dagblad van dQ P.O,U-M, c-n don 2 1 ~ 1 Maart 1937 vorschonon, $0 l o g o n s t r a f f e n m.n, d a t d c R . S , A , l , bosloton h o o f t “ z i c h a f z i j d s van h o t Contrum voor (10 IVa In$orn a t i o n a l e .te houden en samen t e werken m e t de P.0 .U.M. welkar p o l i t i e k e houding z i j goedkeurt, met h e t doel d e revo1.utfonnaj.re arbeidersbeweging van geheol de wereld h i e r o p t b boimentri overweegt, dat; i n deze omstandigheden, h e t I n t erna t i o n a a l Sec r e t a r i a a t 7oor de IVe I n c e r n a t i o n a l e , t o t p l i c h t h g e f t , I n h e t in te openbaar de avani-garde en d e m i l i t a n t e n d e r R , S , A , ? , l i c h t e n ovax den a a r d d e r meeningsverschil-len tucschen ‘de bo-. weging voor de IVe I n t e r n a t i o n a l e e n d e l e i d i n g d s z s r p a r % i j : a ) d e onjuis-üe p o l i t i e k van h e t N a t i o n a a l Arbeiders S e c r e t a r i a a t ( N . A . S . ) gedokt door de R.S.A.P., een p o l i t i e k vail handhav i n g d e r s y n d i c a l e verdeeldheid e n d e r v e r h l n d e r i n g van a::b e i d e r s eenhe i d ; b ) de afwezigheid van een c o n c r e e t en d u i d e l i j k prograwna. van a k t i e b i j cte R , S . A . P c , h e t eenige middel, o m d e j u i s t h e l d van het programma dt;r I V e I n t e r n a t i o n a l e i n den d a g e l i j k a c h e n k l a s s e n s t r i j d over t e z e t t e n ; c ) d e oppositie van d e l e i d e r s d e r R.S.A.P. en d o r L e n i n i s t i s c h e Jeugd-Garde t e g e n de t a c t i e k van i n t r e d e i n dlj massa-parti j e n , om den l i n k e r v l e u g e l a l d a a r , v o o r u i t t e duwen i n de r i c h t i n g van de revolu1:ionnaire posities, eene p o l i t i e k : d i e ontegenz e g g e l i j k vruchten gedragen h e e f t in Frankri j k , B e l g i ë e n d i e ook eiders gevolgd w o r d t ; d ) d e houding tegenover h e t Londensche Bureau, z i j n e c e n t r i s t l sche p a r t i j e n e n z! jne i n t e r n a t i o n a l e m a n i t e s t a t l e g , d i e s l e c h t s dierien om a i i b i e van i l i n t e r n a t i o n a l i e t e n ‘ ! t e ge-ren a a n bankroe’i;e p o l i t i e k e r s e Zich geheel akkoord verklazende met onze b e o o r d e o l i q van h e t Londensch Bureau o n z:.jne p o l i t i e k , cm alhoewel o r g a n i s a t o r i s c h m e t h e t Londenschs Bureau gebroken t F ) habben, lieeft de R . S . A , P , , $ e g e n s t r i j d , i g met do i n t o r n a t i o n a l o bewoging voor de I V O I n t o r n a t i o n a i o , t o c h aan d o Bruscolscho conf o r o n t i o van d i t buroau deol.genomon,
-
O
w
alwaar
I _
L
'
alwaar z i j door haar aanwezigheid en zonder door h a a r i n t e r v e n t i e s , krachtdadigen s t e u n aan d e p o l i t i e k van d e I V e I n t e r n a t i o n a l e t e v e r l e e n e n , in feite niets a n d e r s deed, ,dan . h e t verminderende p r e s t i g e t e verhoogen van d i t Londerisoh Bureau; miens b e s l i a s i n g e n twee z i j n e r vaornaamsto p a r t i j o n m i d d e l l i j k verraden hebben, door z i c h mot d e S t a l i n i s t 0 t e vorbjndon. Dozo & c h ijnbaar t a o t i s c h o togonstri:dighOid, blook dt:ide3 i j k van p o l i t i e k e n a a r d t e z i j n ; e ) i n de kwestie der i n Spanje t e voeren p o l i t i e k en der tegenover de P.O.U,M., Onder voormendsel z i c h t e bepe t o t den s t r i j d tegen de p o l i t i e k van h e t V o l k s f r o n t , voornaamste gevaar, en de Spaansche r e v o l u t i o n n a i r e n s t a a n , h e e f t de R.S.AcP. n i e t a l l e e n verzaakt aan ai % l e k o$ d e rampzalige f o u t e n door de l e i d e r s van de P. begaan, maar heeft z i j deze ook nog goedgekeurd, i n he z&iderl de deelneming van N I N i n de r e g e e r i n g T a r a d e l l a s waardoor de P.O,U.M, zich z e l f i n g e l i j f d heeft b i j het f r o n t an klassengemeenschap, Door dezen b i j s t a n d s t e h e e f t e P.O,U.M, z i c h onttrokken aan i e d e r e z e l f k r i t h a r e rampzalige p o l i t i e k ; i n de methoden d e r o p r i c h t i n g en de s t r u c t u u r van d e t e r n a t i o n a l e , De beweging voor d e I V e I n t e r n a t i o n a l e a o h t ' d a t deze d i e n t opgebouwd t e worden door k r i t i s c h e en t i s c h e verwerking van h e t b o l s j e w i s t i s c h e programma methoden, op i n t e r n a t i o n a ï e n m a a t s t a f , a l s o o k door een a l g e meene p o l i t i e k e a c t i e , volgens een gemeenschappelijk programma "en methoden. H e t i s , n u t t e l o o s op gevaar van i n een e c l e c t i s c h , heterogeen en i j d e l centrisme t e v e r v a l l e n , om op d e manier van h e t Londensch,Bureau, de o p r i c h t i n g van de nieuwe I n t e r n a t i o n a l e t e beproeven, door middel van c e n t r i s t i s c h e o r t i e s , donder een voorafgaande gemeenschap v prograrbrna, Welnu, ,door zioh met de P.O.U.M. t e vereeni ' t r i s t i s c h e p o l i t i e k z i j goedkeurt, door haa beweging voor d.e IVe I n t e r n a t i o n a l e op t e zeggen en d z i c h me't de P,O,U.M, t e b e i j v e r e n "de i n t e r n a t i o n a l e t i o n n a i r o arbeidersbeweging horop t o bouwan A.Pd i n d e phrasoologio van h o t Londonsoho B o p r i c h t i n g of horopbouwing van eender wat 00 i s ; z i j g e e f t i n f e i t e haar t a a k op, e % e r n a t i o n a l e t e scheppen, b e t r e f t de v r i j e i n t e r n a t i o n a l e d i s c u s s i de p o l i t i e k en de methoden uitgew e i d e r s der R.S,A,P, s t e e d s e l k e i i e d e r e e e r l i j k e d i s c u s s i e , aan de b a s i s ge bijzondpr verbergen z i j voor hun l e d e n , n i e l a a t s t genomen b e s l i s s i n g b e t r e f f e n d e hunne voor d e IVe I n t e r n a t i o n a l e , maa e meeningsverschillen met deze l a a t a t e , r n a t i o n a a l S e c r e t a r i a a t voor d e IV 1 deze vragen en nog i n andere, .P. een c e n t r i s t i s c h e p o l i t i e k v o e r t , i J van o p p o r t u n i s t i s c h e n a a r d , i n onvruchtbaar, en waarvan s l e c h t s e r n s t i g e es kunnen voortkomen. a t i o n a a l S e o r e t a r i a a t b e t r e u r t , kostbaren t i hebben,, door t e v e r g e e f s t e beproeven h e t b e s t u u r e r t u i g e n , opdat h e t z e l f een i n t e e m meeningsverschillen z a l aanvaarden. Het b e s l u i
x
! I
I
I
- 10 I n deze omstandigheden, om ze r e c h t s t r e e k s aan d e leden van de R . S . A . P . e n aan geheel d e beweging t e onderwerpen, m e t het oog . op de opening d e z e r d i s c u s s i e en opdat de leden van de R.S.A.P. h e t n i e t n a l a t e n , ervoor t e merken, d a t hun p a r t i j i n den p o l i ommekesr, welke z i c h o p d r i n g t , z a l volvoeren, i n hot bean h a a r z e l f 811 d i t van de Ivo Xntornationalo.tt
------
zoover de inhoud van b u l l e t i n Nc.1 van het 1.8. voor de IVe Internationale. I H u t b e h o e f t geen b e t o o g , d a t deze o n t h u l l i n g e n c o n s t e r n a t i e verwekten, a l t h a n s g r o o t e b e l a n g s t e l l i n g e n opwekten b i j de leden van d e R . S , A . P . . Men moet d a a r b i j bedenken, d a t de e i s c h van l o s l a t e n van h e t N . A . 5 , en d i e van i n t r e d e n van d e leden i n d e r e f o r m i s t i s c h e vakbonden, v r i j z e k e r n i e t overeenkomstig d e wenschen van h e t g r o o t s t e d e e l der leden van de R.S.A.P. is en men i n d i t o p z i c h t z i c h wel i n meerderheid a c h t e r S n e e v l i e t a a l scharen. 111 het X . A . S . b e s t a a t nog steeds een v r i j sterken synd i c a l i s t i s c h e n i n s l a g ( d e macht aan de vakbonden en n i e t aan de p a r t i j e n ) zoodat zeer zekor weinig leden b e r e i d z u l l o n z i j n do hon door Trotzky: toogodachto t a a k t o vorvullon. Een exemplaar van bedoeld b u l l e t i n i s b l i j k b a a r i n handen gekomen van ‘de r e d a c t i e van h e t communistische Volksdagblad, a l L t h a n s , verschenen i n d i t b l a d i n d e nummers loopende van 30 J u l i t o t 8 Augustus 1937 een a a n t a l a r t i k e l e n , maari$&~ p o l i t i e k van ---S n e e v l i e t danig d e draak wordt gestoken.
,
R
U i t e r a a r d kon h e t p a r t i j b e s t u u r na den echerpen a a n v a l van de z i j d e van h e t 1.23. n i e t n a l a t e n d e partij beter e n v o l l e d i g e r i n d e l i c h t e n over d e i n t e r n a t i o n a l e r e l a t i e s enz., dan z i j ooit t e voren had gedaan. Op 5 Augustus 1937 verscheen een geheime c i r c u l a i r e bestemd voor de a f d e e l i n g s b e s t u r e n , correspondent schappen, r a y o n l e i d e r s
*
s t e n t e bosprokon. DOZQ l i j v i p c i r o u b i r o bogint m o t een o v o r z i c h t t o govon
van de Duitsche S . A . P , , de f u s i e van R.S.P. en .A.PI ( i n Naart 1935) en d e onderteekening i n
.
n
L
~
11
-
van de z.g. ;'Open B r i e f " waarin een nieuwe poging moet worden gezien om t e konen t o t o p r i c h t i n g van een IVe I n t e r n a t i o n a l e . A l s gevolg van d e scherpe t e g e n s t e l l i n g e n , d i e u i t de onderteekening 500s het p a r t i j b e s t u u r van deze "Open Brief" v o o r t v l o e i d e p , ontstond i n h e t n a j a a r 1935 r e e d s een s c h e u r i n g i n ,de R . S . A , P , en vormden een a a n t a l u i t g e t r e d e n e n (meest oud-O.S.P,e r s ) , den Bond van Revolutionnair S o c i a l i s t e n , d i e a a n s l u i t i n g zocht b i j h e t z,g. Londensch Buroau. U i t v o e r i g w o r d t daarna u i t g e m i j d over de d o o r Trotzky weer g e s t e l d e e i s c h , d a t de a a n g e s l o t e n p a r t i jen zioh zouden oplossen i n de g r o o t e sociaal-democratische p a r t i j e n . Eind 1934 weigerde E? h i e r a a n t e voldoen en had daarmede voorgoed d e kameraadschap met h e t centrum en z i j n l e i d e r Trotzky verbeurd. De Frankche b o l c h e n i k i - l e n i n i s t e n gaven aan deze opdracht gehoor, e v e n a l s i n i936 de p a s o p g e r i c h t e Workers P a r t y i n de Vareenigde S t a t e n , D i t geschiedde a l l e r m i n s t a l s r e s u l t a a t van voorafgeploegd o v o r l e g on l o i d d o volgons Snooql_ioF s l e c h t s t o t een hopelooze verzwakking van de "Open Brief : I , d i e door bovenbedoelde Fransche en Amerikaansche p a r t i jen mede wa8 onderteekend. Zooals S n e e v l i e t h e t u i t d r u k t , werd o p z e t t e l i j k door Trotzky twee pootén onder de t a f e l weggebroken, op een t i j d s t i p , d a t ,de . p a r t i j j u i s t a l s gevolg van deze :'Open B r i e f i 1 i n g r o o t e moeili jkheden was g e r a a k t . Voorts w o r d t behandeld de b i jeenroeping door h e t T r o t z k i s c h centrum van de c o n f e r e n t i e i n Augustus 1936 t e P a r i j s , waarheen ook S n e e v l i e t naar v e e l a a r z e l i n g ging. Toen hem e c h t e r b l e e k , dat de hierboven behandelde correspondentie tusschen Trotzky en de R.S.A.P. i n d r i e t a l e n v e r t a a l d , aan de afgevaardigden i n a f s c h r i f t was u i t g e r e i k t en men z i c h opmaakte t e r c o n f e r e n t i e de z.g. 5tHollandsche kwestie" i n d i s c u s s i e t e nemen, v e r l i e t S n e e v l i e t 'de c o n f e r e n t i e . Voorts wordt d e s t a f gebroken over h e t op d i e c o n f e r e n t i e i n g e s t e l d e I n t e r i i a $ i o n a a l S e c r e t a r i a a t voor de IVe I n t e r n a t i o n a le, over het f e i t , d a t d i t s e c r e t a r i a a t sinds haar bestaan nimm e r v o l l e d i g b i j e e n i s geweest, over h e t f e i t , d a t d i t s e o r e t a r l a a t s l e c h t s afbrekend en ontbindend werk h e e f t v e r r i c h t , , i n h e t b i j z o n d e r i n Snanje, doch ook i n België en t h a n s i n Nederland. , S n e e v l i e t , w i j s t op d e g e r i n g e b e t e e k e n i s van de groepeeringen rond het 1,s. en op de onbevoogdheid van de l e i d e n d e personen i n het' I . S . . Als
---
- 12 -
W
Als b i j l a g e n van de c i r c u l a i r e van het p a r t i j b e s t u u r z i j n v o o r t s een a a n t a l brieven g e p u b l i c e e r d , d i e voor den aanvang van de Ln J u l i i936 t e , P a r i j s gehouden c o n f e r e n t i e z i j n gew i s s e l d tusschen de R.S.A.P. en Trotzky, benevens een b r i e f e t e Madrid, van Trotzky aan de b o l c h e v ~ k i - ~ e o i n i s t i s c h groep waarin d e l e i d e r s van de P.O.U.M. worden g e k w a l i f i c e e r d a l s l i e d e n , d i e hun vaandel verraden hebben, I n den loop van d e maand Augustus verscheen daarop h e t & (ook i n d e Nederlandsche t a a l g e s t e l d e ) b u l l e t i n van het 1,s. voor de IVe I n t e r n a t i o n a l e . De b e l a n g r i j k s t e a r t i k e l e n i n d i t b u l l e t i n z i j n : a . R e s o l u t i e over de Hollandsche p a r t i j , aangenomen op 11 J u l i 1937 door h e t 1,s. voor de IVe I n t e r n a t i o n a l e . b. Memorandum over v e r s c h i l l e n d e Hollandsche vraagstukken ( v a s t g e s t e l d a l s b a s i s t o t d i s c u s s i e b i j h e t I n t e r n a t i o n a l e Bur e a u voor d e IVe I n t e r n a t i o n a l e , den 27en December 15136)~ C . De Hollandsche v e r k i e z i n g e n en de R.S.A.P.. ad 2. I n deze, dus na de c o n f e r e n t i e t e Beekbergen o p g e s t e l d e r e s o l u t i e , wordt v a s t g e s t e l d , d a t d e l e i d i n g der R . S . A . P . een democratische godachtonwisseling ovor do t o g e n s t o l l i n g e n , d i o do beweging voor d e I V e I n t e r n a t i o n a l e m e t haar h e e f t , inzake h e t vakbev7eging~vraagstuk, d e Spaansche kwestie, h e t v r a a g s t u k van een actie-programma voor Holland enz., h e e f t afgewezen, De a f w i j z i n g van de organische verbinding met d e i n t e r n a t i o n a l e beweging voor de IVe I n t e r n a t i o n a l e , d i e o v e r a l t e r wereld h a a r verbindingen h e e f t , kan n i e t a n d e r s beteekenen dan een s t e u n e n van d e t e g e n s t a n d e r s d e r 17'e I n t e r n a t i o n a l e . D e . f o u t i e v e houding van de l e i d i n g der R.S.A.P. h e e f t belangr i j k bijgedragen t o t do n e d e r l a a g b i j d e j ,le Mei-verkiezingen en t o t inboeten van i n v l o e d en ontwikkoling zoowol nat i o n a a l a l s i n t a r n a t i o n a a l . Mitsdien v o e l t het 1.23. zich verp l i c h t geen gelegenheid t e l a t e n v o o r b i j g a a n , om door discuss i e en h e t l o y a a l tegenover elkaar s t e l l e n der standpunten, den r e v o l u t i o n n a i r e n opbouw d e r p a r t i j t e bevorderen. a d b. Na a l h e t voorgaande, zou h e t t e ver voeren u i t t e wijden over de op 27 Deoember 1936 door he$ I.S. aangenomen memorandum over het"Ho1landsche vraagstuk" Het behandelt h e t t i j d -
.
perk
1
W
I t
p e r k J u l i t / m December i936 en g e e f t i n l i c h t i n g e n over de eind J u l i i936 gehouden c o n f e r e n t i e ( v o l g e n s d i t s t u k t e Genève, volgens d e c i r c u l a i r e van S n e e v l i e t t e P a r i j s ) a d i e door S n e e v l i e t werd v e r l a t e n , en behandelt vorder ged e e l t e l i j k h s t p a c t i jcongras van de R . S , A , P < (Novenibor 1.936) en de i n December i936 t e Brussel gehouden c o n f e r o n t i o van h e t ['Londenscho Buroauri, waaraan wol twoo afgovaardigdon van do R.S.A.P, togonaoordig waron on aan do stornmingon doolnamon. Aangestipt d i e n t , d a t h e t niemorandum e r op w i j s t , d a t door de J u l i - c o n f e r e n t i e met meerderheid van stemmen werd verworpen de f e d e r a l i s t i s c h e conceptie van een l e i d i n g , samenges t e l d u i t vertegenwoordigers van de verschill-ende n a t i o n a l e o r g a n i s a t i e s en men e r de voorkeur aan h e e f t gegeven een l e i d i n g ( s e c r e t a r i a a t ) t e benoemen van lxmso&e&, d i e opvatt i n g e n van de overgroote meerderheid d e r i n t e r n a t i o n a l e o r g a n i s a t i e voorstaan en d i e daarvoor d e noodige bekwaamheid b e z i t t e n . Het was wel bekend, dat deze r e g e l i n g i n s t r i j d was m e t de o p v a t t i n g van S n e e v l i e t on do z i j n e n , doch h e t eons aangomozon s e c r o t a r i a a t morint z i c h door d i t b o s l u i t gobonden qn z i j v e r o o r d e e l t h e t , d a t d e l e i d i n g van de R , S . A , P . I op het p a r t i j c o n g r e s van November i936 een r e s o l u t i e deed aannemen, waarin werd opgenomen: " b e s l u i t de o r g a n i s a t o r i s c h e verbindingen van de R . S r A . P . onveranderd t e handhaven met h e t i n t e r n a t i o n a l e centrum, hetwelk u i t vertesenwoordiffers van de b e l a n g r i j k s t e groepeeringen is samengesteld, d i e a l s z e l f s t a n d i g e p a r t i j e n z i c h voor de I V e I n e e r n a t i o n a l e u i t , spreken. ad 2. B e l a n g r i j k i s h e t oordeel van h e t I . S , over de verkiezingen en de R , S . A , P . . De g r o o t t e van h e t s t e m v e r l i e s der R . S . A . P , i s met "object i e v e f a c t o r e n " n i e t t e v e r k l a r e n Verantwoordelijk daarvoor is alleen d e i n nezen s e c t a r i s c h e p o l i t i e k , d i e de p a r t i j sed e r t haar s t i c h t i n g gevoerd h e e f t . De voortdurende a c h t e r u i t gang d e r stemmen bij d e verkiezingen d e r l a a t s t e j a r e n t o o n t . aan, d a t d e p a r t i j z i c h meer en meer van de massa's i s o l e e r t , Op de meest n o o d l o t t i g e w i j z e betoonde zioh h a a r nauwe organ i s a t o r $ sche v e r b i n d i n g met h e t N . A , S Het N . A . S . i s het rudiment van de oudste vakvereeniging. De ontwikkeling van do moderno op c e n t r a l i s t i s c h e n g r o n d s l a g opgebouwdo vakbondon h e o f t h e t N . A . S . t o t a f fit orvon gedoomd Hot I
a
*
.
..
.
-
Hef t e l t t h a n s nog 11 t o t 12.000 l e d e n , een b e l a c h e l i g k get a l i n v e r g e l i j k i n g met de honderdduizenden, d i e d e r e f o r m l s t i sche en C h r i s t e l i jice vakbondm omva*tten G e l i j k aan d e andere door den s t a a t erkende vakbonden is ook aan he-i; N O A . S . een werkloozenkas a t m g e s l o t e n , d i e door den s t a a t gesubventionneerd wordt De s t a a t v e r l e e n t e c h t e r s l e c h t s d i e vakbonden s u b s i d i e s , d i e z i j n gehoorzame dienaren b l i j k e n t e z i j n . Daarom i s het N . A . S , ook maar a l l e e n i n naam en t r a d i t i e een r e v o l u t i o n n a i r e vakbond. De b e s t endige d r e i g i n g van den s t a a t de s u b s i d i o s t e s t a k e n , dwingt h e t N , A . S . d e z e l f d o p o l i t i e k t e vooron a l s z i j n g r o o t o r o r e f o r m i s t i s o h o b r o o d o r . Ovorigons beseffen de a r b e i d e r s a l l a n g z i j n g e r i n g e b e t e e k e n i s en machteloosheid en hebben zich a l l a n g t o t de g r o o t e vakbonden a gekeerd. Diegenen, d i e h e t N.AS. trouw z i j n gebleven z i j n n a a s t een a a n t a l goed-revolutionnaire elementen i n de meerderheid a n a r c h i s t i s c h - s y n d i c a l i s t i s o h g e o r i ë n t e e r d e a r b e i d e r s . Uit h e t N . A . S , i s de R.S.P,,de v o o r l o o p s t e r van de R . S . A . P . , voortgesproten en met haar i s d e p a r t i j nog t e n nauwste verbondon; de meosto d o r loidondo f u n c t i o n a r i s s o n d o r R . S . A . P , z i j n t o g o l i jkor,ti j d bodiondon van h o t N . A . S . . M e t h e t N.A.S. samongekoppeld, d o o l t do p a r t i j n o l e n s v o l c n ~z i j n l o t . Do v o o r t - ' durcndo a c h t o r u i t g a n g van stommon dor p a r t i j g a a t p a r a l l e l me% de voortdurende ontbinding van h e t N . A . S . . De l e i d e r s d e r R e S . A . P . hebben h e l a a s n i e t begrepen, d a t de p a r t i j z i c h a l l e e n kan ontwikkelen n i e t MET h e t N . A . S . $ maar TEGEN h e t N . A . S . . Want h e t rJ,A.S. i s de muur, d i e d e r e v o l u t i o n n a i r e elementen d e r R . S . A . P . van d e i n d e g r o o t e vakbonden georganiseerde massa s a h e i d t E l van een consequent revolu t i o n n a i r e p o l i t i e k brengt onqermi j d e i i ' j k i n t e g e n s t e l l i n g t o t h e t N . A . S . . Dr de
.
.
-
..
-
.
R.S,A.P.-leiders e r de voorkeur aan, van p o l i t i gemeen a f s t a n d t e doen. De " p o l i t i e k " d e r R . S . A . P , toch bestond i n het v e r l e d e n b i j na u i t s l u i t e n d i n a b s t r a c t e a n t i - s t a l i n i s t i s c h e en a n t i - r e f o r m i s t i s c h e propaganda. I n a l l e p u b l i c a t i e s d e r p a r t i j vinden w i j n i e t de minste spoor van een concreet p e r ~ p e c t i e f , van een conc r e e t program, van een c o n c r e t e l e u z e . De R.S.A.P. gaf aan de a r b e i d e r s t e l k e n s weer de v e r z e k e r i n g , d a t z i j de e e n i g s t e r e v o l u t i o n n a i r e p a r t i j is. Doch t o o n t d e u i t s l a g d e i verkiezingen aan, d a t de massa's n i e t geneigd z i j n , aan I
u 1
- 15 aan deze vorzekoring goloof t o schonkon. Alloon oon morkoli jko r e v o l u t i o n n a i r e p r a k t i j k i s i n s t a a t hen t e overtuigen1 De verhouding t o t haar f o u t e n , zegt Lenin, i s een van de meest zekere c r i t e r i a van een e r n s t i g m v o l u t i o n n a i r e p a r t i j. Een f o u t , d i e men beging, open bekennen, z i j n w o r t e l s b l o o t l e g gen d a t beteekent volgens Lenin opvoeding der k l a s s e n en daarmede ook d e r mssa. De u i t s l a g d e r verkiezingen had dus voor de l e i d i n g der R . S . A . P . a a n l e i d i n g moeten z i j n , de t o t nu t o e gevoerde p o l i t i e k aan een onbarmhartige k r i t i o k t e onderwerpen. Nochtans t o o n t het i n "De Nieuwe Fakkel" g e p u b l i c e e r d e vers l a g van de z i t t i n g van h e t p a r t i j b e s t u u r van 29 e n 30 Mei aan, d a t de p a r t i j l e i d i n g er n i e t aan denkt i n den g e e s t van Lenin t e hdndelen. I n p l a a t s van de ware oorzaken op t e speuren, verk l a a r t z i j de eenige schuldigen: de " o b j e c t i e v e verhoudingenn, de "onvoldoende werking van eonigo a f d e e l i n g e n en h e t ftmankeoron van eon c e n t r a a l apparaat".... Als do p a r t i j h o t n i e t v o r s t a a t z i c h van de rem van h o t N.A.S. t o bovrijdon on d a a r t o workon waar d o massa's z i j n , n.1. i n do modo,rno vakbondon.. . z a l z i j b i j do komcndo gobourtonissen h a a r v o l l e d i g e p o l i t i e k e hulpeloosheid moeten openbaren en binnenkorti i n h e t n i e t verdwijnen. Zonder t w i j f e l s t a a t ook Holland voor een r e e k s van g r o o t e s t a k i n g e n . De Hollandsche economie kende zeker h e t l a a t s t e j a a r .Maar op d e a r b e i d e r s drukken s t e e d s nog a l e e n i g e opbloei. de l a s t e n van de c r i s i s , hun e l l e n d e h e e f t een o n d r a g e l i j k e maat b e r e i k t . Ondertusschen g r o e i t met d e s t i j g e n d e v r a a g n a a r werkkrachten ook weer h e t vertrouwen d e r a r b e i d e r s i n e i g e n k r a c h t en z e l f s het r e u s a c h t i g r e f o r m i s t i s c h e vakbondsapparaat z a l n i e t kunnen b e l e t t e n , d a t d e bestaande spanning z i c h i n den a l l e r n a a s t e n t i j d spontaan o n t l a a d t . De a r b e i d e r s z u l l e n door s t a k i n g w i l l e n t enigveroveren, wat hun gedurende de o r i s i s geroofd i s geworden. I n de voorbereiùing en i n h e t r i c h t i n g geven van dezen s t r i j d moet de R.S.A.P. m i l z i j de r o l van avant-garde v e r v u l l e n h a a r voornaamste t a a k z i e n . D i t kan a l l e e n , i n d i e n z i j onmiddell i j k d e nauwste v o e l i n g met de arbeidersmassa's neemt, v o o r a l met de i n de r e f o r m i s t i s c h e vakbonden georganiseerden. D i t is a l l e e n mogelijk als z i j stoutmoedie de N.A.S.-muur sloopt, die hun
-
r
4
-
.........................
...
...
c
o
-
-
A-..
4
,
hun daarvap s c h e i d t . , H e t N . A . S . i s t e r dood veroordeeld. Wanneer C o l i j n h e t N.A.S. b i j den komenden s t r i j d l i q u i d e e r t en d a t z a l onverm i j d e l i j k gebeuren, zoodra ook maar de a l l e r m i n s t e poging wordt gedaan de door den s t a a t , voorgeschreven grenzen t e o v e r s c h r i j z a l zich h e t N . A . S . , voor zoo.ver h e t een r e f o r m i s t i s u h e den houding aanneemt, z e l f l i q u i d e e r e n . . , H e t I . S . e i s c h t geen p l o t s e l i n g e b u r e a u c r a t i s c h e o p h e f f i n g van h e t N . A . S . , maar meent d a t het de taak i s van de p a r t i j l e i d i n g , de leden en de sympathisanten door opening van een breede kameraadschappeliJke d i s c u s s i e t e overtuigen van de noodz a k e l i j k h e i d van h e t r e v o l u t i o n n a i r werk i n de vakbonden....... Des t e algemeener de N.A.S.-kwestie wordt g e s t e l d , des te snell e r ia1 z i j de v o o r u i t ~ t r e v e n d eelementen van h e t N.A.S. voor z i c h winnen en d e s t e minder uitwerking z a l de woedende weerstand hebben, d i e de N.A.S.-bureaucratie aan d a t s t r e v e n z a l bieden, Buitendien zou een grondige d i s o u s s i e een ruime weerklank en sympathie vinden b i j de v o o r u i t s t r e v e n d e leden d e r moderne vakbonden en zou zoodoende deze de R.S.A.P. helpen h e t t e r r e i n voor t e bereiden voor eon v r u c h t b a a r werk i n d e vakbonden.
-
-
a
-
&
c
....
Volledigheidshalve d i e n t h i e r nog h e t een en ander t e prorden medegedeeld over d e op de Zomerconferentie van de R.S.A.P. t e Beekbergen aangenomen r e s o l u t i e over de Verkiezingen 1937, de P o l i t i e k e t o e s t a n d en de Taak der p a r t i j. De inhoud van deze l a n g e u i t 38 punten bestaande r e s o l u t i e is van u i t e r s t weinig b e t e e k e n i s . Omtrent de oorzaken van d e v e r k i e z i n g s - n e d e r l a a g l a a t z i j z i c h i n u i t e r m a t e vago t o m e n u i t . D e p a r t i j i s t o k o r t goschoton i n de v o r v u l l i n g van h a a r t a a k ; z i j hooft i n do poriodo van a f b r a a k van d e levensvoorwaarden der a r b e i d e r s k l a s s e n a g e l a t e n een k r a c h t i g e en goed geo r g a n i s e e r d e a c t i v i t e i t op s o c i a a l en economisch t e r r e i n t,e o n t p l o o i e n , enz.enz.. Tegenover de p o l i t i e k van de S.D.A.P. en de C.P.N., voerende t o t c o a l i t i e en v o l k s f r o n t met d e e l e n van de b o u r g e o i s i e , b l i j f t de R . S . A . P . op h e t standpunt van: k l a s s e tegen k l a s s e , w a a r b i j v o l g e n s h e t v o o r s c h r i f t van Lenin h e t eigen gezdcht nimmer verborgen b l i j f t . D e noodzakelijkheid wordt betoogd van h e t t o t stand brengen rondom d e p a r t i j van onder leidi$& I__
- 17
*
V
l e i d i n g van h e t l a n d e l i j k b e s t u u r staande m a n t e l o r g a n i s a t i e s , d i e de u i t b r e i d i n g van de p a r t i j moeten d i e n e n . Op sociaal-economisch gebied w i j s t de R.S.A.P, de z.g. ordening en o v e r l e g met w e r k g e v e r s o r g a n i s a t i e s en a u t o r i t e i t e n a f , d a a r deze s t e e d s l e i d e n t o t v e r s l e c h t e r i n g e n en h e t vermijden van stakingen. Erkend wordt de g e r i n g e b e t e e k e n i s van h e t N . A . S . en z i j n onmacht om tegen de stroom van d e erkende vakbeweging i n t e gam. H e t kan d u s s l e c h t s d e helpende hand biQden aan s t r i j d - a c t i v i t e i t , d i e u i t de a r b c i d o r s z e l f onts t a a t on z a l aan dozcnvorm van s t r i j d z e l f s de voorkeur moeten geven. De mogelijkheden van revolutionnair-socialist en i n d e erkende v a k c e n t r a l e s worden u i t e r s t g e r i n g genoemd, daar d e democratie i n de moderne vakbeweging l e e g en zonder inhoud zou z i j n ’ gewor dan. De hoofdaandacht moet worden b e s t e e d aan h e t scheppen van voorwaarden van s t r i j d van werkloozen en/of werkenden. Er moet e n Comité’s voor S t r i j d _e_eSslidariteit worden o p g e r i c h t , d i e e e n s d e e l s a l s motoren moeten dienen om d e werkenden i n beweging t e k r i j g e n , doch ook a l l e pogingen moeten b e s t r i j d e n der erkende vakbewegings-bureaucratie, om eens uitgebroken a c t i e t e l e i den i n h e t moeras van voor d e a r b e i d e r s ongunstige compromissen. Als l a n d e l i j k werkorgaan met adviseerend k a r a k t e r z a l worden o p g e r i c h t een ffLandeli.ike Commissie.-van Advies, bestemd gun$. & e e s t i n de b e d r i j v e n t e activeeren”. Deze commissie z a l t e v e n s d e l e i d i n g op zich nemen b i j s t euninzamelingen voor s t r i j d e n d e a r b e i d e r s b i j stakingen enz., doch ook h e t i n i t i a t i e f nemen, i n daarvoor g u n s t i g e omstandigheden, t o t d u u r t e - a c t i e s , t o t h u u r v e r l a g i n g s a u t i e s e.d. ‘IDe massale beweging van i936 en 1937 i n Spanje, B e l g i ë , F r a n k r i j k en de Vereenigde S t a t e n toonen a a n , d a t de algemeene verarming van h e t p r o l e t a r i a a t den graad b e r e i k t h e e f t , waarin de mama mobiel g a a t worden, h a a r e i g e n wegen k i e s t en t o t z e l f s t a n d i g proclameeren van g r o o t e stukken stri j d komt. (! Nu i s e r nog wel een b i j do verkiezingen gebleken opschuiving n a a r r e c h t s i n Nederland, maar er zou geen e n k e l e reden z i j n , waarom hier h e t p r o l e t a r i a a t n i e t den weg z a l vinden n a a r een massale a c t i v i t e i t . “De R . S . A . P . h e e f t v o l s t r e k t n i e t de p r e t e n t i e de verwekster t e kunnen z i j n van l e v e n s v a t b a r e organis a t i e s en comité’s. Dooh z i j zou volkomen t e k o r t s c h i e t e n i n haar
.
s
b
---
- 18 haar t a a k , wanneer z i j n i e t op even vruohtbare a l s k r a c h t i g e n i j z e helpend zou weten op t e t r e d e n . Do k l a s s e moet aan hot woord kornon! N a a m t e de p a r t i j b o t e r d o kunst v o r s t a a t a o t i o v o HULP t o biodon, i n d i o mato ZAL DE PARTIJ HAAR INVLOED ZIEN GROEIEN EN HET 'JER'IXOU" I N HAAR PAROLEN ZIEN VERS"rE€KE!N.rl
Het lijkt n o l i n t e r e s s a n t t e gologonor t i j d o m s t o vornomon, n a t do a a r t s - r o v o l u t i o n n a i r Trotzky wol donkt ovor d i t programma van a c t i o van do R . C a A . P .
(C.I.)
I1
.
PARR --.COMMüNISTISCHE -
.
- 19 -
A . RESOLUTIE OVER DE UITSLAG DER VERKIEZINGEN EN DE TAAK DER C.P.N.
1, DE 0PL;EVING DER ANTI-FASCISTISCHE MASSA-STEMMING EN DE NEDERLAAG VAN FASCISME EN TROTZKISME.
De v e r k i e z i n g s s t r i j d h e e f t een v e r a n d e r i n g teweeggebracht i n Q
\
'U
de p o l i t i e k e s i t u a t i e i n Nederland, d i e i n de v e r k i e z i n g s - u i t s l a g t o t u i t d r u k k i n g komt, Aan de vooravond van de verkiezingscampagne werd deze s i t u a t i e nog beheerscht door de v o o r t g e z e t t e opmarsch van h e t f a s c i s me in.Ehropa, d i e i n Nederland h a a r uitwerking had i n de toenev o o r a l i n de kringen van h e t m i l i mende invloed van de N.S.B., t a i r e kader en de s t a a t s - b u r e a u k r a t i e en op h e t p l a t t e l a n d . I n v e r s c h i l l e n d e b u r g e r l i j k e p a r t i j e n braken z i c h f a s c i s t i s c h e t e n denzen baan, i n h e t b i j z o n d e r i n de Boomsch-Xatholieko s t a a t s p a r t i j waar Baron van W i jnbergon o p e n l i j k voor oon r o c h t scho rogoaring mot s t o u n van do N.S.B. opkwam. Door de vertmi j f e l i n g d i e de i'Aanpassingspolitiektt gevolgd door de d e v a l u a t i e , onder d e middenstand en de boeren had geb r a c h t , dreigde een overgang van doelen van deze bevoìkings4 groepen n a a r het fascisme. D e b e z e t t i n g van h e t Rijngebied en de pogingen van H i t l e r t o t h e t betrekken van Nederland i n z i j n oorlogsplannen, maakten d e p e n e t r a t i e ( d o o r d r i n g i n g ) van h e t Duitsche f a s c i s m e i n Nederl a n d t o t een d i r e c t gevaar voor den v r e d e . De v e r k i e z i n g s s t r i j d h e e f t deze ontwikkeling g e s t u i t . Z i j vertoonde een k r a c h t i g e opleving van de a n t i - f a s c i s t i s c h e stemming d e r m a s s a r s , de burgerlijk-democratische t r a d i t i e s deden z i c h gelden, de haat van d e geloovigo volksmassa hot fascisme l a a i d e op. De N.S.B., Zwart F r o n t , N a t i el en de N.S.N.A.P. leden een geweldige nederlaag. De T r o t z k i s t i s c h e R . S . A . P . , de h u l p t r o e p van h e t fasaisrne i n de arbeidersbeweging, werd eveneens zwaar geslagen. De v e r k i e z i n g s - u i t s l a g beteekent een u i t s p r a a k v a n d e overg r o o t e massa van het Nederlandsche volk voor behoud d e r democrat i s c h e reohten en van den vrede t e g e n h e t fascisme on z i j n oorl o g s p o l i t í e k , voor do onafhankeli jkhoid van Nodorland t ogenovor Nazi-Duit schland. D e a c h t e r u i t g a n g van de invloed van h e t Trotzkisme i n h e t b i j zonder i n Amsterdam t o o n t de afschuw van de a r b e i d e r s voor d e
,
-
contra--
-.
-
? C
20
-
c o n t r a - r e v o l u t i o n n a i r e daden van de T r o t z k i s t i s c h e h e l p e r s d e r Gestapo i n Nederland, Spanje en i n de Sovjet-Unie. Ket Trotzkisme v e r l o o r z i j n l a a t s t e parlement s - t r i b u n e i n WestEuropa en z i j n nederlaag beteekent een b r e s i n een d e r barr i è r e s tegen de arboidersoenhold. D i t r e m l t a a t van de v e r k i e z i n g s s t r i j d is t o t s t a n d gekomen onder de invloed van de Communistische p o l i t i e k t o t h e t r i c h t e n van a l l e democratische volkskrachten tegen h e t f a s c i s t i s c h e gevaar en onder invloed van de nederlagen, d i e d o o r h e t Volksf r o n t i n F r a n k r i j k en Spanje en v e r d e r i n B r u s s e l aan h e t f a s cisme z i J n t o e g e b r a c h t . 2. DE VOORUITGANG VAN DE BURGERLIJKE PARTIJEN EN DE STILSTAND DER AFBEIDFXlSBE’vVEGING. 4
D e v e r k i e z i n g s - u i t s l a g t o o n t ook de n o o d l o t t i g e gevolgen van de p o l i t i e k der S.DOA.P.-leiding, Haar pogingen om de S . D . A.P. t o t e l k e p r i j s i n een b u r g e r l i j k e r e g e e r i n g opgonoman t e k r i j g e n on do verrogaando concossios aan do r o a c t i o , d i o z i j daarvoor dood, t o m i j l zij op krampachtige w i j z e e l k e vorm van gemeenschappelijke s t r i j d met de Communistische P a r t i j op nat i o n a a l en i n t e r n a t i o n a a l t e r r e i n verhinderd hebben de p o s i t i e van de a r b e i d e r sbemeging e r n s t i g geschaad Hieraan i s h e t voornamelijk t e w i j t e n , dat d e o p l e v i n g van de a n t i - f a s c i s t i s c h e stemmingen i n de massa s l e c h t s voor een z e e r g e r i n g d e e l aan de a r b e i d e r s p a r t i jen ( C .P.N. en S . D . A . P . ) t e n goede kwam en voor h e t g r o o t s t e d e e l opgevangen werd d o o r de R.K. S t a a t s p a r t i j , de vrijzinnig-democraten, d e c h r i s t e n democraten en C o l i j n , d i e zich a l s verdediger d e r democratio t o gen h e t fascisme voordoad. Als gevolg hiervan z i j n de b u r g e r l i j k e p a r t i jen t h a n s i n s t a a t de S.D.A.P. verder i n de afzondering t e dringen en i o h e t p e r s p e c t i e f t o t verwezenlijking van h e t Plan van den Arbeid langs d e weg der r e g e e r i n g , waarop de sociaal-democraten en d e moderne vakbeweging hadden gehoopt, afgesneden. De winst van Coli j n b e t e e k e n t a l l e r m i n s t eon goedkeuring van 21 j n a a n p a s s i n g s p o l i t i e k . C o l i j n p r o f i t e e r d e e c h t e r van d e algemeene deniocrati sche gevoelens onder de k l e i n - b u r g e r l i j k e m s s a r s , van de hang naar l t n e u t r a l i t e i t f t i n de g r o o t e i n t e r n a t i o n a l e botsingen Verder van de opleving i n h e t economische l e v e n , d i e h i j t e n onrechte op rekening van z i j n gevoerde b e l e i d
.
.
s c h r e e f , en waarvoor h i j opnieuw h e t vertrouwen van v e l e n z i j n e r vroegere Banhangers won. De R.K. en a n t i - r e v o l u t i o n n a i r e p a r t i j e n maken g e b r u i k van hun overwinning om'de arbeidersbeweging u i t de schakelen en een r e a c t i o n n a i r e r e g e e r i n g t e vormen.
<'
3 . DE
o
6 ,
NIEUWE SITUATIE EN DE PERSPECTIEVEN VAN DE ARBEIlEñSBEMEGING. Van d e z i j d e d e r nieuwe r e g e e r i n g d r e i g e n de e r n s t i g s t e . gevaren voor het werkende volk, op h e t gebied van een r e a o t i o n n a i r e bewapeningspolitiek, v e r z e t tegen loonsverhoogingen, i n d i r e c t e v e r s l e c h t e r i n g e n van de economische t o e s t a n d d e r massa's, b e k n o t t i o g van de democratische r e c h t e n en van h e t openbaar onderwj, j s. Het zouI e c h t e r een grove f o u t z i j n om de nederlaag van de N . S . B . e n i d e winst van C o l i j n a l s een vervanging van de eene -f a s c i s t i s c h e r i c h t i n g door de andore voor t o s t o l l o n . Eon d o r goli jko v o o r s t e l l i n g s p r u i t v o o r t u i t do T r o t z k i s t i s c h o godachtangang, d i 0 h o t govaar van do N . S . B . v o r k l o i n t on do t r o t z k i s t i s c h o nodorlaag b i j do yorkiozingon t o t een ilnederlaag van h e t p r o l e t a r i a a t 1 1 bestempelt. De r e c h t e n en levensvoorwaarden voor het werkende volk worden i n d e e e r s t e p l a a t s bepaald door d e machtsverhoudingen, d i e h e t product z i j n van d e k l a s s e n s t r i j d tusschen k a p i t a a l en arbeid. Door de n e d e r l a a g van hlussert en S n e e v l i e t hebben h e t p r o l e t a r i a a t en a n d e r e groepen van de werkende bevolking, de voorwaarden t o t h o t vooren van d e s t r i j d togon h o t g r o o t k a p i t a a l b o l a n g r i j k verbotord. De v r e e s voor v e r d e r e g r o e i van h e t fascisme h e e f t p l a a t s gemakt voor een o p l u o h t i n g en g r o o t e r e a c t i v i t e i t van de massa, v o o r a l b i j de a r b e i d e r s i n de b e d r i j v e n .
.
,
..._
-Van de-* -
sz=qtrig d- $ 2-a-rb-e-&d.er-s& ~ bo e - ~ e n e n r n i d d e n s t a n d e r s
z a l h-.e tafhangcn-os----. S-i-L-hun- ~o.L~~-~e~e.__e_n__e_c_ono_mlsch_eeischen
---_____ z u l l e n kunnen - _- veroveren - - -..--en -dq .r.ri-gu-we.-reffeer?n, _ 1 -
I -
.
b e l e t t e n -h_a_a_r
r e a--.-c t i onna i r e-- do - --e l e-----i nd en.--t e-_vo - -rwe z on - --1i_;Lk_e_n_ Het gevaar van h e t fascisme b l i j f t e c h t e r b e s t a a n . Voortzett i n g van een reactionnaireregeerings-koers op k o s t e n d e r mas8 8 ' 8 kan een nieuwe voedingsbodem scheppen voor v e r d e r e g r o e i van h e t fascisme. *-
De
-
22
-
. . De N.S.B. h e e f t een zware n e d e r l a a g geleden, maar z i j bes c h i k t nog over een o r g a n i s a t i e en jong en f a n a t i e k kader. Zoo l a n g h 3 t fascisme i n Duitschland r e g e e r t z i j n er kansen voor de N.S.E. om opnieuw de kop op t e s t e k e n . D a a r b i j i s de
o
b e d r e i g i n g met, oorlog van de z i j d e der f a s c i s t i s c h e machten, door hun optreden i n Spanje, toegenomen. De s t r i j d t e g e n h e t fascisme en voor den vrede, voor verded i g i n g van de Spaansehe r e p u b l i e k en van de S o c i a l i s t i s o h e Sovjet-Unie moet met k r a c h t worden v o o r t g e z e t En voor d i e s t r i j d i s d e eenheid dringender dan o o i t noodig. De eenheid d e r arbeidersbeweging op de grondslag van een zelfs t a n d i g e s t r i j d b a r e p o l i t i e k t e g e n h e t g r o o t - k a p i t a a l en voor de s o c i a l i s t i s c h e e i s c h e n , a l s korn waaromheen z i c h h e t p l a t telan'd en d e werkende middenstand kunnen verzamelen, i s de eenige weg om i n d e , door d e verkiezingen geschapen, nieuwe s i t u a t i e voorwaarts t e komen. Daarvoor moet de massa van d e moderne arbeidersbeweging i n de e e r s t e p l a a t s o v e r t u i g d worden van de noodzakelijkheid om de p o l i t i e k van samenwerking met de b o u r g e o i s i e t e vervangen door een p o l i t i e k van z e l f s t a n d i g e machtsvorming en s t r i j d en moot + de weorstand van do r e c h t s o h o sociaal-domocratisoho l o i d o r s togon h o t oenhoidsf'ront worden doorbrokon.
4. DE
ROL DER C.P.N.
I N DE VERKIEZINGEN EN DE FOUTBJ IN HAAR lK?3RK,
i n de verkiezingen was g e r i c h t op de v e r d e d i g i n g d e r b u r g e r l i j k e democratie tegen het f a s c i s m e en op de c o n o e n t r a t i e van alle volkskraohten tegen d i e n voornaams t e n v i j a n d , ondanks d e sabotage van de eensgezinde stri j a door de S.D.A.P,. Door h a a r m i j z e van optreden, h a a r verkiezingsprogram en de breede campagne, d i e z i j voerde on zoo g r o o t mogelijke kringen d e r bevolking .tot s t r i j d t e g e n h e t fascisme aan t e sporen, h e e f t de C.P.N, een b e l a n g r i j k e rol vervuld b i j h e t t e r u g d r i n gen van h e t f a s c i ~ m si n Nederland. ZONDER KAAR ZOU DIT NIET Z I J N BEFLEJXT. De C.P.Na h e e f t i n d e v e r k i e z i n g s s t r i j d de sympathie van breede massa's, ook b u i t e n de a r b e i d e r s k l a s s e en op h e t p l a t t e l a n d gewonnen, i n d e arbeidersmassa is de verhouding tusschen sociaal-democraten en communisten b e l a n g r i j k g u n s t i g e r geworden.
De t a c t i e k d e r C.P.N.
O
w
-. .
- 23
7 1
b
DE TACTIEK VAN DE C.P.N. WAS JUIST EN MOET I N DE TOHCOMaT AANGEPAST AAN DE NIEUWE VERHOUDINGEN WORDEN VOORTGEZET. De v e r k i e z i n g s u i t s l a g der p a r t i j was e c h t e r i n d i v e r s e d e e l e n van h e t l a n d g e h e e l v e r s c h i l l e n d en er werd over h e t g e h e e l een vooruitgang b e r e i k t , d i e onbevredigend genoemd moet worden en n i e t i n overeenstemming i s met d e mogelijkheden. Do oorzaak h i e r v o o r l i g t i n oon a a n t a l r o c h t s - o p p o r t u n i s t i s c h o f o u t e n b i j d o doorvooring van do t a c t i o k on i n hot f o i t , d a t do p a r t i j o r n i o t i n goslaagd i s , a l l o doolctn dor p a r t i j voor oon onorgioko doorvooring van h a a r massa-politiek t e winnen. . Deze f o u t e n z i j n i n hoofdzaak de volgende: a. De p a r t i j l e i d i n g h e e f t n i e t t i j d i g de j u i s t e c o n c l u ~ i e sgetrokken u i t de economische o p l e v i n g en de w i j z i g i n g e n i n de economische t o e s t a n d , d i e z i c h i n de l a a t s t e maanden hebben v o l trokben. Daardoor h e e f t z i j n i e t voldoende r e k e n i n g gehouden m e t de uitwerking van d e z e economische o p l e v i n g op de massa en h e e f t z i j d e s t r i j d tegen h e t f a s c i s m e onvoldoende m e t d e s,trij d voor d e economische eischen verbonden. b , D e s c h e i d i n g s l i j n tusschen d e Communisten en Sociaal-democ r a t i s c h e p o l i t i e k werd op enkele punten verdoezeld i n h e t b i j zonder i n h e t vyaagstuk der democratie. I n h e t optreden teg,enwerd voor de g i f t i g e a a n v a l l e n d e r S.DOA.P.over de S'.D.A.P. l e i d i n g op h e t Communisme teruggeweken. De p r i n c i p i ë e l e s t r i j d tegen de p o l i t i e k van klassensamenwerking d e r r e c h t s c h e s o c i a a l democraten werd v e e l t e zwak gevoerd. De p a r t i j h e e f t onvoldoende b i j de s t r i j d t e r verdediging d e r b u r g e r l i j k e democratie gereageerd op d e campagne van "Eenheid door Democratie" en verzuimd op k r a c h t i g e w i j z e z i c h t e verwer e n tegen d e schunnige o p h i t s i n g tegen het Communisme en d e Sovjet-Unie, d i e door deze combinatie, van v r i jzinnig-dernouraten en r e c h t s c h e elementen u i t d e S.D.A.P. werd gevoerd. o. I n de campagne werd de r o l van de p a r t i j n i e t voldoende ond e r s t r e e p t a l s de merkelijke s o c i a l i s t i s c h e en democratische voorhoede van h e t p r o l e t a r i a a t , zonder welke geen s u c c e s v o l l e s t r i j d voor d e volksbelangen mogelijk i s . Daardoor werd b i j de massa n i e t voldoende h e t besef g e b r a o h t , d a t d e ondersteuning d e r C.P.N. n o o d z a k e l i j k i s om d e eenheid tegen h e t fascisme t e bevechten en wcrd vaak de meoning gewekt, d a t h e t o n v e r s c h i l l i g was, op welke democratische p a r t i j gestemd werd. de
-
_..
ie
c
I
I
-
i
.
-
-d ,
De s t r i j d tegen h e t Trotzkisme werd n i e t i n alle p l a a t s e n met voldoende k r a c h t gevoerd, D e vroeger getoonde zwakheid en terugwi:ken v o o r den v i j a n d b i j d e behandeling d e r t r o t z k i s ten-processen b l e e f i n v e r s c h i l l e n d e p l a a t sen b e s t a a n en h i n dorde de P a r t i j om de R , S , A . P . grondigor t e v c r s l a s n waardoor deze i n sommige p l a a t s e n nog stemmen won. e . “Het Volksdagblad” was i n opvoldoende mato oen wapon d o r p a r t i j i n do v o r k i o z i n g s s t r i j d , H o t wook t o r u g voor d o a a n v a l l o n van “Eonhoid door DomocratioIl on d o r o c h t s c h o S.D.A.P.l o i d o r s , d i o h e t Trotzkisme i n de Sovjet-Unie i n beecherming namen, t e r w i j l ook de s t r i j d t e g e n de R . S . A . P . t e zwak werd gevoerd, De r o l en de b e t e e k e n i s van de Communistische P a r t i j kwam i n h e t Wolksdagbladf1 n i e t naar voren f. V e r s c h i l l e n d e deelen van de P m t i j en van h e t kader aanvaar-. den de s t r i j d w i j z e tegen het f a s c i s m e , z o o a l s deze op h e t R . A . 1 . congres werd i n g e l u i d op p a s s i e v e w i j z e en bleven vasthouden aan de s e c t a r i s c h e methoden. D i t is oorzaak waarom de p a r t i j e e n e r z i j d s doordrong i n nieuwe lagen van d e massa, v o o r a l ond e r de b e d r i j f s a r b e i d e r s en vakvereenigingsleden en a n d e r z t j d s deelen van haar vroegere aanhang n i e t w i s t t e behouden. g. De p a r t i j l e i d i n g o v e r s c h a t t e de eigen krachten der p a r t i j . Z i j ging t e v e e l a f op de u i t e r l i j k e successen van d e a g i t a t i e en wekte t e g r o o t e verwachtingen omtrent eigen v e r k i e z i n g s - r e s u l t a t e n De a g i t a t ie-campagne t i j dens de verkiezingen gaf d e p a r t i j een t o t nu t o e ongekende aanraking met nieuwe lagen van de bevolking, d i e h a a r g u n s t i g o v o o r u i t z i c h t e n b i e d t v o o r v e r dore u i t b r o i d i n g van de p a r t i j - i n v l o e d . Deze nieuwe lagen konden e c h t e r , mede tengevolge van de f o u t e n d i e gemaakt werden, n i e t i n hun geheel e r voor gewonnen worden om o ste m e n D e op z i o h z e l f j u i s t e waarde d i e aan de aanklee t e r i n g van de openbare vergaderingen d o o r f i l m werd toegekend, l e i d d e h i e r en d a a r t o t o v e r d r i j v i n g en v e r vlakking en was n i e t aangepast aan h e t s t r i j d k a r a k t e r van onzo partij. Hierdoor word do p o l i t i o k o uitworking van d o oponbaro ver ga d w i n g e n vormind o r d De t e v e r doorgevoerde c e n t r a l i s a t i e van h e t a g i t a t i e - a p p a r a a t belemmerde h e t e i g e n i n i t i a t i e f van de p l a a t s e l i j k e p a r t i j - o r gani s a t i es
-
.
.
c
I
.
-
a
1 I
.
.
5.
2
- 25 5 . DE TAAK
f
-
-
-
Q
d
I N DE KOMEWDE T I J D .
I n de door d e verkiezingen geschapen nieuwe s i t u a t i e h e e f t de GeP.&. de voigeiide taken -;e v o r m l i e n , a . H e t concentreeren van a l l e krach’cen d e r 2 a r t i j op h e t orgaiiiseeren en s t u ~ e nvan m i s s a - a c t i e v o 3 r d e e i s c n e n van h e t u r gentie-program, i n het b i j z o n d e r i n d e b e d r i j v e n en van h e t g r o o t s t mogelijke eensgezinde v e r z e t d e r werkende bevolking t a gen de r e a c t i o n n a i r o p o l i t i e k dor ni’buwo rogeoring Colijn, b , V o o r t z o t t i n g van don s t r i j 6 togon hot f a s c i s m , aansporing t o t wraaknoming on waarschuwing togen hot b l i jvondo o r n s t i g o f a s c i s t i s c h e gevaar. Krachtige campagne tegen den o o r l o g en voor de vrede, voor de ontwikkeling van een b r a e d e s o l i d a r i t e i t s-act i e voor Spanje. o . V o o r t z e t t i n g en v e r s t e r k i n g van d e s t r i j d t e g e n h e t T r o t z k i s en b e s t r i j d i n g me t o t aan d e t o t a l e l i k w i d a t i e van d e R.S.A.P. van de t r o t z k i s t i s c h e invloeden i n de S.D.A.P.. K r a c h t i g e en bes l i s t e verdediging van de S o v j e t -Unie en z i j n b o l s j e w i s t i s c h e p a r t i j tegen e l k a a a n v a l en i n h e t b i j z o n d e r tegen de ondermijningspogingen van Nazi-Duitschland met d e h u l p der T r o t z k i s t e n . d. V e r s t e r k i n g van den s t r i j d voor h e t e e n h e i d s f r o n t , voor d e k o e r s op p e l f s t a n d i g e macht svorming der moderne arbeidersbeweg i n g door een s o c i a l i s t i s c h e s t r i j d p o l i t i e k . Hiervoor fs noodig de ontwikkeling van een kameraadschappelijke d i s c u s s i e en van gemeenschappelijke a c t i e s met de sociaal-demoo r a t e n n a a s t scherpe en z a k e l i j k e crit:i.ek op d e r e c h t s c h e p o l i tiek d e r S . D . A . P , van h e t ondergeschikt maken van de a r b e i d e r s beweging aan d e b o u r g e o i s i e , Oranjegezindheid e e d , . Ten o p z i c h t e van d e moderne vakbeweging is k r a c h t i g e v o o r t z e t ting noodig van het werk om deze vakbeweging door s t r i j d b a a r h e i d en i n l e d e n t a l t o v e r s t e r k e n , D e r e a c t i o n n a i r o uitzonder i n g s b e p a l i n g o n tegen d e communisten mooton ingotrokkon wordon. e. Krachtigo stollingnamo togon d o communiston-bostri j d i n g door E.d.D, on ontmaskoring dor g r o o t - k a p i t a l i s t i s c h o r o a c t i o n n a i r o n , d i e deze beweging onder d e valsche v l a g der ifdemocratieif voor hun e i g e n doeleinden tegen h e t volksbelang misbruiken, alsmede van hun rechts-sociaal-democrati sche handlangers a l s Vorrink, Lpmmers c.s.. f, Verbinding van d e m a s s a - a g i t a t i e voor d e d a g e l i j k s c h e p o l i tick met de p r i n c i p i e e l e propaganda voor het communisme sn d e Marxi st i s c h - L e n i n i s t i s c h e t h e o r i e
-
f‘.
DE3 C .P.N.
-
-
- 26 B ; . De vooruitgang van de C.P.N.
i n de Katholieke s t r e k e n toont de mogeli jkheden voor verdere u i t b r e i d i n g van de communistische invloed onder de k a t h o l i e k e m s s a , De propaganda en a c t i e onder de k a t h o l i e k e bo eren en midden stand e r G moet worden v o o r t g e z e t en m e t het doel druk uit. t e oefensn op d e R , K . S , P , en de katho-. liek-democrat i s c h e st rooming t e bevorderen. h. S t e l b l m a t i g v e r d e r e o r g a n i s a t i e van h e t werk op h e t p l a t t e land aan de hand van een s p e c i a a l program van a c t u e e l e e i s c h o n en door een aan d o verhoud-r-goa op h o t p l a t t o l a n d aangopasto worhothode. i. V o o r t z e t t i n g van h e t succesvol begonnen werk onder d e middens t a n d en het uitwerken van een program van e i s c h e n voor de m i d denstand. ;i.Krachtige bevordering van de vereeniging van a l l e a n t i - f a s c i s t i s c h e j e u g d o r g a n i s a t i e s t o t h e t scheppen van een breed f r o n t d e r jeugd. V e r s t e r k i n g van h e t communistische s c h o l i n g s - en o r g p n i s a t i e w e r k der p a r t i j onder de jeugd, k, V e r b e t e r i n g van de a c t i o der p a r t i j onder de vrouwen n a a r a a n l e i d i n g van d o v e r s c h e r p t e aanvallen. van f a s c i s t i s c h e en rea o t i o n n a i r e z i j d e op de p o s i t i o d o r vrouwen i n h o t b o d r i j f slovori on i n do maatschappij i n hot aigomoon. Het vormen van s p e c i a a l p a r t i j k a d e r u i t vrouwen.
-
-
-
6, DE POLITIEKE
EN ORGANISATORISCHE VERSTERKING DER PARTIJ.
H e t , ondanks h e t v e l e werk d a t v e r r i c h t werd, onbevredigende r e s u l t a a t van de p a r t i j i n d e verkiezingen h e e f t met s c h e r p t e de zwakte en t h e o r e t i s c h e ongeschooldheid van h e t p a r t i j k a d e r aangetoond. Om de gemaakte routen t e v e r b e t e r e n 8n de p a r t i j i n s t a a t t e s t e l l e n de zware taak t e v e r v u l l e n d i e h a a r wacht, i s een r e o r g a n i s a t i e van het p a r t i j k a d e r noodzakelijk m e t h e t d o e l d e gebleken tekortkomingen t e overwinnen. B i j de i n d e e l i n g van h e t kader en de s a m e n s t e l l i n g der l e i dende i n s t a n t i e s moet i n de e e r s t e p1aai;s worden g e l e t op een, i n de p r a k t i j k gebleken j u i s t p o l i t i e k i n z i c h t en beheersching der p a r t i j - p o l i t i e k , B i j de v e r v u l l i n g van l e i d e n d e f u n c t i e s i s t e n tweede een nauwe v e r b i n d i n g met de georganiseerde a r b e i d e r s k l a s s e o f h e t p l a t t e l a n d v e r e i s c h t en t e n derde ook de noodige bekwaamheid en g e s c h i k t h e i d voor h e t t e v e r r i c h t e n werk,
Om
I _
- 27 Om h e t kader i n s t a a t t e s t e l l e n z i c h z e l f s t a n d i g i n de s n e l wisselende s i t u a t i e s t e o r i g n t e e r e n i s een van d e voornaamste taken d e r p a r t i j h e t v e r s c h a f f e n van t h e o r e t i s c h e sohol i n g i n de grondbeginselen van het Marxisme-Leninisme en de t o e p a s s i n g daarvan i n de d a g e l i j k s c h e p o l i t i e k , i n d e c o n c r e t e Nederlandsche verhoudingen ,. H i e r t o e i s ook een eigen Nederlandsche t h e o r e t i s c h e l i t e r a t u u r n o o d z a k e l i j k . De verkiezingen hebben g r o o t e a a n t a l l e n a r b e i d e r s , middens t a n d e r s en plattelandsbewoners nader t o t onze p a r t i j gebracht. Een s t e l s e l m a t i g e werfcampagne t o t b e l a n g r i j k e u i t b r e i d i n g van de p a r t i j moet worden gevoerd en i n het b i j z o n d e r moeten nieuwe a f d e e l i n g e n worden o p g e r i c h t i n p l a a t s e n waar onze p a r t i j stemmen h e e f t behaald, doch nog geen o r g a n i s a t i e b e z i t . - H e t Volksdagblad moet, a l s een der voornaamste wapens d e r p a r t i j i n d e komende s t r i j d met de g r o o t s t e e n e r g i e worden v e r s t e r k t door het verdere v e r b e t e r e n van d e inhoud zoowel a l s pol i t i e k communistisch stri jdorgaan a l s op h e t gebied d e r informat i e , r e p o r t a g e enz. Een g r o o t e en volgehouden oampagne moet worden gevoerd om h e t l e z e r s t a l van h e t Volksdagblad s n e l u i t t e b r e i d e n . I n do p a r t i j moot op d e grondslag van doze r e s o l u t i o oon grondigo discutssio wordon govoord om door o r n s t i g o z o l f - c r i t i o k do zwakheden en fouten d e r p a r t i j t e v e r b e t e r e n en h e t s e c t a r i s m e v e r d e r t e overwinnen. Zonder i n k e t t e r j a g e r i j t e v e r v a l l e n moet d e p a r t i j l e i d i n g e c h t e r met b e s l i s t h e i d optreden t e g e n o p e n l i j k e of verborgen t e g e n s t a n d e r s van d e p a r t i j - p o l i t i e k en i n h e t b i j z o n d e r t e g e n T r o t z k i s t i s c h e dementen en h e t binnendringen van T r o t z k i s t i s c h e invloeden verhinderen. Zoowel i n de p a r t i j l e i d i n g a l s i n de geheele p a r t i j moet ges t r e d e n worden tegen de n e i g i n g t o t zelfvoldaanheid en overs c h a t t i n g van eigen krachten en moeten de p a r t i j k a d e r s gehard worden t o t h e t v e r r i c h t e n van de e r n s t i g e en volhardende a r beid i n d e massa, waardoor d e p a r t i j i n s t a a t z a l z i j n h a a r <;
.’e. V
,
*, , ú
groei en ohtwikkeling t o t e t r i jdbare massa-parti j voort t e z e t ten.
- 20 B.
LANDDAG
VA.NI DE
C .P.N.
gehouden t e Amsterdam op i9 S e p t . 1937 i n h e t R.A.1.-gebouw. ills i n z e t ran d o a c t i e tec;-;en d e Lieuwe Regeering C o l i j n , o r -
O
U
g a n i s e e r d e de C.P.N. een g r o o t e demonstratieve l a n d d B op i9 September 1'337 .Ln h e t R . A . I . -gabouw t e Amsterdam. Reeds<,lang t e voren was i n h e t Volksdagblad en andere communistische organen een i n t e n s i e v e a c t i e begonnen om de p a r t i j leden, sympathisanten en b e l a n g s t e l l e n d e n o v e r a l i n dei1 lande op t e wekken naar Amsterdam t e komen om gezamenlijk t e p r o t s s t e e r e n tegen d B r e a c t i o n n a i r e p o l i t i e k e plannen, d i e van de "Reg e e r i n g C o l i jn-Gosoling" t o wacht;on zouden z i j n , en t w e n s u i t den mond d e r l e i d e r s van d e C - P - N " t e hooren hoe de houding van d e arbeidersbeweging moet z i j n , om !leen uitweg t e vinden u i t d e p e r i o d e van a f b r a a k van h a a r s o c i a l e en economische p o s i t i e " . Deze landdag, d i e volgens de p a r t i j - o r g a n e n van g r o o t e r omvang zou z i j n dan de i n December i936 gehouden l a n d e l i j k e meet i n g , d i e door ruim 10.000 b e l a n g s t e l l e n d e n werd bijgewoond, werd voorbereid onder d e volgende leuzen: 1. Voor h e t h e r s t e l van h e t l o o n p e i l en s o c i a l e wetgeving van vóór d e c r i s i s . Meer werk: meer loon, meer s t e u n . 2. Weg met d e r e a c t i o n n a i r e bewapeningsplannen voor een d e 1 mocratische weermacht. 3 . Tegen f a s c i s m e en r e a c t i e , Handen a f van d e democratische volksrechten. Tegen d e c o a l i t i e Colijn-Goseling. P l a a t s voor de a r b e i d e r sbeneging Vermindering van d e v a s t e l a s t e n voor h e t p l a t t e l a n d , be4. p e r k i n g d e r b u r e a u c r a t i e b i j d e landbouwcrisiswetgeving. 5. Weg met d o f a s c i s t i s c h e o o r l o g s d r i j v e r s ! Voor eenheid d e r v o l k m a s s & ' s voor den vreoe! H e r s t e l van h e t i n t e r n a t i o n a a l r e c h t voor de Spaansche republiek. Wog met d e Japansohe r o o f o o r l o g togon China!
-
.
Geconstateard kan morden, d a t doza landdag n i s t gohoel aan do g o s t o l d e verwachtingen h o o f t voldaan. Het a a n t a l bozockors, zokor van haindo on v a r u i t a l l o doolon van hot land samsngostroomd, bedroog ruw goschat 8000 ( h o t u i t o r a a r d e n t h o u s i a s t v e r s l a g i n hot f ~ V o l k s d a g b l a dnoomt i~ h e t g G t a l 12.000 I h G t verslag in
-
In
29
-
Vo1kl1 e c h t e r ongeveer 6 0 0 0 ) . De v e r s i e r i n g van d e Zaal en d e g e h e e l e " m i s e e n scbne'i wag deze k e e r soberder gehouden dan d i e van d e meeting i n Deoember 1lHet
1936 Het podium was !.n d e k l e u r e n van d e Spaanscne v l a g opgebouwd, n.1. een paars-gekleurden a c h t e r g r o n d , waarop ,een g h e deoorat i e , t e r b i j l h e t s p r e k e r s g e s t o e l t e en d e t a f e l , waarachter h e t p r e s i d i u m had p l a a t s genomen, rood waren g e k l e u r d . Aan weersz i j d e n van d e z a a l w a r m g r o o t 0 blauwe doeken opgehangen, m a r op d e volgonde leuzun stonden vormold.
c
-
I
'
L
o<
ti
IlTegon do Rcgooring C o l i jn-Gosolin@l. V o o r hoogoro s t e u n u i t k e o r i n g en voor hoogcr loonll. "Voor v o r s t o r k i n g van h e t N,V,V." Voor " H e t Volksdagbladil werd een i n t e n s i e v e propaganda gemaakt. Voor de instandhouding van d i t b l a d werd t i j d e n s de pauze een c o l l e c t e gehouden, Aan het e i n d e van d e bijeenkomst werd opnieuw een c o l l e c t e gehouden, d i t m a a l e o h t e r voor de ondersteun i n g van den s t r i j d d e r Spaansohe a r b e i d e r 6. Spaansche vlaggen dienden h i t e r b i j a l s c o l l e c t e s c h a l e n . Verkocht werden ook bons, waarvan d e opbrengst moet dienen voor den i l l e g a l e n s t r i j d i n Duitschland. Door d e s t a k e r s u i t Deventer werden f o t o ' s van "de stakende d e v e n t e r a r b e i d e r s van d e Werkverschaffing Twente-Ri'jnkanalen" voor den p r i j s van 10 cont t e koop aangeboden on word met s t e u n l i j s t o n rondgegaan. De bijeenkomst werd o p g o l u i s t o r d door hot muziakkorps ilAvantill, d a b a l l o t g r o o p ilDynamoil, hot k i n dorkoor "Jong Amst Grdam" on J. Lcmai r e Jr. , doolamat i o . Naarmate de v e r g a d e r i n g l a n g e r g i n g duren,werden d e aanwezigen k e n n e l i j k ongeduldig, mede door h e t g r o o t e a a n t a l s p r e k e r s , d i e d e aandacht van h e t p u b l i e k n i e t meer konden trekken,. De bijeenkomst werd met een k o r t e i n l e i d i n g do0 geb. 28.3.1900 t e A m s t e r d a m , geopend, waarna door d e " I n t e r n a t i o n a l e r f werd gezongen. Daarop marcheerde d e communist i s c h e jeugd ( p l m . 200 j o n g e l i e d e h ) onder hoorngeschal en revol u t i o n n a i r e l i e d e r e n zingand, d e z a a l binnen, voorzien van gele e n blauwe vlaggen. Opvallend was d e g e e s t d r i f t d i e d e m i l i t a i r e muziek, welke t i j d e n s h a t d 6 f i l 6 t e n gehoore w e r d g e b r a c h t , verwekto. Saul Groot, geb. 19.7.1899 t e Amsterdam, besprak den a l gemeenen t o e s t a n d , waarin d e a r b e i d e r s k l a s s e momenteel v e r k e e r t ,
oef ende
-
30
-
oefende c r i t i e k u i t op h e t b e l e i d van de Regeering, o.a. ook inzake de maatregelen, welke door M i n i s t e r R o m e z i j n afgekondigd. H i j wees vervolgens op d e noodzakelijkheid, d a t d e a r b e i d e r s van hun w i l t o t v e r z e t tegen r e c c t i o n n a i r e r e g e e r i n g s p o l i t i e k b l i j k noeten g e m n . Nadaf h i j op v e r s t e r k i n g van d e moderne vakbeweging had aangedrongen, e i n d i g d e h i j z i j n r e d e met den o o r l o g t e v e r k l a r e n aan do Regetering Coli j n - G o s d i n g , oan oorl o g , - a l d u s s p r e k e r - zonder pardon. Nadat door een vrouw (&?genhoe) een oproep was gedaan aan a l l e vrouwen om mede t e s t r i j d e n t e g e n h e t fascisme en door J a n Lemaire J r . enkele r o v o l d t l o n n a i r e l i e d e r e n waren g e d e c l a meerd, t r a d a l s s p r e k e r (3’3 -.J--. K l a v e r u i t Deventer, een d e r l e i d e r s van d e w i l d e s t a k f n g I n d e werkverschaffing t e Deventer. Deze gaf een beschouwing over h e t c o n f l i c t i n d e werkverschaff i n g , u i t t e z i j n verontwaardiging over het f e i t , d a t a l l e a r b e i d e r s o r g a n i s a t i e s de s t a k e r s j n den s t e e k hebben g e l a t e n en v e r zocht den aanwezigen d a s t a k e r s moreel en f i n a n c i e e l t e steunen. Daarop sprak een Amsterdamsch w i n k e l i e r over den nood i n den middenstand en nam nadat een kinderkoor eenige l i e d e r e n t e n b e s t e had gegeven, h e t Tweede Kamerlid L.L.H.de V i s s e r h e t woord. H i j h i e l d een r e d e waarin e e n e r z - j d s d e n a r b e i d e r s gewezen werd d op h e t gevaar, d a t hun van d e z i j d e van he fascisme d r e i g t , ’ wer en a n d e r z i j d s de t o e s t a n d e n i n d e Sovjet-Unie v e r h e e r l i j k t . Omt r e n t de weermacht z e i d e h i j v o o r t s , d a t de communisten nimmer v o o r s t a n d e r s z i j n geweest van wearlooshaid. Spanje l o e r t e c h t e r h e t g r o o t e gevaar voor den vrodo gologen i n oen l o g o r doortrokken van f a o c i s t i c c h e elementen. Daarom w i l l e n de communisten een l e g e r op democratischen g r o n d s l a g , gezuiverd van vrienden van h e t fascisme. Z i j roepen dus n i e t : ‘{Weg m e t h e t leger’! doch: r t H i e r met het l e g e r s ’ . D e c l o u van den dag vormde d e r e d e van den p a r t i j v o o r z i t t e r N i c o l a a s Beuzemaker, geb. 6.12.1902 t e Amsterdam, d i e v e r s l a g u i t b r a c h t van z i j n e r v a r i n g e n , opgedaan gedurende z i j n v e r b l i j f i n Spanje. H i j braoht hulde aan de leden van d e I n t e r n a t i o n a l e Brigade e n i n h e t bijzonder aan d e Hollandsohe l e d e n d i e r B r l gade. De b e r i c h t g e v i n g I n de b u r g e r l i j k e bladen inzake h e t rons e l e n van personen voor d o Brigade door d e C.P.N.,noemde h i j eon leugen. De porsonun, d i e n a a r S p a n j s z i j n gegaan aldus sprek w d aa tt zz ii jj mooston w ii ss ttomn ,, d mooston vochton. vochton. Aan Aan h h ee tt ss ll o o tt van van zz ii jj n n k ee rr
P
C
U
-
-
i ,
-
31
-
betoog wekte h i j d e aanwezigen op den s t r i j d tegen h e t i n t e r n a t i o n a a l fascisme f i n a n c i e e l t e steunen. Door v e r s c h i l l e n d e s p r e k e r s , d i e ook nog h e t woord voerden, werd i n meerdere of mindere mate op h e t z e l f d e stramien doorgeborduurd, Coch z o o a l s r e e d s is gezegd, z i j konder, d e aandacht van h e t p u b l i e k n i e t meer t r e k k e n . Ten s l o t t e werden nog een d r i e t a l n o t i e s aangenomen, 66n ger i c h t a a n den M i n i s t e r van Economische Zaken, waarin algemeene n verhooging d e r steunnormen on verhooging d e r s a l a r i s s e n werd geëi6Cht; 66n a a n den P r e s i d e n t d e r Spaansche Republiek Azana en a a n den Volkenbond, en 66n aan den Commandant van de l l e I n t e r n a t i o n a l e Brigade t a Albaoete. Te 5.30 u u r werd d e landdag op d e g e b r u i k e l i j k e w i j z e gos l o t e n , U i t h e t g e h s e l e l a n d waren afgevaardigden aanwezig, Het g e h e e l d r o e g een opgewekt k a r a k t e r .
- 32 I11 a
Van een medewerker, d i e goed op d e hoogte i s van den p o l i t i e k e n t o e s t a n d i n Vlaanderen o n t vingen w i j een r a p p o r t betrafí'ende i n h e t begiii van d i t ; J a a r cpgernl cthte VI-aaascL-Comunigt i s c h e--Fartii. Aangezien h e t w a a r s c h i j n l i j k lijkt I d a t door d e o p r i c h t i n g vari dLen ? c C . € ' , een nauvCr cont a c t tusschen de Belgische communisten en de C.P.N. z a l o n t s t a a n dan t o t d u w e r , wordt d i t r a p p o r t t e r v o o r l i c h t i n g i n d i k Overzicht opgenomen.
-
DE VLAAMSCH-COMMITNI~~I~C'IE P A R T I J 2% HAAR EEESTEN LANDDAG TEFt GELEGENHEIP VAN Dg-.D.EI?KïHG VAN DEDJ GULDEN-SPORENSLAG, GMOUDEN OP 11 JULI 1237 TE.A?JTWEI?.PEN.
ALGEMEENE BESCHOWJINGEU Op 24 J a n u a r i van d i t j a a r werd t a G s i i t o p g e r i c h t d e Vlaamsche c
I
*
Y
Communistische P a r t i j . D i t f e j t was h o t u i t e i n d e l i j k r e s u l t a a t van een langdurigen s t r i j d binnen de Belgi-sche C o m u n i s t i s c h e P a r t i j , i n welke ten s l o t t e de Komintern tusschen beide gekomen is met h e t s t r i k t e bevel om een e i g e n Communistische P a r t i j i n Vlaanderen op t e r i c h t e n . Evenals i n a l l e andere p o l i t i e k e p a r t i j e n , meenden ook de Belgische Communisten na den oorl.og een u n i - b a r i s t i s o h e p a r t i j t e moeten, handhaven. Twee p a r t i jen i n B e l g i e , een Waalsche en een Vlaamsche, werd n o o d l o t t i g g e a c h t , Het zou m o e i l i j k z i j n ' dan denzelfden invloed t e behouden, h e t zou v e r s n i p p e r i n g van krachten o p l e v e r e n , t e r w i j l de t a a i s t r i j d i n den s t r i j d van h e t Communisme van geen b e t e e k e n i s werd g w c h t . I n t u s s c h e n b l e e f h e t m o e i l i j k , om h e t Comiinisme i n Vlaander e n ingang t e doen vinden. S l e c h t s t e Antwerpen, Gent en Mechelen konden a f d e e l i n g e n van eenige b e t e e k e i i i a worden o p g e r i c h t , doch i n h e t algemeen b l e e f de Communistische P a r t i j in Vlaander e n een zeer m o e i l i j k bestaar: beschoren. Onder de m i l i t a n t e vooraan.staande communisten waren nochtans v e r s c h i l l e n d e Vlamingen, a l s : Van Exterghem, Van den Boom, D r .Eilinnaert , D i e l e n , Verbraecken, d e gebroeders Akkermans, e n z . , d i e i n hun d i r e c t e omgeving tooh v e e l invloed hadden. Het verdroot hun, dat z i j h e t qua o r g a n i s a t i e n i e t v e r d e r konden brengen. Z i j zochten n a a r oorzaken en kwamen i n een n o t a , d i e r e e d s eenige j a r e n geleden aan d e Komin-bern werd overgemaakt t o t de volgende opmerkingen:
-
33
-
De Communistische P a r t i j i n B e l g i ë verwaarloost volkomen de n a t i o n a l i s t i s c h e gedachte, welke v o o r a l i n Vlaanderen l e e f t en b i j v e l e n s t e r k o r i s d m d e s o c i a l e tenctenz. De geaardhsid van h e t Vlaamsche volk i s geheel a n d e r s dan d i e van h e t Waelsche. Het i s onmogelijk tegenover beide bevolkingsgroepen met d e z e l f d e methoden op t e t r e d e n . H e t is onmogelijk, h e t Vlaamsche volk genoegzaam met b e s t u u r , brochures enz. t e bewerken, d a a r de meeste p u b l i c a t i e s i n de Fransche t a a l g e s t e l d z i j n en d u s i n h e t algemeen n i e t g e l e zen kunnen worden.
o
1
Derhalve s t e l d e n d e Vlaamsche Communisten voor, d e Belgische Communistische P a r t i j t e s p l i t s e n i n een Waelsche en Vlaamsche a f d e e l i n g met e i g e n b e s t u u r , welke twee a f d e e l i n g e n op f e d e r a t i e v e n g r o n d s l a g zougen samenwerken. Van de z i j d e d e r Waalsche en Fransch-Brusselsche Communisten is d i t v o o r s t e l scherp b e s t r e d e n . Onder meer werd aangevoerd: d a t op deze w i j z e h e t n a t i o n a l i s m e ook i n d e Communistische rangen t e s t e r k g e p r i k k e l d zou worden en op den voorgrond zou t r e d e n ; d a t nu dubbele kosten voor o r g a n i s a t i e en l e i d i n g noodig zouden z i j n . Daarnaast werd g e i n s i n u e e r d , d a t de w e r k e l i j k e bedoeling der Vlaamsche' Communistische kopstukken was, een g r o o t e r e r o l t e ' kunnen gaan s p e l e n dan voorheen en d a a r b i j d e Waalcche l e i d e r s i n d e schaduw t e z e t t e n . De Komintern h e e f t deze kwestie l a n g e n t i j d sleepende gehouden. S i n d s e c h t e r gedurende de l a a t s t e j a r e n de Vlaamsche z e l f standigheidsgedachte dermate gegroeid i s , d a t a p a r t e Vlaamsche p o l i t i e k e o r g a n i s a t i e s ook i n a n d e r e p a r t i j e n n o o d z a k e l i j k gea c h t werden en v o o r a l s i n d s over d e g e h e e l e wereld een opleving van d e n a t i o n a l i s t i s c h e gedachte t e bespeuren v a l t , h e e f t h e t standpunt d e r Vlaamsche Communisten gezegevierd. De Komintern besliste de n a t i o n a l i s t i s c h e gedachte i n den Communistischen s t r i j d i n t e schakelen en op b a s i s van d e n a t i o n a l e volksgemeenschap d e n s o c i a l i s t i s c h e n s t r i j d v o o r t t e z e t t e n . H e t b e s l u i t d i t onverwijld door t e voeren, werd genomen onm i d d e l l i j k na d e b e ë i n d i g i n g van d e Antwerpsche haven-arbeiderss t a k i n g , i n den zomer van 1936. Toen was gebleken, d a t h e t kader d e r Belgische Communistische P a r t i j n i e t den toon en d e middelen had kunnen vinden o m den s t r i j d t e i n t e n s i v e e r e n . Daartegenover
- 34 -
a
P
Daartegenover waren d e opposante, z.g. T r o t z k i s t i s c h e Communisten i n Antwerpen, door middel hunner Vlaamsche l e i d e r s en Vlaamsche v l u g s c h r i f t e n wel e r i n g e s l a a g d , invl-oed op d e massa i n Antwerpen an omgeving t e k r i j g e n . Onder l e i d i n g van Dr .Minriaert J e f van Exterg;iem 3 i e l o n en Van den Boom, werden i n h e t n a j a a r van i936 de voorbereidingen g e t r o f f e n voor de o p r i c h t i n g e e n e r Vlaamsche Communistische P a r t i j , welke op 24 J a n u a r i 1937 t e Gent een f e i t werd. Vooraanstaande personen i n deze P a r t i j z i j n nu, b u i t e n d e reeds genoemde personen: Hexsens, Van B e l l e , Baeide; Lode Rigout 6, Advocaat Claassens, e . a . S i n d s de l e i d i n g der Vlaamsche Communistische P a r t ; i j met d e o r g a n i s a t i e d e r P a r t i j begon, deed z i c h een z e e r e r n s t i g e handicap voor. I n h e t begin van d i t j a a r zou aan v e l e Communisten, d i e een b e t a a l d e f u n c t i e i n d e p a r t i j v e r v u l l e n , z i j n opgedragen als v r i j w i l l i g e r s naar Spanje t e v e r t r e k k e n . S l e c h t s diegenen, d i 3 onmisbaar waren of d i e een openbare p o l i t i 3ke f u n c t i e vervulden en wier verdwijnen t e v e e l opzien zou baren, mochten b l i j v e n . U i t de Antwerpsche agglomoratie a l l e e n r e e d s zouden s i n d s d i e n n i e t minder dan ruim 400 communisten n a a r Spanje z i j n gegaan. H e t waren meest leden d e r Roode M i l i t i e , d i e s t e e d s b i j v e r k i e z i n g e n , meetings'r3.d. a l s provocateurs optraden. Tot heden zouden van deze 400, ruim 100 communisten z i j n gesneuveld. Onder degenen, d i e vertrokken waren e c h t e r ook bekende i n t e l l e c t u e e l e n , d i e a l s s c h r i j v e r s en o r g a n i s a t o r s voor de p a r t i j van g r o o t belang waren. Eenige weken g e l e d e n i s b i j den "Los Angelos"-berg b i j Madrid gesneuveld Lode Verbraecken, d i e een e e e r voorname r o l gespeeld h e e f t . Z i j n echtgenoote i s nog s t e e d s een vooraanstaande f i g u u r i n de Communistische Voorts z i j n eenigen t i j d geleden gesneuveld, de zeer p o p u l a i r e gebroeders Akkermans. De propaga Geuns i s zwaar gewond opgenomen en i n J u l i aan d e gevolgen daarvan overleden. I
Q
Y
De propaganda en u i t g e v e r i j t e Antwerpen, De Cooninckplein, is t h a n s i n handen van Lode Rigouts. H e t gemis van de roode m i l i t i a n e n kwam z e e r d u i d e l i j k u i t b i j de Gulden Sporen-meeting i n h e t Antaerpsche S p o r t p a l e i s . Het, v i e l op d a t d e g e b r u i k e l i j k e "ordebewaardersi1,v e e l a l ongunstig uitziende .
I
-
D
F
35
-
ontbraken. u i t z i e n d e t y p e s , / I n hun p l a a t s zag men t h a n s meest j o n g e l u i , s t u d e n t e n , jonge a r b e i d e r s , e.d.. De l e i d i n g der Vlaamsche Communist i s c h e P a r t i j h e e f t natuurl i j k a l l e s e r o p g e z e t om de o r g a n i s a t i e d e r P a r t i j m e t k r a c h t door t e z e t t e n . Noch tegenover de Komintern, noch tegenover d e Waalsche Communisten, noch v o o r a l tegenover d e buitenwereld,zou z i j h e t f i g u u r w i l l e n s l a a n , van b i j d e geboorte d e r P a r t i j r e e d 6 lam gelegd t e z i j n , Vooral op gebied d e r i n t e l l e c t u e e l e v o o r l i c h t i n g kwam men krachten t e k o r t . Op d i t t e r r e i n werd een beroep gedaan op d e Communistische P a r t i j Nederland, d i e t h a n s a c h t e r de schermen, h u l p aan d e Vlaamsche Communistische P a r t i j s c h i j n t t o verleenen. Met h e t oog h i e r o p , had nog Zaterdagnamiddag i n h e t Communist i s c h gebouw, De Cooninckplein t e Antwerpen, een bespreking p l a a t s , tucschen afgevaardigden van d e C.P.N. u i t Den Haag, e n de Vlaamsche l e i d i n g . Een dezer voornaamste punten van b e s p r e k i n g vormde d e v e r z e k e r i n g van de u i t g a v e van h e t Vlaamsch-Cornm u n i s t i s c h e Weekblad "Het Vlaamsche Volk". D i t b l a d i s een a f t r e k s e l van "La Voix du Peuple" h e t F r a n s c h t a l i g e Communistische dagblad. Het u i t e r a a r d ouvoldoende a a n t a l abonné's kan d e u i t g a v e van een v o l l e t l i g g e o u t i l l e e r d Vlaamsch dagblad n i e t bedruipen. Overwogen werd i n hoever het Communistische Nederlandsche dagblad, h e t i'Volksdagbladi' kan b i jepringen. Overeengekomen werd, d a t d i t mogelijk zou z i j n , door d e iev e r i n g van m a t r i j z e n van d i e pagina t 8 algemeene communistische l e c t u u r , d i e ook voor Vlaanderen d i e n s t i g i s . I n Antwerpen, zoowel a l s t e Gent, zouden voorts enkele Nederlandsohe Communisten z i j n g e p l a a t s t , d i e a c h t e r de schermen z u l l e n helpen b i j d e n o r g a n i s a t o r i s c h e n , p r o p a g a n d i s t i s c h e n en p r o vo ca t o r i sch en a r bei d . Zaterdagnamiddag, 10 J u l i , was een gezelschap van ongeveer 100 Haagsche Communisten, wtiaronder c i r c a 40 vrouwen, n a a r Antwerpen gekomen. Onder deze communisten waren verscheiden vooraanstaande f u n c t i o n a r i s s e n , d i e Zaterdagavond l a n g d u r i g m e t de Vlaamsche l e i d i n g hebben vergaderd. Voor de t e maken kosten voor d e o r g a n i s a t i e d e r P a r t i j , had de Vlaamsche l e i d i n g t o t hedsn d e beschikking over e x t r a - c r e d i e t e n d e r Komintern, Evenwel i s j u i s t e e n d e z e r dagen b e r i o h t Rekomen,
- 36 -
C
F
-
gekomen, d a t men z i c h a l s p a r t i j v o o r a l wat de o r g a n i s a t i e zoo s n e l mogelijk moet z i e n t e bedruipen, aangezien betreft daarvoor geen gelden meer beschikbaar g e s t e l d kunnen worden Het i s deze kwestie, d i e d e Vlaamsche l e i d i n g m e t g r o o t e zorg vervult a Kiervoren was sprake van d e roode M i l i t i a n s n , d i e t h a n s o n t braken en vervangen bleken door jongelui. Tot goed b e g r i p h i e r v a n h e t volgende: De ontwikkelingsgang van den Vlaamschen p o l i t i e k e n s t r i j d na den o o r l o g , was d e volgende: U i t den wereldoorlog kwamen d e f r o n t s o l d a t e n van v e r s c h i l l e n de p o l i t i e k e g e z i n d t e n , a l l e n b e z i e l d met deze overheerschende gedachte: Vlaamsch-nationalistisch en Anti-Belgisch. H e t was de z.g. F r o n t p a r t i j d i e aan den p o l i t i e k e n s t r i j d g i n g deelnemen, a l s d e politi* p a r t i j van de a n t í - B e l g i s c h e Vlamingen. D i e F r o n t p a r t i j vereenigde communistisch gezinden, zoowel a l s k a t h o l i e k e n , l i b e r a l e n , zoowel a l s s o c i a l i s t e n . Na eenige j a r e n kwamen i n Vlaanderen nog andere Vlaamsch-nat i o n a l i s t i s c h e groepon omhoog, t e r w i j l o u d - a c t i v i s t e n , d i e hun s t r a f u i t g e b o e t hadden, of d i e van d e arnnestiowetten van 1926 p r o f i t e e r e n konden, z i c h a c t i e f met den Vlaamschen s t r i j d gingen b e z i g houden. Al deze groepeeringen, d i e een t i j d l a n g op goed geluk a f , n a a s t elkander en n a a s t de z.g. F r o n t e r s o p t r a d e n , hebben z i c h t e n o p z i c h t e van den p a r l e m e n t a i r - p o l i t ieken a r b e i d , vereenigd i n een z . g , Godsvrede. Elke groep b l e e f evenwel op sociaal-economisch gebied geheel op zich z e l f v o o r t b e s t a a n , maar eensgezind was de p o l i t i e k e houding tegenover den Belgischen Staat. Ter bescherming van d e Vlaamsche betoogingen en b i jeenkomsten, werd i n d i e dagen o p g e r i c h t d e Z . Q . Vlaamsche m i l i t i e , of d e [Wlaamsche Jonge Wacht". Het werd een s t e r k v e r b r e i d e o r g a n i s a t i e , op m i l i t a i r e n l e e s t geschoeid. Berucht u i t d i e dagen z i j n d e v e e l v u l d i g e k l o p p a r t i jen dezer Jonge Wachten met S o c i a l i s t e n e n Communisten. D i t ging goed t o t ongeveer 1931. I n d e geheele wereld en ook i n B e l g i ë , begon toen h e t s o c i a l e element i n den
.
a t e s o c i a l e problemen.
Toen t r a d J o r i s van Severen op, d i e d e denkbeelden n a a r voren pr o g r a m
9
c
-
37
-
programma t e beschouwen en deze t e koppelen a a n den volkschen, n a t i o n a l i s t i s c h e n s t r i j d . Merkwaardig i s , d a t een der Communist i s c h e kopstukken van t h a n s , Dielen, a l s toenmalige Vlaamsche Jonge Wacht, h e t e e r s t corporatisme t e r s p r a k e b r a c h t , dat l a t e r d e d r i j v e n d e k r a c h t van h e t Verbond van Diets9ha N a t i o n a a l S o c i a l i s m e , h e t Verdinaso, zou worden. Van Severen w i s t de Jonge Wachten geheel onder z i j n i n v l o e d t e k r i j g e n , zoodat i n 1933 v r i j w e l g e h e e l de Vlaamsche m i l i t i e overging i n de m i l i t i e van h e t Verdinaso, Doch ook h i e r werkten d e s o c i a l e t e g e n s t e l l i n g e n v o o r t en toen daarenboven d e Belgische Regeering de D i n a s o - m i l i t i e onwett e l i j k v e r k l a a r d e en o p h i e f , z e t t e z i c h over de h e e l e l i n i e een verbrokkeling i n . De Jonge Vlamingen voegden z i c h t o e n , a l n a a r g e l a n g hun s o c i a a l - p o l i t i e k e o p v a t t i n g e n , b i j de S t a a t s k a t h o l i e ken, h e t Verdinaso, d e Vlaamsch-Nationalistische V o l k s p a r t i j en de Communisten. Hierdoor komt h e t d a t de Vlaamsch Communistische P a r t i j t h a n s d e beschikking h e e f t over een v r i j g r o o t a a n t a l jonge k r a c h t e n , meest van g o e d - b u r g e r l i jken h u i z e , meest ex-studenten van athenaeum, normaalschool of u n i v e r s i t e i t , d i e voorheen als jonge wacht nog een t i j d l a n g i n h e t Verdinaso hebben gestaan. De Communistischen s t r i j d i n Vlaanderen h e e f t s t e e d s s t e r k onder den invloed g e s t a a n van d e o u d - a c t i v i s t e n J e f van Exterghem, Dr.Minnaert, Rosa d e Guchtenaere 8.8. en van e e n i g e oud-fronts o l d a t e n d e r F r o n t p a r t i j , z o o a l s Van den Boom. Een t i j d l a n g verdwenen deze f i g u r e n naar het a c h t e r p l a n , omdat Moscou hen ervan v e r d a c h t meer Vlaamsch-Nationalistisch, dan Communistisch t e z i j n . Nu i s hun t i j d weer aangebroken. De o p z e t , om h e t n a t i o n a l i s t i s c h element zoo b e l a n g r i j k i n den communist ischen s t r i j d n a a r voren t e l a t e n komen, i s dan ook v o o r a l hun werk.
Als e e r s t e proeve van hun kunnen en t e v e n s a l s d e m o n s t r a t i e van d e Vlaamschgeaindheidtl van de nieuwe Vlaamsch-Communist isohe P a r t i j , werd Zondag t e Antwerpen, de b i j u i t s t e k n a t i o n a l e Vlaamsche f e e s t d a g van d e n Slag d e r Gulden Sporen, g e v i e r d . De s l a g en d e overwinning van 1302 wordt door d e communisten u i t g e l e g d a l s d e overwinning van d e Vlaamsche boeren en ambachtsl i e d e n op de k a p i t d i s t i s c h e verdrukkers van d i e dagen, d i e de Fransche e d e l l i e d e n hadden t e h u l p geroepen, om h e t volk eronder t e houden. Men
-
1
-
"ri
7
38
-
Men rekende op een deelname van ongeveer 12.000 Communisten i n h e t Antwerpsche S p o r t p a l e i s . Naar g l o b a l e , maar s e r i e u z e s c h a t t i n g , waren e r ongevoor van 4000 t o t SOOO. V l u c h t i g boschouwd, maakte h o t g e h c s l t o c h b r c l e o n i g e n indruk en l e e k h e t meer dan h s t i n w e r k e l i j k h e i d mas. De bekende Vlaamsch-nationalistische leuzen hingen ook h i e r op g r o o t e spandoeken aangegeven, z i j h e t .in communi s t is chen g e e s t g e w i j z i g d . Z i j luidden: "Het Spaansche Volksfront gaf z e l f b e s t u u r aan d e Katalanen en Basken", "Tegen de H i t l e r a g e n t e n van V.N.V. en Rext1, itVlaanderen w i l z e l f b e s t u u r , Vrede, V r i j h e i d en Welstand", itVoor een V r i j Volk i n een V r i j Vlaanderentt. Aanwezig waren 30 vlaggen van a f d e e l i n g e n , rond een Vlaamsohe Leeuwenvlag. Het p u b l i e k , bestaande b i j n a u i t s l u i t e n d u i t Vlamingen, met een a a n t a l Walen en een h o n d e r d t a l Nederlanders, was geheel kalm. Tamelijk bourgeois-uit x i ende a r b e i d e r s-op-hun-Zondags, wnearbi j h e t o p v i e l , d a t z i j zoo r u s t i g waren. Wel waren e r v e l e v r i j schrander u i t z i e n d e mannen en vrouwen o n d e r , een zekere e l i t e waarvan er velen v r o e g e r aan den anderen kant g e s t a a n hebben. Op het podium namen p l a a t s : Van den Boom, Hexsens, Minnaert, Relecom, Van Belle, Bosson, en Baelde en Van Exterghem. VoorzitBer was Jef van Exterghem. Voor d e meeting werden leut e r Vlaemsche l i e d e r e n uitgezonden per miarofoon, z e l f s " 0 , Kruis e , den Vlaming". De g e h e e l e meeting stond i n h e t teeken van propaganda voor h e t Spaansche Volksfront en voor een Vlaamsch-Volksfront i n Vlaanderen. De redevoeringen v e r schenen i n e x t e n s o , i n een spoed-uitgave van h e t Communistisch Weekblad " H e t Vlaamsche Volkll. Buitengewoon s u g g e s t i e f en ophitsend was een spreekkoor u i t Antwerpen, d a t gedichten van Jef Last voordroeg. Aan h e t eind d e r meeting werden e e n i g e r e s o l u t i e s aangenomen. Deze r e s o l u t i e s verklappen d e e i g e n l i j k e beweegredenen t o t h e t houden d e z e r meeting. I n de e e r s t e r e s o l u t i e wordt een beroep gedaan op h e t Verbond van Oud-Stri j d e r s o m i n navolging van d e samenwerking welke op 24 Mei bleek b i j d e Amnestie-betooging t e B r u s s e l , t e n s p o e d i g s t e een congres van a l l e Vlaamsche groepeer i n g e n , welka op democratisch standpunt s t a a n , b i j e e n t e roepen, om een b l i j v e n d e samenwerking t o t s t a n d t e brengen.
In
- 39 -
Y
I n de tweede r e s o l u t i e wordt een g r o e t g e r i c h t t o t d e s o c i a l i s t e n , t i j d e n s hun Gulden-Sporenherdenking i n Brugge en K o r t r i j k . en Kordt een beroep op hen gedaan o m t o t i n n i g e samenw erk ing t e kDmen. Opmerkelijk Ras de aanwezigheid s a n h e t Wlaamsche Kruis" (Geel Kruis op zwart v e l d ) h e t organisme, d a t i s g e s t i c h t t o t h e t v e r l e e n e n van medisohe h u l p op a l l e Vlaamsche bijeenkoma t e n , van welke r i c h t i n g ook. N a a f l o o p van d e meeting werd een b e t o o g i s door de s t a d Antwerpen gehouden, welke kalm en zonder i n c i d e n t e n v e r l i e p . Deze betooging duurde i n h e t voorbi j-marcheeren, ongeveer 10 minuten, Achter het vaandel van d e s t a d Antwerpen l i e p e n Nederlandsche Communisten t e n g e t a l e van c i r o a 60.
i
l
BIJLAGE 1.
-
DE INTERNATIONALE VERBINDINGEN. DE VIERDE INTERNIITIONALE! -.EN _---------_~
___--I-
T e r w i j l d e zomerconferentie onzer p a r t i j zich op grond van de v e r s t r e k t e i n f o r m a t i e s een o o r d e e l vormt over de l i j n van b e l e i d , d i e i n de a c h t e r o n s l i g g e n d e p e r i o d e i s getrokken, z a l z i j overeenkomstig de b e g i n s e l v e r k l a r i n g en h e t k a r a k t e r van onze partij 1. onvoorwaardelijk u i t s p r e k e n , d a t d e R.S.A.P. doelbewust s t e l l i n g neemt voor de Vieide I n t e r n a t i o n a l e , de konsekwent i e s t r e k t u i t h e t volkomen bankroet van Tweeda en Dordo I n t e r n a t i o n a l e , v i e r k a n t a f w i j s t de p o l i t i e k , d i e i n naam van d e s c h i j n e e n h e i d k n o e i t met de grondbeginselen van h e t , Marxisme en Leninisme; 2. vasthouden aan den s f e l - r e g e l : u i t s p r e k e n w a t i s en dus d e b e r e i d v e r k l a r i n g to-; medewerking aan d e v o o r b e r e i d i n g van de V i e r d e I n t e r n a t i o n a l e z i e n a l s de voorwaarde voor samenwerking i n i n t e r n a t i o n a a l verband, waaruit d u i d e l i j k v o o r t v l o e i t de a f w i j z i n g van bindingen m e t i n t e r n a t i o n a l e c e n t r a , d i e van twee wallen e t e n , en d i e e l k oogenblik. i n h e t moeras , van reformisme en S t a l i n i s m o kunnen omkomon; 3 . erkennen, d a t i n h e t h u i d i g e stadium van de ontwikkeling d e r i n t e r n a t i o n a l e a r b e i d er sbeweging v o o r t durend groepeer i n g e n z u l l e n o n t s t a a n ? d i e zioh i n d e r i c h t i n g van d e Vierde I n t e r n a t i o n a l e bewegen en d i e d a a r b i j geholpen moeten worden: i n d i t verband d e a e n s c h e l i j k h e i d erkennen van deelneming aan i n t e r n a t i o n a l e c o n f e r e n t i e s , waarin de mormaarden aanwezig z i j p voor d e verdediging van de i n z i c h t e n d e r p a r t i j ; 4. m e t dankbaarheid v a s t s t e l l e n , d a t w i j a l s R . S . A . P . gedurende den s t r i j d i n Spanje ook i n d i t o p z i c h t onze p l i c h t v e r vulden door v r i e n d s c h a p p e l i j k e betrekkingen met d e Spaansche P.O.U.M, t e onderhouden; h e t zou dwaasheid z i j n t e ontkennen, d a t de r e v o l u t i o n n a i r e s i t u a t i e , d i e z i c h v o o r a l i n Catalon i ë bevond, van een b e l a n g r i j k e opschuiving van de P.O.U.M. n a a r l i n k s gesproken kan worden. Van deze opschuiving i s d e breuk t u s s c h e n de P.O.U.hl. en d e bedorven l é i d i n g van de Duitsche S . A , P , h e t gevolg g e m e s t Dezo opschuiving gaf' aan do i n u i t z i c h t g e s t e l d e c o n f o r c n t i o t o Barcelona b i j , zondere m a r d o ; 5. h e t t e g e n m o r d i g e i n t e r n a t i o n a l e s e c r e t a r i a a t voor d e Vierde I n t e r n a t i o n a l e n i e t a n d e r s t e z i e n dan als 66n van de kracht e n , die z i c h aan de v o o r b e r e i d i n g van d i e V i e r d e I n t e r n a tionale w i l l e n wijden; e l k bindend vermogen moet aan d i t centrum ontzegd worden. S l e c h t s een c o n f e r e n t i e van i n t e r n a t i o n a l e n a a r d van a l l e groepeeringen, d i e met toenemende k l a a r h e i d op de s t i c h t i n g van d e V i e r d e I n t e r n a t i o n a l e aans t u r e n , kan een v r u c h t b a r e samenvatting van k r a c h t e n mogoli jk maken. De R.S.A.P. moat z i c h v r i j h e i d van handolon e n van r o v o l u t i o n n a i r o k r i t i o k , t on o p z i c h t o van h o t bostaando i n t o r n a t i o n a l o centrum, dat op abnormalo on o n o r g a n i s a t o r i s c h o w i j z o word vorwokt, voorbohoudon, D e R e v o l u t i o n n a i r S o c i a l i s t i s c h e A r b e i d e r s p a r t i j i n Nederland b l i j f t z i c h als een d e r k r a c h t e n z i e n , d i e voor h e r g r o e p e e r i n g van d e i n t e r n a t ioiiale a r b e i d e r sbeneging h e t o p e n l i j k g e t u i g e n voor de V i e r d e I n t e r n a t i o n a l e a l s onmisbaar beschouwen. De zomero o n f e r e n t i e b e s l u i t , dat de p a r t i j l e i d i n g i n d i e n g e e s t h a a r int e r n a t ionalen arbeid z a l voortzetten
.
.L
\.
.
\