Bijlage 1 Resultaten papieren enquête Vraag 1 Bent u: Burger Onderneme r Architect Ontwerper Aannemer Adviseur Anders, namelijk
29 8 6 5 7 Zie *
4
* Lid werkgroep. * Ontwikkelaar nieuwe bouwmethoden en materiaaltoepassing. * Onderwijs stafbureau. * Bestuurslid stichting. Vraag 2 Bent u op de hoogte van het huidige welstandsbeleid (welstandsbeleid dat per 1 juni 2012 geldt)? Ja Nee Niet ingevuld
21 37 1
Vraag 2a Zo ja: Op welke wijze bent u hiervan op de hoogte gebracht? BerkelBericht Informatie via loket Website Gemeente Berkelland Via het werk Anders, namelijk Niet ingevuld
Zie *
* Krant * Via onze adviseur tijdens de bouw/voorbereiding * Architect
4 2 4 9 3 2
Vraag 3 Binnen de gemeente Berkelland hebben we drie welstandsvrije gebieden aangewezen. Weet u welke gebieden dit zijn? Ja, namelijk
1 van 3 2 van 3 3 van 3 Zie *
Nee
2 5 52
*) Inclusief foute antwoorden. Vraag 4 Denkt u dat de burger, een ondernemer of uw “buren” om kunnen gaan met deze verantwoordelijkheid? Ja Nee Geen mening Niet ingevuld Twijfelachtig
Burger 33 18 5 3
Ondernemer 26 16 9 5 2
“Buren” 25 17 10 4 1
Totaal 84 51 24 12 3
Eventuele toelichting:
De ‘plichtsbeseffe’ burger die netjes doet wat mag, is de dupe van diegene die
het niet doen. Zo ook in onze buurt. Houd je je aan de regels, past je auto net niet onder de carport. 2 huizen verder houden ze zich er niet aan en past het wel. Vage uitleg, wees duidelijk waardoor alle burgers begrijpen wat er bedoeld wordt. Ik heb bijv. nooit gehoord van een romney… geef liever een voorbeeld met een plaatje! Als kaders niet meer getoetst kunnen worden en verantwoordelijken niet meer kunnen worden aangesproken op de kwaliteit van een bouwwerk verwateren kaders. Ik denk dat men hier niet met deze verantwoordelijkheid om kan gaan. 20% gaat het verpesten voor de rest. Gaat altijd discussie geven. Ondernemer en buren zien het volgens mij altijd anders dan de buren met als gevolg slechte burenrelatie. Ondernemer: daar twijfel ik, omdat ik veel commerciële panden niet vindt passen in hun omgeving. Ondernemer twijfelachtig i.v.m. commerciële belangen boven uiterlijk. De gemiddelde burger wil een goed aanzien van zijn woning. Ja, optimistisch ingesteld. Maar het resultaat is geheel afhankelijk van kennis/budget en smaak. Deskundige begeleiding zou daarbij welkom/raadzaam zijn. De welstandscommissie heb ik altijd al een onzinnig iets gevonden. In het verleden al een keer een aanvaring/gesprek mee gehad over onzinnig iets. Een burger als ik gaat eerst met de buren zijn plannen kenbaar maken voordat hij of zij een omgevingsvergunning aan gaat vragen. Bij een ondernemer speelt vaak het geldelijk belang hoger. Ligt ook aan de onderlinge verhoudingen vooraf/verleden/historie.
Er zijn altijd mensen die dwars willen doen. Ja, met randvoorwaarden kaphoogte + inhoud m³. Bang voor verrommeling in deze gebieden. Iets van beleid is een pré! Algemene richtlijnen blijven voor iedereen noodzakelijk. Bijvoorbeeld grootte van een bouwwerk, mate van bebouwing. Bij sprake van een geregistreerd architectenbureau zal de context uitgangspunt zijn, waardoor er qua ruimtelijke kwaliteit nooit sprake zal zijn van een exces! Dit soort keuzes zijn vaak voor meerdere uitleg vatbaar. Achteraf corrigeren is een zwakte bod. Burger (opdrachtgever) zal in eigen belang handelen. Rechtstreeks contact met de aannemer. Economische “kwaliteit” gaat voor esthetische kwaliteit. Je hebt altijd een coördinator nodig die kan sturen. Daar is iedereen bij gebaat. “Buren” afhankelijk van onderlinge verstandhouding. Het eigen voordeel kan groot zijn, maar niet altijd in het belang van een andere partij. Omdat ze hier weinig verstand van hebben Zit nooit op 1 lijn met de gemeente Een ieder denkt er anders over of iets mooi is of kan worden bestempeld als een exces. Er zijn heel veel mensen met een slechte smaak. Zelfs z.g. deskundigen. Technisch in orde maar het ziet er niet uit.
Vraag 5 Stel u gaat bouwen in een welstandsvrij gebied. Zou u dan voor een ander uiterlijk voor uw bouwwerk kiezen dan als u zou bouwen in een welstandsplichtig gebied? Ja Nee Geen mening Niet ingevuld
17 37 4 1
Eventuele toelichting:
Waarschijnlijk niet, omdat ik het zelf ook belangrijk vindt dat het een passend
geheel wordt. Door deskundig advies en op basis van een positieve welstandsdiscussie kon het ontwerp rijker worden en de beleveniswaarde hoger. Zie toelichting op vraag 4 (Ondernemer twijfelachtig i.v.m. commerciële belangen boven uiterlijk. De gemiddelde burger wil een goed aanzien van zijn woning). Dan bouw je hoe je het zelf wil hebben. Ik moest kiezen voor een jaren ’30 woning. Mijn voorkeur lag voor de Engelse stijl. Keuze vrij, dus andere uitgangspunten. Misschien, wel passend in buurt/omgeving en i.o.m. buurt. Niet alleen uiterlijk, maar waarschijnlijk ook de plek/plaats van het bouwwerk. Aanpassing aan de omgeving. Als architect zou ik gebruik maken van die vrijheid. Ruimtelijke kwaliteit moet breder worden gezien dan alleen “mijn” bouwwerk.
Vrijheid m.b.t. welstand betekent niet automatisch vrijblijvendheid, je bent de context verplicht een passend object te creëren.
Als architect ken ik mijn kwaliteiten en die van de opdrachtgever en de omgeving
waarin gebouwd wordt. Uitgangspunt is een gebouw te ontwerpen voor de toekomst. In zo’n gebied zijn meer mogelijkheden om “eigen” creatieve vormen (en materialen) te realiseren. Omdat ik dan de kans hiervoor krijg. Ik zou altijd een architect in de arm nemen om een mooi bouwwerk te realiseren. Onbewust denk ik wel. Om problemen te voorkomen. Welstandsplichtig gebied allerlei voorwaarden en richtlijnen waaraan moet worden voldaan.
Vraag 6 Kunt u aangeven in hoeverre u het met de volgende uitspraken eens of niet eens bent? Mee eens
1) Het is goed dat er
Niet mee eens 12
Totaal
41
Geen mening 6
19
13
27
59
34
8
15
57
49
8
2
59
28
12
19
59
29
8
22
59
59
welstandsvrij gebieden zijn
2) Welstandsvrij bouwen leidt tot 3) 4) 5) 6)
aantasting van de ruimtelijke kwaliteit Er zitten meer positieve kanten dan negatieve kanten aan welstandsvrije gebieden Als er sprake is van een exces moet er altijd een mogelijkheid zijn om er tegen op te treden De burger/ondernemer kan heel goed zelf bepalen wat een passend bouwwerk is Welstandsvrij bouwen mag alleen als het ontwerp door een deskundige wordt gemaakt
Eventuele toelichting:
Ad 2) Zou kunnen. Stel verplicht dat burgers aantonen dat er een percentage van
+/- 50% voor is. Door middel van een gratis enquête online voor medeburgers binnen een straal van 5 km o.i.d.. Dit moet dan naar de gemeente gestuurd worden. Maatstaven voor welstand zijn zeer subjectief. Wat ‘deskundige’ mooi vindt komt niet altijd overeen met wat burger mooi vindt => mooi = subjectief. Vrijheid van bouwen moet mogelijk zijn. Het moet echter wel passen in de omgeving. Ad 5) Volgens mij kan iedereen bepalen of een bouwwerk passend is of niet. Wel is het in sommige gevallen afhankelijk van wat het budget voor het bouwwerk is, of het passend is of niet (passend is meestal duurder). Ad 6) Een constructeur (deskundige) toetst de constructieve veiligheid voor een bouwwerk. Esthetische kwaliteit/belevingswaarde moet ook getoetst worden door een deskundige.
Ad 5) Ligt aan functie/doel/belang. Ad 6) Constructief getoetst. T.a.v. materialen en constructie is toetsing (ook
achteraf) nodig. In vele gevallen zal men toch kiezen voor een goede woning met uitstraling, eens wordt het huis weer verkocht. Ad 6) deskundige = bouwondernemer en/of architect. Niet iedereen heeft gevoel voor een “goede smaak”, derhalve voorstander van een erkend bureau. Geef de professional/specialist het vertrouwen dat het verdiend en laat de kwaliteit van de ruimtelijke kwaliteit niet afhangen van de subjectiviteit die welstand heet. Verplichting om te kiezen voor een architect. Ook indien er een deskundige het ontwerp maakt is een coördinerend architect gewenst (niet een ambtenaar). Wat is de definitie van deskundigheid? Welstandsvrij bouwen wel/niet is te divers om te beantwoorden met een paar vragen. Controle op kwaliteit blijft - afhankelijk van het project- belangrijk. De welstand kan ook de ontwerper/architect soms ondersteunen-meerwaarde geven aan een project - Heldere blik. Wanneer je een huis/pand koopt of gaat bouwen is het essentieel dat de voorwaarden die bepalend zijn voor het ontwerp duidelijk zijn en niet na verloop van jaren wijzigen. Het moet passen in het gebied, omgeving waar gebouwd wordt. Wat heet deskundig? Welstandsvrije gebieden liefst in nieuwe plannen of uitbreidingen.
Vraag 7 Heeft u zelf wel eens iets te maken gehad met welstandsvrije gebieden? (bijvoorbeeld naar aanleiding van een bouwaanvraag of welstandsvrije bouwwerken in uw omgeving). Ja Nee
21 38
Vraag 7a Zo ja: Hoe heeft u dit ervaren? Positief Negatief Geen mening Niet ingevuld
10 6 4 1
Vraag 8 Heeft u de laatste 2 jaar gemerkt dat er welstandsvrije gebieden zijn in de gemeente Berkelland? Ja Nee Niet ingevuld
9 47 2
Vraag 8a Zo ja, vindt u dat er in de welstandsvrije gebieden een zichtbare verandering (positief of negatief) in de ruimtelijke kwaliteit plaatsvindt? Ja, positief Ja, negatief Nee, geen verschil Geen mening
2 3 3 1
Vraag 9 Vindt u dat de proefperiode van twee jaar lang genoeg is om voldoende ervaring op te doen met welstandsvrije gebieden? Ja Nee, want Geen mening Niet ingevuld
Zie * Zie ** Zie ***
23 21 14 1
* Hoeveel projecten zijn na 2 jaar geheel afgerond? * Mag wat langer zijn. * Van beginnen met regelen voor bouwen tot er iets staat duurt lang. * 10 jaar minimaal, menigeen kent niet eens dit fenomeen! * Door crisis is relatieve aantal bouwwerken klein. * Om goed het effect te zien heb je meer tijd nodig (bv. beplanting, inrichting omgeving). * Is erg kort voor grote gebouwen. * Vanwege recessie is er weinig gebouwd. * Door de recessie wordt er onvoldoende gebouwd. * Woning staat dan niet lang genoeg voor respons uit de plaats. * Er zijn te weinig activiteiten in de genoemde periode. * Te korte periode. Nu nog te weinig bekend bij mensen. * Niets van bekent bij de inwoners en wat het inhoud. * Er is niet veel gebouwd de laatste 2 jaar. * Er wordt te weinig gebouwd. * Er moeten gebieden gekozen worden waar (meer) wordt ontwikkeld! * Van start ontwerp tot einde bouw is vaak +/- 2 jaar. Het resultaat op meerdere projecten duurt dus langer termijn van beoordeling verruimen. * Deze tijd is te kort, zeker in een periode waarin er sprake is van bevolkingskrimp, waarop de Achterhoek een behoorlijke rem heeft gezet op de mogelijkheid om te bouwen of mee te werken aan nieuwbouw. * Alles is nog te onduidelijk voor iedereen. * Om dit goed te toetsen moet de proefperiode langer zijn. * Dit is afhankelijk van de bouwproductie en bepaalde ontwikkelingen o.a. nieuwe materiaaltoepassingen en bouwmethoden. ** Als burgers (met bouwvergunning uit 2012) weten wij van “niks”. *** Burgers moeten beter geïnformeerd worden. Ik heb geen flyer hierover gezien!
Vraag 10 Maak de volgende zin af: De gemeente Berkelland moet de proef met welstandsvrije gebieden: De komende 3 jaar voortzetten met de huidige drie welstandsvrije gebieden (kern Beltrum, Woongebieden kern Neede en Bedrijventerreinen Borculo) Uitbreiden naar alle kleine kernen, woongebieden en bedrijventerreinen Uitbreiden naar alle gebieden binnen de bebouwde kom (dus inclusief centrum en historisch gebied en linten) Uitbreiden naar alle gebieden (dus gehele gemeente) Beëindigen en geen welstandsvrije gebieden aanwijzen Anders, namelijk Niet ingevuld
15
8 3
Zie *
14 6
Zie ** Zie ***
12 3
* De gemeente/deskundigen zouden bij de behandeling van een bouwaanvraag reeds met een kritisch oog naar excessen kunnen kijken. Alternatief zou kunnen zijn dat burgers/ontwerpers vooraf al een globaal idee laten toetsen bij de gemeente. Ik heb dit zelf vrijblijvend gedaan en heb dit als zeer positief ervaren, waarbij het uiteindelijke resultaat dat samen met een medewerker van de gemeente is gerealiseerd vele malen beter is geworden dan het aanvankelijke idee. Ben derhalve zeer positief over de medewerking van de gemeente in alle facetten van het bouwtraject! * Houdt Berkelland aantrekkelijk en levendig vergrijzing.
** Geen mening, ik zit onvoldoende in de materie om hier een oordeel over te kunnen geven. ** Beëindigen en zorgdragen voor een verantwoord ontwerp welke architectonische verpaupering tegen gaat. Voorbeeld van verpaupering is de Oudestraat in Neede. Van oudsher een straat met monumentale panden welke door gebruik van verkeerde materialen geheel ontwricht is. ** Welstand moet wel blijven, maar moet goed kijken naar passende en open staan voor vernieuwde ideeën. ** Gehele gemeente deels welstandsvrij maken. Dus wel toezicht op de globale bouw, maar stoppen met gemier over kleinigheden. ** Welstandsvrij? Dan architect. ** Evalueren waar het goed gaat, dat aanhouden. Daar waar welstandsvrij veel problemen gaf, e.e.a. terugdraaien. ** Welstandsvrij als er met een architect wordt gewerkt (beschermde titel/opleidingseisen etc.) dan is welstand overbodig. ** Evalueren met een brede doelgroep (zie als voorbeeld Oost Gelre). ** Beperkte welstand nog wenselijk, maar minder regels. ** De komende 3 jaar voortzetten met de huidige drie welstandsvrije gebieden (kern Beltrum, Woongebieden kern Neede en Bedrijventerreinen Borculo) + gedeelte van Eibergen kern. Dit om een ander soort publiek het te laten ervaren om zo tot een goede mening te komen. ** Hoe ervaren de eigenaren/belanghebbenden van deze gebieden deze welstandsvrijheid. ** In beperkte mate toestaan. Het moet passen in de omgeving. Zie appartementen Geessink Mr. Nelissenstraat dit past en siert in de omgeving. Verrijking van de straat. ** Voorstander van ruimte voor het experimentele, moet in goed overleg overal mogelijk zijn. *** Toetsing materialen en constructie blijft noodzakelijk (veiligheid). Vraag 11 Kunt u voorbeelden geven van wat in uw ogen binnen de gemeente Berkelland excessen zijn? Dit hoeft dus niet alleen in een welstandsvrij gebied te zijn.
Er schiet mij zo niets te binnen. Hema. Vroegere Bondspaarbank. Zeer modern pand in landelijk traditioneel gebied. Maalderij fa. Kuiper (Van Everdingenstraat Rietmolen). Een blikken gedrocht. In Ruurlo liggen braakliggende terreinen met hoog onkruid, bouwval en een halfopen hek waar kinderen onderdoor kunnen. Midden in een woonwijk, naast een nieuwbouwwijk = Zuiderweme straatje. In Ruurlo staat een vervallen huis in de Dorpsstraat, lelijk aanzicht. Lege kavels met hekwerk omheind op de kruising Paardenbloem en Kremerskamp in Ruurlo. Ik zie daar graag dieren grazen of een plantsoen met avonturenpad voor kinderen die willen klauteren en natuur ervaren! Kan geen voorbeelden noemen. Scapino Eibergen. Een schutting aan de Magnoliastraat. Nieuw plan Schoolstraat Gelselaar. Deze woningen zijn door het welstandsbeleid onverkoopbaar. Door lage goothoogte en overige eisen vrijwel geen inhoud. 2 slaapkamers bv., maar door alle eisen wel een verkoopprijs van meer dan
€ 175.000. Dit beleid zorgt ervoor dat jongeren niet meer in kleine kernen kunnen wonen en dorpen vergrijzen. Dit is werkelijk de doodsteek voor dit soort kernen. Als het niet opgaat in de omgeving. Witte huis bij de Bijenkamp. Oudestraat Neede. Nee, geen bijzondere dingen. Nieuwe winkels in Ruurlo staan te dicht bij rijbaan (geen trottoir). Zeecontainers e.d. in buitengebied. Grote nieuwe-hoge woning Kieftendijk niet echt passend in omgeving/buurt. Nogal suggestieve vraagstelling. Mensen die verhuizen moeten vanwege bijv. nieuwe autoweg o.i.d. krijgen bepaalde zaken sneller voor elkaar dan andere, dit zie je terug in bepaalde bouwwerken. Kleine excessen, bijvoorbeeld: een huis waar de bewoners een groot raam willen en de gemeente 3 kleine raampjes eist. Het grote raam zou veel mooier staan. Terrein dat volledig bebouwd/bestraat wordt. Gebouw dat meerdere verdiepingen boven andere gebouwen uitsteekt. Het ‘lege’ oude ABCTA terrein. Geen voorbeeld voorhanden. Geen excessen waargenomen. Nee. Totaal verkeerde kleurcombinaties. Ja. SNS Spoorstraat Borculo. Hema Veemarkt Boculo. Nee. Ja. Aanstootgevende bouw. Vergunningsvrije bouwwerken die esthetisch slecht uitgevoerd zijn. In de historische kern van Borculo staat het pand van de Hema wat naar mijn mening niet de genoemde ruimtelijke kwaliteit gekregen heeft. Hetzelfde geldt voor de vleugel aan de Spoorstraat van de voormalige SNS bank. Bij de één in het buitengebied mag alles, bij de ander niets. Hoek Havelandweg/Rekkense binnenweg. Stationsweg 42 a. Verbouwen zonder architect, constructeur, aannemer door mensen die daar geen kennis van hebben. Lintveldseweg woonhuis past niet in de omgeving buitengebied. Er zijn er nog meer maar ik weet de straten niet uit het hoofd. Moderne nieuwbouw in buitengebied. Nee. Zou het niet weten. Scapino gebouw in Eibergen. Ja, meerdere maar ga deze niet bij name noemen. Heeft dan n.l. iets van klikken of aangeven.
Vraag 12
Heeft u nog suggesties voor ons ten aanzien van het welstandsbeleid of de welstandsvrije gebieden?
Lege kavels met hekwerk omheind op de kruising Paardenbloem en
Kremerskamp in Ruurlo. Ik zie daar graag dieren grazen of een plantsoen met avonturenpad voor kinderen die willen klauteren en natuur ervaren! Eigen ervaring. Als welstand niet had mee geoordeeld had ik verbouwing anders gedaan. Nu is het resultaat beter. Een gemeentecommissie kan zelf wel bepalen wat mooi is/past binnen een gebied. de gemeente/deskundigen zouden bij de behandeling van een bouwaanvraag reeds met een kritisch oog naar excessen kunnen kijken. Alternatief zou kunnen zijn dat burgers/ontwerpers vooraf al een globaal idee laten toetsen bij de gemeente. Ik heb dit zelf vrijblijvend gedaan en heb dit als zeer positief ervaren, waarbij het uiteindelijke resultaat dat samen met een medewerker van de gemeente is gerealiseerd vele malen beter is geworden dan het aanvankelijke idee. Ben derhalve zeer positief over de medewerking van de gemeente in alle facetten van het bouwtraject! De burger, ondernemer enz. meer zelf laten ontwerpen. Gemeente wel de vinger aan de pols houden. Nieuw plan Schoolstraat Gelselaar. Deze woningen zijn door het welstandsbeleid onverkoopbaar. Door lage goothoogte en overige eisen vrijwel geen inhoud. 2 slaapkamers bv., maar door alle eisen wel een verkoopprijs van meer dan € 175.000. Dit beleid zorgt ervoor dat jongeren niet meer in kleine kernen kunnen wonen en dorpen vergrijzen. Dit is werkelijk de doodsteek voor dit soort kernen. Meer vrijheid zou in elk geval in Gelselaar helpen meer jongeren te kunnen behouden in het dorp. Kijk het wat langer aan. Er zijn altijd mensen die er misbruik van maken. Goede ontwikkeling! Anders en vernieuwend denken! Houdt Berkelland aantrekkelijk en betaalbaar! Proef afwachten. Mocht er problemen mee zijn stoppen en anders voorzichtig uitbreiden. Voorlichting verbeteren. Voorlopig mee doorgaan. Dakkapellen aan de voorzijde van woningen controleerbaar houden. Ophouden met gezeur over futiliteiten, maar wel toezicht houden. Achteraf ingrijpen bij excessen is vragen om problemen. Zorg dat de kernen betaalbaar en leefbaar worden/blijven. Voorlichting en informeren. Reeds beantwoord in vorige vragen. Geen welstandsvrije gebieden!! Wat voor de één een exces is kan voor de ander juist heel mooi zijn, zeker als een afwijkend uiterlijk als exces gezien wordt. Kijk hoe Oost Gelre dit oppakt, m.b.v. een klankbordgroep. Zelf zit ik in deze klankbordgroep. Het welstandsbeleid kun je veel breder trekken waardoor de ruimtelijke kwaliteit van Berkelland kan verbeteren en de burger het beter begrijpt. Welstand aanhouden. Er is zoveel vergunningsvrij. Welstand is achterhaald. Dat waar mensen willen toch het plan kunnen voorleggen op welstand – neutrale blik – en om te voorkomen van een exces. Indien goedgekeurd dan mag ook een exces blijven behouden.
Zie opmerking bij vraag 10: Hoe ervaren de eigenaren/belanghebbenden van deze gebieden deze welstandsvrijheid.
Zie toelichting vraag 6: Wanneer je een huis/pand koopt of gaat bouwen is het
essentieel dat de voorwaarden die bepalend zijn voor het ontwerp duidelijk zijn en niet na verloop van jaren wijzigen. Alles versoepelen en op 1 lijn naar buiten brengen voor alles en iedereen. Nee. Het moet redelijk en billijk zijn en passen in de omgeving. Nee. Het welstandsbeleid richt zich puur op gebouwen terwijl straten en pleinen evengoed beeldbepalend zijn. Het geheel moet met elkaar in overeenstemming zijn.
Wilt u op de hoogte gehouden worden van de uitslag van deze enquête dan kunt u hieronder uw contactgegevens invullen.
De contactgegevens zijn in verband met privacy op een aparte lijst opgenomen.
