! ! !
! ! ! ! !
! ! !
!
!
!
!
!
katalysator voor duurzaam samen wonen
! ! !
Bidbook 2014
! !
communitymakelaar Contactpersoon : Mobiel : e-‐mail : internet : KvK-‐nr : Postadres : Postcode : Plaats :
Ronald Luiten 06 413 500 59
[email protected] www.communitymakelaar.nl 56286430 Jan van Renessestraat 7 4472 BK 's-‐Heer Hendrikskinderen
! ! ! !
nfnty Contactpersoon Mobiel e-‐mail internet KvK-‐nr Postadres Postcode Plaats
: : : : : : : :
Leon Bij de Vaate 06 551 412 05 leon@nfnty www.nfnty.nl 57196257 Edisonweg 41a13 4382 NV Vlissinge
1
! Inhoud
!
! ! !
1. Oorsprong
3
2. Ontwikkelingen (1)
4
3. Ontwikkelingen (2)
5
4. Ontwikkelingen (3)
6
!
5. Kansen voor de community
7
!
6. Missie/Visie WoonLinked
8
!
7. Uitgangspunten
9
! ! ! ! ! ! !
! ! ! !
!
8. Functionaliteiten
10
!
9. Tot slot
11
!
! !
! !
! ! 2
1.
Oorsprong
Ronald Luiten en Nico de Vos zijn oud-collega’s en hebben beiden in verschillende management-en adviesfuncties gewerkt bij een grote woningcorporatie in Rotterdam. In de loop van 2012 wordt het steeds duidelijker dat - op het gebied van het samen wonen en samen leven - er een hoop verandert. De corporatie is echter verwikkeld in een reorganisatie en met name intern gericht bezig. De tendens in het bedrijf is terug naar de kerntaken. Ronald en Nico vinden elkaar steeds meer; hun visie is dat het anders kan en anders moet. Ronald is inmiddels bezig met zijn eigen bedrijf “communitymakelaar” en binnen de eigen woonplaats actief in de dorpsraad. Ook daar wordt het steeds duidelijker dat de maatschappelijke veranderingen leiden tot een verandering van vraag en aanbod, maar ze vereisen ook dat zaken anders worden georganiseerd. Het concept WoonLinked krijgt geleidelijk vorm en wordt samen met Nico verder uitgewerkt; we hebben beiden een sociale inslag met een passie voor wonen: WoonLinked is ons gedachtegoed, WoonLinked is onze „Woondroom”.
!
Virtuele ondersteuning (via internet, websites, social media, software, apps) is in de huidige maatschappij niet meer weg te denken en kan enorme voordelen bieden als ondersteunend platform voor de community. „NFNTY” is een bedrijf van jonge ondernemers die net afgestudeerd zijn en die out of the box durven te denken en te opereren. Ze willen de markt bedienen met een frisse blik op de huidige ontwikkelingen op softwaregebied. De gebouwde apps zijn geen eindresultaat, maar onderdelen van een grotere visie. Apps moeten een duidelijk doel hebben en daarom ontwikkelen zij hun applicaties altijd vanuit een mobiele strategie.
! ! ! ! !
!
Wat is een community? Letterlijk vertaald: samenleving, gemeenschap. Wij verstaan eronder: lokale of virtuele samenwerking waarbij maatschappelijk verantwoord ondernemen centraal staat. Bedrijven, organisaties en/of groepen burgers werken samen aan de ontwikkeling van zorg, veiligheid, onderwijs en/of milieu in de eigen leef- en werkomgeving (http://www.ketensnetwerken.nl/begrippen).
!
WoonLinked is een samenwerkingsverband tussen „communitymakelaar” (fysieke community) en „nfnty” (virtuele community) met als doel om (groepen) bewoners, organisaties en bedrijven te verbinden en binden. WoonLinked hanteert als principe dat vooral bestaande producten, diensten en platforms in de community gebruikt worden en met elkaar worden verbonden. Daarbij is het sleutelwoord cocreatie: een vorm van samenwerking waarbij alle deelnemers invloed hebben op het proces en het resultaat van dit proces. WoonLinked wil zowel fysiek als virtueel ondersteunend zijn aan (groepen) bewoners en verbinden binnen het gebied. De lokale situatie en gemeenschap zijn daarbij het uitgangspunt, met aandacht voor de mensen en hun talenten. De lokale (fysieke) samenwerking moet geïnventariseerd, ondersteund en doorontwikkeld worden. WoonLinked kan door het inzetten van de communitymakelaar helpen bij de start met een uitvoeringsprogramma en tijdelijke ondersteuning. Voorwaarde voor blijvend succes is dat dit „van de community” is en blijft.
! ! !
! ! ! 3
2.
Ontwikkelingen (1)
! •
Bezuinigingen (gemeente, maatschappelijke organisaties)
•
Woningcorporaties (terugtrekkende beweging op leefbaarheid)
Bezuinigingen De noodzaak om het tekort van de overheid terug te dringen, leidt ertoe dat de klassieke verzorgingsstaat langzaam maar zeker verandert in een participatiesamenleving. Van iedereen die dat kan, wordt gevraagd verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar eigen leven en omgeving.
De regering zet niet alleen in op toekomstige betaalbaarheid van voorzieningen, maar ook op solidariteit tussen generaties en evenwicht tussen verschillende inkomensgroepen. De onderlinge betrokkenheid is in Nederland van oudsher sterk. Om ervoor te zorgen dat dit zo blijft, moeten publieke regelingen en voorzieningen worden aangepast. Gemeenten krijgen er de komende jaren belangrijke taken bij of de huidige taken worden uitgebreid. Het gaat om: •
zorg bieden aan langdurig zieken of ouderen;
•
hulp bieden bij het vinden van werk (of een uitkering verstrekken);
•
uitvoering geven aan de jeugdzorg.
Dit vraagt om een heroriëntatie en herschikking van de bestaande onderlinge verhoudingen tussen bewoners en andere betrokken partijen in dorpen, wijken en buurten.
Woningcorporaties
! ! ! ! !
Woningcorporaties moeten zich weer gaan richten op het bouwen, verhuren en beheren van huurwoningen voor mensen met een lager inkomen. Corporaties zullen geen commerciële projecten mogen doen waarvan de verliezen ten koste gaan van de huurders. Corporaties moeten commerciële projecten zoals duurdere huurwoningen scheiden van hun kerntaak, waarvoor ze staatssteun krijgen. Woningcorporaties hebben jarenlang geïnvesteerd in de zorg en leefbaarheid van buurten en wijken, maar de vraag is wat woningcorporaties nog mogen en kunnen doen. Mogen in verband met komende wetgeving en kunnen in verband met de beschikbare financiële middelen die door de opgelegde verhuurdersheffing beperkt zijn.
!
4
3.
!
! ! ! ! ! !
Participatiesamenleving
Ontwikkelingen (2) •
Participatiesamenleving
•
Doe-democratie
•
Deeleconomie
De term „participatiesamenleving” wordt volop gebruikt, maar dit gaat echt niet vanzelf. Gemeenschappen, communities, zullen daarin ondersteund en begeleid moeten worden tot zij over voldoende zelfregelend vermogen beschikken. Om dit te realiseren zijn tijd, aandacht en geduld nodig. Bovendien zal:
! ! ! ! ! ! ! !
• Aangesloten moeten worden bij de mogelijkheden en capaciteiten van de bestaande fysieke community. • De community zelf steeds centraal moeten staan, dat maakt de community sterker en waardevoller. • Het geheel organisch moeten groeien: fysiek én virtueel naar elkaar toegroeien om zo nog sterker verbonden te raken. Dit vraagt om een faciliterende opstelling van gemeenten, organisaties en instellingen, die aansluit bij het zelfregelend vermogen van de community. Flexibiliteit en lef zijn nodig om maatwerk op lokaal niveau (gebiedsinteger) te kunnen en durven leveren.
Doe-democratie "Doe-democratie" betekent dat burgers zelf maatschappelijke opgaven realiseren door eigen tijd, energie en eventueel financiële middelen te mobiliseren en in te zetten, vaak op terreinen waar de overheid voorheen verantwoordelijk was. Burgers zijn ‘eigenaar’ van de maatschappelijke opgaven. Er kan ook sprake zijn van de overdracht van politieke zeggenschap aan burgers: zij mogen bijvoorbeeld zelfstandig besluiten nemen, belangenafwegingen maken en knopen doorhakken, of beschikken over financiële middelen. Partijen binnen de community opereren individueel én collectief als: 1. opdrachtgever en opdrachtnemer, 2. gebruikers en leveranciers van diensten m.b.t. de woning en woonomgeving, 3. mede-producent van het wonen. Zij zijn verantwoordelijk voor de creatie van de eigen woon- en leefomgeving en het beheer van de leefbaarheid en sociale samenhang in de buurt.
5
4.
!
! ! ! ! ! !
Deeleconomie
Ontwikkelingen (3) •
Deeleconomie
•
Coöperaties
In de nieuwe economie staan delen, duurzaamheid, samenwerking en slim consumeren centraal. Deze nieuwe economie wordt vaak de deeleconomie genoemd.
! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Voor spullen, diensten, mobiliteit, voedsel, zorg, tuin, vaardigheden en nog veel meer kan je in snel toenemende mate in je buurt terecht. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat een meerderheid van de Nederlanders graag deelt. Dit gebeurt het meest en bij voorkeur binnen de eigen gemeenschap, maar ook steeds meer via slimme websites. De deeleconomie bestaat niet alleen uit delen, er wordt ook verhuurd, verkocht, geruild, gegeven en geleend. Dankzij het internet ontstaan er steeds meer websites en slimme programma’s voor op je computer, tablet of telefoon, die delen simpelweg makkelijker maken. De veelheid maakt het echter ook onoverzichtelijk en er lijkt behoefte aan een veel meer lokale toepassing waarmee men zich kan identificeren en die vertrouwd aanvoelt.
Coöperaties Bewoners zullen meer op zichzelf en hun omgeving aangewezen zijn en zullen aanhaken bij bestaande (denk aan Dorpsraden/ huurdersverenigingen), of zich verenigen in nieuwe collectieve verbanden of coöperaties. Het inventarisatieonderzoek in 2014 van Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg in samenwerking met de Universiteit Utrecht bevestigt deze trend. Het aantal zorgcoöperaties en andere burgerinitiatieven in wonenzorg-welzijn is ten opzichte van 2013 significant toegenomen. In 2014 zijn 101 initiatieven in wonen-zorg-welzijn gevonden, die allemaal het doel hebben om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te laten wonen. In 2013 waren dat er ongeveer 30.
! ! 6
Kansen voor de community
5.
!
• Centrale overheid, gemeenten en corporaties veroorzaken druk door zich terug te trekken, maar zijn daardoor ook eerder bereid om de community te ondersteunen om zaken zelf te regelen • De werkloosheid loopt nog altijd op, maar daardoor zijn er wel meer „gratis” talenten beschikbaar voor de community • Inkomens onder druk zorgen voor minder bestedingsruimte, maar vergroten de bereidheid tot delen en ruilen
Terugtrekkende partijen
!
Deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat buurtbewoners meer en meer op elkaar aangewezen zijn. Zij beschikken echter niet over de benodigde middelen om gezamenlijk zaken te organiseren of om op een eenvoudige wijze vragen aan elkaar te kunnen stellen. Gemeenten zullen meer gaan faciliteren aan communities om gezamenlijk zaken te organiseren, dus minder "zorgen voor", maar meer "zorgen dat”.
! Werkloosheid !
Het is uitermate van belang om de inzet van niet-werkenden te verbinden met de community. Dit versterkt de sociale samenhang en de lokale economie. Niet-werkenden met een bijstandsuitkering, die verplicht zijn om te werken, kunnen dit doen in en voor hun eigen community. Ook bij de aanbesteding van collectieve opdrachten (tuinonderhoud, woningonderhoud) zou het realiseren van „werkervaringsplaatsen” voor niet-werkenden een aanvullende voorwaarde voor gunning kunnen zijn.
! Inkomens onder druk !
Lenen en delen besparen geld. Inkomens staan onder druk, er is minder te besteden, dus worden producten vaker gedeeld; er hoeven minder nieuwe producten te worden geproduceerd. Dat scheelt grondstoffen en is bovendien goed voor het milieu, omdat er minder getransporteerd hoeft te worden.
! ! ! !
Daarnaast kan het leuke contacten opleveren met mensen in je buurt, die je anders misschien nooit had ontmoet. Delen is vermenigvuldigen!
! ! !
7
6.
Missie & Visie WoonLinked
! Missie Katalysator voor duurzaam samen wonen.
WoonLinked hanteert als uitgangspunt: de fysieke community is de basis, die kan - afhankelijk van de behoefte - worden ondersteund met virtuele hulpmiddelen, zodat er ook een virtuele community ontstaat. Je kunt niet iets ondersteunen dat er (nog) niet is. Bij de start zal er veel energie gestoken moeten worden in het ondersteunen en ontwikkelen van de bestaande fysieke community. Door dit vanaf het begin in combinatie te doen met het ontwikkelen van de virtuele community zullen de twee processen elkaar versterken.
Fysiek
!
Visie WoonLinked faciliteert en ondersteunt de vormgeving van de participatiesamenleving in de community, zowel fysiek als virtueel.
! ! ! ! ! ! ! !
Lokaal bestaan er vaak al veel verbanden waarbinnen mensen elkaar tegenkomen of ontmoeten. Een wezenlijk verschil; er zijn veel buurten waar mensen elkaar wel zien, maar nooit ontmoeten. Door te ontmoeten, leer je elkaar beter kennen en dat vormt de basis voor een participatiesamenleving. Door „communitycoaching” kun je dit verder ondersteunen en versterken. Daarnaast wordt nadrukkelijk samenwerking en de mogelijkheid tot cocreatie gezocht met andere lokale partijen zoals woningcorporaties, aannemers, bedrijven, zorg- en welzijnspartijen, energieleveranciers, internetaanbieders, scholen, banken, etc.
Virtueel
!
Sociale platformen als Facebook bieden onvoldoende mogelijkheden voor lokale invulling. Een Facebook profiel is immers bedoeld voor vrienden en niet voor de hele buurt. Het aanmaken van een gebruikersgroep geeft ook weinig voldoening, omdat mensen hier voor uitgenodigd moeten worden door bestaande leden. Daarnaast bieden Facebook of andere platforms niet de ruimte aan derden om hun dienstverlening aan de gebruikersgroep aan te bieden. Om ervoor te zorgen dat bewoners krijgen waar zij behoefte aan hebben, wordt samen met de bewoners een app ontwikkeld, die inzicht en overzicht biedt in alle mogelijkheden.
!
8
7.
Uitgangspunten WoonLinked
! • WoonLinked is voor en door bewoners; je begint met aansluiten op de cultuur van het gebied (gebiedsinteger) en gaat dan samen met bewoners organisch (stap voor stap) doorontwikkelen
!
• Bij WoonLinked staat de community centraal, dus de functionaliteiten zijn alleen beschikbaar voor bewoners en partijen in een bepaald gebied
!
• WoonLinked is geen dure organisatie, maar een faciliterend samenwerkingsverband dat werkt als een netwerkorganisatie
!
• WoonLinked is een full service concept (ondersteunen bij Kwartiermaken, Implementeren, Faciliteren)
!
• WoonLinked is een verbindend en bindend concept, dat in alle onderdelen herkenbaar moet zijn met een uniforme opzet
!
• WoonLinked is ondersteunend aan een „Communitycoach” of een andere functionaris in het gebied
!
• De WoonLinked -app of website is modulair opgebouwd („bouwsteentjes”) en kan door de bewoners zelf als een menukaart worden samengesteld
!
• WoonLinked is interessant voor o.a. bewonerscollectieven (dorpsraden, huurdersverenigingen, etc.), gemeenten, organisaties en instellingen
! !
WoonLinked is een integraal programma dat de fysieke community doorontwikkelt en de fysieke en virtuele community met elkaar verbindt. De inhoud van het programma en de benodigde ondersteuning is afhankelijk van de lokale situatie. WoonLinked maakt in eerste instantie gebruik van de talenten in de bestaande community. Dat betreft zowel werkenden als niet-werkenden. Niet-werkenden zullen, afhankelijk van hun talenten, en in overleg met de gemeente, zoveel mogelijk ingeschakeld worden bij de uitvoering. Een inventarisatie van deze talenten is bij de start noodzakelijk. Bij de uitvoering zal worden gekeken hoe niet-werkenden wellicht bijgeschoold kunnen worden om hun kansen op de arbeidsmarkt verder te vergroten. WoonLinked maakt gebruik van bestaande netwerken en heeft daarnaast als achtervang een groep professionals die zich verenigd hebben in WoonGEN: een „woongenootschap” waarvan de leden wonen in hun genen hebben. Hun kennis is beschikbaar en zal worden vastgelegd in een kennisbank.
! ! ! ! ! ! ! 9
8.
Functionaliteiten
! • Ontmoeting ! • Uitwisseling ! • Delen
Functionaliteiten
!
Er zal een integraal programma worden ontwikkeld, gericht op, en een invulling van de genoemde functionaliteiten op zowel fysiek als virtueel gebied.
!
Hierbij zal zoveel mogelijk gebruik worden gemaakt van, of aangesloten worden op zaken die er al zijn en/of activiteiten die al worden uitgevoerd. Ook de mogelijk verschillende locaties zullen hierbij worden benut.
!
Fysiek Er zal een informatiepunt in het gebied worden ingericht als ondersteuning van het programma. Dit kan een Woonloket zijn, of een Woonlokaal en/of Informatiehoek, geïntegreerd in een gebouw dat nu als centraal ontmoetingspunt wordt gezien.
!
Denk hierbij ook aan thema-avonden, workshops, digitale cafés, etc., verder te ontwikkelen samen met bewoners, om invulling te geven aan de lokale behoefte.
!
Virtueel De gezamenlijk te ontwikkelen app/website moet ondersteunend zijn aan de functionaliteiten en versterkend zijn aan het „fysieke” programma. Denk daarbij aan onderdelen als: nieuws, vraag en aanbod, activiteiten, etc.
! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! !
10
9.
!
Tot slot
! !
WoonLinked wil geen standaardorganisatie zijn, maar een netwerkorganisatie die openstaat voor samenwerken met alle partijen in een bepaald gebied. Om dat te bereiken hanteren we een aantal waarden die zowel voor onszelf als voor onze samenwerkingspartners gelden:
• • • • • • • • • • •
!
ondersteunend aan, en versterkend van het zelfregelend vermogen van bewoners! gebiedsinteger werken! open houding! bereidheid om te delen! faciliterend! zoveel mogelijk lean en mean! toegankelijk! simpel en gebruikersgericht! betrouwbaar en integer! transparant! empathisch!
Bij de start van de samenwerking zullen wij deze waarden gezamenlijk doornemen en nader toelichten.!
! ! ! ! !
! ! ! ! ! 11