> Hoogstandje op de Maasvlakte > De rauwe romantiek van de Rockies > De ploeg van Pongers > Plein 1944: een levend geschiedenisboek

NetWerk 2 | 2011

> Hoogstandje op de Maasvlakte

> De rauwe romantiek van de Rockies > De ploeg van Pongers > Plein 1944: een levend geschiedenisboek Informatiemagazine van

18

Een tunnel met een verleden

Flitsen Concernnieuws in vogelvlucht.

Liefde voor machines De passie van een onderhoudsmonteur.

Met trots in de bouw Bestuursvoorzitter Gerard van de Aast over het imago van de sector.

Het rode effect van de groene golf Vialis’ EnViVer berekent vooraf de schadelijke effecten van verkeersmaatregelen.

Licht, ruimte en schone lucht Cradle to cradle: de groene ziel van Park 20|20.

4

Het nieuwe huis van VolkerWessels Het hoofdkwartier verhuist naar Amersfoort.

Altijd op (de) weg De mannen van het asfalt.

Kriebels van kranen |2

Collega’s inspireren de bèta’s van morgen.

7, 23

De rauwe romantiek van ‘de Rockies’ Canadese collega’s trotseren de elementen.

8

26

9

12 14

De PCH Dienstengroep kom je overal tegen.

Heroïsche redders in nood Elk initiatief telt: ‘aan boord’ bij de KNRM.

VolkerWessels in 2010 De feiten en cijfers uit het financieel jaarverslag en duurzaamheidsverslag.

10 11

‘Dienstverlening draait om mensen’

Bouwwerk van de buitencategorie Hoogstandje op de Maasvlakte.

Slopersbloed De ploeg van Pongers.

Het gezicht van VolkerWessels

22

Directeur Corporate Responsibilty & Communications Dorien Wietsma over ‘de nieuwe zichtbaarheid’ van het concern.

Vragen of ideeën? Mail naar: [email protected]

Van baggerreus tot offshore kabelspecialist VolkerWessels is terug in het water.

Het nieuwe VolkerWessels Vastgoed Tweespraak: ’Deze fusie geeft energie’.

16 21 24 28 29 30 34

Een levend geschiedenisboek Het lelijke eendje Plein 1944 krijgt een facelift.

32

NetWerk magazine

3|

De groene ziel van Park 20|20 11-11-11 om 11:11 uur. Op dat ‘poëtische’ tijdstip opent BSH Huishoudapparaten de deuren van haar gloednieuwe duurzame onderkomen. Het eerste kantoor op het eerste ‘full service Cradle to Cradle kantorenpark’ van Nederland, zoals de initiatief­ nemers Park 20|20 hebben gedoopt. De filosofie en het label mogen dan overal omarmd worden; de grootschalige gebiedsontwikkeling van Delta ­Development Group, VolkerWessels en R ­ eggeborgh in Hoofddorp draagt de ‘handtekening van de meester zelf’. Architect William McDonough: de geestesvader van Cradle to Cradle (C2C). g andré den boer b carel kramer

D

e gevels lonken uitnodigend. Hout, glas en groen; je herkent de duurzaamheid al van verre. Binnen verwelkomt een royaal atrium haar bewoners en gasten. Ook hier is alles groen. Letterlijk en figuurlijk. Een ‘tuinman’ die buiten en binnen de gevels ‘bijknipt en water geeft’, is straks geen overbodige luxe. Getuige de spraakmakende blikvanger: een metershoge gevel met planten die in de vide verrijst. Tussen het groen bevinden zich straks glazen vergader­ruimten en directiekamers die als balkons in het atrium zweven. ‘Een soort skyboxen’, beschrijft Alex Kragtwijk. De projectleider van IBB Kondor wijst door het dak van de vide. ‘En zie je die hellingen met zonnepanelen daar? Daarvoor is het ontwerp nog tijdens de bouw aangepast. Het oorspronkelijke idee was een plat dak.’

‘Echte bouwbeesten’ Met energieke passen en een aanstekelijk enthousiasme gidst Kragt­ wijk het gezelschap door het pand dat zelfs op deze regenachtige dag in het licht baadt. Ranke kolommen, holle vloeren met betonkernactivering, warmte- en koudeopslag en gescheiden stromen van beperkt bouwafval. Duurzaam, groen en ‘Slimbouwen’ zijn hier de 4 toverwoorden. Maar ‘de ziel’ van Park 20|20 is Cradle to Cradle.

|4

4

NetWerk magazine

5|

flitsen rekenmeesters op Park Strijp in Eindhoven het verzoek kregen om alle infrastructurele activiteiten ook te coördineren. ‘Budgetteren doen we nog steeds, maar we zijn de laatste jaren bij grootschalige gebiedsontwikkelingen steeds meer in die regierol gegroeid. Ja; en dan is Park 20|20 een uitdaging met een heel hoog ambitie­ niveau’, zegt ­Heijmans met gevoel voor understatement. Ambitie en ­uitdaging; de woorden vallen veelvuldig vanmiddag. Kan hij daar een voorbeeld van geven? ‘Onder vrijwel het hele gebied loopt straks een parkeergarage met een dak boven maaiveld’, schetst Heijmans. ‘Eigenlijk kun je het vergelijken met een grote daktuin. Je begrijpt dat dit de afwatering niet eenvoudig maakt. Je wilt niet dat je plantjes straks in een moeras drijven. En tegelijkertijd wil je ook niet dat alles op enig moment droogstaat. Voor droge tijden realiseren we daarom een ondergrondse hemelwaterbuffer van minimaal 1000 kuub. Onder andere voor de vijver. Geheel in de C2C-filosofie van balans en kringlopen vindt zelfs de zuivering van het water in het gebied zelf plaats. Dat realiseren we door een natuurlijk talud met helofytenfilters.’

De natuur nabootsen

De inspirerende filosofie die op Beukenhorst-Zuid handen en voeten krijgt door schoon en slim ontwerpen en bouwen te rijmen met duurzame aandacht voor ‘Planet, Profit en People.’ Kragtwijk gelooft oprecht in de groene filosofie. ‘Zelfs mijn vrouw zegt dat ik veranderd ben’, lacht hij. ‘En die is toch best wel wat gewend. Ik kom namelijk uit een familie van ‘echte bouwbeesten’. Maar dit project laat je niet los. Dat merk ik ook ons team. Ik zie dezelfde toewijding bij mijn collega’s. Je probeert voortdurend nieuwe oplossingen te bedenken. Je gaat zelfs andere televisie­programma’s kijken. Ik ben ervan overtuigd dat we nog heel lang de vruchten plukken van de kennis die we hier nu opdoen. We hebben in het verleden hypes gekend. Maar dit keer is duurzaamheid een blijvertje. Al is het alleen maar omdat de energierekening steeds interessanter

Feiten & cijfers 92.000 m2 kantoorruimte (inclusief) 3.700 m2 facilitaire voorzieningen 1.400 parkeerplaatsen Kantoor BSH: 4.000 m2 kantoorruimte 4.000 m2 informatiecentrum Park 20|20 CV: VolkerWessels, Reggeborgh, Delta ­Development Group. Intensieve samenwerking met Gemeente Haarlemmermeer Architect masterplan: William McDonough+Partners Betrokken concernpartijen: IBB Kondor, KWS Infra, WSP Infra, De Groot Vroomshoop, GAIM, Reinaerdt Deuren, Smits Neuchatel en Dubotechniek

|6

wordt.’ Zijn collega Wilco Lubbers van De Groot Vroomshoop knikt instemmend: ‘Die financiële prikkel is heel belangrijk.’

‘Het lab in’ Onze collega’s in Vroomshoop varen er wel bij. Zelfs ‘betonland’ Nederland zwicht steeds vaker voor houtskeletbouw(elementen). ‘We merken zeker dat de belangstelling groeit’, bevestigt de accountmanager. ‘Grote projecten met een omzet die in het verleden minder gebruikelijk was. Duurzaam is gewild. En wat is er nu duurzamer dan hout?’ Constructief zorgde de houtbouw op Park 20|20 wel voor enige hoofdbrekens. ‘Past het wel; past het niet? Dat was nog best puzzelen’, erkennen Lubbers en Kragtwijk. ‘Zo vormden de grote sparingen een constructieve uitdaging. En grote geprefabriceerde gevels die op twee stijlen rusten, zijn ook niet alledaags.’ Vanzelfsprekend is al het gebruikte hout FSC-gecertificeerd. De keuze viel onder andere op Accoya, dat daarnaast ook C2C-gecertificeerd is. Materiaalgebruik speelt naast een gesloten water- en energiehuishouding een hoofdrol binnen de filosofie van C2C. Maar het projectteam mikt ook op een hoge score volgens de duurzame certificering Breeam. ‘Uiteraard blijft C2C het uitgangspunt’, verzekeren Kragtwijk en Lubbers. ‘Naast de al bekende gecertificeerde materialen onderzoekt een een laboratorium in Virginia voor 26 producten welke materialen het meest cradle to cradle zijn. Maar dat betekent niet altijd automatisch ook de meest wenselijke keuze voor Breeam. Ook dat is wel eens puzzelen.’ Het grote voordeel is dat IBB Kondor alle ervaringen en inzichten uit ‘het lab’ direct kan vertalen naar het pand van ‘de buren’ waar ANWB-dochter FOX Vakanties onlangs de eerste paal begroette.

Rekenmeesters In de keet schuift ook Paul Heijmans van WSP Infra aan. ­Wegenbouw Stevin Projectbureau, zoals de volledige naam luidt, was ooit opgericht om grote infraprojecten te budgetteren. Tot de

Alle inspanningen om ervoor te zorgen dat de gebouwen duurzaam en natuurlijk in het landschap integreren, zijn niet voor niets. De artist impressions zijn veelbelovend. Waterpartijen, eindeloos veel groen, speelse bruggen en kades, een wandelboulevard, een plein met kiosk, sportfaciliteiten, een hotel, horeca en een supermarkt. En ook dat past naadloos in de filosofie van C2C. De beleving van medewerkers die in een inspirerende omgeving werk en privé op een efficiënte manier kunnen combineren. Gebouwen die ‘de natuur nabootsen’ en haar ‘bewoners’ letterlijk licht, ruimte en schone lucht geven. Eerdere C2C-projecten bewijzen bovendien dat deze werknemers veel tevredener, productiever, creatiever en effectiever zijn. Natuurlijk zijn er de onvermijdelijke eeuwige cynici die C2C in haar meest pure vorm voor utopie verslijten. Maar is alleen al het streven niet meer dan de moeite waard? Of om met McDonough zelf te spreken: ‘Ons doel is een geweldige, ­veelzijdige, gezonde, veilige en rechtvaardige wereld met schone lucht, water, grond en energie waarin economie en ecologie hand in hand gaan. Wat spreekt je daar niet in aan?’ a

Wil je op de hoogte blijven van het allerlaatste concernnieuws? Kijk dan op InSite. Daar kun je je ook aanmelden voor de dagelijkse digitale nieuwsbrief VolkerWessels Actueel.

/// ‘Blijven bouwen aan een duurzame toekomst’. ­VolkerWessels publiceerde half april haar tweede duurzaamheidsverslag /// Visser & Smit

Marine ­Contracting gaat in opdracht van DONG Energy in het Kattegat kabels aanleggen en installeren voor het nieuwe Deense windmolenpark Anholt /// Het zilveren keurmerk ‘Duurzame Ondernemer’. Stam + De

Koning Bouw dankte deze onderscheiding van de gemeente Eindhoven onder andere aan de eerste duurzame bouwkeet van Nederland /// VolkerWessels neemt de meeste projecten en minimaal 35 collega’s over van Midreth. Blikvanger is de renovatie van het Stedelijk Museum Amsterdam /// Bébouw en Midreth bundelen de activiteiten. Het nieuwe Bébouw-Midreth opereert vanuit Mijdrecht /// Van Hattum

en Blankevoort en Gebr. Van Kessel Wegenbouw ontpolderen samen met Boskalis, Martens en Van Oord de Noordwaard /// Boele & van

Eesteren en G & S Bouw bouwen in opdracht van NS Poort Stadskantoor Utrecht. HOMIJ won met Croon Elektrotechniek de aanbesteding voor de technische installaties /// Het door KWS Infra gereconstrueerde verkeersplein Gieten (N33) is eind maart geopend /// Het industriespoor op het terrein van Tata Steel in IJmuiden is uitgerust met een nieuwe overgangsbeveiliging van Vialis Railway Systems /// VolkerFitzpatrick is in Groot-Londen gestart met de ingrijpende renovatie van station

­ lankevoort en KWS Deptford /// Hercules leeft. Van Hattum en B Infra lieten de gelijknamige ‘wandelende’ hijskraan samen met Boskalis speciaal voor het project Westrandweg ontwikkelen /// Vialis wijs het verkeer in Middelburg en Amersfoort de weg met vernieuwde ParkeerRouteInformatieSystemen /// KWS Infra heeft in Ridderkerk een pilot met een luchtzuiverend wegdek uitgevoerd /// In Hoofddorp gaat Boele

& van Eesteren in opdracht van OVG projectontwikkeling het nieuwe kantoor van Schneider Electric bouwen /// VolkerWessels Vastgoed heeft bij de gemeente Den Haag een nieuw plan ingediend voor een popmuseum in Scheveningen /// ‘Innovatieve ideeën in hardnekkige crisistijd.’ De Kamer van Koophandel heeft onze Terneuzense collega’s van Van der Poel beloond met de prijs Creatief Ondernemerschap ///

De Groot Vroomshoop heeft tijdelijke collegeruimtes gebouwd voor de Rijksuniversiteit Groningen /// Jong VolkerWessels heeft in de

’Reïncarnatie’ Cradle to Cradle betekent letterlijk van wieg tot wieg. In hun standaardwerk ‘Cradle to Cradle -Remaking the way we make things’ betogen McDonough en zijn kompaan: de Duitse chemicus Michael Braungart aan de hand van de technische en materiele levenscyclus van producten dat alle materialen 100% zijn te hergebruiken zonder dat de kwaliteit verloren gaat. Illustratief voor hun gedachtengoed is in de pakkende oneliner: ‘Afval is voedsel’. Verspilling, vervuiling en uitputting zijn taboe. Materialen en reststoffen breken biologisch af, of worden zonder kwaliteitsverlies hergebruikt in nieuwe producten. Op die manier ontstaat een eindeloze biologische en technologische ‘reïncarnatie’.

Armeense hoofdstad Jerevan het vernieuwde Rainbow Child Center opgeleverd. Het jeugdcentrum biedt taal-, sport- en cultuurlessen en huiswerkbegeleiding /// VolkerRail blijft na een audit op de hoogste trede van de CO2-prestatieladder van ProRail. Ook Van Hattum en

­Blankevoort bereikte de hoogste ‘sport’ /// In Spoorzone Tilburg is het door DEC ontwikkelde en geëxploiteerde zonne-energiesysteem met fotovoltaische cellen in gebruik genomen. Credo Integrale Planont-

wikkeling voert het concernproject aan /// VolkerWessels heeft de railinfrabedrijven in Duitsland, Polen, Estland en Finland verkocht /// Rijkswaterstaat gunde VolkerInfra en Van Oord een driejarig contract voor het onderhoud van Zuid-Hollandse vaarwegen en de bijbehorende infrastructuur /// Koningin Beatrix opende het door Kondor Wessels

Amsterdam verbouwde monumentale en multireligieuze cultuurcentrum De Nieuwe Liefde in de hoofdstad /// meer nieuws op pagina 23 4

NetWerk magazine

7|

beroep in beeld

column

Met trots in de bouw

Onderhoudsmonteur Hij is wellicht één van de meest graag geziene gezichten bij wegenbouw­projecten. Collega’s weten: als Joost Dirks komt, kan er snel weer worden doorgewerkt. Als onderhoudsmonteur van Volker Stevin ­Materieel is Dirks de ‘hulpdienst’ die weigerend materieel in no time weer oplapt. En hij zorgt ervoor dat bouwmaterieel in goede staat blijft. ‘Prachtig als zo’n machine weer aan de praat is.’ g priscilla borgers b cris bonis

Het imago van de bouw staat onder druk. Berichten in de media over moeilijke tijden en uitblijvend herstel in de sector en over vastgoedfraude helpen daar niet bij. Een ongewenste ontwikkeling die op termijn

E

rgens is zijn baan wel te vergelijken met die van een ambulance­broeder, beaamt Joost Dirks. Alleen liggen er achter in zijn bus geen verband­materialen, maar las­apparatuur. En ‘behandelt’ hij geen patiënten, maar machines. Maar als ‘hulpdienst’ heeft de onderhoudsmonteur wél altijd haast om bij kapot materieel te komen: ‘En het werk is net zo onvoorspelbaar. Als ik ’s ochtends om 07.30 uur begin, weet ik nooit hoe laat ik klaar ben. Het is maar net hoeveel storingen er binnenkomen.’ Gelukkig maar, want de van oorsprong Friese techneut is wars van voorspelbaarheid. Dit jaar viert hij zijn twintigjarig jubileum en hij roemt zijn werk juist om de afwisseling. ‘Elke dag acht uur aan een bureau is niets voor mij. Juist de onvoorspelbaarheid zorgt ervoor dat ik elke dag met een glimlach de werkplaats binnenstap.’

schadelijk is voor onze sector. Zo zal het steeds moeilijker worden om (jonge) mensen te interesseren en te behouden voor de bouw. Het verbeteren van het imago is een zaak die ons allen aangaat. Wat kunnen we hieraan doen? Park 20|20, Plein 1944, de Electrabel-centrale, de tunnel in Nijverdal, wegenonderhoud in Canada en onze activiteiten op Schiphol. De aansprekende projecten in deze editie van NetWerk zijn mooie voorbeelden van de diversiteit van VolkerWessels en onze brede kennis en kunde. Dat geldt zeker ook voor het nieuwe hoofdkantoor. Het nieuwe kantoor van VolkerWessels in Amersfoort staat symbool voor de verbindende factor in onze organisatie. De locatie, bereikbaarheid, architectuur, duurzaamheid en faciliteiten; de ambitie van een centrale ontmoetingsplek komt in alles tot uiting.

‘Loos’ De werkplaats waar Joost Dirks het over heeft, ligt in het hart van het Amsterdamse havengebied. Op de gevel van het pand prijken de naam en het logo van KWS, maar Dirks is in dienst van Volker Stevin Materieel (VSM). ‘Samen met twee collega’s werk ik hier om het materieel dat KWS huurt van VSM te onderhouden’, legt de Hoofddorper uit. ‘Al het materieel dat in de aannemerij wordt gebruikt, komt hier binnen: van generatoren tot shuttlebuggy’s. Wij repareren alles, voeren onderhoud uit en doen aanpassingen.’ Dirks begint zijn dagen steevast met het sleutelen aan het materieel in de werkplaats. Daarnaast kan de monteur elk moment worden opgepiept door het VSM-hoofdkantoor in Dordrecht om ergens in zijn rayon, dat zich uitstrekt van de Afsluitdijk tot Schiphol, een storing te verhelpen. ‘Het blijft leuk als je bij een project waar een wals de geest heeft gegeven, snel achterhaalt wat er loos is. Soms ligt een compleet project stil door zo’n defect. Dan staat iedereen al op me te wachten.’

Wij realiseren prachtige projecten die er maatschappelijk toe doen. Nu wordt diezelfde maatschappij steeds kritischer. Dit moeten we ons bewust zijn en ernaar handelen. Concreet betekent dit dat we moeilijke, mogelijk zelfs controversiële vragen, niet uit de weg moeten gaan. In ons zojuist gepubliceerde duurzaamheidsverslag schuwen we die dilemma’s dan ook niet. We kiezen er nadrukkelijk voor om zo open en transparant mogelijk inzicht te geven in onze vorderingen en uitdagingen. Ook ons gedrag op en om de bouwplaats is van groot belang voor ons imago. Initiatieven als Bewuste Bouwers zijn erop gericht om de overlast van projecten in uitvoering zo veel mogelijk te beperken. Iedere collega kan hieraan bijdragen en

Liefde voor machines Uiteindelijk is het de techniek achter het materieel waardoor de monteur zijn werk al jaren zo enthousiast doet. ‘Om dit werk te doen, moet je liefde voor machines voelen.’ Die liefde ontwikkelde de monteur jaren geleden. ‘Vroeger in Friesland sleutelde ik al aan oude tractoren.’ Daarom koos Dirks voor een ­opleiding bij ‘de ­Stichting tot Opleidingen van Machinisten voor Aan­nemersbedrijven’. Daarna ging hij aan de slag bij VSM. Zou hij bijtekenen voor nog eens twintig jaar? ‘Ja’, klinkt het onmiddelijk. ‘Ik doe mijn werk graag. Bovendien blijf ik me ontwikkelen. Steeds meer machines zijn voorzien van elektronica. Daarom worden we elk jaar bijgeschoold. Daarbij houd ik van het materieel waarmee we werken. Als ik een machine aan de praat heb gekregen, blijf ik vaak nog even kijken hoe zo’n machine zijn werk weer doet. Dat blijft prachtig om te zien.’ a

|8

uitdragen wat we doen en hoe we het doen. We mogen best nog wat meer uitstralen waar we voor staan. Ik ben er trots op om ‘in de bouw te werken.’

Gerard van de Aast Voorzitter Raad van Bestuur

NetWerk magazine

9|

Het ‘rode effect’ van een ‘groene golf’

Het nieuwe huis van VolkerWessels De grote vide ademt licht en ruimte. Een houten trap klimt ­kronkelend omhoog van de entree naar de hoogste etage waar een glazen ‘board­ room’ de gevel siert. Het zijn de blikvangers van het veel­belovende

PlanetFit

Hoe groen is een ‘groene golf’? Wat is het milieueffect van die nieuwe rotonde? En wat gebeurt er met de luchtkwaliteit als we de maximumsnelheid naar 130 kilometer per uur verhogen? Vragen die we voorheen moeilijk gedetailleerd konden beant­woorden. ‘EnViVer’ brengt hier v ­ erandering in. Het softwarepakket van TNO en Vialis berekent vooraf het effect van verkeersmaatregelen op de uitstoot van schadelijke stoffen.

VolkerWessels heeft als opdracht een gezonde onderneming te zijn die waarde toevoegt op economisch, sociaal, ecologisch en maat­ schappelijk gebied. Onze missie komt tot uitdrukking in duurzame oplossingen voor wonen, werken en mobiliteit. Ons label ‘PlanetFit’ onderscheidt deze oplossingen en maakt ze zichtbaar. Elk initiatief dat waarde toevoegt aan de markt of het milieu kan bekroond worden met het ­VolkerWessels-label PlanetFit. U kunt het aanvragen via Wendeline Besier van Corporate Responsibility, [email protected]

g stefan van ewijk b v1

‘M

obiliteit, bereikbaarheid en doorstroming waren voor ons altijd het belangrijkst. Maar Vialis heeft nu ook de ambitie om ‘de schoonste’ te zijn’, schetst Frans van Waes het ontstaan van EnViVer. De senior consultant van Vialis is nauw betrokken bij de ontwikkeling van het programma. ‘We moeten naar een CO2-reductie van 50% in 2050. Onze uitdaging is om daar met verkeersmanagement een bijdrage aan te leveren. EnViVer maakt dat mogelijk.’ Verkeersadviesbureaus en overheden gebruiken verkeerssimulatieprogramma’s om vooraf te bepalen welk effect de aanleg van een nieuwe weg of andere verkeersmaatregel op de doorstroming heeft. Maar deze programma’s zeggen niets over de milieueffecten. Een groene golf van

| 10

verkeerslichten is bijvoorbeeld gunstig voor de doorstroming van een belangrijke verkeersader in een stad. Maar wanneer het verkeer op zijwegen vaker en langer moet wachten, kan het juist een nadelig effect hebben op de luchtkwaliteit. Om dit inzichtelijk te maken, koppelde Vialis een verkeerssimulatie­programma (Vissim) aan de unieke database van TNO met uitstootgegevens van verschillende voertuigen onder wisselende omstandigheden. Deze koppeling maakt het mogelijk om niet alleen het effect op de doorstroming, maar ook op het milieu te berekenen. ‘De kracht van EnViVer is visualisatie. De uitkomst projecteren we met kleuren op Google Maps. Zie je bijvoorbeeld die rode gebieden hier bij het kruispunt?’, wijst Van Waes op zijn scherm. ‘Daar vindt dus de meeste uitstoot plaats.’

Vialis ontving voor EnViVer het PlanetFit-label. Eén van de vereisten voor het label is dat er een markt bestaat voor de innovatie. En die is er. Het model draait al bij diverse verkeersbedrijven en de gemeente Amsterdam. Op sommige locaties is met EnViVer al een reductie van 5% in de CO2-uitstoot bereikt. Van Waes: ‘Gemeenten hebben door het ‘Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit’ het gemeenschappelijke doel om de luchtkwaliteit te verbeteren. EnViVer is daar een prima tool voor.’ Vialis brengt binnenkort ook een light variant op de markt en een nieuwe versie waarin je verschillende scenario’s naast elkaar kunt zetten. ‘Én we zijn bezig met andere aspecten zoals geluidsniveau. Wellicht heel interessant voor concerndochters als Holland Scherm’, glimlacht Van Waes. ‘EnViVer heeft heel veel potentie.’ a

ontwerp van ‘het VolkerWessels Huis’. Het duurzame kantoor in ­Amersfoort is straks niet alleen het nieuwe hoofdkwartier van het

installaties, KWS Infra neemt het grondwerk voor haar rekening, DEC ontfermt zich over de duurzame energieconcepten, Westo levert de geprefabriceerde beton­systemen en de massieve houten trap komt uit de timmerfabriek van De Mors Rijssen.

concern en VolkerWessels Vastgoed. Het herbergt ook de campus

Sleutel

van de VolkerWessels Academy. Een bruisende en i­ nspirerende

Het nieuwe hoofdkantoor telt zes lagen en ruim 4.800 m2 vloer­oppervlakte. De gevel wisselt okergele bakstenen af met verticale glasstroken. Auto’s verdwijnen onder een laag groen in een tweelaagse parkeergarage met een capaciteit van 195 parkeerplaatsen. De bouwtijd is relatief kort. Waar onze collega’s in het vierde kwartaal de eerste paal sloegen, krijgen de nieuwe bewoners al eind dit jaar de sleutel. Met de verhuizing naar Amersfoort neemt VolkerWessels na bijna vier decennia afscheid van het Rotterdamse Adriaan Volkerhuis (1973). Het ‘nieuwe’ VolkerWessels Vastgoed (zie ook de rubriek Tweespraak op pagina 34-35) opereert dit jaar nog vanuit de huidige locaties in Zoetermeer en Arnhem. a

ontmoetingsplek voor collega’s. g andré den boer b de zwarte hond

M

et werkmaatschappijen van Groningen tot Terneuzen en Maastricht en collega’s en projecten door het hele land bevindt het nieuwe hoofdkantoor zich straks letterlijk en figuurlijk in het hart van het concern. Op kantorenpark Podium aan de A28 zijn ook de A1 en station ­Amersfoort Vathorst ‘binnen handbereik’. Een cursus, ­brainstormen, de kick-off van een project, of vergaderen in een inspirerende ruimte: de VolkerWessels Campus verwelkomt straks collega’s uit het hele concern. Het ­VolkerWessels Huis blinkt niet alleen uit in bereikbaarheid, maar ook in duurzaamheid. Energie­besparende oplossingen, duurzame transport en ­materialen staan hoog op het prioriteitenlijstje. Warmte en koud­opslag (WKO) met een collectief warmtepomp­ systeem en passieve koeling, een plat dak met veel ruimte voor zonnecellen, zonwerende beglazing, klimaat­plafonds, FSC-hout, energiezuinige verlichting en een uitgekiende isolatie en ventilatie geven het ontwerp van architecten­bureau De Zwarte Hond een groen gezicht en een EPC-waarde die 15% onder de wettelijke norm ligt.

van HOMIJ met ­geprefabriceerde installatie­componenten versnelt de installatie­bouwtijd en onderscheidt zich ook kwalitatief van klassieke installatie­ methoden. Uiteraard wordt het ­VolkerWessels Huis ‘eigenhandig’ gebouwd door de collega’s van een kleine stoet concernbedrijven. Hoofdaannemers zijn Loostad Vastgoedontwikkeling en Wessels Rijssen. Zij worden geassisteerd door De Groot Vroomshoop. Aveco de Bondt is de constructeur. HOMIJ regelt de technische

‘Eigenhandig’ Bovendien wordt de afvalstroom beperkt doordat vrijwel het volledige gebouw uit geprefabriceerde elementen bestaat. Dat geldt tot op zekere hoogte zelfs voor de technische installaties. Het ­DLS®-concept

NetWerk magazine

11 |

a lt i j d o p ( d e ) w e g Of het nu om de vervanging van een fietspad of de reconstructie van een kilometerslange, drukbereden verkeers­ader gaat; onze wegenbouwcollega’s komen overal. g priscilla borgers b jan schot

‘Die dubbele barrier ligt er’ Naam: Marcel Plender Functie: uitvoerder Project: SAGO A1-A6 aanleg spitsstrook Werkmaatschappij: BKB Infra ‘Dit zijn mooie klussen. Het is leuk als je kunt zeggen: ‘Wij hebben als eerste in Nederland een dubbele barrier geplaatst die ook nog eens in hoogte varieert.’ De combinatie SAGO, de hoofdaannemer voor Rijkswaterstaat, gaf ons de opdracht om de betonverharding samen met KWS Infra over een lengte van 2,5 kilometer te maken. Omdat het wegdek op sommige delen van de A1 op het traject Amsterdam-Amersfoort 70 centimeter in hoogte verschilt, moesten we twee barriers op elkaar plaatsen. In totaal zijn we daar zestien dagen met een man of tien mee bezig geweest. Maar het resultaat mag er zijn. Hij ligt er. Of het extra spannend is om zo’n klus als deze te leiden? Welnee, wij hebben inmiddels zo veel kennis over wegenbouw dat het alleen maar goed kon gaan. Maar het is wel een mooie uitdaging om het met zijn allen te doen.’

‘We lijken nog het meest op dokters’ Naam: Marco Griffioen Functie: teamleider radartechniek Project: asfaltinspectie autoweg Werkmaatschappij: M.J. Oomen ‘Wij worden gemiddeld één keer per maand gebeld door p ­ rovincies, gemeenten en aannemers of we een asfaltinspectie willen uitvoeren. Collega’s rijden met de radarbus over een fietspad of autoweg om de weg ‘te lezen.’ Hoe dik is het asfalt? Wat ligt eronder? En hoe is het wegdek verder opgebouwd? Dat zijn vragen die wij met de grondradar exact kunnen beantwoorden. De radar zendt tijdens het rijden een signaal uit dat wordt gereflecteerd door de verschillende weglagen. Later lezen wij die resultaten af. We lijken eigenlijk nog het meest op dokters. Die maken een röntgenfoto en behandelplan. Wij maken een ‘scan’ van de weg en stellen een advies op. Het leuke is dat we door deze geavanceerde techniek bijna elke vraag van opdrachtgevers kunnen beantwoorden. Bijzonder is dat onze radarauto tachtig kilometer per uur tussen het overige verkeer kan rijden en ondertussen de opbouw van de onderliggende weg op millimeterniveau in kaart brengt.’

| 12

‘Natuurlijk een trots gevoel’ Naam: Michel Hoeke Functie: hoofduitvoerder Project: reconstructie black spot Strevelsweg Rotterdam Zuid Werkmaatschappij: Gebr. Van Kessel Wegenbouw ‘Over krap een maand ziet dit kruispunt er weer als nieuw uit. Via een openbare aanbesteding hebben wij de opdracht van Gemeente­ werken Rotterdam gekregen voor deze zogenoemde black spot. Deze drukke weg moet worden gereconstrueerd om het aantal ongelukken terug te brengen. De afgelopen maand hebben we de toplaag van het asfalt gefreest en de riolering vervangen. Nu zijn we bezig om verkeerslichten te vervangen en de weg opnieuw in te richten. Een klus die wij veel vaker uitvoeren. Maar het blijft leuk. Waarom? Omdat je met zo veel verschillende materialen en aspecten te maken hebt. Je moet verstand hebben van rioleringen, maar ook een mooie nieuwe weg kunnen aanleggen. Met deze reconstructie zijn we ongeveer tien weken bezig. Daarna wacht de volgende. Natuurlijk geeft het een trots gevoel als ik straks over deze nieuwe weg rijd. Als ik in deze regio ben, denk ik vaak: ’We hebben goed werk geleverd.’

‘Mooi om te zien hoe een weg opknapt’ Naam: Frank Groot Functie: projectleider Project: Groot onderhoud A1-A6 Werkmaatschappij: KWS Infra ‘De afgelopen weekenden zijn we op één van de drukst bereden delen van de A1 aan het werk geweest. We draaiden continu diensten met 150 man. Dat geeft weer hoe groot dit project is. In totaal reconstrueren we dertig kilometer weg op de A1 en de A6. We hebben een vluchtstrook ingericht als spitsstrook, een extra rijstrook gemaakt op de bestaande wisselbaan en deze verlengd én groot onderhoud uitgevoerd aan de snelweg. Als projectleider heb ik vaker reconstructies geleid. Het is mooi om te zien hoe een weg opknapt. Maar het is ook elke keer een uitdaging om de planning bij te benen. In de wegenbouw gebeuren altijd onverwachte dingen. Net als je denkt dat je overal aan hebt gedacht, moet je op iets onverwachts anticiperen. Dat maakt het werk juist mooi. En deze klus helemaal. Het is het grootste project dat ik tot nu toe heb gedaan. Ik ben best trots als we het opleveren.’

NetWerk magazine

13 |

samenspel

De bèta’s van morgen Wat is spannender? Een dossier of een brug? Vraag het een scholier en het antwoord laat zich raden. Toch dromen veel leerlingen eerder van een carrière op de Zuidas dan van een technische loopbaan. Techniek worstelt met een imagoprobleem. Het Jongeren en Technologie Netwerk Nederland (Jet-Net) wil daar verandering in brengen. Op het Woerdense Minkema College

‘Bijna de leukste school van Nederland’ Het Minkema College is een streekschool met twee locaties. Het VMBO telt 1.100 leerlingen en de HAVO/VWO-afdeling 1.350 leerlingen. Bij een uitverkiezing van radiostation 538 eindigde de scholengemeenschap onlangs bij de vijf leukste scholen van Nederland. Ook de inspectie

waardeert het Minkema met hoge rapportcijfers. De HAVO-afdeling behoort zelfs tot de beste vier van Nederland. Van de HAVOen VWO-leerlingen kiest momenteel 12% voor het profiel natuur en gezondheid. Een percentage dat schommelt. De belang­ stelling voor natuur en techniek (7%) daalt.

Ter illustratie: 65% van de leerlingen kiest economie en maatschappij. De VMBO-­ leerlingen, die van nature meer affiniteit met techniek hebben, bouwden onlangs onder begeleiding van onze collega’s van Bébouw eigenhandig een complete modelwoning.

enthousiasmeren collega’s van Young VHB (Van Hattum en Blankevoort) HAVO- en VWO-­ leerlingen voor de wonderen der techniek.

Kriebels van kranen

g andré den boer b chris bonis

‘Weet je wat jij moet doen? Naar de universiteit. Vul je hele rugzak met kennis en kom dan terug in de aannemerij.’ Die woorden van mijn oude stagebegeleider en hoofduitvoerder heb ik ter harte genomen. Maar ook het advies van een mentor om toch voor natuurkunde te kiezen. De fascinatie voor techniek was er altijd al, maar ik heb op de juiste momenten een zetje gehad. Nu wil ik zelf jonge mensen enthousiasmeren en misschien wel over de streep trekken. Laten zien dat het beeld van ‘die saaie suffe techniek’ niet klopt. Sterker nog; het is precies andersom. Techniek is uitdaging. Avontuur! Leerlingen die geen kriebels krijgen van bruggen en kranen op Discovery Channel moet je niet koste wat het kost voor de het vak winnen. Maar al is er maar één die door een gastcollege geïnspireerd raakt en gaat nadenken. ‘Hé; zo’n brug is toch wel gaaf.’ Gina de Rooij (projectingenieur waterbouw, gastdocent en secretaris Young VHB)

Bruggenbouwers Kweekvijver

A

ngela Koot (rector Minkema College): ‘Maatschappelijke stages, profielwerkstukken en veel aandacht voor taal, kunst en cultuur. Wij vinden het belangrijk om l­ eerlingen veel ruimte en mogelijkheden te geven om hun talenten te ontdekken en ontwikkelen. Jet-Net past helemaal in onze filosofie van talentonderwijs. Ik vind het een ‘superinitiatief’. De grote kracht van Jet-Net is dat de branche naar het onderwijs luistert. Het is geen project naast het reguliere onderwijs, maar sluit aan op ons bestaande programma. Nee, ik geloof niet dat er weerstand tegen techniek is bij leerlingen. Eerder onbekendheid. Een techneut? Dat is toch zo’n ‘nerdy’ professor die de hele dag naar potjes en flesjes staart en geen sociaal leven heeft? Maar laten we eerlijk

| 14

zijn; hoeveel mensen moeten tegenwoordig wel niet uitleggen wat ze precies doen? In onze samenleving ontstaan steeds meer specialismen. Ik verwacht dat jonge enthousiaste gastdocenten uit het bedrijfsleven de techniek tastbaarder kunnen maken voor onze leerlingen. Het zou mooi zijn als de gastcolleges de keuze voor bètaprofielen en technische opleidingen een impuls geven. Maar als leerlingen, docenten en de medewerkers van Van Hattum en Blankevoort elkaar inspireren is dat ook al heel waardevol. Jonge mensen aan het begin van hun carrière leren didactische vaardigheden. En ook voor de docenten is het uitwisselen van kennis en praktijkervaringen interessant. Ik merk aan onze decanen en sectievoorzitters dat ze er echt door begeesterd raken.’

‘Techniek is zó mooi en vernieuwend. Daar hebben leerlingen op jonge leeftijd helaas vaak geen goed beeld van. Tegelijkertijd moeten ze al vroeg keuzes maken. Voor een gefundeerde keuze en meer feeling is het goed om als sector je verantwoordelijkheid te nemen. Jet-Net is een groot netwerk dat uitblinkt in een professionele aanpak en middelen. Het blijkt dat het aantal bètaprofielen en de uitstroom naar ­technische opleidingen op de deelnemende scholen substantieel stijgen. We waren al langer bezig om de mogelijkheden te verkennen om ons bij Jet-Net aan te sluiten. Goed dat het nu zo voortvarend door Jong VolkerWessels en Corporate Responsibility is opgepakt. Onze deelname is geboren uit maatschappelijke betrokkenheid. Maar wie weet, kan Jet-Net ook een kweekvijver voor onze eigen academy zijn. Jonge collega’s die nu voor de klas staan, zijn misschien wel onze docenten van morgen.’

‘Techniek heeft geen sexy imago. Wie kunnen dat imago nu beter opvijzelen dan jonge mensen die laten zien hoe het écht is om in de bouw te werken? Onze collega’s kunnen de techniek tot leven wekken en de generatiekloof tussen de leerlingen en de oudere generatie docenten overbruggen. Aan het enthousiasme van Young Van Hattum en Blankevoort zal het zeker niet liggen. Al zal het best even aftasten zijn. Voor onze collega’s zijn de didactische vaardigheden natuurlijk vrij nieuw. Binnen Jong VolkerWessels willen we het accent meer verschuiven naar de persoonlijke ontwikkeling van onze leden. Denk aan trainingen, workshops en intervisie. Jet-Net past volledig in die filosofie. Ja; waarschijnlijk krijgt dit initiatief navolging. Geheel in de geest van het concern: lokale projecten met lokale partners.’

Monica de Graaf (hoofd VolkerWessels Academy) Wendeline Besier (Corporate R ­ esponsibility en voorzitter Jong VolkerWessels)

NetWerk magazine

15 |

bedrijf in beeld

‘Dienstverlening draait om mensen’ Op straat, in parkeergarages en bedrijfsrestaurants. En zelfs op de ijsbaan. Overal kom je de mensen van de PCH Dienstengroep tegen. Wat kleinschalig begon als Parkeer Combinatie Holland, groeide uit tot een ­volwassen bedrijf met 360 vaste medewerkers. Onlangs sloot de concerndochter een groot meerjarig contract af met luchthaven Schiphol. Maar wie zijn de mensen van PCH eigenlijk? Wat doen ze? En hoe zit het precies met die ijsbaan? g stefan van ewijk b martin metsemakers

I

n hartje Arnhem, pal naast het station, staat het kantoor van PCH. Een pand waar ze elk hoekje van benutten. Zo kan het gebeuren dat je vanuit de lift meteen in een overleg op de gang belandt. Het is tekenend voor de ontspannen en open sfeer

| 16

bij PCH. ‘We zijn creatief met de ruimte’, glimlacht algemeen directeur Ron Kas. ‘Het is een tijdelijke oplossing. Aan het einde van het jaar verhuizen we naar Apeldoorn. We bouwen de voormalige muntcentrale om tot ons nieuwe hoofdkantoor.’

‘PCH-paraplu’ PCH ontstond ‘spontaan’. Een aantal VolkerWessels-bedrijven bouwde een parkeergarage in Amsterdam waarvoor de opdrachtgever nog een beheerder zocht. ‘We besloten het zelf te doen en PCH was

geboren’, vertelt Kas. Het pionieren op de toen nog onvolwassen parkeermarkt ging PCH goed af. Het bedrijf groeide snel uit tot een verzameling van diverse activiteiten. ‘Benzinestations, schoonmaak, horeca, waardelogistiek, parkeerbeheer, een ijsbaan’, somt Kas op. ‘Er hing steeds meer onder de PCH-paraplu. Anderhalf jaar geleden besloten we daarom kritisch naar de organisatie te kijken. Waar zien we potentie en waarin willen we investeren? We kozen voor parkeren, beveiliging en facilitaire dienstverlening’. En de ijsbaan? ‘Vanwege de PPS-constructie beheren en exploiteren we IJsbaan Twente voorlopig ook nog’, bekent de directeur. Met een knipoog: ‘Maar het is toch hartstikke leuk om de snelste ijsbaan van Nederland te beheren?’

het bedrijf de ‘scanscooter’. Een scooter uitgerust met een camera op kentekenhoogte die rijdende langs geparkeerde auto’s, twintig foto’s per seconde maakt. Het apparaat stuurt de gefotografeerde kentekens naar een centrale database die controleert of een voertuig rechtmatig geparkeerd staat. Heeft de bestuurder een parkeervergunning of abonnement? Heeft hij of zij telefonisch of bij de automaat betaald? Is dit niet het geval, dan krijgen controleurs op straat een melding met onder andere het kenteken, de kleur en het type auto. Daarmee kunnen ze heel gericht naheffingen opleggen. ‘We zijn de enige met een dergelijke scooter’, vertelt Kas trots. ‘We lopen hiermee voor op onze collega’s omdat we veel sneller kunnen controleren.’

‘Scanscooter’

‘Het hele pakket’

Met 140.000 parkeerplaatsen is PCH marktleider op het gebied van ‘on-street parking’. Speciaal voor deze discipline ontwikkelde

Voor PCH houdt het niet op bij beheer en parkeercontrole. ‘Als we toch op straat zijn, kunnen we ook vegen, gladheid bestrijden,

technisch onderhoud plegen en toezicht houden. We bieden het hele pakket aan.’ Dit geldt ook voor ‘off-street parking’. Niet alleen het bedienen van de slagboom, maar ook schoonmaak, technisch onderhoud en beveiliging in parkeergarages. ‘Dat is het mooie aan VolkerWessels. We hebben alles in huis. Bij een garage leveren wij bijvoorbeeld de mensen, Holland Systemen de beveiligings­apparatuur, ­VolkerWessels Telecom de installatie, HOMIJ verzorgt de bekabeling en een eventueel alarm komt binnen bij de meldkamer van V ­ olker ­SafeGuard’, legt Kas uit. Het streven van PCH is om hiermee de waarde­keten van VolkerWessels te verlengen. ‘Het houdt niet op na oplevering van een pand. Naast parkeerbeheer en beveiliging bieden we namelijk ook allerlei facilitaire services aan. Denk aan schoonmaak, receptie, onderhoud, vergaderfaciliteiten, het runnen van een bedrijfsrestaurant, wagenparkbeheer. De mogelijk­heden bij PCH zijn legio!’ a

PCH sloot onlangs een contract met luchthaven Schiphol voor het beheer van bijna 40.000 publieke en personeels­ parkeerplaatsen. Het beheer bestaat onder andere uit ­personeel voor de loges in de parkeergarages en het verhelpen van storingen. Maar PCH verzorgt ook de pendeldiensten, schoonmaak, beveiliging, controle en gladheidsbestrijding. ‘Het mooiste is ‘excellence parking’. Luxe parkeerplaatsen met bloembakken, muziek, koffie. Het rode-loperwerk’, glimlacht Kas. ‘Dit contract zet ons natuurlijk wel op de kaart. Maar ik zou het niet de trots van ons bedrijf noemen. Daar doe ik onze mensen mee tekort. De kwaliteit van onze medewerkers bepaalt hoe lang wij bij een klant actief zijn. Daarom proberen we collega’s ook altijd meerdere dingen te laten doen. Als facilitair medewerker maak je bijvoorbeeld de ene dag schoon en sta je de andere dag in de bedrijfskantine. En ook onze parkeer­medewerkers zitten niet alleen maar de hele dag in de serviceloge. Ze vinden het ook leuk om eens op de veeg­machine te zitten of ergens een storing te verhelpen. Collega’s hebben plezier in het werk en dat vertaalt zich in een laag ziekteverzuim. Dienstverlening draait om mensen. Daarom zijn onze mensen de trots van PCH!’

NetWerk magazine

17 |

Een tunnel ‘met een verleden’ ‘Een wereldvreemd plan van een buiten de realiteit levende dwaas.’ Het idee van wijlen kroegbaas Leo ten Brinke kreeg aanvankelijk weinig steun. De kleurrijke café-eigenaar bedacht in 1975 een oplossing voor de steeds drukker wordende N35 die dwars door Nijverdal loopt: een gecombineerde tunnel voor auto én trein. Hij bleek een visionair. Ruim 35 jaar later bouwen de collega’s van Van Hattum en Blankevoort, KWS Infra en Vialis, samen met het Nijverdalse Hegeman Beton en Industriebouw een unieke tunnel die niet gek veel afwijkt van het oorspronkelijke idee. Ze doen dit onder de naam ‘Combinatie Leo ten Brinke’. g stefan van ewijk b jan schot

H

et project is niet te missen. Over een traject van ongeveer zes kilometer beheerst de bouwcombinatie het landschap. Zandheuvels, ontgravingen, bouwketen, drijvende pontons, betonbekistingen, nieuwe kunstwerken, tijdelijke bruggen, geluidsschermen en zuiveringsinstallaties. ‘Ons werk is zó groot. Het is bijna niet te overzien’, schetst André Steketee. De Zeeuwse hoofduitvoerder van Van Hattum en Blankevoort woont doordeweeks in Nijverdal en loopt ’s avonds met regelmaat het hele traject langs om goed op de hoogte te blijven van de vorderingen. ‘100.000 kuub beton, een half miljoen kuub grond, 5.000 ton staal voor de damwanden en 50 ton koper voor de voedingskabels. Ik ben een civiele vakidioot. Maar zelfs voor mij zijn dit indrukwekkende cijfers!’

‘Groene verbinding’ De aanleiding voor het project is de grote verkeersdrukte in Nijverdal. De N35 is één van de laatste doorgaande autowegen van Nederland die onderbroken wordt door verkeerslichten. Vooral in de toeristische zomermaanden zorgt dit voor flinke opstoppingen, stank en geluidsoverlast. In de nieuwe situatie buigt de N35 voor het centrum van het Overijsselse dorp af richting het noorden, waarna de weg samen met het spoor door de nieuwe unieke ‘combinatietunnel’ loopt. Een verdiepte open bak van 1.700 meter met een ‘groen’ dak, waarvan 500 meter ‘échte tunnel’. Om de tunnel op de huidige plaats te kunnen realiseren, moest een groot deel van het spoor verdwijnen. Er is tijdelijk dan ook geen doorgaande verbinding tussen Almelo en Zwolle. Bussen verzorgen het vervoer tussen station Nijverdal en ‘noodstation’ Nijverdal West. ‘Voor die mensen is het fantastisch’, wijst Steketee op een rij huizen. ‘Het spoor liep hier bijna door hun voortuin.’ Straks zorgt de tunnel voor een ‘groene verbinding’ tussen het centrum en het noorden van Nijverdal.

Niet standaard De verdiepte open bak, een spoor- en snelwegtunnel, kruisende infrastructuur, bruggen, viaducten, voetgangers- en fietstunnels, dienstgebouwen, tunneltechnische installaties, geluidschermen, het verplaatsen van het station, de tijdelijke voorzieningen voor station Nijverdal West, de aanleg van de N35… de lijst is eindeloos. ‘Indrukwekkend’, ervaart ook Harco Bouwman. ‘In mijn negentien jaar bij KWS Infra werkte ik nog niet eerder aan zo’n groot project.’ De hoofduitvoerder is met zijn team verantwoordelijk voor de infrastructuur van het project zoals het grondverzet, de verhardingen en wegenbouw. De tunneltechnische installaties zijn voor rekening van Vialis. Hans Godschalk: ‘We doen de elektrische installaties, pneumatiek, beveiliging, verkeersregelinstallaties, verlichting,

| 18

NetWerk magazine

4

19 |

e l k i n i t i at i e f t e lt

Feiten & cijfers Naam: Combiplan Nijverdal Opdrachtgever: Rijkswaterstaat Cijfers: ontgraven tunnel: 350.000 m3 ontgraven buiten tunnel: 150.000 m3 fundering Agrac: 40.000 ton asfalt in tunnel: 7.000 ton asfalt buiten de tunnel: 33.000 ton beton: 100.000 m3 damwand: 5.000 ton voedingskabels: 50 ton, 65 km

h e r e d d e r s o ï i n o o d s c h e

Onze samenleving kan niet zonder mensen die zich vrijwillig inzetten voor de goede zaak. Het nieuwe sponsorbeleid van VolkerWessels ondersteunt onder de noemer ‘Elk initiatief telt’ collega’s die ook

ventilatie en de installaties voor de dienstgebouwen. De omvang en de combinatie van spoor- en autoweg zijn bijzonder. Maar qua techniek wijkt het niet écht af van andere tunnels.’ Al wil dat niet zeggen dat het standaard is. ‘Geen enkel project is standaard’, benadrukt de ontwerpleider tunneltechnische installaties (TTI) van Vialis. De constructie van de ‘bak’ is dat al helemaal niet. Zo is het ontbreken van een middentunnelkanaal waarin de kabels en leidingen liggen, een echte uitdaging voor TTI. ‘Het is een unieke tunnel. De eerste tunnel in Nederland met zowel spoor als autoweg in één bak. En dat had ook gevolgen voor het ontwerp. Dat is heel anders dan we gewend zijn’, bekent Steketee. ‘De tunnel is veel breder. Ter hoogte van het station zelfs 38 meter’.

Bewuste bouwers Niet alleen de unieke tunnel, maar ook de locatie maakt het project bijzonder. Steketee: ‘We werken midden tussen de huizen en bewoners. Een gigantisch project in stedelijk gebied. Er is weinig ruimte en dus veel risico op overlast. Daarom communiceert de combinatie intensief met omwonenden. ‘We organiseren informatiebijeenkomsten en inloopavonden. En we versturen nieuwsbrieven. Maar ook persoonlijke brieven bij speciale werkzaamheden. We maken het onszelf ‘gemakkelijk’ door gewoon eerlijk te zijn’. Het plaatsen van de damwanden is een goed voorbeeld. ‘Als je 5000 ton staal in de grond stampt op krap tien meter afstand van de eerste huizen, weet je dat je problemen krijgt

| 20

als je mensen niet goed inlicht. We hebben nauwelijks klachten gekregen’, vertelt Bouwman. Om geluidsoverlast te voorkomen, zette de bouwcombinatie een verplaatsbaar geluidsscherm in van 15 meter hoog. Bovendien registreerde een geluidsmeter nauwkeurig of het ‘gestamp’ niet boven de 70 decibel uitkwam.

in hun vrije tijd maatschappelijk betrokken zijn. Business unit directeur Hans Vrieling van Vialis is bestuurslid bij de Koninklijke Nederlandse Reddingmaatschappij (KNRM). g priscilla borgers b dirk-jan van dijk

VolkerWessels-project Langs het traject zijn de verschillende bouwfasen goed te onderscheiden. Op grote drijvende pontons zuigen mannen met kranen water en zand op. ‘Het grondwater staat hier heel hoog. Vandaar de pontons. Dit is heel specialistisch grondverzet. Met GPS-apparatuur ziet de machinist precies waar hij al geweest is’, legt Bouwman uit. We lopen langs de volgende fasen: groutankers zetten, onderwaterbeton storten en het leegpompen van een put. ‘Aan deze kant stonden eerst huizen. Die liggen nu daar’, wijst Steketee op een heuvel met gruis. In de laatste put staat een grote blauwe stalen constructie. Het is de bekisting voor het beton. Mannen vlechten metershoge wanden van wapening en werken aan het begin van de tunnel. Vanaf hier is goed zichtbaar hoe groot de tunnel en het werk eigenlijk zijn. ‘Een voorbeeldproject’, vindt Steketee. ‘En niet alleen voor ons. Bij elk onderdeel is een discipline van VolkerWessels betrokken. Het is een écht VolkerWessels-project in combinatie met Hegeman Beton en Industriebouw. Een prachtig visitekaartje voor ons concern!’ a

‘M

ijn vrijwillige functie bij de KNRM heeft mijn leven verrijkt. Ik krijg er energie van om me in te zetten voor ons reddingstation en met mensen om te gaan die hun leven vrijwillig riskeren om schippers, vissers en zwemmers in nood te helpen. Die acht uur die ik wekelijks in mijn ‘werk’ als lid van de plaatselijke commissie steek, zie ik als ontspanning. De KNRM heeft mij gegrepen toen ik een jaar of acht was. Ik was met mijn ouders op Terschelling toen daar een demonstratie werd gegeven. Diep indrukwekkend vond ik dat. Mijn vader was jarenlang donateur van de KNRM. Zelf ben ik de stichting gaan steunen toen ik twintig was. Lang deed ik dat door middel van maandelijkse donaties. Tien jaar geleden dacht ik: ‘Ik wil graag meer doen.’ Ik voelde plotseling de behoefte om me in te zetten voor een vrijwilligersorganisatie. Ik heb toen eerst bouwkundig advies gegeven aan de KNRM. Anderhalf jaar geleden ben ik ook bestuurslid geworden van het reddingstation Dordrecht. Sindsdien ben ik verantwoordelijk voor de communicatie en fondsenwerving. Als vrijwillige organisatie zijn wij geheel afhankelijk van giften. Ik doe nu mijn best fondsen te werven voor een nieuw

boothuis. Wat mijn drijfveer is? Ik sta vierkant achter onze stichting. Jaarlijks voert de KNRM vanaf de twee stations in Dordrecht 83 acties uit. Als het weer zo slecht is dat niemand de haven uitdurft, springen onze vrijwilligers in de reddingboot. Dat vind ik heroïsch. Ik doe veel nieuwe inzichten op. Mijn passie is het opzetten en herstellen van organisaties. Bij de KNRM zie ik hoe een gemotiveerde organisatie werkt. Ik vind het interessant om erachter te komen wat ieders motivaties zijn. Die kennis kun je als manager ook in een betaalde organisatie inzetten. Hoe het gesteld is met de Corporate Responsibility van ons concern? Ik merk dat de bewustwording groeit. Er komen steeds meer initiatieven. Bij de KNRM zijn we blij met de sponsoring die we van VolkerWessels ontvangen. Ik geloof dat we met zijn allen de verantwoordelijkheid hebben om een positieve bijdrage te leveren aan de maatschappij. Of we dat nu of individueel of concernbreed doen. Bovendien draagt een bepaalde mate van Corporate Responsibility bij aan de beeldvorming van ons ‘merk’. Steeds meer mensen zien dat wij onze verantwoordelijkheid nemen.’ a

NetWerk magazine

21 |

flitsen

de pl eg

Wil je op de hoogte blijven van het allerlaatste concernnieuws? Kijk dan op InSite. Daar kun je je ook aanmelden voor de dagelijkse digitale nieuwsbrief VolkerWessels Actueel.

/// Visser & Smit Hanab boorde onder de Delftse spoortunnel een 570 meter lange rioolbuis /// VolkerWessels Telecom breidt in opdracht

Weer of geen weer. Dag en nacht. Jaar in, jaar uit. Collega’s die elkaar door en door kennen en samen talrijke avonturen beleven. ‘De Ploeg’ is een ode aan collegialiteit.

van GlasLokaal het publieke glasvezelnetwerk in Den Haag uit /// Het nieuwe kantoor van Van Nieuwenhuizen-Jongen in Venlo bereikte half februari het hoogste punt /// De bouwplaatsen Asics, Calypso en Riedertoren van Boele & van Eesteren zijn met het certificaat Bewuste Bouwers beloond. Het Rijswijkse bouwbedrijf ontving ook het Keurmerk

de pl eg

Klantgericht Bouwen (Vereniging Eigen Huis en Bouwend Nederland) /// De nieuwe elastomeerblokjes met speciale clips van VolkerRail en ProRail zijn een uitkomst in de strijd tegen koperdiefstal /// Busreizigers in Almere worden geïnformeerd door het Dynamische Route Informatie Systeem van Vialis /// De betonnen fundatieblokken die Westo Prefab

Beton Systemen met VolkerRail voor de railinframarkt ontwikkelde, verdienden het KOMO-keurmerk /// Timmerfabriek De Mors heeft een speciaal E-kozijn ontwikkeld voor duurzaam bouwen /// Minister Schulz van Haegen opende half februari op de A27 de spitsstrook tussen Lunetten en Everdingen. KWS Infra was in de combinatie Utrechtse Tulp betrokken bij de realisatie van het spoedproject /// Vialis levert de komende vijf jaar alle verkeersregelinstallaties voor de gemeente Amsterdam. Het contract voorziet ook in maximaal twintig jaar onderhoud van de systemen. Ook in Maastricht onderhoudt Vialis de VRI’s /// Van Hattum en Blankevoort en KWS Infra leggen in opdracht van provincie Friesland de Noordwesttangent (N398) Leeuwarden aan /// Skaters en crossfietsers kunnen zich straks uitleven in het Cyclopark dat de Britse collega’s van VolkerFitzpatrick ten zuiden van Gravesend

Slopersbloed Stalen spieren en machtige machines. Mannen die elkaar blindelings vertrouwen en het slopen tot kunst hebben verheven. Een ijzersterk team met plezier in het werk. Het is de ploeg van Pongers. Keiharde werkers die het ‘twee keer per dag vijf uur zien worden’. Het verhaal van een jonge hond, een oude rot en een meesterlijke machinist. g stefan van ewijk b chris bonis

I

n de bossen van Huis ter Heide ligt zorgcentrum Abrona. Pongers sloopt er woonvoorziening ‘De Zon’. Van het gebouw rest niet veel meer dan een paar grote bergen puin waar stukken betonijzer als boomwortels uitsteken. Johan Lubbers rijdt zijn kraan er met speels gemak overheen. ‘Een meesterlijke machinist’, knikt Herman Dannenberg in de richting van zijn collega. ‘Hij werkte eerst als handsloper. Een hele goede die ze niet graag kwijt wilden. Maar puur op eigen inzet is hij toch kraanmachinist geworden.’ Lubbers kan lezen en schrijven met het gevaarte. Hij beheerst de kunst om zóveel met de kraan te slopen dat er een minimum aan handwerk overblijft. ‘Bovendien is het een leuke vent met een goed gevoel voor humor’, vindt collega Martin Altena. ‘Ik werk graag met hem.’

| 22

‘Drill instructor’ Dannenberg is een oude rot in het vak. Slopen zit hem in het DNA. Al 26 jaar ‘verdedigt hij de clubkleuren van Pongers’. En als het aan hem ligt, komen daar nog een paar bij. 63 is te vroeg om te stoppen. ‘Ik heb er veel te veel schik in!’, lacht hij. En ook fysiek kan D ­ annenberg het nog gemakkelijk aan. Ogenschijnlijk zonder moeite sjouwt hij samen met zijn veertig jaar jongere collega een stapel zware houten balken op een wagen. ‘Herman zit vol energie’, bevestigt Altena. ‘Hij klimt nog overal in als het moet.’ Zijn woorden verraden een diep respect voor de sympathieke zestiger. Toch verliep hun samenwerking niet altijd zo soepel. ‘Hij leerde me het vak. Maar in het begin moest ik erg aan hem wennen’, bekent Altena.

realiseren /// Het Dynamisch Route Informatie Systeem van Vialis moet de doorstroom rond Zwolle verbeteren /// VolkerWessels Vastgoed Van links naar rechts: Herman Dannenberg, Martin Altena, Johan Lubbers.

ontwikkelt woningen en winkels in het centrum van Renswoude /// Dijkgraaf Gerard Doornbos opende half april in Spaarndam de door Van

Hattum en Blankevoort gemoderniseerde Grote Sluis /// De Geulhal in Valkenburg, het Maastrichtse Mosa Porselein, centrumplannen in

Lachend : ‘Herman is een echte drill instructor! Doe dit! Let daar op! Vergeet dit niet! Ik vond het allemaal gezeur. Maar achteraf heeft hij daarmee wel de basis gelegd voor hoe ik nu werk. Heel gedisciplineerd.’ Ook bij Altena vloeit écht slopersbloed door de aderen. Zijn vader werkt bij Pongers . Zelf ‘debuteerde’ hij tien jaar geleden al op jonge leeftijd. ‘Een jonge hond die alles kan. Je moet hem zien gaan op de ‘Bobcat’. Hij rijdt er soms zelfs de trap mee op’, glundert Dannenberg. Hij is zeer tevreden over zijn ‘pupil’. ‘Hij is soms wat eigenwijs. Maar ach, ik ben ook jong geweest.’

Brunssum en Geleen, winkelcentrum Stein en de Sittardse Dobbelsteen.

Mooi werk

tweejaarlijkse World Solar Challenge in Australië /// ELJA Beton en

Tijdens de schaft verhalen de mannen over mooie projecten. Pijlers langs de A2, zes verdiepingen van een bejaardentehuis in Winterswijk Na iedere anekdote vult de keet zich met luid gelach. Het is tekenend voor de goede sfeer. Dannenbergs ogen glimmen als hij vertelt over hoe hij vroeger liften sloopte. ‘Zo’n lift die met hoge snelheid in de diepte verdwijnt en met een klap op de grond tot stilstand komt. Mooi werk! Wisten jullie trouwens dat Otis al in 1850 de liftbeveiliging bedacht?’ Lubbers knipoogt: ‘Dat was in Hermans geboortejaar!’ a

Waterbouw heeft in Almelo een hangduiker afgelaten voor ‘de Door-

Bouwbedrijven Jongen (‘BVGO Zuid’) neemt in totaal twaalf Limburgse ontwikkelprojecten van 3W (ING Real Estate Development) over ///

Volker Wessels Bouw en Vastgoedontwikkeling Zuid won ook de Europese aanbesteding voor de binnenstedelijke herontwikkeling van de Venlose wijk Q4 /// HOMIJ Technische Installaties is versterkt met de

IT 2 Installatiegroep. Het recent overgenomen Ittervoortse installatiebedrijf blijft onder haar eigen naam actief /// VolkerWessels sponsort het Solar Team Twente bij de ontwikkeling van de zonneauto voor de

braak’: een ‘omleidingsbeek’ tussen de Lolee en de Regge /// Volker

Stevin Materieel heeft in samenwerking met KWS Infra een splitstrooier op aanhangwagen ontwikkeld /// De spitsstroken en wisselbaan A1/A6 zijn open. De credits van deze spoedprojecten zijn voor KWS Infra, Vialis en Van Hattum en Blankevoort (verenigd in Volker Infra A1/A6) ///

Vialis Belgium heeft het MVO Prestatieladder-certificaat behaald

NetWerk magazine

23 |

co2 footprint

VolkerWessels in 2010

Gewicht totale uitstoot CO2

199

kton

= 27 x Eiffeltoren

De strategie van VolkerWessels is er op gericht de huidige onderneming verder te versterken in balans met onze omgeving: veilig, integer en duurzaam. Bekijk hier in één oogopslag de financiële en duurzaamheidsprestaties van VolkerWessels in 2010. Gewicht CO2 uitstoot per medewerker

16,3

ton

= 4 volwassen mannetjesolifanten

financieel bedrijfsopbrengsten

bedrijfsopbrengsten per sector C Bedrijfsopbrengsten C ebitda

€

C Netto winst C Netto vordering C Solvabiliteit ultimo C Orderportefeuille ultimo

4.250 mln 186 mln 87 mln 258 mln 27 % 5.128 mln

217 mln 614 mln

832 mln

VolkerWessels Canada / Verenigde Staten

ziekteverzuim en ongevallen medewerkers

4,34 %

11.031 mannen (89,5%)

1.296 vrouwen (10,5%)

8,2

percentage stroomverbruik als groene stroom

totaal aantal keer de aarde rond gereden met onze bedrijfswagens en lease-auto’s

VolkerWessels Verenigd Koninkrijk 1.339 mln

33,3 %

x 5.690

Energie, Infratechniek en Telecom Toelevering en Maritiem

totaal

training training & ontwikkeling & ontwikkeling

Infrastructuur Nederland

417 mln

medewerkers in nederland

12.327

Bouw en Vastgoed Nederland 1.183 mln

IF cijfer

asfalt (kws infra)

spoor (volkerrail)

275

totaal aantal kilometers asfalt gelegd (snelweg van 4 rijstroken)

ziekteverzuimpercentage

totaal aantal kilometers aan spoorstaven gelegd

76.997

totaal aantal dwarsliggers gebruikt

if: incident frequency ongevalindex = aantal bedrijfsongevallen per miljoen gewerkte bouwplaatsuren

bewuste bouwers

innovatie innovatie

147,4

286.459 286.459

community investment

28

totaal aantal partnership met maatschappelijke organisaties

29.746 29.746

totaal totaal aantal aantal urenuren interne interne training training

1.065 1.065

cursisten cursisten VolkerWessels VolkerWessels Academy Academy

69 69

66

3434 metmet duurzame duurzame elementen elementen en en

innovaties innovaties waarvan waarvan

PlanetFit PlanetFit

6 | 24

aantal bouwplaatsen gecertificeerd met ‘Bewuste Bouwers’ keurmerk

Dit beeld van het financiële en duurzame jaar 2010 is ook als poster beschikbaar. Vraag het aan via: [email protected].

NetWerk magazine

25 |

De rauwe romantiek van ‘de Rockies’ De cijfers zijn duizelingwekkend. 83.000 km2. Het gebied waar onze Canadese collega’s verantwoordelijk voor zijn, is vrijwel exact twee keer zo groot als Nederland. Gewapend met hun machtige ‘sneeuwploegen’ trotseren teams van Volker Stevin Contracting bij nacht en ontij de elementen om in de provincie Alberta 8.000 kilometer snelweg te onderhouden. g andré den boer b terry hood, chris yauck

5 De Canadese collega’s van Volker Stevin.

W

elkom in Canada. Het land van de grote getallen, waar het kwik ‘s winters tot onder de min 30°C kan dalen. ‘Hevige sneeuwval en wind­ snelheden tot meer dan 100 kilometer per uur. Extreem winterweer is in Zuid-Alberta geen uitzondering’, verzekert voorman Shawn Forsyth. ‘Onze collega’s zijn zo ervaren en flexibel dat we 24x7 beschikbaar zijn voor acuut onderhoud. De spoedklussen gebeuren vooral in de winter. Alleen als het zicht minder dan 75 meter wordt, kunnen operators besluiten tijdelijk te stoppen.’ Een extra uitdaging is de warme ‘Chinook’ die over de toppen van de Rocky Mountains waait en zelfs hartje winter binnen een paar uur temperatuurstijgingen van meer dan twintig graden (van min 10°C of minder naar plus 10°C of meer) kan veroorzaken.

Trots ‘Volker Stevin onderhoudt deze snelweg met trots.’ De borden langs de weg roepen weggebruikers op om problemen telefonisch te melden. Hoewel het team van Forsyth volgens een vast schema dagelijks patrouilleert, zijn het centrale telefoonnummer en mailadres geen overbodige luxe. Want met de extreme weercondities en de grote afstanden, spring je bepaald niet even op de fiets om ergens om de hoek een gat in het asfalt te repareren. ‘Om je een idee te geven: de bevolkingsdichtheid in Nederland is 400 inwoners per km2. In Alberta is dat buiten Calgary 4’, vertelt Terry Hood. De operations manager en zijn collega’s hoorden onlangs het verheugende nieuws dat ze opnieuw een tienjarig onderhoudscontract in de regio Lethbridge

| 26

hebben verdiend. Volker Stevin onderhoudt in het zuiden van Alberta 5.000 kilometer provinciale snelweg en 875 bruggen tussen Bassano, de ‘buurprovincies’ British Columbia en Saskatchewan en de grens met de Verenigde Staten. Onze collega’s zijn onder andere verantwoordelijk voor ijs- en sneeuwvrije wegen, reparaties aan het wegdek, het onderhoud aan bruggen en de belijning. Volker Stevin heeft daarnaast een vergelijkbare opdracht voor het onderhoud van provinciale wegen ten westen, oosten en zuiden van de thuisbasis in Calgary. De snelwegdivisie van het bedrijf beschikt in totaal over meer dan 250 collega’s, 147 sneeuwschuivers en 32 ‘shops’ met materieel en materialen.

De strijd tegen de elementen Terug naar Lethbridge waar de enorme schaalgrootte om een uitgekiende logistiek vraagt. Het team bestaat uit 102 voormannen en operators, 8 bruggen­ specialisten, 11 mecaniciens, 21 man management en kantoorpersoneel en nog eens 61 oproepkrachten om sneeuw te schuiven. Langs de route bevinden zich 17 shops. Daarnaast heeft Volker Stevin een kantoor in Lethbridge en een satelliet­ vestiging met voorraden zand en strooizout. Vanzelfsprekend wordt de strijd tegen de elementen gestreden met het allerbeste materieel. Absolute blikvanger is de sneeuwschuiver. Maar laat je niet misleiden door de Nederlandse definitie van dit woord. In Canada is een ‘snowplow’ een complete truck. Hood: ‘We gebruiken 86 sneeuwploegen. Die zijn allemaal uitgerust met GPS, een spreidingscontrole­systeem voor zand en zout en tanks met een vloeistof die ervoor

zorgt dat ijs en sneeuw smelten. B ­ ovendien kunnen de ploegen ook eenvoudig ­omgebouwd worden tot conventionele trucks en hebben de meesten ook ‘vleugelschuivers’, zodat we de sneeuw niet alleen naar voren, maar ook aan de zijkanten kunnen wegschuiven. Wat ook niet ­ongenoemd mag blijven, is onze sneeuwblazer. Een bijzonder materieelstuk dat enorm van pas komt als we veel sneeuwbergen tegenkomen.’

Barre winter De Rocky Mountains, de Oldman River Dam, de Crownest passage en de provinciale parken Cypress Hills, Writing on Stone en Dinosaur: kenners weten hoe oogverblindend de Canadese natuur kan zijn. Maar onze collega’s kennen ook de rauwe keerzijde van deze romantiek. De klimaatveranderingen laten ook Alberta niet onberoerd. Zeker afgelopen winter was bar en boos. ‘In een normale winter schuiven we gemiddeld 23.000 a 24.000 uur sneeuw’, rekent Hood voor. ‘Deze winter draaiden onze sneeuwploegen tot nu toe al 40.000 uur. Omdat de sneeuw gedurende de winter niet of nauwelijks smolt, ontstonden er enorme sneeuwbergen. Bovendien wordt die sneeuw bij slecht weer ook nog eens rond geblazen. Toen bleek maar weer eens hoe enorm loyaal en toegewijd onze collega’s zijn.’ Forsyth is het daar roerend mee eens: ‘Je moet er wel voor zorgen dat je werk en privé een beetje in balans blijven. Het extreme winterweer, de lange dagen en onregelmatige werktijden: de uitdagingen zijn talrijk. Maar daar staat tegenover dat je weet voor wie je het doet. Het is een bevredigend gevoel dat wij met onze inspanningen de samenleving helpen.’a

NetWerk magazine

27 |

column

Bouwwerk van de buitencategorie

Het gezicht van VolkerWessels Wijken en wolkenkrabbers. Wegen en netwerken. Duurzame innovaties. Collega’s bouwen elke dag aan de wereld van morgen. Schouder aan schouder. Weer of geen weer. ‘Ach; we doen gewoon ons werk’, relativeren we vaak. Maar is dat wel zo

Denk je aan de collega’s van Visser & Smit Bouw, dan denk je aan grote projecten. Bouwwerken van de buiten­categorie.

vanzelfsprekend? Nuchterheid

Op de Maasvlakte in Rotterdam verrijst er weer zo één. Voor opdrachtgever Electrabel, Groep GDF SUEZ, bouwen ze een

en bescheidenheid zijn gezonde

800 Megawatt energiecentrale. Een bijzonder project. Níet alleen door de omvang, ook door de unieke relatie met de klant.

eigenschappen die in de genen van het concern verankerd liggen.

Een samenwerking die is gebaseerd op wederzijds vertrouwen. ‘Het is echt een gemeenschappelijk project van Electrabel

Maar dat wil niet zeggen dat we niet mogen laten zien waar onze meer

en Visser & Smit Bouw. We steken er allebei veel energie in en doen er alles aan om het project tot een succes te maken.’

dan 16.500 collega’s zich dagelijks vol overgave voor inzetten. Misschien is het je opgevallen dat VolkerWessels de laatste maanden vaker en

g stefan van ewijk b electrabel

nadrukkelijker in de media verschijnt? Dat is een bewuste keuze. De Raad van Bestuur vindt het tijd dat VolkerWessels zichtbaarder wordt. Mij is in november gevraagd om te helpen om die uitdagende ambitie waar te maken. Eigen onderzoek leert dat journalisten ervaren dat wij een laag

V

anaf de A15 is de enorme torenkraan niet te missen. Eén van de grootste van Europa en typerend voor de omvang van het project. Te midden van de ‘zwarte duinen’ torent hij ruim 120 meter boven de voormalige EMO kolenoverslag uit. ‘Een relatief klein terrein’, beschrijft Toine van Liebergen. ‘En logistiek gezien daarom een hele uitdaging.’ De projectmanager van Visser & Smit Bouw werkt al ruim tweeënhalf jaar aan het project Centrale Rotterdam. Een kolengestookte energiecentrale met voorzieningen om ook biomassa bij te stoken. Het wordt één van de modernste en schoonste centrales ter wereld met een rendement van 46%. Visser & Smit Bouw is verantwoordelijk voor het civiele en bouwkundige deel van het project zoals het grondwerk, de wegen, funderingen, ruwbouw, afbouw, leidingwerk, gevels en daken. ‘Bij een dergelijke centrale is de procesinstallatie het belangrijkst. Die bouwt Hitachi. Wij bouwen alles daar omheen. Het ketelhuis, turbinegebouw, de rookgasreiniging, het koelwatersysteem, een vliegassilo, gipssilo, een waterbehandelingsgebouw, administratiegebouw, kolen-­ mengsilo’s, het schakelgebouw en vele andere gebouwen.’

Vertrouwen De grootste uitdaging voor Visser & Smit Bouw is de coördinatie. Als hoofd­ aannemer hanteert het Papendrechtse bedrijf daarom een strakke planning. ‘Het luistert vaak heel nauw’, schetst Van Liebergen. ‘Er werken veel aan­nemers op het terrein die allemaal afhankelijk zijn van elkaar. Elk gebouw wordt in fases opgeleverd. Als de ene aannemer klaar is, kan de volgende erin. ‘Als wij bijvoorbeeld niet op tijd klaar zijn met een vloer in het turbinegebouw, kan Hitachi de turbine niet plaatsen. Het hele project loopt dan vertraging op.’ Visser & Smit Bouw werkt volgens een Design & Construct-contract op basis van een ‘open book-begroting’. Het bouwbedrijf werkt in een nauwe samenwerking met Electrabel. ‘We steken veel energie in verbeteringen en het oplossen en voorkomen van problemen. Dit doen we veelal in samenspraak met de klant. Als Electrabel een probleem heeft, denken we mee aan een oplossing en helpen we waar nodig. Ook bij nevenaannemers. Het is écht een gemeenschappelijk project met veel onderling vertrouwen. Met elkaar meedenken, daar gaat het om’, benadrukt de projectmanager. ‘En dat gaat goed. We hebben alle mijlpalen gehaald en liggen prima op schema.’

| 28

mediaprofiel en een defensief en terughoudend imago hebben. Bovendien zijn onze innovaties en duurzame oplossingen niet of nauwelijks bekend. Een gemiste kans. Zeker met het oog op het niet al te florissante imago van de sector is het goed om een tegengeluid te laten horen en te laten zien waar VolkerWessels daadwerkelijk voor staat. Een solide, financieel sterke en betrouwbare partner die met open vizier onderneemt en de dialoog met de samenleving zoekt. Zonder poeha, maar wel een concern om trots op te zijn. Want hoe veelzijdig VolkerWessels ook is, overal zie je diezelfde trots. Of je nu projectleider of betonvlechter bent; wie herkent het niet? Dat gevoel als je met familie of vrienden langs je eigen project rijdt: ‘Kijk; dat hebben wij gebouwd.’

Grote getallen Van Liebergen holt van het ene naar het andere coördinatieoverleg. ‘Het is nodig om de planning up-to-date te houden. Er zijn weken dat ik nauwelijks op de bouwplaats kom.’ Toch geniet hij zichtbaar wanneer hij met zijn voeten ‘in de klei’ staat. In gedachten verzonken, tuurt hij naar het water waar juist een schip een enorm deel van de procesinstallatie lost. We staan bovenop het 15 meter diepe pompgebouw. ‘Zie je die vier pijpen daar?’ Hij wijst in de diepte. ‘Die hebben een diameter van twee meter en voeren straks 100.000 m3 water per uur aan om de installatie te koelen.’ Net als veel projecten van Visser & Smit Bouw, is ook dit een project van grote getallen. 1.200 funderingspalen, 120.000 m3 beton, 12.000 ton wapeningsstaal, 45.000 m2 gevelbekleding, 1.200 man op de bouwplaats. Met de capaciteit van deze centrale kunnen 1,7 miljoen huishoudens van energie worden voorzien. Indrukwekkende cijfers die tot uitdrukking komen in het bouwwerk. Zware betonnen pijlers ondersteunen de vloer waar straks de turbine komt. Mede door de grote expansievaten die de omvang van een kleine duikboot hebben, heeft het geheel veel weg van een enorme scheepswerf. Bijzonder? ‘Ruim een jaar geleden was ik op een soort gelijke centrale in Duitsland. Ik keek mijn ogen uit. Maar nu lijkt het bijna normaal voor ons’, geeft Van Liebergen toe. ‘Terwijl het dat natuurlijk niet is. We zijn er ontzettend trots op dat we samen met Electrabel aan zo’n indrukwekkend project mogen werken.’ a

Dorien Wietsma Directeur Corporate Responsibility & Communications

NetWerk magazine

29 |

nu

toen

VolkerWessels ‘terug in het water’ Niet dat het concern ooit helemaal ‘droog achter de oren’ is geweest. Maar bestuurs­ voorzitter Gerard van de Aast maakt er in interviews geen geheim van dat VolkerWessels ook maritieme ambities koestert. VolkerWessels is terug in het water. g andré den boer b carel kramer

M

aar de baggerreus van weleer heeft tegenwoordig wel andere ‘hobby’s’. Concernkenners zal niet zijn ontgaan dat sinds vorig jaar de Stemat Spirit in de vaart is. Het unieke kabellegschip van onze maritieme materieelspecialist wordt veelvuldig gebruikt door Visser & Smit Marine Contracting. Het dochterbedrijf van Visser & Smit Hanab dat onlangs opdracht kreeg voor de installatie en aanleg van kabels voor het Deense windmolenpark Anholt, trekt ook kabels voor windmolenparken in Ormond, Sheringham Shoal, London Arrey en in de Ierse zee bij Walney. Volker Staal en Funderingen (VSF) zorgde bij laatstgenoemd project voor de kust van het Ierse eiland voor het zware offshore heiwerk.

‘Zeebenen’ Ook de collega’s van Suction Pile Technology (SPT Offshore) beschikken over ‘zeebenen’. De marktleider op het gebied van platforms op zuigpalen baarde opzien met de installatie van een compleet gasproductieplatform midden op

| 30

Sterke handen en knappe koppen

de Noordzee volgens de gepatenteerde technologie van het Self ­Installing ­Platform. Volker Construction International heeft veel specialistische en internationale ervaring op het gebied van (afzink)tunnels, kades, steigers en haveninfrastructuur. VolkerCI realiseert momenteel kademuren in Portsmouth en op St. Eustachius. Na de zomer start in het Schotse Dundee de uitvoering van de Tay road Bridge Pier Collision Protection Works.

‘A

Dichter bij huis realiseert VSF kademuren voor Maasvlakte 2. Maar ‘Nederland waterland’ biedt meer uitdagingen dan de zee alleen. Het omleggen van het kanaal de Zuid-Willemsvaart en de eerste energieneutrale brug ter wereld over het Ramsdiep (Van Hattum en Blankevoort (VHB) en KWS Infra), de ontpoldering van de Noordwaard (VHB en Gebr. Van Kessel), het onderhoud van Zuid-Hollandse vaarwegen (VolkerInfra) en de recent opgeleverde Grote Sluis Spaarndam (VHB). Het is zo maar een greep uit actuele en aanstaande waterprojecten.

Saoedi-Arabië, Irak, Australië, Nigeria, de Verenigde Arabische Emiraten; de globetrotters van Volker trotseerden alle wereldzeeën. Tot de vorige grote crisis in de jaren tachtig. Volker wankelde en dreigde opgeslokt te worden door HBG. Alleen de verkoop van de kroonjuwelen kon ons concern redden.

ls onze baggerschepen na een verre reis over de Maas Rotterdam binnenvoeren, verwelkomden we onze collega’s door in het Volkerhuis de lichten aan en uit te knipperen.’ Oud gedienden kunnen uren verhalen over het roemrijke baggerverleden. Toen founding fathers Adriaan Volker en ‘griendbaas’ Arie van Hattum halverwege de negentiende eeuw met de boezemschop en baggerbeugel aan de wieg van het concern stonden, konden ze niet bevroeden tot welke huzarenstukjes hun nazaten later in staat zouden zijn.

‘Onderwatertunnel’ Het baggertijdperk mocht dan ten einde zijn; in de tussentijd had het concern naast sterke handen ook de nodige kennis en knappe koppen in de ­gelederen. Zo waren collega’s van Van Hattum en Blankevoort al voor de oorlog betrokken bij de bouw van de eerste onderwatertunnel: de Rotterdamse Maastunnel. Onze collega’s werkten ook aan de veelvuldig gelauwerde stormvloedkering in de Oosterschelde en de Maeslantkering bij Hoek van Holland. Zij waren er medeverantwoordelijk voor dat Nederland een zeker reputatie verdiende op het gebied van deltawerken. Een onbetaalbare schat aan kennis en ervaring die tot op de dag van vandaag haar meerwaarde bewijst. Bruggen, tunnels, sluizen, aquaducten, kades, steigers en jachthavens: ons concern groeide uit tot een echte specialist op het gebied van kunstwerken in, op, over, onder en aan het water. a

NetWerk magazine

31 |

Een nieuw hart voor de oudste stad De ‘grens’ van het Romeinse rijk. Onbedoeld oorlogsdoelwit. En wat te denken van de middeleeuwse stadsmuur en ‘verloren’ toren waar KWS Infra in de Nijmeegse binnenstad op stuitte? Plein 1944 is een levend geschiedenisboek. Aan Visser & Smit Bouw, Veluwezoom Verkerk en KWS Infra de eervolle taak om de oudste stad van Nederland een nieuw hart te geven. g andré den boer b carel kramer

V

olle terrassen en winkeltassen. Sfeervol Nijmegen geniet van het eerste lentelicht. Maar in het stadshart gaapt een kloof die de plattegrond van intieme steegjes abrupt doorbreekt en de binnenstad in tweeën splijt. K ­ ritische tongen noemen het zelfs het lelijkste plein van Nederland. De functionele maar onesthetische wederopbouw deed haar plicht. Maar het litteken van een zwarte bladzijde uit de stadshistorie is nog zichtbaar. Het ‘vergissingsbombardement’ van

| 32

echte ‘Nimwegenaar’ met een passie voor archeologie en zelfs eigen ervaring met ‘troffel en schop’, raakte de projectleider van Visser & Smit Bouw dan ook niet van slag toen uitgerekend voor de ingang van de nieuwe parkeergarage een middeleeuwse stadstoren ‘verscheen’. ‘Dat voegt juist iets toe’, bepleit Brok. ‘Het vereist wel flexibiliteit. Maar dat geldt voor dit hele project. Dan ontdek je bijvoorbeeld bij het slopen opeens weer dat er maar één muur is. En niet die twee muren op de tekening. Dit soort complexe logistieke projecten in binnensteden zorgen altijd voor verrassingen, maar zijn bij uitstek een specialisme van Visser & Smit Bouw.’

Inloopspreekuur de ­geallieerden, waar het plein haar naam aan ontleent, eiste op 22 februari 1944 bijna 800 slachtoffers.

‘Spaghetti’ Een kleine zeven decennia later zorgen collega’s van KWS Infra voor een nieuwe voetnoot in de geschiedenis. ‘Meer steen dan grond. Hier klopt iets niet’, dachten uitvoerder Jack Wever en zijn team tijdens de grootscheepse rioolreconstructie. Het gebeurt dan ook niet dagelijks dat je een

unieke dubbele middeleeuwse muur met toren aantreft die letterlijk en figuurlijk nog niet op de kaart staan. ‘Een interessant en enerverend project’, ervaart Wever. ‘Wroeten op vijf vierkante meter tussen winkelend publiek. Geen dag was saai. Maar laten we eerlijk zijn. Voor ons werk betekenen de archeologische vondsten wel de nodige handicaps.’ Peter Brok onderschrijft die uitdaging: ‘Al die ondergrondse ‘spaghetti’ midden in de stad zorgt voor een ‘beweeglijke’ en mobiele bouw.’ Als

‘Omgevingsmanagement’, luidt het toverwoord. De werkweek van Brok start regelmatig in de kroeg waar hij met zijn evenknie van de gemeente Nijmegen en opdrachtgever ING Real Estate ‘inloopspreekuur’ houdt voor betrokkenen met vragen of klachten. ‘Omgevingsmanagement en de logistieke afwikkeling van het bouwverkeer waren bij de gunning zwaarwegende factoren’, verzekert Brok die als bedrijfsleider ook zelf tenderde. ‘We organiseren regelmatig

informatiebijeenkomsten. Commitment van je omgeving is cruciaal. Die omgeving kan je maken of breken.’ Brok wijst op de bouwtekening feilloos aan waar welke winkelier zit: ‘Gewoon even langsgaan. Zorgen dat je namen en gezichten kent. Ook met grotere winkels als V&D hebben we goede contacten. Om te voorkomen dat hun expeditie stokt, verloopt de aanvoer tijdelijk over onze bouwplaats. Ze hebben de sleutel. Goed overleg en heldere afspraken met alle partijen zijn essentieel. Alleen al bij de gemeente hebben we direct contact met zeven verschillende afdelingen.’ KWS Infra dat zich al vorige zomer op Plein 1944 installeerde, heeft dezelfde ervaring. Wever: ‘Omdat wij hier als eersten waren, stonden er ook bij ons regelmatig winkeliers of bewoners met vragen of wensen voor onze neus. Direct oplossingen bedenken en voorzieningen treffen. Ja; ik geloof echt dat we de nodige goodwill hebben gekweekt.’

‘Het échte werk’ Waar KWS Infra vrijwel klaar is, dragen nu andere collega’s het concernvaandel. Visser & Smit Bouw is vergevorderd met de twee- tot drielaagse onderbouw die voorziet in een stallinggarage voor 418

auto’s en zo’n 1.200 fietsen. In totaal is onder- en bovengronds zo’n 12.000 m2 vloeroppervlakte voor winkels en horeca bestemd. Hoewel Veluwezoom Verkerk al volop met de voorbereidingen bezig is, zullen hun werkzaamheden zich grotendeels boven de grond afspelen. Het bedrijf uit Zevenaar bouwt naast de commerciële lagen ook 15 hofwoningen op het winkeldek en drie woontorens van vijf tot negen lagen met in totaal 116 appartementen. ‘Wanneer we straks ‘uit de grond komen’, gaat ook voor ons het échte werk beginnen. Appartementen, daar hebben wij zeker ook kaas van gegeten’, benadrukt Dennis Meuleman. Wat het werk volgens de projectcoördinator naast de markante locatie ook speciaal maakt, is het onderlinge leerproces. ‘We vullen elkaar uitstekend aan’, herhaalt Meuleman de woorden van Brok. Pongers, Smits Neuchâtel, Volker Stevin Materieel en VolkerWessels Bouwmaterieel completeren voorlopig het concernteam op Plein 1944. Eind 2013 is het zover. Dan ligt hier een ‘swingend’ evenementenplein dat niet langer detoneert als een lelijk eendje, maar als natuurlijke en vitale schakel onmisbaar is in het ritme van het centrum. Het nieuwe hart van de oudste stad. a

NetWerk magazine

33 |

tweespraak

‘Nieuwe collega’s’ Opeens zijn ze directe collega’s. Sinds 1 januari 2011 varen Volker Wessels Vastgoed, Planoform Vastgoedontwikkeling en De Koning Wessels Vastgoed onder een nieuwe vlag: de aubergine-grijze clubkleuren van het nieuwe VolkerWessels Vastgoed. ‘Fusie-collega’s’ André Vink en Mona Rademaker spreken elkaar over de veranderingen en de voordelen van de samensmelting. g priscilla borgers b dirk-jan van dijk

Naam: André Vink Leeftijd: 41 jaar Functie: regiomanager Werkte voor de fusie bij: Planoform Vastgoedontwikkeling in Arnhem

‘Een goede move om de krachten te bundelen’

‘Deze fusie geeft energie’

Hoe reageerde jij toen je voor het eerst over de fusie hoorde? ‘Ik was allereerst verrast. Het nieuws kwam voor mij toch onverwacht. Net als veel anderen had ik direct allerlei vragen. Hoe wordt de fusie vormgegeven? Wat wordt onze nieuwe vestigingsplek? En wat heeft de fusie voor consequenties in de personele sfeer? Na de eerste schrik realiseerde ik me dat de fusie een goede move is. Juist in deze tijd, waarin veel bedrijven aan schaalverkleining doen, is het slim om de krachten te bundelen. Daardoor kun je je herprofileren. Ik vind het spannend de fusie mee te maken en ben ervan overtuigd dat we hierdoor alleen maar nog sterker in de markt komen te staan.’

Wat was jouw eerste reactie? ‘Ik was meteen enthousiast. Door het samenbrengen van de drie bedrijven zijn we in één keer één van de grotere spelers in de huidige markt geworden. Dat is acyclisch als je kijkt naar de huidige economische situatie. De meeste bedrijven worden kleiner. Wij kiezen voor schaalvergroting en zijn daardoor nog beter in staat om de complexe en grote opgaven aan te pakken. Fuseren blijft een forse uitdaging, maar ik denk dat we er uiteindelijk sterker uitkomen. Het is strategisch een dappere en goede keuze.’

Wat vind je van de keuze voor Amersfoort als locatie voor het nieuwe hoofdkantoor? ‘Dat het nieuwe kantoor centraal in Nederland zou komen, was al snel duidelijk. Het had Utrecht kunnen zijn. Het is Amersfoort geworden. Voor mij persoonlijk maakt het niet zo veel uit. Ik heb een ambulante functie en ben twee tot drie dagen per week op kantoor. De rest van de tijd ben ik vooral in mijn regio, Noord-Holland, de kop van Zuid-Holland en Flevoland aan het werk. Voor collega’s die vijf dagen per week op kantoor werken, kan elke dag naar Amersfoort reizen wel moeilijk zijn. Voor sommigen is die reis te ver. Het is spijtig als we daardoor collega’s zouden verliezen. Begin dit jaar hebben we een rondleiding gehad op de bouwplaats van ons nieuwe kantoor. Als je daar de gevelelementen ziet staan, gaat het gebouw echt leven. Ik kijk er naar uit eind dit jaar met alle ‘nieuwe’ collega’s in een modern nieuw pand te zitten.’ Ben je al gewend aan onze nieuwe naam en uitstraling? ‘Helemaal! Ik vind het sterk dat de directie voor de naam VolkerWessels Vastgoed heeft gekozen. Het maakt nog eens extra duidelijk dat we deel uitmaken van het concern en dat staat al sterk in de markt. Daarnaast vind ik het leuk dat we het logo van Planoform gebruiken als beeldmerk. Zo behoud je van beide bedrijven iets. Of ik zelf moet wennen aan die ene spatie minder? Nee, ik vind het alleen maar mooier staan.’

| 34

Naam: Mona Rademaker Leeftijd: 49 jaar Functie: regiomanager Werkte voor de fusie bij: Volker Wessels Vastgoed in Zoetermeer

Hoe vind jij dat de fusie tot nu toe is verlopen? ‘Redelijk vlot en gemoedelijk. Zeker als je kijkt naar de interne organisatie. Planoform Vastgoedontwikkeling en Volker Wessels Vastgoed opereerden beiden landelijk, maar toch was er al een natuurlijke verdeling. Voor Zoetermeer lag het zwaartepunt in het westen, voor ons meer in het midden en oosten van het land. Dat sloot dus naadloos op elkaar aan. Het leuke vind ik dat je nu overal werkgroepen bezig ziet die nadenken over de nieuwe organisatie. Hoe willen we als nieuw bedrijf naar buiten treden? Hoe gaan we om met de verkoop van ons product? Maar ook hoe we gebruik kunnen maken van elkaars kennis en kwaliteiten. De fusie wordt gezien als een kans. Dat is de juiste insteek. Het is ook goed om er nog meer gedegen collega’s bij te hebben. Ik zie ernaar uit om in de toekomst de grote, complexe opdrachten te kunnen aanpakken. Deze fusie geeft me energie.’ Merk jij cultuurverschillen? ‘Qua bedrijfscultuur liggen Planoform Vastgoedontwikkeling en Volker Wessels Vastgoed behoorlijk op één lijn. In beide bedrijven hing een vergelijkbare sfeer. We lunchen zelfs op dezelfde manier. Met zijn allen ongedwongen aan tafel. Landelijk gezien, zijn er wel cultuurverschillen merkbaar. Zo zijn mensen in het westen vaak directer dan die in het oosten. Ze reageren primair, terwijl je in het oosten ziet dat mensen eerder secundair reageren. Dat is iets wat ik in mijn achterhoofd houd tijdens besprekingen of onderhandelingen. Als je dat doet, is landelijk opereren een mooie uitdaging.’

NetWerk magazine

35 |

Windmolenpark Walney Wie Collega’s van Visser & Smit Hanab, Volker Stevin Marine Contracting en Stemat Waar Ierse zee Wanneer Februari 2011

Wat In opdracht van Dong Energy legde Visser & Smit Hanab alle kabels voor het offshore windmolenpark Walney in de Ierse zee aan. Het betrof zowel de infield (de 33 kV-kabels tussen de turbines onderling) als de 45 kilometer lange 150 kV-exportkabel (bestaande uit één stuk). Deze exportkabel verbindt het substation in het park met de aansluiting op het Engelse vasteland, 40 kilometer verderop bij Heysham. Lees ook pagina 30: VolkerWessels ‘terug in het water’. a

colofon

NetWerk is het informatiemagazine van VolkerWessels. 12e jaargang, uitgave 2/2011. Samensteling en redactie André den Boer, Nathalie Breit, Stefan van Ewijk en Esther Lelij Bijdragen Priscilla Borgers Hoofdredactie Dorien Wietsma Fotografie Chris Bonis, Dirk-Jan van Dijk, Terry Hood, Carel Kramer, Martin Metsemakers, Jan Schot en Chris Yauck Redactieadres VolkerWessels Corporate Communicatie, Postbus 2630, 3000 CP Rotterdam, [email protected], Tel: 010 424 42 43 Vormgeving en lithografie V1 - Visuele Communicatie, Ermelo Drukwerk Mouthaan Grafisch Bedrijf, Papendrecht VolkerWessels™ is de handelsnaam van Koninklijke Volker Wessels Stevin nv. Aan de inhoud van NetWerk kunnen geen rechten worden ontleend.

www.volkerwessels.com