- 3-
Gemeente Hellendoorn
Nota Voor burgemeester en wethouders Nummer: 12INT01422
III IIIIIIIII III MilIIIII
Onderwerp:
Datum vergadering: Nota openbaar: Ja,
3 0 OKT ZOU
Toekomstvisie Hellendoorns Afvalbeleid
Advies: 1. Instemmen met de Toekomstvisie Hellendoorns Afvalbeleid waarbij gestreefd wordt naar een optimalisatie van de in te zamelen grondstoffen en een verdere reductie van de hoeveelheid restafval. Uiteindelijk is het streven naar een afvalloze samenleving in 2 0 3 0 waar alleen nog maar grondstoffen ingezameld worden. 2. Het college uiterlijk in de maand oktober 2 0 1 3 een nota voorleggen betreffende de gefaseerde invoering van minicontainers voor de inzameling van oud papier en karton bij laagbouw, inclusief een compensatievoorstel aan de huidige inzamelaars (verenigingen). 3. Voor de inzameling van oud papier en karton bij hoogbouw eerst een onderzoek doen naar de meest geëigende ínzamelmethodiek, frequentie en kosten. Het college uiterlijk in de maand mei 2 0 1 3 een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties. 4. Voor de inzameling van kunststofverpakkingen de landelijke ontwikkelingen, waaronder de vergoedingenstructuur, afwachten. Daarnaast de mogelijkheden om samen op te trekken in WT4-verband verkennen. Het college uiterlijk in de maand december 2 0 1 2 een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en de te nemen vervolgacties. 5. Nader onderzoek doen naar de optimalisatie mogelijkheden van de GFT-inzameling. Uiterlijk in de maand mei 2 0 1 4 het college een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties. 6. O m het scheidingspercentage van grof huishoudelijk restafval te verhogen onderzoek doen naar de ombuiging van (een deel van) het grof restafval naar de Twentse Afvalscheidingsinstallatie (TAS). Uiterlijk in de maand maart 2 0 1 3 het college een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties. 7. Voor w a t betreft zwerfafval en illegale dumping zal samenwerking gezocht worden met de Stichting Nederland S c h o o n waar mogelijk in samenwerking met de inwoners (burgerparticipatie). Tevens zal in WT4-verband de mogelijkheden om tot een gezamenlijke aanpak van zwerfafval te komen besproken worden. Uiterlijk in de maand mei 2 0 1 4 het college een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties. 8. Instemmen met regionaal (T14) onderzoek meerwaarde intergemeentelijk afvalbeleid in Twente ( bijlage III). Besluit B e n W :
— — ?
2l
CL
qGboe.!
Korte samenvatting: In de Toekomstvisie Hellendoorns Afvalbeleid is een nadere uitwerking gemaakt om tot een betere afvalscheiding te komen van de verschillende afvalstromen. Deze betere afvalscheiding moet leiden tot een optimalisatie van de in te zamelen grondstoffen en een verdere reductie van de hoeveelheid restafval. Uiteindelijk is het streven naar een afvalloze samenleving in 2 0 3 0 waar alleen nog maar grondstoffen worden ingezameld. Aanleiding: De Toekomstvisie Hellendoorns Afvalbeleid (THA) is een vervolg op het huidige Hellendoorns Afval Plan (HAP). Het H A P omvatte de periode van 2 0 0 5 tot en met 2 0 1 0 en wilde een
- 4 doelstelling realiseren van 60 Zo gescheiden inzameling van alle huishoudelijke afvalstromen in 2 0 0 6 en tot 6 7 " ^ in 2 0 1 0 . De laatste doelstelling is niet bereikt, maar het huidige scheidingspercentage van 62 Zo is al hoger dan de landelijk gestelde doelstelling van 60 Zo in 2015. De Toekomstvisie Hellendoorns Afvalbeleid geeft uitvoering aan het Europese- en landelijke afvalbeleid. Daarnaast wordt er in regionaal verband (Twentse schaal) en intergemeentelijk (WT4) samenwerking gezocht om een gezamenlijke afvaivisie te ontwikkelen en uit te voeren. In de Toekomstvisie is daar ruimte voor geboden om gezamenlijk onderwerpen op te pakken en uit te voeren. 0
0
0
Relevante eerdere besluiten: Hellendoorns Afval Plan (HAP): Evaluatie oud papierinzameling: Evaluatie oud papierinzameling in buitengebied: Evaluatie oud papier in de Kruidenwijk
Collegebesluit Collegebesluit Collegebesluit Collegebesluit
11 10 25 26
oktober 2 0 0 5 maart 2 0 0 9 mei 2 0 1 0 juli 2011
Doelstelling: In de gemeente Hellendoorn streven naar een vermindering van het restafval van 25 Zo in 2 0 1 5 (ten opzichte van 2010) met als uiteindelijke doel o m , conform landelijk beleid, in 2 0 3 0 geen afval meer in te zamelen maar alleen nog grondstoffen. 0
Oplossing: 1. Beleidskaders » Europees beleid In juni 2 0 0 8 is het Europees Parlement akkoord gegaan met de nieuwe wetgeving op het gebied van afvalverwerking; de EU-kaderrichtlijn Afvalverwerking. Hiermee zijn er strengere regels en duidelijke doelstellingen voor het hergebruik en de recycling van afval vastgelegd. Daarnaast verplicht de richtlijn de lidstaten tot het opstellen van bindende nationale programma's voor afvalpreventie. ® Landelijk beleid De EU-kaderrichtlijn verplicht Nederland om periodiek afvalbeheersplannen op te stellen. In het Landelijk Afvalbeheersplan (LAP) worden de doelstellingen en uitgangspunten van het afvalbeheer omschreven. Het eerste L A P liep van 2 0 0 3 tot en met 2 0 0 9 ; het vigerende L A P 2 is eind 2 0 0 9 in werking getreden en geldt tot en met 201 5. Het plan geeft tevens een doorkijk tot 2 0 2 1 . A a n de basis van het L A P staan mondiale ontwikkelingen, zoals op het gebied van Cradle-to-Cradle, klimaatbeheer, duurzame energie en ketenbeheer. Een van de belangrijkste doelstellingen van L A P 2 is dan ook het stimuleren van preventie van afvalstoffen en het realiseren van 60 Za nuttige toepassing van het totaal aan huishoudelijk afval in 2 0 1 5 . Voorts wordt beoogd de milieudruk van de activiteit "afvalbeheer" te beperken door het stimuleren van nuttige toepassing. Dit houdt in dat er zovee! mogelijk hergebruikt wordt of bij verwerkingsinstallaties ingezet wordt op energieterugwinning. Een andere belangrijke doelstelling is het beperken van de milieudruk vanuit de productketens: het ketengericht afvalbeleid. De gehele productketen wordt in ogenschouw genomen van grondstofwinning, productie en gebruik tot afvalfase inclusief hergebruik. Dit heeft de afgelopen jaren geleid tot o.a. het verpakkingconvenant en afspraken met het bedrijfsleven inzake terugname van afvalstromen als kunststof en elektrische apparatuur. 0
» Gemeentelijk beleid Gemeenten dienen het L A P 2 te gebruiken als toetsingskader bij het uitoefenen van de bevoegdheden en verantwoordelijkheden krachtens de Wet milieubeheer, zoals bijvoorbeeld bij het beleid voor invoering en stimulering van afvalpreventie en gescheiden inzameling van huishoudelijk afval. Voor ons ligt de ambitie om in 2 0 3 0 een duurzame samenleving te hebben waarin burgers en bedrijven werken en leven op een manier die geen belemmeringen oplevert voor toekomstige generaties om ook in hun behoeften te kunnen voorzien. Op het gebied van afval betekent dit, dat er geen sprake meer is van afval, maar dat alle grondstoffen en producten in duurzame
- 5 kringlopen rondgaan. W e produceren anders, consumeren anders en als w e dan toch restproducten overhouden, dan worden deze gebruikt voor de productie van duurzame warmte en energie. O m tot deze duurzame samenleving te komen is een trendbreuk nodig. W e moeten anders gaan denken en anders gaan doen. 2. Landelijke beleidsontwikkeling In augustus 2011 heeft staatssecretaris A t s m a een brief naar de tweede kamer gestuurd waarin hij toelicht hoe hij de milieudruk in afvalbeheer wil verminderen. Alhoewel er een nieuw kabinet gevormd zal worden met aangepaste prioriteieten, geeft deze brief een goed inzicht in de te verwachten beleidsontwikkeling. Voor w a t betreft het onderdeel huishoudelijk afval is gesteld dat in Nederland 9 miljoen ton huishoudelijk afval per jaar vrijkomt. Hiervan wordt 5 miljoen nuttig toegepast, 4 miljoen verbrand en 0,3 miljoen ton gestort of geloosd. Voor de komende kabinetsperiode w a s het de bedoeling o m meer afval te recyclen en te zorgen voor minder verwijdering van het afval. Voor huishoudelijk afval w a s het de bedoeling dat de recycling zou stijgen met 1 tot 1,5 miljoen ton. Dat is lO'^è tot ~\5 Zo van het totaal aan huishoudelijk afval. De recycling van huishoudelijk afval zou stijgen van 5 0 * ^ naar 60 Zo tot 65*36. Deze doelstellingen zouden onder andere moeten worden behaald door verhoging van de recycling van de volgende afvalstromen: Kunststofverpakkingen: 4- 2*36 Textiel: 4-0,7«ft Kleíne elektronische apparatuur: + 0 , 3 % Overige stromen, met name gft en papier: 5 Zo tot î0 Zo Grof huishoudelijk restafval: + 3 Zo. Een ander voornemen is dat het Nederlandse afvalbeheer gaat werken volgens de zogeheten grondstoffenrotonde. Deze grondstoffenrotonde betekent dat alle afvalstoffen na verwerking als grondstof de weg terug vinden in producten. O m dit te realiseren is samenwerking tussen de verschillende partijen (overheid, bedrijfsleven, burger) van belang. 0
0
0
o
0
De financiering van de inzameling en recycling van verpakkingen is in een bestuursakkoord van Rijk en V N G vastgelegd tot en met 2 0 1 2 . In de brief van staatssecretaris A t s m a is nog geen duidelijkheid gecreëerd over de financiering na 2 0 1 2 . 3. Gemeentelijke beleidsontwikkeling O m gemeentelijk vorm en inhoud te geven aan de landelijke beleidsontwikkeling is een toekomstvisie opgesteld voor het te voeren afvalbeleid. Dit documment: 'Toekomstvisie Hellendoorns A f v a l b e l e i d ' , treft u bijgaand aan. In deze toekomstvisie worden de volgende maatregelen voorgesteld: a) het college een nota voorleggen betreffende de gefaseerde invoering van minicontainers voor de inzameling van oud papier en karton bij laagbouw, inclusief een compensatievoorstel aan de huidige inzamelaars (verenigingen); b) voor de inzameling van oud papier en karton bij hoogbouw en bungalowparken eerst een onderzoek doen naar de meest geëigende inzamelmethodiek, frequentie en kosten. Hierna het college een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties; c) voor de inzameling van kunststofverpakkingen de landelijke ontwikkelingen, waaronder de vergoedingenstructuur, a f w a c h t e n . Daarnaast de mogelijkheden om samen op te trekken in WT4-verband verkennen. Hierna het college een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties; d) nader onderzoek doen naar de optimalisatie mogelijkheden van de GFT-inzameling. Hierna het college een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties; e) om het scheidingspercentage van grof huishoudelijk restafval te verhogen onderzoek doen naar de ombuiging van (een deel van) het grof restafval naar de Twentse Afvalscheidingsinstallatie (TAS). Hierna het college een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties; f) voor wat betreft zwerfafval en illegale dumping zal samenwerking gezocht worden met de Stichting Nederland S c h o o n waar mogelijk in samenwerking met de inwoners
- 6 (burgerparticipatie). Tevens zal in WT4-verband de mogelijkheden om tot een gezamenlijke aanpak van zwerfafval besproken worden. In de gemeentelijke beleidsontwikeling wordt rekening gehouden met de ontwikkelingen in W T 4 verband. Hierin wordt gezocht naar samenwerking met betrekking tot afvalvisie en beleidskeuzes en samenwerking bij de afvalbrengpunten. Nadere onderbouwing is gegeven in de bijlage "Toekomstvisie Hellendoorns Afvalbeleid". Effecten: Door invulling te geven aan het gestelde in de Toekomstvisie Hellendoorns Afvalbeleid en de daarin voorgestelde maatregelen wordt er duidelijkheid gegeven naar de toekomst. Het zoveel mogelijk aan de bron scheiden van waardevolle grondstoffen en daarmee een hogere service bieden om deze grondstoffen huis aan huis in te zamelen zorgt ervoor dat er minder restafval verbrand behoeft te worden. Dat is milieuwinst. Daarnaast levert hergebruik een belangrijke bijdrage aan de emissiereductie van broeikasgas. Planning: december mei maart oktober mei mei
2012 2013 2013 2013 2014 2014
B&W B&W B&W B&W B&W B&W
nota: nota: nota: nota: nota: nota:
inzameling van kunststofverpakkingen inzameling oud papier en karton bij hoogbouw ombuiging grof afval gefaseerde invoering minicontainer oud papier en karton optimalisatie GFT-inzameling aanpak zwerfafval
Financiële consequenties: De financiële consequenties zijn in het bijgevoegde document: 'Toekomstvisie Hellendoorns Afvalbeleid', nader onderbouwd. Optimaliseren van de gescheiden inzameling betekent het doen van investeringen. Deze investeringen lopen vooruit op de te verwachten besparingen. Uitvoering van de maatregelen leidt naar verwachting uiteindelijk tot kostenbesparing. Daarmee is het mogelijk om de afvalstoffenheffing te verlagen. Personele consequenties: De voorgestelde maatregelen hebben geen consequenties voor het personeelsbestand. De extra inzet van arbeid voor de huis-aan-huisinzameling van oud papier en kunststofverpakkingen zijn in de inzamelkosten opgenomen. Juridische consequenties: Veranderingen in de inzamelstructuur kunnen leiden tot aanpassing van de afvalstoffenverordening. Aanpassing daartoe zal op het juiste moment plaatsvinden. Informatisering I Automatisering: N.v.t. Communicatie: Communicatie met de inwoners over de te nemen maatregelen is van groot belang. Juist de inwoners moeten uiteindelijk ervoor zorgen dat de doelstellingen gehaald worden en daarom moeten w e de inwoners er actief bij betrekken. Door te laten zien wat mogelijk is met bronscheiding en hergebruik, worden inwoners nog meer gestimuleerd herbruikbare afvalstoffen apart te houden. Het opstellen van een intergemeentelijke communicatiestrategie (bijvoorbeeld in WT-4) heeft de voorkeur. Daarmee worden de kosten gedeeld en vindt bredere communicatie plaats. Overige consequenties: De 14 Twentse gemeenten streven naar een verdere verbetering van de grondstoffenrecycling met als eindambitie: een afvalloze samenleving. Op 5 juli 2 0 1 2 is een bestuurlijke opdracht geformuleerd om onderzoek te doen naar een meerwaarde afstemming intergemeentelijk afvalbeleid Twente. De doorlooptijd van het project is van juli 2 0 1 2 t/m maart 2 0 1 3 . Opdracht formulering: Verricht onderzoek naar de mogelijkheden en meerwaarde van intergemeentelijke
- 7 samenwerking en afstemming op het gebied van gemeentelijk afvalstoffenbeleid. Het Plan van aanpak is als bijlage toegevoegd (bijlage III). Het eindresultaat omvat de volgende componenten: » Een kort en helder rapport waarin de uitkomsten van het onderzoek zijn beschreven en onderbouwd. Deze rapportage dient ter ondersteuning van de politiek-bestuurlijke besluitvorming. Z o w e l voor individuele gemeenten als gezamenlijk in Regio Twente verband. » Betrokkerven goed geïnformeerde bestuurders en ambtelijke adviseurs. Bij de uitvoering van deze opdracht wordt het draagvlak voor de diverse strategische opties (afvalbeleidsopties) regelmatig getoetst, besproken en waar mogelijk en gewenst verder ontwikkeld. » Inzicht in de best passende afvalbeleidsopties voor de toekomst. Enerzijds op grond van een rationele objectieve beoordeling van de kansen en mogelijkheden op het gebied van milieu, service en kosten en technische uitvoerbaarheid. Anderzijds rekening houdend met het gesignaleerde draagvlak bij de bestuurders uit de 14 Twentse gemeenten.
Gemeente Hellendoorn
Besluit B en W
12BW00439 Datum vergadering:
Nummer
3 0 oktober 2 0 1 2
12INT01422
Onderwerp
Toekomstvisie Hellendoorns Afvalbeleid
Advies: 1. Instemmen met de Toekomstvisie Hellendoorns Afvalbeleid waarbij gestreefd wordt naar een optimalisatie van de in te zamelen grondstoffenen een verdere reductie van de hoeveelheid restafval. Uiteindelijk is het streven naar een afvalloze samenleving in 2 0 3 0 waar alleen nog maar grondstoffen ingezameld worden. 2. Het college uiterlijk in de maand oktober 2 0 1 3 een nota voorleggen betreffende de gefaseerde invoering van minicontainers voor de inzameling van oud papier en karton bij laagbouw, inclusief een compensatievoorstel aan de huidige inzamelaars (verenigingen). 3. Voor de inzameling van oud papier en karton bij hoogbouw eerst een onderzoek doen naar de meest geëigende inzamelmethodiek, frequentie en kosten. Het college uiterlijk in de maand mei 2 0 1 3 een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties. 4 . Voor de inzameling van kunststofverpakkingen de landelijke ontwikkelingen, waaronder de vergoedingenstructuur, a f w a c h t e n . Daarnaast de mogelijkheden o m samen op te trekken in WT4-verband verkennen. Het college uiterlijk in de maand december 2 0 1 2 een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoeken de te nemen vervolgacties. 5. Nader onderzoek doen naar de optimalisatie mogelijkheden van de GFT-inzameling. Uiterlijk in de maand mei 2 0 1 4 het college een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties. 6. Om het scheidingspercentage van grof huishoudelijk restafval te verhogen onderzoek doen naar de ombuiging van (een deel van) h e i grof restafval naar de T w e n t s e Afvalscheidingsinstallatie (TAS). Uiterlijk in de maand maart 2 0 1 3 het college een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties. 7. Voor wat betreft zwerfafval en illegale dumping zalsamenwerking gezocht worden met de Stichting Nederland Schoon waar mogelijk in samenwerking met de inwoners (burgerparticipatie). Tevens zal in W T 4 verband de mogelijkheden om tot een gezamenlijke aanpak van zwerfafval te komen besproken worden. Uiterlijk in de maand mei 2 0 1 4 het college een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties. 8.
Instemmen met regionaal (T14) onderzoek meerwaarde intergemeentelijk afvalbeleid in T w e n t e ( bijlage III).
GEWIJZIGD BESLUIT: 1. Instemmen met de Toekomstvisie Hellendoorns Afvalbeleid waarbij gestreefd wordt naar een optimalisatie van de in te zamelen grondstoffenen een verdere reductie van de hoeveelheid restafval. Uiteindelijk is het streven naar een afvalloze samenleving in 2 0 3 0 waar alleen nog maar grondstoffen ingezameld worden. 2. Het College uiterlijk in oktober 2 0 1 3 een nota voorleggen over de gefaseerde invoering van minicontainers voor inzameling van papier en karton bij laagbouw. Bij dit onderzoek wordt betrokken de mogelijkheid om de bestaande inzamelmethodiek van verenigingen te handhaven. 3. Voor de inzameling van papier, karton, oud-ijzer en zwerfafval onderzoek doen naar de meest geëigende inzamelmethodiek, frequentie en kosten. Hierbij aspecten als hoog/laagbouw, reeds aanwezige initiatieven in de samenleving en verdere mogelijkheden tot burgerparticipatie betrekken. Uiterlijk mei 2 0 1 3 resultaten van het onderzoek voorleggen aan het College. 4 . Voor de inzameling van kunststofverpakkingen de landelijke ontwikkelingen, waaronder de vergoedingenstructuur, afwachten. Daarnaast de mogelijkheden om samen op te trekken in WT4-verband verkennen. Het college uiterlijk in de maand december 2 0 1 2 een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoeken de te nemen vervolgacties.
bajzl 2. w p d / T O E K O M S T V I S I E H E L L E N D O O R N S A F V A L B E L E I D . D O C
Gemeente Hellendoorn
5. Nader onderzoek doen naar de optimalisatie mogelijkheden van de GFT-inzameling. Uiterlijk in de maand mei 2 0 1 4 het college een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties. 6. Om het scheidingspercentage van grof huishoudelijk restafval te verhogen onderzoek doen naar de ombuiging van (een deel van) het grof restafval naar de Twentse Afvalscheidingsinstallatie (TAS). Uiterlijk in de maand maart 2 0 1 3 het college een nota voorleggen met de uitkomsten van het onderzoek en te nemen vervolgacties. 7. Voor wat betreft zwerfafval en illegale dumping zalsamenwerking gezocht worden met de Stichting Nederland Schoon waar mogelijk in samenwerking met de inwoners (burgerparticipatie). Tevens zal in W T 4 verband de mogelijkheden om tot een gezamenlijke aanpak van zwerfafval te komen besproken worden. Begin 2 0 1 3 zal een eerste voorstel komen over de aanpak van het zwerfafval. Uiterlijk in de maand mei 2 0 1 4 het college een nota voorleggen met de uitkomstenvan het onderzoek en te nemen vervolgacties. 8. Instemmen met regionaal (T14) onderzoek meerwaarde intergemeentelijk afvalbeleid in T w e n t e ( bijlage III).
bajzl 2. w p d / T O E K O M S T V I S I E H E L L E N D O O R N S A F V A L B E L E I D . D O C
