Maart 2013
ZZP Barometer © 2013
Pagina 2 van 16
Maart 2013
Inhoudsopgave Voorwoord ”Opdrachten en tarieven” Managementsamenvatting Themarapport “Opdrachten en tarieven” Marktontwikkeling en –verwachting Acquisitie, netwerken en (online) platforms Tarieven en tariefstelling Verantwoording
ZZP Barometer © 2013
Pagina 4 / 16
Pagina 5 / 16
Pagina 6 / 16
Pagina 7 / 16
Pagina 11 / 16
Pagina 15 / 16
Pagina 3 van 16
Maart 2013
Voorwoord “Opdrachten en tarieven” Beste lezer, Met gepaste trots presenteren wij jou hierbij het kwartaalrapport van de ZZP Barometer – het structureel zzp‐onderzoek – met als thema “Opdrachten en tarieven”, geïnspireerd op de zogenaamde triple dip. Heeft deze ook invloed op de (z)zp’ers en freelancers of zien we juist een opleving in de tarieven en gemiddelde omzet? Dit kwartaal is het onderzoek afgenomen onder 1.673 zelfstandig professionals, freelancers en eenmanszaken in Nederland. ZZP Barometer is een initiatief van Victor Mundi en heeft met zijn mede‐initiatiefnemers ikwordzzper.nl, IT‐Staffing, MarktEffect, NRC Media, NUzakelijk, ZiPconomy en ZZPnodig.nl als doel het onafhankelijk en structureel onderzoeken van de zzp’er en het inzichtelijk maken van markt‐ en benchmarkinformatie over/voor de zzp’er. Met veel vreugde presenteren wij u in deze editie twee nieuwe sponsors van de ZZP Barometer: Freelancehouse en Opdrachten.nl. Freelancehouse Opdrachten en tarieven Dit keer staat de ZZP Barometer in het teken van de opdrachten en tarieven van (z)zp’ers, freelancers en eenmanszaken. Door de aanhoudende crises is de algemene verwachting dat er de negatieve trend zich zal doortrekken. Denken (z)zp’ers, freelancers en eenmanszaken er echter ook zo over? In dit rapport zal duidelijk worden wat de gemiddelde tarieven zijn waar zelfstandigen in Nederland te maken hebben. Lees verder voor enkele opzienbarende resultaten die jou meer inzicht verschaffen in de wijze waarop (mede)zzp’ers en ondernemers in Nederland denken over het onderzochte thema “Opdrachten en tarieven”. Ben jij zzp’er en heb je (nog) niet deelgenomen aan het onderzoek? Ga dan naar www.zzpbarometer.nl en voeg je bij het zzp‐panel. Ben je wel aangesloten bij de ZZP Barometer en heb je deelgenomen aan ons onderzoek: hartelijk dank daarvoor! Suggesties voor nieuwe, actuele thema’s zijn ook welkom en door te geven via
[email protected]. Nieuwe partners en/of sponsoren zijn bovendien altijd welkom en kunnen op eenzelfde wijze contact opnemen. Veel plezier bij het lezen van het ZZP Barometer‐rapport! Ondernemende groet, ZZP Barometer Jeroen Sakkers Initiatiefnemer Jeroen Sakkers (1987) is samen met Robbie Sakkers (1989) oprichter van Victor Mundi: het digitale kantoor bestaande uit marketing, sales, administratie en officetools waarmee ondernemers 100% in de cloud kunnen werken. Daarnaast is hij initiatiefnemer van de ZZP Barometer.
ZZP Barometer © 2013
Pagina 4 van 16
Maart 2013
Managementsamenvatting Marktontwikkeling en –verwachting Zzp’ers hadden in 2012 gemiddeld 19 opdrachten en verwachten er in 2013 gemiddeld één meer. Het aantal opdrachtgevers zal naar verwachting stabiel blijven op 3,0. Bovendien werd 64,3% van de opdrachten in 2012 door de zzp’er zelf binnengehaald, zonder tussenpersoon. Voor 2013 is de verwachting dat 3% meer opdrachten via derden – onder andere bemiddelingsbureaus – zullen worden binnengehaald. Zzp’ers verwachten echter dat hun omzet in 2013 met 9,3% zal dalen, voornamelijk omdat ze verwachten minder facturabele uren te kunnen draaien. Het gemiddelde uurtarief blijft nagenoeg gelijk, maar daalde wel met 9,1% ten opzichte van 2011. Acquisitie, netwerken en (online) platforms Zzp’ers komen voornamelijk offline via hun opdrachten. Slechts 20,2% van de opdrachten wordt online binnengehaald: via bemiddelingssites, digitale netwerken of de website van de opdrachtgever. De top‐3 wordt gevormd door mond‐tot‐mondreclame (23,1%), het fysieke, zakelijk netwerk (17,5%) en bemiddelingsbureaus (16,3%). Zzp’ers zijn zakelijk het actiefst op LinkedIn (88,0%), daarna op Freelance.nl (27,6%), Twitter (26,2%) en Facebook (19,6%). Een grote meerderheid (66,7%) is het erover eens dat het gebruik van sociale netwerken in de werving toeneemt. Tarieven en tariefstelling De meerderheid van de zzp’ers (57,8%) werkt met een vast tarief voor al hun opdrachten, maar 49,1% van hen zegt een (te) lage prijs per uur te vragen om de concurrentie de baas te (kunnen) zijn. 6,5% van de zzp’ers weet zelfs niet welk uurtarief ze nodig hebben om rond van te kunnen komen. Van alle zzp’ers werk 69,6% op basis van een afgesproken uurtarief, waarvan 40,6% zonder een vooraf afgesproken maximaal aantal uren. Slechts 6,0% legt het risico bij zichzelf door op basis van een prestatieloon – percentage opslag bij succes, op basis van output of op basis van no cure, no pay. 19,5% van de zzp’ers spreekt een vast bedrag af per opdracht, de zogenaamde fixed fee‐constructie. Volgens 53,1% van de zzp’ers lijkt het tarief momenteel zwaarwegender dan de opgedane kennis en kunde, wellicht dankzij de ontwikkeling van online marktplaatsen die (steeds meer) transparantie in onder meer de tariefstelling van concurrerende zzp’ers bieden. Desondanks vindt 49,8% van hen dat een goede opleiding en certificeringen belangrijker dan vijf jaar geleden zijn in het binnenhalen van een opdracht. Tenslotte denkt 68,9% van de zzp’ers het eigen tarief in 2013 op peil te kunnen houden. Wel zijn er omstandigheden die ervoor kunnen zorgen dat het uurtarief of bedrag per opdracht lager kan liggen dan normaal: door de lengte van de opdracht (64%), omdat de opdrachtgever een langdurige (netwerk)relatie is (48%), een concreet vooruitzicht op (een) vervolgopdracht(en) (46%), interessante inhoud van de opdracht (45%) en een korte reisafstand/‐tijd (43%).
ZZP Barometer © 2013
Pagina 5 van 16
Maart 2013
Themarapport “Opdrachten en tarieven” Marktontwikkeling en –verwachting Zzp’ers hadden in 2012 gemiddeld 19 opdrachten en verwachten er in 2013 gemiddeld iets meer, namelijk 20. Ze hadden in 2012 bovendien gemiddeld 3,0 opdrachtgevers en verwachting het aankomend jaar gemiddeld exact even zoveel opdrachtgevers te zullen hebben. 64,3% van de opdrachten werd in 2012 door zzp’ers zelf binnengehaald – de zogenaamde directe opdrachten, zonder tussenpersoon. In 2013 verwachten zzp’ers dat dit percentage licht zal teruglopen (tot 63%). De zzp’er verwacht juist iets meer opdrachten te werven via derden, waaronder bemiddelingsbureaus: 37% tegenover 35,7% in 2012. Zzp’ers verwachten dat hun omzet in 2013 licht zal dalen (‐9,3%), voornamelijk omdat ze minder facturabele uren verwachten te kunnen draaien. Het verwachte tarief blijft echter nagenoeg gelijk: er is sprake van een lichte daling van €81,57 naar €81,42 gemiddeld per uur (‐0,2%). In vergelijking met 2011 zijn zzp’ers er aardig op achteruit gegaan: in dat jaar bedroeg hun gemiddelde omzet 5,4% meer dan in het afgelopen jaar (2012). Deze dalende trend is grotendeels toe te wijzen aan het dalende, gemiddelde tarief: het gemiddelde tarief daalde van €89,69 naar €81,57: met maar liefst 9,1%.
ZZP Barometer © 2013
Pagina 6 van 16
Maart 2013
Acquisitie, netwerken en (online) platforms
Adverteren: Bemiddelingsbureaus: Bemiddelingssites: Benaderen opdrachtgevers: Detacheerders: Digitale netwerken: Fysiek zakelijk netwerk: Mond‐tot‐mondreclame: Website van klant/opdrachtgever: Anders:
ZZP Barometer © 2013
1,4% 16,3% 7,5% 11,9% 6,8% 10,4% 17,5% 23,1% 1,7% 3,5%
Pagina 7 van 16
Maart 2013
Bemiddelingsbureau: Detacheerder: Inhuursite/‐desk (profitsector): Inhuursite/‐desk (overheid en publieke sector): LinkedIn‐groep: Marktplaats voor opdrachten: Mobiele applicatie: Online community: Z(z)p‐pool: Anders:
ZZP Barometer © 2013
23,3% 12,4% 5,8% 7,4% 18,5% 10,1% 0,9% 5,1% 2,9% 13,5%
Pagina 8 van 16
Maart 2013
Facebook: Google+: Pinterest: Anders:
Volledig eens: Geen mening: Volledig oneens:
ZZP Barometer © 2013
19,6% 9,3% 1,5% 11,3%
Freelance.nl: LinkedIn: Twitter:
27,6% 88,0% 26,2%
21,8% 23,8% 4,2%
Gedeeltelijk eens: Gedeeltelijk oneens:
44,9% 5,3%
Pagina 9 van 16
Maart 2013
Prestatiebeloning: % opslag bij succes: Prestatiebeloning: op basis van output: Prestatiebeloning: no cure, no pay: Uurtarief zonder maximaal aantal uren: Uurtarief met maximaal aantal uren: Vast bedrag per opdracht (fixed fee): Anders:
ZZP Barometer © 2013
2,1% 1,6% 2,3% 40,6% 29,0% 19,5% 4,9%
Pagina 10 van 16
Maart 2013
Tarieven en tariefstelling
Volledig eens: Geen mening: Volledig oneens:
Volledig eens: Geen mening: Volledig oneens:
ZZP Barometer © 2013
17,8% 3,1% 20,0%
Gedeeltelijk eens: Gedeeltelijk oneens:
40,0% 19,1%
11,8% 10,0% 21,3%
Gedeeltelijk eens: Gedeeltelijk oneens:
37,3% 19,6%
Pagina 11 van 16
Maart 2013
Volledig eens: Geen mening: Volledig oneens:
Volledig eens: Geen mening: Volledig oneens:
ZZP Barometer © 2013
63,8% 6,7% 3,8%
Gedeeltelijk eens: Gedeeltelijk oneens:
22,9% 2,7%
18,0% 11,5% 17,6%
Gedeeltelijk eens: Gedeeltelijk oneens:
35,1% 17,8%
Pagina 12 van 16
Maart 2013
Volledig eens: Geen mening: Volledig oneens:
Volledig eens: Geen mening: Volledig oneens:
ZZP Barometer © 2013
33,3% 8,4% 5,6%
Gedeeltelijk eens: Gedeeltelijk oneens:
35,6% 17,1%
14,0% 24,2% 9,1%
Gedeeltelijk eens: Gedeeltelijk oneens:
35,8% 16,9%
Pagina 13 van 16
Maart 2013
ZZP Barometer © 2013
Pagina 14 van 16
Maart 2013
Verantwoording De vragenlijst die heeft geleid tot de in dit rapport getoonde resultaten is eind februari 2013 uitgezet door gerenommeerd marktonderzoeksbureau MarktEffect uit Eindhoven. Het onderzoek is medio maart 2013 gesloten. De onderzoeksgegevens zijn vervolgens door de redactie van de ZZP Barometer verzameld, geanalyseerd en gevisualiseerd. Het zzp‐panel van de ZZP Barometer is inmiddels uitgegroeid tot 1.673 zzp’ers die actief zijn in 15 verschillende branches en sectoren, waarbij de branches zakelijke dienstverlening (32,5%), ICT & internet (27,6%) en communicatie, marketing en PR (5,7%) het best vertegenwoordigd zijn. Het panel is opgebouwd uit 59,2% mannelijke respondenten en 40,8% vrouwelijke respondenten. Van het panel is 78,3% hoogopgeleid (HBO of WO). Het panel is – in vergelijking met de definitie van zzp’ers die het CBS hanteert – relatief breed in het segment van hoogopgeleide, zelfstandige ondernemers. De meeste panelleden zijn geboren in de jaren ’50 (25,3%), ’60 (37,1%) en ’70 (20,9%). Het grootste gedeelte van het zzp‐panel is meer dan 5 jaar actief als freelancer, zelfstandig ondernemer of zzp’er (74%), daarna volgt 2 tot 5 jaar in die hoedanigheid actief (19%) en minder dan 2 jaar actief (7%). Het merendeel van het panel noemt zichzelf het liefst “zelfstandige” (28,9%) of “ondernemer” (23,9%), gevolgd door “zzp’er” (14,3%), “freelancer” (13,9%), “interimmer” (9,9%) en zp’er (3,8%). Het is de bedoeling dat het zzp‐panel de komende jaren uitgroeit tot een panel met meer dan 10.000 zzp’ers die actief zijn in Nederland. Zzp’ers en potentiële partners kunnen zich aanmelden via de website van ZZP Barometer op www.zzpbarometer.nl. Indien u vragen heeft over de ZZP Barometer, kunt u contact met ons opnemen per e‐mail via
[email protected] of telefonisch met Jeroen Sakkers via (+31)29 967 53 03.
ZZP Barometer © 2013
Pagina 15 van 16
Maart 2013
ZZP Barometer © 2013
Pagina 16 van 16