ZWAARWEGEND DILEMMA BIJ TRANSPORTHELIKOPTERS

Nummer 8 | 23 februari 2006 | Uitgave Directie Voorlichting Ministerie van Defensie

Pagina 4 Landmacht en Marine samen in zee

Pagina 5 SG Annink over ambitieus programma

Pagina 10 1 GNC test plan voor ontplooiing

Pagina 11 BIDKL gaat voor absolute zekerheid

ZWAARWEGEND DILEMMA BIJ TRANSPORTHELIKOPTERS SOESTERBERG - De luchtmacht verloor vorig jaar in Afghanistan twee van haar dertien Chinook transporthelikopters. Of met meer training die ongelukken waren voorkomen, durft de commandant vliegbasis Soesterberg, kolonel-vlieger Dré Kraak, niet te zeggen. Vanuit de Chinook is het erg moeilijk te zien of er een meer ligt of een veld waarop valt te landen. Foto: Arnoud Schoor, Fotovlucht Soesterberg

Wat hij wel garandeert, is dat er geen enkele Chinook- of Cougarbemanning wordt uitgezonden zonder dat de crew vijf belangrijke aspecten heeft afgewerkt van een trainingsprogramma. Dat zijn bergvliegen, een woestijntraining om te kunnen opereren in opwaaiend zand en hitte, een tactische oefening om goed te kunnen reageren in geval van dreiging en een koudweertraining om te beleven wat de effecten van sneeuw en kou zijn. Pas na deze oefeningen en 180 uur vliegen is het helikopterpersoneel wat Kraak betreft Combat Ready. Lees verder op pagina 6 en 7

Idols meets the army HILVERSUM - ‘De spectaculairste opening tot nu toe’. Zo noemde uitvoerend producent van Idols, Mark Kriek, de opening van zijn show afgelopen zaterdag in Hilversum. Militairen van de landmacht voerden de openingsstunt uit van de achtste live show die in het teken stond van ‘muziek in je moerstaal’. Drie imposante Leopard tanks stonden voor de ingang, terwijl tientallen militairen de studio in marcheerden. Intussen daalden anderen per touw af naar het podium en werden de kandidaten binnengereden in een MB-terreinwagen. Majoor Peter Grotens, aanspreekpunt voor het hele gebeuren: “Voor ons is dit een uitstekende gelegenheid voor een stukje werving.” Waar duizenden kandidaten in studio 22 hun zangkwaliteiten aan de man brachten, kwamen 125 mannen en vrouwen van de landmacht al meteen vol in beeld. De opening van de achtste live show moest spectaculair en oer-Hollands worden. Uitvoerend producent Mark Kriek: “De regisseur kwam op een dag met het idee de Koninklijke Landmacht in te schakelen. Het thema was dit keer ‘Nederlandstalig’ en wat past daar nou beter bij dan ons eigen leger?”. “In eerste instantie waren we een beetje afhoudend, want we wilden eerst weten wat precies

Minister Henk Kamp probeerde de laplanders zelf uit. Het lopen op de sneeuwschoenen is vrij eenvoudig, maar kost in glooiend terrein behoorlijk wat energie. Foto: Hennie Keeris

de bedoeling was”, aldus majoor Grotens. “Na een oriënterend gesprek, waar in het onderste uit de kan gevraagd werd, besloten we mee te werken.” Natuurlijk snijdt het mes wel aan twee kanten. “Voor Idols is dit ook een spectaculaire stunt. Zoals gezegd is dit TV-optreden een prima gelegenheid voor werving. Een deel van de kijkers behoort tot onze doelgroep. Vandaar. Tevens biedt dit spektakel de mogelijkheid voor een stuk uitstraling”, aldus Grotens.

Kamp kijkt bij wintertraining Korps BØMOEN - “Kort, krachtig en zeer gewaardeerd.” Aldus omschreef de directeur Planning en Control bij de Commandant der Zeestrijdkrachten, brigadegeneraal Herman van der Til, het bezoek van minister Kamp aan het Eerste Mariniersbataljon in het Noorse Voss. De bewindsman stelde zich op het Allied Training Centre South Bømoen op de hoogte van de werkwijze van het Korps onder arctische omstandigheden. Hij was ook niet te beroerd een eind op zogenoemde laplanders te

lopen en de nacht door te brengen bij een geweergroep in het koude oefengebied. “Ik had al veel verhalen gehoord, maar heb nu zelf kunnen aanschouwen waarom u uw werk zo goed doet. Deze training vormt een goede voorbereiding op alle missies en wat mij vooral opvalt is de hoge kwaliteit van de leidinggevenden. Ik ben blij met zoveel goeie kerels”, zei Kamp in zijn dankwoord. Lees verder op pagina 8 en 9

Lees verder op pagina 3

ONDERZOEK WAPENROOF AFGEROND DEN HAAG - De Koninklijke Marechaussee heeft het onderzoek naar de diefstal van een groot aantal Glock 17 pistolen op de vliegbasis Gilze-Rijen afgerond. Er zijn vier verdachten aangehouden. Het gaat om een militair uit Oss (47 jaar), een ex-militair uit Rotterdam (34 jaar) en twee burgers uit Tilburg en Rotterdam (een vrouw van 33 jaar en een man van 27 jaar). Drie van de vier verdachten hebben inmiddels bekend.

De pistolen werden in april 2005 gestolen. Drie dagen na de wapenroof werd het grootste deel van de Glocks (tweehonderd stuks) teruggevonden op een carpoolplaats langs de A29 ter hoogte van Oud Beijerland. Zes wapens zijn niet teruggevonden. Een van de verdachten heeft verklaard deze pistolen aan buitenlandse geïnteresseerden te hebben verkocht. Bij huiszoekingen in de woningen van de verdachten

zijn vier imitatiepistolen, een gasdrukpistool, verschillende soorten munitie en diverse slag-, stoot en steekwapens aangetroffen. Alle verdachten zijn in vrijheid gesteld en de processen-verbaal zijn inmiddels doorgestuurd naar het Openbaar Ministerie in Arnhem. Aan het onderzoek hebben enige tientallen rechercheurs van de Koninklijke Marechaussee meegewerkt.●

23 februari | Pagina 2

IN HET KORT

INTERNE VACATURES DEFENSIE

van 17 tot en met 23 mei 2006 en staat in het teken staan van thema: ‘Houd uw lamp brandend!’ Al jaren is in Lourdes een internationale ontmoeting van militairen. Honderden Franse en Duitse militairen begonnen daar kort na de Tweede Wereldoorlog mee om afstand te nemen van het oorlogsgeweld. In bijna vijftig jaar is het evenement uitgegroeid tot een happening waaraan duizenden (jonge) militairen uit de hele wereld deelnemen. De kernwoorden van dit evenement zijn wereldvrede, verbroedering, bezinning en plezier uiten zich in een af-

Voor recente vacatures kunt u terecht op de intranetsite van het Instituut Keuring en Selectie (IKS), te benaderen via het Defensie Intranetportaal (http: //intern.mindef.nl) of op internet via www.mobiliteitsbank.nl Medewerkers die nog geen toegang tot intranet en ook geen internetverbinding hebben, kunnen een beroep doen op de personeelsdienst van zijn of haar onderdeel. Universitair Docent Communicatietheorie, Den Helder, schaal 12; Auditor IT, Den Haag, schaal 12; Jurist, Maasland, schaal 12; Projectcontroller 2X, Maasland en Soesterberg, schaal 11; Hoofd P&O Dienst, Schiphol, schaal 11, Senior HR Planner, Apeldoorn, schaal 10; P&O Adviseur, Den Haag, schaal 10; Senior ICT Beheerder, Soesterberg, schaal 10; Hoofd Informatievoorziening OCMGD, Hilversum, schaal 10; Productspecialist DIV, Den Haag, schaal 9; Productspecialist DIV, Den Haag, schaal 9; Senior Operationeel Inkoper, Maasland, schaal 9; Senior Medewerker Financial Control, Gouda, schaal 10; Junior Quality Controller, Gouda, schaal 9; Medewerker Applicatie & Functioneel Beheer, Den Haag, schaal 7; Assistent Personeelsconsulent, Utrecht, schaal 7; Medewerker Bedrijfsvoering Ondersteuning, Ede, medio 2007 Breda, schaal 5; Monteur Materieel Verbindingen, Ermelo, schaal 4; Medewerker Algemene Zaken, Soesterberg, schaal 4; Medewerker Logistiek / Chauffeur YPR, Amersfoort, schaal 3.

KANSRIJK Voorlichting zelfstandig ondernemerschap Kansrijk houdt organiseert op 9 maart weer een voorlichtingsbijeenkomst voor defensiemedewerkers die geïnteresseerd zijn in zelfstandig ondernemerschap. De bijeenkomst staat open voor medewerkers die behoren tot een knelpuntcategorie, herplaatsingskandidaat zijn of dat gaan worden. Tijdens de bijeenkomst komt onder meer het ondernemerschap aan de orde, de begeleiding vanuit Kansrijk en de consequenties voor de wachtgeldregeling. Interesse? Kijk op internet: www.kansrijk.info. Vrijblijvend oriënteren op een baan buiten Defensie? Doe dan eerst de loopbaanscan SBK Defensie! Dus jij weet risico’s goed in te schatten? De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) zoekt ook voor 2006 persoonsbeveiligers. Ken jij het evenwicht tussen veiligheid en privacy? Kijk voor de eisen op de websites van Kansrijk. Actuele vacatures Kansrijk Kijk voor een actueel overzicht en voorwaarden op de websites van Kansrijk.

BELADINGSDEMONSTRATIE STROE - Hoog bezoek bij een oefening van 200 Bevo- en Transportbataljon te Stroe. Hier woonden staatssecretaris Cees van der Knaap, project directeur generaal Defensie Materieel Organisatie, Dirk van Dord en de Commandant der Landstrijdkrachten, luitenantgeneraal Peter van Uhm een demonstratie bij van het beladen en vervoeren van containers. Het bataljon bereidt zich volop voor op de uitzending naar Uruzgan later dit jaar. Bataljonscommandant, luitenant-kolonel Ivo de Jong, gaf zijn gasten een briefing over het nieuwe logistieke concept. Foto: Staf 1Logbrig/Bureau Communicatie●

BEDANKJE DEN HAAG - De soldaten 1 Nentjes en Verhoef zijn vorige week donderdag 16 februari, door staatssecretaris Van der Knaap in het ministerie in Den Haag ontvangen, nu ze hun opleiding hebben afgerond. De bewindsman wilde de twee bedanken, doordat hij hen tijdens de initiële opleiding bij het Schoolbataljon Luchtmobiel uit Schaarsbergen intensief heeft gevolgd om meer inzicht te krijgen. Van der Knaap bedankte hen en hun commandant sergeant C.P. Willemse, voor de getoonde openheid en genoten gastvrijheid.●

DE STEKKER ERUIT DONGEN - Met het einde van de hospitaal-missie in Pakistan, kwam ook een einde aan een bijzonder periode voor het Centrum voor Technologie en Missieondersteuning (CTM) in Dongen. Voor het eerst werden de operationele spraak- en dataverbindingen die via de satelliet vanuit Pakistan werden verzonden, in Dongen aan de Defensie-infrastructuur gekoppeld. Reden hiervoor was de korte beschikbare tijd om de verbindingen met het hospitaal te realiseren. In samenwerking met DTO, dat voor de diverse lijnverbindingen binnen Nederland zorgde, kon ongeveer tegelijkertijd met de installatie van de systemen in Pakistan de koppelingen in Nederland worden opgeleverd. In de vier maanden dat het systeem operationeel is geweest, hebben de mannen en vrouwen in het inzetgebied vrijwel storingsvrij gebruik kunnen maken van alle faciliteiten die ook op een Nederlandse kazerne beschikbaar zijn. Zo was er telefoonverkeer van en naar het Militair Dienst Telefoon Net (MDTN) maar ook voor de welfareverbindingen naar

Bewustwordingsprogramma veiligheid in ontwikkeling ven opletten doen. In tegenstelDEN HAAG - Een projectteam ling tot eerdere campagnes is dit van het DienstenCentrum iv-Beprogramma bestemd voor alle heer ontwikkelt momenteel een bewustwordingsprogramma voor medewerkers van Defensie. Iedereen die regelmatig met inforintegrale beveiliging onder de matie en computers werkt, krijgt naam: ‘Neem de tijd voor veiligheid’. Dat gebeurt op verzoek van er dan ook mee te maken.● de Beveiligingsautoriteit. Aanleiding hiervoor zijn het tijdelijk zoekraken van een memory stick. Met het verlies daarvan speelt de vraag op of Defensiepersoneel wel genoeg aan beveiliging van informatie doet. Een soortgelijke situatie deed zich voor vlak nadat het I Love You-virus vele computers en netwerken lam legde. Niet alleen in Nederland maar ook in andere landen was WILLEMSTAD - De Kustwacht de schade voor het bedrijfsleven voor de Nederlandse Antillen en groot. De door het virus veroorAruba heeft vorige week donderzaakte schade wordt geraamd op dag, 16 februari, haar tienjarig jutien miljard euro. bileum gevierd. De gouverneur Volgens deskundigen speelden van de Nederlandse Antillen, leden in beide gevallen medewerkers van het Kustwachtpresidium, kusteen cruciale rol. Het I-love-you-viwachtmedewerkers, partners van rus had zich immers nooit zo Justitie, politie, douane alsmede snel kunnen verspreiden als vele andere genodigden, waren medewerkers niet zomaar bijlahierbij aanwezig. Hoogtepunt van gen van onbekenden zouden ope- de avond was de uitreiking van het nen. Door zorgvuldiger om te jubileumboek ‘Tien Jaar Kustgaan met een gegevensdrager wacht’ door CZMCARIB, commanhad een incident voorkomen kundeur Frank Sijtsma aan gouvernen worden. neur Frits Goedgedrag. Ter geleBij Defensie is de beveiliging genheid van het tweede lustrum van informatie en informatieheeft de Commandant van de systemen van vitaal belang. Het Kustwacht, commandeur Frank bewustwordingsprogramma leert Sijtsma, een boek laten maken dat medewerkers bewuster met inforeen beeld geeft van de ontwikkematie om te gaan. Zo bewust als ling van de organisatie vanaf de opmedewerker thuis omgaan met richting in 1996 tot heden. veiligheid (bij voorbeeld door Het boek is geschreven door deuren en ramen bij het verlaten Maran Dekker in samenwerking van het huis op slot te doen), zo met de voorlichter voor de Kustmoeten zij ook op het werk blijwacht, Roderick Gouverneur.●

Kustwacht NA&A viert jubileum

De commandant van het CTM, luitenant-kolonel K. van den Akker, haalt met een gerust hart de (tot voor kort zorgvuldig bewaakte) stekker uit het stopcontact.

het thuisfront was gezorgd. Verder waren er diverse koppelingen voor dataverkeer met Nederland en natuurlijk ook een Internet voorziening.●

VLIEGBASIS INSCHRIJFLOCATIE ELFSTEDENTOCHT LEEUWARDEN - De vliegbasis Leeuwarden heeft onlangs met het bestuur van de Friese Elfstedentocht gesproken over het ter beschikking stellen van locaties op de vliegbasis. De maximaal 16.000 deelnemers aan ‘De Tocht der Tochten’ kunnen zich dan vlot inschrijven. Tijdens voorgaande edities van de Elfstedentocht gebeurde dat in een hal van het Frisian Expo Center in Leeuwarden. Dit evenementencomplex is echter tijdens het winterseizoen vol gepland. Het bestuur van de Elfstedencommissie richtte daarom een verzoek aan de commandant van de vliegbasis om ruimte op het terrein beschikbaar te stellen. De deelnemers schrijven zich nu de dag voor de schaatstocht in en na de marathon melden ze zich af op de Vliegbasis Leeuwarden. Ze worden per bus van en naar de militaire locatie gebracht. Het bestuur van tocht zetelt tijdens het evenement in het Basis Informatie Centrum (BIC) van de basis. De sportzaal kan worden benut voor de wedstrijdleiding, dopingcontrole, massage en EHBO.●

MILITAIRE BEDEVAART LOURDES 2006 DEN HAAG - De volgende militaire bedevaart naar Lourdes heeft plaats

wisselend programma. Dat bestaat ondermeer uit een lichtprocessie en een rondleiding door de binnenstad, een kruisweg in de openlucht als ook een indrukwekkende eucharistieviering. Militairen of burgerambtenaren in actieve dienst, militairen bd, reservisten en veteranen kunnen deelnemen aan deze militaire bedevaart. Ook leden van de BNMO zijn welkom. Belangstellenden kunnen informatie en een inschrijvingsformulier aanvragen bij de aalmoezenier van hun eenheid of bij het secretariaat van de Rooms Katholieke Geestelijke Verzorging, telefoon 070 - 316 62 72.●

INGEZONDEN TECHNISCHE AFSPRAKEN, IK ZOU ME SCHAMEN VEERTIG JAAR DEN HAAG - De interne postbode van het Pleincomplex van het ministerie van Defensie in Den Haag, Willem Berkenbosch, is vorige week donderdag, 16 februari, door minister Kamp in het zonnetje gezet. Dat gebeurde vanwege zijn veertig jarig jubileum bij het ministerie. De 56-jarige Hagenees kreeg uit handen van de zeventiende minister waaronder hij dient, een schaalmodel overhandigd van een F-16. Berkenbosch trad aan in 1966 als piccolo toen P.J.S. de Jong minister van Defensie was.●

MARINEDETACHEMENT JOHAN DE WITT VLISSINGEN - Op de verjaardag van Koningin Beatrix, 31 januari, is tijdens een alle hens op de Marinekazerne Vlissingen het marinedetachement Johan de Witt officieel in dienst gesteld. De aanloopbemanning van het tweede Landing Platform Dock is inmiddels gegroeid tot 25 personen en neemt in de aanloop naar de proeftocht, in september, toe tot een vol-

Defensiemedewerkers zouden bij zichzelf moeten nagaan of ze voldoende maatregelen nemen om misbruik van informatie tegen te gaan.

ledige bemanning van 146 personen. De detachementscommandant, kapitein-luitenantter-zee Sandbrink belichtte in zijn toespraak enkele mijlpalen van het schip vanaf de studiefase zo’n zes jaar geleden tot heden. Met de indienststelling van het detachement is er een nieuwe fase ingegaan en gaat het schip volgens Sandbrink ‘leven’. Daarnaast benadrukte hij veel waarde te hechten aan

een team met plezier in het werk en respect voor elkaar. Samen met het aanwezige vakmanschap moeten die kenmerken bijdragen aan een goed georganiseerde bemanning. Aan het einde van de ceremonie werd de nieuw aangetreden Chef d’Equipage, adjudant H. Bik aan de aanloopbemanning voorgesteld.●

Bijna met tromgeroffel werd door zowel de vakbonden als defensie bekend gemaakt dat technische afspraken zijn gemaakt over de arbeidsverhoudingen. Nou, nou en wat voor een resultaat. Ik zou me er voor schamen. Als vakbond, dat ze hier blijkbaar al heel erg tevreden mee zijn (als dit toch de insteek gaat worden voor de echte CAO onderhandelingen). En als defensie, omdat ze ‘zoveel’ over heeft voor het personeel (want die zijn toch zo belangrijk). Vergelijk ik dit ook nog een met de CAO voor het Rijk, dan zou ik me nog dieper schamen. Daar is al op 14 december 2005 een nieuwe CAO afgesloten met naar mijn ogen een werkelijke inhoud, geen kruimels. De rijksambtenaren (en dat zijn wij zichtbaar niet bij defensie) krijgen vanaf januari 2006 een structurele salarisverhoging van 2%, vanaf 2005 wordt de eindejaarsuitkering structureel van 0.8% naar 1.6% verhoogd, gebruik eigen auto bij dienstreizen wordt van 19 eurocent naar 28 eurocent (netto) verhoogd en ik geloof 2500 euro tegemoetkoming zorgverzekering. Blijkbaar kan het dus wel! Waar ligt het nu aan? Onze onderhandelaren van de vakbond die snel tevreden zijn

of een minister die niet wil. Ik weet het niet, maar we hebben ja al 0.8% binnen over 2004. Ik zou me schamen. Bert de Vries NL POMS●

OPLEIDINGEN In Defensiekrant nummer 7 van 16februari 2006, staat een foutje. Op pagina 5, rechts onderaan, wordt gesproken over de binationale samenwerking met onze oosterburen. Het is onjuist dat de Duitsers onze stuksbedieningen op de PzH2000 opleiden en wij hun waarnemers. Op dit moment is de instructiegroep Idar Oberstein in oprichting waar eerst Nederlandse instructeurs aan Nederlandse leerlingen les geven op PzH-torentrainers. Dit gebeurt dan ook op korte afstand in Baumholder voor de rijopleiding op de Panzerhaubitze. Uiteindelijk moet dit integreren en leiden tot Nederlandse en Duitse instructeurs en Nederlandse en Duitse leerlingen die in het Engels les geven of les krijgen op een gezamelijk aantal simulatoren. Voor de waarnemers is er alleen een binationale BatVSO cursus. Majoor J.W. Tuinhof Stoff IA&S OtcVust (straks C-instrgp PzH2000(NL) in IO)●


Marineheli redt kraandrijver DEN HAAG - Een Lynx boordhelikopter van de Marine Luchtvaartdienst heeft op maandag 20 februari een spectaculaire reddingsactie uitgevoerd. Gezeten in zijn kraan op dertig meter hoogte werd de machinist onwel en moest met spoed naar het ziekenhuis worden gebracht. Een Lynx van Squadron 7 kwam er aan te pas om de patiënt in veiligheid te brengen en vervolgens naar het ‘VU’ in Amsterdam over te brengen. Hier is hij met hartklachten opgenomen.

Idols meets the army Vervolg van pagina 1

HILVERSUM - Honderdtien militairen van de Koningscompagnie van 11 Luchtmobiele Brigade uit Schaarsbergen en vijftien militairen van 11 Tankbataljon, 13 Gemechaniseerde Brigade uit Oirschot stonden 18 februari paraat in de studio.

Foto: Martin Mooij ANP

Nieuw Portaal Defensie Intranet online SOESTERBERG - Het nieuwe portaal van het Defensie Intranet gaat maandag 6 maart online. De organisatie krijgt hiermee voor het eerst in defensiegeschiedenis één gestandaardiseerd intranet. Dit vormt de basis voor bijvoorbeeld de uitbreiding van het Defensie Intranet met behoud van eigen identiteit van de verschillende defensieonderdelen. Minder zoeken om veel te vinden is het uitgangspunt. De kracht van het nieuwe Intranet zit in de herkenbaarheid en gebruiksvriendelijkheid. Om de start onder de aandacht te brengen van alle defensiemedewerkers, vinden er binnenkort diverse aktiviteiten plaats. De meest opvallende is de verspreiding op 6 maart van placemats en displays in de (PARESTO) bedrijfrestaurants. Op een simpele en speelse manier wordt op deze manier het nieuwe Portaal Defensie Intranet onder de aandacht gebracht. Er is echter nog een lange weg te gaan, want alle defensieonderdelen naar het nieuwe Defensie Intranet overbrengen, is een intensieve operatie. Dit gebeurt dan ook per defensieonderdeel in fasen. Enerzijds wordt bij het zicht-

baar paars maken van het Defensie Intranet geprobeerd de bestaande informatie op het intranet te standaardiseren en anderzijds de eigen identiteit in dit proces te behouden. Na het Portaal Defensie Intranet en de Bestuursstaf site komen dit jaar ook de overige defensieonderdelen met een nieuwe site. De Koninklijke Landmacht, de Defensie Materieel Organisatie, de Koninklijke Marechaussee en de Koninklijke Marine zijn reeds begonnen met de voorbereidingen. Het Commando DienstenCentra en de Koninklijke Luchtmacht volgen later dit jaar. Met de komst van het nieuwe

Defensie Intranet verdwijnt het oude portaal van het Defensie Intranet. Alle PC-gebruikers onder de defensiemedewerkers komen bij het opstarten van het Intranet terecht op het nieuwe Portaal Defensie Intranet. Op de menubalk staan straks de homepages van ieder defensieonderdeel. Hierdoor wordt de structuur van het Defensie Intranet eenvoudiger wordt.

Een eenduidige lay-out van alle webpagina’s, directe toegankelijkheid tot defensiebrede informatie en de makkelijke bewegwijzering naar de defensieonderdelen maken het nieuwe Defensie Intranet gebruiksvriendelijk. Het bezoeken van de ‘Wegwijzer’ (vanaf 6 maart 2006 is deze te vinden op het nieuwe Portaal Defensie Intranet) kan helpen de vele moge-

lijkheden van het Defensie Intranet te ontdekken. Ook staan er tips en antwoorden op vragen op.●

Ambassadeur bezoekt PRT POL-E-KHOMRI - De Nederlandse ambassadeur in Afghanistan, Martin de la Bey, heeft maandag 13 en dinsdag 14 februari een bezoek gebracht aan het Nederlandse Provinciale Reconstructieteam (PRT) in Pol-e-Khomri. Samen met de commandant van het PRT, kolonel der mariniers Jan van Putten en de commandant van het Nederlandse contingent, brigadegeneraal Richard Tieskens, werd De la Bey door de democratisch gekozen provinciale gouverneur Rasikh van Baglan ontvangen. De ambassadeur brengt geregeld een bezoek aan locaties waar Nederlanders werkzaam zijn. Ook tijdens dit bezoek liet hij zich informeren over de voortgang van diverse projecten en maakte hij kennis met de eerste gekozen Provinciale Raad. Het bezoek werd mede aangegrepen om het startsein voor een nieuw Nederlands brugproject een ceremonieel tintje te geven. Dat gebeurde door een PRT-projectbord op te hangen. Ten noorden van de stad Baglan wordt met Nederlandse ontwikkelingsgelden een brug gebouwd die Kut Chenar, het gebied ten westen van de stad Baglan, ontsluit. Waar nu de mensen zich door een drassig en modderig uiterwaardengebied moeten begeven, kunnen zij dit gebied in de toekomst via een brug van naar verwachting 300 meter oversteken. In samenwerking met het Rural Rehabilitation Development Department (RRDD) ondersteunt het Nederlandse PRT de werkzaamheden die hiermee gemoeid zijn. De bouw van de brug neemt zo’n twaalf maanden in beslag.● Onder belangstelling van de media vertelt een van de lokale familiehoofden dat hij belang hecht aan de brug en dankbaar is dat er een overspanning komt. De Nederlandse ambassadeur Martin de la Bey en de Provinvial Governor Rasihk luisteren aandachtig (met tolk) toe.

In alle vroegte werden de drie Leopard-tanks en drie MB’s richting Hilversum gereden. Het touw dat dwars over het publiek hing, werd al op vrijdag klaar gehangen. Grotens: “Het brengt heel wat voorbereiding met zich mee. Zo hebben we al maanden van tevoren gesproken over de mogelijkheden en hoe het er precies uit zou komen te zien. Dat vergde nogal wat tijd en vooral veel oefening.” Tijdens de repetities, op de dag van de uitzending, ging nog van alles mis. Drie mannen zouden via het touw boven het publiek naar beneden tokkelen, op het podium moesten er tientallen klaarstaan, terwijl vijf militairen al abseilend naar beneden zouden komen na het vallen van een reusachtige Nederlandse vlag. Dat alles op de muziek van Rogier van Otterloo uit de alom bekende film ‘Soldaat van Oranje’. Maar de timing liep fout en de grote vlag hing in de weg. Daarnaast konden de finalisten, die in een MB de studio in werden gereden, het voertuig niet uitkomen doordat ze bleven hangen in een camouflagenet. Vele aanwijzingen van de regisseur en een tiental keer oefenen later, liep alles dan toch op rolletjes. Grotens is tevreden. “Het ziet er mooi uit, de mannen doen wat ze gevraagd wordt. Nu hopen dat het tijdens de live-uitzending ook allemaal goed uitpakt.” Om acht uur’s avonds was het dan zover. Twee miljoen kijkers zaten gekluisterd aan de buis en zagen op RTL4 hoe het Nederlandse leger zijn steentje bijdroeg aan de derde serie van Idols. De opening verliep perfect, de mannen waren tevreden. De rest van de show beleefden zij vanaf de tribune tussen honderden joelende meisjes, schreeuwend om hun idool. Tijdens de backstage show konden de kijkers door middel van een kort filmpje zien hoe de hele ‘operatie-Idols’ richting Hilversum in zijn werk ging. Grotens: “Het verliep zoals gepland.” Ook Kriek is te spreken over het resultaat. “Het duurt even voordat alles loopt zoals de bedoeling was, maar in volume en impact was dit zeker de spectaculairste opening ooit.”●


DEN HELDER - Een Leopard II A6 verlaat rustig de Landing Craft Utility (LCU). Eenmaal in zee gaan de remmen los. De tank buldert. In hoog opspattend water dendert het ongeveer zestig ton wegende gevaarte het Texelse strand op. “Oké”, knikt beladingsofficier, kapitein der mariniers Peter de Vreng. Woensdag 15 februari weet hij het zeker. “Tanks per LCU vanaf Hr.Ms. Rotterdam verplaatsen, is geen probleem.” Waarom nou zo nodig een Leopard per LCU naar Texel moet worden gevaren, vraagt om nadere uitleg. Die is er. Medio dit jaar wordt namelijk de grote oefening Joint Caribbean Lion gehouden. Zoals de naam al doet vermoeden, in de Caraïbische wateren. Naast de luchtmacht, de marechaussee en de marine is ook de landmacht speler, onder meer met tanks. Deze unieke grootschalige training zat al langer in de pen, maar het definitieve akkoord kwam pas deze week. De landen zeemacht hadden in januari, met in het achterhoofd de komende joint operatie, reeds enige voorbereidingen getroffen. Wat moet er bijvoorbeeld allemaal mee? En past dat aan boord van het Landing Platform Dock? Bij die gelegenheid ging een en ander aan rijdend materieel nog via de kade over de side ramp het schip in. Dit keer arriveerde het landmachtmaterieel per LCU aan boord via het dock. Elders in de Helderse haven was dat spul aan boord gereden. Naast de Leopard II A6, een bergingstank, twee YPRrupsvoertuigen en zes viertonners, volgden nog vijf Mercedes Benz terreinwagens. De belading werd niet alleen bij daglicht uitgevoerd, maar ook in het donker waarbij de gidsen met breaklights assisteerden. Het enige ontbrekende voertuig was het Brandstof Transport Middel. Dit materieel had het bij de vorige poging om aan boord te komen al verbruid. De trekker-opleggercombinatie bleek te lang en daardoor moeilijk manoeuvreerbaar. Bovendien lukte het niet de BTM op een LCU op te rijden doordat het brandstofvoertuig een knik niet kon maken en vastliep. LCU-KLEP

“Vandaag liep het allemaal lekker”, concludeert De Vreng. Dat gold zelfs voor de Leopard, hoewel de beladingsofficier daar toch enig risico voor het dek had ingecalculeerd. Niet dat een Leopard II er niet op zou kunnen, want dat is wel het geval. De modernere A6 variant is alleen nog zwaarder. Het scheepsdek bleek gelukkig niet onder dit gevaarte te bezwij-

Een LCU verlaat Hr.Ms. Rotterdam.

Onderweg naar Texel.

LANDMACHT EN MARINE OP DE AMFIBISCHE TOER

Spektakel op het Texelse strand

Links: Nog in de ‘buik’van Hr.Ms. Rotterdam. Onder: De Vreng (re) overlegt met, sergeantmajoor Burger, de beladingsonderofficier van 42 Tankbataljon over het ontladen van de Leopard.

Met het beladen en ontladen van al het rollende materieel zit het dus wel snor. Die gang van zaken stemt majoor der mariniers, Bob Tamminga, tevreden. Zoals het er nu naar uitziet is hij als amfibisch operatieofficier de man die in het Caraïbische gebied de amfibische landingen leidt. “Dan moet het goed gaan en wil je niet op verrassingen stuiten.” Nu uitvoerig wordt gekeken naar wat er wel en niet meekan

aan materieel, namen ook medewerkers van de Defensie Materieel Organisatie de moeite naar Den Helder af te reizen. Zij willen wel eens weten wat het effect is van zand en zout water op de voertuigen en of het nodig is daar eventueel iets op te verzinnen. Kortom, even inpakken en naar de Caraïbische wateren varen, is er echt niet bij. Er gaat een zeer gedegen, tijdrovende voorbereiding aan vooraf.●

DEN HAAG - Zo’n twee jaar na de start van het Nieuwe Evenwicht, het door de bewindslieden ingezette beleid om mensen, middelen en financiën met elkaar in evenwicht te brengen, bestaat bij de minister en de staatssecretaris de behoefte om niet alleen achterom te kijken naar de resultaten, maar ook vooruit te blikken naar de komende twee jaar. Daarvoor is het Programma 2006 opgezet, dat de opmaat moet vormen voor de actualisering van het beleid. Daarnaast levert het, zo stelt secretaris-generaal Ton Annink, munitie voor de Beleidsvisie 2008, de begroting voor 2007 en het beleidsjaarverslag over 2005. “Het Programma 2006 wordt een van de hoogtepunten van het jaar. Halverwege de kabinetsperiode is de vraag vanuit de politiek aan de bewindslieden gerechtvaardigd, ‘hoever Defensie met de omvorming is’. Het is op zich al bijzonder dat de Kamer een vakminister uitnodigt aan te geven wat hij extra nodig heeft”, zegt hij. TEKST: BERT VAN ELK

ken. Wel heeft De Vreng een puntje van aandacht. Tijdens Joint Caribbean Lion moeten de Leopards bij het laden en lossen precies recht voor de LCU-klep staan, zodat ze niet hoeven bij te draaien. Dat gebeurde nu wel en kostte meteen de anti-slipstroken op de klep van het landingsvaartuig. Die moeten dan weer gelast worden. Allemaal gedoe dat je beter kunt voorkomen.” Het is aannemelijk dat er aan Joint Carribean Lion meerdere pantsers meedoen. Als het moet, kunnen dat er 28 mee; zestien in het dock, twaalf op het voertuigendek.

Boven: Op Texel, even lekker uitwaaien in de duinen. TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS FOTO’S: HENRY WESTENDORP EN LAURENS RORIVE - AVDD

Links: Op de plek van bestemming.

Het Programma 2006 bestaat uit extern en intern gerichte activiteiten, zoals de essaywedstrijd die onlangs in de Defensiekrant werd aangekondigd. De interne ronde heeft tot doel de binnen de organisatie aanwezige kennis en ervaring beter te benutten om trends, ontwikkelingen en tekortkomingen te inventariseren. Het tijdschema voor Programma 2006 is ambitieus, maar dat kan volgens Annink niet anders. “We hebben het programma gekoppeld aan de beleidsverantwoording over 2005 en die moet in de derde week van mei bij de Tweede Kamer liggen. Dat betekent dus gewoon terugtellen en dan weet je wanneer je moet beginnen. Zeker weten dat we dat gaan redden! Een week heeft zeven dagen. Doorgaan dus. Vorige week zijn de eerste tussenrapporten al naar de bewindslieden gegaan. Dat is vlot. Er is besloten om hen gaandeweg de rit steeds bij te praten, zodat de minister en de staatssecretaris precies weten wat er speelt en wat de stand van zaken is. Zo kunnen zij hun politieke verantwoordelijkheid beter nemen en krijgen ze niet op de laatste dag voor het verstrijken van de


SG ANNINK OVER PROGRAMMA 2006:

ACTIEF MEE TE DENKEN OVER TOEKOMST DEFENSIE deadline een half uurtje om te beslissen en hun handtekening te zetten.” Een van de deelactiviteiten van het Programma 2006 is de zogenoemde interne ronde die volgende maand moet zijn afgerond. Hierbij gaat het om een inventarisatie van belangrijke ontwikkelingen op verschillende terreinen. Iedereen, van hoog tot laag, zou volgens Annink daaraan een bijdrage moeten leveren. “Het begint allemaal met het gebruiken van ons eigen gezonde boerenverstand. Het personeel weet dondersgoed wat er speelt in de organisatie en wat nodig is. Die kennis moeten we naar het Plein in Den Haag halen. Daarnaast hebben we er voor gekozen om outsiders, dat wil zeggen kopstukken uit de industrie, de handel en het theater, naar hun mening over Defensie te vragen. Van hen horen we graag in welke opzichten we beter kunnen presteren en onszelf beter presenteren. De eerste van die interviews druppelen binnen en dat is bijna rodeoortjesliteratuur”, zegt hij lachend. “De eerste gemeenschappelijke trend die er in valt te ontdekken: Defensie moet meer en beter haar maatschappelijke gezicht tonen. Dat zorgt voor een dilemma of een vreemde spagaat. Enerzijds het handhaven van de klassieke gevechtstaak zowel in binnen- als buitenland en aan de andere kant bijvoorbeeld die maatschappelijk relevante taken. De voorzitter van het MBK, Hans de Boer, heeft voorgesteld Defensie in te zetten bij de bestrijding van de jeugdwerkloosheid. We zouden jongeren structuur en een goede werkhouding moeten bijbrengen: op tijd naar bed, op tijd opstaan en niet te beroerd zijn iets aan te pakken. Dat is geen pleidooi voor de terugkeer van de dienstplicht. Maar Defensie voor dergelijke zaken inzetten, is wel een vraag die eens in de zoveel tijd opduikt en waaraan we in het Programma 2006 aandacht moeten besteden.” BELASTING

Aan het maatschappelijke gezicht van Defensie wordt hard gewerkt. Een voorbeeld ervan is de civiel-militaire samenwerking

waarvoor Binnenlandse Zaken en Defensie onlangs afspraken hebben gemaakt. “Amsterdam heeft - en dan druk ik me gematigd uit - van oudsher geen uitbundige band met Defensie. Maar ze hebben ons wel gevraagd om brandweerlieden te leveren, een paar weken geleden. Eerst was ik bang dat Defensie als stakingsbreker zou worden gezien, maar uiteindelijk heb ik er niemand over gehoord. Vorige week woensdag heeft de marechaussee in Amsterdam op het Museumplein de beschikking gekregen over sleutels van een aantal objecten die we sindsdien bewaken. Daardoor is Defensie zichtbaar in het Amsterdamse straatbeeld. Die ontwikkeling hield ik drie jaar geleden niet voor mogelijk.” Het defensiepersoneel kan meedenken over de toekomst van de organisatie en daaruit komt volgens Annink een wensenlijst voort, die voorzien moet zijn van een degelijke motivering. “We mogen niet zomaar iets vragen. Het moeten wensen zijn, die verband houden met de missies die Defensie momenteel uitvoert. Bijvoorbeeld het materieel wordt maximaal belast en als je daar niet goed voor zorgt en tijdig vervangt, krijg je het vroeger of later voor je kiezen. Iets dergelijks geldt ook voor onze mensen. We belasten ze maximaal en laten ze, om het zo maar te zeggen, doorlopend de marathon lopen. Dat kan eigenlijk niet. De lopers krijgen op den duur spierpijn en de partners van de lopers gaan klagen dat er doorlopend wordt gerend.” Die belasting blijkt in de praktijk al tot bijstellingen van het Defensiebeleid te leiden. “Het heeft ons gedwongen vragen te stellen bij ons doen en laten. Een paar voorbeelden uit de praktijk van de uitzendingen: toen we destijds aan de missies begonnen, is er gekozen voor een uitzendperiode van zes maanden. Door allerlei omstandigheden is die, waar nodig, inmiddels teruggebracht tot vier. Is dat de nieuwe spelregel? Prima, maar dan moeten we er wel over praten, want het is een ingrijpende beslissing. Als we kiezen voor vier in plaats van zes, betekent

medie. Vaak zit de beperking in iets anders, zoals de inrichting van de werkprocessen en niet in het aantal mensen en de middelen. Soms duurt het kopen van de reserveonderdelen vijf tot zeven jaar. Misschien kunnen we door betere afspraken met fabrikanten meer gevechtskracht genereren en kan door slimmere afspraken een kist eerder weer vliegen. Deze verbeterslagen kunnen we ook nog binnenhalen.” Het belangrijkste voor het slagen van het Programma 2006 is de betrokkenheid van het personeel. “Ze moeten betrokken zijn bij de toekomst van Defensie. Ik heb in 2003 meegemaakt hoe het Nieuwe Evenwicht tot stand is gekomen. Dat ging allemaal heel snel, organisatorisch zeg maar, langs het randje. Er zit veel kennis in het apparaat. Dat moet de organisatie te gelde maken.” Als onderdeel van het Programma 2006 wordt ook onderzocht hoe in andere landen tegen de nationale defensieorganisatie wordt aangekeken. “Tijdens de laatste attachéconferentie hier in Den Haag heb ik iedereen gevraagd om eens na te gaan hoe de defensieorganisatie van hun gastland op de kaart staat en of dat vergelijkbaar is met Nederland. Die eerste rapporten druppelen nu binnen en daaruit moeten we halen wat voor ons bruikbaar is. Beter goed gejat dan slecht bedacht.”

SG Annink verwacht veel van het Programma 2006. Wat hem betreft zou het weleens een van de hoogtepunten van het jaar kunnen worden. Foto: Peter Wiezoreck

dat simpelweg dat we veel meer mensen nodig hebben. Als we ons geld in mankracht investeren, kan het niet ergens anders aan worden uitgeven. Dat weet de Tweede Kamer ook.” Een volgend aandachtspunt is het aantrekken van personeel.

“Eerst moesten we krimpen en mocht Defensie niet meer werven. Nu moet de werving juist weer aantrekken, omdat we veel meer mensen blijken nodig te hebben. Defensie is inmiddels weer de grootste werver op de arbeidsmarkt. Dat gejojo kost veel meer tijd en capaciteit dan voor-

Activiteiten Programma 2006 Het Programma 2006 kent vier fasen: het maken van het plan van aanpak, de uitvoering van verschillende activiteiten, het schrijven van een allesomvattende visie en ten slotte de uitwerking ervan en de besluitvorming. Een van de deelactiviteiten van het Programma 2006 in fase 2 is een zogenoemde interne ronde die in maart 2006 moet zijn afgerond. Hierbij gaat het om een inventarisatie van belangrijke ontwikkelingen op uiteenlopende terreinen. Het ligt in de bedoeling niet alleen de beleidsverantwoordelijken te vragen belangrijke ontwikkelingen

op hun terrein te analyseren, maar ook medewerkers binnen de organisatie te betrekken. Doel is de binnen de organisatie aanwezige kennis en ervaring te benutten om trends, ontwikkelingen en tekortkomingen zoals die zich sinds de Prinsjesdagbrief hebben afgetekend, te inventariseren en te analyseren op mogelijke gevolgen voor de defensieorganisatie. De uitkomsten worden meegenomen in de synthese van het Programma 2006, waarin de resultaten van de diverse clusters met elkaar worden geconfronteerd.

De activiteiten moeten voor het schrijven van de synthese (1 maart) zijn voltooid. Het is belangrijk dat de inventarisatie maximaal gebruik maakt van inzichten en ervaringen binnen de organisatie. In de periode van 1 tot en met 15 maart worden workshops gehouden om te komen tot een gezamenlijke selectie, analyse en prioritering van defensiebrede en politiek aansprekende thema’s. Het eindverslag van de tweede fase moet 22 maart klaar zijn.●

zien. Goed plannen is al eeuwenlang een probleem. Dat lossen wij niet in een dag op. Bij een vorige functie heb ik met collega’s bij het plannen van het aantal tandheelkundige klinieken dagenlang tot in detail gerekend, maar uiteindelijk bleek het niet te kloppen. Ook worstelt Defensie met een tekort aan helikoptercapaciteit, bij zowel de gevechts- als de transportheli’s. Je kunt daardoor groot onderhoud aan de toestellen wel uitstellen, maar dat breekt je uiteindelijk in het kwadraat op. Daar moeten we in de planning meer rekening mee houden.” TOEKOMST

De secretaris-generaal verwacht dat tekorten wegwerken door meer mensen en middelen in te zetten, prioriteit krijgt. “Maar meer mensen en middelen is overigens niet standaard de re-

Na mei volgt er een brief aan de Kamer met de opvattingen van de bewindslieden, waarin zij aangeven wat er met extra middelen extra zou kunnen worden geleverd. “Dat is belangrijke input voor de komende begrotingsonderhandelingen. Sec om meer geld en mensen vragen, is oud denken. Het gaat erom dat er is nagedacht over de prestaties. Die boodschap moeten we uitdragen. We zijn ook verplicht om duidelijk te zijn over de toekomst en over wat we willen en kunnen. De maatschappij is sneller, vraagt om meer transparantie dan vroeger en Defensie moet ook daaraan voldoen. Een voorbeeld: toen mijn vader als dienstplichtige in Indië diende, kregen mijn opa en oma om de zoveel weken een brief van hem en eens in de zoveel tijd arriveerde een witte grammofoonplaat met een krakende opname. Daarop stonden tussen het geruis de groeten. Dat is nu anders. Tijdens het Uruzgandebat zat de publieke tribune van de eerste tot de laatste minuut vol. ‘s Middags moesten er zelfs nummertjes worden getrokken om naar binnen te mogen. Wie een zwakke blaas had en naar de wc moest, was z’n plek kwijt. Het gaat ergens over bij Defensie. Dat toont de betrokkenheid van de maatschappij wel aan.”●


De BSB is slechts voor weinigen weggelegd AMSTERDAM - De Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB) van de Koninklijke Marechaussee heeft op de een of andere manier een ongekende aantrekkingskracht op mannen. Dat terwijl vrouwen ook van harte welkom zijn. Afgelopen woensdagavond was er een voorlichtingsbijeenkomst bij het Keurings- en Selectiecentrum in Amsterdam. De zaal zat zo goed als vol. Elk van de honderd geïnteresseerden hoopt op een plaats in de volgende BSB-klas, die op 4 september met de opleiding begint. Helaas worden er maar vijftien kandidaten geselecteerd. TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS

Sociaal als de marechaussee is, probeert ze geen mensen weg te kapen bij andere defensieonderdelen. Wel hoopt het Wapen vooral gegadigden binnen te krijgen die het laatste jaar van hun contract uitdienen bij de Luchtmobiele Brigade, het Korps Mariniers of het Korps Commandotroepen. Die worden namelijk gezien als de elite-eenheden van defensie. De reden voor die voorkeur laat zich volgens de commandant BSB, majoor René Marchal makkelijk raden: “We willen alleen de besten.” Een blik op de zaal wekt bij hem de indruk dat er dit keer wel vijftien geschikte personen tussen zitten. Iets dat volgens het hoofd Instroom, majoor Wouter Gerritsen, zeker niet vanzelfsprekend is. Om de vorige klas te formeren, 1 februari begonnen, waren er in eerste instantie maar liefst honderdvijftig geïnteresseerden. Uit die groep zijn er met pijn en moeite vijftien geslecteerd voor de opleiding. Met minder dan hetgeen wordt geëist neemt de BSB absoluut geen genoegen. Gerritsen: “Dat kan gewoon niet. Als het er op aankomt, moet Nederland kunnen rekenen op de Koninklijke Marechaussee. En dan staan we er gewoon.” Wat dat inhoudt, ‘er gewoon staan’, maakt een gelikt filmpje duidelijk. Beelden tonen een heel arsenaal aan algemene marechausseetaken, zoals politiewerk voor heel Defensie, ook in het buitenland, de militaire politietaak en het begeleiden van militaire transporten. Verder passeren het Koninklijk Huis, het Catshuis en de koninklijke stallen de revue. Die heeft de marechaussee allemaal in haar beveiligingspakket zitten. Evenals de zeehavens, de Noordzeekust en de

luchthavens Eelde, Maastricht, Rotterdam en natuurlijk Schiphol, waar marechaussees zich concentreren op persoonscontrole. Ook behoren Mobiel Toezicht Vreemdelingen, bijstand verlenen aan de politie, beveiliging van waardetransporten van de Nederlandsche Bank en VN-missies tot de taken van het Wapen. Daarbij wordt de BSB nog eens ingezet als er sprake is van vuurgevaarlijke criminelen, terroristische acties en de beveiliging van VIP’s. Wat dat laatste betreft merkt Marchal op dat een ‘beetje raar zijn’ ook een van de BSB-karakteristieken is. “Als het er op aankomt, spring je namelijk in de vuurlijn om een VIP te beschermen. Daarnaast zijn de basisbegrippen ‘kunnen’, ‘durven’ en ‘willen’ van belang. En vanzelfsprekend moeten kandidaten ook gezond zijn.” Die vereisten zijn van sterk van toepassing bij het uitvoeren van specialistische vaardigheden, zoals maritiem optreden of in het hoogste geweldsspectrum. ARBEIDSVREUGDE BSB’ers-in-spé ondergaan uiteraard een psychologisch- en een geneeskundig onderzoek en een sporttest. De kandidaten krijgen bovendien, zonder dat zij daarvan iets merken, een veiligheidsonderzoek Heeft iemand de gewenste achtergrond en de juiste diploma’s, lijkt hij geschikt als BSB’er en zou ook de opleiding tot algemeen opsporingsambtenaar een haalbare kaart moeten zijn, dan valt die persoon in handen van het bureau Aanstelling. Tijdens het opleidingstraject van 22 weken blijft de militair gewoon geplaatst bij zijn eigen defensieonderdeel en keert hij daar naar terug als de opleiding eindigt in een fiasco. Mocht een contract voor of tijdens de studietijd aflopen, dan neemt de KMar

de militair in kwestie over. Dit zolang de resultaten goed zijn. Het niet halen van het BSB-diploma betekent zonder meer ontslag. Wel dat felbegeerde papiertje in handen hebben, maakt de volgende stap mogelijk: de opleiding tot algemeen opsporingsambtenaar aan het Landelijk Opleidings- en Kenniscentrum Koninklijke Marechaussee (LOKKMar) in Apeldoorn. Voor wat hoort wat. Vanaf de datum van aanstelling heeft de nieuwe marechaussee een dienverplichting van zes jaar. Dat blijkt in de praktijk eigenlijk nooit een probleem op te leveren. De nieuwe BSB’er heeft het over het algemeen namelijk enorm naar zijn zin in zijn nieuwe functie. En hoe zit het met de uitzenddruk? Marchal: “Je moet uitgaan van termijnen niet langer dan twee aaneengesloten maanden. Overigens gaat de BSB’er niet op basis van vrijwilligheid naar bijvoorbeeld Afghanistan. De commandant bepaalt wie waarheen gaat.” Dat gegeven doet volgens Marchal geen enkele afbreuk aan de arbeidsvreugde, zo blijkt uit de uitstroomcijfers. “Die zijn namelijk minimaal.”●

De BSB werd in 1975 opgericht om gespecialiseerde bijstand te verlenen in extreme situaties. De toen slechts 36-koppige eenheid groeide in de periode 1980-1990 naar tachtig mensen als gevolg van een uitbreiding in de persoonsbeveiliging. In de eerste helft van het daaropvolgende decennium kwamen er wederom veertig functies bij vanwege ontwikkelingen op het gebied van observatie. Ook de jaren daarna groeide het aantal banen bij de BSB gestaag. Dit door internationaal optreden en de komst van air marshalls in 2004. Inmiddels telt de BSB 259 functies.●

Vervolg van pagina 1

HELIKOPTERS: ‘EEN MOOI WAPENSYSTEEM

SOESTERBERG - Eerst volledig gevechtsgereed zijn. Dat klinkt alsof de vliegers en loadmasters van de zeventien Cougars van 300 Squadron en van de elf Chinooks van 298 Squadron een tijdje minder inzetbaar zullen zijn? En dat blijkt volgens commandant Kraak inderdaad het geval. “Kijk, het is heel simpel. Als je een nieuwe auto hebt, parkeer je die pas handig achteruit op een smalle parkeerplek na een paar keer proberen. In zekere mate geldt dit ook voor een helikoptermissie. Door opdrachten pas uit te voeren na een goede training voelen bemanningen zich veel zelfverzekerder. Kennis en kunde opdoen, is bovendien goed voor de motivatie, het zelfvertrouwen en dus voor de inzetbaarheid.”

EEN KWESTIE

TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS FOTO’S: ARNOUD SCHOOR, FOTOVLUCHT SOESTERBERG

Kraak constateerde zelf het positieve effect van de leermomenten op vliegers en loadmasters tijdens de koudweertraining Snow Blaze, naast Hot Blaze, High Blaze en Tac Blaze de meest recente uit de Blaze-reeks. De oefening in winterse omstandigheden werd van eind januari tot vorige week gehouden in de omgeving van de Noorse vliegbasis Rygge, zo’n zestig kilometer van Oslo. “Ervaring krijgen, daar zie je mensen happier van worden. Als je getraind bent, is het makkelijker je aan de procedures te houden. Dan weet de bemanning bijvoorbeeld wat te doen bij een zicht benemende brown out

(stofwolk) of in een white out, veroorzaakt door opstuivende sneeuw. En wat te denken van zo’n ‘oogverblindende’ actie met nachtzichtapparatuur in het donker zonder gedesoriënteerd te raken. Dat is echt het moeilijkste wat er is. De bemanningen zijn dan ook blij met deze specialistische trainingsmogelijkheden, nu eens exclusief voor helicrews en niet samen met andere eenheden en daardoor met andere oefendoelstellingen. Deze training vergt van de vliegers en loadmasters echt alle aandacht. Probeer maar eens in een volledig wit besneeuwde wereld een meer van een veld te onderscheiden. Dat verschil is natuurlijk van groot belang tijdens de landing. Er werd tot voor kort veel te veel en te vaak een beroep gedaan op de helikopters, waardoor oefenen er nogal eens bij inschoot. Dat had natuurlijk zijn weerslag op het persoBlij om eindelijk te kunnen trainen.


Links: De Chinook ‘draagt’ ski’s en blijft daarmee keurig op de sneeuw staan zonder weg te zakken.

Rechts: Een white out. In sommige gevallen wordt een helibemanning daarin al het zicht ontnomen.

WAAR ALTIJD TE WEINIG VAN IS’

VAN PRIORITEITEN neel dat bovendien overbelast werd door de vele en continue uitzendingen.” Die boodschap is in ieder geval op de juiste plek beland. Kraak krijgt er bij het 298 Squadron 75 VTE’en (voltijdseenheden) bij en is daar zeer tevreden mee. “Die zullen voor veel mensen de uitzenddruk verminderen. Nu nog het 300 Squadron, daar heb ik eveneens behoefte aan hetzelfde aantal extra functies, vooral loadmasters, vliegtuigonderhoudspersoneel en avionicaspecialisten.” Toch wil Kraak nog waarschuwen voor het volgende: “VTE’en erbij hebben is één ding, maar dán moet ik ze nog gevuld krijgen en vervolgens opgeleid. Dat kost erg veel tijd.” URUZGAN

De Cougars zijn sinds april vorig jaar terug uit Irak. InmidLinks: Kolonel Kraak: “Wat nou zo jammer is, is dat de helicommunity door velen niet wordt begrepen en ook nog eens aanloopt tegen onderwaardering. Dat is zóóó onterecht.”

Rechts: Een van de drie deelnemende Cougars aan Snow Blaze.

dels staat dit squadron alweer paraat voor een uitzending van twaalf maanden naar Uruzgan om in april 2007 te worden afgelost door Chinooks. Drie Cougars gaan al medio april, nog eens drie toestellen volgen in augustus. Kraak zou nu het liefst beschikken over vijf clubjes mensen die steeds drie maanden uitzendbaar zijn en daarna één jaar niet. Dat levert voor deze schaarse categorie personeel een acceptabele uitzenddruk op. Of deze wens ooit in vervulling gaat, is nu nog de vraag. Loadmasters en technisch personeel nemen veelvuldig ontslag vanwege de uitzenddruk. Twee sergeant-majoors, één uit de schaarse groep vliegtuigonderhoudspersoneel, de ander uit de met tekorten kampende avionicatechniek, kondigden vorige week nog aan weg te

gaan. “Weer twee zeer ervaren mensen minder”, verzucht Kraak. “Uruzgan op zich is niet de reden, wel dat zij alwéér worden uitgezonden en dat daar een gebrek aan waardering tegenover staat.” Kraak, die zelf twintig jaar F-16 vloog, heeft sinds zijn overstap van nu één jaar geleden naar een heli-veld een compleet andere kijk gekregen op de wereld der helikopters. Waar zich bij de F-16’s eigenlijk nooit onoverkomelijke schaarsteproblemen voordeden, zijn ze er bij de wentelwieken aan de lopende band. “Was er gebrek aan een onderdeel of ‘sleutelaar’ bij een F-16, dan belde je gewoon even naar een ander squadron en werd het opgelost”, verduidelijkt Kraak. “De helikoptersquadrons zijn schaars, één met Chinooks en één met Cougars.

Daar valt dus niet veel aan uit te wisselen. Niet aan spullen en niet aan mensen. Jammer is dat de helicommunity door velen niet wordt begrepen en daarnaast nog eens aanloopt tegen onderwaardering. Dat is zóóó onterecht. Het is een totaal andere wereld dan die van de jachtvliegers. En ik geef toe: ik had een jaar geleden nooit gedacht dit ooit te zullen zeggen, maar die heliclub bezorgt me een warm hart. De luchtmacht heeft met die transporttoestellen een heel mooi systeem in handen.” Dit ondanks de beperkingen en onmogelijkheden, want van de huidige elf Chinooks zijn er bijvoorbeeld altijd drie in onderhoud. Van de resterende acht moet zestig procent inzetbaar zijn. Al met al is dat niet zoveel, zeker niet om te voldoen aan de enorme vraag. Het is voor Kraak constant een kwestie van prioriteiten stellen. Betere tijden liggen gelukkig in het verschiet. Er komen in 2009 zes Chinook transporthelikopters bij. Die brengen het aantal op zeventien. In de planning staan er nog eens drie, wat het aantal misschien op twintig brengt. Toch zou Kraak dit aantal het liefst verdubbeld zien, verdeeld over twee squadrons. Hij realiseert zich echter dat er altijd wel iets te wensen zal blijven. Vooralsnog moet hij roeien met de riemen die hij heeft. Om de Cougars straks in Uruzgan zo optimaal en zo veilig mogelijk in te zetten, wil hij daarom dat de loadmasters en vliegers het hele arsenaal specialistische trainingen voorafgaand aan de uitzending hebben gevolgd. Dit precies volgens de syllabi van het onlangs door Kraak ingestelde Bureau Opera-

Er waren dagen in Noorwegen met dertien graden vorst. Vooral in een vliegende Chinook is het dan behoorlijk koud. De laadklep staat open omdat de loadmaster daar vandaan instructies geeft aan de vliegers over de situatie beneden.

tionele Regelgeving. Hier schrijven en updaten twee vliegers en een loadmaster die lesprogramma’s, de Standard Operating Procedures (SOP’s) en de regelgeving. Dit was volgens de commandant broodnodig. SOP’s waren namelijk verouderd en syllabi bestonden nauwelijks. De verzoeken van de diverse defensieonderdelen om transportcapaciteit of heli’s voor deelname aan oefeningen worden in deze periode extra kritisch bekeken. Kraak verwacht dan ook geen Cougars vanaf Hr.Ms. Rotterdam, in te gaan zetten voor Joint Caribbean Lion. Deze grote oefening speelt zich medio dit jaar af in de Caraïbische wateren. Waarop de helikopterkolonel zijn oordeel baseert, maakt een simpel rekensommetje duidelijk. “Ik heb zeventien toestellen, drie zijn altijd in onderhoud. Van de resterende veertien moet zestig procent inzetbaar zijn, wat neerkomt op 8,4. Zes toestellen heb ik nodig voor Uruzgan en 2,4 Cougars voor het trainen van de bemanningen voor de uitzending naar

Afghanistan. Dat is mijn voortzettingsvermogen en ik hou dus geen Cougars over voor andere taken.” Daarnaast doet zich het feit voor dat er te weinig mensen getraind zijn om deklandingen te maken op Rotterdam. Deze taak is namelijk nieuw voor de helikopterbemanningen van de Klu. Bovendien is dit Franse toestel niet zo goed bestand tegen zeewater. Het kan wel, maar het zout levert veel extra onderhoudswerk op wat ten koste gaat van de capaciteit. Natuurlijk realiseert Kraak dat hij zich niet populair maakt door ‘nee’ te verkopen. Dat is echter geen onwil, maar onmacht en een kwestie van keuzes maken met een reductie op de ‘binnenlandse vluchten’ tot gevolg. Van A naar B te vliegen in Nederland leer je als helibemanning niet zoveel. En uitzendingen hebben nou eenmaal de hoogste prioriteit. De basiscommandant houdt dan ook voet bij stuk. “Niemand de deur uit zonder te voldoen aan de zogenoemde currency-eisen.”●


KORPS MARINIERS BEPROEFT NIEUWE

Moeilijk kiezen tus en de lange BØMOEN - De één gruwt bij de gedachte dat de kunst van het tactisch gevecht op Telemark ski’s goeddeels verloren dreigt te gaan, de ander zweert bij de nieuwe laplander. De meningen verschilden nogal tijdens de zogenoemde wintertraining van het Eerste Mariniersbataljon (1 Marnsbat) op het oefenterrein van Bømoen in Noorwegen. In de omgeving van Bergen werd een beproeving gehouden van een aantal nieuwe trainingsmethoden waarmee het korps aansluit bij de inzetgebieden van deze tijd. Boven: Het belangrijkste gereedschap voor de marinier bij de beklimming van een ijswand: de ijsbijl.

In de praktijk werd gekeken waar de voordelen van de sneeuwschoenen liggen ten opzichte van de lange latten. Ook nieuw was dat de jongste lichting mariniers, de novices, vanaf dag één optrokken met de oudere garde (continuations). De eerste weken traden ze gescheiden onder arctische omstandigheden op. “Normaal gesproken begonnen we de wintertraining voor de novices met skilessen”, legt trainingsofficier kapitein Jan-Willem van Dijk uit. “Het kost echter minimaal twee weken om ze goed te leren skieën. Aangezien de tijd beperkt is, hebben we gekeken naar mogelijkheden om winst te pakken. De Noren zelf bijvoorbeeld doen alles op laplanders, de Britten stappen ook over en dan kun je je afvragen of wij wel zo moeten doorgaan.” Van Dijk en de directeur Planning en Control bij de Commandant der Zeestrijdkrachten


E TRAININGSMETHODES

ssen laplander latten Boven: Lekker jören oftewel verplaatsen op ski´s per BeeVee.

Rechts: Met pakweg dertig kilo op de rug en de C-7 Diemaco bij de hand. De wintertraining is bepaald een eitje voor de novices.

Links: De geweergroep van korporaal Peter Berghout in de aanval.

(CZSK), brigadegeneraal der mariniers Herman van der Til, realiseren zich dat de skilessen een aantrekkingskracht uitoefenen

op de (aspirant)zeesoldaten. “Maar je dient je tegelijkertijd af te vragen of het bijdraagt aan de operationaliteit. Met de laplan-

der kun je vanaf dag een voorwaarts”, schetst Van der Til. Het Korps is dus letterlijk en figuurlijk in beweging. Het Links: De drill break contact in optima forma. Voor de geweergroep is het wennen om te ontkomen op de laplanders.

Rechts: Veilig achterop. Minister Kamp maakt gebruik van de ski-scooter met sergeant der mariniers achterop.

derde bataljon, waarvan ooit sprake was, komt er weliswaar niet, maar de komende jaren worden de twee bestaande gevechtseenheden in Doorn uitgebreid met ieder 125 man, van 532 naar 657. Deze militairen zullen vooral de gaten in de commandovoering, intell-capaciteit, genie en specialistische

functies vullen. Dit proces zal nog enige tijd in beslag nemen. DOELEN

Aldus waren er ‘slechts’ 212 man van 1 Marnsbat, onder wie 160 nieuwelingen, aanwezig in het toch redelijk milde Noorwegen, waar de vorstgrens al snel op zo’n vijfhonderd meter

hoogte moest worden gezocht. De novices van 11 Infanteriecompagnie, het Anti-Tankpeloton (AT) en de 10e Verzorgingscompagnie pakten dus flink uit voor de wintertraining. De doelen van deze inmiddels tot Extreme Weather and Terrain Training (EWTT) Lees verder op pagina 10


Een marinier maakt een fraaie val, om later als ´gewonde´ te worden afgevoerd met de zogenoemde pulk, een geïmproviseerde draagbaar.

Een geweergroep in actie op het oefenterrein Rojoandalen van het Allied Training Centre South.

De marinier beoefenden ook het verplaatsen per voertuig, in dit geval de BV206 Basic.

En dus een honderdvijftig paar nieuwe laplanders, die inmiddels ook door minister Kamp zijn beproefd. “Hoe leuk skiën ook mag zijn, de kans dat we ergens in de wereld in gevecht raken op de lange latten, achten we zeer gering. Het

SOESTERBERG Lance Sergeant Edward Hartley werd op 26 september 1944 vermist. Jaren gingen voorbij tot dat de restanten van de toen 31-jarige Britse militair uit Leeds in 1984 bij toeval werden ontdekt. Veertig jaar lang lag hij begraven in een veldgraf in Oosterbeek bij Arnhem. Recentelijk kwam de Bergings- en Identificatiedienst (BIDKL) er achter aan wie de overblijfselen toebehoorden. Op die manier kreeg de dode eindelijk een gezicht.

DUITSNEDERLAND LEGERKORPS BEREIDT ZICH VOOR OP ‘JOINT SWORD’

Vervolg van pagina 9

omgedoopte exercitie zijn eenheidsvorming, leiderschapstraining, het beoefenen van militaire vaardigheiden en drills en mentale weerbaarheid. “Dat is niet niks”, zegt de commandant 1 Marnsbat, luitenant-kolonel Rolf Springer. Oefenen is van levensbelang voor het Korps dat ook in de nabije toekomst een flink aantal uitzendingen voor de kiezen krijgt. Ook nu moest er van 2 Marnsbat en de vloot worden geleend om alles draaiende te houden. “Het bataljon mist bij deze wintertraining 190 man”, becijfert Springer. “We leveren immers pelotons voor de Provincial Reconstruction Teams in noord-Afghanistan. PRT-4 is net terug, PRT-5 actief en PRT-6 is in training. Dat legt een behoorlijk beslag op het Korps en daarom lopen de 11e, 12e en 13e Infanteriecompagnie dikwijls door elkaar.” Het oefenen moet echter wel doorgaan, want “we moeten altijd gereed staan voor een uitzending”, betoogt de commandant. Vandaar dat kapitein Ton van Wette, de S4 (logistiek) van het bataljon, dertien trucks, dertien Laro’s en MB’s, vijftien speciale voertuigen (verbindingen, ambulances), twintig trailers, 34 BEEVEES 206 in drie typen mocht inpakken, die door de Defensie Verkeers- en Vervoersorganisatie keurig op de plek van bestemming werden afgeleverd.

MÜNSTER - Het Duits-Nederlandse Legerkorps blijft voorbereid op het aansturen van missies in den vreemde. Het hoofdkwartier uit het Duitse Münster testte onlangs de ‘MPDP’ oftewel het Mission Preparation and Deployment Plan.

is dan maar de vraag of een intensieve opleiding van twee weken nog wel zin heeft. Daarom bekijken we nu alle ‘voors’en ‘tegens’”, legt kapitein Van Dijk nog maar eens uit. Een fraaie demonstratie van de laplanders maakte al meteen duidelijk waar die liggen. De mobiliteit wordt flink verhoogd bij het stijgen, maar dat kan eigenlijk alleen in een rechte lijn. En dat willen de mariniers nu eenmaal vaak niet, omdat je de vijand die mogelijk het spoor volgt, niet direct op de plaats van bestemming wilt hebben. Korporaal Mathieu Kempf, groepscommandant, ziet echter zwaarwegende voordelen. “Voor je mijn club, allemaal novices op niveau aan het skiën hebt, zijn we twee weken verder. Als het goed is, kunnen ze wel lopen en dat is de enige voorwaarde voor de laplanders. Ze kunnen dan meteen flink aan de bak” Echter, bij een afdaling bieden de lange latten zeker voordelen: er is nu eenmaal minder energie nodig als je glijdt. Operatie-officier majoor Jan ten Hove denkt dat het tegenhouden van de laplander als (gedeeltelijk) vervanger van de Telemark-ski niet meer mogelijk is. “De ervaring leert dat het tempo omhoog moet in extreem terrein en daarnaast zie je steeds meer operaties met voertuigen worden uitgevoerd. Dat beoefenen we nauwelijks meer, ook omdat de tijd ontbreekt. Deze nieuwe laplander biedt een goede kans om meer mobiliteit en minder trainingstijd te combineren. Nog niet iedereen bij het Korps is “om”. Maar wij geloven er in.”●

Plan voor ontplooiing getest

Tijdens de eerste oefening dit jaar concentreerde Headquarters 1 (German/Netherlands) Corps (1GNC) zich conform dit plan op het activeren van het zogenoemde Initial Command Element (ICE) door een verplaatsing naar oefenterrein Schwarzenborn in Duitsland. Geen Afghaanse zomertaferelen in zuid-Duitsland, maar wel sneeuw, ijskoude regen en modder tijdens het opbouwen van het ICE. Binnen veertig uur was het voordetachement opgezet en waren het materieel en de veiligheidsvoorzieningen geïnstalleerd. Adjudant Paul Boes is mede verantwoordelijk voor de opbouw van het ICE: “Het opzetten en inrichten van de tenten wordt, net als het besturen van de meeste voertuigen, vooral gedaan door de stafofficieren zelf. Ondanks de winterse omstandigheden verliep alles gladjes. Zelden zie je zoveel officieren van zoveel nationaliteiten zo gezamenlijk buffelen.” Kort na de ontplooiing van het ICE, vertrok de Main Command Post - het hoofdkwartier in het veld om in de loop van de oefening de bevelsverantwoordelijkheid over te nemen van het ICE. Tot dat moment waren de belangrijkste deelne-

mers op de proef gesteld tijdens een evacuatie van het ICE, middels een geneeskundige training en door een camerateam van de universiteit van Münster dat ‘de media in het uitzendgebied’ speelde. Het oefenspel kwam uit de koker van de G7 (Training & Exercise). Stafofficier Training, overste Bertil Sundquest. “Het scenario was erop gericht het ICE te confronteren met een aantal onverwachte situaties in een onbekende omgeving waarbij de aanstaande aflossing van een gesimuleerd NRF-hoofdkwartier door 1 GNC voorbereid werd.” Zoals gepland vond de formele commando-overdracht aan de volledig geïnstalleerde Main Command Post plaats op 24 januari. De oefening toonde aan dat het inzetconcept van het Corps Headquarters goed functioneert. Tevens was de oefening de opmaat voor oefening Joint Sword in april. Tijdens deze training richt het DuitsNederlandse Legerkorps zich met een Duitse, Franse en Noorse divisie op three-block operations, oftewel leren omgaan met conflicten van lage, middelhoge en hoge intensiteit binnen beperkte tijden ruimtefactoren.●

Wanneer je door de ramen van het laboratorium van de BIDKL in Soesterberg gluurt, schrik je even. In de grote ruimte staan drie langwerpige stalen sectietafels. Op ieder daarvan is een wit doek gespreid. Wat eronder ligt, laat zich raden. “We komen in het nieuws wanneer we weer een vondst hebben gedaan. Wat we daarna doen, spreekt vaak tot de verbeelding”, zegt sergeantmajoor Geert Jonker, een van de drie medewerkers van de dienst die valt onder het Opleidings- en Trainingscentrum Logistiek. Samen met collega´s, adjudant Arnand Maringka en sergeant 1 Patric van Aalderen, houdt Jonker zich bezig met het identificeren van voornamelijk Duitse en Britse soldaten uit de Tweede Wereldoorlog. De BIDKL is een van de weinige militaire gravendiensten die hieraan een dagtaak heeft. In België en Frankrijk zijn nog zo’n tweehonderdvijftigduizend militairen uit beide wereldoorlogen vermist. Maar deze landen bezitten geen georganiseerde militaire gravendienst. Volgens Jonker valt op het aantal vondsten op jaarbasis geen peil te trekken. Veel resten duiken bij toeval op, bijvoorbeeld tijdens het bouwrijp maken van Vinex-locaties. Op het Nederlandse grondgebied zijn nog ongeveer 4500 militairen vermist. In de Conventie van Genève is vastgelegd dat het land waaraan het slagveld toebehoort, zich over de doden moet ontfermen. Ruim zestig jaar na dato komt de Nederlandse overheid deze overeenkomst nog steeds na. HERKENNINGSPLAATJE

Drie complete skeletten komen tevoorschijn wanneer Maringka en Jonker de witte lakens optillen. “Als iemand op stoffelijke resten in combinatie met militaire uitrusting stuit, dient


De leden van het BID: (v.l.n.r.) sergeant-majoor Geert Jonker, adjudant Arnand Maringka en sergeant 1 Patric van Aalderen.

Geïdentificeerde Britten worden meestal herbegraven op een Brits ereveld. Duitse militairen vinden hun laatste rustplaats op de begraafplaats te Ysselsteyn (L).

BIDKL WIL BIJ IDENTIFICATIE VERMISTE MILITAIREN ABSOLUTE ZEKERHEID

GRAVENDIENST GEEFT BRITSE SOLDAAT WEER GEZICHT hij dit te melden bij de politie”, zegt Jonker. “Wij ontvangen dan een verzoek om assistentie. Vervolgens bekijken we de ligging van het graf en leggen we het op archeologische wijze bloot.” De stoffelijke resten gaan in kleine metalen kisten naar het laboratorium, waar de specialisten ze ontsmetten en drogen. Samen met de gevonden voorwerpen worden ze uitgelegd op een sectietafel. Pas dan begint de identificatie. Identificatieonderzoek is tegenwoordig puur forensisch werk. Maringka: “We hanteren een combinatie van technieken om de identiteit te achterhalen. Naast een grote kennis van de krijgshistorie, uniformen, uitrustingsstukken, anatomie en gebitskennis beschikken we over

een uitgebreid archief en een netwerk van binnenen buitenlandse contacten.” Bij de identificatie bekijken de heren eerst de kenmerken van het gevonden materiaal. Beenderen bevatten bijvoorbeeld veel informatie over leeftijd, lichaamsbouw en lengte. Maringka: “Door middel van een reconstructie kunnen we vrij nauwkeurig iemands ‘levende lengte’ vaststellen. Ook letten we sterk op groeien slijtagekenmerken. De zekerheidsmarge wordt kleiner naarmate de persoon ten tijde van zijn dood ouder was dan 35 jaar.” Ook DNA-onderzoek en schedelprojectie behoren vandaag de dag tot de gebruikte onderzoekstechnieken. Daarnaast spelen de aangetroffen uitrustingsstukken en persoonlijke bezittingen een belangrijke rol.

Die worden veelal door de eigenaar gemerkt. Maar het voornaamste onderzoek richt zich op de gebitstatus die aan de hand van onder meer vullingen, kronen, en typische slijtage wordt opgemaakt. “Van geallieerde militairen is die status doorgaans nog wel terug te vinden. Als het gevonden gebit overeenkomt met de tandartskaart, is identificatie honderd procent betrouwbaar.” BREESE FORCE

Dit was ook het geval met Edward Hartley, de ‘onbekende soldaat’ die in 1984 werd gevonden. In zijn graf lag een baretembleem van de Royal Engineers. Naar aanleiding daarvan is toen gezocht in vermistenlijsten van eenheden van de Britse 1st Airborne Division. Maar de mediBegin februari dook opnieuw een Duits veldgraf op nabij Arnhem. Het is de tweede vondst in korte tijd.

TEKST: MARIEKE VAN BERGEN FOTO’S: BIDKL

sche gegevens kwamen niet overeen met de opgegraven stoffelijke resten. Het onderzoek liep vast en de restanten belandden in 1989 op de Britse Militaire Begraafplaats in Oosterbeek, waar ze als Unknown Royal Engineer werden begraven. Toen de medewerkers in 2004 voor een ander onderzoek luchtfoto’s van Oosterbeek tijdens de Slag om Arnhem bekeken, kwamen ze weer in aanraking met de vindplaats van Hartley. “In tegenstelling tot wat wij dachten, viel deze locatie toentertijd onder de verantwoordelijkheid van de zogenoemde Breese Force. Dit was een samengestelde gevechtsgroep, opgebouwd uit restanten van het eerste bataljon van The Border Regiment.” Aan de hand van de feiten namen de medewerkers van de BIDKL de gebitsstatussen door van vermiste militairen van deze eenheid. Binnen twee minuten kwam daaruit de naam Edward Hartley rollen. Hij was commandant van een mitrailleursectie, behorende tot het Medium Machinegun Platoon van de Support Company. Vermoedelijk kreeg hij vanuit het bataljonshoofdkwartier opdracht om zich bij de Breese Force te voegen. Het baretembleem bleek helemaal niet van hem te zijn. Daardoor liep het spoor in eerste instantie dood. Volgens Jonker gebeurt het regelmatig dat onderzoeken zonder bevredigend resultaat eindigen. Duitse militairen worden dikwijls aangetroffen met een herkenningsplaatje, voorzien van eenheid en registratienummer. Maar lang niet altijd zijn de bijbehorende personeelslijsten bewaard gebleven. “Hebben we geen verdere aanwijzingen, dan worden de stoffelijke resten begraven en krijgt het dossier een slapende status. Het duurt soms jaren voordat een zaak tot oplos-

sing komt. In ongeveer dertig procent van de gevallen slagen we er niet in iemands identiteit te achterhalen.” TOEVAL BESTAAT NIET

Terwijl Maringka en Jonker wat persoonlijke voorwerpen van Hartley laten zien, vertellen ze over de vaak veelomvattende identificatieonderzoeken. Jonker: “Het is soms erg frustrerend als je er niet uitkomt. Je rechercheert uitvoerig, speurt in boeken en archieven, je correspondeert met verschillende instanties en toch weet je niet om wie het gaat. Zelfs wanneer de identiteit voor 99 procent rond is, beschouwen we de zaak onopgelost. Die ene procent maakt het verschil. Als achteraf blijkt dat het tóch iemand anders is, kunnen we ons niet verantwoorden tegenover de autoriteiten en nabestaanden.” In enkele gevallen laat de BIDKL een DNA-onderzoek uitvoeren. Dat heeft alleen zin als een familielid ook DNA wil afstaan. Maar ook via andere wegen achterhaalt de gravendienst de naam van een vermiste. “In het geval van een dode in Oosterbeek liep ik bij toeval aan tegen een 86-jarige Britse veteraan die betrokkene had gekend”, vertelt Jonker. “Hij vertelde me precies het verhaal waarvan ik me tot dan een voorstelling had gemaakt. Het bleek om zijn beste vriend te gaan. Op dat moment werden mijn vermoedens door een ooggetuige bevestigd en was de zaak rond. Toeval bestaat eigenlijk niet.” Het geeft de mannen van het BIDKL voldoening iemand soms na jaren zoeken weer een gezicht te kunnen geven. Maringka: “Op het moment dat we een project rond hebben, gaat de vlag letterlijk uit. De gedachte dat je nabestaanden na jaren van onzekerheid een bevestiging kan geven, is fantastisch. We zien onze activiteiten dan ook niet alleen als werk, maar een beetje als een roeping.” Zo bleek Edward Hartley een dochter te hebben, die een maand na zijn vermissing werd geboren. “De inmiddels zestigjarige Patricia Summers kwam er op haar tiende achter dat de man die haar opvoedde niet haar biologische vader was”, aldus

Recente opgraving DEN HAAG - Begin februari heeft de BIDKL voor de tweede keer in korte tijd de stoffelijke resten geborgen van een Duitse militair. De jongeman werd ontdekt bij bouwwerkzaamheden op de Vinex-locatie Arnhem Schuytgraaf, waar eerder al veertien doden uit de Tweede Wereldoorlog werden aangetroffen. In september en oktober 1944 leverden drie Duitse pantserdivisies hier slag met geallieerde eenheden van de 1e Poolse Parachutisten Brigade en de Britse 43rd Wessex Division. Omdat de man zijn volledige gevechtsuitrusting aan had, is hij waarschijnlijk middels een noodbegrafenis ter aarde besteld. Naast persoonlijke bezittingen als een portefeuille werd ook een dubbel herkenningsplaatje gevonden, wat de kans op identificatie vergroot. De resten zijn voor onderzoek overgebracht naar het laboratorium van het BIDKL te Soesterberg. Ook deze militair zal uiteindelijk worden bijgezet op de begraafplaats voor Duitse gesneuvelden te Ysselsteyn (L).● Jonker. “Ooit ondernam ze zelf een zoektocht, maar zonder resultaat. Je kunt je voorstellen dat onze identificatie een enorme schok voor haar was.” Hartley’s graf wordt in juni aanstaande hernoemd tijdens een ceremonie van zijn regiment. Maringka, Jonker en Van Aalderen zijn bij die plechtigheid aanwezig. Jonker: “Meestal willen nabestaanden nog met ons praten en daar zijn we natuurlijk altijd toe bereid. Ook worden de gerestaureerde persoonlijke bezittingen overgedragen. Dat is vaak een emotionele gebeurtenis.” Het werk van de BIDKL is volgens Maringka en Jonker in een eindsprint belandt. De generatie partners en kinderen verdwijnt langzaam maar zeker. “Over twintig jaar zullen nog maar weinigen in leven zijn die de slachtoffers daadwerkelijk hebben gekend. Hoe eerder een onderzoek afgesloten wordt, hoe beter. Het is een race tegen de klok.”●


NIEUWE KAZERNE BRANDWEER ASK ‘t HARDE - De nieuwe kazerne van de bedrijfsbrandweer van het Artillerie Schietkamp (ASK) is officieel in gebruik genomen. Met een schot uit een 25-ponder en het doorrijden van een groot

DVVO verbetert service DEN HAAG - De Defensie Verkeers- en Vervoersorganisatie (DVVO) timmert hard aan de weg om de dienstverlening beter en eenvoudiger te maken. De Service Desk Defensie (SDD) wordt hiervoor ingeschakeld als serviceportaal. Voor vragen en klachten over personenvervoer over de weg (met uitzondering vanVIP-vervoer)is vanaf 1 maart de SDD bereikbaar via MDTN: *06 -CALLSDD (*06 - 225 57 33), verkort: *06SDD (*06 - 733) of openbaar: 0800 - CALLSDD (0800 - 225 57 33). Vervolgens dient in het menu de optie 2 ‘vervoersdiensten’ te worden gekozen. AANVRAGEN VERVOER

Aanvragen voor personenvervoer over de weg dienen nog op de gebruikelijke wijze te worden ingediend bij DVVO, Bureau Order Entry. Momenteel wordt een elektronische aanvraagmodule ontwikkeld. Deze maakt het mogelijk via intranet eenvoudig een vervoersaanvraag in te dienen. TAXIKAART

De houders van een taxikaart voor de Haagse regio dienen vanaf 1 maart een taxi aan te vragen via de SDD. Zo is het mogelijk meer inzicht te krijgen in de kwaliteit van deze dienst. Per brief en e-mailbericht worden de taxikaarthouders binnenkort geïnformeerd over de wijzigingen in het gebruik van de taxikaart. Doordat niet alle verbeteringen gelijktijdig zijn in te voeren wordt aanbevolen de DVVO-intranetsite www.cdcintranet. mindef.nl/dvvo te raadplegen. Deze informatie staat tevens op de site van de SDD: www. cdcintranet.mindef.nl/dto/servicedesk DVVO en SDD behoren beiden tot het Commando DienstenCentra. SDD is een dienst van DTO (bedrijfsgroep ICT), DVVO is onderdeel van de bedrijfsgroep Transport.●

stuk papier, met daarop de afbeelding van de oude kazerne, werd de opening verricht. De bedrijfsbrandweer van het ASK is uitgerust met vier zeer moderne, multifunctionele brandweerwagens. Vanaf 15 februari beschikken de spuitgasten eveneens over een modern onderkomen. Het gebouw is optimaal uitgerust voor het bestrijden van allerlei calamiteiten. Daarbij is lering getrokken uit ervaringen van de afgelopen jaren. Zo is er onder meer een speciale ademluchtonderhoudsruimte en een ontsmettingsruimte. Tijdens de MKZ-crisis werd die node gemist. Tekst: Jan Venekamp - foto: K Leusink●

Nieuwe Pelikaan gedoopt

NIEUWE RIJKSBREDE IMAGO- EN WERVINGSCAMPAGNE GESTART

GALATI Het nieuwe marine-ondersteuningsvaartuig Hr.Ms. Pelikaan is vorige week dinsdag in Roemenië gedoopt. Dit gebeurde door mevrouw Klaver, echtgenote van de voormalige Bevelhebber der Zeestrijdkrachten. Het vaartuig is bestemd voor taken in het Caraïbische gebied. Het casco van de 65.40 meter lange en 13.20 meter brede Pelikaan is in het Roemeense Galati gebouwd op de werf van de Nederlandse scheepsbouwer Damen. Het schip vaart eind april zelfstandig naar Nederland om te worden afgebouwd bij de Damen-werf in Gorinchem. Hr.Ms. Pelikaan krijgt verschillende taken, waaronder het ondersteunen van operaties en oefeningen van de Kustwacht Nederlandse Antillen & Aruba en het Korps Mariniers. Het vaartuig vervoert in die gevallen materieel, maar assisteert desgewenst bij missies op het land. Verder levert het schip bijstand

Werken bij het Rijk, als

BREDA - Cadetten uit alle windstreken waren vorige week op de Koninklijke Militaire Academie in Breda te gast. Tot zondag 19 februari lieten Nederlandse aspirant-officieren hun buitenlandse collega’s zien hoe de Nederlandse krijgsmacht in elkaar steekt. De uitwisselingsweek is een jaarlijks terugkerend evenement. Bij aanvang van de ‘internationale week’ verwelkomde de commandant van de Nederlandse Defensie Academie, generaal-majoor Van Osch, de gasten met een bijzonder appèl op de Parade voor het kasteel te Breda. Dit jaar waren naast vijftig cadetten ook tweeëntwintig officieren en acht onderofficieren uit veertien landen te gast. De toekomstige officieren en hun kader bezochten Nederland om uitgebreid kennis te maken met hun Nederlandse gastheren en -vrouwen en natuurlijk met elkaar. De

aan de operaties van het stationsschip dat de marine permanent in de West heeft voor rechtshandhaving, kustwachtoperaties en drugsbestrijding. Ook bij natuurrampen kan de Pelikaan snel te hulp schieten, door materieel, personeel en humanitaire hulpgoederen te vervoeren. De nieuwe Pelikaan (A804) is sinds de zestiende eeuw het twaalfde marineschip met deze naam. De laatste is eind 2005 uit dienst gesteld en fungeerde eveneens als ondersteuningsschip in het Caraïbische gebied. De nieuwste gaat daar medio 2006 heen, na de indienststelling. De bemanning bestaat uit dertien personen, maar het vaartuig kan 77 personen accommoderen.● internationale uitwisseling diende ook om op zowel militair als sociaal en cultureel opzicht kennis en ervaringen uit te wisselen. Om de gasten een zo breed mogelijk beeld te geven van de Nederlandse krijgsmacht, omvatte het programma enkele bezoeken aan operationele Defensieonderdelen. Zo mocht het gemêleerde gezelschap ‘s maandags zelf in een Slingsby, een klein propellervliegtuig, stappen en Nederland vanuit het luchtruim verkennen. Dinsdags doken de uitwisselingsstudenten in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, op één van de voormalig slagvelden in de omgeving van Arnhem. Samen met hun Poolse collega’s legde een groep KMA-cadetten vrijdag een krans bij het Poolse monument op het Militaire Ereveld. Dit monument herinnert de inwoners van Breda aan de 1 ste Poolse Pantserdivisie die de stad bevrijdde.●

DEN HAAG - De nieuwe imago- en wervingscampagne van het Rijk is onlangs van start gegaan. Onder het motto: ‘Werken bij het Rijk, als je verder denkt’ bundelen alle departementen en rijksorganisaties hun krachten op de arbeidsmarkt. Zodoende willen ze de concurrentie aan gaan met het bedrijfsleven.

De advertenties in de kranten en bladen en op internet en de spotjes op TV laten telkens op een andere manier dezelfde boodschap zien: bij de rijksoverheid werken mensen vanuit verschillende functies mee aan relevante oplossingen in de maatschappij. Vanaf februari zien alle burgervacatures van de verschillende departementen en rijksinstellingen er hetzelfde uit. Dit komt vooral tot uitdrukking in het gebruik van kenmerkende kopregels en het logo ‘Werken bij het Rijk, als je verder denkt’ in alle advertenties in de gedrukte media en op internet. Om tot uitdrukking te brengen dat het gaat om ‘één Rijk’ komen de logo’s van de departementen en rijksinstellingen niet meer terug in de advertenties. Om welk departement of in-

stelling het gaat, staat voortaan alleen vermeld in de tekst. Daarnaast zijn er in dezelfde lijn spotjes op tv te zien, waarin het rijk wordt gepromoot als werkgever. De campagne zet alle departementen en instellingen op één lijn bij de arbeidsmarktcommunicatie. Doel is een grotere efficiency- en effectiviteit te bereiken. Alle departementen hebben meegewerkt aan de totstandkoming ervan en blijven in de toekomst samenwerken, want één campagne heeft uiteraard grote consequenties voor de uitvoering ervan. Zo gaan managers en P&Omedewerkers vanaf medio februari vacatures in externe media plaatsen via één centraal punt: het Expertisecentrum Arbeidsmarktcommunicatie. Op

CADETTEN UIT ALLE WINDSTREKEN


Kamerleden kruisen degens met gamers SOESTERBERG - ‘It’s all in the game’. Dat is de titel van een LANparty waaraan onlangs in het Militaire Luchtvaart Museum in Soesterberg zo’n 130 gamers uit het hele land deelnamen. Naast de zogeheten counterstrike competitie, gingen onder leiding van discussieleider Kay van de Linde, de Tweede Kamerleden Charlie Aptroot (VVD), Raymond Knops (CDA) en Margot Kraneveldt (LPF) in een unieke setting met elkaar in debat. Dit ging over de ontwikkelingen, kansen en bedreigingen van het (online) gamen.

je verder denkt www.werkenbijhetrijk. nl/ecamc zijn voorbeelden te vinden van advertenties en het uitzendschema voor de spotjes op tv.

Meer informatie staat op de intranetsite van de Hoofddirectie Personeel via het Defensie Intranetportaal.●

GESLAAGD VOOR MILITAIRE MINOR ENSCHEDE - Elf studenten van de Universiteit Twente in Enschede hebben hun certificaat. De leerlingen volgden de minor Krijgswetenschappen aan de Faculteit Militaire Wetenschappen, onderdeel van de Nederlandse Defensie Academie. Zij kregen hun fel begeerde papiertje medio deze maand in Breda uit handen van de gouverneur van de KMA, generaalmajoor van Osch. Bij de Universiteit van Twente werken de meeste studierichtingen met een major-minorsysteem. Dit betekent dat studenten, naast een hoofdvak, ook een aantal keuzevakken kiezen en daarmee ook ‘Krijgswetenschappen’ aan de KMA in Breda.

De geïnteresseerde studenten volgden colleges over onder meer Militaire Geschiedenis, Militaire Operaties en Militaire Strategieën, zowel op het eigen onderwijsinstituut als op de KMA. De minor is goed voor 560 studielasturen. Jurriaan van Hengel (22) vijfdejaars student Technische Bedrijfskunde ervoer het vak als leuk, maar zwaar. “De studiebelasting was best pittig, maar de leuke directe en heldere manier van doceren maakte veel goed. Een vak als Militaire Geschiedenis wordt met zoveel passie gegeven. Er heerst hier een hele andere sfeer dan op de universiteit en dat was leuk om te ondervinden.”●

Gijzeling beëindigd FRANEKER - Een arrestatieteam van de Koninklijke Marechaussee heeft onlangs op de Afsluitdijk bij Den Oever een gijzeling beëindigd. Het arrestatieteam reed een auto met daarin een gijzelnemer en zijn gijzelaar klem. Het 30-jarige slachtoffer bleek een man van Irakese afkomst uit Duitsland. Hij werd vermoedelijk van zijn vrijheid beroofd voor een openstaande rekening in de autohandel. De man was het afgelopen weekeinde naar Nederland gekomen om deze schuld te regelen. De marechaussee kreeg de gijzeling in de gaten tijdens een nog lopend onderzoek naar mensensmokkel. Uit naspeuringen in samenwerking met de politie Friesland werd duidelijk dat het slachtoffer in een woning in Franeker werd vastgehouden. Voor de gijzeling zijn uiteindelijk drie verdachten aangehouden, onder wie de 33-jarige eigenaar van de woning in Franeker. De andere twee verdachten (25 en 32 jaar) komen uit Delft. Alle drie zijn ze net als hun slachtoffer uit Irak afkomstig.●

ARTISTIEK LEIDER VOOR KONINKLIJKE MILITAIRE KAPEL ‘JOHAN WILLEM FRISO’ DEN HAAG - Josef Suilen is met ingang van 13 februari de nieuwe dirigent van de Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’ (KMKJWF) in Assen. Suilen (1955) wordt hiermee de eerste vaste dirigent van de in januari 2005 opgerichte kapel. De Belgische topdirigent Norbert Nozy leidde de kapel Ad Interim. De uit het Limburgse Venlo afkomstige Josef Suilen is geen onbekende bij de militaire orkesten. In 2002 was hij een periode gastdirigent bij de toenmalige Johan Willem Friso Kapel en in 2004 dirigeerde hij de Kapel van de Koninklijke Luchtmacht tijdens haar theatertournee. Josef Suilen studeerde klarinet en directie (summa cum laude) aan de conservatoria van Maastricht

en Amsterdam. Daarnaast nam hij deel aan diverse vooraanstaande meestercursussen in Salzburg, Siena, Hilversum en Kerkrade, werkte hij als assistent van Bernard Haiting bij het Covent Garden Opera House in Londen en is hij regelmatig gastdirigent van professionele orkesten in binnenen buitenland. Suilen zal een verkorte militaire opleiding volgen aan de Nederlandse Defensie Academie (voorheen Koninklijke Militaire Academie) in Breda. Vanaf 1 mei staat hij als majoor-dirigent bij de Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’. Met de komst van Van Suilen komt er een eind aan de zoektocht naar een artistiek leider, die al sinds de oprichting van de Koninklijke Militaire Kapel liep.●

Onder de vleugels van historische militaire vliegtuigen, maar ook een moderne F-16 werd door enkele tientallen teams gestreden om de titel ‘Dutch Master Striker 2006’. De ploeg K-smiley streek uiteindelijk met de eer. In de ochtend kon men in een speciale game workshop individueel of tegen politici en andere aanwezigen te strijd aanbinden. In het museum werden verder demonstraties gegeven van virtuele formatievluchten en bijtankmissies begeleidt door virtuele verkeersleiders. De luchtmacht is een moderne, high-tech organisatie die voor

opleiding, training en oefening veel gebruik maakt van simulators en zijn technieken. Flightsimulatie wordt al heel lang op computers gespeeld en is niet meer weg te denken uit de wereld van de games. Missie- en flightplanning, vliegen en de uitvoering van complexe opdrachten in grotere verbanden zijn in zowel de echte als de virtuele wereld gemeengoed. Bij het op initiatief van Casema georganiseerde event waren ook een aantal F-16 vliegers van de vliegbasis Leeuwarden. Zij informeerden de aanwezigen aan de hand van recente praktijkervaring

over het werken bij de luchtmacht. De commandant van het 322 Squadron van de Leeuwarder basis, luitenant-kolonel vlieger Wido van de Mast (bovenste foto links), net terug van een drie maanden durende missie in Afghanistan, nam ook tijdens het debat deel aan de discussie. Hij sprak vooral over de overeenkomsten en verschillen van gaming en het werken als vlieger bij de luchtmacht. Tevens praatte hij mee over de waarde van games voor bijvoorbeeld werving van nieuw defensiepersoneel en meer specifiek voor de luchtmacht.●

REISBUREAU DEFENSIE OVERGENOMEN DOOR DVVO DEN HAAG - Het Reisbureau Defensie maakt formeel deel uit van de Bedrijfsgroep Transport van de Defensie Verkeers- en Vervoersorganisatie. Eigenlijk is dat al zo sinds afgelopen 1 januari, maar donderdag 2 februari werd de overdracht een feit. Toen tekenden kolonel der mariniers Van der Zande (C-DVVO) en majoor Bogers (KL/Persco) het protocol van overdracht op de Haagse Frederikkazerne. Het Reisbureau Defensie bestaat sinds 14 april 2005 door samenvoeging van de agentschappen van de marine, landmacht, luchtmacht en de inmiddels tot Bestuursstaf omgedoopte Centrale Organisatie. Tot 1 januari 2006 voerde de Koninklijke Landmacht (Persco) tijdelijk het beheer over het Reisbureau Defensie dat dus nu bij

is ondergeschoven. Bij het reisbureau op de Frederikkazerne werken momenteel twee medewerkers van Defensie en elf van de travelpartner ATP. Zij ondersteunen bij dienstreizen buitenland, bij plaatsingsen en bij reizen op basis van het Verplaatsingskostenbesluit Militairen. Ook helpt het bureau wanneer gereisd moet worden zonder te kunnen beschikken over militair vervoer. Het Reisbureau Defensie heeft meerdere taken, maar de core-busines van het bureau is toch wel het boeken van vliegen treinttickets, het regelen van ferry-overtochten en het huren van auto’s in het buitenland. Met de onderbrenging van het Reisbureau Defensie bij de DVVO, een van de telgen van het Commando DienstenCentra) verandert er verder niets aan de werkwijze.● DVVO


KORT INTERNATIONAAL NIEUWS

WERELDWIJDE SLAGKRACHT WASHINGTON - In 2002 maakten de Amerikanen hun plannen bekend om vier Ohio-klasse onderzeeboten om te bouwen van een nucleaire naar een conventionele rol. Daartoe werden de Trident ballistische raketten verwijderd en de lanceersilo’s aangepast voor een totaal van 154 Tomahawk kruisvluchtwapens. Tevens ontstond ruimte voor een strijdmacht van 66 tot maximaal 102 SEAL’s. De naamgever van de klasse (zie foto) is inmiddels operationeel en verschaft de VS extra slagkracht. Een in de Zuid-Atlantische wateren gestationeerde Ohio boot kan namelijk de meeste plekken op aarde binnen dertig minuten raken. Daarmee dichten de Amerikanen het gat dat zich openbaarde tijdens recente operaties, toen ze niet tijdig genoeg in actie konden komen om gelegenheidsdoelen te vernietigen. Foto: Dave Fliesen, U.S. Navy●

CORMORANT IN PROBLEMEN VICTORIA - De Cormorant (aalscholver) SAR-helikopter, een Canadese variant van de EH-101 verkeert in moeilijkheden. Scheurtjes in de staartrotors van alle vijftien toestellen, het defect raken van diverse componenten plus vertraging in de levering van vervangende onderdelen vermindert het aantal beschikbare machines. Als tijdelijke oplossing heeft de Canadese luchtmacht de lesvluchten tot twee uur beperkt en worden vliegen klimsnelheid aangepast. Andere krijgsmachten die met de EH-101 vliegen, ondervinden soortge-

Tankpatrouille TAL AFAR - Een grimmig beeld ditmaal. In de straten van het onrustige Tal Afar patrouilleren M-1 Abrams tanks van het 3de Gepantserde Cavalerieregiment. Geregeld ondernemen Iraakse rebellen of leden

van de terreurbeweging Al-Khaida aanvallen op Amerikaanse militaire konvooien. Wie deze ruim 69 ton zware monsters langs ziet daveren, bedenkt zich echter wel tweemaal. Foto: Aaron Allmon, U.S. Air Force●

tuigen. Met een vermogen om 24 infanteristen te verplaatsen, zou de Osprey een prima vervanger zijn. Vooral ook omdat de V-22 heel snel kan accelereren en afremmen, van 230 knopen naar zweeftoestand binnen achtten seconden. Foto: Zachary L. Borden, U.S. Navy●

PIRANHA VOOR BELGIË BRUSSEL - MOWAG heeft zijn grootste NAVO-order ooit binnen. Van België ontving het Zwitserse bedrijf een opdracht voor 242 Piranha IIIC 8x8 pantserwielvoertuigen. Deze zullen in zeven uitvoeringen worden geleverd, waaronder ambulances, genie- en bergingsvarianten. Ze kunnen worden bewapend met 90 mm of 30 mm kanonnen, dan wel

De roemruchte U-2 Dragon Lady zou binnenkort wel eens verleden tijd kunnen zijn. Foto: Rose Reynolds, US Air Force

lijke problemen. Een variant van dit type is als presidentiële helikopter door de VS besteld. Veranderingen in het productieproces moeten ervoor zorgen dat nieuwe EH-101’s scheurvrij zijn. Geen zorgen dus voor George W. of diens opvolger. Foto: Canadese MvD●

STRAALTRAINERS MET IFF HARLOW - De Britse Royal Air Force gaat haar lesvliegtuigen uitrusten met nieuwe apparatuur om vriend van vijand te kunnen onderscheiden. Raytheon Systems Limited heeft een contract gekregen om negen Dominie T Mk I navigatie-straaltrainers te voorzien van Successor Identification Friend or Foe (SIFF). De Dominie is een militaire versie van

het Hawker Siddeley 125 zakenvliegtuig, waarvan de eerste exemplaren vanaf december 1965 hun intrede deden. Sinds 1993 zijn elf toestellen gemoderniseerd met onder meer nieuwe radars. De cabine is uitgerust met posities voor twee of drie leerlingen, die werken onder supervisie van een stafnavigator. Het lestoestel beschikt over een scala aan navigatie-instrumenten. Foto: Royal Air Force.●

ISRAËL KIJKT NAAR OSPREY TEL AVIV - Israël heeft een oogje op de V-22 Osprey. Met een actieradius van dik duizend kilometer en een snelheid van 275 knopen (zo’n 509 km/u), veel meer dan de meeste helikopters, leent de tiltrotor zich bij uitstek voor commando- en reddingsmissies. De Israëlische defensiedoctrine gaat traditiegetrouw uit van een verticale omtrekkende beweging, de snelle penetratie van elite-eenheden in vijandelijk gebied. Daarvoor leunt het land nu nog op zijn verouderende CH-53 transporthelikopters en C-130 Hercules vlieg-

een 12.7 mm mitrailleur. De Piranha IIIC 8x8 is ruim zeven meter lang en 2.70 breed. Hij weegt 22 ton en kent een topsnelheid van 105 km/u. Het modulaire pantser en mijnbeschermingssysteem met dubbel gelaagde bodem, verschaft de bemanning optimale veiligheid. De Piranha beschikt verder over onder meer NBC overdruk en airconditioning. Aflevering van de eerste 138 stuks vindt plaats tussen 2007 en 2012. Foto: MOWAG●

TAIWAN WIL MEER PATRIOTS TAIPEI - Het Taiwanese ministerie van defensie heeft aangegeven dat er meer Patriot afweersystemen nodig zijn voor de verdediging van het eiland. Dit scheidde zich in 1948 van China af na het einde van een bittere burgeroorlog. Sindsdien probeert Peking het afvallige eiland weer onder de duim te krijgen. Momenteel staan er ten minste achthonderd ballistische raketten op Taiwan gericht en dat aantal neemt jaarlijks toe met honderd stuks. Als dit zo doorgaat, zal het tegen 2013 naar verwachting meer dan verdubbeld zijn: tot 1800. Virtuele aanvallen vorig jaar toonden aan dat ongeveer eenderde van de Chinese projectielen door het raketschild van Taiwan, dat nog maar half af is, zouden kunnen breken. Voeg daarbij de uitbreiding van de Chinese marine en de zorgen van Taipei zijn begrijpelijk. Foto: Raytheon● Teksten: Wiebren Tabak

Amerika ontvouwt defensienota WASHINGTON - De regering Bush wil komend jaar meer dan twee miljard dollar spenderen om Amerika’s slagkracht over de komende twee decennia nog verder op te krikken. Het gaat daarbij vooral om conventionele systemen als nieuwe vliegtuigen, wapens en apparatuur voor waarneming en het vergaren van inlichtingen. Tijdens de presentatie van het Quadrennial Defense Review, een soort Defensienota die eens in de vier jaar verschijnt, bleek overigens dat er ook aan onconventionele wapens wordt gedacht. Zo moet bijvoorbeeld de capaciteit van de luchtmacht om langeafstandsaanvallen uit te voeren, inclusief een vijfvoudige toename in de mogelijkheden tot penetratie van verharde doelen, met vijftig procent groeien. Daarvan zou echter 35 procent moeten bestaan uit onbemande systemen. De USAF hoopt op vier extra F-22A Raptor jachtvliegtuigen plus ne-

gen C-130J’s, en wil in 2007 beginnen met het aankopen van lichte vrachttoestellen. Om dat te kunnen bekostigen, is ze bereid haar originele stealth jager, de F-117A, op te offeren alsmede de helft van haar C-21 zakenvliegtuigen. Ook de roemruchte U-2 zou dan het veld ruimen en zijn taken overdragen aan de Global Hawk onbemande spion. Het werk van de F-117 schuift door naar de B-2 Spirit bommenwerper en de F-22. Het Strategische Commando van de VS wil binnen twee jaar een conventionele variant van de Trident D-5 nucleaire intercontinentale raket ontplooien. Op de twaalf Ohio-klasse ballistische raketonderzeeërs moeten daarvoor twee van de 24 lanceersilo’s worden aangepast. De Trident nieuwe stijl kan bijna honderd oorlogskoppen vervoeren, die ieder voor een apart doel zijn geprogrammeerd. Het geavanceerde Joint Unmanned Combat Air System (J-UCAS) sneuvelt. In plaats van samen één gevechtsrobot te ontwikkelen, scheiden zich de wegen van marine en luchtmacht, die nu ieder hun eigen versie najagen. Tot slot zijn er plannen om de special forces met achtduizend man uit te breiden. Alles bij elkaar een ambitieus programma, waar nu al veel kritiek op is, omdat het zich nog te veel richt op een Koude Oorlog scenario en te weinig op terreurbestrijding.● De X-45A, een van de twee J-UCAS versies, sneuvelt definitief. Foto: DARPA


WEDIJVER

BRIGADEGENERAAL LANCEERT NIEUW PLAN VOOR FITTE MILITAIREN

‘Het belang van militaire sport zal toenemen’ SOESTERBERG - Er is een plan in de maak voor een nieuw systeem van basis militaire vaardigheden (BMV’n) met bijpassende voorzieningen. De aanpak geldt ook voor andere dan bij de operationele commando’s werkzame militairen die op dat vlak ondersteuning behoeven. Aangezien basis militaire vaardigheden en lichamelijke fitheid los staan van elkaar, komt de ontwikkeling van een plan voor basis sporteisen voor rekening van de Lichamelijke Opvoeding en Sportorganisatie. De souschef Integratie Operationele Gereedstelling van de Bestuursstaf in Den Haag, brigadegeneraal der mariniers Ton van Ede, zei dat vorige week toe op de jaarlijkse technical meeting van het Bureau Internationale Militaire Sport (BIMS) in het Officierscasino te Soesterberg. TEKST: JACK OOSTHOEK FOTO: PETER WIEZORECK

De BIMS-jaarvergadering, bedoeld voor bestuurders, sport(onder)officieren, chefs van militaire sportequipes, trainers, aanvoerders, heeft elke keer weer wat weg van een feest der herkenning. Telkens weer trekt het Bureau Internationale Militaire Sport alle registers open voor een zo aantrekkelijk mogelijk programma. Vorig jaar althans hielden gastsprekers Erica Terpstra en oud-tophockeyer Tom van ’t Hek, respectievelijk

voorzitter van het NOC*NSF en presentator van het radioprogramma Langs de Lijn, de zaal stevig in hun greep met een even pakkend als humoristisch betoog over sport en aanverwante zaken. Ook in de jaren daarvoor wist het BIMS interessante sprekers te strikken. Dit keer echter was de lat lager gelegd. Al hield het plaatsvervangend hoofd BIMS, majoor Johan Groen, ieders oren redelijk gespitst met een interactief programma over de ‘bijbel’ van de militaire sport, het door de leider van de Defensie Topsportse-

lectie, luitenant-kolonel Kees Meijll, ontworpen sportbeleidskader. Dat de stukken er dit keer niet afvlogen, kwam mede doordat potentiële sportoratoren - de naam Mart Smeets viel in BIMSkringen te beluisteren - bij de Olympische Winterspelen in Turijn bivakkeren. Toch vielen er wel degelijk even interessante als gloedvolle woorden te beluisteren. Zo legde Van Ede gewicht in de schaal door voor het eerst sinds jaren de visie van de Defensiestop, toch niet de eerste de beste, uit de doeken te doen.

Van Ede probeerde een einde te maken aan de bij menig defensiesporter levende mythe als zou sport min of meer een sluitpost op de begroting vormen en in operationeel opzicht vaak het kind van de rekening zijn. Hoewel ze het misschien liever niet willen weten, hebben degenen die dat denken het voor een belangrijk deel wel degelijk bij het rechte eind. In een op militaire leest geschoeide organisatie waarin alles om uitzendingen naar crisisgebieden draait, komt sport nu eenmaal op het tweede plan. Dat is de kille realiteit. In elk geval deed Van Ede de zaal opveren met de mededeling dat sport en krijgsmacht in zijn ogen onverbrekelijk met elkaar verbonden zijn. “Zonder sport bestaan er geen fysiek inzetbare en op hun taak berekende militairen. Het competitie-element en wedijver nemen daarbij een belangrijke plaats in. Het uitgangspunt de ‘beste willen zijn’ past ook bij het kunnen en moeten volbrengen van ongewone en uitdagende opdrachten in vredesoperaties. Zowel ‘gewone’ sport als wedstrijdsport hebben een sterk vormende waarde. Ze versterken het zelfvertrouwen van de militair en werken verbroederend.” Inhakend op de reorganisaties, bezuinigingen en veranderingen is er de afgelopen tijd naar de indruk van Van Ede in het algemeen weinig veranderd in de militaire wedstrijdsport. “Wel zie ik een toename van de ‘paarse’ sportbeleving bij ge-

”Ik ben met stomheid geslagen.” Luitenant-kolonel Harry de Jong, chef d’equipe van het militaire herenvolleybalteam, stond vorige week tijdens de BIMS-jaarbijeenkomst volkomen paf, nadat hij ten overstaan van een volle zaal uit handen van brigadegeneraal Van Ede de JCJ Maassenprijs had gekregen. Dit eerbewijs van het BIMS gaat naar een militaire instelling, sporter, coach of chef d’equipe met grote verdiensten voor de militaire sport. Het in ontvangst nemen van de Maassenprijs betekende De Jongs’ laatste wapenfeit in dienst van Defensie. Dezer dagen gaat hij aan de slag in een managementfunctie bij de Nederlandse Volleybalbond NEVOBO.●

meenschappelijke oefeningen en uitzendingen. Daarbij doen zich cultuurverschillen voor, maar het gezamenlijk opereren brengt ons dichter tot elkaar. Nog meer dan vroeger zullen de verschillende ‘kleuren’ samenkomen in sport en ontspanning. Tijd dus voor een herbezinning over wedstrijdsport. De leiding van Defensie wil maximale prestaties, gekoppeld aan doelmatigheid. Daarom moeten we tot meer gezamenlijke sportactiviteiten en vernieuwingen komen. Sport kan een leidende rol vervullen bij de cultuurverandering bij Defensie. Door het flexibele personeelssysteem van up or out krijgt de krijgsmacht op termijn jongere mensen binnen. Dat betekent méér sport. Ook oudere militairen zullen vooralsnog in groten getale aanwezig zijn. Sport draagt eraan bij ook hen zo lang mogelijk inzetbaar te houden. Als verzekeringsmaatschappijen klanten tot sport stimuleren, betekent dat óók wat voor Defensie”, aldus Van Ede. ACTIE

Wat de inzetbaarheid van de militairen en hun fitheid betreft, is waakzaamheid echter geboden, meende de generaal. “Door de werkdruk onderhouden sommigen hun basisvaardigheden onvoldoende. Sport schiet er soms bij in. De organisaties die er wel aan doen, regelen het op hun eigen manier. Maar dat kunnen we ons met het oog op de snelle inzetbaarheid van het personeel en het expeditionaire karakter van Defensie niet langer permitteren. Actie is nodig. We willen toe naar een systeem van eenduidige basis militaire vaardigheden voor elke militair; fit personeel dat gezond is én blijft en overeenkomstig leeft. Dit voorjaar komt er dus een door de Lichamelijke Opvoeding en Sportorganisatie te ontwikkelen plan van aanpak. Basis militaire vaardigheden en sport komen daarin dichter bij elkaar te liggen. Het belang van militaire sport zal toenemen”, aldus Van Ede. Kortom, er moet méér worden gesport, wilde hij maar zeggen. Om eraan toe te voegen dat de sportorganisatie het hoofd niet moet afkeren, wanneer de omgeving kreunt onder bezuinigingen en reorganisaties. “Soms zullen ook in de sportwereld pijnlijke keuzes nodig zijn.”●

DEKAATJES heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of defensiekrant@ mindef.nl, onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer.

WONINGEN Te koop: Utrecht, Richard Heubergerhof 8, garagegeschakelde hofwoning in kindvriendelijke wijk. Ind.: woonkamer met aangrenzend eetkeuken (totaal 56 m2), 2 slaapkamers, vide annex werkhoek, badkamer, tuin op het Z. OV richting Utrecht Centrum en toek. Commando Landstrijdkrachten op loopafstand. Nabij A2 en A12. Vr.pr. 389.500 euro k.k. Tel.: 030 - 233 21 32. Te huur: Den Haag, 3-kameretage, volledig gemeubileerd, v.v. kunststof kozijnen, 10 minuten fietsen van strand Scheveningen, winkelstraat op 50 m. Ind.: woonkamer, 2 slaapkamers, inbouwkeuken, badkamer met ligbad en douche. Per direct te betrekken. Huur 700 euro p.m. incl. Tel.: 06 - 101 407 35.

DIVERSEN De 43e Kennedy-Mars Sittard vindt plaats op paaszaterdag 15 april. 80 km marcheren/wandelen binnen 20 uur. Sleep-in aanwezig. Voor een brochure bel: 046 - 485 64 90 of via e-mail: [email protected] Zie www.kennedymars.org

RECREATIE Te huur: Zuid-Hongarije, moderne 6 persoons vakantiewoning in het Mecsecgebergte tussen Balatonmeer en Pécs. Met 2 slaapkamers, complete keuken, wasmachine, Nederlandse tv, 700 m2 tuin met diverse fruitbomen. Huurperiode zaterdag tot zaterdag. Prijs vanaf 299 euro p.w. Inf.: aehicl@ hotmail.com of [email protected] Te huur: Italië, nabij het meer van Trasimeno, 2-persoons appartement. Huurp 275,- p.w. all-in. Van mei tot oktober. Inl.: 046 - 442 18 74 of 0039 075 848 4014.●

SPORTSIGNALEN TOPSPORTERS SCOREN IN BELGIË GENT (B.) - Terwijl half Nederland afgelopen zondag aan de buis gekluisterd zat vanwege de Olympische Winterspelen in Turijn, deden de Defensietopsporters Gregory Sedoc (foto), Caimin Douglas en Wilbert Pennings op het nationaal kampioenschap Indoor Atletiek in Gent (België) van zich spreken. Sedoc kroonde zich in een tijd van 7.68 seconden tot Nederlands kampioen op de zestig meter horden. Douglas pakte de zilveren medaille op de zestig meter sprint, in een tijd van 6.76 seconden. Zilver ook voor hoogspringer Wilbert Pennings die zich over 2.18 meter worstelde. Sedoc boekte tijdens het NK dubbel succes door te voldoen aan de eis voor vormbehoud (7.75 sec.) voor het wereldkampioenschap, begin maart in Moskou. En dat terwijl de landmachtsergeant met een hamstringblessure kampte. Indruk maakte ook eerste luitenant Douglas met de snelste tijd in de series. Alsof dat nog niet genoeg was, verbeterde hij zijn persoonlijk record tot 6.69 sec. Overigens bleef hij met die tijd 0.12 seconden van de wk-limiet verwijderd. Ondanks een zilveren plak, bewaart eerste luitenant Pennings minder goede herinneringen aan het avontuur in Gent dan Sedoc en Douglas. Daags ervoor sprong hij in Brno over 2.26 meter en plaatse zich zodoende voor het Europees kampioenschap outdoor. In Gent

worstelde hij zich via 2.12 meter vrij eenvoudig over 2.18 meter, om uiteindelijk een tikje teleurstellend op 2.21 meter te blijven steken. “Ik hoopte stiekem de wk-limiet van 2.28 meter te halen, maar dat zat er niet in. Ik had wat problemen met de ondergrond en was na Brno wat vermoeid”, aldus Pennings. Het NK Indoor vond als altijd in België plaats, omdat adequate faciliteiten in Nederland ontbreken. Foto: Hennie Keeris●

AMERIKAANSE GOUD VOOR TAEKWONDOKA BEKKERS DALLAS - Taekwondoka Dennis Bekkers heeft begin deze week bij de Amerikaanse open kampioenschappen in Dallas de gouden medaille in de categorie tot 67 kg veroverd. In de finale was hij met 6-5 te sterk voor de Dominicaan Fernandez. In Bekkers’ gewichtsklasse namen 62 taekwondoka’s deel. De sergeant van de luchtmacht was in Dallas uitstekend op dreef. Via overwinningen op Lipply (VS; 7-0), Kelkboom (Aruba; 7-0), Garcia (Mexico; 9-4) en Farah (Canada; 12-6), schakelde hij in de halve finale de Duitser Azhamriue met 10-7 uit. Half maart neemt Bekkers deel aan de Dutch Open in Eindhoven.●

BOWLINGKAMPIOENSCHAP ARNHEM - In Bowling en Partycentrum De Schelmse Brug in Arnhem wordt op vrijdag 21 april voor de negentiende keer het Defensie Open Bowlingkampioenschap gehouden. Zoals de titel aangeeft, is het toernooi bedoeld voor iederéén. Dus ook voor actief dienend en

gepensioneerd defensiepersoneel. De kosten voor deelname bedragen 22 euro, inclusief herinnering. De wedstrijd is in vier klassen, te weten A-klasse heren 170 en hoger, dames 160 en hoger; B-klasse heren 160 t/m 169.9, dames 150 t/m 159.9; C-klasse heren t/m 159, dames t/m 149.9 en D-klasse heren en dames, alleen recreanten. Opgeven en meer informatie bij Martin en Corry Bosman, Dwarsakker 20, 6691 DK Gendt. Telefoon 0481 - 42 40 11. Email [email protected]. Kijk ook op www.defensie-open.nl of www.50plusarnhem.nl●

VOLLEYBALOPROEP DEN HELDER - Op het AOC Nieuw Milligen vindt op donderdag 13 april een selectiedag plaats voor de militaire damesvolleybalploeg. Dat met het oog op haar deelname in juni aan het wereldkampioenschap in de Verenigde Staten. Geïnteresseerden nemen contact op met chef d’equipe eerste luitenant O.J. Oosterhoff. Email [email protected], telefoon 070 - 339 75 13. *Op de Marinekazerne Willemsoord in Den Helder is op vrijdag 21 april het vijftiende SPD-volleybaltoernooi voor defensiepersoneel. Er wordt gespeeld in de poules herencompetitie, heren recreanten en mixrecreanten. Inlichtingen, ook over het feest op donderdagavond en over overnachting, bij Jan Neilen, tel. 0223 - 65 22 30 (*06 - 209 522 30) of Jose Neilen-Kattevilder, tel. 0223 - 65 45 35 (*06 - 209 545 35). Email [email protected] Opgeven voor 5 april bij bovenstaande personen. Vol is vol.●


Kustverdediging op Voorne DEN HAAG - Het boek gaat over de kustverdediging op het Zuid-Hollandse eiland Voorne in de Tweede Wereldoorlog, maar kan door de uitgebreide beschrijvingen interessant zijn voor iedereen die meer wil weten over de Duitse kustverdediging. Auteur Jeroen Rijpsma heeft enkele jaren intensief speurwerk verricht in binnenen buitenland om zijn 140 pagina’s tellende werk te kunnen schrijven. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn door de Duitsers langs de hele Nederlandse kust stellingen en bunkers gebouwd. Het eiland Voorne-Putten, pal onder de Nieuwe Waterweg is daarop dus geen uitzondering. In Oostvoorne verrees de Stellung Biber, een strategisch belangrijke ra-

Rijpsma, afkomstig uit de omgeving van Oostvoorne, beschrijft de Duitse kustverdediging dus uitgebreid en vertelt tevens hoe de Duitse verdedigingsdoctrine eruit zag. Mocht er een tweede front ontstaan, dan wijzigden de inzichten. Hij beschrijft iedere bunker van de Biber Stellung en welke functie die had. Dat doet hij ook met de verschillende soorten

25 Jaar geleden Het bericht dat zevenhonderd man van de Koninklijke Marechaussee waren ingezet bij een ontruimingsactie aan de Piersonstraat in Nijmegen vormde de opening van de Defensiekrant van 26 februari 1981. Burgemeester Hermsen vroeg het Wapen om bijstand toen er rellen in zijn stad uitbraken. Die ontstonden nadat krakers via de illegale zender Rataplan sympathisanten opriepen hen te helpen en een menselijke barricade te vormen. Bij de ‘schoonmaakactie’ van de Marechaussee ging het er hard aan toe. De krakers verzetten zich heftig en bekogelden de pelotons met stenen, tegels en flessen. Uiteindelijk werd het pand ontruimd, met de nodige gewonden tot gevolg. Op de middenpagina van de Defensiekrant stond - net als in deze editie - een reportage over het Korps Mariniers in winters Noorwegen. De Whisky compagnie, speciaal opgeleid voor optreden in de poolgebieden, had wel wat te klagen. Vanuit het besneeuwde Trollehogda, vlakbij Harstad, lieten de zeesoldaten weten dat het niet koud genoeg was; slechts negen graden vorst. Zo’n min vijftien à twintig graden Celsius zou volgens de ‘bikkels’ prettiger zijn. Tot maart van dat jaar werkte het korps in het Hoge Noorden een zwaar oefenprogramma af. Aansluitend namen de mariniers deel aan een internationale NAVO-oefening. Ook aandacht voor de zogenoemde ‘Arbeidsbus’. Dit rijdende arbeidsbureau bezocht gemiddeld twintig dagen per maand de legerplaatsen en kazernes in het land. Het project was door het ministerie van Sociale Zaken opgezet om meer dienstverlaters te helpen een geschikte baan te vinden. Arbeidsconsulente mevrouw De Jager kweet zich prima van haar taak. Ze adviseerde en informeerde de dienstplichtigen niet alleen, ze moedigde hen ook aan. Tevens vond de gedreven banenbemiddelaarster dat de mannen

Duitse radars. Ook behandelt hij hoe de Duitse gevechtsleiding werkte. De vele tekeningen van de bunkers die in het boek staan, zijn gemaakt door Klaas van Brakel.

daropstelling, voorzien van allerhande verdedigingswerken.

“moeten weten waaraan ze toe zijn”. Op de achterpagina stond een verslag van het luchtmachtkampioenschap volleybal. Door met een overtuigende ‘15-4 en 15-5’ van de vliegbasis Twenthe te winnen, mocht de ploeg van ‘Soesterberg’ zich de beste van 1981 noemen. In de sporthal van de Luchtmacht Electrotechnische School nam een trotse eerste luitenant Willemse, uit handen van kolonel Elfrink de dikverdiende beker in ontvangst. Tekst: Frans Limbertie●

Het eerste hoofdstuk gaat over de jaren voor de oorlog, toen het grasveld waarop later de radarstelling verrees, nog het voormalige vliegveldje bij Oostvoorne was. In hoofdstuk twee behandelt Rijpsma, in het dagelijks leven medewerker van DTO, de planning en de bouw van de radarstelling en de relatie die er ligt met de kustverdediging. Hij vertelt over de bouw van de zogenoemde Küstenverteidigungs Bunker (Küver) die overal langs de Nederlandse kust verscheen. “Standaard werden 52 bunkers nodig geacht voor de uitbouw van een radarstelling, onderverdeeld in drie typen voor manschappenbunkers en negen typen voor het onderbrengen van speciale (radargebonden) functies. Daarvoor was zevenduizend kubieke meter beton nodig”, schrijft Rijpsma. In hoofdstuk drie staat de uitbouw van de stelling met bomvrije bunkers centraal en in hoofdstuk vier de gebeurtenissen tijdens de laatste oorlogsjaren. Hoofdstuk vijf behandelt de diverse typen Duitse bunkers en het daarop volgende hoofdstuk beschrijft de Biberstelling tot in detail, compleet met een overzichtskaart. In de daarop volgende hoofdstukken gaat Rijp-

sma in op de Wassermann MII en Klein Heidelbergradars die bij de Biberstelling stonden. Het

laatste hoofdstuk behandelt de periode na de oorlog.

Colofon

‘Radarstelling Biber. Kustverdediging op Voorne 1940-1945’, is geschreven door Jeroen Rijpsma en telt 140 pagina’s met tweehonderd illustraties, waaronder foto’s, tekeningen, overzichtskaarten en plattegronden van bunkers. Het boek dat voorzien is van voetnoten, werd uitgegeven door drukkerij Rijpsma en De Boer in Rozenburg. ISBN: 90-78012-048. Prijs: 25 euro.●

De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting van het Ministerie van Defensie. bestemd voor het gehele Defensiepersoneel.

Defensie Evenementenkalender De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen:

Open Dagen evenementen

28 februari en 2 maart: Kinderworkshop ‘Romeinse katapult’, Legermuseum, Delft 28 februari: kinderworkshop vliegen, Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 1 maart: Kinderworkshop ‘De geur van kruiden’, Museum Bronbeek, Arnhem 1 en 5 maart: Theatervoorstelling ‘Hollandse Heli Helden’, Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 2 maart: kinderworkshop Straalmotor, Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 2 maart: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Amsterdam 4 maart: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Hengelo 4 maart: Rotterdamse Museumnacht, Mariniersmuseum, Rotterdam 9 maart: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Alphen a/d Rijn 10 maart: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Weert 10 maart: Concert Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’, Someren 11 maart: Nazatendag: ‘Mijn over-over-grootvader vocht voor/tegen Napoleon’, Legermuseum, Delft 11 maart: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Den Haag 12 maart: Lezing en workshop ‘Genealogisch onderzoek naar voorouders in Nederlands Indië’, Museum Bronbeek, Arnhem Voor meer informatie: surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Nieuws’ op de link Defensie Evenementenkalender. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

NIEUWSBEELD

Hoofdredactie: drs. Bert van Elk Eindredactie: Evert Brouwer Redactie: Jack Oosthoek, Monique van RijenBos, André Twigt en Marieke van Bergen (stagiaire) Foto’s: Hennie Keeris (staffotograaf), AVDD e.a Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail: [email protected] Bezoekadres: Kalvermarkt 38, 2511 CB Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde laten van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Oplage: 45.000 Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39 39, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: Tijl Offset, Zwolle ISSN: 0167-0808

De Koninklijke Marechaussee toonde onlangs voor het eerst het veldtenuen in een passende omgeving. Foto: Richard Frigge, KMar

ZWAARWEGEND DILEMMA BIJ TRANSPORTHELIKOPTERS

Recommend Documents