Zorg op afstand brengt preventie dichterbij

Zorg op afstand brengt preventie dichterbij Zorg, wetenschap en technologie 17 april 2012 Dr. ir. Laura Kallenberg Programmamanager zorginnovatie en technologie

Agenda 1. 2.

Introductie Preventie in de care  Medicijndispenser  Zorgnet 3. Preventie op het snijvlak van care en WMO 4. Preventie op het snijvlak van care en cure 5. Conclusie

Trends in de zorg  Dubbele vergrijzing: meer ouderen en minder jongeren (ontgroening)  Levensverwachting is toegenomen  Minder sterfte door ziekte  Gevolgen:  Kosten gezondheidszorg stijgen enorm  Niet genoeg personeel: in 2020 moet 25% van de beroepsbevolking in de zorg werken

 Daarnaast: houding ouderen verandert: consument wil eigen keuzes maken

Beleid overheid  Ouderen moeten zo lang mogelijk zelfstandig wonen met zoveel mogelijk eigen regie -> voorkomen van intramurale zorg  Levensloopbestendig bouwen (zorgappartementen)  Dienstverlening extramurale cliënten vergroten: ondersteuning met welzijns- en zorgdiensten

 Secundaire preventie: voorkomen van (her)opnames en verslechtering conditie chronisch zieken  Gezondheidssituatie goed monitoren -> tijdig ingrijpen  Zelfmanagement

Voorbeelden innovatieprojecten Welzijn / care

Care

Care / Cure

Preventie in de Care  Doelstelling innovatieprojecten:  Voorkomen van opname in intramurale instelling  Vergroten eigen regie: minder afhankelijk van thuiszorg  Arbeidsbesparing vanwege verwachte personeelstekorten

 Twee voorbeelden:  Medicijndispenser  Zorgnet

Medicijndispenser  Conventionele zorg: thuiszorg komt (meerdere keren per dag) langs om medicatie aan te reiken  Innovatie: medicijndispenser reikt medicatie aan zodat cliënten zelfstandig hun medicatie kunnen gebruiken  Voordelen:  Cliënten kunnen langer zelfstandig regie houden over medicatie  Toename therapietrouw? Cliënten raken stabieler ingesteld, levert minder fouten op  Besparing reistijd zorgpersoneel  Flexibeler planning

 Opgenomen in AWBZ dus geen kosten voor cliënt

Wat vinden jullie?  Wat is het effect van het inzetten van een medicijndispenser in plaats van een thuiszorgmedewerker? A. De zorg wordt killer: de cliënt ziet de thuiszorg niet meer, de thuiszorg kan problemen niet meer signaleren B. De medicijndispenser draagt bij aan (secundaire) preventie door het vergroten van therapietrouw en het vergroten van de autonomie van de cliënt

Zorgnet: wat is het?  Beeldcommunicatie  Cliënt kan via TV of touch screen een beeldverbinding maken met de zorgcentrale  Zorgcentrale kan contact opnemen met cliënt op afgesproken tijdstippen

Demo film Zorgnet  www.thebe.nl/zorgnet

Onderzoek naar beeldcommunicatie  Dit vinden verpleegkundigen over beeldcommunicatie:  Niet geschikt voor oudere cliënten  Moeilijk omdat non-verbaal gedrag moeilijk te beoordelen is  Het kost meer moeite een emotionele relatie met de client aan te gaan  Contact wordt ervaren als minder spontaan en minder persoonlijk

 Dit vinden cliënten:  Verpleegkundigen kunnen mijn problemen goed inschatten via beeldcommunicatie  De kwaliteit van de zorg is beter, zorg is effectiever  Beeldcommunicatie vergroot de autonomie

Zorgnet voor COPD patiënten  Thebe levert zorg aan (terminale) COPD GOLD IV patiënten (advies-instructie-voorlichting)

 Conventionele zorg: veel ongeplande huisbezoeken vanwege benauwdheid etc.  Om aantal ongeplande huisbezoeken en exacerbaties te voorkomen wordt Zorgnet ingezet:  Twee keer per week online beeldbelspreekuur met longverpleegkundige  Patiënten kunnen via beeldverbinding 24-7 contact maken als ze benauwd of angstig zijn. Zorgcentralist probeert op afstand gerust te stellen en kan betere inschatting maken

 Eerste 11 COPD patiënten aangesloten, ervaringen positief

Toekomstplannen met Zorgnet  Medio 2012: Zorgnet vanuit de wijk!  Alle geplande Zorgnet - zorgmomenten overdag door wijkteam: dichter bij de cliënt  Ongeplande zorg en Zorgnet ANW blijft bij zorgcentrale  Wijkkantoren krijgen beeldscherm voor Zorgnet

Zorgnet: wat vinden jullie?  Zorgnet tast de privacy van de cliënt aan

Zorgnet: wat vinden jullie?  Zorgnet maakt het vak van de verpleegkundige minder leuk

Stelling  Technologie kan een oplossing bieden voor het dreigende arbeidstekort in de zorg

Introductie

Voorbeeldprojecten

Samenwerking ROC

Stellingen

Voorbeelden innovatieprojecten Welzijn / Care

Introductie

Voorbeeldprojecten

Care

Care / Cure

Samenwerking ROC

Stellingen

Telemonitoring chronisch zieken  Thuis biosignalen (bijv. bloeddruk, gewicht) en symptomen meten  Waarden worden automatisch doorgestuurd naar zorgverlener voor triage en indien nodig coaching of opvolging  Gericht op chronische patiënten  Zelfmanagement: meer verantwoordelijkheid bij patiënt  Indien nodig snel ingrijpen om exacerbaties en opnames te voorkomen  Belangrijk: zorgproces verandert

Voorbeeld

Telemonitoring  Resultaten onderzoek:  Toename therapietrouw  Toename kwaliteit van leven  30-63% minder opnames (hartfalen, Zuid-Limburg)  Vermindering ligduur 13 naar 9 ligdagen (COPD, Utrecht)

 Systemen op de markt: Health buddy (Sananet) Motiva (Philips) Losse meetapparatuur Mijn Gezondheidsplatform (Medic Info)  Gezondheidsmeter.nl    

Pilot RCH - Thebe  Doelstelling: vergroten zelfmanagement COPD GOLD IV patiënten  COPD-patiënten en hun mantelzorgers beter leren omgaan met aandoening;  Kennis van de patiënt en mantelzorgers omtrent aandoening en leefstijlfregels te vergroten;  Behandelcompliance te vergroten;  Aantal geplande en ongeplande consulten per patiënt bij de huisarts verminderen  Vroegsignalering van exacerbaties (ter voorkoming van ziekenhuisopname);  Vervroeging van ontslag bij een ziekenhuisopname.

Zelfmanagement-proces   



  

Kleine groep COPD Gold IV gebruikt zelfmanagementapplicatie Mijn Gezondheidsplatform van Medic Info Bezoek longverpleegkundigen Thebe: instructie mbt het MGP en leefstijlregels. Patiënt volgt educatiemodules van het MGP en vult dagelijks of wekelijks online CCQ in via het MGP. Dit resulteert via automatische triage in rood-oranje-groen melding Melding komt binnen op zorgcentrale, verpleegkundige neemt contact op met patiënt als nodig en bepaalt vervolgactie op basis van protocol. Desgewenst houdt de patiënt samen met diens zorgverlener behandeldoelen en resultaten bij in het MGP. De patiënt kan contact opnemen met zorgverleners via het MGP. Rapportage naar huisarts automatisch via koppeling KIS

Telemonitoring chronisch hartfalen  Project van TSz en Thebe  Doelstellingen:  Kennis over ziektebeeld en leefregels is toegenomen  Kwaliteit van leven verbeterd door zelfmanagementmogelijkheden  Minder heropnames in het ziekenhuis  Minder ongeplande consulten op de poli  Totale kosten zorgproces lager

 Patiënt vult dagelijks of wekelijks vragenlijstje in op webportal m.b.t. symptomen en gewicht  Systeem bepaalt automatisch hoe urgent situatie is (stoplichtmodel)  Thuiszorg begeleidt patient (leefstijl, systeem)

Zorgproces telemonitoring Poli selecteert patiënt voor telemonitoring Binnen 1 week: instructie systeem en leefregels coaching door thuiszorg Patiënt vult dagelijks / wekelijks vragenlijst in + meetwaarden

Thuiszorg checkt of patiënt systeem goed gebruikt

Polibezoek: Leefregels, medicatie , meting ECG

Medicatie goed ingesteld? ja Na 2 mnd thuiszorg coaching leefstijl

Elke 3-6 mnd poli

nee

Elke 3 wk poli

Proces triage zorgcentrale Meldingen (stoplichtmodel) komen binnen op zorgcentrale

Patiënt belt zorgcentrale voor vragen

Zorgcentrale doet triage: technische of inhoudelijke vraag?

technisch Technische dienst Thebe gaat naar cliënt en lost op of belt leverancier

nee

Polibezoek plannen

nee

Zorgcentrale doet triage: leefstijlvraag?

inhoudelijk

Zorgcentrale doet triage: acuut?

ja

Thuiszorg gaat langs voor leefstijladvies / instructie / voorlichting

ja zorgcentrale schakelt (dienstdoende) huisarts in

Effect telemonitoring op zorgproces  Substitutie van zorg: meer contact met zorgcentrale en thuiszorg, minder heropnames en minder ongeplande polibezoeken  Verschuiving van tweede lijn naar thuiszorg  Soortgelijk project in Friesland met 100 patiënten:    

13 keer zoveel telefonisch contact aantal spoedeisende hulp bezoeken gehalveerd 145 verpleegdagen minder Patiënten en zorgverleners positief over effect op gezondheid

 Dat willen we in Tilburg dus ook!

Stellingen  Technologie maakt de zorg goedkoper

Voorbeelden innovatieprojecten Welzijn / care

Care

Care / Cure

Wikiwijk: digitaal wijkplatform  Doelstellingen:  Informatievoorzieningen wonen-welzijn-zorg  Community building  One stop shop portal diensten wonen-welzijn-zorg

 7x24 uurs virtuele ondersteuning  Gekoppeld aan bestaande zorg- en welzijnsvoorzieningen  “Independent living” sleutelbegrip  Geïndiceerde en niet-geïndiceerde (AWBZ/WMO) inwoners

Betrokken partijen

Introductie

Voorbeeldprojecten

Samenwerking ROC

Stellingen

Live Demo www.wikiwijk.nl

Stelling  Technologie brengt mensen dichter bij elkaar

Tot slot: hoe zorg je voor innovatie?  Technologie kan een zinvolle bijdrage leveren aan:  Het vergroten van de autonomie van cliënten  Voorkomen van opname in een woonzorgcentrum  Secundaire preventie bij chronisch zieken

 Maar… technologische innovatie in de zorg is niet eenvoudig:  Veel gesubsidieerde pilots die “doodbloeden”: integratie in primair proces verloopt moeizaam  Business modellen gaan vaak uit van een eigen bijdrage; cliënten niet  Financieringsstelsel: omzet wordt betaald dus arbeidsbesparende technologie leidt tot omzetverlies  Veel zorgprofessionals hebben weinig affiniteit met technologie

Hoe dan innoveren?  Technologie moet ingezet worden als middel om het zorgproces te verbeteren  Kwaliteit: betere zorg  Efficiëntie: besparing op reistijd geeft meer ruimte voor “warme” zorg

 Dat betekent dus een ander zorgproces!  Er moet een duidelijke behoefte zijn (bijv. behoefte aan veilig gevoel bij de cliënt)  Gebruik de input van de werkvloer bij de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten  Aandachtsvelders zorg en technologie: denken mee en zijn ambassadeurs

 De business case moet positief zijn!  Wie betaalt de innovatie?  Waar haalt de betaler de middelen vandaan?

Succesfactoren  Technologie moet simpel en gebruiksvriendelijk zijn  Technische problemen moeten worden opgelost door technici, niet door thuiszorgmedewerkers  Communicatie!  Benadruk de voordelen voor de cliënt, want een tevreden cliënt is de belangrijkste drive voor de professional  Praktische zaken die medewerkers per direct in hun werk kunnen integreren  Positief nieuws delen

 Ontwikkel samen met andere zorg- en welzijnsorganisaties

Bedankt voor uw aandacht!

[email protected] 088 – 117 7164