Çava?-wandeling in MECHELEN : 15 JUNI - 30 SEPTEMBER 2016
ZORG IN MECHELEN VROEGER EN NU
Meer info: www.cava-magazine.be
Wat is çava? Çava? is een gratis huis-aan-huisblad van CM Midden-Vlaanderen, CM Antwerpen en CM regio Mechelen-Turnhout. Het is een magazine over gezondheid, welzijn en maatschappij. Het probeert -soms gevoelige- onderwerpen te behandelen op een aangename, leesbare manier. Die hoeven niet noodzakelijk rechtstreeks met CM te maken te hebben. Het wil ook CM beter leren kennen bij zowel leden als niet-leden. Het blad won reeds verschillende Belgische en internationale prijzen als beste magazine in zijn genre. Çava? kan gratis gedownload worden op www.cava-magazine.be. Op die site vind je ook alle artikels van Çava-magazine van de voorbije jaren terug.
Bezoek (en like) ons ook op Facebook:
www.facebook.com/magazinecava
wedstrijd - Win een ballonvaart over Mechelen ! Doe mee met de wedstrijd op de achtercover van deze brochure ! Beantwoord een eenvoudige vraag, het antwoord vind je langs het parcours.
van harte welkom op de çava-wandeling in mechelen Elk jaar in juni biedt Çava aan zijn lezers een gratis wandeling aan in een gemeente in één van de meewerkende CM-ziekenfondsen. In de vorige jaren kwamen achtereenvolgens Gent, Antwerpen en Geel aan bod. Dit jaar zijn we te gast in Mechelen, en wel om een bijzondere reden : precies 125 jaar geleden, in 1891, werd de ziekenkas ‘Volksliefde’ opgericht in café ‘Den Bloempot’ in de Sint-Katelijnestraat. Dat was de voorloper van de huidige Christelijke Mutualiteit in Mechelen. In 1891 bestond er nog geen sociale zekerheid, en hadden arbeiders het hard te verduren. Slechte hygiënische omstandigheden hadden tot gevolg dat er veel
zieken waren. 1891 was ook het jaar dat Rerum Novarum verscheen, de pauselijke encycliek waarin de Kerk voor het eerst het recht van de arbeiders erkende om zich te verenigen en hun belangen te verdedigen. In Mechelen waren ze er dus vroeg bij, en hier ontstond dus één van de eerste Christelijke ziekenfondsen van het land. Vandaar het thema van deze wandeling: de zorg voor zieken in Mechelen, vroeger en nu. Daar zijn nog altijd sporen van terug te vinden. Maar deze wandeling leidt je ook langs enkele van de mooiste en soms verborgen plekjes van Mechelen. De Çava-redactie wenst je een plezierige en leerrijke wandeling toe!
praktisch • De wandeling duurt, afhankelijk van je wandeltempo, 2,5 à 3 uur. • aan de wandeling is een wedstrijd verbonden. de opdracht vind je op de achtercover, de oplossing vind je onderweg. een schiftingsvraag bepaalt wie de winnaar is. die wordt getrakteerd op een ballonvaart met de CM-ballon boven mechelen ! • In het midden van deze brochure vind je een plannetje met het traject van de wandeling.
illustratie Tom Lemmens
Mechelen
Mechelen is één van de vijf Vlaamse kunststeden, en telt momenteel 84.000 inwoners.
Mechelen wordt voor het eerst vermeld in de annalen rond 870. Gedurende een korte periode in de 15de en 16de eeuw was het de hoofdstad van de Nederlanden. Momenteel is Mechelen nog steeds de zetel van het aartsbisdom, en daarmee de kerkelijke ‘hoofdstad’ van België. De stad telt 9 musea en meer dan 400 beschermde monumenten, waarvan er drie erkend zijn als UNESCO-werelderfgoed. Hier valt dus heel wat te zien. We wensen je een prettige ontdekkingstocht!
Bij het buitenkomen van de toeristische dienst beginnen we, zoals het hoort, bij een horecazaak aan de overzijde van de grote markt, die toevallig “Sava” heet. Het gebouw had eigenlijk de bijnaam “De Kat”, bestond reeds in de 15de eeuw en werd in 1661 heropgebouwd. Vanaf dan werd het gebruikt door apothekers en geneesheren. De ‘cartouchen’ en afbeeldingen op de voorgevel getuigen hier nog
van. Vanaf de 19de eeuw heeft de ‘dienstverlening’ een ommezwaai gemaakt naar de horeca, als herberg en restaurant …
We draaien linksom en stappen naar het hoekhuis “In het Suyckerhuis Anno 1716” bij het standbeeld van Margaretha van Oostenrijk. Dit is het geboortehuis van Aloïs Hunin, een Mechelse schilder (1805 – 1855). Ook hier is een link met gezondheid. Jean Neuhaus vestigt zich in Brussel en opent een apotheek in de prestigieuze Koninginnegalerij (1857). Hij ontdekt dat medicatie niet goed
smaakt en omhult zijn medicijnen met een laagje chocolade om ze een betere smaak te geven. Jean Neuhaus junior vervangt de medicijnen door verse room en creëert zo het eerste gevulde chocolaatje. Hij doopt het ‘praline’, en dit wordt meteen een groot succes. Zijn echtgenote, Louise Agostini, ontwerpt een verfijnd geschenkdoosje voor de pralines; de ‘ballotin’ is geboren.
We gaan het hoekje om tussen het Oude Schepenhuis en de winkels door en komen op de Ijzerenleen. Tussen deze, na WO I heropgebouwde gevels bevind zich aan de linkerzijde de Lindeboom Apotheek. De coöperatieve ketens werden destijds in het leven geroepen om een betere prijs en dienstverlening te kunnen bieden. We slaan een beetje verder links het Schaalstraatje in. Hier vinden we een reeks dezelfde arbeidershuisjes met voortuintjes van rond 1920. Deze kleine tuinwijk moest de stad meer leefbaar en proper maken. Door het hek naast de huisjes zien we de pas aangelegde
Sinte-Mettetuin, op het binnenplein van de OCMW-administratie. (Wie een stukje wil afsnijden kan hier op weekdagen het hek door en gewoon oversteken, onder de poort door tot in de Lange Schipstraat).
loop het Schaalstraatje uit tot in de Bruul. Het is vandaag niet echt de bedoeling om hier te winkelen, we gaan rechts en nog eens rechts de Korte Schipstraat door. Zo hebben we een rondje OCMW gedaan. In de bocht van de Lange Schipstraat (rechts) zien we de voorgevels van de nummers 25-27. Hier bevonden zich de eerste kinderopvang en het eerste weeshuis van Mechelen. Het gebouw heeft ook nog dienst gedaan als bejaardentehuis (nr. 27) en politiehoofdkwartier (nr. 25).
We tellen verder de huisnummers af en op het einde van de straat steken we de Grootbrug over. De Grootbrug of Hoogbrug is de oudste stenen brug van Mechelen en dateert uit de 13de eeuw. We nemen links de overzijde van de Dijle – de Zoutwerf waar enkele Gildenhuizen stonden. Eén van de taken van een gilde was het ondersteunen van de weduwen en wezen van haar overleden leden. Verder langs het water en het eerste zijstraatje rechts in, het Maalderijstraatje. Halverwege zien we een aantal tuintafels. Die zijn van het sociale project ‘De Lage Drempel’, een vereniging ‘waar armen het woord nemen’.
Het gildenhuis ‘De Zalm’ wordt momenteel gerestaureerd.
Boven komen we aan in ‘Hoog Mechelen’, in de O.-L.-Vrouwestraat. Links gaan we tot aan nr. 50. Dit was één van de vele vroegere refuges in de stad. Deze refuge behoorde sinds 1426 tot de Norbertijnenabdij van Grimbergen, maar werd in de loop van de tijd verschillende malen wederopgebouwd. Ze verzekerde de link tussen de landelijke abdij en de stedelijke omgeving en diende als verblijfplaats voor reizende kloosterlingen en als verzamelpunt voor abdij-inkomsten. Hierdoor verwierf ze prestige bij de stedelingen. Vanaf 1916 werd het gebouw deels in gebruik genomen door ‘De Melkdruppel’ waaruit in 1919 het Nationaal Werk voor Kinderwelzijn groeide. We keren enkele stappen terug, nemen het LieveHeerstraatje en komen zo in de Ziekeliedenstraat. De Ziekeliedenstraat werd vroeger Roghbroeckstrate genoemd, naar een gekende Mechelse familie. Later werd het de Ziekeliedenstraat, naar het hospitaal “Ter Zieken” of “Leprosen” dat zich in deze straat ter hoogte van de bibliotheek bevond. Dit hospitaal werd eerst opgericht buiten de
stad (1190). Op het einde van de 16de eeuw verhuisde het naar een hotel in de Roghbroekstraat. Later werd het achtereenvolgens klooster, bakkerij, weldadigheidsatelier en militaire opslagplaats. De gebouwen werden midden vorige eeuw afgebroken voor de bouw van de stadsbibliotheek.
We gaan nu Links, en terug links door de gebroeders Verhaegenstraat. Deze twee Minderbroeders gingen naar Zuidwest-China om ‘het geloof en beschaving te brengen’. Het door hen gestarte onderwijs, maar ook primaire gezondheidszorg, waren belangrijke pijlers van hun missioneringswerk. Zij werden, volgens de Chinese autoriteiten, vermoord tijdens een ruzie tussen katholieke en protestantse Chinezen. Een standbeeld voor deze missionarissen (uit 1938), gemaakt door Mechelaar Henri Vanhasbroeck, staat aan de overzijde.
Standbeeld van de gebroeders Verhaegen, missionarissen in China.
Terug naar de O.L.Vrouwestraat. Hier duiken we weer naar beneden (’t Pleintje) tot aan het Dijlepad. Diependael is, op enkele muurresten in de omgeving na, het laatste overblijfsel van het oude Onze-Lieve-Vrouw Gasthuis. Het werd gesticht mede door de Luikse bisschop Albrecht Van Cuyk. In vroegere tijden was hier een pleintje (vandaar de straatnaam) dat gebruikt werd als publieke ‘blijk’ of bleekweide voor het linnen nadat het in de Dijle gespoeld was. De trap die gebruikt werd om naar de rivier af te dalen, is er nog steeds. Vóór het plein een bleekweide werd, was het een begraafplaats voor pestlijders. Op het einde van de 12de eeuw werd de site gebruikt om het O.-L.-Vrouw Gasthuis uit te bouwen. In het begin van de 19de eeuw voldeden de lokalen niet meer aan de hygiënische en medische behoeften van die tijd. In 1857 verhuisde het Gasthuis naar nieuwe gebouwen in de Keizerstraat (we komen hier nog langs). Ten tijde van het ziekenhuis waren langs de straatkant kleine
privékamertjes voor meer welstellende zieken, langs de zijde van de Dijle was de grote ziekenzaal. Het Gasthuis had ook ver buiten de stad een goede reputatie, want een aantal zusters werd er weggehaald om het gekende Hospice de Beaune (in Frankrijk) uit te bouwen. Later werd het gebouw een onderdeel van brouwerij Lamot (paardenstal, schrijnwerkerij). We gaan de trapjes af en nu volgen we even het Dijlepad naar rechts tot vlak voor de volgende brug. We nemen hier het ‘waterstraatje’ naar boven. Deze waterstraatjes waren vroeger deel van het openbaar domein en ze waren als toegangsweg tot de rivier economisch belangrijk. Ze zijn echter jarenlang verborgen gebleven voor het publiek. Zo komen we uit op de Vijfhoek waar we aan de apotheek oversteken en even bergaf gaan. Het Dijlepad vlak bij het waterstraatje.
Rechts tegen het water aan staat het gebouw van het CLB. In de jaren 1950 was er een polikliniek gevestigd en zijn hier nadien hele generaties Mechelaars gepasseerd voor medisch schooltoezicht en studiekeuzebegeleiding. De opstart van deze polikliniek in de eerste jaren na de oorlog verliep niet zonder slag of stoot. Voor de Christelijke Mutualiteit moest de gezondheidszorg dichter bij de arbeidende mensen gebracht worden, en toegankelijker gemaakt worden, zowel
qua locatie als qua prijs, vooral de meer gespecialiseerde zorg (oogarts, tandarts, neus-keel en oren, optiekwinkel,….) De artsenkringen waren het hier niet mee eens en spraken zelfs van broodroof. Zij wilden niet meer onderhandelen met het verbondelijke bestuur van de mutualiteit. Zij riepen de steun van het bisdom in en van de nationale instanties van de mutualiteit. Het bisdom betreurde dat christelijke organisaties mekaar bekampten. Uiteindelijk werden er toch overeenkomsten bereikt.
We stappen de brug over en draaien rechts de kruidtuin in, ‘Den Botanique’ voor de Mechelaars. In dit charmante parkje volgen we de weg links en komen na een grote bocht in de Dodoenstuin. Rembert Dodoens werd in Mechelen geboren op 29 juni 1517 als buitenechtelijk kind van Denijs Dodoen en Ursela Rollands. Zijn vader stamde uit een voorstaande Friese familie en was bekend als Denijs van Leeuwarden. Rembert verkoos de naam Dodoens (zoon van Dodoen) boven zijn
eigenlijke familienaam “Joenckema”. Onze beroemde Mechelaar is de auteur van het vermaarde en prachtig geïllustreerde ‘Cruijdeboeck’ (1554). Zeer speciaal is dat hij dit eerst in de volkstaal schreef. Pas nadien werd het vertaald in het Latijn.
18
16 17 15
14
19
1 2
3 4 5
8
6 7
9
Kaart wandelroute 1 grote markt - Sava 2 suyckerhuis 3 arbeidershuisjes 4 lange schipstraat 25-27 5 de zalm (gildenhuis) 13
6 refuge van grimbergen 7 standbeeld gebr. verhaegen 8 o.-l.-vrouw gasthuis (diependael)
12 11
9 waterstraatje 10 dodoenstuin 11 hof van duffel 12 Godshuis st.-Pieter en paulus (aan het vroegere pesthuis) 13 margarethaplein 14 dispensarium 15 st. elisabethkliniek 16 st. romboutskliniek
10
17 waterpomp 18 krankenhuis 19 spaans Gasthuis
Vroeger had deze tuin een eerder klassieke aanblik met hoekige prieeltjes en strenge rechte haagjes. Nu is het perk rond het standbeeld van Dodoens uitgewerkt met hopbloemvormige bakken die door vrijwilligers beplant en onderhouden worden. We blijven links aanhouden en volgen het klinkerpaadje naar de uitgang aan het Pitzemburgstraatje. Vroeger lag hier een heerlijk charmant, authentiek, maar onbegaanbaar kasseiweggetje waarop menige hak en enkel gesneuveld zijn. We gaan nu rechtdoor tot op het einde van de Leermarkt. Ter hoogte van de Botermarkt zien we recht voor ons in de Boucheriestraat (waar we niet in gaan) het gebouw van de de socialistische mutualiteit. Willem Reuter (1854-1924) was een Nederlander die naar Mechelen vluchtte om aan de militaire dienstplicht te ontsnappen. Na twaalf stielen en dertien ongelukken werd hij stoelmaker. Hij ontpopte zich als socialistisch voorman en werd voorzitter van de socialistische mutualiteit De Voorzorg. Zijn
politieke meesterzet was het opkopen -via een stroman- van apotheek Van Horenbeeck. Deze apotheker was een kopstuk van de Katholieke Partij. Tot op de dag van vandaag is er nog steeds het socialistisch ziekenfonds gevestigd.
We gaan rechtsaf de Muntstraat door, even links en dan rechts, en door ’t Vlietje naar de Augustijnenstraat. Even links en dan zijn we bij nr. 9, het “Hof van Duffel”. Dit was van 1954 tot 1992 de verpleegstersschool. Men kon de studentinnen van het O.-L.-Vrouwinstituut voor Verpleegkunde gemakkelijk herkennen aan hun donkerblauw uniform, een beetje ‘op zijn Engels’. Dit gebouw is nog gebruikt voor het tv-programma “The Block”.
Aan de overzijde staat de woning van Rembert Dodoens. Boven de rondboogpoort staat een gedenksteen waarop staat: “Van 1554 tot 1574 woonde hier Rembert Dodoens. Genees- en kruidkundige. Geb. Te Mechelen 1517 en gestorven te Leiden 1585.” In 1548 werd Dodoens stadsgeneesheer in Mechelen, zoals voorheen zijn vader. Hij kocht dit huis van de Kerkmeesters van de Sint-Pieterskerk (1555). De Spaanse troepen die Mechelen plunderden op 2
oktober 1572, vernielden het huis. Ontmoedigd, onder meer omdat zijn echtgenote Catherine Le Bruyne omstreeks die tijd overleden was, week Dodoens uit naar het buitenland. Rembert Dodoens, als progressief wetenschapper, voelde zich in protestantse kringen ook thuis… In 1557 weigerde hij een leerstoel aan de Leuvense Universiteit. Ook het ambt van lijfarts van Filips II in Spanje weigerde hij. In 1566 vroeg hij aan de Mechelse Magistraat om ontslagen te worden van het verplicht vergezellen van het Heilig Sacrament in de processie. (Hij geloofde dus vermoedelijk niet meer in de Goddelijke aanwezigheid in het eucharistisch brood, een geloofspunt
dat door de protestanten fel betwist werd.) Hij was nog verschillende jaren lijfarts aan het keizerlijk hof in Wenen, dat in die periode godsdienstig tolerant en vredelievend was. Later wilde hij terug naar Mechelen komen, maar omwille van de gespannen toestand tussen protestanten en katholieken in onze gewesten verlaat hij Mechelen, via Antwerpen en gaat naar Leiden. Daar krijgt hij een leerstoel aan de universiteit. In 1966 was hier Escapo gevestigd (de groothandel van de apotheken van de Christelijke Mutualiteten). Ooit was het nog de opslagplaats van het Mechels Miniatuur Theater. Later werd het de woning van diverse advocaten.
We vervolgen onze weg, en draaien met de huizen mee de Gerechtstraat in. We komen hier aan het Godshuis van St.-Pieter en Paulus (in de bocht tegenover de hoek van het gerechtshof). In het Pesthuis van de Zwartzusters werden hier in de
onmiddellijke nabijheid pestlijders verzorgd. Het Pesthuis was gesitueerd in de tuin achter de groene poort vlakbij het Godshuis.
We gaan links de Korte Maagdenstraat in en komen zo in de Keizerstraat uit. 50 meter naar rechts vinden we aan de overzijde het Margaretaplein. Vroeger was hier de ingang van het O.-L.-Vrouw Gasthuis, met zijn aparte mannen- en vrouwenvleugel, in het midden
gescheiden door de kapel. Dit werd 150 jaar ‘bemand’ door de Gasthuiszusters, die gedurende bijna 800 jaar in Mechelen actief waren. Na de zusters, via verschillende fusies en overnames, is het Gasthuis als een campus van het Sint-Maartenziekenhuis deel gaan uitmaken van de Emmausgroep. In de nabije toekomst zullen de 2 campussen van het Sint-Maartenziekenhuis in de binnenstad verhuizen naar een nieuwe vestiging aan de Mechelse buitenring. Voor de oude gebouwen die we hier zien, is er interesse van de overburen van Justitie die nogal krap behuisd zitten, en helaas ook krap bij kas zijn...
We keren nu terug naar links tot vlak voor de Stadsschouwburg (het vroegere paleis van Margaretha van York), en gaan rechts de parking van het ziekenhuis op. Zo zien we nog even de achterzijde van de huidige vestiging van het ziekenhuis. We gaan naar beneden en komen zo via de poort in de Blokstraat. We gaan links, langs de St.-Pieter en Pauluskerk, en steken rechtdoor de Veemarkt over richting stadhuis. Aan het einde van het plein waar de versmalling begint, vinden we rechts de Varkensstraat. Waar vroeger de brouwerij Chevalier Marin stond, vinden we nu sociale woningbouw en het vroegere “Groot Seminarie”. Op het einde van de straat gaan we even rechts in de Merodestraat en komen aan een pleintje, het St.- Janskerkhof. Het grote witte hoekhuis aan de overzijde was destijds een dispensarium (van dr. Le Blus – afkomstig uit Willebroek, hoofdgeneesheer van het O.-L.-Vrouwziekenhuis en schepen in Mechelen). Dr. Le Blus overleed in 1906 en was vooral gekend om zijn strijd tegen tering of TBC.
We vervolgen onze tocht rond de St.- Janskerk, en merken in de linkse hoek een traliewerk waar “het Hofje van Olijven” staat. De beeldengroep die er normaal staat en een biddende Christus met enkele apostelen in de Hof van Olijven voorstelt, is momenteel in restauratie. De juiste ouderdom van de beeldengroep is niet bekend. In ieder geval bestond ze reeds voor 1578, toen er een muur rond de beelden werd gebouwd om ze aan het oog van de geuzen te onttrekken (tijdens de godsdienstoorlogen). In 1797 werd het hofje door de Fransen afgebroken en in 1803 terug opgebouwd. Sindsdien zijn er praktisch geen veranderingen aan gebeurd. Tot in
de 19de eeuw werden hier bedevaarten en novenen georganiseerd bij hongersnood, onheil of epidemies. Een vroege vorm van gezondheidszorg? Een noveen (latijn ‘novem’ = negen) is een periode van negen dagen waarbij men op een speciale wijze tot God bidt om genezing, kracht voor een zieke, vrede, of om moeilijke omstandigheden op te lossen. Een noveenkaars brandt negen dagen en nachten. Het smalle gangetje is ’t Klapgat. De herkomst van de naam spreekt voor zichzelf... Daar gaan we echter niet door.
We gaan rechts achter de kerk door en steken de Sint Jansstraat over. Door het metalen hek in de (ver)-nieuwbouw (nr.10) ter hoogte van de zijingang van de kerk volgen we het paadje achter de huizen door. Links merken we de wat hogere constructie van de vroegere privékliniek van dr. Dubois op. De vroegere St.-Elisabethkliniek is nu een hotel. In WO II is er een bom op dit ziekenhuis gevallen. Gekend was vooral de verpleegster en medestichtster Jeanne Hellemans. Zij was actief in WO I en tussen de twee wereldoorlogen in. Ze was grondlegger van de verpleegstersopleiding in Mechelen en gemeenteraadslid. Nadat we door het tweede hek gegaan zijn, slaan we linksaf en komen zo bij de ingang van het hotel. Enkele jaren terug werden hier nog patiënten van het Imeldaziekenhuis in Bonheiden verzorgd.
In de Goswin de Stassartstraat gaan we even rechts en onmiddellijk links de Kannunik De Deckerstraat in. De vroegere Sint-Romboutskliniek van dokter De Schepper was oorspronkelijk een diephuis. Het werd tot de 16de - 17de eeuw gebruikt als bankinstelling, voor het wisselen van geld en voor leningen. Het werd uitgebaat door de Lombarden (of Longobarden uit Lombardije, Noord-Italie). De Lombarden waren woekeraars die aan eenzelfde dienst driemaal geld verdienden: eerst met hun geldactiviteiten, o.a. het uitbetalen van lonen en leningen. En dan,
voor de mannen met het café vlakbij en voor de vrouwen via de kruidenierswinkel in het gebouw. Al het geld van de gewone mensen kwam dus bij hen terecht. In 1620 werd hun instelling afgeschaft en vervangen door de ‘Berg van Barmhartigheid’. Dit was een openbare kredietinstelling die het woekeren in de privé-instellingen moest tegengaan. In ons land waren tot het begin van de 20ste eeuw in meerdere steden Bergen Van Barmhartigheid.
Verder in deze straat nemen we rechts het Begijnhof Ten Bogaard. In de hoek (rechts aanhouden) staat nog een oude waterpomp, overblijfsel van de gemeenschappelijke nutsvoorzieningen. Bij het buitenkomen van het gangetje nemen we de kortste weg naar de St.-Katelijnekerk, rechtdoor langs de witte muur, laten we de kerk links liggen en steken in de Katelijnestraat rechts over naar de Moreelstraat. Hier zien we de Begijnhofkerk, waar we langs rechts helemaal rond lopen. Achter de kerk zien we een restant van het Cellenbroedersklooster. Deze broeders verzorgden geesteszieken en verslaafden. De huidige broeders Alexianen doen dat nog steeds. De begijntjes uit de buurt vonden dat niet prettig en drongen er bij de aartsbisschop op aan de Cellenbroeders naar de rand van de stad te verdrijven, wat ook gebeurde.
We stappen verder door de St.-Alexiusstraat. Schuin over de hoofdingang van de Begijnenkerk vinden we op de hoek van de Krankenstraat het Krankenhuis waar de begijnen zieken verzorgden. Dat was voor hen een bron van inkomsten. Wanneer we dit straatje (de achterzijde van Carolus-brouwerij ’t Anker) door lopen komen we in de hoek vanzelf in de Hoviusstraat, die we helemaal tot het einde volgen. Op het T-punt rechtsaf en vervolgens weer een T waar we links gaan, de Vrouw van Mechelenstraat uit. We slalommen verder rechts – links door de Arme Clarenstraat, vervolgens de Melaan (een van de vroegere vele Mechelse vlietjes) over en door de Minderbroedersgang komen we aan de Wollemarkt. Links staat het Spaans Gasthuis. In 1585, meteen na de Spaanse verdrijving van het Calvinistisch bewind, werd dit stadspaleis ingericht als gasthuis. Dit eerste sedentaire militaire hospitaal in West-Europa was voor die tijd hooggespecialiseerd en uitgerust voor de verzorging van zieke en gewonde Spaanse, Italiaanse en Britse soldaten in
dienst van het Habsburgse Rijk. Om zich te laten verzorgen moest er een premie betaald worden. De Mechelse bevolking had er nauwelijks baat bij. In een recenter verleden was dit de Katholieke Normaalschool en nu maakt het deel uit van de Technische Scholen Mechelen.
Tenslotte draaien we rechtsaf, Onder Den Toren, voorbij het kantoor van CM. CM viert dit jaar zijn 125-jarig jubileum in Mechelen-stad! Meer daarover op pagina 3. Dit kantoor, een renovatie van een 15de eeuws pand, heeft model gestaan voor de modernisering en inrichting van CM-kantoren in heel België. In april 2015 won het renovatieproject de Mechelse Stadsverfraaiingsprijs. In de brievenbus rechts naast de voordeur mag je het antwoordformulier op de laatste pagina van deze brochure achterlaten.
En dan nodigen we je uit om de Mechelse horeca te gaan uitproberen. Waarom niet een van de Mechelse stadsbieren zoals de Maneblusser, of een Gouden Carolus (internationaal bekroond - gebaseerd op Mechelsen Bruynen, het lievelingsbier van Keizer Karel). Laat het je smaken, zoals wij hopen dat deze Cava-wandeling jou ook gesmaakt heeft.
samenstelling en realisatie • Julien De Winter (stadsgids KGBM Mechelen) • Bert De Haes (CM-kantoor Mechelen Stad)
eindredactie en layout • Paul Van Roy (dienst Communicatie CM regio Mechelen-Turnhout) • Oorspronkelijk concept: Rob Segers (CM Antwerpen)
foto’s • Helga Van Aken (dienst Communicatie CM regio Mechelen-Turnhout) • CM Midden-Vlaanderen • Stockfoto’s 123RF.com: Magdalena Dral, Jozef Sedmak, Peter De Kievith
hartelijk dank aan... • de Dienst Toerisme van de Stad Mechelen voor de medewerking
V.U. • Tonnie Steeman - Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout
Oplage: 5000 ex. - juni 2016 - gedrukt op 100 % gerecycleerd papier
Paleis Margaretha van Oostenrijk (nu Gerechtshof)
Wedstrijdvraag Wat is de huisnummer van de woning van Rembert Dodoens ?
Schiftingsvraag Een CM-medewerker (een man van 1,90m) stapt de langst mogelijke versie van het parcours af. Hoeveel stappen zal hij nodig hebben vanaf de dorpel van Toerisme Mechelen tot aan de voordeur van het CM-kantoor?
Naam: Adres: Telefoon: E-mail: Aantal wandelaars in jouw groep: Wat vond je van de wandeling?
Deelnemen kan op twee manieren: •
Stuur het antwoord op de wedstrijdvraag naar
[email protected], uiterlijk op 15 oktober 2016. Vermeld in je e-mail: je naam, adres, telefoonnummer, met hoeveel mensen je de wandeling gemaakt hebt, en graag ook wat je van de wandeling vond.
•
Of vul dit wedstrijdformulier in, knip of scheur het af en steek het in een witte CM-brievenbus in je buurt.
Aan de dienst Communicatie - CM regio Mechelen-Turnhout
Win een ballonvaart voor vijf personen over mechelen !