ZINGEVING IN BEWEGING FORUMDAG ZINGEVING 30 mei 2011
NOTA ‘s - VERSLAG - INSPIRATIETEKSTEN
INHOUD: p2
Inleidend woord
p3
Het kan Pinksteren in OKRA
p6
Elementen uit het beleidsplan
p8
Verslag tafelgesprekken forumdag
p10
Extra: inspiratie voor werking zingeving
p18
TEKSTEN voor zingevende activiteit p18
Er is een tijd …
p23
Doe het weer Pinksteren in ons …
Juni 2011 OKRA-Algemeen secretariaat, secretariaat 02-246 44 41, www.okra.be Haachtsesteenweg 579, 1031 Schaarbeek
EN NU VOLUIT ZINGEVING EEN PLEK GEVEN IN OKRA! DE NAWERKING VAN DE FORUMDAG ZINGEVING 30 MEI 2011.
Beste vrienden van OKRA, begaan met Zingeving en Open Kristelijk in OKRA, In deze bundel vinden jullie de hele bundel met teksten van de Forumdag zingeving. Het zijn teksten die niet gebonden zijn aan die dag. De bundel bevat precies concrete oriëntaties en suggesties voor de Zingeving in jullie eigen midden. Met deze bundel willen we jullie een duw in de rug geven om de OKRA beleidsplannen waar te maken op het vlak van Zingeving. Maar we wensen ons vooral klaar te maken om met OKRA Zingeving goed te kunnen inspelen op de noden van de komende babyboomgeneratie. Meer dan ooit zijn mensen van alle leeftijden, en niet in het minst de senioren, ontvankelijk voor de diepere betekenisgeving van het leven en samenleven. Meer dan ooit zijn mensen zinzoekers en zijn ze ook bereid om kennis te maken met de eigen kracht van religie, godsdienst en religieuze spiritualiteit, op voorwaarde dat het op een diepgaande en eigentijdse wijze wordt gepresenteerd. We zijn er klaar voor om met de ploeg van OKRA Algemeen volgend werkjaar aan Regio’s en Trefpunten haalbare, inspirerende impulsen te geven voor jullie eigen werking Zingeving. Durf met ons geloven dat OKRA sterker wordt met meer zingeving in plaats van met minder. Voel met ons aan hoeveel mensen rondom ons blij zijn met een moment van stilte, bezinning en religieuze verdieping én met een rituele en symbolische omkadering van hun leven en samenleven. OKRA staat daarbij open voor alle inspirerende wijsheidsbronnen maar het wil tegelijk de rijkdom van de eigen traditie van het christendom en van het evangelie blijven aanreiken op een aantrekkelijke wijze. Komaan, aan de slag! Zorg ervoor dat deze bundel of delen eruit worden besproken in eigen kring. Laat ons weten welke stappen jullie ermee hebben gezet, welke vragen en zorgen jullie nog hebben. Klop op onze deur als jullie ons voor een of ander nodig hebben. Deze bundel sturen we door via deze weekberichten. Zorg ervoor dat jullie op jullie beurt de teksten brengen waar ze moeten komen: overal in OKRA waar mensen met zingeving begaan zijn. De bundel zal ook op de website geplaatst worden. En hij kan via het regiosecretariaat als een gedrukt geheel aangekocht worden (september 2011) Met hartelijke groet en oprechte dank voor jullie kostbare inzet voor Zingeving in OKRA, Jan Vandecasteele, Jean-Paul Vermassen en Piet Elsen
-2-
HET KAN PINKSTEREN IN OKRA-ZINGEVING… 7 stapstenen Zoals toen… bij die eerste Pinksteren… 1. Het kan Pinksteren in OKRA-ZINGEVING met initiatieven die iedereen kunnen aanspreken, die open staan voor elke zoekende levensvisie. We moeten de brug slaan tussen oud en nieuw. We kunnen niet zijn zoals een parochie, ‘voor christenen alleen’, we zijn een beweging voor alle open, verdraagzame mensen. We moeten nu de oude, goede en brave gewoontes eerbiedig en vredevol toevouwen en durven verlaten… Stapsteen één heet ‘OK’: ‘open kristelijk’, weg uit het veilige maar gesloten en bange cenakel en de deuren open. Mensen uitnodigen, aanspreken, vragen, iets laten meedoen, laten zeggen, medeverantwoordelijkheid geven,… het doet wonderen.
2. Het kan Pinksteren in OKRA-ZINGEVING waar we zoeken naar een klimaat en methodieken waarin mensen met elkaar durven spreken over de diepere dingen die hen bewegen. Het is mensen laten op verhaal komen, in kleinere groepen. Het zal Pinksteren waar we de talen van de mensen verstaan en spreken. Waar ‘alle mensen’ ons verstaan. Ons vuur van toen moet ook de open haard van nu in brand kunnen steken!! De verschillen in religieuze visie en beleving binnen OKRA hoeven geen bron te zijn van conflict maar kunnen een verrijkende aanvulling betekenen. Dat alles kan in een klimaat van openheid en wederzijds respect. Er zijn oude en nieuwe gedachten en beelden te vinden die mensen kunnen verbinden. We moeten elkaar eerst gemeenschappelijk vinden in het diepmenselijke en daarin kunnen we het zicht openen op het licht van het religieuze, het veelkleurige licht, het eigen christelijke licht. Stapsteen twee: van enkel een tekst lezen naar een korter of langer gesprek. Evenmin enkel klassieke sprekers. Meer zoeken om mensen aan kleine tafels in gesprek met elkaar te doen en laten komen. Meer getuigenissen van gewone mensen: over hun vuur.
-3-
3. Het kan Pinksteren in OKRA-ZINGEVING waar we niet langer blijven cirkelen rond wat het kerkelijk instituut allemaal verkeerd deed en doet. We moeten meer kijken naar wat we allemaal kunnen doen, hier en nu én morgen nog meer. Het ligt in onze handen. Er is veel mogelijk in een vrije vereniging zoals OKRA. Aan ons om ook de eigen rijkdom van het evangelie en van het christelijk geloof aan te bieden in een frisse, aantrekkelijke en verstaanbare taal voor deze tijd. Stapsteen drie: we zorgen voor een eigentijdse vertaling van de oude woorden en waarden, voor nieuwe vormen van bezinning, viering en gesprek over zingeving. Niet meer met de oude vormen alleen, wel nog op het ritme van de traditie. Traditie bevat de beste schatten voor een vernieuwende inspiratie vandaag.
4. Het kan Pinksteren in OKRA-ZINGEVING waar zingeving gewoon ‘maand in maand uit’ aandacht krijgt in Bestuur, Trefpunt, Academie, Zorg, Sport,… en dat op alle belangrijke momenten en in de gewone bijeenkomsten. Zingeving is een glinsterende draad die doorheen alles loopt. Elk thema en elk gebeuren heeft een zingevingskant. Stapsteen vier: we zorgen ervoor dat zingeving overal tussen zit en zich tot iedereen richt en niet enkel in aparte zingevingsmomenten voor een alsmaar kleiner wordende groep geïnteresseerden.
5. Het kan Pinksteren in OKRA-ZINGEVING waar we in elk Bestuur en in elk Trefpunt mensen aanduiden om de zingeving te trekken. Hun namen moeten bekend zijn in de regionale werkgroepen zingeving. Maar deze trekkers zijn op hun beurt op hun best als ze andere mensen in Bestuur en in Trefpunt actief laten meedoen: met ieders inbreng over de diepere kijk op de dingen en op zingeving. OKRA-besturen moeten ervoor zorgen dat er goede landings- en opstijgingsbanen voor de zingevingswerking zijn. Stapsteen vijf: overal bewakers en trekkers van zingeving ‘zoeken en benoemen’. Die op beurt zich vermenigvuldigen… 6. Het kan Pinksteren in OKRA-ZINGEVING als we het niet te ver zoeken en het niet te theoretisch maken. Zingeving kunnen we best -4-
ophangen aan de kapstokken die er al zijn: het kerkelijk jaar, het burgerlijk jaar, het commercieel jaar, de OKRA-kalender, de persoonlijke kalender van de OKRA-leden, de wereldactualiteit in de media... Stapsteen zes: we koppelen onze wagon van zingeving aan de gewone en buitengewone gebeurtenissen van het dagelijkse leven en samenleven.
7. Het kan Pinksteren in OKRA-ZINGEVING als we met Bestuur in Trefpunt en Regio zingeving zien en aanbieden als troef, vandaag én morgen. Zingeving in christelijk perspectief is eigen aan OKRA en het is een antwoord op de toenemende nood en vraag van vele mensen. Ook de nieuwe generaties senioren zijn ontvankelijk voor een open en nieuwe zingeving. Want zingeving verandert levenslang: in de wereld en in eigen leven. En ook de nieuwe senioren willen op vlak van levensbeschouwing mee met hun tijd en ze hebben daarin hun blijvende rol te spelen. Hebben ze met hun levenswijsheid en rust geen blijvende zingevende rol in de kostbare relatie met hun kinderen, kleinkinderen en bredere familie? Stapsteen zeven: we komen jaarlijks op een symbolisch gevoelig moment (Kerstmis, Pasen) naar buiten in onze straat, in onze buurt of wijk, in onze gemeente… met een initiatief of aanbod van aandacht voor open zingeving in en vanuit OKRA. Komaan, het is hoog tijd voor het PINKSTEREN van OKRA ZINGEVING. . Doe de Pinkstertest in uw plaatselijke en regionale werking ZINGEVING in OKRA. Kunnen we onze zingeving doorgeven, uitbreiden? Kunnen we anderen aanspreken om mee doen? . Geef juist nu niet op, OKRA ZINGEVERS, ga en maak jullie eerst innerlijk sterk, in staat van helder zicht op de kostbare opdracht en met durf en goesting om uit te stralen. Doe het Pinksteren in jullie OKRA ZINGEVING!!
-5-
FORUMDAG zingeving: elementen uit het beleidsplan 2011-2015 Zingeving kadert in de gehele OKRA-werking; vooral in de relatie met enkele uitzichten die betrekking hebben op de ‘solidaire’ samenleving willen we een aantal doelen verwezenlijken. ZORG-SAAM en SOLIDAIR ‘Trouw aan haar missie en waarden bouwt OKRA mee aan een warme, solidaire, duurzame, verdraagzame en zorg-same samenleving. OKRA wil zich profileren als een sociale beweging die zich inzet voor belangrijke maatschappelijke vraagstukken. Voor OKRA staan zorg en solidariteit voorop, vandaar zorg-saam’ VIJF uitzichten werden geformuleerd om dit te verwezenlijken: ZORG:
aandacht voor vereenzaming – bijzonder door persoonlijk contact met oudste ledengroep, in een woonzorgcentrum of in een thuissituatie.
ARMOEDE: aandacht voor de (toenemend aantal) ouderen die onder de armoedegrens leven … door acties en projecten. Partner is welzijnszorg. VERSCHEIDENHEID: In het kader van een meer verdraagzame samenleving informeert en sensibiliseert OKRA de ouderen over de verscheidenheid in de samenleving. Zowel in eigen land met elk jaar een thema, als in het Zuiden (partner is wereldsolidariteit) DUURZAAMHEID: OKRA zal de ouderen informeren en aanzetten tot meer ‘duurzaam leven’ Het vijfde uitzicht: OKRA-ZINGEVING: ‘OKRA vernieuwt de bestaande werking rond zingeving en speelt in op actuele behoeften aan zingevende activiteiten bij 55 plussers. OKRA behandelt daarbij belangrijke ethische thema ’s die aansluiten bij de laatste levensfase’ Zingeving is een basisopdracht voor de trefpunten.
-6-
Regio ’s bieden ondersteuning door zingevingsaanbod in het jaarprogramma, met vorming en een activiteiten-aanbod. Zij stimuleren de driejaarlijkse Lourdesbedevaart. Algemeen vertaalt de ‘basisopdracht’ zingeving in activiteiten en werkmateriaal voor de trefpunten. Ze organiseert de jaarlijkse Lourdesbedevaart. CONCREET: •
Belang van een goede bestuurswerking in de TREFPUNTEN: - alle bestuursleden zijn mee begaan met zingeving - regelmatig aan bod op bestuursvergaderingen - aandacht in het jaarprogramma - nut van een (vrijwilliger) verantwoordelijke zingeving - aandacht voor Lourdesbedevaart - mee op zoek naar nieuwe wegen, bij bestaande en door nieuwe activiteiten - kansen regionale initiatieven
•
REGIO: - ondersteunt trefpuntaanpak - organiseert activiteiten en vorming voor trefpuntverantwoordelijken - indien haalbaar een werkgroep die begeleidt, met een verantwoordelijke zingeving in bestuur - promotie Lourdesbedevaart
•
ALGEMEEN biedt ondersteuning – Er is een Werkgroep ‘zingeving’ - materiaal aanbieden: bezinningsbundels feestmomenten: Pasen – Kerstmis focus: Week OKRA-ZORG, ouderenweek thema ‘s:
centraal thema, acties (vb armoede), jaarlijks thematische bezinning
met een aantal bruikbare teksten, inspiratie, een modelviering, tips een vormingsaanbod -
inspiratie bij OKRA-uitzichten: academie, zorg, cultuur … LOURDESBEDEVAART: programma en organisatie ‘Waardig Levenseinde’: info – sensibiliseren – duiding Mee op zoek naar vernieuwende initiatieven OKRA-magazine – Schakel Website -7-
Om ook de nieuwe OKRA generaties de zin (volheid) van zingeving te laten proeven… Om een eigentijdse Zingeving uit te bouwen. Een greep uit de oriëntaties en suggesties aan de gesprekstafels op de Forumdag Zingeving. . Zingeving probeert ‘iedereen met iedereen’ te verbinden, in respect voor elkaar: niet iedereen moet gelovig zijn maar tegelijk ‘mogen mensen nog geloven vandaag!’ Niemand is minder of meer omwille van het al dan niet gelovig zijn, het al dan niet met zingeving begaan zijn. De twee groepen kunnen elkaars meningen en geloof aan bod laten komen en aanhoren. . Zingeving is op z’n best als het niet alleen een zaak is van de zingevingsverantwoordelijken maar als ook bestuursmensen ruimte scheppen voor aandacht voor zingeving. . Regiobestuur en regionale werkgroep zingeving moeten aandacht besteden aan een permanente vorming van zingevingsverantwoordelijken. . OKRA Algemeen én regio’s moeten vooral werken aan methodieken die de visie in een doenbare praktijk brengen voor de Trefpunten. . Zingeving moet geïntegreerd zijn: inhaken op het leven en samenleven van elke dag. Zingeving moet te horen, te zien en te proeven vallen in OKRA-REIZEN, in uitstappen, in OKRA-SPORT, in OKRA-ZORG, in OKRAACADEMIE, in wijkwerking, … Zingeving mag en moet tegelijk zijn eigen inbreng en aanbod blijven doen: een bedevaart, een bezinningsmoment, een Kerstviering en Paasviering, een bezinning in de Goede week, … als dat alles maar op een frisse, verstaanbare en open wijze gebeurt. . Een inspiratiemoment, een woordje van zingeving kan bij het begin van een samenkomst of op het einde ervan of … het kan aansluiten bij een agendapunt in het midden van een vergadering. Het gaat telkens over de verdieping van het leven, het samenleven, het OKRA gebeuren. . Niet teveel tekst gebruiken, laat ook de stilte spreken en werkzaam worden. -8-
. Iedereen kan iets zinvols zeggen of iets verdiepends brengen. Laat iedereen aan bod komen die wil, die interesse heeft. Vraag wie volgende keer een verdiepingsmoment wil verzorgen. Niemand verplichten, iedereen een kans geven. . Niet alleen met het oog op het priestertekort maar ook principieel omdat de eucharistie vooral op zondag thuishoort én omdat OKRA alle mensen wil aanspreken, moeten OKRA-trefpunten meer en meer kiezen voor bezinningsmomenten en gebedsmomenten. . Zingeving is niet enkel bezig zijn met teksten. Zingeving staat midden in het leven. Het is continu aandacht schenken en attent zijn: voor wie langdurig ziek is, voor wie te maken had met verlies van een dierbaar iemand, … Zingeving is een mailtje, een telefoontje, een huisbezoek, … . Probeer vorming in zingeving op te zetten met enkele Trefpunten samen. . Een plaatselijke proost of een pastoor moet zich kunnen inschakelen in de weg die de OKRA-ZINGEVING vandaag inslaat. Als de betrokken proost of pastoor eigenzinnig zijn eigen weg blijft gaan, moet het bestuur of de nationale pastor een gesprek aangaan met de betrokken proost of pastoor. Een OKRA-trefpunt mag niet langer lijden onder een klerikale bevoogding. OKRA moet en mag in zo’n gevallen zelf tactvol maar kordaat ingrijpen. . Op alle niveaus moeten besturen behartigen wie in eigen midden en wie in de diverse OKRA domeinen zich zingeving aantrekt, zingeving trekt en zingeving een bredere betrokkenheid geeft. Dat moet niet meteen algemeen formeel worden gemaakt maar het moet overal plaatselijk wel worden geconcretiseerd.
-9-
KOMAAN BESTUUR: MAAK WERK VAN HET BELEIDSPLAN 2011-2015 Zingeving als een rode draad doorheen de bestuursbijeenkomsten. 1. Nu en dan de bestuurssamenkomst beginnen met een rondgang: iedereen om beurt de kans (nooit verplicht) om het woord te nemen. Hoe is ’t de laatste tijd in eigen leven, met eigen wel en wee? 2. Nu en dan eens beginnen of eindigen met een ronde: iedereen om beurt de kans (nooit verplicht) om het woord te nemen. Welke vragen en bekommernissen in de samenleving en in de wereld houden ons bezig? Na die ronde de vraag: leren we uit deze rondgang iets voor onze OKRAwerking? Zijn er dingen die we moeten of kunnen aanpakken voor onze eigen OKRA-werking? 3. Bij de jaarplanning: zit er genoeg zingeving in ons aanbod? Is onze zingeving modern genoeg en aangepast genoeg voor de jonge OKRAleden voor de nieuwe komende generaties? Zit er variatie in inhoud en vorm en aanpak? 4. Wat kunnen we aanbieden op het ritme van kerkelijk én burgerlijk jaar, de OKRA-kalender, de kalender van onze OKRA-leden (verjaardagen, jubilea,…)? Het zijn zeer interessante kapstokken om er iets aan te hangen met onze werking OKRA-ZINGEVING. 5. Wanneer kunnen we onze OKRA-leden een kaartje meegeven met een mooie tekst, een wens, een moderne bezinningstekst? 6. Stellen we de activiteiten van OKRA-ACADEMIE voor op onze trefpuntbijeenkomst? En maken we er beetje reclame voor? Vooral dan voor de zingevingnamiddagen. 7. Waarom geven we onze leden niet een paar goede lectuurtips mee: suggesties voor goede boeken rond zingeving en religie?
- 10 -
8. We zetten een paar keer per jaar een doos op de tafel met mooie gedichten rond Kerstmis, tweede levenshelft, kleinkinderen, herfst,… Tijdens maaltijd of koffietafel mogen leden om beurt een gedicht trekken en voorlezen. Iedereen krijgt een gedichtendoos mee naar huis. Of we maken een adventsdoosje met een troostende gedachte voor elke week, met vier theelichtjes voor de advent. 9. We verzorgen de tafels en de bijeenkomsten met zin voor de sfeer van zingeving. Het is zorg besteden aan de kracht en betekenis van symbolen. . Niet zomaar een bloem maar een symbolische bloem op tafel: een roos een meiklokje, een paaslelie, een zonnebloem, een olijfstruik, een kerstroos,… . Voor elk een bloem op het einde met een tekst en mooie foto of tekening. 10. We zorgen voor een herbronningmoment voor het bestuur zelf. Elk jaar een halve dag of een hele dag naar een inspirerende plek: een bezinningscentrum of een abdij, een mooie natuurplek of aan zee. Met een zingevende inleider of spreker. Met een bezinningsmoment. Om anderen te kunnen bezielen moeten we zelf bezield worden en werken. 11. Zingeving zit overal in en hoort overal thuis. Uitstappen, reizen, culturele activiteiten, OKRA-ZORG, OKRA-ACADEMIE, ja, zelfs sport. Leggen wij als bestuur een band met zingeving? Zien en benutten we de kansen voor een frisse en eigentijdse zingeving op zo’n momenten? 12. Hebben we al gedacht aan een eigen website? En zetten we zingeving zichtbaar op deze website? En we hebben toch al een visitekaartje? En al onze OKRA-leden hebben dat toch op zak?
- 11 -
MEER ZINGEVING IN DE TREFPUNTSAMENKOMSTEN Zie de kansen, gebruik kapstokken.
Algemene regel vooraf.
Zingeving zoveel mogelijk integreren als een natuurlijk onderdeel van het groter OKRA-geheel. Als een deel van een koffietafelbijeenkomst, als onderdeel van een feestelijke maaltijd, als deel van een uitstap of reis, een vast onderdeel van de bestuursvergadering, in studiedagen,… Overzicht van suggesties. 1. Een wens of een bede op een kaartje voor alle leden om mee te nemen naar huis en om voor te lezen op het einde van de Trefpuntsamenkomst. Bij Allerheiligen, Kerstmis, Goede Week en Pasen. Of bij Moederdag en Vaderdag. Of bij 11 november. Of bij Lichtmis. Of bij Maria Hemelvaart. In de zorgweek en ouderenweek. 2.Bij een maaltijd. Een tekst bij het begin. In dialoog: eerst de voorlezer en dan antwoord van allen. Of: tussen de gerechten een korte bezinning of een woordje ‘over het wel en wee van ons leven’. of een lied op cd met korte duiding én tekst voor allen, of een kleine religieuze quiz. 3. Een namiddagvullende religieuze quiz. Of een wijsheidskwis (wie is de tafel der wijzen in ons OKRA-trefpunt?)
4. Een beroeps- of levensgetuigenis ‘uit het leven gegrepen, het leven zoals het is’. We nodigen uit: een verpleger/verpleegster, een dokter, een godsdienstleraar, een welzijnswerker, een jonge priester,…
- 12 -
5. Iemand uit onze grote sociale beweging komt getuigen: een ACW-er, iemand van Wereldsolidariteit tijdens lentecampagne, iemand van Ziekenzorg, een politieker,… 6. Een religieuze of sociale video of film bekijken. Bijvoorbeeld: ‘Des hommes, des Dieux’. 7. Een religieuze activiteit voorstellen en plannen. Naar een religieuze of sociale film in de bioscoop. Naar de Matteüspassie in de Goede Week. Naar een religieus concert. Naar een spreker over zingeving in de OKRA-ACADEMIE. Naar een religieuze tentoonstelling.
8. Een spreker met een levensnabij thema. Samen met enkele Trefpunten, of regionaal of met OKRA-ACADEMIE? Voorbeelden: . Wie en hoe zijn onze jongere generaties (kinderen, kleinkinderen) op religieus en sociaal vlak? . Wat is het verschil en het verband tussen de grote godsdiensten, tussen christenen en moslims? . Hoe zal de toekomst eruit zien van zingeving, geloof en Kerk? . Als het levenseinde ondraaglijk wordt: laten komen wat komt? Of kiezen voor palliatieve sedatie? En wat te denken van euthanasie? Zijn ook dit goede onderwerpen voor spreekbeurten of gesprekken zingeving OKRA? Variaties op het thema van de tweede levenshelft. . De 10 geboden van het zinvol en gelukkig ouder worden. . Is er nog geluk tussen de pijn van het verleden en de angst voor wat komt? . Grootouders: tussen vreugde en zorgen om kinderen en kleinkinderen. . Is er een remedie tegen eenzaamheid? . Zingeving en religieus geloof bij senioren? . Leven is loslaten en afscheid nemen. Kan je het leren, loslaten? . Kunnen spreken over sterven en dood, het blijft moeilijk maar het werkt bevrijdend. . Het mooie verleden niet vergeten. De kracht van het herinneren.
- 13 -
. Blijf bij ons want het wordt avond. Helpt godsdienst bij het ouder worden? Of ben je beter met een pilletje? . Liefde en vriendschap in de tweede levenshelft. Gewenning of altijd nieuw? . Worden wij te traag? Of gaat de samenleving te snel? En hoe gaat dat dan samen? 9. Zingeving ‘in actie’. . Een createntoonstelling van senioren: tentoonstelling over dingen van betekenis. . Meedoen met briefschrijfactie Amnesty International rond de dag van de Mensenrechten. . Een theelichtjes-actie rond Lichtmis: zoals KAV een lichtje schenkt aan kinderen en hun jonge ouders zo kan OKRA al dan niet in samenwerking met Ziekenzorg een lichtje schenken aan mensen die eenzaam en ziek zijn, aan mensen die wijs zijn. Met een viering en pannenkoekenbijeenkomst. . OKRA verzamelt één keer per jaar namen van zieken en/of van hun familie om door te geven aan Ziekenzorg. . Geef een goeie stift of een vredesblokje aan je kleinkinderen. OKRA doet mee met Damiaan-actie, de actie Vredeseilanden en de lentecampagne van WS. . OKRA organiseert een gedichtennamiddag in het kader van Valentijn: senioren lezen voor uit eigen werk of uit eigen verzameling over het thema ‘liefde en vriendschap’.
- 14 -
VAN REGIO NAAR TREFPUNT Enkele uitdagende stellingen.
1. Een bijeenkomst met vertegenwoordigers uit elk plaatselijk Trefpunt/Bestuur is belangrijker dan een bijeenkomst met alleen geïnteresseerden.
2. Korte eenmalige samenkomsten zijn beter dan lange, oerdegelijke vormingssessies.
3. Voorbeelden, modellen, suggesties en materiaal met uitleg en uitgetest bij en door degenen die het dan zelf moeten doorgeven, dat is de beste vorming. Goede vorming is training.
4. Vanuit de Regio Trefpunten bezoeken, plaatselijk aanspreken en ondersteunen in de plaatselijke zingevingswerking, het is even belangrijk als regionaal vergaderen.
5. Een lijst met gegevens contactpersonen of doorgeeffiguren uit elk Trefpunt is de eerste voorwaarde voor een verdere goede regionale werking.
- 15 -
MET OKRA ZINGEVING UITBREKEN EN UITSTRALEN Doe het Pinksteren.
Wat denken jullie van deze suggesties? . Op de regionale website en op de eigen Trefpuntwebsite en/of website parochie en dekenaat….presenteren we ons met zingeving. . In welke streekbladen kunnen we iets over onze OKRA zingeving laten verschijnen? Zijn we al aanwezig in het parochieblad? . Wie kan en wil er over onze werking getuigen in de weekendvieringen van de parochie(s)? En wie kan wat reclame maken voor OKRA met zingeving? . Hebben we letterlijk een mooi visitekaartje van onze werking met contactgegevens? Met een mooie tekst? Met de aandacht voor zingeving, academie,… Een kaartje (of folder) dat we kunnen doorgeven aan vrienden, dat we kunnen achter laten bij mensen, dat we kunnen deponeren in kerkgebouwen, sociale plaatsen waar mensen komen,… Alle OKRA-leden krijgen enkele visitekaartjes ter beschikking. . Hoe werken we actief aan verjonging en vernieuwing van ons OKRABestuur? Als we een open activiteit voorzien om meteen reclame te maken voor onze werking en om alvast ook aan alle deelnemers ons visitekaartje mee te geven? . Kunnen we in onze straten en wijken een folder of OKRA-visitekaartje huis aan huis bezorgen op een of andere wijze? Rond Kerstmis of Goede Week en Pasen. Een wens, een mooie tekst, wat info, een contactadres,… Waarom kan een jeugdbeweging dat niet doen voor ons? Kunnen we het samen met Ziekenzorg doen of met KAV en KWB?
- 16 -
. Waarom jaarlijks of tweejaarlijks niet een open en informele OKRAvoorstellingavond met drankje voorzien waarin elk van de leden van OKRA één of een paar kennissen of vrienden meebrengt om eens te komen proeven van de werking of sfeer? Al dan niet met spreker. . Kunnen we eens een open namiddag organiseren en een goede spreker uitnodigen rond een actueel of belangrijk zingevingthema? Al dan niet samen met andere groepen uit parochie en/of gemeente? Met andere sociale organisaties uit het brede middenveld? . Kunnen we zelf of met andere verenigingen voor senioren en ouderenzorg samen een gemeentelijk moment voorzien van aandacht voor de plaats en rol van senioren in de samenleving? Elk met de eigen waarden en visie. Maar gemeenschappelijk met zorg voor de dezelfde doelgroep.
- 17 -
Er is een tijd om het oude los te laten en een tijd om het nieuwe toe te laten. Terugblik op een werkjaar dat ten einde loopt. Openingsgebed Gij, die met ons meegaat, als een aandachtige tochtgenoot. Kom en blik met ons terug op het voorbije jaar. Maak ons dankbaar voor al het goede dat was, voor al het mooie dat was. Geef ons ook scherp oog voor wat minder goed was en de durf om het vrij maar rustig uit te spreken. Toon elk van ons wat hij of zij zelf beter kan en beter moet en geef ons de moed om onszelf te vernieuwen en om onze OKRA werking meer af te stemmen op de noden en vragen van de nieuwe generaties senioren die op ons afkomen. Kom en inspireer ons. Lied: Niets is sterker dan de stilte. Stef Bos. Niets is sterker Dan de stilte Niets heeft zoveel kracht Als het zwijgen van de nacht Niets is sterker Dan de stilte Niets is sterker dan het woord Dat niemand hoort Er is vandaag weer zoveel gezegd Zoveel mensen op de wereld Hebben zoveel uitgelegd Gekanker op een ander Door die beterweters Maar die beterweters zouden beter moeten weten En vergeten wat ze weten, want... Niets is sterker Dan de stilte Niets heeft zoveel kracht - 18 -
Als het zwijgen van de nacht Niets is sterker Dan de stilte Niets is sterker dan het woord Dat niemand hoort Neem een voorschot op de dood Voel de stilte om je heen Wie de zwijgzaamheid verdragen kan Voelt zich nooit alleen Kom hier bij me, hou me vast En vraag niet wat ik voel Woorden zeggen veel te vaak Wat ik niet bedoel Niets is sterker Dan de stilte Niets heeft zoveel kracht Als het zwijgen van de nacht Niets is sterker Dan de stilte Niets is sterker dan het woord Dat niemand hoort Lezing: Prediker 3, 1-7 Voor alles wat gebeurt is er een uur, een tijd voor alles wat er is onder de hemel. Er is een tijd om te baren en een tijd om te sterven, een tijd om te planten en een tijd om te rooien. Er is een tijd om te doden en een tijd om te helen, een tijd om af te breken en een tijd om op te bouwen. Er is een tijd om te huilen en een tijd om te lachen, een tijd om te rouwen en een tijd om te dansen. Er is een tijd om te ontvlammen en een tijd om te verkillen, een tijd om te omhelzen en een tijd om af te weren. Er is een tijd om te zoeken en een tijd om te verliezen, een tijd om te bewaren - 19 -
en een tijd om weg te gooien. Er is een tijd om te scheuren en een tijd om te herstellen, een tijd om te zwijgen en een tijd om te spreken. Er is een tijd om lief te hebben en een tijd om te haten. Er is een tijd voor oorlog en er is een tijd voor vrede. Voorbeden. Geef onszelf en OKRA zaaiers die hun korrels niet tellen en die geloven in de nieuwe oogst, die ze nog niet zien. Laten we even bidden in de stilte van ons hart. Geef onszelf en OKRA gidsen die ons leren oude gestalten los te laten die niet moeten blijven bestaan, die ons de zegen laten voelen van nieuwe wegen en nieuwe vormen. Laten we even bidden in de stilte van ons hart. Geef ons genezers die vanuit het besef van eigen wonden en littekens kunnen helend nabij zijn bij mensen die terugblikken op het wel en wee van hun leven. Laten we even bidden in de stilte van ons hart. Geef ons en OKRA profeten die ons uitdagen en sturen naar een meer rechtvaardige samenleving. Laten we even bidden in de stilte van ons hart. Geef ons en OKRA zorgers die medemensenhun dragen, verdragen, ver dragen. Laten we even bidden in de stilte van ons hart. Geef ons en OKRA vrienden die met ons meegaan in de mooie en in de moeilijke dagen van ons leven en van sociale organisatie. Laten we even bidden in de stilte van ons hart.
- 20 -
Ruimte voor een persoonlijke terugblik. Een woord van dank of waardering, een woord van bezorgdheid, een hoop of wens, … Wie wenst en durft, kan kort iets zeggen. Slotgebed. Wij zijn eindige mensen. Onze tijd op aarde is beperkt. Het is ons verdriet. Het is ook een kans tot kwaliteit (kwalitijd). Dat we in ons eigen leven en onze plaatselijke OKRA werking tijdig mogen inzien waar het op aan komt. Dat we tussen een oud en nieuw werkjaar mogen zien waar de donkere plekken zitten, waar de blinken vlekken zijn, waar er een nieuw uitzicht, een nieuwe toekomst te zien is. Mag Jij, Licht uit Licht, onze wegen bijlichten. Opdat elk van ons voor zichzelf en wij samen in OKRA het belangrijke kunnen onderscheiden van het minder belangrijke. Dat elk zichzelf kan voorbijsteken in dienst van het algemeen belang. Dat elk van ons zich mag keren naar altijd weer een nieuwe seizoen, een nieuwe tijd. Want altijd begin Jij met ons iets nieuws. “Denk niet terug aan wat vroeger was, Sta niet stil bij het verleden. Nu laat Ik iets nieuws beginnen Nu zal het ontkiemen – let erop.” Jesaja 43, 18-19 Lied: Turn! Turn! Turn! (To Everything There Is A Season) Judy Collins. To every thing, turn, turn, turn There is a season, turn, turn, turn And a time to every Purpose under heaven
- 21 -
A A A A
time time time time
to to to to
be born, a time to die plant, a time to reap kill, a time to heal laugh, a time to weep
A time to build up A time to break down A time to dance, a time to mourn A time to cast away stones A time to gather stones together de.com/lyrics/j/jollins/turn_turn_turn_to_everything_there_ To every thing, turn, turn, turn There is a season and a time To every purpose under heaven A A A A
time time time time
of love, a time of hate of war, a time of peace you may embrace to refrain from embracing
A time to gain, a time to lose A time to rend, a time to sew A time for love, a time for hate A time of peace, I swear It's not too late To every thing, turn, turn, turn There is a season and a time To every purpose under heaven And a time to every Purpose under heaven
- 22 -
DOE HET WEER PINKSTEREN IN ONS
Openingslied Licht, ontloken aan het donker Licht ontloken aan her donker Licht gebroken uit de steen Licht waarachtig levensteken Werp uw waarheid om ons heen Licht geschapen, uitgesproken Licht dat straalt van Gods gelaat Licht uit licht, uit God geboren Groet ons als de dageraad Licht aan liefde aangestoken Licht dat door het donker brandt Licht, jij lieve lentebode Zet de nacht in vuur en vlam Licht verschenen uit den hoge Licht, gedompeld in de dood Licht, onstuitbaar, niet te doven Zegen ons met morgenrood Licht straal hier in onze ogen Licht breek uit in duizendvoud Licht kom ons met stralen tooien Ga ons voor van hand tot hand
Openingstekst Tussen Pasen en Pinksteren Onrecht ongedaan maken. Gestalte geven aan gerechtigheid. Het is moeilijker dan we soms plannen. Goede Vrijdag duurt langer dan we verhoopten. En toch. Stille Zaterdag bewerkt ommekeer in de geesten. - 23 -
Hier en daar schijnt het licht van een prille, nieuwe lente. Oude organisaties vernieuwen zich. Een nieuwe samenleving is in de maak. Het is de tijd van beloken Pasen. De weg naar Pinksteren? Dat is nog een lange weg. De wonden van gisteren genezen traag. De nieuwe tijd van gerechtigheid is nog onzeker en zwak. Maar zie: er gebeurt soms meer dan we konden voorzien. Nu en dan is er zoiets als een doorbraak: de tijd die wordt vervuld. De oude machten van verdrukking stuiken in elkaar. De durf om los te komen van angst is niet meer tegen te houden. Soms valt er vuur uit de hemel. Nieuwe vrijheid en nieuwe solidariteit banen zich een weg. Een nieuw wereldwijd verband van universele, sociale waarden wordt sterker. Een nieuwe cultuur van mededogen, zorg en behoedzaamheid ontluikt, broos maar onweerstaanbaar. Pinksteren nadert. Pinksteren? Zie toch rondom je: waar mensen elkaar hun mooiste zelf laten hervinden, waar groepen en bewegingen hun diepste identiteit en missie weer op het spoor komen, daar gaat het zichtbaar en hoorbaar Pinksteren. Kom, OKRA, zeker voor ons kan het Pinkstertijd worden. In de samenleving van morgen is er meer dan ooit een blijvende plaats en rol voor onze waarden, voor onze inspiratie. De nieuwe generaties senioren rekenen op ons. Wij hebben met OKRA onze eigen Pinksteren aan te bieden. Dat wij het mogen waarmaken. Dat het ons mag overkomen. Evangelietekst: Het Pinksterverhaal. Hand. 2, 1-13 Toen de dag van het Pinksterfeest aanbrak waren ze allen bij elkaar. Plotseling klonk er uit de hemel een geluid als van een hevige windvlaag, dat het huis waar ze zich bevonden geheel vulde. Er verschenen aan hen een soort vlammen, die zich als vuurtongen verspreidden en zich op ieder van hen neerzetten, en allen werden vervuld van de heilige Geest en begonnen op luide toon te spreken in vreemde talen, zoals hun door de - 24 -
Geest werd ingegeven. In Jeruzalem woonden destijds vrome Joden, die afkomstig waren uit ieder volk op aarde. Toen het geluid weerklonk, dromden ze samen en ze raakten geheel in verwarring omdat ieder de apostelen en de andere leerlingen in zijn eigen taal hoorde spreken. Ze waren buiten zichzelf van verbazing en zeiden: 'Het zijn toch allemaal Galileeërs die daar spreken? Hoe kan het dan dat wij hen allemaal in onze eigen moedertaal horen? Parten, Meden en Elamieten, inwoners van Mesopotamië, Judea en Kappadocië, mensen uit Pontus en Asia, Frygië en Pamfylië, Egypte en de omgeving van Cyrene in Libië, en ook Joden uit Rome die zich hier gevestigd hebben, Joden en proselieten, mensen uit Kreta en Arabië - wij allen horen hen in onze eigen taal spreken over Gods grote daden.' Verbijsterd en geheel van hun stuk gebracht vroegen ze aan elkaar: 'Wat heeft dit toch te betekenen?' Maar sommigen zeiden spottend: 'Ze zullen wel dronken zijn.' Laat het hier Pinksteren: een moment twee aan twee Geloofsbelijdenis: we willen Pinksterend leven GELOOFSBELIJDENIS Voorganger: In liefde en dankbaarheid buigen voor het Mysterie en de Waarheid en ons hart openen met aandacht voor wie en wat rondom ons leeft. Mensen zien als broeders en zusters en ze proberen te dragen zoals we zelf gedragen zouden willen worden. Allen: Zoals Jezus in het evangelie, zoals Franciscus in Jezus’ spoor, zo willen we geloven en leven. Voorganger: Verontwaardigd kunnen zijn, ons het onrecht en de onvrede van mensen en volkeren aantrekken. In overgave tevredenheid vinden en ongewapend op weg gaan. Vrede zoeken voor vriend en vijand.
- 25 -
Allen: Zoals Jezus in het evangelie, zoals Franciscus in Jezus’ spoor, zo willen we geloven en leven. Voorganger: Ons niets en niemand proberen toe te eigenen, met open handen leven, ontvankelijk voor wat ons geschonken wordt. Dienstbaar zijn, niemands slaaf worden, gehoor geven aan onze diepste innerlijke Stuwing. Allen: Zoals Jezus in het evangelie, zoals Franciscus in Jezus’ spoor, zo willen we geloven en leven. Voorganger: Belangeloos met de mensen omgaan, in ieder het licht zoeken. In vreugde en dankbaarheid ons leven beleven, in onze groet aan mensen ‘vrede en goedheid’. Allen: Zoals Jezus in het evangelie, zoals Franciscus in Jezus’ spoor, zo willen we geloven en leven. Slotgebed Om blijvend vuur bidden wij vuur in onze waarden vuur in onze woorden vuur in onze kwetsbaarheid vuur in onze weerbaarheid vuur in onze vriendschappen vuur in onze kleine kudde
- 26 -
mag het Pinksteren in ons zoals die eerste keer mogen wij iets van het Pinkstervuur brandend kunnen houden, tegen de zo vele onheilsberichten in vandaag om blijvend vuur bidden wij jpv Zending en zegen Zendingslied Laat elk talent beschikbaar zijn en ieder mens te vinden zijn om onrecht, oorlog, martelpijn met woord en daad te weren. Laat al wie in God gelooft en in zijn Rijk aan ons beloofd, met inzet van hart en hoofd zich tot de minste keren. Laat ieder deel van leven zijn van sterk tot zwak van groot tot klein. Laat ieder meester dienaar zijn verlegen om de vrede. Dat niemand in dit bestaan apart en eenzaam hoeft te staan dat allen met allen gaan met hart en lijf en leden. Laat alle kracht gebundeld zijn en liefde niet gekunsteld zijn, Om dwars door leugen, schone schijn, een wereld op te bouwen. Waar tweedracht en haat verstomt en recht niet langer wordt verkromd, zodat er een einde komt aan weegeroep en rouwen.
- 27 -
