MAGAZINE
ZERO KAP Krediet voor internationale solidariteit
Jaargang 1 nr 01
INVESTEREN MEER DAN MOEITE WAARD SAMENWERKING: EFFICIËNT EN EFFECTIEF ER GAAT WEL EENS WAT MIS GEEN CADEAUTJES GEVEN ZERO-KAP is microkredietverstrekker aan kleine ondernemers in ontwikkelingslanden
zero-kap
Zero-Kap Magazine is een uitgave van Zero-Kap: de microkredietverstrekker aan kleine ondernemers in ontwikkelingslanden MAGAZINE
ZERO KAP
Jaargang 1 nr 01
Krediet voor internationale solidariteit
colofon Zero-Kap Magazine is een uitgave van Zero-Kap Zero-Kap verleent renteloze microkredieten aan (groepen) mensen in ontwikkelingslanden die in structurele armoede verkeren en actief iets willen doen aan hun situatie. Deze ondernemende kredietvragers weten dat ze het geld mogen gebruiken voor hun plannen maar ook dat ze het terug moeten betalen. Zero-Kap werkt nauw samen met lokale vertegenwoordigers en organisaties, controleert de resultaten en bewaakt de terugbetalingen. Zero-Kap ontvangt haar middelen van mensen, bedrijven en organisaties in Nederland die hun geld beschikbaar stellen om de projecten te realiseren. Redactie Lillian Mulder-Lubega, Fenny Straat, Jan Willem Henfling Idee, tekst en productie Stratcom communicatie advies, Zeist Vormgeving en druk Betuwe Promedia, Buren Stichting Zero-Kap Postbus 274, 1400 AG Bussum T +31 (0) 35 69 36 232 E
[email protected] www.zero-kap.nl Donaties zijn welkom op: 3837.09.601
In dit (eerste) Zero-Kap-magazine vertellen we u met veel plezier waarom we zo enthousiast zijn over het werk van Zero-Kap. Al dertig jaar geven we krediet en vertrouwen aan mensen die dit verdienen. Mensen die nergens anders terecht kunnen omdat ze tot de allerarmsten behoren. We werken voor groepen mensen in ontwikkelingslanden die concrete plannen hebben om hun situatie te verbeteren. We lenen hen geld om dat mogelijk te maken. Geld dat ze, vaak met veel trots, terugbetalen. We doorbreken zo de spiraal van armoede die deze mensen gevangen houdt en we doorbreken de – vaak beklemmende – spiraal van afhankelijkheid.
ENTHOUSIAST
Zero-Kap is op een aantal punten uniek. Onze kredieten gaan naar groepen mensen in een beperkt aantal landen. Naar bijvoorbeeld collectieve woningbouwprojecten, coöperatieve fabrieken, landbouwcoöperaties en microfinancieringsinstituten. Een ander uniek punt is dat onze kredieten maximaal € 50.000 bedragen. We richten ons op groepen die (nog) te klein zijn voor de grote geldverstrekkers en de banken. Zero-Kap begon in 1989 als vermogensfonds dat een klein deel van het eigen vermogen belegde in risicovolle projecten in ontwikkelingslanden. Risico’s en kosten werden gedekt uit het rendement van de overige beleggingen. Naarmate de vraag naar steun groeide, ontwikkelde Zero-Kap zich tot een professionele organisatie. Fondsenwerving speelt inmiddels een belangrijke rol. Dat is ook nodig. We geven immers geen geld weg. We beoordelen aanvragers, verlenen kredieten en zorgen ervoor dat we het geleende geld terug ontvangen om het opnieuw in te kunnen zetten. Dit magazine vervangt gedeeltelijk ons traditionele jaarverslag. Dat bevindt zich nu in sobere vorm op onze website www.zero-kap.nl. We hopen dat we u met de inhoud van dit blad een goed beeld geven van ons werk en waarom wij zo enthousiast zijn. Jan Willem Henfling, Directeur Zero-Kap
Artikelen en foto’s of andere beeldelementen uit Zero-Kap Magazine mogen niet als papieren print of als electronisch document worden gebruikt of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van Zero-Kap.
JUIST ONDERNEMERS KUNNEN HELPEN Ruud Bakhuizen werd als directeur van een groot internationaal bedrijf geïnspireerd door de activiteiten van organisaties als Unicef in ontwikkelingslanden. Hij vond echter dat hij een aantal dingen zelf beter kon doen. Dat was de start van FEMI, een organisatie die in meer dan 10 landen in Azië en Afrika actief is. ,,Als bestuurder van FEMI vond ik dat ik met mijn kennis en ervaring Zero-Kap moest steunen. Ik doe dat nu als bestuurslid van Zero-Kap.”
Duurzaamheid In de wereld van kredietverlening zijn verschillende partijen actief. ,,De Hooge Raedt Groep heeft inmiddels een eigen microfinancieringsafdeling. Daar gaat om hogere bedragen per lening en om wat grotere bedrijven. FEMI vult de ideële kant in en Zero-Kap richt zich vooral op de echte onderkant van de samenleving. ,,Het belangrijkste is dat we mensen in ontwikkelingslanden helpen om onafhankelijk te worden. Het begint er mee dat mensen voluit achter hun project staan. Vervolgens kan een project pas worden afgesloten op het moment dat mensen zichzelf kunnen redden. Ook als dat betekent dat het project wat langer duurt dan gedacht. Het gaat om duurzaamheid en lange termijn. De mensen die we ondersteunen moeten uiteindelijk zelfstandig verder kunnen.”
Ruud Bakhuizen is eigenaar van Hooge Raedt Groep, oprichter van hulporganisatie FEMI (Foundation to Earth, Mankind through Inspiration and Initiative) en onder andere bestuurslid van Zero-Kap. Bakhuizen is sinds 1995 actief in derde wereld landen en weet waar hij over praat. ‘Het is de combinatie van idealen en de zakelijke kant die het succes maken.’
Vooral ondernemers kunnen veel doen. Hun adviezen kunnen helpen om een goed businessplan te maken. Ze kunnen helpen een bedrijf te organiseren. Ze kunnen uitleggen wat winst, terugbetalen en investeren betekent. Dat kost niet veel maar levert veel op.”
Juist ondernemers Vooral ondernemers kunnen een belangrijke rol spelen in ontwikkelingslanden, meent Bakhuizen. ,,Ondernemers zijn vaak te negatief over samenwerken met organisaties in ontwikkelingslanden. Ze denken te groot. Het is veel verstandiger om klein te beginnen en er persoonlijk bij betrokken te blijven.
Combinatie Volgens Bakhuizen is geld verstrekken belangrijk, maar niet het enige. ,,We moeten de mensen ook leren wat geld is, wat sparen is en waarom dat belangrijk is. We moeten uitleggen hoe het systeem werkt. We zijn daarom nu bezig om te zien hoe we kinderen
op scholen al kunnen leren wat geld sparen is. Het gaat vaak om heel basale kennis.” ,,De verschillen in de wereld zijn enorm groot. Veel organisaties doen allemaal wel iets goeds. Maar of die activiteiten allemaal het beste zijn, weet ik niet. Of het nu om grote of kleine kredieten gaat, ik vind dat het altijd een combinatie moet zijn van idealen en de zakelijke kant. Ondernemers weten vanuit hun eigen bedrijf wat dat betekent. Juist daarom kunnen zij zoveel bijdragen om mensen in ontwikkelingslanden te helpen zelfstandig een bestaan op te bouwen.”
Jaargang 1 – nr 01 ZERO-KAP - 03
VRAGEN OVER
Werkwijze
MICROKREDIET EEN KEURMERK OF NIET?
DE KRINGLOOP VAN ZERO-KAP In 2007 ontving Zero-Kap voor €150.000 aan donaties. Zero-Kap vroeg een aantal van haar donateurs waarom ze Zero-Kap ondersteunden. Het leverde een pluim op voor onze werkwijze. Onze donateurs hebben grote sympathie voor de formule van ZeroKap. We lenen het ontvangen geld uit aan mensen in een aantal ontwikkelingslanden. Met dat geld bouwen die mensen een bestaan op. Ze worden zelfstandig en onafhankelijk en betalen het geleende geld terug. Een deel van het terugbetaalde geld gebruikt Zero-Kap voor het financieren van haar organisatie en het bewaken en begeleiden van de projecten. Het grootste deel leent Zero-Kap opnieuw uit aan andere mensen in nieuwe projecten. Het keer op keer opnieuw gebruiken van het eenmalige gedoneerde geld spreekt onze donateurs het meeste aan. Het spreekt ook de ontvangers van het krediet aan: zij beseffen dat door terug te betalen wij weer anderen kunnen helpen.
Kleinschalig en directe band Een ander punt dat onze donateurs aanspreekt is de kleinschaligheid van onze organisatie en die van onze projecten. We blijven heel direct betrokken bij de projecten. Controleren, begeleiden en ondersteunen bij knelpunten zijn trefwoorden. Een derde positief punt voor onze donateurs is dat Zero-Kap zich richt op groepen mensen die niet door de grote, meer bekend, hulpverlenende organisaties worden bediend. Bijvoorbeeld omdat ze (nog) te klein zijn. Tenslotte waarderen onze donateurs dat zij, via Zero-Kap, een directe band ervaren met de mensen die we helpen aan een krediet. 04 - ZERO-KAP Jaargang 1 – nr 01
Binnen Zero-Kap hebben we regelmatig gesproken over het wel of niet aanvragen van het CBF Keurmerk. Tot nu toe heeft ZeroKap het keurmerk niet aangevraagd. Aan het CBF Keurmerk zijn kosten verbonden. Ze zijn afhankelijk van de grootte van de organisatie en kunnen oplopen tot enkele duizenden euro’s per jaar. Het CBF Keurmerk zegt vooral iets over de relatie tussen kosten en opbrengsten. Dit is om de geldgever de zekerheid te geven dat het geld voor een groot deel aan het doel wordt besteed en niet aan de kosten van de organisatie. Daarop wordt regelmatig gecontroleerd.
Volgens CBF eisen
Zero-Kap heeft de organisatie aangepast aan alle eisen die het CBF stelt. Daarnaast hebben we onze accountant drie jaar geleden al gevraagd om de jaarrekening ook steeds te toetsen aan de CBF voorwaarden. Zero-Kap is een kleine organisatie. Ons geld willen we besteden aan ons doel, het verlenen van kleine kredieten. Daarin zijn we uniek. Tegelijk willen we zo verantwoord mogelijk opereren. We zijn klaar voor het aanvragen van het CBG keurmerk, maar vragen het certificaat nog niet aan.
MENSEN WORDEN ZELFSTANDIG EN ONAFHANKELIJK
Wel of niet goed
BEOORDELEN PROJECTEN Het bestuur van Zero-Kap hanteert een lijst met landen waar onze organisatie actief wil en kan zijn. Het zijn landen waar we een goede lokale partner hebben die namens Zero-Kap toezicht kan uitvoeren op het project. De aanvrager moet in de gelegenheid zijn om het geld legaal terug te betalen. In veel ontwikkelingslanden is dit niet mogelijk.
‘One man one vote’ Zero-Kap heeft als uitgangspunt bij het verstrekken van haar kredieten dat dit ten goede
Zero-Kap
moet komen aan een groep en niet aan één individu of één familie. We werken daarom graag samen met coöperaties, collectieve bedrijven of dorpsgemeenschappen. Dat is niet altijd gemakkelijk te realiseren, want wet- en regelgeving is niet overal zoals wij hier gewend zijn. Wezenlijk is dat de uiteindelijke ontvangers van de lening medezeggenschap hebben over de investeringen en de verdeling van de opbrengsten. Volgens het principe ‘one man one vote’. Soms lukt dit ook niet helemaal. Bijvoorbeeld omdat de mensen nog te weinig ontwikkeld zijn. We volstaan dan met de toezegging van onze lokale samenwerkingspartner om extra aandacht te geven aan het opvoeden ontvangt veel aanvragen om een krediet beschikbaar tot mondigheid.
te stellen. Deze aanvragen worden op een groot aantal vaste
Vertrouwen in aanvrager
Een ander belangrijk punt is het ingediende oncriteria beoordeeld. Deze aanpak heeft maar één doel: zorgen dernemingsplan. Het inkomen van de groep moet zo zijn dat het krediet kan worden tedat projecten een goede kans van slagen hebben. rugbetaald zonder afbreuk te doen aan de primaire levensbehoeften zoals eten, school en kleding. De aanvrager moet aangeven dat hij/zij begrijpt welke risico’s en welke verplichtingen er zijn. Een extra ZeroKap criterium is dat de aanvrager geen gewoon lokaal bankkrediet kan krijgen. Bijvoorbeeld door gebrek aan onderpand of omdat de gevraagde rente te hoog is. Zero-Kap vraagt ook altijd een garantie of op andere wijze aanbevelingen van een andere organisatie of persoon, zodat duidelijk is dat een derde partij vertrouwen heeft in de aanvrager.
Economisch en sociaal Tenslotte vinden we het van belang dat het krediet een duurzaam, positief effect heeft op een groep. Zowel economische als sociaal. Mensen moeten zelf hun zaak leren sturen en besturen. Ze moeten zelf controleren of hun leiders goed werk leveren. Daarnaast moeten ze maatregelen kunnen nemen om te corrigeren als dat niet het geval is. De Zero-Kap projectbeoordeling is in de afgelopen 30 jaar een goede methode gebleken.
DE ZERO-KAP PROJECTBEOORDELING IS IN DE AFGELOPEN 30 JAAR EEN GOEDE
METHODE GEBLEKEN
Jaargang 1 – nr 01 ZERO-KAP - 05
Addie Koster – monitor in India “DE VOORDELEN VAN EEN KREDIET KOMEN VAAK HELE GROEPEN MENSEN TEN GOEDE”
“MONITORING NODIG VOOR GOED RESULTAAT” ‘Hoe realiseren we dat het door ons beschikbaar gestelde geld goed wordt besteed?’ Het is een van de vragen waarvoor Zero-Kap zich steeds gesteld ziet.
In India is veel rijkdom. Maar volgens Koster kunnen grote groepen daar alleen maar van afstand naar kijken. ”Zelf blijven zij in grote armoede leven. Met kleine kredieten en ondersteuning kunnen ze deze situatie veranderen. De voordelen van een krediet komen vaak hele groepen mensen ten goede.”
Niet vrijblijvend Het werk van een monitor, zoals Addie Koster, is niet altijd gemakkelijk. ,,De communicatie is niet altijd gemakkelijk en bij sommige projecten ben je soms toch onzeker. Wat moet je rapporteren, wat kan je adviseren? Even afstemmen met een andere collega in het veld gaat niet,” aldus Koster. Toch vindt ze het systeem van monitoring goed. ,,Een microkrediet is niet vrijblijvend. Het feit dat je komt kijken of een project volgens plan verloopt, blijkt te werken. Monitoring is nodig voor een goed resultaat. Net als de eigen verantwoordelijkheid die de kredietvrager draagt. Die zorgt voor een groot enthousiasme. Het is meer dan geweldig te zien dat met microkredieten zoals van Zero-Kap zoveel vrouwen hun eigen bestaan kunnen verbeteren en meedoen in de maatschappij.”
Wat doet een monitor? Addie Koster is verloskundige en verpleegkundige. Ze wordt regelmatig uitgezonden naar landen in Azië en Afrika. In het zuiden van India heeft Addie een tweede huis gevonden. Daar volgt ze voor Zero-Kap drie projecten (Shepherd, Preed, Odam) in Zuid India. Addie Koster: ,,Op het platteland van Zuid India wonen veel vrouwen die het potentieel hebben een bedrijfje op te zetten. Ze hebben alleen de middelen niet en krijgen geen medewerking van de lokale banken. Met microkredieten zoals van Zero-Kap worden grote aantal vrouwen ondersteund om zelf geld te gaan verdienen en daarmee hun kinderen naar school te laten gaan. Ze gaan zichzelf waarderen en gaan meetellen in de samenleving.”
06 - ZERO-KAP Jaargang 1 – nr 01
Zero-Kap heeft in een land waar ze actief is, tenminste één onafhankelijke monitor. De monitor heeft geen enkele directe financiële rol en heeft dus ook niet de verantwoordelijkheid voor het terugbetalen van de lening. De monitor ziet vooraf toe of de aanvrager kredietwaardig en serieus is. Als het project eenmaal loopt, wordt gekeken of wat wordt gerapporteerd ook echt wordt uitgevoerd. Een monitor heeft ook een signalerende rol. Bijvoorbeeld door het doorgeven van veranderingen in de organisatie, de omgeving of in het land, die de toekomstige ontwikkelingen van het project kunnen beïnvloeden.
DE GROEISTUIPEN VAN MICROFINANCIERING
Vrijwel iedereen is het eens: microfinanciering is een goed instrument om miljoenen armen te helpen een bestaan op te bouwen. Het succes is vooral te danken aan het niet van bovenaf opleggen van oplossingen maar aan het ondersteunen van mensen die zelf hun kansen grijpen..
zorgt ervoor dat het systeem onder druk komt te staan. Niet alle instellingen en medewerkers gaan zorgvuldig om met het proces van lenen en aflossen, of met de kredietvragers. Met als gevolg dat projecten in de knel kunnen komen en – onterecht - een negatief beeld ontstaat rond microfinanciering.
Succesvol Het verstrekken van kleine en microkredieten lijkt eenvoudig: geld geven en terug laten betalen. Zero-Kap doet dit al sinds 1989. Sinds 1997 lijkt microfinanciering een hype te worden. De successen zijn er, maar nieuwe valkuilen dienen zich aan.
Zero-Kap verleent al sinds 1989 kleine kredieten. In de loop van de jaren is veel ervaring opgebouwd om projecten succesvol te laten verlopen.
Onder druk
Veel projecten gaan goed en verlopen succesvol. In de afgelopen 10 jaar is de situatie rond microkredieten sterk veranderd. In bepaalde landen worden allerlei instellingen voor microfinanciering opgericht. Mensen proberen met de verkregen kredieten een broodwinning en een geregeld bestaan op te bouwen. Begrijpelijk, maar het
Anno 2008 wordt nog maar tien procent van de behoefte aan microkredieten ingevuld. Voor Zero-Kap is dat alle reden om door te blijven gaan. Het is belangrijk dat internationaal goede kwaliteitsstandaarden worden ontwikkeld. Ook goede toezichthoudende instanties zijn noodzakelijk. Tenslotte kan meer samenwerking verzekeren dat onnodige risico’s worden voorkomen. Dit laatste punt zal ongetwijfeld nog een flink aantal jaren duren. Na dertig jaar microfinanciering is Zero-Kap ervan overtuigd dat deze vorm van ontwikkelingshulp mensen die in structurele armoede leven, duurzaam kan helpen een zelfstandig bestaan op te bouwen. Dat we daarbij nieuwe situaties en uitdagingen tegenkomen, betekent dat we daarvoor oplossingen zullen vinden. Groeistuipen horen bij het proces. Intussen gaat Zero-Kap verder met het realiseren van succesvolle projecten. Jaargang 1 – nr 01 ZERO-KAP - 07
ZERO-KAP KREDIET IN KONGO Jean Bosco Kwabene is directeur van ASMAR. ASMAR is de lokale partner van Zero-Kap in Oost Kongo. De samenwerking heeft geleid tot succes. Ondanks de onzekere politieke en economische situatie.
Het oosten van Kongo (voormalig Zaïre) is de laatste jaren vaak geteisterd door bendes die in de naweeën van de burgeroorlog in Burundi ontstonden. Het land is daardoor bezaaid met vluchtelingenkampen die worden bewoond door mensen uit Rwanda, Burundi en Kongo. Ondanks deze situatie begint de lokale economie zich langzaam te herstellen. De land- en tuinbouw is begonnen aan een wedergeboorte en de visserij op het Tanganyikameer draagt bij aan de kwaliteit van het voedsel, dat beschikbaar is voor de mensen in dat gebied. Met als gevolg dat de totale voedselkwaliteit voor de mensen in het gebied toeneemt.
Microkrediet van 116 euro
ASMAR is een lokale hulporganisatie die economische en scholingsprojecten en initiatieven ondersteunt. Ze maakt daarbij onder andere gebruik van een microkredietschema. Directeur Jean Bosco Kwabene: ,,We zijn dankbaar
voor de kredieten maar zijn ook bezorgd over de mogelijkheden van terugbetalen door de nog onzekere politieke en economische situatie.” Via het microkrediet van Zero-Kap van 37.5000 euro ontvingen 176 vrouwen een krediet van, omgerekend, 116 euro. Het resterende bedrag is besteed aan cursussen voor de vrouwen en voor vissers. Jean Bosco Kwabene: ,,We zien graag dat de vissers duurzaam vissen en dat ze leren dat de natuur waar ze van leven, onuitputtelijk is als je verstandig vist. De vrouwen konden met het geld en hun opleiding de productie van bewerkte vis (gezouten, gedroogd en gerookt) vergroten en daardoor beter voorzien in de behoeften van hun gezinnen.”
MENSEN ONDERSTEUNEN DOOR DINGEN MOGELIJK TE MAKEN EN GELEGENHEID TE BIEDEN
08 - ZERO-KAP Jaargang 1 – nr 01
Eduardo Lavalle is ingenieur en heeft 22 jaar ervaring in het bedrijfleven in algemeen management, inkoop, investeringsprojecten en personeelszaken. In 1996 richtte hij samen met twee vrienden de ontwikkelingsorganisatie APRODES op om zijn kennis en ervaring te kunnen delen met de de boeren in de centrale Andes valleien.
Zero-Kap in Peru
GEEN CADEAUTJES GEVEN Aprodes is een organisatie met een ondernemerscultuur. Het is merkbaar aan de lange termijn doelen die de organisatie zichzelf stelt op het gebied van economie, sociaal en milieu. Lavalle: ,,We werken aan het verbeteren van economische omstandigheden op basis van realisme. Daarom willen we ook geen donaties. Die helpen alleen in zeer extreme situaties. Elk mens heeft capaciteiten en die willen we ondersteunen en versterken door dingen mogelijk te maken en gelegenheid te bieden. Niet door cadeautjes te geven.”
Onderwijs vóór economie Een ander belangrijk doel is volgens Lavalle het aanbieden en verbeteren van onderwijs. ,,Onderwijs is de basis van elke ontwikkeling. Onderwijs is de belangrijkste pilaar van een ontwikkelingsproces. Het komt vóór economie. We besteden veel aandacht aan het professioneel èn persoonlijk ontwikkelen van mensen. Daar ligt voor ons nog een grote taak.”
De economie in Peru is de afgelopen jaren gegroeid. Ze komt vooral tot stand door mijnbouw en constructieactiviteiten. Ook de toenemende buitenlandse vraag naar landbouwproducten draagt bij. Lavalle: De voordelen van die ontwikkeling komen niet terecht bij de mensen die het minst profiteren van recente ontwikkelingen en de groei harder nodig hebben. Dit komt doordat overheidsgelden niet adequaat worden benut en in het binnenland van Peru geen aandacht is voor economische activiteiten en basisvoorzieningen zoals water, elektriciteit en wegen niet beschikbaar zijn. Deze groepen of gebieden worden in de wedloop om het grote geld gemakshalve vergeten.
Hulp aan 300 boeren In Peru zijn veel kleine ondernemingen die behoefte hebben aan financiering van hun activiteiten en plannen, meent Aprodes. Er is vraag naar kennis en ervaring op het gebied van bedrijfskunde en management. Deze bedrijven hebben geen toegang tot deze informatie. Evenmin hebben ze toegang tot de financiële systemen om investeringen te kunnen doen, ontbreken. Juist in deze situatie kunnen kleine en microkredieten, zoals van Zero-Kap, helpen. Dankzij de financiering van Zero-Kap heeft Aprodes 300 arme boeren kunnen helpen in Chanchamayo bij hun aankoop van kunstmest. Daardoor verhoogden ze de productie, boekten ze gunstiger resultaten en verwierven ze een beter inkomen. Volgens Lavalle is het belangrijk dat de bestaande projecten nu eerst worden geconsolideerd voordat nieuwe projecten worden opgestart. Ook hier kan Zero-Kap straks weer bijdragen aan leveren.
VEEL KLEINE ONDERNEMERS HEBBEN BEHOEFTE AAN FINANCIERING MAAR DOOR HUN SITUATIE DAAR GEEN TOEGANG TOE Jaargang 1 – nr 01 ZERO-KAP - 09
SAMENWERKING: EFFICIËNT EN EFFECTIEF Zero-Kap stelt kleine en microkredieten beschikbaar voor projecten in ontwikkelingslanden. Zero-Kap is een kleine organisatie, die relatief kleine bedragen uitleent. Voor deze relatief kleine projecten en bedragen loont het niet om de projecten ter plaatse te volgen of te begeleiden. Het beleid van Zero-Kap is het geld te besteden aan de projecten en het werk zo efficiënt en effectief mogelijk uit te voeren. Het is de reden waarom Zero-Kap altijd samenwerkt met lokale organisaties die de situatie ter plaatse goed kennen. Organisaties waar Zero-Kap bijvoorbeeld al jaren mee samenwerkt zijn Melania in Indonesié, ACEA in Burkina Fasso en APRODES in Peru.
Zero-Kap verleent kredieten aan kleine groepen ondernemers of coöperatieve bedrijven in ontwikkelingslanden. Daarmee helpt Zero-Kap hen om te investeren. Bijvoorbeeld in bedrijfsruimte of in huizen voor werknemers. Zero-Kap werkt daarbij nauw samen met tal van organisaties.
Krediet voor projectonderdeel Zero-Kap werkt ook samen met organisaties in Nederland. Soms gaat het om een kleine organisaties met specifieke kennis en contacten in een bepaald land. Een voorbeeld is SDA in Meerssen. SDA is de tussenpersoon en monitor voor drie succesvolle projecten in Burkina Faso. Ook komt het voor dat Zero-Kap partner is van grotere organisaties zoals Cordaid, Oikocredit en Intervolve. Dan gaat het vaak om grotere hulpprojecten waarvan Zero-Kap het krediet voor een projectonderdeel voor haar rekening neemt. Een voorbeeld is het Haven Hills woningbouwproject in East London in Zuid Afrika. Het krediet van Zero-Kap werd benut om te investeren in de sociale veiligheid van het complex en om opleidingen te verzorgen voor de bouwers en de bewakers van het complex.
Succesvolle werkwijze Het derde type samenwerkingsverband is dat met PUM, een organisatie die onder auspiciën van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, senior experts uitzendt om bedrijven te adviseren. Zero-Kap verleent in
10 - ZERO-KAP Jaargang 1 – nr 01
die gevallen bijvoorbeeld het krediet voor noodzakelijke investeringen. Voorbeelden zijn de kredieten aan Griya, een meubelfabriek bij Yokjakarta en PPR een plastic recycling bedrijf op Aceh, beide in Indonesië. Dankzij de samenwerkingsverbanden kan Zero-Kap gebruik maken van lokale en internationale kennis en ervaring. Dat voorkomt dat we steeds zelf het wiel moeten uitvinden. Zero-Kap stelt hoge eisen aan de partners. We beoordelen en evalueren bij alle projecten en kredieten de rol, het functioneren en de effectiviteit van de betrokken partner. Deze werkwijze is in de loop van de jaren succesvol gebleken.
SOMS GAAT ER WEL EENS IETS MIS… Niet altijd verloopt een Zero-Kap project volgens plan. Zoals eind 2008 gebeurde met een project op het eiland Nias, ten westen van Sumatra en ter hoogte van Aceh in Indonesië. Zero-Kap verleende in 2007 een krediet van € 42.000 aan een jonge coöperatie van varkensboeren: Yabuso. Voortvarend werden moderne stallen gebouwd. Als gevolg van regenbuien en aardverschuivingen liepen de kosten hoger op dan verwacht en werd de bouw vertraagd. Desondanks werden de stallen begin 2008 bevolkt door zeugen die deden wat van ze werd verwacht: biggen werpen. De verkoop van de gemeste biggen zou goed zijn voor het terugbetalen van de eerste termijn. En toen ging er iets mis. We kennen niet alle details, maar het hoofd van een naburig dorp is een concurrerende varkensboer en een machtig man. Deze man kreeg ruzie met Akila Wau, de leider van ons project. Akila en zijn tweede man eindigden in de gevangenis zonder aanklacht. Met als gevolg dat de eerste betaling is uitgesteld. Zero-Kap probeert in een dergelijke situatie via andere kanalen contact te leggen en daarmee zicht op de situatie te krijgen.
Fiscale aftrekpost
Help ons helpen Een donatie aan een goed doel heeft vaak nog een tweede leuke kant: het is aftrekbaar van de inkomsten- of vennootschapsbelasting. Het moet dan gaan om een gift aan een ANBI instelling (ANBI: Algemeen Nut Beogende Instelling). Voorbeelden zijn kerken, wetenschappelijke instellingen of goede doelen, zoals ZeroKap (fiscaal nummer 0079 84 303; ANBI sinds 20 juli 2007). Via de website www.belastingdienst.nl of de belastingtelefoon 0800 – 0543 worden uw vragen beantwoord.
Wilt u ons direct helpen helpen? Donaties zijn meer dan welkom op rekening nummer 3837.09.601 t.n.v. Zero-Kap, Bussum. Een éénmalige of jaarlijkse machtiging kunt u schriftelijk of via onze website (www.zero-kap.nl) doorgeven.
Zero-Kap in cijfers Tot nu toe lag het accent van Zero-Kap op de veiligheid van haar middelen door te beleggen in fondsen van Nederlandse banken. Dit beleid verschuift geleidelijk naar het investeren in meer (risicovolle) participaties in projecten in ontwikkelingslanden.
Eigen vermogen Waarde van beleggingen in NL en op bankrekeningen Waarde leningen aan projecten in ontwikkelingslanden Aantal actieve projecten
2007 904.424 724.949
2006 821.069 880.176
2005 810.359 875.317
2004 821.478 905.797
401.108
166,215
169.400
131.481
24
16
18
17
Een greep uit het jaarverslag
De baten en lasten van 2007 laten zien dat giften voor Zero-Kap een belangrijke bron van inkomsten zijn. In 2007 ging het om € 145.920,–. De inkomsten uit dividenden bedroegen € 14.776,–. De uitgaven van Zero-Kap zijn beperkt. Voor algemene en bestuurskosten werd in 2007 € 9.436,– uitgegeven. Aan communicatie en fondsenwerving werd € 21.591,– besteed. De kosten voor het Secretariaat en de administratie bedroegen € 15.000. Het resultaat voor 2007 is vastgesteld op € 83.355,–. Over 2008 verwacht Zero-Kap een minder goed resultaat als gevolg van daling van beurskoersen, achterblijven van donaties en het vormen van voorzieningen op leningen. Zero-Kap publiceert haar jaarcijfers in het jaarverslag dat in te zien is op haar website www.zero-kap.nl Jaargang 1 – nr 01 ZERO-KAP - 11
INVESTEREN MEER DAN MOEITE WAARD Het doel van Zero-Kap is om geld dat wij van donateurs ontvangen, beschikbaar te stellen voor het verlenen van kredieten aan kleine projecten in de derde wereld. Kredietverlening is een tijdrovend en arbeidsintensief project. Het recyclen van geld kost meer tijd (en dus geld) dan het geld eenmalig weggeven. project moet realistisch zijn en moet gebaseerd zijn op een goed plan. Daarnaast willen we het project en de ontwikkelingen goed kunnen volgen en als dat nodig is de kredietvragers tijdig helpen als knelpunten ontstaan. Het gaat er immers om dat projecten slagen. Het voorbereiden van een project kost veel tijd. Evenals het inzetten van begeleiders en adviseurs ter plaatse. Verder houden we op basis van rapportages nauwkeurig de ontwikkelingen en financiële stand van zaken bij. Al met al een tijdrovend en arbeidsintensief proces.
Zero-Kap geeft haar financiële middelen niet weg. Onze organisatie heeft voor een andere werkwijze gekozen. We stellen geld beschikbaar via relatief kleine kredieten die we voor een beperkte tijd uitlenen. Het geld wordt in de loop van de afgesproken periode terugbetaald aan Zero-Kap, waarna we het opnieuw inzetten voor andere projecten. Projecten moeten slagen In 2007 gaf Zero-Kap € 235.000 aan microkredieten uit voor een tiental projecten. De kredieten werden niet zomaar verleend. Een
zero-kap
Extra investering Toch vinden we bij Zero-Kap dat deze werkwijze grote voordelen heeft. Het is de kern van onze filosofie. De mensen in de derde wereld hebben zelf de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het project, de financiering en de terugbetaling van de lening. De ervaring heeft geleerd dat ook zij het heel belangrijk vinden dat het project slaagt. Ze zijn trots op als het geleende geld terug wordt betaald. De kredietvragers beseffen dat ze door terug te betalen andere mensen de mogelijkheid bieden een krediet te verkrijgen. Zero-Kap vindt dat dit leerproces en deze werkwijze een extra investering waard is. Wij denken dat dit een juiste aanpak is: mensen in de derde wereld die in structurele armoede leven, op weg helpen bij het opbouwen van een beter bestaan. Zíj doen het en samen met onze donateurs maken wij het mogelijk.
Zero-Kap Magazine is een uitgave van Zero-Kap: de microkredietverstrekker aan kleine ondernemers in ontwikkelingslanden
