werk.nl uwv.nl wajongwerkt.nl
Meer dan de moeite waard Mensen uit de Wajong in dienst bij uw bedrijf
Meer weten? Wilt u meer weten over het in dienst nemen van iemand uit de Wajong of heeft u vragen? Bel dan UWV Telefoon Werkgevers 0900 – 92 95 (Kijk voor de kosten van dit telefoonnummer op uwv.nl/bellen). Als u belt, houd dan uw loonheffingen-nummer bij de hand. Wij kunnen u dan beter van dienst zijn.
UWV December 2013 Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. WB110 15693 12-13
Inhoud Meer dan de moeite waard Waar ziet u mogelijkheden voor mensen met een ziekte of handicap? Welke voordelen biedt UWV? Wat kan helpen om het werken makkelijker te maken? Hoe komt u in contact met geschikte Wajongers? Waar moet u als werkgever rekening mee houden?
Werken aan perspectief Werken is belangrijk, voor uzelf en voor de maatschappij. UWV helpt u om werk te vinden en te houden. Is werken niet mogelijk, dan zorgen wij voor tijdelijk inkomen. Dit doen wij op basis van de WW, WIA, WAO, Wajong, WAZ, WAZO en Ziektewet.
2 4 6 9 12 14
Meer dan de moeite waard Heeft u het wel eens overwogen: iemand met een handicap een kans geven in uw bedrijf? Of heeft u ervaring met werknemers met een ziekte of handicap? Dan kent u de afwegingen die daarbij horen. Aan de ene kant de extra moeite die het u kost en de noodzaak van goede begeleiding. Aan de andere kant de wens om met uw bedrijf verschil te maken, de positieve uitstraling op uw andere medewerkers en op uw klanten die maatschappelijk verantwoord ondernemen weten te waarderen.
Wilt u met iemand uit de Wajong in zee gaan, dan kan UWV u in contact brengen met geschikte kandidaten. Bovendien heeft UWV verschillende middelen in handen om de match met uw nieuwe werknemer tot een succes te maken. Premiekortingen, subsidieregelingen, de no-riskpolis bij ziekte en de mogelijkheid van proefplaatsing kunnen de risico’s voor u als ondernemer beperken. Deze brochure vertelt u er meer over en laat u aan de hand van voorbeelden zien hoe het in de praktijk werkt bij andere werkgevers.
We geven toe: werkzoekenden met een ziekte of handicap stellen werkgevers best voor een lastige keuze. Maar dat verandert als u zich meer verdiept in de mensen om wie het eigenlijk gaat: de Wajongers zelf. Ze zijn vaak enorm gemotiveerd in hun werk en inspireren hun omgeving. De meeste werkgevers die een Wajonger in dienst hebben genomen, vinden achteraf dan ook dat het meer dan de moeite waard is.
2
3
Waar ziet u mogelijkheden voor mensen met een ziekte of handicap? Wajongers zijn heel verschillend. Wat betreft leeftijd, opleidingsniveau én handicap of aandoening. Zo zijn er Wajongers van 18 jaar, maar ook mensen die de 50 zijn gepasseerd. Ook hun opleidingsniveau loopt uiteen van praktijkopleidingen of speciaal voortgezet onderwijs tot mbo, hbo of universiteit. Zij kunnen een psychische aandoening of een licht verstandelijke handicap hebben, maar er zijn ook Wajongers met uiteenlopende lichamelijke aandoeningen.
“Remert kent zijn eigen beperkingen. Dat vind ik zo goed van ’m.” Rob Hilarius, gemeente Hengelo Op de afdeling Vergunningen van de gemeente Hengelo is hij een gewaardeerde collega. Hij is open en eerlijk over zijn beperkingen, dus weten ze daar wat ze aan hem hebben. Remert Schulte heeft een ontwikkelingsstoornis (PDD-NOS) en heeft daarom structuur nodig in zijn werk. Maar met een daarop afgestemd, intern takenpakket functioneert hij uitstekend. Zoals zijn werkgever Rob Hilarius zegt: “Remert heeft een prima stel hersens, hij is uitstekend op de pc en hij vraagt het gewoon als hij iets niet weet. Daar komt nog bij dat hij openstaat voor feedback, al is dat niet altijd leuk voor hem. Remert is gewoon een heel prettige collega om mee te werken. Als zijn huidige contract in het voorjaar afloopt, krijgt hij van ons dan ook een vast contract.”
Het gaat dus om een heel diverse groep mensen. Daarom is er maatwerk nodig om de geschikte kandidaat voor u te selecteren en ervoor te zorgen dat die goed kan functioneren binnen uw bedrijf. UWV kan u daarbij adviseren. We bekijken samen met u wat de mogelijkheden binnen uw bedrijf zijn en stellen een bedrijfsadvies voor u op met bijvoorbeeld de volgende punten: • Waar zou iemand uit de Wajong goed inzetbaar zijn in uw bedrijf? • Zijn er functies die je eenvoudig geschikt kunt maken voor iemand uit de Wajong? • Welke kandidaten kan UWV voor u selecteren? • Waar moet u bij specifieke ziektes of handicaps rekening mee houden als werkgever? Bijvoorbeeld het vermijden van stress of het geven van gestructureerde opdrachten of extra begeleiding. Mensen uit de Wajong die op grond van zo’n bedrijfsadvies met zorg bij bedrijven zijn geplaatst, blijken vaak goede en waardevolle werknemers te zijn. Door hun toewijding en doorzettingsvermogen brengen ze extra kwaliteiten met zich mee. Bovendien blijkt uit onderzoek dat Wajongers gemotiveerd en loyaal zijn. Zij willen graag een kans krijgen om zich te bewijzen en hun talenten te benutten.
4
5
Welke voordelen biedt UWV? Als u iemand uit de Wajong in dienst neemt, is er een aantal financiële voordelen en subsidiemogelijkheden. UWV neemt bijvoorbeeld kosten over als uw werknemer ziek wordt en u kunt ook premiekorting krijgen. Hieronder staan de belangrijkste voordelen op een rij. Kijk voor uitgebreide informatie over de gunstige financiële regelingen ook op www.wajongwerkt.nl en uwv.nl.
Proefplaatsing
Langere proefplaatsing
Wilt u een nieuwe werknemer aannemen, maar twijfelt u of hij het werk aankan? En krijgt deze werknemer een uitkering van UWV? Dan kunt u met een proefplaatsing twee maanden lang kijken hoe de werknemer het doet. De werknemer houdt in deze periode zijn uitkering en u hoeft dan geen loon te betalen. De periode is gelijk aan de gewone proeftijd en is bijna altijd voldoende om te beoordelen of de werknemer geschikt is. UWV verwacht dan wel van u dat u deze werknemer na de proefplaatsing voor minimaal zes maanden in dienst neemt.
Denkt u dat een proefplaatsing van twee maanden te kort is? Dan kunt u op het aanvraagformulier aangeven waarom u meer tijd nodig heeft om de werknemer te beoordelen. Dit moet u zeer uitgebreid toelichten. Wij beoordelen dan of een langere proefplaatsing nodig is en hoelang die mag duren. De maximale periode van een proefplaatsing is zes maanden. Bij onze beoordeling kijken wij naar de persoonlijke situatie van de werknemer. Waarom heeft hij meer tijd nodig om te laten zien dat hij
geschikt is voor het werk? Is het in het belang van zijn re-integratie? Hoe ingewikkeld is het werk voor deze werknemer? Ook hangt het af van de ernst van zijn ziekte of handicap. Heeft de werknemer een WW-uitkering? Dan is een proefplaatsing van twee maanden bijna nooit te kort. Hieronder ziet u voorbeelden van situaties waarin wij wel en niet toestemming geven voor een langere proefplaatsing. Voorbeeld: geen langere periode Is de inwerkperiode voor de functie standaard langer dan twee maanden? Dan geven wij geen toestemming voor een langere proefplaatsing. Want in dit geval komt het niet door de kandidaat, maar door de functie dat hij meer tijd nodig heeft om te laten zien of hij geschikt is. Dit behoort tot het bedrijfsrisico. Een proefplaatsing van
twee maanden is dan voldoende om te beoordelen of de werknemer in principe geschikt is voor de functie. Voorbeeld: wel een langere periode Kan een werknemer vanwege zijn beperking maar 1 dag per week werken? Dan geven wij wel toestemming voor een langere proefplaatsing. Want twee maanden is in dit geval te kort om te beoordelen of de werknemer geschikt is.
Aanvraag proefplaatsing U vraagt een proefplaatsing aan samen met uw toekomstige werknemer. Dit doet u met het formulier Aanvraag proefplaatsing. Wij beoordelen of een proefplaatsing mogelijk is en hoe lang deze moet duren. Wij kijken dan wat de afstand tot de arbeidsmarkt is van de werknemer en of hij geschikt is voor de functie. De voorwaarden en het aanvraagformulier vindt u op uwv.nl.
Op dertig Werkpleinen in Nederland kunt u bij UWV Werkgeversservicepunten Wajong terecht: • met uw vacatures; • met uw vragen over de Wajong en Wajongers; • voor telefonische ziek- en betermeldingen van Wajongers; • met schriftelijke aanvragen voor Wajong-voorzieningen en -regelingen; • voor informatie over hulpmiddelen en subsidies; • voor persoonlijk advies op maat.
6
7
“Bert kan goed zelfstandig werken. Je moet ’m alleen niet onder druk zetten.”
Wat kan helpen om het werken makkelijker te maken?
Gerd Weijs, Kolf & Molijn Het is een kleine afdeling waarbinnen hij werkt. Overzichtelijk. Zodat hij zijn eigen takenpakket zelfstandig kan uitvoeren en volwaardig kan functioneren. Bert Voogd heeft plezier in zijn werk en zijn werkgever Gerd Weijs is blij met hem: “Als je rekening houdt met zijn psychische beperking, heb je heel veel aan Bert. Nadat hij zes jaar in de botenbouw had gewerkt, heeft hij een tijdje thuisgezeten. Hij is met begeleiding van de jobcoach in september 2008 voorzichtig bij ons begonnen. Nu functioneert hij veertig uur per week uitstekend in de geveltechniek. Dat is in de eerste plaats zijn verdienste, maar we zijn er als bedrijf ook best trots op.”
U kunt als werkgever op verschillende manieren ondersteuning krijgen om iemand uit de Wajong in dienst te nemen of te houden. Omdat iedere Wajonger anders is, wordt daarbij maatwerk geboden.
Begeleiding van de jobcoach Een Wajonger die extra ondersteuning nodig heeft, kan kosteloos begeleiding krijgen van een jobcoach die UWV inhuurt bij een erkende organisatie. Deze jobcoach zorgt ervoor dat uw werknemer goed kan functioneren, zonder dat het u veel tijd kost. Gaat iemand uit de Wajong bij u aan het werk, dan komt de jobcoach regelmatig langs om begeleiding te geven. De jobcoach zorgt voor een inwerkprogramma en leert de Wajonger nieuwe vaardigheden. Aan het eind van het programma moet uw werknemer zijn taak zelfstandig kunnen uitvoeren. Zijn er toch nog problemen? Dan blijft de jobcoach hulp bieden. De jobcoach bespreekt regelmatig met u hoe het met uw werknemer gaat.
8
Hoeveel begeleiding kan uw werknemer krijgen? De jobcoach begeleidt de Wajonger in het eerste jaar maximaal gedurende 15% van de werkuren. Bij een werkweek van veertig uur per week is dat dus zes uur. In het tweede jaar is dat maximaal 7,5% en in de jaren daarna 5%.
Hoe vraagt u een jobcoach aan? De meeste Wajongers hebben al een jobcoach als ze bij u in dienst komen. Maar is dat niet het geval, dan kunt u samen besluiten om begeleiding door een jobcoach aan te vragen. Het is de bedoeling dat uw werknemer die aanvraag zelf indient. Kijk voor meer informatie op www.wajongwerkt.nl.
9
Aanpassingen op de werkplek Maakt u extra kosten om het werk voor een Wajonger mogelijk te maken? Dan kunt u hiervoor subsidie aanvragen. De subsidie is bedoeld voor hulpmiddelen op de werkplek of aanpassingen aan de inrichting van uw bedrijf. Bijvoorbeeld een aangepast toilet voor een werknemer in een rolstoel of aangepaste werkmeubelen. Kijk voor meer informatie op www.wajongwerkt.nl. Daarnaast zijn er sommige hulpmiddelen die een jonggehandicapte zelf kan aanvragen. Dat zijn hulpmiddelen die de werknemer kan meenemen wanneer hij aan een baan begint. Bijvoorbeeld een aangepaste bureaustoel of een brailleleesregel.
10
“Saskia’s gezichtsveld is beperkt. Toch bezorgt ze de post als geen ander.” Marcel Linders, Sandd Ze noemen het ‘kokerzien’. Een aandoening waarbij je vaak wel scherp ziet, maar je blikveld veel kleiner is dan normaal. Het weerhoudt Saskia de Graaf er niet van om nu al zeven jaar lang, twee dagen per week voor Sandd als postbezorger te werken. “Als ik de route ken, is het geen probleem meer. Ook het sorteren van de post gaat prima; dat doe ik gewoon thuis in de schuur.” Saskia doet haar werk bijzonder zorgvuldig en is een ster in het plannen van looproutes voor nieuwe collega’s. “Ik heb het, schrik niet, voor 37 wijken uitgezocht. Als eerste opstapje wanneer ze hun wijk nog niet kennen.” Marcel Linders van de Sandd-vestiging in Den Bosch is dan ook uitgesproken positief over haar. En over de andere vier Wajongers die hij in dienst heeft. En Saskia? Als het te combineren is met haar huidige werk, wil ze er voor die andere dagen nog best een werkgever bij.
11
Hoe komt u in contact met geschikte Wajongers? Overweegt u iemand uit de Wajong in dienst te nemen, maar weet u niet hoe u geschikte kandidaten kunt vinden voor uw bedrijf? U kunt dan het beste gebruikmaken van www.wajongwerkt.nl: u meldt er als werkgever uw vacature, Wajongers zetten hun cv erop en de arbeidsdeskundige van UWV zoekt voor u naar de juiste match. In grote lijnen gaat dat zo: • U meldt uw vacature voor een Wajonger op www.wajongwerkt.nl. Binnen twee werkdagen neemt de arbeidsdeskundige van UWV contact met u op om toe te lichten hoe u wordt geholpen. • Het ‘matchen’ houdt in dat de arbeidsdeskundige van UWV op zoek gaat naar profielen van Wajongers die mogelijk aansluiten bij uw vacature. • De arbeidsdeskundige van UWV of de begeleider van het re-integratiebedrijf nodigt de mogelijke kandidaten uit voor een gesprek. Samen kijken ze naar de mogelijkheden van de Wajonger en welke kwaliteiten nodig zijn voor de vacature. • Daarna zullen de geschikte kandidaten voorgesteld worden aan u als werkgever, waarna u zelf het gesprek kunt voortzetten.
12
“Hij heeft structuur nodig en hij moet genoeg te doen hebben. Maar dan heeft-ie ook echt gouden handen.” Bert van Berkum, Autoservice Heino Het begon met een stage; hij werkt er nu bijna vijf jaar. Paul Jacobs heeft ADHD, PDD-NOS en autisme. Daarom is regelmaat belangrijk voor hem en moet hij in zijn eigen tempo kunnen werken. Volgens zijn werkgever Bert van Berkum iets om echt rekening mee te houden, want Paul heeft een kort lontje. Maar daar staat ook veel tegenover: “Paul is enorm betrokken bij ons bedrijf en wil alles aanpakken. Wat zijn ogen zien, maken zijn handen, echt waar. Laatst wilde een klant een airco in zijn auto. Dat is voor ons echt geen dagelijks werk, maar voor Paul is zoiets juist een uitdaging. En het werkt, dat kan ik je verzekeren.” Paul wordt begeleid door een jobcoach en dat gaat goed. Hij volgt een middag en avond per week een opleiding tot Technisch Specialist Niveau 4.
13
Waar moet u als werkgever rekening mee houden? Overweegt u een Wajonger in dienst te nemen, dan is het goed om te beseffen dat u een bijzondere verantwoordelijkheid op u neemt. Want u kunt er als werkgever veel aan bijdragen dat iemand binnen uw bedrijf goed uit de verf komt: • Betrek direct leidinggevenden bij uw beslissing. • Geef goede begeleiding op de werkvloer. • Bied ruimte voor werkplekaanpassingen. • Zorg ervoor dat de collega’s van uw nieuwe werknemer om kunnen gaan met de aard van de aandoening. Een jobcoach kan u hierbij ondersteunen. Zo kunt u de kans op succes aanmerkelijk vergroten. Dat is belangrijk voor uw bedrijf, maar zeker ook voor de Wajongers, voor wie een eventuele mislukking vaak extra hard aankomt. Als u wilt leren van ervaringen bij andere bedrijven, is de Wajongwaaier van de vakbond FNV een aanrader. U vindt deze onder andere op de site van de FNV (www.fnv.nl), waar u hem kunt downloaden.
14
15
16
