Zelf zaaien, planten en oogsten
Spaar uw Dekatuintje bij elkaar!
Verser dan bij DekaMarkt? Dat kan alleen met Mijn Dekatuintje! Tot en met zaterdag 10 mei 2014 ontvangt u bij DekaMarkt gratis zakjes zaaigoed* bij elke € 15,- boodschappen. Hiermee kunt u zelf kruiden, groenten en bloemen kweken. Er zijn 16 soorten, dus verzamel ze allemaal! Bij aankoop van speciale actieproducten ontvangt u bovendien gratis spaarzegels. Hiermee kunt u sparen voor handige tuinartikelen, zoals een Dekatuintje starterskit, een navulkit, een gieter, tuinhandschoenen en mooie juten items om in door te kweken op balkon of terras. De items zijn ook te koop. Zorg dat u er snel bij bent, want op is op! In dit boekje vindt u extra informatie over alle zaadjes en een heleboel tips om uw eigen Dekatuintje te beginnen. Doet u ook mee? ij M
n
n Mij
D
tje ekatuin
ek atu intje
ijn D
De katuintje
M
2
l ege arz Spa 2014
Spaarzegel 2014
Spaa rze 2014 gel
*Bij elke € 15,- aan boodschappen, met uitzondering van tabak, sterk alcoholische dranken, geneesmiddelen, babyvoeding tot 1 jaar, boeken, telefoonkaarten, postzegels, cadeaubonnen en statiegeld.
4 zegels
= Starterskit
4 zegels
= Navulkit
of € 1,99
of € 1,99
10 zegels
= Juten doorkweekpot
8 zegels
= Juten doorkweektuin
5 zegels
= Gietertje
3 zegels
= Handschoenen
of € 4,99
of € 3,99
of € 2,49
of € 1,49
Kijk voor meer informatie op www.dekamarkt.nl of breng regelmatig een bezoekje aan onze fanpagina: www.facebook.com/dekamarkt
3
Handen uit de mouwen... we gaan zaaien! Haal de vensterbank leeg, want we gaan zaaien! Dat is helemaal niet moeilijk en hartstikke leuk. Als u deze stappen volgt, heeft u het meeste plezier van uw Dekatuintje!
1
Vul de turfpotjes bijna helemaal met kweekaarde en druk de aarde een beetje aan.
2 Verdeel enkele zaden over de aarde. 3
4
Strooi er nu een laagje aarde over zodat de zaadjes bedekt zijn.
4
Zet de gevulde turfpotjes in het kistje en plaats het op een zonnige plek.
5
Houd de aarde vochtig met een plantenspuit (nevelstand).
Zet het de dagen op ksel op zonnige ee de zaadje n kier tje zodra s zijn Anders w ontkiemd. zaailinge orden de n zo slap jes!
ar dagen Is er na een pa te zien? tje nog geen sprie zaadjes Dan zit ten de p in de misschien te diehet wat t aarde en duur geduld! en langer. Nog ev
N oteer w welk bakj elk zaadje in e makkelijk zit, zo kunt u plantje he terugzien welk t eerst be groeien! gint te
1
2
3
4
Maak alle en de aard nat; niet e de Anders ve blaadjes. rbranden ze in de zon!
5 5
Wist u dat zelf gekweekte groenten erg lekker smaken
Niet iedereen is even gek op alle groenten, maar de groenten uit uw eigen Dekatuintje zijn het proberen waard. Op de volgende pagina’s vindt u allemaal leuke weetjes over de verschillende groenten.
Bosuitjes
(Allium cepa)
Deze bosuitjes, ook wel bekend als lenteuit uitjes, zijn heerlijk pittig van smaak. En rlijk het eigen Dekatuintje smaken ze natuu (het extra lekker! Wist u dat zowel het loof blad) als de ui eetbaar is?
TIP
Als u buiten tuiniert, dan lokt u slakken bij de groenten vandaan met een schoteltje met een stuk meloen. De slakken die eropaf zijn gekomen, zet u de volgende ochtend terug in de natuur.
6
TIP plaats bosuitjes
naast worteltjes, want die twee houden elkaar gezond.
Chinese boontjes
(Phaseolus)
Chinese boontjes zijn duidelijk geen klimmers; het zijn struikbonen waarbij de bonen laag bij de grond hangen. U zult ze een beetje moeten helpen, want als de peulen in een plasje water komen te hangen gaan ze rotten. Verlies de boontjes dus niet uit het oog!
Worteltjes Nantes
(Daucus carota)
U kunt de worteltjes prim a in een juten doorkweekpot of in de juten doorkweektuin zaaien in een ondiepe zaaigeul. Vergeet niet de zaailingen uit te dunnen. Door de klein ste plantjes te verwijderen, krijgt de rest meer groeiruimte.
7
Zaaien is leuk!
U stopt een piepklein zaadje in de grond en na een tijdje heeft u een grote plant. Het blijft een wonder, vindt u ook niet?
Courgettes
(Zucchini)
Zucchini (spreek uit: zoekienie) is de hippe naam van een groente die we kennen als courgette. Het is een leuke groente om te kweken, want de plant krijgt eerst bloemen en daar komen de vruchten uit. Zijn de courgettes ongeveer 20 cm? Dan kunt u ze oogsten!
8
Kerstomaatjes
(Solanum)
Kerstomaatjes zijn lekker zoet van smaak . U zaait ze in het Dekatuintje en zodra de eerste blaad jes zichtbaar zijn, kunt u ze verpotten naar de juten doorkweekpot of tuin. Tomatenplanten staan ook leuk op de vensterbank.
Radijsjes (Raphanus)
Dit radijszaad kunt u meteen buiten in de juten doorkweekpot of de juten doorkweektuin zaaien. Om een ondiepe zaaigeul te maken, drukt u de steel van een hark even in de aarde. Handig, toch? Zaai de zaadjes trouwens niet te dicht op elkaar, want de helderrode radijsjes hebben ruimte nodig om te groeien.
9
Nu zaaien, straks oogsten
Kropsla en ook rucola kunt u ook heel goed zaaien in lange bloembakken. Als u de bakken daarna ophangt, bijvoorbeeld aan de schutting of aan een balkonrand, kunnen slakken er niet snel bij!
Rucola
(Rucola)
Deze sla met z’n gekartelde blaadjes heeft een pittige smaak en is erg lekker bij Italiaanse pasta. Rucola is pluksla en dat betekent dat u steeds losse blaadjes kunt oogsten. U plukt elke keer gewoon precies wat u nodig heeft, ideaal!
10
Rode bietjes
(Beta vulgaris)
Wie in april zaait, kan in juli al oogsten! Net als radijsjes hebben bietjes ruimte nodig om te groeien. Geef ze dus de ruimte. Dun de plantjes na een paar weken uit tot de overige bietenplantjes een centimeter of 10 uit elkaar staan.
TIP
Heeft u een balkon, of een kleine tuin met een groot terras? Zet dan wat tomatenplanten in juten doorkweekpotten neer.
Kropsla
(Lactuca)
Kropsla krijgt snel bloemetjes, waarna de sla niet meer te eten is. Oogst daarom regelmatig zodat u steeds weer verse sla op tafel kunt zetten!
TIP
Heeft u meer ruimte? Zet uw kweeksels dan in de juten doorkweektuin.
11
Verse kruiden uit eigen tuin
Kruiden zijn het lekkerst als u ze vers gebruikt. Zaai daarom ook wat kruiden in uw Dekatuintje en zet het kistje in de keuken. Dan grijpt u nooit mis!
Bieslook
(Allium schoenoprasum)
Wist u dat bieslook familie is van de ui? Ruik er maar eens aan. Van bieslook kunt u jaren plezier hebben als u de bloemstengels op tijd verwijdert. De bloemen zijn wel heel mooi; ze zijn bolvormig en violetblauw van kleur.
12
elie Moskrul peters )
um (Petroselinum crisp groen en maakt als peterselie is mooi
Deze is wel t helemaal af. Het garnering uw gerech urt het wel du s som nt wa r, een trage groeie uit de t de eerste sprietjes vier weken voorda htig voc d goe de aar u de grond komen. Als men. djes eerder ontkie houdt, zullen de zaa
Grootbladige basilicum
(Ocimum)
Heerlijk toch, die geur van verse basilic um in de keuken? Als u in april of mei begin t met zaaien, kunt u vanaf juni tot aan de herfst de blaadjes plukken. Als u de bloemen verwi jdert, krijgt u meer blaadjes.
13
Tuinkers
(Lepidium sativum)
k is aan tuinkers? Weet u wat zo leu vorm waarin de in op t Het kom Gebruik bijft! hee d aai u het gez ekvorm voor ste uit een voorbeeld mooie een f zel p koekjes, of kni ier. Succes vorm uit een vel pap is ook nog gegarandeerd! En het broodje kaas, eens heerlijk op een of door een roerei.
14
Kruiden bew
aren Verse kruiden ku nt u prima invrie zen: hak de kruiden fijn , doe ze met wat water in een ijsklon tjesvorm en zet deze in de vriezer. Zodra u bijvoorbeeld soep maakt , smelt u enkele kruidenblokjes. Zo heeft u ook in de winter (vries)ve rse kruiden in hu is!
15
De mooiste bloemen kweekt u zelf met Mijn Dekatuintje!
Heeft u de zakjes zaaigoed met bloemenzaad al? Verzamel ze allemaal! Als u de instructies op de zakjes opvolgt, heeft u binnen een paar weken een prachtig boeket op tafel staan!
Reuzenzonnebloem (Helianthus)
hartje zomer is U weet dat het men in bloei loe eb nn zo als de onnebloem kan nz ze reu staan. De r hoog worden! te me ie tot wel dr ook nog u t ef he ’s Winters nt zonnebloem, wa plezier van de aan n te pit de og u kunt de gedro n. de vogels voere
16
Vergeet-mij -n
(Myosotis alpes tris)
iet
Deze tweejarige perkplant dank t haar naam aan een onhand ige ridder. Hij wi lde de kleine blauwe bloemen voor zijn geliefd e plukken, maar viel met zij n zware harnas in de rivier en verdronk. ‘Verge et mij niet’ waren zijn laatste woorden...
TIP
Vergeet-mij-nietjes houden van schaduw. Zoek daarom een plekje voor ze waar het niet al te zonnig is!
de Ook buiten moet ende aarde altijd voldo Een gieter vochtig blijven. ed van pas, komt daarbij go bij de maar geef alleen dat de zo ter wa ls rte wo niet knakken. plantenstengels
TIP
Reuker
(Lathyrus
o
wten
De reuker doratus) wt of sier erwt is ee plant die n prachtige zeer goed kan klimm geurende en bloemen kunt u afsn . De een vaas ijden en in zett afsnijdt, ga en. Als u regelmat ig b at heeft u er de plant zelfs rijker loemen nog meer bloeien en plezier va n!
17
Doorkweken op balkon en terras.
18
Raken de plantjes bijna het plastic deksel van het Dekatuintje? Dan is het tijd om deze over te planten in de juten doorkweekpot of de juten doorkweektuin. Zo kunt u extra lang profiteren van uw gekweekte planten, kruiden of bloemen. Het navulkitje kunt u weer opnieuw gebruiken om nieuwe zaadjes in uw Dekatuintje te planten. Wij geven u graag wat extra tips. Zo wordt het overplanten een eitje!
en al uit de turfbakjes en zet ze in de verse potgrond die goed vochtig is. Uw plantjes zullen de komende week flink groeien dus zet ze op voldoende afstand van elkaar. Op de achterkant van het zakje zaaigoed kunt u vinden hoe groot de plantjes worden en hoeveel ruimte ze innemen.
Hoe plant ik mijn zaadjes over? De zaailingen zijn nu groot en sterk genoeg om buiten geplant te worden. Haal de plantjes voorzichtig met aarde
IP Als de wor tels van de zaadjes in het turfpo tje zi vastgegroe id kunt u de jn ze met potje en al in de aard e zetten. Het is van speciaal na tuurlijk afbreekbaa r materiaal gemaakt.
T
Juten doorkweekpot De doorkweekpot is groot genoeg voor één soort. Als u meerdere plantjes bij elkaar zet, hebben deze niet genoeg ruimte om te groeien. En dat is zonde van uw werk! Zorg altijd dat de aarde licht vochtig blijft. Zo gaan ze nog harder groeien. Juten doorkweektuin In de doorweektuin heeft u genoeg ruimte voor meerdere zaadjes. Zo kunt u bijvoorbeeld een Italiaanse bak maken! Zet dan courgette, basilicum en tomaten bij elkaar. Zo kunt u na een tijdje een heerlijke Italiaanse maaltijd nten Als u de hoge pla uin s)t oe (m de in n achteraa t ook volzet, krijgt de res doende zon.
TIP
Let op:
de juten doork we ekp juten doork weekt ot en uin zijn niet waterdicht!
TIP Gebruik de Dekatuintje hand schoenen om uw handen tijde ns het tuinie ren schoon te ho uden! Met he t gietertje ku nt u regelmatig va de plantjes n een beetje water voorzie n.
met zelf gekweekte ingrediënten maken. Of u kunt een bak maken met alleen maar kruiden of bloemen. Aan u de keuze! Let op: als deze eenmaal gevuld is met aarde is hij erg zwaar. Vul hem pas op de definitieve plek. 19
Tijd om te oogsten! Zodra de groenten en vruchten volgroeid zijn, is het tijd om te oogsten, misschien wel het leukste moment van tuinieren!
Wanneer oogsten?
gst Bent u trots op de oo van uw Dekatuintje? Zet uw foto’s op kamarkt! www.facebook.com/de
20
Meestal ziet u vanzelf of de groenten rijp zijn om te oogsten. Tomaten zijn felrood, bij worteltjes ziet u een oranje ‘kontje’ boven de aarde uitsteken en bij courgettes zijn de vruchten diep van kleur. Houd bij twijfel de vogels in de gaten; die weten precies wanneer vruchten rijp zijn voor de pluk. U loopt wel het risico dat ze met uw oogst aan de haal gaan!
Hoe oogsten? Als u de rijpe vrucht ziet hangen, kunt u deze plukken of afsnijden. Worteltjes, bosuitjes en radijsjes zult u moeten uitgraven. Bij bladgroenten, zoals kropsla, snijdt u het blad af. Kruiden knipt u naar behoefte af.
Heerlijk vers Natuurlijk wilt uw zelf gekweekte groenten zo vers mogelijk eten. Oogst daarom alleen wat u nodig heeft en bescherm de rest tegen slakken en andere veelvraten. Wacht ook niet te lang, want dan zullen uw groenten doorschieten (bloemen krijgen) en dan zijn ze niet lekker meer.
Vriezen, drogen of inmaken? Als u heel veel geoogst heeft kunt u ermee gaan koken. Kruiden kunt u natuurlijk invriezen. Maar kruiden en bloemen kunt u ook drogen en later gebruiken. Sommige groenten kunt u zelfs invriezen. U moet ze dan eerst even wassen, snijden en kort laten koken. Sla is trouwens niet geschikt om in te vriezen.
21
22
Rode bietjes
Radijsjes
Kropsla
Kerstomaatjes
Courgette
Chinese boontjes
Bosuitjes
GROENTEN
alle Heeft u al? s e j z a ad MRT
APR
MEI
= zaaien in Dekatuintje
JUN
JUL
AUG
= buiten zaaien of verpotten
Hieronder ziet u een handige zaaikalender. De kleuren geven aan wanneer u het beste in het Dekatuintje of de volle grond kunt zaaien en wanneer u mag oogsten!
Zaaikalender
SEP
OKT
= oogsten/in bloei
23
Zonnebloem (reuzen)
Vergeet-mij-nietjes
Lathyrus (Byou)
BLOEMEN
Tuinkers
Peterselie
Bieslook
Basilicum
KRUIDEN
Wortelen (Nantes)
Rucola
MRT
APR
MEI
JUN
JUL
AUG
SEP
OKT
Deel uw Dekatuintje met vrienden!
Dit is een uitgave van DekaMarkt, Antwoordnummer 309, 1940 VB Beverwijk. © 2014, alle rechten voorbehouden.
Teksten: Rikky Schrever, Het RedactiePakhuis. Illustraties: Uco Egmond.
Waarschijnlijk heeft u nu genoeg inspiratie om van uw Dekatuintje een succes te maken. Laat anderen zien hoe goed uw planten het doen en zet uw foto’s op www.facebook.com/dekamarkt.
