Boeken
cogiscope 0414
45
b o e k e n Duijl, Marjolein van, Spirits, Devils and Trauma. Dissociation in Uganda. Proefschrift Universiteit van Amsterdam, 2014. 213 pag.
Benda-Beckmann, Bas von,
Besamusca-Ekelschot, Amy, Wij zijn
Cohen, Jaap & Hinke Piersma,
De Velser affaire.
allemaal nomaden. Verhalen van een
Moedige mensen. Helden in oorlogs-
Amsterdam: Boom, 2014.
werkgast in Burundi. Uitgeverij Mik
tijd. Amsterdam: Boom 2014.
ISBN 9789461052841, 350 pag.
Schots, 2014.
ISBN 9789089533791, 180 pag.
Zijn communistische verzetswerkers uit Velsen en omstreken in de Tweede Wereldoorlog verraden en welke rol speelde de Nederlandse regering in Londen daarbij? Het is een van de vragen waarop de historicus Bas von Benda-Beckmann in dit boek antwoord probeert te geven. Von Benda-Beckmann onderzoekt de voor- en naoorlogse spanningen tussen de lokale communisten en conservatieve autoriteiten en ontkracht complottheorieën.
ISBN 9789082231007, 214 pag.
Hoewel Nederlanders zich allerminst massaal verzetten, bestonden er wel degelijk mensen die zich moedig gedroegen. Wie waren deze ‘helden’? En hoe kwamen zij tot hun keuzes? In dit boek presenteren medewerkers van het NIOD hun binnen- en buitenlandse oorlogshelden, als tegenwicht tegen de moderne neiging tot minimalisering van het verzet.
Burundi is net als buurland Rwanda getekend door genocide als gevolg van conflicten tussen Hutu’s en Tutsi’s. BesamuscaEkelschot consulteert regelmatig in het enige psychiatrische behandelcentrum van Burundi, waar ze tevens lesgeeft aan artsen, verpleegkundigen en psychologen. De korte verhalen die ze schreef over haar ervaringen zijn gebundeld in dit boek.
Culturele verklaringsmodellen en aandacht voor lokale systemische interventies kunnen helpen bij de behandeling van patiënten met dissociatieve klachten toegeschreven aan bezetenheid door geesten. Dit is een van de conclusies in het onderzoek dat Marjolein van Duijl deed naar de relatie tussen bezetenheid door geesten, dissociatieve symptomen en traumatiserende ervaringen in Uganda. In zo’n driekwart van de culturen in de wereld speelt het geloof in geesten en bezetenheidsklachten een grote rol. In deze culturen geven mensen door middel van geesten uiting aan hun problemen, in plaats van dat ze deze rechtstreeks benoemen. Als dat niet als zodanig wordt onderkend, kunnen er onjuiste diagnoses gesteld worden, stelt van Duijl. Aansluiting bij lokale genezers kan de geestelijke gezondheidszorg verbeteren en de communicatie bevorderen, en biedt handvatten in diagnostiek en
46
cogiscope
0414
Boeken
b o e k e n behandeling. Van Duijl wil met Gedachtentevens Uitpluizen deze bevindingen de releCognitief gedragstherapeutische protocollen bij psychotische klachten vantie voor de psychiatrische zorg aan migranten en vluchtelingen in westerse landen laten zien. Stichting Cognitie en Psychose, Oegstgeest
In de protocollen komen stemmen, overmatige achterdocht en negatieve symptomen aan de orde. Ook minder vaak optredende psychotische symptomen passeren de revue, zoals visuele hallucinaties, somatische wanen en meer. Eén protocol richt zich specifiek op de hoogrisico groep. Er is bovendien speciaal aandacht voor cultuurspecifieke problematiek, zoals bij mensen die hun levenskwaliteit aangetast zien door geesten, voodoo, djinns en magie. Alle protocollen gaan vergezeld van voorbeeld-probleemformuleringen, tabellen met mogelijke gedragsexperimenten, tips, valkuilen en obstakels. Ook staan er verbatims in het boek, voor een goed beeld van de behandeling.
Gaag, Mark van der, Tonnie
Dit protocollenboek maakt deel uit van een pakket. Dit omvat ook een vaardigheden oefenboek, met daarin alle basale competenties om cognitieve gedragstherapie goed uit te voeren. De website www.gedachtenuitpluizen.nl ondersteunt met formulieren en protocol-pdf’s voor de dagelijks praktijk. Het YouTube kanaal Pluizenfilms heeft instructievideo’s voor therapeuten en demonstratievideo’s voor patiënten. Wie meer over psychose wil weten wordt volledig up-to-date gebracht met het Handboek Psychose dat is uitgegeven door Boom: www.uitgeverijboom.nl.
Staring, David van den Berg e.a.
Cognitief gedragstherapeutische protocollen bij psychotische klachten
Wanneer wordt een vreemde opvatting een waan? En wanneer wordt een intrusieve gedachte een hallucinatie? Psychotische klachten komen als losse symptomen twaalf maal meer voor dan schizofrenie. Deze behandelprotocollen zijn daarom ontwikkeld voor bredere toepassing in de alledaagse ggzpraktijk. Ze zijn diagnose-overstijgend en voorzien in de behoefte van symptoomspecifieke behandeling.
Gedachten Uitpluizen
Voor gebruik bij psychotische, persoonlijkheids-, stemmings-, traumagerelateerde en angststoornissen
Gedachten Uitpluizen
r ua r d g a n z e vo ort
Cognitief gedragstherapeutische protocollen bij psychotische klachten
Voor gebruik bij psychotische, persoonlijkheids-, stemmings-, traumagerelateerde en angststoornissen
T RAU MA, G EW ELD EN RELIG IE
Gedachten Uitpluizen is een standaardwerk voor cognitief gedragstherapeutisch opgeleide psychologen, psychiaters en andere professionals in de GGZ die te maken hebben met (subklinische) psychotische klachten.
Gedachten uitpluizen. Cognitief gedragstherapeutische protocollen bij Derde geheel herziene versie
Mark van der Gaag Tonnie Staring David van den Berg
psychotische klachten. Oegstgeest: Joost Baas
Mark van der Gaag Tonnie Staring David van den Berg Joost Baas
Derde geheel herziene versie
Mark van der Gaag Tonnie Staring David van den Berg Joost Baas
ksgv
Stichting Cognitie en Psychose, 3e geheel herziene druk 2013. ISBN 9789082036503, 416 pag.
Dit handboek behandelt de protocollen van een cognitief gedragstherapeutische behandeling van subklinische en klinisch psychotische symptomen zoals die voorkomen bij psychotische aandoeningen, borderline en andere persoonlijkheidsstoornissen, stemmingsstoornissen, posttraumatische stressstoornis en angststoornissen. Ze ondersteunen de behandeling (CGT) bij mensen die last hebben van overmatige achterdocht, stemmen die somberheid oproepen, stemmen die angst oproepen, stemmen die schaamte oproepen, demoralisatie en ne-
gatieve symptomen en geesten, djinns en magie. Alle protocollen gaan vergezeld van formulieren, tips en waarschuwing voor valkuilen en obstakels in de behandeling. De website gedachtenuitpluizen. nl ondersteunt met formulieren en protocollen om in de dagelijkse praktijk te gebruiken. Ganzevoort, Ruard, Trauma, geweld en religie. Tilburg: KSGV, 2014. ISBN 9789075886511, 143 pag.
Deze bundel probeert inzicht te geven in hoe religie, trauma en geweld met elkaar verknoopt kunnen zijn. Aan de hand van concrete levensverhalen wordt o.a. ingegaan op de relatie tussen traumatise-
ring en identiteit, de pastorale en theologische implicaties als ingrijpende gebeurtenissen aan het noodlot of negatieve intenties van de ander worden toegeschreven. Dit laatste komt ook terug in een therapeutisch kader aangevuld met aanzetten voor een verbeeldende werkwijze in het omgaan met traumatisering. Daarnaast exploreert de auteur de theorievorming rond religie en geweld vanuit de perspectieven van slachtoffer, dader en omstander en zoekt hij naar een integrerend model.
Jager, Elsbeth de & Esther van der Ham, Jamil & Jamila, Breda: Droomvallei, 2014. ISBN 9789491886171, 48 pag.
Een geïllustreerd kinderboek over hoe kinderen leven in Syrische vluchtelingenkampen. Jamil & Jamila is bedoeld om op de scholen in de vluchtelingenkampen te gebruiken. Het boek is zo geschreven dat het kinderen ondersteunt bij basale zaken, zoals het leren en onthouden van hun eigen achternaam, de cijfers en de kleuren. Dingen die voor kinderen in Europa heel vanzelfsprekend zijn, maar die zij zijn vergeten. Kinderen in Europa kunnen door het lezen van het boek meer begrip krijgen voor leeftijdgenootjes in de vluchtelingenkampen.
boeken
cogiscope 0414
47
Uitnodiging Time does not heal all wounds
Jongsma, E.C. & G.P. Knol, Zicht overheden op beschermen burgers en bedrijven. Den Haag: Algemene Rekenkamer, 2014.
identifying children suffering from psychological trauma
Time does not heal all wounds identifying children suffering from psychological trauma Donderdag 23 oktober 2014 om 12.00 uur in de Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231 te Amsterdam. Na afloop bent u van harte welkom op de receptie bij Kapitein Zeppos, Gebed Zonder End 5 te Amsterdam.
200
Paranimfen: Daniëlla van Dam
[email protected] Eva Bolle
[email protected] Eva Verlinden Dennenlaan 132 1161 CV Zwanenburg
[email protected]
de Doofpotdeal Eva Verlinden
Binnen het kabinet heeft de minister van Veiligheid en Justitie (V&J) een bijzondere verantwoordelijkheid voor het beschermen van burgers en bedrijven tegen rampen en crises. Zo is de minister van V&J o.a. verantwoordelijk voor het stelsel van brandweerzorg, politiezorg, geneeskundige hulpverlening in de regio, rampenbestrijding en crisisbeheersing. Volgens de Algemene Rekenkamer is het van belang dat er samenhang is tussen de activiteiten van de verschillende partijen. Samenhang bij het voorbereiden op rampen en crises, en bij het handelen als een incident zich voordoet. In dit rapport doet de Algemene Rekenkamer aanbevelingen aan de minister om te kunnen bepalen waar hij indien nodig en mogelijk, het beschermen van burgers en bedrijven kan versterken. Het rapport is te lezen op rekenkamer.nl.
Time does not heal all wounds
Graag wil ik u uitnodigen voor het bijwonen van de openbare verdediging van mijn proefschrift:
Joost Niemöller
met een voorwoord van generaal-majoor b.d. Kees Homan
Niemoller, Joost, MH17 de Doofpotdeal. Uitgeverij Van Praag, 2014. ISBN 9789049024178, 194 pag.
In dit journalistieke werk worden de opvallendste feiten omtrent de vliegramp in Oost-Oekraïne met de MH17 op een rij gezet en de belangrijkste theorieën - uit alle kampen - geëvalueerd. De auteur schetst een wereld waar grote belangen waarheidsvinding in de weg staan.
beschreven van de jongens die in de periode 1946-1950 vanuit Friesland naar Indië werden gezonden. 5.000 van deze jongens keerden niet terug. Het gros van hen die het overleefden, heeft eigenlijk nooit echt aansluiting gevonden bij de generatie waartoe het behoorde. Speerstra sprak voor zijn boek talloze, inmiddels (zeer) oude Friese Indiëgangers. Verlinden, Eva, Time Does Not Heal All Wounds. Identifying Children
Speerstra, Hylke, Op klompen
Suffering from Psychological Trauma.
troch de dessa. Indiëgongers fertelle.
Proefschrift Universiteit van
Uitgeverij Bornmeer, 2014.
Amsterdam, 2014.
ISBN 9789056153359, 352 pag.
Eva Verlinden heeft in haar onderzoek de definitie van een traumati-
In de Friese taal wordt het leven
sche gebeurtenis onder de loep genomen en de psychische gevolgen van traumatische gebeurtenissen in kaart gebracht. Ook ontwikkelde zij een screeningsinstrument, de CRIES-13, om de vroegtijdige herkenning van kinderen met posttraumatische stressklachten te verbeteren. Met behulp van dit screeningsinstrument kunnen professionals werkzaam in de klinische praktijk posttraumatische stressklachten snel en eenvoudig herkennen en kinderen gerichter doorverwijzen voor aanvullende diagnostiek of een passende behandeling.
48
cogiscope
0414
Boeken
b o e k e n Dagelijks gebeuren er ongelukken die gepaard gaan met een verlies van mensenlevens. Vliegtuigongelukken zijn daarbij een zeldzaamheid. Maar áls ze
king tot het thema RAMPEN zijn te
voorkomen, brengen ze vaak ook een zeldzaam groot verlies met zich mee. Zo ook op 12 mei 2010 rond 06.00 uur s’ochtends (lokale tijd). Toen verongelukte de Airbus van Afriqiyah Airways nabij de landingsbaan van de internationale
downloaden via de site van Impact:
luchthaven van Tripoli.
www.impact-kenniscentrum.nl.
Was er nog hoop dat ze het ongeluk overleefd hadden? Al snel werd duidelijk
Het leven van de nabestaanden van de slachtoffers bij dit vliegtuigongeluk stond ineens op zijn kop. Zaten hun dierbaren daadwerkelijk in dat vliegtuig? dat van de 104 inzittenden alleen een negenjarig Nederlands jongetje het ongeluk overleefde. Zeventig Nederlanders kwamen om het leven. In dit boek is te lezen hoe het leven van de nabestaanden na het ongeluk drastisch veranderde. Hoe zij de draad weer proberen op te pakken, hoe moeilijk dat soms ook is. Het boek bevat daaarnaast verhalen van nabestaanden van slachtoffers bij eerdere vliegtuigongelukken. Zij vertellen over hun verlies van jaren terug en over hoe zij nu in het leven staan. Ook enkele mensen die beroepshalve betrokken waren bij het vliegtuigongeluk in Tripoli delen hun
De leegte in school…
ervaringen vanuit hun professionele oogpunt.
Verder op school na de vliegramp Oekraïne
te herdenken. Maar de verhalen kunnen een breder maatschappelijk doel
Dit boek is vooral bedoeld om de slachtoffers van het vliegtuigongeluk in Tripoli dienen. Iedereen die met een groot verlies is geconfronteerd, kan herkenning vinden in de ervaringen van deze nabestaanden – of er kracht uit putten.
Ine Spee crisisadviseur
Odeth Bloemberg-van den Bekerom schoolpsycholoog Uitgave van: Slachtofferhulp Nederland, Stichting Impact/Partner in Arq Echoes Online/Partner in Arq © mei 2012
echoesonline
ISBN 978-90-72970-00-8
Herziene Multidisciplinaire Richtlijn psychosociale hulp bij rampen en crises. Impact, 2014.
Met deze richtlijn kunnen hulp verleners, overheden en organisaties optimale psychosociale zorg bieden. Niet alleen in de acute fase maar ook in de (lange) perioden na een ramp of (kleinschalig) incident. De leegte in school… Verder op school na de vliegramp Oekraïne. IVP/NIP, 2014.
Te downloaden via www.ivp.nl Deze handleiding is samengesteld om ondersteuning te bieden aan scholen: deze bevat achtergrond informatie, links en concrete hand-
vatten voor organisatie en lessen vooral in het primair en voortgezet onderwijs. Bevindingen getroffenen Poldercrash.
duidelijk dat ook 3,5 jaar na een grootschalig incident, een relevante minderheid nog te maken heeft met aanzienlijke klachten, zowel psychisch als fysiek.
Resultaten van drie belrondes onder getroffenen van het vliegtuigongeluk
Handreiking Herdenken, Impact,
meet de TK 1951 op 25 februari 2009.
2012.
Impact, GGD Kennemerland en
Deze handreiking biedt veel praktische tips en aandachtspunten voor het organiseren van een herdenking. Het is vooral gericht op gemeenten en overheid, maar bevat tips die ook waardevol zijn voor herdenkingen op kleinere schaal, zoals op school of werk.
Vrije Universiteit, 2013.
Zes weken, 9 maanden en 3,5 jaar na het ongeval werden screeningsinterviews afgenomen. Er werd gevraagd of er eventuele psychische klachten speelden, waaronder PTSS klachten, depressieve klachten, angst voor vliegen of middelenmisbruik. De resultaten van het project maken
8U 771 8U 771 ‘Rouwen is ontzettend hard werken’ TRIPOLI 12.05.2010 > 12.05.2012
Onderstaande boeken met betrek-
‘Rouwen is ontzettend hard werken’ TRIPOLI 12 mei 2010 > 12 mei 2012
Rouwen is ontzettend hard werken. Impact, 2012.
In dit boek vertellen nabestaanden van de vliegramp bij Tripoli en enkele hulpverleners hun verhaal. Het boek biedt inspiratie voor de hulpverlening en herkenning voor nabestaanden. Rampenspirit. Impact, 2011.
Deze handreiking is ontwikkeld om geestelijk verzorgers te assisteren bij de zorg die zij kunnen bieden na rampen en crises.
In de media
cogiscope 0414
49
in de media Nationale ombudsman uit zijn zorgen over PTSS-regeling voor agenten
Missie
Richting geven aan de laatste schakel: de nafase
“De IVenJ ziet ondermeer toe op de sanctietoepassing met het oog op zichtbare verbetering van de effectiviteit en kwaliteit van de sanctietoepassing. De IVenJ adviseert de minister van Veiligheid en Justitie ten behoeve van borging van behoorlijke sanctietoepassing.
Nationale Ombudsman,
De IVenJ is hierbij onafhankelijk in haar oordeel, transparant in haar werkwijze en professioneel in haar kennis, vaardigheid en houding.”
14 november 2014
Rijksbrede versterking van herstel en nazorg bij rampen en crises
Richting geven aan de laatste scha-
Contact met getroffenen. Impact,
kel: de nafase. Rijksbrede versterking
2011.
van herstel en nazorg bij rampen en
Dit boekje ondersteunt medewerkers van gemeenten die een rol hebben als contactpersoon naar de direct betrokkenen, met veel praktische tips en aanwijzingen.
crises. Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid/ Ministerie van Veiligheid en Justitie, 2012.
Als Nederland wordt geconfronteerd met een ramp, dan heeft dit enorme gevolgen. De verantwoordelijkheid van het Rijk beperkt zich zeker niet tot de acute fase. De nafase is een uitdagende, vaak langdurige periode van herstel en nazorg aan getroffene en samen leving, waarbij verschillende ministeries aan zet zijn.
De Nationale ombudsman heeft de Minister van Veiligheid en Justitie in overweging gegeven om de Coulanceregeling PTSS bij de politie op een aantal punten te herzien of aan te vullen. Hij heeft dit gedaan n.a.v. een signaal van enkele oud-politiefunctionarissen dat de regeling op belangrijke punten ongunstiger is dan de regeling die de Minister van Defensie voor veteranen met PTSS heeft opgesteld.
Rekenkamer: Opstelten weet niet of hij burgers kan beschermen Volkskrant, 13 november 2014
Voor meer boeken, artikelen en dvd’s bezoek onze bibliotheek www.cogis.nl/bibliotheek
Het is niet duidelijk of de overheden in staat zijn burgers en bedrijven te beschermen als er een crisis is of ramp gebeurt. Minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie is daar de verantwoordelijke minister voor maar ook hij heeft daar onvoldoende inzicht in. Hij is er ook nog niet in geslaagd om voldoende
samenhang aan te brengen tussen de verschillende spelers die in actie moeten komen bij groot onheil. Dat stelt de Algemene Rekenkamer in een op 13 november gepubliceerd rapport.
'Gemeente kan teruggekeerde jihadist niet goed opvangen' Trouw, 13 november 2014
Gemeenten schieten noodgedwongen tekort bij de opvang van teruggekeerde jihadisten. Het ontbreekt ze aan kennis en aan middelen, schrijft burgemeester Van Aartsen van Den Haag in een brief aan de gemeenteraad. Hij dringt bij het rijk aan op een landelijke opvang. De screening en de behandeling van oorlogstrauma's is volgens Van Aartsen niet optimaal. Die vereist specifieke kennis, en daar beschikken niet alle gemeenten over. Ook kunnen gemeenten niets doen als de jihadist traumahulp weigert. Hetzelfde geldt voor jihadisten die hun traject hebben doorlopen en een risicofactor blijven.
