zakendoen met Frankrijk

zakendoen met Frankrijk

2

3


inhoudsopgave Voorwoord5

Zakenklimaat Handelsgeest6 Economische situatie

12

Handelsrelatie16 Kansrijke sectoren

20

Zakencultuur26 Omgangsvormen30 Bedrijfsprofielen36

Zakendoen in de praktijk Een bedrijf opzetten

38

Wet- en regelgeving

42

Douanezaken50 Vergunningen54 Productaansprakelijkheid56 Personeel60 Belastingen66 Betalingsverkeer70 Dit kan ABN AMRO voor u betekenen

76

Nuttige adressen

82

voorwoord Ziet u toekomstige expansie in het buitenland voor uw onderneming? Zakendoen over de grens en daarmee succesvol zijn, blijkt in de praktijk veelal een uitdaging. Daarom introduceert ABN AMRO de zakenreisgids, onmisbaar voor uw zakelijke, internationale avontuur! Een gids vol informatie van insiders; met handige weetjes over het betreffende land, het zakenklimaat en ondernemerstips. Uiteraard staan wij © ABN AMRO Bank N.V. ABN AMRO is gevestigd aan de Gustav Mahlerlaan 10, Amsterdam (Postbus 283, 1000 EA). KvK nummer 34334259. BTW-identificatienummer: NL 820646660B01. In deze brochure staat algemene informatie en is niet speciaal geschreven voor uw persoonlijke situatie. De brochure is daarom geen advies om iets te doen of niet te doen. Beslissingen die u alleen neemt op grond van de informatie in de brochure komen voor uw eigen risico. Wij proberen alleen betrouwbare bronnen te gebruiken voor de informatie in de brochure. We kunnen niet garanderen dat alle informatie altijd juist, volledig of niet al verouderd is. Als u meer informatie wilt over het onderwerp van de brochure, kunt u altijd contact met ons opnemen, bijvoorbeeld via internet (www.abnamro.nl) of via een bankshop bij u in de buurt. De informatie in deze brochure is bedoeld voor onze klanten in Nederland. We kunnen er niet voor in staan dat de informatie in de brochure ook bruikbaar is in andere landen.

u daarnaast ook graag bij met netwerken in binnen- en buitenland, advies, producten en diensten op maat. ABN AMRO wenst u veel succes op uw zakelijke reis! Edzard Enschedé Managing Director International Network Commercial and Merchant Banking

6

7


handelsgeest Gunstig ondernemingsklimaat Frankrijk heeft een gezond ondernemingsklimaat. Dit komt onder andere door een sterk en onafhankelijk rechtssysteem, vastomlijnde eigendomsrechten en een goed functionerende financiële sector. De geografische ligging, het lidmaatschap van de eurozone, moderne infrastructuur en het opleidingsniveau van werknemers maken van Frankrijk een goede vestigingsplaats voor bedrijven. Moeizame toegang tot financiering en ongunstige fiscale en arbeidsregelingen vormen echter belemmeringen bij zakelijke transacties.

Relatief makkelijk zakendoen

En minder goed op:

In haar jaarlijkse rapport Ease of Doing Business rangschikt de

▶▶ beschermen van investeerders;

Wereldbank 183 landen op basis van de vraag of u er makkelijk

▶▶ belasting betalen.

zakendoet. Frankrijk scoort goed op: In verhouding tot veel vergelijkbare OESO-landen, is het in Frankrijk ▶▶ contracthandhaving; ▶▶ behandeling van bouwaanvragen; ▶▶ een bedrijf starten; ▶▶ grensoverschrijdende handel.

niet zo gemakkelijk om krediet te verkrijgen.

8


handelsgeest

Goed vervoersnetwerk

Overheidssubsidies

Frankrijk heeft een uitstekend binnenlands en internationaal vervoers

Voor bepaalde projecten in gebieden met hoge werkloosheid

netwerk voor passagiers en goederen. Parijs is een belangrijk

(vroegere mijnbouwgebieden, scheepswerven of binnen belastingvrije

knooppunt en wordt met veel andere steden verbonden door

zones) worden subsidies verstrekt. Als u een groot bedrijf opzet, is

hogesnelheidstreinen (TGV) die snelheden van driehonderd kilometer

het mogelijk dat u voor belastingvermindering in aanmerking komt.

per uur kunnen bereiken.

Kenmerken Frankrijk

Deviezencontrole Buitenlandse investeringen in Frankrijk worden gecontroleerd door het

Frankrijk verbindt Noord-Europa met de mediterrane landen. De eco

Ministerie van Financiën. Investeerders moeten het bedrag en de aard

nomie is gebaseerd op vrij ondernemerschap, maar de overheid

van de investering aan het ministerie opgeven als de onderneming in

exploiteert veel openbare nutsbedrijven en heeft aandelen in

de EU is gevestigd, of als Europees wordt beschouwd door de samen

enkele essentiële industrieën. De overheid is actief betrokken bij

stelling van alle bestuursorganen. Hier is sprake van wanneer de

het bedrijfsleven via een scala aan regelingen, vergunningseisen

meerderheid van de directeuren, aandeelhouders en leden afkomstig

en bijstandprogramma’s.

is uit de EU. In alle andere gevallen moet u toestemming vragen voordat u tot investering kunt overgaan.

Frankrijk voldoet aan alle investeringseisen: van financiering, eigen domsrechten, vervoer, communicatie en technologie tot goed

Financieringsbronnen

opgeleide en gekwalificeerde werknemers. Er bestaan nauwe

Alle internationale grootbanken en grote financiële instellingen zijn

betrekkingen tussen universiteiten en hoogwaardige onderzoekscentra.

actief in Frankrijk. De financiële markten staan onder toezicht van de

In de afgelopen jaren hebben veel buitenlandse investeerders voor

lokale toezichthouder: Autorité des Marchés Financiers (AMF). Parijs

Frankrijk gekozen om belangrijke industriële projecten te ontwikkelen.

heeft een actieve effectenbeurs die veel buitenlandse beleggingen aantrekt, de CAC40. De beurs werkt nauw samen met onder andere de beurzen van Amsterdam, Londen, Frankfurt en New York.

Hulp van de overheid Om werkgelegenheid te creëren en innovatie te bevorderen, voert de Franse overheid actief beleid om het land aantrekkelijker te maken voor buitenlandse investeerders. Sinds een aantal jaar kent Frankrijk de zogenoemde pôles de compétitivité. Dit zijn clusters van in Frankrijk gevestigde bedrijven, onderzoeksinstellingen en overheden die samen aan innovatie werken in een specifieke economische sector. Deze clusters zijn onder andere opgericht om makkelijker buitenlands kapitaal aan te kunnen trekken.

9

10


handelsgeest

11

Flexibilisering arbeidsrecht De hulp die de Franse overheid aan buitenlandse investeerders biedt,

Het Franse arbeidsrecht is flexibeler geworden. Langere werktijden

varieert van infrastructurele verbeteringen tot subsidies. Frankrijk kent

voor werknemers zijn toegestaan, bedrijven hebben meer vrijheid om

verschillende subsidieregelingen die via diverse overheden worden

de werktijden van medewerkers in te delen en er is meer democratie

toegekend.

op de werkplek.

Belangrijke hervormingen

Aangepast vennootschapsrecht

In de afgelopen jaren hebben belangrijke hervormingen plaats

De regelgeving rondom het beheer van financiële activa is gemo

gevonden op cruciale onderdelen van de Franse economie.

derniseerd. Hiermee versterken de Fransen het aanzien van Parijs

Naast innovatie en economische immigratie, werden ook arbeids-

als financieel centrum. Ook wordt het Franse rechtssysteem nog

en vennootschapsrecht aangepast om de concurrentiepositie

aantrekkelijker voor portefeuillebeheerders, investeerders en spaarders.

en het ondernemingsklimaat van Frankrijk te verbeteren.

Meer steun voor innovatie Deze hervormingen gingen gepaard met een sterke bevordering van

Om innovatie te bevorderen, zijn onder andere de volgende

een ondernemingscultuur, met name door invoering van een vereen

maatregelen genomen:

voudigde wettelijke status voor de zelfstandige ondernemer. In 2011 werden 549.805 nieuwe bedrijven in Frankrijk geregistreerd, waarvan

▶▶ meer belastingaftrek voor onderzoek;

291.721 de status van auto-entrepreneur kozen.

▶▶ eenvoudiger octrooistelsel; ▶▶ uitbreiding van snel internet.

internettip Meer informatie en advies over markten, vestigings mogelijkheden, overnamekandidaten of handelspartners in Frankrijk vindt u op de website van de Invest in France Agency: www.invest-in-france.org

“Buitenlandse ondernemingen hebben genoeg kansen, maar ze moeten er wel voor vechten. Frankrijk is een groot land met meer dan zestig miljoen inwoners. Er is dus een grote behoefte aan producten.” Kaak - Willem Huijink

12

13


economische

situatie

Europese middenmoter Frankrijk is de op een na grootste economie van de eurozone. Het bruto binnenlands product (bbp) bedroeg in 2011 ongeveer 1.800 miljard euro, zo’n 20% van het totale bbp van de eurozone. Wat economische kracht betreft, is Frankrijk in het algemeen een middenmoter binnen de eurozone. Het is een vrij gesloten economie en daardoor minder afhankelijk van de buitenlandse handel. De economie wordt vooral aangedreven door de binnenlandse bestedingen, waarbij de rol van de overheid relatief groot is.

Hierbij moet vermeld worden dat de Franse economie tijdens de recessie van 2008-2009 ook minder fors kromp. Dit komt doordat zij

Gematigde groei

minder afhankelijk is van de export, die hierin een aandeel van rond de

De Franse economie groeide in 2011 met 1,7%, iets harder dan die

25% heeft. In Duitsland ligt dit percentage bijvoorbeeld boven de 50%

van de eurozone als geheel. De groei bleef achter bij de 3,1% van

en in Nederland zelfs op meer dan 75%. Daarnaast is de rol van de

Duitsland, maar was hoger dan de 1,2% in Nederland. In 2010 zag dit

Franse overheid relatief groot, wat in tijden van crisis als een soort

plaatje er iets anders uit. Terwijl de wereldeconomie zich in dat jaar

buffer kan dienen. Zo bedroegen de Franse overheidsuitgaven in 2010

herstelde van de financiële crisis en de wereldhandel sterk opveerde,

ongeveer 57% van het bbp. In de rest van de eurozone was dit minder

bleef de groei in Frankrijk achter bij die van de eurozone.

dan 50%.

14


economische situatie

Overheidsfinanciën Groei bbp versus eurozone (Bron: Thomson Reuters Datastream)

De overheidsfinanciën van Frankrijk staan er op dit moment niet florissant voor. Daarom besloot Standard & Poor’s in januari 2012

In % jaar-op-jaar

Frankrijk niet langer de hoogste kredietstatus (AAA) toe te kennen.

6

De Franse overheid neemt forse maatregelen om de financiën op orde

4

om het begrotingstekort (meer dan 5% van het bbp in 2011) in 2012

te krijgen en weer aan de Europese regels te voldoen. Ze zijn van plan om te buigen naar 4,5%.

2 0 -2

96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09

10

11

Het uiteindelijke doel is om in 2016 een begrotingsevenwicht te realiseren. Dit wordt nog een flinke klus, want de Franse overheid kampt sinds 1974 elk jaar met een begrotingstekort. In 2011 bedroeg de Franse

-4

schuld ongeveer 85% van het bbp. Naar verwachting loopt deze eerst verder op tot boven de 90%, om vervolgens geleidelijk af te nemen.

-6 -8 Frankrijk

Eurozone

15

16

17


handelsrelatie

Frankrijk - Nederland

Intense handelsbetrekkingen De handelsbetrekkingen tussen Frankrijk en Nederland zijn intens. Ook op politiek, wetenschappelijk en sociaal-economisch vlak worden veel wederzijdse activiteiten ontplooid. Er zijn volop kansen voor Nederlandse ondernemers. Maar Frankrijk is een grote markt, die niet eenvoudig is om te bewerken. Goede ondersteuning bij uw markt entree is ook in dit land onmisbaar, maar gelukkig volop voorhanden.

Duurzame samenwerking Er vindt regelmatig overleg en samenwerking plaats op politiek, hoogambtelijk en operationeel niveau. Voorbeelden zijn de FransNederlandse werkgroepen op het gebied van drugs, besprekingen rondom het Europese veiligheids- en defensiebeleid en geïnstitu tionaliseerde operationele politie- en douanesamenwerking.

“Hiërarchie heeft veel invloed op de Franse handelsmentaliteit. Als je denkt dat je klaar bent met onderhandelen, ben je er nog lang niet uit. Dan moet alles naar een echelon hoger.” Eosta - Peter Stijkel & Günther de Vadder

18


De Frans-Nederlandse Samenwerkingsraad organiseert regelmatig activiteiten om duurzame samenwerking te stimuleren, zoals de jongerenconferentie Jeunes Talents. Op deze bijeenkomsten discussiëren veelbelovende jonge mensen uit Nederland en Frankrijk over perspectieven voor Europese samenwerking. Zij zijn werkzaam in strategische functies in sectoren als beleid/bestuur, bedrijfsleven, wetenschap, cultuur en media.

De Haagse verklaring In april 2005 aanvaardden de ministers van Buitenlandse Zaken van beide landen de Haagse verklaring inzake gemeenschappelijke perspectieven (de Haagse verklaring). Deze bracht de betrekkingen met Frankrijk op een hoger niveau en intensiveerde de samenwerking. De Haagse verklaring bouwt voort op het Relevé de Conclusions uit 2002, een gemeenschappelijke verklaring van de beide ministers van Buitenlandse Zaken ter intensivering van de betrekkingen tussen de beide landen. Op basis van de actualiteit worden de terreinen van overleg en samenwerking steeds bijgesteld en uitgebreid.

“De samenwerking met de Fransen bevalt erg goed. Het is van beide kanten heel positief. De Nederlandse directheid is volgens mij ook geen probleem. Daar hebben we in ieder geval niets van gemerkt. We hebben gemeenschappelijke belangen en samen tillen we de organisatie naar een hoger plan“ Kaak - Willem Huijink

19

20

21


kansrijke sectoren

Ons derde exportland in vogelvlucht Met 65 miljoen inwoners is Frankrijk een van de grootste Europese retailmarkten en een van onze belangrijkste afzetmarkten op het gebied van consumentenproducten. De Franse industriële sector is de op een na grootste van Europa en een van de belangrijkste markten voor de Nederlandse toeleveringsindustrie. Met 76 miljoen vakantiegangers per jaar is ook het toerisme een sector van belang. Frankrijk investeert veel in milieutechnologie, duurzame energie, innovatie en infrastructuur. Het land is na Duitsland en België de grootste markt voor het internationale wegvervoer. Dit alles biedt kansen voor Nederlandse kennisindustrie.

“Op biologisch gebied is Frankrijk heel belangrijk. In de Franse keuken wordt veel aandacht besteed aan kwaliteit, en daar past ‘biologisch’ goed bij. Verder willen Fransen graag weten waar producten vandaan komen. Ze kopen zo regionaal mogelijk.” Eosta - Peter Stijkel & Günther de Vadder

22


kansrijke sectoren

“We zien wel dat Nederland een streepje voor heeft in Frankrijk, doordat wij onze logistiek goed op orde hebben. Logistieke efficiëntie, een hoog planning- en organisatieniveau en een professionele aanpak worden erg gewaardeerd.”

Stijging import en export In 2010 importeerde Nederland voor ruim 14 miljard euro aan goederen uit Frankrijk, 6% meer dan in 2009. Hiermee bleef de importgroei achter bij die van andere belangrijke EU-partners. De invoer vanuit de EU steeg met 16%. De uitvoer naar Frankrijk nam in 2010 met 18% toe tot ruim 32 miljard euro. Deze stijging ligt in lijn met de Nederlandse exportstijging naar de EU.

Eosta - Peter Stijkel & Günther de Vadder Invoer/uitvoer (Bron: CBS)

% 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0

Polen

Spanje Invoer

Uitvoer

Verenigd Koninkrijk

23

Frankrijk

België

Italië

Duitsland

EU Totaal

24


kansrijke sectoren

Franse wijn

Export van machines en vervoermaterieel

Frankrijk is de belangrijkste wijnleverancier voor Nederland. Ruim een

De uitvoer van machines en vervoermaterieel naar Frankrijk steeg in

kwart van onze wijninvoer is afkomstig van Franse hellingen. In het

2010 met 15% tot 9 miljard euro. Het zijn vooral printers, computers

verleden was dit aandeel aanzienlijk hoger. Eind jaren negentig bestond

en telecommunicatietoestellen die worden geëxporteerd. Door de

de Nederlandse wijninvoer voor bijna de helft uit Franse wijn.

stijgende olieprijzen is ook de exportwaarde van minerale brand

Nederland importeerde destijds jaarlijks zo’n 415 miljoen liter.

stoffen met ruim 1 miljard euro gestegen tot 4 miljard euro.

Graanimport De invoerwaarde van granen uit Frankrijk nam in 2010 met 7% toe tot bijna 1 miljard euro. Terwijl de invoer van tarwe met 17% flink steeg, nam de waarde van de ingevoerde maïs juist met 9% af. Nederland importeert 30% van al zijn granen uit Frankrijk.

Invoer uit Frankrijk 2009-2010 (Bron: CBS)

Uitvoer naar Frankrijk 2009-2010 (Bron: CBS)

Miljard euro

Miljard euro

16

40

14

35

12

30

10

25

8

20

6

15

4

10

2

5

0

Totaal 2010

Machines Chemie 2009

Voeding Fabrikaten

Overig

0

Totaal 2010

Machines Chemie Minerale Voeding Fabrikaten Brandst. 2009

Overig

25

26

27


zakencultuur Wederzijdse vooroordelen Nederland en Frankrijk zijn twee aparte werelden, ook op zakelijk vlak. Ons land heeft een grote aantrekkingskracht op de Fransen. Vooral door dat we in hun ogen een modern land zijn met een grote, internationale handelsgeest. Veel Franse ondernemers zien Nederland als de ideale opstap voor hun internationale expansie. Maar er zijn ook vooroordelen, soms negatieve. Nederlanders staan in Frankrijk bijvoorbeeld te boek als een materialistisch en ultraliberaal volk. Wars van formaliteiten, te direct en altijd uit op consensus binnen het bedrijf. Ook Nederlanders hebben zo hun mening over de Fransen. In hun ogen gedragen zij zich slecht in het verkeer, spreken ze hun talen slecht, zijn

“Bij ze langs gaan werkt het beste, en dan het liefst ’s middags. Dan wordt er uitgebreid gegeten. Genieten is heel belangrijk in de Franse cultuur.”

ze gesloten en wordt er bij het minste of geringste gestaakt. Je moet goed tussen de regels doorlezen wat ze echt bedoelen en de wil van de baas is wet. De verschillen in bedrijfscultuur, omgangsnormen en stijl van leidinggeven zijn enorm. Als u zich bewust bent van deze opvattingen over en weer, draagt dat

Eosta - Peter Stijkel & Günther de Vadder

zeker bij aan uw slagingskansen in Frankrijk.

28


“Fransen kunnen vrij luid zijn tijdens onderhandelingen. Ze zijn wat theatraler dan wij Nederlanders. Met wilde gebaren en een flinke stemverheffing laten ze zien dat ze het ergens niet mee eens zijn. Dat lijkt soms wat overdreven en de eerste keer schrik je wel even, maar het went. Het is typisch Frans, zo werkt het nou eenmaal.“ Kaak - Willem Huijink

Belangrijkste verschillen Nederlanders zijn gericht op overleg en consensus. Er wordt ‘gepolderd’ en de baas luistert naar zijn werknemers. In Frankrijk gebeurt dit over het algemeen niet. Een Frans bedrijf is bijna altijd centralistisch, bureaucratisch en sterk hiërarchisch georganiseerd. Als de baas iets zegt, dan gebeurt dat ook. Besluitvorming verloopt over vele lagen en duurt vaak langer dan in een Nederlands bedrijf. Veel betrokkenen praten mee, maar aan het eind neemt de président een beslissing. Nederlanders zeggen waar het op staat en zijn vaak overtuigd van hun eigen gelijk. De Fransman praat iets wolliger en verpakt zijn boodschap in fraaie bewoordingen. Hij zal zijn gelijk niet eisen, dekt zich een beetje in en houdt de deur graag op een kier. Onze directheid waarderen de Fransen lang niet altijd.

zakencultuur

29

Nederlanders zijn punctueel. Een vergadering om twee uur ’s middags, begint ook echt om twee uur. Aan het Franse ‘kwartiertje’ kunnen Nederlanders maar moeilijk wennen. En dan is er nog de langdurige Franse zakenlunch. Er worden pas zaken gedaan na een goed gesprek over hobby’s, gezin, maatschappelijke en culturele onderwerpen tijdens een uitgebreide lunch met bijbehorende wijnen. Laat u niet afschrikken door de verschillen in zakelijke cultuur, want er zijn volop mogelijkheden om tot elkaar te komen. Ondanks alle vooroordelen, is het imago van de Nederlandse zakenman in Frankrijk vrij goed.

“Zorg dat de mensen in je organisatie die regelmatig contact hebben met Frankrijk de Franse taal goed beheersen.“ Kaak - Willem Huijink

30

31


omgangsvormen Meetings en onderhandelingen Stel uzelf voor en overhandig uw visitekaartje bij een eerste ontmoeting. Geef uw plek binnen het bedrijf aan, zodat duidelijk is welke beslissings bevoegdheid u heeft. Informeer ook naar de positie van uw gespreks partner binnen zijn organisatie. Onderhandelingen kunnen langer duren dan noodzakelijk als u een laaggeplaatste medewerker zonder

Eten en drinken is onderhandelen

beslissingsbevoegdheid spreekt.

Om een vertrouwensrelatie op te bouwen, is goed persoonlijk contact belangrijk. Dit kost tijd, probeer daarom niet te snel tot zaken te komen.

Frans spreken is een pre

Fransen nemen de tijd voor zakelijke beslissingen. Trek thuis dus niet

In Frankrijk is het gebruikelijk om elkaar individueel te begroeten.

meteen de champagnefles open.

Franse collega’s zullen zich beledigd voelen als ze niet persoonlijk worden aangesproken aan het begin van een ontmoeting. Voer een

Praat bij zakelijke gesprekken ook over hobby’s, cultuur, gastronomie

gesprek het liefst in het Frans. Hoewel steeds meer Fransen Engels

en gezinsleven. Zeker tijdens zakenlunches, die in het Franse bedrijfs

spreken, is het nog steeds een absolute pre als u de Franse taal

leven een prominente plaats innemen en deel uitmaken van de onder

beheerst. Dit geldt vooral voor sectoren waarvoor binnen Frankrijk

handelingen. Stuur na de lunch of een bezoek een bedankje aan uw

een omvangrijke markt bestaat. In moderne en sterk internationaal

gastheer. Wordt u bij mensen thuis uitgenodigd, neem dan bijvoorbeeld

georiënteerde sectoren, zoals de ICT, wordt meer Engels gesproken.

chocolade of een dessert mee.

32


“Het glas wijn bij de lunch was toch wel even wennen. Als we er op bezoek zijn wordt speciaal voor ons goede wijn gehaald en uit beleefdheid drinken we altijd een klein glaasje mee.“ Kaak - Willem Huijink

omgangsvormen

33

Neem deel aan een handelsmissie. Dit is een goede manier om u te oriënteren op de Franse markt en uw kansen hierop. Tijdens zo’n missie worden verkennende gespreken met mogelijke zakenpartners voor u geregeld. Referenties en persoonlijke contacten zijn in Frankrijk erg belangrijk als u bedrijfsactiviteiten wilt opstarten of uitbreiden. Laat de indrukken die u heeft opgedaan tijdens de handelsreis thuis rustig op u inwerken voordat u vervolgstappen onderneemt. Zorg voor follow-up, ook voor partijen waar u in eerste instantie niet mee verder gaat. Stuur bijvoorbeeld een bedankje naar de contacten die u tijdens

De Fransman is formeler. Wees hoffelijk in uw taalgebruik en blijf ook

de reis heeft opgedaan.

in een meer vertrouwde omgeving vousvoyeren. Geef bij het weggaan een hand aan iedereen aan wie u bent voorgesteld.

Relatiemanagement Ga regelmatig naar Frankrijk om (potentiële) klanten te bezoeken en om op de hoogte te blijven van marktontwikkelingen. Bezoek ook vakbeurzen of neem hier actief aan deel. Laat zo veel mogelijk promotiemateriaal achter, zoals brochures, presentaties, foto’s en

“Fransen zijn een stuk hiërarchischer ingesteld dan Nederlanders. Het management en fabriekspersoneel luncht bijvoorbeeld altijd gescheiden. En als de Franse directeur door de fabriek loopt, krijgt iedereen een hand van hem.“

videobeelden met voorbeelden van uw producten. Bij voorkeur in het Frans. U maakt hiermee een professionele indruk. Regelmatig telefonisch contact wordt gewaardeerd, maar afspraken moet u schriftelijk vastleggen. Stel ook uw documenten, overeen komsten, productinformatie en reclameboodschappen bij voorkeur in het Frans op.

Kaak - Willem Huijink

34


Marktanalyse Maak een uitgebreide analyse van de Franse markt en potentiële partners. Laat u hierbij ondersteunen. Fransen concurreren van oudsher sterk op de prijs, maar ze richten zich ook steeds vaker op kwaliteit. Hierdoor zijn twee niches ontstaan: die van gespecialiseerde producten van hoogwaardige kwaliteit, en die van kwalitatief mindere producten met een zeer concurrerende prijs.

Vertegenwoordiging Laat u goed voorlichten over de dienstverlening van agenten, distributeurs en andere tussenpersonen. Zet uw producten op een proactieve manier in de markt door uw Franse tussenpersoon te laten begeleiden door eigen medewerkers. U kunt ook iemand ter plaatse aanstellen en opleiden. Deze kan als directe vertrouwenspersoon fungeren voor uw klanten, wat erg professioneel overkomt. Op deze manier heeft u ook meer zicht op de vorderingen. Natuurlijk kunt u ook een eigen verkooppunt oprichten in Frankrijk.

“Je moet Franse zakenrelaties echt pamperen. Ik denk dat ik bijna twee keer per maand naar Frankrijk ga om ze in de watten te leggen.” Eosta - Peter Stijkel & Günther de Vadder

35

36

37


bedrijfsprofielen Kaak

Eosta

Willem Huijink is financieel directeur bij de Kaak Groep, een familiebedrijf waar de vierde generatie op dit moment de aandelen bezit. Het bedrijf maakte in het verleden allerlei producten in de metaalindustrie, zoals gaskachels en wasmachines. Zo’n 60 jaar geleden begon Kaak met het maken van bakblikken voor lokale bakkerijen. Door de groeiende automatisering kwam het bedrijf na verloop van tijd terecht in de industriële tak van bakkerijproducten. Naast bakblikken produceren ze nu bijvoorbeeld ook transportsystemen, koeltorens en ovens, met andere woorden volledig geautomatiseerde industriële broodpro ductielijnen. Kaak heeft vestigingen in Nederland, Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië.

Peter Stijkel is mede-eigenaar van Eosta, marktleider in biologisch gecertificeerd en Fairtrade groente en fruit. Voor Eosta zijn economie en ecologie onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het bedrijf neemt daarom zijn ecologische en sociale verantwoordelijkheid en zorgt ervoor dat de leveranciersketen zo transparant mogelijk is. Eosta combineert een uniek assortiment aan jaarronde producten met efficiënte logistiek, kwaliteitsgarantie, productontwikkeling en innovatieve, composteerbare verpakkingsmogelijkheden. Volgens Stijkel en BUM Günther de Vadder is de Franse markt boeiend en hard in ontwikkeling. Daarom gaat Eosta in Frankrijk “vol gas vooruit”.

38

39


een bedrijf opzetten

Belangrijkste ondernemingsvormen Frankrijk kent een aantal ondernemingsvormen waarbinnen bedrijfs activiteiten kunnen worden uitgeoefend (sociétés commerciales) en een aantal rechtsvormen voor uitvoering van beroepsmatige activiteiten (sociétés civiles). Er zijn verschillende bedrijfsvormen waarmee u zich in Frankrijk kunt vestigen.

Bureau de liaison (representatieve vestiging)

Succursale (nevenvestiging)

Een representatieve vestiging is geen rechtspersoon en mag geen

Dit is een permanente nevenvestiging van een buitenlandse rechts

facturen opstellen, contracten tekenen of andere commerciële

persoon in Frankrijk, een verlengstuk van het moederbedrijf. Juridisch

activiteiten verrichten. Daardoor dient deze bedrijfsvorm vooral als

gezien, is een succursale een onzelfstandige ondernemingsvorm.

uitvalsbasis voor promotie van het moederbedrijf, deelname aan

Het moederbedrijf is aansprakelijk voor de activiteiten ervan. Voor de

beurzen en om zakelijke contacten te onderhouden.

oprichting is geen kapitaalinbreng nodig en er hoeven geen eigen statuten te worden overlegd. Wel moet u bij de inschrijving een (nietbeëdigde) vertaling van de statuten van het moederbedrijf inleveren. Daarnaast moet u de nevenvestiging inschrijven in het Franse handelsregister.

40


een bedrijf opzetten

Filiale (filiaal)

Enterprise en nom propre of entreprise individuelle (EI)

Bij deze zelfstandige Franse rechtspersoon brengt de buitenlandse

Vergelijkbaar met de eenmanszaak in Nederland.

41

moedermaatschappij minstens 50% van het kapitaal in. Een filiaal neemt vaak de vorm aan van een ondernemingsvorm naar Frans recht.

Entreprise Individuelle à Responsabilité Limitée (EIRL) Een eenmanszaak met beperkte aansprakelijkheid. De EIRL zit tussen

Rechtsvormen

een EI en EURL in. Deze rechtsvorm geeft u de mogelijkheid om een lijst te deponeren van eigendommen die u buiten de bedrijfsaan

Société à Responsabilité Limitée (SARL)

sprakelijkheid wilt houden. Bijvoorbeeld onroerend goed, zoals een

De SARL is in veel opzichten vergelijkbaar met de Nederlandse

privéwoning, of andere (privé)bezittingen.

vennootschap met beperkte aansprakelijkheid. Het belangrijkste verschil is dat er meer dan twee vennoten moeten zijn. Ook bent u

Stappenplan onderneming vestigen

niet verplicht een bepaald minimumkapitaal te storten.

Elke onderneming die in Frankrijk is gevestigd, moeten worden geregistreerd in het Franse handelsregister (Registre National du

Entreprise Unipersonnelle á Responsabilité Limitée (EURL)

Commerce et des Sociétés). Dit register bestaat uit lokale en

De EURL is een rechtspersoon die sterk lijkt op de SARL, maar dan

nationale registers. Een verzoek tot inschrijving dient u in bij het

met één vennoot.

Centre de formalités des entreprises (CFE).

Société Anonyme (SA)

Als u een onderneming in Frankrijk wilt oprichten, dan kunt u het

De SA is vergelijkbaar met de Nederlandse naamloze vennootschap.

beste deskundig juridisch en fiscaal advies inwinnen. Onder meer

De aandeelhouders zijn anoniem en er dienen in ieder geval meer dan

over de rechtsvorm die het best bij uw activiteiten past.

zeven aandeelhouders te zijn. De statuten bepalen de bevoegdheden van het bestuur, de voorzitter van het bestuur (PDG) en de raad van commissarissen. De aansprakelijkheid van de aandeelhouders is beperkt tot de inbreng.

Société Actions Simplifiées (SAS) Een vergelijkbare, maar wat soepeler gestructureerde rechtspersoon dan de SA. De SAS biedt de aandeelhouders een grotere stabiliteit en meer contractuele vrijheid.

“Als Nederlands bedrijf moet je niet denken met de overname van een Frans bedrijf hun markt te kunnen veroveren. Fransen moeten dan gaan werken voor een buitenlandse aandeelhouder. Dat werkt meestal niet.” Eosta - Peter Stijkel & Günther de Vadder

42

43


wet-

en regelgeving

Rechtssysteem Frankrijk heeft een goed functionerend, onafhankelijk rechtssysteem. Eigendomsrechten worden gerespecteerd en gehandhaafd. Onteigening is alleen mogelijk in buitengewone omstandigheden en tegen een gepaste vergoeding.

Financiële verslaglegging en rapportage De meeste regelingen zijn gebaseerd op EU-richtlijnen en van toepassing op alle bedrijven. De verslaglegginggrondslagen zijn geregeld in het Wetboek van Koophandel (Code de Commerce) en het Algemeen Wetboek van Belastingen (Code Général des Impôts).

Oprichtingsprocedures Alle bedrijven moeten zijn ingeschreven in het handelsregister.

Financiële controle

U moet bij deze formaliteit bewijsstukken overleggen voor de

Accountants die de wettelijke controle uitvoeren, worden voor een

oprichting van uw bedrijf, zoals gedetailleerde informatie over het

periode van zes jaar bij een bedrijf benoemd. De benoeming van een

bestuur, aandelenkapitaal, huishoudelijk reglement en een lijst van

dergelijke accountant is verplicht als u een SA of een bepaalde SAS

aandeelhouders. Daarnaast moet u bij oprichting van uw bedrijf een

of SARL als rechtsvorm kiest.

kennisgeving publiceren in een mededelingenblad van de overheid.

44


“We zijn bij de productie aan veel milieuregels gebonden. Onze Franse directeur zorgt ervoor dat deze nageleefd worden. Met financiële steun vanuit Nederland, want er moeten behoorlijke investeringen gedaan worden om aan alle eisen te voldoen.“ Kaak - Willem Huijink

weten regelgeving

Conventie van Wenen Voor zaken die niet schriftelijk en expliciet in een contract zijn vast gelegd, kunt u zich beroepen op de Conventie van Wenen. Dit is een verdrag van de Verenigde Naties op het gebied van internationale koop overeenkomsten. De voorschriften van dit verdrag zijn van toepassing op roerende zaken en gelden voor alle aangesloten verdragslanden, waaronder Frankrijk.

Intellectuele eigendom en octrooien Frankrijk is een groot voorvechter van intellectuele eigendomsrechten en steunt op dat gebied een aantal internationale overeenkomsten.

Contracten

Bijvoorbeeld de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom

Leg al uw overeenkomsten in Frankrijk schriftelijk vast en laat ze door

(WIPO) en het TRIPs-verdrag van de Wereldhandelsorganisatie.

de wederpartij ondertekenen. Dit geldt ook voor algemene verkoop-

Frankrijk is bovendien lid van het Europees Octrooiverdrag. Hierdoor

en leveringsvoorwaarden. Deze moeten in het Frans op de achterkant

is octrooibescherming gegarandeerd.

van de handelsdocumenten staan. Op de voorkant moet ernaar worden verwezen. In een basiscontract kunt u de toepasselijkheid

De wetgeving met betrekking tot intellectuele eigendom in Frankrijk

van algemene voorwaarden voor de eerste bestelling of levering

is vastgelegd in de Code de la Propriété Intellectuelle. Deze wet is

schriftelijk vastleggen.

bedoeld ter bescherming van: ▶▶ technische en decoratieve uitvindingen (octrooien, tekeningen

Eigendomsrecht Eigendom is in Frankrijk anders geregeld dan in Nederland. Zodra partijen het eens zijn over de te leveren goederen en de prijs, gaat het

en modellen); ▶▶ onderscheidende tekens (merken, (handels)namen en oorsprongsaanduidingen).

eigendomsrecht in geval van koop over. Ook als de goederen nog niet zijn geleverd en er nog niet is betaald. Partijen kunnen in een koop

Het Institut National de la Propriété Industrielle (INPI) registreert

contract van deze regel afwijken door een clausule op te nemen.

octrooien, handelsmerken, modellen en ontwerpen. Octrooien zijn

Hiermee wordt de eigendomsovergang uitgesteld tot het moment

geldig voor een periode van twintig jaar vanaf de depotdatum. U kunt

van volledige betaling.

een octrooi voor een uitvinding aanvragen als: ▶▶ de uitvinding nieuw is; ▶▶ het een resultaat is van een handeling gericht op uitvinding (activité inventive); ▶▶ de uitvinding ook industrieel kan worden toegepast.

45

46


weten regelgeving

Verpakkingsvoorschriften Naar voorbeeld van de Duitse verpakkingswetgeving, heeft Frankrijk

Een aanvullend decreet stelt zelfs de verwerking en het hergebruik

een verpakkingsdecreet afgekondigd, dat sinds 1 januari 1993 van

van transportverpakkingen verplicht, zoals pallets en omverpakkingen.

kracht is. De kern hiervan is dat Franse producenten en importeurs

Bedrijven kunnen op drie manieren aan de gestelde eisen voldoen.

van verpakte producten verantwoordelijk zijn voor de inzameling en verwerking van verpakkingsafval van de volgende producten:

▶▶ verpakkingen terugnemen met behulp van een statiegeldregeling; ▶▶ een eigen inzamel- en verwerkingssysteem opzetten met

▶▶ producten voor huishoudelijke doeleinden; ▶▶ producten die buitenshuis worden geconsumeerd (bijvoorbeeld in restaurants);

toestemming van de Franse overheid; ▶▶ een door de Franse overheid erkende organisatie inschakelen die gebruikte verpakkingen terugneemt en laat herverwerken. Enkele

▶▶ gevaarlijk huishoudelijk afval (zoals pesticiden);

voorbeelden:

▶▶ producten in de gezondheidssector.

Eco-Emballages en Adelphe (glasverpakkingen) Cyclamed (farmaceutische verpakkingen) COUNA (industriële verpakkingen van bepaalde productgroepen).

“Nederlanders hebben vaak de indruk dat Fransen eromheen draaien, geen beslissingen nemen en blijven aanmodderen. Maar dat komt voort uit overlevingsdrang: ze willen zichzelf beschermen. Ze stellen zelfs hun eigen regels op, buiten de Europese regelgeving om. Vinden ze doodnormaal.” Eosta - Peter Stijkel & Günther de Vadder

Heeft uw onderneming geen eigen voorzieningen voor het recyclen van verpakkingen, dan kunt u een contract afsluiten met Eco-Emballages. U bent dan verplicht om het symbool van deze organisatie op de verpakkingen te voeren. De letterlijke tekst (Le Point Vert - het groene punt) hoeft u niet te vermelden. Naast Eco-Emballages, zijn er in Frankrijk nog andere instanties voor de inzameling en verwerking van verpakkingsafval. De importeur is verantwoordelijk voor de recycling van de verpakkingen en sluit het contract met deze organisaties af. L’Agence française de sécurité sanitaire des aliments (Afssa), ofwel de Franse Keuringsdienst van Waren, is belast met de naleving van bovengenoemde decreten.

47

48


Normalisatie van productrichtlijnen Als lidstaat van de EU is Frankrijk verplicht alle EU-richtlijnen op het gebied van productgezondheid en de veiligheid en bescherming van zowel consumenten als het milieu te verwerken in nationale wetgeving. Op grond van deze richtlijnen accepteren de lidstaten elkaars producten, mits deze aantoonbaar aan de eisen van de betreffende richtlijn voldoen. Producten met een CE-markering kunt u in dit opzicht vrij op de Franse markt brengen. Er gelden wel nationale eisen voor producten waarvoor geen EU-richtlijnen bestaan.

Etiketteringsvoorschriften De wet-Toubon stelt sinds 1994 het gebruik van de Franse taal verplicht in onder andere gebruiksaanwijzingen, handleidingen en op verpak kingen. Deze verplichting geldt voor de handel in goederen en voor dienstverlening. Ook facturen en kwitanties moeten in het Frans zijn opgesteld, met uitzondering van documenten die niet zijn bestemd voor de Franse consument of eindgebruiker. De wet-Toubon is ook van toepassing op reclame en merknamen die samen met niet-Franse toevoegingen zijn geregistreerd. De merknaam zelf mag anderstalig zijn, maar de toevoeging moet Frans zijn. De Franse dienst voor fraudebestrijding DGCCRF (Direction Générale de la Concurrence, de la Consommation et de la Répression des Fraudes) houdt toezicht op de juiste etikettering van producten.

“Een Fransman koopt het liefst bij een Fransman. Bij export hebben ze namelijk te maken met Europese regelgeving, en die vermijden ze het liefst.” Eosta - Peter Stijkel & Günther de Vadder

49

50

51


douanezaken Invoerreglementering Als volwaardig lid van de Europese Unie past Frankrijk het importregime van de EU toe. Ondernemers uit Nederland en andere EU-lidstaten hebben alleen een vergunning nodig voor strategische goederen, zoals wapens en militair materieel. Voor de afgifte van dergelijke vergunningen is in Nederland de Centrale Dienst voor In- en Uitvoer (CDIU)

de harmonisatie van btw-facturen. Volgens deze regels worden

verantwoordelijk.

digitale facturen en elektronische uitwisseling van gegevens ook geaccepteerd, net als het gebruik van elektronische handtekeningen.

Invoerrechten Frankrijk past voor de invoer van producten uit derde landen het EU-buitentarief toe.

Intracommunautaire transacties Op communautaire producten worden geen invoerrechten geheven. Ook worden goederen niet aan grenscontroles onderworpen.

internettips Bel de Belastingtelefoon douane voor meer informatie: 0800-0143. Of kijk op www.belastingdienst.nl/douane.

Een factuur aan de afnemer sturen is voldoende. Vermeld op de factuur het btw-identificatienummer van zowel leverancier als afnemer. De Europese Commissie heeft richtlijnen opgesteld over

Vergunningen vraagt u aan op www.niwo.nl, de website van Stichting Nationale en Internationale Wegvervoer Organisatie (NIWO).

52


EU-richtlijnen voor producten

douanezaken

Hierop horen de volgende gegevens te staan:

Als lidstaat van de Europese Unie is Frankrijk verplicht alle EU-richt lijnen op het gebied van productgezondheid en -veiligheid om te

▶▶ chargement (lading);

zetten in nationale wetgeving. Hetzelfde geldt voor bescherming van

▶▶ expéditeur (expediteur);

het milieu en consumenten. Op grond van deze richtlijnen accepteren

▶▶ départ (vertrek met vermelding datum en tijdstip);

EU-lidstaten elkaars producten. Producten met een CE-markering en

▶▶ arrivée (aankomst met vermelding datum en tijdstip);

producten waarvoor de Europese normen zijn toegekend, kunnen vrij

▶▶ livraison demandée (gevraagde levering met vermelding datum

op de Franse markt worden gebracht. Voor producten waarvoor nog geen EU-richtlijnen bestaan, gelden in principe nationale eisen.

Vergunningen wegvervoer

en tijdstip); ▶▶ prestations annexées réalisées (bijbehorende verleende diensten); ▶▶ handtekening en stempel van de expediteur.

Als u zelf over de weg transporteert, heeft u een geldig vergunnings

Rijverboden

bewijs voor binnenlands beroepsvervoer nodig. Zorg ook voor een

Voor vrachtwagens met totaalgewicht van meer dan 7,5 ton geldt in

kopie van de communautaire vergunning voor grensoverschrijdend

Frankrijk een rijverbod van zaterdag (of de dag voor een feestdag) van

vervoer (eurovergunning). Het origineel kunt u op kantoor laten.

22.00 uur tot zondag (of de feestdag) 22.00 uur. Een trekker zonder

Voor wederzijds vervoer en transitovervoer heeft u geen

oplegger valt ook in deze categorie als op het kentekenbewijs staat

vergunningen nodig.

aangegeven dat de ‘maximum massa beladen voertuig’ meer dan 7,5 ton is. Dit is bijna altijd het geval. Het rijverbod geldt voor het hele

In geval van derdelandenvervoer met niet-EU-landen stelt een aantal lid

wegennet, inclusief de Fréjustunnel en de Mont Blanctunnel.

staten extra eisen. In Frankrijk is cabotage toegestaan onder dekking van de Eurovergunning. Voor vervoer naar landen buiten de Europese Unie

Extra tolheffing vrachtwagens

heeft u meestal ook ritmachtigingen of een CEMT-vergunning nodig.

Frankrijk voerde in 2011 een kilometerheffing voor vrachtauto’s in. Deze eco-redevance poids lourds geldt voor alle vrachtauto’s op snel

Benodigde documenten

wegen en sommige niet-tolwegen (routes nationales). Vóór de invoer

Voor transport in Frankrijk is een geldig paspoort, een Nederlands

van de kilometerheffing hieven de Fransen al tol op bijna een derde van

rijbewijs, een kentekenbewijs en een werkgeversverklaring met

alle vrachtautokilometers in het land. Het nieuwe systeem breidt de

vermelding van het land van vestiging vereist. Daarnaast is een

tolheffing uit met nog eens een derde. De heffing is hoger voor vracht

WA-verzekering verplicht. De groene kaart wordt erkend. In geval

auto’s die meer vervuilen. Zo hoopt de Franse regering het totale aantal

van goederen in het vrije verkeer is bij de lading een CMR-vrachtbrief

vrachtautokilometers jaarlijks met 800 miljoen (7%) terug te dringen.

vereist. Ook moet bij de lading een document de suivi zijn gevoegd.

53

54

55


vergunningen Ondernemen over de grenzen Hoewel er binnen de Europese Unie vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal is, blijkt grensoverschrijdend onder nemen niet eenvoudig. Zeker voor kleine en middelgrote onderne mingen kunnen administratieve verplichtingen een drempel vormen. Het verlagen van bureaucratische barrières is een van de speerpunten van de beleidsmakers in Brussel. Om vrij verkeer van personen eenvoudiger te maken, zijn in Europa

Vrij verkeer van personen

regelingen getroffen rondom de erkenning van diploma’s. In sommige

Bewoners van de Europese Unie kunnen zonder beperkingen reizen in

vakgebieden gebeurt dit altijd, bijvoorbeeld bij artsen. Anderen moeten

andere EU-lidstaten en Liechtenstein, Noorwegen en IJsland. Deze drie

eerst een test afleggen om te bepalen of de eisen die aan het diploma

landen maken deel uit van de Europese Economische Ruimte (EER).

zijn gesteld, passen bij de nationale standaard. Er is nog geen regel dat

Voor nieuwe lidstaten geldt een overgangstermijn. Zelfstandige onder

nationale diploma’s een-op-een gelden in andere lidstaten.

nemers kunnen zich vrij vestigen in alle lidstaten.

Werken in een ander land in de EU Dankzij het vrije verkeer van personen kan een Europees staatsburger

U heeft het recht om in een ander EU-land een baan te zoeken, in loon

drie maanden in een andere EU-lidstaat reizen en werken zonder een

dienst te gaan, als zelfstandige te werken of van uw pensioen te

visum aan te hoeven vragen. De enige voorwaarde is dat hij of zij een

genieten. U wordt dan op dezelfde manier behandeld als de burgers

geldig identiteitsbewijs heeft. Europeanen kunnen zich daardoor binnen

van dat land. Een aantal rechten die u als werknemer in de EU heeft,

de Europese Unie overal vestigen waar zij willen.

gelden ook voor uw huwelijkspartner en uw familieleden.

56

57


product-

aansprakelijkheid

EU-richtlijn Productaansprakelijkheid is binnen de EU geregeld door middel van een officiële richtlijn (85/374/EEG). Alle EU-lidstaten hebben deze richtlijn omgezet in nationale wetgeving. Bij productaansprakelijkheid gaat het om de objectieve aansprakelijkheid van de producent in geval van schade veroorzaakt door een gebrek aan zijn product. Bovendien is het begrip

In het kader van de objectieve aansprakelijkheid als bedoeld in de

van toepassing op roerende zaken, ongeacht of deze nu wel of niet

richtlijn, hoeft de nalatigheid of de schuld van de producent of importeur

een bestanddeel vormen van een ander goed of gebouw, landbouw

dus niet te worden aangetoond.

grondstoffen (zoals vlees, granen, groenten en fruit) en producten die voortkomen uit de jacht. Ook elektriciteit valt binnen deze context.

De beantwoording van de vraag of een product een gebrek vertoont, hangt af van de veiligheid die het grote publiek redelijkerwijs zou mogen

Bewijslast

verwachten. Die wordt bepaald op grond van:

De benadeelde moet: ▶▶ het bestaan van de schade bewijzen;

▶▶ de presentatie van het product;

▶▶ het gebrek van het product bewijzen;

▶▶ het redelijkerwijs te verwachten gebruik van het product;

▶▶ het oorzakelijk verband tussen de schade en dit gebrek bewijzen.

▶▶ het tijdstip waarop het product in de handel is gebracht.

58


Een product mag niet als gebrekkig worden beschouwd, omdat er nadien een beter product op de markt is gekomen.

Schade Gedekte schade is schade: ▶▶ veroorzaakt door de dood of door lichamelijk letsel; ▶▶ veroorzaakt aan een ander verbruiksgoed in de privésfeer dan het gebrekkige product; ▶▶ met toepassing van een franchise (€ 500).

“Een aantal van die regels worden door Europa opgelegd, maar het grootste gedeelte komt van de overheid in Frankrijk.” Kaak - Willem Huijink

59

60

61


personeel Arbeidswetgeving Het uitgebreide Wetboek van Arbeid (Code du Travail) stelt minimum normen vast voor de arbeidsvoorwaarden, zoals werktijden, overwerk, verlof en jaarlijks recht op een doorbetaalde vakantie. Verder zijn in het Wetboek van Arbeid vastgelegd: ▶▶ contractuele betrekkingen tussen werkgevers en werknemers;

Gelijke behandeling

▶▶ voorwaarden en procedures voor ontslag;

Als onderdeel van de cao-onderhandelingen moeten bedrijven met

▶▶ bepalingen met betrekking tot personeelsvertegenwoordiging;

de vakbonden programma’s bespreken die gericht zijn op de gelijke

▶▶ de sociale verzekeringspremies.

behandeling van mannen en vrouwen. Ook is het wettelijk niet toegestaan om op het gebied van beloning of toegang tot werk te

Overige rechten en plichten worden vastgelegd in cao’s. Vakbonden

discrimineren op grond van:

en werkgeversverenigingen sluiten deze gewoonlijk op nationaal of lokaal niveau met elkaar af. Ook de grondregels voor cao’s staan in

▶▶ geslacht;

het Wetboek van Arbeid. Het wetboek wordt regelmatig aangepast.

▶▶ gezinssituatie; ▶▶ zeden; ▶▶ etnische afkomst; ▶▶ godsdienst; ▶▶ gezondheid of handicap.

62


personeel

Training en opleiding Seksuele intimidatie en pesten op het werk zijn eveneens onrecht

Franse bedrijven betalen een heffing om de training van hun eigen

matige daden. Als toekomstig werkgever is het u verboden om tijdens

medewerkers en cursussen voor werklozen te financieren. Een mede

de sollicitatieprocedure vragen te stellen die niet rechtstreeks verband

werker heeft recht op twaalf dagen educatief verlof per jaar, met

houden met de professionele kwalificaties die nodig zijn om de functie

behoud van loon en minimaal twee dagen per keer. Trainers of vak

uit te oefenen. U behoort kandidaten te informeren over de methodes

bondsvertegenwoordigers hebben recht op achttien dagen per jaar

die u tijdens het wervingsproces gebruikt en de resultaten

en leidinggevenden mogen zes dagen per jaar onbetaald educatief

vertrouwelijk behandelen.

verlof opnemen. Werkgevers zijn verplicht werknemers die nieuwe kwalificaties hebben verkregen hiervoor financieel te belonen.

Arbeidscontracten

Veel bedrijven betalen meer dan vereist is en vooral bij grote

Als u een nieuwe medewerker aanneemt, is het gebruikelijk om een

bedrijven zijn in cao’s vaak ruimere regelingen afgesproken.

arbeidscontract te ondertekenen. Hoewel arbeidscontracten schriftelijk worden opgesteld, is de inhoud niet wettelijk voorgeschreven. In het

Raam-cao’s

contract moeten in elk geval de functie en de rang van de medewerker

De Franse arbeidswetgeving is gebaseerd op raam-cao’s, aangepast

staan, evenals de beloning en de secundaire arbeidsvoorwaarden.

aan de behoeften van de betreffende economische of industriële

Als het contract niet voor onbepaalde tijd is, moet het ook een einddatum

sector. Deze cao’s regelen alle aspecten die met arbeid te maken

bevatten. Het arbeidscontract voor onbepaalde tijd (contrat à durée

hebben, zoals:

indéterminée) is de norm. Voor tijdelijke contracten (contrats à durée déterminée) gelden specifieke voorwaarden.

▶▶ werkdagen; ▶▶ gezondheid en veiligheid;

Een tijdelijk contract mag alleen in een tijdelijke behoefte voorzien en

▶▶ vakbonden;

mag normaal gesproken eenmalig worden verlengd. Een medewerker

▶▶ minimumloon;

met een tijdelijk contract heeft recht op een bonus van minimaal 10%

▶▶ personeelsvertegenwoordiging en ondernemingsraden;

van het totale brutosalaris dat aan het eind van de contractperiode

▶▶ training;

wordt uitbetaald. Deze regeling compenseert de baanonzekerheid van

▶▶ winstdeling;

de werknemer.

▶▶ arbeidsgeschillen en -rechtbanken.

Het tijdelijke contract wordt als een contract voor onbepaalde tijd beschouwd als u niet aan de wettelijke voorwaarden voldoet. Een medewerker die Frans niet als moedertaal heeft, kan eisen dat het contract wordt vertaald in zijn eigen taal. Deze versie krijgt voorrang bij een geschil.

63

64


Personeelsvertegenwoordiging In bedrijven met meer dan tien medewerkers worden werknemers vertegenwoordigd door personeelsvertegenwoordigers. Heeft een bedrijf meer dan 49 personeelsleden, dan gebeurt dit door een ondernemingsraad of vakbonden. Een ondernemingsraad is verplicht voor bedrijven met ten minste vijftig medewerkers.

Werk- en verblijfsvergunning Alle personen van buiten de EU en bepaalde EU-ingezetenen moeten beschikken over een werkvergunning (carte de travail) en een verblijfsvergunning (carte de séjour). Een werkvergunning wordt afgegeven voor minimaal één jaar.

“Probeer een native speaker aan te nemen, iemand die het liefst ook in Frankrijk heeft gewoond. We hebben er jaren over gedaan om bij Carrefour binnen te komen. Toen we een Française hadden aangenomen, was het binnen een maand geregeld.” Eosta - Peter Stijkel & Günther de Vadder

65

66

67


belastingen Inkomstenbelasting en/of vennootschapsbelasting Afhankelijk van de rechtsvorm, wordt in Frankrijk op inkomsten uit een onderneming inkomstenbelasting geheven (impôts sur les revenus), of vennootschapsbelasting (impôts sur les sociétés). Natuurlijke personen betalen geen vennootschapsbelasting, maar rechtspersonen kunnen onderworpen zijn aan ofwel inkomsten- dan wel vennoot schapsbelasting. De meeste rechtspersonen zijn verplicht onderworpen aan vennootschapsbelasting, maar voor enkele samenwerkings verbanden geldt een keuzerecht, bijvoorbeeld voor een SNC (Société en Nom Collectif).

Progressief stelsel

Omzetbelasting

Net als in Nederland, is de Franse inkomstenbelasting ingedeeld in

Het standaardtarief voor de omzetbelasting (Taxe sur la Valeur Ajoutée - TVA)

een progressief schijventarief. Lage inkomens worden belast met

is 19,6%. Er geldt een tarief van 5% voor:

ongeveer 20%. In de hoogste schijf is de belasting 40%. ▶▶ levensmiddelen;

▶▶ toestellen voor gehandicapten;

▶▶ water;

▶▶ producten van landbouwoorsprong;

De Franse vennootschapsbelasting is gebaseerd op het beginsel

▶▶ boeken;

▶▶ farmaceutische producten;

van territorialiteit: alleen de inkomsten van een onderneming op

▶▶ reizigerstransport;

▶▶ tijdschriften en kranten.

Territorialiteitsprincipe

Frans grondgebied worden belast.

68


belastingen

69

Voor tijdschriften en kranten die in het buitenland zijn gedrukt en worden verspreid binnen Frankrijk geldt een speciaal tarief van 2,1%. Het systeem van de Franse TVA is van toepassing op alle transacties

Hulp van HLB International

binnen Frankrijk. Het Franse btw-nummer bestaat uit de letters ‘FR’,

Deze reisgids is geschreven met hulp van HLB International, een internationaal

gevolgd door twee cijfers en het 9-cijferige nummer van de Kamer

netwerk van accountants en belastingadviseurs. In Frankrijk heeft HLB onder andere

van Koophandel (RCS of SIREN).

een kantoor in Parijs. HLB France Executive Office

internettip

18 rue Jean Mermoz - 75008 Paris France Telephone: +33 (0) 1 53 93 94 20 - Fax: +33 (0) 1 53 93 94 21 www.hlb-france.fr

U vraagt het RCS/SIREN nummer op via: www.infogreffe.fr.

E-mail: [email protected]

internettip Bedrijvenbelasting Ondernemingen in Frankrijk hebben ook te maken met een lokale

Kijk op www.hlbi.com voor de contactgegevens van een kantoor bij u in de buurt.

heffing, de contribution économique territoriale (CET). Deze plaatselijke bedrijvenbelasting vervangt sinds 1 januari 2010 de taxe professionnelle (TP). De CET bestaat uit twee onderdelen: de cotisation locale d’activité (CLA) en de cotisation complémentaire (CC).

Onroerendezaakbelasting Frankrijk kent twee vormen van onroerendezaakbelasting: de taxe d’habitation voor gebruikers, en de taxe foncière voor eigenaren. Beide belastingen zijn gebaseerd op de kadastrale huurwaarde, vermeerderd met enkele toeslagen.

“In Nederland is de voorheffing in veel gevallen ook de eindheffing. Als je geen eigen huis hebt, hoef je niets te betalen en krijg je ook geen geld terug. In Frankrijk houd je netto veel meer over, maar moet je daarna ook veel meer betalen of juist niet, afhankelijk van je persoonlijke en gezinssituatie.” Eosta - Peter Stijkel & Günther de Vadder

70

71


betalingsverkeer Betalingsinstrumenten In Frankrijk betalen bedrijven met cheques, bankoverboekingen en wissels. Hoewel bankoverboekingen steeds gebruikelijker worden, maken veel ondernemingen nog steeds gebruik van cheques, ook voor grote betalingen. Banken stimuleren het gebruik van de bank overboeking en het automatische incasso, omdat de verwerking hiervan een stuk sneller en goedkoper is dan van de cheque.

Wissels Een wissel - ook wel ‘promesse’ of betalingsbelofte genoemd - is een

Cheques

verplichting om op een bepaald moment een bepaald bedrag te betalen.

Gemeten in bedragen is de cheque in Frankrijk nog steeds een van

Deze betalingsvorm heet in het Frans Billet à ordre Relevé (BOR,

de belangrijkste niet-chartale betaalmiddellen. Cheques hebben twee

promesse) of Lettre de Change Relevée (LCR, genormaliseerde

belangrijke voordelen:

handelswissel).

▶▶ u bent vrij zeker van betaling;

De betalingstermijn bij wissels is doorgaans lang; zestig tot negentig

▶▶ betaalt u zelf per cheque, dan wordt het bedrag later van

dagen is niet ongebruikelijk. Om dit te omzeilen en sneller over liquide

uw rekening afgeschreven dan bij een bankoverboeking.

middelen te beschikken, kan de leverancier de wissels die zijn afnemers hebben geaccepteerd verdisconteren ‘wegens leveranties’. Dit is de meest voorkomende vorm van debiteurenfinanciering.

72


“We zorgen ervoor dat we van tevoren weten of een Franse zakenpartner kredietwaardig is. Ook zijn we beschermd tegen betalingsrisico’s. Als een bedrijf je pas over 45 tot 60 dagen betaalt, lever je in feite leverancierskrediet. Dat dekken we dan af met een kredietverzekering.”

betalingsverkeer

73

EU-standaardoverboekingen Grensoverschrijdende betalingen tot € 50.000 naar EU-landen die in een standaardvorm zijn aangeleverd (volgens EC II-criteria, onder vermelding van IBAN en BIC), moet de bank tariferen als binnenlandse betaling.

Verplichte vermeldingen op facturen Een factuur aan Franse klanten moet zijn voorzien van een aantal verplichte vermeldingen:

Eosta - Peter Stijkel & Günther de Vadder ▶▶ naam en adres van beide partijen; ▶▶ btw-nummer van beide partijen;

Contante betaling

▶▶ datum van verkoop van de producten, of levering van de diensten;

Contante betalingen worden in Frankrijk wettelijk geaccepteerd tot een

▶▶ hoeveelheid en precieze omschrijving van de producten;

limiet van € 1.000 voor transacties tussen bedrijven. Voor particulieren

▶▶ stukprijs (exclusief btw) van de verkochte producten of

en antiquairs geldt deze beperking niet. Fransen staan nogal huiverig ten opzichte van contante betalingen en accepteren niet zo makkelijk € 500 in contanten; ze betalen liever per creditcard.

geleverde diensten; ▶▶ prijsreductie op de datum van verkoop van het product of levering van de dienst, uitgezonderd kortingen die op de factuur zijn voorzien; ▶▶ uiterlijke betaaldatum, evenals de korting als er wordt betaald vóór

Overboekingen

de datum die is bepaald bij de algemene verkoopvoorwaarden.

Voor een correcte afwikkeling van het girale betalingsverkeer in Frankrijk moet altijd de Relevé d’Identité Bancaire (RIB) bekend zijn. Dit is een formulier waarop het 23-cijferige bankrekeningnummer, de naam en het adres van de bank staan, en ook de IBAN/BIC van de rekeninghouder. Bedrijven vermelden op hun facturen en briefpapier vaak een numéro RCS (inschrijfnummer van de Kamer van Koophandel) of een numéro SIREN (belastingnummer), maar vrijwel nooit de RIB. In de meeste gevallen zult u deze dus zelf bij uw relatie moeten opvragen. Banken verstrekken de RIB meestal op verzoek, en soms staan ze in de

“De betalingstermijn in Frankrijk is meestal zo’n 60 dagen. Dat is dus iets langer dan in Nederland, al wordt het verschil steeds kleiner. Het betaalgedrag is verder wel heel netjes, we hebben nauwelijks afboekingen”

chequeboekjes.

Kaak - Willem Huijink

74


betalingsverkeer

75

SEPA De volgende regels gelden voor facturen binnen de EU:

SEPA (Single Euro Payments Area) is een initiatief van de Europese Unie en de gezamenlijke Europese banken uit de 27 EU-landen,

▶▶ voor aanbetalingen moet u een aparte factuur maken;

Noorwegen, Liechtenstein, IJsland en Zwitserland. Het doel ervan

▶▶ op de factuur vermeldt u op basis van welke nationale wet u in

is harmonisatie van het eurobetalingsverkeer binnen Europa. Het gaat

Frankrijk geen btw hoeft af te dragen;

hierbij in eerste instantie om giraal betalingsverkeer en betalingen met

▶▶ levert u diensten, dan hoeft u geen optie en toestemming meer aan

betaalkaarten en creditcards, en om de interbancaire betaalsystemen

te vragen voor verlegging of vrijstelling van de btw. Een optie is

die deze betalingen mogelijk maken. Met SEPA wil men een concur

voldoende;

rerende interne markt voor betalingsverkeer realiseren. Door de

▶▶ facturen mag u internationaal (dus van buiten Frankrijk) alleen digitaal versturen.

invoering van SEPA wordt het Europese betalingsverkeer overzichtelijker, goedkoper en sneller.

Betalingstermijnen De gemiddelde betalingstermijn in Frankrijk is doorgaans ruimer dan in Nederland. Voorheen werden bij duurzame goederen termijnen van 60, 90 of zelfs 120 dagen gehanteerd. Soms zelfs nog langer, en meestal aan het eind van de maand. Deze lange termijnen vonden hun oorsprong in een streng kredietregime, waardoor bedrijven nagenoeg geen bankkrediet konden afsluiten. Een langere betalingstermijn werd

internettip

dan vaak als alternatief gebruikt.

Kijk op www.sepafrance.fr voor meer informatie. Toch maakt deze achtergrond Franse bedrijven niet tot slechte betalers. Aan de lange betalings termijnen is sinds 1 januari 2009 bovendien een einde gekomen. Volgens het Franse wetboek voor handel (Code de commerce) bedraagt de algemene, maximale wettelijke betalingstermijn: ▶▶ of 45 dagen na einde van de maand waarin de factuur is uitgegeven; ▶▶ of 60 dagen na factuurdatum.

“We hebben een debiteurenverzekering voor onze volledige Franse portefeuille. Dat was al het geval bij de overname en de Fransen wilden het er graag inhouden, dus daar betalen we een premie voor” Kaak - Willem Huijink

76

77


dit kan ABN AMRO

voor u betekenen

Hulp van een ervaren handelspartner Wanneer u zakendoet over de grens, krijgt u vroeg of laat met bankzaken te maken. Bijvoorbeeld omdat u:

Betalingsverkeer via ABN AMRO ▶▶ betalingen wilt doen naar of in het buitenland;

Uw lokale betalingsverkeer regelen we via ons kantoor in Frankrijk.

▶▶ betalingen van uw buitenlandse zakenpartners wilt ontvangen;

Wij kunnen voor u:

▶▶ met financieringsvraagstukken te maken krijgt; ▶▶ risico’s wilt afdekken.

Rekeningen openen Zoals een rekening-courant, zowel voor ingezeten als niet-ingezetenen.

Dan is het prettig als u ondersteuning krijgt van een Nederlandse bank.

Maar ook een Euro-rekening of rekeningen in belangrijke vreemde

Een bank die uw taal spreekt en handelsgeest deelt. ABN AMRO kan

valuta.

u op verschillende gebieden ondersteunen. Met onze producten en diensten, jarenlange internationale ervaring en handige internettools

Betalingen doen

helpen wij u om efficiënt en succesvol in Frankrijk zaken te doen.

Lokale en internationale (spoed)overboekingen en batchbetalingen.

78


dit kan ABN AMRO voor u betekenen

Online inzicht en controle Digitaal betaalsysteem Access Online geeft u altijd en overal inzicht in

SEPA biedt u mogelijkheden om alle betalingen binnen Europa uit te

en controle over al uw betaalstromen. Met Access Online kunt u al uw

voeren vanuit één rekening. Zo kunt u vanaf uw Nederlandse rekening

bankrekeningen aansturen. Zowel nationaal als internationaal en van

gelden incasseren van uw afnemers binnen heel Europa. Bovendien

andere banken. Meer informatie vindt u op: abnamro.nl/accessonline.

worden betalingsgegevens meegestuurd tijdens het volledige betalingsproces. Dit maakt betalingen ontvangen en verwerken veel

Cash Pooling

eenvoudiger.

Door het samenvoegen van saldi kunt u uw liquiditeit eenvoudiger beheren. U kunt het saldo van uw rekeningen in Frankrijk en andere

Grip op risico’s

landen automatisch overboeken naar uw ABN AMRO rekening(en)

In het buitenland liggen mogelijkheden, maar ook bedreigingen. Als u

in Nederland. Cash Pooling is een verzamelnaam voor verschillende

op de kansen let, dan bewaken wij de risico’s. Terwijl u op de kansen

oplossingen voor het handig omgaan met uw betaalrekeningen,

let, werken onze verzekerings-, treasury- en trade-specialisten nauw

zowel binnen als buiten Nederland.

samen om de risico’s die u loopt in kaart te brengen, ook in het buitenland. Zo kunt u onnodige risico’s vermijden en andere

Rapportages leveren

indekken of verzekeren.

Elektronische einde dag-informatie over mutaties op rekeningen, ook van andere banken.

Betalingsrisico’s beperken Internationaal zakendoen kan betekenen dat u met relatief onbekende

Soepel Europees betaalverkeer met SEPA

handelspartners of economisch minder stabiele landen te maken

SEPA (Single Euro Payments Area) is een initiatief van de Europese

krijgt. Maar ook in de westerse zakenwereld kunt u voor onaangename

Unie en de gezamenlijke Europese banken uit de 27 EU-landen, Noorwegen, Liechtenstein, IJsland en Zwitserland. Zij ontwikkelden samen uniforme betaalproducten, waarmee u in deze landen een stuk eenvoudiger zakendoet. De belangrijkste voordelen van SEPA op een rij:

Overzichtelijk Dezelfde voorwaarden, rechten en plichten in alle SEPA-landen.

Goedkoper Lagere kosten door geautomatiseerde verwerking.

Sneller Kortere verwerkingstijd van betaalopdrachten.

internettip Op abnamro.nl/sepa ziet u welke SEPA-betaalmiddelen ABN AMRO op dit moment aanbiedt en hoe u hiervan gebruik kunt maken. Ook vindt u hier uitgebreide informatie over welke stappen u moet nemen om klaar te zijn voor SEPA.

79

80


dit kan ABN AMRO voor u betekenen

verrassingen komen te staan. Bijvoorbeeld doordat uw inkopen niet geleverd of uw leveringen niet betaald worden. Door duidelijke afspraken te maken over zowel levering als betaling, beperkt u de risico’s van buitenlandse handel tot een minimum.

Buitenlandse plannen? Oriënteer u online Vlekkeloos betalingsverkeer, financieringen of risicobeperking. Voor elk aspect van internationaal

Er zijn drie mogelijkheden om uw betalingsrisico’s af te dekken:

zakendoen bieden wij oplossingen die aansluiten bij uw specifieke situatie en plannen. Daarnaast adviseren wij u op vele gebieden: zowel over kansen en ontwikkelingen als over praktische zaken in het buitenland.

1. Documentair krediet: zekerheid voor de im- en exporteur

Op abnamro.nl/internationaal vindt u meer informatie.

Hiermee verplicht de bank van de importeur zich tot betaling van het afgesproken bedrag en schakelt voor de naleving van de transactie de bank van de exporteur in. 2. Documentair Incasso: leveren na betaling Biedt de exporteur de zekerheid dat de importeur pas over de handelsdocumenten kan beschikken als deze heeft betaald.

Zakendoen in Frankrijk? Uw relatiemanager helpt u op weg In Nederland is uw relatiemanager uw vaste aanspreekpunt, ook voor uw financiële zaken in Frankrijk.

3. Bankgarantie: zekerheid en vertrouwen

Hij of zij zorgt ervoor dat uw zaken wereldwijd geregeld worden en schakelt waar nodig specialisten voor

U verkleint het risico van uw klanten op niet-betalen of niet-leveren.

u in, hier of in Frankrijk. Onze relatiemanagers hebben veel ervaring met internationaal zakendoen en

ABN AMRO stelt zich garant. Zo wordt u een aantrekkelijke partij voor

kennen de weg in het buitenland. Zij kunnen u dus goed op weg helpen.

relaties in binnen- en buitenland.

Valutarisico’s afdekken Renteschommelingen, wisselende valutakoersen en ontwikkelingen op de energie- en grondstoffenmarkt kunnen veel invloed hebben op het rendement van uw onderneming. In feite zijn het zowel risico’s als kansen die zich op verschillende momenten en plaatsen voordoen.

Praktische vragen? Stel ze aan onze International Desk

Onze Treasury Desk geeft u inzicht in de valutarisico’s van uw onder

Ook de adviseurs van onze International Desk Netherlands staan voor u klaar. Zij adviseren u bij het

neming en kan deze voor u afdekken. Vanuit hun kennis en ervaring

zakendoen over de grens en adviseren u uitgebreid over - onder andere - lokale vestigingseisen, wetgeving

kijken specialisten naar de totale positie van uw onderneming.

en financieringsmogelijkheden. Neem voor meer informatie contact op per e-mail:

Zo ontwikkelen ze samen met u een evenwichtige treasury-strategie

[email protected], of bel (020) 629 55 92.

die risico’s beperkt en uw rendement waar mogelijk verbetert.

81

82

83


nuttige

adressen

Netherlands Business Support Offices (NBSO’s) Een NBSO is een steunpunt van de Nederlandse overheid waar u terecht kunt voor praktische ondersteuning bij uw activiteiten in Frankrijk. U vindt ze in Lille en Lyon. 55 Rue de la République 69002 Lyon

1. Algemeen, landspecifiek of niet te categoriseren

France

Invest in France Agency

Telefoon: +33 4 7240 0840

www.invest-in-france.org/us

Fax: +33 4 7240 9929

Voor meer informatie en advies over markten, vestigingsmogelijk


heden, overnamekandidaten of handelspartners in Frankrijk.

Website : www.nbso-lyon.fr

Octrooicentrum Nederland

88 Rue Nationale

www.octrooicentrum.nl

59000 Lille France

2. Nederlandse overheid Telefoon: +33 3 2838 0455

Agentschap NL

Fax: +33 3 2006 9305

Agentschap NL is gespecialiseerd in duurzaamheid, innovatie, samen


werking en internationaal ondernemen. Ondernemers, kennis

Website: www.minbuza.nl

instellingen en overheden kunnen er terecht voor informatie, advies, financiering en netwerken. Bij de divisie NL EVD Internationaal kunt u

www.internationaalondernemen.nl

terecht voor uitgebreide landenrapportages, informatie over subsidie,

Website van het Ministerie van Economische Zaken, met uitgebreide

seminars en handelsmissies of om een zakenpartner te vinden.

informatie over internationaal ondernemen en een overzicht van activiteiten. Naast veel nuttige informatie over internationaal ondernemen, vindt u op deze website ook links naar andere organisaties die u van dienst kunnen zijn op het gebied van internationaal ondernemen.

84


nuttige adressen

De Nederlandse Ambassade en consulaten in Frankrijk

5. Belastingen/fiscale zaken

Nederlandse ambassade in Parijs

HLB International Accountants & Belastingadviseurs

www.amb-pays-bas.fr

www.hlbi.com

Ambassadeur Hugo Siblesz

Deze Reisgids is geschreven met hulp van HLB International,

Adres 7-9, rue Eblé 75007 Parijs

een internationaal netwerk van accountants en belastingadviseurs.

Telefoon +33 (0)1 40 62 33 00 Fax +33 (0)1 40 62 34 56

Nederlandse Belastingdienst

E-mail [email protected]

www.belastingdienst.nl

E-mail [email protected]

3. De Franse overheid

Tribunaux de Commerce www.infogreffe.fr Gegevens uit het handelsregister kunnen in Frankrijk verkregen

Franse ambassade in Den Haag

worden via een website van de griffies van de handelsrechtbanken.

http://www.ambafrance.nl/

Frans ministerie van economie, financiën en industrie

6. Nuttige organisaties in Nederland

http://lekiosque.finances.gouv.fr/

www.fenedex.nl Frans ministerie van volksgezondheid

Voor informatie over exporttrainingen.

www.sante.gouv.fr

www.handelsbevordering.nl Frans ministerie van verkeer en waterstaat

Website van het Nederlands Centrum voor Handelsbevordering

www.equipement.gouv.fr

(NCH). Hier kunt u onder andere terecht voor beursdeelnames en handelsreizen.

4. Douanezaken www.kvk.nl www.douane.nl

De Kamer van Koophandel in uw regio kan u adviseren over export

De Douane is een onderdeel van de Belastingdienst. De Douane heeft

documenten, heffingen en subsidiemogelijkheden.

3 kerntaken: goederen tegenhouden, de toepassing van weten regelgeving bewaken en belastingen heffen en innen. Hier vindt u informatie

www.cfci.nl

over alle documenten en regelgeving m.b.t. internationaal ondernemen.

De Franse Kamer van Koophandel en fabrieken in Nederland.

85

86


www.metaalunie.nl Brancheorganisatie voor metaalsector.

www.modint.nl Brancheorganisatie voor textiel en interieur.

www.ictoffice.nl Branchevereniging van IT-, Telecom-, Internet- en Officebedrijven.

www.fhi.nl Federatie van technologiebranches.

www.nec.nl Nederlandse Export Combinatie. De Nederlandse Export Combinatie is al jarenlang actief in het ‘internationale zakendoen’ en werkt vooral binnen de Europese markt

www.tln.nl Transport en Logistiek Nederland, geeft jaarlijks een landendocumentatie uit.

7. Geraadpleegde bronnen ▶▶ Agentschap NL ▶▶ Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) ▶▶ Fenedex ▶▶ HLB International ▶▶ Invest in France ▶▶ Minbuza ▶▶ Nederlandse ambassade in Parijs

nuttige adressen

87

88


naar Frankrijk Ondanks nieuwe technologieën waarmee zakendoen in het buitenland velen malen gemakkelijker is geworden, blijft fysiek contact met lokale leveranciers, afnemers en partners vaak toch nog noodzakelijk. Veel landen en steden die interessant zijn voor Nederlandse ondernemers, zijn bereikbaar met KLM. KLM biedt gunstige vertrektijden en vele vluchten per dag naar talloze bestemmingen in Frankrijk. Waaronder meer dan tien vluchten per dag naar Parijs.

Ga naar klm.nl voor het actuele vluchtschema en tarieven.

89

90


Colofon Deze publicatie is een uitgave van ABN AMRO en is onderdeel van de serie Zakelijke Reisgidsen. Een serie gidsen over internationaal zakendoen.

Contact: ABN AMRO International Desk Netherlands: Telefoon: +31 (0)20 - 629 55 92 E-mail: [email protected]

Distributie: U kunt de serie zakelijke reisgidsen vinden op: www.abnamro.nl/internationaal

© ABN AMRO, mei 2012 Deze publicatie is alleen bedoeld voor eigen gebruik. Verveelvoudiging en/of openbaarmaking van deze publicatie is niet toegestaan, behalve indien hiervoor schriftelijk toestemming is gekregen van ABN AMRO Bank. Teksten zijn afgesloten op 15 mei 2012.

91

AA6831

abnamro.nl/internationaal

zakendoen met Frankrijk

Recommend Documents