ZAKEN DOEN IN ZUIDEUROPA De crisis voorbij
Agenda • • • • •
Zuid-Europa: highlights Handel met Zuid-Europa Kwistijd! Panelgesprek FIT faciliteert
Scope van het seminarie
• • • • •
Frankrijk Spanje Portugal Italië Griekenland
FIT Netwerk FIT Rijsel Christian Vermersch
[email protected]
FIT Parijs Jan Offner
[email protected]
FIT Lyon Peter Verplancken
[email protected]
FIT Milaan
FIT Bordeaux
Marleentje Verstreken
[email protected]
Cary De Keyzer
[email protected]
FIT Rome Marian Hrynchuk
[email protected]
FIT Barcelona Ingrid De Grande
[email protected]
FIT Lissabon Annemie Van Meeuwen
[email protected]
FIT Madrid
FIT Athene
Dirk Verlee
[email protected]
Freya Gikas
[email protected]
Zuid-Europa: highlights
BBP en groeicijfers Land
BBP 2013 (x EUR miljoen)
BBP per capita (x EUR)
BBP-GROEIPROGNOSE
BBP-groei 2013
2014
2015
Frankrijk
2 059 852
31 300
+ 0,4 %
+ 0,5 %
+ 1,1 %
Spanje
1 022 988
22 300
- 1,2 %
+ 1,1 %
+ 1,4 %
Italië
1 560 024
25 600
- 1,9 %
- 0,3 %
+ 0,6 %
Griekenland
182 054
16 362
- 3,9 %
+ 0,4 %
+2,3 %
Portugal
165 690
15 765
- 1,4 %
+0,6 %
+ 0,9 %
EU-28
13 069 351
25 700
+ 0,1%
+ 1,6 %
+ 1,8%
België
382 692
34 500
+ 0,2%
+ 0,9 %
+ 1,2 %
Economische projecties BNP 2050
BNP 2010
Land
Rank 2050
Frankrijk
9
2 750
6
1 496
Spanje
14
1 954
12
711
11
2 194
7
Griekenland
43
424
32
161
Portugal
50
336
40
123
België
39
481
21
265
Italië
EU
(x USD billion)
15% *
Rank 2010
(x USD billion)
1124
29% *
* % share of global GDP © HSBC Global Research: The World in 2050
Demografie Land
Bevolking 2013
© EUROSTAT
Bevolking 2030
0 – 14
15 - 24
25 - 64
65+
(2013)
(2013)
(2013)
(2013)
Frankrijk
65 578 819
70 396 105
18,56%
12,09%
51,80%
17,55%
Spanje
46 727 890
44 524 313
15,17%
9,86%
57,30%
17,67%
Italië
59 685 227
64 115 332
13,99%
9,90%
55,00%
21,11%
Griekenland
11 062 508
10 090 040
14,66%
10,59%
54,60%
20,15%
Portugal
10 487 289
9 777 538
14,78%
10,71%
55,10%
19,41%
België
11 161 642
12 885 338
17,01%
12,03%
53,40%
17,56%
EU-28
507 162 571
518 499 055
15,61%
11,5%
54,70%
18,19%
China
1,35 billion
1,39 billion
17,1%
14,7%
56,8%
9,4%
Handel met ZuidEuropa
Export Vlaanderen 2013 uitsplitsing naar continent / landengroep Bijzondere trafiek 1,56% Afrika 4,20%
Amerika 8,02%
Oceanië 0,57%
Europa buiten de EU-28 6,24% OVERIGE EULANDEN 47,80%
FRANKRIJK GRIEKENLAND PORTUGAL ITALIË SPANJE 19,71%
Azië 11,89%
extraEU28 32,49 %
intraEU28 67,51%
Grootste exportmarkten Vlaanderen 2013 Rang 2013
MARKT
% aandeel in TOTAALEXPORT
1
Duitsland
17,38%
2
Nederland
13,35%
3
Frankrijk
12,43%
4
Verenigd Koninkrijk
7,95%
5
Verenigde Staten
5,17%
6
Italië
4,39%
7
India
2,68%
8
Spanje
2,38%
9
China
2,35%
10
Polen
1,69%
34
Portugal
40
Griekenland
0,47% 0,35%
Leveranciers Vlaanderen 2013 Rang 2013
Leverancier
% aandeel in TOTAALIMPORT
1
Nederland
21,59%
2
Duitsland
12,54%
3
Frankrijk
8,14%
4
Verenigde Staten
7,31%
5
Verenigd Koninkrijk
5,51%
6
China
3,92%
7
Ierland
3,87%
8
Rusland
3,21%
9
Italië
2,61%
10
Japan
21,59%
60
Griekenland
0,09%
13
Spanje
1,81%
34
Portugal
0,39%
Handelsbalansen Vlaanderen 2013 (x EUR miljard)
EXPORT
36 34 32 30 28 26 24 22 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0
Frankrijk
Italië
IMPORT
Spanje
BALANS
Portugal
Griekenland
Vlaamse uitvoer 2002 – 2014 (Q1) (x EUR miljard) 38 36 34 32 30 28 26 24 22 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0
Frankrijk Italië Spanje Portugal
Griekenland
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014 (Q1)
MARKT in 2013
EXPORTWAARDE 2013
(+ RANGORDE)
(EUR)
GEMIDDELDE JAARGROEI % EXPORTIMPORTWAARDE 2013 (EUR) IMPORTRATIO 2013 sinds 2002 (compound annual growth rate)
Wereld
293 468 820 721
288 373 085 129
102%
+4,01%
Frankrijk (3)
35 920 004 453
23 478 971 231
153%
+2,79%
Spanje (8)
6 882 208 047
5 227 153 549
132%
-0,01%
Italië (6)
12 676 703 689
7 531 968 533
168%
+2,27%
Portugal (34)
1 353 826 321
1 133 201 412
119%
+0,81%
Griekenland (40)
1 009 640 914
273 603 774
369%
-1,48%
Kwistijd!
6 stellingen: juist of fout? • Het Franse Carrefour is na Wal-mart de grootste retailer ter wereld • De top 5 van de grootste bouwcontractoren ter wereld wordt gedomineerd door China en… Zuid-Europa • De bankencrisis bracht Frankrijk en het UK op dezelfde voet: er zijn in de top 50 evenveel Franse als Britse banken • De befaamde Franse keuken wordt overvleugeld door de Latijnse en de anglosakische keuken • De best betaalde voetbalspelers ter wereld spelen allen in Zuid-Europese clubs • De Spanjaard Amancio Ortega is de derde rijkste man ter wereld volgens Forbes
“Het Franse Carrefour is na Wal-mart de grootste retailer ter wereld” Rank
Retailer
Land
Omzet (mm$)
1
Wal-Mart
VSA
488,9641
2
Carrefour
Frankrijk
116,268
3
Costco Wholesale Corp.
VSA
108,318
4
Tesco
VK
106,058
5
The Kroger Co.
VSA
97,975
6
Schwarz Group
Duitsland
92,127
7
Seven & I Holdings
Japan
86,038
8
Metro Group
Duitsland
84,852
9
The Home Depot
VSA
76,778
10
Target Corp.
VSA
76,277 © May 2013 - Kantar Retail based on 2012 Final Results
“De top 5 van de grootste bouwcontractoren ter wereld wordt gedomineerd door China en… Zuid-Europa” Rank
Contractor
Land
Omzet bn $
1
China Railway Construction Corp.
China
84,6
2
China Railway Group
China
81,8
3
China State Construction Engineering Corp
China
81,4
4
Grupo ACS
Spanje
50,65
5
Vinci
Frankrijk
50,33
© 2014 - Constructionweekonline.com
“De bankencrisis bracht Frankrijk en het UK op dezelfde voet: er zijn in de top 50 evenveel Franse als Britse banken” Rank
Bank
Land
Total assets $b
1
Industrial & Commercial Bank of China
China
3,181.884
2
HSBC Holdings
VK
2,758.447
3
China construction Ban Corp.
China
2,602.536
4
BNP Paribas
Frankrijk
2,589.191
5
Mitsubichi UFJ Financial Group
Japan
2,508.839
9
Credit Agricole Group
Frankrijk
2,346.562
10
Barclays PLC
VK
2,266.815
15
Société Générale
Frankrijk
1,740.745
17
Royal Bank of Scotland Group
VK
1,703.955
18
Banco Santander
Spanje
1,607.236
20
Groupe BPCE
Frankrijk
1,567.882
22
Lloyds Banking Group
VK
1,402.101
24
Unicredit S.p.A.
Italië
1,157.411
32
Credit Mutuel Group
Frankrijk
887.310
34
Intesa Sanpaolo
Italië
859.691
36
BBVA
Spanje
823.938
47
Standard Chartered Plc
VK
674.380 © March 31, 2014 – www.relbanks.com
“De befaamde Franse keuken wordt overvleugeld door de Latijnse en de anglosakische keuken” Rank
Naam Restaurant
Land
1
Noma
Kopenhagen, Denemarken
2
El Celler de Can Roca
Girona, Spanje
3
Osteria Francescanan
Modena, Italië
4
Eleven Madison Park
New York, VSA
5
Dinner by Heston Blumenthal
Londen, VK
6
Mugaritz
San Sebastián (Donastia), Spanje
7
D.O.M.
Saõ Paolo, Brazilië
8
Arzak
San Sebastián (Donastia), Spanje
9
Alinea
Chicago, VSA
10
The Ledbury
Londen, VK © 2014 - The Worlds Best
“De best betaalde voetbalspelers ter wereld spelen allen in Zuid-Europese clubs” Rank
Voetballer
Club
Salaris in 2013 “Earnings” in 2013
1
Cristiano Ronaldo Real Madrid
49 million $
73 million $
2
Messi
FC Barcelona
42 million $
65 million $
3
Ibrahimovic
Paris-Saint-Germain
30 million $
34 million $
4
Neymar Jr.
FC Barcelona
12 million $
28 million $
5
Falcao
AS Monaco
23 million $
26 million $
• Real Madrid worth 3,5 billion $, earnings in 2013: 675 millions $, profit in 2013: 172 million $ • FC Barcelona worth 3,2 billion $, earnings in 2013: 627 million $, profit in 2013: 154 million $ © 2014 -Forbes
De Spanjaard Amancio Ortega is de derde rijkste man ter wereld volgens Forbes Rank
Naam
Land
Net worth
Activiteit
1
Bill Gates
VSA
78,6 billion $
Microsoft
2
Carlos Slim
Mexico
71,7 billion $
Telecom
3
Amancio Ortega
Spanje
65,6 billion $
Inditex (Zara etc)
4
Warren Buffet
VSA
65,1 billion $
Berskshire Hathaway
5
Larry Ellison
VSA
52,3 billion $
Oracle
© 2014 -Forbes
Panelgesprek
Moderator & Panelleden • Moderator: Raf Pauwels (FIT Istanboel) • Panelleden: • • • • •
Spanje: Dirk Verlee (FIT Madrid) Frankrijk: Welke post in Frankrijk? Portugal: Annemie Van Meeuwen (FIT Lissabon) Italië: Marleen Verstreken (FIT Milaan) Griekenland: Freya Gikas (FIT Athene)
Thema’s • Is de crisis voorbij? • Kansen (bepaalde sectoren) • Probleemsectoren? • Waarmee kan men scoren?
• Overheidsmaatregelen die belangrijke gevolgen hebben voor Vlaamse bedrijven • Culturele verschillen: do’s & don’ts • Hoe de markt benaderen?
Is de crisis voorbij? • Frankrijk: “La France fait du surplace” • Spanje: goede en slechte indicatoren • Italië: Nog steeds geen opleving interne markt, exportbedrijven doen het wel goed • Griekenland: Gigantisch liquiditeitsprobleem • Portugal: Schulden…..
Wat doet de overheid? • Frankrijk: besparingen en vereenvoudigingen • Spanje: beheersing staatsschuld, indijken corruptie, reductie vennootschapsbelasting in 2015? • Griekenland: Steeds meer belastingen privatiseringen • Portugal: verlaging bedrijfsbelasting, stijging personenbelasting • Italië: variabele belastingsverlaging en verhoging
Kansrijke en problematische sectoren - Spanje • Kansrijke sectoren • Toelevering en investeringen in toerisme, biotechnologie en life science, overname bepaalde bedrijven, … online verkoop (voeding, technologie, cultuur, reizen, kleding, lichaamsverzorging,....) • Probleemsectoren: • Infrastructuur en uitbating ervan, energie (hernieuwbare) en doorrekenen overdreven investeringen, bouw, immobiliën • Tips om te scoren: • Oplossingen (klinkt als gemeenplaats) voor goedkoper verbruiken en efficiënter produceren (IT- solutions, automatisering), investering in R+D
Kansrijke en problematische sectoren - Portugal • Kansen? Verdere privatiseringen (TAP luchtvaart, EFG, afvalverwerking,…) en private verkopen (2e deel van Esprito Santo Saúde ziekenhuizen, Tranquilidade verzekeringen, Tivoli hotels,…) • Probleemsectoren: openbaar vervoer, banksector, bouwsector • Waarmee kan men scoren op de Portugese markt? Overname met kapitaalinbreng van middelgrote exportgerichte bedrijven
Kansrijke en problematische sectoren - Frankrijk • Probleemsector: bouw: -20%, DIY houdt stand • Kansen: sclerose systeem verzwakt Franse concurrenten • Bedreiging: economisch nationalisme cfr accijnzen bier • Waarmee kan een Vlaams bedrijf scoren: reactiviteit, opvolging, tijdigheid, service
Kansrijke en problematische sectoren - Italië • Kansen (bepaalde sectoren) • • • •
ecologiesector (van voeding tot bouw) artisanale bieren producten van het IV gamma, éénpansgerechten, soepen diepvriesproducten
• Probleemsectoren? • bouwsector • transportsector • automobielsector
• Waarmee kan men scoren? • • • • •
biosector design en meubelen farmaceutische sector innovatieve mechanica green economie
Kansrijke en problematische sectoren - Griekenland • Kansrijke sectoren • • • •
Maritieme sector (yachting) Toerisme (hotels, catering, diesnten, materiaal, software etc) Voedingsindustrie (productie, standaardisatie, private label) Cleantech (toevlering van zonnepanelen, windturbines, infrastructuur, controlesystemen)
• Griekenland heeft in het algemeen ook goed geschoolde en goekope arbeidskrachten en heeft een sterke traditie in ondernemen. De Griekse economie krijgt nog steeds injecties vanuit het Europese cohesiefonds voor cleantech, transeuropees transport, innovatie & onderzoek en voor KMO’s.
Culturele verschillen: do’s & don’ts
Cliché of realiteit ? De Fransen zijn slechte betalers
Hoe de markt benaderen • Frankrijk • Direct: actief of passief (website), met of zonder Frans personeelslid • Via derden: agent of distributeur • Eigen vestiging: adres en telnr?, succursale of filiale
• Spanje & Italië: handelsagenten? • Griekenland: 80% van import via importeurs • Portugal: prospectie & partnering
FIT faciliteert
Wat kan FIT voor u betekenen? • Individuele begeleiding • Marktinformatie via www.flanderstrade.be • Wekelijkse e-newsletter (FIT-Express) met handelsvoorstellen en groepsacties,… • Subsidies • Groepsacties zoals zakenreizen, seminaries,… • Exportmeter
Wat kan FIT voor u betekenen? Groepsacties in Zuid-Europa Beursdeelnames SIAL Parijs, Mobile World Congress Barcelona, Sirha Lyon, Paris Air Show, Alimentaria Barcelona, Pollutec Lyon, Tuttofood Milaan, Emballage Paris, Midest Paris… Groepszakenreizen in 2015 Missie naar Frankrijk (regio Bordeaux), Spanje (Regio Madrid), Italië (regio Milaan), Zwitserland, Turkije en Israël B2B’s met aankopers! Aankopers grootdistributie of aankoopgroeperingen (Auchan, El Corte Inglés, Carrefour, Hôpitaux de Paris, Mr Bricolage…). Volgend jaar: Cora & Match Special Event Milaan Expo 2015: paviljoen. Ook u kan deelnemen!
Vragen? Bemerkingen?
Dank voor uw aandacht!
Neem een kijkje op onze website: www.flanderstrade.be
Koning Albert II-laan 37 | BE-1030 | BRUSSELS | BELGIUM www.flandersinvestmentandtrade.be |
[email protected] twitter.com/fitagency | twitter.com/InvestFlanders | www.linkedin/groups