Zaans Natuur en Milieu Overleg 23 september 2015 Aanwezig: Piet Hazelebach (voorzitter), Loek Vlaanderen (Fietsersbond, KMZ), Rita Melk (Kontakt Milieubeheer Zaanstreek), Jacob Spaander (Transition Town), Ton Smit (KMZ en Kindertuinen), Nynke Sminia (Zaans Natuur en Milieu Centrum), Siebren de Jong (Wildbeheereenheid Zaanstreek e.o.), Ed Romeijn (KNNV), John van Loon (Stichting Kalverpolder), Hans Lalk (Belangengroep Nauerna), Hans Mandjes (Milieudefensie), Thecla Graas (Zaanse Energie Koöperatie), Nora Swagerman (SP), Romkje Mathkor (GroenLinks). 1. Opening De voorzitter heet allen welkom, daarnaast een speciaal welkom voor een nieuw gezicht: Nora Swagerman, raadslid van de SP en voormalig milieuplatformlid. Erna van Gils zal Roben van den Heuvel vervangen voor de presentatie over luchtkwaliteit, later deze bijeenkomst. Damir Dulovic heeft afgemeld en helaas is er geen vervanging vanuit de gemeente voor de reguliere vergadering. Ook van Duurzaan is er deze keer helaas geen vertegenwoordiger om mee kennis te maken en nieuws uit te wisselen. 2. Mededelingen en ingekomen stukken o Bezoek park Nauerna: Lijkt alle aanwezigen een goed idee, de datum wordt bepaald op zaterdag 21 november, een uitnodiging volgt nog. o ZNMO vergaderlocatie: Vanwege de verhuizing van de Milieufederatie en KMZ zal de huidige vergaderzaal vanaf januari 2016 niet langer beschikbaar zijn voor de ZNMO bijeenkomsten. Als er door KMZ en/of de Milieufederatie geen andere locatie kan worden gevonden dan zijn de ruimte van het ZNMC of een ruimte in het stadhuis een optie. Ook wordt de Groote Weiver genoemd maar de kosten daarvan zijn niet bekend. o Romkje zal in de mededelingen ronde het vuurwerk voorstel toelichten. o Zoals tijdens de vorige vergadering werd gemeld zijn er in juni beschermde planten gemaaid in de berm tegenover het politiebureau in Zaandijk. Op initiatief van de KNNV, en ondertekend door verschillende andere organisaties is er een melding uitgegaan naar de AID. De gemeente is op de vingers getikt. Direct daarna heeft de gemeente o.l.v. Pieter de Jong op 24 juni een bijeenkomst geïnitieerd om met de betrokken partijen het probleem te bespreken. Hierbij waren de KNNV, KMZ, het ZNMC, Hans Boerma en vertegenwoordigers van verschillende gemeentelijke afdelingen aanwezig. Er werd geconcludeerd dat ondanks alle inspanningen (instructie van de maaiers o.a. d.m.v. maaikaarten waarop beschermde soorten staan aangegeven en aanwijzingen ter plaatse) het grootste probleem goede communicatie met de juiste uitvoerenden blijkt te zijn. En dat daarnaast ook locaties niet altijd bekend zijn. Afgesproken wordt dat alle organisaties dan wel individuen alle locaties waarvan bekend is dat er beschermde planten groeien via de KNNV aan de gemeente door te geven, nu en in de toekomst zodat dit in ieder geval kan worden opgenomen in de meest recente maaikaarten. Het streven is om dit in de toekomst met een GPS systeem in de maaimachines (tractoren) te integreren. Op dit moment is dat helaas zowel technisch als financieel nog niet haalbaar. Loek Vlaanderen geeft aan komend voorjaar ook verschillende locaties te willen gaan markeren met paaltjes en/of lint dan wel touw. Romkje Mathkor geeft aan dat uitbesteding aan vrijwillige landschapsbeheerders zoals Landschap Noord-Holland ook als optie is genoemd. Het probleem daarbij blijkt te zijn dat men het risico qua veiligheid van de vrijwilligers i.v.m. verkeer niet aandurft. o Het resultaat van de zaaiactie ihkv Zzzoemend Nederland op het Inverdan- en Verkadeterrein is zeer teleurstellend. Mogelijk is de droogte de oorzaak dat er zo goed als niets is opgekomen, dit is ook met alle betrokken partijen (o.a. de scholen) gecommuniceerd. Op het Verkadeterrein is men jammerlijk genoeg kort geleden al begonnen met de voorbereidingen voor de bouwplannen, het Inverdanterrein zal mogelijk komend voorjaar nog eens worden ingezaaid met hopelijk een beter resultaat. Ton Smit heeft (met behulp van regelmatig bewateren) gelukkig wel een mooi resultaat bereikt in de pas aangelegde buskeerlus bij de Bijenkorf school in Assendelft, waar wel een prachtige bloemenzee is ontstaan. Evenals bij station Koog/Zaandijk waar het resultaat zeer goed te noemen is. o Deze week heeft boswachter Eric van Gerrevink, laten weten dat hij na 32 jaar Staatsbosbeheer gaat verlaten. Hij heeft een nieuwe baan als teammanager natuur en recreatie bij Dunea, met Scheveningen als standplaats. Hij blijft wel in Westzaan wonen. Eind november zal er een afscheidsfeest plaatsvinden. o In november vindt er nog een afscheid plaats, minder verrassend maar niet minder betreurenswaardig, Jan Heijink gaat met pensioen. Op 18 november wordt er bij wijze van afscheid een symposium georganiseerd. Meer informatie volgt ongetwijfeld.
Pagina 1 van 5
3. Notulen vergadering 10 juni 2015 De notulen worden per pagina doorgenomen: Pag. 1: Ton Smit meldt dat de Fortuin tuin is verkocht aan een projectontwikkelaar. Tot op heden, en wellicht ook volgend jaar nog, houden de vrijwilligers het terrein in gebruik. Pag. 2: Natuurpark Nauerna is geen 12 maar 15 hectare. Pag. 3: Hans Mandjes: - Actie ‘Nederland fossielvrij’ van Milieudefensie was zeer succesvol, is zelfs gefilmd. - ‘Stop de hobbyjacht’ is een burgerinitiatief. - Het blijkt inderdaad dat er 300 ganzen zijn geruimd in het Westzijderveld. Romkje Mathkor: Hierover zijn door GroenLinks artikel 51. vragen gesteld, het antwoord daarop zal worden gedeeld. Piet Hazelebach: Jan Korenstra was bestuurslid van OBW. Pag. 4: geen Met veel dank aan de notulist wordt het verslag vastgesteld. 4. Nieuws en mededelingen organisaties
Organisatie - Persoon Transition Town, KMZ en School- en kindertuinen Ton Smit
Transition Town Jacob Spaander
KMZ, KNNV, Fietsersbond, stg. Kalverpolder en Bomenstichting Loek Vlaanderen
Zaanse Energie Koöperatie
Activiteit- bezigheid - nieuws Het schooltuinwerk bij school de Bijenkorf in Assendelft stopt na de herfstvakantie. De kindertuinen gaan het hele jaar door. In de kindertuin is dit jaar slechts op kleine schaal gewerkt. i.v.m. de overstroming is begin dit jaar de tuin opgehoogd en is drainage aangelegd, daardoor was maar een klein deel beschikbaar voor tuinieren. Hopelijk volgend jaar weer meer. Er wordt gezocht naar een opvolger voor Ton om continuïteit te kunnen waarborgen. Er komt een vacature dus voor wie geïnteresseerd is, houd dat in de gaten. De Rabobank heeft een ‘match’ avond georganiseerd in De Fabriek. Allerlei partijen konden aangeven wat zij nodig hadden en andere wat zij konden bieden. Zo zijn er mooie ‘matches’ ontstaan. Ton gaat naar aanleiding daarvan een aanvraag indienen voor een zelfoogsttuin. TTTZ heeft weer een geslaagde stadsexpeditie georganiseerd. Daarbij werd de vraag voorgelegd: ‘Wat zou jullie bijdrage kunnen zijn aan TTZ?’ Het idee is om hiermee gemeente, ondernemers en particulieren met elkaar te verbinden. Hieraan zal een vervolg worden gegeven. Infodoc avonden in de Groote Weiver: op 9 oktober ‘In Transition 2.0’ (helemaal ‘het groen van toen’). Op 13 november over stads/buurt tuinbouw. De Weeftuin in Zaandijk is mogelijk verkocht. Ludieke acties: 1.‘Fietspompen plan’ de verschillende plekken in de stad waar je je band kunt oppompen dan wel plakken zijn op kaart gezet. De bedoeling is dit verder uit te breiden. Doel: kennis maken, elkaar helpen en goodwill kweken onder particulieren. 2. Foto’s van minder mooie plekken in de Zaanstreek fotoshoppen om er iets moois van te maken. Op 10 november: Workshop ‘koken met wilde groenten’ Er worden energieteams opgezet om thuis energie te meten, dit uiteraard met als insteek energie verbruik te verminderen. Zaterdag 7 november is het weer Natuurwerkdag. O.a. wordt er in de Zaanstreek gewerkt op de Kooiakkers en De Poelboerderij. De Fietsersbond heeft aan de bel getrokken om bij de vernieuwde Beatrix- en Wilhelminabrug het geplande fietspad aan te passen. Het tweerichtingsfietspad zou namelijk van 2,5 meter versmallen naar 1,5 meter midden op de brug. Dit zou te veel gevaarlijke situaties opleveren dus zal moeten worden aangepast. Ook bij het verbeteren van de noodbrug over de Nauernasche Vaart op de N203 is de FB betrokken. In november zal er een reparatieactie worden gehouden voor fietsverlichting. Met de donkere periode in aantocht reden genoeg om veiligheid weer onder de aandacht te brengen. In het kader van zonne-energie project ‘Zonneveldt’ zijn er op het dak van manege
Pagina 2 van 5
Thecla Graas
Belangengroep Nauerna en Hart voor Stad Hans Lalk
KNNV Ed Romeijn
SP Zaanstreek Nora Swagerman Milieudefensie Zaanstreek Hans Mandjes
Veldt in Wormer 242 zonnepanelen geplaatst. Leden kunnen financieel deelnemen aan dit project en krijgen hiermee de mogelijkheid om schone Zaanse Energie af te nemen. Kijk voor meer informatie op de website www.zaanse-energie.nl Op zondag 4 oktober vindt de jaarlijkse ‘Najaarsschouw’ plaats. Deze keer niet bij Het Windpaard maar vanwege het project ‘Zonneveldt’ bij manege Veldt, van 15-17 uur. Op 3 of 4 november wordt er i.s.m. de gemeente weer een energie café georganiseerd. De flyer wordt uitgedeeld om aandacht te vragen voor de petitie tegen het cultuurcluster, voor meer info: www.kultuurklutser.nl De eerste fase van park Nauerna is nu afgerond, dit is 15 hectare. Volgens Hans is het nog half af en moet het nog meer worden ‘aangekleed’. Ook het beheer is nog niet optimaal, er wordt te vaak gemaaid. Hans heeft deze zomer al een maaier van LNH weggestuurd omdat er werd gemaaid terwijl het toptijd was voor insecten en vlinders. Uiteindelijke doel van park Nauerna is na derde fase (in 2022) 60 hectare, waarvan 70 a 80% ruige natuurontwikkeling. Voor Park Hoogtij, Zijkanaal D, Overtoom en Westzanerpolder wordt door architecten van LNH een plan gemaakt. Het is de bedoeling om een groot natuur & water park te ontwikkelen, mede omdat het 13 hectare oppervlaktewater van de industrieterreinen moet kunnen bergen. Er wordt nog steeds gewerkt aan de aankoop van de Nauernase venen als ecologische verbinding tussen het Noordzeekanaal, langs de zeedijk en polder Westzaan naar de Kalverpolder als onderdeel van het natuurnetwerk (vm. EHS). De molenschuur is bijna af. Voor het authentiek historiseren van molen De Pauw was € 600.000,- beschikbaar. In samenwerking met KMZ en MF is HvS betrokken bij het opzetten van een communicatieplatform omtrent Haven Amsterdam, dit verloopt naar wens. Ook werkt HvS samen met KMZ en MF aan het E-nose project, een geurproject specifiek gericht op de Amsterdamse Haven. Ook het Havenbedrijf is hierin geïnteresseerd omdat zij streven naar de status ‘meest duurzame haven van Europa’. Er is asbest vervuiling aangetroffen op vm. Pont Meijerterrein. Er rust een herplantplicht van 200 bomen op de locatie en daarom wordt nu gestreefd naar sanering en vervolgens een bouwplan van Parteon waarin deze bomen zijn opgenomen of een mogelijkheid voor ontwikkeling van tijdelijke natuur. Bij de start van het politieke jaar heeft stadsarchitect Riek Bakker een inspirerende lezing gegeven over de Zaanse opgave m.b.t. doorsnijdingen van wegen en spoorlijn. Zie voor meer informatie over de verschillende projecten van BGN de brief die bij de notulen is gevoegd. De KNNV heeft voor het botanisch beheer van De Kooiakkers sinds kort een lichte maaimachine in bezit gekregen. In verband met het maaibeheer heeft de KNNV een inventarisatie gedaan van de botanische stand in Wijdewormer. Naar aanleiding van de betrokkenheid van KMZ bij de A8-A9 biedt Nora aan om als SP artikel 51. vragen aan het college te stellen m.b.t. tot de cijfers waarop het project is gebaseerd. Op 26 september organiseert MD samen met Greenpeace en Fossielvrij Nederland een protestbioscoop: de exclusieve voorpremière van de documentaire ‘This changes everything’ van Naomi Klein. Van 19.30-23.00 uur in de hemwegcentrale in Amsterdam. Op 3 oktober houdt MD een actie op de Gedempte Gracht in Zaandam om handtekeningen op te halen voor het burgerinitiatief ‘Stop de hobbyjacht’. Landelijk zijn er 20.000 handtekeningen nodig. Tijdens de Nacht van de Nacht op 24 oktober, organiseert MD Zaanstreek bij de Poelboerderij een biologische, vegetarische picknick. Tijdens de picknick wordt er een korte meditatie gegeven en (indien mogelijk) naar de sterren gekeken. Van
Pagina 3 van 5
GroenLinks Zaanstad Romkje Mathkor
Kontakt Milieubeheer Zaanstreek Rita Melk
Wildbeheereenheid Zaanstreek/ Waterland Siebren de Jong
Stichting Kalverpolder John van Loon
Zaans Natuur en Milieu Centrum Nynke Sminia
19.30 tot 21.30 uur. Op 7 november is er een Fair Trade markt in Zaandam. MD is ook betrokken bij het A8-A9 proces en bezoekt zodoende ook alle informatie bijeenkomsten en probeert hierbij invloed uit te oefenen. MD gaat weer EKO-, Fair Trade- en Vegatellingen uitvoeren in de Zaanse supermarkten. Zorgboerderij De Marsen in het Twiske heeft van gemeente Landsmeer de groentekas en tuin moeten verwijderen omdat beide strijdig zijn met het bestemmingsplan. Dit is een enorme domper voor Benno Graef, er wordt in gesprek met de gemeente nog naar een oplossing gezocht. Vuurwerkplan: Het vooraf ingezonden voorstel tot beperking van vuurwerkoverlast is bewust als proef ingestoken omdat GroenLinks nog weinig medestanders vond. Het draagvlak groeit want de weerstand neemt toe. Zodoende is er ingezet op enkele vuurwerk vrije zones, twee vuurwerk vrije wijken en twee professionele vuurwerkshows. Het voorstel is ingediend voor het Zaanstad Beraad op 1 of 8 oktober. Oproep aan ieder om (vooraf) in te spreken. Misschien als ZNMO met gezamenlijk standpunt naar buiten treden? Op 9 oktober, de Dag van de Duurzaamheid organiseert GroenLinks samen met Duurzaan een fietstocht met Robert Linnekamp langs duurzame plekken in de Zaanstreek. ’s Ochtends in Zaandam, ’s middags in Krommenie. Uitnodiging volgt later. De nieuwe ZNMKrant is weer uit en wordt momenteel verspreid. Thema is deze keer: de vos en vossenjacht. KMZ organiseert weer een Nacht van de Nacht in samenwerking met SBB. Op zaterdag 24 oktober is er onder leiding van boswachter Eric van Gerrevink een vaartocht vanuit Westzaan door het Guisveld. Verder is KMZ nog druk met aansluiting van A8-A9 en Schiphol. WBE-Z bestaat dit jaar 40 jaar, om daar even bij stil te staan wordt er een uitje georganiseerd voor de leden: ze gaan kleiduiven schieten. De ganzentelling is dit jaar samen met VBWZ gedaan. Samenwerking was goed maar qua efficiëntie kan er nog wat worden verbeterd. Er zijn nog een paar gebieden die overlappen en waar hiaten zitten. Een mooi begin om volgend seizoen verder aan te scherpen. Dit jaar was de bezetting van de geplaatste eenden korven zo’n 70-80%, een mooie score. Ook de WBE heeft langs verschillende akkerranden bloemenzaad gezaaid ten behoeve van de hoognodige algemene verrijking van landbouwgebieden. De stichting is de laatste maanden vooral bezig geweest met de verzelfstandiging, Dit brengt nogal wat veranderingen met zich mee, Bijvoorbeeld: SBB is eigenaar maar Kalverpolderleden zijn geen SBB vrijwilligers meer, het werkt nu allemaal anders. Formeel moet dus e.e.a. worden uitgezocht/uitgevonden. In het kader van de verzelfstandiging zoeken ook andere organisaties contact. Er worden dus nu o.a. ook ontmoetingen en bezoeken georganiseerd voor andere clubs die met hetzelfde te maken hebben of krijgen. Leuke bijkomstigheid, met de cursus ‘beheer van veenweiden’ van Landschap Noord-Holland zijn de deelnemers langs geweest in de Kalverpolder, leuk en leerzaam! Op 24 oktober (Nacht van de Nacht) wordt er weer het evenement ‘Beleef de duisternis op de Zaanse Schans’ georganiseerd. Op initiatief van IVN en in samenwerking met de gemeente Zaanstad zal er in Zaandam een ‘Tiny Forest’ (Kleine Wildernis) worden aangelegd. Ingenieur Subhendu Sharma uit India heeft een methode waarbij een bos tien keer zo snel kan groeien, en honderd keer biodiverser wordt dan traditioneel aangeplante bossen. Of dit ook werkt in West-Europa zal worden getest in Zaandam. Begin november komt Sharma naar Nederland voor o.a. een symposium en later in dezelfde maand zal het bosje worden aangelegd. Meer informatie zal later worden rondgestuurd.
Pagina 4 van 5
Voorzitter en OBW Piet Hazelebach
Op de Fronikboerderij zijn drie informatieavonden gehouden over de plannen met deze locatie, OBW ondersteunt deze en hoopt dat het gaat lukken. Op 11 oktober is er op de Fronikboerderij de muziekvoorstelling ‘Stadseinder’ over de tegenstelling ‘platteland vs. metropool’. Rondom de voorstelling is er een aanvullend programma met lokaal eten, muziek, poëzie, demonstraties en discussies. Met betrekking tot de herinrichting van het Westzijderveld heeft OBW contact met ‘Water, Land en Dijken’. SBB kan pas vanaf 1-1-2016 de subsidie aanvragen zodat de realisatie sowieso niet voor begin 2017 zal starten. Zaterdag 26 september organiseert Landschap Noord-Holland een ‘veenmiddag’ in de Zuidervermaning in Westzaan. Het inspirerende programma begint om 14 uur. De vogeltelling bij ‘natuurboer’ Jan Rutte is gunstig gebleken. De resultaten zullen worden rondgestuurd. In november zijn de ‘Climate Miles’ van Urgenda: Wandel mee met Marjan Minnesma naar de Klimaattop in Parijs. Oproep, wie gaat er mee met de dag etappe op 5 november? Meer informatie wordt rondgestuurd.
5. Rondvraag De voorzitter dankt allen voor hun bijdrage, er zijn geen punten voor de rondvraag.
6. Presentatie Luchtkwaliteit in Zaanstad – Erna van Gils (van gemeente Zaanstad) De presentatie zal gezamenlijk met de notulen aan alle deelnemers worden verzonden.
7. Vragen/discussie Vragen naar aanleiding van de presentatie worden direct gesteld en beantwoord. Erna van Gils had voorheen het onderwerp Luchtkwaliteit in haar takenpakket, nu is zij vakspecialist energie. Om die reden biedt Erna aan haar nog eens uit te nodigen om een presentatie te geven over de Zaanse Energie Agenda (energiebeleid 2014-2018).
8. Sluiting Allen wel thuis en tot volgende keer op: 9 december 2015.
Pagina 5 van 5
