Workshop “ileostoma en pouch”
Dr. Lydi M.J.W. van Driel MDL-arts io 12-03-2016
Inhoud
Hoe werkt de darm? Verschillende soorten ileostoma / pouch Wat verandert er met een ileostoma/pouch? Voeding Tips&Trics
Hoe werkt de darm? Mond Slokdarm Maag Twaalfvingerige darm (duodenum)
Spijsvertering
Hoe werkt de darm? Mond Slokdarm Maag Twaalfvingerige darm (duodenum)
Lever / galblaas Pancreas
Spijsvertering
Hoe werkt de darm? Mond Slokdarm Maag Twaalfvingerige darm (duodenum)
Nuchtere darm (jejunum) Kronkeldarm (ileum) Dikke darm (colon) Coecum + appendix
Ascendens Transversum Descendens Sigmoid
Rectum Spijsvertering
Hoe werkt de darm? Functie en vertering
Mond:
speeksel/malen
Slokdarm:
transport
Maag:
* maagzuur * verteringssappen * kneden 2-6 uur * 2 kringspieren
Hoe werkt de darm? Functie en vertering
Twaalfvingerige darm * gal
papil v
* alvleeskliersappen
Vater
Waterdunne brij 25 cm lang Opname van meeste voedingsstoffen
Hoe werkt de darm? Functie en vertering Nuchtere darm (jejunum) Kronkeldarm (ileum) * Lengte:
5 meter
* Oppervlakte:
150-200 m2
Hoe werkt de darm?
Hoe werkt de darm?
Dikke darm (colon) water en zoutopname darmflora vezels 1-1,5 meter Endeldarm Kringspier (anus)
Verschillende soorten ileostoma Dubbelloops ileostoma Vaak tijdelijk Ontlasting en slijmopening
Eindstandig ileostoma Meestal definitief Slijm via slijmfistel of anus
Verschillende soorten pouch Ileo-anale pouch aansluiting dunne darm op anus goedwerkende kringspier geen ziekte van dunnedarm
Continent ileostoma dunnedarmreservoir met klep legen met katheter geen ziekte van dunnedarm
Wat verandert er met een ileostoma/pouch? Dikkedarm functie verdwijnt vochtopname zoutopname vitamine B12
Wat verandert er met een ileostoma/pouch? Dikkedarm functie verdwijnt vochtopname zoutopname vitamine B12
Voeding Wat is een gezond dieet? Vak 1: Groente en fruit (vitamines, mineralen en vezels) Vak 2: Brood, (ontbijt)granen, aardappelen, rijst, deegwaren (pasta) en peulvruchten (zetmeel, eiwit, voedingsvezels, B-vitamines en mineralen) Vak 3: Zuivel, vlees(waren), vis, ei en vleesvervangers (eiwitten, B-vitamines, visvetzuren en mineralen zoals kalk en ijzer) Vak 4: Vetten en oliën (vitamine A, D en E en benodigde vetzuren) Vak 5: Dranken (water).
Voeding Extra belangrijk bij ileostoma/pouch Uitdroging Verlies van zouten Vitamine B12 tekort
Tips en trics Uitdroging
Tips
Verschijnselen
Drink 2,5-3 liter per dag
• Vermoeidheid
16-20 kopjes
• Dorst
al het vocht telt
• Hoofdpijn • Sufheid
Verspreid de inname over de dag
• Verminderde eetlust
Let op helderheid urine
Tips en trics Zout tekort Verschijnselen • Vermoeidheid • Duizeligheid • Prikkelbaarheid • Slaapstoornissen • Concentratiestoornissen • Spierkrampen • Snel gewichtsverlies
Tips en trics Zout tekort
Tips
Verschijnselen
Vermijd ‘slechte’
• Vermoeidheid
- bacon - cervelaatworst - salami ontbijtspek - 48+ (smeer)kaas rookworst - chips en zoutjes – haring
• Duizeligheid • Prikkelbaarheid • Slaapstoornissen • Concentratiestoornissen • Spierkrampen • Snel gewichtsverlies
Vervang door ‘goede’ - keukenzout - aromat - ketjap, zout en zoet - maggi - bouillon, heldere soep - tomatensap / groentesap rookvlees - 20+ en 30+ (smeer)kaas
Tips en trics Zout en vocht tekort Let op bij: • Sporten • Reizen • Diarree / braken
Tips en trics Zout en vocht tekort
Tips
Neem indikkende voeding
ORS
vb zetmeel (brood) Vermijd laxerende voeding
Loperamide
vb sorbitol (kauwgom)
Vezelpreparaten
Tips en trics Vitamine B12 tekort Verschijnselen • Bleek zien • Vermoeidheid • Gewichtsverlies • Branderige tong • ‘lopen op watten’ • Haaruitval • Tintelingen
Tips en trics Vitamine B12 tekort
Tips
Verschijnselen
Let op voeding rijk aan vitamine B12
• Bleek zien • Vermoeidheid
Bij klachten: laat het controleren
• Gewichtsverlies • Branderige tong
Bij tekort: vitamine suppletie
• ‘lopen op watten’
tabletten
• Haaruitval
injecties
• Tintelingen
Tips en trics Verstopping
- asperges - Bleekselderij
* Goed kauwen / snijden
- champignons - mais (ook popcorn)
- Zuurkool - harde rauwkost * Sommige voedingsmiddelen vermijden
- noten en pinda’s - taai en draderig vlees
- Citrusvrucht - verse ananas - gedroogde vruchten (dadels, vijgen en pruimen)
- Kokosproducten - amandelspijs
Tips en trics Gasvorming
Gasvorming
Koolsoorten en spruiten
snel praten snel eten praten onder het eten kauwen van kauwgom Roken drinken door een rietje snurken met open mond, verkoudheid, Zenuwachtigheid slecht passend gebit
Uien Knoflook en prei Peulvruchten Paprika koolzuurhoudende dranken en bier Kauwgom (sorbitol)
Tips en trics Geurvorming Lang gekookte koolsoorten Uien
Knoflook en prei Peulvruchten Vis Eieren
Vitamine B-tabletten
Tips en trics High output stoma Opname in ziekenhuis
Medicijnen Oorzaken * voeding
* bacteriele overgroei * (virus)-infectie * pouchitis
Workshop “ileostoma en pouch”
Vragen?
