Ileostoma
Ileostoma
Afdeling algemene chirurgie Afdeling algemene chirurgie
Binnenkort wordt bij u (een gedeelte van) de dikke darm weggenomen. Dit kan het gevolg zijn van een chronische aandoening, een tumor, maar er kan ook een acute aanleiding zijn. Tijdens de operatie wordt een ileostoma of dunne darmstoma aangelegd. In deze folder kunt u lezen wat dit voor u betekent. Werking van de darmen De spijsvertering is een vrij ingewikkeld proces. Het opnemen, bewerken en verteren van voedsel gebeurt in het spijsverteringskanaal. Het spijsverteringskanaal begint bij de mond en eindigt bij de anus. Het voedsel wordt verteerd in de darmen. De dunne darm neemt de voedingsstoffen op en voert de rest af naar de dikke darm. De voedselbrij is dan nog vloeibaar. In de dikke darm wordt het vocht uit de ontlasting gehaald en daardoor wordt de ontlasting dik. De ontlasting wordt opgeslagen in de endeldarm. De sluitspier aan het eind van de endeldarm houdt de ontlasting tegen.
1
Een ileostoma Een ileostoma is een kunstmatige uitgang van de dunne darm (het ileum). Tijdens de operatie wordt het zieke gedeelte van de darm verwijderd en een stukje van het gezonde deel van de darm wordt door de buikwand heen naar buiten gebracht en aan de huid vastgehecht. De endeldarm, de anus en de dikke darm zijn buiten werking gesteld. Een stoma heeft geen sluitspier en de ontlasting loopt rechtstreeks in het opvangzakje. Hoe de ontlasting er in het zakje uitziet hangt o.a. af van de lengte van het stuk darm dat moest worden verwijderd. Zoals boven beschreven wordt in de dikke darm het vocht uit de voedselbrij gehaald; de ontlasting wordt ingedikt. Als een aanzienlijk deel of geheel de dikke darm is verwijderd zal de ontlasting dus veel dunner zijn. De plaats van het ileostoma is meestal rechts op de buik. Een tijdelijk stoma Soms kan een tijdelijk stoma worden aangelegd. Een tijdelijk stoma wordt vaak aangelegd om een deel van de darm gelegenheid te geven te genezen of tot rust te komen. In dat geval wordt een stoma met 2 openingen op de buik aangelegd. Dit noemt men een dubbelloops stoma. Na verloop van tijd kan het stoma worden opgeheven. De verzorging van het stoma Na de operatie leert u hoe u het stoma moet verzorgen en welke hulpmiddelen u het beste kunt gebruiken. De (stoma)verpleegkundige staat u met raad en daad terzijde. U kunt met al uw vragen bij de (stoma)verpleegkundige terecht. Tijdens uw opname leert u hoe u het stoma moet verzorgen. Als u uit het ziekenhuis ontslagen wordt, kunt u dit zelfstandig. Zonodig wordt hulp van buitenaf, bijvoorbeeld van een thuiszorgorganisatie, ingeschakeld. U mag met het zakje en de huidplaat baden en douchen, maar zonder zakje/huidplaat douchen mag ook. Als u zeep wilt gebruiken, gebruik dan zeep met een neutrale zuurgraad. Gebruik op de huid rondom het stoma geen vette zalven of oliën. 2
Voeding Na verloop van tijd kunt u uw vroegere eet- en drinkgewoonten weer hervatten. Sommige etenswaren kunnen gasvorming of een sterke geur aan de ontlasting geven. Welke dat zijn is niet te zeggen omdat iedereen anders op voedsel reageert. Dit alles betekent dat u zelf moet ontdekken welke spijzen problemen geven en welke niet. Laat u echter niet bij voorbaat al beperken in uw keuze voor bepaalde voedingsmiddelen, maar experimenteer met kleine beetjes wat u kunt verdragen. Heel goed kauwen is belangrijk bij alles wat u eet, in het bijzonder bij moeilijk te verteren voedsel, zoals champignons, asperges, grove rauwkost, noten en erwten. Zorg ervoor dat u 1.5 tot 2 liter drinkt per dag. Doordat u de dikke darm niet meer hebt, wordt er minder zout opgenomen. U verliest meer zout dan mensen zonder stoma. Dit tekort aan zout moet u aanvullen. Dit doet u door wat meer zout te gebruiken bij het eten of door extra zoute producten te gebruiken (bijvoorbeeld soep en bouillon). Als u voor de operatie een dieet volgde dan doet u dat nu ook weer. Tijdens de opname komt de diëtiste langs voor meer uitleg over voeding. Hulpmiddelen Van de (stoma)verpleegkundige krijgt u voorlichting over het te gebruiken stomamateriaal. Er zijn twee systemen: het eendelige en het tweedelige systeem. Bij het eendelige systeem heeft het zakje een zelfklevende rand welk direct op de huid geplakt wordt. Het tweedelige systeem bestaat uit een losse huidplaat welke meerdere dagen blijft zitten, met een los opvangzakje dat een keer op een dag vervangen kan worden. Er wordt u verteld hoe en waar u dit materiaal kunt bestellen en hoe het gesteld is met de vergoeding van deze hulpmiddelen. Vragen Als u nog vragen hebt over het stoma, dan kunt u deze vragen altijd stellen aan uw arts of aan de stomaverpleegkundige.
3
Patiëntenvereniging De Nederlandse Stomavereniging is de patiëntenvereniging voor mensen met een stoma. Deze vereniging biedt naast de mogelijkheid tot lotgenotencontact, ook veel informatie aan voor stomadragers. Website: http://www.stomavereniging.com
4
Máxima Medisch Centrum www.mmc.nl Locatie Eindhoven: Ds. Th. Fliednerstraat 1 Postbus 90 052 5600 PD Eindhoven
Locatie Veldhoven: de Run 4600 Postbus 7777 5500 MB Veldhoven
De informatie in deze folder is van algemene aard en is bedoeld om u een beeld te geven van de zorg en voorlichting die u kunt verwachten. In uw situatie kunnen andere adviezen of procedures van toepassing zijn. Deze folder is dan ook een slechts een aanvulling op de specifieke (mondelinge) voorlichting van uw specialist of behandelaar. © MMC.200.243_02_06
