STOMAZORG
De verzorging van uw ileostoma ADVIES
De verzorging van uw ileostoma In deze folder vindt u informatie over de verzorging van een ileo-stoma (kunstmatige uitgang van de dunne darm). Eerst wordt uiteengezet hoe u een stoma met een ééndelig systeem het beste kunt verzorgen, vervolgens kunt u lezen hoe de stomaverzorging met een tweedelig opvangsysteem in zijn werk gaat, aangevuld met een aantal tips. Speciaal opgeleide verpleegkundigen zullen u precies uitleggen welk opvangsysteem u hebt en hoe u de handelingen moet uitvoeren. In deze folder kunt u dit nog eens rustig nalezen. Het zakje is open aan de onderkant en kan met een clip of klittenband worden gesloten.
Het ééndelig opvangsysteem
Uit de ileostoma komt gewoonlijk een aantal keren per dag dunne tot brijige ontlasting. Wanneer het zakje voor een derde deel is gevuld, maakt u het leeg (hoe u het zakje kunt legen, leest u op verderop in deze folder). Het ééndelige opvangsysteem is een zakje met kleeflaag dat rechtstreeks op de huid rond de stoma wordt geplakt. Afhankelijk van het soort zakje, is deze al op maat of moet u het nog op maat knippen.
1
1. Trek de huid van uw buik strak. 2. Leg de onderrand van de opening van het zakje tegen de onderrand van de stoma en klap het zakje om (zie afbeelding). 3. Druk alles goed aan en controleer of het opvangsysteem goed vast zit. 4. Sluit het zakje aan de onderkant met de clip of het klittenband.
Dagelijks vervangt u het gehele opvangzakje. Bij het eendelige opvangsysteem gaat dit als volgt:
Vervanging Wat u nodig hebt: 1. een stomaopvangzakje; 2. droge en natte gazen (u kunt kraanwater gebruiken) en 3. een afvalzakje; 4. (als het zakje niet op maat is:) malletje, schaar, pen.
Instructie 1. Leeg het zakje in het toilet. 2. Knip zo nodig het zakje op maat. 3. Verwijder het oude opvangzakje. Werk daarbij van boven naar beneden. Maak aan de bovenkant eerst een klein stukje van de kleeflaag los. Houd dit vervolgens met uw ene hand vast en duw met de andere hand zo op de huid, dat het opvangsysteem loskomt van uw buik. 4. Dek de stoma af met een nat gaasje. 5. Vouw het zakje naar binnen toe dubbel en deponeer het in het afvalzakje. De sluitclip kunt u, nadat hij is afgespoeld, telkens weer opnieuw gebruiken. 6. Reinig huid en stoma met natte gazen. 7. Droog de huid rond de stoma met een droog gaasje. 8. Verwijder het beschermpapier van de kleeflaag.
Het tweedelig opvangsysteem Een tweedelig opvangsysteem is een huidplaat met apart verwisselbare zakjes. De zakjes worden met dit systeem niet rechtstreeks op de huid geplakt, maar aan de huidplaat bevestigd. Het zakje is open aan de onderkant en kan met een clip of klittenband worden gesloten.
De huidplaat vervangt u in principe twee maal per week; het zakje vervangt u elke dag.
2
Vervangen huidplaat met zakje Wat u nodig hebt
Verwisselen van alleen het zakje Wat u nodig hebt
• huidplaat en opvangzakje; • droge en natte gazen (u kunt kraanwater gebruiken); • een afvalzakje; • (als de huidplaat niet op maat is:) malletje, schaar en pen.
• opvangzakje; • droge en natte gazen (u kunt kraanwater gebruiken) en • een afvalzakje.
Instructie 1. Leeg het zakje in het toilet. 2. Verwijder het zakje van de huidplaat, vouw het naar binnen toe dubbel en deponeer het in het afvalzakje. De sluitclip kunt u afspoelen en telkens opnieuw gebruiken. 3. Dek de stoma af met een nat gaasje. 4. Reinig de stoma en de huidplaat met een nat gaasje. Let erop dat de buitenkant van de ring goed schoon is. 5. Bevestig het zakje op de huidplaat en controleer of het goed vastzit. 6. Sluit het zakje aan de onderkant met de clip of het klittenband.
Instructie 1. Leeg het zakje in het toilet. 2. Knip zo nodig de nieuwe huidplaat op maat met behulp van het malletje. 3. Verwijder de oude huidplaat. Werk daarbij van boven naar beneden. Maak aan de bovenkant eerst een klein stukje van de kleeflaag los. Houd dit vervolgens met uw ene hand vast en duw met de andere hand zo op de huid, dat de huidplaat loskomt van uw buik. Deponeer de huidplaat in het afvalzakje. 4. De sluitclip kunt u afspoelen en weer gebruiken. 5. Dek de stoma af met een nat gaasje. 6. Reinig de huid en stoma met natte gazen. 7. Droog de huid rond de stoma met een droog gaasje. 8. Verwijder het beschermpapier van de kleeflaag van de huidplaat. 9. Trek met één hand de huid van uw buik strak en plak de huidplaat rond de stoma. 10. Druk alles vervolgens goed aan, vooral rondom de stoma. 11. Bevestig het zakje daarna op de huidplaat en controleer of dit goed vast zit. 12. Sluit het zakje aan de onderkant met behulp van de clip of het klittenband.
Het legen van het zakje Wanneer het zakje voor een derde deel gevuld is, leegt u het in de wc. U kunt daarbij half op de wc zitten zodat het zakje zijdelings in de toiletpot geleegd kan worden. Ook kunt u normaal op de wc zitten terwijl u het zakje tussen uw benen door leegt.
Wat u nodig hebt • een droog en een nat gaasje (u kunt kraanwater gebruiken).
Instructie 1. Houd de opening (de onderkant) van het zakje omhoog en open de clip of het klittenband.
3
verzorging van uw stoma. Deze middelen irriteren de huid en kunnen de plakkracht van het opvangsysteem verminderen. De opening van het opvangsysteem moet correct passen rondom de stoma; er mag geen huid vrijliggen. Zorg dat u altijd extra opvangmateriaal bij u hebt, ook wanneer u de polikliniek bezoekt. In noodgevallen kunt u dan altijd uw opvangmiddelen verschonen.
2. Hang de opening van het zakje vervolgens naar beneden en laat de inhoud van het zakje in de wc lopen. 3. Maak de binnenkant van de opening van het zakje indien nodig schoon met het natte gaasje. 4. Maak de opening vervolgens droog met het droge gaasje. 5. Sluit het zakje aan de onderkant met de clip of het klittenband.
Tot slot
Algemene tips
Hebt u nog vragen? U kunt altijd telefonisch contact met ons opnemen. De contactgegevens vindt u in het grijze adreskader achterin deze folder.
Als de huid rond de stoma er wat rood uitziet, kunt u deze dun insmeren met barrièrecrème voordat u het nieuwe opvangsysteem aanbrengt. Masseer de crème goed in de huid, totdat deze weer stroef aanvoelt. Breng vervolgens het opvangsysteem aan. Tijdens het reinigen van de stoma kan het slijmvlies wat gaan bloeden. Dit is een vrij normaal verschijnsel. U kunt douchen met of zonder opvangsysteem. Als u doucht zonder opvangsysteem moet u er rekening mee houden dat er wat ontlasting uit de stoma kan komen. U kunt het beste ‘s ochtends douchen en uw stoma verzorgen, omdat er dan het minste ontlasting uit de stoma komt. Wanneer u mét het opvangsysteem doucht, is het bij bepaalde typen zakjes nodig de filter met bijgeleverde sticker af te plakken. Na het douchen de sticker weer verwijderen. Eventuele haartjes rond de stoma kunt u met een scheermesje weghalen. Reinig uw huid daarna met water, dep deze droog met een gaasje en smeer er vervolgens een dun laagje barrièrecrème op (zoals eerder beschreven). U kunt beter geen oplosmiddelen, ontvettende middelen, olie en/of vette zalven gebruiken tijdens de 4
St. Antonius Ziekenhuis T 088 - 320 30 00 E
[email protected] www.antoniusziekenhuis.nl
Spoedeisende Hulp 088 - 320 33 00 Stomazorg 088 - 320 28 00
Locaties en bezoekadressen
Ziekenhuizen
Poliklinieken
St. Antonius Ziekenhuis Utrecht Soestwetering 1, Utrecht (Leidsche Rijn)
St. Antonius Polikliniek Utrecht Overvecht Neckardreef 6, Utrecht
St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein Koekoekslaan 1, Nieuwegein
St. Antonius Polikliniek Houten Hofspoor 2, Houten St. Antonius Spatadercentrum Utrecht-De Meern Van Lawick van Pabstlaan 12, De Meern
5
Meer weten? Ga naar www.antoniusziekenhuis.nl
STO 03/12-’08
Dit is een uitgave van St. Antonius Ziekenhuis
