Adviezen verzorging Ileostoma
De dagelijke verzorging van het ileostoma
• •
•
• •
Hoe vaak u uw stoma moet verzorgen is onder andere afhankelijk van het systeem en wat u zelf prettig vindt. De stomaverpleegkundige op de afdeling zal dit met u bespreken voordat u naar huis gaat. Bekijk nadat u de huidplak hebt verwijderd altijd de achterkant ervan. Het ‘aangetast’ zijn van de huidplak geeft namelijk belangrijke informatie of u tijdig verschoond hebt. De plak rondom de stoma is altijd wat verkleurt. De plak mag echter niet geheel aangetast (doorzichtig) zijn. Dan is er namelijk geen bescherming meer van de huid door de huidplak. Als de huidplak wel aangetast is, moet de plak eerder verschoond worden. Dit is vooral het geval bij warm weer, sporten, koorts en bij huid- en lekkageproblemen. Ook is het belangrijk om de huid rondom de stoma te inspecteren op roodheid of ontvelde plekjes. Zie hiervoor ook ‘Redenen om contact op te nemen met uw stomaverpleegkundige’. Scheer eventuele haren rondom de stoma, deze beïnvloeden de plakkracht nadelig. Gebruik geen ontharingscrème. Dit kan huidirritaties veroorzaken. Mijd daarom ook zoveel mogelijk het gebruik van douchecrème of badolie. Het is echter belangrijk niet vaker dan één keer per week de haartjes te scheren. Probeer het ontstaan van wondjes als gevolg van scheren zoveel mogelijk voorkomen. Het scheren gaat mogelijk beter als u voor het scheren orahesive / talk poeder op de huid strooit. Na het scheren kan de overgebleven poeder met water weggewassen worden. Overleg evt met stomaverpleegkundige. Wen uzelf aan om het stomazakje te legen als het ongeveer voor 1/3 vol is. Bij de meeste stomazakjes is de achterkant van zacht materiaal. Dit voorkomt transpiratie en irritatie van het zakje tegen de huid. Als er geen zachte achterkant aan het zakje zit of u vindt het teveel transpireren, dan kunt u hiervoor ook een katoenen hoesje bestellen bij de medisch speciaalzaak. Deze hoesjes worden niet door de zorgverzekeraar vergoed, maar worden door sommige medisch speciaalzaken als serviceproduct geleverd.
1
Materiaal
• • • • •
Voordat u naar huis gaat wordt op de verpleegafdeling de eerste bestelling van materiaal gedaan, zodat u materiaal thuis heeft. De verpleegkundige zal uitleg geven over het bestellen. U kunt dan de volgende bestelling zelf doen. Zorg ervoor dat u voldoende materiaal in huis hebt. Bestel tijdig, zeker met feestdagen. Als u van huis gaat, neem dan altijd stomamateriaal mee, zodat u nooit voor verrassingen komt te staan. U kunt douchen of baden met en zonder stomamateriaal. Het is wel belangrijk indien u gedoucht heeft zonder materiaal, even te wachten met het aanbrengen van het materiaal totdat uw huid niet meer vochtig is van het douchen. In de doos van de ileostomie zakjes zitten vaak ‘stickertjes/ plakkertjes ‘ deze zijn om de filters van het zakje af te plakken tegen bescherming van vocht, bijvoorbeeld bij douchen en baden. Ook kunt u deze stickertjes gebruiken om het vacuüm trekken van het zakje te voorkomen.
Voeding en vocht
• •
Omdat de dikke darm verantwoordelijk is voor opname van vocht en zout en deze nu niet in functie is, verliest u meer vocht en zout, daarom wordt geadviseerd om meer vocht en zout tot u te nemen (zie folder Dieetadviezen bij ileostoma). Lees de folder Dieetadviezen bij ileostoma voor aandachtspunten van voeding en vocht bij ileostoma.
Tips voor als u op vakantie bent
•
Draag als u in het buitenland op vakantie gaat een medisch paspoort bij u, waarin de naam, merk en maat van uw stomamateriaal staat beschreven. Dit paspoort “ Hulpmiddelenpaspoot“ kunt u bij uw medisch speciaalzaak aanvragen, het is tevens een woordenboekje met stomatrefwoorden in een aantal vreemde talen. Tevens is er een folder Stoma en Reizen via de Nederlandse Stomavereniging verkrijgbaar, hierin staat zinvolle informatie voor mensen met een stoma .
2
•
•
Reist u per vliegtuig dan kunt u het opvangmateriaal verdelen over de handbagage en de koffer. Neem altijd de dubbele hoeveelheid aan materiaal mee, zo heeft u ook bij verlies van de koffers of handbagage altijd materiaal. Ook kunt u bij de vliegmaatschappij een verzoek indienen voor extra bagage. Uw stomaverpleegkundige kan hiervoor een brief opstellen. Neem voor de zekerheid iets mee om het matras te beschermen.
Ontlasting productie
De hoeveelheid ontlasting per 24 uur is verschillend per persoon, gemiddeld moet een ileostomadrager het zakje 6 à 8 keer per 24uur legen. Als er sprake is van dunne ontlasting zal het aantal keren legen toenemen, is de ontlasting wat dikker, dan neemt de hoeveelheid ontlasting af. Een ileostoma produceert ook in de nacht ontlasting, hierdoor zullen de meeste mensen 1 à 2 keer per nacht het zakje moeten legen.
Samenstelling, kleur en geur
• • • •
•
Ontlasting uit een dunne darm hoort dun tot brijachtig te zijn, er zullen voedselresten te zien zijn in de ontlasting. Bij weinig drinken: zal de urine donker van kleur zijn, urine hoort helder licht geel van kleur te zijn, is de urine donker dan is dit een teken dat u te weinig drinkt. De geur van de ontlasting kan door verschillende voedingsmiddelen beïnvloed worden, zie folder Dieetadviezen bij ileostoma. Bij een voedselvergiftiging of een buikgriep zal er in de meeste gevallen diarree optreden, belangrijk is dan dat je probeert voldoende te drinken en extra zout gebruikt. Mensen met een ileostoma lopen meer kans om uit te drogen. Als u klachten heeft van misselijkheid, moeheid, dorst, duizeligheid en prikkelbaarheid overleg dan met uw huisarts of stomaverpleegkundige. Door voldoende vezels te eten en daarbij te drinken kan dit de samenstelling van de ontlasting gunstig beïnvloeden.
3
Redenen om contact op te nemen met uw stomaverpleegkundige en/of chirurg
• • • • • • • •
Een plotselinge verandering in de grootte, lengte of kleur van het ileostoma. Een plotselinge verandering in de hoeveelheid ontlasting die niet verklaard kan worden. Pijn of krampen voordat de ontlasting uit de stoma komt. Lekkage van het opvangmateriaal Huidproblemen Bloed bij ontlasting of uit het stoma Psychische en/of sociale problemen. Vragen op het gebied van werkhervatting, sport, seksualiteit enzovoort.
Bereikbaarheid consulenten stomazorg
De stomacoach van de verpleegafdeling zal u bellen 1 week na ontslag U kunt een afspraak maken voor een consult in het spreekuur, ook kunt u vragen of de stomaverpleegkundige telefonisch contact met u wil opnemen, voor beide te bereiken op telefoonnummer: 024 - 361 38 08, bereikbaar op werkdagen tussen 08.15 en 17.00 uur. Buiten kantoortijden: Als u een dringende vraag heeft die niet kan wachten tot de eerstvolgende werkdag, tot en met de 3de dag na ontslag, kunt u via de verpleegafdeling contact zoeken met de verpleegkundige, telefoonnummer 024 361 34 38. Vanaf de 4de dag na ontslag kan u contact opnemen met huisarts en huisartsenpost.
Tot slot
Heeft u vragen, stel ze gerust! Samen met de stomaverpleegkundige en/of arts kunnen uw problemen besproken worden en mogelijk kan er een oplossing gevonden worden.
4
07-2014-7369
Adres Polikliniek Heelkunde Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10 6525 GA Nijmegen Volg route 725, poliplein C0 Contact 024 - 361 38 08 De polikliniek is telefonisch bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08.15 - 17.00 uur. Verpleegafdeling Heelkunde: 024 - 361 34 38
Radboud universitair medisch centrum
