gratis
www.mugweb.nl
februari 2007
MUG
Work First Stelling van Amsterdam zet jongeren aan het werk Nabil Oualad Ayad is human beatbox
Leren re-integreren Vind je weg in het doolhof van de re-integratie industrie
2
RE DA CTI ON EEL VERBOUWEN Als u dit leest, is de redactie druk bezig met het inpakken van de verhuisdozen. Ons souterrain aan de Da Costastraat is namelijk aan een grondige verbouwing toe. Zelfs de fundering moet eraan geloven. Terwijl wij straks onze dozen uitpakken in ons tijdelijke onderkomen aan het Zeeburgerpad, gaat op de Da Costastraat de beuk erin. U als lezer zult daar weinig van merken. Waar u wel iets van merkt, is de verbouwing van MUG zelf. Jawel, ook het vertrouwde maandblad voor uitkeringsgerechtigden gaat op de schop. Wat zeg ik, is reeds op de schop. Voor u ligt alweer het tweede nummer dat niet met gemeentelijke subsidie tot stand is gekomen. De gemeenteraad vond het in 2004 namelijk tijd voor een grondige renovatie van de sociale kaart van Amsterdam. Tal van gesubsidieerde projecten kregen de wacht aangezegd. Ook MUG was de dodendans van de nieuwe zakelijkheid niet ontsprongen als wethouder Aboutaleb niet persoonlijk vóór het maandblad was gaan staan. ‘MUG weg? Dat kan de bedoeling niet zijn’, bromde de PvdA-wethouder, die zijn glansrijke carrière per slot van rekening ook als journalist is begonnen (jawel, bij achtereenvolgens Radio Noord-Holland en RTL4). MUG moest blijven, zo niet met subsidie dan anderszins. En zo geschiedde. De subsidie stopte weliswaar per 31 december 2006 maar MUG draaide op 1 januari 2007 gewoon door alsof er niets aan de hand was, dankzij een nieuw ‘zakelijk contract’ met de Dienst Werk en Inkomen (DWI voor intimi). Kort gezegd houdt dat contract in dat DWI ons betaalt voor geleverde diensten, zoals extra advertentieruimte. We hebben dus een nieuw financieel fundament. En dat is nog maar het begin van de verbouwing. Ook aan de krant zelf wordt druk gesleuteld. De redactie is ambitieus. We willen meer lezers bedienen, op meer plekken verkrijgbaar zijn (gratis uiteraard), meer nieuws, gevarieerder nieuws en achtergrond, meer service voor Amsterdammers met een smalle beurs, een nog actuelere website (www.mugweb.nl) en we willen meer cultuur. Misschien heeft u, als trouwe of nieuwe lezer van MUG, ook nog wel wat ideeën. Mail ze ons (via de website). Verbouwen doe je niet elke dag, dus we staan open voor goede ideeën. Ondergetekende des te meer, want de renovatie had ook een aannemer nodig. Anders gezegd, een nieuwe hoofdredacteur. Met trots stel ik mij aan u voor en beloof u een nog lezenswaardiger maandblad voor uitkeringsgerechtigden én andere Amsterdammers, eigenlijk gewoon voor iedereen die kritisch wil blijven en wil weten wat er voor weinig geld in onze mooie stad te koop is. Joop Lahaise, Hoofdredacteur
INHOUD 3/4/5
Elfriede Sinester
7 Uit het nieuws
Ze wordt ‘moeder van de Bijlmer’ genoemd, was genomineerd voor de titel Amsterdammer van het jaar en runt al twintig jaar Mi Oso es Mi Kas, een opvanhuis voor jonge moeders in Ganzenhoef
9
Naast de voedselbanken telt Nederland inmiddels ook al zeventien kledingbanken. Amstelveen heeft er al een, Amsterdam volgt binnenkort.
8
ID-banen weg. Wat nu? Scholing werkt ASR coaching biedt praktijkgerichte scholing. De persoonlijke aanpak van ASR heeft al enkele honderden werkzoekenden aan een baan geholpen.
Het Vliegwiel hielp mensen met een problematische achtergrond aan zinvol werk, totdat het kabinet de gesubsidieerde banen afschafte.
16
11
Wie niet werkt, zal niet eten Niet alleen de naam is Amerikaans, bij Work First gaat het niet langer om passende arbeid maar om ‘maatschappelijk geaccepteerd werk’, van kauwgom inpakken tot postbakjes stapelen.
KOOPEN
Stadsdeel De Baarsjes bruist Veel inwoners met een krappe beurs en toch trendy en artistiek. Stadsdeel De Baarsjes is niet meer saai en in verval.
colofon MUG wordt gemaakt door een onafhankelijke redactie, bestaande uit vrijwilligers en WIW’ers. MUG is gratis verkrijgbaar op 552 distributiepunten: bibliotheken, buurthuizen, CWI’s, DWI’s, medische centra, scholen, ziekenhuizen. Oplage 30.000 Adres: Postbus 6259, 1005 EG Amsterdam. Telefoon redactie: 020 607 76 00. fax: 020 607 76 01 E-mail:
[email protected] Website: www.mugweb.nl Advertenties: Quiny Voorn, Telefoon: 020 607 76 02 / 020 641 58 57 E-mail:
[email protected] Abonnementen: in Amsterdam €15,75 per jaar, buiten Amsterdam €20,50 per jaar. Steunabonnement voor verenigingen en instellingen €52,00 (meerdere exemplaren per maand). Directie/hoofdredactie: Joop Lahaise Administratie en distributie: Jeanine Oomen, Tony Strijbosch Redactie: Miranda Birney, Martin Brandwagt, Toine Graus, Ellen Kossman, Marco Ploeger Eindredactie: Jacques de Vos Correctie: Marlies Scholtens Beeldredactie: Miranda Birney Opmaakredactie: Jelske Boonstra, Janet Thörig Aan dit nummer werkten mee: Ingrid de Groot, Koopen, Monique Mulder, Jeanine Oomen, Marjo Oosterholt, Jella Pichotte, Marlies Scholtens, Diana Snabilié, Ivo Theunissen, Ronald Vendrik, Jeroen Verkroost, Remco Visser, Michiel Wetzer Cover: Studio GUM Drukkerij: Dijkman Offset, Diemen Het volgende nummer komt uit op 5 maart 2007. Ingezonden kopij dient uiterlijk 20 februari in ons bezit te zijn. MUGWEB Redactie: Martin Brandwagt, Jeanine Oomen, Hans Vinck Webmaster: Ger Rakhorst
MUG
FEBRUARI 2007
DE KWESTIE
Wat is er aan de hand?
3
Voor onverzekerden moet de samenleving opdraaien
Ondanks boetes en verscherpte incasso lopen er in Nederland nog steeds honderdduizenden onverzekerden rond. Een oplossing lijkt onmogelijk. Uitgeprocedeerde asielzoekers en daklozen zul je altijd houden. Het kost de samenleving miljoenen per jaar, maar dat is onvermijdelijk.
Behandelkamer Kruispost
FOTO’S MIRANDA BIRNEY
‘Soms neem ik mensen gewoon mee naar mijn eigen huisarts’ De hulpverlening
‘Er zijn juist minder onverzekerden dan een paar jaar geleden’ De politiek Bericht Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), 1 augustus 2006: ‘In Nederland heeft iedereen een verzekeringsplicht. Wie niet verzekerd is, moet een boete betalen. […] VWS verwacht - mede dankzij de inzet van gemeenten - dat de meeste onverzekerden worden bereikt en zich alsnog verzekeren. Natuurlijk zal er altijd een groep mensen onverzekerd blijven; het probleem van onverzekerden zal nooit volledig verdwijnen.’ Ellen Timmer, voorlichter ministerie VWS: ‘Er is geen waarborgfonds en dat komt er ook niet. Daar zijn allerlei misverstanden over in de pers verschenen. De minister heeft in een brief aan de Tweede Kamer haarfijn uitgelegd hoe hij de financiering van zorg aan illegalen wil stroomlijnen. Dat is onder meer door het koppelingsfonds en afspraken met de gemeenten. Onder onverzekerden verstaat het ministerie “verzekerbare onverzekerden”: mensen die zich kunnen verzekeren, maar dat niet doen. Daaronder zitten veel dak -en thuislozen. Illegalen kunnen zich niet verzekeren, dus dat is een andere categorie. Verder heb je wanbetalers, die gewoon verzekerd zijn, maar hun rekeningen niet betalen. De doemscenario’s die de oppositie tegen de Zorgverzekeringswet heeft geschetst, zijn niet uitgekomen. Als je puur kijkt naar de categorie verzekerbare onverzekerden, dan heb je het over een groep van ongeveer 180.000. Het CBS schatte in 2004 dat het er 225.000 waren.
Er zijn juist minder onverzekerden dan een paar jaar geleden.’ Uit Brief van minister Hoogervorst aan de Tweede Kamer, 18 december 2006: ‘Uitgangspunt bij de stroomlijning blijft dat iemand die niet verzekerd is zelf de kosten van de aan hem verleende medische zorg moet betalen. Slechts in die gevallen waarin ondanks gebleken inspanningen van de zorgverlener geen kostenverhaal op de patiënt mogelijk blijkt kan er een beroep worden gedaan op andere financieringsmogelijkheden. De wijze van financiering van zorg aan illegalen die in betalingsonmacht verkeren is niet los te zien van de zorgverlening aan onverzekerde verzekeringsplichtigen. Mijn voornemen is om alle vormen van medisch noodzakelijke zorg die wordt verleend aan in betalingsonmacht verkerende illegalen te financieren uit één door de overheid te financieren fonds. Ik stel mij voor daartoe de werking van het huidige Koppelingsfonds uit te breiden tot alle vormen van medisch noodzakelijke zorg waarop illegalen aanspraak kunnen maken. Het gaat daarbij om nagenoeg alle zorgvormen die zijn opgenomen in het Nederlandse wettelijke sociale verzekeringspakket, maar slechts onder de voorwaarde dat de vraag of de zorg wel nu en hier moet worden verleend positief wordt beantwoord door de behandelend arts. De noodzaak van de medische zorg dient te worden bezien in samenhang met de nog te verwachten duur van het verblijf. Ik wil daarbij gebruik maken van het reeds bestaande Koppelingsfonds, omdat is gebleken dat het Koppelingsfonds zeer efficiënt, transparant en zorgvuldig functioneert.’
Lies Wacha, medewerker Stichting Vluchtelingenwerk Amsterdam: ‘Met kunst en vliegwerk kunnen we uitgeprocedeerde asielzoekers nog een beetje helpen. We hebben nu een groep van 150 Afghanen onder onze hoede. Ze hadden een tijdelijke verblijfsvergunning en die houdt nu op. Dan houden de uitkering en de verzekering ook op. We kunnen ze naar de Kruispost sturen op de Oudezijds Voorburgwal. Daar is elke dag een inloopspreekuur waar professionele hulpverleners op vrijwillige basis eerste hulp, huisartsenhulp en psychosociale zorg verlenen aan onverzekerden, daklozen en asielzoekers. Verder is er de Stichting Koppeling, genoemd naar de Koppelingswet, die medische hulp biedt aan onverzekerde vreemdelingen. Het gaat net als bij de Kruispost om eerstelijnszorg, artsen en apotheken. Voor ziekenhuisopnames kunnen ze daar niet terecht. Dat is een probleem, net zoals geestelijke gezondheidszorg. Psychotherapie wordt niet vergoed terwijl daar toch veel behoefte aan is. Alleen Stichting 1940-1945 geeft in uitzonderlijke gevallen psychiatrische hulp. Tandheelkundige hulp is moeilijk. Trekken is wel gratis maar verder blijft het bij pijnbestrijding. De kerken helpen soms ook. Bijvoorbeeld zolang de verzekering van een uitgeprocedeerde vluchteling nog doorloopt betalen ze mee aan de premie. Als het echt niet anders kan neem ik mensen gewoon mee naar mijn eigen huisarts. Ik hoop dat de formatie snel is afgerond en dat het nieuwe kabinet als eerste daad een generaal pardon afkondigt.’ Frank van den Bosch, voorlichter AMC: ‘Het AMC is in Nederland koploper voor wat betreft het aantal onverzekerden dat wordt behandeld. Toch hebben wij het beleid om mensen eerst te helpen en daarna naar de administratie te kijken. Mensen krijgen wel altijd een rekening en die wordt ook vaak betaald. Maar als bijvoorbeeld twee illegaal in Nederland verblijvenden een kind krijgen dat wekenlang op de intensive care voor vroeg geborenen moet, dan loopt dat in de tienduizenden euro’s. Dan
Ook een mening? Discussieer mee op het forum van
weet je ook wel dat je dat niet op de ouders kunt verhalen. In zo’n geval proberen we er met onze verzekeraar uit te komen. Er zit een solidariteitsgedachte in de verzekeringen. Als iedereen die zich kan verzekeren, denkt “ik neem het risico”, dan staan we met lege handen. Als je je kunt verzekeren, dan moet je dat doen. Voor mensen die dat niet kunnen, zoals mensen zonder verblijfstatus, is het een heel ander verhaal.’ Martin Hommenga, voorlichter Ambulant Medisch Team (AMT) GGD: ‘Het is aan de arts om te bekijken of een behandeling nodig is. Zeker als het gaat om levensbedreigende situaties, zal er altijd geholpen worden. Vervolgens is het aan de behandelende instantie om te kijken of de kosten verhaald kunnen worden. Als dat onmogelijk blijkt, kan er een beroep worden gedaan op het Koppelingsfonds. Of mensen misbruik maken van de situatie en zich bewust niet verzekeren? Dat durf ik niet te zeggen. Wij als GGD kijken in eerste instantie niet of iemand wel of niet verzekerd is. Artsen moeten in principe altijd helpen. Daarvoor hebben ze de Eed van Hippocrates afgelegd.’ John Quaadvlieg, teamleider bij de Belangenbehartiging Amsterdamse Dak en Thuislozen (BADT): ‘Er zijn ook veel daklozen zonder verzekering. Hoe groot dat aandeel is kan ik niet zeggen maar het zijn er veel. Die kunnen we verwijzen naar het Ambulant Medisch Team van de GGD. Die artsen maken geen onderscheid tussen verzekerd en onverzekerd. Maar de daklozen moeten er erg aan toe zijn voor ze geholpen worden. De meest problematische groep zijn de illegalen. Die kunnen niet bij het AMT terecht maar ze worden wel ziek. Ik kan niet een doodzieke man om vijf uur het Inloophuis uitschoppen. Dan blijft hij maar slapen. Ik laat soms wel iemand in mijn eigen tuinhuisje slapen en neem hem mee naar mijn eigen huisarts. Hoeveel illegalen er rondlopen in Amsterdam is onbekend. Dat wordt niet geregistreerd maar er moet wel iets geregeld worden. Dat Waarborgfonds lijkt mij een prima oplossing.’
MUGweb.nl FEBRUARI 2007 MUG
UIT HET NIEUWS
4
Een jaar WIA: instroom lager dan verwacht Martin Brandwagt
De Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA), de opvolger van de WAO, bestaat ruim een jaar. De eerste conclusies kunnen worden getrokken. Meest opvallend: de instroom is veel lager dan verwacht; psychische aandoeningen bieden amper kans op een volledige uitkering. Vorige maand verscheen de Verkenning 2006 van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Veel aandacht daarin voor de WIA, de belangrijkste wijziging in de sociale zekerheid van vorig jaar. Hoewel de meeste arbeidsongeschikten nog altijd in de WAO zitten - zij behouden immers hun oude rechten - is de verwachting dat dit een aflopende zaak is. Het UWV verwacht dat het WAO-klantenbestand in 2020 is gedaald tot minder dan 100.000; na 2040 is de laatste WAOer met pensioen. Dat de WIA ooit de grote aantallen zal halen van de WAO, is onwaar-
schijnlijk. Het aantal mensen dat in het eerste jaar een WIA-uitkering kreeg, bleef beperkt tot ongeveer 19.000. De regering ging aanvankelijk uit van 42.000. De WIA kent twee uitkeringen. De eerste is de IVA voor volledig arbeidsongeschikten, die bovendien een duurzame (dat is minimaal 2 jaar) aandoening hebben. De tweede is de WGA, voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten of volledig arbeidsongeschikten, waarvan de kwaal mogelijk binnen twee jaar geneest. Mocht blijken dat iemand toch een duurzame kwaal heeft dan krijgt hij alsnog een IVA-uitkering. Over een jaar zouden dus verhoudingsgewijs meer mensen in de IVA kunnen zitten dan nu het geval is. Momenteel is de verdeling IVA-WGA 21-79. Waaruit blijkt dat je wel erg in de kreukels moet liggen om de hoogste categorie binnen te komen. De keuringen zijn veel strikter geworden. Kon je met een psychische aandoening vóór 2002 nog voor honderd procent de WAO in, met de WIA is die kans zowat nihil. Zelfs voor een
Proefproces tegen huisbezoeken Sociale Verzekeringsbank Martin Brandwagt
ANBO voor 50-plussers en advocatenkantoor Kuijper hebben 12 januari jongstleden bij de rechtbank Den Haag namens honderd AOW- en ANW-ers een collectief proefproces aanhangig gemaakt tegen de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en de Staat. Zij willen daarmee een landelijk verbod afdwingen van de onaangekondigde huisbezoeken die de SVB hanteert om te controleren of alleenstaande AOW- en ANW-ers frauderen. De steekproefsgewijze controles leiden sinds afgelopen najaar tot veel onrust onder ouderen. Volgens de eisers zijn de huisbezoeken niet rechtmatig; er is geen formele wetgeving waarin dit controlemiddel is vastgelegd. Daarom wordt via een kort geding gevorderd dat de
SVB het afleggen van onaangekondigde huisbezoeken staakt. Voor individuele deelnemers worden procedures gevoerd om bestreden beslissingen van de SVB via het bestuurs- en strafrecht terug te draaien en een strafrechtelijke veroordeling te voorkomen. Verder worden er schadevergoedingen geëist voor de inbreuk op de privacy en de wijze waarop deze heeft plaatsgevonden. Naast het proefproces worden klachtenprocedures aanhangig gemaakt om het College Bescherming Persoonsgegevens alle onrechtmatig verkregen gegevens te doen vernietigen. Nederland telt ruim 1 miljoen alleenstaande AOW-ers. In 2005 stelde de SVB vast dat 180 AOW-ers bewust hadden gefraudeerd en bijvoorbeeld hadden verzwegen dat ze samenwonen.
Sociaal advocaten in zwaar weer Toine Graus
Veel sociaal advocaten hebben het moeilijk, zegt Mr. P. Nuiten, deken van de Orde van Advocaten naar aanleiding van het faillissement van een advocatenkantoor in Dordrecht. In 2005 zijn de bureaus voor rechtshulp geprivatiseerd. Advocaten van die bureaus krijgen sindsdien wel een bijdrage van de overheid voor rechtshulp aan minder draagkrachtigen maar die bijdrage is te laag, volgens Nuiten. Jeroen Walker van Advocatenbureau Walker & Wittensleger nuanceert de uitspraak van Nuiten. ‘Het hangt af van de zaak die je behandelt. Als het om bijstandszaken gaat redden we het wel met de overheidsbijdrage. Maar voor de talrijke zaken in het kader van de WIA is die meestal onvoldoende. Die zijn erg complex, denk aan bezwaren tegen herkeuringen. Officieel mogen we daar acht uur aan
MUG FEBRUARI 2007
werken maar dat is vaak niet genoeg. We kunnen wel uitbreiding aanvragen maar die gaat pas tellen als je op meer dan 24 uur uitkomt. Daartussen zit wel een erg groot gat. We kunnen wel de ene zaak met de andere compenseren. Of er meer faillissementen aankomen weet ik niet. Dat zullen advocatenkantoren niet zo gauw aan de grote klok hangen maar ik heb wel de indruk dat het kariger wordt. Dat kan ertoe leiden dat sociaal advocaten zich gaan toeleggen op lucratievere zaken.’ Het Juridisch Loket Amsterdam heeft geen last van die problemen. Het wordt gefinancierd door Raden voor Rechtsbijstand die onder het Ministerie van Justitie vallen. Het Loket geeft alleen eerstelijns juridische hulp in de vorm van gratis adviezen. Voor verdergaande hulp verwijzen ze naar de sociaal advocaten.
gedeeltelijke uitkering moet een overspannen werknemer zijn best doen. De meeste kans biedt de ziekte van Parkinson. Ruim zeventig procent van de aanmelders met deze aandoening, krijgt een IVA-uitkering, welke 75 procent van het laatstverdiende loon bedraagt. Bij de nummer twee, organische psychose, is de kans op een IVA niet meer dan zestig procent; bij de nummer drie, longkanker, is de kans al gedaald tot onder de vijftig procent. De voorzitter van de Nederlandse verzekeringsartsen, Fred van Duijn, liet jaren geleden al weten dat duurzaamheid zeer moeilijk vast te stellen is. Hij blijkt gelijk te krijgen. Wat gebeurt er met al die mensen, die aan de poorten van de WIA worden afgewezen? Vinden ze werk? Gaan ze de WW of de bijstand in? Het UWV geeft aan het antwoord niet te weten. Een gedeelte van de gekeurde werknemers, namelijk zij die minder dan 35 procent arbeidsongeschikt worden verklaard, blijft in principe bij de oude werkgever. Exacte cijfers ontbreken. (oproep)
‘Geen geld, geen huisdier’ Marjo Oosterholt
Dierenbezitters met een bijstandsinkomen in de regio Rijnmond kunnen vanaf 15 januari terecht op een gratis dierenartsspreekuur. Dit initiatief komt van Dierenbescherming Rijnmond. Het komt de laatste jaren steeds vaker voor dat mensen afstand doen van hun huisdier omdat ze de rekening van de dierenarts niet kunnen betalen. Geconfronteerd met de hoge medische kosten, maken ze vaker de keuze om het dier dan maar in te laten slapen. Een andere oplossing is het asiel. Bij beide opties zijn er geen winnaars. Het dier gaat dood of komt in een asiel; de mensen zijn hun dier kwijt en het asiel zit met de kosten voor de medische behandeling. Ook kiezen mensen er steeds vaker voor om het bezoek aan de dierenarts uit te stellen. Hierdoor verergeren de klachten en het leed voor het dier en lopen de medische kosten extra op. Vandaar dit gratis spreekuur. Medicijnen en materialen moeten overigens wel worden betaald. ‘Een heel mooi initiatief’, vindt Heleen Jager, woordvoerder van Dierenbescherming Amsterdam. ‘Maar onze invalshoek is vooral het welzijn van het dier. Wie geen geld heeft voor de verzorging, zou geen huisdier moeten nemen. Denk alleen al aan de hoge kosten voor castreren en steriliseren.’ Ter illustratie: sterilisatie van een kat kost rond de negentig euro, voor een hond ligt dat bedrag tussen de tweehonderd en driehonderd euro. ‘Maar door omstandigheden kunnen mensen natuurlijk in financiële problemen komen.’ In Amsterdam zijn op dit moment geen concrete plannen voor een gra-
FOTO MIRANDA BIRNEY
tis spreekuur, volgens Jager. Er is wel een noodfonds vanuit de dierenbescherming: Stichting Voor Daadwerkelijke Dierenbescherming. Dit fonds kan bij een noodgeval aangesproken worden om een deel van de kosten te vergoeden voor behandeling van een (huis)dier. Daarnaast is er een dierennoodhulpfonds ook bedoeld om Amsterdammers, die niet in staat zijn de kosten van medische behandeling van hun huisdier (volledig) te dragen, financieel te ondersteunen. Dierenartsen zijn op de hoogte van deze noodfondsen. Mensen met een bijstandsinkomen kunnen hun kat met fikse korting laten castreren of steriliseren via Stichting Castraatje. Daarnaast kan men besparen door op de prijzen te letten. De tarieven van dierenartsen verschillen nogal. Ook zijn er dierenartsen die met een afbetalingsregeling werken.
Statenverkiezingen interessanter dan ooit Martin Brandwagt
Op 7 maart aanstaande mag iedereen weer naar de stembus, dit keer voor de Provinciale Statenverkiezingen. Omdat de samenstelling van de Eerste Kamer door de uitkomst bepaald wordt, zijn de verkiezingen dit jaar extra interessant. Krijgt de nieuwe regering meteen een vijandige Senaat tegenover zich of niet? Erg populair zijn de Statenverkiezingen nooit geweest. Gedeputeerden; statenleden; ze zijn de minst bekende politici van het land. Weinig mensen volgen de provinciale politiek. Eén reden is er altijd om te stemmen. De Eerste Kamer alias Senaat wordt via een getrapte verkiezing door de
Staten gekozen. Aangenomen dat deze maand een nieuwe regering geïnstalleerd is, wordt de vraag interessant of ze ook in de Eerste Kamer op een zetelmeerderheid kunnen rekenen. Zo kan een opstandige Senaat uiterst vervelend zijn voor een zittende coalitie. De recente nachten van Wiegel en Van Thijn hebben dat bewezen. De verkiezingen van 7 maart zijn ook een belangrijke populariteitsmeting voor het nieuwe Kabinet. Voor de landelijke minima wordt de samenstelling van de nieuwe Senaat zeer belangrijk. Een aantal zaken die momenteel door de Senaat controversieel verklaard zijn, komen alsnog in behandeling. Daaronder zitten het
befaamde Plan Dekker en de Terugkeerbanen voor bijstandsgerechtigden. Alle reden dus voor de minima om hun stem te laten horen. In Amsterdam wordt net als 22 november met het rode potlood gestemd. Dit heeft het gemeentebestuur vorige maand bekend gemaakt. Het college van B&W wilde niet wachten op een besluit van het ministerie van Binnenlandse Zaken over het gebruik van de nieuwe stemcomputers. Dit besluit zou op zijn vroegst 2 februari worden genomen. Het college vond dat te laat om de verkiezingen goed te kunnen organiseren en kiest daarom nog voor het rode potlood.
Opleidingscentrum zoekt mensen Miranda Birney
Een opleiding volgen met baangarantie? Dat kan. Maar het vinden van voldoende geschikte kandidaten blijkt een lastig verhaal. Opleidingscentrum ASR coaching wil in februari starten met een opleiding tot Zorghulp/ Thuishulp A, tot Warehousemedewerk(st)er en Operator A, beiden op niveau 2. De opleidingen duren 6 maanden. Daarna krijgt men een halfjaarlijks contract voor minimaal 32 uur per week. ASR coaching heeft een overeenkomst gesloten met Thuiszorg Am-
sterdam. En voor geslaagde kandidaten van de andere opleidingen wachten er al tien banen in Hoofddorp. Maar waar blijven de aanmeldingen? ‘Helaas is het beeld dat mensen hebben van werk in de thuiszorg niet denderend positief’, verteld Cees van Epenhuizen, werkzaam bij het project. ‘Voor de Warehousemedewerk(st)er hebben we wel voldoende kandidaten. Maar de Operator A opleiding blijkt voor veel mensen te hoog gegrepen. Alles wat een beetje kan werken is al aan het werk. En ze willen best wel hoor. Maar ik heb
mensen niets te bieden als ik op voorhand al weet dat het halverwege fout gaat. Dat is zonde van alle energie.’ De opleidingen zijn bestemd voor volwassenen met een WWB uitkering zonder (kansrijke) kwalificatie, en worden vergoed door de gemeente Amsterdam in het kader van ‘Ruim Baan voor Werk’. Van Epenhuizen: ‘We zouden half februari beginnen. Maar als er onvoldoende kandidaten zijn moeten we opschuiven naar maart.’ (zie ook pagina 8-9)
UIT HET NIEUWS
Werkgevers saboteren WIA Toine Graus
55 procent van de werknemers met een kleine handicap wordt ontslagen. Dat is in flagrante strijd met de afspraken die de werkgevers hebben gemaakt over de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA). Die strenge wet is vorig jaar in werking getreden als opvolger van WAO. Veel minder mensen komen sinds de intreding van de WIA in aanmerking voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Dat zijn mensen die door hun ziekte of handicap minder dan 35 procent inkomensverlies zullen lijden door hun aandoening, de zogenaamde ‘35-minners’. Daar staat tegenover dat ze – in een aangepaste functie – in dienst mogen blijven. Zo houden ze een aanvaardbaar inkomen. Nu blijkt uit een onderzoek van de Stichting van de Arbeid dat de meerderheid toch na twee jaar ziekte wordt ontslagen. Het gaat vaak om werknemers tussen de dertig en de vijftig met een niet al te hoog inkomen, zoals bijvoorbeeld bouwvakkers of schoonmakers. Kans op een baan hebben ze nauwelijks dus rest na de WW een leven in de bijstand. Zo wordt de bodem onder de WIA weggeslagen.
Maar, zeggen de werkgevers, het is in een klein bedrijf heel moeilijk om een aangepaste functie te vinden voor bijvoorbeeld een bouwvakker met rugklachten. ‘Geen excuus’, zegt Richard Gielen, persvoorlichter van de Vakcentrale FNV. ‘Het Midden- en Kleinbedrijf heeft ook de afspraken ondertekend. Als het niet in hun eigen bedrijf kan dan in een ander bedrijf. Daarvoor kunnen ze re-integratiebureaus inschakelen of in hun regio een pool van kleinere bedrijven vormen, waarin ze mensen kunnen plaatsen. Zoiets gebeurt nu in Noord Holland. Bovendien ontslaan ook grote bedrijven hun 35-minners en dat terwijl het hele bedrijfsleven keer op keer plechtig heeft beloofd deze mensen aan het werk te houden. Ik heb wel de indruk dat ze flink zijn geschrokken door de uitkomsten van het onderzoek. Ze beloven beterschap. Er moet nu snel werk gemaakt worden van die regionale pools’, aldus Gielen. ‘Werkgeversorganisaties gaan hun achterban nog eens duidelijk instrueren over de gemaakte afspraken. De FNV zal het op de voet volgen. Daarnaast gaan we onderzoeken of de CWI’s niet al te makkelijk ontslagvergunningen afgeven voor 35-minners. Die criteria moeten eens tegen het licht worden gehouden’.
Rekenkamer Amsterdam kraakt re-integratie van bijstandsgerechtigden De Amsterdamse Rekenkamer heeft scherpe kritiek op de wijze waarop de gemeente Amsterdam poogt bijstandsgerechtigden richting arbeidsmarkt te bewegen. Van alle bijstandsgerechtigden, die in de periode januari 2004 tot juli 2006 een re-integratietraject volgden, vond slechts een negende deel werk. ‘Succes re-integratie gering’; ‘doelmatigheid beperkt’; uitvoering kan effectiever’; zie hier enkele van de conclusies van de Amsterdamse Rekenkamer over de re-integratieactiviteiten van de gemeente. De Rekenkamer maakt onderscheid tussen trajecten voor de meest kansrijke groep uit de Amsterdamse bijstandspopulatie en zij die verder van de arbeidsmarkt af staan. Aan de eerste groep besteedde de gemeente tachtig miljoen euro. Per succesvolle cliënt komt dat neer op 17.000 euro. Een gemiddelde bijstandsuitkering kost
13.000 euro per jaar. Voor de re-integratie van bijstandsklanten sluit de gemeente contracten met particuliere bedrijven, zoals FourstaR, Alexander Calder en Agens. Van de 163 afgesloten contracten met re-integratiebedrijven blijken er maar negen (!) succesvol. De Rekenkamer stelt vraagtekens bij de beloningen die de bedrijven ontvangen. De gemiddelde premie voor een succesvol traject is drieduizend euro. Die wordt ook toegekend als de klant op een gesubsidieerde baan wordt geplaatst. De Rekenkamer vindt verder dat klantmanagers van DWI beter moeten volgen hoe het de klant vergaat, als deze eenmaal in een re-integratietraject zit. Klantmanagers zorgen er uitstekend voor dat klanten in een traject komen, maar verliezen hen uit het oog zodra het traject begint. (MB)
Kwart klanten ontevreden over huisbezoeken DWI Martin Brandwagt
Een kwart van de klanten van de Dienst Werk en Inkomen (DWI) is ontevreden over de onverwachte controles die de dienst bij mensen thuis uitvoert. Zij vinden de werkwijze van de controleurs ‘arrogant, onbeleefd en brutaal’. Dit blijkt uit een onderzoek van O+S naar de dienstverlening van DWI. Het onderzoek vond plaats in november 2006 onder 781 klanten van DWI. Over de dienstverlening van DWI zijn de meningen verdeeld. De mees-
te klanten vinden dat het personeel van de sociale dienst vriendelijk is en goed luistert. Wel schort het nog aan deskundigheid en aan oplossingsgerichtheid. Ook vinden veel klanten (veertig procent) dat de informatievoorziening over armoederegelingen beter kan. Het algemene oordeel van klanten over DWI is licht gestegen ten opzichte van 2001. Was het cijfer toen 6,0, nu is dat 6,6. Klanten die veel contact hebben zijn minder tevreden over DWI dan klanten die weinig contact hebben.
5
Ook steeds meer kledingbanken
Kledingbank Amstelveen
FOTO INGRID DE GROOT
Ellen Kossmann
Naast de zo langzamerhand alom bekende voedselbanken zijn er op dit moment ook zeventien kledingbanken in Nederland. Steeds meer mensen met lage inkomens hebben na het betalen van de vaste lasten geen geld meer voor voldoende voedsel en/of kleding. De kledingbanken zijn dan ook geen overbodige luxe. Kledingbanken worden gerund door vrijwilligers, krijgen de kleding van particulieren en soms van bedrijven die overgebleven partijen doneren. Wie in aanmerking wil komen voor
gratis kleding van een kledingbank moet over het algemeen een doorverwijzing hebben van een gemeentelijke instelling, arts of een andere bevoegde die inzicht heeft in de situatie van een potentiële klant. Kledingbanken zijn los van elkaar staande initiatieven vaak in de vorm van een stichting. In Amstelveen is de kledingbank er voor iedereen met een Amstelveen Pas (vergelijkbaar met de Amsterdamse Stadspas). De ‘toegangsprijs’ is twee euro. Daarvoor kan men drie kledingstukken voor zichzelf meenemen en voor elk kind twee. Atie Toeset, secretaris van de Amstelveense
Nieuws op Mugweb Op de MUG-website zijn wekelijks de laatste nieuwtjes op het gebied van sociale zekerheid, werkgelegenheid en andere wetenswaardigheden voor mensen met een minimuminkomen te lezen. Klik op www.mugweb.nl en blijf op de hoogte.
Fiscus verdrinkt in huurtoeslag Michiel Wetzer
De Belastingdienst kan de werkdruk nog steeds niet aan. De Nationale Ombudsman krijgt maandelijks honderden klachten over de afhandeling van met name de huurtoeslag, en het aantal blijft stijgen. Dit meldt een woordvoerder van de Nationale Ombudsman, ruim een maand nadat de fiscus al door deze organisatie ter verantwoording is geroepen. Waar een half jaar geleden een woordvoerder van het ministerie van financiën de problematiek nog bagatelliseerde als ‘kinderziekte’, wordt inmiddels de omvang van de problemen steeds zichtbaarder. Opvallend is dat het grootste aantal klachten betrekking heeft op de afhandeling van de huurtoeslag. De Ombudsman kreeg hierover in januari 235 klachten; ruim een verdubbeling ten opzichte van augustus vorig jaar. Het feit dat dit hogere bedragen zijn dan die van de zorgtoeslag en bovendien zijn bestemd voor de mensen met de laagste inkomens, maakt de
problematiek des te schrijnender, aldus een woordvoerder van de Ombudsman. Niet alleen stijgt het aantal klachten, maar de klachten worden ook serieuzer van aard. Mensen krijgen nu bijvoorbeeld te maken met een naheffing van de Belastingdienst, omdat ze vorig jaar teveel aan huurtoeslag hebben ontvangen. Ook krijgt de Ombudsman veel klachten van mensen waarvan de huurtoeslag zonder opgaaf van reden niet is gecontinueerd. Daarnaast is de Belastingtelefoon niet of nauwelijks bereikbaar en biedt geen hulp aan mensen die wel gehoor krijgen. Ook worden mensen vaak, in tegenstelling tot wat is beloofd, niet teruggebeld. De woordvoerder van de Nationale Ombudsman geeft aan dat bellen in een aantal gevallen dan ook geen zin heeft. Het klachtenformulier van de fiscus is te downloaden via www.toeslagen.nl/overig/klachten. Het telefoonnummer van de Ombudsman: 0800-335 55 55.
kledingbank: ‘Wij hebben 200 ingeschreven klanten, wekelijks komen er zo’n 35 mensen langs. We schenken ook koffie en thee en helpen mensen ‘to dress to impress’ als ze gaan solliciteren. We zien dat vooral alleenstaande ouders met kinderen het niet meer redden. Het is verschrikkelijk dat wij nodig zijn maar het moet!’ In Amsterdam opent binnenkort ook een kledingbank. In ons volgende nummer meer hierover. (Zie ook pag. 21) Voor meer informatie kijk op: www.kledingbank.nl
Bensallam Amsterdammer van het jaar Saïd Bensallam werd met achttien procent van de bijna negenduizend stemmen gekozen tot de Amsterdammer van het Jaar 2006. Dat werd op 8 januari j.l. tijdens het Paroolgala in de Stadsschouwburg bekendgemaakt. Bensallam, al zeventien jaar werkzaam als portier, is oprichter van Karam, een organisatie die goederen inzamelt voor gehandicapten in Marokko en Suriname. Verder coacht hij jongeren in Bos en Lommer, is aanspreekpunt voor de politie, en bemiddelt met zijn nieuwe project Connect initiatieven tussen werkgevers en jonge werkzoekenden. ‘De man behoort inmiddels tot het cement van Bos en Lommer’, prees Het Parool hem op de website. Tweede werd Kamal Yildiz, de held die een vijfjarig meisje uit een brandende woning redde. Desondanks voelt het voor hem nog steeds als een falen, dat hij haar driejarige broertje niet heeft kunnen redden. De derde plaats werd gedeeld door drie genomineerden: Bert Jansen, de man die zijn baan en inkomen inleverde om zich volledig in te kunnen zetten voor de Dierenambulance. De drie goedgebekte Meiden van Halal. En Elfriede Sinester, de 69-jarige oprichtster van het tienermoederproject Mi Oso es Mi Kas. Het project bestaat dit jaar al 20 jaar. (MB) (Zie ook pagina 7)
FEBRUARI 2007 MUG
ADVERTENTIES
6
‘Deze kans grijp ik aan.’
RECHTSHULP VOOR MINIMA CONSUMENTENGESCHILLEN • ECHTSCHEIDINGEN • HUURPROBLEMEN • ONTSLAG • STRAFZAKEN • UITKERINGEN • VERBLIJFSVERGUNNINGEN
LMH&C ADVOCATEN
tel. 020 6000 482 Afrikanerplein 1 (Amsterdam Oost, tussen het Amstelstation en metrohalte Wibautstraat)
ASR coaching verzorgt korte, praktijkgerichte opleidingen onder andere voor personen die deel uitmaken van een reïntegratietraject. ASR coaching Academie voor Scholing en Reïntegratie Johan Huizingalaan 126 1065 JE Amsterdam
Laat geen termijn verlopen en bel of mail direct met Pontius Advocaten voor een gratis afspraak binnen 24 uur Pontius Advocaten Veembroederhof 109 1019 HD AMSTERDAM Telefoon: 020 421 2145
[email protected] www.pontius.nl
Op 19 maart starten we met de opleidingen: • (Financieel) Administratief Medewerk(st)er • Basiskennis Boekhouden plus • Receptionist(e) / Telefonist(e) • Praktijkgericht Nederlands voor anderstaligen Interesse? Bel voor een vrijblijvend intakegesprek naar 020 615 92 62 of kijk op www.asrcoaching.nl. Lees de ervaringen van twee oud-cursisten elders in deze uitgave.
Dreigende huisuitzetting? Deurwaarder aan de deur gehad? Uitkering opgeschort of ingetrokken? Of andere juridische problemen?
ASR coaching maakt deel uit van ChainWorks.
Denk aan: • Kopie dagvaarding, beschikking of uitspraak • Legitimatiebewijs • Bij Pontius Advocaten wordt u snel, persoonlijk en praktisch geholpen
Ons kantoor is goed bereikbaar met tramlijn 26, halte Kattenburgerstraat www.clienteninformatiepunt.nl
[email protected]
Heeft U problemen met Uw uitkering?
Een GRATIS informatiecentrum over geestelijke gezondheid, ziektes, therapieën, medicijnen, lotgenotencontact, patiëntenrechten, dagbesteding, werk en wonen en het PGB. Ook voor vragen op het gebied van reïntegratie en sociale activering van GGz-cliënten. Tevens voorlichting en advies.
Vragen staat vrij! Bel CLIP: 020-4685647 Zoals:
Wij zijn gesloten op 15, 16 en 19 februari 2007
• het uitblijven van betalingen • afwijzing van uw uitkering • beëindiging van uw uitkering • terugvordering • strafkorting
Wij bieden u deskundige hulp. Cliënten met een inkomen op minimumniveau zijn geen (of zeer weinig) kosten verschuldigd. Het eerste gesprek is altijd gratis.
COMPUTER TRAINING TODAY Windows, Word, Excel €114 Internet €76
Advocatenkantoor Walker & Wittensleger
Webdesign €180
PhotoShop en/of Gimp €166
Linux €152
Bouw je eigen computer €220 Tel 020-4650643
www.dienstenplus.nl
Advocatenkantoor sociale advocatuur • gematigde tarieven de Binnenstad Prins Hendriklaan 19 • 1075 AZ Amsterdam Tel (020) 6730055 • Fax (020) 6730091
Binnengasthuisstraat 148 1012 ZG Amsterdam T 020 - 627 18 16
www.binnenstadadvocaten.nl MUG FEBRUARI 2007
• • • • •
Bijstandswet en andere uitkeringen Arbeidsrecht Familierecht Strafrecht Vreemdelingenrecht
PORTRET
7
ELFRIEDE SINESTER IS ‘MOEDER VAN DE BIJLMER’
‘De hele maatschappij is gebaat bij het slagen van deze meisjes’ ‘Ik werd gebeld door Het Parool met de mededeling dat ik genomineerd was voor de “Amsterdammer van het jaar”. Ik vond het hartstikke leuk. Vooral omdat ik zo Mi Oso weer voor het voetlicht kon brengen.’ Elfriede Sinester (1938) is de oprichtster van Mi Oso es Mi Kas. Een opvangcentrum voor tiener- en jonge moeders in Ganzenhoef, de Bijlmer. Tekst en foto: Miranda Birney
Elfriede Sinester temidden van tienermoeders
‘Z
e hadden mij genomineerd omdat Mi Oso al twintig jaar bestaat en we altijd zo hard hebben moeten knokken voor haar voortbestaan. Maar ik was ziek! Ik hoestte de longen uit mijn lijf. Radio Tamara bood spontaan aan om campagne voor me te voeren.’ Sinester zit aan tafel in de huiskamer van Mi Oso es Mi Kas (betekent ‘mijn huis’ in het Surinaams en in het Antilliaans). Een tienermoeder speelt op de bank met haar kleintje. Een ventje van een jaar of drie komt snikkend binnenlopen. ‘Ga maar naar mama’, zegt Sinester op zorgzame toon, en ze vervolgt enthousiast: ‘Ik werd derde samen met Bert Jansen en de Halalmeisjes. Het was zo’n leuke avond. En druk! Ik was daar wel op mijn plek. Want ik ging natuurlijk meteen voor Mi Oso lobbyen.’
Pak slaag Sinester, geboren in Suriname, kwam op haar 24ste naar Nederland. ‘Mijn man studeerde hier al een jaar, dus ik volgde hem. Hij deed zoveel studies. Ja, hij heeft al z’n dromen waar kunnen maken. Alleen de droom van het huwelijk is niet uitgekomen.’ Sinester schatert het uit. ‘Zelf wilde ik onderwijzeres worden. Dat wist ik al toen ik zeven was. Die droom is ook uitgekomen. Alleen niet letterlijk.’ Het huilende jongetje komt weer binnen. Zijn mutsje is zoek. Zijn moeder wacht boos in de gang, totdat het jochie eindelijk zijn muts
heeft gevonden. ‘En je slaat die jongen niet hè!’ roept Sinester quasi dreigend. ‘Anders sta ik op en krijg je van mij een dreun!’ En hoofdschuddend: ‘Die moeders hebben geen geduld.’ ‘Ik ben zelf heel streng opgevoed. En een pak slaag was in die tijd heel normaal. Ik ben de negende van elf kinderen. Ondanks dat mijn moeder geen scholing heeft gehad, was ze een hele pientere en wijze vrouw. Ze was leergierig, hield veel van lezen. Ik ben met spreekwoorden en gezegden opgevoed. We hebben echt een hele goede en nette opvoeding gehad. Maar toen ik zelf moeder werd heb ik losgelaten wat ik niet goed vond. Ik wilde mijn kinderen niet slaan.’ Sinester was al jong moeder. De oudste werd geboren toen ze twintig was, de jongste op haar 25ste. ‘Ik ben in feite samen met ze opgegroeid. Ik vond het heel leuk om over van alles met ze te praten. Maar ik zei ook tegen ze: ‘ik ben je moeder, maar ik ben geen Heilige Maria. Ik maak fouten, en daar mag je me op wijzen. Maar wéét hoe je het zegt!’ Sinester kijkt streng met opgeheven vinger.
Oprah Winfrey Door de zorg voor het huishouden liet ze het idee om zelf te gaan studeren varen. Maar toen de jongste twee jaar was begon het te kriebelen. ‘Ik was niet tevreden met mijn leven, want ik had nog niet bereikt wat ik wilde.’ Sinester vond het leuk om met kinderen te werken en ging slaapdiensten draaien in het Prinses Ma-
rijke Jeugdhuis. Omdat ze niet van plan was om dat de rest van haar leven te blijven doen, ging ze de opleiding Kinderbescherming A en B volgen. ‘Op een gegeven moment werkte ik met een groep van zeventien jongens, en had thuis vijf kinderen, een studerende man en mijn moeder. Van studeren kwam weinig terecht. Ik kreeg niets meer in mijn hoofd. Drie maanden voor mijn examen ben ik gestopt.’ Jaren later ging Sinester scheiden. ‘Ik was inmiddels ruim veertig en dacht: en nú moet het gebeuren.’ Ze schreef zich in op de Sociale Academie. Gedurende haar stage in jongerencentrum Godo (Amsterdam Zuidoost) verbaasde het haar dat er alleen maar jongens
moeders terug. We kregen een ruimte in het toenmalige vrouwenhuis in de Bijlmer.’ Sinester paste met vrijwilligers op de kinderen terwijl de tienermoeders naar school gingen. De ‘gewone’ tieners kwamen ook in het centrum. ‘We keken veel naar Oprah Winfrey, en daarna gingen we in discussie over het thema. Het is anders dan voor de klas staan, maar het heeft me zoveel voldoening gegeven. Ik droeg de levenslessen over die ik zelf in mijn opvoeding had meegekregen.’
Van bloem tot bloem Trots zijn op jezelf, eigen keuzes maken, respect voor elkaar hebben, daar draait het om in het centrum. ‘Je mag alles zeggen, maar niet met een grote mond. Zijn er regels, dan houd je je daar aan. Het is hier geen ratjetoe.’ Mi Oso Es Mi Kas krijgt inmiddels meer dan honderd inschrijvingen per jaar. ‘Sommige moeders zijn pas veertien, maar we hebben ze ook van twaalf jaar gehad hoor. Ik zal je eerlijk zeggen, dan bloedt mijn hart. Maar met zelfmedelijden kom je er niet. Als je jong bent, moet je soms door het slijk gaan voor je wakker wordt. De kunst is
‘Soms moet je door het slijk gaan voor je wakker wordt’ kwamen. Dus zette ze daar een meidengroep op. ‘Die jongens vonden het zo leuk met al die meisjes, dat ze zich enorm gingen uitsloven. De meisjes waren dat op een gegeven moment spuugzat, en wilden hun eigen centrum.’ Sinester vond dat een prachtig idee. Omstreeks diezelfde tijd was één van de begeleiders een tienermoeder tegengekomen die haar pasgeboren baby onder de douche waste. ‘Zoiets doe je toch niet onder een douche!’ Ze wijst naar haar voorhoofd. ‘En zo is het begonnen. Ik ben het veld ingegaan en kwam met twaalf tiener-
om op te staan en door te gaan. En veel lachen hè.’ Over de rol van de afwezige vaders is Sinester duidelijk. ‘Er wordt altijd met de vinger naar het zwangere meisje gewezen. Maar de jongens hebben vrij spel. Zij gaan van bloem tot bloem. En al die smoesjes van: ‘ze wilde zelf geen condoom’ of ‘ze zei dat ze de pil gebruikte’. Nee! Ze willen geen vader worden, ze willen gewoon rotzooien. De moeders moeten hun zonen meer verantwoordelijkheidsgevoel bijbrengen. Dan komen er vanzelf minder kindermoeders.’
‘Moeder van de Bijlmer’, wordt ze liefkozend genoemd. En inmiddels is Sinester zelf ook grootmoeder van 21 kleinkinderen. Sinds 1998 is ze met pensioen. Ze slaakt een diepe zucht. ‘Ik heb veel tijd en soms baal ik omdat ik niet van stilte houdt.’ Daarom is ze nog vaak in het bedrijvige Mi Oso te vinden.
Lintje En ondertussen groeit de prijzenkast. Zo kreeg ze de Man-Vrouwprijs van de KRO, de Fiomprijs, een prijs van het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn (NIZW), een onderscheiding van Kwakoe, een nominatie door Sami, een stier van een radiostation. Allemaal vanwege haar inzet voor de tienermoeders. En Sinester heeft een lintje. ‘Ja, ik ben Ridder in de Orde van Oranje Nassau’, grinnikt ze. ‘En nu weer die derde plaats bij de ‘Amsterdammer van het jaar’. Het blijft maar doorgaan. Mijn zoon zei vanmorgen: ‘mama, vergeet niet dat je wel wat hebt neergezet.’ Maar laat het duidelijk zijn dat al mijn kinderen, en ook de stagiaires en de vrijwilligers, heel hard hebben meegewerkt. Wie kunnen je het beste helpen om je werk overeind te houden? Dat zijn de mensen die het dichtste bij je staan. Ze hadden ook kunnen zeggen, je zoekt het maar uit met je idealen.’ Het opvangcentrum heeft maar één betaalde kracht. En geld voor themaweekenden is er niet. ‘Ik zou graag een beroep willen doen op de grote bedrijven. Misschien kunnen ze een bijdrage leveren in de vorm van stageplaatsen of een financiële adoptie. De hele maatschappij is immers gebaat bij het slagen van deze meisjes.’ ‘We werken vanuit ons hart, met liefde. Dat is de kracht waardoor we nog bestaan. De jonge mensen moeten het nu gaan overnemen. En het is de taak van de tienermoeders om hun kinderen iets anders mee te geven, dan ze zelf hebben gehad.’ Meer informatie: www.moemk.nl
FEBRUARI 2007 MUG
ACHTERGROND
8
‘Ik ben er hartstikke goed ingerold’ PRAKTIJKGERICHTE SCHOLING BIJ ASR COACHING
ASR coaching biedt individuele, beroepsgerichte scholing voor volwassenen. Die scholing is gericht op functies in de administratie, zorg en logistiek en vindt vaak plaats in het kader van een re-integratietraject.
‘H
et ging gewoon niet meer. Dan was ik weer ziek, dan weer beter.’ Patricia Fer (30) werkte ruim vijf jaar als afdelingsassistente met dementerende ouderen in verpleegtehuis Het Flevohuis. Tot ze door een ongelukje op het werk problemen kreeg met haar pols. Na een uitgebreid onderzoek werd haar aangeraden om zich te laten omscholen. Haar werkgever zou de kosten dragen.‘Ik wilde graag doktersassistente worden, maar dat kon niet. Misschien vonden ze het te lang duren en te veel kosten, of waren ze bang dat ik het niet zou halen. Toen boden ze me een omscholing aan tot telefoniste/ receptioniste. Ik zag mezelf echt niet zitten als telefoniste bij de ABN AMRO bank. Maar nu werk ik hier in het Academisch Medisch Centrum (AMC) en ik vind het hartstikke leuk.’ De omscholingscursus volgde Fer bij ASR coaching. ‘Het was een cursus van twaalf weken, maar wel heel intensief. Ik was de enige cursist die via de werkgever was geplaatst.’ Fer sloot de opleiding af met een stage van zes weken in het AMC. Ze wilde daar graag blijven werken: ‘leuke sfeer, fijne collega’s’. Helaas was er een vacaturestop. Maar haar tevreden leidinggevende wist haar via een omweg toch naar binnen te loodsen. Fer werkt nu voor het beveiligingsbedrijf ASI Security, die haar als full-time receptioniste heeft geplaatst in het AMC. ‘Als de vacaturestop opgeheven is, kan ik in dienst komen van het AMC’, vertelt Patricia Fer. ‘Als ik het tenminste allemaal goed doe’, grijnst ze breed. ASR coaching bestaat in de huidige opzet sinds 1999 . Sinds die tijd zijn er enkele honderden mensen door ASR opgeleid, waarvan een kwart aan stage direct een baan over hielden. Lesley Kleef, medewerkster PR en communicatie bij ASR heeft daar wel een verklaring voor. ‘Doordat de stagebe-
Tekst en fotografie: Miranda Birney
Patricia Fer
richt op re-integratie en outplacement, detachering, advies en opleiding en certificering. ‘Daardoor beschikken wij over een groot netwerk met bedrijven waar wij een beroep op kunnen doen’, zegt Kleef. Patricia Fer: ‘Ik mocht zelf mijn stageplaats zoeken. Om een
MUG FEBRUARI 2007
Wij krijgen vaak mensen vanuit een uitkeringssituatie. De voorselectie heeft dan al plaatsgevonden bij bijvoorbeeld UWV. Dan volgt er een intakegesprek met een van onze consulenten van onze opleiding. Welke kant wil je op, waar liggen je ambities op langere ter-
‘Wij krijgen vaak mensen vanuit een uitkeringssituatie’
indruk te krijgen kun je in allerlei mappen kijken waar stageverslagen in staan van oud-cursisten. Er zijn zoveel mogelijkheden: ziekenhuizen, verpleeghuizen, musea, stadsdeelkantoren.’ Fer denkt dat de motivatie van de ASR-cursisten groot is. ‘Het zijn wat oudere mensen dan bijvoorbeeld bij een ROC.
‘Ik wilde een normaal leventje in een normaal milieu’ drijven de opleidingen kennen weten ze wat voor vlees ze in de kuip hebben qua kennis en niveau.’ ASR coaching is een onderdeel van ChainWorks, dat zich ook
bij het re-intregatiebedrijf FourStar. ‘Mijn contactpersoon daar heeft me onwijs goed geholpen’, zegt Santana Toledo. ‘Ik wilde een normaal leventje in een normaal milieu, met de weekenden voor mezelf. Via FourstaR belandde ze bij de cursus telefoniste/ receptioniste van ASR. ‘Toen ik eenmaal begonnen was wilde ik ook de opleiding voor administratief medewerkster doen. Dat zou me nóg meer kans op werk geven. Mijn FourstaR begeleider heeft dat voor me kunnen regelen bij de DWI. Dat kost allemaal natuurlijk hart-
Daar kon ik ook heen, maar dan zat ik tussen meisjes van zestien die niet weten wat ze willen.’ Kleef: ‘Er moet wel een wil zijn om aan de slag te gaan natuurlijk.
mijn? Vervolgens wordt er gekeken welke opleiding in aanmerking komt.’ De Consulent Opleidingen bij ASR is aanspreekpunt tijdens de cursus bij problemen, onderhoudt de contacten met de stagebedrijven en gaat eventueel mee naar contractbespreking bij uitplaatsing. Kleef benadrukt de persoonlijke benadering. ‘Het is niet zo dat je echt aan het handje wordt gehouden, maar als het nodig is staat er wel iemand voor je klaar.’ Na een ruig leventje van ‘lang leve de lol’ en ‘noem maar op of ik heb dat werk wel eventjes gedaan’, snakte de inmiddels 25-jarige Felisa Santana Toledo naar een vaste baan van negen tot vijf. Ze wilde graag een administratieve opleiding volgen. Via de DWI kwam ze
Felisa Santana Toledo
stikke veel geld. Maar ik haalde goede cijfers, dus ze zagen dat ik gemotiveerd was.’ Santana Toledo ging vier ochtenden per week naar de opleiding. ‘We kregen les in sociale vaardigheden, Nederlands, blind typen, computerles, en telefoon- en balietechnieken. We waren met zo’n vijftien man. Alleen maar meiden. Alle leeftijden door elkaar.’ ‘ASR is eigenlijk een heel klein bedrijfje’, zegt Santana Toledo. Dan kom je binnen bij een kleine balie, het is allemaal wat primitief. Gewoon gezellig.’ Na de opleiding liep Santana Toledo stage bij Schellinger Trainingen. ‘Nu werk ik daar vast. Eigenlijk ben ik hier zelfs officemanager. Dus ik ben er hartstikke goed ingerold.’ Ook Fer is optimistisch, ondanks haar tijdelijke contract bij ASI Security. ‘Nee, ik ben zeker niet bang om werkloos te raken. De leidinggevende van de afdeling heeft echt zijn best gedaan om mij hier binnen te krijgen. Dan heb ik dus een goede indruk gemaakt.’ Meer informatie: www.asrcoaching.nl
ACHTERGROND
9
Begin 2004 zette de regering een dikke streep door de regeling voor ID-banen, beter bekend als Melkertbanen. Sindsdien is de gemeente Amsterdam hard aan het werk om deze mensen uit te laten stromen naar een niet gesubsidieerde baan. Zo ook de medewerkers van Het Vliegwiel, een ideële organisatie waar langdurig werklozen werkervaring kunnen op doen. Hoe is het deze ID-ers vergaan? Toine Graus Fotografie: Ingrid de Groot
H
et kabinet Balkenende vond de ID-regeling een mislukking omdat de uitstroom naar gewone banen niet goed op gang kwam. Het is maar hoe je het bekijkt. Vanuit het oogpunt van maatschappelijk rendement was de regeling een groot succes. Mensen die vaak jarenlang aan de kant hadden gestaan, konden aan de slag als klassenassistent, conciërge, stadswacht of medewerker bij een culturele of maatschappelijke instelling. Ze bleven er vaak jarenlang werken, volgden cursussen en deden werkervaring op. Het werk dat ze deden, zou zonder hen niet gebeuren. De onderwijswereld en de culturele organisaties die sinds 2004 hun ervaren en goedkope ID-ers kwijt raakten, hadden meestal geen geld om nieuwe reguliere werknemers aan te trekken. Per 1 januari 2004 werkten er nog 3258 ID-werknemers in Amsterdam. Op die datum werden de IDers bij NV Werk, een afdeling van de Stichting Werkvoorziening Regio Amsterdam, (WRA Groep) ondergebracht die ze moest begeleiden naar regulier werk. Dat is bij ongeveer tien procent gelukt. Een instelling waar veel ID-ers werkten was Het Vliegwiel. In 2002 waren dat er nog vijftig. Het Vliegwiel heeft twee poten: de Fietsdienst, het oudste fietskoeriersbedrijf van Amsterdam, en Vitamina, waar vrouwen werken aan ecologisch of traditioneel onderhoud van parken en schooltuinen. Mensen die naar Het Vliegwiel werden verwezen hadden vaak psychische problemen of een verslavingsachtergrond. Stevig fysiek werk in de buitenlucht maakte ze sterker en gezonder waardoor ze beter met hun problemen konden omgaan. Begin 2006 waren er nog 33 werknemers met een ID-baan over. In mei dat jaar kregen ze een aanbod van Pantar: (de opvolger van de WRA Groep, red.) ze konden overstappen van Het Vliegwiel naar Pantar met behoud van één jaar salaris. Ook zouden ze een sollicitatietraining krijgen en samen met Pantar intensief gaan zoeken naar een reguliere baan. Twintig ID-ers gingen op dit voorstel in, dertien bleven bij Het Vliegwiel. Die dertien hopen nog steeds op een doorstart na een gunstige uitspraak van de rechter. Het Vliegwiel verloor namelijk haar subsidie voor de ID-ers en vecht deze intrekking juridisch aan.
WAAR ZIJN DE ID-ERS GEBLEVEN?
‘Hoveniersbedrijven willen jonge kerels, geen vrouw van vijftig‘
Susanne Ferlinz (50) is één van de ID-ers die overstapte naar Pantar. ‘Vitamina was voor mij een tweede familie’, zegt ze. Ferlinz was vierenhalf jaar functiebegeleidster bij het project Vitamina. ‘Maar dat is ook gevaarlijk. Als het ophoudt, houdt alles op, niet alleen het salaris, ook je sociale leven.’ Ferlinz had het ontzettend naar haar zin bij Het Vliegwiel. Ze heeft het diploma van hovenier en buiten werken in het Amstel- en Westerpark vond ze heerlijk. Toch was er een minpunt. ’De bedoeling van een ID-baan is uitstromen, maar dat gebeurde niet. Iedereen beschouwde zijn werk bij Het Vliegwiel als een vaste baan. Dat was ook de reden dat er paniek uitbrak toen er begin vorig jaar opeens geen geld meer was. Toen kwam dat voorstel van Pantar. Daar ben ik op ingegaan. Ik kreeg drie maanden sollicitatietraining waar ik veel van heb opgestoken. Maar toch lukte het me niet om een reguliere baan te vinden. Hoveniersbedrijven willen jonge kerels, geen vrouw van vijftig. Dus weer een ID-baan. Ik heb een half jaar gewerkt in een natuurgebied in Osdorp. Na mijn proefperiode wilde ik blijven maar iemand met een WSW indicatie (indicatie Wet Sociale Werkvoorziening, red.) kreeg voorrang. Vervolgens ging ik werken voor welzijnsorganisatie Combiwel. De taak was tuinen van thuiswonende ouderen onderhouden en klusjes doen. Dat ging goed mis. Het moest allemaal ontzettend snel en de baas was – op z’n zachts gezegd - niet motiverend. Ik ging er aan onderdoor, raakte overstuur, kreeg huilbuien en meldde me ziek. Toen ben ik - dat moet ik echt zeggen - heel
goed begeleid door mijn consulente bij Pantar. Samen gingen we op zoek naar ander werk. Dat werd in het Amsterdamse Bos, weer een IDbaan natuurlijk. Met de ARBO-arts
wilde verder maar Het Vliegwiel wilde graag dat ik bleef. Er waren tegenstrijdige belangen. Ik geef onmiddellijk toe dat ik zelf ook niet al te actief was met solliciteren.’ Brouwer koos in 2006 voor Pantar, maar daar ging heel wat aan vooraf. ‘Het Vliegwiel was toen al jaren bezig met rechtszaken tegen NV Werk en de gemeente. Daar was ik niet blij mee, dat was niet in mijn belang. Pantar trok en Het Vliegwiel wilde dat ik bleef. Dat was een nare tijd. Vorig jaar was het zo erg dat ik ben ingestort. Ik ben nu nog in therapie.’ Aan de onzekerheid kwam een eind toen Brouwer het contract met Pantar tekende. Maar de ellende was daarmee niet voorbij. ‘Na enkele gesprekken met de consulente kwam ik er bij toeval achter dat ze mij hadden ingedeeld in het ‘kern-
‘Een ID-baan telt niet mee, wat je ook doet. Dat is zo denigrerend’
en de consulente is er een opbouwplan gemaakt. Ik begon met twee halve dagen en elke maand zou er een dag bijkomen. Ik voel me nu een stuk beter. En ik doe toch weer een beetje begeleiderswerk maar nu met mannen, die daar werken met behoud van uitkering. Het gekanker was eerst niet van de lucht, maar ik leg ze alles uit over ecologisch onderhoud en de sfeer wordt beter. Dat is toch dankzij mijn ervaring bij Vitamina.’ Ook Henk Brouwer (57) is overgestapt naar Pantar. Brouwer was sinds 2002 consulent bij Het Vliegwiel. Hij heeft een HBO-diploma psychosociaal hulpverlener. ‘Ik had een ideaal’, vertelt hij. ‘Mensen die van heel ver komen, via Het Vliegwiel, verder helpen naar een goede plek in de samenleving. Maar dat lukte niet. De meeste fietskoeriers en Vitamina’s bleven jarenlang hangen in dit werk en in de bijstand. Ik heb zelf negentien jaar bij Het Vliegwiel gezeten dus ik weet hoe dat is.’ Als ID-er was Brouwer ervan overtuigd dat hij snel zou uitstromen naar een reguliere baan. ‘Ik
profiel’. Dat houdt in dat je nog niet klaar bent voor de arbeidsmarkt. Toen ben ik ontploft. Mijn opleiding, mijn werkervaring bij Het Vliegwiel, het stelde in hun ogen niets voor. Een ID-baan telt niet mee, wat je ook doet. Dat is zo denigrerend. Om niet ergens in het groen neergezet te worden waar je moet schoffelen met ongeschoolden, heb ik aangegeven dat ik wel receptiewerk wilde doen. Ik werk nu bij het Amsterdams Consumenten en Patiënten Collectief. Maar wat is eigenlijk de zin van die hele operatie geweest? Nu heb ik nog steeds een ID-baan, maar dan ver onder mijn niveau.’ Erica Bogaers (50) is één van de dertien die bij Het Vliegwiel bleef. Bogaers vond het doodeng toen ze in juni 2002 als begeleider van Vitamina ging werken bij Het Vliegwiel. Het was een grote stap na achttien jaar bijstand. ‘Ik was toen bang en angstig’, zegt Bogaers. ‘Dat is helemaal voorbij. Door dit werk heb ik mijn kwaliteiten ontdekt. Ik kan nu met iedereen overweg, ook met nare bullebakken. Ik durf alles.’
Bogaers begon als vrijwilliger en kreeg in december 2003 een IDbaan. Dat was op de valreep want een maand later werd de ID-regeling afgeschaft. Probleem: de gemeente accepteerde niet dat Het Vliegwiel nog een ID-er aannam en gaf dus geen subsidie voor Bogaers. Dat vocht Het Vliegwiel juridisch aan. Haar salaris wordt tot nu toe uit de eigen middelen van Het Vliegwiel betaald. Omdat ze officieel geen ID-er is, kreeg Bogaers ook geen uitnodiging van Pantar. Bogaers: ‘Daar zou ik wel voor gekozen hebben. Ik heb wel een gesprek gehad bij Pantar maar ze konden niets voor mij doen.’ Ze bleef bij Vitamina werken. Toen ze op 1 mei 2006 naar haar werk ging was alles ineens anders: ‘Iedereen was opeens weg. Ik was de enige van de zes begeleiders die nog bij Vitamina werkte. De rest was naar Pantar, maar de groep deelnemers was nog steeds even groot. We moesten iets doen. Eén assistente werd gepromoveerd tot begeleider en twee deelnemers tot assistent. Het lukte en het is hard werken, vier volle dagen in het park en - eerlijk gezegd - de sfeer verbeterde. De angst en de dreiging, die van Pantar uitging, was weg. Er wordt nu minder gekletst en meer gewerkt. Alleen weet ik niet of ik volgende maand mijn salaris krijg. Alles hangt af van de rechter.’ Hoe is het de twintig mensen vergaan die zijn overgestapt naar Pantar en inmiddels negen maanden zijn bemiddeld? Brouwer en Ferlinz hebben nog steeds een gesubsidieerde baan. Van de overige achttien mensen staan er nog zes onder contract bij Pantar, zo meldt Bianca Vermeij, Senior Medewerker Communicatie bij Pantar Amsterdam. De overige twaalf zijn, volgens Vermeij, uitgestroomd naar een andere werkgever, zowel naar een reguliere als een gesubsidieerde baan. Maar volgens de (ex) collega’s van de twintig die zijn overgestapt naar Pantar klopt hier niets van.Volgens hen heeft niemand een reguliere baan gevonden. Conclusie: het merendeel van de mensen die bij Het Vliegwiel hebben gewerkt lijkt van de ene gesubsidieerde baan naar de andere te zijn geschoven. En ondertussen is Het Vliegwiel bijna ontmanteld.
FEBRUARI 2007 MUG
ACHTERGROND
10
‘Hier staan bouwvakkers gewoon Amsterdams met die jongens te praten’ WERK IS ONDERGESCHIKT BIJ HERSTELLING
Stichting Herstelling restaureert de Stelling van Amsterdam, een 135 kilometer lange verdedigingslinie uit eind negentiende eeuw. Tegelijkertijd probeert zij de levens te herstellen van Amsterdamse probleemjongeren. Werkmeester Fred Kanters (59): ‘Hier staan bouwvakkers die gewoon Amsterdams met die jongens praten. Dat wollensokken-gedoe werkt niet meer, dat hebben ze al tien keer mee gemaakt.’ Jeroen Verkroost
T
erwijl de wind en regen op deze herfstachtige woensdagochtend zijn grijzende dunne haar modelleren, toont werkmeester Kanters het wijdse polderlandschap rond fort Edam. Het fort ligt verborgen onder een dikke laag zand, gras en modder. Een graafmachine legt waar nodig het onderliggende dak bloot, enkele delen zijn al bedekt met teer. Nu is het nog moeilijk meer voor te stellen dat bij een invasie dit gebied en het verdere achterland van Amsterdam als laatste verdedigingslinie van Nederland onder water zouden worden gezet. De Stelling bestaat uit 42 forten en een sluizenstelsel. Her en der in de spaarzaam met bouwlampen verlichte gewelven zijn er jongens bezig met stucen en schilderen. De dakdekkers krijgen vanwege de regen binnen uitleg. Schilders lopen in een witte overal, de dakdekkers in een rode. Stichting Herstelling is een werkgelegenheidsproject waar jongeren zes maanden de tijd krijgen om uit te vinden wat ze leuk vinden. Na die periode gaat zeventig procent aan het werk, naar een vakopleiding of een leerwerkcombinatie. Een deel van de vroegtijdige uitstroom bestaat uit mensen die de bouw niks vinden, maar ondertussen wel voldoende basisvaardigheden hebben aangeleerd om werk te kunnen krijgen en behouden. De rest wordt teruggemeld bij de Dienst Werk en Inkomen, (DWI) of verdwijnt uit het zicht. De jongens moeten zelf beslissen welke kant ze op willen, maar de werkmeesters adviseren hen. Kanters: ‘Een jongen die bijvoorbeeld snel op zijn teentjes is getrapt moet geen stratenmaker worden. Als je elke keer reageert op dingen, dan heb je een probleem. In Amsterdam, maar vooral in de bouw, word je voortdurend uitgeprobeerd.’ Maar Herstelling heeft zo zijn eigen methodes. Bijvoorbeeld de klimwand. Als iemand er twee keer niet in durft, vervolgens wil gaan schilderen, dan wordt het tijd
MUG FEBRUARI 2007
om te gaan praten: ‘Dan hebben ze helemaal niet door dat een schilder op een steiger of een trap moet gaan staan.’ Kanters vertelt bevlogen over de deelnemers, waarvan hij er in tien jaar ruim duizend voorbij heeft zien komen. Bijvoorbeeld over de jongen die door zijn moeder het huis uit werd gestuurd, omdat haar nieuwe vriend dat wilde. ‘Dan vraagt hij: “leg dat eens uit’. Maar zoiets kan ik als rasamsterdammer niet uitleggen.’ Ook was Kanters onder de indruk van een leerling die zijn grootmoeder dood op de trap vond. Vlak daarop overleed zijn grootvader en stond hij er alleen voor. ‘Zulke dingen kom je tegen als werkmeester’, vertelt Kanters met vochtige ogen. ‘Laatst kwam ik hem tegen op straat, hij groette me hartelijk, had een goede baan gevonden. Sommige mensen zijn ontzettend sterk dat ze gewoon doorgaan.’ De problemen van de jongeren zijn divers. Velen hebben geen vaste verblijfplaats, geen schooldiploma, missen werkervaring, anderen spreken slecht Nederlands of zijn met justitie in aanraking geweest. Vaak ontbreken sociale vaardigheden. En om hun thuissituatie te illustreren: velen komen met een lege maag en zonder lunchpakket op hun werk aan. Het werk is dan ook ondergeschikt bij Herstelling. Jongeren leren er basisvaardigheden die de meeste mensen van huis uit meekrijgen. Op tijd komen, leiding accepteren, je sociaal opstellen. En diegenen die met een hongerige maag aankomen, kunnen voor één euro een lunchpakket meekrijgen van de kantine. Herstelling probeert daarnaast persoonlijke eigenschappen aan te kweken als zelfvertrouwen en vertrouwen in anderen. ‘Je kan iedereen motiveren recht te zagen’, legt Kanters uit. ‘Dan geef je een plank en zaagt de leerling er steeds een stukje af. Aan het einde van de plank moet hij recht kunnen zagen. Dan zeg ik: je had niet gedacht dat
jij dat kon, hé? En als het niet lukt proberen we het later in de week gewoon nog eens.’ Bij dit leerproces speelt de klimwand weer een doordachte rol. Kanters: ‘Ze moeten iets overwinnen, ze durven eerst niet maar willen het dan toch proberen. Maar een ander houdt het touw vast. Dan moeten ze vertrouwen dat hij dat vasthoudt, want anders liggen ze beneden.’ In de gewelven doet George (35) een paar dakdekkers geduldig voor hoe ze lagen teer op elkaar moeten branden. Nog geen drie maanden geleden was hij deelnemer, nu is hij assistent-werkmeester. Uitgelaten springt Kanters in de bokshouding, maar George reageert gelaten. ‘George had vroeger maar één probleempje’, zegt Kanters, ‘hij werd wel eens boos. Dan gaf hij iemand een ros op zijn bek. Maar nu doet hij dat niet meer.’ George: ‘Als ik zie hoe anderen snel geprikkeld zijn en boos worden om niks, dat had ik ook. Nu moet ik uitleggen dat het anders moet.’ In het begin worden veel jongens snel boos. Om ze te testen dollen de werkmeesters vaak. Maar Kanters kan ook ‘functioneel boos’ worden: dan vallen er wel eens krachttermen. Kanters: ‘Jongens zijn snel van “Wat moet jij nou?” Wij zeggen, wat gebeurt er, je voelt dat je boos wordt? Wat doe je er dan mee? Denk: Laat ze de tering krijgen. Doe gewoon een stap terug.’ Ook collegialiteit moet velen worden bijgebracht. Kanters: ‘Een jongen gaat bijvoorbeeld met twee oude schilders mee. Dan zeg ik: neem jij dat trappetje dan voor ze mee naar boven. “Maar ik ga niet slijmen,” roept die jongen dan omdat hij dat als zwakte ziet. Maar je werkt gezamenlijk. Die schilders gaan jou iets leren, en jij legt een stuk plastic over de vloer.’ Om problemen beter aan te kunnen, helpt het te relativeren. Wanneer ze ‘s morgens naar een stelling rijden wijst Kanters wel eens naar een riviertje dat zich door de weilanden slingert. ‘Mooi’, zegt hij, ‘Kijk eens naar hoe de zon opkomt, naar de bomen, een reiger. “Wat een gek”, zeggen de jongens dan, “Hij kijkt naar vogeltjes”. Ze praten liever over Prada’s, dure
schoenen. Ik zeg ze dan, Prada’s met jouw loontje zijn onzin. Koop Timberlands, die zijn twee keer zo goedkoop en gaan vijf keer langer mee. Je moet ze leren dat zoiets geen levensvreugde is. We proberen iets te planten. Lees een boek, de kranten, bekijk schilderijen, verdiep je eens ergens in.’ Het verplichte bezoek aan Herin-
ik nu heb, dan heb ik het goed gedaan.’ Het werk bij Herstelling is soms emotioneel zwaar. Wanneer Kanters zondagmiddag met zijn vrouw uitwaait op het strand denkt hij alweer aan de dag van morgen: ‘Als werkmeester raak je vaak emotioneel betrokken. Je bent tegelijk vader en moeder.’
‘Prada’s met jouw loontje zijn onzin’ FOTO’S INGRID DE GROOT
‘Je bent tegelijk vader en moeder’ neringskamp Westerbork kan deelnemers aan het denken zetten. Juan (31), had er nog nooit van gehoord. Juan: ‘De beelden waren schrikken, hoe mensen met elkaar om kunnen gaan. Een vrouw van tachtig vertelde erover. Ze ging daarna nog studeren, een toekomst opbouwen. Als mensen zo’n slecht leven kunnen hebben en er toch iets van maken, dan is het voor mij koekie-eitje.’ Juan kwam vanuit de gevangenis bij Herstelling: ‘Maar wanneer ik kijk wat ik deed, en wat
Wanneer hij ‘s middag de bus van Herstelling bij het Centraal Station neerzet, springt er enthousiast een jongen in een schildersoveral op hem af. ‘Fred is een toffe gozer’, zegt de jongen met een glimlach van oor tot oor terwijl ze elkaar op de schouders slaan. ‘Dat is een oud-deelnemer’, deelt Kanters mee. ‘Een van de weinige Marokkaanse jongens die door zijn ouders het huis is uitgezet. Dus moest ik even informeren hoe het zat.’
ACHTERGROND
11
Uitkeringsgerechtigden gepusht met Amerikaanse maatregelen WORK FIRST: WIE NIET WERKT, ZAL NIET ETEN
De Wet Werk en Bijstand (WWB), die in 2004 in werking is getreden, heeft als prioriteit om zoveel mogelijk mensen uit een uitkeringssituatie te halen. Op zich is dit een lovenswaardig streven. De uitvoering roept echter wel eens wat vraagtekens op. Neem bijvoorbeeld de Work First-projecten. Michiel Wetzer
P
recies een jaar geleden kopte De Telegraaf paginabreed: ‘Gemeenten moeten klaplopers aan het werk zetten.’ Het stuk gaat over Work First, één van de initiatieven binnen de nieuwe bijstandswet. Work First is de verzamelnaam voor projecten waarbij aanvragers van een bijstandsuitkering direct aan het werk kunnen worden gezet. Met behoud van uitkering. Een en ander past in de strekking van de nieuwe Wet Werk en Bijstand: mensen moeten iets terugdoen voor hun uitkering en het aanvragen van een uitkering moet worden ontmoedigd. Het Telegraaf-artikel stelt dat een kamermeerderheid van CDA, VVD en LPF, Work First ziet als ‘een goede manier’ om ‘mensen die onterecht een uitkering aanvragen te ontmaskeren’. Het budget voor uitkeringsgerechtigden ligt voor een gedeelte bij de gemeente, die er alles aan is gelegen de bijstandsvijver zo leeg mogelijk te hengelen.
week te werk worden gesteld, over een periode die kan variëren van enkele weken tot maanden. Op de website van Kenniskring Amsterdam, een site ‘voor en door bestuurders en beleidsmedewerkers uit de overheid’, staan interessante zaken over Work First. Volgens het platform is de richtlijn dat deelnemers aan Work First bij hun werkzaamheden ‘intensief’ worden begeleid. Bovendien krijgen deelnemers de tijd om te solliciteren en eventueel ook de tijd om een cursus te volgen. Indien nodig wordt hulp bij sollicitaties geboden. Ook andere voorzieningen zijn mogelijk, zoals schuldhulpverlening, psychische hulp of hulp bij kinderopvang. De Sociale Alliantie, een initiatief van meerdere organisaties, zet zich in op het gebied van ‘brede maatschappelijke problematiek van verarming en verrijking.’ Woordvoerder Raf Jansen bekritiseert Work First: de deelnemers worden niet of nauwelijks begeleid en mensen
‘Mensen worden niet of nauwelijks begeleid en krijgen het domste werk te doen’ Steeds meer Nederlandse gemeenten werken sinds de invoering van de nieuwe bijstandswet met Work First, of vergelijkbare maatregelen met vergelijkbare benamingen zoals …@work, Werk Voorop en Werk Eerst. De gemeente mag zelf bepalen of ze een Work First-project opzet, hoe dat er dan uitziet en wie er aan mee moet doen. Elke gemeente kan op een andere manier met zijn bijstandsgerechtigden omgaan. Willekeur ligt op de loer. Het werk in Work First-projecten bestaat meestal uit ongeschoold productie-, magazijn- of inpakwerk, of bij de groenvoorziening. Ook werk in de schoonmaak, administratieve werkzaamheden of verzorgende activiteiten als boodschappen doen voor ouderen is mogelijk. De werkzaamheden en tijden in een Work First-project variëren per gemeente. Deelnemers kunnen twintig tot veertig uur per
krijgen het domste werk te doen. ‘Het lijkt er sterk op dat gemeenten hun best doen om zoveel mogelijk mensen uit de bijstand te houden. Hoe rotter het werk, hoe groter het schrikeffect.’ Het moment waarop het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) mensen verwijst naar Work First kan verschillen per gemeente. In veel gevallen kunnen mensen te werk worden gesteld vóórdat hun aanvraag voor een bijstandsuitkering is behandeld. In de wachttijd voor de beslissing moeten cliënten vaak al aan de slag; soms zelfs al binnen 24 uur na hun aanvraag. Soms echter duurt het enkele maanden voordat een bijstandsgerechtigde aan het werk moet. In dat geval is dan al bekeken of een ‘gewoon’ re-integratietraject niet beter is. Jeffrey Babcock is afgestudeerd in
FOTO JEFFREY BABCOCK
de kunstgeschiedenis. Hij voelt zich als artiest en filmmaker ‘weggemoderniseerd’. Babcock is pas maanden na zijn uitkeringsaanvraag opgeroepen om mee te doen aan Work First. Drie maanden lang verrichte hij vier uur per dag ‘gevangeniswerk’ bij een bedrijf in Amsterdam Zuidoost. En daarmee heeft hij nog geluk gehad: ‘Mensen uit Zaandam werkten acht uur per dag. Bij een aantal deelnemers werd de periode zomaar verlengd. Sommigen zaten er een jaar. Wat hiervoor de criteria waren, is mij nooit duidelijk geworden.’ Hij laat foto’s zien van zijn werkplek: een grote loods, zonder ramen. Houten stoelen zonder kussens. Het werk: inpakken van pakjes Hema-kauwgum en opstapelen van postvakjes. ‘Het voelde als een straf. In een Oostblokland.’ Begeleiding heeft Babcock er niet gehad; laat staan sollicitatiehulp. ‘Ik kreeg een begeleidster van de Dienst Werk en Inkomen (DWI) toegewezen, en die zou wekelijks langskomen voor een gesprek. Ik heb haar in drie maanden drie keer gezien.’ Babcock kan niets positiefs bedenken over zijn ervaring. Sterker: ‘Ik heb geen psychiatrische achtergrond. Maar ik kreeg destijds wel last van heel vreemde klachten als slapeloosheid, en ik was erg prikkelbaar.’ Toen na drie maanden zijn tijd erop zat, werd hem geen baan aangeboden. ‘Ik heb sindsdien niets meer van de DWI vernomen.’ Babcock noemt het betreffende WorkFirstproject ‘een afvoerputje voor de hopeloze cliënten van DWI.’ ‘Work First is een onderdeel van het opjaagbeleid dat tot doel heeft zoveel mogelijk mensen uit de uitkering te krijgen’, stelt Piet van der
Lende, woordvoerder van de Bijstandsbond. Van der Lende herkent de klachten van Babcock; veel daarvan was hij al tegengekomen in een eigen enquête onder WorkFirst-deelnemers. Bijstandsgerechtigden voelen zich geïntimideerd, krijgen geen begeleiding of doorstroommogelijkheden en moeten soms de meest nutteloze klussen
mensen maximaal vijf jaar een uitkering. Van der Lende: ‘En wat gebeurt er daarna met die mensen? Ook hier in Nederland kun je stellen dat het goed gaat wanneer mensen uit de bakken van het DWI verdwijnen. Maar dan? Wordt daar onderzoek naar gedaan?’ In Rotterdam trokken vorig jaar 200 jongeren een aanvraag voor een uitke-
‘Kauwgum inpakken, enveloppen van bubbelfolie voorzien; machines kunnen dat veel beter’ doen. ‘Kauwgum inpakken, enveloppen van bubbelfolie voorzien; er zijn machines die dat veel beter kunnen. Dit is dezelfde soort werkverschaffing die we zagen in de jaren dertig.’ De uitvoering van de Work Firstprojecten wordt in Nederland verzorgd door de commerciële re-integratiebureaus. Investeren in opleiding en ontwikkeling van de cliënt? Het lijkt gebakken lucht. Voorzitter Van Zijl van de Raad voor Werk en Inkomen (RWI) keurt in beginsel het principe van Work First goed. ‘Maar het moet er wel toe leiden dat mensen daarna een baan krijgen.’ Van Zijl sluit niet uit dat juist kwetsbare mensen hun uitkering kwijtraken en in grote financiële problemen terechtkomen, omdat ze zich niet aan de strenge afspraken kunnen houden. Het idee van Work First komt uit Wisconsin in de V.S.. De uitkeringssituatie daar is gestoeld op twee principes. Het eerste is dat je moet werken voor je geld. Volgens het tweede principe ontvangen
ring in nadat zij waren geselecteerd voor een Work First-project. In Emmen deed ruim zestig procent van de 450 aanvragers dat. Waar zij nu hun inkomen vandaan halen, weet niemand. Maar de politiek juicht dat de uitkeringen over de gehele linie zijn gedaald. De vraag is in hoeverre Work First perspectieven biedt aan de Amsterdamse uitkeringsgerechtigde. Geheel in de lijn van het Telegraaf-artikel schijnt de insteek te zijn te voorkomen dat de bijstandsgerechtigde, in beginsel een frauderende klaploper, voor niets zijn handje bij de gemeente op kan houden. Commerciële re-integratiebureaus vullen hun zakken door gratis personeel te leveren aan bedrijven, die hun vacatures voor ongeschoold werk niet kunnen vullen. Bij de Bijstandsbond is ‘Het perspectief van de baan’ te bestellen voor 2,50 euro. Deze brochure gaat dieper in op rechten en plichten voor mensen met een uitkering. Meer informatie: tel.020 689 88 06
FEBRUARI 2007 MUG
12
DOSSIER
Werken voor je uitkering Ellen Kossmann De jongste loot aan de re-integratieboom is de ‘terugkeerplaats’, ook wel ‘participatiebaan’ genoemd. Hoe je het noemt maakt niks uit. Het betekent dat bijstandsgerechtigden hun uitkering moeten verdienen. Het is de bedoeling dat mensen met een ‘grote afstand tot de arbeidsmarkt’, werkervaring opdoen en zo meer kansen krijgen op een gewone baan. Sinds een halfjaar doen rond de 250 mensen in Amsterdam op deze wijze werkervaring op in een ‘pilot’(experiment, red.). Het is nog maar de vraag of dit experiment een vervolg krijgt. Het wetsvoorstel voor deze vorm van arbeid moet nog worden goedgekeurd door de Tweede Kamer. De Eerste Kamer heeft het plan voor terugkeerplaats of participatiebaan controversieel verklaard. Dat wil zeggen dat de komende regering hierover moet beslissen. Een participatieplaats houdt in dat je werkt met behoud van uitkering. Het is in Amsterdam bedoeld voor klanten van de DWI van wie, om wat voor reden dan ook, niet verwacht wordt dat ze binnen twee jaar aan een reguliere baan komen. De klantmanager beslist of een klant in aanmerking komt voor een participatieplaats. De bedoeling is dat hij of zij - in een enigszins beschutte omgeving - werkervaring opdoet en de klant in het beste geval doorstroomt naar een reguliere baan of anders de volgende trede op de re-integratieladder kan bestijgen. Een participatieplaats houdt (in de pilot) in dat je minimaal 12 en maximaal 24 uur per week werkt met behoud van uitkering. Het aantal werkuren wordt waarschijnlijk in de toekomst uitgebreid naar 32 uur. Ook hierover beslist de klantmanager hoeveel uren iemand kan worden ingezet. Elk halfjaar wordt er bekeken of de werkplek nog geschikt is voor de klant, zo niet dan wordt er een andere plaats gezocht. Maar je kunt hoogstens twee jaar bij één en hetzelfde bedrijf werken. Ook krijg je begeleiding binnen het bedrijf en eventueel scholing. Het te verrichten werk moet ‘additioneel’ zijn, dat wil zeggen dat de functie niet officieel mag bestaan binnen de organisatie en/of CAO. De matching en overige begeleiding worden uitgevoerd door Pantar Amsterdam, de organisatie die mensen naar werk begeleidt ‘die een steuntje in de rug nodig hebben’. Participatiebaners ontvangen een onkostenvergoe-
ding van 61,67 euro per maand bij minder dan tien uur werken per week en 93.50 euro bij meer dan tien uur. Deze bedragen zijn inclusief reiskosten. Verder gelden alle regels van de bijstandswet (WWB). Voordeel voor de werkgever is een gratis arbeidskracht. Het voordeel voor de werknemer is minder duidelijk. Het feit dat men als werknemer geen kosten of al te grote risico’s voor de werkgever met zich meebrengt, maakt het krijgen van een werkplek natuurlijk stukken makkelijker. Hierdoor krijgt men de kans werkervaring op te doen die moet leiden naar een baan die wél betaalt. Of dit werkt valt nog te bezien want dat was ook de bedoeling van de ID- en WIW- banen. En juist die gesubsidieerde banen worden nu afgeschaft omdat het beoogde doel, doorstromen, nooit goed op gang is gekomen. In het jaar 2010 moeten er in totaal 10.000 plaatsen zijn voor participatiebanen, activeringsplekken en de dan nog resterende ID- en WIW-banen. Met de afbouw van de ID- en WIW- banen is rekening gehouden door gelijktijdig met de afbouw het aantal mogelijke terugkeerbanen toe te laten nemen. Dit staat in het Meerjarenbeleidsplan Werk, Participatie en Re-integratie 2007-2010 van de gemeente Amsterdam. Ook kun je daarin lezen dat bij voldoende belangstelling tien procent van de terugkeerbanen in het onderwijs gerealiseerd zullen worden. Op deze manier worden leerkrachten ontlast, waardoor ruimte ontstaat voor andere taken (zoals het afleggen van huisbezoek door leraren). Is dit de terugkeer van de klassenassistent maar dan met behoud van uitkering in plaats van het minimumloon? Ook kun je je afvragen of dit additioneel werk is, net als bij het werk van conciërges, koffiedames, klusjesmannen en administratief werkers, etc. Deze werkzaamheden bestaan immers al binnen de WIW- en ID-regelingen waar mensen dit werk voor het (gesubsidieerd) minimumloon verrichten. ‘En dat is al onderbetaald’ vindt Charley Ramdas, vice-voorzitter van ABVAKABO FNV, ‘als op dat werk een functiewaardering was toegepast dan had er vaak meer dan een minimumloon betaald moeten worden.’ Het wrange in dit verhaal is dan ook dat het er op lijkt dat een oud idee in een zeer verschraalde vorm is teruggekeerd. Met andere woorden: terug naar de Melkertbaan maar dan met loon op bijstandsniveau.
illustraties Amarins
Doolhof re-integrati Krijg je een uitkering, dan krijg je er meteen een reintegratietraject bij. Praktisch niemand ontsnapt eraan. Sinds re-integratie eind jaren negentig is geprivatiseerd is er een hele re-integratieindustrie ontstaan van plusminus 700 bureaus. Er zit veel kaf onder het koren. Wie de website www.reintegratieklachten doorbladert zinkt de moed in de schoenen. Toch, wie er mee om weet te gaan, kan er baat bij hebben. Tip 1, volg een cursus assertiviteit voor je het re-integratiecircus instapt. Meer tips en nuttige informatie vind je op deze re-integratie servicepagina.
Weer aan de slag Martin Brandwagt Annemarie Kolenberg is een ervaringsdeskundige op het terrein van re-integratie. Ze schreef een boek vol wetenswaardigheden en handige tips. Haar belangrijkste advies: Neem zelf de regie in handen! Ze heeft een lange periode met slepende ziektes achter de rug, zowel op fysiek als psychisch terrein. In 1991 werd bij Kolenberg baarmoederhalskanker vastgesteld. Later bleek ze een latente aanleg voor manische depressiviteit te hebben, die zich door haar ziekte openbaarde. Haar eerste WAO-periode (1991-1995) resulteerde nog in een terugkeer bij de oude werkgever. Tijdens de tweede periode (2001-2005) bleek ze niet langer geschikt voor haar baan en vond ze een plek als webredacteur bij WAOcafe.nl. Het bevalt haar goed. ‘Schrijven is mijn ding. Ik heb veel met re-integratie te maken gehad. Ik heb drie trajecten achter de rug, de laatste is net afgerond.’ Tijdens haar baan als webredacteur vatte ze het idee om een boek te schrijven over haar ervaringen, vooral om andere uitkeringsgerechtigden te wijzen op hun mogelijkheden. Het resultaat is een absolute aanrader voor iedereen die met re-integratie te maken krijgt. Niet alleen WAO-ers, maar ook mensen in de WW en in de bijstand zullen veel aan dit boek
MUG FEBRUARI 2007
hebben. Aan elke categorie wordt een hoofdstuk besteed. Naast de tientallen tips bevat dit boek standaardbrieven, protocollen en een uitgebreide lijst met adressen en websites. Veel van de informatie in dit boek wordt niet verteld door de uitkerende instanties. Zelf de regie in handen nemen! is het voornaamste advies dat Kolenberg de uitkeringsgerechtigde kan meegeven. Jezelf goed informeren; contact zoeken met patiëntenverenigingen en belangenorganisaties; het helpt om beter beslagen ten ijs te komen, als re-integratie in zicht komt. Veel re-integratiebedrijven zijn er alleen op uit om snel geld binnen te halen. De kwalitatieve verschillen zijn groot. Op diverse websites, onder meer op ckrweb.nl, kun je nazoeken wat de beste bedrijven zijn. Kolenberg beseft dat het voor zieke mensen moeilijk is, maar toch raadt ze iedereen aan om de touwtjes zelf in handen te houden. Een actieve houding is veel beter dan een passieve. Dan lever je jezelf uit aan de grillen van de uitkerende instantie en moet je maar afwachten waar je terechtkomt. Kolenberg: ‘Toen ik zelf ziek was, kon ik niets. Maar toen ik weer wat opgelapt was, bleek ik veel meer te kunnen dan ik eerst dacht. Ik heb me zelf de materie eigen gemaakt. Verder heb ik contact gezocht met lotgenoten. Daar heb ik veel aan gehad.’
DOSSIER
13
Re-integratie op een rijtje Marjo Oosterholt Hoe ziet een re-integratietraject er uit? • Een re-integratietraject heeft minimaal de volgende vier elementen: • De intake (de diagnose stellen, wat ontbreekt er aan) • Het opstellen van een trajectplan: de onderdelen die je samen hebt afgesproken en het tijdschema worden hierin benoemd. Dat kan bijvoorbeeld een sollicitatietraining zijn, een beroepskeuzeadvies, een scholing, of een korte stage. • De plaatsing • De nazorg Re-integratie bij UWV Wie een uitkering van UWV ontvangt kan een individuele re-integratieovereenkomst (Iro) aanvragen. Met deze Iro kun je zelf een reïntegratiebedrijf kiezen dat samen met jou een plan maakt en je begeleidt in het vinden van een baan.
e
Een Iro bij UWV wordt niet toegekend • In geval van WAO als je nog in dienst bent van de werkgever • In het eerste halve jaar van een WW-uitkering • Als je al gestart bent met een re-integratietraject van UWV Om een Iro aan te vragen neem je contact op met je arbeidsdeskundige of de re-integratiecoach van UWV. Hier kun je ook het aanvraagformulier voor de Iro aanvragen of het zelf downloaden via de UWV website. Re-integratie bij de DWI Voor wie een uitkering heeft via de Dienst Werk en Inkomen (DWI) gaat het anders in zijn werk. Re-integratie wordt niet gezien als algemeen recht. DWI, meestal in de persoon van de klantmanager, bepaalt of je hulp krijgt in de vorm van een re-integratietraject. In tegenstelling Iro bij UWV kan men bij re-integratie via de DWI niet zelf een re-integratiebedrijf kiezen. Je zult verwezen worden naar re-integratiebedrijven waar de DWI afspraken mee heeft gemaakt. De trajecten worden hier vaak klassikaal uitgevoerd en de nadruk ligt op leren solliciteren. Beslist DWI dat je niet voor een re-integratietraject in aanmerking komt en ben je het daar niet mee eens, dan kun je bezwaar maken. In principe is het wel mogelijk om bij DWI een individueel re-integratiebudget aan te vragen, het zogenaamde persoonsgebonden re-inte-
gratiebudget (Prb). Je maakt dan zelf vooraf een plan, bijvoorbeeld samen met een onafhankelijk arbeidsadviseur en legt dit ter goedkeuring voor aan de klantmanager van DWI. Helaas worden Prb’s in Amsterdam nauwelijks toegekend. In andere grote steden zoals Leiden en Rotterdam wordt wel met Prb’s gewerkt. In oktober 2006 heeft een burgerpanel bestaande uit 25 werkgevers en 25 werkzoekenden advies uitgebracht aan de Minister van Sociale Zaken de Geus om individuele re-integratieovereenkomsten voor alle uitkeringen mogelijk te maken, zodat alle werkzoekenden zelf de regie kunnen nemen over hun re-integratie. Het wachten is op een politieke beslissing over dit onderwerp. Re-integratie zonder uitkering Ook voor mensen zonder uitkering, (zogenaamde Nuggers) zoals herintreders of mensen die een partner hebben met een inkomen, is de gemeente in principe verantwoordelijk voor steun bij het vinden van werk. In de praktijk is er tot nu toe nog weinig steun voor deze groep in Amsterdam. Arbeidsadviseur Wil je uitgebreid geïnformeerd worden over mogelijkheden voor re-integratie of hulp bij het opstellen van een re-integratieplan dan is het raadzaam een afspraak te maken met een onafhankelijk arbeidsadviseur. De arbeidsadviseur is niet verbonden aan een uitkeringsinstantie en werkt geheel onafhankelijk. Iedereen, ook iemand zonder uitkering, kan hier zonder verwijzing kosteloos en vrijblijvend heen. Amsterdam heeft drie onafhankelijke arbeidsadviseurs: Martin Moerbeek, Locatie CWI/Bedrijfsverzamelgebouw Nieuw West, Jan van Galenstraat 323, tel.: 06 - 27 42 50 77 / 020 - 75 15 587, email:
[email protected] Migdalia Hernandez, Locatie CWI/Bedrijfsverzamelgebouw Oost, Wibautstraat 135-139, tel.: 020 – 75 15 682, e-mail:
[email protected] Co da Cunha, Locatie CWI/Bedrijfsverzamelgebouw Zuidoost, Flierbosdreef 2-12, tel.: 020 – 34 61 160,
[email protected] Meer informatie vind je in de folder of op de website van het CWI (zie ook kader met internetadressen op deze pagina’s).
IRO of PRB Heb je toestemming gekregen voor het volgen van een individueel traject, (Iro of Prb) dan kunt je zelf een re-integratiebedrijf uitkiezen en een re-integratiecoach die bij je past. Er is een woud van re-integratiebedrijven die een breed scala aan activiteiten aanbieden. De meeste bedrijven hebben één ding gemeen: ze beloven maatwerk. Je zult zelf op basis van de informatie op de website en het eerste oriënterende gesprek met het re-integratiebedrijf moeten bepalen of dit bedrijf bij je situatie past. Aarzel niet om bij verschillende bedrijven langs te gaan voor een oriënterend gesprek en bepaal dan pas je keuze. Het is handig om vooraf een vragenlijst op te stellen met daarin de vragen en onderwerpen die in het traject opgenomen moeten worden. Bijvoorbeeld: • Kan ik hier een beroepskeuzetest doen? • Kan ik via dit bureau een omscholing volgen? • Welke ondersteuning krijg ik bij solliciteren? Is dat klassikale sollicitatietraining of intensieve persoonlijke coaching? • Maakt het re-integratiebedrijf gebruik van bestaande vacaturebanken of heeft het ook een directe ingang tot werkgevers? Heeft het re-integratiebedrijf ervaring met mijn eventuele handicap, ziektebeeld? • Wie wordt mijn coach? Coach Als je een passend re-integratiebedrijf hebt ge-
vonden, weet je nog niet of de toegewezen coach geschikt voor jou is. Het is raadzaam om ook met deze persoon een oriënterend gesprek te voeren. Dingen waar je op kunt letten zijn: • Is er een klik met de coach? • Begrijpt de coach mij? • Past de coach wat betreft levenservaring en leeftijd bij mij? • Kan de coach mijn vragen verhelderen? • Komt de coach enthousiast en betrokken over? • Kan de coach mij introduceren bij nieuwe werkgevers? Succes • is slechts een greep uit de aandachtsDit punten die van belang kunnen zijn bij het kiezen van een re-integratiebedrijf en coach. Uitgebreide vragenlijsten ter voorbereiding van gesprekken met re-integratiebedrijven, arbeidsdeskundige en re-integratiecoach zijn te verkrijgen via de onafhankelijke arbeidsadviseur en zijn te vinden op de site www.kiesjereintegratie.nl. Als je een keuze hebt gemaakt voor een re-integratiebureau, stel je samen met dit bureau een trajectplan op. Op het moment dat dit is goedgekeurd is door UWV of DWI, kun je aan het traject beginnen. Een goed re-integratiebureau en een enthousiaste coach zijn belangrijke elementen. Eigen inzet en doorzettingsvermogen zijn echter onmisbaar voor het succes van je re-integratie.
Internet-adressen www.borea.nl (brancheorganisatie re-integratiebedrijven) www.blikopwerk.nl (keurmerk re-integratiebedrijven) www.stichtingdebestemming.nl (overkoepelende brancheorganisatie) www.ckrweb.nl (Kwaliteitskeurmerk Re-integratie) www.reintegratiekiezen.nl www.iro-info.nl (re-integratiebedrijven in uw eigen regio) www.onafhankelijkarbeidsadviseur.nl www.kiesjereintegratie.nl (o.a. vragenlijsten voorbereiding gesprekken) www.bpv.nl (advies over werk, verzekeringen of sociale zekerheid) www.uwv.nl (doorklikken Werknemer/Arbeidsongeschiktheid/Herstel_en_re-integratie) www.amsterdam.vragenboek.nl (o.a. over re-integratie in de bijstand) www.reintegratieklachten.nl (meldpunt re-integratieklachten)
Zelf een re-integratiebedrijf zoeken is beter dan af te wachten waar je geplaatst wordt. Kolenberg weet waar uitkeringsgerechtigden op moeten letten. ‘Kijk wat ze te bieden hebben. Leveren ze individueel maatwerk of werken ze met groepen? Vraag een oriënterend gesprek aan! In het boek staat een lijst met vragen die je daar moet stellen. Als ze zeggen dat ze alleen een sollicitatiecursus geven en alleen contact hebben met bedrijf A en B, dan moet je dus niet bij hun wezen.’ Dit advies geldt vooral voor UWV-klanten, die meer mogelijkheden hebben dan mensen in de bijstand. Maar ook bijstandsgerechtigden hoeven niet stil te zitten. Ze kunnen altijd een verzoek indienen om zelf een re-integratiedrijf uit te zoeken. ‘Op dit moment zijn er weinig Persoonsgebonden Budgetten en Individuele Re-integratie Overeenkomsten voor bijstandsgerechtigden. Maar je kunt het altijd proberen. Zeker als je in fase 4 zit en niet direct aan de slag kunt. Als je het verzoek goed motiveert, heb je zeker een kans dat de gemeente het honoreert. Je kunt ook de gemeentelijke re-integratieverordening opvragen. Daarin kun je lezen hoe jouw gemeente met re-integratie omgaat.’ Weer aan de slag; uitgave Nieuwezijds; 258 pagina’s; 16,95 euro. Een nieuwe, bijgewerkte druk wordt binnenkort verwacht.
FEBRUARI 2007 MUG
CULTUUR
14
‘Eén van de jongens-wc’s is omgebouwd tot een complete studio’ ONDERPAND MOET ONTMOETINGSPLAATS VOOR JONGEREN WORDEN
Recht tegenover de honkbal- en voetbalvelden op de grens van Osdorp en Geuzenveld-Slotermeer staat ‘het Onderpand’. In dit pand komen jongeren uit alle hoeken van de samenleving bij elkaar om te trainen en te werken. Jella Pichotte
FOTO REMCO VISSER
I
n het oude gebouw van de Academie voor Lichamelijke Opvoeding (ALO) zitten de theatergezelschappen Beeldenstorm, Theater Terra, rZpkt en ISH bij elkaar onder de paraplu van de overkoepelende stichting BETERRISH. Posters van de laatste voorstellingen van alle gezelschappen, een jaarrooster, tijden van de dichtstbijzijnde bus en recensies van de voorstelling Kikker hangen door en over elkaar op de tussenmuur tegenover de receptie. Het vrolijk gekleurde geheel
traject is opgezet in samenwerking met de Dienst Werk en Inkomen (DWI) en duurt een half jaar’, legt Leonie Kruisinga uit. Kruisinga is hoofd marketing en communicatie van stichting BETERRISH. De naam van de overkoepelende stichting is gevormd uit de beginletters van de gezelschappen. Kruisinga: ‘De jongeren krijgen naast sport, dans, martial arts en rap ook les in communicatie, presentatie en sollicitatietechnieken.’ Lexy en Edje zijn twee van de jongeren die het traject volgden en
‘Op het instituut hebben wij te maken met het verschil tussen arm en rijk’ geeft een goed beeld van wat er zich in dit gebouw afspeelt. Hier hangt de sfeer en de energie van samenhorigheid, gelijkheid en gedrevenheid. Een paar keer per jaar kunnen jongeren auditie doen bij stichting ISH om het intensieve leer/werktraject TrainISH te volgen. ‘Het
nog steeds bij de stichting betrokken zijn. Lexy: ‘Twee jaar geleden deed ik mee aan TrainISH. Ze kwamen erachter dat ik talent had voor muziek. In overleg hebben de begeleiders één van de jongenswc’s omgebouwd tot een studio compleet met apparatuur en zangruimte. In het kleine kamertje zit nu mijn geluidsstudio.’ Samen met
collega Edje maakt hij de meeste muzieknummers voor de producties van ISH en rZpkt. De cast van rZpkt wordt beschouwd als de theatertak van ISH. Waar de jongeren van ISH zich vooral bezighouden met dans, skaten, martial arts en beatboxen, leert de cast van rZpkt hele dialogen uit het hoofd. Maar de cast van rZpkt klikt met de jongeren van ISH. Kruisinga: ‘Qua doelgroep liggen rZpkt en ISH dicht bij elkaar. Je voelt het ook als de twee groepen samen door het pand lopen. Vorig jaar zomer repeteerden de verschillende casts van Ish en rZpkt in het pand. Er heerste toen een bijzondere sfeer. Initiatiefnemer Gerard Cornelisse zegt altijd: “ISH werkt vanuit het lichaam en rZpkt werkt vanuit de geest”.’ Naast een opleiding biedt TrainISH de jongeren ook tijdelijk onderdak als ze daar behoefte aan hebben. Kuisinga legt uit: ‘Veel jongeren komen van buiten de stad of hebben niet altijd een stabiele thuisomgeving. Op het instituut hebben wij te maken met het verschil tussen arm en rijk. De pijlers
om je helemaal te kunnen richten op je toekomst zijn een goede huisvesting en een goede opleiding.’ Om die reden wonen enkele van de castleden in de voormalige conciërgewoning aan de zijkant van het Onderpand. De tot ‘De Apenrots’ omgedoopte woning is de tijdelijke huisvesting van enkele castleden van Junior ISH. In een hoek van de woonkamer staan de drie bewoners levensgroot als apen vereeuwigd op de muur. De conciërgewoning is niet het enige pand waar de jongeren van BETERRISH tijdelijk terechtkunnen. In samenwerking met woningbouwvereniging Far West huurt de stichting nog tien woningen in Amsterdam.’ Niet alleen met de jongeren heeft BETERRISH grote ambities. Ook met het Onderpand hebben de initiatiefnemers grote plannen. In de sportzalen trainen en repeteren nu de verschillende casts. De halfpipe en de steiger waarop de professionele cast van ISH voor hun nieuwste voorstelling Balls repeteerde, staan nog in de grote sportzaal aan het einde van de gang. Op de vloer liggen nog kledingstukken en aantekeningen. In de toekomst moet deze zaal veranderen in een Virtual ISH-club met grote hologrammen op de muren. De vloer die nu nog een echte sportvloer is, moet dan plaatsmaken voor een doorzichtige vloer waardoor je de dj’s en vj’s onder je aan het werk ziet. ‘En als jij denkt dat je ook talent hebt, mag je ook achter de draaitafels gaan staan,’
zegt Kruisinga. Het Onderpand moet een ontmoetingsplaats voor iedereen uit de buurt worden. Ook de kantine. Nu kunnen nog alleen de jongeren en het personeel in het Onderpand van de kookkunsten van de Filippijnse kok René Thorres en zijn zoon Raymond genieten. Over niet al te lange tijd moeten ook buurtbewoners in het pand kunnen eten. Iedere dag zorgen de twee koks voor de uitgebreide lunch van soep, een warme maaltijd, pannenkoeken of warme broodjes. Achter de gesloten keukendeur bereiden zij zorgvuldig de maaltijd voor. Op dinsdag zorgt het duo naast de lunch ook voor het avondeten. Over een paar maanden moetenbuurtbewoners en andere belangstellenden tussen het personeel en de jongeren kunnen aanschuiven. Langzaam ondergaat de binnenkant van het pand een totale metamorfose. De trap naar de twee bovenste verdiepingen van het Onderpand worden nu nog door dunne triplexwanden gescheiden van de centrale hal. Kruisinga: ‘Wanneer de brandweer de aanpassingen heeft goedgekeurd, worden de oude klaslokalen en docentenkamers op de bovenste verdieping kantoorruimtes. In de sportzalen kunnen net als nu alle jongeren uit de buurt trainen. Het Onderpand moet een bruisend cultureel centrum worden.’ Het Onderpand, Willinklaan 35 tel. 362 31 12
‘Vroeger was ik een stotteraar, Een kraamkamer van jong artistiek talent op het gebied van dans, muziek, video, theater en multimedia. Dat is wat Studio West wil zijn. Het multiculturele jongerencentrum huist in een glazen aanbouw tegen de achtergevel van theater De Meervaart in Osdorp. STUDIO WEST: TUSSEN BUURTHUIS EN ACADEMIE
FOTO INGRID DE GROOT
MUG FEBRUARI 2007
Ronald Vendrik
O
p het moment van binnenkomst krijgt een VMBO-klas van ‘moeilijk opvoedbare’ kinderen raples in de white room. De klas is ijverig bezig met het schrijven van de lyrics. Gerapt wordt er nog niet, want het is pas de tweede les. Maar na afloop van de les zet de twaalfjarige Melvin onverwachts de handen aan zijn mond en begint indrukwekkend te beatboxen. Twee meisjes bewegen meteen mee op de maat van Melvin’s beat. Klasgenoot Jessey begint moeiteloos te freestylen, hiphopjargon voor rap-improvisatie. Niet in het Engels, maar gewoon in het Nederlands. Jessey wil chef-kok worden. Tenzij het lukt om verder te gaan in de muziek, want het liefst zou hij een professioneel rapper worden. Hij
CULTUUR
15
‘En dan hopen dat ik die wereldtitel kan pakken’ NABIL AOULAD AYAD IS MEER DAN HUMAN BEATBOX
De human beatbox is iemand die het geluid en het ritme van een drumstel imiteert met de mond. Maar het blijft niet bij drummen alleen; alle mogelijke klanken, stemmen en instrumenten worden met mond en microfoon nagebootst: van claxon tot knapenkoor. Soms lijkt het alsof er meerdere personen tegelijk aan de gang zijn. Nabil Aoulad Ayad (22) werd Nederlands Kampioen Beatboxen in 2006. Maar daar eindigen zijn dromen en ambities niet. Hij is ook acteur en werkt aan een eigen cabaretprogramma. FOTO INGRID DE GROOT
Ellen Kossmann
iets voor mij, dacht ik toen. Ik had het gevoel dat er hier veel meer deuren voor mij open zouden gaan.’
I
n een Amsterdams café zit Nabil Aoulad Ayad aan een tafeltje achter een zwarte glanzende laptop. Hij oogt als een man van de wereld, spreekt vlot en gedreven en hij weet wat hij wil. Nabil is geboren in Waalwijk, een klein plaatsje in Brabant, maar woont sinds vier jaar in Amsterdam. In Waalwijk haalde hij op zijn zestiende zijn VMBO diploma. Niet wetende wat hij eigenlijk wilde, hing hij op straat rond met vrienden. Dat op straat rondhangen inspireerde hem tot het veelvuldig
nen in een buurthuis. Na die drie maanden was ik goed genoeg om te gaan optreden. Nou toen heb ik, bij gelegenheid, in steden als Tilburg en Den Bosch de open mike (microfoon, red.) gepakt. Gewoon optreden om een beetje ontdekt te worden. Dat ging allemaal goed en ik ging steeds meer oefenen. In 2003, ik weet het nog goed, toen ik op Koninginnedag in Amsterdam was, was er een grote (open) tent in een straat vol met mensen. Ik hoorde op een gegeven moment de presentator zeggen, “dit is een open mike dus kan je iets, heb je
‘Mensen vermaken, beatboxen, comedy, interactie, ja, het is gewoon entertainment’ vertellen van grappen en het maken van alle mogelijke geluiden. Al doende dacht hij: ‘hé, waarom ga ik hier niet mijn beroep van maken?’. Zo gezegd zo gedaan: ‘ik ben toen drie maanden full-time gaan oefe-
talent, maakt niet uit wat, kom naar het podium dit is je kans!” Dus ik er naar toe, pakte die microfoon en ik begon op een gegeven moment. Nou echt…die straat die ging los! Amsterdam, dat is echt
Binnen twee weken zat Nabil in Amsterdam. Hij vond werk in een kledingzaak op de Rozengracht en trad regelmatig op. Hij werd daardoor door onder andere de mensen van ISH (theatergezelschap die met jongeren multidisciplinaire voorstellingen maakt) benaderd om mee te doen. Na enig nadenken en op aandringen van ISH én omdat hij op dat moment genoeg verdiende met optredens kon hij zijn baan opzeggen. Hij was overtuigd: ‘Dit is leuk, dit is echt wat ik wil. Je maakt niet alleen een voorstelling, je krijgt lessen, inspiratie, je leert mensen kennen dus het gaat in principe allemaal in de breedte. Ik heb dat toen een jaar gedaan en daar vanuit heb ik in rZpkt gespeeld, 300 voorstellingen. En ja, nu doe ik dingen voor mezelf. Ik zit nu bij Bos Theaterproducties en ben daar bezig met mijn eigen theatervoorstelling, die komt uit in 2008. Verder heb ik heel veel schnabbels; mensen vermaken, beatboxen, comedy, interactie, ja,
het is gewoon entertainment. Kort maar krachtig.’ Een hoogtepunt was natuurlijk het winnen van de Dutch Beatbox Battle vorig jaar waardoor Nabil Nederlands Kampioen werd. De concurrentie was groot, er waren 35 deelnemers, waaronder één meisje. ‘Het beatboxen gaat ook steeds
reikt en dan is het voor mij over, dan gun ik het een ander en ga ik gewoon verder met mijn ding. Maar het staat wel goed op je CV.’ De toekomstdroom van Nabil is een succesvolle entertainer worden.‘Cabaretier slash noem het maar op, zolang ik maar de mensen kan vermaken. Alles wat met het
‘Wat je ook doet, blijf in jezelf geloven’ groter worden nu er meer publiciteit aan wordt gegeven. Mensen zien het op tv en denken, hé beatboxen, weet je.’ In september van dit jaar zal Nabil strijden om de Wereldtitel Beatboxen in Tokio. ‘Dus dat is even veel voorbereiden, nieuwe dingetjes maken en dan hopen dat ik die wereldtitel kan pakken. Ik schat mijn kans fifty fifty, wie weet, weet je wel. Het is een kwestie van zo veel mogelijk oefenen, als je veel dingen maakt en veel oefent dan komt het goed. Als ik de titel haal dan heb ik wat beatboxen betreft het hoogste be-
podium en theater te maken heeft, daar wil ik staan!’ zegt hij vol vuur. Tenslotte een tip voor de jongeren: ‘wat je ook doet, blijf in jezelf geloven. Maakt niet uit wat anderen zeggen, je instinct liegt nooit. En tegen de ouderen zou ik willen zeggen: probeer de jongeren te motiveren, dat gebeurt eigenlijk niet genoeg.’ Nabil Aoulad Ayad is regelmatig te zien op de open podia van Toomler en Comedy Café in Amsterdam. Ook is hij op 13 februari te zien op het open podium van Theater De Engelenbak. Voor actuele informatie: www.bostheaterproducties.nl
nu ben ik rap-docent’ heeft al een keer voor een groot publiek opgetreden op de Uitmarkt en een demo gemaakt in de opnamestudio van Studio West. Zijn groep heet Yellow Squad. In die naam schuilt een boodschap. Jessey: ‘Het maakt niet uit welke kleur je hebt om samen muziek te maken.’ ‘Zie je? Hoezo ‘moeilijk opvoedbare’ kinderen’, hoont rap-docent Safoan Mokhtari (23) also known as Kami-kazi. ‘Deze jongen is pas dertien en kijk eens hoe goed hij bezig is. Er is ongelooflijk veel jong talent in Amsterdam-West. Soms zie ik jongens die bij ons les hebben gehad plotseling op televisie verschijnen, in een film of clip.’ Studio West opende haar deuren in het voorjaar van 2004 en komt voort uit een samenwerking tussen Theater de Meervaart en de vier stadsdelen in de Westelijke tuinste-
‘Als jij denkt dat je talent hebt mag je achter de draaitafels gaan staan’ den. Naast leerlingen van vijf middelbare scholen, telt het jongerencentrum driehonderd wekelijkse deelnemers. Doelgroep zijn de lokale jongeren in de leeftijd van veertien tot 24 jaar. Er zijn cursussen in theater, streetdance, hiphop, rap, comedy tot het maken van een videoclip, film, graffiti of website. ‘Die bundeling van disciplines maakt het centrum bijzonder’, zegt projectleider Mirjam Terpstra (34). ‘Maar we maken het niet al te vrijblijvend. Zomaar wat aanklooien in de opnamestudio is er niet bij. De nadruk ligt op talentontwikkeling. Wie hier aanklopt krijgt eerst een intakegesprek om te weten te komen wat iemand pre-
cies wil. Daar koppelen we een cursus aan vast van drie maanden. En voor wie verder wil, zijn er vervolgcursussen. Door ze actief te begeleiden hopen we de jongeren te stimuleren. De cursus mondt uit in een presentatie voor een publiek.’ Rapdocent Mokhtari: ‘Ik benader het lesgeven niet alleen technisch. Het gaat mij er vooral om een connectie met de jongeren tot stand te brengen. Ze moeten zich eerst op hun gemak voelen. In het begin durven ze niet eens voor hun eigen kameraden te rappen. Maar daarna worden ze steeds gretiger tot ze er bijna verslaafd aan raken. Behalve rappen leren ze bijvoorbeeld ook
netwerken. En door hun kunsten te presenteren krijgen ze automatisch ook meer zelfvertrouwen. Wat dat betreft herken ik veel van mijzelf in de jongens die ik lesgeef. Vroeger was ik een stotteraar, nu ben ik rapdocent. Maar in mijn jeugd was er alleen het buurthuis waar je een potje kon tafeltennissen. Zoiets als Studio West bestond toen nog niet.’ Studio West werkt met zogenaamde ‘peer-educators’, oftewel cursisten die andere cursisten les geven. Er is een indeling in drie niveaus: beginners, gevorderden en masters. Wie het master-niveau bereikt, kan zelf les gaan geven. ‘Muziek is integratie’, zegt Mokhtari druk gesticulerend. ‘Veel jongeren in mijn cursus hebben een taalachterstand. Door te rappen breiden ze spelenderwijs hun woordenschat uit
en leren ze allerlei stijlvormen te gebruiken. Eigenlijk is het niets anders dan een gevorderde les Nederlands.’ De aantrekkingskracht van rap op jongeren valt volgens Mokhtari deels te verklaren door het stoere imago ervan. ‘Aan het begin van de cursus laat ik ze zelf een thema kiezen. Meestal komen ze dan met onderwerpen als het leven op straat, discriminatie of criminaliteit. Ze zijn beïnvloed door de Amerikaanse rapmuziek en denken dat het zo moet. Ik geef ze dan mee dat ook andere onderwerpen voor een rap geschikt zijn. Zo heb ik de meest geharde jongens horen rappen over hun vriendin. Van mij leren ze dat het pas echt stoer is wanneer ze verantwoordelijkheden nemen, voor zichzelf en voor anderen.’ Meer informatie: Studio West, tel. 020 410 77 01, www.studiowest.nl
FEBRUARI 2007
MUG
16
CULTUUR
EEN BRUISENDE WANDELING DOOR DE BAARSJES
‘Gewoon een groot kunstwerk maken’
E
lke donderdag openbaart zich een klein wonder in de Baarsjes: dan zijn er de Slatuinen te bewonderen, een wilde tuin van drieduizend vierkante meter met meer dan driehonderd soorten inheemse planten en prachtige bomen. De beschermde watersalamander vindt in het ‘moerasgebied’ een schuilplaats en in de lente zorgen bruine kikkers hier met hun gebrul voor een muzikaal spektakel. ‘En niet buiten de paden treden!’ verzoekt Marijke Kooijman, de beheerder van het complex. Niet voor niks: driekwart van de planten behoort tot de beschermde soorten. Al bij binnenkomst slaat de verbazing toe, als je boven je hoofd kiwi’s ziet hangen. Het is geen zinsbegoocheling, ze groeien er echt. Omdat de tuin aan vier zijden is omringd door muren blijft er veel warmte hangen, legt Kooijman uit. In de winter springen de contouren van de bebouwde omgeving nog in het oog, maar ‘s zomers is het net een oerwoud. De tuin ligt hier zo laag dat er zuiver kwelwater naar boven komt. Daardoor zijn de plassen en slootjes zo schoon dat er zelfs Krabbescheer groeit, waar de Libelles hun eitjes in leggen. Door de tuin verspreid liggen takkerillen, dat zijn houtwallen waarvan het rottende hout insecten aantrekt, die op hun beurt weer vogels aantrekken. Zo is er in de loop der jaren op kleine schaal een biologisch evenwicht ontstaan. Voor wie zich even wil onttrekken aan de hectiek van de grote stad, een aanrader. Even om de hoek van de Slatuinenweg duikt uit de Wiegbrug onverhoeds een zilveren man het kanaal in, het zogeheten Boegbeeld. Na dit vreemde tafereel loop je via de Admiraal de Ruijterweg de Witte de Withstraat in, het domein van de Witte Ruijter. Dit kunstproject is een initiatief van het stadsdeel om de buurt te verlevendigen met ateliers en galeries. Een bijzondere wandelroute waarlangs kunstzinnig ingerichte etalages de aandacht trekken, dankzij de tientallen kunstenaars die hier werken en/of exposeren. Het makkelijkste is eerst langs te gaan bij Art’Centre, waar een kaart met de kunstroute te verkrijgen is. Een stukje terug richting De Ruij-
MUG FEBRUARI 2007
Van een buurt in verval is de Baarsjes de laatste jaren opgeklommen tot een buurt in opkomst. Toch bestaat de bevolking van de Baarsjes voor een groot deel nog uit minima. Wat is er te doen voor de kleine beurs? Tekst: Jeroen Verkroost Fotografie: Remco Visser
terweg valt het oog op de etalage van Foam-lab, waar een woestijn is uitgestort. Tegen de horizon zijn Romeinse soldaten in gevecht met een of ander opstandig volkje, verderop verplaatsen Jozef en Maria zich op een ezel op weg naar Beth-
lehem. Een paar stappen verderop bevindt zich het Illuseum, nu gesloten, maar met een intrigerende etalage, waaronder een hele rij poezen die het publiek nauwelijks geïnteresseerd bekijkt. Buurtbewoner Tom Bergvoet
Tegen de horizon zijn Romeinse soldaten in gevecht met een of ander opstandig volkje
vindt de Witte Ruijter als buurtproject erg leuk. Hij is zelfs hierheen verhuisd vanwege zulke kunstprojecten. Maar het niveau van de kunst valt hem tegen, hij vindt het ‘mager, hobbyistisch’. Bergvoet: ‘Je zou een broeikas verwachten van kunstenaars die elkaar versterken, maar dat zie ik niet gebeuren.’
Rebecca, die net voorbijloopt, heeft ook haar twijfels. ‘Ik begrijp het niet zo vaak,’ zegt ze desgevraagd, ‘dan denk ik, wat een mooie ruimte, richten ze die zo in? Toch is het soms wel echt leuk, zoals met die rare katten,’ wijst ze lachend richting het Illuseum. Anderen zijn positiever over de Witte
CULTUUR
Ruijter. Zo vinden Nico Witteman en Babs van Eijk het een prachtig project. Witteman: ‘Ik ben ervoor, hoe meer hoe beter. Ik heb vorig jaar ook de galerieroute gedaan, dat was interessant.’ Bijna aan de andere kant van de Witte de Withstraat spatten vrolijke kleuren uit de etalage van atelier/galerie Akooka, van dieppaars en gifgroen tot lila en hemelsblauw. Een felgeel pluizebeest ge-
scholen ligt. De Cameleon ligt weliswaar aan de verkeerde kant van het kanaal om nog Baarsjes te mogen heten, maar het is dichtbij en uniek genoeg om daarvoor niet de ogen te sluiten. ‘Creatief directeur’ stelt Valentijn Steenhuis zich voor. ‘Maar dat is alleen een titel’, voegt hij snel toe, ‘want ik sta net zo goed de gang te moppen.’ En als er een gat in het programma valt is hij niet te beroerd zelf op te treden met gitaar
Het theater is nog steeds ‘werk in uitvoering’
schilderd op een soort pantervel kijkt vrolijk naar buiten. Erachter zijn Stefanie (13) en Charlotte (7) aan een grote tafel ingespannen aan het schilderen. Hier houdt Anouk Reuder op zaterdag regelmatig een open-ateliermiddag. Kinderen en volwassenen die willen schilderen, kunnen zich anderhalf uur uitleven. Kinderen laten het over zich heen komen en vinden het sowieso leuk, volgens Reuder. Maar volwassenen komen in groepen of met hun gezin mee: ‘Die moet ik wel eens op weg helpen. Maar als ze dan eenmaal begonnen zijn, verdwijnen ze erin. Dat is leuk om te zien.’ Geconcentreerd doet Charlotte zand in een tuitje. Ze maakt een strand, legt ze uit. Met een schaartje knipt ze de punt uit de tuit, en daar stroomt het zand over de dikke klodders natte verf die ze alvast had aangebracht. En wat ze nu het leukst vindt? ‘Gewoon een groot kunstwerk maken’, zegt ze overtuigd. Als Reuders klanten weer vertrokken zijn gaat alles aan de kant en gaat ze zelf aan het werk. Belangstellenden kunnen dan aankloppen om haar werk te bekijken. Aan het begin van de avond, als het donker wordt, wordt langs de Witte Ruijter het kunstproject Meer Licht zichtbaar. Kunstenares Mirjam Berloth plaatst bij mensen thuis een wit kastje in de vensterbank, met daarin een kunstvoorwerp. Wie het niet weet loopt er wellicht aan voorbij, maar de kastjes kunnen de moeite waard zijn om even bij stil te staan. We zijn vanavond beland bij theater de Cameleon aan de Derde Kostverlorenkade. Als je voorbij fietst, zou de vervallen uitziende voorgevel niet doen vermoeden dat hier een prachtig klein theater ver-
of piano. Want de Cameleon draait vooral op ‘een hechte teamgeest’. In 1996 begon de Cameleon als kraakpand, in 2005 werd het pand aangekocht en uitgebreid met een tweede zaal. Het theater is nog steeds ‘werk in uitvoering’: kaalgeschuurde vensterbanken, een gat in de muur, net vastgezette leuningen in de trap. Het is altijd behelpen geweest. Toen de Cameleon van start ging kregen ze ‘een podium van de Melkweg, gordijnen van Frascati en lampen van de buren’. Het theater heeft een gevarieerd repertoire, want: ‘Zoals de kameleon alle kleuren reflecteert, willen wij alle kunsten reflecteren’, vertelt Steenhuis. Van klassieke muziek tot experimenteel theater, van kleinkunst tot een open podium. Vanavond is de zaal uitverkocht, er wachten 85 toeschouwers op een optreden van het Volksoperahuis met Zeeuwse Nachten 2. Er volgt een enerverend optreden over de Nederlandse volksaard en zelfmoordenaars. Met prominente rollen voor Zeeuws Meisje en Neêrlands beroemdste martelaar, luitenant ter zee Van Speijk. Deze volksheld redde in 1831 in Antwerpen zijn oorlogsbodem uit handen van de Belgen door haar op te blazen, met zichzelf en de bemanning er nog op. Nu is hij terug uit de hemel om het vaderland te redden van ‘vreemde smoelen’, van de uitverkoop van de Waddeneilanden aan Walt Disney. Dit gaat gepaard met de nodige lachsalvo’s uit de al snel vrolijk gestemde zaal. Het Volksoperahuis is een bekend theatergezelschap dat, zoals andere groepen in de Cameleon, een reeks try-outs houdt, om daarna met de voorstelling het land in te trekken. Het publiek kan er zijn voordeel mee doen.
Activiteiten in de Baarsjes
Cursus
In de put, uit de put
In het voorjaar van 2007 organiseert GGZ Buitenamstel
maal twaalf deelnemers. Voor de cursus begint heeft
een cursus voor 60-plussers die last hebben van som-
iedere deelnemer een kennismakingsgesprek met de
berheid. De cursus bestaat uit tien bijeenkomsten op
begeleiders.
donderdag van 13.30 tot 16.00 uur, vanaf 8 maart 2007.
Uit wetenschappelijk onderzoek en uit ervaringen van
Cursisten leren vaardigheden die helpen de sombere
deelnemers blijkt dat de cursus in de put, uit de put helt
gevoelens te overwinnen. Aan de orde komen onder-
om zelf somberheid te leren overwinnen.
werpen als: depressiviteit, stress en ontspanning, ple-
De bijeenkomsten vinden plaats bij GGZ Buitenamstel,
zierige activiteiten, anders leren denken en opkomen
Valeriusplein 14, in Amsterdam. Deelname aan de cur-
voor jezelf. Ce cursus in de put uit de put is geen
sus komst € 30,- (inclusief cursusmaterialen en koffie
gespreksgroep op psychotherapie. Het is een echte cur-
en thee).
sus.
Belangstellenden kunnen contact opnemen met GGZ
De begeleiding is in handen van twee medewerkers van
Buitnamstel, Preventie en Voorlichting. Telefoon:
GGZ Buitenamstel. De cursusgroep bestaat uit maxi-
(020) 788 45 70
MUG in de BUS Lezers in Amsterdam kunnen de MUG toegestuurd krijgen voor €15,00 per jaar, buiten Amsterdam is het €19,50. Een steunabonnement voor verenigingen en instellingen is €49,50 per jaar t/m 15 ex. Ja, ik wil MUG in de BUS: ❐ Privé-abonnement ❐ Steunabonnement Naam........................................................... Adres........................................................... Plaats........................................................... Telefoon...................................................... Stuur een mailtje naar:
[email protected] of stuur het formulier naar: MUG, Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam
Gezocht: Medewerker(ster) layout - Heb je ervaring met werken op een Macintosch en kennis van QuarkXpress, Indesign en Photoshop? - Wil je op vrijwillige basis, tegen een kleine vergoeding meewerken aan de opmaak van Mug?
Illustratoren gezocht!
✄ Galerie Akooka houdt een actie samen met MUG. In februari en maart kost de openatelier middag op vertoon van deze bon 10 euro in plaats van 12,50. Open: zaterdagmiddag. Voor afspraken bel: 020-778 6655 of kijk op www.akooka.nl/works. Adres: Witte de Withstraat 22a hs.
(oproepen)
Mail naar
[email protected]
Meer informatie over activiteiten in de Baarsjes, de kunstroute, alle galeries en ateliers: http://www.baarsjes.amsterdam.nl/kunst_vrije_tijd/. Art’ Centre, Witte de Withstraat 128. De Cameleon: Derde Kostverlorenkade 35. Voor programmering zie: www.decameleon.nl/ Toegangsprijzen van vijf tot veertien euro, korting met stadspas. Slatuinen: Slatuinenweg tussen 43-47, open donderdag 9:00-16:00 uur en de eerste zondag van de maand 13:00-16:00 uur, toegang gratis. Voor rondleidingen bel: 020-412 43 61 Zeeuwse nachten 2: www.volksoperahuis.nl, tel: 020-624 09 70.
Speciale Lezersactie!
17
Kun je in een korte tijd originele, kritische, mooie, heldere illustraties maken bij artikelen? En wil je dat bij MUG doen op vrijwillige basis, tegen een kleine vergoeding? Mail dan naar
[email protected]
FEBRUARI 2007 MUG
ADVERTENTIES
18
De Cliëntenraad van GGz-instelling AMC de Meren zoekt nieuwe leden voor minimaal een dagdeel per week Vereisten: • Zo mogelijk ervaringsdeskundigheid in de GGz maar met voldoende afstand tot eigen problematiek; • Ervaring met en talent voor meedenken en - beslissen op beleidsniveau en/of ervaring/talent in omgang met de achterban; • Communicatieve vaardigheden (o.a. werken in een team); • Op de hoogte zijn van en/of affiniteit hebben met GGz- gerelateerde onderwerpen. Wat bieden wij: • Een enthousiaste club mensen die invloed heeft op het beleid van AMC de Meren • Een coachingstraject gedurende de eerste drie maanden; • De mogelijkheid deel te nemen aan symposia en cursussen; • Interessant en uitdagend beleidswerk; • Een (kleine) maandelijkse vergoeding plus reiskosten; De Cliëntenraad opereert geheel onafhankelijk van de Raad van Bestuur en geeft deze gevraagd en ongevraagd advies, zoals verankerd in de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ).De Cliëntenraad is inhoudelijk opdrachtgever van de betaalde voorzitter(s) en de coach/ondersteuners. Momenteel onderzoekt AMC de Meren de mogelijkheden tot verdergaande samenwerking met Mentrum en Jellinek.
van der Woude de Graaf Advocaten
Juridische problemen?
Voor meer informatie of aanmelding: Cliëntenraad AMC de Meren Tafelbergweg 25, 1105 BC Amsterdam, tel. 566 69 46 / 566 69 41 e-mail:
[email protected] /
[email protected]
U kunt bij ons kantoor terecht voor alle juridische problemen: arbeidsrecht, civiel recht, consumentenrecht, huurrecht, personen- en familierecht, sociale zekerheid, strafrecht en vreemdelingenrecht.
Voor meer informatie over AMC de Meren zie www.amcdemeren.nl (doorlinken naar cliënten en familie/belangenbehartiging)
Kosteloos spreekuur Vrouwen, maar vooral mannen gezocht voor swingend
Cubaans
Zangles iedere woensdagavond 20:00-21:30 in schoolgebouw, Potgieterstraat 34 (hoek da Costakade), Amsterdam, tel. 06 502 848 93
koor
Voor kennismaking en kort advies kunt u terecht op ons gratis spreekuur, donderdag tussen 17.00 en 18.00 uur. U kunt zich telefonisch aanmelden op donderdag tussen 14.00 en 16.00 uur op nummer 020- 6792478 voor een afspraak op het spreekuur van diezelfde dag.
www.galan.biz
Willemsparkweg 31 1071 GP Amsterdam tel: 020-6766690 fax: 020-6766695 e-mail:
[email protected] web: www.woudegraaf.nl
Zie reis naar Cuba op 22 mei: www.galan.biz
BOOGERT & HARING Michelangelostraat 109 1077 CA Amsterdam Tel: 020-4703558
Advocaten
huurrecht, strafrecht, familierecht, vreemdelingenrecht, bijstandswet en andere uitkeringen
Tram 24 Halte Minervaplein of Zuid/WTC
Ons kantoor is bereikbaar met de tramlijnen 2, 3, 5 en 12.
Gratis inloopspreekuur: iedere maandag van 17:00 - 18:30
ÕÌÌiÀÃ`ÊÀ}«Üià Hgklb]kcY\]*+%*R]]Zmj_]jhY\1(%11
"«iÊ eY2)+&((%)/&+(mmj \a%nj2(1&+(%)/&+(mmj rY2(1&+(%)/&((mmj
ÜÜÜ°ÕÌÌiÀÃ`° A]\]j]\Y_fa]mo]khmdd]faf\]oafc]dk& Cd]afkhmdeYYjggce]mZ]d]f$ oYkeY[`af]k]fcd]\af_& O]Z]rgj_]fnYfeYYf\Y_lgl]fe]lnjab\Y_ ]fr]ll]f\]_]cg[`l]khmdd]fgh\]hdYYlkaf`mak oYYjm`]l`]ZZ]foadl& Af^gje]]jfYYjgfr]nggjoYYj\]f&
MUG FEBRUARI 2007
iivÊÀÕÌiÊÊÌiÊÜiÀi
o
Bmll]jk\gcZa]\lgf\]jYf\]j]bgf_]j]f hjYclabck[`gdaf_]f`mdh Zab`]ln]jZ]l]j]fnYf`mfh]jkggfdabc]kalmYla]&
Oab`Yd]f_jYlak ZjmacZYj]_g]\]j]fgh af_]`]]d9ekl]j\Ye& :]dnggj]]fgh`YYdY^khjYYc (*(%.01*011
"«ÀÕÊiÊ i`iÃiÀÛViÊÕÌÌiÀÃ`
Klm\a]
-ÌÕ`i
GhY^khjYYcjmae]foab l]_]fZ]lYdaf_ogfaf_]f_]`]]d n]]_k[`ggfgh& :]dnggje]]jaf^gjeYla] ]f`]lmalZj]f_]fnYfg^^]jl] (.%-++1*1,+
SERVICE
RECEPT
MINIMA VERS VAN DE PERS ~ ~Dementie ‘Achter me in de deuropening staat een vrouw. Haar bruine haar valt met een lok schuin naar rechts over haar voorhoofd. Ze houdt me in de gaten.’ Aldus een frase uit Hersenschimmen, het beroemde boek van Henk Bernlef. Maarten Klein, de gepensioneerde hoofdpersoon, verliest langzaam maar zeker zijn greep op de werkelijkheid. Hij kan heden en verleden niet meer onderscheiden, wil plotseling weer naar zijn werk en ziet zijn echtgenote voor een vreemde aan. Meer nog dan een verhaal over dementie is Hersenschimmen een liefdesgeschiedenis, met een onvermijdelijk tragisch einde. In Nederland en Vlaanderen vonden inmiddels 500.000 exemplaren hun weg naar de lezers. Ter gelegenheid daarvan verschijnt het boek in een gebonden editie. Bijgevoegd is een DVD met daarop Heddy Honigmanns verfilming uit 1988. In die speelfilm (115 minuten, kleur) worden de hoofdrollen vertolkt door Joop Admiraal en Marja Kok. Voor wie Tot Ziens, die andere speelfilm van Honigmann gezien heeft: vrees niet! Het geluid is dit keer uitstekend en ook de rest mag er wezen. UITGAVE QUERIDO; 182 BLADZIJDEN; 22,50 EURO; GEBONDEN ~Sprookje Zijn leven lijkt een sprookje: Edson Arantes do Nascimento alias Pelé was in zijn jeugd schoenpoetser en ontwikkelde zich tot voetbalmiljonair. Uitkomend voor FC Santos speelde hij zich op jeugdige leeftijd in de nationale ploeg, waarin hij zijn grootste successen behaalde. Hoe werd Pelé een wereldwijd icoon? Gewoon door de beste te zijn in zijn metier of had het ook te maken met andere kwaliteiten die hem werden toegedicht? In zijn autobiografie Mijn Leven geeft Pelé opening van zaken en vertelt hij het verhaal over zijn arme jeugd, zijn bestaan als voetballer en zijn daaropvolgende carrières als politicus, internationaal sportambassadeur en cultureel icoon. UITGAVE DE ARBEIDERSPERS; 277 PAGINA’S; 19,95 EURO; PAPIERRUG ~Kunst Regelmatig verschijnen er in Amsterdam eigen uitgaven. Vooral de in Amsterdam ruim vertegenwoordigde kunstenaars zijn er meesters in. Zelf geschreven, zelf gefotografeerd en zelf geredigeerd. En alleen door henzelf gelezen zeggen cynici er gelijk achteraan. Dat ligt er maar net aan hoe het in elkaar gestoken wordt. LFTFLD is zo’n blaadje dat je vooral in alternatieve galerieën zult tegenkomen. Van wie komt dit? Een stichting voor onafhankelijke kunstenaars en anderen die actief zijn in het nachtleven. Daar komen we niet verder mee. Gezien het voorwoord lijkt het vrij waarschijnlijk dat Chiel van Zelst, eigenaar van galerie de Chielerie en een van Mokums zogenaamde nachtburgemeesters, de initiatiefnemer is. Hoe dan ook, een mooi vormgegeven blaadje op handzaam formaat. De artikelen stellen weinig voor, maar de foto’s mogen er zijn. UITGAVE STICHTING LFTFLD; 24 PAGINA’S; GRATIS
BEELDBUIS EN ETHER ~~De werkelijkheid van Jan Vrijman Documentaire over deze filmmaker, journalist, columnist en inspirator van het International Documentary Film Festival Amsterdam. Hij stierf in 1979 en was een energieke en gedreven persoonlijkheid. Maar Jan Hulsebos het pseudoniem van Jan Vrijman was daarentegen een moeizaam levend mens, werd geplaagd door depressies en slapeloosheid. Zijn oudste dochter Fabie Hulsebos groeide op met deze Hulsebos en gaat in de film op zoek naar de man die zij niet kende: Jan Vrijman. NPS, HET UUR VAN DE WOLF, ZONDAG 11 FEBRUARI, 19.00 UUR, NEDERLAND 2 ~Handboek voor de Moderne Vrouw Nog niet zo lang geleden, in de vorige eeuw, kregen vrouwen als ze trouwden een kloek boekwerk mee, waarin ze konden lezen hoe ze zich als ideale vrouw dienden te gedragen. Dit Handboek voor de Moderne Vrouw gaf praktische tips. Zo leerden ze huishouden, hun kinderen opvoeden, financiële zaken met hun echtgenoot regelen, hoe om te gaan met huishoudelijke hulp, oppas en zelfs het omgaan met bouwtekeningen en architecten. Zo’n praktische gids voor de 21ste eeuw is nog niet voorhanden. Hebben vrouwen van nu deze kennis nog in huis? Tijdens deze thema-avond worden vijf teams van verschillende leeftijdsgroepen - van twintigers t/m zestiger – getest in een quiz. De vragen zijn geïnspireerd op verschillende handboeken voor de vrouw die destijds verschenen. NPS, ZONDAG 18 FEBRUARI, 20.30 UUR, NEDERLAND 3 ~De KRO in alle staten Voor verkiezingen van de Provinciale Staten en indirect voor de Eerste Kamer lijkt het merendeel van de Nederlanders nauwelijks warm te lopen. Dit in tegenstelling tot verkiezingen voor de gemeenteraden en de Tweede Kamer. Tot groot ongenoegen van de Provinciale Besturen. Vraag maar aan Hans Alders (Groningen) of Ed Nijpels (Friesland). Ze zijn er zeldzaam ontevreden over dat alle aandacht uitgaat naar de Randstad. In een poging om die onverschilligheid te keren begint de KRO vanaf maandag 19 februari met dagelijkse radio- en tv-uitzendingen. Presentator Sven Kockelman interviewt op Radio 1 in het middagprogramma ‘Dingen die gebeuren’ dagelijks t/m woensdag 7 maart (verkiezingsdag) bekende provincialen (BP’ers). Hij reist dagelijkse met een ploegje radiomakers het land door om per provincie te praten over lokale problemen die in de regio spelen. En in het ochtendtv-programma ‘Goedemorgen Nederland’ wordt elke dag een BP’er voorgesteld om over actuele kwesties in zijn/haar provincie te praten, die dan die middag door Kockelman en zijn team wordt bezocht. KRO, VANAF MAANDAG 19 FEBRUARI DAGELIJKS: GOEDEMORGEN NEDERLAND, 7.00 – 9.00 UUR NEDERLAND1; KRO, DINGEN DIE GEBEUREN, 14.00 – 15.00 UUR, RADIO 1
Hongaarse stoofschotel
CYBERSPACE ~~En God zag Google Earth Google Earth, wie kent het niet die wereldbol waarmee je moeiteloos kunt inzoomen op jouw eigen stoepje, of de route van het zondagse fietstochtje nog eens kan nalopen. Het wachten is natuurlijk op een live-versie, waardoor Big Brother overbodig wordt, en je elke dag kunt controleren of de auto van de echtgenoot wel naar het werkadres rijdt. Inmiddels verschijnen er ook praktische toepassingen op het net. Het Amsterdamse stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer gebruikt Google Earth om zijn bewoners te laten zien over welke plekken in het stadsdeel klachten zijn binnen gekomen. De aard van de klachten –en of er al iets gedaan is – wordt na een klikje zichtbaar. Het is uiteraard ook mogelijk zelf een klacht (‘Melding openbare ruimte’ in het deelraadtaaltje) te deponeren op het daartoe ont-
19
Ingrediënten: 600 gram lamsvlees 3 tomaten 2 paprika’s 1 grote ui 4 teentjes knoflook 500 gram aardappelen 1 theelepel karwijzaad 1 theelepel paprikapoeder zout/peper 2 dl rode wijn boter Snij het lamsvlees in dobbelsteentjes en bestrooi met peper en zout. Maak vervolgens de groenten schoon. Snij de tomaten in kleine stukjes, snipper de ui en de knoflook, schil de aardappelen en halveer ze. Haal de zaadlijsten en de zaadjes uit de paprika en snij deze in reep-
jes. Neem een flinke braadpan en laat daarin een fikse klont boter heet worden. Als de boter is uitgebruisd het vlees erin leggen en even op hoog vuur laten aanbraden. Zodra het vlees is verkleurd kunnen de gesneden uien en knoflooksnippers in de pan. Bestrooi met het karwijzaad en paprikapoeder, schep even goed om en laat dit geheel ongeveer een uurtje op een zacht pitje sudderen. Kijk af en toe even of het vlees niet te droog wordt. Doe er anders een scheutje water bij. Voeg vervolgens de stukjes tomaat, paprika en de gehalveerde aardappelen toe en de rode wijn. Laat dit samen smoren tot de aardappelen gaar zijn. Geef er stokbrood bij om in de saus te dopen en wat frisse salade aangemaakt met olie en azijn.
Marlies
ILLUSTRATIE MONIQUE MULDER ILLUSTRATIE MONIQUE MULDER
beschrijven we een m u gIn onze grubriekeMuggepriegel p bijrhet i e g e l knutselidee dat hoort jaargetijde. Dus trek de knutselkast maar open en ga met ons aan de slag.
worpen formulier. De klachten dienen wel van een klein formaat te zijn: zwerfafval, losliggende stoeptegels, plasvorming, etc. Dagblad Trouw is met een nieuwe website begonnen waarop de nieuwsberichten aan een plek in Nederland zijn vastgepind. Het lijkt erg op de Geuzenveld-klachtensite. Trouw gebruikt RSS-feeds van landelijke en regionale dagbladen; je kunt dus doorklikken naar de oorsprong van het bericht. Later moet het ook mogelijk worden om zelf nieuwsberichten aan te bieden. Stichting Geluidshinder heeft haar netwerk van geluidspanelen op het net gezet en laat precies zien hoeveel lawaai de vliegtuigen boven Noord-Holland maken. Op geluidsnet.nl is het vliegverkeer live te volgen, met de geluidsmetingen. Vanuit die site kun je weer doorklikken naar Google Earth. Er wordt dan een laag over Noord-Holland gelegd. Eerst ziet het er wat vreemd uit, maar na wat inzoomen zie je opeens dat de meetgegevens vertaald worden in zuilen (en wordt nog mooier als je er wat schuin tegenaan kijkt). Ook de vliegcorridors zijn dan fraai te zien. Het is wel nodig om de laatste versie van Google Earth te downloaden om hiervan te kunnen genieten. http://earth.google.com/download-earth.html http://mor.amsterdam.asp4all,nl/MORGeuzenveld.aspx http://trouw.nuin.nl/ http://www.geluidsnet.nl/
m u g g e p r i e g e l
Carnaval
17, 18, 19 en 20 februari is het carnaval en dan mag je je verkleden, jippie! Want verkleden is leuk, vooral als je zelf wat bedenkt en niet je moeder of vader. Dit jaar ga je je eigen verkleedkleren uitzoeken en ga je zoals je wilt. Je hebt nodig: (Oude) kleding van vader, moeder of tweedehandsmarkt Lappen Schaar Naald en draad Naaimachine en een handige ouder Lintjes Wie of wat wil je zijn of wat is het thema op school en wat heb je daarvoor nodig? Wil je Zorro zijn? Kijk dan wat hij aan heeft en wat je daar zelf voor nodig hebt. Een zwart masker voor je ogen, een Z op een t-shirt, een zwarte lap om je schouders en daar staat Zorro. Wil je een filmster zijn? Kijk dan hoe filmsterren er uitzien en ga snuffelen in de klerenkast van je oudere zus of moeder, daar zit vast wel iets bij wat je mag gebruiken. Wel eerst vragen! Harry Potter draagt een gewaad wat je zelf gemakkelijk kunt maken. Je hebt een stuk stof (oud fluwelen gordijn is mooi) nodig van 150 cm breed en 2 keer zo lang als je zelf bent. Dat vouw je een keer dubbel in de lengte(A) en dan weer dubbel in de breedte(B). Daar knip je een vorm uit (C) en laat een ouder het in elkaar naaien, de armen en de zijkant. Een puntmuts kun je van een puntfeesthoedje maken, plak er gele sterren op en een maan, Alaaf, Jelske
FOTO’S MIRANDA BIRNEY
M U L T I M E DI A
m u g g e p r i e g e l
FEBRUARI 2007 MUG
ADVERTENTIE S
20
Regeling chronisch zieken en gehandicapten Amsterdam helpt mensen in de stad die het minder hebben. De gemeente richt zich vooral op jongeren, ouderen en chronisch zieken en gehandicapten met extra kosten. Heeft u extra kosten? Via de Regeling chronisch zieken en gehandicapten kunt u een deel van de kosten terug krijgen. De Regeling voor chronisch zieken en gehandicapten is er voor Amsterdammers met extra kosten vanwege: ■ ■ ■ ■
een chronische ziekte een lichamelijke beperking een verstandelijke beperking psychische problemen
Diverse kosten die u heeft door uw ziekte of handicap worden vergoed. Met deze regeling kunt u voor een langere tijd bijzondere bijstand ontvangen zonder dat u dit elk jaar opnieuw hoeft aan te vragen. Een aantal voorbeelden van kosten die worden vergoed: ■ dieetkosten ■ extra bewassingskosten ■ kledingslijtage door rolstoelgebruik ■ extra hoge energierekening Wanneer heeft u recht op deze vergoeding? Of u recht heeft op de vergoeding hangt af van uw inkomen en uw spaargeld. U mag per maand niet meer ontvangen dan de voor u geldende bijstandsnorm plus 100 euro. Als u meer inkomen heeft dan dat bedrag, dan moet u daarvan 25% aan uw extra kosten uitgeven.
Vanaf nu vindt u elke maand in MUG een hele pagina informatie van DWI.
Hoeveel vergoeding kunt u krijgen? Als DWI alle gegevens bij elkaar heeft, wordt berekend wat u zelf kunt betalen. Dat heet een draagkrachtberekening. Het bedrag dat u krijgt, hangt af van deze berekening en van het advies van de GGD. Extra vergoeding Soms zijn er kosten die u maakt die moeilijk aan te tonen zijn. Dit zijn bijvoorbeeld: ■ benzinekosten voor een autoritje door bijvoorbeeld uw buren ■ een bloemetje dat u wilt kopen voor een vrijwilliger die u helpt ■ de uitgaven die u doet voor levensmiddelen bij speciale winkels Voor deze kosten heeft u recht op maximaal 56 euro extra per jaar boven op het bedrag dat de GGD heeft vastgesteld. Nierpatiënten Bent u nierpatiënt? Dan heeft u recht op 126 euro per maand. In dit bedrag is ook de 56 euro extra vergoeding opgenomen. Hoe kunt u de vergoeding aanvragen? DWI voert de regeling uit. Als u denkt dat u in aanmerking komt voor een vergoeding, vult u dan een aanvraagformulier bijzondere bijstand in. Dat kunt u opvragen bij één van de Marktpleinen van DWI. Nadat u dit formulier heeft ingevuld,
stuurt DWI dit naar de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD). U moet dan voor een éénmalige medische keuring naar de GGD. Als u dit niet kunt, dan komen medewerkers van de GGD bij u langs. De GGD geeft advies aan DWI over het bedrag dat zij denken dat u nodig heeft. Belasting U komt alleen voor deze vergoeding in aanmerking als u niet ook nog via de Belastingdienst geld terugkrijgt. De Formulierenbrigade Als u niet zeker weet of u deze vergoeding aan kunt vragen, of als u het moei-
lijk vindt om de formulieren in te vullen, neem dan contact op met de medewerkers van de Formulierenbrigade (020) 346 3636. U kunt een afspraak maken bij u in de buurt. Meer weten? In januari 2007 verscheen de brochure Regeling voor chronisch zieken en gehandicapten. Hierin leest u meer informatie over de bedragen en de berekeningen. U vindt deze brochure op de Marktpleinen van DWI, op stadsdeelkantoren en bij dialysecentra in Amsterdam. U kunt deze brochure ook telefonisch aanvragen via (020) 346 3636 of kijk op www.dwi.amsterdam.nl
Vacature lid Cliëntenraad
De Cliëntenraad adviseert de directie van DWI en het college van Burgemeester en Wethouders. Dat doet zij gevraagd en ongevraagd over alle onderwerpen die met klanten van DWI te maken hebben. Hiermee kan de Cliëntenraad invloed uitoefenen op de kwaliteit van dienstverlening van DWI en op de uitvoering van de Wet werk en bijstand. De Cliëntenraad is nu op zoek naar een nieuw lid.
MUG FEBRUARI 2007
Wij vragen iemand die: ■ zich verbonden voelt met klanten van DWI ■ kan werken in teamverband ■ ongeveer acht uur per week wil investeren ■ scholing in verband met het lidmaatschap wil volgen ■ zich in een ander kan verplaatsen Wij bieden: ■ de mogelijkheid iets te doen voor klanten van DWI ■ de mogelijkheid werkervaring op te doen en cursussen te volgen ■ een onbelaste onkostenvergoeding van maximaal € 764,- per jaar Inhoud van de functie: ■ het voeren van een jaarlijks overleg met de wethouder Werk en Inkomen ■ het voeren van een tweemaandelijks overleg met de directie van DWI ■ het voeren van intern overleg
■
■
■
het geven van informatie aan belanghebbenden meewerken aan het uitbrengen van adviezen en het deelnemen aan werkgroepen en informatiebijeenkomsten
Bij de samenstelling van de Cliëntenraad streven we naar een ledenbestand dat een afspiegeling is van de doelgroep van DWI. Dit betekent dat we een inspirerende mengeling willen van oud, jong, vrouw, man, allochtoon en autochtoon, gehandicapt, op traject naar werk, bijstandsmoeder of welke andere status binnen de doelgroep van DWI dan ook. Wilt u reageren? Stuur dan uw gemotiveerde schriftelijke reactie met (kort) CV vóór 12 maart 2007 naar Cliëntenraad DWI, t.a.v. mevrouw A. Stomp, ambtelijk secretaris, Jan van Galenstraat 323, 1056 CH Amsterdam of mail naar:
[email protected]
WET & WIJZER
In Gang van Zaken worden problemen van individuele uitkeringsgerechtigden in een breder kader geplaatst. Rechten en plichten van cliënten van de sociale dienst worden gemeten aan de realiteit van alle dag.
Het Juridisch Loket: Wegwijzer in recht Ook in 2007 kunt u voor advies en informatie terecht bij het Juridisch Loket. Wij kunnen u helpen bij vragen op het gebied van arbeidsconflicten, familiekwesties, uitkeringen, huur- en woonrecht, vreemdelingenzaken en problemen met producten of diensten die u koopt. Ook voor andere kwesties zoals strafzaken, burenkwesties, huur- en zorgtoeslag en mediation kunt u bij ons terecht. Het Juridisch Loket probeert u zo goed mogelijk te helpen. Blijkt specifieke hulp nodig dan het Juridisch Loket of een andere instantie u kan bieden, dan is ook een verwijzing naar een advocaat mogelijk. Een groot aantal advocaten heeft zich aangemeld bij het Juridisch Loket en zich daarmee beschikbaar gesteld om verwijzingen van het Juridisch Loket te ontvangen. Zo bent u er van verzekerd dat u verwezen wordt naar een advocaat die deskundig is op het rechtsgebied dat u nodig heeft. Wordt u verwezen naar een advocaat, dan kunt u mogelijk ook in aanmerking komen voor gefinancierde rechtsbijstand. Dit betekent dat u uw advocaat een eigen bijdrage betaalt: die eigen bijdrage is afhankelijk van uw inkomen en wordt bepaald door de hoogte van uw belastbaar inkomen van twee jaar gelden. Is uw belastbaar inkomen over 2005 lager dan € 22.400,- alleenstaande) of € 31.700,- (als gehuwde, samenwonende of eenoudergezin), dan komt u in aanmerking voor gefinancierde rechtsbijstand. De eigen bijdrage varieert van € 92,- bij een minimum inkomen tot € 690,- bij een inkomen in de hoogste categorie. Daarnaast mag u over 2005 niet méér vermogen hebben dan 19.522,- euro (alleenstaande en eenoudergezin) of 39.044,- euro (gehuwd en samenwonend). Is uw inkomen na 2005 erg gedaald, dan kunt u een verzoek doen om niet naar het belastbaar inkomen van 2005 te kijken, maar het peiljaar te verleggen naar 2007. Wanneer dat aan de orde is, dan zal uw advocaat u daar meer over kunnen zeggen. In een aantal gevallen is het ook mogelijk dat u naar een advocaat wordt doorverwezen, waarbij in eerste instantie maximaal drie uur aan uw kwestie kan worden besteed, en waarbij u dan een eigen bijdrage betaalt van € 13,50. De subsidiegever verbindt hier wel voorwaarden aan: het moet zo zijn dat de bijstand van een advocaat wel noodzakelijk is en de zaak niet kan worden afgehandeld door het Juridisch Loket of andere instantie, en de inschatting moet uiteraard zijn dat de zaak binnen die drie uur kan worden opgelost. Bij deze zogenaamde lichte adviestoevoeging geldt dat uw netto maandinkomen niet hoger mag zijn dan € 558,- (alleenstaande) of € 2191,- (gehuwd, samenwonend en eenoudergezin) en dat u niet meer vermogen mag hebben dan € 20.014,(alleenstaande) of € 40.028,- (gehuwd, samenwonend en eenoudergezin). Wanneer u vragen heeft over het bovenstaande, of wanneer u een juridische vraag heeft, dan kunt u contact opnemen met het Juridisch Loket. Hieraan zijn geen kosten verbonden. U kunt ons op werkdagen telefonisch bereiken van 9.00 tot 20.00 uur op telefoonnummer 0900-8020 (10ct per minuut). Het Juridisch Loket Amsterdam is gevestigd aan de Vijzelgracht 21-25. De balie is geopend van 9.00 tot 17.00 uur en op woensdagavond tot 20.00 uur. Voor informatie kunt u ook terecht op onze website: www.hetjl.nl. Anneke van Kesteren
21
Kleren maken de man en de vrouw Laat ik nou gedacht hebben dat we met de introductie van de voedselbanken het ergste in de afbraak van de sociale zekerheid in Nederland achter de rug hadden. Maar nee, men hakt er verder vrolijk op los. Op dinsdag 6 februari 2007 wordt de volgende fase ingezet in de totale “ontmanteling”van de sociale zekerheid. Op die dag wordt met toeters en bellen de eerste kledingbank in Amsterdam geopend. Ja, beste lezers en lezeressen, u leest het goed. Naast de voedselGANG VAN ZAKEN bank is er dus nu de eerste kledingbank. Met dat verschil dat de kledingbank Dress for Success heet. Maar hoe je het ook noemt, het is van hetzelfde laken een pak. Net als bij de voedselbank zijn er strenge voorwaarden om er gebruik van mogen te maken. Zo is de kledingbank bedoeld voor mannen en vrouwen met een minimuminkomen die uitgenodigd zijn voor een sollicitatiegesprek. En dat kan wel eens heel vervelend zijn! Want als je van weinig geld moet rondkomen is het bijna ondoenlijk om kleding te kopen. Laat staan dat je representatieve kleding voor een sollicitatiegesprek kan kopen. Onder overlegging van je sollicitatiebrief kun je gratis een set mooie kleren krijgen bij de kledingbank. Sommigen onder u hoor ik nu al hardop denken. “Dat is toch fantastisch. Wat zit die belangenbehartiger nou weer te kankeren. Het is ook nooit goed bij die gast! Het klopt toch dat je van een uitkering niet meer in staat bent om fatsoenlijke kleding te kopen. En dan is het toch fijn dat anderen je belangeloos aan kleding helpen.” Ja beste lezer en lezeres, dat bedoel ik nou. Het is van den zotte dat je van je uitkering geen fatsoenlijke kleding meer kan kopen. Een uitkering is bedoeld om in de noodzakelijke kosten van het bestaan te voorzien. Blijkbaar valt daar kleding dus niet meer onder. Het is van den gekke dat je voor je kleding afhankelijk bent van de goedertierenheid van anderen, ook wel charitas genoemd. Het is potjandorie en van de pot gerukt dat we nu ook al een kle-
dingbank krijgen. Nota bene in Amsterdam waar socialisten de meerderheid hebben in het gemeentebestuur. En wat doet de verantwoordelijke wethouder Werk en Inkomen van lees en huiver PvdA-huize? Hij verricht de officiële opening van de kledingbank. Die man schijnt zich ook nergens meer voor te schamen! Een tweedehands winkel openen waar mensen met een uitkering kledingafdankers kunnen afhalen, zodat ze nog enigszins netjes gekleed door het leven gaan. De jaren dertig van de vorige eeuw in optima forma. Laten we ook eens kijken wie er achter Dress for Success schuilgaat. Dat blijkt de Protestantse Diaconie Amsterdam te zijn. Met deze actie proberen zij een discussie aan te zwengelen over reïntegratie, werk en armoede. En dan vooral wat er allemaal mis is met die re-integratie. Maar waarom is de website van Dress for Success gelinkt met alleen maar re-integratiebedrijven. En is er geen enkele link met de site van de Bijstandsbond bijvoorbeeld en andere organisaties die zeer kritisch staan ten opzichte van re-integratie. Die discussie zullen we dan maar met een korreltje zout nemen. Maar het ergste is nog wel de suggestie die gewekt wordt. Werklozen lopen er verfomfaaid bij en zijn daardoor werkloos. De schuld van de werkloosheid wordt niet meer gezocht in de wijze waarop wij produceren. Nee, de schuld van de werkloosheid wordt bij het individu gelegd. De wijze waarop je je kleedt en je uiterlijk verzorgt is de oorzaak van je eigen werkloosheid. Beste lezers, het zal jullie dus niet verbazen dat de Werklozen Belangen Vereniging Amsterdam overweegt de abonnementen op allerlei vakliteratuur op te zeggen. Mensen die ons willen helpen met de aanschaf van life-style bladen zijn van harte welkom. Maatschappij-kritische boeken van sociaal-democratische schrijvers zijn reeds op ons kantoor af te halen. Wij hopen hiermee een versnelde discussie op gang te brengen over de opheffing van de PvdA. Jacques Peeters Werklozen Belangen Vereniging Amsterdam (WBVA) P.S. Misschien zou het DWI-blad “Werkwoord” een pagina kunnen reserveren met de laatste mode en de bijbehorende knippatronen.
Bijzondere Bijstand: echt bijzonder Sociaal Raadslieden Amsterdam
Omdat haar gehoor achteruit ging, was mevrouw De Groot door de huisarts naar de KNO-arts doorverwezen. Ze hoorde zo slecht dat ze een indicatie kreeg voor een hoortoestel aan beide oren. Mevrouw De Groot ontvangt een bijstandsuitkering. Ze maakt gebruik van de collectieve ziektekostenverzekering die DWI heeft afgesloten met Agis (AV-Plus). Agis - en ook andere ziektekostenverzekeraars - vergoeden via de basis- en de aanvullende verzekering de kosten van hoortoestellen tot een maximumbedrag. De resterende kosten moeten verzekerden zelf betalen. De hoortoestellen van mevrouw De Groot kostten € 1750. Het ging om standaardmodellen, dus geen luxe toestellen. Agis vergoedde €1400. Mevrouw De Groot vroeg bijzondere bijstand aan voor het overgebleven bedrag van € 350. DWI wees de aanvraag af met als reden dat er een ‘voorliggende voorziening’ was. Wat wordt hiermee bedoeld? De bijstandswet (WWB) voorziet in het vergoeden van bijzondere noodzakelijke kosten, mits geen beroep kan worden gedaan op een andere regeling, een zogenoemde vóór-liggende ‘voorziening’. De zorgverzekeringswet, oftewel de ziektekostenverzekering, is hier de voorliggende voorziening. De voorliggende voorziening - Agis in dit geval - was niet voldoende om de hele rekening te betalen en mevrouw De Groot niet rijk genoeg om het restant van € 350 zelf te voldoen. Dus diende ik voor mevrouw De Groot een bezwaarschrift in tegen de afwijzende beslissing van DWI. Ik stelde dat in de wet staat dat de voorliggende voorziening ‘passend en toereikend’ moet zijn. De zorgverzekering is wel passend maar niet toereikend, omdat niet het volledige bedrag wordt vergoed. DWI stelde in de afwijzing ook dat bijzondere bijstand alleen
wordt verstrekt in acute noodsituaties of levensbedreigende situaties. Dit is alleen zo als de aanvrager door gebrek aan verantwoordelijkheidsbesef geen beroep kan doen op een voorliggende voorziening. Bijvoorbeeld als iemand een hartaanval krijgt en dringend medische hulp nodig heeft, maar niet is verzekerd. De slechthorendheid van mevrouw De Groot is uiteraard niet levensbedreigend. Maar de aanvraag kan niet worden afgewezen op grond van dit feit. Deze afwijzingsgrond speelt alleen als zij niet verzekerd of niet aanvullend verzekerd zou zijn geweest. Tijdens de mondelinge behandeling van het bezwaar heeft de voorzitter van de bezwaarcommissie gesuggereerd dat de rol van de bijzondere bijstand steeds geringer wordt door de invoering van de regeling van de langdurigheidstoeslag en de knipkaart. Het is zeer de vraag of deze regelingen bedoeld zijn voor de financiering van extra kosten vanwege ziekte en handicap. Het bezwaar werd om procedurele redenen afgewezen. Toch is duidelijk geworden, tijdens de mondelinge behandeling van het bezwaar, dat DWI buiten levensbedreigende situaties geen bijzondere bijstand toekent voor extra kosten van sommige medische hulpmiddelen. De zorgverzekering is passend en toereikend, stelt DWI. De vraag hoe het dan zit met de kosten die niet vergoed worden, is onbeantwoord gebleven. Bijzondere bijstand is dus intussen echt heel bijzonder. Ik heb mevrouw De Groot aangeraden de aanvraag opnieuw in te dienen en zodoende aan te sturen op een nieuwe afwijzing. We kunnen dan weer in bezwaar gaan. Procedurele zaken zullen ons niet nogmaals afhouden van een inhoudelijke beslissing. Zonodig stelt mevrouw De Groot vervolgens beroep in bij de Rechtbank. Ik houd u op de hoogte. Maria de Graauw sociaal raadsvrouw
FEBRUARI 2007 MUG
ADVERTENTIES
22
Pantar Amsterdam Kringloopbedrijf Kom gezellig bij ons langs M Overzichtelijke afdelingen met kleding, meubels, huisraad, curiosa, boeken en platen, fietsen, enzovoorts M Bruikbare spullen halen we gratis op, kunt u inleveren in onze winkels of meegeven aan onze bezorgdienst. M De opbrengsten van de kringloopwinkel komen geheel ten goede aan onze re-integratietrajecten voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
10%
korting
sdehand le twee e h s n n o op o p verto ment o assorti s dspa . van Sta
www.pantaramsterdam.nl Vestigingen: Osdorp: Jan Rebelstraat 24 Westerpark: Van Slingelandtstraat 39 Slotervaart/Overtoomseveld: Marius Bauerstraat 34-36 Diemen: Weesperstraat 118 Algemeen telefoonnummer : 020 – 684 42 77 (voor ophalen en bezorgen)
Op zoek naar werk? Neem samen met Mind at Work de regie in handen! Mind at Work kan u helpen bij uw zoektocht naar werk. Samen met u vragen wij een Individuele Reïntegratie Overeenkomst (IRO) aan bij het UWV. Mind at Work heeft jarenlange ervaring met het begeleiden van mensen naar werk. Wij staan voor een persoonlijke en resultaatgerichte aanpak met oog voor uw unieke kenmerken en uw bijzondere situatie. Een individueel traject bij u in de buurt met als doel een passende baan! Graag informeren wij u in een vrijblijvend gesprek wat Mind at Work voor u kan betekenen. Voor het regelen van dit gesprek in uw regio kunt u contact opnemen met ons hoofdkantoor:
Mind at Work Louis Armstrongweg 26b 1311 RK Almere telefoon: 036-5469570 email:
[email protected]
BADT
(Belangenbehartiging Amsterdamse Dak- en Thuislozen) zoekt
VRIJWILLIGERS BADT laat de stem van Amsterdamse dak- en thuislozen horen waar dat nodig is. Regelmatig komen dak- en thuislozen bij elkaar om actuele zaken te bespreken. Knelpunten worden aangekaart bij de betrokken instellingen.
Het op één na grootste postbedrijf van Nederland.
Vrijwilligers onderhouden contacten, regelen de bijeenkomsten en de administratie. Wij zoeken: - een creatieve regelaar die meedenkt en –praat over op te zetten projecten - een Pietje Precies die het aanbod van voorzieningen en activiteiten actualiseert - een boekhouder voor de (kleine) financiële administratie. (Een creatief Pietje Precies is ook welkom!)
4BOEE[PFLU
1PTUCF[PSHFST
Het is gewenst dat de vrijwilliger een computer en een internetaansluiting heeft. Geïnteresseerd in boeiend vrijwilligerswerk? Neem dan contact op met BADT. Postbus 15113, 1001 MC Amsterdam 06-10195597 -
[email protected] – www.badt.nl
JO"NTUFSEBNFO PNHFWJOH %FUFCF[PSHFOQPTU XPSEUUIVJTBGHFMFWFSE
Bij problemen
Gratis
8JMKFHFBESFTTFFSEESVLXFSL CF[PSHFOJOKFFJHFOCVVSU
rechtshulp voor minima Willering Advocaten, Singel 190 hs, 1016 AA Amsterdam Telefoon: 020 – 627 37 95 www.willering-advocaten.nl
Wij zoeken enthousiaste betrokken maatjes voor mensen met psychische problemen
Bel ons: Stichting Amsterdamse Vriendendiensten 020 6839260 of kijk op www.vriendendiensten.nl
MUG FEBRUARI 2007
&FOHPFEFCBMBOTUVTTFO WSJKFUJKEFOWFSEJFOTUFO
Sociale Dienst, WW, WAO, IBG, SVB, AOW
#FOKFPQEJOTEBHFOWSJKEBH FFOQBBSVVSCFTDIJLCBBS
/FFNEBODPOUBDUPQNFU 4BOEEWJB
HSBUJT
PGLJKLPQXXXTBOEEOM
*EFBBMWPPSTUVEFOUFO IVJTWSPVXFO TFOJPSFOFOHFQFOTJPOFFSEFO
SERVICE
23
Adressen Ombudswerk voor vrouwen tel. 675 80 91
Amsterdams Centrum Buitenlanders Westermarkt 6,
Praatlijn voor ouderen tel. 627 33 85
tel. 627 94 60 Amsterdams Steunpunt Wonen Nieuwezijdsvoorburgwal 32,
Rechtswinkel Amsterdam Dusartstraat 50/52, tel. 673 13 11 Rechtswinkel Bijlmermeer Kempering 100b, Postbus 16464,
tel. 523 01 30 ANBO voor 50-plussers(ouderenbond) Plantage Middenlaan
tel 525 33 17 Rechtswinkel Migranten Wilhelminastraat 78, tel. 675 05 51
14, tel. 624 40 67 Belasting- en Wetwinkel Oudemanhuispoort 2-3, tel. 624 70 03
SOS Telefonische Hulpdienst tel 675 75 75
Dienst Gemeentebelasting Bijlmerplein 395, tel. 652 45 24
Steunpunt werk en inkomen Schipbeekstraat 13, tel. 672 20 05
Bijstandsbond Da Costakade 162, tel. 689 88 06
Stichting Gehandicapten Overleg Amsterdam (SGOA) Planta-
Cliëntenraad DWI Vlaardingenlaan 15, tel. 428 85 86/623 83 22
ge Middenlaan 14-1, tel. 577 79 55 Stichting Serviceplatform Amsterdam, Egeldonk 40,
www.clientenraad-amsterdam.nl
tel. 690 79 58
Formulierenbrigade Algemeen telefoonnummer: 561 10 76
Vereniging Basisinkomen Igor Strawinskisingel 50,
Gemeentelijke Kredietbank Amsterdam tel. 5230591
3069 MA Rotterdam
Gemeentelijke Ombudsman Singel 250, tel. 625 99 99 Huurcommissie A’dam De Ruyterkade 7, tel. 0800-4887243
Vrijwilligerscentrale Hartenstraat 16, tel. 530 12 20, www.vwca.nl
Juridisch Loket Vijzelgracht 21-25, tel. 0900 8020
Vrijwilligerscentrale regio Nieuw West Jan Tooropstraat 6a, tel. 408 10 40
Kinderrechtswinkel Staalstr. 19, tel. 626 00 67 Klachten & Adviesburo politieoptreden Van Ostadestr. 49 D,
Vrouwen en de Bijstand Da Costakade 162, tel. 624 66 66 Werklozen Belangenvereniging Da Costakade 162,
tel. 676 30 79 Stichting Meldpunt discriminatie Amsterdam Vijzelstraat 77/I,
tel. 618 18 15 Wooninformatiecentrum Zuiderkerkhof 72, telefoon 680 68 06,
tel. 638 55 51
www.wonen.amsterdam.nl
Voedselbanken Amsterdam Baarsjes
Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op donderdag tussen
Om voedselhulp aan te vragen, kunt u bellen met 06-499 05 591
19.00-21.00 uur in gebouw Leger des Heils, Derde Oosterparkstraat 271
IEDERE DAG NIEUWS OP MUGWEB.NL
Voedselpakketten kunnen elke donderdag tussen 18:30 uur en 19:30 uur worden opgehaald op de Admiraal de Ruyterweg 148,
Westerpark
gebouw Westerwijk
Om voedselhulp aan te vragen, bel 020-680 27 10, dit kan op werkdagen van 09.00 - 17.00 uur.
Diemen
Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op donderdag tussen 13.00
Om voedselhulp aan te vragen, bel 06-309 55 360.
- 15.00 uur in Gebouw Hebron, Polanenstraat 197/213
Voedselpakketten kunnen worden opgehaald elke vrijdag van 15.00 uur Zeeburg
tot 16.00 uur op de Verrijn Stuartweg 3.
Om voedselhulp aan te vragen, bel 06-140 35 114, dit kan elke dag tusAmsterdam Noord
sen 09.00 en 12.00 uur.
Om voedselhulp aan te vragen, bel 020-636 25 39, dit kan elke dag tus-
Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op vrijdag tussen 14.00 uur
sen 9.30 en 16.00 uur.
en 15.30 uur in Wijkgebouw Elthetokerk, Javastraat 118a.
Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op Akkerwindeweg 2 (hoek Zuid Oost (Bijlmer)
Kamperfoelieweg), telefoon 020 - 636 70 10
Aanmelden voedselpakketten woensdagavond tussen 18.00 en 20.00 Oost / Watergraafsmeer
uur bij Voedselbank Amsterdam Zuidoost (via st. Netwerk) Kempering 66,
Om voedselhulp aan te vragen bel 06-140 35 114, dit kan elke dag
Amsterdam Zuidoost.
tussen 09.00 en 12.00 uur.
Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op donderdag van 11.00 tot 16.00 uur in De Klieverink 69
Bent u boos of blij? Deel uw gedachten met de lezers van MUG.
INGEZONDEN
Stuur uw brief naar
[email protected] of naar MUG, antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam. Vermeld als onderwerp ‘ingezonden’. De redactie behoudt zich het recht voor uw brief in te korten. Anonieme inzendingen worden niet geplaatst.
Betalingsachterstand Mijne dames en heren, Het volgende leg ik u voor en wel wat betreft de manier waarop bedrijven, verenigingen en instanties omgaan als er een betalingsachterstand ontstaat. Wat ik tot nu toe heb meegemaakt zijn dreigbrieven, betalen of incassobureaus en deurwaarders die voor de deur staan. De enigen die dat tot nu toe nog nooit hebben gedaan zijn de glazenwasser en de fietsenstallingbaas: ‘betaal maar als je geld hebt, komt wel, maakt niet uit’. Dit zijn nog normale mensen. Zelf heb ik wat betalen betreft te maken gehad met Greenchoiche en Woningbouwvereniging Eigen Haard. Het lijkt mij de hoogste tijd om aan deze problematiek in pers en media aandacht te schenken. Met fatsoenlijke groeten teken ik,
In de rubriek ‘Op rantsoen’ houdt een bekende Nederlander een dagboekje bij. Over hoe het is om één week te leven van het huishoudbudget van iemand met een bijstandsuitkering.
Door Willem Paquay, raadslid voor de SP in Amsterdam
Mijn relaas beslaat de periode van zaterdag 20 januari tot en met vrijdag 26 januari. Zaterdag is de dag dat wij in principe voor de hele week boodschappen doen. Gemiddeld wordt aan eten en drinken € 200,- per week voor twee volwassenen en twee kinderen uitgegeven. Dat betekent dat ik al € 50,- kwijt ben. Tijdens het boodschappen doen koop ik een lekkerbek om opkomende honger de baas te blijven, kosten € 3,50. Op zondag doe ik geen extra uitgaven. Mijn jongste zoon hoeft niet te basketballen, dat spaart zeker twee espressootjes uit. Maandag is een werkdag. Dat betekent dat ik voor de lunch € 3,75 uitgeef voor een broodje, een kopje soep en een sapje. Werken bete-
M. Hofman
De Uitvreter
Een week leven van 60 euro kent ook reizen. Ik word niet opgehaald door een auto met chauffeur. Dus dat moet ik zelf
regelen. Daarvoor gebruik ik de auto. Kosten: ongeveer € 55,- per week. Op dinsdag blijf ik maar thuis. Ik heb geen afspraken buiten de deur, en stukken lezen, telefoneren en vergaderingen voorbereiden kan ik ook thuis doen. Het voordeel van thuisblijven is dat ik niks kan uitgeven. Tegen etenstijd beginnen mijn kinderen te zeuren over Italiaans. Ik laat me overhalen en wordt voor pizza’s, shoarma en salades voor vier personen € 30,- lichter gemaakt. Omgerekend geef ik € 7,50 voor mezelf uit. Op woensdag heb ik raad. Als je als raadslid wil roken, en dat wil ik, moet je buiten gaan staan. Om de tijd buiten zo kort mogelijk te laten zijn - het is koud buiten - koop ik een
pakje filtersigaretten. Dat gaat sneller dan een sjekkie draaien.Kosten: € 4,25. De lunch heeft me opnieuw € 3,75 gekost. De donderdag en vrijdag weet ik zonder extra onkosten af te sluiten. Wat is de stand? Ondanks een relatief rustige week heb ik toch meer dan tweemaal zoveel uitgegeven. Het is maar goed dat ik het niet hoef te doen van een bijstandsuitkering. Dan zou de voedselbank mijn voorland zijn. Het bewijs is opnieuw geleverd: iedere politicus en/of ambtenaar die beweert dat een bijstandsuitkering voldoende is en zelfs de mogelijkheid geeft te sparen, moet direct veroordeeld worden tot een jaar lang leven van uitsluitend een bijstandsuitkering.
FEBRUARI 2007 MUG
AGENDA
24
POLITIEK Tentoonstelling over de invloed van het werk van Van Gogh op de Duitse en Oostenrijkse expressionisten. Meer dan 100 topstukken van o.a. Kirchner, Kadinsky, Klee, Klimt en Kokoschaka zijn tijdens deze bijzondere expositie te zien. Deze Stadspasactie is alleen geldig op vrijdag 9 en 16 februari van 18.00 – 22.00 uur. Van Gogh Museum, Paulus Potterstraat, 7. Telefoon: 570 52 00. Info: www.vangoghmuseum.nl Toegang: € 5,- met Stadspas. Met de februaricheque gratis.
Telefoon: 788 21 88. Info:www.bimhuis.nl Toegang: € 14,-. Met de Stadspas € 12,-.
garde kunstenaar die 20 jaar geleden op 22 februari 1987 overleed. Filmhuis Cavia besteedt twee avonden met films aan deze unieke persoonlijkheid. Te zien zijn o.a ‘Superstar: The life and times of Andy Warhol’, van Chuck Workman; ‘Basquiat’ van Julian Schnabel; ‘Flesh for Frankenstein’ van Paul Morrisey op donderdag 22 februari. En op vrijdag 23 februari: ‘I shot Andy Warhol’ van Mary Harron; ‘Women in revolt’ van Paul Morrisey. Daarna is er vanaf 22.00 uur een warholesk feest met veel projecties en VJ’s Martijn von Dalen en Benjamin. Aanvang van de films: 19.00 uur. Filmhuis Cavia, Van Hallstraat 52-1. Telefoon: 681 14 19. Info: www.filmhuiscavia.nl Toegang: € 4,- per film.
WOENSDAG 14 FEBRUARI HACHELIJK BURGERSCHAP Discussie-avond. Een gesprek over de maatschappelijke participatie van psychiatrische patiënten met Toon van der Aa. Veel psychiatrische patiënten zijn marginale deelnemers aan de maatschappij. Zij leven vaak op een financieel maar ook op een cultureel en sociaal minimum. Is dat onvermijdelijk gezien hun handicaps of spelen stigma’s en vooroordelen een doorslaggevende rol? Aanvang: 20.00 uur. Muiderkerkgebouw, Linneausstraat 37. Info: 468 82 87. E-mail:
[email protected]. Toegang gratis.
ZATERDAG 24 FEBRUARI OPEN PODIUM IN DE OBA In de foyer van de bibliotheek Prinsengracht dragen schrijvers en dichters voor uit eigen werk. Zowel professionals, zondagsdichters, mensen die al jaren schrijven als mensen die voor het eerst iets op papier hebben gezet doen mee. Op het Open Podium is iedereen welkom. Presentatie: Jos van Hest. Opgeven voor deelname bij Riet Lamers:
[email protected] Aanvang: 15.00 uur. Centrale Bibliotheek, Prinsengracht 587. Telefoon: 0900 242 54 68. Toegang gratis.
HOMO IN DIENST VAN GOD De vrijheid van homoseksuelen om voor hun geaardheid uit te komen is binnen religieuze gemeenschappen nog altijd beperkt. Binnen kerk, moskee of synagoge komt men er liever niet mee naar buiten. Helpt moraliseren de homo-emancipatie binnen geloofsgemeenschappen vooruit? Socioloog en publicist Dick Pels houdt een inleiding en vervolgens is er een debat met ervaringsdeskundigen. Aanvang: 20.00 uur. De Rode Hoed, Keizersgracht 102. Telefoon: 638 56 06. Info: www.derodehoed.nl. Toegang gratis (wel graag reserveren).
MAANDAG 26 FEBRUARI RINOCEROS Hoogtepunt uit het absurdistische theater, geschreven door Eugène Ionesco in 1959 als waarschuwing tegen de opkomst van een totalitair regime. Nu, in 2007 roept dit komische stuk veel vergelijkingen op met de huidige samenleving, waarin de enorme kracht van de massamedia niet valt te onderschatten.. In dit stuk wordt een stad overspoeld met allesverslindende monsters. Zes kantoormensen bedwingen hun angst met geneuzel, maar de een na de ander verandert in ‘zo’n ding’. Hoofdrollen: Gustav Borremnas, Sabri Saad El Hamus, Dunya Khayame, Hossein Mardani, Carl Ridders en Sanne Vogel. Regie: Aram Adriaanse. Aanvang: 20.30 uur. Nog te zien t/m woensdag 28 februari. Theater Bellevue, Leidsekade 90. Telefoon: 530 53 01. Info: www.theaterbellevue.nl Toegang: € 15,-. Met de Stadspas € 12,50.
WOENSDAG 21 FEBRUARI VROUWELIJK LEIDERSCHAP: DE HOOFDZONDE EN DE DEUGD Eerste van een serie van vier bijeenkomsten over vrouwelijk leiderschap met als thema een van de hoofdzonden (en deugden) van Dante. Hoofdgast: Agnes Jongerius, voorzitter FNV. Hoe bewust of onbewust is zij zich van het proces waarin irrationele of minstens emotionele factoren vaak een beslissende rol spelen? Interview: Fred Bakker. Gespreksleiding met de zaal: Harry Starren. Aanvang: 20.15 uur. De Rode Hoed, Keizersgracht 102. Telefoon: 638 56 06. Info: www.derodehoed.nl. Toegang: € 10,-
AGENDA
STADSPASAANBIEDING
GRATIS NAAR DE BIBLIOTHEEK Iedereen kan met de Stadspas gratis lid worden van de Openbare Bibliotheek Amsterdam! Niet alleen gratis boeken lenen, maar ook cd’s, dvd’s, bladmuziek, gratis internetten bij alle 28 vestigen en gratis downloaden (digileen) van meer dan 3 miljoen muziektracks op www.oba.nl. Daarop is ook een volledig overzicht te vinden van alle mogelijkheden die het lidmaatschap van de Openbare Bibliotheek biedt. Mocht u al in december 2006 het lidmaatschap voor 2007 betaald hebben, dan krijgt u op vertoon van uw Stadspas 2007 en een geldige legitimatie uw geld terug.
STADSPASAANBIEDING GRATIS NAAR DE BIOSCOOP In de volgende theaters kan de hele maand gratis een film worden bezocht met de februaricheque: Cinecentrum, Lijnbaansgracht 235; Filmmuseum, Vondelpark 3; Het Ketelhuis, Westergasfabriekterrein, Pazzanistraat 25; Kriterion, Roeterstraat 170; Melkweg Cinema, Lijnbaansgracht 234 a; The Movies, Haarlemmerdijk 161; Rialto, Ceintuurbaan 338; De Uitkijk, Prinsengracht 452. Zie voor aanvangstijden en het wekelijks programma de bioscoopladder of kijk op de website van de verschillende theaters.
STADSPASAANBIEDING
▲
ISTANBUL Gratis de hele maand februari naar De Nieuwe Kerk op de Dam waar een grote tentoonstelling is te zien over het rijke leven van sultans tijdens de dynastie van de Ottomanen. Hoogtepunten van de Ottomaanse kunst, portretten en kaftans van de sultan, miniaturen en schilderingen van belangrijke momenten uit de geschiedenis, tapijten, geschenken aan de sultan, sieraden, religieuze objecten, hoogtepunten uit de literatuur en wetenschap, keramiek, muziekinstrumenten en talloze schatten uit het Topkapi paleis zijn er te bewonderen. Elke maandag is er een gratis lezing om 10.15 uur. Openingstijden: dagelijks van 10.00 – 18.00 uur; donderdag tot 22.00 uur. De Nieuwe Kerk, Dam. Telefoon: 638 69 09. Info: www.nieuwekerk.nl Toegang: € 8,- met de Stadspas. Met februaricheque gratis.
STADSPASAANBIEDING VRIJDAG 9 FEBRUARI VINCENT VAN GOGH EN HET EXPRESSIONISME
ZATERDAG 10 FEBRUARI MUZIEK AAN HET HOF VAN KROMÊRIZ Uitvoering door het Ensemble van het Conservatorium van Amsterdam onder leiding van Friedemann Immer. Er wordt muziek gespeeld voor diverse combinaties van baroktrompetten en strijkers, zoals in de 17e eeuw ten gehore gebracht door de hofkapel van Kromêriz in Moravië. Sonates van Biber, Rittler en Vejvanovsky staan op het programma. Aanvang: 14.00 uur. Noorderkerk, Noordermarkt. Telefoon: 620 31 19. Info: www.noorderkerconcerten.nl Toegang: € 10,-. Met de Stadspas: € 9,ZATERDAG 10 EN ZONDAG 11 FEBRUARI 2 TURVEN HOOG Kindertheaterfestival in de schouwburg van Almere. Zie voor uitgebreide info: www.2turvenhoog.nl
▲ ZONDAG 11 FEBRUARI IK WIL EEN JURK Kindervoorstelling waarin Evert een jurk wil om rondjes in te draaien en dansjes te maken. Iedereen raadt het hem af, want jongens dragen een jurk, ook al weet niemand precies waarom niet. Oma vervult ten slotte zijn wens, want als oma een broek mag, dan mag Evert toch een jurk? Spel: Frank Wijdenbosch. Regie: Gerard Pillen. Aanvang: 10.00 uur. Schouwburg Almere, Weerwater. Telefoon: 036 845 55 55. Info: www. schouwburgalmere.nl Toegang: € 8,-/ 6,DONDERDAG 15 FEBRUARI GIROTTO & BIONDINI Nieuwe bruggen slaan tussen jazz en tango, dat is het doel van de Argentijnse saxofonist Javier Girotto. Dat doet hij al jaren met zijn kwartet Aires Tango en in dit duo met de Italiaanse accordionist Luciano Bondini. Samen combineren ze neoklassieke composities met een vrije, hedendaagse uitwerking, zonder daarbij de melancholie van de tango uit het oog te verliezen. Aanvang: 21.00 uur. Bimhuis, Piet Heinkade 3.
VRIJDAG 16 FEBRUARI BROKEBACK MOUNTAIN De Amerikaanse Oscarjury beloonde de film ‘Brookback Mountain’ in 2006 met drie onderscheidingen. Regisseur Jos van Kan bewerkte voor theatergroep de Wetten van Kepler het verhaal van de schrijfster Annie Prouix over deze onmogelijke homoseksuele liefde tussen twee cowboys voor het theater. De groep zoekt inspiratie in het vertellen van verhalen over de pijn van onthechting. Spel: Willem Schouten en Sieger Sloot. Aanvang 20.30 uur. Theater Frascati, Nes 63. Telefoon: 626 68 66. Info: www.frascati.nl. Toegang: € 10,50 met de Stadspas. MAANDAG 19 FEBRUARI THE AMAZING STROOPWAFELS Drie door de wol geverfde Rotterdamse zangers/muzikanten maakten na 18 albums, 14 singles en 5300 optredens op straat en in muziektenten vorig jaar voor het eerst een theatertournee. Het werd een groot succes. Daarom nu voor de tweede keer in het theater met het programma ‘Strooptocht’. De groep bestaat uit: Wim Kerkhof (zang, toetsen), Rien de Bruin (zang, accordeon) en Arie van der Graaf (gitaar), Koos Pakvis (bas) en Hans Greeve (drums). Aanvang: 20.15 uur. De Kleine Komedie, Amstel 56-58. Telefoon: 624 05 34. Info: www.dekleinekomedie.nl. Toegang: € 10,- met de Stadspas.
WOENSDAG 21 FEBRUARI ▲ LIEDJES & CO Kinderprogramma met Teatro Mungaga. Een magische reis langs gekke, soms treurige, maar altijd verrassende verhalen van vroeger. Samen met Speelman, het hondje Mop, Lijsje Lonken, Trijntje Rommelpot, de twee Hazen en Roza het Schipperskind komen oude Nederlandse kinderliedjes weer tot leven voor de kinderen van nu. Aanvang: 14.15 uur. OCII Kinderpret, Amstelveenseweg 134. Telefoon: 671 77 78. Info: www.occii.org Toegang: € 3,-. Met Stadspas € 2,50. DONDERDAG 22 FEBRUARI EN VRIJDAG 23 FEBRUARI ANDY WARHOL Memorial programma over Andy Warhol, de avant-
WOENSDAG 28 FEBRUARI DE STRIJD OM DE FEBRUARISTAKING Lezing door Annet Mooij over haar boek ‘De strijd om de februaristaking’. Zij belicht de politieke polarisatie, de ruzies en het moeizame proces van de eenwording dat na de oorlog ontstond. Nadat de politieke strijdbijl was begraven bleef de erfenis van de Februaristaking echter omstreden. Voor sommigen symboliseerde deze de oproep tot waakzaamheid tegen rassenwaan en vreemdelingenhaat, maar voor anderen viel nooit te verhullen hoe efficiënt Nederland was omgegaan met de deportatie van Joden. Aanvang: 14.00 uur. De Burcht, Henri Polaklaan 9. Telefoon: 624 11 66. Info: www.deburchtvakbondsmuseum.nl. Kosten: € 5,- (Reserveren gewenst).
DONDERDAG 22 FEBRUARI EUROPA IN DE NEDERLANDSE POLITIEK: EEN OORVERDOVENDE STILTE. Discussie over het gebrek aan politiek debat over onze toekomst binnen de Europese Unie, een struisvogelpolitiek die gevaarlijk kan zijn. Waarom volhardt de huidige generatie politici in haar stilzwijgen terwijl opening van zaken is geboden. Deelnemers aan het debat zijn o.a.: oud-premier Ruud Lubbers, oud-minister Laurens Jan Brinkhorst, oud-correspondent NRC Handelsblad in Brussel Ben van der Velden, Tweede Kamerlid Paul Kalma en Julian Hosman (Corus en VNO). Hun antwoorden zullen in boekvorm worden gebundeld. Aanvang: 20.00 uur. Felix Meritis, Keizersgracht 324. Telefoon: 626 23 21. Info: www.felixmeritis.nl. Toegang gratis.
AGENDAGEGEVENS VOOR HET MAARTNUMMER VÓÓR 27 FEBRUARI STUREN AAN: MUG, POSTBUS 6259, 1005 EG AMSTERDAM OF
[email protected]
CULTUUR
ILLUSTRATIE IVO THEUNISSEN
ACTUELE INFORMATIE OP WWW.MUGWEB.NL
MUG
FEBRUARI 2007