i
Woord vooraf Op basis van het aantal in omloop gebrachte varianten in fittersboekjes kan verondersteld worden, dat aan dergelijke boekjes een grote behoefte bestaat. Een aantal bij de VOMI, Branchevereniging van dienstverlenende ondernemers t.b.v. de procesindustrie, aangesloten bedrijven heeft daarom het initiatief genomen om de inhoud van bestaande fittersboekjes op aard en soort informatie te beoordelen. Een aantal deskundigen op dit vakgebied heeft voor dit doel een werkgroep gevormd, hetgeen er toe heeft geleid dat in maart 2000 de eerste druk van het VOMI Fitterszakboekje verscheen. Deze derde geheel herziene druk van het VOMI Fitterszakboekje is opnieuw het resultaat van samenwerking tussen de VOMI-lidbedrijven en Reed Business Information. In het bijzonder willen wij de heren Kranendonk en Piersma danken voor hun inbreng bij de totstandkoming van deze editie. Zoetermeer, augustus 2005
ii
VOMI Fitterszakboekje
Opmerkingen, commentaar en suggesties worden bijzonder op prijs gesteld zodat de inhoud van dit zakboekje zo goed mogelijk op de dagelijkse praktijk kan worden afgestemd. Uw reacties kunt u zenden aan: VOMI Postbus 190 2700 AD Zoetermeer telefoon: fax: email: website:
(079) 353 11 26 (079) 353 13 65
[email protected] www.vomi.nl
Eindredactie : ing. N. Witten Uitgever : mw. drs. P.J.M. Meijer-Sasse © 2005 Reed Business Information bv, Doetinchem Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voorzover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16 h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro). No part of this work may be reproduced in any form by print, photoprint, microfilm or any means without written permission from the publisher. Dit VOMI Fitterszakboekje is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. De uitgever stelt zich echter niet aansprakelijk voor de gevolgen van eventueel nog voorkomende onjuistheden in de inhoud van deze uitgave.
INHOUD
iii
Inhoud ASME 1 Pijpafmetingen volgens ASME B36.10, pag. 1 2 Lasbochten ASME B16.28 (90°en 180°), pag. 12 3 Lasbochten ASME B16.9 (45° en 90°), pag. 13 4 Lasbochten ASME B16.9 (180°), pag. 14 5 Las T-stukken ASME B16.9, pag. 15 6 Las-verloop T-stukken ASME B16.9, pag. 16 7 Concentrische las-verloopstukken ASME B16.9, pag. 20 8 Lasbodems ASME B16.9, pag. 23 9 Weldolets ASME/MSS SP, pag. 24 10 Threadolets ASME/MSS SP, pag. 25 11 Elbolets volgens ASME/MSS SP, pag. 26 12 Latrolets volgens ASME/MSS SP, pag. 27 13 Swage Nippels met draad en laskant, pag. 28 14 Codering van ASME-flenzen, pag. 30 15 Welding-Neck flenzen ASME B16.5, pag. 31 16 Long welding neck flenzen ASME B16.5, pag. 38 17 Lap-Joint flenzen ASME B16.5, pag. 45 18 Slip-on flenzen ASME B16.5, pag. 47 19 Socket Weld flenzen ASME B16.5, pag. 49 20 Draadflenzen ASME B16.5, pag. 51 21 Blindflenzen ASME B16.5, pag. 52 22 RTJ-flenzen volgens ASME B16.5, pag. 59 23 Studbolts ASME B16.5, pag. 64 24 Lengteberekening van studbolts, pag. 71 25 Vlakke pakkingen voor ASME-flenzen, pag. 72 26 Ring Joint afdichtingen, pag. 73 26.1 Profielvormen, pag. 74 27 Spiraalgewonden pakkingen, pag. 75 28 Standaard-profielvormen, pag. 76 29 Maatvoering bril- en steekflenzen, pag. 77
iv
DIN 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47
VOMI Fitterszakboekje
DIN-pijpafmetingen, pag. 82 Lasbochten DIN 2605 - 3S, pag. 86 T-stukken recht DIN 2615/1, pag. 90 T-stukken verloop DIN 2615/1, pag. 91 Concentrische lasverloopstukken DIN 2616/2, pag. 93 Excentrische lasverloopstukken DIN 2616/1, pag. 97 Klöpperbodems DIN 28011, pag. 98 Zadelstukken DIN 2618/WG561, pag. 99 Inlasbochten DIN 2619/WG551, pag. 100 Codering van DIN-flenzen, pag. 101 Voorlasflenzen DIN, pag. 102 Overschuifflenzen DIN, pag. 108 Vlakke lasflenzen DIN, pag. 112 Blindflenzen DIN, pag. 114 Lengteberekening van moerbouten, pag. 120 Metrische moerbouten, pag. 121 Vlakke pakkingen, pag. 122 Kamprofielpakkingen, pag. 123 47.1 Kamprofielvormen, pag. 124
ALGEMEEN 48 Pijpen, pag. 125 48.1 Enkele begrippen, pag. 125 48.2 Pijpmaterialen, pag. 126 48.3 Keurpijp, pag. 126 49 Buigen van pijpen, pag. 127 50 Het maken van stompen van 45°, pag. 129 51 Nippels, pag. 131 52 Afwerking flenspakkingvlakken, pag. 132 52.1 Standard finish, pag. 132 52.2 Smooth finish, pag. 132 53 Boordiameters voor schroefdraad, pag. 133 54 Pijpdraadverbindingen, pag. 134 55 Sleutelwijdte, pag. 135 56 Verklaringen van materiaalbeproevingen, pag. 136 57 Materialen vergelijk, pag. 137 58 De Isometric, pag. 139 59 Symbolen voor isometrische tekeningen, pag. 140 59.1 Leidingen en fittingen, pag. 140 59.2 Appendages, pag. 141 60 Tekentechnische symbolen, pag. 142
INHOUD
61 62
63 64 65 66 67
68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78
v
Lassen, pag. 148 Lassysmbolen, pag. 149 62.1 Hoeklas, pag. 149 62.2 Samenstelling en opbouw van de lasaanduiding, pag. 150 Afkortingen en benamingen van lasprocessen (EngelsNederlands), pag. 152 Lasposities, pag. 153 Pijpverbindingen, pag. 154 Algemene richtlijnen m.b.t. opslag en verwerking van RVS en Duplexmaterialen, pag. 156 Radiografieën van lassen, pag. 158 67.1 Fouttype codering, pag. 158 67.2 Meest gebruikte opnametechnieken voor radiografisch onderzoek, pag. 162 PABM bij het lassen, pag. 163 PABM bij aan lassen verwante processen, pag. 167 Vuistregels, pag. 171 Balkprofielen, pag. 175 Onderstoppingen, pag. 181 Hijswerk, pag. 183 Ladder als werkplek, pag. 189 Blusmiddelen, pag. 192 Gereedschapkist, pag. 194 Afkortingen, pag. 196 Woordenlijst, pag. 199
Trefwoordenregister, pag. 211 Over de VOMI, pag. 215
Alle in het boekje aangegeven maten zijn, tenzij anders aangegeven, in milimeters (mm).
