Woord vooraf In het begin van het zesde middelbaar kregen we meteen de opdracht om een eindwerk te maken over een Belgische onderneming naar keuze. Ik heb gekozen voor de onderneming Rombouts Koffie, deze onderneming staat niet beursgenoteerd. Doorheen het ganse jaar kregen we verschillende taken die we tegen bepaalde deadlines moesten afwerken. In het begin wist ik nog niet zoveel over deze onderneming, maar na verloop van tijd kreeg ik meer inzicht en dan was het makkelijker om de taken te maken. Ik dank mijn mentor mevrouw K. De Merlier en ook de heer M. Crauwels voor hun hulp en advies bij mijn eindwerk. Veel leesplezier!
Inhoudsopgave: Titelblad ........................................................................................................................................................ 1 Woord vooraf ............................................................................................................................................... 3 Inhoudsopgave ............................................................................................................................................. 4 Inleiding .................................................................................................................................................... 124 1
Identificatiefiche..................................................................................................................... 15
2
Geschiedenis........................................................................................................................... 16
3
Naamloze Vennootschap........................................................................................................ 19
3.1
Inleiding .................................................................................................................................. 19
3.2
Voordelen ............................................................................................................................... 19
3.3
Nadelen .................................................................................................................................. 19
3.4
Bijzonderheden ...................................................................................................................... 20
3.5
Kapitaal ................................................................................................................................... 20
3.6
Akte ........................................................................................................................................ 20
3.7
Bestuurders ............................................................................................................................ 20
3.8
Vennoten ................................................................................................................................ 20
3.9
Wettelijke en administratieve verplichtingen ........................................................................ 21
3.10
Financieel plan ........................................................................................................................ 21
3.11
Inbreng: in geld of natura? ..................................................................................................... 21
3.11.1
Inbreng in geld ........................................................................................................................ 21
3.11.2
Inbreng in natura .................................................................................................................... 22
3.12
De raad van bestuur ............................................................................................................... 22
3.12.1
Wanneer komt de raad samen? ............................................................................................. 22
3.13
De ondernemingsraad? .......................................................................................................... 22
3.13.1
Taken ondernemingsraad? ..................................................................................................... 23
3.14
De algemene vergadering van aandeelhouders ..................................................................... 23
4
Assortiment ............................................................................................................................ 24
4.1
Begrip assortiment ................................................................................................................. 24
4.2
Productgroepen...................................................................................................................... 24
4.3
Klanten en aangeboden diensten........................................................................................... 33
4.3.1
Opleidingen ............................................................................................................................ 33
4.3.2
Kwaliteitslabel ........................................................................................................................ 33
4.3.3
Marketing ondersteuning ....................................................................................................... 34
4.3.4
Levering .................................................................................................................................. 34
4.4
Aanwezigheid in Benelux........................................................................................................ 35
4.5
Leveranciers............................................................................................................................ 35
5
Boekhoudkundige verplichtingen........................................................................................... 36
5.1
Inleiding .................................................................................................................................. 36
5.2
Kleinhandelaars ...................................................................................................................... 36
5.2.1
Kleine en middelgrote ondernemingen ................................................................................. 36
5.2.2
Grote ondernemingen ............................................................................................................ 37
6
Jaarrekening ........................................................................................................................... 38
6.1
Definitie jaarrekening ............................................................................................................. 38
6.2
Waaruit bestaat een jaarrekening.......................................................................................... 38
6.3
Doelen van een jaarrekening.................................................................................................. 38
6.3.1
Overzicht + vergelijken ........................................................................................................... 38
6.3.2
Belastingdienst ....................................................................................................................... 39
6.3.3
Banken .................................................................................................................................... 39
6.4
Wie legt een jaarrekening neer .............................................................................................. 39
6.4.1
Belgische ondernemingen: ..................................................................................................... 39
6.4.2
Belgische verenigingen en stichtingen ................................................................................... 40
6.4.3
Buitenlandse vennootschappen en vzw’s .............................................................................. 40
6.5
Hoe gebeurt deze neerlegging ............................................................................................... 40
6.6
Waar vindt deze neerlegging plaats ....................................................................................... 40
6.7
Kostprijs van zo’n neerlegging ................................................................................................ 40
6.8
Welke termijnen moet je respecteren voor zo’n neerlegging ............................................... 41
6.9
Welke controles voert de NBB uit op een jaarrekening ......................................................... 41
6.10
Waartoe dient het verslag van de commissaris ..................................................................... 41
6.11
Ondernemingen die een verkort schema mogen gebruiken ................................................. 41
6.12
Ondernemingen die een volledig schema moeten gebruiken ............................................... 42
6.13
Hoe is een balans opgebouwd ............................................................................................... 42
6.13.1
Activa ...................................................................................................................................... 42
6.13.2
Passiva .................................................................................................................................... 43
6.14
De opbouw van een resultatenrekening ................................................................................ 43
6.15
De sociale balans .................................................................................................................... 43
6.16
Welke informatie vind je in de toelichting ............................................................................. 43
7
Samenstelling ......................................................................................................................... 44
7.1
Ondernemingsnummer .......................................................................................................... 44
7.2
Jaarrekening opvragen ........................................................................................................... 44
7.3
Boekjaar van de cijfergegevens .............................................................................................. 44
7.4
Aantal bestuurders ................................................................................................................. 44
7.5
Commissaris............................................................................................................................ 44
7.6
Balanswaarde ......................................................................................................................... 44
7.6.1
Machines ................................................................................................................................ 44
7.6.2
Voorraad afgewerkt product .................................................................................................. 44
7.6.3
Liquide middelen .................................................................................................................... 44
7.6.4
Alle bezittingen samen ........................................................................................................... 44
7.7
Eenheid cijfergegevens........................................................................................................... 45
7.8
Schulden van de onderneming ............................................................................................... 45
7.8.1
Kredietinstellingen op lange termijn ...................................................................................... 45
7.8.2
Kredietinstellingen op korte termijn ...................................................................................... 45
7.8.3
Leveranciers............................................................................................................................ 45
7.8.4
Belastingen ............................................................................................................................. 45
7.9
Eigen vermogen ...................................................................................................................... 45
7.10
Vreemd vermogen .................................................................................................................. 45
7.11
Aantal % van de bezittingen gefinancierd door eigen vermogen .......................................... 45
7.12
Geplaatst kapitaal................................................................................................................... 45
7.13
Voorzieningen......................................................................................................................... 45
7.14
Winst/verlies van het boekjaar voor belasting ...................................................................... 45
7.15
Winst/verlies van het boekjaar na belasting .......................................................................... 46
7.16
Opbrengsten en kosten .......................................................................................................... 46
7.16.1
Bedrijfsopbrengsten ............................................................................................................... 46
7.16.2
Financiële opbrengsten .......................................................................................................... 46
7.16.3
Uitzonderlijke opbrengsten .................................................................................................... 46
7.16.4
Bedrijfskosten ......................................................................................................................... 46
7.16.5
Financiële kosten .................................................................................................................... 46
7.16.6
Uitzonderlijke kosten.............................................................................................................. 46
7.16.7
Belastingen ............................................................................................................................. 46
7.16.8
Winst/Verlies .......................................................................................................................... 46
7.17
Bestemmen winstsaldo .......................................................................................................... 46
7.18
Winst voor de aandeelhouders .............................................................................................. 46
7.19
Deel van de winst zoals de wet voorschrijft aan wettelijke reserve ...................................... 47
7.20
Resultaatverwerking............................................................................................................... 47
7.21
Installaties, machines en uitrusting ........................................................................................ 47
7.22
Geld belegd op termijnrekening bij de banken ...................................................................... 47
7.23
Soort aandelen van geplaatst kapitaal ................................................................................... 47
7.24
Personeelskosten huidig boekjaar ......................................................................................... 47
7.25
Werknemers huidig boekjaar ................................................................................................. 47
8
Analyse ................................................................................................................................... 48
8.1
Horizontale analyse ................................................................................................................ 48
8.1.1
Leveranciers............................................................................................................................ 48
8.1.2
Voorraden............................................................................................................................... 48
8.2
Verticale analyse van balanstotaal ......................................................................................... 48
8.2.1
Vreemd vermogen .................................................................................................................. 48
8.2.2
Vaste activa ............................................................................................................................ 48
8.3
Verticale analyse van resultatenrekening .............................................................................. 48
8.3.1
Bedrijfsresultaat ..................................................................................................................... 48
8.3.2
Winst na belasting .................................................................................................................. 48
8.4
Ratio analyse .......................................................................................................................... 49
8.5
Liquiditeit................................................................................................................................ 49
8.5.1
Courante activa ...................................................................................................................... 49
8.5.2
CR............................................................................................................................................ 49
8.5.3
QR ........................................................................................................................................... 49
8.5.4
OT ........................................................................................................................................... 49
8.5.5
DKK ......................................................................................................................................... 49
8.5.6
DLK .......................................................................................................................................... 49
8.6
Solvabiliteit ............................................................................................................................. 49
8.7
Rentabiliteit ............................................................................................................................ 49
8.7.1
REV.......................................................................................................................................... 50
8.7.2
RTV.......................................................................................................................................... 50
8.8
Besluit ..................................................................................................................................... 50
8.9
Besluit Graydon ...................................................................................................................... 50
9
Graydon rapport ..................................................................................................................... 51
9.1
Officiële gegevens .................................................................................................................. 51
9.2
Belangrijke gebeurtenissen van historiek .............................................................................. 51
9.3
Een gedelegeerd bestuurder .................................................................................................. 51
9.4
De aangestelde commissaris .................................................................................................. 52
9.5
De activiteiten van de onderneming ...................................................................................... 52
9.6
De import- en exportactiviteiten van de onderneming ......................................................... 52
9.7
Vestigingsnummer van de onderneming ............................................................................... 53
9.8
Personeelsregister en DIMONA-aangifte van de onderneming ............................................. 53
9.9
Financiële relatie van de onderneming .................................................................................. 53
9.10
Hypothecaire schuldeisers ..................................................................................................... 53
9.11
Het oordeel van Graydon in verband met :............................................................................ 53
9.11.1
De liquiditeit ........................................................................................................................... 53
9.11.2
De rentabiliteit ....................................................................................................................... 53
9.11.3
De solvabiliteit ........................................................................................................................ 53
9.12
Eigenanalyse van de jaarrekening .......................................................................................... 54
9.13
Betalingsgedrag ...................................................................................................................... 54
9.14
NACE-code .............................................................................................................................. 54
9.15
Sectorieël betalingsgedrag ..................................................................................................... 55
9.16
Kredietgegevens ..................................................................................................................... 55
9.17
Eigen berekening .................................................................................................................... 55
9.18
Zijn deze gegevens gunstig voor de liquiditeit van de onderneming ? .................................. 55
9.19
Protesten en incassodossiers ................................................................................................. 55
9.20
Achterstallige betalingen of vervallen schulden .................................................................... 56
9.21
Oordeel met betrekking tot de ingediende jaarrekening ...................................................... 56
9.22
Overzicht van de Creditel basis financiële analyse................................................................. 56
9.23
Mijn oordeel over de onderneming op basis van deze cijfergegevens .................................. 56
9.24
Branchevergelijking ................................................................................................................ 57
9.25
Sociale balans ......................................................................................................................... 57
9.26
“Graydon Multi scoring” voor deze onderneming ................................................................. 57
9.27
Betaalgedrag klant.................................................................................................................. 57
9.28
Public search KBO ................................................................................................................... 57
9.29
Niet beschikbare informatie via public search ....................................................................... 59
9.30
Taken KBO .............................................................................................................................. 59
10
Beleggingsportefeuille ............................................................................................................ 60
10.1
Euronav................................................................................................................................... 60
10.2
CMB ........................................................................................................................................ 60
10.3
Boskalis ................................................................................................................................... 61
10.4
Exmar ...................................................................................................................................... 61
10.5
Beleggingsportefeuille ............................................................................................................ 62
11
Beïnvloeden aandeelkoers ..................................................................................................... 63
11.1
Inleiding .................................................................................................................................. 63
11.2
Wat is een aandeel? ............................................................................................................... 63
11.3
Wat is een koers? ................................................................................................................... 63
11.4
Factoren die de aandelenkoers beïnvloeden ......................................................................... 63
12
Sparen en beleggen ................................................................................................................ 65
12.1
4 motieven voor sparen ......................................................................................................... 65
12.2
Bedrag spaargeld van een staatswaarborg ............................................................................ 65
12.3
Spaarvormen die gelden voor deze waarborg ....................................................................... 65
12.4
Spaarboekje kan een negatieve interest opleveren ............................................................... 65
12.5
3 basisformules met betrekking tot de beleggingen .............................................................. 66
12.6
Belastingen voor sparen en beleggen .................................................................................... 66
12.7
Basispercentage voor roerende voorheffing.......................................................................... 67
12.8
Roerende voorheffing is bevrijdend ....................................................................................... 67
12.9
Roerende voorheffing van 15% .............................................................................................. 67
12.10
Belastingen op meerwaarde bij een aandelenbelegging ....................................................... 67
12.11
Rating...................................................................................................................................... 67
12.12
Ratingbureau's........................................................................................................................ 68
12.13
Spaarrekening......................................................................................................................... 68
12.14
Termijnrekening ..................................................................................................................... 69
12.15
Staatsbon ................................................................................................................................ 70
12.16
Kasbon .................................................................................................................................... 70
12.17
Verzekeringsbon ..................................................................................................................... 71
12.18
Tak 21 verzekering.................................................................................................................. 72
12.19
Aandelen................................................................................................................................. 73
12.20
Obligaties ................................................................................................................................ 75
12.21
Beleggingsfondsen.................................................................................................................. 76
12.22
Tak 23 ..................................................................................................................................... 78
12.23
Andere beleggingsfondsen ..................................................................................................... 79
12.24
Beleggersprofiel AXA .............................................................................................................. 81
13
Onderneming in de actualiteit ............................................................................................... 82
13.1
Artikel Nieuwsblad ................................................................................................................. 82
13.2
Artikel Made in Metropool ..................................................................................................... 83
13.3
Artikel De Vlaamse Ondernemer............................................................................................ 84
14
Algemene Fiches..................................................................................................................... 85
14.1
Klantenfiche............................................................................................................................ 85
14.2
Leveranciers............................................................................................................................ 86
14.3
Artikels .................................................................................................................................... 87
15
Dossieropties .......................................................................................................................... 88
15.1
Aanmaak dossier Rombouts Koffie ........................................................................................ 88
15.2
Instellen van de parameters. .................................................................................................. 91
15.2.1
De standaardgegevens ........................................................................................................... 91
15.2.2
Informatie van je dossier ........................................................................................................ 91
15.2.3
Gegevens externe accountant................................................................................................ 92
15.2.4
Logo van je onderneming ....................................................................................................... 92
15.2.5
Plannen van back-ups ............................................................................................................. 93
15.2.6
Gebruikte numeringscodes .................................................................................................... 93
15.2.7
Standaardmarge op 40% instellen ......................................................................................... 94
15.2.8
Statusinstellingen noteren ..................................................................................................... 94
15.2.9
Geldigheidsduur instellen....................................................................................................... 94
15.2.10
Standaarddisconto instellen ................................................................................................... 95
15.2.11
Decimalen instellen ................................................................................................................ 95
15.2.12
De verkooprekeningen ........................................................................................................... 95
15.2.13
Rekeningen van de aankopen ................................................................................................ 96
15.2.14
Rekening verzendkosten ........................................................................................................ 96
15.2.15
Rekening handelskorting bij verkopen en aankopen ............................................................. 96
15.2.16
Rekening bankverrichtingen ? ................................................................................................ 96
15.2.17
De collectieve rekening voor klanten en leveranciers ........................................................... 97
15.2.18
BTW rekeningen ..................................................................................................................... 97
16
Instellen opties ....................................................................................................................... 98
16.1
Lijst eenheden ........................................................................................................................ 98
16.2
Lijst aanspreking ..................................................................................................................... 98
16.3
Lijst betalingswijzen................................................................................................................ 98
16.4
Lijst banken............................................................................................................................. 99
16.5
Lijst regio's .............................................................................................................................. 99
16.6
Lijst landen ............................................................................................................................. 99
17
Aankoopadministratie .......................................................................................................... 100
17.1
Codering aankoopdocumenten ............................................................................................ 100
17.2
Prijsaanvraag ........................................................................................................................ 100
17.3
Bestelbon .............................................................................................................................. 101
17.4
Ontvangstbon ....................................................................................................................... 101
17.5
Factuur.................................................................................................................................. 102
17.6
Retourbon............................................................................................................................. 102
17.7
Creditnota............................................................................................................................. 103
18
Verkoopadministratie........................................................................................................... 104
18.1
Voorraad artikel ................................................................................................................... 104
18.2
Codering verkoopdocumenten............................................................................................. 104
18.3
Offerte Klant ......................................................................................................................... 105
18.4
Bestelling .............................................................................................................................. 105
18.5
Leveringsbon ........................................................................................................................ 106
18.6
Factuur.................................................................................................................................. 106
18.7
Retourbon............................................................................................................................. 107
18.8
Creditnota............................................................................................................................. 107
19
Beheersoverzicht .................................................................................................................. 108
20
Relatiebeheer in Access........................................................................................................ 109
20.1
Tabellen ................................................................................................................................ 109
20.1.1
Klantentabel ......................................................................................................................... 109
20.1.2
Leverancierstabel ................................................................................................................. 109
20.1.3
Personeel .............................................................................................................................. 110
20.2
Query’s ................................................................................................................................. 110
20.2.1
Klant zoeken op naam .......................................................................................................... 110
20.2.2
Klant zoeken op postcode .................................................................................................... 110
20.2.3
Leveranciers zoeken op naam .............................................................................................. 110
20.2.4
Leveranciers zoeken op postcode ........................................................................................ 110
20.2.5
Personeel zoeken op naam .................................................................................................. 111
20.3
Formulieren .......................................................................................................................... 111
20.3.1
Klantenformulier .................................................................................................................. 111
20.3.2
Leveranciersformulier .......................................................................................................... 112
20.3.3
Personeelformulier............................................................................................................... 112
20.4
Rapporten ............................................................................................................................. 113
20.4.1
Klantenlisting ........................................................................................................................ 113
20.4.2
Leverancierslisting ................................................................................................................ 113
20.4.3
Personeelslisting ................................................................................................................... 114
20.5
Adresetikketen ..................................................................................................................... 114
20.5.1
Klanten.................................................................................................................................. 114
20.5.2
Leveranciers.......................................................................................................................... 114
21
Debiteurenbeheer in Excel ................................................................................................... 115
21.1
Debiteurenopvolging ............................................................................................................ 115
21.2
Klantenbestand .................................................................................................................... 115
22
Bedrijfsmailing ...................................................................................................................... 116
23
Het productieproces ............................................................................................................. 117
23.1
Ecosysteem ........................................................................................................................... 117
23.1.1
Temperatuur, bodem, bevloeiing en blootstelling aan de zon ............................................ 117
23.1.2
Hoogte .................................................................................................................................. 117
23.1.3
Seizoenen ............................................................................................................................. 118
23.1.4
Arabica .................................................................................................................................. 118
23.1.5
Robusta................................................................................................................................. 119
23.1.6
Wilde koffieplanten .............................................................................................................. 119
23.2
Koffieteelt ............................................................................................................................. 120
23.2.1
Botanisch .............................................................................................................................. 120
23.2.2
Bloemen, bladen en bessen ................................................................................................. 120
23.2.3
Plukken ................................................................................................................................. 121
23.2.4
Verwijderen van het vruchtenvlees .................................................................................... 121
23.2.5
Ziekten .................................................................................................................................. 121
23.3
Kunst van het koffiebranden ................................................................................................ 122
23.3.1
Opslag ................................................................................................................................... 122
23.3.2
Keuring van de groene koffie ............................................................................................... 122
23.3.3
Veranderingen tijdens het branden ..................................................................................... 122
23.3.4
Traditioneel branden ............................................................................................................ 123
23.3.5
Snelbranden in 10 minuten .................................................................................................. 123
23.3.6
“Flash” branden in 90 seconden .......................................................................................... 123
23.3.7
De diverse brandingsgradaties ............................................................................................. 124
23.3.8
Kwaliteitscontroles ............................................................................................................... 124
23.3.9
Het verpakken ...................................................................................................................... 124
24
Eerlijke handel ...................................................................................................................... 125
24.1
Betrokkenheid ...................................................................................................................... 125
24.1.1
Een eerlijk en diepgaand engagement ................................................................................. 125
24.1.2
De principes van de eerlijke handel ..................................................................................... 125
24.1.3
Veldwerk en denkwerk ......................................................................................................... 126
24.2
Op de werkvloer ................................................................................................................... 126
24.2.1
UCIRI: 15 jaar partnerschap.................................................................................................. 126
24.2.2
Laatste reis: Venezuela ......................................................................................................... 127
24.2.3
Via Malongo: Ondernemingssolidariteit in Haïti .................................................................. 127
24.2.4
Rombouts, partner van COMEQUI ....................................................................................... 127
24.3
Conferenties ......................................................................................................................... 128
24.3.1
In het hart van de Eerlijke Handel ........................................................................................ 128
24.3.2
Afrika: uitdagingen en kansen .............................................................................................. 128
24.4
Duurzaamheid ...................................................................................................................... 129
24.4.1
Rombouts visie ..................................................................................................................... 129
24.4.2
Ecologisch fabriek ................................................................................................................. 129
24.4.3
Global Pact............................................................................................................................ 129
Bronnen .................................................................................................................................................... 130 Besluit ....................................................................................................................................................... 131 Bijlagen ..................................................................................................................................................... 132
Inleiding Ik kreeg de opdracht om Rombouts Koffie nv te bespreken. Alhoewel ik zelf geen koffie drink, vond ik het wel een uitdaging om meer te weten te komen over dit bedrijf en hoe men van koffiebonen een geurig kopje koffie serveert. Onze eerste taak bestond erin om kennis te maken met het bedrijf en een website hierover in te richten. We moesten de geschiedenis van de firma in kaart brengen en het assortiment bespreken; wat bij Rombouts Koffie een uitgebreid gamma is. Hierna heb ik een grondige analyse gemaakt van wat een naamloze vennootschap is en welke voorwaarden en wetten er dienen nageleefd te worden. Na deze eerste opdrachten moesten we de boekhouding onder handen nemen: evolutie van de aandeelkoers bespreken, een analyse van de jaarrekening opstellen, het spaar- en beleggedrag onderzoeken en de boekhoudkunde verplichtingen analyseren. Daarnaast gingen we op zoek naar onze onderneming in de actualiteit. Als laatste ben ik in het productieproces gedoken en heb ik zelf een extra thema gekozen, nl. eerlijke handel. Ik heb gebruik gemaakt van Microsoft Office Word, Excel, Powerpoint en Access; alsook het boekhoudprogramma EBP Commercieel Beheer om mijn eindwerk tot een goed einde te brengen. Voor het uitwerken van mijn website heb ik gewerkt met wordpress.com.
1
Identificatiefiche
KOFFIE F. ROMBOUTS Antwerpsesteenweg,136 B 2630 Aartselaar België Tel.:+32(0)38704545 Fax:+32(0)38704567 E-mail:
[email protected]
Ondernemingsnummer:
BE 0404.850.185
Ondernemingsvorm:
Naamloze Vennootschap (nv)
Website:
http://www.rombouts.com/
Gip Laurens: Rombouts Koffie
15
2
Geschiedenis
Een verhaal van liefde en traditie... 1896 Alles begint in Antwerpen, waar Frans Rombouts op een dag besluit een brandtrommel te huren om zijn eigen koffie te branden. Het zou het begin worden van een opmerkelijk succesverhaal, waarvan de gepassioneerde fijnproevers vandaag meer dan ooit de plezierige en smakelijke hoofdstukken weten te appreciëren.
1958 Speciaal voor de Wereldtentoonstelling in Brussel vindt Rombouts de individuele koffiefilteruit. Dankzij deze revolutionaire vondst kunnen koffiedrinkers voortaan zelf een kopje zetten met een perfect gedoseerde hoeveelheid gemalen koffie, gebrand volgens de traditionele methode. Onmogelijk dus om een slap of te sterk kopje koffie te zetten! Met deze innovatie was Rombouts de eerste producent van voor- gedoseerde koffie. In 1964 wordt het concept in de handel gebracht. Het wordt meteen een succes in de horeca en de detailhandel. Deze eerste innovatie en de kwaliteit van de Rombouts koffie doen de internationale reputatie van de koffiemaker gestalte krijgen.
1966 Rombouts krijgt de titel van ‘Gebrevetteerd Hofleverancier van België’. Een onderscheiding die met trots in ontvangst wordt genomen, omdat het om de meest prestigieuze erkenning gaat, maar die ook de verplichting inhoudt om topkwaliteit te blijven brengen voor álle koffiedrinkers.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
16
1968 1968 vormt het begin van een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van het bedrijf. Met het oog op een verdere expansie besluit Hugo Rombouts de krachten te bundelen met Cafés Malongo, op dat ogenblik een kleine koffiebrander uit Zuidoost-Frankrijk. Het blijkt een uitstekende beslissing, want dankzij de inzet van het hele team, dat vandaag wordt geleid door Jean-Pierre Blanc, wordt de koffie van Malongo niet alleen in thuisland Frankrijk, maar in tal van landen verkocht en geapprecieerd omwille van zijn kwaliteit.
1980 Dit is een moeilijk jaar. De grondstofprijzen voor koffie stijgen pijlsnel en Rombouts weigert zijn verkoopprijzen te verhogen. Het belet het bedrijf niet om verder te vernieuwen, ditmaal door de lancering van de “Pure Origins” vacuümverpakkingen. In Frankrijk openen de eerste ‘Malongo Café’s’ de deuren. Vandaag zijn er 16 van dergelijke degustatiehuizen in Frankrijk. Ook in Marokko bevindt zich een ‘Malongo Café’.
1992 Ontmoeting met padre Frans van der Hoff, stichter van de koffietelerscoöperatie UCIRI in Mexico en medestichter van het Max Havelaar label. Zich bewust van de betekenis van het project, brengt Rombouts later een reeks ‘Fairtrade’ producten op de markt.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
17
1995 Rombouts lanceert het revolutionaire 1,2,3 Espresso systeem met koffiedosissen, waarmee in een handomdraai een kopje espresso kan worden gezet. In de daaropvolgende jaren creëert de afdeling ‘onderzoek en ontwikkeling’ in samenwerking met diverse koffiemachinefabrikanten een gamma voor alle types van gebruikers, gaande van de horeca, over bedrijven, tot thuisgebruikers.
2007 Rombouts is nog steeds een familiebedrijf en telt vandaag meer dan 600 medewerkers, die samen een groepsomzet van 120 miljoen euro genereren. De internationale ontwikkeling zet zich gestaag verder dankzij de innovaties van het bedrijf en de uitstekende kwaliteit van de Rombouts koffie.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
18
3
Naamloze Vennootschap
3.1
Inleiding
De naamloze vennootschap of kortweg (NV) was oorspronkelijk ontworpen voor de grotere ondernemingen, die aanzienlijke kapitalen vereisen die door een beperkt aantal personen niet kunnen worden verschaft. De praktijk is echter zo geëvolueerd dat België, in tegenstelling tot veel andere landen, vandaag een groot aantal naamloze vennootschappen telt. De mogelijkheid in ons land een anoniem aandeelhouderschap te hebben, met daaraan gekoppeld een vrije overdracht van aandelen, via de uitgifte van aandelen aan toonder, zal zonder twijfel sterk hebben bijgedragen tot de populariteit van deze rechtsvorm, ook bij de kleine familiale onderneming. De naamloze vennootschap is een vennootschap waarin minstens twee aandeelhouders bereid zijn kapitaal te investeren. Het minimumkapitaal bedraagt 61 500,00 EUR, wat ook meteen volgestort moet worden. De notaris bewaart de notariële oprichtingsakte. Een vennootschap moet een dubbele boekhouding voeren. De raad van bestuur, die bestaat uit 2 of meerdere zaakvoerders, neemt de beslissingen binnen de onderneming.
3.2
Voordelen
De aandelen aan toonder zijn vrij overdraagbaar;
De aandelen zijn nominatief1 totdat ze volledig worden vrijgegeven;
De verschillende personen brengen middelen samen;
De onderneming leidt een apart bestaan waardoor veel problemen een vlotte oplossing krijgen;
Beperkte aansprakelijkheid en een fiscaal vriendelijker taxatie.
3.3
Nadelen
Er is een notariële akte vereist;
Verlies van het familiaal karakter van de vennootschap door mindere goede waarborgen;
Zware besluitvorming;
Zware boekhoudkundige verplichting;
Hoog startkapitaal.
1
Naamsgewijs gerangschikt
Gip Laurens: Rombouts Koffie
19
3.4
Bijzonderheden
Anders dan bij de personenvennootschappen (vcf, bvba ...) speelt de persoon van de aandeelhouder in principe geen belangrijke rol. De nv mag niet de naam van een vennoot dragen, maar wel een gekozen benaming, die nog niet als vennootschapsnaam voorkomt. De duur van een vennootschap is onbepaald, tenzij anders overeengekomen. In principe zijn de aandelen van een nv vrij overdraagbaar, wat betekent dat ze kunnen worden overgedragen. Deze overdraagbaarheidkan echter beperkt worden door de volgende clausules:
Een goedkeuringsclausule onderwerpt de overdracht van aandelen aan de goedkeuring van een orgaan van de vennootschap, meestal het bestuur;
De verkoopclausule verplicht de aandeelhouder die zijn effecten wenst over te dragen om deze eerst te koop aan te bieden aan zijn medeaandeelhouders;
De onvervreemdbaarheidsclausule2 moet beperkt zijn in de tijd en moet verantwoord zijn in het belang van de vennootschap.
3.5
Kapitaal
Vanaf de oprichting van deze vennootschap moet men een bedrag belopen van 61 500 euro dat volledig geplaatst (onderschreven) moet zijn. Op ieder aandeel dat overeenstemt met inbreng in geld moet één vierde worden gestort. Bij een latere kapitaalverhoging is geen nieuwe notariële akte vereist als in de statuten een clausule werd ingelast die een hoger toegestaan kapitaal toestaat.
3.6
Akte
Er moet bij de notaris een authentieke akte3 worden opgesteld om een vennootschap in deze vorm te kunnen oprichten.
3.7
Bestuurders
In principe blijft het aantal bestuurders van een nv vastgesteld op drie. Wanneer er echter slechts twee oprichters zijn, of er maar twee aandeelhouders zijn, mag de samenstelling van de raad van bestuur worden beperkt tot twee leden.
3.8
Vennoten
Het aantal vennoten in een nv moet minstens twee zijn. Dit kunnen echtgenoten zijn als het vennootschapscontract niet strijdig is met hun huwelijksstelsel. 2
Een clausule waarbij door de verkopers van aandelen een verbod opgelegd wordt aan de kopers van deze aandelen om deze binnen een bepaalde tijd terug te verkopen. 3 Een authentieke akte is - in tegenstelling tot een onderhandse akte - een document dat door een openbaar ambtenaar, meestal een notaris, is opgesteld en gewaarmerkt. Een authentieke akte biedt, in vergelijking met een onderhandse akte, meer zekerheid.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
20
3.9
Wettelijke en administratieve verplichtingen
De nv moet, als volkomen rechtspersoon, de volgende voorschriften naleven:
een financieel plan opmaken;
bij inbreng in geld: een bijzondere rekening openen op naam van de vennootschap in oprichting;
bij inbreng in natura: een verslag laten opmaken door een bedrijfsrevisor4.
Binnen vijftien dagen na de opmaak van de definitieve akte moet een uittreksel van de oprichtingsakte bij de griffie5 worden neergelegd. Deze zorgt daarna voor de bekendmaking in het Belgisch Staatsblad. Alle vennootschappen moeten zich inschrijven in het rechtspersonenregister dat wordt bijgehouden op de griffie van de rechtbank van koophandel. De griffie kent een ondernemingsnummer toe aan de vennootschappen. Na inschrijving in het rechtspersonenregister moet de vennootschap die handelsactiviteiten wenst te ontplooien zich in de functie van handelaar inschrijven in de Kruispuntbank van Ondernemingen bij een ondernemingsloket naar keuze.
3.10
Financieel plan
De informatie die de onderneming uit het financieel plan kan halen is erg nuttig voorde onderneming. Bovendien zorgt het financieel plan ervoor dat de onderneming steviger in zijn schoenen staat bij onderhandelingen met mogelijke partners of financiers.
3.11
Inbreng: in geld of natura?
Het kapitaal van de vennootschap wordt gevormd door hetgeen de oprichters in de vennootschap inbrengen. Die inbreng kan gebeuren door middel van geld of door een inbreng in natura (zoals bijvoorbeeld een onroerend goed of een handelszaak). 3.11.1
Inbreng in geld
In geval van een inbreng in geld, dient het bedrag van de inbreng vóór de oprichtingsakte gedeponeerd te worden op een bijzondere rekening op naam van de vennootschap in oprichting. Het bewijs van deze storting, het zogeheten “bankattest”, zal door de bank worden afgeleverd om het uiterlijk bij de ondertekening van de oprichtingsakte aan de notaris te overhandigen. Zonder het bankattest kan de notaris de oprichtingsakte niet opstellen.
4 5
De bedrijfsrevisor is in België degene die de jaarrekening controleert . Secretaris van de rechtbank.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
21
3.11.2
Inbreng in natura
In geval van een inbreng in natura, dienen de oprichters aan de notaris twee verslagen voor te leggen:
het verslag opgemaakt door de bedrijfsrevisor, aangesteld door de oprichters, die de inbreng beschrijft en waardeert;
het verslag opgemaakt door de oprichters waarin het belang van de inbreng voor de vennootschap wordt uiteengezet.
3.12
De raad van bestuur
In een NV is er in tegenstelling tot in een BVBA, niet één zaakvoerder die over zo goed als alles beslist, maar zijn er wel minstens drie bestuurders. Die drie bestuurders samen vormen de raad van bestuur die belast is met het beleid binnen de NV en de te volgen strategie. Dat betekent dus dat de beslissingen samen genomen moeten worden, in het voorkomende geval na overleg. Dat betekent ook dat in geval van onenigheid binnen de raad van bestuur de meerderheid de doorslag geeft. 3.12.1
Wanneer komt de raad samen?
Die keuze is volledig bepaald door de raad van bestuur zelf. Maar als er een vergadering plaatsvindt, mag men niet vergeten om een verslag op te maken van de vergadering. Deze noemt men notulen, die na de vergadering door alle aanwezige bestuurders ondertekend moeten worden. In die notulen wordt weergegeven welke beslissingen er genomen werden en waarom.
3.13
De ondernemingsraad?
Een ondernemingsraad is verplicht, wanneer er meer dan 100 mensen in een bedrijf werken. De ondernemingsraad is een paritair orgaan, dit wil zeggen dat deze enerzijds is samengesteld uit vertegenwoordigers die verkozen zijn door de werknemers en anderzijds uit vertegenwoordigers die aangewezen zijn door de werkgever binnen het leidinggevend personeel. Het aantal van deze laatsten mag niet hoger zijn dan dit van de werknemersvertegenwoordigers. De ondernemingsraad wordt voorgezeten door de werkgever of door één van zijn vertegenwoordigers. Het secretariaat van de ondernemingsraad wordt verzekerd door een werknemersvertegenwoordiger. De wetgeving bepaalt dat de ondernemingsraad minstens één keer per maand moet samenkomen.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
22
3.13.1
Taken ondernemingsraad?
De vertegenwoordigers in de ondernemingsraad moeten vier soorten opdrachten vervullen:
beslissingen nemen;
erop toezien dat een reeks wettelijke verplichtingen worden nageleefd;
advies geven en informatie inwinnen met betrekking tot de evolutie van de onderneming;
ervoor zorgen dat de werknemers goed worden ingelicht.
De OR is eerst en vooral een overlegorgaan. Bovendien is de OR bevoegd om beslissingen te nemen met betrekking tot het arbeidsreglement, de betaalde educatieve verlofdagen, de flexibele uurroosters, de data van de jaarlijkse vakantie en de vervangingsdagen voor de feestdagen. De leden van de OR ontvangen daarenboven informatie over de economische en financiële situatie van de onderneming, over de tewerkstelling, de arbeidsvoorwaarden en de organisatie van de arbeid. Ze mogen hierover ook advies uitbrengen. Tenslotte moeten ze erover waken dat de sociale en industriële wetgeving nageleefd wordt. De vertegenwoordigers in de OR moeten bijvoorbeeld controleren of de werkgever gebruik maakt van de verminderde werkgeversbijdragen om tewerkstelling te creëren en de arbeidsvoorwaarden te verbeteren.
3.14
De algemene vergadering van aandeelhouders
Op grond van de statuten is de directie van de onderneming ten minste eenmaal per jaar verplicht om verantwoording en rekenschap af te leggen aan de aandeelhouders tijdens de jaarlijks terugkerende algemene vergadering van aandeelhouders. Daartoe roept de directie, op de wijze zoals dat in de statuten is voorgeschreven, de aandeelhouders in vergadering samen. In deze vergadering doet de directie verslag van de gang van zaken en doet voorstel over de bestemming van een eventuele winst. In deze algemene vergadering van aandeelhouders worden ook de directieleden benoemd dan wel ontslagen. Naast de gewone algemene vergadering van aandeelhouders kan ook sprake zijn van een bijzondere aandeelhoudersvergadering. Deze bijzondere vergadering kan tussentijds plaatsvinden op verzoek van zowel aandeelhouders als directie. De wijze van oproeping en stemming behoort in de statuten van de onderneming te zijn geregeld. Bij zowel de gewone algemene vergadering van aandeelhouders als de bijzondere vergadering van aandeelhouders geldt dat de spelregels als de bevoegdheden in de statuten moeten zijn vastgelegd.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
23
4
Assortiment
4.1
Begrip assortiment
Het assortiment van een onderneming is het geheel van goederen en diensten die ze te koop aanbiedt aan haar klanten. Een aangeboden assortiment kan verschillende productgroepen (product lines) omvatten: bv. voedingswaren (food), schoonmaakmiddelen (non food), textielwaren (non food) … Elk assortiment heeft bepaalde kenmerken:
de breedte van het assortiment wordt bepaald door het aantal verschillende producten die in het assortiment zijn opgenomen. Zijn er veel verschillende productgroepen dan spreekt men van een breed assortiment; zo niet spreekt men van een smal assortiment;
de diepte van het assortiment is een aanduiding van het aantal varianten die worden aangeboden binnen een bepaalde productgroep. (diep of ondiep assortiment);
de consistentie van het assortiment wordt bepaald door de onderlinge samenhang tussen de verschillende productgroepen.
Naast deze drie kenmerken is er ook nog de lengte van het assortiment. De lengte van het assortiment is het aantal stuks van elk artikel dat de onderneming op voorraad heeft. Het is best dat een onderneming een minimumstock (ijzeren voorraad) aanlegt, zo vermijdt ze nee6-verkopen. Maar een te grote stock is ook niet goed. De ondernemer loopt het risico dat de producten niet verkocht raken en het kost massa’s geld aan investeringen en huur van de opbergruimte die ervoor nodig is.
4.2
Productgroepen
Een productgroep is het geheel van producten die eenzelfde behoefte bevredigen. Bij Rombouts worden de producten onderverdeeld in food en non-food. De producten die behoren tot de categorie food zijn:
de koffiebonen, de gemalen koffie en oploskoffie;
de pads, de filters;
toebehoren: speculaas, melk, suiker en chocolaatjes;
andere dranken: thee, cacao.
De producten die behoren tot de categorie non-food zijn:
koffieautomaten;
filtersystemen;
toebehoren: lepeltjes, bekertjes, kopjes en houten koffer.
Al deze producten worden geproduceerd in het hoofdkantoor van Rombouts te Aartselaar.
6
Een klantenorder of klantenvraag waaraan niet kan worden voldaan.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
24
DESSERT... LEKKER ZACHT Dessert van Rombouts is een heerlijk zachte koffie met een elegant aroma die door velen geapprecieerd wordt. Met deze blend van 100% Arabica bonen kan je op elk moment van de dag genieten van pure kwaliteit. Online kan je ook de filter en de padskopen voor deze koffie. Gewicht: 70g
DÉCA... VERRASSEND RIJK Déca is het alternatief voor een cafeïnevrije koffie. Uiteraard met een rijk aroma en pure smaak van 100% Arabica koffiebonen. Zo kan u ook 's avonds nog met volle teugen genieten van een heerlijke Rombouts koffie. Online kan je ook de filter en de pads kopen voor deze koffie. Gewicht: 70g
MOKKA... KRACHTIGE PIT Deze heerlijke Mokka dankt zijn krachtig karakter, zijn pittige smaak en zijn diep aroma aan zijn donkere branding. Mokka van Rombouts wordt zeer gewaardeerd door kenners. Online kan je ook de filter en de padskopen voor deze koffie. Gewicht: 70g
GOUDMERK ... VERFIJND AROMA Voor Goudmerk gaat koffie Rombouts een stapje verder in de selectie van de verschillende Arabica koffiesoorten. Goudmerk is dan ook het geraffineerde resultaat van een intense zoektocht naar de meest verfijnde allerbeste koffiebonen. Zo kunnen we een subliem aroma garanderen dat ongetwijfeld leidt tot puur genot! Online kan je ook de filter en de padskopen voor deze koffie. Gewicht: 70g
Gip Laurens: Rombouts Koffie
25
GOUDMERK ... VERFIJND AROMA Goudmerk is het paradepaardje van Rombouts. Een uitgelezen blend7 die ook in de verpakking dat ietsje meer verdient. Om het aroma van deze verfijnde koffie nog beter te bewaren, bieden we de Goudmerk aan in een vacuümverpakking met versheidsventiel. Koffie geeft immers na het branden een gedeelte van zijn natuurlijk gas vrij. Het ventiel in de nieuwe zachte vacuümverpakking laat het teveel aan gas ontsnappen, terwijl het de koffie hermetisch8 afgesloten houdt. Zo behoudt de koffie zijn vol aroma gedurende een bijzonder lange bewaartermijn. Online kan je de pads aankopen. Zachte vacuümverpakking 250gr
MILD ... UITERST LICHT Deze uiterst lichte koffie bevat haast geen zuren en vetten meer, terwijl het volle aroma perfect bewaard blijft. Dat maakt van Mild een licht verteerbare koffie met een gulle smaak, uiterst geschikt voor koffie-met-melkliefhebbers en koffiedrinkers met een gevoelige maag. Deze koffiepads zijn echter niet geschikt voor 1,2,3 Spresso toestel. Verpakking: 18 stuks
7 8
Vermengen. Combinatie van twee of meer kleuren zonder zichtbare overgangen. Luchtdicht, volkomen dicht; zodanig afgesloten dat er niets in kan doordringen.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
26
IMPERIAL » Smaakkarakteristieken: mengeling van Arabicabonen met weinig Robusta. » Smaakbeleving: aangename lichte koffie, vol aroma. Maling werd zodanig op punt gesteld voor een ideale doorlooptijd naar een zachte filterkoffie toe, met een aangename aciditeit. » Verpakking: 1 kg verpakking met versheidsventiel, die op punt gesteld is voor het ontgassen na het branden.
MOKKA PRESTIGE » Smaakkarakteristieken: samenstelling van verschillende koffievariëteiten.
» Smaakbeleving: correcte balans tussen aciditeit en bitterheid.
» Verpakking: 1 kg verpakking met versheidsventiel, die op punt gesteld is voor het ontgassen na het branden.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
27
ADORNO » Smaakkarakteristieken: mengeling van kwalitatieve Arabica&Robusta koffiebonen.
» Smaakbeleving: pittige koffie met lange nadronk.
» Verpakking: 1 kg verpakking met versheidsventiel, die op punt gesteld is voor het ontgassen na het branden.
DESSERT PRESTIGE » Smaakkarakteristieken: voornamelijk samengesteld met Midden-Amerikaanse Arabica koffiebonen.
» Smaakbeleving: perfect voor een espresso alsook voor een standaard gefilterde koffie waar men een frisse aciditeit mee bekomt.
» Verpakking: 1 kg verpakking met versheidsventiel, die op punt gesteld is voor het ontgassen na het branden.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
28
FAIRTRADE » Smaakkarakteristieken: 100% Arabica bonen, uitsluitend geproduceerd door kleine plantages die beantwoorden aan de Fairtrade labeling. Op die manier krijgen boeren altijd een minimumprijs voor hun koffiebonen.
» Smaakbeleving: Vrij uitgebalanceerde koffie met een aangename afdronk.
» Verpakking: 1 kg verpakking met versheidsventiel, die op punt gesteld is voor het ontgassen na het branden.
CAFEÏNEVRIJ » Smaakkarakteristieken: Zonder cafeïne. Mengeling met de allerbeste Arabica koffiebonen. » Smaakbeleving: Pure smaak en rijk aroma van echte koffie is behouden. Een kopje pure passie! » Verpakking: 1 kg verpakking met versheidsventiel, die op punt gesteld is voor het ontgassen na het branden.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
29
OH! ESPRESSO Dit toestel maakt gebruik van het 1,2,3 Spresso concept, een eenvoudig en efficiënt systeem met voor gedoseerde koffie.Met een druk van 16 bar is dit een echt espressotoestel. Hoe werkt het? Breng de dosis verticaal in en bepaal met de keuzeschakelaar de hoeveelheid water. De gebruikte dosis wordt nadien automatisch verwijderd en belandt in het opvangbakje dat zich onder het toestel bevindt. Technische gegevens:
Model met vervangingsindicator voor de kalkfilter
Kleur: zwart/aluminium
Vermogen: 1050 W
Pomp: 16 bar Reservoir: 1,3 L
THEE Rombouts biedt thee in zakjes aan die bij theeliefhebbers zeker in de smaak zal vallen. Het complete gamma omvat o.m. groene thee, zwarte thee en tal van andere variëteiten.
CACAO Een eenvoudig te gebruiken stick met binnenin een verrukkelijk cacaopoeder.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
30
SPECULAAS Een speculaasje van 6,5 gram, subtiel bedacht om de smaak van de koffie te sublimeren. Verpakking: per 200
MIGNARDISE CHOCOLADE Puur Chocolade 9,5 gram donkere chocolade met 52% cacao. Perfecte combinatie bij koffie. Verpakking: per 210 Melk Chocolade 9,5 gram melk chocolade met 32% cacao. Een heerlijk zacht stukje chocolade. Verpakking: per210
SUIKER Klontje Klontje van 5 gram puur suiker.Ideaal voor het zoeten van filter koffie. Verpakking: per 1000 Stick 5 gram fijne griessuiker. Speciaal ontworpen om de crème van de espresso te behouden. Verpakking: per 1000
Gip Laurens: Rombouts Koffie
31
MELKDOSIS 10 g speciaal voor Rombouts op punt gestelde melk. Deze geeft een specifieke smaak aan de koffie, zonder deze te schaden. Verpakking: per 200
KOPJES Deze kopjes zijn stapelbaar en kunnen dus eenvoudig worden weggezet op kantoor, in de werkplaats of in een vergaderzaal. Ze zorgen er bovendien voor dat de schuimlaag van een espresso perfect bewaard blijft. Inhoud: 18 cl Verpakking: per 4 kopjes en schoteltjes
BEKERTJE In bedrijven kan het gebruik van kartonnen of plastic bekertjes handiger zijn dan kopjes.
HOUTEN KOFFER Rombouts heeft deze houten koffer op maat ontworpen. Hij biedt plaats aan de 1,2,3 Espresso doses met steekkaartjes waarop de variëteiten beschreven staan. De koffer telt vijf rijen waarin telkens een bakje van 10 of 11 individueel verpakte doses past.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
32
4.3
Klanten en aangeboden diensten
Rombouts biedt oplossingen op maat voor horeca, kantoren en supermarkten, alsook particulieren kunnen online bestellingen plaatsen. De diensten die Rombouts aanbiedt zijn:
opleidingen;
kwaliteitslabel;
marketing ondersteuning;
levering.
Rombouts biedt meerdere formules aan volgens de grootte van het bedrijf, het gekozen systeem en het verbruik. Voor de toestellen van het ‘vending’ type bestaat er een ‘Full Service’ formule die in specifieke gevallen een buitengewoon interessante oplossing kan bieden.
4.3.1
Opleidingen
Rombouts biedt opleidingen in de horeca om nieuwe recepten te bedenken, een koffiekaart samenstellen... dankzij deze eenvoudige opleidingsmethodes van Rombouts kunt u het allemaal gemakkelijk leren.
4.3.2
Kwaliteitslabel
Om het kwaliteitsniveau van uw horecazaak te optimaliseren biedt Rombouts een kwaliteitslabel aan. Het Quality Label is een waarmerk dat de uitbater van een café of restaurant kan krijgen mits naleving van een kwaliteitscharter.
Gip Laurens: Rombouts Koffie
33
4.3.3
Marketing ondersteuning
Rombouts wil graag de partner van uw ideeën zijn door u informatiedragers ter beschikking te stellen die duidelijk maken dat koffie veel aandacht krijgt in uw zaak. KOFFIEKAART Rombouts personaliseert uw koffiekaart naargelang de stijl van uw zaak. Zij bieden ook ondersteuning om een koffiekaart samen te stellen die aansluit bij uw concept en menu.
LICHTRECLAMES
Onze lichtreclames voor binnen- en buitengebruik maken iedereen duidelijk dat u Rombouts koffie schenkt.
SANDWICHBORDEN
Met dit bord kunt u als horeca-uitbater het menu van de dag of uw specialiteiten aankondigen en toont u tegelijkertijd dat u Rombouts koffie schenkt.
4.3.4
Levering
Om de klanten uit de horecasector van dienst te zijn, beschikt Rombouts over een goed geolied team dat steeds paraat staat. Dagelijks zijn 50 specialisten onderweg om koffie en bijhorende producten te leveren, maar ook om er zeker van te zijn dat alles naar behoren functioneert.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
34
4.4
Aanwezigheid in Benelux
4.5
Leveranciers
De grootste koffieproducent van Rombouts is Brazilië. Hier worden Arabica’s geproduceerd, deze koffiesoort is goed voor 85% van de verbouwde soorten. Andere koffieproducerende landen die Rombouts hanteert zijn: Kameroen, Colombia, Costa Rica, Ivoorkust, El Savador, Ecuador, Ethiopië, Guatemala, Honduras, India, Indonesië, Jamaica, Kenia, Madagascar, Mexico, Nicaragua, Oeganda, Peru, Filipijnen, Venezuela en Vietnam.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
35
5
Boekhoudkundige verplichtingen
5.1
Inleiding
Eerst en vooral wensen wij het belang van de taak van de boekhouder te benadrukken. Wij menen dat een goede boekhouder de beste partner is voor een efficiënte ontwikkeling van de activiteiten in de onderneming. Te veel jonge starters falen door een slecht beheer, een gebrek aan kennis over de op hen toepasselijke wetgeving en omdat ze de tussenkomst van een derde in hun persoonlijke zaken willen vermijden. De boekhoudkundige verplichtingen kunnen variëren volgens de rechtsvorm van de onderneming, de sector waartoe de activiteiten behoren, de omzet, de balanstotaal en het aantal personeelsleden dat de onderneming tewerkstelt. Wat de omvang betreft moet een onderscheid worden gemaakt tussen kleinhandelaars, kleine, middelgrote en grote ondernemingen. 5.2
Kleinhandelaars
U wordt als een kleinhandelaar beschouwd, indien u cumulatief aan de volgende voorwaarden beantwoordt:
u bent een natuurlijke persoon die koopman is, een vennootschap onder firma of een gewone commanditaire vennootschap;
de omzet, exclusief BTW, over het laatste boekjaar mag niet meer bedragen dan 500.000 € of 620.000 € voor de kleinhandelaars in koolwaterstof.
Kleinhandelaars kunnen een vereenvoudigde boekhouding voeren, voor zover alle verrichtingen in ten minste drie dagboeken worden geregistreerd (een financieel dagboek, een inkoopdagboek, een verkoopdagboek). Deze ondernemingen zijn er tevens toe verplicht ten minste eens per jaar een inventaris op te maken, dewelke niet enkel de bezittingen maar ook de schulden en verplichtingen omvat. Op basis van deze inventaris moeten de jaarrekeningen worden opgemaakt, evenwel niet volgens een door de wet bepaald schema. 5.2.1
Kleine en middelgrote ondernemingen
Dit zijn ondernemingen met rechtspersoonlijkheid, die voor het laatste afgesloten boekjaar niet meer dan 100 personen tewerkstellen (jaarlijks gemiddelde) en niet meer dan één van de volgende drempels overschrijden:
jaargemiddelde personeelsbestand: 50 personeelsleden;
jaaromzet exclusief de belasting over de toegevoegde waarde van 7.300.000 €;
balanstotaal van 3.650.000 €.
Als KMO moet U een volledige boekhouding voeren en dit door middel van een stelsel van boeken en rekeningen volgens de gebruikelijke regels van het dubbel boekhouden. De geopende rekeningen worden ondergebracht in een voor het bedrijf van de onderneming passend rekeningenstelsel, aangepast aan de aard van de bedrijfsactiviteit. De hier bedoelde ondernemingen dienen ten minste
Gip Laurens : Rombouts Koffie
36
eens per jaar een inventaris op te maken. Als KMO kan U een verkorte jaarrekening indienen en moet U geen beheersverslag opmaken. 5.2.2
Grote ondernemingen
Dit zijn ondernemingen die hetzij gemiddeld meer dan 100 personen per jaar tewerkstellen, hetzij meer dan een van de volgende drie criteria overschrijden:
jaargemiddelde personeelsbestand: 50 personeelsleden;
jaaromzet exclusief de belasting over de toegevoegde waarde van 7.300.000 €;
balanstotaal van 3.650.000 €.
Als grote onderneming moet U een volledige boekhouding voeren en dit door middel van een stelsel van boeken en rekeningen volgens de gebruikelijke regels van het dubbel boekhouden. De geopende rekeningen worden ondergebracht in een voor het bedrijf van de onderneming passend rekeningenstelsel, aangepast aan de aard van de bedrijfsactiviteit. De grote ondernemingen moeten eveneens ten minste eens per jaar een inventaris opmaken. Grote ondernemingen zijn verplicht hun jaarrekening op te maken volgens het volledig schema. Samen met de jaarrekening moeten een aantal bijzondere verslagen worden neergelegd. Formulieren met volledige en verkorte schema’s, opgesteld door de Nationale Bank van België, zijn beschikbaar bij de verschillende zetels van de Nationale Bank van België (www.nbb.be).
Gip Laurens : Rombouts Koffie
37
6
Jaarrekening
6.1
Definitie jaarrekening
De jaarrekening is een financieel eindverslag van de onderneming dat men elk jaar opstelt. Een jaarrekening geeft in grote lijnen weer wat het bedrijf heeft uitgespookt in het betreffende boekjaar. De jaarrekening sluit aan op de administratie en die sluit weer aan op boekingstukken zoals bonnen, facturen en bankafschriften. Meestal stelt de boekhouder of belastingadviseur de jaarrekening voor de onderneming op, maar sommige ondernemers doen het zelf. Bij grotere bedrijven vanaf een bepaalde omvang (wat betreft werknemers, omzet of balanstotaal) moet een accountant de jaarrekening goedkeuren.
6.2
Waaruit bestaat een jaarrekening
De jaarrekening bestaat uit drie verschillende onderdelen:
de balans;
de resultatenrekening van het boekjaar;
een toelichting op beide. De omvang van deze toelichting hangt af van de grootte van de onderneming. Als je een eenmanszaak hebt bestaat deze meestal uit een beschrijving van de manier hoe de balans tot stand is gekomen en basisgegevens over het bedrijf.
6.3
Doelen van een jaarrekening
De meeste eenmanszaken hebben met een jaarrekening twee of drie doelen voor ogen: 6.3.1
Overzicht + vergelijken
De jaarrekening geeft een duidelijk overzicht van de financiële gang van zaken. De onderneming kan dus precies zien hoeveel winst of verlies het bedrijf gemaakt heeft in het afgelopen boekjaar. Natuurlijk staan al dit soort gegevens ook in uw administratie, maar dat is toch een stuk minder overzichtelijk. Ook bij (potentiële) opdrachtgevers kan men beter voor de dag komen met een professioneel opgesteld zakelijk rapport. Bovendien wordt het via de jaarrekening gemakkelijk gemaakt om zo’n eigen onderneming te vergelijken met dat van branchegenoten. In een jaarrekening ziet men door de uniforme kostenposten goed hoe een onderneming zijn geld besteedt.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
38
6.3.2
Belastingdienst
Iedere ondernemer dient financiële verantwoording af te leggen aan de Belastingdienst. De gegevens uit de jaarrekening neem jij of je belastingadviseur meestal over om de winstaangifte inkomstenbelasting voor ondernemers in te dienen. Die aangifte bevat standaard een balans en resultatenrekening. Bij een controle of onderzoek door de Belastingdienst kan de jaarrekening worden opgevraagd, omdat daarin de belangrijkste toelichtingen op de balans en resultatenrekening worden vermeld. Bij een controle kijkt de Belastingdienst aan de hand van je jaarrekening of je alles hebt gedaan. Als er op basis van de jaarrekening fraude wordt vermoed, wordt de administratie erbij gepakt en desnoods ook de bonnen en bankafschriften die erbij horen. 6.3.3
Banken
Soms moet je financiële verantwoording afleggen aan externe financiers. Als je een flinke som geld hebt geleend om je bedrijf verder te helpen, is het eigenlijk niet meer dan logisch dat de bank een soort garantie van je wil. Ieder jaar word je dan ook standaard om de jaarrekening gevraagd, zodat bekeken kan worden hoe vermogend je onderneming is ten opzichte van het jaar daarvoor. Op die manier kan de bank extra zekerheden eisen als het slecht gaat, maar ook besluiten om in de toekomst vaker leningen te verschaffen, omdat het zo goed gaat.
6.4
Wie legt een jaarrekening neer
6.4.1
Belgische ondernemingen:
De meeste Belgische ondernemingen waarvan de verantwoordelijkheid van de aandeelhouders of vennoten beperkt is tot hun inbreng, evenals sommige andere ondernemingen moeten jaarlijks hun jaarrekening en/of hun geconsolideerde jaarrekening bij de Balanscentrale van de Nationale Bank neerleggen.
Volgens de rechtsvorm :
NV, Comm.VA, BVBA, CVBA, ESV, EESV ingeschreven in België, de Europese vennootschap (SE) naar Belgisch recht, een vennootschap onder firma (V.O.F.), Comm.V en CVOA.
Volgens de rechtstoestand :
De bestuurders van een gefuseerde, opgeslorpte of gesplitste vennootschap moeten een jaarrekening opmaken voor de periode tussen de afsluitingsdatum van het laatste boekjaar waarvoor de jaarrekening is goedgekeurd en de datum vanaf dewelke de handelingen van de te fuseren, op te slorpen of te splitsen vennootschap geacht worden te zijn verricht voor rekening van de verkrijgende vennootschap. Die jaarrekening moet bovendien aan de aandeelhouders of vennoten van elke verkrijgende vennootschap ter goedkeuring worden voorgelegd.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
39
6.4.2
Belgische verenigingen en stichtingen
De grote en zeer grote verenigingen en stichtingen moeten hun jaarrekening neerleggen bij de Nationale Bank. 6.4.3
Buitenlandse vennootschappen en vzw’s
buitenlandse vennootschappen met een bijkantoor in België;
buitenlandse vennootschappen zonder bijkantoor in België maar waarvan de effecten in België genoteerd zijn;
buitenlandse vzw's met een centrum van werkzaamheden in België.
6.5
Hoe gebeurt deze neerlegging
Alle jaarrekeningen en geconsolideerde jaarrekeningen worden neergelegd met de toepassing "Neerlegging van jaarrekeningen via internet" of "Neerlegging op papier".
6.6
Waar vindt deze neerlegging plaats
Bij de balanscentrale van de Nationale bank van België.
6.7
Kostprijs van zo’n neerlegging Via het internet in de vorm van een gestructureerd databestand
- volledig model
410,62
- verkort model
152,65
- verbeterde neerlegging
149,92
Via het internet in de vorm van een PDF-bestand - volledig model
472,94
- verkort model
215,09
- verbeterde neerlegging
149,92
Via de post op papier - volledig model
479,96
- verkort model
221,98
- verbeterde neerlegging
149,92
Gip Laurens : Rombouts Koffie
40
6.8
Welke termijnen moet je respecteren voor zo’n neerlegging
De jaarrekening moet binnen dertig dagen nadat ze is goedgekeurd door de algemene vergadering en ten laatste zeven maanden na de datum van afsluiting van het boekjaar bij de Balanscentrale worden neergelegd. Een niet-goedgekeurde jaarrekening kan in principe niet worden neergelegd.
6.9
Welke controles voert de NBB uit op een jaarrekening
De Nationale Bank voert rekenkundige en logische controles uit op de jaarrekening opgesteld volgens het verkort en volledig model van de jaarrekening voor ondernemingen en voor verenigingen en stichtingen.
6.10
Waartoe dient het verslag van de commissaris
Deze commissaris, ook wel revisor of auditor genoemd, schrijft al zijn conclusies neer in het verslag van de commissaris. Dit verslag heeft als doel om de lezer van de jaarrekening een extra zekerheid mee te geven inzake de correctheid van de jaarrekening. De commissaris dient dit verslag in volledige onafhankelijkheid op te stellen. Het is dan ook bij wet verboden dat de commissaris een verslag zou opstellen van een bedrijf waarvan hij zelf revisor is. Dit zou immers betekenen dat hij zijn eigen werk zou controleren.
6.11
Ondernemingen die een verkort schema mogen gebruiken
Een onderneming wordt als klein beschouwd indien zij voor het laatst en het voorlaatst afgesloten boekjaar niet meer dan één van de volgende drempels overschrijdt:
jaargemiddelde van het personeelsbestand: 50;
jaaromzet (exclusief btw): 7 300 000 euro;
balanstotaal: 3 650 000 euro.
Tenzij het jaargemiddelde van het personeelbestand meer dan 100 bedraagt.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
41
6.12
Ondernemingen die een volledig schema moeten gebruiken
Een onderneming wordt in alle overige gevallen als groot beschouwd.
als het boekjaar minder of meer dan 12 maanden telt, dan wordt het omzetcriterium evenredig aangepast waarbij elke begonnen maand voor een volle maand wordt geteld. Indien bijvoorbeeld het boekjaar loopt van 15 februari tot en met 31 december, dan omvat het boekjaar 11 begonnen maanden en wordt het aangepaste omzetcriterium als volgt berekend: 11/12 x 7.300.000 EUR = 6.691.667 EUR;
als de onderneming met één of meer andere ondernemingen verbonden is, d.w.z. als zij: o één of meer dochters heeft; o zelf een dochter is; o deel uitmaakt van een groep van ondernemingen.
Dan wordt het criterium “jaargemiddelde van het personeelsbestand” berekend door de som te maken van het aantal werknemers dat door elk van de betrokken verbonden ondernemingen jaarlijks gemiddeld wordt tewerkgesteld, en worden de criteria “jaaromzet” en “balanstotaal” berekend op geconsolideerde basis.
6.13
Hoe is een balans opgebouwd
De balans geeft een momentopname weer van het vermogen van de onderneming. Meestal is dat moment 31 december maar het kan ook een andere datum zijn. U kan het als volgt zien: U als ondernemer kijkt aan eind van het (boek)jaar naar alles wat op dat moment aanwezig is in de onderneming: schulden, goederen, uitstaande rekeningen, et cetera. Deze worden bij elkaar opgeteld. Kortom: de balans is dus niets anders dan de stand van de bezittingen en de schulden van uw bedrijf. Links op de balans staat wat u bezit en rechts hoe u het gefinancierd hebt (eigen vermogen en vreemd vermogen) Er zijn natuurlijk wel veel regels over wat u op een balans moet en mag zetten en hoe u een balans opstelt. De balans bestaat uit verschillende onderdelen: 6.13.1
Activa
De linkerkant van de balans noemen we de activa. Dit is het totaal van alle bedrijfsmiddelen: de bezittingen van je onderneming. Activa kun je onderverdelen in:
vlottende activa: De vlottende activa zijn bezittingen van de onderneming. Daarvoor geldt dat het vermogen dat erin is geïnvesteerd binnen een jaar vrijkomt als u verkoopt. Voorbeelden: de waarde van de voorraden, maar ook het geld dat u op de zakelijke rekening hebt staan en de stand van uw debiteuren;
vaste activa: Als uw bezittingen niet binnen een jaar te gelden kunt maken dan heet het vast;
vaste activa zijn onder te verdelen in: o immateriële vaste activa: niet tastbare posten, zoals ontwikkelingskosten, research, goodwill; o materiële vaste activa: tastbare zaken met een kostprijs van 450 euro of meer, zoals computers, dure digitale camera's, maar ook auto's;
Gip Laurens : Rombouts Koffie
42
o 6.13.2
financiële vaste activa: beleggingen op langere termijn, zoals aandelen.
Passiva
De activa van de onderneming worden gefinancierd met kapitaal uit allerlei bronnen. Dit kapitaal noemt men passiva. Je kunt een aantal passiva onderscheiden, zoals:
eigen vermogen: het verschil tussen bezittingen en schulden (ofwel de totale activa en het vreemd vermogen). Als u een deel van uw winst reserveert voor uw bedrijf, stijgt uw eigen vermogen;
kortlopende schulden: te betalen bedragen met een looptijd korter dan 1 jaar. Zoals leveranciers of een schuld op een rekening waarop je rood kunt staan (een rekening courant);
inventaris: Dit is een opsomming van gedane investeringen, voorraden, vorderingen, geldmiddelen en schulden die aanwezig zijn op het moment dat de balans wordt opgemaakt. Het is de bedoeling dat alle elementen van een inventaris worden gewaardeerd op hun echte economische waarde;
liquide middelen: Liquide middelen zijn eigenlijk niets meer dan de som van het kasgeld en banksaldi, plus de waarde van cheques van een onderneming. De liquide middelen behoren tot de balanspost vlottende activa.
6.14
De opbouw van een resultatenrekening
De resultatenrekening geeft aan hoe het resultaat winst of verlies van een bedrijf gedurende een volledige periode, meestal een jaar, werd opgebouwd. Een winst-en-verliesrekening geeft een overzicht van de kosten en opbrengsten van een onderneming in een bepaalde periode. De kosten zet men aan de debet kant, of te wel de linkerkant van de rekening. De opbrengsten zet men aan de creditkant, of te wel de rechterkant van de rekening. Voorbeelden van kosten die zich voor kunnen doen zijn bijvoorbeeld loonkosten, energiekosten, telefoonkosten en inkoopwaarde van de omzet. Voorbeelden van opbrengsten die zich voor kunnen doen zijn bijvoorbeeld huuropbrengst, omzet en renteopbrengst.
6.15
De sociale balans
In de sociale balans wordt specifieke informatie vermeld over het personeelsbestand: aantal tewerkgestelden, personeelsverloop, opleiding …
6.16
Welke informatie vind je in de toelichting
Ze bevat alle begeleidende en aanvullende informatie die niet in de jaarrekening zelf is opgenomen, maar die wel relevant is om de beslissing erover te onderbouwen.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
43
7
Samenstelling
7.1
Ondernemingsnummer
Het ondernemingsnummer van Rombouts Koffie is BE 0404.852.185.
7.2
Jaarrekening opvragen
Je kan de jaarrekeningen opvragen bij de balanscentrale van de NBB.
7.3
Boekjaar van de cijfergegevens
De cijfergegevens lopen van 01-01-2012 tot 31-12-2012.
7.4
Aantal bestuurders
Rombouts Koffie heeft 3 bestuurders.
7.5
Commissaris
De commissaris van de onderneming is Grant Thornton bedrijfsrevisoren. Het einde van hun mandaat is 10-06-2013. De taak van een commissaris is het nakijken van de jaarrekening, de controle van de boekhouding en het toezicht op het algemeen beleid.
7.6
Balanswaarde
De balanswaarde is de aangegeven waarde op de balans voor een specifiek onderdeel. 7.6.1
Machines
De balanswaarde voor de machines bedraagt 5.181.575 euro. 7.6.2
Voorraad afgewerkt product
De balanswaarde voor de voorraad van het afgewerkt product bedraagt 999.631 euro. 7.6.3
Liquide middelen
De balanswaarde voor liquide middelen bedraagt 73.745 euro. 7.6.4
Alle bezittingen samen
De balanswaarde voor alle bezittingen te samen bedraagt 33.083.108 euro.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
44
7.7
Eenheid cijfergegevens
Alle cijfergegevens worden uitgedrukt in euro.
7.8
Schulden van de onderneming
7.8.1
Kredietinstellingen op lange termijn
De schuld van kredietinstellingen op lange termijn bedraagt 4.536.583 euro. 7.8.2
Kredietinstellingen op korte termijn
De schuld van kredietinstellingen op korte termijn bedraagt 4.422.077 euro. 7.8.3
Leveranciers
De schuld voor de leveranciers bedraagt 9.402.928 euro. 7.8.4
Belastingen
De schuld voor de belastingen bedraagt 601.660 euro.
7.9
Eigen vermogen
Het eigen vermogen van de onderneming bedraagt 9.079.490 euro.
7.10
Vreemd vermogen
Het vreemd vermogen van de onderneming bedraagt 24.003.618 euro.
7.11
Aantal % van de bezittingen gefinancierd door eigen vermogen
Het aantal procent van de bezittingen van de onderneming werd gefinancierd met eigen vermogen en dat bedrag bedraagt 27,44%.
7.12
Geplaatst kapitaal
Het geplaatst kapitaal bedraagt 1.800.000 euro.
7.13
Voorzieningen
De voorzieningen van de onderneming bedraagt 248.463 euro. De voorzieningen zijn de pensioenen en soortgelijke verplichtingen + de overige kosten en risico's.
7.14
Winst/verlies van het boekjaar voor belasting
Winst/verlies van het boekjaar voor belasting bedraagt 917.809 euro. Gip Laurens : Rombouts Koffie
45
7.15
Winst/verlies van het boekjaar na belasting
Winst/verlies van het boekjaar na belasting bedraagt 912.444 euro.
7.16
Opbrengsten en kosten
7.16.1
Bedrijfsopbrengsten
De bedrijfsopbrengsten bedragen 48.719.222 euro. 7.16.2
Financiële opbrengsten
De financiële opbrengsten bedragen 1.782.538 euro. 7.16.3
Uitzonderlijke opbrengsten
De uitzonderlijke opbrengsten 243.355 euro. 7.16.4
Bedrijfskosten
De bedrijfskosten bedragen 48.771.227 euro. 7.16.5
Financiële kosten
De financiële kosten bedragen 902.079 euro. 7.16.6
Uitzonderlijke kosten
De uitzonderlijke kosten bedragen 154.000 euro. 7.16.7
Belastingen
De belastingen bedragen 5.365 euro. 7.16.8
Winst/Verlies
Dit zijn de totale opbrengsten minus de totale kosten. 50.745.115 - 49.832.671 = 912.444 euro.
7.17
Bestemmen winstsaldo
De bestemmen winstsaldo bedraagt 7.734.104 euro. Dit is de winst van het huidig boekjaar en het vorig boekjaar.
7.18
Winst voor de aandeelhouders
Winst die wordt uitbetaald aan de aandeelhouders bedraagt 864.000 euro.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
46
7.19
Deel van de winst zoals de wet voorschrijft aan wettelijke reserve
Er word geen deel van de winst toegevoegd aan de wettelijke reserve omdat de reserve al reeds 10% van het kapitaal is.
7.20
Resultaatverwerking
De winst wordt overgedragen naar volgend boekjaar en een deel word uitgekeerd aan de aandeelhouders.
7.21
Installaties, machines en uitrusting
De installaties, machines en uitrusting van vorig boekjaar bedraagt 33.865.684 euro. Er zijn dit jaar voor 1.118.065 euro installaties bijgekocht. Er zijn 0 installaties buiten gebruik gesteld. Er zijn in totaal 29.802.174 euro op de machines afgeschreven. De boekwaarde van deze machines op de balans bedraagt 5.181.575 euro.
7.22
Geld belegd op termijnrekening bij de banken
Er is 0,00 euro belegd op termijnrekeningen bij de banken.
7.23
Soort aandelen van geplaatst kapitaal
Het geplaatst kapitaal bestaat uiteen kapitaalaanduiding zonder aanduiding van waarde.
7.24
Personeelskosten huidig boekjaar
De personeelskosten voor het huidig boekjaar bedraagt 10.029.164 euro.
7.25
Werknemers huidig boekjaar
Het aantal voltijdse werknemers van het huidig boekjaar bedraagt 137 en het aantal van de deeltijdse werknemers bedraagt 31 mensen.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
47
8
Analyse
8.1
Horizontale analyse
De horizontale Analyse is de evolutie ten opzichte van vorig boekjaar. 8.1.1
Leveranciers
(9.402.928-6.418.664/6.418.664) x 100 = + 46,50 %. 8.1.2
Voorraden
(6.494.783 - 5.891.492/5.891.492) x 100 = + 10,24 %.
8.2
Verticale analyse van balanstotaal
Deze verticaal analyse drukt elke balanspost uit in % ten opzichte van het balanstotaal. 8.2.1
Vreemd vermogen
(248.463 + 23.755.155/33.083.108) x 100 = 72,56 %. 8.2.2
Vaste activa
(15.596.597/33.083.108) x 100 = 47,14 %.
8.3
Verticale analyse van resultatenrekening
Deze verticaal analyse drukt elke post van resultatenrekening uit in % ten opzichte van de bedrijfsopbrengsten of van de omzet. 8.3.1
Bedrijfsresultaat
-52.005/48.042.317 = - 0.11 %. 8.3.2
Winst na belasting
912.444/48.042.317 = 1,90 %.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
48
8.4
Ratio analyse
Het onderzoek naar de sterkte of zwakte van een bedrijf of bedrijfstak op basis van financiële kengetallen of ratio’s.
8.5
Liquiditeit
De liquiditeit zegt of de onderneming in staat is om haar schulden op korte termijn terug te betalen met middelen die op korte termijn vrijkomen. 8.5.1
Courante activa
17.486.511 - 0 = 17.486.511 8.5.2
CR
17.486.511/(18.933.721 + 284.851) = 0,91 8.5.3
QR
17.486.511 - 6.494.783/19.218.572 = 0,57 8.5.4
OT
[(17.486.511 - 6.494.783)/2 x 365]/48.042.317 = 46 dagen 8.5.5
DKK
[(8.566.835 + 8.592.024)/2 x 100/106 x 365]/48.042.317 + 862.439 = 60 dagen 8.5.6
DLK
[(9.402.928 + 6.418.664)/2 x 100/106 x 365]/26.802.418 + 9.103.510 = 75 dagen
8.6
Solvabiliteit
De solvabiliteit is de mate waarin de onderneming in staat is haar verplichtingen in verband met intrestbetalingen en schuldaflossingen na te komen. S = 9.079.490/(33.083.108 x 100) = 27,44 %
8.7
Rentabiliteit
De rentabiliteit is het winstgevend kapitaal in de onderneming.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
49
8.7.1
REV
912.444 x 100/ 9.079.490 = 10,05 % 8.7.2
RTV
(917.809 + 902.079) x 100/ 33.083.108 = 5,50 %
8.8
Besluit
Liquiditeit :
SLECHT Reden: - CR en QR is onder 1. - Kaskrediet voor 31 dagen of klantenkrediet beperken.(46+60)-75 = 31
Solvabiliteit : GOED Reden: - Elke 100 euro wordt maar gefinancierd door maar 27 euro eigen vermogen en 73 geleend geld. Rentabiliteit : GOED Reden: - REV : na elke 100€ geïnvesteerd E.V. brengt na belasting 10 euro op. - RTV : Elke 100€ geïnvesteerd T.V. brengt 5 euro op voor belasting.
8.9
Besluit Graydon
Liquiditeitspositie : Negatief in dalende lijn in vergelijking met vorig boekjaar. Rentabiliteit : Te volgen Betalingsgedrag : Positief Betalingsgedrag :
- 96/100 - Er werden geen registraties gevonden in het faillissement register. - 76 dagen voor leveranciers en 64 dagen voor klanten.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
50
9
Graydon rapport
9.1
Officiële gegevens
RPR Antwerpen is de rechtspersonenregister van Rombouts. Een rechtspersonenregister is een register van ondernemingen, dat bij de secretaris van de Rechtbank van Koophandel, in het gerechtelijk arrondissement van oprichting, wordt bijgehouden. Het RSZ nummer van Rombouts Koffie is 539275-37. Een RSZ-nummer is een identificatienummer dat de Belgische organisatie Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) intern gebruikt ter identificatie van werkgevers. De werkgeverscategorie van Rombouts is 17.48.117 17
Ondernemingen die onder de bevoegdheid vallen van het paritair comité voor het hotelbedrijf.
48
Werkgevers die onder de bevoegdheid vallen van het paritair comité voor de voedingsnijverheid en een bijdrage verschuldigd zijn, bestemd tot het financieren van het Fonds voor Bestaanszekerheid van deze bedrijfstak.
117
Werkgevers, uitsluitend van commerciële aard, die een bijdrage verschuldigd zijn voor het Fonds van het Paritair Comité voor het Hotelbedrijf nr. 302; categorie die uitsluitend voorbehouden is voor de gelegenheidswerknemers voor wie de werkgever een "Dimona Full" moet doen.
9.2
Belangrijke gebeurtenissen van historiek
De historiek geeft een overzicht van belangrijke gebeurtenissen in de onderneming. 25/08/2005
Omzetting maatschappelijk kapitaal in euro.
25/08/2005
Kapitaalverhoging van 1.611.307,91 € naar 1.800.000 €
25/08/2005
Wijziging doel
1/07/1998
Verplaatsing van zetel naar Antwerpsesteenweg 136, 2630 Aartselaar
9.3
Een gedelegeerd bestuurder
Een gedelegeerd bestuurder is door de Raad van Bestuur verkozen om het dagelijks beheer van de onderneming te beheren. Rombouts Xavier is de gedelegeerde bestuurder van Rombouts Koffie.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
51
9.4
De aangestelde commissaris
Grant thornton bedrijfsrevisoren - Reviseurs d'entreprises cvba vertegenwoordigd door : Dhr. Luc Deltour vanaf 14/06/2010 voor een periode van 3 jaar tot de alg. vergadering van 6/2013. De commissaris wordt bepaald door de algemene vergadering van aandeelhouders. Het heeft de taak om toezicht te houden op het beleid van de raad van bestuur en op de algemene gang van zaken in de vennootschap en de ondernemingen die daaraan verbonden zijn.
9.5
De activiteiten van de onderneming
Bron: KBO (Kruispuntbank van ondernemingen)
branden van koffie en verwijderen van cafeïne : vervaardiging van gemalen koffie, van oploskoffie, van extracten en concentraten van koffie;
vervaardiging van halffabricaten van kunststof : platen, vellen, blokken, foliën, stroken, strippen;
groothandel in koffie, thee, cacao en specerijen;
groothandel in elektrische huishoudelijke apparaten;
groothandel in andere machines en werktuigen, n.e.g.;
kleinhandel in koffie;
overige kleinhandel in voedings- en genotmiddelen in gespecialiseerde winkels, n.e.g.;
kleinhandel in elektrische huishoudapparaten;
overige detailhandel, niet in winkels en exclusief markt- en straathandel;
café-restaurants (tavernen);
verwerking van thee en koffie;
vervaardiging van verpakkingsmateriaal van kunststof.
Bron: RSZ-registratie
verwerking van thee en koffie.
Bron: Eigen Medeling
verwerking van thee en koffie;
groothandel in koffie, thee, cacao en specerijen.
9.6
De import- en exportactiviteiten van de onderneming
Importlanden : Europa, Afrika, Verenigde Staten, Azie Exportlanden : Europa, Rusland, Verenigde Staten, Azie
Gip Laurens : Rombouts Koffie
52
9.7
Vestigingsnummer van de onderneming
Rombouts Koffie heeft 8 vestigingen. Het vestigingsnummer wordt toegekend door de Kruispuntbank Ondernemingen en is een nummer dat bestaat uit 10 cijfers . Het eerste cijfer varieert van 2 tot 8. Het vestigingsnummer wordt toegekend aan een vestigingseenheid.
9.8
Personeelsregister en DIMONA-aangifte van de onderneming
Het totaal aantal werknemers is 168. Het personeelsregister is een document samengesteld uit ingebonden en genummerde bladzijden. De Dimona (Déclaration Immédiate/Onmiddellijke Aangifte) is het elektronische bericht waarmee de werkgever iedere indiensttreding en uitdiensttreding van een werknemer aangeeft bij de RSZ of de RSZPPO. De Dimona-aangifte is verplicht voor alle werkgevers uit de publieke en de private sector.
9.9
Financiële relatie van de onderneming
Rombouts Koffie heeft een financiële bankrelatie met KBC Bank, Fortis Bank en Bank van de Post. IBAN (International Bank Account Number) is een gestandaardiseerde structuur voor bankrekeningnummers. IBAN is samengesteld uit een landcode van twee letters + een controlenummer van twee cijfers, gevolgd door een spatie en vervolgens de 12 cijfers van uw vroegere 'nationaal' rekeningnummer. BIC (Bank Identifier Code) is een internationale identificatiecode (ook wel eens swift-code genoemd), die toelaat elke individuele bank te herkennen. De BIC-code bestaat uit 8 tekens.
9.10
Hypothecaire schuldeisers
Er zijn geen hypothecaire schuldeisers in Rombouts Koffie, alle fabrieksgebouwen zijn volledig in eigen bezit.
9.11
Het oordeel van Graydon in verband met :
9.11.1
De liquiditeit
Negatief in dalende lijn in vergelijking met het vorig boekjaar. 9.11.2
De rentabiliteit
Te volgen 9.11.3
De solvabiliteit
Positief Gip Laurens : Rombouts Koffie
53
9.12
Eigenanalyse van de jaarrekening
De resultaten zijn hetzelfde als mijn analyse van de jaarrekening. In mijn analyse is de liquiditeit slecht, voor de rentabiliteit en solvabiliteit heb ik goed en dat komt overeen met het Graydon rapport.
9.13
Betalingsgedrag
Rombouts krijgt een score van 96 op 100 in het Graydon rapport voor het betaalbedrag.
9.14
NACE-code
De NACE-code is een cijfercode die door de Europese Unie en haar lidstaten toegekend wordt aan een bepaalde klasse van economische activiteiten. Dit is bedoeld als hulpmiddel bij het opstellen van economische statistieken en overzichten.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
54
9.15
Sectorieël betalingsgedrag
Beter, binnen deze nace-code tellen we 108 actieve ondernemingen. Voor 50 % van deze populatie werden aan Graydon betalingservaringen geleverd. Deze steekproef is dus statistisch ruim relevant.
9.16
Kredietgegevens
Het aantal dagen klantenkrediet bedraagt 64 en het aantal dagen leverancierskrediet bedraagt 101.
9.17
Eigen berekening
Klantenkrediet stemt overeen maar leverancierskrediet bedraagt minder. Het klantenkrediet bedraagt 31 dagen en het leverancierskrediet bedraagt bij mijn analyse 75 dagen en bij het Graydon rapport 101 dagen.
9.18
Zijn deze gegevens gunstig voor de liquiditeit van de onderneming ?
Deze gegevens zijn ongunstig voor de liquiditeit van Rombouts Koffie. Dit komt omdat CR en QR onder 1 bevinden en het heeft een kaskrediet van 31 dagen.
9.19
Protesten en incassodossiers
Incassodossier: Als een schuldeiser zijn geld wil zijn , kan hij een incassodossier laten opmaken. Protesten: Dit word gebruikt wegens niet-betaling van wisselbrieven, orderbriefjes en cheques.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
55
9.20
Achterstallige betalingen of vervallen schulden
Er zijn geen gereleveerde schulden bij RSZ en ook geen bij de belastingdiensten.
9.21
Oordeel met betrekking tot de ingediende jaarrekening
Volgens de NBB voldoet de ingediende jaarrekening aan alle verplichte controles. Door de commissaris – revisor is de verklaring zonder voorbehoud.
9.22
Overzicht van de Creditel basis financiële analyse
9.23
Mijn oordeel over de onderneming op basis van deze cijfergegevens
Niet zo goed, hun liquiditeitsratio bevindt zich onder 1 en de gemiddelde dagen klanten- en leverancierskrediet ligt tamelijk hoog. Omzet is het totaalbedrag van verkopen van een bedrijf in een bepaalde periode. Het bedrijfsresultaat is wat er overblijft wanneer de bedrijfskosten van de netto omzet afgetrokken worden. Nettobedrijfskapitaal is het verschil tussen de vlottende activa (voorraden, debiteuren, liquide middelen) op de balans van een onderneming en de vlottende passiva (crediteuren en overige kortlopende schulden). Cash Flow is de winst na belastingen plus de afschrijvingen en reserves. De algemene schuldgraad is het vreemd vermogen gedeeld door het eigen vermogen.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
56
9.24
Branchevergelijking
In het Graydon rapport zijn de gegevens niet beschikbaar van de branchegemiddelde.
9.25
Sociale balans
In de sociale balans wordt specifieke informatie vermeld over het personeelsbestand: aantal tewerkgestelden, personeelsverloop, opleiding ...
9.26
“Graydon Multi scoring” voor deze onderneming
De Graydon 'Multiscoring' is : 51/100. Het kredietadvies werd op u verzoek berekend aan de hand van de door uw gekende of ontworpen formule. Het is slechts een onderdeel van het totale rapport dat moet bijdragen tot het verkrijgen van een globaal beeld over de toestand van een onderneming.
9.27
Betaalgedrag klant
Er is nooit zekerheid of een klant wel daadwerkelijk zal betalen. Je kan wel het betalingsgedrag van ondernemingen opvragen.
9.28
Public search KBO
Ondernemingsgegevens Algemeen Ondernemingsnummer:
0404.850.185
Begindatum:
3 juni 1959
Maatschappelijke Naam:
Koffie F. Rombouts N.V. Benaming in het Nederlands, sinds 3 juni 1959 CAFES F. ROMBOUTS S.A. Benaming in het Frans, sinds 3 juni 1959
Adres van de maatschappelijke zetel
Antwerpsesteenweg 136 2630 Aartselaar Sinds 4 juli 1998
Telefoonnummer:
Geen gegevens opgenomen in KBO
Faxnummer:
Geen gegevens opgenomen in KBO
E-mailadres:
Geen gegevens opgenomen in KBO
Webadres:
Geen gegevens opgenomen in KBO
Type onderneming:
Rechtspersoon
Status: Gip Laurens : Rombouts Koffie
Actief
57
Rechtsvorm:
Aantal vestigingseenheden (VE):
Naamloze vennootschap Sinds 3 juni 1959 8 Lijst VE - Gegevens en activiteiten per VE
Beroepsbekwaamheden en basiskennis bedrijfsbeheer Geen gegevens opgenomen in KBO Hoedanigheden Werkgever RSZ Sinds 1 januari 1945 Onderneming onderworpen aan BTW Sinds 1 januari 1971 Handelsonderneming Sinds 1 juni 1959 Toelatingen Geen gegevens opgenomen in KBO BTW-activiteiten Nacebel-code versie 2008* BTW 2008 10.830 - Verwerking van thee en koffie Sinds 1 januari 2008 BTW 2008 22.220 - Vervaardiging van verpakkingsmateriaal van kunststof Sinds 1 januari 2008 RSZ-activiteiten Nacebel-code versie 2008* RSZ 2008 10.830 - Verwerking van thee en koffie Sinds 1 januari 2008 Toon Activiteiten Nacebel-code versie 2003. Externe links Publicaties Belgisch Staatsblad Publicaties jaarrekeningen NBB Werkgeversrepertorium (*) Op 1/1/2008 is de EG-classificatie van de Nacebel-codes gewijzigd. Public search toont zowel de bestaande activiteiten volgens de oude NACEBEL code 2003 geldig tot 31/12/2007 als de nieuwe code 2008 en omschrijving geldig vanaf 1/1/2008. Het betreft dus een louter administratieve conversie en geen wijziging van de activiteiten van de onderneming of de vestiging.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
58
9.29
Niet beschikbare informatie via public search
Met public search kan je enkel de actuele gegevens terug vinden van ondernemingen die ingeschreven zijn bij de KBO. De informatie die je niet kunt opvragen d.m.v. public search zijn:
de functies en rechtstoestanden;
oude gegevens van een nog actieve onderneming;
gegevens van stopgezette ondernemingen of vestigingseenheden.
9.30
Taken KBO
administratie rond attesten beroepsbekwaamheid en vestigingsformaliteiten van de startende ondernemers;
aansluiting bij een sociale kas voor zelfstandigen;
aanvraag BTW- nummer, wijziging en stopzetting;
registratie als aannemer;
neerlegging en publicatie akten voor Belgisch Staatsblad;
neerlegging jaarrekening.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
59
10
Beleggingsportefeuille
Wij moesten voor 25.000 euro geld beleggen op de beurs van Brussel of Amsterdam. De ondernemingen moesten gespecialiseerd zijn in zeetransport. Hieronder ziet u de naam van het bedrijf, hun activiteit en hun koersgrafiek van 5 jaar.
10.1
Euronav
Euronav is een onafhankelijke tankerrederij, gespecialiseerd in het vervoer van ruwe olie. De reder koopt, bouwt, exploiteert en beheert tankers, en biedt daarnaast uitgebreide transportdiensten aan. Euronav beschikt over een vloot van moderne VLCCs (grote tankers). De markt voor het zeevervoer van ruwe olie is cyclisch en zeer volatiel en vereist een flexibel en pro-actief beheer van activa voor wat betreft de samenstelling van de vloot en tewerkstelling ervan. De basisvloot van Euronav heeft een gemiddelde leeftijd van minder dan 4 jaar. Het beheer van de schepen wordt toevertrouwd aan twee 100% dochtervennootschappen, France Ship Management SAS (Franship) en Euronav SAS.
10.2
CMB
CMB, Compagnie Maritime Belge, is een maritieme groep die zich gespecialiseerd heeft in het zeevervoer van droge bulkgoederen (voornamelijk steenkool, ijzererts en granen). Deze activiteit wordt door haar 100% dochter Bocimar uitgevoerd, die beschikt over een vloot aan eigen schepen. Daarnaast heeft CMB overige deelnemingen in HessenatieLogistics, Reslea en Air Contractors Group. De activiteiten van Hessenatie en Air Contractors zijn gericht op transport en logistiek, terwijl Reslea zich bezig houdt met vastgoed.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
60
10.3
Boskalis
Koninklijke Boskalis Westminster is een toonaangevende internationale dienstverlener op het gebied van baggeren, maritieme infrastructuur en maritieme diensten. Boskalis levert wereldwijd creatieve en innovatieve totaaloplossingen voor infrastructurele uitdagingen in maritieme gebieden, kuststreken en rivierdelta's. De activiteiten zijn breed gespreid over de gehele wereld en over drie marktsegmenten. De marktsegmenten van Boskalis omvatten de olie- en gassector, havens en projecten op het gebied van landaanwinning en kust- en rivieroeverbescherming. Tot onze voornaamste opdrachtgevers in deze drie marktsegmenten behoren nationale, regionale en lokale overheden, havenexploitanten, internationale projectontwikkelaars, oliemaatschappijen, mijnbouwbedrijven en andere aannemersbedrijven.
10.4
Exmar
Exmar is een onafhankelijke rederij met een specialisatie in het transport van olie en gas. De activiteiten van de onderneming zijn opgesplitst in vier aandachtsgebieden. Liquefied Petroleum Gas is het meest bekend onder de afkorting LPG en wordt door Exmar met ongeveer 65 schepen vervoerd. Ook LNG (Liquefied Natural Gas) wordt door Exmar vervoerd met 8 schepen. De activiteiten in “Offshore” omvatten het leveren van goederen en diensten aan de offshore olie en gas industrie, zoals het ontwerpen van mobile offshore units. In de “Services” tak zijn activiteiten ondergebracht op het gebied van verzekeringen, shipmanagement en reizen.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
61
10.5
Beleggingsportefeuille
Gip Laurens : Rombouts Koffie
62
11
Beïnvloeden aandeelkoers
11.1
Inleiding
De betekenis van een aandeelkoers is de waarde van een aandeel dat bepaald wordt door de vraag en het aanbod op de beurs.
11.2
Wat is een aandeel?
Een aandeel is een eigendomsbewijs van een bedrijf. Wie een aandeel van een onderneming koopt, wordt dus mede-eigenaar van dat bedrijf. Dankzij je aandeel heb je het recht om mee te beslissen (stemrecht) over belangrijke zaken betreffende de onderneming. Voor veel aandeelhouders is dat echter niet de belangrijkste reden om een aandeel te kopen. Zij willen vooral financieel meeprofiteren als het goed gaat met het bedrijf. Door het realiseren van koerswinsten en deelname van de winst van de onderneming (dividend).
11.3
Wat is een koers?
De beurswaarde van een effect op een bepaald moment. Bij aandelen, opties, warrants en dergelijke wordt de koers uitgedrukt in geld, dus in euro`s of dollars. Prijs van een aandeel of obligatie worden genoteerd op de beurs in procent.
11.4
Factoren die de aandelenkoers beïnvloeden
De koers van een aandeel hangt vooral af van hoe de beleggers staan tegenover de uitgevende vennootschap. Tot de belangrijkste factoren die de koers van een aandeel gaan beïnvloeden, behoren onder meer de verwachtingen over de resultaten van de onderneming. De vraag naar een aandeel op de beurs hangt dus af van de voorspellingen van de analisten over de winst (of het verlies) van de vennootschap. Een onderneming kan haar waarde op de markt ook verhogen door de activa die ze bezit. Denken we maar aan, bijvoorbeeld, een octrooi, een vastgoedpatrimonium, een verkoop exclusiviteit. Ook vernieuwing speelt een belangrijke rol in het succes van een onderneming. Beurskoersen worden ook beïnvloed door het niveau en de verwachte evolutie van de interestvoeten. Bij lage interestvoeten zullen beleggers immers meer risico durven nemen om hogere opbrengsten te verkrijgen en gemakkelijker de weg vinden naar de beurs. De sector waarin een onderneming opereert is eveneens een factor die de koers kan doen schommelen. Een gezonde onderneming in een sector in moeilijkheden zal de negatieve impact ondervinden van het imago van de sector op de markt. We denken hier aan de financiële waarden die veel minder geloofwaardig zijn geworden na de crisis in 2008. En de waarde van een aandeel op de beurs kan ook stijgen of dalen door een radicale verandering die de sector ondervindt. Een nieuw product dat wordt uitgebracht of nieuwe gewoontes die de consumenten zich aanmeten, zijn factoren die de evolutie van de waarde van een aandeel kunnen bepalen. Een andere buitenkans is
Gip Laurens : Rombouts Koffie
63
de consolidatie van een sector. Een onderneming die andere ondernemingen uit dezelfde sector overneemt, kan zich opwerpen als leider op een markt en er een dominante positie innemen. In een bredere context kan de algemene evolutie op de markten de waarde van een effect doen stijgen of dalen. Op sombere markten, zoals wij die gekend hebben tijdens de financiële crisissen van 2008 en 2011, werden zelfs gezonde en veelbelovende waarden meegezogen in een neerwaartse spiraal, terwijl er fundamenteel niets aan de hand was met hen. In periodes van euforie neemt heel de markt deel aan de stijging zonder dat die economisch verantwoord is. Ook de grote economische en politieke tendensen kunnen paniek of rust teweegbrengen op de beurs en een hele markt mee opwaarts of neerwaarts in hun zog nemen omwille van gunstige of verontrustende macro-economische fundamentele factoren. De fiscale, budgettaire en vooral monetaire maatregelen van een land kunnen beleggers eerder geruststellen of verontrusten. Sommige ondernemingen zijn ook gevoeliger dan andere aan de evolutie van de valuta. Een onderneming die een groot deel van haar omzet haalt uit de export zal de effecten van een stijging of daling van de munten gewaarworden op haar omzetcijfer, haar rentabiliteit en dus haar beurskoers. Bijvoorbeeld als het minder goed gaat in de Verenigde Staten en de dollar zakt, dan is er een grote kans dat Belgische aandelen in waarde dalen. Een stijging van de rentetarieven op de markten hebben over het algemeen een negatieve weerslag op de evolutie van de aandelenkoersen. Inflatie, ofwel geldontwaarding, betekent dat in de loop van de tijd producten en diensten steeds duurder worden. Je kan bijvoorbeeld met 10 euro binnen 2 jaar minder dan wat je er nu mee kan kopen. De nominale waarde blijft 10 euro, maar de reële waarde is minder. Het rendement van de belegging moet dus minimaal het inflatierisico goedmaken. Natuurlijk heb je hierbij een debiteurenrisico, valutarisico, inflatierisico, renterisico en koersrisico. Zoals we zien, zal de beurskoers dus afhangen van inwendige factoren: de balansstructuur, de rentabiliteit, de winstverwachtingen, het aandeel van de omzet in de export, de capaciteit om te vernieuwen, de plaats op de markt ten opzichte van de concurrenten, de activa. Maar deze evolutie zal ook afhangen van uitwendige factoren: de politieke, macro-economische situatie, de evolutie van en de opvatting over de sector waarin de onderneming actief is. Al deze factoren moeten dus correct door de belegger worden benaderd en geanalyseerd.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
64
12
Sparen en beleggen
12.1
4 motieven voor sparen
het zekerheidsmotief (voorzorgsmotief)
het transactiemotief
het doelmotief
het vermogensmotief.
12.2
Bedrag spaargeld van een staatswaarborg
Het spaargeld dat het bedrijf aanhoudt bij een bank of verzekeraar is tot 100 000 euro beschermd door het Belgisch Beschermingsfonds.
12.3
Spaarvormen die gelden voor deze waarborg
spaarboekje
termijnrekening
een tak 21
kasbon.
12.4
Spaarboekje kan een negatieve interest opleveren
Als je bijvoorbeeld 1000 euro op je spaarrekening hebt staan en de intrest bedraagt 1% in totaliteit. De intrest bedraagt op deze som bedraagt dan 10 euro, maar als men vaste kost op jaarbasis bijvoorbeeld 20 euro bedraagt. Dan heeft het bedrijf een verlies van 10 euro. Dan bedraagt de geld op de spaarrekening nog maar 990 euro. Dit wilt dus zeggen dat de bank meer kosten aanrekent dan de zeer lage renteopbrengst. Als tweede kan de inflatie hoger zijn dan de lage renteopbrengst waardoor de koopkracht zal dalen.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
65
12.5
3 basisformules met betrekking tot de beleggingen
Er zijn drie gangbare formules: Uitvoeren van opdrachten De onderneming geeft, bv. via internet, aan zijn bankier of financieel adviseur zelf de opdracht (ook wel "order" genoemd) een beleggingsproduct voor het bedrijf te kopen of te verkopen. Hij moet er dan voor zorgen dat dit op een professionele wijze gebeurt. In sommige gevallen dient hij of zij ook te controleren of men voor dergelijke verrichting over voldoende kennis en ervaring beschikt. Beleggingsadvies De bankier of financieel adviseur beveelt het bedrijf een belegging aan in functie van de persoonlijke situatie. Dan moet hij nagaan of die belegging voor men geschikt is en met het beleggersprofiel overeenstemt. Maar het bedrijf beslist of zij de raad opvolgen of niet. Discretionair beheer De onderneming beslist om het beheer van de beleggingen volledig toe te vertrouwen aan de bankier of financieel adviseur. Hij zal dan zelf uitmaken welke producten hij voor het bedrijf zal kopen en verkopen. Die aan- en verkopen moeten voor de onderneming geschikt zijn en overeenstemmen met het beleggersprofiel. De bankier of financieel adviseur moet het bedrijf bovendien geregeld met een verslag op de hoogte brengen van het resultaat van zijn beheer. Het bedrijf heeft er belang bij dit verslag aandachtig te lezen.
12.6
Belastingen voor sparen en beleggen
De fiscus komt bij de verschillende fases van het sparen en beleggen kijken:
wanneer men een beleggingsproduct (aandelen, obligaties, beleggingsfondsen,...) koopt of verkoopt, moet men vaak beurstaks betalen;
krijgt de onderneming intresten of dividenden, dan betaalt men meestal roerende voorheffing;
in een heel beperkt aantal gevallen moet men een meerwaardebelasting betalen als het bedrijf een beleggingsproduct met winst verkoopt;
de onderneming krijgt soms belastingvermindering als men spaart of belegt. Dat is bv. het geval wanneer men aan pensioensparen doet of een levensverzekering aangaat. Dat moet het bedrijf dan wel vermelden op de jaarlijkse belastingaangifte;
wanneer men stortingen voor een individuele levensverzekering , een groepsverzekering of pensioensparen hebt vermeld op de jaarlijkse belastingaangifte, zal het bedrijf op het einde van de rit belastingen moeten betalen op de uitbetaling van deze spaarvormen.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
66
12.7
Basispercentage voor roerende voorheffing
Op de meeste dividenden en intresten die het bedrijf krijgt vanaf 2013 moet men 25 % roerende voorheffing betalen.
12.8
Roerende voorheffing is bevrijdend
De onderneming krijgt de netto bedragen: de (bruto) intresten of dividenden verminderd met de afgehouden roerende voorheffing. Die roerende voorheffing is bevrijdend: men zal op die dividenden en intresten geen andere belastingen meer moeten betalen. Daarom zal men ze ook niet moeten vermelden op de belastingaangifte.
12.9
Roerende voorheffing van 15%
Men betaalt slechts 15% roerende voorheffingop volgende inkomsten:
het gedeelte intrest op een spaarrekening dat het vrijgestelde gedeelte van 1880 euro te boven gaat (vrijstelling tot 1900 euro in 2014);
de intresten op de staatsbons uitgegeven tussen 22 november 2011 en 4 december 2011 (de" Leterme bon");
de dividenden van residentiële vastgoed-bevaks9.
12.10 Belastingen op meerwaarde bij een aandelenbelegging Als men aandelen of obligaties verkoopt tegen een hogere prijs dan degene waarvoor het bedrijf ze kocht, dan hebt men een meerwaarde gerealiseerd. Die meerwaarden worden meestal niet belast. Uitzonderlijk worden er toch meerwaarden op beleggingen belast. Dat is het geval voor meerwaarden op kapitalisatieaandelen van obligatiefondsen : het bedrijf betaalt er 25% belastingen op. Let op: sinds 20 december 2012 beschouwt de fiscus een fonds als een obligatiefonds, zodra 25 % van dat fonds belegd is in obligaties.
12.11 Rating Beoordeling van de financiële gezondheid van een vennootschap of een staat die een publieke lening uitgeeft. Een minder goede rating betekent dat het voor de kredietnemer een probleem zou kunnen zijn om het geleende kapitaal terug te betalen of de verschuldigde interest te betalen. De ratings worden opgesteld door gespecialiseerde bureaus. De rating zelf wordt uitgedrukt via een combinatie van letters en cijfers . De hoogste rating is de befaamde AAA of Triple A.
9
Een vastgoedbevak is een beleggingsfonds met vast kapitaal dat gespecialiseerd is in vastgoedbeleggingen.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
67
12.12 Ratingbureau's Als een overheid, bedrijf of instelling met succes een beleggingsproduct wil verkopen, moet ze een rating kunnen tonen aan geïnteresseerde beleggers. De 3 bekendste bedrijven die dergelijke ratings verkopen zijn Standard &Poor’s, Moody’s en Fitch. Ratingbureaus onderzoeken hoe kredietwaardig een bedrijf, instelling of overheid is die een beleggingsproduct verkoopt of garandeert. De ratingbureaus beoordelen met andere woorden in welke mate men als belegger er gerust kan in zijn dat het bedrijf zijn belegd geld terug krijgt.
a) Drie voorbeelden voor ratings met uitstekende kwaliteit Moody's: Aa1, Aa2 en Aa3 Standard &Poor’s: AA+, AA en AAFitch: AA+, AA en AAb) Drie voorbeelden voor ratings met gevaar voor een faillissement Moody's: Caa1, Caa2, Caa3, C en Ca Standard &Poor’s: CCC+, CCC, CC-, C en CC Fitch: CCC en C
12.13 Spaarrekening Definitie: Wil men een financiële reserve aanleggen voor onverwachte uitgaven? Of sparen om later iets te kunnen kopen? Dan kan men geld opzij zetten op een spaarrekening. In ruil daarvoor geeft de bank het bedrijf een vergoeding: de intresten. De onderneming kan op elk moment geld bijstorten op hun spaarrekening, maar ook geld afhalen. Soorten: De spaarrekening (het vroegere spaarboekje) bestaat onder verschillende vormen en namen. Er zijn :
jongerenspaarrekeningen
babyspaarrekeningen
huurwaarborg-spaarrekeningen
klassieke spaarrekeningen
enz.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
68
Kosten en belastingen: De mogelijke kosten van een spaarrekening zijn: openingskosten en beheerskosten.
openingskosten worden aangerekend wanneer je een spaarrekening opent;
de beheerskosten zijn een vergoeding die de bank mag aanrekenen voor het beheer van je gelden.
De meeste banken rekenen geen openings-en beheerskosten aan. En de intresten op spaarrekeningen worden meestal niet belast. Mogelijke opbrengsten: De spaarrekening bestaat uit een basisrente en een getrouwheidspremie. Men kan op elk ogenblik geld bijstorten op de spaarrekening. De momenten van storting en afhaling bepalen hoeveel intresten men krijgt. Gebruik hiervoor ook als hulpmiddel de spaarsimulator.
12.14 Termijnrekening Definitie: Een termijnrekening heeft een vooraf vastgelegde looptijd. Gedurende die looptijd krijgt men een afgesproken rentevoet. Deze rente ligt op voorhand vast en kan gedurende de looptijd niet meer wijzigen. Na afloop van de looptijd krijgt het bedrijf het geld terug, inclusief de rente. Tijdens de looptijd van de termijnrekening is het geld niet beschikbaar. Soorten: Termijnrekeningen worden gekenmerkt door hun looptijden. Die variëren over het algemeen van 1 maand tot 10 jaar. De hoogte van de aangeboden intrest is meestal afhankelijk van:
de looptijd van de termijnrekening: hoe langer die is, hoe hoger de intrest;
het belegde bedrag: hoe groter het bedrag, hoe hoger de intrest.
De intresten van de termijnrekening worden meestal op de eindvervaldag betaald. Men kan dan het kapitaal en de intresten op de zichtrekening of spaarrekening laten storten, of het bedrijf kan de termijnrekening verlengen. Voor die periode kan de hoogte van de intresten verschillen ten opzichte van die voor de eerste periode. Kosten en belastingen: Over het algemeen rekenen de banken geen kosten aan voor een termijnrekening. Ze zijn echter wel verplicht om 25% roerende voorheffing in te houden op de intresten.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
69
Mogelijke opbrengsten: Termijnrekeningen bestaan ook in andere munten, bv. in US dollar. In dat geval bepaalt de evolutie van de wisselkoers mee de opbrengst.
12.15 Staatsbon Definitie: Effect van een obligatielening, enkel bestemd voor particulieren en verenigingen zonder winstoogmerk. Staatsbons worden vier keer per jaar uitgegeven door de federale overheid. Men kan ze kopen wanneer de overheid ze uitgeeft: dat gebeurt viermaal per jaar. Staatsbons worden uitgegeven voor een bepaalde looptijd, meestal 3, 5 of 8 jaar. Kosten en belastingen: Je kan een staatsbon kopen en verkopen. De prijs die men krijgt als het bedrijf een staatsbon op de beurs verkoopt, kan verschillen van de nominale waarde ervan. Als de intrest op de markt hoger is dan die van de staatsbon, zal men minder krijgen dan de nominale waarde. Als de staatsbon meer opbrengt dan de rente op de markt, dan kan het bedrijf destaatsbon met een meerwaarde verkopen. Let wel: bij het kopen en verkopen van staatsbons op de beurs, moeten er beurskosten en beurstaks betaald worden. Mogelijke opbrengsten: De intrestvoet op een staatsbon ligt vast en wordt berekend op de nominale waarde. De intrest wordt jaarlijks uitbetaald: men noemt die jaarlijkse intrest de coupon. Hiervan moet men 25% roerende voorheffing aftrekken (of 15% voor de staatsbons uitgegeven tussen 22 november 2011 en 4 december 2011, de "Leterme bon").De onderneming krijgt dus de coupon uitbetaald verminderd met deze belasting. De opbrengst op deze staatsbon wordt niet alleen bepaald door de nominale waarde en de coupon, maar ook door de uitgifteprijs.
12.16 Kasbon Definitie: Effect van een obligatielening, uitgegeven door een bank of een financiële instelling, voorzien van coupons met - in de meeste gevallen - een looptijd van 1 tot 5 jaar. Een kasbon heeft geen beursnotering.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
70
Soorten: De kasbon verschilt naargelang de looptijd, die varieert van 1 tot 15 jaar. Meestal is er een minimumbedrag vereist. Daarnaast verschilt de intrest en de uitbetaling ervan tussen verschillende kasbons.
gewone kasbons: de rente is onveranderlijk en men krijgt jaarlijks de intrest;
een variant hierop zijn de kasbons met periodieke rente: het bedrijf krijgt op regelmatige tijdstippen intrest (bv. maandelijks, driemaandelijks of halfjaarlijks). Dit is handig als men regelmatige inkomsten wilt;
kapitalisatiebons: de intrest wordt niet jaarlijks uitbetaald, maar hij wordt bij het oorspronkelijk belegde kapitaal gevoegd zodat hij het jaar nadien zelf ook intresten opbrengt. Op de eindvervaldag ontvangt het bedrijf dan de kapitaal en alle intresten samen;
kasbons met progressieve rente: De onderneming krijgt jaarlijks intrest uitbetaald maar de intrestvoet stijgt met de tijd.
Kosten en belastingen: Het bedrijf kan bij de bank op elk moment intekenen op een kasbon. Als men voor de einddatum de kasbons wil verkopen, kan de bank ze terugkopen (opgelet: ze is niet verplicht). De waarde die men dan krijgt, hangt af van de intrestvoeten op de markt en van de kosten die de bank aanrekent. Het is dus niet zeker dat het bedrijf de startkapitaal zal recupereren. Mogelijke opbrengsten: De intrestvoet van de kasbon ligt vast wanneer men hem aankoopt, dus men weet precies wat hij gaat opbrengen. Dit is een bruto intrestvoet. Men moet hiervan nog 25% roerende voorheffing - of belastingen - aftrekken om de opbrengst uit de kasbon te berekenen.
12.17 Verzekeringsbon Definitie: Een verzekeringsbon is een belegging onder de vorm van een vastrentende levensverzekering. Het bedrijf kan een verzekeringsbon aankopen bij een verzekeraar. Meestal moet men een minimum bedrag beleggen. De bons zijn op naam en hebben meestal een looptijd tussen 1 jaar en 8 jaar + 1 dag en bieden een vaste intrest over de hele duur van het contract. De intresten op de verzekeringsbon worden meestal niet jaarlijks uitbetaald, maar gekapitaliseerd: ze worden bij het oorspronkelijk belegde kapitaal gevoegd zodat ze het jaar nadien ook intresten opbrengen. Op de eindvervaldag ontvangt men dan het kapitaal en alle intresten samen.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
71
Kosten en belastingen: Op een verzekeringsbon betaalt men een verzekeringstaks van 2%, instapkosten (meestal 1% tot 5% van het startkapitaal) en een premie voor de eventuele overlijdensdekking. Mogelijke opbrengsten: Op het einde van de looptijd van de verzekeringsbon krijgt men de startkapitaal terug, met daar bovenop de intresten en soms ook een deelname in de winst van de verzekeringsmaatschappij. Bij het overlijden van de verzekerde, gaat het opgeboden bedrag naar de begunstigde: dat kan de partner van de verzekerde zijn, of zijn kinderen, maar ook een andere persoon die de verzekerde heeft aangeduid.
12.18 Tak 21 verzekering Definitie: Een tak 21-product is een levensverzekering met kapitaal- en rendementsgarantie. De verzekeringsnemer is zeker dat zijn nettokapitaal behouden blijft. Soorten:
pensioenspaarverzekering: zowel je kapitaal als rendement zijn gegarandeerd. Eventuele winstdeelname hangt af van de verzekeraar en de economische situatie;
levensverzekeringen: op deze manier kan je een kapitaal voor de toekomst opboden;
verzekeringsrekeningen: verzekeringsrekeningen bieden een kapitaalbescherming en een klein gewaarborgd rendement (in bepaalde gevallen kan die 0% zijn);
verzekeringsbons: een eenvoudige belegging met een gewaarborgd rendement.
Kosten en belastingen: De infobrochure geeft een gedetailleerd overzicht van de kosten. Meestal gaat het om de volgende kosten:
taks op de premies: 2% wordt afgetrokken van de premie. Als men een premie van 500 euro stort, wordt er 10 euro belasting aangerekend (2% van 500 euro);
instapkosten: dit is meestal een percentage afhankelijk van het gestorte bedrag en van de gekozen beleggingsduur;
Gip Laurens : Rombouts Koffie
72
uitstapkosten: te betalen als men de terugbetaling vraagt voor de vervaldag van het contract. Dit is meestal een percentage van het teruggevraagde bedrag. De kosten zijn lager als de resterende looptijd korter is;
conjuncturele schadevergoeding: in sommige gevallen betaalt het bedrijf een schadevergoeding bij een vervroegde terugbetaling. Dit kan bv. het geval zijn als de intrestvoeten op de markt op dat ogenblik hoger liggen dan de intrestvoet van de levensverzekering;
beheerskosten: de verzekeraar rekent een percentage van de premies aan voor het beheer van de levensverzekering;
overlijdensdekking : als het bedrijf de levensverzekering overlijdensverzekering, dan betaalt men hiervoor premies.
combineert
met
een
Mogelijke opbrengsten: Wat krijgt men van de verzekeraar op het moment van de terugbetaling?
ten eerste de premies die men heeft betaald, verminderd met de kosten;
ten tweede de intresten. De intresten worden door de verzekeraar gewaarborgd en heten dan ook het gewaarborgd rendement. In de meeste gevallen worden de intresten niet jaarlijks uitbetaald maar gekapitaliseerd: zij worden bij het oorspronkelijk belegde kapitaal gevoegd zodat zij het jaar nadien zelf ook intresten opbrengen. Wanneer men het kapitaal opneemt, krijgt men het kapitaal en alle intresten samen;
ten derde de eventuele winstdeelname die de verzekeraar bereid is te betalen. Die is dus niet vooraf vastgelegd of gegarandeerd, maar zal afhangen van hoeveel winst de verzekeraar maakt. Eens de winstdeelname is toegekend, kan de verzekeraar ze niet terugnemen.
12.19 Aandelen Definitie: Als bedrijven geld nodig hebben kunnen ze een lening aangaan bij de bank maar ze kunnen ook aandelen uitgeven. Als u zo’n aandeel koopt stelt men het geld ter beschikking en in ruil daarvoor word u voor een deel eigenaar van dat bedrijf. Een aandeel is dus niets anders dan een (verhandelbaar) bewijs van deelname in het kapitaal van een onderneming. Als aandeelhouder heb je recht op inspraak tijdens de aandeelhoudersvergaderingen en deel je mee in de eventuele winst van het bedrijf. Beleggen in aandelen kan rechtstreeks, maar ook via een beleggingsfonds. Een dergelijk fonds investeert vaak in tientallen verschillende aandelen tegelijk. Het voordeel daarvan is dat het risico automatisch gespreid wordt en dat de fondsbeheerder in feite het werk voor je doet.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
73
Soorten:
aandelen zonder stemrecht
aandelen aan toonder
aandelen op naam
aandelen zonder nominale waarde
preferente aandelen
prioriteitsaandelen
winstaandelen
genoteerde aandelen.
Kosten en belastingen: De kosten die men moet betalen als men in aandelen belegt, bepalen mee het rendement dat het bedrijf met de aandelenbelegging kan behalen. De kosten zijn op te splitsen in drie categorieën.
De beurstaks Als het bedrijf de bestaande aandelen koopt of verkoopt op de secundaire markt moet men 0,25% beurstaks betalen. Voor een aankoop van 1 000 euro aandelen komt de beurstaks dus op 2,5 euro. Deze wettelijke beurstaks is bij alle banken of beursvennootschappen hetzelfde. Overigens, als men aandelen koopt die voor het eerst op de beurs noteren, op de primaire markt, moet men deze taks niet betalen;
Het makelaarsloon Om de aan- en verkooporders uit te voeren, rekenen banken of beursvennootschappen kosten aan. Die noemt men in het jargon het makelaars- of commissieloon. Ze verschillen van instelling tot instelling.Als men aandelen koopt die op een buitenlandse beurs noteren, moet men ook rekening houden met eventuele extra kosten en taksen die daar van toepassing zijn;
Het bewaarloon Vroeger kon het bedrijf de aandelen die men kocht ook echt in handen krijgen. Nu bestaan ze niet meer in papieren vorm. Dus moet men ze bewaren op een effectenrekening bij een bank of beursvennootschap. Deze rekent daar meestal een bewaarloon voor aan. De hoogte van dat bewaarloon verschilt van instelling tot instelling.
Mogelijke opbrengsten: Gewone aandelen leveren geen vaste, gegarandeerde inkomsten op. Je kan echter wel op twee manieren geld verdienen met je aandelen:
Koersstijging;
Wanneer je aandeel stijgt in waarde en je dus kan verkopen voor een hogere prijs dan je oorspronkelijk betaald hebt;
Dividenden;
Wanneer het bedrijf (een deel van) zijn winst uitkeert aan de aandeelhouders. Dit is evenwel niet verplicht.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
74
12.20 Obligaties Definitie: Als je een obligatie koopt, leen je eigenlijk geld uit aan de uitgever, meestal de overheid of een bedrijf. In ruil krijg je op regelmatige tijdstippen een rentevergoeding. Op de vervaldag van de obligatie betaalt de uitgever je het geleende kapitaal terug. Het risico blijft voornamelijk beperkt tot de vraag of de uitgever zijn verplichtingen wel effectief zal kunnen nakomen. Obligaties zijn net als aandelen, verhandelbaar op de effectenbeurs. Soorten:
lineaire obligaties (OLO's)
staatsbons
bedrijfsobligaties
euro-obligaties
converteerbare obligaties
obligaties met warrant
reverse convertible schuldtitels
gestructureerde obligaties
Kosten en belastingen: De kosten en belastingen die men betaalt als het bedrijf in obligaties belegt, bepalen mee het rendement van de belegging. Er zijn vijf soorten kosten bij een obligatiebelegging. Daarnaast betaalt de onderneming belastingen op de opbrengst van de belegging.
De beurstaks Als men bestaande obligaties koopt op de secundaire markt, moet men 0,09 % beurstaks betalen. Als men voor 1 000 euro aan obligaties koopt op de beurs, betaalt men dus 0,90 euro beurstaks. Als men obligaties koopt, op de primaire markt dus, moet men deze taks niet betalen;
Het makelaarsloon Banken en beursvennootschappen rekenen kosten aan om de orders op de secundaire markt uit te voeren. Deze kosten noemt men het makelaars- of commissieloon. Ze verschillen van instelling tot instelling. De instellingen gebruiken het verschil in aangerekende kosten als argument om klanten aan te trekken. Als men obligaties koopt die op een buitenlandse beurs noteren, moet men rekening houden met eventuele extra kosten en taksen die in het andere land van toepassing zijn;
Het bewaarloon Vroeger kon het bedrijf de obligaties die men kocht, ook echt in handen krijgen. Nu zijn ze gedematerialiseerd: ze bestaan niet meer in materiële of papieren vorm. Nu worden obligaties ingeschreven op een zogenaamde effectenrekening bij een bank of een beursvennootschap. Om
Gip Laurens : Rombouts Koffie
75
de obligaties op een effectenrekening te bewaren, rekenen de meeste instellingen kosten aan. De kosten variëren naargelang de instelling;
Roerende voorheffing op de intresten Op de intresten op obligaties van Belgische bedrijven of overheden moet men sinds januari 2013 een belasting van 25% betalen. 100 euro intrest levert dus netto 75 euro op. De intresten op obligaties van niet-Belgische bedrijven of overheden worden eerst belast in het land van herkomst en vervolgens in België. In de landen waarmee België een belastingverdrag heeft ondertekend, is het mogelijk om een gedeelte van de buitenlandse belasting terug te krijgen. Vraag in deze gevallen meer uitleg aan de bankier of financieel tussenpersoon, zodat men weet waar het bedrijf fiscaal aan toe bent;
Belasting op de meerwaarde Als het bedrijf obligaties vóór de eindvervaldag verkoopt tegen een hoger bedrag dan de prijs die men heeft betaald bij de aankoop, dan boekt men een meerwaarde. Op die meerwaarde moet men geen belasting betalen.
Let op: op het verschil tussen de aankoopprijs en de terugbetalingsprijs van een nulcouponobligatie moet men wel 25% roerende voorheffing betalen. Mogelijke opbrengsten: Obligaties brengen een rente op. Hoe groter het risico van de obligatie, hoe hoger de rente zal zijn. Die rente wordt vooraf bepaald en is een bepaald percentage van de nominale waarde.
12.21 Beleggingsfondsen Definitie: Een beleggingsfonds is een collectieve belegging in diverse effecten, afhankelijk van de doelstelling van het fonds. Een fonds kan beleggen in aandelen, vastrentende waarden of onroerend goed, of in een combinatie van deze categorieën. Soorten:
obligatiefondsen
monetaire fondsen
aandelenfondsen
pensioenspaarfondsen
gemengde fondsen
fondsen met kapitaalbescherming
vastgoedfondsen
dakfondsen.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
76
Kosten en belastingen: Hieronder worden de voornaamste kosten vermeld:
instapkosten zijn een eenmalige kost bij het kopen van aandelen van een fonds. Ze worden meestal uitgedrukt in een percentage van het kapitaal dat men belegt. De meeste fondsen rekenen 2% à 3% aan. Koopt het bedrijf voor 15 000 euro aandelen van een fonds en bedraagt de instapkost 3%, dan houdt de bankier of financieel tussenpersoon 450 euro af van de geïnvesteerd bedrag;
beheerskosten zijn een jaarlijks terugkomende kost. Gemiddeld liggen die tussen 1% à 2%. Voor fondsen waarbij de beheerder heel actief met het fonds bezig is, kan dat hoger liggen. Deze kosten moet men niet betalen op het ogenblik van de aankoop van het fonds. Beheerskosten worden jaarlijks afgehouden van het rendement van het fonds;
heeft het bedrijf aandelen van een fonds met een eindvervaldag? En wil het bedrijf vóór die eindvervaldag de geld of een deel ervan terug? Dan zal het bedrijf ook uitstapkosten moeten betalen. De uitstapkosten worden uitgedrukt in een percentage van het bedrag dat men vervroegd opvraagt;
bij sommige fondsen moet men ook een beurstaks betalen bij de verkoop van aandelen van het fonds. Vraag aan de bankier of financieel tussenpersoon in welke situaties men een beurstaks moet betalen.
Mogelijke opbrengsten: Er zijn fondsen die hun opbrengst jaarlijks uitkeren en er zijn er die dat niet doen. Belegt men in uitkeringsaandelen, dan krijgt men elk jaar een dividend. Dat dividend bestaat uit de opbrengsten die het fonds gerealiseerd heeft, verminderd met de kosten die het gemaakt heeft. Die opbrengsten kunnen onder andere dividenden uit aandelen zijn, maar ook intresten van obligaties, meerwaarden, ... Als het bedrijf opteert voor kapitalisatieaandelen, dan krijgt men geen dividend. De fondsen gebruiken dan hun jaarlijkse opbrengsten om te beleggen. Het bedrijf krijgt de opbrengst op het ogenblik dat de aandelen verkoopt. De opbrengsten zitten dan verrekend in de waarde van het fonds.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
77
12.22
Tak 23
Definitie: Een tak 23-product is een levensverzekering die geen rendementsgarantie op einddatum biedt. Het rendement is afhankelijk van het rendement van de beleggingsfondsen waaraan ze verbonden is. Sommige formules voorzien kapitaalbescherming op einddatum. Kosten en belastingen: Als men belegt in een tak 23-levensverzekering, moet men verschillende kosten en taksen betalen. Die beïnvloeden de opbrengst. Het is daarom erg belangrijk de kostenstructuur goed te begrijpen vooraleer in deze producten te beleggen.
premiebelasting
instapkosten
uitstapkosten of afkoopvergoeding
beheerkosten
belastingen
fiscaal voordelig sparen met een Tak 23 voor de pensioen.
Mogelijke opbrengsten: Men draagt het risico voor waardedalingen, maar krijgt ook eventuele waardestijgingen. U kiest voor een tak 23 in plaats van een tak 21-levensverzekering? Dan kiest men voor een belegging dat het bedrijf misschien meer opbrengt. Let op, hogere opbrengsten betekent meer risico. Belegt men in een tak 23 gekoppeld aan een aandelenfonds, dan is de mogelijke opbrengst hoog. Maar in ruil moet men ook bereid zijn eventuele verliezen te dragen bij een koersdaling van de aandelen waarin belegd werd door het intern fonds. De risico's van de interne fondsen hangen samen met de risico's van de producten waarin het fonds belegt. Zo is beleggen in aandelen van opstartende technologiebedrijven riskanter dan beleggen in Duitse of Belgische overheidsobligaties. Fondsen worden ingedeeld in risicoklassen. Die gaan van 0 tot 6. De risicoklasse 0 geldt voor interne fondsen met zeer weinig risico (maar allicht ook een lagere opbrengst). Een intern fonds met veel risico (en een mogelijk veel hogere opbrengst) behoort dan tot risicoklasse 6. Alle interne fondsen gekoppeld aan tak 23-levensverzekeringen moeten de risicoklasse op dezelfde wijze berekenen en ze geregeld aanpassen indien nodig.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
78
12.23 Andere beleggingsfondsen Goud en grondstoffen
Goudstaven en –munten U kunt fysiek goud kopen via de bank of via een gespecialiseerde instelling. U kunt dit goud dan in een kluis bewaren. Zo speelt u op veilig;
Goudtrackers Dit zijn beleggingsfondsen waarvan de koers met de goudkoers overeenkomt. Ze kopen goud aan wanneer er bijkomend geld in het fonds belegd wordt. Zo investeert u onrechtstreeks in goud zonder het zelf te moeten bewaren;
Goudmijnen U kunt aandelen kopen van goudmijnen. Als de koers van het goud de hoogte in gaat, dan is de kans groot dat de koers van de aandeel ook stijgt. Maar zoals elk bedrijf, kan een mijn ook door moeilijke periodes gaan of zelfs failliet gaan;
Afgeleide producten Voor doorwinterde beleggers die niet vies zijn van risico’s, zijn er financiële afgeleide producten die speculeren op de goudkoers. Deze producten kunnen veel opbrengen, maar het bedrijf kan er ook alles - en zelfs meer dan de oorspronkelijk geïnvesteerd bedrag - mee verliezen.
Beleggen in stenen Een eigen huis is de beste belegging. Wat je maandelijks betaalt, gaat niet naar een huisbaas, maar naar de afbetaling van het hypothecair krediet. Zij krijgen gedurende vele jaren een belastingvermindering, de zogenaamde woonbonus. Crowdfunding Crowdfunding gaat bij het grote publiek op zoek naar geld om een onderneming of een project te financieren. Het basisidee: kleine bedragen inzamelen bij een groot aantal mensen (het Engelse 'crowd' betekent ‘menigte’). Mogelijke investeerders worden door de initiatiefnemers rechtstreeks via internet aangesproken. Geld lenen als belegging Het kan een goed idee zijn de voorwaarden van de lening op papier te zetten. Zo vermijdt men conflicten mocht er discussie ontstaan over het geleende bedrag, de intresten die moeten worden betaald, enz. Uiteraard leent men beter enkel geld aan mensen die men vertrouwt.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
79
Ethisch beleggen
Ethische beleggingsfondsen Ze werken op precies dezelfde manier als traditionele investeringsfondsen. Afhankelijk van de beleggersprofiel kan men bepalen waarin men wil investeren, op welk rendement men mikt (rekening houdend met de daaraan verbonden risico’s)… Op basis van die informatie kan men kiezen welke beleggingsproducten het best bij het bedrijf past;
Spaarrekening Het is veruit het veiligste en populairste spaarproduct in België. Maar, weinig Belgische banken pakken uit met een ‘ethisch’ spaarboekje. Heeft het bedrijf toch interesse, vraag dan zeker eens aan de bankier of die een dergelijke spaarformule kan aanbieden;
Organisaties voor duurzame ontwikkeling Sommige organisaties gebruiken het geld dat spaarders hen toevertrouwen om te investeren in verenigingen of bedrijven met sociale, milieubewuste of culturele doelstellingen. Het rendement van dergelijke investeringen wordt meestal verdeeld tussen de investeerders en het ondersteunde doel. Denk bijvoorbeeld aan door de fiscus erkende ontwikkelingsfondsen.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
80
12.24 Beleggersprofiel AXA
Gip Laurens : Rombouts Koffie
81
13
Onderneming in de actualiteit
13.1
Artikel Nieuwsblad
Rombouts Koffie in Aartselaar De koffiebranderij van Rombouts in Aartselaar verspreidt een enorme koffiegeur. De sterkte van die geurhinder hangt af van de windrichting. De huizen van buurtbewoners vullen zich geregeld met een indringende geur van koffie. Om de geurhinder zoveel mogelijk tegen te gaan, installeerde de fabriek een filter in haar schouw. 'Die filter verbrandt alle stoffen aan een temperatuur van 800 à 1.000 graden', zegt Roland Pittoors, productiedirecteur bij Rombouts. 'Daarmee doen wij het beter dan onze concurrent aan het einde van de A12 ( Douwe Egberts in Grimbergen, nvdr. ). Wij zijn de enige koffiebranderij met zo'n systeem.' Het probleem bij koffiebranderijen is dat het aroma nodig is voor het eindproduct. Het is dus onmogelijk de uitstoot aan de bron aan te pakken. 'We branden de bonen op artisanale wijze, en daarbij komt natuurlijk wel een geur vrij. We verpakken onze koffie onmiddellijk nadien, maar we kunnen die geur niet tegenhouden', zegt Pittoors. De fabriek roept het buurtcomité samen als er iets aan de installaties verandert. 'Ze hebben hier veel te verduren gehad met de Isvag-verbrandingsoven, dus willen we hen goed informeren. Maar onze contacten met de buurt zijn goed', besluit de productiedirecteur.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
82
13.2
Artikel Made in Metropool
Koffie F. Rombouts wil ook Wallonië overtuigen Koffiebrander Rombouts uit Aartselaar doet het ondanks de crisis uitstekend. “Wanneer het moeilijk gaat moet je inventief zijn”, zegt gedelegeerd bestuurder Xavier Rombouts. “Wij investeren heel veel in opleiding en marketing.” Koffie F. Rombouts is al van oudsher gebrevetteerd hofleverancier. Het Antwerpse koffiemerk wil die Belgische honneur ook waar maken en investeert de laatste jaren heel sterk in Wallonië. Op die manier wil Rombouts ook een meer uitgesproken Belgisch merk worden. “Wij leren de horecauitbaters hoe ze goede koffie moeten zetten”, zegt Xavier Rombouts. “Wij helpen ze om een goede koffiekaart uit te tekenen.” De horeca is effectief de belangrijkste afzetmarkt voor Koffie F. Rombouts in België. 40% van de omzet gaat naar tavernes, cafés en salons waar een koffie nog tot de dagelijkse tradities behoort. De horeca heeft het vandaag moeilijk. Ook Rombouts onderkent de druk op de sector. “Vandaar dat er veel inspanningen gedaan worden om de horeca-uitbaters bij te staan. Onze R&D-mensen experimenteren met nieuwe types expresso machines bv. Een goede cappuccino maken is niet evident. Een taverne moet een goede cappucino trekt trouwe klanten aan.” De particuliere markt neemt 30% voor zijn rekening. “Rombouts is het grootste Belgisch kwaliteitsmerk” geeft Xavier Rombouts aan. “De concurrentie met de grote merken is moordend maar we doen het alles bijeen vrij goed. Wij onderscheiden ons ten aanzien van de grote merken op basis van onze kwaliteit. Dat gaat dan om alles. Van de selectie van de koffiebonen, de manier van koffie branden, de juiste mengelingen, de goede temperatuur, de juiste timing….” Het saldo van de omzet gaat naar de b2b-business, de verkoop aan de bedrijven. Rombouts heeft in tientallen grote ondernemingen eigen koffiemachines geïnstalleerd waar het personeel graag op geregelde tijdstippen zijn koffietje komt drinken. Met een omzet van 155 miljoen euro en zo’n 620 personeelsleden draait het bedrijf op volle toeren. Vooral de export doet het goed. Liefst 72% van het globale zakencijfer wordt in het buitenland gerealiseerd. Frankrijk, UK, Rusland, de Scandinavische landen, de Baltische staten…. Xavier werkte zelf verscheidene jaren voor de Franse dochteronderneming Cafés Malongo, een bedrijf dat in 1968 overgenomen werd en helemaal geïntegreerd werd in de groep. De Cafés Malongo zijn zoveel als degustatiehuizen waar de Fransen van een lekkere koffie kunnen nippen. Koffie F. Rombouts is ondertussen met Xavier aan de vierde generatie toe. Sinds overgrootvader Frans Rombouts op het Antwerpse Zuid in 1896 zijn eerste koffie brandde is het bedrijf exponentieel gegroeid. De onderneming is nog altijd volledig in familiehanden. Overigens is ondertussen al …. voor een nazaat in de vijfde generatie gezorgd. Gip Laurens : Rombouts Koffie
83
13.3
Artikel De Vlaamse Ondernemer
KOFFIE ROMBOUTS N.V.
Koffie Rombouts N.V. (Aartselaar) lanceert deze maand met Déca Aqua een nieuwe smaak op de Belgische consumentenmarkt. Het gaat om cafeïnevrije koffie, met een aroma en de smaak van echte koffie die in primeur voor Belgïë, zo heet het, geen oplosmiddelen bevat en 100% natuurlijk is. De koffie wordt voorts ook verhandeld conform de Fairtrade-voorwaarden. Speciaal aan Déca Aqua is dat de koffie wordt gedecafeïneerd met water en niet met oplosmiddelen zoals tot op heden het geval was. De Antwerpse koffiebranderij lanceert Déca Aqua in koffie-pads. Voorts krijgen de Goudmerk-pads een compleet nieuwe look mee.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
84
14
Algemene Fiches
14.1
Klantenfiche
Gip Laurens : Rombouts Koffie
85
14.2
Leveranciers
Gip Laurens : Rombouts Koffie
86
14.3
Artikels
Gip Laurens : Rombouts Koffie
87
15
Dossieropties
15.1
Aanmaak dossier Rombouts Koffie
Gip Laurens : Rombouts Koffie
88
Gip Laurens : Rombouts Koffie
89
Gip Laurens : Rombouts Koffie
90
15.2
Instellen van de parameters.
15.2.1
De standaardgegevens
15.2.2
Informatie van je dossier
Gip Laurens : Rombouts Koffie
91
15.2.3
Gegevens externe accountant
15.2.4
Logo van je onderneming
Gip Laurens : Rombouts Koffie
92
15.2.5
Plannen van back-ups
15.2.6
Gebruikte numeringscodes
Gip Laurens : Rombouts Koffie
93
15.2.7
Standaardmarge op 40% instellen
15.2.8
Statusinstellingen noteren
15.2.9
Geldigheidsduur instellen
Gip Laurens : Rombouts Koffie
94
15.2.10 Standaarddisconto instellen
15.2.11 Decimalen instellen
15.2.12 De verkooprekeningen
Gip Laurens : Rombouts Koffie
95
15.2.13 Eekeningen van de aankopen
15.2.14
Rekening verzendkosten
15.2.15
Rekening handelskorting bij verkopen en aankopen
15.2.16
Rekening bankverrichtingen ?
Gip Laurens : Rombouts Koffie
96
15.2.17
De collectieve rekening voor klanten en leveranciers
15.2.18 BTW rekeningen
Gip Laurens : Rombouts Koffie
97
16
Instellen opties
16.1
Lijst eenheden
16.2
Lijst aanspreking
16.3
Lijst betalingswijzen
Gip Laurens : Rombouts Koffie
98
16.4
Lijst banken
16.5
Lijst regio's
16.6
Lijst landen
Gip Laurens : Rombouts Koffie
99
17
Aankoopadministratie
17.1
Codering aankoopdocumenten
17.2
Prijsaanvraag
Gip Laurens : Rombouts Koffie
100
17.3
Bestelbon
17.4
Ontvangstbon
Gip Laurens : Rombouts Koffie
101
17.5
Factuur
17.6
Retourbon
Gip Laurens : Rombouts Koffie
102
17.7
Creditnota
Zie Bijlagen voor meer informatie van aankoopadministratie.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
103
18
Verkoopadministratie
18.1
Voorraad artikel
18.2
Codering verkoopdocumenten
Gip Laurens : Rombouts Koffie
104
18.3
Offerte Klant
18.4
Bestelling
Gip Laurens : Rombouts Koffie
105
18.5
Leveringsbon
18.6
Factuur
Gip Laurens : Rombouts Koffie
106
18.7
Retourbon
18.8
Creditnota
Gip Laurens : Rombouts Koffie
107
19
Beheersoverzicht
Hieronder ziet u het startscherm of beheersoverzicht van het EBP commercieel beheer programma.
Zie Bijlagen voor meer informatie van verkoopadministratie.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
108
20
Relatiebeheer in Access
20.1
Tabellen
20.1.1
Klantentabel
20.1.2
Leverancierstabel
Gip Laurens : Rombouts Koffie
109
20.1.3
Personeel
20.2
Query’s
20.2.1 Klant zoeken op naam
20.2.2
Klant zoeken op postcode
20.2.3
Leveranciers zoeken op naam
20.2.4
Leveranciers zoeken op postcode
Gip Laurens : Rombouts Koffie
110
20.2.5
Personeel zoeken op naam
20.3
Formulieren
20.3.1
Klantenformulier
Gip Laurens : Rombouts Koffie
111
20.3.2
Leveranciersformulier
20.3.3
Personeelformulier
Gip Laurens : Rombouts Koffie
112
20.4
Rapporten
20.4.1
Klantenlisting
20.4.2
Leverancierslisting
Gip Laurens : Rombouts Koffie
113
20.4.3
Personeelslisting
20.5
Adresetikketen
20.5.1
Klanten
Gip Laurens : Rombouts Koffie
20.5.2
Leveranciers
114
21
Debiteurenbeheer in Excel
21.1
Debiteurenopvolging
21.2
Klantenbestand
Gip Laurens : Rombouts Koffie
115
22
Bedrijfsmailing
Rombouts Koffie Antwerpsesteenweg, 136 ● 2630 Aartselaar
«Naam» «Voornaam» «Straat_en_nummer» «Postnr» «Gemeente»
uw bericht van
uw kenmerk
ons kenmerk ROM/KOF/001
Aartselaar 2014-02-10
Sluiting vestiging
Beste klant, Wegens de uitbreiding van onze bedrijfsactiviteiten zijn we genoodzaakt uit te kijken naar een nieuwe vestigingsplaats om onze expansieplannen te realiseren. Op zaterdag 15 februari a.s.t. nodigen wij u dan ook van harte uit op de opening van ons nieuw bedrijfspand, industriepark 15 te 2270 Hulshout. Om u nog beter te dienen hebben we ons assortiment voor een groot deel vernieuwd en uitgebreid. Wij hopen u alvast te mogen begroeten. Tot dan! Met vriendelijke groeten
Laurens Van Hool
Gip Laurens : Rombouts Koffie
116
23
Het productieproces
23.1
Ecosysteem
Koffie wordt geteeld tussen de Kreeftskeerkring en de Steenbokskeerkring. De uiterste breedtegraden zijn 25° noord en 30° zuid. Het gewas gedijt tot een hoogte van 2000 meter boven het zeeniveau, maar bloeit alleen bij een temperatuur boven +15°C.
23.1.1
Temperatuur, bodem, bevloeiing en blootstelling aan de zon
Koffieplanten, en zeker Arabica’s, hebben een temperatuur tussen 17 en 23°C nodig, zonder al te grote uitersten. Een humus- en stikstofrijke bodem is cruciaal voor het evenwicht van de vegetatieve functies van de koffieplant. Voor een teelt zonder bevloeiing moet de regenval overvloedig zijn: tussen 1500 en 2000 mm op 8 maanden tijd. Koffieplanten houden niet van wind.
23.1.2
Hoogte
Arabica groeit op grote hoogte, Robusta in de vlakte. In tegenstelling tot de Arabica is de Robustastruik bestand tegen de zon. Deze verschillen hebben een invloed op de aard en de structuur van de plantages. Zo moet je in Mexico vaak een uur op de rug van een muilezel over bergpaden naar de plantage klimmen. Niet zo in Brazilië, waar de plantages zich traditioneel in de vlakte bevinden en duizenden hectaren in beslag nemen. Vaak wordt het vliegtuig gebruikt als transportmiddel om de oogstgebieden te bereiken.
De plantages kunnen bestaan uit enkele tientallen, honderden, duizenden en soms zelfs enkele miljoenen stammen. In de kleine plantages gebeurt alles met de hand, in de grote plantages is het gebruik van machines onvermijdelijk.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
117
23.1.3
Seizoenen
De equatoriale en tropische gebieden kennen een droog en een nat seizoen. De bloeitijd is dus niet zoals bij ons gebonden aan vier seizoenen (geregeld door de wijzigende temperaturen), maar aan twee seizoenen (geregeld door de vochtigheidsgraad) en spreidt zich over meerdere maanden uit afhankelijk van de gemiddelde vochtigheid. Daardoor kan de koffieplant in de evenaarszone tot 8 keer per jaar bloesemen. Het is dan ook geen zeldzaamheid dat je op dezelfde struik bloemen en bessen in een verschillend rijpheidsstadium kunt vinden. Daardoor verloopt de oogst in verschillende fasen. In een tropisch klimaat zijn de seizoenen duidelijker afgebakend en heeft de oogst een of twee keer plaats. De vruchten zijn acht tot negen maanden na het bloesemen rijp voor de oogst. In slechts twee weken tijd kunnen alle plantages in een gebied vol rijpe vruchten hangen. 23.1.4
Arabica
De heesters gedijen op een hoogte tussen 500 en 1700 meter hoogte tussen de keerkringen. Omdat ze niet van zon houden, worden ze meestal in de schaduw van grotere bomen geplant (bananenbomen, cacaobomen...). In natuurlijke toestand kan de Arabica 5 tot 6 m hoog worden, maar om de teelt en vooral de oogst te vergemakkelijken, wordt de struik op 3 m hoogte geknot. Door aanpassing aan de bodemsoort of door kruising ontstaan nieuwe variëteiten, waarvan de meest succesrijke in tal van teeltgebieden zijn terug te vinden. Zo is er de Mokka met zijn zeer fruitige smaak, de Bourbon die zijn oorsprong vindt op het eiland Mauritius, of de Maragogype die afkomstig is van de gelijknamige stad in de Braziliaanse staat Bahia. Er worden ook meer lokale (Blue Mountain en High Mountain op Jamaica) en zeldzamere variëteiten (Mundo Nuevo, Arabigo, Garnica) verhandeld. Arabica wordt verbouwd op het Amerikaanse continent (Midden- en Zuid-Amerika, Caraïben), aan de Afrikaanse oostkust, in India en in PapoeaNieuw-Guinea. Hoewel ze veel delicater zijn dan de Coffea Canephora, de andere dominante soort, zorgen de arabicaplanten voor drie-vierde van de wereldproductie.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
118
23.1.5
Robusta
De Robusta, hoofdvariëteit van de soort Coffea Canephora, dankt haar naam aan haar duurzaamheid. Ze wordt geteeld in de lage gebieden van Centraal- en West-Afrika, Azië, Sri Lanka en de Filipijnen. De bevruchting gebeurt door stuifmeelzoekende insecten die zorgen voor de kruisbestuiving van de bloemen van de ene heester op de andere. De Coffea Canephora ligt aan de oorsprong van een groot aantal variëteiten zoals de Robusta zelf, die geteeld wordt in Indonesië, onder de namen Palembang en Mandheling, de Kouillou, die genoemd is naar een stroom in Gabon, of de variëteiten Conilon uit Brazilië, Niaouli uit Togo en Dahomey, en Gimet uit Centraal-Afrika.
23.1.6
Wilde koffieplanten
De heester Coffea Arabica is wellicht afkomstig uit de streek van Kaffa in Abessinië (het huidige Ethiopië). Hij groeit ook in het wild op het Arabisch schiereiland, in streek van Mokka. Het is niet bekend hoe hij van Ethiopië in Jemen is terechtgekomen, maar zeker is wel dat de Jemenieten de eerste koffietelers waren. De eerste niet aangeplante koffiebomen werden pas op het einde van de 19de eeuw ontdekt in Afrika, in de vlakke gebieden tussen de keerkringen. Ze zouden achteraf van groot economisch belang blijken.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
119
23.2
Koffieteelt
Een koffieplant kan ongeveer 70 jaar oud worden. Jaarlijks brengt hij 2,5 kg bessen, of 500 gram groene koffie voort, wat neerkomt op een opbrengst van in het slechtste geval 0,50 euro en in het beste geval 4 euro per boom. Dat is de prijs die moet betaald worden om de plantage te onderhouden, te sproeien, meststoffen te strooien en ziekten te bestrijden. 23.2.1
Botanisch
De koffieplant, ‘Coffea’ in de terminologie van botanici, behoort tot de familie van de sterbladigen. Van de 73 bestaande soorten worden alleen de Coffea Arabica en de Coffea Canephora (Robusta) gecommercialiseerd. Van elke soort bestaan er meerdere variëteiten met verschillende organoleptische eigenschappen, maar ook grote verschillen wat de productiviteit betreft, die kan variëren van 3 tot 12 ton per hectare. Terwijl de Arabica zelfbevruchtend is, zijn er bij de Canephora twee bomen nodig om de voortplanting mogelijk te maken. Daardoor kan kruising plaatsvinden. Bij de smaakanalyse stellen we vast dat Arabica veeleer fruitig en zurig smaakt, terwijl Robusta gerookt en gefermenteerd is. Net zoals bij wijn kunnen we bij koffie spreken van een ‘cru’. De kwaliteit hangt af van meerdere factoren: botanische soort en variëteit, terrein, temperatuur, hoogte, blootstelling aan de zon, hoeveelheid licht (schaduw), water (besproeiing) en wind. 23.2.2
Bloemen, bladen en bessen
Een koffieplant draagt na drie jaar zijn eerste bloesems en brengt twee jaar later zijn eerste oogst voort. Hij heeft altijd groene bladeren. De bladeren van de Robusta zijn groter dan die van de Arabica. De bloem van de koffieplant lijkt op jasmijn. Daarom werd de boom tot de 17de eeuw “Arabische jasmijn” genoemd. De bloem brengt een steenvrucht voort die er 6 tot 9 maanden over doet om te rijpen. Jaarlijks zijn er twee bloeitijden, maar onder invloed van de vochtigheid kan de koffieplant tot 8 keer per jaar bloeien. Dat verklaart waarom er zich aan één tak vruchten in verschillende rijpheidsstadia kunnen bevinden. De rijpe vruchten zijn rood, glanzend en stevig. Onrijpe vruchten geven de koffie een scherpe smaak, koffie van te rijpe vruchten smaakt wrang en onaangenaam.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
120
23.2.3
Plukken
Er bestaan vier methodes die van elkaar verschillen door hun nauwkeurigheid en kostprijs.
stripping: de tak wordt vastgenomen en alle vruchten worden er af gerukt, zowel rijpe als onrijpe bessen, bloemen enz.;
kammen: m.b.v. een kam met soepele, uit elkaar staande tanden wordt over de takken gestreken: de rode bessen vallen, de groene blijven hangen;
mechanisch: tractoren met borstels verwijderen de bessen, maar ook de bloemen en de bladeren. Deze methode, die in Brazilië op grote schaal wordt toegepast, is doeltreffend (60 ton per dag), maar maakt beschaduwing onmogelijk en levert, net zoals stripping, slechte resultaten op het vlak van kwaliteit;
picking: enkel de rijpe bessen worden één voor één met de hand geplukt.
Het gebeurt zelden dat de vruchten na de oogst worden gesorteerd.
23.2.4
Verwijderen van het vruchtenvlees
Na de oogst moeten de twee bonen uit de bes worden gehaald, waaraan ze met stevig plantenslijm vasthangen. Om de kwaliteit van de koffie te vrijwaren, moet deze bewerking binnen de zes uur na de oogst plaatsvinden. Er bestaan twee methodes:
de natte methode: deze manier levert goede resultaten op omdat het water de koffie zachter en fijner maakt en de eventuele gebreken tempert. Er zijn echter heel wat stappen nodig (weken, pulpen, vlotten, gisten, wassen en drogen) die veel arbeidskracht en water vereisen, en die zijn niet in alle productielanden in voldoende mate beschikbaar. Met deze methode wordt hoornschilkoffie verkregen;
de droge methode: de bessen worden uitgespreid op cementen droogvloeren, zakken of roosters, waar ze 15 à 20 dagen in de zon blijven liggen. Het resultaat van deze methode is koffie in gedroogde schil.
23.2.5
Ziekten
De ziekten die koffie kunnen treffen, worden meestal veroorzaakt door schimmels, zoals de Hamelia Vastatrix. Ze staken de kop op in de 19de eeuw en hebben duizenden hectaren arabicaplantages verwoest in India en Indonesië. Tegenwoordig bestaat er een eenvoudige behandeling voor. Een andere potentiële bedreiging vormen de spintkevers, die het op de koffiebessen gemunt hebben en de bonen vol gaten achterlaten.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
121
23.3
Kunst van het koffiebranden
Het brandprocédé is van doorslaggevend belang voor de kwaliteit van de koffie.
23.3.1
Opslag
Om de continuïteit van zijn koffiemelanges te kunnen verzekeren, moet de koffiebrander grote voorraden ongebrande koffie inslaan. Deze groene koffie wordt meestal per schip aangevoerd via de haven van Antwerpen en is over het algemeen verpakt in juten zakken van 60 kilo. Als de koffie een biolabel heeft, moet hij gescheiden van andere koffiesoorten worden opgeslagen.
23.3.2
Keuring van de groene koffie
De groene koffie wordt eerst op zijn uitzicht beoordeeld. Dat gebeurt door het aantal onvolmaaktheden te tellen op 300 gram bonen. Daarna worden de kwaliteiten en gebreken van een koffiestaal beoordeeld tijdens een proefbeurt. Dit is een rol voor het laboratorium.
23.3.3
Veranderingen tijdens het branden
Door de werking van de hitte worden de suikers en het water in de koffiebonen omgezet in karamel. Na tien minuten, wanneer alle water verdampt is, gaan suikers en zuren aroma’s ontwikkelen. Drie om te beginnen, maar uiteindelijk kunnen het er een duizendtal worden. Dit noemen we de Maillard-reacties, genoemd naar de scheikundige die dit complexe verschijnsel heeft onderzocht.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
122
23.3.4
Traditioneel branden
Dit proces vindt in gasbrandingsinstallaties plaats. Branders verwarmen de cilinder tot 220°C. Via een vultrechter worden de koffiebonen in de cilinder gebracht. Door de plotse aanvoer van koude massa zakt de temperatuur tot 120°C. In 20 minuten tijd stijgt die weer tot 220°C. De controle van het brandprocédé verloopt de eerste 17 minuten automatisch. Daarna zijn echter het zicht, de geurzin en het gehoor van de mens onontbeerlijk. De koffiebrander beschikt over een sonde waarmee hij enkele bonen uit de cilinder kan graaien. Als de koffie klaar is, komt hij in een afkoelbak terecht. De blauwe rook die daarbij vrijkomt, duidt op de aanwezigheid van koolstofdioxide, een aromadragend gas. Na het branden heeft een koffieboon 20% van zijn gewicht verloren, maar 60% aan volume gewonnen. Een andere afkoelmethode maakt gebruik van water. Daar is wettelijk niets mis mee, want het vochtgehalte van gebrande koffie mag 5% bedragen, maar de methode heeft wel enkele nadelen: het water oxideert de koffie, blokkeert de aroma’s en verhoogt het gewicht van een pakje koffie
23.3.5
Snelbranden in 10 minuten
De koffie wordt in “torens” gebracht, waar door zeer hete lucht (360°C) krachtig wordt geblazen door turbines van 60 pk. In slechts 10 minuten wordt de koffie gebrand. Dat betekent dat het roosterproces wordt stopgezet op het moment dat de Maillard-reacties zich nog moeten voordoen. Het resultaat is koffie die weliswaar een andere pigmentatie heeft gekregen, maar ook zijn zurigheid kwijt is, bitterder is geworden en slechts 30% van zijn aroma’s heeft ontwikkeld. Bovendien is de koffie zo heet geworden dat hij enkel met water kan worden afgekoeld.
23.3.6
“Flash” branden in 90 seconden
De koffie wordt met een zeer hoge temperatuur gebrand door een bombardement van hete luchtgolven. Met zulke hoge temperaturen en een dergelijke snelheid kunnen de Maillard-reacties zich niet voordoen. De koffie wordt simpelweg verbrand aan de buitenkant en blijft rauw aan de binnenkant. Ook hier gebeurt de afkoeling met water. Deze oplossing is veruit de goedkoopste – de grote koffiebranders op wereldschaal passen ze toe – maar ook de slechtste.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
123
23.3.7
De diverse brandingsgradaties
de heldere branding wordt toegepast in Finland en de andere Scandinavische landen. Het resultaat is een lichte, zurige, niet bittere koffie;
de gemiddelde branding, in Duitsland en de Verenigde Staten, levert een lichte koffie op, die iets minder zurig en een tikkeltje bitterder is;
de continentale branding, in Frankrijk en Noord-Italië, resulteert in een gemiddelde zuurheid en bitterheid;
met de Napolitaanse of Spaanse branding, ten slotte wordt een koffie verkregen die helemaal niet meer zurig is, maar wel heel bitter.
23.3.8
Kwaliteitscontroles
Het laboratorium waakt over de kwaliteit van de gebrande koffie. Om het eindaroma te onderzoeken, voert het labo chromatografische analyses uit, waarmee de aanwezigheid van verschillende aromatische bestanddelen kan worden opgespoord. Ook de vochtigheidsgraad, de korrelgrootte en de colorimetrie worden gecontroleerd.
23.3.9
Het verpakken
Na het branden, blijft de koffie “leven”.
eerst komen de aroma’s tot expressie die bij het branden zijn ontstaan. Dat zorgt voor de heerlijke geur die je opsnuift bij de koffiebrander;
nadien veroudert de koffie, maar in tegenstelling tot wijn, komt dit proces de koffie niet ten goede: een koffieboon oxideert in twintig dagen, gemalen koffie in vijf dagen. Om de koffie tegen deze oxidatie te beschermen, wordt hij meteen na het branden luchtledig verpakt. Zo blijft hij langere tijd houdbaar;
vaak zie je dat het membraan van een ongeopende doos lichtjes bol staat. Dat is een teken van kwaliteit.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
124
24
Eerlijke handel
24.1
Betrokkenheid
Rombouts bevestigt jaar na jaar zijn engagement voor de Eerlijke Handel door zich in te zetten voor betere leefomstandigheden voor de kleine planters met de ontwikkeling van een reeks producten met het Max Havelaar label, sensibiliseringsacties en bezoeken aan de productielanden.
24.1.1
Een eerlijk en diepgaand engagement
Eind jaren ’90 ontmoet Rombouts padre Frans van der Hoff (oprichter van het Max Havelaar label), die op zijn beurt de fabriek in Aartselaar bezoekt en de familie Rombouts warm maakt voor de Eerlijke Handel. Het ondersteunen van de producenten, zodat zij hun leefomstandigheden kunnen verbeteren en ook de kwaliteit van de koffie erop vooruitgaat, past perfect in de filosofie van het bedrijf. Rombouts brengt meteen daarna een reeks producten met het Max Havelaar label uit, en organiseert en neemt deel aan conferenties over dit thema. Deze ontwikkeling vindt voornamelijk plaats via het filiaal in Frankrijk, Cafés Malongo, dat wordt geleid door Jean-Pierre Blanc. Malongo was op dit vlak voorloper en is vandaag marktleider in Frankrijk.
24.1.2
De principes van de eerlijke handel
De basis van de eerlijke handel wordt gevormd door langetermijncontracten, gegarandeerde minimumprijzen om de schommelingen van de koffieprijs op de wereldmarkten op te vangen, een voorfinanciering van de oogst en een korte handelsketen om te veel tussenhandelaars te vermijden. Rombouts past deze principes toe bij zijn samenwerking met diverse kleine plantages in Mexico, Guatemala en Congo.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
125
24.1.3
Veldwerk en denkwerk
Rombouts heeft zich aangesloten bij het Global Compact (Wereldpact), dat toenmalig VN-secretaris-generaal Kofi Annan in 1999 lanceerde, en dat steunt op tien universele grondbeginselen over de rechten van de mens, de arbeidsnormen en het milieu. Overigens steunt het Franse filiaal Malongo al sinds 1999 Haïtiaanse landbouwers met een programma dat de koffieteelt stimuleert. Malongo organiseerde al drie colloquia over de Eerlijke Handel, met deelname van padre van der Hoff en vooraanstaande politici.
24.2
Op de werkvloer
Eerlijke handel drijven betekent niet alleen een minimumaankoopprijs garanderen aan de kleine planters, maar ook zich er rechtstreeks bij hen toe verbinden hun teeltmethodes te verbeteren. Dat houdt in dat de planters op regelmatige basis bezocht worden, waarbij er steeds veel aandacht uitgaat naar hun vragen, maar ook naar de politieke en economische situatie waarin ze leven. Het betekent dat de kleine koffietelers geholpen worden om zich te voorzien van de infrastructuur die nodig is om met hun familie in de plantagegebieden te kunnen leven. 24.2.1
UCIRI: 15 jaar partnerschap
Deze gemeenschap in de bergen van Chiapas, in Mexico, telt 2500 kleine planters en 55 indianengemeenschappen. De arabicaplantages bevinden zich op 2500 meter hoogte en worden op ecologische wijze beheerd. Met de opbrengsten van de Eerlijke Handel konden twee buslijnen, een verzorgingscentrum, een bank en een biologische landbouwschool worden opgericht. De gemeenschap heeft het geld ook al kunnen investeren in projecten voor economische diversificatie om de plattelandsvlucht een halt toe te roepen. Rombouts heeft voor samenwerking met de coöperatieve van UCIRI gekozen omwille van de kwaliteit van haar koffie en de ontwikkelingsprojecten. Bij elk bezoek ter plaatse kunnen we immers met eigen ogen vaststellen dat de Eerlijke Handel zorgt voor een constante ontwikkeling. De Nederlandse pater Frans van der Hoff (foto), die deze coöperatieve heeft gesticht en medeoprichter is van het Max Havelaar label, woont in de streek en helpt de indianen nog elke dag bij de ontwikkeling van hun coöperatieve.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
126
24.2.2
Laatste reis: Venezuela
In december zijn de vertegenwoordiger van Rombouts naar Venezuela gereisd om er drie coöperatieven te bezoeken en de kwaliteit van de diverse koffies ter plaatse te bestuderen. We bezochten Biscucuy, Guarico, la Quebrada Azul en Asopotroy. We hebben koffie’s van uitstekende kwaliteit kunnen proeven en hebben vastgesteld hoeveel de Eerlijke Handel betekent voor de mensen van la Quebrada Azul (oprichting van een administratieve organisatie, infrastructuur...). Deze coöperatieve werd opgericht met de hulp van Gentenaar Bart Pauwel, die certificeerder Eerlijke en Biologische Handel is. Een deel van de reis werd afgelegd in het gezelschap van Jean-Jacques Perriot, docent bij CIRAD (Centrum voor internationale samenwerking inzake ontwikkelingsgericht landbouwonderzoek), dat een ontwikkelingsproject heeft lopen met de planters van Biscucuy voor de verbetering van de koffiekwaliteit en de oprichting van een AOC (gecontroleerde oorsprongsbenaming). Ondanks de huidige uitvoerbeperkingen in Venezuela, streeft Rombouts ernaar met de bezochte coöperatieven een partnerschap te sluiten.
24.2.3
Via Malongo: Ondernemingssolidariteit in Haïti
Sinds jaar en dag kreunt Haïti onder een rampzalige economische en politieke situatie. Dit land, dat door de VN als een van de minst ontwikkelde ter wereld wordt beschouwd, zit helemaal aan de grond. Nochtans zou Haïti koffie van zeer hoge kwaliteit kunnen produceren en een belangrijk productieland kunnen worden. Bovendien heerst er een torenhoge werkloosheid onder de bevolking, die voor 50% uit jongeren onder 15 jaar bestaat. Die twee gegevens heeft het Rombouts-filiaal Malongo aangegrepen om de koffieteelt opnieuw te doen opleven en steun te bieden aan de uitbouw van sociale en gezondheidsprogramma’s.
24.2.4
Rombouts, partner van COMEQUI
In december 2008 heeft Rombouts een partnership akkoord afgesloten met COMEQUI. Deze vereniging heeft als doel het promoten van de agrarische teelt van koffie binnen de normen van de eerlijke handel en of de biologische landbouw in landen als de RDC, Rwanda, Burundi en andere Afrikaanse landen.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
127
24.3
Conferenties
In België en Frankrijk worden regelmatig colloquia en persconferenties georganiseerd om het publiek te sensibiliseren en een antwoord te bieden op haar vragen over Eerlijke Handel. 24.3.1
In het hart van de Eerlijke Handel
Wat is het belang van de Eerlijke Handel voor de planter, de koffiebrander en de retailer? Tijdens de ‘Week van de Fair Trade’ werd een persconferentie georganiseerd om op die vraag een antwoord te bieden. De journalisten zaten er samen met: De heer Stevens, directeur van het Hilton hotel in Antwerpen De heer Hugo Rombouts, koffiebrander De heer Jos d'Hooghe, die geholpen heeft bij de ontwikkeling van de coöperatieve CDI Bwamanda in Congo. De drie sprekers vertelden waarom ze zich voor de Eerlijke Handel hadden geëngageerd. De persconferentie betekende meteen ook de start van een tentoonstelling met het werk van de befaamde fotoreporter Eric Bonnier. Hier konden de bezoekers zich letterlijk en figuurlijk een beeld vormen van wat koffie betekent in de wereld en wat de leefomstandigheden zijn van de koffietelers die aangesloten zijn bij een Coöperatieve voor Eerlijke Handel.
24.3.2
Afrika: uitdagingen en kansen
Op 26 en 27 april vond in het klooster PoortAckere in Gent een bijeenkomst plaats van vertegenwoordigers van Afrikaanse koffiecoöperatieven. Hugo Rombouts was uitgenodigd om zijn getuigenis te brengen: “Afrika, dat ik al meermaals doorkruist heb, heeft koffiesoorten die tot de beste van de wereld behoren. Het is een rijkdom, een buitengewone rijkdom die de Afrikanen in sommige landen perfect weten te bewerken, ondanks de politieke problemen die er heersen”. Het bedrijf Rombouts is steeds zeer tevreden geweest over de samenwerking met diverse coöperatieven voor Eerlijke Handel, vooral met de coöperatieven van Bwamanda in Congo en in Ethiopië.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
128
24.4 Duurzaamheid 24.4.1
Rombouts visie
Duurzame ontwikkeling zorgt voor individuele en collectieve bewustwording, maar vormt ook de inzet van communicatie, geopolitiek en innovatie.
24.4.2
Ecologisch fabriek
Binnen de groep werd er gewerkt aan een nieuwe productiesite in Zuid-Frankrijk die in 2008 operationeel ging. Rombouts heeft een nieuw fabriek en een maatschappelijke zetel in Malongo, filiaal van Koffie Rombouts. Bij de bouw ervan werd zoveel mogelijk rekening gehouden met het milieu.
24.4.3
Global Pact
Om een antwoord te bieden op de toename of de terugkeer van bepaalde praktijken die een gevaar betekenen voor het milieu, en met het oog op de vrijwaring van de rechten van de mens en de naleving van de arbeidsnormen, stelde toenmalig VN-secretaris-generaal Kofi Annan het Global Compact voor tijdens een toespraak op het Economisch Wereldforum in Davos op 31 januari 1999. Inmiddels bevindt het Global Compact zich in de operationele fase. Rombouts heeft de principes van het pact onderschreven en zet zich op die manier in voor een meer leefbare en open wereldeconomie.
Gip Laurens : Rombouts Koffie
129
Bronnen Beheerder van Portaal Belgium, Naamloze vennootschap (nv), internet, (http://www.belgium.be/nl/economie/onderneming/oprichting/vennootschapsvormen/nv/ ). Beheerder van Notatis.be, De naamloze vennootschap (NV), internet, (http://www.notaris.be/opstarten-ondernemen/de-vennootschapsvorm/de-naamlozevennootschap-(nv)). Beheerder van economie.fgov.be, De naamloze vennootschap (nv), internet, (http://economie.fgov.be/nl/ondernemingen/leven_onderneming/oprichting/structuur/vennootscha psvormen/societe_anonyme/#.UkLa7obEGuI).
Beheerder van gidsnet, NV : voorwaarden, nadelen en voordelen, internet, (http://nv.gidsnet.be/) Beheerders van Nationale Bank van België, Balanscentrale, internet (http://www.nbb.be/pub/03_00_00_00_00/03_01_01_00_00.htm?l=nl) Niels Arts, N., Jaarrekening, internet, (http://www.lancelots.nl/bedrijfsvoering/inkomstenbelasting/jaarrekening/over)
FSMA, Sparen en beleggen, internet (http://www.wikifin.be/nl/themas/nav-sparen-en-beleggen) Maker van de pdf, De fiscale en boekhoudkundige verplichtingen, internet, (http://www.monstarterkit.be/documents/chap9_nl.pdf) Isabelle de Laminne, I., Aandelen, internet, (http://moneystore.be/nl/2013/aandelen/watbeinvloedt-de-koers-van-een-aandeel)
-----------------------------------------Beheerder website Rombouts, internet, (http://www.rombouts.com/) Beheerders van Wikipedia, internet, (http://nl.wikipedia.org/) Beheerders van Encyclo, internet, (www.encyclo.nl)
Besluit Rombouts Koffie, gevestigd te Wilrijk, is één van de grootste koffieproducenten in België. Dit komt omdat ze een optimale kwaliteit verzekeren, het werk respecteren van alle mensen die bij het productieproces betrokken zijn en steeds verder innoveren om de consument de beste koffie te kunnen garanderen. Rombouts heeft talrijke filialen in Zuid-Amerika waar Robusta en Arabica bonen worden geteeld. Rombouts Koffie kent een goede export, hun producten worden uitgevoerd over de hele wereld. De belangrijkste consumenten van Rombouts zijn de horeca, kantoren en de kleinhandelaars. De koffiemarkt is in handen van industriëlen die de prijzen bepalen en het handelsverkeer met de producerende landen van het zuidelijk halfrond controleren. Dankzij het maken van deze GIP ben ik veel te weten gekomen over de onderneming Rombouts en hoe koffie wordt gemaakt. Ik ben er zeker van dat dit een goede voorbereiding was op mijn verdere toekomst.
Bijlagen
