Even terugblikken: De voorbije jaren verzamelde De vlieger al drie MOS-logo's. Begin dit schooljaar mochten we naar Vilvoorde om het derde MOS-logo in ontvangst te nemen. Logo's verdien je door op school consequent en voortdurend te werken aan milieuthema's zoals mobiliteit, water, energie, afval, natuur, duurzaamheid, gezonde voeding enz. Om het derde logo te behalen werden vorig schooljaar heel wat inspanningen verricht door zowel de MOS-groep van de school (kinderen, leerkrachten en ouders) als de Groene Koerengroep (ouders en leerkrachten die voor een groene en avontuurlijke speelplaats ijveren). Er werd een boomhut gebouwd, een moestuin aangelegd, bomen geplant, de speelplaats werd een stuk avontuurlijker, het energieverbruik werd nauwkeurig opgemeten, er was een MOSatelierdag en nog veel meer. Dit jaar gingen we de uitdaging aan om te ijveren voor de 'groene vlag'. Om de groene vlag te behalen hebben we twee jaar de tijd en moet de MOS-werking van onze school volledig geïntegreerd zijn in de schoolwerking, een breed draagvlak hebben en een uitstraling binnen de school en de schoolbuurt. Alle thema's die aan bod komen binnen MOS worden verankerd in de dagdagelijkse werking van onze school, zowel op niveau van de kinderen, leerkrachten en ouders. 1
Wat verwezenlijkten we dit jaar? - alle klassen werkten rond een gekozen actiepunt - in de juniorraad is MOS een vast punt - op het wekelijks team komt MOS regelmatig aan bod - MOS heeft een vaste rubriek in het Vleugelke - MOS-meeting begin schooljaar - MOS-atelier op 26 april - Sing for the climate - bijeenkomst MOS-groep ….
Actiepunten dit schooljaar - Dieren in de klas van Lieselot We kregen dit schooljaar bezoek van vele dieren in onze klas. We kregen onze eigen schildpad: wakkerkopje. We zorgen zelf voor wakkerkopje . Dit doen we door hem elke dag eten te geven en regelmatig zijn huisje schoon te maken. Het liefst van al zit hij te genieten op zijn steen in het zonlicht. We kregen ook bezoek van verschillende soorten rupsen uit de tuin van kinderen uit onze klas. We wisten niet goed wat het zou worden en deden er onderzoek naar. We gingen aan de slag met boeken, vergrootglazen, pen en papier, internet, stempels, potjes,...Maar we lieten de rupsen weer in de vrije natuur zodat ze mooie vlinders of langpootmuggen konden worden. Dit was niet ons enige onderzoek. We deden ook nog een onderzoek naar de spin. Hoeveel ogen heeft een spin en hoeveel poten heeft een spin? Ook deden we een onderzoek naar kikkers. Hoe worden kikkervisjes kikkers? We kregen namelijk kikkervisjes op bezoek en zagen ze langzaam aan veranderen in kikkers. 2
Klas Caroline, Simon, Ruth en Lieselot hebben dit schooljaar gewerkt aan de ‘gezonde brooddoos’ en voeding. In een gezonde brooddoos vinden we lekker eten dat energie geeft voor lichaam en geest en een deel van de noodzakelijke vezels, vitaminen, mineralen en andere bouwstenen aanlevert voor kinderen in de groei. Het gaat vooral om een gezond evenwicht en voldoende variatie. Een evenwichtig lunchpakket bestaat uit: - Brood: bij voorkeur bruin volkoren. Beleg: wat margarine of minarine; confituur, honing, magere kaas, mager vlees. Choco of chocolade horen niet dagelijks op een boterham. - Vers fruit: appel, peer, banaan kan ook als beleg. - Groenten: wat kan er zoal in de brooddoos: tomaat, wortel, radijsjes,… We hopen dat iedereen de mos-blog van onze school zal bekijken om leuke ideetjes op te doen om de brooddoos van je spruit te vullen. Plantjes: in de klas van Lieselot Om onze klas nog een beetje meer op te fleuren zaaiden we verschillende soorten planten. Eerst aarde in een pot, dan de zaadjes onder stoppen en daarna een beetje water geven. En nu hebben we allerlei planten in onze klas zoals basilicum, waterkers, ... En ook de planten water geven is onze taak. Elke week geven we alle planten in de klas water! We letten goed op dat we niet te veel of te weinig water geven. Verder luisterden we naar en dansten we op de liedjes van Radio Oorwoud waarin gezongen wordt dat we beter zorg moeten dragen voor ons milieu. We bekeken in onze klas wat wij zelf allemaal kunnen doen om te zorgen voor het milieu. Zo kwam er uit: met de fiets of te voet naar school komen, boterhammen in een brooddoos, deuren dicht doen, kraantjeswater drinken, afval sorteren 3
Welke MOS-activiteiten werden bij Veronique uitgevoerd? Elio: we hebben een wandeling
gemaakt in de Brielmeersen. We hebben aarde gehaald om putjes te vullen in de moestuin. We beschermen de bloembollen en het gras met stokjes en lint .
Zita: We hebben zaadjes geplant van radijzen, wortelen, maïs, aardappelen, bieslook en courgette, in de klas en in de moestuin.
Polly: We hadden een bergen-project, het weer, de beschermde dieren….
Titus: We maakten soep.
4
Vic: Met papa de wormenbak maken en de wormen eten geven met afvalvan groenten en fruit. Met Vero, Lieselot, de papa van
Mirte, Wannes en enkle grote kindjes witloof oogsten
Op vrijdag 11 januari sloten we een netheidspact af met IVAGO, buurtwerking Dampoort, het ecowerkhuis en de mensen van het Banierpark. Klas Kat ruimt behalve de speelplaats nu ook maandelijks het perk op. Ze kregen hiervoor hesjes, grijpertjes, handschienen en een gle container om het zwerfvui in te gooien. Sindsdien hangt aan onze schoolpoort het embeleem "schone school"
Schepen van onderwijs en opvoeding Elke Decruyenaere en een afgevaardigde van de schepen van milieu waren aanwezig 5
Sing for the climate
We zon gen a llem a a l u it volle b or s t m ee!
En hielpen mee aan de 'Gentsche gruute kuis' ….
…en hopen zo op een propere buurt, waar het prettig is om te werken, spelen en wonen!
6
De leerkrachten volgden MOS-workshops om het nog beter te doen .
Brede school Samen met de brede school hielden we een gezonde picknick in het park en de weergoden waren ons deze keer gunstig gezind!
7
-Een tekst van klas Sarah Hallo groene wereld ! Hallo hallo! Luister naar ons! Maak de wereld groener. Hier zijn er een paar tips, om de wereld groener te maken tip 1: geen water verspillen tip 2: smijt geen afval op straat tip 3: ramen en deuren sluiten als de verwarming aan staat natuur
tip 4: zet de verwarming laag, dat is goed voor de
tip 5, doe zo veel mogelijk de lichten uit, je hebt genoeg licht vanuit het raam. Goed, dat waren de tips nu de rest. We zullen nu even zeggen wat we dit jaar zo leuk vonden bij Mos. Dat was het Mos – atelier en het werken in de moestuin. Wat wij ook hebben gedaan dit jaar is het speelplein netjes houden en zo veel mogelijk met de fiets naar school komen. Onze klas gaat nog steeds elke dag om 5 na 3 met de bel rond. Als je dus in je klas dat geluid hoort, moet je met de vuilbakjes naar de grote speelplaats komen. Wij helpen de kleutertjes om hun vuilbakjes te legen. En als laatste: wij hebben onze schitterende moestuin te danken aan...... Tromgeroffel titititi Jan Boonaert !! Izen, Floor, Juta en Ireen
Een gezonde picknick met de klas van Sarah, gemaakt met de ouders, grootouders en kinderen!
8
GROENE RIDDERS Klas Ruth heeft een speciaal klastaakje: elke week worden er 3 kindjes ‘ GROENE RIDDER’! Zij kijken of de lichten uit zijn in de gang. Zij kijken of de temperatuur niet te hoog is in de klassen. Elke klas heeft een thermometer. De ‘GROENE RIDDERS’ schrijven de temperatuur op een blaadje. Zij ledigen ook de vuilbakjes om 15u, als klas Sarah met de bel rondgaat. Er is wel een probleem: soms zitten de vuilbakken overvol. We kunnen best nog meer rondgaan in de klassen voor de temperatuur en de lichten. De vuilbakjes legen, dat gaat goed. Het is een leuke klastaak, we willen het nog verder doen!
Nand en Milos
De tweede boomhut werd een feit, met dank aan oa Liza, opa Karel , de vader van Simon
De wilgenhut doet het heel goed! Ouders, leerkrachten en sympathisanten Herstelden de wilgen hut in een klusweekend.
9
Op 26 april was er MOS atelier. Er werd gefietst, getuinierd, getimmerd, gekookt, gewandeld, hersteld en nog veel meer. Ondanks het gure weer was ons atelier alweer een succes! Met warme dank aan Kat die dit allemaal organiseerde en alle ouders en grootouders die meehielpen om het atelier mogelijk te maken!
Zaaien (klasTine) Wij wilden in de klas eens onderzoeken hoe plantjes groeien. Eerst vulden we potjes met goeie potgrond. Daarna deden we er de zaadjes in. Er waren zaadjes die we gewoon op de aarde mochten strooien en er waren zaadjes waar we eerst een putje voor moesten maken. Voor we klaar waren moesten we eerst de zaadjes water geven. Want zonder water kunnen ze niet groeien. Dan was het wachten op wat er zou gebeuren. Na twee dagen was de tuinkers al heel erg gegroeid. We konden er zelfs al eens van proeven. Bij andere plantjes moesten we wat langer geduld hebben. Het zaadje van de erwt konden we heel mooi zien kiemen. Toen de plantjes al wat groter waren hebben we ze verplant in grotere potjes zodat ze plaats hebben om groot te worden. We hebben ook de pit van een avocado op stokjes in het water gelegd. We hopen dat er wortels en een steeltje uit zullen groeien. De ene pit is al opengebarsten.
De plantenvriend Ik ben de plantenvriend. Ik moet de planten water geven als ze droog zijn. Wij hebben planten in de klas omdat wij dat mooi vinden. Wij geven planten water met een gieter. Ik vind plantenvriend zijn leuk omdat ik graag voor planten zorg. Er is ook een plantje van mij bij. Pepijn en Ilias (klas Ruth) 10
De klas van Natalie zorgt voor de kippen. Het kindje van de dag doet dit samen met het kindje dat de taak heeft om voor de kippen te zorgen. Zij geven de kippen eten en drinken, kijken of er eitjes zijn en zorgen dat er stro in het hok is. Met de eitjes maken we roerei of eiersla of iets anders. De kippen leggen 1à 2 eitjes per dag of soms ook geen.
De klas van Anneleen naar de boerderij.
11
MOS is een wekelijks agendapunt op de juniorraad: voorstellen, afspraken, wrevels, blinkers worden hier besproken.
.
En verder werd besloten om vanaf volgend schooljaar geen melk en fruitsap te bedelen. Er werden waterkannen besteld voor alle klassen en tijdens het eetmaal komt op elke tafel een drinkkan. De drinkfonteintjes worden nagekeken en hersteld en de kinderen kunnen de hele dag water drinken.
12
MOS graffiti….
13
Onze Mos-werking maakt deel uit van de Freinetwerking op de Vlieger. De kring, projecten, schoolraad (hier juniorraad), natuurwandelingen, actuarondes…, het zijn allemaal technieken om de wereld van de kinderen binnen in de klas te brengen en hen met een open, onbevangen en toch kritische blik naar de wereld te leren kijken. De wereld die niet stopt aan de schoolpoort, maar noopt tot onderzoek, vragen, bemerkingen en zo ook ontegensprekelijk naar het onderwerp Milieu en zorg hiervoor leidt.De aarde waarop we leven – en we hebben er maar een - moet heel dringend met de nodige aandacht behandeld worden. Vanuit de dagdagelijkse Freinetpraktijk worden de kinderen hiervan bewust gemaakt. Er wordt gelezen, onderzocht, gewerkt, geschreven, gezongen, gedanst en gekookt om mee te helpen zorgen voor een betere wereld. Milieuvervuiling, de opwarming van het klimaat, veilig kunnen van en naar school gaan, een gezonde omgeving om te spelen en te werken, bedreigde diersoorten, hongersnood, zwerfvuil, gezonde voeding…. … het zijn allemaal onderwerpen die aan bod kwamen dit schooljaar. We zijn er nog niet, maar doen gestaag verder met de hulp van kinderen, leerkrachten en de niet te onderschatten intensieve inzet van onze MOS-ouders! Wij danken dan ook iedereen die zich telkens weer bleef inzetten dit schooljaar!
Het Vliegerteam
14