tijd nemen om te bouwen
JAARVERSLAG 2006
INHOUD Beheersverslag
2
Geconsolideerde jaarrekening
110
Jaarrekening
220
Aanvullende inlichtingen
247
Dexia / Jaarverslag 2006
|1
2|
FINANCIEEL PROFIEL
4
BOODSCHAP VAN DE VOORZITTERS
6
VOORSTELLING VAN DE GROEP
10
CORPORATE GOVERNANCE
25
HET AANDEEL
52
HUMAN RESOURCES
56
DUURZAME ONTWIKKELING
62
RISICOBEHEER
63
FINANCIËLE RESULTATEN
70
ACTIVITEITEN EN RESULTATEN VAN DE METIERS
75
ALGEMENE INFORMATIE
98
Dexia / Jaarverslag 2006
BEHEERSVERSLAG
Dexia / Jaarverslag 2006
|3
FINANCIEEL PROFIEL
FINANCIEEL PROFIEL
BEHEERSVERSLAG
GROEP – KERNCIJFERS OP GECONSOLIDEERDE BASIS BALANSTOTAAL
NETTORESULTAAT GROEPSAANDEEL
(in miljarden EUR)
(in miljoenen EUR)
1999
245
1999
2000
258
2000
2001
351
2001
2002
351
2002
2003
350
2003
2004
389
01/01/2005
405
31/12/2005
509
COMPTES CONSOLIDÉS
2006
567
761 1 001
Door de Europese Unie aangenomen IFRSnormen voor de publicaties vanaf 1 januari 2005.
1 426 1 299 1 431
2004
1 772
01/01/2005
1 822
31/12/2005
2 038
2006
2 750
RENTABILITEIT OP HET EIGEN VERMOGEN (ROE) (in %)
WINST PER AANDEEL
EXPLOITATIECOËFFICIËNT
(in EUR)
(in %)
1999
1999
15,7
2000
17,7
2001
COMPTES SOCIAUX
Boekhoudnormen van de groep Dexia tot de publicaties op 31 december 2004.
18,7
1999
53,9
2000
1,15
2000
54,8
2001
1,25
2001
59,0
2002
58,9
2003
59,2
2002
16,2
2002
2003
16,5
2003
2004
19,8
2004
17,2
2005
D
E
1,13 1,24
2004
1,58
2004
55,9
2004
1,63
2004
54,4
2005
20,0
2006
0,98
23,1
1,87
2006
2005 2,49
F E
C A
D
A B
C B
BIJDRAGE VAN DE METIERS TOT HET ONDERLIGGEND NETTORESULTAAT GROEPSAANDEEL 2006*
AANTAL MEDEWERKERS OP 31 DECEMBER 2006* 33 321 WAARVAN
A
B C D E F
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN DE PUBLIEKE SECTOR, FINANCIERING VAN PROJECTEN EN CREDIT ENHANCEMENT FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN PARTICULIEREN THESAURIE EN FINANCIËLE MARKTEN FINANCIEEL BEHEER INVESTOR SERVICES VERZEKERINGEN
51 % 22 % 14 % 5% 4% 4%
* Central assets en niet-operationele elementen niet inbegrepen.
4|
Dexia / Jaarverslag 2006
A B C D E
BELGIË FRANKRIJK LUXEMBURG TURKIJE ANDERE LANDEN
15 270 2 639 3 513 6 290 5 609
* Met inbegrip van de medewerkers van de zelfstandige kantorennetten en RBC Dexia Investor Services.
2006
54,0 49,6
FINANCIEEL PROFIEL
RESULTATEN (in miljoenen EUR) Opbrengsten Kosten Brutobedrijfsresultaat Nettoresultaat groepsaandeel
Dexia GAAP 2001 2002
1999
2000
3 143 (1 694) 1 449 761
3 740 (2 050) 1 690 1 001
5 631 (3 323) 2 308 1 426
5 157 (3 037) 2 120 1 299
2003
2004
5 160 (3 056) 2 104 1 431
5 392 (3 012) 2 380 1 772
IFRS zoals aangenomen door EU 2004 (1) 2005 2006 5 623 (3 057) 2 566 1 822
5 976 7 012 (3 229) (3 481) 2 747 3 531 2 038 2 750
(1) De reconciliatie van Dexia GAAP en IFRS zoals aangenomen door de EU wordt uitgelegd in het Jaarverslag – Rekeningen en verslagen 2005 van Dexia.
(in miljarden EUR) Activa Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten Leningen aan en deposito’s van cliënten Schuldpapier Kern eigen vermogen (2)
31/12/99
31/12/00
245,1 128,5 67,0 46,9 132,3 6,9
257,8 134,4 77,7 52,4 134,4 8,1
Dexia GAAP 31/12/01 31/12/02 351,4 156,4 125,9 84,0 140,9 10,3
350,9 157,8 134,7 85,3 146,5 10,9
31/12/03
31/12/04
349,9 161,9 127,9 92,3 134,9 11,6
389,2 166,2 144,5 97,6 143,9 12,3
IFRS zoals aangenomen door EU 01/01/05 (1) 31/12/05 31/12/06 404,6 169,5 147,3 87,1 144,2 10,5
508,8 192,4 198,9 97,7 175,7 11,5
566,7 226,5 223,2 109,5 184,7 14,4
BEHEERSVERSLAG
BALANS
RATIO’S
Winstmarge (1) Exploitatiecoëfficiënt (2) Rentabiliteit op het eigen vermogen (3) Tier 1-ratio (5) Capital adequacy ratio (5)
1999
2000
25,9 % 53,9 % 15,7 % 9,0 % 12,8 %
28,4 % 54,8 % 17,7 % 9,3 % 9,8 %
Dexia GAAP 2001 2002 27,1 % 59,0 % 18,7 % 9,3 % 11,5 %
26,9 % 58,9 % 16,2 % 9,3 % 10,7 %
2003
2004
29,3 % 59,2 % 16,5 % 9,9 % 11,2 %
34,2 % 55,9 % 19,8 % 10,7 % 11,7 %
COMPTES CONSOLIDÉS
(1) De reconciliatie van Dexia GAAP en IFRS zoals aangenomen door de EU, en de impact van de eerste toepassing van de IFRS-norm wordt uitgelegd in het Jaarverslag – Rekeningen en verslagen 2005 van Dexia. (2) Voor de jaren 1999-2004: eigen vermogen + fonds voor algemene bankrisico’s.
IFRS zoals aangenomen door EU 2004 2005 2006 33,6 % 54,4 % 17,2 % 10,0 % 11,1 %
35,0 % 54,0 % 20,0 % 10,3 % 10,9 %
40,5 % 49,6 % (4) 23,1 % (4) 9,8 % 10,3 %
RISICOKWALITEIT
Dubieuze schuldvorderingen (in miljoenen EUR) Assets quality ratio (1) Dekkingsratio (2)
1999
2000
672 0,53 % 79,3 %
905 0,68 % 65,0 %
Dexia GAAP 2001 2002
2003
2004
1 942 1,23 % 68,0 %
1 708 1,05 % 72,8 %
1 722 1,04 % 73,2 %
Dexia GAAP 2001 2002
2003
2004
1,24 0,53 9,25 42,1 %
1,58 0,62 9,95 38,7 %
1 897 1,20 % 66,7 %
COMPTES SOCIAUX
(1) De verhouding tussen het nettoresultaat en de opbrengsten. (2) De verhouding tussen de kosten en de opbrengsten. (3) De verhouding tussen het nettoresultaat groepsaandeel en het gewogen gemiddeld kern eigen vermogen (na aftrek van het geraamde dividendbedrag). (4) Inclusief een resultaat van 236 miljoen EUR op de inbreng van nettoactiva door Dexia aan de joint venture RBC Dexia Investor Services en een resultaat van 280 miljoen EUR door de verkoop van Banque Artesia Nederland. (5) De winst van het boekjaar min het voorgestelde dividend is opgenomen in het eigen vermogen.
IFRS zoals aangenomen door EU 2004 2005 2006
1 722 1,04 % 73,2 %
1 473 1 359 0,78 % 0,61 % 69,1 % 69,3 %
(1) De verhouding tussen de dubieuze schuldvorderingen en de bruto uitstaande vorderingen. (2) De verhouding tussen de portefeuillevoorzieningen en de dubieuze schuldvorderingen.
GEGEVENS PER AANDEEL (in EUR) Winst per aandeel (1) Brutodividend Nettoactiva (3) Payoutratio (4)
1999
2000
0,98 0,39 8,54 41,4 %
1,15 0,43 8,02 41,9 %
1,25 0,48 8,39 39,3 %
1,13 0,48 8,79 43,0 %
IFRS zoals aangenomen door EU 2004 2005 2006 1,63 0,62 8,87 37,6 %
1,87 0,71 9,86 37,9 %
2,49 (2) 0,81 (2) 11,60 (2) 34,3 %
(1) De verhouding tussen het nettoresultaat groepsaandeel en het gewogen gemiddeld aantal aandelen (niet verwaterd in de jaren onder IFRS). (2) Voorgesteld dividend. (3) De verhouding tussen het kern eigen vermogen (na aftrek van het geraamde dividendbedrag) en het aantal aandelen (na aftrek van eigen aandelen) op het einde van de periode. Volgens Dexia GAAP: inclusief fonds voor algemene bankrisico’s groepsaandeel. (4) De verhouding tussen het totaalbedrag van de dividenden en het nettoresultaat groepsaandeel. Voor 2006, berekend op basis van het voorgestelde dividend.
RATINGS (LANGE TERMIJN) (1)
Moody’s Standard & Poor’s Fitch
Dexia Bank
Dexia Crédit Local
Dexia BIL
Financial Security Assurance
Dexia Municipal Agency
Aaa AA AA+
Aaa AA AA+
Aaa AA AA+
Aaa AAA AAA
Aaa AAA AAA
(1) Ratings op 24 februari 2007.
Dexia / Jaarverslag 2006
|5
BOODSCHAP VAN DE VOORZITTERS
BOODSCHAP VAN PIERRE RICHARD
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
VOORZITTER VAN DE RAAD VAN BESTUUR
COMPTES SOCIAUX
2006 was een jaar van contrasten. Enerzijds nam het aantal politieke crisissen en gewapende conflicten in het MiddenOosten gevaarlijk toe en zijn er meer strijdtonelen dan ooit tevoren. De energieprijzen en -bevoorrading en de opwarming van de aarde zijn zelfs acuter geworden, niet enkel voor beleidsvoerders, maar ook in het dagelijks leven van ieder van ons. De economische onevenwichten zijn verder toegenomen en vragen dringend om globale oplossingen, die vandaag echter nog niet bestaan. Anderzijds noteerde de internationale economie in 2006 een sterke globale groei met meer dan 5 %, wat, samen met de aanzwellende stroom van liquide middelen wereldwijd, tot een sterke activiteit in de financiële sector heeft geleid. De Europese Unie bleef groeien met een respectabel ritme van 2,9 %, en heeft met zijn 500 miljoen inwoners in 27 landen meer invloed op het internationale toneel verworven. Bovendien lijkt de “economische machine” in Duitsland weer op gang te komen en positieve signalen uit te zenden voor de toekomst. Dexia slaagde erin van de oplevende markten te profiteren, hoewel de risicobereidheid op de markt bleef toenemen. Hierdoor werd de concurrentiedruk steeds groter. Naast de krachtige activiteit op het gebied van de nieuwe productie, deden zich tijdens het tiende levensjaar van Dexia heel wat gebeurtenissen voor die actief door de raad van bestuur werden behandeld, ofwel rechtstreeks, ofwel via zijn gespecialiseerde comités. Een belangrijke beslissing
6|
Dexia / Jaarverslag 2006
had betrekking op de dubbele verschuiving op de hoogste bestuursniveaus van Dexia, de raad van bestuur en het directiecomité. Vermits ikzelf aangesteld werd tot voorzitter van de raad van bestuur, gaf ik de fakkel door aan Axel Miller, die benoemd werd tot voorzitter van het directiecomité en gedelegeerd bestuurder. De raad van bestuur ging eerst over tot de benoeming van de nieuwe leden van het managementteam en de goedkeuring van de voorgestelde organisatiestructuren. Na de strategische studie die tijdens de eerste maanden van het jaar werd uitgevoerd, gaf de raad vervolgens zijn volledige steun aan het strategisch plan, dat in de herfst aan de markt werd voorgesteld. Op deze basis zal Dexia zijn beide pijlers – universeel bankieren en public/project finance – verder kunnen uitbouwen, en zal de Groep een stevige activiteitenportefeuille blijven ontwikkelen. De raad onderzocht ook een aantal projecten, waaronder de acquisitie van DenizBank in Turkije, en diverse voorstellen voor het afstoten van activiteiten, waardoor Dexia zich weer op zijn kerntaken zou kunnen concentreren. De raad gaf zijn volledige steun aan deze initiatieven die in de loop van het jaar werden aangekondigd. De raad volgde tevens aandachtig de situatie van Dexia Bank Nederland. Het is verheugend om vast te stellen dat de inspanningen van Dexia om voor dit moeilijke probleem een rechtvaardige en gepaste oplossing voor te stellen, uiteindelijk werden beloond en dat de Duisenberg-Regeling van het Gerechtshof te Amsterdam in januari 2007 bindende kracht kreeg.
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
BOODSCHAP VAN DE VOORZITTERS
Op het vlak van duurzame ontwikkeling is de inzet van Dexia in zijn dagelijkse activiteit allerminst afgenomen. Dit geldt zeker op het gebied van de collectieve voorzieningen, waarvoor Dexia projecten financiert die rekening houden met het milieu. Dit is eveneens waar voor duurzaam beleggen – Socially Responsible Investment (SRI), een domein waarin Dexia Asset Management uitblinkt. Onlangs werd de Groep op het forum van Davos genomineerd bij de honderd internationale bedrijven met het “best in class”duurzaamheidsbeleid, en het behoort tot de tien financiële instellingen wereldwijd die de prijs in ontvangst mochten nemen. Deze uitstekende resultaten waren niet mogelijk geweest zonder de grote vakkundigheid en de inzet van de teams. Als voorzitter van de raad van bestuur dank ik alle bestuurders, het management en de medewerkers van Dexia voor hun
bijdrage. Ik wil in het bijzonder hulde brengen aan Francis Mayer, die eind 2006 op het hoogtepunt van zijn briljante carrière na een zware ziekte vroegtijdig overleed. We zijn hem dankbaar voor zijn uitzonderlijke en belangrijke inbreng en we zullen hem missen.
COMPTES SOCIAUX
Dexia beschouwt corporate governance als een belangrijke aangelegenheid en is de mening toegedaan dat de Groep in dit verband de best practices moet toepassen. Er is een maximale transparantie van bijvoorbeeld de bezoldiging van de leden van het directiecomité en de raad van bestuur, de opdrachten van de gespecialiseerde comités en de agenda van de raad doorheen het jaar. Dit jaar werd de jaarlijkse evaluatie van de raad toevertrouwd aan een externe consultant, om zo nuttige referenties te leveren over de manier waarop corporate governance elders wordt toegepast en mogelijke toekomstperspectieven op te sporen.
Dexia heeft ook dit jaar uitstekend gepresteerd, wat blijkt uit de sterk gestegen volumes in de meeste van onze metiers en uit de stijging van de winst per aandeel (+33,2 %), die 2,49 EUR beloopt, een nieuw record in de geschiedenis van Dexia. Na dit zeer goede jaar, heeft de raad het genoegen een dividend van 0,81 EUR per aandeel voor te stellen, een stijging van 14,1 % tegenover 2005. Dit weerspiegelt de prestatie van Dexia in 2006 en bevestigt ons gezamenlijk streven om op lange termijn waarde te blijven genereren dankzij een stevige kapitaalbasis, hoge kredietratings en de kwaliteit van de activiteiten en de teams.
Pierre Richard
Dexia / Jaarverslag 2006
|7
BOODSCHAP VAN DE VOORZITTERS
BOODSCHAP VAN AXEL MILLER
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
VOORZITTER VAN HET DIRECTIECOMITÉ GEDELEGEERD BESTUURDER
COMPTES SOCIAUX
2006 was voor Dexia een erg bevredigend jaar met heel wat verwezenlijkingen en een vooruitgang op drie belangrijke fronten. Dankzij de strategische analyse die tijdens de eerste jaarhelft in alle entiteiten plaatsvond, hebben wij een veelbelovend ontwikkelingsplan uitgewerkt, met inbegrip van een gedetailleerd driejarenplan 2006-2009 en vooruitzichten op tien jaar. Deze oefening versterkte ons vertrouwen in de mogelijkheid om een zeer gezonde groei te genereren tijdens het eerstvolgende decennium. Het vermogen van Dexia om ambities te plannen over een dergelijke periode, bewijst ons engagement op lange termijn. Het berust niet alleen op de kwaliteit en de motivatie van onze medewerkers, maar ook op een goede zichtbaarheid die voortvloeit uit de aard zelf van onze activiteiten. Dit levert ons een strategisch voordeel op dat zijn waarde jaar na jaar opnieuw bewijst. Elke medewerker is nu “mede-eigenaar” van dit plan, deelt de ambities ervan en wil samen met Dexia tijdens de eerstvolgende tien jaar vooruitgaan. Dit betekent dat alle talenten binnen de Groep met energie en toewijding ontplooid worden om onze doelstellingen te bereiken. Dexia is meer dan ooit klaar om voort te gaan met zijn ontwikkeling die gestoeld is op zijn twee pijlers: een Europese bankgroep die wereldwijd marktleider is inzake Public/Project Finance. Een andere reden voor onze fierheid en begeestering is het feit dat we erin geslaagd zijn een nieuw organisatiemodel tot stand te brengen dat zijn kracht en efficiëntie al heeft bewezen. Dexia werkt als één enkele onderneming, en dat we vandaag actief
8|
Dexia / Jaarverslag 2006
zijn in dertig landen met soms verschillende businessmodellen is daarvan het logische gevolg. De gemeenschappelijke waarden zijn voor iedereen duidelijk, en het management begrijpt zeer goed dat er moet worden gewerkt aan het succes van Dexia als één geheel. Onze voornaamste projecten worden gestuurd door de verantwoordelijken van de metiers en van de strategische functies, die ter zake volledig bevoegd zijn. Op dezelfde manier zijn ook de operationele entiteiten duidelijk georganiseerd; zij spitsen zich toe op het uitoefenen van de activiteiten en op het genereren van opbrengsten op hun lokale markten. Elke verantwoordelijke werkt op basis van een jaarlijkse beheersovereenkomst waarin de doelstellingen en de middelen worden vastgelegd, en waarin ook alle nodige elementen opgenomen zijn om de verwezenlijkingen te belonen en de tekortkomingen te sanctioneren. Een laatste reden om fier te zijn, is het feit dat deze diepgaande veranderingen ons er niet van hebben weerhouden onze metiers van dag tot dag uit te bouwen, de scherpe concurrentie efficiënt te bekampen, en waarde en groei te blijven genereren. Ook dit jaar was de activiteit uitstekend. Dexia slaagde erin zijn nieuwe productie, opbrengsten en winst per aandeel op te drijven. De kosten bleven doorgaans goed onder controle, ondanks de vele ontwikkelingen, reorganisaties en verhuizingen in de loop van het jaar, net als de nieuwe sluitingen en/of desinvesteringen. Met name de activiteit Financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten bleef het zeer goed doen in 2006, waarbij de langetermijnverbintenissen fors toenamen met 14,5 % en het totaal netto-uitstaand door FSA verzekerde
Natuurlijk was de voornaamste verandering die zich tijdens het jaar voordeed de acquisitie van DenizBank, dat nu voor 99,8 % in handen is van Dexia. Zoals tijdens het jaar meermaals werd aangegeven, geeft deze acquisitie bijna perfect de strategische visie van Dexia weer. Bovendien vormt ze een opportuniteit waarvan we verwachten dat ze Dexia heel wat zal opleveren op het vlak van de groei en de strategische penetratie in een belangrijke nieuwe markt. Vanaf het vierde kwartaal van 2006 werd DenizBank volledig geconsolideerd in Dexia en het integratieproces is al goed gevorderd. De acquisitie werd gedeeltelijk gefinancierd met de opbrengst van verkooptransacties en met het beschikbaar overtollig kapitaal, en gedeeltelijk via de uitgifte van gewone aandelen en hybride Tier 1-instrumenten. Dat leidde tot een winst per aandeel voor Dexia in 2006 van 2,49 EUR, 33,2 % meer dan in 2005. De prestaties van het Dexia-aandeel bleven in 2006 verbeteren, met een stijging van 6,5 % op jaarbasis, zij het minder goed dan de EuroStoxx Banks-index (die een toename liet optekenen van +22,5 %), de CAC 40 (+17,5 %) of de BEL20 (+23,6 %). Deze relatieve underperformance t.o.v. de sectorgenoten vindt ten dele zijn oorsprong in de intensieve activiteit inzake
COMPTES CONSOLIDÉS
fusies en acquisities tijdens het jaar, met name in Italië. Voor Dexia werd de koers van het aandeel beïnvloed door de bekendmaking van de acquisitie/financiering van DenizBank, die duidelijk tot wijzigingen heeft geleid in de spreiding van de portefeuille over bepaalde types van aandeelhouders. Het management van Dexia is zich bewust van de marktattitudes in dit soort van omstandigheden en kijkt in dit klimaat dan ook naar de prestatie van het aandeel op lange termijn. Met betrekking tot het kapitaalbeheer heeft Dexia in 2006 gedaan wat tijdens de voorgaande jaren verscheidene malen werd aangekondigd: wanneer er overtollig kapitaal voorhanden is, worden er aandelen ingekocht, en wanneer er kapitaal nodig is voor een project, doen wij opnieuw een beroep op de markt. Na drie jaar en het eerste kwartaal van 2006 dat gekenmerkt werd door de inkoop van eigen aandelen, haalde Dexia in september 2006 op de aandelenmarkt kapitaal op tegen goede voorwaarden qua looptijd en kostprijs. We zijn van plan dat programma voort te zetten, hierbij voortdurend rekening houdend met ons beleid van het behoud van onze hoge solvabiliteit en superieure kredietratings.
COMPTES SOCIAUX
bedrag steeg met 7,1 % in één jaar. Het onderliggende nettoresultaat nam toe met 14,1 %, en met een rentabiliteit op het economisch eigen vermogen van meer dan 22,9 % bleef het metier zeer winstgevend. Ook de Financiële dienstverlening aan particulieren zette dit jaar een zeer goede commerciële prestatie neer, met cliëntentegoeden en kredieten die aangroeiden met respectievelijk 5,3 % en 11,8 %. Voor dit metier steeg het onderliggende nettoresultaat met 13,1 %, als gevolg van een stevige toename van de opbrengsten en een zeer gecontroleerde stijging van de kosten. In de andere metiers waren de resultaten even goed: het onderliggende nettoresultaat steeg met 31,7 % voor Financieel beheer, met 12,1 % voor Verzekeringen, met 51,4 % voor Investor services en met meer dan 11,2 % voor Thesaurie en financiële markten. Al deze goede onderliggende prestaties gingen gepaard met een aantal niet-operationele elementen tijdens het jaar, zodat er uiteindelijk een sterk eindresultaat werd geboekt van 2 750 miljoen EUR, dat is 34,9 % meer dan de zeer goede prestatie van het jaar daarvoor.
BEHEERSVERSLAG
BOODSCHAP VAN DE VOORZITTERS
Tot slot gaat mijn hartelijke dank uit naar mijn 33 000 vrouwelijke en mannelijke collega’s, die hard gewerkt hebben en vaak offers brachten in hun persoonlijk en hun gezinsleven om zo bij te dragen tot de resultaten die Dexia in 2006 boekte. Ik ben ervan overtuigd dat 2007 andermaal een jaar van fierheid en begeestering wordt voor ons allemaal.
Axel Miller
Dexia / Jaarverslag 2006
|9
VOORSTELLING VAN DE GROEP
VOORSTELLING VAN DE GROEP DEXIA
PROFIEL VAN DE GROEP Q EEN EUROPESE BANK, WERELDLEIDER IN PUBLIC FINANCE
BEHEERSVERSLAG
Dexia ontstond in 1996 uit de alliantie tussen twee eersterangsactoren op het vlak van de financiering van de lokale openbare besturen in Europa, Crédit local de France en het Gemeentekrediet van België. Beide instellingen werden in 1999 samen met Banque Internationale à Luxembourg (BIL) in één beursgenoteerde vennootschap ondergebracht, nl. Dexia. Het ging om een van de allereerste grensoverschrijdende fusies in de Europese banksector. Vandaag behoort Dexia tot de twintig grootste banken in de eurozone en bouwt het zijn strategie op twee pijlers, Universeel Bankieren in Europa (België, Luxemburg, Slowakije en Turkije) en een wereldwijd leiderschap in Public/Project Finance.
COMPTES CONSOLIDÉS
Twee pijlers: Universele Bank in Europa en Public/Project Finance wereldwijd
COMPTES SOCIAUX
Dexia is een toonaangevende retailbank met 5,5 miljoen cliënten in België, Luxemburg, Slowakije en Turkije. Het heeft mettertijd een heel gamma van bankdiensten ontwikkeld voor individuele cliënten, kleine en middelgrote ondernemingen en institutionele cliënten, en is een actieve speler op het gebied van financieel beheer, verzekeringen, investor services en kapitaalmarkten. Sinds de fusie in 1999 en de acquisitie in de USA van Financial Security Assurance (FSA) in 2000, is Dexia de grootste marktspeler op het gebied van de financiering van de lokale besturen. Zijn grote knowhow, zijn langetermijnvisie en de uitstekende solvabiliteit van zijn cliënten bezorgen het een kwalitatief hoogstaand handelsfonds. Dexia ontwikkelt zijn strategie op dit vlak op internationale schaal.
Q METIERS VAN DEXIA Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement
PROFIEL VAN DE GROEP
10
STRATEGIE
13
ACTIVITEITEN VAN DE METIERS – BUSINESSMODEL 15 ORGANISATIE VAN DE GROEP
18
VOORNAAMSTE ACTIVITEITEN EN EVOLUTIE VAN DEXIA IN 2006 EN BEGIN 2007
10 |
Dexia / Jaarverslag 2006
22
Dexia verdient ruimschoots zijn naambekendheid als wereldmarktleider in Financiële dienstverlening aan de publieke sector. Dit metier wordt meer bepaald uitgeoefend door Dexia Crédit Local en zijn bijkantoren, en door dochterondernemingen die in dertig verschillende landen gevestigd zijn. De belangrijkste vestigingen bevinden zich in Frankrijk, België, Italië, Noord-Amerika en Mexico, Duitsland, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Scandinavië, Zwitserland, Oostenrijk, Slowakije, Polen, Roemenië, Tsjechië, Australië, Israël, Bulgarije, Hongarije en Japan. De enorme markt, de kwaliteit en solvabiliteit van de kredietnemers alsook de grote en steeds toenemende behoefte aan essentiële openbare infrastructuur, bieden de groep Dexia ruime mogelijkheden om waardevolle transacties af te sluiten en haar activiteit geografisch uit te breiden. Schaal, innovatie, knowhow en een langetermijnvisie zijn de hoofdingrediënten van Dexia’s succes in dit metier, dat goed is voor meer dan de helft van zijn winst. De dienst-
VOORSTELLING VAN DE GROEP
verlening gebeurt in verschillende vormen: bancaire kredieten, obligaties, projectfinanciering en credit enhancement. Daarbij worden ook nog verzekeringen, betalingsdiensten, financieel beheer en andere diensten aan de cliënten aangeboden.
Financieel beheer, verzekeringen en investor services
Financiële dienstverlening aan particulieren In België is Dexia Bank een van de belangrijkste spelers op het vlak van retailbanking. Het biedt een volledig gamma van bank- en verzekeringsdiensten aan gezinnen en kleine en middelgrote ondernemingen. In Luxemburg bekleedt Dexia BIL een soortgelijke positie onder de retailbanken. Dexia banka Slovensko is een retailbank in Slowakije. In 2006 verwierf Dexia DenizBank, de zesde grootste privébank in Turkije. In de loop der jaren heeft zich een belangrijke privatebankingactiviteit ontwikkeld. Dexia heeft ook verscheidene entiteiten en joint ventures verworven/ontwikkeld in een aantal Europese landen, waaronder België, Luxemburg, Frankrijk, Spanje en Zwitserland.
BEHEERSVERSLAG
Dexia Asset Management heeft in Europa grote faam verworven en verkoopt nu een derde van zijn producten aan instellingen en via derden. Dexia Insurance Services biedt alle levens- en niet-levensverzekeringsproducten aan die via de retailnetten van de Groep in België, Luxemburg en Frankrijk verkocht worden. Wat Investor services betreft, werd RBC Dexia Investor Services in 2006 als een joint venture met de Royal Bank of Canada opgestart. Het maakt thans deel uit van de tien grootste custodian banks wereldwijd.
Q KNOWHOW, PRESTATIE EN RATING
Dexia heeft via zijn belangrijkste activiteiten een sterke aanwezigheid verworven op de kapitaalmarkten, zowel voor de financiering en het beheer van de balans van de Groep als voor de uitwerking van geavanceerde producten en oplossingen voor de cliënten van de diverse metiers. Dit activiteitssegment is niet alleen een essentiële ondersteuning voor de hele Groep, maar ook een belangrijk profitcenter dat aanzienlijke winsten oplevert.
COMPTES SOCIAUX
Thesaurie en financiële markten
COMPTES CONSOLIDÉS
Het succes van Dexia ligt niet alleen in zijn sterke aanwezigheid en distributiecapaciteiten, maar ook in zijn vermogen om efficiënte producten uit te werken en vernieuwende oplossingen te ontwikkelen voor de financiële behoeften van de cliënten. Dexia is erin geslaagd om voor al zijn metiers de beste professionals aan te trekken en in te zetten. Het past de strengste normen toe op het gebied van inschrijvingen, risicocontrole, operationele activiteiten en productprestatie. Dexia heeft een van de hoogste ratings in de bankwereld: zijn drie belangrijkste entiteiten – Dexia Crédit Local, Dexia Bank en Dexia BIL – hebben een rating AA/Aaa/AA+; twee van zijn Europese dochterondernemingen geven gewaarborgde obligaties met rating AAA uit; en FSA, een van de grootste vier obligatieverzekeraars in de Verenigde Staten, beschikt eveneens over een rating AAA.
VEREENVOUDIGDE STRUCTUUR VAN DE GROEP DEXIA
Dexia NV Hoofdzetels Brussel en Parijs
Dexia Crédit Local Financial Security Assurance
100 %
Dexia Banque Internationale à Luxembourg
Dexia Bank België
99,9 %
100 %
DenizBank
99,7 %
99,8 %
Dexia Crediop
Dexia Sabadell Banco Local
Dexia Kommunalbank Deutschland
Dexia Kommunalkredit Bank
Dexia Municipal Agency
Dexia Sofaxis
Dexia Asset Management
RBC Dexia Investor Services
Dexia Insurance Belgium
70 %
60 %
100 %
74,9 %
100 %
100 %
100 %
50 %
99,6 %
De percentages verwijzen naar rechtstreekse en onrechtstreekse participaties.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 11
VOORSTELLING VAN DE GROEP
BEHEERSVERSLAG
GESCHIEDENIS VAN DE GROEP 1860
Oprichting van het Gemeentekrediet van België.
1987
Oprichting van Crédit local de France.
1991
12 |
Eerste beursnotering van Crédit local de France op de Parijse beurs. Het Gemeentekrediet van België wordt hoofdaandeelhouder van Banque Internationale à Luxembourg (BIL), de oudste bank van Luxemburg (1856).
Januari: Dexiam en Cordius Asset Management, een dochtermaatschappij van Artesia BC, smelten samen tot Dexia Asset Management. April: Dexia Bank, Artesia Banking Corporation, BACOB Bank en Artesia Services fuseren tot Dexia Bank Belgium. Mei: verhoging van de participatie in DVV Insurance van 82 % tot 99 %.
2003
Oprichting van Dexia via de alliantie tussen het Gemeentekrediet van België en Crédit local de France. Beide partners opereren als een groep die opgebouwd is rond twee holdingmaatschappijen: Dexia Belgium, dat noteert op de Brusselse beurs (BEL20-index), en Dexia France met een notering op de Parijse beurs (CAC 40-index).
Juli: Dexia verkoopt zijn minderheidsbelang in Landbouwkrediet NV. September: Dexia neemt het aandeel van de minderheidsaandeelhouders in zijn Duitse dochter Dexia HypothekenBank Berlin (nu: Dexia Kommunalbank Deutschland) over, die actief is in de publieke sector.
2004
November: Dexia verkoopt zijn participatie in Kempen & Co. November: overname van FMS Hoche, een in Frankrijk gevestigde specialist in fondsenadministratie.
2005
Juni: Dexia en Royal Bank of Canada kondigen aan dat ze de handen in elkaar slaan voor de dienstverlening aan institutionele beleggers via een fiftyfifty joint venture onder de naam RBC Dexia Investor Services (die werkzaam is sinds 1 januari 2006). Juni: DVV Insurance en Dexia Insurance fuseren tot de nieuwe verzekeringsmaatschappij Dexia Insurance Belgium. Oktober: Dexia verkoopt dochtermaatschappij Eural NV. December: Dexia verkrijgt een banklicentie in Canada en Mexico.
2006
Mei: Dexia neemt een meerderheidsparticipatie (75 %) in DenizBank, de zesde grootste privébank van Turkije. September: Dexia kondigt een succesvolle kapitaalverhoging van 1,2 miljard EUR aan via een versnelde plaatsing (accelerated book build offering), met het oog op de financiering van een deel van de aankoop van DenizBank. Oktober: Dexia opent Dexia Public Finance (Switzerland), een “buitenlandse bankvertegenwoordiging” (in Zwitserland) die gespecialiseerd is in public finance. November: Dexia verkrijgt een banklicentie in Japan. December: Dexia verkoopt zijn dochteronderneming Banque Artesia Nederland. December: succesvol verplicht openbaar overnamebod op de aandelen van DenizBank. Dexia bezit 99,74 % van de aandelen van DenizBank.
1997
Verwerving van een belang van 40 % in Crediop, Italiaans marktleider op het gebied van financieringen aan de publieke sector.
1999
April: buy-out van de minderheidsaandeelhouders van de BIL. Juni: Dexia wordt meerderheidsaandeelhouder van Crediop (60 %). Juni: overname in België van Elvia Verzekeringen, dat werd omgedoopt tot Dexia Insurance. November: Dexia wordt aandeelhouder van Otzar Hashilton Hamekomi (Israël). December: oprichting van één enkele holdingmaatschappij, Dexia NV, via een openbaar bod door Dexia Belgium op de aandelen van Dexia France. Dexia noteert in Brussel, Parijs en Luxemburg. Er komt een ééngemaakte managementstructuur voor de hele Groep.
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
1996
2002
2000
Dexia verwerft FSA, een vooraanstaande onderneming op het gebied van credit enhancement voor uitgiftes van gemeenteobligaties in de Verenigde Staten, en Bank Labouchere in Nederland.
2001
Juli: Dexia verwerft in België Artesia Banking Corporation via een kapitaalverhoging voorbehouden aan Arcofin, voorheen bijna de enige aandeelhouder van Artesia BC. Juli: Dexia verwerft Kempen & Co via een openbaar bod tot aankoop. December: verhoging van het belang in Dexia Crediop van 60 % tot 70 %.
Dexia / Jaarverslag 2006
VOORSTELLING VAN DE GROEP
Dexia ontwikkelt sinds 1996 een universele bankactiviteit die sterk verankerd is in België, Luxemburg, Slowakije en Turkije, en combineert dit met een wereldmarktleiderschap op het gebied van Public/Project Finance. Als pionier inzake de grensoverschrijdende Europese consolidatie en trouw aan zijn slagzin “tijd nemen om te bouwen”, heeft Dexia een strategische analyse uitgevoerd in de eerste helft van 2006 en een ontwikkelingsplan uitgewerkt voor de komende tien jaar. Het plan kreeg de goedkeuring van de raad van bestuur op 5 september 2006 en de krachtlijnen van de strategie werden op 26 september 2006 bekendgemaakt. De toekomst van Dexia zal opgebouwd worden rond de twee pijlers van zijn huidige activiteit: • de ontwikkeling van zijn universele bankactiviteiten buiten de traditionele markten, om in Europa uit te groeien tot een eersterangsspeler. Dankzij deze strategische pijler kan Dexia niet alleen inspelen op het enorme groeipotentieel dat eigen is aan deze activiteit, maar ook bepaalde opportuniteiten benutten op het vlak van Public/Project Finance. • de verankering en permanente versteviging van zijn wereldwijde marktleiderschap inzake Public/Project Finance, dankzij een verdere geografische uitbreiding, gebaseerd op een innoverend en uiteenlopend productengamma. De Groep wil haar twee belangrijkste groeihefbomen dus nog verder versterken. De uitbouw van beide pijlers geeft de Groep een uitgebalanceerde activiteitenportefeuille, verstrekt een nog grotere toegang tot de financieringsbronnen, maakt een optimale kapitaalbenutting mogelijk, breidt het cliëntenbestand uit en biedt nog betere ontwikkelingsperspectieven. Dexia zal zijn metiers op doeltreffende en evenwichtige manier blijven ontwikkelen, zonder daarbij de basiswaarden inzake risicobeheer en financiële draagkracht en zijn langetermijnvisie uit het oog te verliezen. De kracht van Dexia blijft liggen in de combinatie van een langetermijnverbintenis ten aanzien van de cliënt, zijn financieel profiel, zijn knowhow, zijn reputatie en zijn historische lokale aanwezigheid.
Q RUIME EN VEELBELOVENDE HORIZON Via zijn metiers krijgt Dexia een zeer goed beeld van de marktgroei en de behoeften van de cliënten. De strategische analyse die door Dexia uitgevoerd werd, toont dat het actieterrein van de Groep ontelbare opportuniteiten biedt. Uitbreiding van Universeel Bankieren in Europa De Europese markten zullen op het gebied van de universele bankactiviteiten een sterke groei vertonen onder invloed van de convergentie van de uitrustingsgraad, de bancaire penetratie
Voortzetting van de ontwikkeling van Public/ Project Finance
BEHEERSVERSLAG
Q VOORTBOUWEN OP TWEE PIJLERS
De wereldmarkt voor schulden van lokale besturen wordt momenteel op 5 000 miljard USD geraamd en zou in de komende tien jaar met 1 500 miljard USD groeien (bij een constante wisselkoers); deze nieuwe volumes komen neer op een omzet die gelijk is aan driemaal de huidige omvang van de verbintenissen van de groep Dexia op dat vlak. In de geïndustrialiseerde regio’s zal de demografische evolutie leiden tot grote projecten op het vlak van ziekenhuis-, school-, energie-infrastructuur enz. In de ontwikkelingsregio’s zal het veeleer gaan om de bouw of opwaardering van levensnoodzakelijke voorzieningen (water, afvalverwerking, transport, energie …). De volumes zullen almaar groter worden, de financiële oplossingen steeds complexer. Dexia heeft zich hierbij als wereldmarktleider reeds gepositioneerd en zal dankzij zijn omvang en innoveringsvermogen kunnen inspelen op de talrijke opportuniteiten. Dexia heeft overigens een uitstekende kennis van zijn cliënten, in het bijzonder wat hun kredietwaardigdheid en behoeften betreft. In dat opzicht beschikt Dexia op de markt over een ongeziene capaciteit om spaarproducten en langetermijnbeleggingen te ontwikkelen en te verdelen, gebaseerd op onderliggende eersterangsactiva die verband houden met lokale overheden en basisinfrastructuur.
COMPTES CONSOLIDÉS
Een ontwikkelingsstrategie gericht op de twee pijlers van de Groep: enerzijds Universeel Bankieren in Europa en anderzijds Public/Project Finance op internationaal vlak.
en het verwezenlijken van schaalvoordelen en synergieën in het kader van de consolidatie van de banksector, die gewenst wordt zowel door de Europese Commissie als door de consument. De demografische evolutie, die de volumes en de aard van de aan de particuliere cliënt verstrekte bankdiensten (zowel in retail als in private banking) sterk zal beïnvloeden, zal een positieve impuls betekenen voor de groei. Dankzij een leiderschapspositie op mature markten – België en Luxemburg – en een sleutelpositie in Turkije, bevindt Dexia zich in een unieke situatie om voort te bouwen op zijn knowhow en deskundigheid op deze groeiende markt.
COMPTES SOCIAUX
STRATEGIE
Knowhow ten dienste van de groei Op het gebied van Thesaurie en financiële markten staat Dexia in de komende jaren voor de belangrijke opportuniteit om zijn deskundigheid inzake financiële markten te combineren met zijn kennis op het vlak van de Financiële dienstverlening aan de publieke sector. Deze nieuwe mogelijkheden, de uitbouw van de verkoopsteams en van het institutionelecliëntenbestand zullen de Groep in staat stellen haar huidige troeven nog te verbeteren en haar expansie te ondersteunen. De nieuwe groeimogelijkheden in Financieel beheer zullen in hoofdzaak gericht zijn op de nieuwe segmenten voor de institutionele cliënten, een nieuw aanbod inzake pensioenproducten op de markt van particulieren en institutionele cliënten, en op een uitbreiding van de distributie via derden, buiten de eigen distributiekanalen van Dexia om. Inzake Investor services maken de groeiversnelling op de bestaande en recent aangeboorde markten en de uitbreiding van het productengamma, deel uit van de strategie die Dexia zal voeren om deze sector, die in volle expansie is, te versterken.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 13
VOORSTELLING VAN DE GROEP
Q STREVEN NAAR EEN STERKE FINANCIËLE PRESTATIE TEGEN 2009
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
De doelstellingen voor 2009, die vastgelegd werden in het kader van de strategische analyse en die aan de markt werden meegedeeld op 26 september 2006, wijzen op het vertrouwen van de Groep om op een autonome manier bijzonder goede operationele en financiële prestaties te boeken, met name: • een beoogde onderliggende exploitatiecoëfficiënt van minder dan 52 % in 2009; • een beoogde rentabiliteit op het eigen vermogen (“Core ROE”) van minimum 15 % onderliggend, en 16 % op het globale niveau; • een gemiddelde jaargroei, zowel van het onderliggende nettoresultaat groepsaandeel als van de onderliggende winst per aandeel, van 10 %; • een beoogde winst per aandeel van 2,47 EUR in 2009 (2,35 EUR onderliggend); • een dividend per aandeel dat met minstens 10 % per jaar stijgt.
Q AMBITIES VOOR DE KOMENDE VIJF JAAR De strategische analyse van 2006 had ook betrekking op de concurrentieomgeving in een verdere toekomst, en heeft geleid tot het vastleggen van de ambities voor de Groep op drie vlakken: Geografisch
COMPTES SOCIAUX
• de rol van Dexia als universele bank in Europa aanzienlijk versterken; • in Public/Project Finance een veel bredere internationale aanwezigheid verwerven. De historische markten (Frankrijk en België), die vandaag goed zijn voor ongeveer de helft van de resultaten van het metier, zouden nog slechts een derde daarvan uitmaken. Posities • voortbouwen op een multikanalen-distributiemodel, gekoppeld aan krachtige productiecentra, met het oog op de uitbreiding en de uitbouw van het handelsfonds in retail en private banking; • het wereldleiderschap van Dexia op het vlak van Public Finance bevestigen; • zich handhaven in de wereldwijde top tien van de bankinstellingen op het gebied van de financiering van infrastructuurprojecten; • in Europa uitgroeien tot een referentiespeler op het vlak van financieel beheer, met een strategische aanwezigheid op internationaal vlak (producten en distributie); • zich handhaven in de wereldwijde top tien op het vlak van fondsenadministratie. Financiële soliditeit • de financiële rating van de Groep behouden en zo mogelijk verbeteren.
14 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Q VOORUITZICHTEN OP TIEN JAAR De strategische analyse van 2006 had ook betrekking op de vooruitzichten voor een tijdshorizon van tien jaar. Door een zeer goed zicht op de toekomstige markten vertrouwt Dexia erop dat het autonoom een gemiddelde jaarlijkse resultaatsgroei van ongeveer 10 % kan neerzetten en daarbij, onder meer dankzij het verwachte effect van de nieuwe Bazel IInormen, beduidende kapitaaloverschotten kan genereren in verhouding tot zijn eigen behoeften inzake autofinanciering.
Q ONTWIKKELING VAN DEXIA OP TWEE FRONTEN Het ontwikkelingsproject van Dexia zal op twee fronten gevoerd worden. De ontwikkeling zal organisch blijven: • op het vlak van Universeel Bankieren, waar Dexia zich zal blijven ontwikkelen op zijn markten door zijn diensten inzake retail en private banking uit te breiden naar zijn particuliere cliënten en door zijn multikanalenaanpak inzake distributie nog efficiënter te laten verlopen, dit via investeringen om zijn bevoorrechte positie op de groeimarkten te benadrukken. • op het vlak van Public/Project Finance, waar Dexia zijn verschillende modellen op de meest geschikte manier kan aanwenden in functie van de betrokken markten: vertegenwoordigingskantoren, eigen kantoren, dochterondernemingen of joint ventures met lokale partners. De ontwikkeling zal ook andere vormen kunnen aannemen: • op het vlak van Universeel Bankieren, zal Dexia eveneens de opportuniteiten bekijken die zullen toelaten om, op grond van zijn knowhow en huidige posities, zijn Europese ontwikkeling voort te zetten door partnerships aan te gaan of via overnames. • op het vlak van Public/Project Finance zullen, hoewel de overnamemogelijkheden schaars zijn, op middellange of lange termijn toch ontwikkelingen plaatsvinden. De openbare of particuliere actoren op deze markt zullen het hoofd moeten bieden aan het banaliseringseffect van de “standaardproducten”, omdat ze, in tegenstelling tot Dexia, niet de instrumenten konden ontwikkelen om de cliënten specifieke en volledige oplossingen met een grote toegevoegde waarde te bieden. Dat overheidsinstellingen zich terugtrekken uit de financiering van lokale overheden, is een sterke langetermijntendens op internationaal niveau die eveneens grote opportuniteiten biedt. • wat de activiteiten op de Kapitaalmarkten betreft, zal Dexia vastberaden steun verlenen aan zijn activiteiten inzake Public/Project Finance en Universele Bank door zijn aanwezigheid te versterken op de kapitaalmarkten, met name op het vlak van de nieuwe productie, gestructureerde verrichtingen en beleggingen. Door zijn institutionele en particuliere cliënten toegang te verlenen tot activaklassen die verband houden met openbare instellingen en langetermijninfrastructuur, zal Dexia zijn unieke positie als gespecialiseerde tussenpersoon inzake financiering van de publieke sector nog versterken.
VOORSTELLING VAN DE GROEP
Dexia / Jaarverslag 2006
BEHEERSVERSLAG
De alliantie tussen Crédit local de France en het Gemeentekrediet van België in 1996 streefde naar de totstandkoming van een Europese universele bank die de ambitie had om wereldleider te worden voor de financiering van de publieke sector. Door een bundeling van de respectieve posities als marktleider op de thuismarkten is Dexia erin geslaagd een strategie van internationale expansie uit te bouwen. Dexia werd na de fusie in 1999 een van de twintig grootste banken in de eurozone (gemeten naar beurskapitalisatie) en is vandaag actief op twee belangrijke markten: • in Europa: particulieren, kleine en middelgrote ondernemingen en institutionele cliënten; • wereldwijd: de lokale openbare overheden, kredietnemers met een vergelijkbaar profiel (ziekenhuizen, scholen, sociale huisvestingsmaatschappijen en andere instellingen uit de nonprofitsector) en sponsors voor de financiering van projecten voor essentiële infrastructuur. De alliantie overtrof zelfs haar aanvankelijke ambities. Dexia is erin geslaagd zijn activiteiten in diverse richtingen uit te breiden: het productengamma is thans heel ruim en bestrijkt de twee markten waarop Dexia actief is; de cliëntenbasis werd fors uitgebouwd, zowel gemeten naar aantal als naar type cliënten; en ten slotte is de geografische aanwezigheid van de Groep nu veel ruimer, met een aanwezigheid in 33 landen. Dexia is momenteel een van de zeldzame financiële instellingen die terzelfder tijd wereldwijd marktleider is in een welbepaalde niche (Financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten) en een sterke retailmarktspeler is in een aantal Europese landen: België, Luxemburg, Slowakije, en sinds 2006 ook in Turkije. Deze aanwezigheid geeft Dexia een unieke spreiding op het gebied van de portefeuillemix en van de geografische bijdrage tot de opbrengsten. Na tien jaar is Dexia er niet alleen in geslaagd in omvang toe te nemen (het nettoresultaat en de beurskapitalisatie zijn sinds het ontstaan van de Groep verviervoudigd). Het heeft ook een wereldwijde naambekendheid verworven inzake Financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten, naast een uitgesproken regionale aanwezigheid op het vlak van de Financiële dienstverlening aan particulieren. Bovendien is Dexia een gevestigde naam geworden op de financiële markten.
COMPTES CONSOLIDÉS
ACTIVITEITEN VAN DE METIERS – BUSINESSMODEL
• Inzake Financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten is Dexia vandaag in staat alle soorten transacties op het getouw te zetten en uit te voeren: kredietfaciliteiten op korte en lange termijn, gaande van de klassieke tot de meer geavanceerde producten; diensten inzake schuldbeheer of schuldherschikking; credit enhancement van gemeenteobligaties en geëffectiseerde schuldvorderingen (asset-backed securities); het opzetten en onderschrijven van infrastructuurprojecten. Ter illustratie van deze laatste activiteit: Dexia behoort regelmatig tot de wereldwijde top op het gebied van projectfinanciering. • Op internationaal vlak breidde Dexia zijn actieradius fors uit, voornamelijk in de Verenigde Staten na de acquisitie van FSA in 2000, maar ook via diverse stappen die werden gezet in een aantal Europese landen en meer recent nog in Canada, Mexico en Japan. De Groep bouwde haar internationale aanwezigheid op diverse manieren uit, hetzij via bijkantoren, 100 %-dochterondernemingen of joint ventures. • Op het vlak van de Financiële dienstverlening aan particulieren is Dexia vandaag een van de drie grootste universele banken in België en Luxemburg, en via DenizBank een van de zes grootste privébanken in Turkije. Dexia bekleedt op alle bovengenoemde markten een belangrijke plaats voor kapitaalinzameling en kredietverstrekking. • Op de financiële markten kreeg Dexia door het samengaan van de twee instellingen heel wat meer bekendheid: de Groep behoort tot de grootste privé-emittenten van langetermijnobligaties en tot de vooraanstaande tegenpartijen voor afgeleide renteproducten. Het toenemend gesofisticeerd karakter van het productenaanbod voor het cliënteel heeft gezorgd voor een groot volume aan activiteiten en een opbrengsten genererende basis voor de Groep. • Bepaalde gespecialiseerde dochterondernemingen werden aanvankelijk opgericht ter ondersteuning van de commerciële inspanningen van Dexia op zijn twee voornaamste markten en hebben zich succesvol ontwikkeld op het vlak van financieel beheer en verzekeringen. Hun producten leveren mooie prestaties en worden verkocht zowel via de eigen distributienetten van de Groep als meer en meer via de kanalen van derden. Op het gebied van Investor services heeft Dexia een sterke aanwezigheid uitgebouwd in Europa doordat het anderhalf jaar geleden een joint venture tot stand bracht met de Royal Bank of Canada onder de naam RBC Dexia Investor Services. Deze jonge onderneming staat zeer goed aangeschreven op de wereldwijde markt van diensten voor custody en administratief fondsenbeheer.
COMPTES SOCIAUX
• voor de activiteiten Financieel beheer, verzekeringen en investor services, zal Dexia de sterke groei van de afgelopen jaren doortrekken en deze activiteiten blijven afstemmen op de marktpositie, de specifieke ontwikkelingen die eigen zijn aan elke sector en hun specifieke beleggingsbehoeften. Al deze projecten zullen geanalyseerd worden met inachtneming van de strikte interne regels die rekening houden met een grondige risicobeoordeling, de return on investment van de projecten en de creatie van strategische waarde voor Dexia, zijn medewerkers, cliënten en aandeelhouders.
| 15
VOORSTELLING VAN DE GROEP
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
Het businessmodel van Dexia vertoont thans veel gelijkenis met dat van zijn Europese concurrenten, met bijdragen afkomstig van de retailnetwerken, het institutioneel cliënteel, de kapitaalmarkten en de gespecialiseerde activiteiten. Net als elke andere bank, brengt Dexia waarde voort dankzij zijn miljoenen cliënten in België, Luxemburg, Slowakije en Turkije, waar het op een mooi marktaandeel kan bogen en geavanceerde producten en diensten verhandelt. Dexia is echter ook een unieke marktspeler in de sector van de financiële dienstverlening, omdat het wereldwijd marktleider is op het vlak van de Financiële dienstverlening aan de publieke sector en de financiering van projecten. Op dit vlak is zijn businessmodel een combinatie van diverse modellen: het kan gaan om een retailbenadering, zoals in België en nu ook in Turkije, waar de volledige reeks van diensten wordt aangeboden aan de openbare besturen en/of sponsors van projectfinanciering; het kan ook gaan om de benadering van een wholesale-investeringsbank, zoals in Frankrijk, Italië en de Verenigde Staten, waar slechts enkele producten en diensten met een hoge toegevoegde waarde worden aangeboden aan welbepaalde marktsegmenten. Dit vermogen om zijn activiteiten op verschillende manieren uit te oefenen, heeft Dexia een zeer groot concurrentievoordeel opgeleverd bij het ontplooien van zijn internationale strategie. Dexia heeft zich bijvoorbeeld met succes in Spanje en Oostenrijk gevestigd door de oprichting, samen met een retailbank die op de lokale markt actief is, van een sterk gespecialiseerde dochteronderneming voor Public Finance. In andere gevallen is Dexia ingevolge een acquisitie volledig of gedeeltelijk eigenaar geworden van een gespecialiseerde onderneming (bijvoorbeeld Dexia Crediop in Italië; FSA, een vooraanstaande Amerikaanse onderneming voor credit enhancement van gemeenteobligaties; of Dexia Kommunalbank Deutschland (het voormalige Dexia HypothekenBank Berlin), dat beheerder is van schuldinstrumenten van de Duitse lokale openbare besturen). Ten slotte bezit en beheert Dexia direct een volwaardige “gemeentebank”, Dexia banka Slovensko in Slowakije, met een businessmodel vergelijkbaar met dat van Dexia Bank in België. Niet alleen beschikt Dexia over alle middelen voor het uitbouwen van zijn strategie door toepassing van het juiste businessmodel op de juiste plaats, het kan ook dankzij zijn erkende ervaring op het vlak van publieke financiën in vele landen een “vraaggestuurde” markt (waar de producten nagenoeg standaardgoederen zijn geworden en waar het binnenhalen van een transactie enkel een prijskwestie is) omvormen in een “aanbodgestuurde” markt waar de Public Finance-cliënten bereid zijn te onderhandelen over alle bestaande oplossingen voor hun algehele behoeften inzake financiën en risico’s. Dexia is georganiseerd in diverse metiers die beheerd worden als profitcenters voor doelstellingen op het vlak van strategie, marketing, budget en reporting. • Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement bestrijkt de activiteiten op het vlak van publieke financiën, projectfinanciering, credit enhancement en corporate kredieten. De Financiële dienstverlening aan de publieke sector omvat de financiering van de behoeften van de lokale openbare besturen en van andere instellingen voor openbare dienstverlening
16 |
Dexia / Jaarverslag 2006
in de vorm van rechtstreekse kredieten, ondertekende verbintenissen, liquiditeitswaarborgen of de aankoop van effecten die door de cliënten werden uitgegeven. Dexia biedt zijn cliënten een ruime waaier aan producten aan (met inbegrip van gestructureerde kredieten en schuldbeheer) met het oog op de optimalisatie van het profiel en de efficiëntie van de schuldportefeuille. Zoals hiervoor wordt aangegeven, is Dexia ook een actieve marktspeler inzake Financiering van projecten en wendt het zijn knowhow wereldwijd aan. Het past daarbij een selectieve benadering toe in overeenstemming met het risicobeleid van de Groep: er wordt voorrang gegeven aan basisinfrastructuur (vervoer, milieu enz.) en aan hernieuwbare energiebronnen. Als een van de grootste banken in België verstrekt Dexia ook kredieten aan bedrijven. Via zijn in New York gevestigde dochteronderneming met een rating AAA, Financial Security Assurance (FSA), verzekert Dexia gemeenteobligaties en infrastructuurprojecten, alsook geëffectiseerde schuldvorderingen (asset-backed securities), hoofdzakelijk van bedrijfs-, consumptie- en hypothecaire kredieten. • Financiële dienstverlening aan particulieren. De strategische doelstelling van dit metier is de distributie van de eigen producten en diensten alsook van de producten die afkomstig zijn van de andere metiers van de Groep (voornamelijk Dexia Asset Management, Dexia Insurance Services en Thesaurie en financiële markten – TFM) onder een cliënteel dat in hoofdzaak bestaat uit particulieren (met inbegrip van het vermogende en het privatebankingcliënteel), vrije beroepen, zelfstandigen, en kleine en middelgrote ondernemingen. Het grootste deel van de activiteit wordt uitgeoefend in België en Luxemburg, en sinds 2006 ook in Turkije, landen waar er een uitgebreid distributienetwerk bestaat. De netwerken zoals ze thans in België bestaan, vloeien voort uit de samenvoeging van het netwerk van Dexia Bank en dat van BACOB/Artesia, dat in 2001 werd overgenomen. De doelstelling voor een vermindering van het aantal kantoren tegen 2005 werd overschreden. Het netwerk telt op dit ogenblik 802 kantoren die door zelfstandige agenten worden geleid, en 217 kantoren die het loontrekkend net vormen en door bedienden worden gerund. De integratie van Artesia Banking Corporation mikte op een aanzienlijke kostensynergie, die ook ruimschoots werd verwezenlijkt. De activiteit vindt ook plaats buiten België en Luxemburg. Daarbij wordt gebruikgemaakt van diverse soorten benaderingen en/of productfocussen. De voornaamste landen zijn: – Turkije, waar de Groep een participatie van 99,8 % bezit in DenizBank, de zesde grootste privébank van het land; – Frankrijk, waar de Groep een participatie van 20 % in Crédit du Nord bezit, alsook Dexia Epargne Pension, gespecialiseerd in levensverzekeringen; – Zwitserland, via Dexia Private Bank Switzerland; – Slowakije, via Dexia banka Slovensko, een bank met 52 kantoren die actief is t.a.v. zowel het lokale openbare cliënteel als de particulieren; – Spanje, waar Dexia een participatie heeft van 40 % in Popular Banca Privada, een privatebanking joint venture met Banco Popular.
VOORSTELLING VAN DE GROEP
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
• De verzekeringsactiviteiten bekleden een belangrijke plaats in de businessportefeuille van Dexia, met een bijdrage van ongeveer 7,3 % aan de totale opbrengsten (zonder de activiteit van FSA en Dexia Sofaxis, waarover – gezien hun specifiek karakter – afzonderlijk wordt gerapporteerd in het metier Financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten). De verzekeringsactiviteit is in de hele commerciële organisatie terug te vinden, maar vooral in de Financiële dienstverlening aan particulieren (64 % van de totale geïnde premies), terwijl de overige premies afkomstig zijn van de institutionele cliënten uit het metier Financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten (16 %) en van derde netwerken die de Dexiaproducten onder hun eigen cliënten verkopen (20 %). Dit laatste deel van de commerciële productie wordt behandeld in het metier Financieel beheer, verzekeringen en investor services. Financieel beheer, verzekeringen en investor services is ook het metier waarin het operationele (administratie, backoffice, IT), financiële en statutaire beheer van de verzekeringsmaatschappij wordt gevoerd. De verzekeringsactiviteit bij Dexia heeft voornamelijk betrekking op levensverzekeringen (89 % van de totale geïnde premies in 2006). Geografisch gezien wordt het grootste deel van de premies in België geïnd (66 %), terwijl de rest vooral afkomstig is uit Frankrijk (hoofdzakelijk onder de naam Dexia Epargne Pension) en Luxemburg (hoofdzakelijk via Dexia Life & Pensions). • Investor services. Deze activiteit omvat custody en andere administratieve taken die verband houden met effecten en fondsen. Via RBC Dexia Investor Services, zijn joint venture met de Royal Bank of Canada, biedt Dexia drie soorten diensten aan: custody en aanverwante diensten, centrale administratie (boekhouding van de fondsen, juridische aspecten, periodieke waarderingen enz.), en diensten als transferagent (bijhouden van de registers, beheren van de inschrijvingen en terugbetalingen van de deelbewijzen van de fondsen). Dexia is in Europa lange tijd een vooraanstaand marktspeler geweest in deze sector, dankzij zijn positie als marktleider in Luxemburg, de tweede grootste markt in Europa. Dexia heeft in de loop der jaren een erkende knowhow ontwikkeld op het vlak van de centrale administratie en van de functie van transferagent en is thans Europees marktleider voor deze twee activiteiten. Het ontwikkelde zich ook buiten Luxemburg en is nu actief in tal van andere Europese landen. In 2005 ontstond uit de joint venture met de Royal Bank of Canada een van de eerste wereldwijde spelers in dit domein, met meer dan 2 biljoen USD aan fondsen onder custody.
COMPTES SOCIAUX
• Thesaurie en financiële markten (TFM) is een segment dat voornamelijk bedoeld is om steun te bieden aan de andere metiers van de Groep, maar dat ook als een apart profit center gerund wordt. TFM zorgt voor kortlopende geldmarktproducten en voor de langetermijnfunding voor de Groep ter ondersteuning van haar balans. De TFM-teams zorgen via permanente vernieuwing eveneens voor een aanbod met een brede waaier van kapitaalmarktproducten (fixed income, gestructureerde producten gebaseerd op rentevoeten en aandelenderivaten, valutahandel, effectisering) ten behoeve van de cliënten van de commerciële metiers (lokale besturen, bedrijven, retail- en privatecliënten, institutionele beleggers, centrale banken, fondsenbeheerders enz.). Verder zorgt TFM ook voor een effectiseringsactiviteit, zowel op de Amerikaanse als op de Europese markt. Ten slotte beheert TFM een obligatieportefeuille (Credit Spread Portfolio), die bijdraagt tot het hoge liquiditeitsniveau van de Groep en het grootste deel van de opbrengsten van dit metier genereert. • Financieel beheer. Dexia heeft op een succesvolle manier zijn eigen productiecapaciteit uitgebouwd. Dit betrof op de eerste plaats de gemeenschappelijke beleggingsfondsen, gelet op de toenemende vraag vanuit het net naar dit soort van producten, die steeds geavanceerder worden. Deze knowhow werd daarna – via een directe benadering – ook ter beschikking gesteld van de institutionele beleggers, de traditionele cliënten van Dexia (bijvoorbeeld de instellingen van de openbare sector) en ook van andere instellingen zoals pensioenfondsen en stichtingen. Dexia Asset Management is thans de onderneming waar de knowhow inzake financieel beheer geconcentreerd is. Het is een vooraanstaande Europese marktspeler met vier productiecentra in België, Luxemburg, Frankrijk en Australië, en naast deze landen is het ook actief in Italië, Spanje, Zwitserland, Duitsland, Oostenrijk, het Verenigd Koninkrijk en de Scandinavische landen. Dexia Asset Management beheert een ruime waaier aan producten, zoals aandelen-, vastrentende, geldmarkt- en gediversifieerde fondsen. De onderneming houdt sterke posities aan in specifieke domeinen zoals het alternatief beleggingsbeheer en het duurzamefondsenbeheer. De producten of mandaten worden verdeeld hetzij via de diverse distributiekanalen (retail- en privatebankingnetwerken, het cliëntenbestand van Public Finance), via netwerken van derden of via het eigen panEuropese verkoopteam. Meer dan de helft van de business vloeit voort uit institutionele mandaten. Dexia Asset Management wil in zijn productengamma uitstekend blijven presteren (60 % van de producten van Dexia Asset Management behoren tot de eerste twee kwartielen van Standard & Poor’s vergelijkende peergroupanalyse voor de voorbije drie jaar) en wil tegelijkertijd een hoge productiviteit behouden (een van de hoogste in Europa), en dat via een strikte controle van de bedrijfskosten. Dexia Asset Management zal gebruik blijven maken van de netwerken van de Groep, de retail- en privatecliënten en de openbare financieringsinstellingen, en het zal zijn activiteit t.a.v. de institutionele cliënten succesvol blijven uitbouwen.
| 17
VOORSTELLING VAN DE GROEP
ORGANISATIE VAN DE GROEP
Q DIRECTIECOMITÉ (1) – ORGANISATIESTRUCTUUR
Q RAAD VAN BESTUUR (1)
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
De raad van bestuur van Dexia NV, met Pierre Richard als voorzitter, bepaalt namens de aandeelhouders en op voorstel of na advies van het directiecomité, de strategie en het algemeen beleid van de groep Dexia. De raad controleert en stuurt het beleid van de Groep en staat in voor de follow-up van de risico’s. De raad ziet er eveneens op toe dat zijn verplichtingen tegenover de aandeelhouders degelijk uitgevoerd worden, en brengt de aandeelhouders verslag uit over de uitoefening van zijn bevoegdheden.
Begin 2006 voerde Dexia een nieuwe organisatiestructuur in om, tien jaar na de oprichting, de integratie van de Groep te bevorderen met een dubbel doel: de groepsstrategie bepalen voor de komende tien jaar en haar werkmethodes aanpassen om alle medewerkers achter de visie, de waarde en het ontwikkelingsplan van de Groep te scharen. Aangezien deze doelstellingen op het einde van het jaar ruimschoots waren verwezenlijkt en Dexia klaar was voor een volgende fase, werden drie facetten van de organisatiestructuur bijgestuurd: • een sterk beslissingscentrum op groepsniveau, dat moet toezien op de eenduidigheid en de snelheid van de besluitvorming zonder onnodige tussenmanagementniveaus; • lokale entiteiten die hun verantwoordelijkheid nemen en dicht bij de cliënt staan, actief zijn op het terrein en met een duidelijke opdracht om de groepsstrategie in hun specifieke regio door te voeren; • een kader dat Dexia in staat stelt de knowhow in de Groep zo goed mogelijk aan te wenden, waar die zich ook bevindt, zonder dubbel gebruik.
COMPTES SOCIAUX
(1) De samenstelling, bevoegdheden, verantwoordelijkheden, werking en bezoldiging van de raad van bestuur en zijn gespecialiseerde comités, en van het directiecomité staan in detail beschreven in het deel over corporate governance van het jaarverslag van Dexia NV.
Directiecomité van de Groep 1 / Alain Delouis 2 / Bruno Deletré 3 / Hugo Lasat 4 / Claude Piret 5 / Marc Huybrechts 6 / Jacques Guerber 7 / Axel Miller 8 / Xavier de Walque 9 / Dirk Bruneel 10 / Rembert von Lowis
1
18 |
Dexia / Jaarverslag 2006
2
3
4
VOORSTELLING VAN DE GROEP
Deze evolutie resulteerde op 1 januari 2007 in de volgende samenstelling van het directiecomité op groepsniveau:
• Dirk Bruneel Coördinatie DenizBank, RBC Dexia Investor Services en Dexia Bank Nederland
Directiecomité van de Groep
• Bruno Deletré Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement
• Axel Miller Voorzitter van het directiecomité Gedelegeerd bestuurder • Jacques Guerber Vicevoorzitter Algemene coördinatie, ALM-comité, kredietcomité, duurzame ontwikkeling
BEHEERSVERSLAG
• Hugo Lasat Financiële dienstverlening aan particulieren (retailbank en private banking) Financieel beheer • Alain Delouis Thesaurie en financiële markten
• Xavier de Walque Chief Financial Officer Coördinatie Dexia Insurance Services
• Claude Piret Risk Management
COMPTES CONSOLIDÉS
• Marc Huybrechts Operations & IT
COMPTES SOCIAUX
• Rembert von Lowis Strategie en Ontwikkeling Investor Relations en relaties met de ratingagentschappen
5
6
7
8
9
10
Dexia / Jaarverslag 2006
| 19
VOORSTELLING VAN DE GROEP
Executief comité van de Groep Het directiecomité van de Groep vergadert geregeld in uitgebreide samenstelling (als executief comité) met de volgende leden:
• Guy Roelandt Voorzitter van het directiecomité van Dexia Insurance Services
• Stefaan Decraene Voorzitter van het directiecomité van Dexia Bank België
• Naïm Abou-Jaoudé Voorzitter van het executief comité van Dexia Asset Management
• Gérard Bayol Voorzitter van het directorium van Dexia Crédit Local
• Luc Auberger Directeur-generaal Financiën, verantwoordelijk voor de boekhouding, de beheerscontrole, en fusies en acquisities
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
• Frank Wagener Voorzitter van het directiecomité van Dexia Banque Internationale à Luxembourg
1
20 |
2
Dexia / Jaarverslag 2006
3
4
5
6
7
8
VOORSTELLING VAN DE GROEP
De top executives die belast zijn met de onderstaande vijf functies op groepsniveau rapporteren rechtstreeks aan de voorzitter van het directiecomité: • Nicolas Meire Directeur Human Resources
Executief comité van de Groep
• Robert Boublil Directeur Communicatie Groep
• Marie Bourlond Chief Compliance Officer
COMPTES SOCIAUX
• Olivier van Herstraeten Secretaris-generaal, directie juridische en fiscale zaken
COMPTES CONSOLIDÉS
• Véronique Thirion Auditor-generaal
BEHEERSVERSLAG
1 / Guy Roelandt 2 / Luc Auberger 3 / Frank Wagener 4 / Naïm Abou-Jaoudé 5 / Stefaan Decraene 6 / Gérard Bayol 7 / Alain Delouis 8 / Bruno Deletré 9 / Hugo Lasat 10 / Jacques Guerber 11 / Axel Miller 12 / Dirk Bruneel 13 / Xavier de Walque 14 / Rembert von Lowis 15 / Marc Huybrechts 16 / Claude Piret
9
10
11
12
13
14
15
Dexia / Jaarverslag 2006
16
| 21
VOORSTELLING VAN DE GROEP
VOORNAAMSTE ACTIVITEITEN EN EVOLUTIE VAN DEXIA IN 2006 EN BEGIN 2007 Q 2006 Januari
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
Afronding van de joint venture met RBC Dexia Investor Services Dexia en Royal Bank of Canada kondigen de afronding aan van de joint venture die erop gericht is de dienstverlening aan instititutionele beleggers samen te verzorgen. De nieuwe entiteit, RBC Dexia Investor Services, biedt een geïntegreerd productengamma aan institutionele beleggers over de hele wereld, inclusief de globale service van depothoudende bank, beheerder van fondsen en pensioenfondsen, lenen van effecten, transferagent, analyseservice en andere diensten. RBC Dexia Investor Services staat wereldwijd in de top tien van de depothoudende banken en stelt 4 400 mensen verspreid over vijftien landen en vier continenten tewerk. RBC Dexia Investor Services is gevestigd in Londen. De holdingmaatschappij bepaalt de strategische koers en oefent toezicht uit op beide operationele entiteiten, RBC Dexia Investor Services Bank in Luxemburg en RBC Dexia Investor Services Trust in Canada.
963 miljoen CAD (687 miljoen EUR) en een overbruggingskrediet van 52 miljoen CAD (37 miljoen EUR). Dexia is een van de twee banken die voor deze financiering als arranger werden geselecteerd en treedt eveneens op als kredietagent. De transactie is de grootste PPS-financiering die tot vandaag werd gerealiseerd voor een “greenfield-project”. Verkoop van de participatie in Créatis Dexia kondigt de verkoop aan van zijn participatie van 25 % in Créatis aan Cofidis, een dochteronderneming van 3 Suisses International Group. De activiteiten van Créatis, een Franse specialist in de gestructureerde leningen aan particulieren die werkt met een net van zaakaanbrengers, passen niet langer in de strategie van Dexia. Arranger obligatie-uitgifte voor de herfinanciering van een PPS-project in Hongarije Dexia Capital Markets treedt op als arranger en lead manager in het kader van een obligatie-uitgifte van 212 miljoen EUR voor de herfinanciering van een PPS-wegenproject in Hongarije, ten behoeve van de projectvennootschap M6 Duna. De herfinanciering geniet de onvoorwaardelijke en onherroepelijke betalingswaarborg van Financial Security Assurance (FSA), wat hen een rating Triple A oplevert. Het gaat om de eerste uitgifte van gewaarborgde obligaties die ooit werd opgezet voor een projectfinanciering in Centraal-Europa. Mei
COMPTES SOCIAUX
Verkoop van de privatebankingactiviteiten in het Verenigd Koninkrijk In het kader van zijn beleid om de privatebankingactiviteiten toe te spitsen op bepaalde onshore- en offshoreactiviteiten waar de Groep al sterk verankerd is, stoot Dexia zijn privatebankingactiviteiten in het Verenigd Koninkrijk af en ondertekent het een overeenkomst met Rathbone Investment Management Limited (een dochtermaatschappij die volledig in handen is van Rathbone Brothers Plc). De transactie werd afgerond in april 2006. Maart Structurering van de financiering van het grootste ziekenhuis uit de regio Madrid De financiering van het ziekenhuis Puerta de Hierro voor een bedrag van 222,6 miljoen EUR gebeurde voor het eerst in Spanje in de vorm van een Public Finance Initiative (PFI). Dexia Sabadell treedt op als een van de co-arrangers van de financiering. Na de structurering van de grootste PPS uit de geschiedenis van het Spaanse bankwezen in 2005 (de financiering van de ringweg rond Madrid), speelt Dexia Sabadell opnieuw een vooraanstaande rol in de structurering van de eerste PFI van Spanje. Zo bevestigt Dexia Sabadell zijn positie van marktleider op het gebied van publiek-private financieringsmodellen. Financiering van de Golden Ears Bridge in Canada Drie maanden na de opening van zijn bijkantoor in Canada, ondertekent Dexia Crédit Local de financiering van de Golden Ears Bridge in de Canadese provincie British Columbia. Deze financiering behelst een gewaarborgde hoofdschuld van
22 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Acquisitie van DenizBank in Turkije Dexia verwerft een controlebelang in de Turkse DenizBank door een koopovereenkomst te ondertekenen met Zorlu Holding. De overeenkomst heeft betrekking op 75 % van het kapitaal van DenizBank en behelst een bedrag van 2,4 miljard USD. De acquisitie betekent voor Dexia een unieke gelegenheid op een belangrijke en snel evoluerende markt. DenizBank bezit zowel de omvang (de tiende Turkse bank en de zesde privébank) als de positionering (sterke commerciële en universele activiteiten, activiteiten op het gebied van projectfinanciering) waarnaar Dexia op zoek is. Met ongeveer 1,9 miljoen retailcliënten en belangrijke niches in de segmenten kmo’s en grote ondernemingen (de sectoren volksgezondheid, landbouw, toerisme, energie …) vormt de bank de beste basis om de strategie van Dexia in Turkije te ontwikkelen. Juni Verkoop van de activiteit Flexia Dexia verkoopt de activiteit Flexia aan de groep Winterthur Groep België. De strategie van Dexia voor de ontwikkeling van zijn verzekeringsactiviteit op de Belgische markt berust op de verdeling van verzekeringsproducten via het banknet van Dexia Bank België, het net van exclusieve consulenten van DVV Verzekeringen en de rechtstreekse verzekeraar Corona Direct. Flexia, dat zijn producten aan de man brengt via verzekeringsmakelaars, paste niet langer in deze strategie.
VOORSTELLING VAN DE GROEP
Dexia Crédit Local krijgt ISO 9001-label Dexia Crédit Local krijgt het ISO 9001-label en wordt zo de eerste Franse bank die voor al haar activiteiten een kwaliteitslabel ontvangt. Het label sluit aan bij de dynamiek van Dexia, die de tevredenheid van haar cliënten en de beheersing van haar operationele risico’s centraal plaatst in haar strategie. Kapitaalverhoging met succes afgesloten Op 6 september voerde Dexia een kapitaalverhoging door in het kader van een financieringsplan voor de aquisitie van DenizBank (zie hiervoor) via de uitgifte van gewone nieuwe aandelen die versneld geplaatst werden bij institutionele aandeelhouders (accelerated book build offering). De transactie werd op de dag zelf met succes afgesloten na een grote vraag van institutionele aandeelhouders. Dexia plaatste 62 176 166 nieuwe aandelen bij institutionele beleggers voor de prijs van 19,30 EUR per aandeel; met dit bod kon Dexia 1,2 miljard EUR ophalen. Strategische analyse – Op weg naar het volgende decennium Op 26 september stelt Dexia zijn strategie en ambities voor de komende tien jaar voor. Zijn toekomst steunt op twee pijlers: (i) de ontwikkeling van zijn activiteit als universele bank naast zijn traditionele markten om zo uit te groeien tot een vooraanstaande Europese marktspeler, en (ii) de verankering en permanente versterking van zijn wereldwijd leadership op het vlak van financiering van de publieke sector en projectinfrastructuur, dankzij het voortzetten van zijn geografische uitbreiding die gebaseerd is op een innoverend en gevarieerd productengamma. Dexia wil zijn resultaten binnen tien jaar en op autonome basis laten groeien met ongeveer 10 % per jaar. Voor meer informatie over deze strategisch analyse: zie hoofdstuk “Strategie” van het jaarverslag van Dexia NV. Oktober Verkoop van Banque Artesia Nederland Dexia ondertekent een overeenkomst met GE Commercial Finance voor de overname van 100 % van haar dochtermaatschappij Banque Artesia Nederland. De bankinstelling heeft een internationale reputatie, in het bijzonder op het vlak van leningen aan grote en middelgrote ondernemingen.
BEHEERSVERSLAG
September
Opening van een nieuwe vestiging in Duitsland Dexia Asset Management opent een bijkantoor in Frankfurt. In Duitsland gaat de aandacht van de fondsenbeheerder uit naar duurzame portefeuilles, pensioenfondsen en fondsen die beheerd worden op basis van kwantitatieve modellen voor institutionele en privébeleggers. De opening van het bijkantoor vormt tevens een platform voor een nieuwe groeidynamiek in Centraal- en Oost-Europa. Oprichting van Dexia Public Finance (Zwitserland) Dexia richt via zijn dochter Dexia Crédit Local een bijkantoor op, dat gespecialiseerd is in de financiering van de lokale overheidssector. Dexia Public Finance (Zwitserland) verkoopt de financieringsproducten van de groep Dexia aan de Zwitserse overheidscorporaties (gemeenten en kantons) en aan instellingen waarvan deze aandeelhouder zijn of waarvoor deze borg staan (gemeentelijke of kantonnale ondernemingen, kantonnale banken), of nog, privaatrechtelijke ondernemingen die betrokken zijn in projecten van de publieke sector.
COMPTES CONSOLIDÉS
Positionering van Dexia in Roemenië Dexia beslist geen bod te doen om een belang te nemen in de Roemeense bank CEC en brengt de Roemeense regering daarvan op de hoogte. Dexia vindt deze markt bijzonder veelbelovend vanwege haar groeiperspectieven en de toetreding tot de Europese Unie (met name op het gebied van financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten) en wil deze verder uitbouwen vanuit haar vestiging in Boekarest.
De verkoop van Banque Artesia Nederland, die afgerond wordt in december 2006, past in het kader van de evaluatie van de activiteitenportefeuille en de strategie van Dexia.
Uitgifte van 500 miljoen EUR Hybride Tier 1-kapitaal Dexia lanceert met succes de uitgifte van achtergestelde schuldtitels met onbepaalde looptijd die in aanmerking komen voor Tier 1-kapitaal voor een bedrag van 500 miljoen EUR. De opbrengst van de uitgifte wordt rechtstreeks op een Tier 1-basis doorgeleend aan de andere bankentiteiten van de Groep. De uitgifte maakt deel uit van het financieringsplan van Dexia voor de overname van DenizBank.
COMPTES SOCIAUX
Juli
November Financiering van de overname van het grootste Britse havenbedrijf Dexia treedt op als een van de vier lead arrangers bij de financiering van de overname van het bedrijf Associated British Ports, het grootste havenbedrijf van het Verenigd Koninkrijk, door een consortium van financiële investeerders. De vier lead arrangers – onder meer Dexia Crédit Local – hebben voor de overname een senior schuldpakket van 2,37 miljard GBP (zowat 3,6 miljard EUR) gemonteerd en erop ingetekend. De transactie werd met succes geplaatst bij in totaal 31 banken. Dexia verkrijgt banklicentie in Japan De Japanse bankregulator FSA (Financial Services Agency) kent een banklicentie toe aan het bijkantoor van Dexia Crédit Local in Tokyo. De huidige decentralisatie in Japan zal de lokale overheden er meer macht en verantwoordelijkheden geven in het beheer van hun financiën. Dexia wil zijn activiteit op het vlak van financiële diensten en projectfinanciering in de Japanse lokale sector verhogen via zijn bijkantoor.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 23
VOORSTELLING VAN DE GROEP
Structurering van de grootste metrofinanciering ooit in Spanje Dexia Sabadell structureert samen met drie andere banken de financiering van 142 treinstellen (voor een bedrag van in totaal 1,2 miljard EUR) die op het net in Madrid en de regio zullen rijden. December
BEHEERSVERSLAG
Opening van een informatiebureau in Bahrein Dexia Asset Management bevestigt zijn groeistrategie in het Midden-Oosten door de opening van een informatiebureau in het koninkrijk Bahrein. Het nieuwe bureau in het MiddenOosten spreidt zijn activiteiten over negen landen: Libanon, Jordanië, Egypte en de Gulf Cooperation Council, die bestaat uit Saudi-Arabië, Bahrein, de Verenigde Arabische Emiraten, Koeweit, Oman en Qatar.
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
Evolutie van de organisatiestructuur van de groep Dexia In 2006 heeft Dexia een nieuwe organisatiestructuur uitgewerkt die, tien jaar na de oprichting, erop gericht is de integratie van de Groep te bevorderen. Een jaar na datum is Dexia klaar voor de volgende fase in de evolutie van zijn organisatiestructuur (die op 1 januari 2007 wordt ingevoerd) op grond van drie pijlers: • een sterk beslissingscentrum op groepsniveau, • sterke lokale entiteiten die dicht bij de cliënt en de praktijk staan, en • een kader waarbinnen naar best vermogen kan voortgebouwd worden op de in de Groep aanwezige knowhow. Voor meer informatie over de evolutie van deze organisatiestructuur: zie deel “Organisatie van de Groep” van het jaarverslag van Dexia NV. Aanvang exclusieve gesprekken over Dexia Banque Privée France Dexia en BNP Paribas starten exclusieve gesprekken over een ontwerp van verkoop van Dexia Banque Privée France, een 100%-dochter van Dexia BIL die privatebankingdiensten biedt aan privécliënten en verenigingen. De gesprekken kwamen er nadat Dexia aankondigde diverse strategische opties te bestuderen over de toekomst van Dexia Banque Privée France in het kader van de permanente evaluatie van zijn activiteitenportefeuille en de hernieuwde aandacht voor bepaalde van die activiteiten. Succesvol verplicht openbaar overnamebod op de aandelen van DenizBank Na de aankoop van 75 % van de aandelen van DenizBank die in handen waren van Zorlu Holding (zie hiervoor), werd een verplicht openbaar bod tot aankoop uitgebracht op de resterende aandelen van het op de beurs van Istanbul genoteerde DenizBank. De meeste aandeelhouders reageerden gunstig op dit verplicht openbaar bod tot aankoop, zodat het belang van Dexia in DenizBank bij afsluiting van het bod 99,74 % bedroeg.
24 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Eerste effectisering van gewaarborgde infrastructuurobligaties Dexia heeft met succes een synthetische effectisering uitgevoerd voor een portefeuille van gewaarborgde obligaties. Het is de allereerste openbare effectisering van gewaarborgde infrastructuurobligaties. De geëffectiseerde portefeuille bevat 7 obligaties die uitgegeven werden in het kader van de PFIprojecten en 21 obligaties die werden uitgegeven door gereguleerde nutsbedrijven uit de water-, gas- en elektriciteitssector. Het totale bedrag van de geëffectiseerde portefeuille beloopt 1,47 miljard GBP (ongeveer 2,19 miljard EUR).
Q 2007 Januari De Duisenberg-Regeling krijgt bindende kracht Het Gerechtshof te Amsterdam verleent bindende kracht aan de Duisenberg-Regeling, die gebaseerd is op de “Wet collectieve afwikkeling massaschade”. Op grond van de uitspraak van het hof is de toepassing van deze wet bindend voor alle cliënten die betrokken zijn bij de DuisenbergRegeling zolang zij niet opteren voor een uitstap binnen een periode van zes maanden. Deze beslissing vormt een belangrijke stap in de richting van een oplossing van de effectenlease-affaire in Nederland. Voor meer informatie over dit onderwerp verwijzen wij naar het deel “Geschillen” van het jaarverslag van Dexia NV (zie pagina 99). Februari Schikking van het Amerikaanse luik van het dossier Lernout & Hauspie Dexia maakt een dading bekend met de aandeelhouders van Lernout & Hauspie in het kader van de “NASDAQ Class Action” voor een bedrag van 60 miljoen USD (45,6 miljoen EUR), alsook een dading met het private equity fund Stonington Partners Inc. Bovendien verklaarde het District Court van Massachusetts de class action die was aangespannen door de aandeelhouders van Lernout & Hauspie die hun aandelen hadden gekocht op de EASDAQ-aandelenbeurs onontvankelijk. Voor meer informatie over dit onderwerp verwijzen wij naar het deel “Geschillen” van het jaarverslag van Dexia NV (zie pagina 101). Verkoop van Dexia Banque Privée France aan BNP Paribas Dexia bevestigt de ondertekening van een overeenkomst omtrent de verkoop van Dexia Banque Privée France aan BNP Paribas. Deze overeenkomst komt er na de bekendmaking in december 2006 van exclusieve gesprekken tussen Dexia en BNP Paribas (zie ook “December 2006”).
CORPORATE GOVERNANCE
CORPORATE GOVERNANCE
INLEIDING – HET CORPORATEGOVERNANCECHARTER VAN DEXIA NV
INLEIDING
25
RELATIES MET DE AANDEELHOUDERS
26
BESTUUR VAN DE GROEP DEXIA
28
DE CONTROLE OVER DE GROEP DEXIA 48
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
De Belgische Code inzake corporate governance (hierna de “Code Lippens”) vervangt de aanbevelingen die in dit verband werden geformuleerd door de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen, het Verbond van Belgische Ondernemingen en Euronext Brussel. De Code Lippens werd van kracht op 1 januari 2005 en omvat negen principes die beursgenoteerde ondernemingen moeten naleven. Dexia heeft altijd veel belang gehecht aan corporate governance en wil deze negen principes naleven. De raad van bestuur van Dexia NV heeft op zijn vergadering van 3 februari 2005 beslist binnen de raad een corporategovernancecommissie (die uit bestuurders van Dexia NV bestaat) op te richten om na te denken en voorstellen te formuleren over een aantal thema’s met betrekking tot deugdelijke bedrijfsvoering die in de Code Lippens aan bod komen, alsook over eventuele aanpassingen ten opzichte van de bestaande situatie bij Dexia. De werkzaamheden van de commissie hebben o.a. geleid tot het uitwerken van een corporategovernancecharter, een huishoudelijk reglement van het auditcomité en een herziening van het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur en het directiecomité. Tijdens zijn bijeenkomst van 1 maart 2007 wijzigde de raad van bestuur van Dexia NV zijn huishoudelijk reglement om rekening te houden met de overwegingen en de concrete voorstellen die het resultaat waren van het auto-evaluatieproces van de raad dat in 2006 plaatshad, met de medewerking van een extern consultant. Het corporategovernancecharter van Dexia NV (hierna het “charter”) geeft een gedetailleerd overzicht van de voornaamste principes inzake deugdelijk bestuur van de onderneming. De raad van bestuur stond erop dat dit een volledig en transparant document zou zijn. Het bevat vijf luiken. Het eerste luik behandelt de structuur en het organigram van de groep Dexia. Het schetst tevens een kort historisch overzicht van de Groep sinds de oprichting in 1996. Het tweede luik beschrijft de corporategovernancestructuur van Dexia en bevat alle noodzakelijke informatie over de samenstelling, de bevoegdheden en de werking van de beslissingsorganen, met name de algemene vergadering van aandeelhouders, de raad van bestuur en het directiecomité. De huishoudelijke reglementen van de raad van bestuur en het directiecomité zijn er overigens integraal in opgenomen. Dit deel van het charter beschrijft eveneens de bevoegdheden van de algemene directies die in de Groep werden ingevoerd op 1 januari 2006, en die sinds 1 januari 2007 worden uitgeoefend door de leden van het directiecomité, en van de centrale functies van Dexia NV. Het derde luik gaat over de aandeelhouders en de aandelen van Dexia. Het bevat ook een beschrijving van de relaties die Dexia onderhoudt met zijn aandeelhouders en een overzicht van het kapitaal en de aandelen van Dexia. Een vierde luik biedt een overzicht van de controle op en de controle binnen de groep Dexia. Het gedeelte “interne controle” binnen dit luik bevat informatie over de interne audit, de deontologie en compliance, evenals het verslag van de voorzitter van de raad van bestuur over de werking van de raad en de door de vennootschap ingestelde internecontroleprocedures. Het gedeelte
| 25
CORPORATE GOVERNANCE
BEHEERSVERSLAG
“externe controle” handelt over het college van commissarissen en het protocol inzake het prudentieel toezicht dat de groep Dexia met de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen heeft afgesloten. Het laatste luik, ten slotte, gaat over het beleid van Dexia voor de bezoldiging van de bestuurders en de leden van het directiecomité. Verscheidene elementen van het charter zijn, zoals de Code Lippens aanbeveelt, opgenomen in dit hoofdstuk van het jaarverslag van Dexia NV. Het charter staat overeenkomstig de Code Lippens sinds 31 december 2005 op de website van de Groep (www.dexia.com) en wordt op regelmatige tijdstippen geactualiseerd.
RELATIES MET DE AANDEELHOUDERS Q STRUCTUUR VAN HET AANDEELHOUDERSCHAP
COMPTES CONSOLIDÉS
De belangrijkste aandeelhouders van Dexia NV op 31 december 2006 zijn: Naam van de aandeelhouder
Percentage bestaande aandelen van Dexia NV in bezit op 31 december 2006
COMPTES SOCIAUX
Arcofin Gemeentelijke Holding Caisse des dépôts et consignations Groep Ethias CNP Assurances
17,52 % 16,44 % 11,82 % 6,36 % 1,98 %
Op 31 december 2006 bezat Dexia NV rechtstreeks en onrechtstreeks 0,04 % eigen aandelen. De medewerkers van de groep Dexia hadden een belang van 4,27 % in het kapitaal van de vennootschap. Op dezelfde datum en voor zover bij de vennootschap bekend was, had geen enkele individuele aandeelhouder, met uitzondering van Arcofin, de Gemeentelijke Holding, de Caisse des dépôts et consignations en de groep Ethias, 3 % of meer van het kapitaal van Dexia NV in bezit. Eveneens op 31 december 2006 hadden de bestuurders van Dexia NV 116 755 aandelen van de vennootschap in handen.
Q RELATIES TUSSEN DE AANDEELHOUDERS Dexia is niet op de hoogte van het bestaan van overeenkomsten of gezamenlijke praktijken tussen zijn aandeelhouders.
Q RELATIES MET DE AANDEELHOUDERS Dexia schenkt veel aandacht aan de kwaliteit van de relaties met zijn aandeelhouders. Zij vormen een belangrijke schakel en de Groep stelt dan ook alles in het werk om de communicatie en transparantie ten aanzien van zowel de individuele als institutionele aandeelhouders te versterken.
26 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Relaties met de individuele aandeelhouders Dexia ontwikkelde in de loop der jaren een strikte, regelmatige en interactieve informatieverstrekking met de individuele aandeelhouders. Het systeem is opgebouwd rond de Europese club van individuele aandeelhouders en het Europees raadgevend comité voor individuele aandeelhouders, die een beroep kunnen doen op een callcenter en specifieke rubrieken op de internetsite die in real time worden bijgewerkt. De Europese club van individuele aandeelhouders De Europese club van individuele aandeelhouders telt vandaag zowat 16 000 leden, voornamelijk Belgische en Franse aandeelhouders. Het is een centrum dat financiële informatie verstrekt aan aandeelhouders die de evolutie van de Groep op de voet willen volgen via specifieke publicaties en documenten. Inschrijven bij de Europese club van Dexia-aandeelhouders kan telefonisch, via e-mail of op de internetsite www.dexia.com. Ontmoetingen met de individuele aandeelhouders Dexia organiseert regelmatig ontmoetingen met zijn aandeelhouders om met hen de metiers, de strategie, de resultaten en de financiële perspectieven van de Groep te bespreken. Op 11 mei 2006 hebben Pierre Richard en Axel Miller in Parijs een aandeelhoudersvergadering voorgezeten. Axel Miller ontmoette ook de aandeelhouders van de streek rond Rijsel tijdens een debatvergadering die werd georganiseerd in samenwerking met een grote vermogenskrant. Dexia neemt, samen met andere ondernemingen, ook deel aan vergaderingen die georganiseerd worden door het Franse Cercle de liaison des informateurs financiers en de Fédération française des clubs d’investissement. In 2006 ontmoette Dexia tal van aandeelhouders in Rijsel, Clermont-Ferrand, La Rochelle en Nice. Samen met andere partners, in hoofdzaak vermogenskranten, en volgens dezelfde formule, ontmoette Dexia tal van aandeelhouders in Rouen, Toulouse, Nantes, Bordeaux, Marseille, Tours en Lyon. Voorts is Dexia elk jaar aanwezig op de Actionaria-beurs in Parijs. Deze beurs krijgt in twee dagen meer dan 35 000 bezoekers over de vloer en stelt Dexia in staat een rechtstreekse dialoog aan te gaan met zijn aandeelhouders. Informatiekanalen Dexia publiceert driemaal per jaar, in het Nederlands en in het Frans, een brief aan de aandeelhouders. De individuele aandeelhouders worden regelmatig op de hoogte gebracht van de ontwikkelingen van de Groep, actuele onderwerpen en de resultaten en verslagen van de algemene vergaderingen van Dexia NV. De brieven zijn bestemd voor de leden van de club en voor de aandeelhouders die de brief willen ontvangen. De brieven staan ook op de internetsite. Het jaarverslag van Dexia is beschikbaar in drie talen: Nederlands, Frans en Engels. Naast de kwartaal-, halfjaar- en jaarresultaten publiceert Dexia ook een financieel bericht op zijn website (www.dexia.com). De algemene vergadering van aandeelhouders van Dexia NV De gewone algemene vergadering van aandeelhouders is een belangrijke gebeurtenis in de onderneming en gaat dan
CORPORATE GOVERNANCE
Het Europees raadgevend comité voor individuele aandeelhouders Het Europees raadgevend comité van Dexia werd in juni 2001 opgericht en nam de fakkel over van het raadgevend comité van Dexia France, dat in 1997 werd opgericht. De samenstelling van het comité weerspiegelt de Europese identiteit van de Groep: het bestaat uit vier Belgische, vijf Franse en drie Luxemburgse aandeelhouders. Zijn taak bestaat erin de Groep advies te verstrekken in verband met haar communicatiebeleid tegenover de individuele aandeelhouders. In 2006 kwam het raadgevend comité tweemaal bijeen om kennis te nemen van de resultaten van de Groep. Voor de aanpassing van de Gids van de individuele aandeelhouder, die dit jaar zal gebeuren, kreeg het comité veel verzoeken om opmerkingen te formuleren over deze nieuwe uitgave. Ten slotte geeft een van zijn leden elk jaar op de algemene vergadering een samenvatting van de werkzaamheden van het comité tijdens het afgelopen jaar. Telefonische informatie voor de aandeelhouders De telefonische dienst is vanuit Frankrijk bereikbaar op het gratis nummer 0 800 35 50 00, van maandag tot vrijdag, van 9 tot 19 uur. De aandeelhouders maken er geregeld gebruik van voor hun vragen over de koers en de fiscale aspecten van het aandeel, het bedrag van het dividend, de belastingen, de VVPR-strips en de algemene vergadering van Dexia NV.
Relaties met de institutionele aandeelhouders
BEHEERSVERSLAG
Voor Dexia is de relatie met de institutionele aandeelhouders zeer belangrijk, aangezien ze ongeveer 30 % van het kapitaal in handen hebben. Met het oog hierop staat een team, dat gedeeltelijk in Parijs en gedeeltelijk in Brussel gevestigd is, uitsluitend in voor de relaties met de beleggers en de analisten. Regelmatige informatieverstrekking In 2006 organiseerde Dexia in Parijs een belangrijke bijeenkomst van analisten en beleggers van diverse nationaliteiten. Deze bijeenkomst was bedoeld om tien jaar na de oprichting van Dexia de genodigden in te lichten over het voorbije decennium, maar ook om hun een prognose te geven over de Groep voor de volgende drie, vijf en tien jaar. Dexia verspreidt in de loop van het jaar geregeld informatie via driemaandelijkse en jaarlijkse activiteitsverslagen, themagerichte presentaties en persberichten over de activiteit, de financiële resultaten en de actualiteit van de Groep. Al deze informatie is na publicatie beschikbaar op de internetsite www.dexia.com onder de rubriek “U bent belegger”. Deze documenten kunnen eveneens via e-mail verkregen worden. De financiële actualiteit van Dexia leidde in 2006 tot 69 publicaties, waarvan 4 activiteitenverslagen, 34 ad-hocpresentaties en 31 persberichten.
COMPTES CONSOLIDÉS
De internetsite (www.dexia.com) Met 64 500 bezoekers per maand, een stijging met 33 % ten opzichte van 2005, bevestigt www.dexia.com dat het een belangrijk informatiekanaal is van de groep Dexia voor individuele aandeelhouders, journalisten en institutionele beleggers. Dankzij de praktische structuur van de site zijn de informatie over de Groep, de activiteiten, actuele onderwerpen, de lijst en de waarde van alle beveks en ethische fondsen van de Groep en de koers van het Dexia-aandeel makkelijk bereikbaar. In 2006 mocht www.dexia.com nagenoeg 46 000 bezoekers ontvangen voor de rubriek “U bent aandeelhouder”, wat neerkomt op een stijging met 33 % t.o.v. 2005. De internetsite verleent toegang tot de belangrijkste publicaties van de Groep zoals de jaar- en kwartaalverslagen, maar ook tot de persberichten, de informatiebrieven aan de aandeelhouders en de dagelijkse en maandelijkse commentaren over het Dexia-aandeel. De Dexia-site is drietalig – Nederlands, Frans en Engels – en heeft meestal Europese bezoekers, voornamelijk Belgen en Fransen.
Voor het jaar 2007 krijgt de dienst een internationaal karakter dankzij de invoering van een tweetalig (NederlandsFrans) gratis nummer voor de Belgische en de Luxemburgse aandeelhouders: 00 800 33 942 942 (enkel vanaf een vaste telefoonlijn).
COMPTES SOCIAUX
ook gepaard met een specifieke informatieverspreiding: een officieel bericht in het Belgisch Staatsblad en in de BALO in Frankrijk, berichten in de Belgische en Franse financiële pers en informatie die verstrekt wordt via het gratis nummer. Het oproepingsdossier is beschikbaar in het Nederlands, Frans en Engels en kan van het internet gedownload worden. De algemene vergadering wordt rechtstreeks uitgezonden op het internet, zodat de aandeelhouders die zich niet kunnen verplaatsen, de gelegenheid hebben om de vergadering rechtstreeks bij te wonen. Zoals bepaald in het Belgisch Wetboek Vennootschappen moet een aandeelhouder minstens 20 % van het kapitaal bezitten om een voorstel te mogen indienen op de algemene vergadering.
Contacten met de institutionele aandeelhouders Bij de bekendmaking van de resultaten of bij andere gelegenheden worden wereldwijd vergaderingen georganiseerd waarop de belangrijkste institutionele beleggers over de resultaten en de strategie van de Groep rechtstreeks vragen kunnen stellen aan de leden van het directiecomité of het management van Dexia. In de loop van 2006 heeft de directie van de Groep, daarbij bijgestaan door het team Investor Relations, verscheidene honderden beleggers in zeventien landen en twintig steden ontmoet.
Q CIRCULAIRE FMI/2003-02 VAN DE COMMISSIE VOOR HET BANK-, FINANCIEEN ASSURANTIEWEZEN Het Koninklijk Besluit van 31 maart 2003 “betreffende de verplichtingen van emittenten van financiële instrumenten die zijn toegelaten tot de verhandeling op een Belgische gereglementeerde markt” handelt over de verplichtingen van emittenten op het vlak van de informatieverstrekking aan het publiek en hun verplichtingen tegenover de houders van financiële instrumenten. De Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen heeft in juli 2003 een circulaire gepubliceerd die dit Koninklijk Besluit uiteenzet en verklaart. Het Koninklijk Besluit en de circulaire hebben een aantal praktische gevolgen voor Dexia NV, met name dat Dexia ervoor
Dexia / Jaarverslag 2006
| 27
CORPORATE GOVERNANCE
BEHEERSVERSLAG
kiest gebruik te maken van zijn internetsite in het kader van zijn verplichtingen om de door het besluit en de circulaire bedoelde informatie te verspreiden. Door deze keuze verbindt Dexia NV zich ertoe te voldoen aan een reeks voorwaarden, meer bepaald het uitwerken van een aparte internetrubriek die voorbehouden is voor de in de circulaire vermelde financiële informatie. Het maximaal gebruik van het internet, ook voor de bekendmaking van de verplichte financiële informatie, past in het transparantiebeleid van Dexia ten aanzien van zijn aandeelhouders en institutionele beleggers. De informatie die wordt vereist door de circulaire FMI/2003-02 van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen bevindt zich in de rubriek “Wettelijke informatie” op de Dexia-site. Dit transparantiebeleid ten aanzien van de aandeelhouders en institutionele beleggers is overigens ook opgenomen in het corporategovernancecharter van Dexia NV.
Q NALEVING VAN DE GELDENDE WETGEVING
COMPTES CONSOLIDÉS
Als vennootschap naar Belgisch recht waarvan de effecten genoteerd staan op de Belgische, Franse en Luxemburgse beurs, vergewist Dexia zich ervan dat zijn aandeelhouders op gelijke voet behandeld worden en dat het zijn wettelijke en reglementaire verplichtingen inzake occasionele en periodieke informatieverspreiding nakomt. NAAM
GESPECIALISEERDE COMITÉS
COMPTES SOCIAUX
PIERRE RICHARD 65 jaar Fransman Bestuurder sinds 1996 Bezit 25 710 Dexia-aandelen
Voorzitter van het strategisch comité, lid van het bezoldigingscomité en het benoemingscomité
DUUR VAN HET MANDAAT 2006-2010
HOOFDFUNCTIE
Voorzitter van de raad van bestuur van Dexia NV
BESTUUR VAN DE GROEP DEXIA Q INLEIDING: DE ORGANISATIE VAN DE GROEP De organisatie van de groep Dexia staat beschreven in het hoofdstuk “Voorstelling van de Groep” van het jaarverslag van Dexia NV (zie pagina 18).
Q DE RAAD VAN BESTUUR VAN DEXIA NV Samenstelling van de raad van bestuur (toestand op 31 december 2006) (1) De statuten van Dexia NV bepalen dat de raad uit minstens zestien en maximum twintig bestuurders mag bestaan. Op 31 december 2006 bestond de raad van bestuur uit achttien leden. De raad van bestuur van Dexia NV weerspiegelt de Europese identiteit van de Groep: er zijn immers vijf nationaliteiten in vertegenwoordigd. De samenstelling van de raad stemt ook overeen met het Frans-Belgische statutaire karakter van Dexia NV. De raad telt namelijk evenveel Belgische als Franse bestuurders, waarbij elke nationaliteit minstens een derde van de raad uitmaakt.
ANDERE MANDATEN EN FUNCTIES
Bestuurder: • Air France/KLM, Le Monde, Generali France, EDF Energies nouvelles, Crédit du Nord (uittreding in februari 2007) • Vennootschappen die behoren tot de groep Dexia (Dexia Bank België, Dexia Crédit Local, Dexia Banque Internationale à Luxembourg)
AXEL MILLER 41 jaar Belg Bestuurder sinds 2006 Bezit 100 Dexia-aandelen
Lid van het strategisch comité en het benoemingscomité
2006-2010
Gedelegeerd bestuurder en voorzitter van het directiecomité van Dexia NV
Bestuurder: • Ethias Leven (tot januari 2007), Crédit du Nord, Commissaris van de Raad van Commissarissen van LVI Holding NV (groep Carmeuse) • Vennootschappen die behoren tot de groep Dexia (Dexia Bank België, Dexia Crédit Local, Dexia BIL, Financial Security Assurance Holdings Ltd)
BIOGRAFIE
Studeerde af aan de Ecole Polytechnique en de Ecole nationale des Ponts et Chaussées. Algemeen directeur van de lokale openbare besturen – ministerie van Binnenlandse Zaken van 1978 tot 1982. Adjunct algemeen directeur van de Caisse des dépôts et consignations van 1983 tot 1993. Voorzitter van Crédit local de France van 1987 tot 1996. Medevoorzitter van de groep Dexia van 1996 tot 1999. Van 1999 tot 2006 gedelegeerd bestuurder en voorzitter van het directiecomité van Dexia NV. Sinds januari 2006 voorzitter van de raad van bestuur van Dexia NV. Licentiaat in de rechten. Na een loopbaan van veertien jaar als advocaat gespecialiseerd in financieel recht, fusies en overnames en internationaal handelsrecht, kwam hij in 2001 terecht bij de groep Dexia als General Counsel. Lid van het directiecomité van Dexia Bank België in januari 2002, daarna voorzitter van het directiecomité van Dexia Bank België en verantwoordelijk voor de activiteit Financiële dienstverlening aan particulieren in januari 2003 (Personal Financial Services). Sinds 1 januari 2006 is hij gedelegeerd bestuurder van Dexia NV.
(1) Artikel 2 van de wet van 6 augustus 1931 (BS van 14 augustus 1931) verbiedt aan ministers, gewezen ministers en ministers van Staat, leden of gewezen leden der Wetgevende Kamers om in akten of bekendmakingen in verband met vennootschappen met winstgevend doel melding te maken van voornoemde titel.
28 |
Dexia / Jaarverslag 2006
CORPORATE GOVERNANCE
HOOFDFUNCTIE
ANDERE MANDATEN EN FUNCTIES
BIOGRAFIE
GILLES BENOIST Voorzitter van het Onafhankelijk auditcomité bestuurder 60 jaar Fransman Bestuurder sinds 1999 Bezit 300 Dexia-aandelen
2006-2010
Voorzitter van het directorium van CNP- Assurances
Lid van het directiecomité: Licentiaat rechten. Hij studeerde aan • Groupe Caisse des Dépôts het Institut d’études politiques en de Ecole nationale d’administration. Werd in 1987 secretaris-generaal en lid van het directorium van Crédit local de France en nadien secretaris-generaal en lid van het executief comité van de Caisse des dépôts et consignations van 1993 tot 1998.
RIK BRANSON 62 jaar Belg Bestuurder sinds 2001 Bezit geen Dexia-aandelen
Lid van het strategisch comité en het benoemingscomité
2006-2010
Voorzitter van het directiecomité van Arcofin
Voorzitter van het directiecomité: • Arcopar • Arcoplus • Auxipar
GUY BURTON 58 jaar Belg Bestuurder sinds 2001 Bezit 2 000 Dexia-aandelen
Lid van het bezoldigingscomité
Censor: • Nationale Bank van België
Licenciaat economische wetenschappen. Oefende verschillende functies uit bij de Gewestelijke Investeringsmaatschappij Vlaanderen tussen 1980 en 1989. Trad toe tot de Arco-groep in 1989 en werd voorzitter van het directiecomité in 1992.
2003-2007
Algemeen directeur en voorzitter van het directiecomité van Ethias
Voorzitter van de raad van bestuur: • Union des associations d’assurance mutuelle • Nateus • NRB (Network Research Belgium) • Incotech • AME LIFE LUX • AME Holding NV • MNEMA VZW
Licentiaat rechten. Begon in 1974 zijn loopbaan bij de Onderlinge Maatschappij der Openbare Besturen, nu Ethias. Werd er secretaris-generaal in 1991 en algemeen directeur in 1995.
ANNE-MARIE IDRAC Onafhankelijk bestuurder 55 jaar Française Bestuurder sinds 2004 Bezit geen Dexia-aandelen
2004-2008
Voorzitter van de SNCF
Lid van de Conseil économique et social (Frankrijk)
Diploma van het Institut d’études politiques te Parijs en licentiaat rechten, studeerde aan de ENA. Ze was directeur Transports Terrestres van het Franse Ministère de l’Equipement, du Transport et du Tourisme van 1993 tot 1995. Ze was staatssecretaris voor vervoer van 1995 tot 1997. Ze werd verkozen voor Yvelines en was Conseillère régionale voor Ile-deFrance, en nam ontslag uit haar politieke functies om benoemd te worden tot voorzitter en directeur-generaal van de RATP in 2002. In juli 2006 werd zij aangesteld tot voorzitter van de SNCF.
FABIO INNOCENZI Onafhankelijk bestuurder
2006-2010
Gedelegeerd bestuurder van de Banca Popolare di Verona e Novara
Vicevoorzitter: • Credito Bergamasco • Banca Aletti & C. • Banca per il Leasing Italease
Gedelegeerd bestuurder van Banca Popolare di Verona e Novara. Hij is tevens vicevoorzitter van Credito Bergamasco, van Banca Popolare di Novara, van Banca Aletti & C. en van Banca per il Leasing Italease.
45 jaar Italiaan Bestuurder sinds 2006 Bezit 500 Dexia-aandelen
BEHEERSVERSLAG
DUUR VAN HET MANDAAT
COMPTES CONSOLIDÉS
GESPECIALISEERDE COMITÉS
COMPTES SOCIAUX
NAAM
Lid van de ABI (Associazione Bancaria Italiana)
Dexia / Jaarverslag 2006
| 29
CORPORATE GOVERNANCE
NAAM
GESPECIALISEERDE COMITÉS Lid van het strategisch comité
2006-2010
HOOFDFUNCTIE
Algemeen directeur (PDG) van de groep SCOR
BEHEERSVERSLAG
DENIS KESSLER Onafhankelijk bestuurder 54 jaar Fransman Bestuurder sinds 1999 Bezit 15 285 Dexia-aandelen
DUUR VAN HET MANDAAT
ANDERE MANDATEN EN FUNCTIES
Voorzitter: • SCOR Global Life (ex SCOR Vie) • SCOR Global P&C • SCOR Life US Re Insurance Company (VS) • SCOR Reinsurance Company (VS) • SCOR US Corporation (VS) • SCOR Italia Riassicurazioni S.p.A. (Italië)
COMPTES CONSOLIDÉS
Bestuurder: • BNP Paribas • Bolloré Investissement S.A. • Dassault Aviation • Cogedim SAS • AMVESCAP Plc (VK) • SCOR Canada Reinsurance Company 2006-2010
SERGE KUBLA
59 jaar Belg Bestuurder sinds 2005 Bezit geen Dexia-aandelen
COMPTES SOCIAUX
ANDRÉ LEVY-LANG Onafhankelijk bestuurder
Voorzitter van het benoemingscomité en lid van het auditcomité
2006-2010
Burgemeester van Waterloo
30 |
Dexia / Jaarverslag 2006
• IP Trade • vzw “Les Amis du Musée Wellington“
Emeritus hoogleraar Bestuurder: aan de universiteit • AGF Paris-Dauphine • Schlumberger Ltd • SCOR
69 jaar Fransman Bestuurder sinds 2000 Bezit 38 000 Dexia-aandelen BERNARD LUX 57 jaar Belg Bestuurder sinds 2005 Bezit geen Dexia-aandelen
Bestuurder:
Lid van de raad van toezicht: • Paris Orléans
2005-2009
Rector-voorzitter van de universiteit van Bergen
BIOGRAFIE
Professor aan de universiteit, agregatiediploma economische wetenschappen, agregatiediploma sociale wetenschappen, docteur d’Etat in de economische wetenschappen, studeerde af aan de de Ecole des Hautes Etudes Commerciales. Lid van de Conseil Economique et Social, de Conseil de l’Association de Genève, het Comité des Entreprises d’Assurance, de Commission Economique de la Nation, evenals van de Fondation pour la Recherche Médicale en Global Counsellor van de Conference Board.
Solvay-instituut (onvolledige cyclus: drie jaar op vier). Burgemeester van Waterloo sinds 1982. Momenteel actief in de nationale politiek.
Studeerde af aan de Ecole Polytechnique en is doctor (in Business Administration) van de universiteit van Stanford. Na zijn voorzitterschap van het directorium van Paribas, werd hij professor aan de universiteit Paris-Dauphine en beheerder van vennootschappen.
Doctor in de toegepaste economische • Gewoon hoogleraar aan de Faculté Warocqué des wetenschappen, auteur van studies en wetenschappelijke artikels. Sciences économiques, docent strategisch management en humanresourcesmanagement • Voorzitter van de raad van bestuur van SA WHESTIA • Lid van de raad van bestuur en van het bezoldigingscomité van SA SOGEPA • Lid van de raad van bestuur en vicevoorzitter van de SWL • Federaal lid van de Hoge Raad van de Arbeid
CORPORATE GOVERNANCE
DUUR VAN HET MANDAAT
ANDERE MANDATEN EN FUNCTIES
BIOGRAFIE
Diploma politieke en economische wetenschappen, studeerde aan het ENA. Na diverse functies in de directie van Trésor, werd Dominique Marcel economisch adviseur van de president, directeur op het kabinet van de minister van Werkgelegenheid en Solidariteit van 1997 tot 2000, adjunct-directeur op het kabinet van de premier van 2000 tot 2002; algemeen inspecteur financiën; en sinds 2003 directeur financiën en strategie bij de Caisse des dépôts et consignations, financieel directeur van de Caisse des Dépôts en lid van het direc• Andere functies in de vennootschappen van de tiecomité van de Caisse des dépôts et groep Dexia: vicevoorzitter consignations. van de raad van toezicht van Dexia Crédit Local
2006-2010
• Directeur financiën en strategie bij de Caisse des dépôts et consignations • Financieel directeur van de groep Caisse des Dépôts • Lid van het directiecomité van de Caisse des dépôts et consignations
2004-2008
Algemene voorzitter Voorzitter raad van bestuur: van het ACW • HIVA (Hoger Instituut voor de Arbeid) • Arcopar • Arcofin Lid van de raad van beheer: • IDEWE (Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk vzw) • IBEVE vzw (Instituut voor Bedrijfsveiligheid)
51 jaar Fransman Bestuurder sinds 2005 Bezit geen Dexia-aandelen
JAN RENDERS 57 jaar Belg Bestuurder sinds 2001 Bezit geen Dexia-aandelen
HOOFDFUNCTIE
• Lid van de raad van toezicht van Compagnie des Alpes • Voorzitter van Financière Transdev • Bestuurder van Accor, van Icade en van Transdev • Lid van de raad van toezicht van CNP, van de Société nationale immobilière en de Caisse nationale des Caisses d’Epargne (CNCE)
BEHEERSVERSLAG
DOMINIQUE MARCEL
GESPECIALISEERDE COMITÉS
Licenciaat in de sociologie. Begon zijn loopbaan in 1972 als adviseur op de studiedienst van het ACV. Van 1990 tot 1997 was hij nationaal secretaris van het ACW. In 1997 werd hij adjunct algemeen secretaris van het ACW, en in 2002 algemeen voorzitter.
COMPTES CONSOLIDÉS
NAAM
GASTON SCHWERTZER Onafhankelijk bestuurder 74 jaar Luxemburger Bestuurder sinds 1999 Bezit 30 660 Dexia-aandelen
2006-2010
• Doctor in de rechten • Bestuurder van vennootschappen • Voorzitter van Luxempart • Gedelegeerd bestuurder van Audiolux
Voorzitter: • Luxempart • Foncier et Participations (voorheen Sichel) • Presta-Gaz • Luxempart Energie • Energus • Socipar • Orchimont • Immobilière Ville Haute
COMPTES SOCIAUX
Voorzitter van de raad van beheer: • Huis van de Arbeid vzw Was lange tijd actief in de gassector en in het kader van vastgoedprojecten in Luxemburg. Bestuurder van Dexia BIL sinds 1984. Medestichter van BIL Participations, dat Luxempart werd. Is ook ereconsul van de republiek Nicaragua.
Bestuurder: • Société électrique de l’Our • Foyer Finance • Dexia Banque Internationale à Luxembourg • TRIEF Corporation (groep Wendel) • Winvest Sicar (Wendel) • Centre Bourbon • Immobilière de l’Alzette
Dexia / Jaarverslag 2006
| 31
CORPORATE GOVERNANCE
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
NAAM
GESPECIALISEERDE COMITÉS
ANNE-CLAIRE TAITTINGER Onafhankelijk bestuurder 57 jaar Française Bestuurder sinds 2001 Bezit 1 000 Dexia-aandelen
Voorzitter van het bezoldigingscomité
MARC TINANT 52 jaar Belg Bestuurder sinds 2001 Bezit 100 Dexia-aandelen
Lid van het auditcomité
DUUR VAN HET MANDAAT 2001-2007
HOOFDFUNCTIE
Lid van de raad van toezicht van Carrefour Lid van de raad van toezicht en van het strategisch comité van Club Mediterranée
2006-2010
Lid van het directiecomité van Arcofin
ANDERE MANDATEN EN FUNCTIES
Bestuurder: Baccarat Senior advisor van Wefcos-Women’s Forum
Lid van het directiecomité (uitvoerend bestuurder): • Arcoplus • Auxipar • Arcopar
BIOGRAFIE
Diploma van het Institut d’Etudes politiques de Paris, master in stedelijke sociologie, diploma’s stedenbouw en diploma van het Centre de perfectionnement aux affaires. Lid van de raad van toezicht van de groep Carrefour en van de groep Club Méditerranée, was voorzitter van het directorium van de Groupe du Louvre en oefende de functie uit van algemeen directeur van de Groupe Taittinger in het kader van de splitsing tussen de functies van voorzitter en algemeen directeur tot 2006. Daarvoor had ze naast “holdingfuncties” reeds diverse operationele verantwoordelijkheden opgenomen in beide groepen. Van 1993 tot 2006 oefende ze ook de functie uit van gedelegeerd bestuurder in de groep Baccarat. Licentiaat en master in economische wetenschappen. Was algemeen adviseur van het directiecomité van de Société régionale d’investissement de la Wallonie, vooraleer hij in 1991 tot de groep Arco toetrad.
Gedelegeerd bestuurder en vicevoorzitter van de raad van bestuur: EPC
COMPTES SOCIAUX
Bestuurder: • Retail Estates (BEVAKI genoteerd op de beurs van Brussel) • SRIW (Société Régionale d’Investissement de Wallonie) SIR BRIAN UNWIN Onafhankelijk bestuurder
Lid van het bezoldigingscomité
2006-2010
Voorzitter van de Assettrust Housing, Limited
• Voorzitter van het Europees Centrum voor Natuurbescherming • Bestuurder van de English National Opera Company • Bestuurder van de Federal Trust for Education & Research
Studeerde aan de universiteiten van Oxford en Yale. Hij was diplomaat en bekleedde verscheidene functies bij het ministerie van Financiën en het kabinet van de eerste minister in Groot-Brittannië. Werd voorzitter van de Europese Investeringsbank in 1993 en is er erevoorzitter sinds 2000.
Lid van het strategisch comité en van het benoemingscomité
2005-2009
Burgemeester van Zaventem
Voorzitter van de raad van bestuur: • Gemeentelijke Holding • Publi-T
Gewezen verzekeringsinspecteur. Gewezen zaakvoerder van een fiscaal bureau. Is reeds geruime tijd actief in de nationale politiek
71 jaar Brit Bestuurder sinds 2000 Bezit geen Dexia-aandelen FRANCIS VERMEIREN
70 jaar Belg Bestuurder sinds 2004 Bezit 1 700 Dexia-aandelen WAARNEMER: FRANK BEKE 60 jaar Belg Waarnemer sinds 2001 Bezit 1 400 Dexia-aandelen
32 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Bestuurder: • Elia • Asco Industries
2002-2006
Burgemeester van Gent
Bestuurder van Dexia Bank België (tot 31 december 2006)
Licenciaat filologie en communicatiewetenschappen. Was gemeenteraadslid en schepen vóór hij in 1995 burgemeester van de stad Gent werd, tot einde 2006.
CORPORATE GOVERNANCE
Evaluatie De raad van bestuur evalueert elk jaar zijn eigen werking onder leiding van de voorzitter van de raad van bestuur. Deze zelfevaluatie kan eveneens gebeuren door een extern consultant, wat het geval was in 2006. Bij die gelegenheid werd eveneens de kwestie onderzocht van de bijdrage van elke bestuurder aan de werkzaamheden van de raad. De Code Lippens bepaalt dat niet-uitvoerende bestuurders van een vennootschap hun wisselwerking met het leidinggevend management regelmatig evalueren en minstens eenmaal per jaar bijeenkomen zonder de gedelegeerd bestuurder en de andere uitvoerende bestuurders. De niet-uitvoerende leden van de raad van bestuur van Dexia NV bespraken dit punt, in afwezigheid van de gedelegeerd bestuurder tijdens de zitting van de raad van bestuur van 2 maart 2006, in het kader van de vastlegging van de bezoldiging van de gedelegeerd bestuurder voor het boekjaar 2005 (variabel gedeelte) en voor het boekjaar 2006 (vaste bezoldiging, vastlegging van de variabele bezoldiging van de gedelegeerd bestuurder in 2006 en toewijzing van opties in 2006).
BEHEERSVERSLAG COMPTES CONSOLIDÉS
Benoemings- en evaluatieprocedure voor bestuurders Benoeming Het benoemingscomité moet de raad van bestuur voorstellen doen om nieuwe bestuurders te benoemen. De raad van bestuur krijgt een gedetailleerd verslag van de elementen die dit voorstel verantwoorden. Het benoemingscomité voert in dit verband een onderzoek naar de bekwaamheden, de kennisdomeinen en de ervaring van de kandidaat. Er volgt een gesprek tussen de kandidaat en de leden van het benoemingscomité of een delegatie van dit comité.
Wijzigingen in de samenstelling van de raad van bestuur van Dexia NV in de loop van het boekjaar 2006 Tijdens het boekjaar 2006 werd de samenstelling van de raad van bestuur als volgt gewijzigd: 1. De gewone algemene vergadering van 10 mei 2006 nam de volgende beslissingen: • De benoeming van de heer Fabio Innocenzi als bestuurder voor een mandaat van vier jaar dat na de algemene vergadering van 2010 ten einde loopt. Dankzij de benoeming van de heer Innocenzi kon het vacante mandaat van de heer Roberto Mazzotta, dat was vervallen na de gewone algemene vergadering van 2006, worden ingevuld. • De definitieve benoeming – voor een nieuw mandaat van bestuurder van vier jaar dat eindigt na afloop van de gewone algemene vergadering van Dexia NV van 2010 – van de heer Axel Miller, die door de raad van bestuur van Dexia NV van 17 november 2005 met ingang van 1 januari 2006 was gecoöpteerd ter vervanging van de heer François Narmon, die ontslag neemt. • De definitieve benoeming – voor een nieuw mandaat van bestuurder van vier jaar dat eindigt na afloop van de gewone algemene vergadering van Dexia NV van 2010 – van de heer Serge Kubla, die door de raad van bestuur van Dexia NV van 17 november 2005 was gecoöpteerd ter vervanging van de heer Eric André, die overleden is. • De definitieve benoeming als bestuurder van de heer Bernard Lux, die voorlopig benoemd was door de raad van bestuur van 17 november 2005 om het bestuurdersmandaat te beëindigen van de heer Elio Di Rupo, die ontslag neemt. Het mandaat van de heer Lux loopt ten einde na afloop van de algemene vergadering van 2009. • De hernieuwing van de mandaten van de volgende bestuurders, voor een nieuw mandaat van vier jaar, dat ten einde loopt na de gewone algemene vergadering van Dexia NV van 2010: de heren Pierre Richard, Rik Branson, Gilles Benoist, Denis Kessler, André Levy-Lang, Dominique Marcel, Gaston Schwertzer, Marc Tinant en Brian Unwin.
COMPTES SOCIAUX
Verkiesbaarheidscriteria Het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur bepaalt dat de bestuurders worden gekozen door de algemene aandeelhoudersvergadering op grond van hun bekwaamheid en van de bijdrage die zij kunnen leveren tot het beheer van de onderneming. Het benoemingscomité dat opgericht werd onder de leden van de raad is belast met het opstellen van bekwaamheidsprofielen, die geregeld zullen worden herzien om rekening te kunnen houden met de evolutie van de groep Dexia en haar activiteiten. Elk lid van de raad van bestuur moet in de mogelijkheid zijn om zijn verplichtingen als bestuurder na te komen. De niet-uitvoerende bestuurders mogen niet meer dan vijf bestuursmandaten aanvaarden in andere beursgenoteerde ondernemingen.
2. De heer Francis Mayer, die sinds 2003 bestuurder was van Dexia NV, overleed op 9 december 2006. 3. De raad van bestuur nam tijdens zijn zitting van 16 november 2006 akte van het ontslag van de heer Frank Beke als waarnemer, met ingang van 31 december 2006. Nieuwe bestuurders Zoals hiervoor wordt vermeld, werd in de loop van het boekjaar 2006 een nieuwe bestuurder benoemd: de heer Fabio Innocenzi. De heer Fabio Innocenzi is gedelegeerd bestuurder van Banco Popolare di Verona e Novara. Hij is tevens vicevoorzitter van Credito Bergamasco, van Banca Popolare di Novara S.p.A., van Banca Aletti & C. S.p.A. en van Banca per il Leasing Italease S.p.A.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 33
CORPORATE GOVERNANCE
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
Onafhankelijke bestuurders De Code Lippens bevat een lijst met onafhankelijkheidscriteria voor bestuurders. Op enkele uitzonderingen na waren de criteria die de raad van bestuur van Dexia NV in 2004 in aanmerking had genomen (overeenkomstig artikel 524 van het Belgisch Wetboek Vennootschappen en de in het Bouton-verslag aanbevolen corporategovernancebeginselen dat in Frankrijk als referentie geldt) dezelfde als of nog strenger dan de aanbevelingen van de Code Lippens. Tijdens zijn vergadering van 7 februari 2006 heeft de raad van bestuur op voorstel van het benoemingscomité beslist de onafhankelijkheidscriteria van de bestuurders van Dexia NV te wijzigen door er de strengere bepalingen van de Code Lippens in op te nemen. Door deze beslissing zien de onafhankelijkheidscriteria die Dexia NV op zijn bestuurders toepast, er als volgt uit: 1. Gedurende een periode van drie jaar vóór zijn benoeming als onafhankelijk bestuurder, mag hij geen mandaat of functie van bestuurder, zaakvoerder, lid van een directiecomité, lid van het dagelijks bestuur, kaderlid of werknemer van Dexia NV of van een vennootschap of van een persoon die eraan verbonden is of die binnen haar consolidatiekring valt, hebben uitgeoefend (deze voorwaarde is niet van toepassing in geval van vernieuwing van het mandaat van een onafhankelijk bestuurder). 2. De onafhankelijk bestuurder mag niet langer dan twaalf jaar bestuurder zijn van Dexia NV (op grond van dit criterium verliest een bestuurder zijn hoedanigheid van onafhankelijk bestuurder pas na afloop van het mandaat waarin deze periode van twaalf jaar overschreden wordt); het verlies van zijn statuut van onafhankelijk bestuurder na deze periode van twaalf jaar vormt geen beletsel voor de vernieuwing van zijn mandaat als gewoon bestuurder. 3. De onafhankelijk bestuurder mag noch bij Dexia NV, noch bij een verbonden vennootschap een echtgenoot hebben, een persoon met wie hij wettelijk samenwoont, een ouder, een verwante tot in de tweede graad die een mandaat uitoefent van bestuurder, zaakvoerder, lid van het directiecomité, lid van het dagelijks bestuur of kaderlid, of met financiële belangen zoals bepaald in punt 4 (cf. infra). 4. Noch de onafhankelijk bestuurder, noch zijn echtgenoot, noch de persoon met wie hij wettelijk samenwoont, noch zijn ouders of verwanten tot in de tweede graad mogen aandelen bezitten die 3 % of meer van het kapitaal of van een aandelencategorie van Dexia NV vertegenwoordigen. In de veronderstelling dat deze personen rechten bezitten die minder dan 3 % van het kapitaal of van een aandelencategorie van Dexia NV vertegenwoordigen, mogen deze rechten voornoemde grens van 3 % niet overschrijden wanneer men ze toevoegt aan de rechten van de vennootschappen die worden gecontroleerd door de onafhankelijk bestuurder; ten slotte mogen de daden van beschikking die gepaard gaan met deze aandelen of met de uitoefening van de bijbehorende rechten niet onderworpen zijn aan conventionele bepalingen of aan eenzijdige verbintenissen die de onafhankelijk bestuurder zou zijn aangegaan. 5. De onafhankelijk bestuurder mag geen uitvoerend bestuurder zijn van een vennootschap waarin Dexia NV rechtstreeks of onrechtstreeks een mandaat van bestuurder uitoefent.
34 |
Dexia / Jaarverslag 2006
6. De onafhankelijk bestuurder mag geen cliënt, leverancier, zakenbankier, belangrijk financieringsbankier zijn (of er rechtstreeks of onrechtstreeks mee samenhangen) • van Dexia NV of van een verbonden vennootschap of • waarvoor Dexia NV of een verbonden vennootschap een beduidend deel van de activiteit vertegenwoordigt. 7. De onafhankelijk bestuurder mag in de loop van de voorbije vijf jaar geen commissaris zijn geweest bij Dexia NV of bij een aan Dexia NV verbonden vennootschap. 8. De onafhankelijk bestuurder mag geen aandeelhouder vertegenwoordigen die alleen of samen met verscheidene andere aandeelhouders meer dan 5 % van het kapitaal van Dexia NV in handen heeft. 9. Behalve zijn vergoeding als niet-uitvoerend bestuurder, mag de onafhankelijk bestuurder geen significante aanvullende bezoldiging ontvangen van de vennootschap of een verbonden vennootschap. 10. De onafhankelijk bestuurder mag geen uitvoerend of gedelegeerd bestuurder zijn van een andere vennootschap waarin een uitvoerend of gedelegeerd bestuurder van Dexia NV een niet-uitvoerend of gedelegeerd bestuurder is, en mag geen andere belangrijke banden hebben met de uitvoerende bestuurders van Dexia NV via een participatie in andere vennootschappen of entiteiten. 11. Een bestuurder is onafhankelijk wanneer hij geen enkele relatie onderhoudt, van welke aard ook, met Dexia NV, een vennootschap die verbonden is met Dexia NV of met zijn directie, die de uitoefening van zijn vrijheid van oordeel in het gedrang kan brengen. Hij mag evenmin relaties onderhouden met een vennootschap die zijn onafhankelijkheid in het gedrang kan brengen. Op grond van voornoemde criteria telde de raad van bestuur van Dexia NV op 31 december 2006 acht onafhankelijke bestuurders. Het betreft: • mevrouw Anne-Marie Idrac • mevrouw Anne-Claire Taittinger • de heer Gilles Benoist • de heer Denis Kessler • de heer André Levy-Lang • de heer Fabio Innocenzi • de heer Gaston Schwertzer • Sir Brian Unwin. Niet-uitvoerende bestuurders Wordt beschouwd als niet-uitvoerend bestuurder, elk lid van de raad van bestuur dat geen uitvoerende functies vervult in een vennootschap van de groep Dexia. Het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur van Dexia NV bepaalt dat minstens de helft van de raad van bestuur samengesteld is uit niet-uitvoerende bestuurders. Met uitzondering van de gedelegeerd bestuurder zijn de andere leden van de raad van bestuur van Dexia NV niet-uitvoerende bestuurders.
CORPORATE GOVERNANCE
Het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur beschrijft de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de raad van bestuur. Deze hebben betrekking op drie aspecten: • de strategie en het algemeen beleid; • de beheerscontrole en de risicofollow-up; • de relaties met de aandeelhouders. De strategie en het algemeen beleid De raad van bestuur van Dexia bepaalt, in naam van alle aandeelhouders samen en op voorstel van of na advies van het directiecomité, de strategie en het algemeen beleid van de vennootschap en van de groep Dexia. De raad van bestuur legt eveneens de normen van de Groep vast en waakt over de uitvoering van deze strategie op het niveau van de Groep. De raad ziet er ook op toe dat de principes inzake corporate governance worden nageleefd. In dat verband stelt het huishoudelijk reglement van Dexia dat de raad van bestuur: • op zijn minst één keer per jaar bijeenkomt voor het evalueren van de strategische uitdagingen waarmee Dexia en zijn diverse metiers worden geconfronteerd; • de strategische voorstellen van het directiecomité onderzoekt; • beslist over de strategie van de diverse metiers van Dexia die door het directiecomité wordt geïmplementeerd, de prioriteiten vastlegt, het jaarlijks budget goedkeurt en meer in het algemeen zich vergewist van de overeenstemming tussen de gekozen strategie en de financiële en menselijke middelen die daarvoor worden ingezet; • de waarden bepaalt van de groep Dexia na advies van het directiecomité. Het huishoudelijk reglement van de raad verleent de raad welomschreven bevoegdheden voor het verwerven of verkopen van belangrijke activa.
BEHEERSVERSLAG
Bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de raad van bestuur
COMPTES CONSOLIDÉS
Duur van de mandaten De duur van de mandaten van de bestuurders die benoemd werden vanaf 7 mei 2002 bedraagt maximum vier jaar.
Beheerscontrole en risicofollow-up De raad van bestuur controleert en stuurt het beheer van de vennootschap en van de Groep en zorgt voor de risicofollow-up. In dat kader vermeldt het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur van Dexia NV dat de raad van bestuur: • overgaat tot de evaluatie van de implementatie van sterke en onafhankelijke controlefuncties die met name, in een geest van centralisatie, risk management, interne audit en compliance omvatten; • de nodige maatregelen neemt om zich te vergewissen van de integriteit van de financiële staten; • de prestaties van de leden van het directiecomité evalueert; • toeziet op de prestaties van de commissaris(sen) en de interne audit; • de organisatie van het directiecomité bepaalt op het vlak van de samenstelling, de werkwijze en de verplichtingen van dit orgaan op voorstel van de gedelegeerd bestuurder, de bezoldiging vastlegt van de leden van het directiecomité op voorstel van het bezoldigingscomité en op voorstel van de gedelegeerd bestuurder over de bezoldiging van de leden van het directiecomité, hemzelf niet meegerekend. Rol van de raad van bestuur ten aanzien van de aandeelhouders van de vennootschap De raad treedt enkel op in het belang van de vennootschap ten aanzien van de aandeelhouders, de cliënten en de personeelsleden. De raad zorgt ervoor dat zijn verplichtingen t.a.v. zijn aandeelhouders vervuld zijn en legt aan de aandeelhouders rekenschap af over de uitoefening van zijn taken. Werking van de raad van bestuur
COMPTES SOCIAUX
Scheiding van de functies van voorzitter van de raad van bestuur en van gedelegeerd bestuurder (CEO) De statuten van Dexia NV en het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur van Dexia NV vermelden expliciet de regel inzake de scheiding van de functies van voorzitter van de raad van bestuur en gedelegeerd bestuurder (CEO). Deze functies moeten aan verschillende personen van verschillende nationaliteiten worden toevertrouwd, zelfs wanneer de voorzitter van de raad van bestuur verhinderd is en zich door een ander bestuurder laat vervangen om een vergadering van de raad voor te zitten.
Statutaire regels De statuten van de vennootschap schrijven de volgende regels voor in verband met de werking van de raad van bestuur: • Elke beraadslaging vereist de aanwezigheid of de vertegenwoordiging van minstens de helft van de leden. • De beslissingen worden genomen bij meerderheid van stemmen van alle aanwezige en vertegenwoordigde leden. Bij staking van stemmen is de stem van de voorzitter of van het lid dat hem vervangt doorslaggevend. • De beslissingen over de hierna weergegeven verrichtingen vereisen de aanwezigheid of de vertegenwoordiging van minstens tweederde van de leden en een beslissing die genomen wordt bij een meerderheid van tweederde van de stemmen van alle aanwezige of vertegenwoordigde leden: - de beslissing om gebruik te maken van het toegestane kapitaal of om aan de algemene vergadering van aandeelhouders de uitgifte voor te stellen van aandelen, in aandelen converteerbare of terugbetaalbare obligaties, warrants en andere financiële instrumenten die op termijn recht geven op aandelen, indien het bedrag van de kapitaalverhogingen die zouden voortvloeien uit de uitgifte van deze aandelen, de omzetting of de terugbetaling van deze obligaties of de uitoefening van deze warrants en andere financiële instrumenten, tien procent overschrijdt van het bedrag van het kapitaal dat vóór deze beslissingen bestond;
Dexia / Jaarverslag 2006
| 35
CORPORATE GOVERNANCE
- de beslissing met betrekking tot het verwerven of overdragen van activa die meer dan tien procent van de eigen middelen van de vennootschap vertegenwoordigen; - de beslissing om aan de algemene vergadering van aandeelhouders een wijziging van de statuten van de vennootschap voor te stellen; - de beslissing met betrekking tot de benoeming en de afzetting van de voorzitter van de raad van bestuur en van de gedelegeerd bestuurder.
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
Huishoudelijk reglement van de raad van bestuur van Dexia NV Sinds zijn oprichting in 1999 heeft de raad van bestuur van Dexia NV een huishoudelijk reglement dat een aantal regels bevat die de raad in staat moeten stellen zijn bevoegdheden ten volle uit te oefenen en de doeltreffendheid van de bijdrage van elke bestuurder moeten vergroten. Het huishoudelijk reglement is in 2005 en begin 2006 ingrijpend gewijzigd, met name door de nieuwe organisatiestructuur van de groep Dexia en de inwerkingtreding van de Code Lippens. Hieronder worden de belangrijkste regels uit het reglement beschreven in verband met: • de algemene principes inzake de organisatie van de raad van bestuur; • de discretieplicht van de bestuurders; • de opleiding van de bestuurders; • belangenvermenging; • de transacties tussen een vennootschap van de groep Dexia en de bestuurders; • verrichtingen voor eigen rekening met Dexia-aandelen.
COMPTES SOCIAUX
Algemene organisatieprincipes De raad van bestuur organiseert zich zodanig dat hij zijn bevoegdheden en taken optimaal kan uitvoeren. De bijeenkomsten van de raad vinden vaak genoeg plaats om hem in staat te stellen zijn opdrachten te vervullen. De bestuurders verbinden zich ertoe actief betrokken te zijn bij de werkzaamheden van de raad en de comités waarvan zij lid zijn. De aanwezigheid tijdens de zittingen van de raad en de comités is de voornaamste voorwaarde voor deze deelneming, en een effectieve aanwezigheid op minstens drievierde van de bijeenkomsten is gewenst. De agenda bevat de te behandelen onderwerpen en vermeldt ook of het gaat om informatieve punten, of dat erover beraadslaagd zal worden of dat er een beslissing over zal worden genomen. De notulen maken gewag van de besprekingen en vermelden ook de beslissingen die werden genomen, alsook eventueel het voorbehoud van bepaalde bestuurders. Discretieplicht De informatie die aan de bestuurders wordt meegedeeld in het kader van de uitoefening van hun functie, zowel tijdens de bijeenkomsten van de raad, de gespecialiseerde comités als tijdens privégesprekken, wordt hun intuitu personae verstrekt; zij moeten erop toezien dat het vertrouwelijk karakter van deze informatie strikt wordt gerespecteerd. Als men op de hoogte is van bevoorrechte informatie, houdt dat een verbod in om voor eigen rekening of voor rekening van derden verrichtingen te doen met effecten van de betrok-
36 |
Dexia / Jaarverslag 2006
ken ondernemingen, alsook een verbod om deze informatie mee te delen aan derden. Opleiding van de bestuurders Met het oog op het verwerven van een goede kennis van de groep Dexia, worden de nieuwe bestuurders uitgenodigd bij hun aanstelling een of twee dagen uit te trekken voor contacten met en bezoeken aan de Groep. Bestuurders die zitting hebben in de gespecialiseerde comités, worden gekozen op grond van hun specifieke bevoegdheden. Als dat nodig is, laten ze zich bijstaan door externe experts. De opdrachten van deze gespecialiseerde comités staan duidelijk omschreven in het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur. Belangenvermenging De bestuurders vergewissen zich ervan dat hun deelneming aan de raad van bestuur voor hen geen bron is van rechtstreekse of onrechtstreekse belangenvermenging, noch op persoonlijk vlak, noch voor de professionele belangen die zij vertegenwoordigen. De bestuurders zien erop toe dat hun deelneming aan de raad van bestuur getuigt van een totale onafhankelijkheid van belangen die vreemd zijn aan de onderneming zelf. Voornamelijk kruiselingse uitwisselingen van bestuurders moeten worden vermeden. De bestuurders stellen hun mandaat ter beschikking van de raad bij een belangrijke wijziging van hun functies; de raad beslist dan of hij al dan niet hun ontslag aanvaardt, na advies van het benoemingscomité. Zij moeten ontslag nemen als een wijziging in hun situatie leidt tot een toestand die onverenigbaar is met hun mandaat als bestuurder van Dexia. Als een bestuurder rechtstreeks of onrechtstreeks een vermogensbelang heeft dat tegengesteld is aan een beslissing van of een transactie door de raad van bestuur, moet hij dit melden aan de andere bestuurders nog vóór de beraadslaging in de raad van bestuur. Zijn verklaring, alsook de redenen die worden aangevoerd ter rechtvaardiging van zijn tegengesteld belang, moeten vermeld worden in de notulen van de raad van bestuur die de beslissing moet nemen. Bovendien moet hij de commissarissen van de vennootschap hiervan op de hoogte brengen. Met het oog op de publicatie in het jaarlijks beheersverslag vermeldt de raad van bestuur in de notulen de aard van de betrokken beslissing of van de betrokken transactie, geeft hij een rechtvaardiging voor de beslissing die werd genomen, en haalt hij ook de gevolgen aan voor het vermogen van de vennootschap. Het beheersverslag bevat de notulen waarnaar hiervoor wordt verwezen. Het verslag van de commissarissen moet bovendien een aparte toelichting bevatten over de gevolgen op vermogensvlak voor de vennootschap van de beslissingen van de raad van bestuur die in de zin van voornoemde bepalingen een tegengesteld belang vertegenwoordigden. De bestuurder voor wie er sprake is van tegengestelde belangen, mag de beraadslagingen van de raad van bestuur over de betrokken transacties of beslissingen niet bijwonen, en mag evenmin deelnemen aan de stemming.
CORPORATE GOVERNANCE
In elk geval moeten de bestuurders zich zonder voorafgaande toestemming van de Chief Compliance Officer onthouden van: • elke transactie met Dexia-effecten gedurende een periode van één maand vóór de bekendmaking van de financiële resultaten (“gesloten periode”); • elke transactie met Dexia-effecten tijdens gevoelige periodes die hun worden meegedeeld door de Chief Compliance Officer en die door laatstgenoemde worden bepaald op basis van een algemeen beleid dat wordt uitgestippeld in overleg met het auditcomité (“sperperiode”); • elke verrichting die tegengesteld is aan een vorige verrichting, met uitzondering van de verkoop van aandelen na de uitoefening van opties binnen een termijn van zes maanden erna. Bovendien verbinden de bestuurders zich ertoe om de Dexiaeffecten die zij hebben verworven of die zij overwegen te verwerven, aan te houden op een effectenrekening die op hun naam werd geopend bij een van de kredietinstellingen van de groep Dexia, of bij een door Dexia erkende instelling, of om deze effecten op naam te laten inschrijven. Voornoemde verplichtingen in verband met Dexia-effecten gelden voor de bestuurders, hun echtgenote(n)(s) die niet van tafel en bed gescheiden zijn en hun minderjarige kinderen. De diverse verplichtingen die worden aangehaald in dit reglement gelden eveneens voor de waarnemers zoals ze worden vermeld in de statuten van Dexia NV. De Chief Compliance Officer zorgt voor de naleving door de bestuurders van de in bovenstaande paragrafen aangehaalde regels. Naast de bekendmaking van de globale posities in Dexiaaandelen in het jaarverslag van de vennootschap, worden de individuele verrichtingen gemeld aan de CBFA, met het oog op de publicatie ervan op de internetsite, conform de inwerkingtreding van het Koninklijk Besluit van 5 maart 2006, dat de Europese richtlijnen inzake marktmisbruik omzet in Belgische wetgeving.
Presentiegraad van de bestuurders De raad kwam in 2006 zevenmaal bijeen. De presentiegraad van de bestuurders op de vergaderingen van de raad van bestuur bedroeg 87 %.
Richard, Pierre Miller, Axel Benoist, Gilles Branson, Rik Burton, Guy Idrac, Anne-Marie Innocenzi, Fabio Kessler, Denis Kubla, Serge Levy-Lang, André Lux, Bernard Marcel, Dominique Mayer, Francis Mazzotta, Roberto Renders, Jan Schwertzer, Gaston Taittinger, Anne-Claire Tinant, Marc Unwin, Brian Vermeiren, Francis Beke, Frank (waarnemer)
BEHEERSVERSLAG
AANWEZIGHEIDSGRAAD VAN ELKE BESTUURDER OP DE VERGADERINGEN VAN DE RAAD VAN BESTUUR 100 % 100 % 100 % 100% 100 % 057 % 100 % (1) 086 % 086 % 086 % 100 % 071 % 014 % (2) 100 % (3) 086 % 100 % 100 % 086 % 100 % 100 % 100 %
COMPTES CONSOLIDÉS
Verrichtingen voor eigen rekening met Dexia-effecten Met het oog op de transparantie rond transacties met Dexiaeffecten, bepaalt het huishoudelijk reglement dat de bestuurders aan de Chief Compliance Officer de volgende inlichtingen verstrekken: • op het ogenblik van de opname van hun functie, welke effecten of financiële instrumenten van Dexia zij in hun bezit hebben; • na elke verrichting, gedetailleerde informatie over deze verrichting, zodat de vereiste bekendmakingen kunnen gebeuren; • op het einde van elk jaar, een actualisering van de effecten of financiële instrumenten van Dexia die zij in hun bezit hebben. Vóór elke transactie met Dexia-effecten lichten de bestuurders de Chief Compliance Officer in over de transactie die zij overwegen.
Werking en activiteiten van de raad van bestuur van Dexia NV tijdens het boekjaar 2006
COMPTES SOCIAUX
Transacties tussen een vennootschap van de groep Dexia en de bestuurders De transacties tussen een vennootschap van de groep Dexia en de bestuurders moeten plaatsvinden tegen de normale marktvoorwaarden.
(1) Op een totaal van vier vergaderingen. (2) Werd verontschuldigd om medische redenen. (3) Op een totaal van drie vergaderingen.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 37
CORPORATE GOVERNANCE
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
Activiteiten van de raad van bestuur Buiten de zaken die onder zijn gewone bevoegdheid vallen (follow-up van de resultaten, goedkeuring van het budget, benoeming en bezoldiging van de leden van het directiecomité), heeft de raad van bestuur zich over volgende dossiers gebogen: • het vastleggen van de strategische beleidslijnen van Dexia voor de eerstvolgende drie, vijf en tien jaar en van de communicatie over de strategie van de Groep; • de samenstelling van de raad van bestuur en van de binnen deze raad opgerichte gespecialiseerde comités; • de zelfevaluatie van de raad van bestuur en de implementatie van concrete voorstellen ter verbetering; • de afstemming op de Code Lippens; • de criteria inzake de onafhankelijkheid van de bestuurders; • het afstoten van de privatebankingactiviteiten in het Verenigd Koninkrijk; • de verkoop van de participatie van de groep Dexia in Créatis; • de verkoop van Banque Artesia Nederland, Flexia, Belstar en Dexia Banque Privée France; • de bespreking en de goedkeuring van het auditplan voor 2005; • de privatisering van de CEC; • het nemen van een participatie in de Banca Comerciale Romana; • de acquisitie van DenizBank; • het verslag van de voorzitter van de raad van bestuur van Dexia NV over de werking van de raad en over de interne controle in de Groep; • de bespreking en de kennisneming van het internecontroleverslag en van het verslag over de risicometing en het toezicht op de risico’s in 2005; • de follow-up van het dossier Dexia Bank Nederland; • de vorderingen met betrekking tot de diverse lopende procedures in het kader van het dossier Lernout & Hauspie; • de bespreking van de positionering en de strategische uitdagingen van Dexia in de activiteit vermogensbeheer; • het aandeelhoudersplan voor de personeelsleden en de medewerkers van de Groep, evenals het aandelenoptieplan voor 2006; • de strategie in verband met het programma voor de inkoop van eigen aandelen; • de bespreking van de beheerspolitiek met betrekking tot de strategische portefeuille van Dexia; • de evaluatie van de nieuwe organisatie van de Groep die van kracht werd in 2006 en van de evolutie van de operationele structuur van de Groep; • de bespreking van het outsourcingbeleid in de groep Dexia. Belangenvermenging in 2006 Als een bestuurder, zoals hiervoor reeds werd aangegeven, rechtstreeks of onrechtstreeks een vermogensbelang heeft dat tegengesteld is aan een beslissing van of een transactie door de raad van bestuur, moet hij dit melden aan de andere bestuurders nog vóór de beraadslaging in de raad van bestuur. Zijn verklaring, alsook de redenen die worden aangevoerd ter rechtvaardiging van zijn tegengesteld belang, moeten vermeld worden in de notulen van de raad van bestuur die de beslissing moet nemen.
38 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Hieronder staan de uittreksels uit de notulen van de raad van bestuur van 2 maart 2006 in verband met punten waarvoor de bepalingen van artikel 523 van het Belgisch Wetboek Vennootschappen werden toegepast. Tijdens de zitting van 2 maart 2006 heeft de raad zich gebogen over het vastleggen van de bezoldiging van de leden van het directiecomité. Aangezien Axel Miller, de gedelegeerd bestuurder, eveneens voorzitter is van het directiecomité en de raad van bestuur, zich ook heeft uitgesproken over de bezoldiging van Pierre Richard, in zijn hoedanigheid als voorzitter van het directiecomité in 2005, hebben beiden zich (conform artikel 523 van het Wetboek Vennootschappen) onthouden van deelneming aan de beraadslagingen en aan de stemming van de raad van bestuur over hun eigen bezoldiging. Het uittreksel van de notulen over de punten die verband houden met Pierre Richard en Axel Miller wordt hieronder weergegeven. A. Variabele vergoeding 2005 De raad van bestuur van februari 2005 had de principes goedgekeurd van de berekening van de variabele vergoeding 2005 van de leden van het directiecomité. Het berekeningscriterium dat weerhouden werd, was de evolutie 2004/2005 van het onderliggend nettoresultaat van Dexia NV* (de doelstelling zijnde de bekwaamheid van de teams om het vorig jaar hiertoe voorziene budget te respecteren, te belonen). Gezien het jaar 2005 achter de rug is, heeft het bezoldigingscomité het bedrag van de variabele vergoeding 2005 van elk van de leden van het directiecomité berekend en vastgelegd, met toepassing van deze principes. [...] Er is voorgesteld om 950 000 EUR toe te kennen aan Pierre Richard en 587 080 EUR aan Axel Miller. *De evolutie 2004/2005 van het onderliggend nettoresultaat is 11,3 %. [...] C. Variabele vergoeding 2006 Er werd vastgesteld dat het vroegere berekeningssysteem van de variabele vergoeding geen enkele individualisering van persoonlijke situaties toeliet (zelfde formule toepasselijk op allen), en jaar na jaar uitmondde op een vrij relatieve variabiliteit (het resultaat van de formule bedroeg elk jaar percentages tussen 65 % en 75 %). Het bezoldigingscomité wenst dus een nieuw berekeningssysteem van de variabele vergoeding voor de leden van het directiecomité voor te stellen. Het variabele gedeelte zou berekend worden volgens drie criteria die evenwaardig zijn: • een eerste criterium “Groep” gegrond op een formule die verbonden is met de resultaten van Dexia NV en die op dezelfde wijze toegepast zou worden op alle betrokken personen;
CORPORATE GOVERNANCE
Bezoldigingen van de bestuurders van Dexia NV voor 2006
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
Herhaling van de principes De gewone algemene vergadering van Dexia NV heeft in 2006 beslist de bestuurders voor de uitoefening van hun mandaat een totale jaarlijkse bezoldiging toe te kennen van maximum 1 300 000 EUR, met ingang van 1 januari 2005. De algemene vergadering heeft de raad van bestuur tevens de bevoegdheid gegeven om de praktische modaliteiten voor deze bezoldiging en de toekenning ervan uit te werken. Op zijn vergadering van 23 mei 2002 heeft de raad van bestuur beslist om elke bestuurder een jaarlijks vast bedrag van 20 000 EUR (= een vaste vergoeding van 5 000 EUR per kwartaal) toe te kennen, alsook presentiegeld (de variabele bezoldiging) ten belope van 2 000 EUR per vergadering van de raad van bestuur of van een van de gespecialiseerde comités. Voor de bestuurders die hun mandaat niet over een volledig jaar zouden hebben uitgeoefend, wordt deze vaste vergoeding verlaagd in verhouding tot het aantal kwartalen dat ze hun mandaat effectief hebben uitgeoefend. Deze principes werden gehandhaafd door de raad van bestuur en dus toegepast in 2006. Vergoeding aan de voorzitter van de raad van bestuur De raad van bestuur legde op 26 april 2005 de jaarlijkse brutobezoldiging over 2006 voor de voorzitter van de raad van bestuur vast op 400 000 EUR. Dit bedrag maakt deel uit van voornoemde globale bezoldiging van de bestuurders.
COMPTES SOCIAUX
• een tweede criterium eigen aan het directiecomité gegrond op de realisatie van “gemeenschappelijke” objectieven voor de leden van het directiecomité. Deze objectieven (bijvoorbeeld: realisatie van projecten, te bereiken niveaus van performantie-indicatoren, verwezenlijking van een strategie, prioriteiten voor 2006 …) zouden vastgelegd worden door het bezoldigingscomité op voorstel van het directiecomité; • een derde criterium dat individueel is, en gegrond op de realisatie van persoonlijke objectieven die eigen zijn aan elk lid van het directiecomité. De persoonlijke objectieven zouden vastgelegd worden door de afgevaardigd bestuurder, met uitzondering van zijn eigen objectieven die vastgelegd zouden worden door het bezoldigingscomité. Elk van deze drie criteria zou leiden tot een percentage (gaande van 0 % tot 100 %) naargelang de waardering uitgebracht door het bezoldigingscomité, met een spilpercentage van 50 %. Bovendien wordt voorgesteld om een maximum amplitude vast te leggen voor de variabele vergoeding, wat ertoe leidt dat elk criterium tussen nul en een percentage van de vaste vergoeding vertegenwoordigt voor de berekening van het totale bedrag van de variabele vergoeding. Anne-Claire Taittinger geeft commentaar bij een tabel die de door het bezoldigingscomité gedane voorstellen van amplitude bevat. Dit nieuwe systeem heeft niet als doelstelling de variabele vergoeding te verhogen, maar ze meer individueel en meer variabel te maken, en haar niet alleen te koppelen aan de prestaties van de onderneming maar ook aan deze van de betrokken leden. Het bezoldigingscomité vraagt een mandaat aan de raad van bestuur om deze principes daadwerkelijk tot uitvoering te brengen, en met name de vastlegging, tijdens het eerste semester 2006: • van de objectieven van het tweede criterium “directiecomité”; en • van de persoonlijke objectieven van het derde criterium. [...] G. Stock option plan Dexia – toekenning aan de leden van het directiecomité van de Groep In het kader van de globale enveloppe van opties die in 2006 wordt uitgegeven, wordt voorgesteld om de volgende opties toe te kennen aan Axel Miller: 120 000. Beslissingen De raad keurt met unanimiteit, met uitzondering van P. Richard en A. Miller die niet hebben deelgenomen aan de beraadslagingen en aan de stemming voor de punten die hen aanbelangen, het geheel van de voorstellen, gedaan door het bezoldigingscomité, goed.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 39
CORPORATE GOVERNANCE
TANTIÈMES EN PRESENTIEGELD VAN DE BESTUURDERS VOOR DE UITOEFENING VAN HUN MANDAAT BIJ DEXIA NV EN DE ANDERE ENTITEITEN VAN DE GROEP (BRUTOBEDRAGEN IN EUR) RvB (vaste bez.)
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
P. Richard A. Miller G. Benoist R. Branson G. Burton A.M. Idrac F. Innocenzi D. Kessler S. Kubla A. Levy-Lang B. Lux D. Marcel F. Mayer R. Mazzotta J. Renders G. Schwertzer A.C. Taittinger M. Tinant B. Unwin F. Vermeiren F. Beke (waarnemer)
RvB (var. bez.)
Strategisch comité
Auditcomité
Bezoldigings- Benoemingscomité comité
400 000 0 20 000 20 000 20 000 20 000 15 000 20 000 20 000 20 000 20 000 0 0 5 000 20 000 20 000 20 000 20 000 20 000 20 000
0 0 14 000 14 000 14 000 8 000 8 000 12 000 12 000 12 000 14 000 0 0 4 000 12 000 14 000 14 000 12 000 14 000 14 000
0 0 0 0 0 0 0 2 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 000
0 0 8 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 000 0 0
0 0 0 0 2 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 000 0 4 000 0
0 0 0 4 000 0 0 0 0 0 4 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 000
20 000
14 000
0
0
0
0
Totaal
Andere entiteiten van de Groep
400 000 0 42 000 38 000 36 000 28 000 23 000 34 000 32 000 36 000 34 000 0 (2) 0 (3) 9 000 32 000 34 000 38 000 40 000 38 000 40 000 34 000
0 0 0 22 500 (1) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 61 973,38 (4) 0 0 0 0 22 500 (5)
COMPTES SOCIAUX
(1) Tantièmes en presentiegeld ontvangen voor het mandaat van bestuurder bij Dexia Bank België. (2) Dominique Marcel wenst als bestuurder geen tantièmes of presentiegeld te ontvangen. (3) Francis Mayer wenst als bestuurder geen tantièmes of presentiegeld te ontvangen. (4) Tantièmes en presentiegeld ontvangen voor het mandaat van bestuurder bij Dexia Banque Internationale à Luxembourg. (5) Tantièmes en presentiegeld ontvangen voor het mandaat van bestuurder bij Dexia Bank België.
Tenlasteneming van de sociale bijdragen van bepaalde bestuurders Elke bestuurder van Dexia NV wordt in België beschouwd als een zelfstandige en moet zich bijgevolg aansluiten bij een socialezekerheidskas voor zelfstandigen en in principe sociale bijdragen betalen. Sommige bestuurders genoten al sociale bescherming via een ander stelsel en zouden louter op grond van hun mandaat bij Dexia NV bijdragen moeten betalen in België, zonder dat ze daarvoor meer sociale voorzieningen krijgen. Bestuurders die bijvoorbeeld niet in België wonen, genieten al sociale bescherming in hun land van herkomst; de sociale bijdragen die ze in België betalen, geven geen recht op tegenprestaties. Dit is ook het geval voor een bestuurder die wel in België woont, maar onder het stelsel van werknemer of ambtenaar in hoofdberoep valt en moet bijdragen als zelfstandige in bijberoep omdat hij in België een mandaat uitoefent; hij geniet hiervoor niet meer sociale bescherming dan in zijn hoofdberoep. Ter compensatie van de sociale bijdragen betaald door de bestuurders die zich in deze situatie bevinden (wat elk jaar zal herbekeken worden om rekening te houden met wijzigingen van het statuut), heeft de gewone algemene vergadering van 10 mei 2006 beslist dat Dexia NV de sociale lasten, de moratoire
40 |
Dexia / Jaarverslag 2006
rente en andere verhogingen die voortvloeien uit de uitoefening van een bestuurdersmandaat in Dexia, ten laste neemt, en heeft zij bijgevolg de maximumbezoldiging van de bestuurders opgetrokken van 700 000 EUR tot 1 300 000 EUR. Voor wie op 1 januari 2005 bestuurder was van de vennootschap, voor elke nieuwe bestuurder die aan voornoemde voorwaarden voldoet en voor Frank Beke als waarnemer, worden alle vanaf 1 januari 2000 verschuldigde sociale bijdragen ten laste genomen. Het bedrag van de over de boekjaren 2002 tot 2006 verschuldigde bijdragen, dat Dexia ten laste neemt, bedroeg 121 040,69 EUR in 2005 en 119 400,67 EUR in 2006. Bezoldiging van de gedelegeerd bestuurder De gedelegeerd bestuurder ontvangt geen enkele bezoldiging voor zijn mandaat van bestuurder. Hij wordt daarentegen wel vergoed voor zijn functies van gedelegeerd bestuurder en van voorzitter van het directiecomité (zie infra). De gespecialiseerde comités die werden opgericht door de raad van bestuur Om zijn dossiers grondig te kunnen bestuderen, heeft de raad van bestuur onder zijn leden vier gespecialiseerde comités opgericht (het bezoldigingscomité, het auditcomité, het strategisch comité en het benoemingscomité) die de beslissingen moeten
CORPORATE GOVERNANCE
(*) Francis Mayer, die lid was van dit comité, overleed op 9 december 2006.
Bevoegdheden (op 31 december 2006) Het strategisch comité komt jaarlijks samen voor een analyse van de strategische positionering van de groep Dexia, rekening houdend met de evolutie van de omgeving van de Groep en haar markten, alsook van de strategische ontwikkelingsassen op halflange termijn, ter voorbereiding van de jaarlijkse bijeenkomst van de raad van bestuur over deze aangelegenheid. Het strategisch comité kan indien nodig ook bijeenkomen op initiatief van de gedelegeerd bestuurder voor de analyse van belangrijke dossiers, nog vóór ze worden bestudeerd door de raad van bestuur. Het gaat daarbij om dossiers die bijzonder vertrouwelijk zijn, met name als gevolg van de weerslag die zij kunnen hebben op de financiële markten. Een van de leden van het strategisch comité kan eveneens vragen om het bijeen te roepen. De strategie van de Groep wordt uitgewerkt op basis van de volgende principes: • het directiecomité kan het initiatief nemen met het oog op het analyseren en formuleren van voorstellen over strategische projecten ten aanzien van het strategisch comité en de raad van bestuur; • de raad van bestuur en het strategisch comité, dat bestaat uit leden van de raad van bestuur, kunnen het directiecomité vragen een strategische optie te bestuderen; • worden met name beschouwd als van strategische aard, de projecten die op zijn minst voldoen aan de onderstaande voorwaarden: - een project inzake de verwerving of verkoop van activa voor een bedrag dat gelijk is aan of hoger ligt dan 300 miljoen EUR; - een project inzake een joint venture, consortium of partnership met een derde, dat een aanzienlijke invloed kan hebben
Aanwezigheid van elke individuele bestuurder op de vergadering van het strategisch comité De individuele aanwezigheidsgraad van de bestuurder op de bijeenkomsten van dit comité bedroeg 100 % in 2006, behalve voor Rik Branson, die zich verontschuldigd heeft voor de jaarlijkse bijeenkomst van het strategisch comité.
BEHEERSVERSLAG
Samenstelling Het strategisch comité bestaat uit zes bestuurders, waaronder de voorzitter van de raad van bestuur, die het comité voorzit, en de gedelegeerd bestuurder. De leden van het strategisch comité zijn (op 31 december 2006)*: • Pierre Richard, voorzitter van de raad van bestuur • Axel Miller, gedelegeerd bestuurder • Denis Kessler, onafhankelijk bestuurder • Rik Branson, bestuurder • Francis Vermeiren, bestuurder
Werking en activiteiten tijdens het boekjaar 2006 Het strategisch comité kwam op 15 mei 2006 bijeen en besprak met name de diverse ontwikkelingsmogelijkheden in Turkije, voornamelijk het project rond de acquisitie van DenizBank.
Het auditcomité Samenstelling Het auditcomité bestaat uit drie tot vijf niet-uitvoerende bestuurders. Voor zover dat mogelijk is, bestaat het auditcomité grotendeels uit onafhankelijke bestuurders. Dat is ook zo sinds 7 februari 2006, aangezien André Levy-Lang als onafhankelijk bestuurder met ingang van die datum benoemd is tot lid van het auditcomité. Het belangrijkste criterium voor de keuze van de leden van het auditcomité blijft de bekwaamheid en de onafhankelijkheid van geest. De voorzitter van de raad van bestuur kan het auditcomité bijwonen. De gedelegeerd bestuurder kan eveneens de vergaderingen bijwonen zonder lid te zijn van het auditcomité. De leden van het auditcomité zijn (op 31 december 2006): • Gilles Benoist, onafhankelijk bestuurder en voorzitter van het comité • André Levy-Lang, onafhankelijk bestuurder • Marc Tinant, bestuurder
COMPTES CONSOLIDÉS
Het strategisch comité
op de consolidatiekring van de Groep en/of op haar resultaten of op de resultaten van een van haar metiers; - een project inzake een alliantie of partnership dat een gevoelige wijziging teweegbrengt in de aandeelhoudersstructuur van Dexia NV.
COMPTES SOCIAUX
voorbereiden waarvoor enkel de raad bevoegd is. Behoudens een bijzondere delegatie van de raad, hebben de gespecialiseerde comités geen enkele beslissingsbevoegdheid. Deze comités bestaan uit drie tot zes bestuurders die door de raad van bestuur worden benoemd voor een hernieuwbare periode van twee jaar. Na elke bijeenkomst wordt aan de raad van bestuur een verslag voorgelegd over de werkzaamheden van het comité.
Bevoegdheden Het auditcomité is enerzijds belast met het onderzoeken van de ontwerpen van jaar- en kwartaalrekeningen en de maatschappelijke en geconsolideerde rekeningen, met name de procedures voor het opstellen ervan, en moet zich vergewissen van de relevantie en de bestendigheid van de toegepaste boekhoudmethodes en -principes. Anderzijds is het comité belast met het toezicht op de prestatie van het internecontrolesysteem van het directiecomité en in het bijzonder het systeem voor het beheer van de risico’s waaraan de Groep vanwege haar activiteiten is blootgesteld. Het auditcomité staat rechtstreeks in contact met de commissarissen, de auditor-generaal van de Groep en de Chief Compliance Officer. Het brengt tegelijkertijd de gedelegeerd bestuurder van zijn contacten op de hoogte.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 41
CORPORATE GOVERNANCE
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
In het kader van zijn bevoegdheden moet het auditcomité: • de financiële informatie en boekhoudkundige procedures analyseren, inzonderheid: - kennisnemen van de werkzaamheden van de externe auditors en bespreken van hun vaststellingen, commentaren en aanbevelingen, door hen tijdens elke vergadering aan het woord te laten; - eventueel aanvullende werkzaamheden voorstellen; - zich ervan vergewissen dat het onafhankelijkheidsbeleid van de commissarissen wordt nageleefd en advies verlenen met betrekking tot hun aanstelling; • het bestaan en de implementatie van de procedures inzake de controle en de beheersing van de krediet-, markt- en operationele procedures nagaan; daartoe neemt het auditcomité kennis van de conclusies van de interne-auditopdrachten en vergewist het zich dat de geformuleerde aanbevelingen ook effect gesorteerd hebben; • mogelijk aanvullende auditopdrachten voorstellen; • bij volmacht het auditcharter, het audituniversum, het auditplan en de middelen van de directies Interne Audit en Compliance goedkeuren; • geraadpleegd worden over de deontologische regels die in de Groep worden toegepast. Het auditcomité vergewist zich van de prestaties en de onafhankelijke werking van de afdeling Compliance. Het auditcomité komt minstens viermaal per jaar bijeen. Drie van deze vergaderingen vinden plaats vóór de raden van bestuur die zich buigen over de kwartaal- of jaarverslagen. Het comité kan bijeenkomen op verzoek van een van zijn leden of van de voorzitter van de raad van bestuur. Het rapporteert aan de raad van bestuur over zijn werkzaamheden.
COMPTES SOCIAUX
Werking en activiteiten tijdens het boekjaar 2006 In 2006 kwam het auditcomité viermaal bijeen: op 13 januari, op 23 februari, op 11 mei en op 1 september om met name de volgende onderwerpen te bestuderen: • voorstelling van de vennootschappelijke en de geconsolideerde jaarrekeningen en resultaten van Dexia op 31 december 2005; • follow-up van de aanbevelingen van de audit op 30 september 2005; • kwartaaloverzicht van de risico’s op 31 december 2005; • verslag over de meting van en het toezicht op de risico’s in 2005; • activiteitsverslag van de interne audit in 2005; • jaarverslag over de interne controle en de activiteiten van de interne audit in 2005; • voorstelling van het verslag van de voorzitter van de raad van bestuur over de werking van de raad van bestuur en het intern verslag in 2005; • auditprogramma voor 2006 en het meerjarenplan 2006-2009; • voorstelling van de resultaten op 31 maart 2006; • kwartaalverslag over de activiteiten van de interne audit, alsook over de follow-up van de aanbevelingen op 31 maart 2006; • evolutie van Bazel II; • de situatie in Nederland; • belangrijke juridische dossiers, met name Lernout & Hauspie;
42 |
Dexia / Jaarverslag 2006
• follow-up van de onafhankelijkheid van de commissarissen; • analyse van de vennootschappelijke en de geconsolideerde jaarrekeningen en resultaten van Dexia op 30 juni 2006; • follow-up van de situatie inzake compliance in de Groep; • kwartaaloverzicht van de risico’s op 30 juni 2006; • hernieuwing van het mandaat en de bezoldiging van de revisoren van de Groep. Presentiegraad van de bestuurders op de vergaderingen van het auditcomité De individuele aanwezigheidsgraad van de bestuurders op de bijeenkomsten van dit comité bedroeg 100 % in 2006, behalve voor André Levy-Lang, die zich verontschuldigd heeft voor de bijeenkomsten van het auditcomité in 2006. Het bezoldigingscomité Samenstelling Het bezoldigingscomité bestaat uit vier niet-uitvoerende bestuurders die vrij zijn van elke relatie die hun oordeel rechtstreeks of onrechtstreeks zou kunnen beïnvloeden. In dat verband zal bijzondere aandacht uitgaan naar de relaties die binnen de raden van bestuur bestaan tussen de leidinggevende personen van Dexia en van de vennootschappen waarvan de leden van het comité eventueel deel uitmaken. Hoewel de voorzitter van de raad van bestuur geen lid is van het bezoldigingscomité, woont hij wel de vergaderingen van dit comité bij. De gedelegeerd bestuurder mag eveneens het bezoldigingscomité bijwonen, maar hij kan er geen lid van zijn (aangezien hij geen niet-uitvoerende bestuurder is). De leden van het bezoldigingscomité zijn (op 31 december 2006): • Anne-Claire Taittinger, onafhankelijk bestuurder en voorzitter van het bezoldigingscomité sinds 7 februari 2006; • Sir Brian Unwin, onafhankelijk bestuurder; • Pierre Richard, voorzitter van de raad van bestuur; • Guy Burton, bestuurder. Bevoegdheden (op 31 december 2006) In het kader van zijn verantwoordelijkheden bepaalt het bezoldigingscomité: • de elementen voor de bezoldiging van de voorzitter van de raad van bestuur en van de gedelegeerd bestuurder en, op voorstel van laatstgenoemde, de criteria voor de bezoldiging van de leden van het directiecomité; • de toekenning van aandelenopties op basis van de algemene principes die door de raad van bestuur zijn vastgelegd. Bovendien wordt dit comité geraadpleegd over het bezoldigings- en incentivebeleid van de directiekaderleden van de Groep alsook over het beleid inzake het aandeelhouderschap van de medewerkers. Het comité doet aanbevelingen over het bedrag van het presentiegeld dat aan de bestuurders wordt betaald en over de verdeling ervan. Werking en activiteiten tijdens het boekjaar 2006 Het bezoldigingscomité komt op zijn minst tweemaal per jaar bijeen, ten laatste op de dag van de raad van bestuur die de rekeningen van het boekjaar vastlegt. Op verzoek van de
Presentiegraad van de bestuurders op de vergaderingen van het bezoldigingscomité De individuele aanwezigheidsgraad van de bestuurder op de bijeenkomsten van dit comité bedroeg 100 % in 2006, behalve voor Guy Burton (50 %), die zich verontschuldigd heeft voor een van de twee bijeenkomsten van het bezoldigingscomité.
Werking en activiteiten tijdens het boekjaar 2006 Het benoemingscomité komt minstens eenmaal per jaar bijeen, vóór de raad van bestuur die de aan de algemene vergadering voor te leggen besluiten voorbereidt, en in de loop van het jaar, na een met redenen omkleed verzoek van een van zijn leden. In 2006 kwam het benoemingscomité bijeen op 30 januari en in uitgebreide vorm, d.w.z. met de bestuurders die geen lid zijn van het benoemingscomité, ook op 17 oktober. Het behandelde met name de volgende onderwerpen: • de samenstelling van de raad van bestuur; • de samenstelling van de gespecialiseerde comités; • de afstemming op de Code Lippens; • de lancering van de zelfevaluatie over 2006 van de raad van bestuur; • de onafhankelijkheidscriteria; • de voorstellen die worden gedaan door de gedelegeerd bestuurder voor de tweede fase van de reorganisatie inzake corporate governance van de Groep, die van start ging op 1 januari 2006 (uitgebreid comité van 17 oktober); • de concrete maatregelen die werden voorgesteld ter verbetering van de werking van de raad van bestuur na de zelfevaluatie (uitgebreid comité van 17 oktober).
Het benoemingscomité Samenstelling Het benoemingscomité telt zes leden waaronder de voorzitter van de raad van bestuur, de gedelegeerd bestuurder en vier andere niet-uitvoerende bestuurders. Het wordt overigens voorgezeten door een onafhankelijk bestuurder. Het belangrijkste criterium voor de keuze van de leden van het comité blijft de bekwaamheid en de onafhankelijkheid van geest. Het komt minstens eenmaal per jaar samen vóór de raad van bestuur die de besluiten moet voorbereiden die zullen worden voorgelegd aan de algemene vergadering, en in de loop van het jaar op een gemotiveerd verzoek van een van zijn leden. De leden van het benoemingscomité zijn (op 31 december 2006)*: • André Levy-Lang, onafhankelijk bestuurder en voorzitter van het comité • Pierre Richard, voorzitter van de raad van bestuur • Axel Miller, gedelegeerd bestuurder • Francis Vermeiren, bestuurder • Rik Branson, bestuurder
COMPTES CONSOLIDÉS
• de benoeming van de leden van de gespecialiseerde comités van de raad van bestuur en van hun respectieve voorzitters; • de benoeming of vernieuwing van het mandaat van de gedelegeerd bestuurder; • de benoeming of de hernieuwing van het mandaat van de voorzitter van de raad; • de voorstellen van de gedelegeerd bestuurder over de samenstelling, de organisatie en de werkwijze van het directiecomité van Dexia NV; • de wijzigingen aan het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur. Het comité is in dit verband belast met de follow-up van de praktijken van de grote beursgenoteerde bedrijven op het vlak van de werking en de samenstelling van de raden van bestuur. Het comité wijst een van zijn leden aan die moet zorgen voor de zelfevaluatie van de raad.
COMPTES SOCIAUX
voorzitter van de raad van bestuur of van twee van zijn leden kan het comité ook frequenter bijeenkomen. Het comité brengt aan de eerstvolgende raad van bestuur verslag uit over zijn activiteiten en vergaderingen. De leden van de raad kunnen op eenvoudig verzoek de notulen verkrijgen. In 2006 kwam het bezoldigingscomité bijeen op 28 februari en op 6 juli om met name de volgende onderwerpen te behandelen: • de bezoldiging van de leidinggevenden van de Groep; • de bekendmaking in het jaarverslag van inlichtingen die betrekking hebben op de bezoldiging van de voorzitter van de raad van bestuur, van de voorzitter van het directiecomité en van de andere leden van het directiecomité, conform de Code Lippens; • het aandeelhoudersplan voor de medewerkers over 2006; • het optieplan 2006.
BEHEERSVERSLAG
CORPORATE GOVERNANCE
Presentiegraad van de bestuurders op de vergaderingen van het benoemingscomité De individuele aanwezigheidsgraad van de bestuurder op de bijeenkomsten van dit comité bedroeg 100 % in 2006.
(*) De heer Francis Mayer, die lid was van dit comité, overleed op 9 december 2006.
Bevoegdheden (op 31 december 2006) Het benoemingscomité bereidt de beslissingen van de raad van bestuur voor die handelen over: • de voorstellen tot benoeming of tot hernieuwing van het mandaat van bestuurders door de raad aan de algemene vergadering van aandeelhouders, alsook de voorstellen tot coöptatie van bestuurders; • het bepalen van de criteria inzake onafhankelijkheid op basis waarvan een bestuurder “onafhankelijk” kan worden genoemd; • de hoedanigheid van een bestaand lid of van een nieuw lid van de raad van bestuur als onafhankelijk bestuurder;
Dexia / Jaarverslag 2006
| 43
BEHEERSVERSLAG
CORPORATE GOVERNANCE
Q HET DIRECTIECOMITÉ VAN DEXIA NV
Samenstelling
De reorganisatie van het bestuur van de Groep ging van start op 1 januari 2006. Na de tweede fase van deze reorganisatie, die werd goedgekeurd door de raad van bestuur van 16 november 2006 (zie pagina 28), werden er een aantal nieuwe benoemingen gedaan in het directiecomité, met ingang van 1 januari 2007. Om rekening te houden met deze wijzigingen t.o.v. de situatie op 31 december 2006, geeft onderstaande tabel de situatie weer op 31 december 2006 en op 1 januari 2007.
Het directiecomité wordt voorgezeten door de gedelegeerd bestuurder, aan wie de raad van bestuur het dagelijks bestuur van Dexia heeft toevertrouwd. De leden van het directiecomité, behalve de gedelegeerd bestuurder, worden benoemd en afgezet door de raad van bestuur op voordracht van de gedelegeerd bestuurder en na advies van het directiecomité. Ze worden benoemd voor een hernieuwbare periode van vier jaar.
SAMENSTELLING OP 31 DECEMBER 2006 Axel MILLER Voorzitter van het directiecomité, gedelegeerd bestuurder
COMPTES CONSOLIDÉS
Bestuurder en lid van het directiecomité van Dexia Bank België Lid van het directorium van Dexia Crédit Local Lid van het directiecomité van Dexia Banque Internationale à Luxembourg Vicevoorzitter van de raad van bestuur van Financial Security Assurance Holdings Ltd (FSA) Jacques GUERBER Vicevoorzitter van het directiecomité
COMPTES SOCIAUX
Bestuurder en lid van het directiecomité van Dexia Bank België Lid van het directorium van Dexia Crédit Local (voorzitter tot 11 januari 2006) Lid van het directiecomité van Dexia Banque Internationale à Luxembourg Bestuurder van Financial Security Assurance Holdings Ltd (FSA) Xavier de WALQUE Bestuurder en lid van het directiecomité van Dexia Bank België Lid van het directiecomité van Dexia Banque Internationale à Luxembourg Voorzitter van de raad van bestuur van Dexia Insurance Belgium Vicevoorzitter van de raad van bestuur van Associated Dexia Technology Services (DTS) Bestuurder van Financial Security Assurance Holdings Ltd (FSA) Rembert von LOWIS Financieel directeur (Chief Financial Officer) Bestuurder en lid van het directiecomité van Dexia Bank België Lid van het directorium van Dexia Crédit Local Bestuurder van Financial Security Assurance Holdings Ltd (FSA) Dirk BRUNEEL Lid van het directorium van Dexia Crédit Local Lid van het directiecomité van Dexia Banque Internationale à Luxembourg Voorzitter van het directiecomité van Dexia Bank Nederland Bestuurder van Financial Security Assurance Holdings Ltd (FSA)
44 |
Dexia / Jaarverslag 2006
SAMENSTELLING EN NIEUWE BEVOEGDHEDEN OP 1 JANUARI 2007 Axel MILLER Voorzitter van het directiecomité, gedelegeerd bestuurder Jacques GUERBER Vicevoorzitter van het directiecomité Algemene coördinatie, ALM-comité, Kredietcomité en duurzame ontwikkeling Xavier de WALQUE Chief Financial Officer Coördinatie Dexia Insurance Services Rembert von LOWIS Strategie en Ontwikkeling Investor Relations en relaties met de ratingagentschappen Dirk BRUNEEL Coördinatie DenizBank, RBC Dexia Investor Services en Dexia Bank Nederland Bruno DELETRÉ Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement Hugo LASAT Financiële dienstverlening aan particulieren (retailbank en private banking) Financieel beheer Alain DELOUIS Thesaurie en financiële markten Claude PIRET Risk management Marc HUYBRECHTS Operations & IT
CORPORATE GOVERNANCE
Bevoegdheden Het directiecomité wordt door de raad van bestuur, die hem daartoe de bevoegdheden verleent, belast met de leiding van de vennootschap en van de groep Dexia, waarvan het de diverse metiers en hun ondersteunende activiteiten stuurt en coördineert in het kader van de doelstellingen en het algemeen beleid die worden uitgestippeld door de raad van bestuur.
laten vertegenwoordigen, maar het ene lid kan zich niet laten vertegenwoordigen door een ander lid. Elk lid van het directiecomité kan voorstellen om een punt toe te voegen aan de agenda die door de voorzitter wordt bepaald. • Het reglement bepaalt bovendien de basisprincipes voor de bezoldiging van de leden van het directiecomité (zie verder). Bezoldigingen
Werking Bezoldiging van de leden van het directiecomité
• Regels met betrekking tot de besluitvorming Het directiecomité werkt als een college en beslist bij consensus. Het comité draagt de collegiale verantwoordelijkheid voor zijn beslissingen. De voorzitter van het directiecomité kan, op eigen initiatief of op verzoek van twee andere leden, het onderwerp waarover is beraadslaagd ter stemming voorleggen. De beslissingen worden genomen bij meerderheid van stemmen van alle aanwezige en vertegenwoordigde leden. Bij staking van stemmen is de stem van de voorzitter doorslaggevend. • Regels met betrekking tot de vergaderingen Het directiecomité vergadert in principe minstens eenmaal per week, na oproeping door zijn voorzitter. Indien nodig kunnen de voorzitter of minstens twee andere leden die dit wensen het comité op om het even welk ander moment samenroepen. Elk lid van het directiecomité dat verhinderd is, kan zich
Dexia / Jaarverslag 2006
BEHEERSVERSLAG COMPTES CONSOLIDÉS
• Regels in verband met de bevoegdheden van het directiecomité in het kader van zijn relaties met de raad van bestuur Het reglement bepaalt in de eerste plaats de bevoegdheden van het directiecomité in het kader van zijn relaties met de raad van bestuur. Zo kan het directiecomité voorafgaandelijk advies uitbrengen over de voorstellen inzake de strategie of het algemeen beleid van de Groep die in de raad van bestuur of het strategisch comité werden besproken. Het directiecomité kan via de gedelegeerd bestuurder voorstellen overmaken aan de raad van bestuur. Wanneer de gedelegeerd bestuurder deelneemt aan de besprekingen van de raad van bestuur of de comités die er deel van uitmaken over onderwerpen waarvoor het directiecomité recht van initiatief of advies heeft, dan verdedigt de gedelegeerd bestuurder de standpunten waarover het directiecomité vooraf heeft beraadslaagd.
Vaste en variabele bezoldiging De raad van bestuur van Dexia NV stelt de bezoldiging van de leden van het directiecomité vast op voorstel van het bezoldigingscomité. Het bezoldigingscomité neemt de bezoldiging van de leden van het directiecomité periodiek onder de loep en laat zich hiervoor bijstaan door een gespecialiseerde externe consultant. De bezoldiging van de leden van het directiecomité bestaat uit een vast en een variabel gedeelte. De vaste bezoldiging wordt bepaald met inachtneming van de aard en het belang van de verantwoordelijkheden van elkeen (rekening houdend met de marktreferenties voor vergelijkbare functies). De variabele bezoldiging bestaat uit drie onderdelen: • Een eerste onderdeel “groep” is gebaseerd op een formule die gekoppeld is aan de resultaten van Dexia NV en die op dezelfde manier wordt toegepast op alle betrokken personen bij de groep Dexia. De formule is gebaseerd op vier indicatoren (het onderliggende bruto bedrijfsresultaat, het onderliggende nettoresultaat, het totale nettoresultaat en de relatieve PER (gemiddelde PER van de index DJ EuroStoxx Banks)). Voor de drie eerste indicatoren wordt de prestatie van Dexia bepaald met verwijzing naar de budgettaire doelstellingen. • Een tweede onderdeel dat eigen is aan het directiecomité is gebaseerd op de verwezenlijking van gemeenschappelijke doelstellingen voor de leden van het directiecomité. Deze doelstellingen werden vastgelegd door het bezoldigingscomité en zijn opgebouwd rond vier grote pijlers: (i) de wisselwerking met de raad van bestuur, (ii) de financiële markten, (iii) de commerciële markten en (iv) intern. Binnen elk van deze pijlers werden nauwkeuriger criteria bepaald die voor het bezoldigingscomité het uitgangspunt vormen om de prestaties van het directiecomité te beoordelen. Deze criteria werden opgesteld volgens de verwachtingen die men aan een directiecomité mag stellen in het licht van de context waarin de onderneming evolueert. • Een derde individueel onderdeel is gebaseerd op het behalen van persoonlijke doelstellingen voor elk lid van het directiecomité. Het vaststellen en beoordelen van de verwezenlijking van deze persoonlijke doelstellingen gebeurt door de gedelegeerd bestuurder. Voor de gedelegeerd bestuurder zelf is dat het bezoldigingscomité. Elk van de drie onderdelen geeft aanleiding tot de toepassing van een percentage tussen 0 % en 100 % (met een richtpercentage van 50 %).
COMPTES SOCIAUX
Het directiecomité heeft sinds de oprichting van Dexia NV in 1999 een huishoudelijk reglement (hierna “het reglement”) ingevoerd, dat herhaaldelijk werd aangepast en zijn bevoegdheden en werking bepaalt. Net zoals de voorgaande jaren was de werking van het directiecomité in 2006 gebaseerd op de bepalingen van dit reglement. De bevoegdheden van het directiecomité, zijn werking als college, alsook bepaalde regels met betrekking tot het statuut van zijn leden, werden eveneens specifiek vastgelegd in het protocol betreffende het prudentieel toezicht op de groep Dexia, dat met de Belgische Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen werd afgesloten. Naast de regels voor de samenstelling van het directiecomité (zie hoger), omvat het reglement de volgende regels:
| 45
CORPORATE GOVERNANCE
Voor elk lid van het directiecomité wordt een maximale marge voor de variabele bezoldiging vastgesteld, waardoor elk onderdeel maximum tussen nul en een percentage van de vaste bezoldiging vertegenwoordigt. De maximummarges werden als volgt vastgelegd: (% van de vaste bezoldiging)
Max. marge onderdeel groep
Max. marge onderdeel directiecomité
Max. marge persoonlijk onderdeel
Totale max. marge
75 % 60 % 50 %
75 % 60 % 50 %
75 % 60 % 50 %
225 % 180 % 150 %
BEHEERSVERSLAG
Gedelegeerd bestuurder Vicevoorzitter Andere leden
Presentiegeld of tantièmes die een dochtermaatschappij van de groep Dexia heeft uitbetaald aan een lid van het directiecomité wordt in mindering gebracht van de vaste of variabele bezoldiging.
COMPTES CONSOLIDÉS
Pensioenen De leden van het directiecomité genieten bij Dexia een extralegaal aanvullend pensioen. Voor elk van de leden zijn verschillende stelsels van toepassing: • Jacques Guerber en Rembert von Lowis hebben in geval van leven bij hun pensionering en met inachtneming van bepaalde voorwaarden recht op een jaarlijkse pensioenrente waarvan het bedrag overeenkomt met 75 % van het gemiddelde van hun vaste bruto bezoldiging gedurende de twee jaar die aan hun pensionering voorafgaan. Dat bedrag wordt evenwel verminderd met de bedragen die ze innen in het kader van hun wettelijk pensioen.
• Axel Miller, Dirk Bruneel en Xavier de Walque hebben in geval van leven bij hun pensionering en met inachtneming van bepaalde voorwaarden recht op een jaarlijkse pensioenrente, waarvan het bedrag gelijk is aan een bepaald percentage van een referentieloon (het percentage hangt af van het aantal dienstjaren in de groep Dexia). De bedragen die ze hebben ontvangen in het kader van hun wettelijk pensioen en desgevallend andere extralegale pensioenen verworven binnen de groep Dexia, worden in mindering gebracht van dit bedrag. In geval van een carrière van 35 jaar bij de groep Dexia, bedraagt dat percentage 80 % van een jaarlijks brutoreferentieloon van 665 233 EUR* voor de voorzitter van het directiecomité en, behoudens uitzonderingen, 434 707 EUR* (voor de andere leden van het directiecomité). Voor de rechthebbenden van alle leden van het directiecomité is er in geval van overlijden ook voorzien in een aanvullend overlevingspensioen.
COMPTES SOCIAUX
* Deze bedragen worden ieder jaar geïndexeerd.
BEZOLDIGINGEN EN ANDERE VOORDELEN VAN DE LEDEN VAN HET DIRECTIECOMITÉ VOOR 2006 (in duizenden EUR)
Axel Miller Jacques Guerber Dirk Bruneel Xavier de Walque Rembert von Lowis
Vaste brutobezoldiging
(A)
2005
2006
550 550 560 420 450
725 625 560 500 500
Variabele Pensioenplan (B) Overlijdensbrutobezoldiging dekking, invaliditeit, medische 2005 2006 verzorging
Andere voordelen (C)
(D)
26,2 (E) / (E) 5,8 (F) 6,3 (F) / (E)
587,08 538,15 572,33 328,50 366,94
989,63 671,25 439,60 525 410
175,76 202,18 148,64 112,65 115,93
(D) (D) (D) (D)
(A) Naast de in deze rubriek vermelde bedragen betaalt de groep Dexia voor Jacques Guerber, Rembert von Lowis en Dirk Bruneel (voor zijn activiteitsperiode in Nederland) sociale bijdragen “werkgever”. (B) Bedrag ten laste van Dexia in 2006 voor aanvullende pensioenplannen. (C) Elk lid van het directiecomité beschikt over een bedrijfsauto voor zowel privé- als professioneel gebruik. De kosten die hiermee gepaard gaan, zijn niet vervat in bovenvermelde bedragen. (D) In 2006 werd een gezamenlijke jaarpremie betaald van 32 320 EUR ten gunste van alle Belgische leden van het directiecomité voor een aanvullende overlijdensdekking, blijvende invaliditeit en kosten voor medische verzorging en 14 160 EUR ten gunste van de Franse leden van het directiecomité voor een aanvullende overlijdensdekking en invaliditeit. (E) Forfaitaire jaarvergoeding voor de vertegenwoordigingskosten en de huur van de auto voor privégebruik. (F) Forfaitaire jaarvergoeding voor de vertegenwoordigingskosten.
46 |
Dexia / Jaarverslag 2006
CORPORATE GOVERNANCE
Aandelenoptieplan Sinds de fusie heeft de groep Dexia elk jaar een aandelenoptieplan aangeboden aan bepaalde medewerkers van de Groep. De in het kader van het plan uitgegeven opties zijn inschrijvingsrechten die recht geven om, gedurende een bepaalde uitoefenperiode, een nieuw Dexia-aandeel te verwerven tegen een uitoefenprijs die gelijk is aan de waarde van het Dexia-aandeel bij de toewijzing van de opties. De leden van het directiecomité hebben Dexia-opties ontvangen in het kader van het plan 2006. 2006
Aantal toegewezen opties
Uitoefenprijs
90 000 90 000 70 000 45 000 75 000
18,03 EUR 18,03 EUR 18,03 EUR 18,03 EUR 18,03 EUR
Axel Miller Jacques Guerber Dirk Bruneel Xavier de Walque Rembert von Lowis
(1)
Aantal toegewezen opties 120 000 90 000 80 000 80 000 80 000
Uitoefenprijs (2)
BEHEERSVERSLAG
2005
18,62 EUR 18,62 EUR 18,62 EUR 18,62 EUR 18,62 EUR
COMPTES CONSOLIDÉS
(1) De uitoefenprijs is gelijk aan het gemiddelde van de 30 slotkoersen van het Dexia-aandeel op Euronext Brussel vóór 30 juni 2005, waarbij de prijs van de aandelen niet lager ligt dan 95 % van het gemiddelde van de 20 openingskoersen van het Dexia-aandeel op Euronext Brussel vóór 30 juni 2005. (2) De uitoefenprijs is gelijk aan het gemiddelde van de 30 slotkoersen van het Dexia-aandeel op Euronext Brussel vóór 30 juni 2006, waarbij de prijs van de aandelen niet lager ligt dan 95 % van het gemiddelde van de 20 openingskoersen van het Dexia-aandeel op Euronext Brussel vóór 30 juni 2006.
Aandeelhoudersplan voor werknemers Sinds 2000 biedt Dexia elk jaar een aandeelhoudersplan voor werknemers aan. Het plan is bedoeld voor alle medewerkers van de Groep en biedt hun de mogelijkheid in te schrijven op nieuwe Dexia-aandelen met een disagio van 20 %. De aandelen worden gedurende een periode van vijf jaar geblokkeerd. Bepaalde leden van het directiecomité hebben deelgenomen aan het aandeelhoudersplan voor werknemers van 2006.
Axel Miller Jacques Guerber Dirk Bruneel Xavier de Walque Rembert von Lowis
1 174 11 176 10 294 -
Inschrijvingsprijs
N/A 17,03 EUR (1) 17 EUR (2) 17 EUR (2) N/A
Disagio
COMPTES SOCIAUX
Aantal aandelen waarop ingeschreven werd in 2006
N/A 4,26 EUR 4,25 EUR 4,25 EUR N/A
(1) De inschrijvingsprijs is gelijk aan het gemiddelde van de 20 openingskoersen van het Dexia-aandeel op Euronext Brussel vóór 16 november 2006, verminderd met ongeveer 20 %. (2) De inschrijvingsprijs is gelijk aan het gemiddelde van de 30 slotkoersen van het Dexia-aandeel op Euronext Brussel vóór 17 november 2006, verminderd met ongeveer 20 %.
Uitstapvoorwaarden Verbreekt Dexia de overeenkomst die Axel Miller, Jacques Guerber, Dirk Bruneel, Xavier de Walque en Rembert von Lowis bindt aan de Groep, dan hebben ze recht op een vergoeding die gelijk is aan de vaste en variabele bezoldigingen en andere voordelen die overeenstemmen met een periode van 24 maanden, onverminderd de regels van gemeen recht die, in voorkomend geval, van toepassing zouden zijn. Algemene bezoldigingsregels voor top executives De bezoldigingen worden eenmaal per jaar onderzocht in het eerste kwartaal van het jaar. Ze worden vastgelegd voor de senior executives van de diverse dochter- en kleindochterondernemingen van de Groep op basis van de algemene principes en richtlijnen die het bezoldigingscomité van de Groep heeft vastgesteld. De vaste bezoldigingen zijn bepaald, rekening houdend met de lokale marktreferenties en de uitgeoefende bevoegdheden.
De variabele bezoldigingen houden tegelijk rekening met prestatiecriteria van de Groep en de prestatiecriteria die samenhangen met de activiteit van het directiekaderlid en zijn metier. De individuele prestaties worden in aanmerking genomen op basis van de jaarlijkse evaluatie van elk directiekaderlid. Elk directiekaderlid wordt immers beoordeeld volgens de verwezenlijking van de financiële en commerciële doelstellingen die hem werden toegewezen in het kader van de jaarlijkse budgetprocedures. Jaarlijks wordt er een vergelijkende analyse uitgevoerd van de praktijken die bij de concurrentie worden toegepast voor de diverse activiteiten van de Groep (financiële markten, private banking, vermogensbeheer, retail banking ...). De bezoldigingssystemen van de grootste dochterondernemingen worden ter goedkeuring voorgelegd op groepsniveau om na te gaan of ze stroken met de algemeen geldende principes.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 47
CORPORATE GOVERNANCE
DE CONTROLE OVER DE GROEP DEXIA Q INTERNE CONTROLE Interne audit
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
Dexia beschikt over een homogene auditfunctie die aan de strengste normen beantwoordt. De auditfunctie heeft als opdracht de interne controle in de Groep te bevorderen en permanent toe te zien op de werking en de daadwerkelijke toepassing van het bestaande controlesysteem. De auditfunctie draagt bij tot het behoud van de goede reputatie van de Groep en de efficiëntie en integriteit van haar structuren, waarden die ze hoog in het vaandel draagt. De interne audit gaat na of de risico’s die Dexia en al zijn entiteiten nemen in het kader van hun activiteiten op adequate wijze worden geïdentificeerd, geanalyseerd en gedekt. De interne audit moet eveneens toezien op de constante verbetering van de werking van de Groep.
COMPTES SOCIAUX
Organisatie De organisatie van de interne audit stoelt op drie basisprincipes: • binnen een door het auditcomité van Dexia NV goedgekeurd kader bepaalt het directiecomité de strategie, de eisen en de werkingsregels van de interne audit; • de interne-auditfunctie wordt uitgeoefend door een net van auditdirecties die hun opdracht vervullen onder leiding van de auditor-generaal van de Groep, die rechtstreeks rapporteert aan de gedelegeerd bestuurder, de voorzitter van het directiecomité; de auditor-generaal heeft rechtstreeks toegang tot het auditcomité, waar hij geregeld verslag uitbrengt van de interne-auditactiviteiten in de Groep; zowel het auditcomité als de voorzitter van de raad van bestuur kunnen een beroep doen op de auditor-generaal om hem bepaalde opdrachten toe te vertrouwen of hem bepaalde inlichtingen te vragen; • elke auditdirectie van de dochterondernemingen moet ten overstaan van de voorzitter van het directiecomité van de entiteit verantwoording afleggen over het uitvoeren van haar opdracht en brengt verslag uit over haar werking aan de auditor-generaal van de Groep. In 2006 werd besloten tot een reorganisatie van de interneauditfunctie om tegemoet te komen aan de behoeften van de nieuwe organisatie van de groep Dexia, aangezien de strategische sturing van de activiteiten sinds 1 januari 2006 transversaal gebeurt per metier/ondersteunende functie. Op het vlak van de organisatie werden vijf segmenthoofden aangesteld (de adjunct-auditors-generaal van Dexia NV en de drie operationele entiteiten van de Groep) om te zorgen voor een meer globale kijk op de risico’s per metier/supportfunctie in heel de Groep. De risicobeheersing per entiteit blijft in handen van de auditors-generaal van de entiteiten. Binnen Dexia NV en de operationele entiteiten werd eveneens een aparte functie “planning, tools en reporting” tot stand gebracht. De risk assessment, de back testing en de uitwerking van het auditplan 2007-2009 hadden betrekking op de volledige consolidatiekring van Dexia NV, van de operationele entiteiten en
48 |
Dexia / Jaarverslag 2006
hun dochterondernemingen. Zodoende kon één enkel auditplan worden uitgewerkt, met een groter aantal transversale opdrachten die worden gesynchroniseerd in de betrokken entiteiten, zodat men een betere transversale en globale kijk heeft op de risico’s in de groep Dexia. Opdrachten 2006 Zoals elk jaar werd een deel van het auditplan van Dexia NV en van de entiteiten verwezenlijkt in de vorm van “horizontale opdrachten”, namelijk opdrachten die gelijktijdig plaatsvonden bij Dexia NV en in de voornaamste entiteiten van de Groep: Dexia Crédit Local, Dexia Bank België en Dexia BIL. Een belangrijk deel van deze opdrachten had betrekking op diverse onderwerpen die te maken hebben met het project Bazel II: de omkadering van de interne kredietmodellen voor de as “default probability” werd geauditeerd; het informatiesysteem over kredietrisico’s dat werd opgebouwd rond het softwarepakket Fermat; de implementatie van de as “verlies in geval van default” (LGD) van de interneratingsystemen en het gebruik van de instrumenten voor de afzwakking van het kredietrisico (CRM) vormden eveneens het onderwerp van transversale audits. Andere horizontale opdrachten hadden betrekking op de organisatie, het risicobeheer en het systeem van controles ter omkadering van de activiteitslijnen van de voornaamste metiers. Zo werden de lijn “Money Market en liquiditeitsbeheer” of het Wealth Management geauditeerd in het kader van horizontale opdrachten die plaatsvonden in 2006. De ondersteunende functies (boekhouding, beheerscontrole, IT, HRM) werden geregeld geauditeerd tijdens opdrachten die passen in het meerjarenauditplan. Ten slotte heeft de auditdirectie van Dexia “gezamenlijke” opdrachten uitgevoerd met de auditdirecties van bepaalde dochterondernemingen, zoals Financial Assurance Security in de Verenigde Staten, RBC Dexia Investor Services, de joint venture die in 2006 werd opgericht met de Royal Bank of Canada, en ten slotte Dexia Bank Nederland. De auditopdrachten die in 2006 werden uitgevoerd, hebben geleid tot actieplannen om de diverse zwakke punten in het internecontrolesysteem bij te sturen. Elk actieplan werd goedgekeurd door het directiecomité van de betrokken entiteit en ondergaat geregeld een follow-up om na te gaan of er daadwerkelijk rekening wordt gehouden met de aanbevelingen. Methodes De globale aanpak van het risico-universum, de gemeenschappelijke auditmethodologie, de uitvoering van “horizontale“ en “gezamenlijke“ opdrachten en de modaliteiten op het gebied van verslagen en follow-up op het niveau van de overkoepelende groepsstructuur, dragen er toe bij dat Dexia over een efficiënt internecontrolesysteem beschikt. De functie “planning, tools en reporting” binnen de auditfunctie heeft met name tot doel om vanaf 2007 de gebruikte tools en methodes en ook de aanmaak van prestatie-indicatoren te versterken in de uitvoering van de opdrachten en de risico-indicatoren. Bovendien werd in 2006 de audittool ontwikkeld die bedoeld was ter bevordering van de harmonisatie en de verbetering van de kwaliteit van de werkzaamheden in de operationele entiteiten.
CORPORATE GOVERNANCE
BEHEERSVERSLAG
Principes Het integriteitsbeleid van Dexia berust op de volgende principes: • de toepassing van dezelfde ethische en deontologische principes in alle Dexia-entiteiten; • de naleving van de wetten en reglementeringen, zowel nationaal als internationaal; • het bevorderen van een klimaat van transparantie en vertrouwen ten overstaan van de cliënten, de medewerkers en de aandeelhouders; • het uitstippelen van een beleid ter preventie van fraude of andere actieve misbruiken, afwijkingen van systemen, misbruik van informatie of procedures; • het handhaven van een integere houding, met name in het kader van transacties of berichtgeving over de financiële markten. Op het vlak van het bestrijden van witwaspraktijken en de financiering van het terrorisme vertaalt Dexia de strengste internationale normen in zijn intern beleid. Dexia volgt in dit verband de aanbevelingen van de FATF (Financial Action Task Force on Money Laundering), alsook de Wolfsberg-principes op het vlak van private banking, correspondentbanken en administratief fondsenbeheer. Deze principes worden versterkt door de invoering in de Groep van gemeenschappelijke instrumenten in het kader van preventie, follow-up en toezicht. Zo heeft de Groep in 2005 haar interne normen en gemeenschappelijk programma voor het analyseren van transacties in de strijd tegen witwaspraktijken en de financiering van het terrorisme verder ontwikkeld. Op het vlak van marktmisbruik, belangenvermenging, beleggingsdiensten en andere gereglementeerde domeinen neemt Dexia richtlijnen, wetten en circulaires terzake op in zijn beleid naarmate ze worden verspreid en in werking treden. Transacties voor eigen rekening van medewerkers en leidinggevenden zijn onderworpen aan gedetailleerde regels en een specifieke follow-up om misbruik van voorkennis te voorkomen.
COMPTES CONSOLIDÉS
Sinds de functie “deontologie en compliance” begin 2003 werd opgericht, is ze uitgegroeid tot een echte complianceafdeling die alle compliance officers van elke entiteit, dochteronderneming of bijkantoor, met een activiteit binnen de groep Dexia, overkoepelt. De afdeling wordt geleid door een coördinatiecomité dat bestaat uit de compliancedirecteurs van de drie operationele entiteiten, met als voorzitter de Chief Compliance Officer (CCO) van Dexia. De rol van het comité bestaat enerzijds in het coördineren van het reglementair toezicht op en het opstellen, verspreiden en doen naleven van het groepsbeleid, en anderzijds via informatie, bewustmaking, opleiding en controle bijdragen tot het beheersen van de compliancerisico’s, met name de risico’s die voortvloeien uit het niet naleven van de beroepsgebonden wetten, reglementen of normen.
Organisatie De afdeling Compliance is georganiseerd op basis van het compliancecharter dat de opdrachten van de compliancefunctie, haar bevoegdheden en doelstellingen bepaalt. De deontologische code zet de algemene verplichtingen van de medewerkers van de Groep om in praktische richtlijnen. Specifieke wettelijke bepalingen bevatten de regels die van toepassing zijn op bepaalde metiers zoals de financiële markten, private banking en vermogensbeheer. De voornaamste compliance officers ontmoeten regelmatig de regelgevers en controleautoriteiten in de verschillende landen waar de groep Dexia gevestigd is, om de best practices op het vlak van deontologie in kaart te brengen en toe te passen. Sinds 2005 heeft de compliancefunctie aan de hele afdeling een programma voor communicatie en informatie-uitwisseling ter beschikking gesteld, dat het mogelijk maakt wetten, reglementen, interne beleidslijnen en procedures in kaart te brengen, richtlijnen te verspreiden en op te volgen, een geconsolideerde reporting te realiseren en gerichte steekproeven uit te voeren. Verslag van de voorzitter van de raad van bestuur met betrekking tot de voorbereiding en de organisatie van de taken van de raad van bestuur, alsook de door de vennootschap ingestelde internecontroleprocedures. De Franse wet betreffende de financiële veiligheid van 1 augustus 2003, die bedoeld is om de veiligheid van de spaarders en verzekerden te versterken (met name door de kwaliteit van de financiële informatie te verbeteren), verplicht de voorzitter van de raad van bestuur een verslag in te dienen over de voorwaarden inzake de voorbereiding en de organisatie van de werkzaamheden van de raad van bestuur en van de procedures voor interne controle die door de vennootschap werden ingevoerd. Deze verplichting geldt voor alle emittenten die een beroep doen op het openbaar spaarwezen in Frankrijk, ongeacht hun nationaliteit, en dus ook voor Dexia. Gelet op het BelgischFrans profiel van de groep Dexia is het trouwens de gewoonte dat wij rekening houden met de situatie over corporate governance in Frankrijk. Dit verslag is beschikbaar op de internetsite van Dexia: www.dexia.be.
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES SOCIAUX
Deontologie en compliance
| 49
CORPORATE GOVERNANCE
Q EXTERNE CONTROLE College van commissarissen
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
Krachtens artikel 14 van de statuten van Dexia NV wordt de controle van de financiële toestand en van de jaarrekening van de vennootschap toevertrouwd aan een of meer commissarissen die op voorstel van de raad van bestuur voor een termijn van maximum drie jaar door de algemene vergadering worden benoemd. Sinds 2000 wordt Dexia gecontroleerd door een college van commissarissen, dat twee verschillende bedrijfsrevisoren telt: • PricewaterhouseCoopers BCVBA, bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door de heer Robert Peirce, erkend commissaris. Het mandaat van PricewaterhouseCoopers werd door de gewone algemene vergadering van 11 mei 2005 vernieuwd voor een termijn van drie jaar die eindigt na afloop van de gewone algemene vergadering van mei 2008; • Mazars & Guérard BCVBA, bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door de heer Xavier Doyen, erkend commissaris. Het mandaat van Mazars & Guérard werd vernieuwd door de gewone algemene vergadering van 10 mei 2006 voor een termijn van drie jaar die eindigt na afloop van de gewone algemene vergadering van mei 2009.
PRICEWATERHOUSECOOPERS
Onafhankelijkheid van de commissarissen De achtste Richtlijn 2006/43/EG van het Europees Parlement en van de raad van 17 mei 2006 betreffende de wettelijke controles van jaarrekeningen en geconsolideerde jaarrekeningen werd van kracht op 29 juni 2006. Deze richtlijn werd door de wet van 20 juli 2006 omgezet in Belgische wetgeving. Om te beantwoorden aan het nieuw wetgevend kader dat ontstond door de omzetting van deze richtlijn, heeft Dexia zijn interne procedures over de onafhankelijkheid van de commissarissen aangepast. Een nieuw beleid terzake werd op 19 december 2006 goedgekeurd door het executief comité van de groep Dexia en werd onmiddellijk van kracht. Bezoldiging van het college van commissarissen Deze tabel geeft een overzicht van de bezoldigingen die de leden van het college van commissarissen van Dexia NV ontvangen hebben voor hun prestaties in 2006.
Prestaties uitgevoerd voor Dexia NV
Prestaties uitgevoerd voor de groep Dexia (geconsolideerde bedragen)
a) Audit van de rekeningen b) Echtverklaring c) Fiscaal advies d) Due diligence e) Andere opdrachten (geen echtverklaring) e-1) Wettelijk toevertrouwd aan de commissarissen e-2) Wettelijk niet toevertrouwd aan de commissarissen - Boekhoudkundig advies (zonder IFRS) - Juridisch advies - Bijstand: invoering IFRS - Bijstand: invoering Bazel II - Bijstand: andere opdrachten - Andere (geen bijstand)
100 000 798 46 363 0 268 497 0 268 497 0 0 0 0 235 535 32 962
7 413 702 486 869 675 750 94 800 801 300 16 243 785 057 84 003 0 1 269 0 644 970 54 815
TOTAAL
415 658
9 472 422
COMPTES SOCIAUX
(in EUR)
50 |
Dexia / Jaarverslag 2006
CORPORATE GOVERNANCE
a) Audit van de rekeningen b) Echtverklaring c) Fiscaal advies d) Due diligence e) Andere opdrachten (geen echtverklaring) e-1) Wettelijk toevertrouwd aan de commissarissen e-2) Wettelijk niet toevertrouwd aan de commissarissen - Boekhoudkundig advies (zonder IFRS) - Juridisch advies - Bijstand: invoering IFRS - Bijstand: invoering Bazel II - Bijstand: andere opdrachten - Andere (geen bijstand)
100 000 56 070 0 0 15 400 0 15 400 0 0 0 0 15 400 0
2 826 295 175 026 0 0 18 623 0 18 623 0 0 0 0 18 623 0
TOTAAL
171 470
3 019 944
Protocol betreffende het prudentieel toezicht op de groep Dexia Conform de bepalingen van de Europese richtlijnen inzake bankcoördinatie, wordt het prudentieel toezicht op de groep Dexia uitgeoefend op de geconsolideerde basis van de financiële instelling Dexia NV als moederhuis. Het toezicht is in handen van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen, in samenspraak met de Commission bancaire en het Comité des Etablissements de Crédit et des Entreprises d’Investissement (Frankrijk) en de Commission de Surveillance du Secteur Financier (Luxemburg). De Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen en Dexia NV hebben in 2001 een protocol afgesloten over het prudentieel toezicht op de groep Dexia. Het protocol bevat belangrijke afspraken tussen Dexia en de
BEHEERSVERSLAG
(in EUR)
Prestaties uitgevoerd voor de groep Dexia (geconsolideerde bedragen)
COMPTES CONSOLIDÉS
Prestaties uitgevoerd voor Dexia NV
Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen in het kader van corporate governance en behandelt onder meer het statuut van de bedrijfsleiders (beroepseer en -ervaring, stelsel van onverenigbaarheid van mandaten van bedrijfsleiders, kredieten aan bedrijfsleiders), de aard van het aandeelhouderschap van Dexia NV, de werking als college en de bevoegdheden van het directiecomité van Dexia NV, alsook de uitoefening van de geconsolideerde controle van de groep Dexia. Een kopie van de tekst van dit protocol is verkrijgbaar op de zetel van de vennootschap. De protocoltekst, die in 2003 enkele kleine wijzigingen onderging, kan eveneens worden geraadpleegd op de internetsite van Dexia (www.dexia.com).
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES SOCIAUX
MAZARS & GUÉRARD
| 51
HET AANDEEL
BEHEERSVERSLAG
HET AANDEEL
COMPTES CONSOLIDÉS
EVOLUTIE VAN DE BEURSKOERS IN 2006
COMPTES SOCIAUX
2006 werd gekenmerkt door een nieuwe vooruitgang van de internationale aandelenmarkten, vooral in Europa. De opwaartse en neerwaartse bewegingen van het afgelopen jaar hingen enerzijds nauw samen met de olieprijs, die op een bepaald moment 70 USD per vat overschreed, en met de
negatieve impact van deze prijsstijgingen op de economische groei. Anderzijds speelde het monetaire beleid van de Fed en de ECB een belangrijke rol, evenals de zwakke Amerikaanse dollar, die op één jaar tijd 12 % verloor t.o.v. de euro. In de loop van het jaar heeft ook een groot aantal fusies en acquisities in alle sectoren de beurskoersen en -volumes beïnvloed. In de gegeven omstandigheden gingen de beursindexen vooruit: de EuroStoxx50 steeg met 15,2 %, de CAC 40 met 17,5 %, de BEL20 met 23,6 % en de banksector (EuroStoxx Banks) met 22,5 %. Deze laatste haalde voordeel uit de uitstekende resultaten van de banken dankzij een gunstige conjunctuur en de fusies in de sector. Het Dexia-aandeel begon het jaar goed en bereikte op 11 mei 2006 een hoogtepunt met een koers van 22,20 EUR, een voorsprong die eind mei weer verkleinde toen de markten een terugval vertoonden. De gelijktijdige aankondiging van de overname van DenizBank en de nood aan een kapitaalverhoging om deze overname te financieren, hebben eveneens een invloed gehad op de beurskoersen, waarbij het aandeel maximaal 9,4 % verloor t.o.v. het einde van 2005. Zodra de kapitaalverhoging in september werd aangekondigd, ging het aandeel weer de hoogte in en steeg het met 17,6 % tot het einde van het jaar. Het Dexia-aandeel sloot 2006 af op 20,75 EUR in Brussel en Parijs en zette zo een stijging van 6,5 % neer.
EVOLUTIE VAN DE BEURSGEGEVENS Op 31 december 2005
Op 31 december 2006
19,49 21 579
20,75 24 136
BRUSSEL
PARIJS
19,48 20,75 22,04 / 17,66 33,05 1 456
19,49 20,75 22,04 / 17,64 37,57 1 866
Koers van het aandeel (1) (in EUR) Beurskapitalisatie (in miljoenen EUR) (1) Gemiddelde van de slotkoersen op Euronext Brussel en Euronext Parijs
BEURSGEGEVENS (EURONEXT BRUSSEL EN EURONEXT PARIJS)
Koers van het aandeel op 31 dec. 2005 (in EUR) Koers van het aandeel op 31 dec. 2006 (in EUR) Hoogste en laagste koers (in EUR) Gemiddeld dagelijks volume aan transacties (in miljoenen EUR) Dagelijks aantal verhandelde effecten (in duizenden)
POSITIE VAN DEXIA IN DE BELANGRIJKSTE EUROPESE INDEXEN
BEL20 CAC 40 Euronext 100 Next CAC 70 FTSE EuroTop 100 FTSE EuroFirst 80 Dow Jones EuroStoxx Banks
52 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Gewicht in de index
Positie
10,01 % 1,97 % 1,14 % 1,26 % 0,46 % 0,84 % 2,48 %
5 18 26 26 96 51 13
29/12/06
20/11/06
20/07/06
20/03/06
20/11/05
20/07/05
20/03/05
20/11/04
20/07/04
20/03/04
20/11/03
20/07/03
20/03/03
20/11/02
Dexia
20/07/02
25 EUR
15 EUR
10 EUR 40 000 000
5 EUR 30 000 000
20 000 000
0 EUR 10 000 000 0
25 EUR
20 EUR
15 EUR
10 EUR
5 EUR
0 EUR
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES SOCIAUX
29/12/06
20/11/06
20/07/06
20/03/06
20/11/05
20/07/05
20/03/05
20/11/04
20/07/04
20/03/04
20/11/03
20/07/03
20/03/03
20/11/02
20/07/02
Dexia
20/03/02
20/11/01
20/07/01
KOERSVERLOOP VAN DEXIA IN PARIJS EN VERHANDELDE VOLUMES (VAN NOVEMBER 1996 TOT EIND DECEMBER 2006)
CAC 40 90 000 000
20 EUR 80 000 000
70 000 000
60 000 000
COMPTES CONSOLIDÉS
12 EUR
9 EUR
6 EUR
BEHEERSVERSLAG
29/12/06
20/11/06
20/07/06
20/03/06
20/11/05
20/07/05
20/03/05
20/11/04
20/07/04
20/03/04
20/11/03
20/07/03
20/03/03
20/11/02
20/07/02
20/03/02
20/11/01
20/07/01
20/03/01
20/11/00
20/07/00
20/03/00
20/11/99
20/07/99
20/03/99
20/11/98
20/07/98
20/03/98
20/11/97
20/07/97
20/03/97
20/11/96
EuroStoxx Banks
20/03/02
20/11/01
20/07/01
20/03/01
20/11/00
20/07/00
20/03/00
Maandelijks volume
20/03/01
Maandelijks volume
20/11/00
20/07/00
20/11/99
20/07/99
20/03/99
20/11/98
20/07/98
20/03/98
20/11/97
20/07/97
20/03/97
20/11/96
Gemiddelde Dexia
20/03/00
20/11/99
20/07/99
20/03/99
20/11/98
20/07/98
20/03/98
20/11/97
20/07/97
20/03/97
20/11/96
HET AANDEEL
KOERSVERLOOP VAN DEXIA (VAN NOVEMBER 1996 TOT EIND DECEMBER 2006) EuroStoxx50
24 EUR
21 EUR
18 EUR
15 EUR
50 000 000
KOERSVERLOOP VAN DEXIA IN BRUSSEL EN VERHANDELDE VOLUMES (VAN NOVEMBER 1996 TOT EIND DECEMBER 2006)
BEL20
50 000 000
45 000 000
40 000 000
35 000 000
30 000 000
25 000 000
20 000 000
15 000 000
10 000 000
5 000 000
0
| 53
HET AANDEEL
BELANGRIJKSTE AANDEELHOUDERS VAN DEXIA
(1)
Participatie in het kapitaal van Dexia NV Arcofin Gemeentelijke Holding Caisse des dépôts et consignations Groep Ethias CNP Assurances
17,5 % 16,4 % 11,8 % 6,4 % 2,0 %
(1) Op 31 december 2006.
BEHEERSVERSLAG
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANDELEN
Aantal aandelen waarvan eigen aandelen Inschrijvingsrechten (warrants) Totaal aantal aandelen en inschrijvingsrechten (1)
31 dec. 2002
31 dec. 2003
31 dec. 2004
31 dec. 2005
31 dec. 2006
1 181 685 852 20 082 005 31 809 349
1 175 222 680 32 546 412 43 301 416
1 145 261 366 40 050 935 50 684 800
1 107 469 030 20 550 020 55 903 030
1 163 184 325 490 607 58 697 872
1 213 495 201
1 218 524 096
1 195 946 166
1 163 372 060
1 221 882 197
(1) Raadpleeg het luik “Wettelijke informatie” op www.dexia.com voor meer details.
COMPTES CONSOLIDÉS
GEGEVENS PER AANDEEL 2002
COMPTES SOCIAUX
Winst per aandeel (in EUR) 1,13 - basis volgens Dexia GAAP (1) - basis volgens EU GAAP (1) - verwaterd volgens EU GAAP (2) Gewogen gemiddeld aantal aandelen (3) - basis 1 150 867 134 - verwaterd Nettoactiva per aandeel (in EUR) (4) - volgens Dexia GAAP (5) 8,79 - m.b.t. kern eigen vermogen (6) - m.b.t. eigen vermogen van de Groep (7) Dividend (in EUR) Brutodividend 0,48 0,36 Nettodividend (9) Nettodividend voor aandelen 0,41 met een VVPR-strip (10)
2003
2004
2005
2006
1,24 -
1,58 1,63 1,62
1,87 1,85
2,49 2,45
1 157 363 982 -
1 118 723 767 1 124 050 279
1 091 316 100 1 104 950 054 1 103 413 861 1 120 893 987
9,25 -
9,95 8,87 (8) 10,32 (8)
9,86 12,25
11,60 13,21
0,53 0,40
0,62 0,47
0,71 0,53
0,81 (11) 0,61 (11)
0,45
0,53
0,60
0,69 (11)
(1) Verhouding tussen het nettoresultaat groepsaandeel en het gewogen gemiddeld aantal aandelen. (2) Verhouding tussen het nettoresultaat groepsaandeel en het gewogen gemiddeld aantal verwaterde aandelen. (3) Exclusief eigen aandelen. (4) Verhouding tussen de nettoactiva (na aftrek van het geraamde dividendbedrag) en het aantal aandelen op het einde van de periode (met aftrek van de eigen aandelen). (5) Met inbegrip van het FAB groepsaandeel. (6) Zonder BVV (Beschikbaar voor verkoop), KSA- (Kasstroomafdekkings-) reserve en gecumuleerde omrekeningsverschillen. (7) Met BVV (Beschikbaar voor verkoop), KSA- (Kasstroomafdekkings-) reserve en gecumuleerde omrekeningsverschillen. (8) Op 1 januari 2005. (9) Na afhouding van de Belgische roerende voorheffing van 25 %. (10) Na afhouding van de Belgische roerende voorheffing van 15 % (de afhouding is teruggebracht tot 15 % voor aandelen met VVPR-strip). (11) Voorgesteld dividend, de nettodividenden werden afgerond ten behoeve van deze publicatie.
BEURSRATIO’S
Payoutratio (in %) (1) - volgens Dexia GAAP - volgens EU GAAP Price Earnings Ratio P/E (3) Price to Book Ratio (4) Jaarlijkse return (in %) (5)
2002
2003
2004
2005
2006
43,0 x10,4 x1,3 4,1
42,1 x11,0 x1,5 3,9
38,7 37,6 x10,7 x1,7 3,7
37,9 x10,4 x2,0 3,6
34,3 (2) x8,3 x1,8 3,9
(1) Verhouding tussen het totaalbedrag van de dividenden en het nettoresultaat groepsaandeel. (2) Berekening op basis van het voorgestelde dividend. (3) Verhouding tussen de gemiddelde koers van het aandeel op 31 december en het nettoresultaat per aandeel van het jaar. (4) Verhouding tussen de gemiddelde koers van het aandeel op 31 december en het nettoactief per aandeel op 31 december (met betrekking tot het kern eigen vermogen voor 2005 en 2006). (5) Verhouding tussen het brutodividend per aandeel en de gemiddelde koers van het aandeel op 31 december.
54 |
Dexia / Jaarverslag 2006
HET AANDEEL
Donderdag 8 maart
Marseille
In samenwerking met FFCI (1)
Woensdag 14 maart
Bergen
In samenwerking met INVESTA
Woensdag 4 april
Brussel
Vergadering van het Europees raadgevend comité voor aandeelhouders
Donderdag 5 april
Orléans
In samenwerking met FFCI (1)
Woensdag 9 mei
Brussel
Gewone en buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders
Donderdag 10 mei
Parijs – Méridien Etoile
Onder voorzitterschap van Axel Miller en Pierre Richard, in samenwerking met Investir
Woensdag 23 mei
Rijsel
In samenwerking met Le Revenu
Donderdag 7 juni
Straatsburg
In samenwerking met FFCI (1)
Donderdag 21 juni
Nancy
In samenwerking met FFCI
Donderdag 13 september
Toulouse
In samenwerking met FFCI (1)
Donderdag 27 september
Montpellier
In samenwerking met La Vie Financière
Oktober 2007
Parijs
Vergadering van het Europees raadgevend comité voor aandeelhouders
Donderdag 4 oktober
Dijon
In samenwerking met FFCI (1)
Donderdag 18 oktober
Lyon
In samenwerking met FFCI (1)
Maandag 22 oktober
Nantes
In samenwerking met FFCI (1)
Vrijdag 16 en zaterdag 17 november
Parijs – Palais des Congrès
Actionaria-beurs
Maandag 19 november
Bordeaux
In samenwerking met Investir
BEHEERSVERSLAG
ONTMOETINGEN MET DE AANDEELHOUDERS IN 2007
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
(1)
(1) Fédération française des clubs d’investissement.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 55
HUMAN RESOURCES
BEHEERSVERSLAG
HUMAN RESOURCES
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
Het humanresourcesbeleid van Dexia stoelt op acht strategische pijlers die ernaar streven: • de strategie en de structuur van Dexia te versterken; • de humanresourcesstructuur af te stemmen op de strategie van Dexia; • voor alle entiteiten en afdelingen één gemeenschappelijk humanresourcesmodel tot stand te brengen en te beheren; • van Dexia een “Employer of Choice” te maken in de Europese sector van de financiële dienstverlening; • de talenten binnen de Groep optimaal te ontwikkelen en te ontplooien in een internationale context; • een dynamisch leiderschapsmodel voor Dexia tot stand te brengen; • het verloningspakket aan te passen om de getalenteerde medewerkers binnen de Groep te motiveren en te behouden; • de sociale dialoog te onderhouden. De afdeling Human Resources stelt de managers van de Groep instrumenten en processen ter beschikking om hun de mogelijkheid te bieden hun humanresourcesbeslissingen te optimaliseren, en laat een ontplooiing van de talenten van elke medewerker toe om businessuitdagingen te verwezenlijken.
A
B
VERDELING MANNEN/VROUWEN A B
56 |
MANNEN VROUWEN
Dexia / Jaarverslag 2006
51,74 % 48,26 %
DE INTEGRATIE VAN NIEUWE ENTITEITEN DenizBank maakt sinds 2006 deel uit van Dexia. De Turkse bank ging zowat negen jaar geleden van start onder leiding van haar voorzitter en enkele medewerkers en telde eind 2006 6 342 medewerkers. De managers van DenizBank en de twintig leden van de humanresourcesafdeling werven meer dan 1 000 medewerkers per jaar aan, organiseren vier à vijf opleidingsdagen per medewerker en houden het personeelsverloop onder het marktpeil rekening houdend met een hoog inflatiecijfer in een marktomgeving met een scherpe concurrentie. Een van de uitdagingen voor DenizBank bestaat erin een juist evenwicht te vinden tussen de voortzetting van de succesvolle humanresourcespraktijken van DenizBank enerzijds, en de toepassing van de nieuwe Dexia-praktijken anderzijds. Volgens het principe dat veranderingen worden overeengekomen en niet opgelegd, werden tegelijkertijd een aantal projecten opgestart op het vlak van Learning and Development, Talent Management en Compensation and Benefits. Met zijn aanbod om tien personen te detacheren, maakte Dexia het belang van de onderneming duidelijk. De meerderheid van de gedetacheerde personen heeft een functie als senior advisor, twee personen hebben een functie als uitvoerend lid van de raad van bestuur. Op die manier kon Dexia zich zeer snel in de cultuur en de mentaliteit van DenizBank inleven. Naast een “overbruggingsfunctie” hebben deze gedetacheerde medewerkers een dubbele taak: nieuwe businessopportuniteiten voor DenizBank identificeren en ervoor zorgen dat de functioneringsprocessen en beleidslijnen, waar nodig, worden geharmoniseerd.
DE MEDEWERKERS VAN DEXIA • Eind 2006 telde Dexia 33 321 medewerkers (met inbegrip van de joint venture RBC Dexia Investor Services en de zelfstandige netwerken van Dexia Bank België en Dexia Insurance Belgium), tegenover 24 418 in 2005; dit is een stijging van het totale personeelsbestand met 36,5 %. • Het jaar 2006 werd gekenmerkt door een belangrijke geografische uitbreiding met de acquisitie van DenizBank (6 342 medewerkers op 31 december 2006) en door de start van de joint venture RBC Dexia Investor Services (4 411 medewerkers op 31 december 2006). Dexia stelde in 2006 medewerkers in 33 landen tewerk. • Meer dan 62 % van de medewerkers trad minder dan tien jaar geleden in dienst bij de Groep, wat een aanwijzing is voor de sterke ontwikkeling die werd opgetekend sinds de oprichting van Dexia in 1996. • Het personeelsbestand was in 2006 evenwichtig verdeeld tussen mannen en vrouwen, met respectievelijk 51,7 % en 48,3 %. • De medewerkers van de Groep zijn jong; in totaal is 42,9 % van de medewerkers jonger dan 35 jaar en 58,8 % jonger dan 40 jaar.
HUMAN RESOURCES
33 321 MEDEWERKERS IN 33 LANDEN België (1) (2)
15 270
Turkije
6 290
Luxemburg (2)
3 513
Frankrijk (2)
2 639
(2)
1 738
Slowakije
812
Verenigde Staten
518
Verenigd Koninkrijk (2)
478
Italië (2)
302
Canada
BEHEERSVERSLAG
• De gemiddelde leeftijd bedraagt 38,9 jaar voor de mannen en 36,2 jaar voor de vrouwen. De totale gemiddelde leeftijd is 37,6 jaar. • De gemiddelde anciënniteit van de medewerkers van de Groep bedraagt 10,7 jaar. • Het personeelsverloop bedraagt 6,17 % bij de personeelsleden met een contract van onbepaalde duur. • 14,8 % van de medewerkers van de Groep werkt deeltijds. • Gemiddeld volgde elke medewerker 1,94 dagen opleiding op jaarbasis.
> 59
Australië
55-59
(2)
301
50-54
Nederland (2)
45-49
254
40-44
225
COMPTES CONSOLIDÉS
Spanje
35-39
(2)
30-34 25-29
Zwitserland (2)
220
Ierland (2)
200
20-24 < 20 20 % 15 % 10 %
5%
0%
5%
10 % 15 % 20 %
Singapore
(2)
Duitsland
125 84
(2)
61
Rusland
52
Jersey
40
Denemarken
38
Israël
38
Japan
34
Polen
26
Zweden
18
Mexico
10
China ■ ■
MAN VROUW
> 40
COMPTES SOCIAUX
LEEFTIJD
36-40 31-35 26-30 21-25 16-20 11-15 6-10
Tsjechische Republiek
0-5 40 %
30 %
20 % 10 %
0%
10 %
20 %
30 %
Andere landen
ANCIËNNITEIT ■ ■
MAN VROUW
8
40 %
Totaal op 31 december 2006
27 33 321
(1) Zelfstandigennetten inbegrepen. (2) RBC Dexia Investor Services inbegrepen.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 57
HUMAN RESOURCES
REKRUTERING
BEHEERSVERSLAG
De groeiambities van Dexia en zijn internationale expansie vereisen een gecoördineerde benadering van de rekrutering met een sterke lokale verankering. In 2006 trok Dexia meer dan 1 200 nieuwe medewerkers aan (zonder rekening te houden met de rekrutering voor het zelfstandige kantorennet en de meer dan 1 000 nieuwe medewerkers bij DenizBank) via de rekruteringswebsites van de lokale entiteiten en door buiten de Groep te zoeken.
geven en Dexia dient de vertrekkende medewerkers te begeleiden met een goed loopbaanplan. En ten derde onderzocht Dexia de plaats van medewerkers met een handicap bij Dexia en op de nationale arbeidsmarkten. Dexia Crédit Local doet een bijzondere inspanning op dit gebied met een actieplan om meer medewerkers met een handicap aan te werven. Alle verbintenissen inzake diversiteit zullen geïntegreerd worden in de dagelijkse humanresources- en managementpraktijk door het humanresourcespersoneel de nodige opleiding te geven, door de inzet van dit personeel en door het belang van de diversiteit in de nieuwe leiderschapsprincipes van Dexia te benadrukken.
DIVERSITEIT BEHEER VAN DE TALENTEN
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
Diversiteit is een belangrijk onderwerp voor Dexia. Verscheidene interne en externe documenten illustreren dit (interne documenten: Principes inzake Sociaal Beheer uit 2002 en het HR-Kwaliteitscharter uit 2005; externe documenten: diversiteitscharters in Frankrijk en België die door Dexia medeondertekend werden). In 2006 werd bijzondere aandacht besteed aan drie belangrijke diversiteitsthema’s. Vooreerst werd het thema van de plaats van de vrouw in de groep Dexia verder uitgewerkt. In 2004 werd een witboek geschreven over de plaats van de vrouw in de Groep, en in 2005 werd een actieplan uitgewerkt om de aanbevelingen van het witboek te concretiseren. In 2006 kwam dit actieplan op kruissnelheid. Enkele voorbeelden van acties: • sensibilisering van het leidinggevend kader: integratie van een luik gewijd aan het belang van diversiteit in bepaalde opleidingsprogramma’s voor het management op groepsniveau; ontwikkeling van een nieuw programma in het aanbod van Dexia Corporate University, namelijk “From individual to team coaching across diversity”; • verbod op rechtstreekse of onrechtstreekse discriminatie bij interne/externe rekrutering: de advertenties en aanwervingsprocedures zijn niet discriminerend qua bewoordingen of presentatie; • een beter evenwicht tussen privé- en beroepsleven: toegang vanop afstand tot professionele mail of bestanden mogelijk maken wanneer zich een onverwachte gebeurtenis voordoet. Midden 2006 werd op verzoek van het directiecomité een werkgroep opgericht om de resultaten van het witboek en het actieplan te evalueren. De resultaten tonen een positieve, zij het ongelijke evolutie in de verschillende entiteiten van de Groep. Daarom werd besloten om met deze werkgroep door te gaan als “Sponsor Group” belast met: • het actief stimuleren van de verwezenlijking van het actieplan; • het leiden van een Women’s Network; • het opnemen van een rol als mentor; • de voortdurende opvolging van de gerealiseerde vooruitgang. Ten tweede werd veel aandacht besteed aan de oudere medewerkers van de Groep. Heel wat van deze oudere medewerkers zullen in de komende tien jaar met pensioen gaan en Dexia moet daarop voorbereid zijn. De ervaring van de oudere medewerkers moet aan de jongere collega’s worden doorge-
58 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Jaarlijkse talentenanalyses van de medewerkers vormen een belangrijk aspect van de humanresourcesstrategie op groepsniveau en worden in alle entiteiten toegepast. Voor het toekomstig management van de Groep is loopbaanbeheer op groepsniveau onontbeerlijk: • om een duidelijk beeld te krijgen van alle talenten die aanwezig zijn in alle entiteiten/regio’s op executive en op hoger niveau; • om de medewerkers met een groot potentieel voor toekomstige managementposities op te sporen en een proactieve opvolgingsplanning uit te werken; • om een gemeenschappelijke methodologie uit te werken voor het opsporen en begeleiden van medewerkers met potentieel, die gebaseerd en afgestemd is op het Dexia Leadership Competence Model. Vanaf 2007 wordt een eenvormige assessment center-methodologie toegepast in heel de Groep voor de betrekkingen op senior executive-niveau. Interne en externe kandidaten die solliciteren naar een openstaande betrekking worden beoordeeld in een assessment center volgens een reeks van criteria die gebaseerd zijn op het Leadership Competence Model. In alle entiteiten/regio’s worden de kandidaten beoordeeld volgens dezelfde criteria en volgens dezelfde methodologie. In het kader van persoonlijke ontwikkeling en loopbaanplanning streeft Dexia naar de totstandkoming van een pool van talentvolle executives die in aanmerking zouden kunnen komen voor de opvolging in senior executive-posities. Executives bij wie een groot potentieel zou worden vastgesteld, zullen deel uitmaken van een development center op groepsniveau. Een dergelijk development center leidt tot een persoonlijk ontwikkelingsplan dat de executive voorbereidt om meer verantwoordelijkheden op te nemen.
DEXIA CORPORATE UNIVERSITY
Q EEN SUCCESVOL NIEUW PROGRAMMA: “FIRST MANAGEMENT SKILLS”
Sinds Dexia Corporate University in januari 2005 werd opgericht, mocht ze meer dan 2 000 deelnemers ontvangen. Ze biedt kwaliteitsvolle studie- en ontwikkelingsmogelijkheden. Sterk gesteund door het topmanagement van de Groep en als een belangrijk onderdeel van de entiteitsoverschrijdende dienstverlening, bevordert de universiteit de implementatie van de strategie en de ontwikkeling van Dexia. In deze context stuurt de universiteit het leiderschapsproces dat in 2005 werd ingezet en is ze actief betrokken bij de invoering van de nieuwe groepscultuur en -waarden. Via hun aanbod dragen de zes faculteiten van de universiteit bij tot de ontwikkeling van de groepsidentiteit en bevorderen ze het ontstaan van een internationaal management op groepsniveau dat eenzelfde taal deelt en “spreekt”. Dexia Corporate University heeft haar aanbod in 2006 vergroot en verbeterd, teneinde de managers te helpen in hun ontwikkeling, de uitwisseling van kennis en professionele ervaring te bevorderen, en de “bottom-up” strategische reflecties te vergemakkelijken via opleidingen en seminaries waarbij van de deelnemers een grote inzet wordt geëist. Als voorbeeld bracht de faculteit Sales & Business Development met succes de eerste editie van “Marco Polo”. Het programma was gespreid over een periode van achttien maanden, met inbegrip van een internationale opdracht van zes maanden. Een ander voorbeeld is “Discovering Dexia America” dat georganiseerd werd in New York (tweede editie buiten Europa). Alle opleidingen van de faculteit Management & Leadership werden aangepast aan het nieuwe leiderschapsmodel van Dexia en er werden twee nieuwe programma’s gecreëerd: “Change and Team” en “First Management Skills”. De faculteit Finance & Risk Management breidde haar vormingsaanbod uit met programma’s zoals “Finance for Non-Financial Managers”, “General Risk Management”, “Economic Capital”, “Credit Management Strategies” en “Basel II”. Het aanbod van de faculteit Tax & Legal werd met twee nieuwe IFRS-opleidingen uitgebreid. Daarnaast ging Dexia Corporate University in 2006 van start met haar e-learningplatform en opende ze daarmee haar deuren voor alle medewerkers van de Groep (voorlopig met uitzondering van DenizBank en FSA). Het e-learningaanbod omvat thans niet alleen informaticacursussen, maar ook modules over de financiële markten. In de loop van 2007 zullen wellicht onlinetaalcursussen beschikbaar zijn. Elke Dexiamedewerker kan deze vormingpakketten online gebruiken, op kantoor of thuis. In totaal werden 81 opleidingen georganiseerd (tegen 49 in 2005).
“First Management Skills”, de opleiding voor nieuwe teamverantwoordelijken die dit jaar werd uitgewerkt, is het eerste lokaal erkende programma van Dexia Corporate University; het gaat dus om een opleiding die op groepsniveau werd ontwikkeld en op lokaal vlak in de taal van het land wordt gegeven. Een werkgroep bestaande uit humanresourcesvertegenwoordigers van de grote entiteiten werkte de inhoud van deze opleiding uit. De opleiding heeft tot doel de nieuwe teamverantwoordelijken op hun taak voor te bereiden door hen met de groepsstrategie en het leiderschapsmodel vertrouwd te maken. Voor 2007 zijn er zeventien nieuwe edities gepland in Parijs, Brussel en Luxemburg.
BEHEERSVERSLAG
HUMAN RESOURCES
BEVORDEREN VAN MOBILITEIT
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
Mobiliteit – zowel intern als internationaal – is een deel geworden van de Dexia-cultuur. Het HR-Kwaliteitscharter omschrijft de engagementen van Dexia op het vlak van interne mobiliteit. Het Paspoort voor Dexia legt een reeks gemeenschappelijke regels en principes vast die van toepassing zijn op de internationale mobiliteit en draagt bij tot de integratie van de medewerkers en tot de totstandkoming van een samenhorigheidsgevoel binnen de Groep. Om zo dicht mogelijk aan te sluiten bij de internationale evolutie van de Groep en te komen tot een zo groot mogelijke verscheidenheid in de internationale mobiliteit, werden zeven belangrijke categorieën van mobiliteit omschreven. In 2006 verhuisden 1 006 personeelsleden naar een andere entiteit binnen de Groep. 245 van hen deden dat op individuele basis, terwijl de overige 761 personeelsleden betrokken waren bij een collectieve overheveling van personeelsleden (naar RBC Dexia Investor Services Luxembourg, RBC Dexia Investor Services Switzerland en Dexia NV).
GEÏNTEGREERD PRESTATIEBEHEER Prestatiebeheer begint met het vastleggen van de doelstellingen en prioriteiten. In 2006 kreeg elk lid van het executief comité, evenals de directieleden die rechtstreeks rapporteren aan de gedelegeerd bestuurder, een duidelijke managementovereenkomst, met doelstellingen en prioriteiten voor 2007. Het is de bedoeling om tegen 2007 de managementovereenkomst uit te breiden tot het volledige strategisch managementteam. Uiteindelijk zal deze managementbenadering in de loop van de volgende jaren via een cascadesysteem eveneens worden toegepast in de rest van de organisatie.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 59
HUMAN RESOURCES
DE NIEUWE LEIDERSCHAPSCULTUUR
BEHEERSVERSLAG
Evolueren van een entiteitenstructuur naar een entiteitsoverstijgende organisatie, en een “geïntegreerde Europese bankgroep” worden, betekent de invoering van een internationale organisatie op basis van een nieuwe werkmethode, aangepaste beslissingsprocessen en budgetbeheer. Dit alles heeft een impact op de vereiste leiderschapscapaciteiten. De managers van morgen moeten in deze nieuwe uitdagende omgeving efficiënt kunnen werken en blijk geven van de nodige leiderschaps- en communicatievaardigheden.
Q DE LEIDERSCHAPSCULTUUR INTRODUCEREN EN DOORGEVEN
COMPTES CONSOLIDÉS
De ontwikkeling van een leiderschapsmodel stond in 2005 hoog op de agenda van het management; er werd met name een duidelijke leiderschapsvisie uitgewerkt. In 2006 is Dexia begonnen met de ontwikkeling van een leiderschapsmodel en de invoering van een 360°-feedback op directieniveau. Daarnaast is Dexia gestart met een aantal projecten rond de waarden en de missie van de Groep.
Q LEIDERSCHAPSMODEL EN -VAARDIGHEDEN
COMPTES SOCIAUX
Een leiderschapsmodel bepaalt welke vaardigheden van de leiders verwacht worden en beschrijft deze vaardigheden aan de hand van een aantal specifieke houdingen. Het leiderschapsmodel vormt de hoeksteen van alle initiatieven inzake managementontwikkeling en humanresourcesinstrumenten zoals het prestatiebeheersproces, de talentenanalyse, de 360°-feedback (zie verder), de assessment and development centers en de opleidingsprogramma’s. Er werden vijf belangrijke pijlers van de leiderschapscultuur gedefinieerd: de cliënt, de visie, het beheer van de teams, innovatie en transversaliteit.
Q 360°-FEEDBACK De eerste stap naar de invoering van een leiderschapscultuur bestaat erin de 360°-feedback op het niveau van het directiecomité en het executief comité te introduceren. De 360°feedback biedt iedereen de gelegenheid om een evaluatie te krijgen over zijn leiderschapshouding in de organisatie.
Q GROEPSCULTUUR Dexia heeft een vierstappenplan uitgewerkt om tot een echte groepscultuur te komen. Het eerste niveau is het topmanagement. Het is belangrijk dat alle leden van het directiecomité en van het executief comité zich aan de 360°-feedback onderwerpen. Het tweede niveau gaat in op concrete initiatieven die de koerswijziging illustreren zoals de oprichting van transversale competentiecentra.
60 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Het derde niveau bestaat erin de managers de vaardigheden bij te brengen die voor de invoering van deze nieuwe cultuur nodig zijn. Hiertoe zullen aangepaste opleidingsprogramma’s worden uitgewerkt. Tot slot is het de bedoeling – op het vierde en laatste niveau – deze wijziging op lange termijn te bekijken, zowel wat rekrutering, evaluatie als gedifferentieerde verloning betreft. Om de eengemaakte en geïntegreerde identiteit van de Groep te versterken, werd tegelijkertijd heel wat werk verricht om de missie en de waarden van de Groep nauwkeurig te omschrijven. Deze elementen moeten de zichtbare bindende kracht van de groepscultuur vormen.
HET AANDEELHOUDERSPLAN VOOR MEDEWERKERS: EEN INSTRUMENT DAT HET SAMENHORIGHEIDSGEVOEL BEVORDERT De uitbouw van het aandeelhouderschap voor medewerkers is een belangrijke integratiebevorderende factor. Bij de start van het eerste aandeelhoudersplan in 2000 stelde de voorzitter van de raad van bestuur als doel dat binnen de vijf jaar 5 % van het kapitaal in handen van de medewerkers zou zijn. Dit doel werd in juni 2005 bereikt, met een kapitaalaandeel voor de medewerkers dat schommelt tussen 4 % en 5 %, afhankelijk van de uitstapverrichtingen in het kader van vroegere plannen die vervallen. Met deze resultaten behoort Dexia tot de top dertig op het vlak van het Europees aandeelhouderschap voor medewerkers.
Q UITTREDING UIT HET PLAN 2001 De medewerkers van Dexia kregen in 2006 de gelegenheid om uit het aandeelhoudersplan 2001 te stappen. Dit plan vertoonde diverse vernieuwende kenmerken: • de klassieke formule en de hefboomformule werden voor het eerst aangeboden aan alle medewerkers in alle landen waar de Groep gevestigd was; • de inschrijvingen op de verschillende formules hadden betrekking op nagenoeg 170 miljoen EUR; • zes medewerkers op tien namen aan het plan deel. Na afloop van de uitstapverrichtingen i.v.m. het plan 2001 konden de Dexia-medewerkers vaststellen hoe interessant de formules waren. De klassieke formule leverde immers een rendement op van meer dan 70 % en deed het daarmee beter dan de klassieke indexen BEL20, CAC 40 en EuroStoxx50. De hefboomformule bezorgde de betrokken medewerkers een rendement van meer dan 160 %.
HUMAN RESOURCES
In de klassieke formule financiert de medewerker alle Dexiaaandelen die hij of zij wenst te verwerven, met een maximaal disagio van 20 %. De hefboomformule Dankzij een specifiek financieel mechanisme verwerft de medewerker die op één aandeel inschrijft (met een disagio van 20 %) nog negen extra Dexia-aandelen. Indien de beurskoers na afloop van vijf jaar gestegen is, ontvangt de medewerker, in aandelen of in contant geld, het bedrag van zijn oorspronkelijke investering verhoogd met een percentage van de stijging berekend op tien aandelen. Indien de koers van het Dexia-aandeel op de vervaldag lager ligt dan de referentieprijs (vóór toepassing van het disagio), is het aanvankelijk door de medewerker belegd bedrag gewaarborgd. Wat nieuw is in 2006 is de invoering van een klikoptie waarmee op bepaalde momenten van het plan de meerwaarde die eventueel van het ene jaar tot het andere wordt vastgesteld, kan worden vastgeklikt. Op die manier biedt Dexia aan zijn personeelsleden verschillende beleggingsprofielen die aan hun uiteenlopende financiële voorkeuren beantwoorden.
BEHEERSVERSLAG
De klassieke formule
De Europese Ondernemingsraad (EOR) van Dexia telt 28 permanente en 26 plaatsvervangende personeelsafgevaardigden uit tien Dexia-entiteiten met meer dan 150 personeelsleden. 2006 was een zeer druk jaar voor de EOR, met: • drie plenaire vergaderingen; • drie buitengewone vergaderingen: een over de acquisitie van DenizBank, een over de nieuwe organisatie en een over de nieuwe strategie van de Groep; • diverse vergaderingen ter voorbereiding van de plenaire en de buitengewone vergaderingen; • negen vergaderingen van het Bureau met het humanresourcesmanagement van de Groep. Het Bureau van de EOR bestaat uit zeven leden van de EOR die tussen de plenaire vergaderingen de dagelijkse verantwoordelijkheid van de EOR dragen; • een verruiming van het sociaal kader met een bezoek van het EOR-Bureau aan Dexia banka Slovensko. Niet alleen op groepsniveau was er een intensieve sociale dialoog. Heel wat entiteiten sloten in 2006 collectieve overeenkomsten af tussen werkgevers- en werknemersafgevaardigden. Er werden niet minder dan 42 collectieve overeenkomsten gesloten in twaalf entiteiten die over een werknemersvertegenwoordiging beschikken. Deze overeenkomsten hebben vooral betrekking op bezoldigingen, statuten, aandeelhouderschap, vakbondsrechten en arbeidsduur. Dexia koos er ook voor om de IT-infrastructuur van Dexia Bank België en Dexia Banque Internationale à Luxembourg in een nieuwe vennootschap samen te brengen, namelijk Associated Dexia Technology Services. Over de overheveling van de personeelsleden van beide entiteiten werd met de personeelsafgevaardigden onderhandeld.
COMPTES CONSOLIDÉS
Net als de vorige jaren waren er twee formules: de klassieke formule en de hefboomformule. Deze laatste bestond in 2006 uit drie opties: de standaardoptie, de gemiddelde optie en de klikoptie. De aandelen waarop in elk van deze formules werd ingeschreven, worden voor vijf jaar geblokkeerd.
DE SOCIALE DIALOOG ONDERHOUDEN
COMPTES SOCIAUX
Q NIEUW PLAN 2006
Q EVOLUTIE VAN HET AANDEELHOUDERSCHAP VOOR MEDEWERKERS Na deze twee belangrijke operaties en gelet op het feit dat er in de loop van het jaar een kapitaalverhoging werd doorgevoerd met het oog op de financiering van de acquisitie van DenizBank, bezitten de medewerkers van Dexia op 31 december 2006 meer dan 49,6 miljoen aandelen, dit is 4,27 % van het kapitaal.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 61
DUURZAME ONTWIKKELING
BEHEERSVERSLAG
DUURZAME ONTWIKKELING
COMPTES CONSOLIDÉS
HET “VERSLAG DUURZAME ONTWIKKELING 2006” VAN DEXIA Een nieuw formaat
COMPTES SOCIAUX
De groep Dexia heeft zich ertoe verbonden om in het kader van haar actieplan “milieuverantwoordelijkheid van de onderneming” de totale papierconsumptie per medewerker tegen 2010 te verminderen in vergelijking met 2006. Voor zijn verslag van 2006 heeft Dexia ervoor geopteerd het printen op papier te beperken en het verslag online ter beschikking te stellen op zijn website www.dexia.com. Het verslag duurzame ontwikkeling van Dexia van 2006 is eveneens verkrijgbaar op cd-rom.
De belangrijkste thema’s die in het “Verslag duurzame ontwikkeling 2006” worden besproken: Dexia: één groep, één strategie, één cultuur • Onze visie • Onze taken en waarden • Onze verbintenissen Duurzame ontwikkeling: een initiatief dat deel uitmaakt van de strategie van de Groep • De integratie van duurzame ontwikkeling in de organisatie van de Groep • Onze acties in 2006 • Het verslag duurzame ontwikkeling 2006
62 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Onze verbintenissen en verwezenlijkingen • Onze aandeelhouders: prestatie en verantwoordelijkheid • Onze cliënten: innovatie en kwaliteitsrelatie • Onze medewerkers: ondersteuning en persoonlijke ontwikkeling • De burgermaatschappij: maatschappelijke inzet en transparantie Bijlagen • Planning 2007 van de duurzameontwikkelingsacties van de groep Dexia • Reportingindicatoren • Toepassing van de referentiesystemen van het Global Reporting Initiative en van de Nieuwe Economische Reglementering (Frankrijk) • Toepassing van de principes van het Global Compact en het Unep-Fi • Veelgestelde vragen van de burgermaatschappij • Advies externe audit • Glossarium • Voortzetting van de dialoog • Wettelijke informatie en contacten
De strijd tegen de klimaatverandering staat centraal in de duurzameontwikkelingsstrategie van de groep Dexia Om een verantwoord beheer van haar rechtstreekse milieu-impact te waarborgen, plaatst de groep Dexia de strijd tegen de klimaatverandering centraal in haar duurzameontwikkelingsstrategie. Een originele strategie van koolstofneutraliteit De groep Dexia start in 2007 met een beleid van koolstofneutraliteit dat zowel beperking als compensatie van de CO2-uitstoot inhoudt. • De strategie van de Groep streeft naar een neutralisatie van het grootste deel van de uitstoot van 2006 die verband houdt met het energieverbruik en de beroepsreizen van de medewerkers. • Ze heeft betrekking op twee projecten i.v.m. de activiteit van Dexia in de twee oorspronkelijke vestigingslanden van de Groep, Frankrijk en België: – beperking van de emissie van CO2: investeren in een project van hernieuwbare energie en de aankoop van groene elektriciteit; – compensatie van de niet-reduceerbare emissiemarge. Meer info over de compensatiestrategie en de projecten van de Groep vindt u op: www.dexia.com.
RISICOBEHEER
RISICOBEHEER
aan de toezichthoudende overheden een volledige application file voor de geavanceerde benadering kon voorleggen. Na de validering door de toezichthoudende overheden zou dit Dexia in staat moeten stellen om vanaf 1 januari 2008 de volledige IRBA-benadering (Internal Rating-based approach) toe te passen.
Q GECONSOLIDEERDE UITSTAANDE BEDRAGEN VAN DEXIA OP 31 DECEMBER 2006
BEHEERSVERSLAG
De waarderingsregels voor de kredietrisico’s staan in punt 4.2 van toelichting 1 “Boekhoudprincipes en waarderingsregels voor geconsolideerde jaarrekeningen” op pagina 137. Uitstaande bedragen per categorie van tegenpartij
Het Risk Management-team van de Groep (RMG) houdt toezicht op het risicobeleid van Dexia onder leiding van het directiecomité van Dexia of van gespecialiseerde risicocomités. Het bepaalt de richtlijnen van de Groep aangaande limieten en bevoegdheidsdelegatie, het bepaalt en beheert de follow-up van de risico’s en de daarbij horende beslissingsprocessen, en het past de risicobeoordelingsmethodes van de Groep toe op elk metier en op elke operationele entiteit (Dexia Crédit Local, Dexia Bank België, Dexia Banque Internationale à Luxembourg, DenizBank). De organisatie van alle risicocomités werd in 2006 volledig herzien, vooral om een weerspiegeling te geven van de nieuwe organisatie van de Groep en met het oog op de aanpassing aan de vereisten van Bazel II. Op het niveau van de Groep bestaan er diverse gespecialiseerde comités die betrokken zijn bij het risicobeheer. De twee voornaamste zijn: • het Risk Policy Committee bepaalt het risicoprofiel en de risicorichtlijnen van de Groep; • het Management Credit Committee spreekt zich uit over aangelegenheden die buiten het toepassingsgebied van de bevoegdheidsdelegaties van de metiers of de entiteiten vallen. Doorgaans worden alle limieten rechtstreeks vastgelegd door het directiecomité, maar er worden ook delegaties toegekend aan specifieke comités om toezicht te houden op het risico van de gespecialiseerde portefeuilles (d.i. de Credit Spread Portfolio …).
Q DE GROTE PROJECTEN VAN 2006 De voornaamste verwezenlijking van 2006 was de voortgezette inspanning voor de implementatie van de vereiste methodes en procedures m.b.t. de geavanceerde benadering van Bazel II. Het resultaat hiervan was dat de Groep eind 2006
COMPTES CONSOLIDÉS
Q ORGANISATIE
Uitstaande bedragen per geografische regio Op 31 december 2006 waren de posities van de Groep geconcentreerd in de Europese Unie (53,7 % of 426,9 miljard EUR einde 2006, tegen 384 miljard EUR een jaar daarvoor), voornamelijk in Frankrijk (12,4 %) en in België (11,9 %). De posities van de Groep in de Verenigde Staten en Canada vertegenwoordigen 40,0 % van de totale uitstaande bedragen, wat iets lager is dan op 31 december 2005. I H
COMPTES SOCIAUX
KREDIETRISICO’S
De totale uitstaande positie van de Groep nam toe tot 794,3 miljard EUR op 31 december 2006, tegen 742 miljard EUR een jaar daarvoor (een stijging met 7,0 %). De spreiding van de tegenpartijen in de portefeuille van Dexia is zeer stabiel. De helft van het uitstaande bedrag betreft de sector van lokale openbare besturen (396,4 miljard EUR, d.i. 5,6 % meer dan eind 2005).
A
G F B
E D C
UITSPLITSING VAN DE UITSTAANDE BEDRAGEN VAN DE GROEP DEXIA VOLGENS CATEGORIE VAN TEGENPARTIJ (OP 31 DECEMBER 2006) GECONSOLIDEERDE BEDRAGEN: 794,3 MILJARD EUR A B C D E F G H I
STATEN LOKALE OVERHEDEN BEDRIJVEN MONOLINE ABS/MBS FINANCIERING VAN PROJECTEN PARTICULIEREN, PROFESSIONELEN, ZELFSTANDIGEN EN KMO’S FINANCIËLE INSTELLINGEN ANDERE
7,1 % 49,9 % 4,6 % 2,2 % 16,2 % 2,5 % 4,6 % 12,4 % 0,5 %
Dexia / Jaarverslag 2006
| 63
RISICOBEHEER
FSA-RISICOBEHEER
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
Financial Security Assurance (FSA) beperkt zijn activiteit tot sectoren die gekenmerkt worden door een kleine kans op verliezen en grote restwaarden in geval van verlies. Daardoor dient weinig beroep te worden gedaan op de waarborg van FSA en, indien dit toch gebeurt, dan blijven de te vergoeden bedragen doorgaans beperkt. FSA verzekert enkel transacties die op zijn minst Investment Grade zijn, die beantwoorden aan zijn wettelijke en structurele vereisten en passen binnen vooraf vastgelegde individuele en globale risicolimieten. Alvorens een gemeentelijke rendementsobligatie te verzekeren, vraagt FSA beslagrecht op de belastingontvangsten of op andere specifieke inkomstenstromen van essentiële overheidsdiensten. Op de markt van de Asset-Backed Securities (ABS) waarborgt FSA de zogenaamde senior tranches, die zodanig gestructureerd zijn dat ze een gevoelige verslechtering van de onderliggende activa kunnen doorstaan zonder dat op FSA een beroep moet worden gedaan. De structuur van de meeste van deze ABS-transacties zorgt er immers voor dat de dekking door collateral in principe toeneemt naarmate de tijd vordert, en bevat zelfcorrigerende mechanismen die in werking treden om de bescherming te herstellen indien bepaalde kwaliteitstriggers onder hun vooropgestelde minimum dalen. Er kunnen dan bijvoorbeeld cashflows worden afgeleid van achtergestelde tranches naar senior verzekerde tranches, of ze kunnen worden toegevoegd aan een reservefonds. Indien de omstandigheden zulks vereisen, heeft FSA de mogelijkheid om de beheerder van de verzekerde structuur te vervangen. De due diligence is de regel in het verzekeringsproces van FSA. De onderneming gaat geregeld ter plaatse en analyseert het dossier om de informatie van de emittent na te trekken.
I
JK
Interne juristen bestuderen de documenten en vragen vaak de mening van externe consultants om na te gaan of de structuren naar behoren werken. Als een transactie eenmaal gewaarborgd is, houdt FSA gedurende de hele looptijd toezicht op de uitgifte om potentiële problemen op te sporen en tijdig corrigerende maatregelen te nemen. Herverzekering speelt eveneens een sleutelrol inzake risicobeheersing. Net zoals de banken een beroep doen op gesyndiceerde kredieten om de individuele risico’s te beperken, herverzekert FSA verrichtingen bij een groep van herverzekeringsmaatschappijen met een rating AA of AAA. Dankzij zijn gedisciplineerde aanpak heeft FSA een zeer behoudende portefeuille uitgebouwd, zoals blijkt uit de onderliggende kredietkwaliteit van zijn verzekerde portefeuille: 87 % van het verzekerd nominaal bedrag heeft een rating A of hoger en 55 % kan een rating AA of hoger voorleggen (zie grafieken).
HET BAZEL II-PROJECT 2006 was een jaar van stabilisatie voor de Bazel II-organisatie, een overgangsjaar van een projectfase naar de implementatie en de dagelijkse toepassing ervan. Op het einde van het jaar waren de meeste van de interne modellen uitgewerkt, gedocumenteerd, intern gevalideerd en geïmplementeerd. Dexia deed in december 2006 een officiële aanvraag voor het gebruik van de geavanceerde IRBA-methode voor de berekening van het reglementair vereist kapitaal vanaf 1 januari 2008. In het kader van deze aanvraag werd een impactstudie uitgevoerd, waarbij een raming werd gemaakt van het vereiste kapitaal op grond van de nieuwe methodes op diverse con-
LM A
K B C
H
D
G
F
GECONSOLIDEERDE BEDRAGEN: 794,3 MILJARD EUR
64 |
FRANKRIJK 12,4 % BELGIË 11,9 % DUITSLAND 5,3 % ITALIË 7,5 % LUXEMBURG 1,3 % ANDERE LANDEN VAN DE EUROPESE UNIE 15,4 % REST VAN EUROPA 1,1 % VERENIGDE STATEN EN CANADA 40,0 % JAPAN 1,1 % ZUIDOOST-AZIË 0,3 % ZUID- EN CENTRAAL-AMERIKA 0,1 % TURKIJE 1,1 % ANDERE 2,5 %
Dexia / Jaarverslag 2006
C D E
I
F
H G
Public Finance (67 %) Asset-backed (33 %)
VERZEKERDE FSA-PORTEFEUILLE OP 31 DECEMBER 2006 TOTALE UITSTAANDE NETTOBEDRAGEN: 376,5 MILJARD USD A
A B C D E F G H I J K L M
M N A B
J
E
UITSPLITSING VAN DE UITSTAANDE BEDRAGEN PER GEOGRAFISCHE REGIO OP 31 DECEMBER 2006
L
B C D E F G H I J K L M N
COLLATERIZED BOND OBLIGATIONS (CBO’S) 2% COLLATERIZED LOAN OBLIGATIONS (CLO’S) 6% POOLED CREDIT DEFAULT SWAPS (CDS) VAN ONDERNEMINGEN 9% UITSTAANDE VORDERINGEN CONSUMENTEN 3 % RESIDENTIAL 6% ANDERE ASSET-BACKED 7% ALGEMENE VERPLICHTINGEN VAN STEDEN, STATEN EN SCHOOLZONES 28 % BELASTINGONDERSTEUNDE NIET-ALGEMENE VERBINTENISSEN 12 % HUISVESTING 2% UTILITY 10 % GEZONDHEIDSZORG 3% VERVOER 4% ONDERWIJS/UNIVERSITEIT 1% ANDER GEMEENTELIJK 6%
RISICOBEHEER
Het marktrisico omvat het risico van de Groep m.b.t. negatieve evoluties van de marktprijzen (algemeen en specifiek renterisico, wisselkoersen, aandelenprijzen, spreads) die voortvloeien uit haar activiteiten op het vlak van Thesaurie en financiële markten. Doorgaans worden de marktrisico’s, gegenereerd door de andere metiers, ingedekt. De waarderingsregels voor de marktrisico’s worden toegelicht in punt 4.1. van toelichting 1 “Boekhoudprincipes en waarderingsregels voor geconsolideerde jaarrekeningen” op pagina 135. De marktrisico’s van Dexia hebben vooral betrekking op de Europese rentevoeten. De risico’s op aandelen, wisselverrichtingen en spread (enkel trading) blijven veel kleiner. E D
BEHEERSVERSLAG COMPTES CONSOLIDÉS
MARKTRISICO’S
De groep Dexia koos voor de metingmethode van de Value at Risk (VaR) als een van de voornaamste risico-indicatoren. De VaR die door Dexia wordt berekend, meet het potentieel verlies met een betrouwbaarheidsinterval van 99 % voor een termijn van tien dagen. Dexia maakt gebruik van zelf uitgewerkte meervoudige VaR-benaderingen die gebaseerd zijn op hun vermogen om een nauwkeurige meting te geven van het inherente marktrisico van de diverse portefeuilles. De algemene rente- en forex-risico’s worden gemeten d.m.v. een parametrische VaR-benadering. Het specifieke renterisico van de tradingportefeuille en het aandelenrisico worden bovendien gemeten d.m.v. een historische VaRbenadering. De niet-lineaire en de bijzondere risico’s worden gemeten d.m.v. specifieke en historische VaR-methodes, met het oog op een betere inschatting en meting van de gevoeligheid van deze posities voor de marktvolatiliteit. Naast de VaR-risicometing wordt het marktrisico eveneens beperkt door limieten op het nominale bedrag, of op de sensitiviteit tegenover veranderingen in interestvoeten (BPV) en spreadwijzigingen, alsook door limieten aangaande de sensitiveit van opties (delta, gamma, vega, theta, rho). De groep Dexia gebruikt haar intern VaR-model voor de berekening van de kapitaalvereisten voor het algemene renterisico van de tradingportefeuille en voor het wisselrisico binnen de trading scope van Dexia Bank België en Dexia Banque Internationale à Luxembourg.
Q ORGANISATIE VAN DE CONTROLE Het directiecomité van Dexia, dat geadviseerd wordt door de afdeling Risicobeheer van de Groep, draagt de uiteindelijke verantwoordelijkheid voor het uitstippelen van de strategische beleidslijnen inzake het risicobeheer (algemene risicobereid-
COMPTES SOCIAUX
solidatieniveaus. Deze studie werd uitgevoerd met behulp van onze uiteindelijke IT-methode en -infrastructuur, wat bewijst dat de organisatie van Bazel II bij Dexia op volle toeren draait met het oog op latere berekeningen van het reglementair kapitaal. Het resultaat van deze studie bevestigde de omvang van de besparing op het vlak van het reglementair kapitaal die in vroegere impactstudies geraamd werd. In 2007 zullen er nauwe contacten plaatsvinden met de diverse regelgevende overheden in het kader van het onderzoek van onze aanvraag. Daartoe zullen twee officiële oefeningen plaatsvinden, bedoeld voor de berekening van het vereiste kapitaal op grond van de reglementering van zowel Bazel I als Bazel II (de zogenaamde double runs). In 2007 zal ook de opdracht gegeven worden tot aanvullende projecten i.v.m. Bazel II, zoals de nieuwe geïntegreerde tool voor de monitoring van de limieten en voor het gemeenschappelijk reportingplatform.
E
E A
D
D A
C B
C
B
A
C B
TOTAAL (PUBLIC FINANCE + ASSET-BACKED SECURITIES) (FSA) TOTALE UITSTAANDE NETTOBEDRAGEN: 376,5 MILJARD USD A B C D E
AAA AA A BBB NON-INVESTMENT GRADE
23 % 32 % 32 % 12 % <1%
PUBLIC FINANCE (FSA)
ASSET-BACKED SECURITIES (FSA)
TOTALE UITSTAANDE NETTOBEDRAGEN: 251,4 MILJARD USD
TOTALE UITSTAANDE NETTOBEDRAGEN: 125,1 MILJARD USD
A B C D E
A B C D E
AAA AA A BBB NON-INVESTMENT GRADE
2% 39 % 46 % 12 % <1%
AAA AA A BBB NON-INVESTMENT GRADE
Dexia / Jaarverslag 2006
66 % 18 % 3% 13 % <1%
| 65
RISICOBEHEER
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
heid, methodologische keuzes, organisatie van de verslagen en de beslissingsprocessen). Deze afdeling wordt ermee belast om, in samenspraak met de risicobeheersteams van de diverse entiteiten, deze beslissingen te vertalen in welomlijnde schriftelijke beleidslijnen, richtlijnen en procedures, en om toezicht te houden op hun daadwerkelijke toepassing. De afdeling risicobeheer van de Groep is eveneens verantwoordelijk voor het vastleggen van de berekeningsmethodes die moeten worden toegepast op groepsniveau m.b.t. W/V en risicometing. De dagelijkse verantwoordelijkheid voor een gezond en krachtig risicobeheer en follow-up ligt bij de entiteiten (berekening van risico-indicatoren, controle op de limieten enz.). Elke entiteit is verantwoordelijk voor de follow-up van zijn marktactiviteiten (dochterondernemingen inbegrepen), voor de monitoring en de reporting ervan aan de lokale controleautoriteiten. Het volledige proces wordt gecoördineerd op groepsniveau met het oog op een coherente en kwaliteitsvolle risicocontrole binnen de Groep. Daarna worden de risico-indicatoren door het Risk Competence Center voor elke activiteitslijn geconsolideerd. Sinds begin 2006 wordt het marktrisicobeheer georganiseerd door gespecialiseerde “competence centers” (CC). De CC zijn transversaal verantwoordelijk voor de analyse, de follow-up en de reporting van de risico’s en de resultaten van hun activiteitslijn in de hele Groep. In een laatste fase consolideert de afdeling Risicobeheer van de Groep het risico en de W/V-gegevens per activiteitslijn tot cijfers die gelden voor de hele Groep. Het Market Risk en Guidelines Committee, dat bestaat uit de leden van het directiecomité van de Groep die belast zijn met Thesaurie en financiële markten en Risicobeheer, de metierhoofden en de groeps- en lokale hoofden risicobeheer, marktrisicobeheer en ALM, vergadert minstens één keer per maand over aangelegenheden die verband houden met het marktrisico. Bovendien wordt het directiecomité van de Groep door de afdeling Risicobeheer van de Groep op de hoogte gehouden van alle wijzigingen aan het risicoprofiel, en dat op zijn minst om de drie maanden of vaker als dat nodig blijkt.
Q RISICO’S De activiteit Thesaurie en financiële markten van Dexia heeft voornamelijk een ondersteunende functie voor de Groep. Het gebruik van de VaR door de groep Dexia wordt in detail toegelicht in onderstaande tabel. De risicoconsumptie van de
financiële activiteiten van Dexia beloopt in 2006 gemiddeld 29,8 miljoen EUR VaR (zonder DenizBank).
ASSET AND LIABILITY MANAGEMENT (ALM) De structurele rente-, forex-, aandelen- en liquiditeitsrisico’s worden beheerd door en staan onder het toezicht van de functie Asset and Liability Management (ALM) van de Groep. Het ALM-renterisicobeheer omvat twee categorieën: • het kortetermijn-ALM (tot twee jaar en langer voor bepaalde gedelegeerde munten), dat gedelegeerd is en gemeten wordt aan de hand van een marktrisicobeheer-gestuurde benadering (VaR-limieten, gevoeligheidslimieten, triggers, stop loss, dagelijkse follow-up enz.); • het langetermijn-ALM, dat niet gedelegeerd is en onderworpen wordt aan een specifieke follow-up door het ALCO (Asset and Liabilities Committee) van de Groep, dat maandelijks bijeenkomt. Het meten van de balansrisico’s werd geharmoniseerd in de diverse entiteiten van de Groep. Met betrekking tot het renterisicobeheer van de Dexia-balans wordt een berekening van de gevoeligheid van de huidige nettowaarde van de ALM-posities gebruikt als de voornaamste ALM-indicator. De risico’s hebben vooral betrekking op de langetermijnrente in Europa en vloeien voort uit het structurele verschil tussen de vervaldagenprofielen van de vastrentende activa en passiva. De BPV (Basis Point Value – waarde van één basispunt) meet de wijziging van de netto economische waarde van de balans als de rentevoeten over de hele curve met 1 % stijgen. De BPV van de groep Dexia (uitgezonderd verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen) beliep -494 miljoen EUR op 31 december 2006. Dexia ALM moet eveneens zorgen voor de follow-up van de beleggingsportefeuille in aandelen van Dexia. Deze portefeuille bevat aandelen die beschikbaar zijn voor verkoop (Available For Sale: AFS) en wordt door de ALM-comités beheerd met het VaR-model. De Equity Value at Risk (VaR) vertegenwoordigt de potentiële wijziging in marktwaarde, terwijl de Equity Earnings at Risk (EaR) de impact op het boekhoudresultaat vertegenwoordigt als de VaR werkelijkheid wordt. De Equity VaR die door Dexia wordt berekend, meet het potentieel verlies met een betrouwbaarheidsinterval van 99 % voor een termijn van tien dagen.
EVOLUTIE VAN VALUE AT RISK 2005 IR&FX
EQ
IR&FX
2006 EQ
(in miljoenen EUR)
Individual
Gemiddeld 24,2 Maximum 34,5
Global
Gemiddeld 26,9 Maximum 38,5 Limiet 75
IR = interest rates; EQ = equities; FX = forex
66 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Gemiddeld 2,8 Maximum 7,6
Gemiddeld 25,2 Maximum 43,7
Gemiddeld 2,3 Maximum 6,6 Gemiddeld 29,8 Maximum 58,9 Limiet 142
Spread Trading (enkel voor vierde kwartaal)
Gemiddeld 11,7 Maximum 16,0
RISICOBEHEER
Het muntrisico is het verliesrisico dat voortvloeit uit wisselkoerswijzigingen.
Q HANDELSGEBONDEN Dexia is actief op valutamarkten en loopt een valutarisico als gevolg van deze handelsactiviteiten, die voornamelijk uitgaan van het metier Thesaurie en financiële markten. Deze handelsgebonden risico’s zijn onderworpen aan VaR-limieten (Value at Risk) en maken deel uit van de VAR zoals beschreven op pagina 212 van het jaarverslag van Dexia NV.
Q NIET-HANDELSGEBONDEN De rapporteringsmunt van Dexia is de euro, maar zijn activa, verplichtingen, opbrengsten en kosten luiden in vele verschillende munten, met belangrijke bedragen in Amerikaanse dollar (USD). De gerapporteerde winsten of verliezen worden op elke afsluitingsdatum omgewisseld in euro of in de werkingsmunt van de vennootschap teneinde de wisselpositie te beperken. Dexia gaat in zijn ALCO over tot proactieve afdekking van belangrijke verwachte winsten/kosten uit zijn voornaamste vreemde valuta (voornamelijk in USD).
BEHEERSVERSLAG
Dexia bestudeert de mogelijkheid van een volledige of gedeeltelijke afdekking van het muntrisico dat te maken heeft met zijn investeringen in participaties in buitenlandse deviezen. In 2006 dekte Dexia de betaling van de acquisitie van DenizBank in deviezen, hetzij de Amerikaanse dollars die bestemd waren voor het betalen van de meerderheidsaandeelhouder en de Turkse lires voor het betalen van de minderheidsaandeelhouders in het kader van het verplicht uitkoopbod. De participatie in DenizBank is niet afgedekt gelet op de kosten voor deze afdekking.
BEHEER VAN DE LIQUIDE MIDDELEN Dexia voert een gezond en voorzichtig beleid inzake het beheer van de liquide middelen. Er wordt nauw toezicht gehouden op het evenwicht tussen de beschikbare middelen en hun aanwending. In de praktijk wordt bijzondere aandacht besteed aan: • het beoordelen van de overeenstemming tussen de nieuwe geplande kredieten (qua termijn en bedrag) en de beschikbare middelen; • het verzorgen van de liquiditeitspositie van Dexia in moeilijke marktomstandigheden. Het eerste punt komt aan bod in de jaarlijkse planning. Elk jaar worden de vooruitzichten op het vlak van de toekenning van nieuwe kredieten vergeleken met de financieringscapaciteit. Het is daarbij de bedoeling een voor de Groep aanvaardbaar liquiditeitsrisicoprofiel te behouden. De Groep heeft besloten de verwerking in de analytische boekhouding aan te passen, om te komen tot een betere weerspiegeling van de kosten voor de financiering van de verrichtingen in de metiers, naargelang zij financiering vergen of ertoe bijdragen. De bedoeling van dit soort interne marktliquiditeit is om aan de metiers de juiste stimulansen te geven om te zorgen voor de natuurlijke overeenstemming tussen het vermogen tot kredietverstrekking enerzijds en het financieringsvermogen anderzijds. Het tweede punt wordt behandeld d.m.v. een inschatting van het liquiditeitsprofiel van Dexia in diverse crisisscenario’s m.b.t. de liquiditeit. De resultaten en de impact die worden vastgesteld in de diverse scenario’s worden geanalyseerd en vervolgens omgezet in een reeks limieten en ratio’s. Het liquiditeitskader van Dexia is zo ontworpen dat Dexia, dankzij zijn reserve aan liquide middelen (met name de Credit Spread Portfolio), gedurende een
COMPTES CONSOLIDÉS
MUNTRISICO
Q PARTICIPATIES
COMPTES SOCIAUX
De Equity EaR ligt veel lager dan de Equity VaR, omdat de meeste beursgenoteerde aandelen een positieve AFS-reserve hebben. De waardeverminderingstesten van Dexia worden uitgevoerd wanneer de marktwaarde daalt tot minder dan 75 % van de aanvankelijke aankoopprijs en/of wanneer de fair value gedurende langere tijd daalt. Hoewel het operationele Asset en Liability Management in de drie grootste entiteiten van Dexia gedecentraliseerd blijft, worden de ALM-risico’s globaal gecontroleerd en beheerd door het Dexia ALM-comité, waarin al de leden van het directiecomité zitting hebben. Het ALM-comité ziet toe op de algemene coherentie van het Asset en Liability Management van de Groep en beslist over de methodes en de richtlijnen inzake risicometing, meer bepaald voor de investering van de eigen middelen en de mechanismen voor de waardering van interne transfers, en beslist ook over beleggingsstrategieën in de lokale entiteiten (rente, forex, aandelen). Bovendien wordt het directiecomité periodiek op de hoogte gehouden van de voornaamste ALM-risico’s en -posities.
AANDELENPORTEFEUILLE OP 31 DECEMBER 2006 Marktwaarde
Equity VaR
1 527 1 795
106 100
(in miljoenen EUR)
Banken Verzekeringsmaatschappijen
% VaR/MV (1)
7,0 % 5,6 %
Equity EaR
-1,8 -1,1
(1) % VaR/MV vertegenwoordigt het potentiële verliespercentage op de marktwaarde. Exclusief DenizBank.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 67
RISICOBEHEER
BEHEERSVERSLAG
jaar het hoofd kan bieden aan een ernstig fondsentekort en aan druk op de deposito’s, terwijl het toch zijn kredietactiviteit kan voortzetten. De positie van de liquide middelen is onderworpen aan een follow-up en een controle gedurende een periode die kan gaan van een dag tot verscheidene maanden. Daarom wordt veel aandacht geschonken aan de prognoses i.v.m. de verwachte behoeften aan liquide middelen in de voornaamste deviezen en aan de raming van de reserve aan liquide middelen. Er wordt ook bijzondere aandacht besteed aan buitenbalans-liquiditeitsverbintenissen van de Groep. Gelet op hun omvang, worden de voornaamste aangelegenheden die betrekking hebben op de liquide middelen van de Groep, rechtstreeks behandeld door het ALM-comité van de Groep, waarin alle leden van het directiecomité zitting hebben. De richtlijnen omvatten een globaal noodplan m.b.t. de liquide middelen, dat geregeld wordt getest.
OPERATIONEEL RISICOBEHEER
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
Het kader voor het beheer van het operationeel risico dat in 2003 tot stand kwam, berust voornamelijk op de volgende elementen. Een sterke controle op het operationeel risico met duidelijk omlijnde rollen en verantwoordelijkheden: • het directiecomité ziet nauwgezet toe op de evolutie van het risicoprofiel van de diverse activiteiten van de Groep en neemt de vereiste beslissingen; • het Operational Risk Policy Committee, een strategisch comité met vertegenwoordigers van het directiecomité, keurt het beleid voor de hele Groep goed; • het Operational Risk Guidelines Committee, dat wordt voorgezeten door het hoofd van de afdeling Risicobeheer van de Groep, licht in detail de goedgekeurde beleidslijnen toe in de vorm van richtlijnen die zijn aangepast aan de activiteiten en zorgt voor het transversaal toezicht op de operationeelrisicoincidenten en de daarmee verbonden analyse; • het Operational Risk Committee, dat wordt voorgezeten door het hoofd voor het operationeel risico van de Groep, zorgt voor de totstandkoming van een operationeelriscokader voor de hele Groep dat o.m. inhoudt dat geregeld verslag wordt uitgebracht bij het directiecomité; • de functie operationeelrisicobeheer waakt ook over Business Continuity en Crisis Management, de gegevensveiligheid en de verzekeringspolitiek; • het lijnmanagement is voornamelijk verantwoordelijk voor het operationeelrisicobeheer. Voor hun activiteitsdomein stellen zij een operationeelrisicocorrespondent aan die moet zorgen voor de coördinatie van het inzamelen van risicogegevens en voor de Risk en Control Self-Assessment. Bovendien krijgen zij hiervoor steun van hun plaatselijke functie operationeelrisicobeheer. De groep Dexia heeft voor het derde jaar de gegevens i.v.m. operationeelrisico-incidenten in een centrale database verzameld. Het lijnmanagement ontvangt ook een omstandig verslag over de risico-incidenten die werden ingezameld in hun consolidatiekring. Het directiecomité ontvangt een kwartaalreporting over de operationele risico’s van de meest significante gebeurtenissen, met inbegrip van een actieplan inzake risicobeperking dat werd uitgewerkt door het lijnmanagement.
68 |
Dexia / Jaarverslag 2006
De oefening inzake Risk en Control Self-Assessment, die vereist wordt door de Bazel II-hervorming, vond eind 2006 op een coherente wijze plaats voor de voornaamste entiteiten en dochterondernemingen. In 2007 komt de volledige consolidatiekring aan de beurt. De resultaten worden opgenomen in de driemaandelijkse reporting over de operationele risico’s aan het directiecomité. Ten slotte maakt Dexia gebruik van de gestandaardiseerde benadering voor de berekening van het reglementair kapitaal voor het operationeel risico. Het informatiebestand wordt tegen eind juni 2007 aan de regelgevende overheden bezorgd.
ECONOMISCH EIGEN VERMOGEN De cijfers voor het economisch eigen vermogen van het jaar 2006 zijn gebaseerd op dezelfde methodologie als voor de cijfers van 2005. Zij omvatten met name de meeste voorschriften in het kader van “pijler 2” van Bazel II. Dit nieuwe kader zorgt voor een duidelijk inzicht in alle risico’s van de groep Dexia. Het is gebaseerd op een streng betrouwbaarheidsinterval, namelijk 99,97 % op één jaar, conform de criteria AA/Aa2 van de ratingbureaus. Eind 2006 beliep het totale economisch eigen vermogen 10,9 miljard EUR (9,2 miljard EUR eind 2005). Dit verschil van 1,7 miljard EUR is gespreid over alle metiers. De bedragen van het voor elk metier vereiste economisch eigen vermogen waren als volgt: • Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement: 5,2 miljard EUR (4,4 miljard EUR eind 2005). Deze stijging is vooral het gevolg van de toegenomen omvang van de portefeuille en van langere looptijden. • Financiële dienstverlening aan particulieren: 1,8 miljard EUR (1,8 miljard EUR eind 2005). • Financieel beheer, verzekeringen en investor services: 1,0 miljard EUR (0,8 miljard EUR eind 2005). De groei vloeit vooral voort uit beleggingen in aandelen door de verzekeringsactiviteit. • Thesaurie en financiële markten: 1,4 miljard EUR (1,1 miljard EUR eind 2005), grotendeels te verklaren door de stijging van de Credit Spread Portfolio. • Eigen vermogen dat niet aan de metiers werd toegewezen: 1,5 miljard EUR (1,2 miljard EUR eind 2005). Deze toename vloeit voort uit de toenemende omvang en waarde van de aandelenportefeuille. Het totale eigen vermogen is groter dan het totale economisch eigen vermogen dat de metiers nodig hebben om onverwachte verliezen te dekken.
KAPITAALTOEREIKENDHEID EN RISICOGEWOGEN ACTIVA Q KAPITAALTOEREIKENDHEID (CAPITAL ADEQUACY) Eind 2006 beliep het Tier 1-kapitaal 13 028 miljoen EUR (in vergelijking met 11 894 miljoen EUR eind 2005). Vooral de volgende factoren hebben deze stijging beïnvloed: i) de kapitaalverhoging van 1 200 miljoen EUR voor de financiering van een deel van de acquisitie van DenizBank; ii) de uitgifte door Dexia Funding Luxembourg van 500 miljoen EUR van eeuwig-
RISICOBEHEER
Q RISICOGEWOGEN ACTIVA
Q KWALITEIT VAN DE ACTIVA De asset quality ratio (d.w.z. de verhouding tussen de dubieuze schuldvorderingen en de bruto uitstaande vorderingen) kwam uit op 0,61 % eind 2006 (tegen 0,78 % eind 2005). De dekkingsratio van de dubieuze schuldvorderingen bleef stabiel op 69,3 % (tegen 69,1 % in 2005).
Q RATINGS De hoge ratings wijzen op de financiële soliditeit van de groep Dexia. De huidige ratings van Moody’s, Standard & Poor’s en Fitch zijn Aaa/AA/AA+. De ratings van FSA en Dexia Municipal Agency zijn de beste die aan een tegenpartij kunnen worden toegekend (Aaa/AAA/AAA door Moody’s, Standard & Poor’s en Fitch).
BEHEERSVERSLAG
durende achtergestelde notes die worden beschouwd als Tier 1-kapitaal (ten dele voor het terugkopen van voor 275 miljoen EUR aan soortgelijke instrumenten die in 2001 werden uitgegeven door Dexia BIL); iii) de impact van de goodwill en de geïdentificeerde immateriële activa in verband met de acquisitie van DenizBank (respectievelijk 1 710 miljoen EUR en 239 miljoen EUR), en de overgedragen winst. De Tier 1-ratio daalde van 10,3 % eind 2005 tot 9,8 % eind 2006 als gevolg van de gecombineerde invloed – in tegengestelde zin – van diverse factoren, vooral de toename van de risicogewogen activa, de kapitaalverhoging en de uitgifte van hybride Tier 1-kapitaal. De ratio blijft ruim boven de reglementaire vereisten.
COMPTES CONSOLIDÉS
De totale risicogewogen activa van Dexia kwamen eind 2006 uit op 133,4 miljard EUR, d.i. een stijging met 16,0 % in één jaar. Deze evolutie wordt vooral verklaard door de interne groei.
KAPITAALTOEREIKENDHEID (in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld) 31 dec. 2005 Tier 1-kapitaal Totaal prudentieel eigen vermogen Tier 1-ratio Capital adequacy ratio
11 894 12 510 10,3 % 10,9 %
31 maart 2006
30 juni 2006
30 sept. 2006
31 dec. 2006
12 291 12 815 10,3 % 10,7 %
12 591 13 173 9,9 % 10,4 %
13 922 14 214 10,8 % 11,0 %
13 028 13 754 9,8 % 10,3 %
COMPTES SOCIAUX
Nota bene: voor de berekening van de voornoemde ratio’s wordt het eigen vermogen genomen na toewijzing van de inkomsten.
RISICOGEWOGEN ACTIVA (in miljoenen EUR)
31 dec. 2005
31 maart 2006
30 juni 2006
30 sept. 2006
31 dec. 2006
40 120 14 592 55 029 5 261
42 410 14 398 56 434 5 994
43 366 14 587 62 255 6 898
45 325 14 476 61 852 7 283
45 102 14 783 65 393 8 091
115 002
119 236
127 106
128 936
133 369
31 dec. 2005
31 dec. 2006
1 473 1 018 0,78 % 69,1 %
1 359 942 0,61 % 69,3 %
20 % gewogen tegenpartijen 50 % gewogen tegenpartijen 100 % gewogen tegenpartijen Trading portfolio TOTAAL
RISICOKWALITEIT (in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld) Dubieuze schuldvorderingen Voorzieningen portefeuille (1) Asset quality ratio (2) Dekkingsratio (3) (1) Zonder de totale voorziening tot dekking van potentiële risico’s op aandelenleasingproducten. (2) Ratio tussen de dubieuze schuldvorderingen en de bruto uitstaande vorderingen. (3) Ratio tussen de portefeuillevoorzieningen en de dubieuze schuldvorderingen.
RATINGS (OP LANGE TERMIJN) (1)
Moody’s Standard & Poor’s Fitch
Dexia Bank
Dexia Crédit Local
Dexia BIL
FSA
Dexia Municipal Agency
Aaa AA AA+
Aaa AA AA+
Aaa AA AA+
Aaa AAA AAA
Aaa AAA AAA
(1) Ratings op 24 februari 2007.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 69
FINANCIËLE RESULTATEN
BEHEERSVERSLAG
FINANCIËLE RESULTATEN
COMPTES CONSOLIDÉS
Q VOORAFGAANDE OPMERKINGEN BIJ DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING (1) Wijzigingen in de consolidatiekring
COMPTES SOCIAUX
De voornaamste wijzigingen die plaatsvonden in 2005 hadden betrekking op de verkoop van Eural Spaarbank (met ingang van het vierde kwartaal), de vereffening van Rekord in Duitsland en de acquisitie van FMS Hoche, een Frans vennootschap gespecialiseerd in administratief fondsenbeheer. In 2006 hadden de volgende wijzigingen plaats: • de activiteit fondsenbeheer van Dexia (voornamelijk Dexia Fund Services) werd overgeheveld naar het nieuw opgerichte RBC Dexia Investor Services (joint venture met de Royal Bank of Canada), met ingang van 1 januari 2006; • de privatebankingactiviteiten in het Verenigd Koninkrijk werden verkocht met ingang van het tweede kwartaal van 2006; • Banque Artesia Nederland werd verkocht en uit de consolidatiekring gehaald in het vierde kwartaal van 2006; • DenizBank werd overgenomen in twee tranches (75 % in oktober en het saldo in december). In het vierde kwartaal werd het volledig geconsolideerd, maar de aandelen van derden vertegenwoordigden nog 25 %, aangezien het verplicht uitkoopbod op die tranche van kracht werd op 22 december 2006. Vanaf 2007 zal het aantal aandelen van derden slechts zeer klein zijn, aangezien Dexia thans 99,8 % van de aandelen van DenizBank bezit.
“Onderliggende” en “niet-operationele” elementen De onderliggende resultaten sluiten de impact van een wijziging in de consolidatiekring uit, alsook de niet-operationele factoren. Deze laatsten bevatten zowel de niet-weerkerende elementen van de periode, die apart worden omschreven en gekwantificeerd, als de schommelingen van de marked-to-market-waarde van de CDS-portefeuille van FSA. Aangezien laatstgenoemde instrumenten zijn opgenomen als afgeleide producten, wordt de evolutie van hun marktwaarde tijdens de beschouwde periode gezien als een tradingresultaat; deze behandeling op grond van IAS 39 maakt echter een goed begrip van de economische resultaten onmogelijk, aangezien deze portefeuille is samengesteld uit AAA-gewaardeerde instrumenten die door FSA worden verzekerd tot de vervaldatum. Zodoende zijn de positieve of negatieve marked-to-market-schommelingen van deze portefeuille in om het even welke periode geen onderliggende resultaten, aangezien zij uiteindelijk uitkomen op nul. De niet-operationele elementen worden gedetailleerd toegelicht op pagina 73 van dit jaarverslag.
Q ANALYSE VAN DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING Voorwoord In 2006 vonden er veel wijzigingen plaats in de consolidatiekring van Dexia, die voornamelijk verband hielden met de acquisitie van DenizBank, en met de desinvesteringen in diverse entiteiten. De meest significante veranderingen in de consolidatiekring vonden plaats tijdens het laatste kwartaal van het jaar, met een participatie van 75 % in DenizBank, dat volledig geconsolideerd werd in Dexia, terwijl Banque Artesia Nederland (BAN) uit de consolidatiekring verdween. Zodoende omvat het nettoresultaat groepsaandeel over het volledige jaar 2006 de resultaten van DenizBank over het vierde kwartaal (32 miljoen EUR), en die van BAN over de drie eerste kwartalen (18 miljoen EUR). Zij omvatten eveneens een zeer hoog nettobedrag aan niet-operationele elementen (703 miljoen EUR). Om de aandacht te vestigen op de voornaamste economische trends, wordt in vele gevallen de vergelijking tussen de gerapporteerde periodes op een vergelijkbare basis gemaakt. Het pro-formanettoresultaat groepsaandeel voor 2005 vertoont een verschil met het gerapporteerde cijfer van +16 miljoen EUR. Nettoresultaat groepsaandeel
Pro-formajaarrekening De wijzigingen in de consolidatiekring werden in aanmerking genomen voor het opstellen van de pro-formajaarrekening voor 2005 om vergelijkingen mogelijk te maken. In absolute bedragen komt het verschil tussen het gerapporteerde en het pro-formanettoresultaat groepsaandeel voor 2005 uit op +16 miljoen EUR (de opbrengsten stegen met 81 miljoen EUR; de kosten stegen met 55 miljoen EUR; de risicokosten daalden met 2 miljoen EUR; de taksen namen toe met 7 miljoen EUR). (1) De toelichtingen m.b.t. de jaarrekening van Dexia NV zijn vervat in toelichting 4 van het deel “Jaarrekening” (zie pagina 226) van het jaarverslag van Dexia NV.
70 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Het nettoresultaat groepsaandeel beliep 2 750 miljoen EUR in 2006, een stijging met 712 miljoen EUR (+34,9 %) in vergelijking met 2005. De bijdrage van DenizBank aan het nettoresultaat groepsaandeel beliep 32 miljoen EUR in het vierde kwartaal van 2006. De nettobijdrage van de niet-operationele elementen bedroeg +703 miljoen EUR in 2006 – zie verder voor meer details – in vergelijking met +263 miljoen EUR in 2005, wat dus een verklaring vormt voor 440 miljoen EUR van de stijging van het resultaat. Als we rekening houden met de pro-formacijfers voor 2005, nam het onderliggend nettoresultaat groepsaandeel toe met +256 miljoen EUR, of globaal met
FINANCIËLE RESULTATEN
+14,3 %. De toename was fors voor alle metiers, met onderliggende stijgingen van respectievelijk +14,1 % voor Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement; +13,1 % voor Financiële dienstverlening aan particulieren; +31,7 % voor Financieel beheer; +51,4 % voor Investor services; +12,1 % voor Verzekeringen; en +11,2 % voor Thesaurie en financiële markten. Net als vorig jaar was de impact van de wisselkoers op het nettoresultaat groepsaandeel in 2006 erg beperkt (-5 miljoen EUR).
+13 miljoen EUR voor Verzekeringen (+6,1 %); en +58 miljoen EUR voor Thesaurie en financiële markten (+11,5 %). Voor het overige namen de samengevoegde opbrengsten voor de zogenaamde Central Assets en de niet-operationele elementen toe met 498 miljoen EUR, een aanzienlijk bedrag dat grotendeels kan worden verklaard door de meerwaarden die tijdens het jaar werden geboekt.
Opbrengsten
De kosten bedroegen 3 481 miljoen EUR in 2006, een toename met 7,8 % (of +252 miljoen EUR) in vergelijking met 2005. Bij gelijkblijvende consolidatiekring en zonder de nietoperationele elementen (4 miljoen EUR in 2006 in vergelijking met 7 miljoen EUR pro forma in 2005) bedroeg de stijging 6,1 %, d.i. 2,1 procentpunten minder dan de stijging van de opbrengsten. De analyse van de prestaties van de individuele metiers vestigt de aandacht op het feit dat in de metiers met een uitgesproken sterke ontwikkeling, de kosten relatief sterk zijn toegenomen, maar wel veel minder dan de opbrengsten, conform het vooropgestelde doel. Voor de Financiële dienstverlening aan particulieren is de onderliggende kostenbasis
BEHEERSVERSLAG COMPTES CONSOLIDÉS
De totale opbrengsten bedroegen 7 012 miljoen EUR in 2006, d.i. 1 036 miljoen EUR meer dan in 2005 (+17,3 %). Bij gelijkblijvende consolidatiekring en zonder de niet-operationele elementen kwam de stijging uit op 479 miljoen EUR (+8,2 %) in één jaar, dankzij de groei van de onderliggende opbrengsten in alle metiers: respectievelijk +222 miljoen EUR voor Financiële dienstverlening aan de publieke sector (+9,9 %); +48 miljoen EUR voor Financiële dienstverlening aan particulieren (+2,1 %); +55 miljoen EUR voor Financieel beheer (+28,2 %); +59 miljoen EUR voor Investor services (+18,9 %);
Kosten
(in miljoenen EUR)
2005
2006
Evolutie
5 976 1 172 (3 229) 2 747 (52) 0 (602) 2 093 55 2 038
7 012 1 307 (3 481) 3 531 (124) 0 (569) 2 838 88 2 750
+17,3 % +11,5 % +7,8 % +28,5 % x2,4 n.s. -5,5 % +35,6 % +60,0 % +34,9 %
2005
2006
Evolutie
Opbrengsten Wijziging in de consolidatiekring Pro forma opbrengsten Niet-operationele elementen Onderliggende opbrengsten
5 976 82 6 058 224 5 835
7 012 7 012 698 6 314
+17,3 % n.s. +15,8 % x3,1 +8,2 %
Kosten Wijziging in de consolidatiekring Pro forma kosten Niet-operationele elementen Onderliggende kosten
(3 229) (56) (3 285) (7) (3 278)
(3 481) (3 481) (4) (3 478)
+7,8 % n.s. +6,0 % n.s. +6,1 %
2 773 217 2 557
3 531 695 2 836
+27,3 % x3,2 +10,9 %
(50) 7 (57)
(124) (35) (89)
x2,5 n.s. +55,4 %
2 038 16 2 053 263 1 790
2 750 2 750 703 2 047
+34,9 % n.s. +33,9 % x2,7 +14,3 %
Opbrengsten waarvan nettocommissielonen Kosten Brutobedrijfsresultaat Kosten van risico Waardeverminderingen op (im)materiële activa Belastingen Nettoresultaat Aandeel van derden Nettoresultaat groepsaandeel
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING
ONDERLIGGENDE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING (1) (in miljoenen EUR)
Pro forma brutobedrijfsresultaat Niet-operationele elementen Onderliggende brutobedrijfsresultaat Pro forma kosten van risico Wijziging in de consolidatiekring Onderliggende kosten van risico Nettoresultaat groepsaandeel Wijziging in de consolidatiekring Pro forma nettoresultaat groepsaandeel Niet-operationele elementen Onderliggende nettoresultaat groepsaandeel
(1) Niet-operationele elementen niet inbegrepen en pro forma voor 2005 (gedefinieerd op pagina 70 en 73).
Dexia / Jaarverslag 2006
| 71
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
FINANCIËLE RESULTATEN
toegenomen met slechts 1,2 %, d.i. met minder dan de helft van het groeicijfer van de opbrengsten van het metier van jaar tot jaar, en een effectieve daling in reële termen. Zoals de voorgaande jaren werden de kosten voor de activiteitsondersteunende projecten en geografische expansie geïdentificeerd – ze bedroegen respectievelijk 25 miljoen EUR en 14 miljoen EUR – wat samen neerkomt op 20 % van de toename van de onderliggende kostenbasis van jaar tot jaar. De exploitatiecoëfficiënt bedroeg 49,6 % voor het volledige jaar 2006, d.i. veel lager dan in 2005 (54,0 %). De onderliggende exploitatiecoëfficiënt kwam uit op 55,1 % (een daling van 56,2 % in vergelijking met 2005). Deze daling is bevredigend wanneer men rekening houdt met de uitgaven die tijdens het jaar werden gedaan met het oog op het uitbouwen van de activiteit en de aanwezigheid van Dexia, zowel op de thuismarkten als op internationaal vlak, en met de projecten die plaatsvonden in 2006.
de komende rapporteringsperiodes zal het effectieve onderliggende belastingpercentage waarschijnlijk stabiliseren rond – gemiddeld – het huidige niveau.
Brutobedrijfsresultaat
Financiële ratio’s
Het brutobedrijfsresultaat beliep 3 531 miljoen EUR in 2006, een toename met 28,5 %. Bij gelijkblijvende consolidatiekring en op een onderliggende basis kwam de stijging uit op +10,9 %. Dit cijfer weerspiegelt de zeer goede onderliggende prestaties van de metiers, waarbij Financiële dienstverlening aan de publieke sector op jaarbasis groeit met +11,8 %, Financiële dienstverlening aan particulieren met +4,4 %, Financieel beheer met +32,5 %, Investor services met een forse +48,3 %, en Thesaurie en financiële markten met +17,3 %. De Verzekeringen kenden een lichte daling (-2,3 %), waarbij moet gezegd dat deze lichte terugval economisch niet relevant is gelet op de huidige analytische behandeling van dit segment (voor een gedetailleerde analyse, zie verder). Globaal genomen hadden de schommelingen van de wisselkoersen in 2006 een beperkte invloed op het brutobedrijfsresultaat (een negatieve impact van 5 miljoen EUR).
De winstmarge (nettoresultaat in vergelijking met de totale opbrengsten) bedroeg 40,5 % in 2006 tgov. 35,0 % in 2005. De rentabiliteit op het eigen vermogen (ROE) bedroeg 23,1 % (in vergelijking met 20,0 % in 2005); het werd in 2006 gedeeltelijk – in mindere mate dan in 2005 – beïnvloed door de niet-operationele elementen. De winst per aandeel (WPA) kwam uit op 2,49 EUR in 2006 (niet verwaterd), een stijging met 33,2 % t.o.v. het jaar voordien. Het aantal aandelen heeft in de loop van het jaar aanzienlijke schommelingen ondergaan, met een programma voor de inkoop van aandelen tijdens het eerste kwartaal (ten belope van 50 miljoen EUR), en daarna met nieuwe aandelen die in de tweede helft van het jaar werden uitgegeven naar aanleiding van de acquisitie van DenizBank en het aandelenplan voor de personeelsleden. Het gemiddeld dagelijks aantal aandelen nam toe met 1,2 %. De Tier 1-ratio kwam uit op 9,8 % op het einde van het jaar (10,3 % op 31 december 2005). Als we rekening houden met slechts 50 % van de hybride Tier 1-kapitaalinstrumenten, bedroeg deze ratio 9,2 % op het einde van het jaar.
Kosten van risico De kosten van risico (waardeverliezen op kredieten en voorzieningen voor kredietrisico’s) beliepen 124 miljoen EUR in 2006, in vergelijking met 52 miljoen EUR in 2005. Zonder rekening te houden met de wijzigingen in de voorzieningen bij Dexia Bank Nederland, stegen de onderliggende kosten van risico tot 89 miljoen EUR in 2006 in vergelijking met 57 miljoen EUR in 2005; 11 miljoen EUR hiervan was afkomstig van DenizBank. Globaal gezien bleven de kosten van risico nochtans erg laag (2,4 basispunten op de gemiddelde uitstaande verbintenissen van de bank). Meer informatie over de situatie bij Dexia Bank Nederland vindt u op pagina 99-100 van dit verslag. Belastingen De belastingen (zowel de lopende als de uitgestelde) beliepen 569 miljoen EUR in 2006, een daling met 5,5 % tgov. 2005. De evolutie van de belastinglasten kan grotendeels worden toegeschreven aan de hogere meerwaarden in 2006, in vergelijking met 2005, rekening houdend met het feit dat dergelijke meerwaarden in België niet belastbaar zijn. Het effectieve belastingpercentage evolueerde in 2006 als volgt: het kwam uit op 17,2 % (tgov. 23,1 % in 2005) op basis van de gerapporteerde opbrengsten, en op 23,2 % (tgov. 27,0 % in 2005) op basis van de onderliggende opbrengsten. Voor
72 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Aandeel van derden Het aandeel van derden nam fors toe in 2006, voornamelijk doordat de kosten van de hybride Tier 1-instrumenten in deze rubriek ondergebracht worden, en dat de volumes hiervan gestegen zijn in het vierde kwartaal van 2006 en in de loop van het jaar 2006. Daarnaast werd DenizBank volledig opgenomen in de rekeningen. Omdat slechts 75 % van DenizBank in het vierde kwartaal van 2006 in het bezit van Dexia was, behoorde 25 % van de resultaten van DenizBank tot het aandeel van derden. Vanaf 2007 zal Dexia 99,8 % van de aandelen van DenizBank in handen hebben, en zal het aandeel van derden dus zeer beperkt zijn.
Voorgesteld dividend Gelet op de goede resultaten voor 2006 zal de raad van bestuur een brutodividend voorstellen van 0,81 EUR per aandeel. Afhankelijk van de goedkeuring hiervan door de algemene vergadering, zal dit dividend worden uitbetaald op 24 mei 2007. Vooruitzichten Gezien de zeer sterke commerciële activiteit in 2006 en de jaren ervoor, vertrouwt Dexia erop dat het zijn financiële objectieven, zoals bepaald en aan de markt meegedeeld op 26 september 2006, zal kunnen realiseren. Gebeurtenis na balansdatum Tijdens de derde week van februari 2007 maakte Dexia bekend dat de verkoopovereenkomst m.b.t. Dexia Banque Privée France getekend was. Dit zal een meerwaarde opleveren van ongeveer 42 miljoen EUR (na belasting).
FINANCIËLE RESULTATEN
VOORNAAMSTE RUBRIEKEN DIE IN 2005 EN 2006 ALS NIET-OPERATIONEEL WERDEN GEBOEKT Deze niet-operationele factoren bevatten zowel de niet-weerkerende elementen van de periode als de schommelingen van de marked-tomarket-waarde van de CDS-portefeuille van FSA. Aangezien deze laatstgenoemde instrumenten zijn opgenomen als afgeleide producten, wordt de evolutie van hun marktwaarde tijdens de beschouwde periode gezien als een tradingresultaat; deze behandeling op grond van IAS 39 maakt echter een goed begrip van de economische resultaten onmogelijk, aangezien deze portefeuille is samengesteld uit AAA-gewaardeerde instrumenten die door FSA worden verzekerd tot de vervaldatum. Zodoende zijn de positieve of negatieve markedto-market-schommelingen van deze portefeuille in om het even welke periode geen onderliggende resultaten, aangezien zij uiteindelijk uitkomen op nul.
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
Opbrengsten Eerste kwartaal 2005: rentekorting op kredieten die zijn ingegaan op het “Dexia-Aanbod” (+9,2 miljoen EUR); meerwaarden (+11,2 miljoen EUR); marking-to-market van de CDS-portefeuille van FSA (-2,2 miljoen EUR). Tweede kwartaal 2005: rentekorting op kredieten die zijn ingegaan op het “Dexia-Aanbod” (+8,6 miljoen EUR); meerwaarden (+28,3 miljoen EUR); marking-to-market van de CDS-portefeuille van FSA (-11,3 miljoen EUR). Derde kwartaal 2005: rentekorting op kredieten die zijn ingegaan op het “Dexia-Aanbod” (+7,0 miljoen EUR); meerwaarden (+39,7 miljoen EUR); marking-to-market van de CDS-portefeuille van FSA (+34,8 miljoen EUR). Vierde kwartaal 2005: rentekorting op kredieten die zijn ingegaan op het “Dexia-Aanbod” (+5,7 miljoen EUR); meerwaarden (+95,3 miljoen EUR); meerwaarden op de verkoop van eigendommen (+9,2 miljoen EUR); marking-to-market van de CDS-portefeuille van FSA (-12,4 miljoen EUR). Eerste kwartaal 2006: rentekorting op kredieten die zijn ingegaan op het “Dexia-Aanbod” (+4,3 miljoen EUR); meerwaarden (+236,6 miljoen EUR); marking-to-market van de CDS-portefeuille van FSA (+24,1 miljoen EUR). Tweede kwartaal 2006: rentekorting op kredieten die zijn ingegaan op het “Dexia-Aanbod” (+3,3 miljoen EUR); meerwaarden (+67,0 miljoen EUR); marking-to-market van de CDS-portefeuille van FSA (-3,1 miljoen EUR). Derde kwartaal 2006: rentekorting op kredieten die zijn ingegaan op het “Dexia-Aanbod” (+2,4 miljoen EUR); meerwaarden (+131,0 miljoen EUR); marking-to-market van de CDS-portefeuille van FSA (-1,5 miljoen EUR). Vierde kwartaal 2006: rentekorting op kredieten die zijn ingegaan op het “Dexia-Aanbod” (+1,8 miljoen EUR); meerwaarden min voorzieningen (+221,4 miljoen EUR); marking-to-market van de CDS-portefeuille van FSA (+5,7 miljoen EUR).
COMPTES SOCIAUX
Kosten Vierde kwartaal 2005: kosten die verband houden met de oprichting van de joint venture RBC Dexia Investor Services (-2,9 miljoen EUR). Kosten van risico Eerste kwartaal 2005: nettokosten voor Legiolease bij Dexia Bank Nederland (-83,0 miljoen EUR). Tweede kwartaal 2005: nettoterugneming van eerdere voorzieningen voor Legiolease bij Dexia Bank Nederland (+56,0 miljoen EUR). Derde kwartaal 2005: nettoterugneming van eerdere voorzieningen voor Legiolease bij Dexia Bank Nederland (+36,5 miljoen EUR). Vierde kwartaal 2005: nettokosten voor Legiolease bij Dexia Bank Nederland (-2,5 miljoen EUR). Eerste kwartaal 2006: nettoterugneming van eerdere voorzieningen voor Legiolease bij Dexia Bank Nederland (+13,0 miljoen EUR). Tweede kwartaal 2006: nettokosten voor Legiolease bij Dexia Bank Nederland (-42,0 miljoen EUR). Derde kwartaal 2006: nettoterugneming van eerdere voorzieningen voor Legiolease bij Dexia Bank Nederland (+13,8 miljoen EUR). Vierde kwartaal 2006: nettokosten voor Legiolease bij Dexia Bank Nederland (-19,8 miljoen EUR). Belastingen Alle bovenstaande elementen zijn elementen vóór belastingen. Het bedrag van de overeenkomstige belastingen tegen het juiste tarief wordt beschouwd als een niet-operationeel element in het totale bedrag van de belastingen. De individuele belastingimpact van sommige elementen, alsook de specifieke fiscale boekhoudkundige behandeling worden hieronder verduidelijkt. Eerste kwartaal 2005: terugbetaling van belastingen na de regeling van een belastinggeschil (+15,4 miljoen EUR); belastingkrediet als gevolg van een waardeverlies op een participatie (+17,0 miljoen EUR); terugneming van een voorziening voor belastingen (+6,5 miljoen EUR). Tweede kwartaal 2005: belastingkrediet als gevolg van een waardeverlies op een participatie (+3,4 miljoen EUR). Derde kwartaal 2005: terugbetaling van belastingen na de regeling van een belastinggeschil (+5,4 miljoen EUR); uitgestelde belastingen als gevolg van de wijziging van het belastingtarief in Luxemburg (-7,0 miljoen EUR). Vierde kwartaal 2005: terugbetaling van belastingen na de regeling van een belastinggeschil (+7,6 miljoen EUR). Tweede kwartaal 2006: terugbetaling van belastingen na de regeling van een belastinggeschil (+6,8 miljoen EUR).
Dexia / Jaarverslag 2006
| 73
FINANCIËLE RESULTATEN
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
Q ANALYSE VAN DE GECONSOLIDEERDE BALANS Het geconsolideerd balanstotaal op 31 december 2006 beliep 566,7 miljard EUR. In vergelijking met 31 december 2005 zijn de totale activa met 11,4 % toegenomen als gevolg van de dynamische commerciële activiteit. De leningen en voorschotten aan de cliënten nemen 58,8 % van deze toename voor hun rekening.
uitstekende commerciële activiteit en de eerste consolidatie van de groep DenizBank. De verkoopovereenkomsten namen toe met 14 miljard EUR en de leningen met 20 miljard EUR, waarvan de hypothecaire kredieten met 2 miljard EUR groeiden. Het totale bedrag van leningen en effecten kwam op 31 december 2006 uit op 223,2 miljard EUR, waarvan 212 miljard EUR in de vorm van effecten (+13 %). De interbankenactiva namen lichtjes toe met 4,2 %.
Verplichtingen
Totaal eigen vermogen
De leningen aan en deposito’s van cliënten en schuldpapier (kasbons, certificaten en obligaties) kwamen einde 2006 uit op 294,2 miljard EUR (+7,6 %). Hun aandeel in het balanstotaal bedraagt 51,9 %. De leningen aan en deposito’s van cliënten kwamen einde 2006 uit op 109,5 miljard EUR, een toename met +12,0 % die kan worden toegeschreven aan diverse factoren, voornamelijk de evolutie van de deposito’s en de consolidatie van de groep DenizBank. Het schuldpapier bedroeg 184,7 miljard EUR, een stijging met 5,1 % vooral als gevolg van de uitgifte van niet achtergestelde effecten, terwijl depositocertificaten en kasbons een terugval vertoonden met respectievelijk 1,7 en 1,3 miljard EUR. De achtergestelde en converteerbare schulden namen af met 12,4 %, tot 4,4 miljard EUR, ten dele als gevolg van de terugkoop in juli 2006 van het hybride Tier 1-kapitaalinstrument voor een bedrag van 275 miljoen EUR dat door Dexia BIL werd uitgegeven in 2001, en ten dele door de terugbetaling van andere achtergestelde leningen voor een bedrag van 245 miljoen EUR. De interbankenverplichtingen stegen met 29,7 %, vooral als gevolg van de grotere bedragen op zicht- en depositorekeningen.
Het totaal eigen vermogen van de groep Dexia kwam op 31 december 2006 uit op 16,3 miljard EUR, tegen 14,1 miljard EUR op 31 december 2005, wat neerkomt op een groei van 15,7 %. Het totaal eigen vermogen bestaat uit het kern eigen vermogen (kapitaal, uitgiftepremies, reserves, nettoresultaat van het boekjaar) en meer- en minderwaarden die niet geboekt werden in de resultatenrekening. De meer- en minderwaarden vertegenwoordigen de reële waarde van de voor verkoop beschikbare portefeuille, de reële waarde van de derivaten met betrekking tot kasstroomafdekkingen en de omrekeningsverschillen voor een totaal bedrag van 1,9 miljard EUR, wat neerkomt op een daling met 730 miljoen EUR. Deze daling vindt haar oorsprong in de AFS-reserve op obligaties, voornamelijk als gevolg van de hogere rentevoeten. Het kern eigen vermogen beliep 14,4 miljard EUR, dit is een toename met 25,6 % vooral als gevolg van de kapitaalverhogingen (1,4 miljard EUR), het nettoresultaat over de periode (2,75 miljard EUR), de uitkering van het dividend in mei 2006 (-0,8 miljard EUR) en de aftrek van de goodwill tengevolge de aankoop van aandelen van derden in DenizBank (0,4 miljard EUR). De aandelen van derden zijn met 527 miljoen EUR gestegen tot 1,7 miljard EUR. Dat was voornamelijk het gevolg van de uitgifte door Dexia Funding Luxembourg van eeuwigdurende diep achtergestelde schuld die beschouwd wordt als Tier 1-kapitaal, voor een bedrag van 500 miljoen EUR.
Activa De leningen en voorschotten aan cliënten namen toe met 17,7 % tot 226,5 miljard EUR op 31 december 2006, dankzij de
GECONSOLIDEERDE BALANS (in miljoenen EUR)
2005
2006
Verschil
Passiva
508 761
566 743
+11,4 %
Verplichtingen Schulden aan kredietinstellingen Leningen aan en deposito’s van cliënten Negatieve waarden van derivaten Schuldpapier Achtergestelde en converteerbare schulden
493 061 134 793 97 738 37 652 175 685 4 985
548 308 174 754 109 484 30 489 184 726 4 365
+11,2 % +29,7 % +12,0 % -19,0 % +5,1 % -12,4 %
15 700 11 488 14 084 1 183
18 435 14 433 16 299 1 710
+17,4 % +25,6 % +15,7 % +44,5 %
508 761 75 053 192 402 198 941 28 632
566 743 78 215 226 502 223 207 24 032
+11,4 % +4,2 % +17,7 % +12,2 % -16,1 %
Totaal eigen vermogen Kern eigen vermogen Eigen vermogen van de Groep Aandeel van derden Activa Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten Positieve waarde van derivaten
74 |
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
ACTIVITEITEN EN RESULTATEN VAN DE METIERS
Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement
76
Financiële dienstverlening aan particulieren
85
Financieel beheer
88
Verzekeringen
90
Investor services
93
Thesaurie en financiële markten
95
Dexia / Jaarverslag 2006
| 75
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN DE PUBLIEKE SECTOR
BEHEERSVERLAG
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN DE PUBLIEKE SECTOR, FINANCIERING VAN PROJECTEN EN CREDIT ENHANCEMENT
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
Dexia is wereldwijd marktleider inzake Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement met dochterondernemingen en bijkantoren in meer dan dertig landen over de hele wereld. De voornaamste elementen van het succes van Dexia op deze markt, die ongeveer de helft van zijn nettoresultaat vertegenwoordigt, zijn in hoofdzaak zijn langetermijnrelatie met de lokale marktspelers en zijn vermogen tot vernieuwing. De ruime waaier aan producten die Dexia aanbiedt aan zijn cliënten uit de publieke sector, stelt de bank in staat tegemoet te komen aan al hun behoeften, waarbij zij gebruik maakt van een multiproductenaanbod: kredieten of gestructureerde kredieten, kapitaalmarktoplossingen, verzekeringsdiensten en -producten, schuldbeheer enz. Bovendien heeft de bank gedurende jaren gewerkt aan een diversificeringsbeleid door te streven naar: • een verruiming van de cliëntenbasis door de ontwikkeling van nieuwe franchises die beantwoorden aan strikte inschrijvingscriteria. Deze diversificatie van het cliënteel is mee verantwoordelijk voor de hoge gemiddelde marges van Dexia zonder het lagerisicoprofiel van de Groep in het gedrang te brengen (sociale huisvesting, ziekenhuizen, non-profitorganisaties ...), en • een uitbreiding van zijn geografisch bereik naar veelbelovende markten die op halflange termijn de rol van groeipool zullen spelen. Inzake de financiering van projecten, waarvoor Dexia wereldwijd marktleider is op het vlak van PPS/PFI, spitst de bank zich bewust toe op specifieke sectoren waarin het beschikt over erkende knowhow en expertise: vervoer, milieu, sociale infrastructuur (gezondheid, onderwijs enz.), energie (ook in hernieuwbare vorm) en telecommunicatie, en ziet het bewust af van de activiteit in alle andere sectoren zoals de mijnindustrie, de verwerkende nijverheid enz. Voor 2006 behoorde Dexia volgens Dealogic (een Euromoneydatabase) tot de top tien van de lead arrangers inzake kredieten voor de financiering van projecten in zowel Europa als Noord-Amerika. Dexia is eveneens een van de voornaamste spelers in het domein van credit enhancement, dankzij zijn Amerikaanse
76 |
Dexia / Jaarverslag 2006
dochteronderneming Financial Security Assurance (FSA), die haar activiteit in de jaren 80 startte en nu een vierde van de markt voor verzekerde gemeenteobligaties in handen heeft. De activiteit van FSA buiten de Verenigde Staten is eveneens significant en breidt snel uit. De verwachte reële groei op lange termijn van de wereldwijde markt inzake Financiële dienstverlening aan de publieke sector (2-4 %) is een gevolg van diverse factoren, zoals de toenemende bevolking en het stijgende bbp, de decentralisatie die overal ter wereld op gang is gekomen, een ouder wordende bevolking die zal zorgen voor een nieuwe vraag, en toenemende infrastructuurbehoeften in de ontwikkelingslanden. Ondanks de bescheiden jaarlijkse groei wereldwijd, wordt de totale toename van de schuldenmarkt over de hele wereld voor de volgende tien jaar geraamd op meer dan 1,5 biljoen USD, d.i. meer dan drie keer de huidige totale verbintenissen voor public finance van Dexia. Als wereldwijd marktleider inzake Financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten is Dexia zeer goed geplaatst om deze groei te benutten en zal het zijn marktleiderschap behouden door gebruik te maken van zijn unieke knowhow.
Q DE CONJUNCTUUR VAN DE LOKALE FINANCIËN IN DE EU-LIDSTATEN Dexia is wereldleider op het vlak van de Financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten, en laat anderen graag delen in zijn expertise over en kennis van de Europese publieke sector. Zo publiceert de afdeling Research van Dexia Crédit Local elk jaar een economische prognose over Public Finance in de Europese Unie. Voor het zesde opeenvolgende jaar is deze studie (gepubliceerd in het Frans, het Engels en nu ook in het Duits) een referentie voor de beleidsmakers in Europa. Het wordt vergezeld van een reeks van “informatiebladen” die gedetailleerde financiële gegevens per land bevatten alsook sleutelgegevens over de structuur- en de cohesiefondsen en over jumelages in Europa. Dit laatste document werd in samenwerking met de Raad voor Europese Gemeenten en Regio’s uitgewerkt. Beide publicaties kunnen worden gedownload van de website www.dexia-creditlocal.fr. Dankzij het gebruik van vijf indicatoren (uitgaven, investeringen, belastingopbrengsten, begrotingssaldo en schulden), geeft de meest recente uitgave van de economische prognose van december 2006 een overzicht van de lokale financiën van 25 EU-lidstaten over de periode 2000-2005 en ook de belangrijkste gebeurtenissen van het jaar 2006. Hoewel de situatie van de 89 200 lokale en regionale overheden in heel Europa aanzienlijk verschilt, kunnen we op Europees niveau een aantal algemene trends ontwaren. Meer uitgesproken decentralisatie, regionalisering en samenvoeging of groepering van gemeenten Het Europees landschap biedt een grote verscheidenheid op het vlak van de territoriale en institutionele organisatie, en verandert voortdurend. Er lijken drie fundamentele trends op
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN DE PUBLIEKE SECTOR
De territoriale sector blijft de drijvende kracht achter de publieke investeringen In de loop der jaren hebben de lokale en regionale openbare besturen hun rol als meest vooraanstaande publieke investeerders bevestigd. Van 2000 tot 2005 bleven de investeringen stevig (gemiddeld +3 % per jaar). Vooral de nieuwe lidstaten voerden een zeer dynamisch investeringsbeleid (gemiddeld +4,2 % per jaar). In 2005 beliepen de investeringen door de territoriale entiteiten van de EU bijna 170 miljard EUR, d.i. 1,6 % van het bbp van de EU, 12,3 % van de lokale en regionale begrotingen, en vooral 63,9 % van de totale overheidsinvesteringen. Dat jaar vielen de lokale en de regionale investeringen in sommige landen terug als gevolg van de anders stijgende werkingsuitgaven en van de striktere begrotingsdiscipline om te voldoen aan de Maastricht-criteria. In andere landen hadden de invoering van de EU-programma’s rond de structuurfondsen voor de periode 2004-2006 (tien nieuwe EU-lidstaten) en de gemeenteraadsverkiezingen (België, Slowakije, Griekenland, Polen ...) een gunstige uitwerking op de investeringen. Grotere fiscale decentralisatie De overheveling van bevoegdheden naar deelregeringen ging vaak gepaard met de overheveling van de staatsbelastingen en/ of met de invoering van nieuwe specifieke lokale en regionale eigen belastingen. Tussen 2000 en 2005 stegen de belastingopbrengsten van de territoriale besturen gemiddeld met +4,5 % per jaar (+3,1 % in 2005). Deze bijzonder forse toename kan ten dele worden toegeschreven aan de grote overhevelingen van belastingen ten gunste van de Spaanse autonome gemeenschappen. In 2005 vertegenwoordigde de inkomstenbelasting van de territoriale overheden 37,8 % van de totale territoriale opbrengsten en 4,7 % van het bbp van de EU.
BEHEERSVERLAG
De lokale en regionale overheden bekleden een steeds belangrijker wordende positie in de Europese economie. Hun uitgaven stegen tussen 2000 en 2005 gemeten naar volume met gemiddeld +3,6 % per jaar en in 2005 met +3,0 %. Met uitgaven ten belope van 1 374 miljard EUR in 2005 kwam dit neer op 12,7 % van het bbp van de EU en 26,8 % van de totale overheidsuitgaven. Deze evolutie is in grote mate toe te schrijven aan de verdere decentralisatie die leidde tot aanzienlijke bevoegdheidsoverdrachten ten voordele van lokale of regionale overheden in diverse landen van de EU van de 15 (Spanje, Italië ...) en ook tot aanvullende bevoegdheden voor diverse nieuwe lidstaten (Slowakije, Tsjechië, Estland ...). Deze dynamiek vloeit eveneens voort uit het groter aandeel van de huidige werkingsuitgaven in de lokale en regionale begrotingen (gezondheid, onderwijs, sociale hulpverlening) en de toenemende vraag van de bevolking naar publieke dienstverlening.
Gezonde begrotingen voor de territoriale publieke sector Terwijl de globale territoriale begrotingen van de EU in 2000 een licht overschot te zien gaven, werden ze sindsdien lichtjes uitgehold. In 2005 nam het overheidstekort bij de lokale en regionale besturen lichtjes toe tot ongeveer 25 miljard EUR. Dat komt overeen met 0,23 % van het bbp van de EU, wat zeer weinig is in vergelijking met het tekort van de publieke sector in zijn geheel (2,3 % van het bbp). Het volume van de lokale en regionale overheidsschuld steeg in de periode 2000-2005 met +2,4 % per jaar, met een lichte versnelling in 2005 (+4,9 %), tot 633 miljard EUR. Deze toename was sterker in de tien nieuwe lidstaten van de EU (gemiddeld +13,6 % in volume per jaar) als gevolg van de impact van de toetreding tot de EU en hun investeringsbehoeften. De verhouding schulden/bbp blijft stabiel voor de periode 2000-2005 (5,8 % van het bbp in 2005 in vergelijking met 5,6 % in 2000). Dit schuldenniveau, dat enkel betrekking heeft op de financiering van investeringen, blijft ook nu weer laag in vergelijking met de totale overheidsschuld (63,2 % van het bbp in 2005). Deze indicatoren bleven onder controle dankzij de begrotings- en prudentiële regels die zorgen voor een kader ten behoeve van het lokale bestuursniveau. Deze regels werden onlangs nog versterkt in diverse landen die ervoor geopteerd hebben de sector van de deelregeringen ook te onderwerpen aan de controle en het toezicht op de overheidsfinanciën, bijvoorbeeld via interne stabiliteitspacten.
COMPTES CONSOLIDÉS
Een regelmatige toename van de territoriale publieke uitgaven
Een aantal belangrijke belastinghervormingen m.b.t. de overheidsfinanciën in de EU-territoria werden ingevoerd of goedgekeurd in 2005 en 2006. De hervormingen aangaande de gedeelde belastingen zoals de btw-verhoging in Duitsland, de herzieningen van de personen- of vennootschapsbelastingen in diverse landen (Oostenrijk, Litouwen, Estland, Finland ...) of de invoering van nieuwe gedeelde belastingen (Frankrijk) hadden vaak een grote invloed op de algemene structuur van de financiële middelen van de lokale besturen. De hervormingen hadden ook betrekking op het eigen systeem van regionale belastingen zoals in Nederland (eigendomstaks), Frankrijk, Letland, België enz. Globale hervormingen, die het systeem van lokale belastingen een volledig nieuwe aanblik geven, werden goedgekeurd in Denemarken en Slowakije.
COMPTES SOCIAUX
te duiken: een toenemende decentralisatie, een versterking van het regionaal niveau en het bevorderen van samenwerking tussen en samenvoeging van gemeenten.
Q DE AMERIKAANSE MARKT VAN DE GEMEENTEOBLIGATIES IN 2006 De markt voor de financiering van de Amerikaanse lokale besturen wordt gekenmerkt door een hoge graad van desintermediatie. Meer dan 95 % van de financieringen wordt immers op touw gezet en verkocht via de Amerikaanse obligatiemarkten. Ondanks het recordjaar 2005, was 2006 een zeer sterk jaar gemeten naar het volume van gemeenteobligaties voor de Amerikaanse markt. De lage rentevoeten tijdens het jaar moedigden de gemeenten ertoe aan om relatief veel nieuwe kredieten aan te gaan voor een brede waaier aan overheidsdiensten en infrastructuurprojecten.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 77
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN DE PUBLIEKE SECTOR
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERLAG
Om emittenten ertoe aan te zetten te anticiperen op een renteverhoging, hebben de Amerikaanse gemeenten in 2005 gemeenteobligaties uitgegeven voor een bedrag van ongeveer 384 miljard USD, d.i. 6 % minder dan in 2005, maar 6 % meer dan in 2004. Het bedrag van de obligaties dat enkel voor herfinancieringsdoeleinden wordt uitgegeven, lag 40 % lager dan in 2005, dat nochtans gekenmerkt werd door een bijzonder gunstig herfinancieringsklimaat. Iets meer dan tweederde van de in 2006 uitgegeven gemeenteobligaties waren General Obligations van staten, graafschappen, steden, schoolzones en andere lokale entiteiten. Het overige deel bestond voornamelijk uit obligaties gewaarborgd door specifieke inkomens (Revenue Bonds) in de sectoren transport, gezondheid, distributie, huisvesting, onderwijs en andere. De penetratie van de verzekerde obligaties op deze markt, die 56 % bedroeg in 2005, is teruggevallen tot 50 % in 2006. In 2006 was er in Noord-Amerika ook een groeiende belangstelling voor de financiering door publiek-private samenwerking (PPS). Een aantal Amerikaanse staten met een begrotingstekort en grote infrastructuurbehoeften, keurden dit jaar PPS-wet-
gevingen goed, zodat privé-entiteiten kunnen investeren in publieke infrastructuur.
Q WERELDLEIDER Op het vlak van de geografische ontwikkeling was 2006 een zeer actief jaar: Dexia verwierf o.m. in mei laatstleden een banklicentie in Polen, opende een vertegenwoordigingskantoor of een commerciële vestiging in Boedapest, China en India, en een dochteronderneming in Zwitserland. Dexia was zeer tevreden met de banklicentie die het in november behaalde in Japan, aangezien dit land gemeten naar volume de grootste markt ter wereld is inzake Financiële dienstverlening aan de publieke sector. De Japanse lokale overheidsschuld bedraagt 1 500 miljard EUR. Een aanzienlijk deel van de totale nieuwe productie van Dexia in 2006 (10 % of 5,7 miljard EUR) vond plaats in landen waar in 2005 of 2006 een banklicentie werd behaald: Dexia Kommunalkredit Bank in Centraal- en Oost-Europa, Canada, Mexico, Zwitserland en Japan.
Q ACTIVITEIT (1) Productie langetermijnkredieten (in miljoenen EUR)
2005
COMPTES SOCIAUX
Volledig geconsolideerde dochterondernemingen België (3) 5 290 Frankrijk 10 832 Luxemburg 598 Verenigd Koninkrijk 2 224 Zweden 916 Italië 8 714 Iberisch schiereiland (Spanje en Portugal) 1 749 Centraal- en Oost-Europa 2 680 Amerika 10 871 Andere (4) 11 927 Volledig geconsolideerde dochterondernemingen (zonder Duitsland) 55 801 Duitsland (5) 6 176 Volledig geconsolideerde dochterondernemingen (met Duitsland) 61 978 waarvan publieke sector 49 753 waarvan corporateen projectfinanciering 12 225 Geconsolideerde dochterondernemingen waarop vermogensmutatie wordt toegepast Oostenrijk (Kommunalkredit Austria) (6) 6 045 TOTAAL VOOR DE GROEP DEXIA
68 023
Totaal langetermijnverbintenissen (2)
2006
Evolutie
31/12/05
31/12/06
Evolutie
5 210 12 810 98 2 261 1 062 5 787 2 146 2 687 10 350 13 002
-1,5 % +18,3 % -83,6 % +1,7 % +15,9 % -33,6 % +22,7 % +0,3 % -4,8 % +9,0 %
30 981 60 599 1 933 6 756 3 597 34 140 6 452 3 060 42 487 18 365
30 845 65 026 2 085 9 480 3 932 37 253 8 854 5 119 46 136 28 504
-0,4 % +7,3 % +7,9 % +40,3 % +9,3 % +9,1 % +37,2 % +67,3 % +8,6 % +55,2 %
55 413
-0,7 %
208 370
237 234
+13,9 %
6 354
+2,9 %
25 974
30 975
+19,3 %
61 768 48 593
-0,3 % -2,3 %
234 344 209 853
268 209 235 546
+14,5 % +12,2 %
13 175
+7,8 %
24 491
32 663
+33,4 %
9 933
+64,3 %
17 694
24 222
+36,9 %
71 701
+5,4 %
252 038
292 431
+16,0 %
(1) Alle statistieken in deze tabel hebben betrekking op de uiteindelijke cijfers m.b.t. het onderschrijven, de aanvaarding of de aankoop van schuldobligaties van de publieke sector en de financiering van projecten in de vorm van langetermijnkredieten, notes en obligaties, liquiditeitswaarborgen en alle andere vormen van kredietverstrekking die gehanteerd worden in de landen waar Dexia actief is. Gelet op de specifieke kenmerken van de activiteit in Duitsland houden de productiestatistieken geen rekening met dit land. De kortlopende faciliteiten worden niet meegerekend. (2) Bedragen tegen de lopende wisselkoers. Deze bedragen gelden zonder DenizBank. De langetermijnverbintenissen van DenizBank bedroegen op 31 december 2006 1,2 miljard EUR. (3) De verbintenissen van België voor het jaar 2005 zijn herberekend (ongeveer +2,6 miljard EUR), vooral omdat de wentelkredieten van grote ondernemingen voortaan als langetermijnverbintenissen beschouwd worden (tevoren behandeld als kortetermijnverbintenissen). (4) Omvat de activiteiten die worden uitgeoefend in de zone Zuidoost-Azië, Mexico, Israël, Japan en Zwitserland, alsook de activiteit van de internationale zetels in de landen waar Dexia niet rechtstreeks aanwezig is. (5) Het segment “reporting” van Dexia Kommunalbank Deutschland werd gepreciseerd. De cijfers van 2005 zijn daarom herberekend. (6) Stemt overeen met het totaal van de verbintenissen en de productie langetermijnkredieten van Kommunalkredit Austria, dat een 49 %dochteronderneming van Dexia is.
78 |
Dexia / Jaarverslag 2006
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN DE PUBLIEKE SECTOR
Dexia / Jaarverslag 2006
BEHEERSVERLAG
Frankrijk 2006 was voor Frankrijk een zeer dynamisch jaar, waarbij de langetermijnverbintenissen toenamen met 7,3 %, tot 65,0 miljard EUR, een opmerkelijk groeicijfer zowel voor de Financiële dienstverlening aan de publieke sector als voor de financiering van projecten. Voor de Financiële dienstverlening aan de publieke sector, waar Dexia een marktaandeel van 42 % heeft, profiteerde de bank maximaal van een gunstig klimaat: overheveling van financiële bevoegdheden van de centrale overheid naar de lokale besturen, de verwachting van een renteverhoging, en een preelectorale periode. De uitstaande langetermijnverbintenissen stegen met 7,0 % tot een recordpeil van 62,0 miljard EUR. Het volume van de nieuwe productie op lange termijn nam toe met een zeer bevredigende 13,5 % tot 11,7 miljard EUR. In 2006 werden een aantal belangrijke deals gesloten, waaronder kredieten aan de Conseil général de la Réunion, du Nord, de la Seine-Maritime, des Alpes-Maritimes voor een individueel bedrag van meer dan 100 miljoen EUR, en de deelneming aan diverse financieringen voor stadsvervoerprojecten (trams voor Grenoble en Le Mans). Het beleid van Dexia dat streeft naar een grotere activiteit t.a.v. cliënten uit de non-profitsector wierp vruchten af: de activiteit groeide aanzienlijk met 27 %, en het marktaandeel nam toe van 33 % tot 37 %. Diverse activiteiten lieten zich in het bijzonder opmerken: • de sector van de publieke gezondheidszorg doet het nog steeds zeer goed, en de activiteit van Dexia liet een stijging op jaarbasis optekenen van 69 % tot 1,7 miljard EUR. Het “Hôpital 2007”-plan, dat ziekenhuizen ertoe aanzet om zich te moderniseren d.m.v. schuldfinanciering, is een van de belangrijke steunfactoren voor deze sector. Dexia haalde diverse belangrijke opdrachten binnen (voor ziekenhuizen in Metz, Dijon en Toulon). In dit specifieke segment nam het marktaandeel van Dexia fors toe en blijft de Groep aan de top met ongeveer de helft van de projecten waarnaar ze meedingt; • ook de huisvestingsactiviteit geeft een duidelijke stijging te zien: +23 %, tot 1,7 miljard EUR, ten dele dankzij het “Borloo-plan”, in het kader waarvan het aantal te bouwen sociale woningen moet toenemen van 80 000 in 2006 tot 120 000 in 2009. Met betrekking tot de Financiering van projecten was 2006 eveneens een heel goed jaar, met een productie die verdubbelde tot 1,2 miljard EUR, een stijging met 106,5 % (135 % op basis van de vroegere methodologie). Bij de deals, die Dexia bevestigden als een vooraanstaand speler op de Franse PPS-markt, cofinancierde Dexia de grootste PPS van het land, namelijk een ziekenhuis in de buurt van Parijs, en schreef het in op een derde van de schuld van 345 miljoen EUR; voorts zorgde het als financieel adviseur en co-arranger (en tevens als “equity investor” in het winnende consortium) voor de succesvolle afronding van de financiering ter waarde van 205 miljoen EUR van de tweede PPS van het ministerie van Justitie voor het ontwerpen, bouwen en onderhouden van drie gevangenissen. Dexia rijfde eveneens diverse belangrijke adviesmandaten binnen, bijvoorbeeld bij het ministerie van Justitie voor de renovatie van de Prison de la Santé in Parijs.
COMPTES CONSOLIDÉS
De langetermijnverbintenissen van de volledig geconsolideerde dochterondernemingen kwamen uit op 268,2 miljard EUR, een stijging met 14,5 % op jaarbasis (16 % bij constante wisselkoers), waarbij er vooral een opmerkelijke dynamiek was in Frankrijk, Italië, Amerika, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Centraal- en Oost-Europa en het Iberisch schiereiland. De nieuwe productie (zonder Duitsland) beliep 55,4 miljard EUR, d.i. een lichte daling in vergelijking met vorig jaar, die verklaard wordt door een gewijzigde methodologie (vanaf 31 december 2006 wordt het uiteindelijke opgenomen bedrag van de gestructureerde financieringstransactie in plaats van het volledige bedrag in aanmerking genomen). Op basis van de vroegere methodologie zou de toename van de nieuwe productie zijn uitgekomen op 3 %. Voor de Financiële dienstverlening aan de publieke sector alleen bereikte de productie een hoog peil van 48,6 miljard EUR, waarbij Dexia zelfs de titel van “Best Lead Manager on Regional/Municipal Bonds” voor 2006 kreeg van het online magazine EuroWeek. Bovendien was de activiteit inzake schuldbeheer weer zeer dynamisch in 2006, met een speciale vermelding voor Frankrijk en Italië, waar het historisch peil van respectievelijk 10,6 miljard EUR en 3,9 miljard EUR werd gehaald (zie pagina 82). De sector corporate- en projectfinanciering liet een mooie groei optekenen van +7,8 % tot 13,2 miljard EUR, mede dankzij grote PPS-infrastructuurprojecten en ook dankzij een zeer bevredigende toename van de obligatieportefeuille. Op basis van de vroegere methodologie zou de toename zijn uitgekomen op 27 % in vergelijking met vorig jaar. Dexia was onder meer lead-arranger samen met andere banken in een aantal zeer grote projecten in 2006: het schuldpakket ten belope van 2,4 miljard GBP voor de acquisitie van het grootste havenbedrijf in het Verenigd Koninkrijk door een groep van financiële investeerders, de financiering van het rollend materieel voor de metro van Madrid ten belope van 1,2 miljard EUR, of het project rond de Golden Ears Bridge in Vancouver ter waarde van 1 miljard CAD, dat door Thomson Financial werd uitgeroepen tot “North American Deal of the Year 2006”. Het was ook een zeer bevredigend jaar voor de adviesmandaten, met belangrijke mandaten die succesvol werden afgesloten, zoals voor het Q7-windmolenpark, een offshorewindmolenpark in Nederland, of de acquisitie van de Elwoodkrachtcentrale in de Verenigde Staten. Ter illustratie van zijn aangroeiende aanwezigheid in deze sector werd Dexia in 2006 bekroond als “Bank of the Year” voor de regio Europa – Midden-Oosten – Afrika door het magazine van Thomson Financial Project Finance International. Voor het tweede opeenvolgende jaar maakte Dexia deel uit van de top tien van banken die optreden als arrangers voor projectfinancieringen van Euromoney/Dealogic (nummer 1 voor PPS/PFI’s, nummer 4 voor Europa, nummer 6 voor Noord-Amerika), waarvan zeven projecten diverse sectorale/regionale prijzen als “Deal van het jaar” kregen.
Vanuit een regionaal oogpunt zagen de prestaties er als volgt uit.
COMPTES SOCIAUX
Langetermijnverbintenissen en nieuwe productie
| 79
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN DE PUBLIEKE SECTOR
Dexia was ook co-lead arranger voor de herfinanciering van parkeergarages ten belope van 500 miljoen EUR en als onderschrijver voor 350 miljoen EUR van de financiering van de acquisitie van Autoroutes Paris-Rhin-Rhône.
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERLAG
België 2006, een verkiezingsjaar, was in België een moeilijk jaar voor de activiteit Financiële dienstverlening aan de publieke sector; toch slaagde Dexia erin zijn marktleiderschap te handhaven. Globaal genomen kwamen de langetermijnverbintenissen uit op 30,8 miljard EUR, wat vrijwel stabiel is in vergelijking met 2005. Inzake de Financiële dienstverlening aan de publieke sector bedroeg de nieuwe productie 3,0 miljard EUR, een daling met 21,1 %. Deze daling is toe te schrijven aan een zeer goede eerste jaarhelft in 2005 (mede dankzij de energie-intercommunales) en ook aan de traditionele terugval in het segment van de lokale besturen in de verkiezingsperiode. In het segment van de social profit kwam de totale nieuwe productie uit op 404 miljoen EUR, een stijging met 11 % op jaarbasis, o.m. door een inhaalbeweging bij de nationale gezondheidsinvesteringen. Merk op dat het Waals Gewest voor Dexia koos voor de financiering van zijn economisch herstelplan. De bank lanceerde eveneens een beveiligd elektronisch rapporteringssysteem voor haar cliënten uit de publieke en de social-profit sector. De activiteiten inzake corporate- en projectfinanciering profiteerden van een hernieuwde commerciële benadering en een gunstig economisch klimaat. M.b.t. de langetermijnverbintenissen was de productie zeer goed: de nieuwe productie steeg fors met 49,4 % tot 2,2 miljard EUR. De productie was goed in de meeste domeinen van de Belgische corporate banking, voornamelijk: • voor algemene corporate banking met belangrijke transacties in de nutssector, maar ook een aanzienlijk aantal transacties in de zogenaamde midcorporate- en corporatesegmenten; • op het vlak van de financiering van projecten, waarbij Dexia erin slaagde zijn sterke positie inzake maritieme financieringen en financieringen van haveninfrastructuur te consolideren. Bovendien bevestigde Dexia zijn rol als financieel adviseur in de belangrijke infrastructuur-PPS-transactie m.b.t. de Oosterweel-verbinding, aangezien zijn cliënt Noriant als enige kandidaat werd gekozen voor de volgende fase. Bovendien was de bank betrokken bij de financiering van drie windmolenparken en een biomassa-installatie; • er werd voortgewerkt aan diverse vastgoedtransacties, vaak met een duidelijke link naar de lokale, federale of supranationale overheden; • op het vlak van “asset finance” (voornamelijk leasing en renting) werd een aanzienlijke groei van 55 % opgetekend voor de langetermijnfinancieringen tot 357 miljoen EUR. • ten slotte merken we op dat de Belgische afdeling voor corporate-financiering betrokken was hij het uitwerken van de IPO’s van o.m. Aedifica en Metris. Luxemburg De langetermijnverbintenissen groeiden gestaag aan tot 2,1 miljard EUR, een toename met 7,9 %. Inzake productie was het een behoorlijk jaar, rekening houdend met de significante transactie (0,4 miljard EUR) die in 2005 werd afgesloten met de Luxemburgse spoorwegmaatschappij.
80 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Verenigd Koninkrijk De langetermijnverbintenissen kwamen uit op 9,5 miljard EUR, een toename met 40,3 % op één jaar tijd. Deze toename is te danken aan een zeer sterke activiteit inzake de financiering van projecten, en een meer gematigde trend in de publieke sector: de nieuwe productie voor sociale huisvesting lag hoog (+74 %), maar het segment van de lokale besturen deed het minder goed. Zoals hierboven werd besproken was Dexia co-lead arranger in het kader van een schuldpakket ten belope van 2,4 miljard GBP voor de acquisitie van het grootste havenbedrijf in het Verenigd Koninkrijk door een consortium van financiële investeerders. Deze transactie werd met succes gesyndiceerd bij in totaal 31 banken. Dexia sloot ook als enige arranger diverse belangrijke PFI-transacties af in de sectoren onderwijs, openbare verlichting, gezondheid zoals een ziekenhuisproject in Glasgow ter waarde van 212 miljoen GBP, het grootste PFI-project in het Verenigd Koninkrijk dat ooit werd gefinancierd door een bank en het grootste PFI-project ooit in Schotland. Zweden De activiteit was stevig en kwam uit op 1,1 miljard EUR, een toename met 15,9 %; voorts breidde Dexia zijn marktaandeel uit. De langetermijnverbintenissen gaven een toename te zien met 9,3 % tot 3,9 miljard EUR. Italië Dexia Crediop bereikte in 2006 voor 37,3 miljard EUR aan uitstaande langetermijnverbintenissen, een toename van 9,1 % tijdens de voorbije twaalf maanden. Op het front van de Financiële dienstverlening aan de publieke sector, wordt een vergelijking van de productie vertekend door een aantal uitzonderlijk grote transacties in 2005. Toch was er een stevige activiteit met de lokale besturen, in de internationale uitgiften en in het segment van de effectiseringen, waar de productie is toegenomen met 16 %. Voor 2006 vermelden we het krediet van 160 miljoen EUR aan Turijn, met Dexia Crediop als co-arranger, en ook het onderschrijven van een effectisering van 1,8 miljard EUR in opdracht van de regio Lazio. 2006 werd gekenmerkt door de grootste uitgifte van Eurobonds ooit door een Italiaanse lokale overheid: het krediet dat werd uitgegeven door de regio Piemonte en waarbij Dexia Crediop betrokken was als joint bookrunner en als joint lead manager voor een uiteindelijk bedrag van 765 miljoen EUR. Dexia Crediop was eveneens joint bookrunner, joint lead en co-arranger van een transactie ter waarde van 327 miljoen EUR met de regio Abruzzi. Dankzij deze deals en het aanzienlijk kredietvolume met bijvoorbeeld de provincie Turijn (121 miljoen EUR in twee transacties) kon Dexia Crediop zijn marktaandeel boven de 40 % (zonder Cassa di Depositi e Prestiti) handhaven in het segment van de publieke sector, en bevestigde het zodoende zijn leiderspositie bij de Italiaanse niet-overheidsactoren inzake de Financiële dienstverlening aan de publieke sector. De nieuwe productie inzake de Financiering van projecten nam af met 62,1 % tot 664 miljoen EUR, in een klimaat van zeer scherpe concurrentie, en zonder omvangrijke deals dit jaar in de sector van de infrastructuur. Toch lijkt Dexia Crediop in Italië een erg goede positie te bekleden op deze markt.
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN DE PUBLIEKE SECTOR
BEHEERSVERLAG COMPTES CONSOLIDÉS
Centraal- en Oost-Europa Dexia is in deze regio actief via zijn dochteronderneming Dexia Kommunalkredit Bank, die gevestigd is in Wenen en voor 75 % in handen is van Dexia Crédit Local (rechtstreeks en onrechtstreeks). De langetermijnverbintenissen namen toe met 67,3 % tot 5,1 miljard EUR en de totale nieuwe productie bleef stabiel op 2,7 miljard EUR in een klimaat van concurrentie van vooral plaatselijke banken. Inzake de Financiële dienstverlening aan de publieke sector kwamen de verbintenissen uit op 4,4 miljard EUR (+57,1 %) en Dexia Kommunalkredit Bank was bijzonder actief in de twee meestbevolkte landen van de regio, nl. Polen en Roemenië. In Polen was Dexia Kommunalkredit Bank voornamelijk actief in de gezondheidssector en ook t.a.v. de lokale besturen. In Roemenië verstrekte de bank kredieten aan diverse grote steden zoals Boekarest, en aan het ministerie van Financiën met een contract ten belope van 34 miljoen EUR dat in september werd afgesloten. De eerste ontwikkelingen van de gestructureerde producten in Slowakije en Tsjechië kwamen ook op gang. Wat het segment corporate- en projectfinanciering betreft, kwamen de verbintenissen uit op 0,7 miljard EUR t.o.v. 0,3 miljard EUR een jaar daarvoor. Dexia Kommunalkredit Bank zette zijn eerste deal op in Tsjechië voor de financiering van een windmolenpark. In het domein van het transport werden diverse transacties afgesloten met de nationale spoorwegmaatschappijen in Hongarije (114 miljoen EUR), Polen (50 miljoen EUR) en Slowakije (42 miljoen EUR). Dexia Kommunalkredit Bank verstrekte eveneens een krediet van 37 miljoen EUR voor de bouw van een krachtcentrale in Bulgarije.
Amerika (zonder FSA) Amerika vertoonde een markt met contrasten in 2006, met een zeer dynamische trend inzake de Financiering van projecten en een veel minder actieve markt op het vlak van de obligatie-uitgiften door gemeenten. Tegen deze achtergrond kwamen de langetermijnverbintenissen uit op 46,1 miljard EUR, een stijging met 8,6 % op één jaar tijd, maar de nieuwe productie viel terug met 4,8 % tot 10,4 miljard EUR. In het segment van de Financiële dienstverlening aan de publieke sector, was de markt zwakker dan tijdens het recordjaar 2005. Bij de vele deals die werden gesloten in 2006, vermelden we de liquiditeitswaarborgen van de staat Mississippi (224 miljoen USD) en van de staat Georgia (314 miljoen USD). Intussen kenden de investeringen in de belastbare en de belastingvrije markten (via het in 2004 opgestarte TOBprogramma) een opmerkelijke ontwikkeling. Inzake de Financiering van projecten werden een groot aantal deals gesloten, waaronder het mandaat van co-arranger voor de Indiana Toll Road-concessie ter waarde van 4,1 miljard USD en voor het Buffalo Gap II-windmolenpark ten belope van 320 miljoen USD. De deal rond de Indiana Toll Road bevestigt de vooraanstaande positie van Dexia in de ontluikende maar snelgroeiende markt voor de financiering van infrastructuur in de Verenigde Staten. Inmiddels bestendigt Dexia er zijn leiderspositie in de sector van de hernieuwbare energie. De Canadese dochteronderneming van Dexia, die pas eind 2005 is opgestart, was in 2006 co-arranger voor een financiering van 1 miljard CAD voor het project van de Golden Ears Bridge in de buurt van Vancouver, de grootste PPS die tot nu toe werd gesloten in Canada en ook het eerste krediet dat werd gewaarborgd door de zogenaamde monoline-verzekeraars in Noord-Amerika. Dit lijkt een veelbelovende start te zijn voor deze nieuwe markt.
COMPTES SOCIAUX
Iberisch schiereiland In een klimaat van een veeleer matige vraag inzake de Financiële dienstverlening aan de publieke sector, namen de langetermijnverbintenissen voor dit segment toe met 26,5 %, tot 7,1 miljard EUR, een stijging die des te opmerkelijker is omdat 2005 was gekenmerkt door omvangrijke deals (waaronder twee obligatie-uitgiften door de Generalitat de Cataluña voor een totaalbedrag van 3,0 miljard EUR). De nieuwe productie kwam uit op 2,1 miljard EUR, een stijging met 22,7 %. Bij de voornaamste deals die werden afgesloten in 2006, sloot Dexia twee mandaten als bookrunner met de regio Madrid en een met de regio Aragon. In Portugal financierde Dexia een krediet van 150 miljoen EUR voor EGREP, een overheidsinstelling die belast is met de opbouw en het beheer van de nationale strategische olievoorraden. Inzake de Financiering van projecten was Dexia Sabadell Banco Local co-lead manager van de financiering van heel wat belangrijke transacties in de sectoren infrastructuur en energie: het rollend materieel van de metro van Madrid (1,2 miljard EUR), het eerste PPS-ziekenhuisproject in Spanje (222 miljoen EUR), de eerste financiering van een zonneenergieproject buiten de Verenigde Staten (497 miljoen EUR) en twee van de grootste fotovoltaïsche projecten ter wereld (367 miljoen EUR). Vijf jaar na de oprichting ervan maken de opmerkelijke resultaten die werden geboekt in 2005 en 2006 van Dexia Sabadell Banco Local een vooraanstaande speler op de Iberische infrastructuurmarkt.
Andere landen en hoofdzetel De activiteit uitgeoefend in de andere landen en vanuit de hoofdzetel nam meer dan bevredigend toe; de uitstaande langetermijnverbintenissen stegen met 55,2 % in 2006, tot 28,5 miljard EUR. In Zwitserland opende Dexia in november 2006 een dochteronderneming te Genève waardoor de bank de transacties met zijn cliëntenbestand verder kon diversifiëren, bijvoorbeeld met ziekenhuizen. Een van de voornaamste transacties was een krediet van 256 miljoen EUR voor het kanton Genève. Eveneens in november 2006 verkreeg Dexia een banklicentie in Japan, waardoor de bank rechtstreeks kan werken met Japanse cliënten en aldus de grootste markt ter wereld inzake de financiering van de lokale openbare besturen volop kan bewerken. Eind december 2006 beliepen de verbintenissen in Japan 704 miljoen EUR, zonder een bedrag van 1,8 miljard EUR aan Japanse obligaties die werden geboekt door de internationale hoofdzetels nog vóór de licentie werd verkregen. In Mexico nam de jongste dochteronderneming van Dexia een veelbelovende start: de langetermijnverbintenissen kwamen uit op 486 miljoen EUR, in vergelijking met 36 miljoen EUR een jaar eerder. Er werden belangrijke transacties afgesloten, zoals een krediet van 650 miljoen MXN aan de staat Guerrero en een krediet van 2 200 miljoen MXN aan Mexico City. We vermelden eveneens de herfinanciering van de volledige schuld van de staat
Dexia / Jaarverslag 2006
| 81
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN DE PUBLIEKE SECTOR
BEHEERSVERLAG
Queretaro, die een (lokale) rating AA heeft, voor een bedrag van 1 340 miljoen MXN op twinig jaar. De activiteiten inzake corporate- en projectfinanciering boekten ook een significante groei, met langetermijnverbintenissen ten belope van 11,6 miljard EUR. Belangrijke transacties werden afgesloten, waaronder de voor 431 miljoen EUR gecombineerde herfinanciering met obligaties en kredieten van de Hongaarse M6-autosnelweg en de WISE CBO, een effectisering ten belope van 1,47 miljard GBP van samengevoegde PFI- en nutsobligaties, de eerste van dergelijke transacties, waarbij de knowhow van Dexia op het vlak van de kapitaalmarkten en de project- en infrastructuurfinanciering werd gecombineerd.
COMPTES CONSOLIDÉS
Duitsland De langetermijnverbintenissen bedroegen 31,0 miljard EUR, een toename met 19,3 %. De vestiging in Frankfurt van Dexia Kommunalbank Deutschland verhoogde haar nieuwe productie met 23 % tot 3,8 miljard EUR, met een grote interesse voor gestructureerde producten. Bovendien werd er een kredietportefeuille verworven voor in totaal 2,4 miljard EUR, in vergelijking met 1,6 miljard EUR voor 2005. In 2006 werden tal van deals gesloten, waaronder de transacties met de stad Aken (110 miljoen EUR). In 2006 werd eveneens een nieuw cliëntensegment uitgebouwd, nl. de “private satellites” (Stadtwerke – dit zijn non-profitorganisaties die gelinkt zijn aan de overheid), met een totale nieuwe productie van 0,2 miljard EUR.
Schuldbeheer
COMPTES SOCIAUX
De activiteit inzake schuldbeheer was zeer stevig in 2006, met een totaal bedrag van 17,3 miljard EUR, of 1 miljard EUR meer dan in 2005, wat reeds een zeer goed jaar was. In Frankrijk kwam het bedrag inzake schuldbeheer uit op 10,6 miljard EUR, een toename met 30 %. Deze prestatie, die vooral werd geleverd tijdens het vierde kwartaal van het jaar, is des te opmerkelijker omdat de twee jaren daarvoor al recordjaren waren. Dit bedrag vertegenwoordigt 18 % van de uitstaande verbintenissen van Dexia in Frankrijk en deze activiteit heeft thans betrekking op alle segmenten, namelijk de lokale besturen maar ook de gezondheidssector en de sociale huisvesting. De activiteit inzake schuldbeheer was eveneens zeer bevredigend in België, waar ze 2,2 miljard EUR vertegenwoordigde, wat zeer goed is voor een pre-electoraal jaar. Italië liet ook een zeer goede prestatie optekenen met een bedrag van 3,9 miljard EUR, tegenover 1,3 miljard EUR een jaar daarvoor, mede dankzij bijvoorbeeld het beheer van internationale obligaties voor een bedrag van 821 miljoen EUR voor de regio’s Piemonte of Abruzzi. Duitsland maakte een goede start voor deze activiteit met 431 miljoen EUR in 2006.
82 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Kortetermijnverbintenissen De kortetermijnverbintenissen kwamen eind 2006 uit op 19,3 miljard EUR, d.i. een stijging van 15 % t.o.v. 2005. Deze activiteit vond voornamelijk plaats in Frankrijk, België en Duitsland, waar Dexia onlangs kortlopende gestructureerde leningen uitwerkte. Deposito’s en beheerde activa De deposito’s en beheerde activa namen toe in een gestaag tempo van +17,7 % t.o.v. het niveau van eind vorig jaar en kwamen uit op 34,6 miljard EUR. Deze stijging is vooral sterk in Frankrijk (+26 % tot 5,8 miljard EUR, waarvan ongeveer de helft gemeenschappelijke beleggingsfondsen) en in Italië, waar het niveau van de verbintenissen verdubbelde tot 1,8 miljard EUR. In België, dat 63 % van het totale bedrag voor de Groep voor zijn rekening neemt, namen de verbintenissen toe met 6 %, met opmerkelijk goede prestaties bij de intercommunales en de regio’s. Verzekeringen Dexia Sofaxis, de enige Franse marktspeler die gespecialiseerd is in statutaire verplichte verzekeringen van de lokale besturen en de ziekenhuisinstellingen voor hun personeel, inde voor 367 miljoen EUR aan premies (+4 %) op 31 december 2006. De premies van Dexia Insurance haalden het niveau van 2005 met een premie-incasso ten belope van 621 miljoen EUR, waarvan 350 miljoen EUR in Frankrijk en 271 miljoen EUR in België. Dexia Epargne Pension inde in alweer een dynamisch jaar voor 271 miljoen EUR aan premies, dat is 4,5 % meer dan in 2005. Dexia Epargne Pension is een levensverzekeringsdochter van Dexia Insurance Services, de onderneming die belast is met de ontwikkeling van de verzekeringsactiviteiten van Dexia. Zij verkoopt kwalitatief hoogstaande en op maat gesneden levensverzekeringsproducten aan de lokale institutionele cliënten (sociale huisvestingsmaatschappijen, semi-overheidsbedrijven, kamers van koophandel ...), opzeggingsvergoedingen, en producten inzake aanvullende pensioenen en loonsparen. Dexia Epargne Pension biedt eveneens een brede waaier aan levensverzekeringsproducten en kapitalisatiecontracten aan privécliënten. De producten inzake sociale engineering worden rechtstreeks verkocht door Dexia Crédit Local, terwijl de klassieke levensverzekeringsproducten worden verkocht via partnerships met derden. Merk op dat Dexia Epargne Pension in 2006 ongeveer vijtien nieuwe partnerships afsloot, wat het totaal aantal op ongeveer zestig brengt, waarvan tweederde werd afgesloten met privébanken en fondsenbeheersvennootschappen. Financial Security Assurance Financial Security Assurance (FSA), dat door Dexia in 2000 werd overgenomen, oefent activiteiten uit op het vlak van credit enhancement van gemeenteobligaties en geëffectiseerde schuldvorderingen (asset-backed securities, ABS) in Noord-Amerika maar ook in Europa. Credit enhancement van gemeenteobligaties bestaat in het garanderen van obligaties die voornamelijk worden uitgegeven door gemeenten. Doordat FSA een uitstekende rating AAA bezit, biedt het de gemeenten
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN DE PUBLIEKE SECTOR
Q ONDERLIGGENDE RESULTATEN (1)
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERLAG
Het nettoresultaat groepsaandeel voor het volledige jaar bedroeg 1 140 miljoen EUR, een forse stijging met 14,1 %. Zonder de negatieve impact van de wisselkoersen (-9 miljoen EUR), zou de stijging 15,0 % hebben bedragen. Dit metier registreert dit jaar opnieuw een groei van twee cijfers, met een vooruitgang in alle subsegmenten (de publieke sector, financiering van projecten, corporate-activiteiten en credit enhancement) en met successen in bijna alle landen. De ambitie van Dexia om zijn opbrengsten te diversifiëren naar landen buiten zijn historische markten, wordt elk jaar waargemaakt: het nettoresultaat groepsaandeel afkomstig uit Frankrijk en België vertegenwoordigt thans 42 % (44 % in 2005); FSA levert 25 % van de opbrengsten van het metier, en de bancaire activiteiten buiten Frankrijk en België 33 %. De totale opbrengsten van het metier, 2 478 miljoen EUR, stegen met 222 miljoen EUR in vergelijking met 2005, d.i. +9,9 % (+10,6 % bij constante wisselkoers). Deze zeer goede cijfers komen voort uit het samengaan van een aantal factoren: een hoge productie die dit jaar gepaard gaat met de aanzienlijke omloopcijfers die doorheen de jaren in de verschillende entiteiten m.b.t. de Financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten werden opgebouwd, en fundingkosten die bleven verbeteren. De opbrengsten van FSA groeiden met +9,7 % (tot 543 miljoen EUR), een goede prestatie in een gecontrasteerde omgeving die leidt tot lagere ABS-opbrengsten in de Verenigde Staten en minder herfinancieringen, en, in tegengestelde zin, tot een hogere productie inzake de Financiële dienstverlening aan de publieke sector, stevige opbrengsten op financiële producten en enkele wisselkoerswinsten (die enkel in de IFRS-verwerking als aanvullende opbrengsten worden genoteerd). Het metier, zonder FSA, vertoonde precies dezelfde positieve trend, met 175 miljoen EUR (+9,9 %) extra opbrengsten tegenover 2005, dit als gevolg van: • een positief volume-effect in vele landen (Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Spanje, Centraal-Europa, Amerika …); • de positieve invloed van het schuldbeheer op de marges; • een hoog niveau aan commissies dankzij vele transacties waarvoor Dexia een mandaat als lead-arranger heeft (o.a. in Amerika, Spanje en het Verenigd Koninkrijk); • de groeiende bijdrage van landen waar Dexia onlangs kantoren heeft gevestigd (nl. in Centraal- en Oost-Europa, Canada, Mexico en Japan). Opmerkelijk is de vooruitgang in Frankrijk en België (6 % meer opbrengsten), Italië (+9 %), de Verenigde Staten (+16 %), het Verenigd Koninkrijk (+67 %), het Iberisch schiereiland (+59 %) en Centraal-Europa (+82 %), waar de jaaropbrengsten 47 miljoen EUR belopen. De bijdrage van DenizBank aan de opbrengsten van dit metier beliep 48 miljoen EUR (+46 % tegenover pro forma in het vierde kwartaal van 2005); dit bedrag werd in slechts één kwartaal genoteerd.
COMPTES SOCIAUX
de mogelijkheid om tegen betaling van een premie toegang te hebben tot de obligatiemarkt tegen de meest voordelige voorwaarden. Credit enhancement van geëffectiseerde schuldvorderingen is een soortgelijke waarborg die wordt toegekend aan obligatie-uitgiften die diverse categorieën van activa (consumentenkredieten ...) herfinancieren. In de context van een daling met 6 % van het totale volume aan nieuwe obligatie-uitgiften en herfinancieringen op de markt van de Amerikaanse gemeenten, en ondanks een klimaat met een zeer scherpe concurrentie, slaagde FSA er in 2006 in zijn marktaandeel te handhaven rond 25 %, en een nog steeds opmerkelijke groei te boeken op de internationale markt, met een stijging van de netto-uitstaande verzekerde bedragen van 72 %. Met betrekking tot de geëffectiseerde schuldvorderingen gaf FSA er, gelet op de scherpe concurrentie, de voorkeur aan geen marges op te offeren aan de volumes. Globaal genomen bedroeg de bruto geactualiseerde waarde van de nieuwe productie 910 miljoen USD, een daling met 10,2 % in vergelijking met 2005, wat een recordjaar was. Voor de activiteit ten aanzien van de Amerikaanse gemeenten lag de penetratiegraad van de verzekeringen op de markt lager (50 % tegenover 57 % een jaar daarvoor), en dat in een klimaat van een lager risico en krappe spreads. De bruto geactualiseerde waarde (GW) van de nieuwe productie van FSA nam af met 36,1 %, een daling die ook verklaard wordt door de bijdrage van de transactie m.b.t. de Chicago Skyway in 2005. Als rechtstreeks gevolg van het Amerikaanse renteklimaat liep het niveau van de herfinancieringen terug (-40 % van jaar tot jaar). In dit verband zijn twee transacties het vermelden waard: het waarborgen van de obligatie (credit enhancement) die werd uitgegeven door het Scottsdale Healthcare-ziekenhuis in Arizona, voor een totaal bedrag van 200 miljoen USD, en het waarborgen van de obligatie ter waarde van 313 miljoen USD die werd uitgegeven door Philadelphia Gas Works. De internationale activiteit van FSA heeft een zeer sterk jaar achter de rug, waarbij de GW van de premies van de nieuwe productie uitkwam op 318 miljoen USD (+71,5 % in vergelijking met de vorige twaalf maanden). Deze prestatie is te danken aan een aantal grote transacties, waaronder de waarborg van een obligatie-uitgifte van 200 miljoen GBP door United Utilities Water plc in het Verenigd Koninkrijk en de waarborg van de uitgifte ter waarde van 482 miljoen AUD door de Monetary Policy Committee Funding in Australië. In de sector van de Amerikaanse asset-backed securities, zorgden de zeer goede kwaliteit van de nieuwe productie en de krappe spreads voor een terugval van de nieuwe productie (-17 %) tot 234 miljoen USD. FSA ontwaarde beperkte mogelijkheden voor het leveren van een degelijk rendement, hoewel de trend op het einde van 2006 een lichte neiging tot ommekeer vertoonde. De markt voor de effectisering van autokredieten was zeer actief, net zoals die van de CDO’s (collateralized debt obligations). Ten slotte vermelden we het voor 4,8 miljard USD gewaarborgd bedrag aan gegenereerde premies ten belope van 19 miljoen USD. FSA bleef voortwerken aan de ontwikkeling van HELOC-transacties (Home Equity Lines of Credit). Buiten de Verenigde Staten kreeg FSA onlangs een licentie om in Tokio een vestiging te openen.
(1) Zoals beschreven op pagina 70.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 83
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN DE PUBLIEKE SECTOR
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERLAG
De kosten namen toe met 47 miljoen EUR in vergelijking met 2005, een stijging van 6,1 % (6,7 % bij constante wisselkoers), wat echter nog 3,8 procentpunt lager ligt dan de groei van de opbrengsten. Zoals reeds gezegd, wordt deze vooruitgang in grote mate verklaard door de aanzienlijke ontwikkeling van de activiteiten wereldwijd. Onder de andere redenen voor de stijging vermelden we dat de kostenbasis bij FSA toenam, vanwege het feit dat de uitgaven voor CDS-transacties (credit default swaps) niet langer geactiveerd kunnen worden (impact van 7 miljoen EUR op de jaarlijkse kosten) en dat voor de andere productcategorieën het aandeel van de geactiveerde kosten blijft dalen. In de andere Dexia-vestigingen in Amerika stegen de kosten vanwege een grotere personeelsbehoefte, die samenhing met de uitbreiding en ontwikkeling van de activiteiten, wat ook het geval was in vele andere landen, zoals Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Italië. In de hoofdzetels namen de kosten eveneens toe, wat verband hield met de opening van Dexia Japan, Dexia Zwitserland en de andere internationale ontwikkelingen van de activiteit (vertegenwoordigingskantoren in China en India). Als gevolg daarvan bedroeg het brutobedrijfsresultaat 1 669 miljoen EUR in 2006, d.i. een stijging met 11,8 % in
vergelijking met 2005 (+12,6 % bij constante wisselkoers). Dit heeft geleid tot de voortdurend lichtjes afnemende trend van de exploitatiecoëfficiënt van dit metier, van 33,8 % in 2005 tot 32,6 % in 2006. De kosten van risico bedroegen in 2006 56 miljoen EUR, waarmee ze hoger lagen dan in 2005, maar nog altijd op een laag niveau staan. De stijging heeft in zeer beperkte mate te maken met het toenemende aandeel corporate- en projectfinancieringstransacties en ook met het feit dat er in 2005 meer dan in 2006, een aantal terugnemingen van voorzieningen waren. De belastingen stegen licht (+1,7 %) tot 426 miljoen EUR in 2006. Deze vrij beperkte toename in een jaar tijd heeft met verschillende, tegengestelde factoren te maken: i) een meer gecoördineerd fiscaal management op groepsniveau; ii) een gunstiger belastingomgeving in België; en iii) in tegenovergestelde zin, gestegen belastbare winsten. Globaal genomen leidde de prestatie in de Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement tot een erg stevige rentabiliteit op het economisch eigen vermogen (ROEE) van 22,9 %.
ONDERLIGGENDE RESULTATENREKENING (ZONDER NIET-OPERATIONELE ELEMENTEN) (in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld)
COMPTES SOCIAUX
Opbrengsten waarvan nettocommissielonen Kosten Brutobedrijfsresultaat Kosten van risico Waardeverminderingen op (im)materiële activa Belastingen Nettoresultaat Aandeel van derden Nettoresultaat groepsaandeel Exploitatiecoëfficient ROEE (2) Totaal toegewezen eigen vermogen (gemiddelde)
2005 (1)
2006
Evolutie
2 256 160 (762) 1 493 (30) 0 (419) 1 044 45 999
2 478 191 (809) 1 669 (56) 0 (426) 1 187 47 1 140
+9,9 % +19,5 % +6,1 % +11,8 % +88,6 % n.s. +1,7 % +13,6 % +4,2 % +14,1 %
33,8 % 23,4 % 4 384
32,6 % 22,9 % 5 199
(1) Pro forma. (2) Rentabiliteit op het economisch eigen vermogen (nettoresultaat groepsaandeel/toegewezen eigen vermogen groepsaandeel).
84 |
Dexia / Jaarverslag 2006
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN PARTICULIEREN
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN PARTICULIEREN
Ten slotte bezit Dexia een participatie van 20 % in Crédit du Nord in Frankrijk en van 40 % in Popular Banca Privada in Spanje, een joint venture met Banco Popular die actief is op het vlak van private banking.
Q ACTIVITEIT
BEHEERSVERLAG COMPTES CONSOLIDÉS
Cliëntentegoeden Retail banking De totale cliëntentegoeden kwamen op het einde van 2006 uit op 83,0 miljard EUR, een groei van 1,7 % in één jaar, die verklaard wordt door uiteenlopende evoluties. In 2006 lieten de obligaties die werden uitgegeven door de Groep en belegd via het retailnet van Dexia een groei optekenen van 14,7 % tot 7,5 miljard EUR op 31 december 2006. De spaarrekeningen daarentegen, die eind 2006 een bedrag vertegenwoordigden van 24,9 miljard EUR, verloren 2,7 % in een doorgaans sombere context doordat de cliënten overstapten naar termijnrekeningen als gevolg van de opwaartse trend van de geldmarktrente. Samen gaven de kasbons en de termijnrekeningen een bevredigende groei te zien van 4,8 % tot 10,1 miljard EUR. De gemeenschappelijke beleggingsfondsen bleven stabiel op 20,8 miljard EUR. Deze producten hadden te lijden onder het markteffect tijdens het tweede kwartaal van het jaar en herstelden langzaam. Daartegenover staat de bevredigende stijging bij de levensverzekeringsproducten en meer bepaald van de producten van Tak 21 (gewaarborgd rendement), mede dankzij een reclamecampagne die plaatsvond in oktober. De technische reserves van de levensverzekeringen namen met +7,6 % toe, tot 7,8 miljard EUR. De producten van Tak 23 hadden net als de gemeenschappelijke beleggingsfondsen te lijden onder de sinds mei omgekeerde markttrend. Het negatieve effect van de invoering van een nieuwe taks op verzekeringsproducten vanaf 1 januari 2006 werd ten dele gecompenseerd door diverse commerciële acties.
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES SOCIAUX
De Financiële dienstverlening aan particulieren is een activiteit die historisch gezien wordt uitgeoefend in België en Luxemburg, waar Dexia behoort tot de top twee-drie van de toonaangevende banken en de vereiste omvang heeft (4,0 miljoen cliënten) om zijn positie verder te consolideren. Als gevolg van de acquisitie van DenizBank in Turkije in 2006 (1,9 miljoen retail- en kmo-cliënten) beschikt Dexia over een aanvullend dynamisch platform om zich uit te breiden op een van de snelst groeiende markten: Turkije biedt met zijn 71 miljoen inwoners een hoge groeiverwachting van het bbp alsook een snel toenemende bankpenetratie. De Financiële dienstverlening aan particulieren spitst zich toe op de distributie van eigen producten en diensten en ook van die welke worden ontwikkeld door andere metiers van de Groep (voornamelijk Dexia Asset Management, Dexia Insurance Services en ook Thesaurie en financiële markten voor gestructureerde producten) aan cliënten die voornamelijk bestaan uit particulieren en gezinnen maar ook uit privatebankingcliënten, zelfstandigen, en kleine en middelgrote ondernemingen. België wordt bestreken door een uitgebreid retailkantorennet: 1 019 kantoren, waarvan 80 % beheerd worden door zelfstandige agenten en 20 % door loontrekkende bankbedienden. Bovendien kunnen privatecliënten terecht in negen zogenaamde “private houses”. In Luxemburg is Dexia BIL via veertig retailkantoren actief op het vlak van retail banking en beschikt het over een omvangrijke activiteit inzake private banking in Luxemburg en daarbuiten. In Turkije is DenizBank de zesde grootste Turkse privébank, die een groot gebied bestrijkt met een netwerk van 262 kantoren, waarvan er 96 gevestigd zijn in Istanbul. DenizBank is eveneens aanwezig in Rusland, Duitsland en Oostenrijk. Dexia is bovendien vertegenwoordigd in Slowakije via Dexia banka Slovensko met zijn 52 kantoren, een bank die zowel actief is op het gebied van de lokale publieke sector als op de retailmarkt. Dexia banka Slovensko telt thans 200 000 retailcliënten. Dexia is ook aanwezig in Zwitserland via Dexia Private Bank Switzerland, dat een vertegenwoordigingskantoor heeft in Bahrein en in Montevideo.
Het globaal gunstige klimaat van 2006 zorgde voor een groter vertrouwen bij de gezinnen en dus ook voor een grotere consumptieneiging. Hun belangstelling voor vastgoed ondersteunde de productie van hypothecaire kredieten. Tegen een achtergrond van lage rentevoeten lieten de cliëntentegoeden veeleer een verschuiving zien naar buitenbalansbeleggingen en naar verzekeringsproducten. De overheersende trends van 2006 waren: • een opmerkelijk dynamisme van de buitenbalansproducten, die tweemaal sneller groeiden dan de balansproducten en nu 50 % vertegenwoordigen van de totale cliëntentegoeden (de balansproducten namen af tot 42 % en de verzekeringsproducten bleven stabiel op 8 %); • de transfers van spaarrekeningen naar termijnrekeningen; • meer adequate marges voor de hypothecaire kredieten in de tweede helft van het jaar; • een zeer goede activiteit in de privatebankingsector.
| 85
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN PARTICULIEREN
BEHEERSVERLAG
In 2006 werden vele succesvolle commerciële en vernieuwende initiatieven genomen: • “Axion”, de merknaam die door Dexia Bank werd bedacht om jonge cliënten aan te trekken, maakt van Dexia de nummer één in België, met een marktaandeel van 31 % in het segment van 18 tot 24 jaar, wat neerkomt op een absoluut marktleiderschap. • De betaalkaarten met gepersonaliseerde foto’s (ook wel “fotokaarten” genoemd) kenden een zeer groot succes met 200 000 toepassingen sinds de lancering ervan in juni 2006. De gepersonaliseerde kaarten van Dexia waren de eerste in hun soort op de Belgische markt. • “Dexia Direct Net”: meer dan 500 000 cliënten handelen thans hun banktransacties via het internet af. Het aantal contracten nam in 2006 toe met 50 %. Sinds 2006 werkt Dexia intensief aan de voorbereiding van het voor 2008 geplande ééngemaakte Europees betaalsysteem met de naam Single Euro Payments Area (SEPA).
COMPTES CONSOLIDÉS
Private banking 2006 was weer een goed jaar voor private banking. De totale cliëntentegoeden beliepen 45,4 miljard EUR, een toename met 12,5 %, waarbij voor vele producten een tweecijfergroei werd gerealiseerd. De cash management-activiteit bijvoorbeeld liet een stijging optekenen met 24,3 % en de gestructureerde producten groeiden met 12,5 %. De gemeenschappelijke beleggingsfondsen deden het wat minder goed als gevolg van het negatieve markteffect tijdens het tweede kwartaal van 2006, maar lieten toch een zeer bevredigende toename met 5,7 % optekenen. De cliënten stelden vooral
de obligatie-uitgiften op prijs die specifiek bedoeld waren om tegemoet te komen aan hun specifieke behoeften op het vlak van de duur en het rendement. De oprichting van een specifiek callcenter – Dexia Direct Private – voor cliënten die hun fondsen zelf willen beheren, is ook het vermelden waard. Deze dienst verleent toegang tot accurate en actuele informatie over de markten. Kredieten aan het cliënteel In het globaal gunstige klimaat van 2006 dat het vertrouwen bij de gezinnen versterkte, gaven de kredieten aan het retailen privatecliënteel een significante groei van 11,8 % te zien tot 30,9 miljard EUR. De groei bij private banking was zelfs nog significanter (+21,5 % tot 3,3 miljard EUR). De activiteit m.b.t. de hypothecaire kredieten, die profiteerde van een grotere risicobereidheid bij de cliënten als gevolg van het toegenomen vertrouwen, groeide met 13,6 % tot 18,6 miljard EUR. Het vierde kwartaal bracht een terugkeer naar een normalere concurrentie-omgeving. De consumentenkredieten kwamen eind 2006 uit op 2,5 miljard EUR, een groei van 9,8 %.
COMPTES SOCIAUX
CLIËNTENTEGOEDEN EN KREDIETEN AAN HET CLIËNTEEL (1) (in miljarden EUR)
31/12/05
31/12/06
Verschil
149,5
159,2
+6,5 %
121,9
128,3
+5,3 %
waarvan Balansproducten Buitenbalansproducten Technische levensverzekeringsreserves
51,8 60,5 9,6
53,3 64,5 10,5
+2,9 % +6,7 % +9,4 %
waarvan retail banking Deposito’s Kasbons en termijnrekeningen Obligaties uitgegeven door de Groep Gemeenschappelijke beleggingsfondsen (ICB) Technische levensverzekeringsreserves waarvan private banking
81,5 31,2 9,6 6,5 20,7 7,2 40,3
83,0 30,4 10,1 7,5 20,8 7,8 45,4
+1,7 % -2,5 % +4,8 % +14,7 % +0,4 % +7,6 % +12,5 %
Kredieten aan het cliënteel
27,6
30,9
+11,8 %
waarvan retail banking Hypothecaire kredieten Consumentenkredieten waarvan private banking
25,0 16,3 2,3 2,7
27,6 18,6 2,5 3,3
+10,8 % +13,6 % +9,8 % +21,5 %
TOTAAL CLIËNTENTEGOEDEN EN KREDIETEN AAN HET CLIËNTEEL Cliëntentegoeden
(1) Pro forma daar Banque Artesia Nederland in het vierde kwartaal van 2006 de Groep verlaten heeft. De bovenstaande bedragen gelden exclusief DenizBank. De totale cliëntentegoeden van DenizBank bedroegen op 31 december 2006 3,1 miljard EUR en de totale kredieten aan het cliënteel bedroegen 2,0 miljard EUR.
86 |
Dexia / Jaarverslag 2006
FINANCIËLE DIENSTVERLENING AAN PARTICULIEREN
BEHEERSVERLAG
Financiële dienstverlening aan particulieren noteerde opnieuw een bevredigend jaar, ondanks een zeer competitieve omgeving in België, vooral rond het midden van het jaar op het gebied van de hypothecaire kredieten. Kostendiscipline, een goede commerciële activiteit en een fiscaal gunstiger omgeving zorgden samen voor een bevredigende vooruitgang van het nettoresultaat groepsaandeel met +13,1 %. De extra 58 miljoen EUR netto-opbrengsten van dit jaar waren vooral afkomstig uit België (34 miljoen EUR of +11 %), Luxemburg (18 miljoen EUR of +14 %) en Turkije (4 miljoen EUR in slechts één kwartaal, d.i. +68 % t.o.v. de pro forma 2005). De totale opbrengsten voor het volledige jaar beliepen 2 319 miljoen EUR, een stijging van 48 miljoen EUR of +2,1 % tegenover 2005. Deze stijging werd behaald in een omgeving met tegengestelde trends, zowel geografisch als wat de aard van de activiteiten betreft. De opbrengsten namen toe in Luxemburg (+31 miljoen EUR), in Turkije (+13 miljoen EUR pro forma, met dien verstande dat de bijdrage slechts op één kwartaal sloeg), en andere landen dan België (+13 miljoen EUR), terwijl ze een daling vertoonden in België (-9 miljoen EUR). De lichte terugval in België (-0,5 % van de opbrengstenbasis) kan worden toegeschreven aan de volgende factoren: • wat de cliëntentegoeden betreft, zorgden grotere volumes voor hogere opbrengsten, die wat gematigd werden door een globale lichte margevermindering, waarbij bepaalde producten meer en andere minder winstgevend werden; • de zichtrekeningen presteerden erg goed, dankzij zowel een toename van het volume als hogere marges;
• wat de kredieten betreft, verslechterde de situatie vanwege het negatieve effect van herfinancieringen op de gemiddelde marge van uitstaande hypothecaire kredieten en ook wegens de nauwe spreads op de nieuwe productie tijdens de maanden van hevige concurrentie. De kosten namen lichtjes toe, tot 1 627 miljoen EUR, een stijging van 19 miljoen EUR of 1,2 %, d.i. de facto een negatieve groei in reële termen. Dexia Bank bleef het aantal kantoren afbouwen tot 1 019 in België; in de tweede helft van vorig jaar werden achttien kantoren gesloten. Daar de positieve effecten van de integratie van Artesia BC nu ruimschoots verwezenlijkt en zelfs overschreden zijn, zoekt de bank naar efficiëntieverhoging, vooral bij backofficeverrichtingen. De verkoop van de privatebankingactiviteiten in Londen heeft tot een eenmalige kostenstijging van 3 miljoen EUR geleid, die in 2007 zal verdwijnen. Het brutobedrijfsresultaat beliep 692 miljoen EUR, een stijging van 4,4 % in één jaar. De exploitatiecoëfficiënt blijft verbeteren, van 70,8 % in 2005 pro forma naar 70,2 % in 2006. De kosten van risico bleven erg laag, namelijk 32 miljoen EUR in 2006. De belastingen daalden met 20,2 % tot 151 miljoen EUR, vooral dankzij de lagere effectieve belastingvoet. De rentabiliteit op het economisch eigen vermogen (ROEE) bleef verbeteren, van 24,6 % in 2005 naar een stevige 28,8 % voor het volledige jaar 2006.
COMPTES CONSOLIDÉS
Q ONDERLIGGENDE RESULTATEN (1)
COMPTES SOCIAUX
(1) Zoals beschreven op pagina 70.
ONDERLIGGENDE RESULTATENREKENING (ZONDER NIET-OPERATIONELE ELEMENTEN) (in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld) Opbrengsten waarvan nettocommissielonen Kosten Brutobedrijfsresultaat Kosten van risico Waardeverminderingen op (im)materiële activa Belastingen Nettoresultaat Aandeel van derden Nettoresultaat groepsaandeel Exploitatiecoëfficiënt ROEE (2) Totaal toegewezen eigen vermogen (gemiddelde)
2005 (1) 2 271 752 (1 608) 663 (26) 0 (189) 448 1 447 70,8 % 24,6 % 1 822
2006
Evolutie
2 319 764 (1 627) 692 (32) 0 (151) 509 4 505
+2,1 % +1,6 % +1,2 % +4,4 % +22,8 % n.s. -20,2 % +13,7 % x4,5 +13,1 %
70,2 % 28,8 % 1 754
(1) Pro forma. (2) Rentabiliteit op het economisch eigen vermogen (nettoresultaat groepsaandeel/toegewezen eigen vermogen groepsaandeel).
Dexia / Jaarverslag 2006
| 87
FINANCIEEL BEHEER
BEHEERSVERLAG
FINANCIEEL BEHEER
COMPTES CONSOLIDÉS
Dexia Asset Management is gespecialiseerd in het beheer van collectieve fondsen en institutionele en privémandaten. Als vooraanstaand financieel beheerder op Europees niveau, beheert Dexia Asset Management meer dan 100 miljard EUR, gespreid over een volledig gamma van beleggingsproducten: traditioneel beheer, alternatief beheer en duurzaam beheer. Dexia Asset Management heeft beheerscentra in Brussel, Luxemburg, Parijs en Sydney, en commerciële teams in heel continentaal Europa.
Q ACTIVITEIT
COMPTES SOCIAUX
2006 was een zeer succesvol jaar voor de activiteit Financieel beheer, mede dankzij de expansie van het geografisch bereik, de talloze gewonnen prijzen, het volume dat de drempel van 100 miljard EUR overschreed en de uitstekende prestaties en exploitatieratio’s.
Dexia Asset Management voerde zijn internationale expansie verder door in continentaal Europa met de opening van een vestiging in Duitsland, die een platform wordt voor de verdere groei in Centraal- en Oost-Europa. Er werd ook een vertegenwoordigingskantoor geopend in het koninkrijk Bahrein, als onderdeel van de groeistrategie in het Midden-Oosten. De sterke beleggingsprestaties werden eens te meer beloond door de vele toekenningen van vijf en vier sterren aan fondsen en ook door de toekenning van enkele prijzen (bijvoorbeeld: “Dexia Sustainable European Balanced Low” kreeg twee prijzen van Lipper in Frankrijk, “Dexia Equities B EMU Value” won de Standard & Poor’s-award in Zwitserland, “Dexia Bonds Euro Short Term” werd bekroond door Lipper Europe …). 60 % van de fondsen van Dexia Asset Management maakten deel uit van de eerste twee kwartielen van de rangschikking van Standard & Poor’s in 2006. Met betrekking tot de volumes kwamen de beheerde activa op het einde van het jaar uit op 105,2 miljard EUR, een toename met 16,1 % (14,6 miljard EUR) op één jaar tijd. Over de twaalf maanden van 2006 kreeg de onderneming voor 10,0 miljard EUR aan nieuwe cashmiddelen binnen (+11,0 %), terwijl 4,6 miljard EUR (+5,1 %) te danken was aan een gunstig markteffect. De totale beheerde activa afkomstig van institutionele mandaten kwam uit op 28,6 miljard EUR, d.i. een stijging met 31,4 % in één jaar, waarbij de nieuwe cashmiddelen voor een groot deel afkomstig waren van pensioenplannen en verzekeringsmaatschappijen (5,5 miljard EUR van de totale groei van 6,8 miljard EUR). Ook de groei van de institutionele gemeenschappelijke beleggingsfondsen was zeer bevredigend, namelijk tot 24,6 miljard EUR, een stijging met 29,1 % sinds 31 december 2005. De netto nieuwe cashmiddelen die hiervan afkomstig waren, werden voornamelijk voortgestuwd door de geldmarkt en door de zogenaamde event driven-fondsen (fusies en acquisities of gelijkwaardig). De volumes van de privémandaten namen toe met 16,6 %, terwijl de groei bij de retailfondsen uitkwam op +3,2 %.
BEHEERDE ACTIVA (1) (in miljarden EUR)
31/12/06
Evolutie
TOTAAL Per soort van beheer Collectief beheer Institutionele fondsen Retailfondsen Privé discretionair beheer Beheer van institutionele mandaten
90,6
105,2
+16,1 %
64,2 19,1 45,2 4,6 21,8
71,2 24,6 46,6 5,3 28,6
+10,8 % +29,1 % +3,2 % +16,6 % +31,4 %
Per soort van fondsen Aandelenfondsen Obligatiefondsen Geldmarktfondsen Alternatieve fondsen Gediversifieerde fondsen Gestructureerde producten Andere
11,2 18,8 10,2 5,8 9,7 3,2 5,3
13,5 19,2 11,5 8,0 10,8 3,4 4,8
+20,8 % +2,1 % +13,2 % +37,5 % +11,1 % +5,7 % -8,7 %
(1) Activa onder beheer van Dexia Asset Management. Dubbelgetelde kapitalen inclusief.
88 |
31/12/05
Dexia / Jaarverslag 2006
FINANCIEEL BEHEER
Q ONDERLIGGENDE RESULTATEN (1)
BEHEERSVERLAG
De activiteit inzake Financieel beheer heeft een zeer goed jaar 2006 achter de rug, waarbij het nettoresultaat groepsaandeel uitkomt op 104 miljoen EUR, een stijging met 31,7 % in vergelijking met 2005. De totale opbrengsten zijn gestegen met 28,2 % (of +55 miljoen EUR) tot 253 miljoen EUR, een forse toename die voornamelijk toe te schrijven is aan: • een aanhoudende en gestage toename van de beheerscommissies (+22 % van jaar tot jaar of +36 miljoen EUR) tot 197 miljoen EUR in 2006; • de relatieve prestatiecommissies die toenamen van 17 miljoen EUR in 2005 tot 43 miljoen EUR in 2006. De toename van de opbrengsten was zelfs nog groter van kwartaal tot kwartaal, als gevolg van de relatieve prestatiecommissies, waarvan het bedrag in het vierde kwartaal van 2006 tweemaal zo hoog lag als in het vierde kwartaal van 2005. De kosten namen toe (+24,9 % in één jaar, of 27 miljoen EUR), samen met de forse ontwikkeling van de activiteit. Meer in het bijzonder werden nieuwe verkoopskantoren geopend (in Zweden, Duitsland en Bahrein) met het oog op de ontwikkeling van de activiteit t.a.v. de institutionele cliënten. Het personeelsbestand nam in 2006 toe met 57, bovenop de aanwervingen die plaatsvonden in 2005. Tenslotte volgden de variabele vergoedingen de trend van de relatieve prestatiecommissies. Ondanks de stijging bleef de kost per beheerde activa op het lage niveau van 13 basispunten.
COMPTES CONSOLIDÉS
Op 31 december 2006 bedroegen de totale door het verkoopteam van Dexia Asset Management beheerde activa 45,4 miljard EUR, d.i. een zeer sterke toename op jaarbasis van 11,1 miljard EUR. Frankrijk leverde de grootste bijdrage wat de netto nieuwe cashmiddelen betreft, gevolgd door de Australische en de Italiaanse teams. De geldmarkt- en de aandelenproducten vertegenwoordigden meer dan 50 % van de netto nieuwe cashmiddelen van Dexia Asset Management in 2006. Dexia Asset Management blijft een zeer goede productiviteitsratio vertonen, met kosten die 13 basispunten van de beheerde activa vertegenwoordigen, wat een van de laagste is in de sector. Thans bestrijkt Dexia Asset Management een groot aantal activaklassen via een significant aantal uiterst efficiënte beleggingsprocessen. De vastrentende en de geldmarktbeleggingen vertegenwoordigen 41,1 % van de beheerde activa, de aandelenbeleggingen nemen 21,2 % voor hun rekening en de rest heeft de vorm van alternatieve beleggingen. Met 13,4 % (of 14,3 miljard EUR) van zijn totale beheerde activa in Duurzame en Verantwoorde Beleggingen (SRI – Socially Responsible Investment) kreeg Dexia Asset Management de prijs van de Sustainable Asset Manager of the Decade die wordt uitgereikt door Banco, een Zwitsers vermogensbeheermagazine; dit is een erkenning voor zijn leiderschap in duurzame investeringen in continentaal Europa tijdens het voorbije decennium. Als pionier inzake SRI richtte Dexia Asset Management in 2006 zijn SRI-adviesraad op die zal toezien op de aanhoudende ontwikkeling van de SRI-benadering en -analyse.
COMPTES SOCIAUX
(1) Zoals beschreven op pagina 70.
ONDERLIGGENDE RESULTATENREKENING (ZONDER NIET-OPERATIONELE ELEMENTEN) (in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld)
2005 (1)
2006
Evolutie
Opbrengsten waarvan nettocommissielonen Kosten Brutobedrijfsresultaat Kosten van risico Waardeverminderingen op (im)materiële activa Belastingen Nettoresultaat Aandeel van derden Nettoresultaat groepsaandeel
198 194 (111) 87 0 0 (7) 80 1 79
253 248 (138) 115 0 0 (9) 106 3 104
+28,2 % +28,0 % +24,9 % +32,5 % n.s. n.s. +21,3 % +33,5 % x2,8 +31,7 %
Exploitatiecoëfficient ROEE (2) Totaal toegewezen eigen vermogen (gemiddelde)
56,0 % 90,8 % 87
54,5 % 92,2 % 112
(1) Pro forma. (2) Rentabiliteit op het economisch eigen vermogen (nettoresultaat groepsaandeel/toegewezen eigen vermogen groepsaandeel).
Dexia / Jaarverslag 2006
| 89
VERZEKERINGEN
VERZEKERINGEN
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERLAG
Dit analytische segment heeft enkel betrekking op de resultaten van de activiteit van de “productie-eenheden”, dus zonder de resultaten van de distributieactiviteiten; deze worden opgenomen in de metiers die de verzekeringsproducten verkopen, voornamelijk Financiële dienstverlening aan particulieren en Financiële dienstverlening aan de publieke sector. Voor een duidelijker en vollediger beeld van de bijdrage van de verzekeringsactiviteit in de hele Groep verwijzen wij hierbij naar de bijgevoegde “Focus op de verzekeringsactiviteit in de Groep” (zie pagina 91-92).
Q ONDERLIGGENDE RESULTATEN (1) Het nettoresultaat groepsaandeel van het segment beliep 94 miljoen EUR in 2006 (+12,1 % op één jaar). Deze toename met 11 miljoen EUR is toe te schrijven aan de hogere opbrengsten (+13 miljoen EUR op één jaar), als gevolg van diverse factoren in tegengestelde richting: • hogere financiële opbrengsten door de hogere uitstaande bedragen voor de producten van Tak 21; • hogere technische voorzieningen; • hogere rente op het toegewezen economisch eigen vermogen; • minder commissies ontvangen voor Tak 23. Gelet op de volatiliteit van dit activiteitssegment tijdens het jaar, is de voorstelling op jaarbasis beter geschikt dan de voorstelling per kwartaal. De kosten nemen toe (+12,1 %) tot 140 miljoen EUR op het einde van 2006, als gevolg van een toename van het aantal werknemers in de Franse vestigingen (door de sterke ontwikkeling van de activiteit van Dexia Epargne Pension) en als gevolg van een nieuw IT-platform voor de activiteit niet-leven. (1) Zoals beschreven op pagina 70.
COMPTES SOCIAUX
ONDERLIGGENDE RESULTATENREKENING (ZONDER NIET-OPERATIONELE ELEMENTEN) (in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld)
2005 (1)
2006
Evolutie
Opbrengsten waarvan nettocommissielonen Kosten Brutobedrijfsresultaat Kosten van risico Waardeverminderingen op (im)materiële activa Belastingen Nettoresultaat Aandeel van derden Nettoresultaat groepsaandeel
215 (169) (125) 90 0 0 (4) 86 2 83
228 (190) (140) 88 (1) 0 8 95 1 94
+6,1 % +12,4 % +12,1 % -2,3 % n.s. n.s. n.s. +10,8 % -37,9 % +12,1 %
Exploitatiecoëfficient ROEE (2) Totaal toegewezen eigen vermogen (gemiddelde)
58,2 % 12,4 % 678
61,5 % 11,2 % 835
(1) Pro forma. (2) Rentabiliteit op het economisch eigen vermogen (nettoresultaat groepsaandeel/toegewezen eigen vermogen groepsaandeel).
90 |
Dexia / Jaarverslag 2006
VERZEKERINGEN
Dexia Insurance Services consolideert de diverse verzekeringsdochters (met uitzondering van FSA en Dexia Sofaxis) en vertegenwoordigt daarmee 86 % van de totale verzekeringsopbrengsten die worden gegenereerd door de Groep. Dexia Insurance Services is voornamelijk actief in België, Luxemburg en Frankrijk, met België als hoofdmarkt. Een verdere uitbreiding wordt verwacht in Turkije als gevolg van de overname van de verzekeringsmaatschappij Global Hayat door DenizBank na de acquisitie door Dexia. Dexia Insurance Services levert alle producten leven en nietleven die worden verkocht in de retailnetten van de Groep in deze landen, zowel via de eigen netwerken, zoals in België en Luxemburg, als via partnerships, zoals in Frankrijk. Op de Belgische markt legt Dexia zich toe op de distributie van verzekeringsproducten via drie netwerken: • kantoren van Dexia Bank België die onder de merknaam Dexia producten leven en niet-leven verkopen; • de exclusieve DVV-agenten onder de bekende merknaam DVV; • de rechtstreekse verzekeraar Corona Direct, die producten leven en niet-leven verkoopt aan gezinnen en privéconsumenten zonder te werken met tussenpersonen of via affinitycontacten met de auto-industrie. Het marktaandeel van Dexia in België bedroeg 8,4 % in 2005 voor de levensverzekeringspremies en 4,2 % voor de niet-levensverzekeringspremies. In Luxemburg is de distributie van de verzekeringsproducten hoofdzakelijk in handen van het kantorennet van Dexia Banque
Internationale à Luxembourg, terwijl Dexia Epargne Pension en Dexia Prévoyance in Frankrijk hun distributie respectievelijk laten verlopen via partnerships op basis van een verkoopnet van derden en eigen verkoopteams die ondersteund worden door een callcenter. Hoewel de verzekeringsactiviteiten plaatsvinden in zowel de Financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten als de Financiële dienstverlening aan particulieren, maken zij voorlopig deel uit van deze metiers voor hun functie “distributie”, terwijl het segment “Verzekeringen” de operationele functies voor zijn rekening neemt en voornamelijk technische en financiële opbrengsten genereert. Vanaf 1 januari 2007 wordt het segment Verzekeringen opnieuw toegewezen aan de metiers die betrokken zijn bij de activiteiten, zodat 100 % van de verzekeringsopbrengsten worden toegewezen aan Financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten en Financiële dienstverlening aan particulieren.
BEHEERSVERLAG
Q FOCUS OP DE VERZEKERINGSACTIVITEIT IN DE GROEP (ZONDER FSA EN DEXIA SOFAXIS)
De totale brutopremies die in 2006 werden geïnd via Dexia Insurance Services kwamen uit op 3 774 miljoen EUR, waarvan de levensverzekeringsactiviteit 89 % genereerde en de niet-levensactiviteit 11 % voor haar rekening nam. De Financiële dienstverlening aan particulieren, de voornaamste bron van premies van de Groep, genereerde 64 % van het totaal. Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement inde 16 % van de totale premies bij institutionele cliënten, lokale besturen en andere organisaties uit de lokale publieke sector. De overige 20 % was rechtstreeks afkomstig van het segment Verzekeringen.
TOTAAL BRUTO PREMIE-INCASSO (in miljoenen EUR)
2005
2006
Evolutie
3 635 415 3 221 2 485 646 90
3 774 426 3 347 2 915 332 101
+3,8 % +2,8 % +3,9 % +17,3 % -48,6 % +12,3 %
TOTALE PREMIES (PER METIER) 3 635 Financiële dienstverlening aan de publieke sector en financiering van projecten 625 Financiële dienstverlening aan particulieren 2 595 Verzekeringen 415
3 774 621 2 403 750
+3,8 % -0,5 % -7,4 % +80,4 %
TOTALE PREMIES (PER TYPE) Niet-leven Leven Tak 21 (klassiek leven inbegrepen) Tak 23 (verzekeringscontract verbonden aan beleggingsfondsen) Tak 26 (gewaarborgd/publieke sector)
Dexia / Jaarverslag 2006
| 91
VERZEKERINGEN
BEHEERSVERLAG
De commerciële activiteit spitste zich in hoofdzaak toe op de premies voor levensverzekeringen (+3,9 %), terwijl de groei bij de premies voor niet-levensverzekeringen beperkter was (+2,8 %). Globaal genomen produceerde Dexia in 2006 meer premies voor producten van Tak 21 en minder voor producten van Tak 23 (verzekeringscontracten verbonden aan beleggingsfondsen) in vergelijking met 2005. Deze toename hangt samen met de actieve commerciële campagnes die plaatsvonden tijdens het jaar, de succesvolle opleidingsprogramma’s met de agenten van Dexia Bank België en de zeer goede prestaties van Dexia Epargne Pension. Geografisch werd 61 % van de premies voor levensverzekeringen geïnd in België en was 39 % voornamelijk afkomstig uit Frankrijk en Luxemburg. Het percentage van de premies dat buiten België werd geïnd, nam toe van 30 % in 2005 tot 39 % in 2006, waarbij de volumes op één jaar tijd stegen met meer dan 30 %. De toename was zeer fors in Frankrijk dankzij de expansie van Dexia Epargne Pension (+64 %). Het aandeel van België in de productie leven van Dexia Insurance Services vertoont een discrepantie tegenover 2005, omdat de activiteit in België sinds 1 januari 2006 had af te rekenen met de invoering van een nieuwe taks. Om die reden viel de productie voor de Financiële dienstverlening aan particulieren terug met 192 miljoen EUR in vergelijking met 2005. De cliënten anticipeerden op de nieuwe taks van 1,1 % op verzekeringsproducten, wat zorgde voor een fors hogere productie tijdens het vierde kwartaal van 2005 en een terugval in 2006. De commerciële campagnes van eind 2006 verliepen efficiënt, maar volstonden niet als compensatie voor de uitzonderlijk hoge productie van het vierde kwartaal van 2005. De stijging van de productie niet-leven werd afgezwakt door de verkoop van Flexia tijdens het derde kwartaal van 2006. De premies die werden geïnd in het kader van de Financiële dienstverlening aan de publieke sector bleven stabiel in vergelijking met 2005. Bijgevolg was de groei van de premies het
grootst in het segment Verzekeringen (+80,4 % of 335 miljoen EUR). Dit kan worden toegeschreven aan de zeer hoge productie bij Dexia Epargne Pension dankzij de zeer succesvolle strategie op basis van partnerships. In 2006 genereerde Dexia Insurance Services 394 miljoen EUR aan totale opbrengsten, een toename met 3,8 % t.o.v. 2005 niettegenstaande de negatieve impact van de invoering van de nieuwe taks van 1,1 % op levensverzekeringen in België, die de opbrengsten deed afnemen met 4 procentpunten (vermits de instapkosten werden verlaagd, bovenop de kortingen die tijdens de commerciële campagnes werden aangeboden). De opbrengsten werden bovendien nog beïnvloed door diverse factoren in tegengestelde richting, waaronder: • de forse toename van de uitstaande bedragen voor producten van Tak 21 en de gunstige effecten van de belangstelling van de cliënten voor bepaalde producten (bijvoorbeeld Safe Invest Bonus); • de gunstige invloed van de lage schaderatio voor niet-leven; • de lagere commissie-inkomsten voor producten van Tak 23 doordat de uitstaande volumes in 2006 zijn afgenomen; • de hogere technische voorzieningen voor het dekken en waarborgen van de reserve voor winstdeelname in lijn met de concurrentie; dit laatste punt verklaart de sterke daling van het resultaat van het laatste kwartaal van 2006. De kostenstijging weerspiegelt zowel de uitbreiding van het personeelsbestand voor de Franse activiteiten, wat verband houdt met de sterke activiteitsontwikkeling bij Dexia Epargne Pension, als de diverse investeringsprojecten bij Dexia Insurance Belgium, meer bepaald een nieuw IT-platform voor de activiteit niet-leven. De belastingen daalden in 2006 (-11 miljoen EUR), gedeeltelijk dankzij de lagere effectieve belastingvoet. Het nettoresultaat groepsaandeel kwam uit op 142 miljoen EUR, een bevredigende toename van 10,3 % in één jaar.
ONDERLIGGENDE RESULTATEN VAN DEXIA INSURANCE SERVICES (in miljoenen EUR) Opbrengsten Kosten Belastingen en andere NETTORESULTAAT GROEPSAANDEEL
92 |
Dexia / Jaarverslag 2006
2005
2006
Evolutie
379 (220) (31)
394 (233) (20)
+3,8 % +5,5 % -35,3 %
128
142
+10,3 %
INVESTOR SERVICES
behoeve van de aandeelhouders, distributieondersteuning, reconciliatiediensten, overgangsbeheer, beleggingsanalyse, compliancetoezicht en -reporting, leningen op effecten, thesauriediensten en terugname van provisie. De strategie van RBC Dexia voor de eerste twaalf maanden van de joint venture werd door twee belangrijke thema’s gekenmerkt: “integratie” en “groei”. De integratie van beide ondernemingen is bijzonder goed verlopen. Het verruimde producten- en dienstengamma dat het gevolg is van de joint venture, levert de cliënten nog steeds nieuwe en innoverende voordelen. RBC Dexia is trots op de overweldigende cliëntenbinding die in het eerste jaar werd vastgesteld.
BEHEERSVERLAG
INVESTOR SERVICES
Q ACTIVITEIT
INVESTOR SERVICES (1) Activa in beheer (2) (in miljarden USD) Aantal administratief beheerde fondsen Aantal aandeelhoudersrekeningen in de functie als transferagent (in duizenden)
2005
2006
Evolutie
1 796 3 898 5 783
2 290 4 679 6 385
+27,5 % +20,0 % +10,4 %
COMPTES CONSOLIDÉS COMPTES SOCIAUX
RBC Dexia Investor Services biedt aan institutionele beleggers in de hele wereld zijn knowhow aan op het gebied van global custody, administratief fondsenbeheer, beheer van pensioenfondsen en diensten ten behoeve van de aandeelhouders. RBC Dexia Investor Services is een joint venture die opgestart werd in januari 2006 en paritair in handen is van de Royal Bank of Canada en Dexia. Deze onderneming behoort tot de internationale top tien van global custodians, met 2,3 biljoen USD aan cliëntenactiva in beheer. Als een van de tien grootste global custodians, kan RBC Dexia grotere en multi-jurisdictionele mandaten beheren. Deze omvang biedt een sterk potentieel voor efficiëntie in subcustody-netwerken, vendor management, IT, productontwikkeling en transacties. RBC Dexia Investor Services beschikt over een ruime ervaring in financiële dienstverlening aan institutionele beleggers. De onderneming biedt producten en technologie aan, die voldoen aan de huidige en toekomstige behoeften van cliënten in veertien internationale markten, en steunt daarbij op een wereldwijd kantorennetwerk in vijftien landen en op vier continenten. Met haar ratings Aa3 (Moody’s) en AA- (Standard & Poor’s) beschikt ze over ongeëvenaarde capaciteiten als Europees transferagent en krijgt ze in tevredenheidsenquêtes topratings voor haar dienstverlening aan het cliënteel. RBC Dexia Investor Services biedt zijn cliënten een uitgebreid gamma van diensten, waaronder global custody, administratief fondsenbeheer, beheer van pensioenfondsen, diensten ten
Het engagement van RBC Dexia Investor Services m.b.t. de kwaliteit en het consistente karakter van zijn dienstverlening leverde tal van prijzen op. In 2006 werd de onderneming voor het derde opeenvolgende jaar door het magazine Global Investor uitgeroepen tot ’s werelds grootste global custodian. R&M Consultants deed hetzelfde voor het tweede opeenvolgende jaar. RBC Dexia kreeg eveneens de titel van “Transfer Agent of the Year” en “Client Relationship Manager of the Year” in het kader van ICFA European Awards. Wat de groei betreft, bewezen nieuwe cliënten in de hele wereld zoals Manulife Financial in Canada, en Great West Life in het Verenigd Koninkrijk, Ierland, Canada en op het eiland Man hun vertrouwen in de unieke waarde van de onderneming. De totale activa in beheer kwamen op 31 december 2006 uit op 2 290 miljard USD, d.i. een stijging met 27,5 % t.o.v. het voorbije jaar. Deze stevige groei is te danken aan zowel de stijging van de aandelenindexen als aan de forse groei bij de bestaande en de nieuwe cliënten. M.b.t. de functie van transferagent nam het aantal aandeelhoudersrekeningen toe met 10,4 % tijdens het jaar, zowel dankzij het ruimere productengamma dat wordt aangeboden sinds het ontstaan van de joint venture als dankzij de forse commerciële activiteit. RBC Dexia werd door veel grote instellingen uitgekozen voor het verstrekken van diensten inzake administratief fondsenbeheer, o.m. door Manulife Financial Corporation in Canada voor zijn fondsenportefeuille ter waarde van 26 miljard CAD. Het aantal administratief beheerde fondsen is toegenomen met 20,0 % sinds het ontstaan van de joint venture,
(1) Statistieken i.v.m. de activiteit van de joint venture RBC Dexia Investor Services, operationeel sinds 1 januari 2006. Pro forma voor 2005. (2) Activa in custody, administratief beheerde fondsen en activiteit als transferagent.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 93
INVESTOR SERVICES
dankzij de forse commerciële activiteit en de nieuwe fondsen die werden aangebracht door de bestaande cliënten. Het engagement van RBC Dexia m.b.t. het leveren van een uitstekende service maakte dat Goldman Sachs JBWere de nieuwe onderneming koos als administratief fondsenbeheerder en als transferagent voor zijn fondsenportefeuille in Australië ter waarde van 8 miljard AUD.
Q ONDERLIGGENDE RESULTATEN (1)
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERLAG
RBC Dexia kende voor zijn eerste volledige activiteitsjaar een veelbelovende start. Het nettoresultaat groepsaandeel beliep 81 miljoen EUR, een stijging van 51,4 % of 28 miljoen EUR tegenover de pro-formaresultaten van 2005 (geen significante wisselkoersimpact). De totale opbrengsten stegen met 18,9 % tot 371 miljoen EUR, ondanks een vrij competitieve omgeving. Deze goede resultaten zijn te danken aan de sterke organische groei van het tweede en derde kwartaal en aan de zeer dynamische commerciële activiteit.
De kosten stegen over het volledige jaar met 8,4 %, veel minder dan de stijging van de opbrengsten, wat dus een bevredigend resultaat is rekening houdend met het feit dat Investor services personeels- en IT-intensieve activiteiten zijn. Met name een belangrijk contract in Australië leidde tot de invoering van de nodige infrastructuur; uitgaven in dit verband werden reeds gedaan, terwijl de overeenkomstige inkomsten slechts later zullen ontvangen worden. Daarenboven leidden de uitstekende commerciële prestaties tot de uitbetaling van welverdiende bonussen voor de teams. De exploitatiecoëfficiënt verbeterde bijgevolg, van 73,7 % in 2005 tot 67,2 % in 2006; de opbrengsten stegen tweemaal sneller dan de kosten, een prestatie die de doelstelling op middellange termijn overschrijdt. De rentabiliteit op het economisch eigen vermogen (ROEE) vertoonde eveneens een mooie stijging, van 97,1 % in 2005 tot een stevige 108,0 % in 2006, rekening houdend met het feit dat deze activiteit over het algemeen veel minder kapitaalintensief is dan de andere financiële diensten.
(1) Zoals beschreven op pagina 70.
ONDERLIGGENDE RESULTATENREKENING (ZONDER NIET-OPERATIONELE ELEMENTEN) (in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld)
COMPTES SOCIAUX
Opbrengsten waarvan nettocommissielonen Kosten Brutobedrijfsresultaat Kosten van risico Waardeverminderingen op (im)materiële activa Belastingen Nettoresultaat Aandeel van derden Nettoresultaat groepsaandeel Exploitatiecoëfficient ROEE (2) Totaal toegewezen eigen vermogen (gemiddelde)
2005 (1)
2006
Evolutie
312 223 (230) 82 0 0 (28) 54 1 53
371 245 (249) 121 0 0 (38) 83 3 81
+18,9 % +9,7 % +8,4 % +48,3 % n.s. n.s. +38,8 % +52,8 % x2,2 +51,4 %
73,7 % 97,1 % 55
67,2 % 108,0 % 75
(1) Pro forma. (2) Rentabiliteit op het economisch eigen vermogen (nettoresultaat groepsaandeel/toegewezen eigen vermogen groepsaandeel).
94 |
Dexia / Jaarverslag 2006
THESAURIE EN FINANCIËLE MARKTEN
zijn efficiëntie in 2006 en werd in januari 2007 in Euroweek door zijn concurrenten uitgeroepen tot “Best lead manager of regional/municipal bonds”. Dit betekende een erkenning van de steeds sterkere positie van Dexia op intermediatiegebied, en van de kwaliteit van zijn producten en zijn TFM- en PPF-teams. Er werd voor Thesaurie en financiële markten een nieuwe langetermijnstrategie ingevoerd (TFM+) om de bijdrage van deze activiteit aan de opbrengstenstroom van Dexia te vergroten. TFM+ wil gebruik maken van alle sterke punten van Dexia: zijn erg goede kennis van bepaalde activaklassen, zijn capaciteit m.b.t. nieuwe productie en zijn knowhow op het gebied van balansbeheer. Daarom wordt het IT-systeem in alle marktenzalen op dit ogenblik geharmoniseerd met het oog op een betere front-to-backbenadering en meer geïntegreerde transacties.
BEHEERSVERLAG
THESAURIE EN FINANCIËLE MARKTEN (TFM)
Q ACTIVITEIT
DE
COMPTES CONSOLIDÉS
Gelet op het hoge peil van 2006 waren de Thesaurie-activiteiten van de Groep alweer zeer stevig in 2006, en ondersteunden zij de groei van de balans van de Groep. De uitgegeven langetermijnobligaties vertegenwoordigden een totaal bedrag van 29,9 miljard EUR voor het volledige jaar 2006 (tegen 29,7 miljard EUR in 2005). 18,6 miljard EUR draagt de rating AAA van Dexia Municipal Agency of Dexia Kommunalbank Deutschland. De private beleggingen vertegenwoordigden 50 % van het totaal uitgiftevolume in 2006, waarvan 70 % via AAA-emittenten, ondanks een veeleer moeilijk marktklimaat tijdens het vierde kwartaal voor de AA-emittenten. De openbare beleggingsactiviteit bleef aanzienlijk in 2006, met bijna 28 % van de totale uitgiften van de Groep. In dit domein maakt Dexia Municipal Agency een door beleggers van top-
COMPTES SOCIAUX
2006 was het eerste jaar van de nieuwe organisatie van TFM, die op drie pijlers steunt: • Fixed Income, dat bij alle credit spread-activiteiten betrokken is; • Market Engineering en Trading, waarin alle kennis op het vlak van rentevoeten, forex en aandelen gegroepeerd is; • Thesaurie van de Groep, dat belast is met het financiële beheer van de balans van Dexia. Het is de bedoeling om met deze nieuwe organisatie het aantal financiëlemarktproducten te verhogen dat aan de verschillende cliënten van Dexia (public finance, retail en private banking) wordt aangeboden, het eigen cliënteel van TFM te ontwikkelen en de balans van de groep Dexia en de entiteiten te beheren. Dexia Capital Markets ontving een prijs voor
LANGETERMIJNUITGIFTEN (IN MILJARDEN EUR)
A
Rating AAA
Rating AA
Totaal
4,5
29,7
29,9 Andere
B
3,0 DBB (1)
C
3,9
DCL (1)
6,7 DKD (1)
KWALITEIT VAN DE OBLIGATIEPORTEFEUILLE
11,8
(OP 31 DECEMBER 2006) DMA (1)
UITSTAAND BEDRAG: 74,0 miljard EUR A B C D E
A AA AAA BBB NON-INVESTMENT GRADE
20,6 % 26,0 % 52,1 % 1,2 % 0,1 %
Uitgiften in 2005
Uitgiften in 2006
(1) DMA: Dexia Municipal Agency; DKD: Dexia Kommunalbank Deutschland; DCL: Dexia Crédit Local; DBB: Dexia Bank België.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 95
THESAURIE EN FINANCIËLE MARKTEN
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERLAG
kwaliteit warm onthaalde comeback in transacties met de Amerikaanse dollar, wat leidde tot een tweede uitgifte die ruimschoots overschreven werd. De retailgerichte obligatieactiviteit nam bijna 20 % van de totale uitgiften van de Groep voor haar rekening, waarvan Dexia Crediop tekende voor meer dan 50 % in een klimaat dat werd gekenmerkt door een nieuwe wet op het spaarwezen die een gedetailleerd prospectus verplicht maakt voor bancaire uitgiften. De globale gemiddelde kostprijs voor langetermijnuitgiften nam in 2006 af (ongeveer twee basispunten lager dan in 2005), dankzij de goede prestatie van de AAA-emittenten van Dexia. Voor de activiteit inzake cash- en liquiditeitsbeheer – dat in de eerste plaats bedoeld is om tegemoet te komen aan de financieringsbehoefte van de Groep op korte termijn via diverse instrumenten zoals commercieel papier, depositocertificaten, de interbankenmarkt enz. – was 2006 een goed jaar, waarbij de volumes boven het hoge peil van 2005 uitstegen. Het aantal kortlopende uitgiften nam af als gevolg van de mindere interesse bij de beleggers, terwijl de deposito’s bij de centrale banken daarentegen toenamen met meer dan 50 % en de interbankenactiviteit tussen juni 2006 en december 2006 een groei te zien gaf van +28 %.
COMPTES SOCIAUX
De activiteit Fixed Income omvat voornamelijk de activiteit Credit Spread Portfolio (CSP), die in 2006 profiteerde van zeer goede marktopportuniteiten. De nieuwe beleggingen kwamen uit op 21,7 miljard EUR, dicht bij het recordniveau van 2005. In 2006 spitsten de investeringen zich toe op sectoren die veel te winnen hebben bij Bazel II zoals de gedekte obligaties, AMS/MBS of Negative Basis Trades. De obligatieportefeuille groeide aan van 62,9 miljard EUR eind 2005 tot 74,0 miljard EUR eind december 2006. Ongeveer 99 % van de portefeuille is van het type investment grade en 75 % heeft een rating AA- of beter. In de CSP behoren de beleggingslijnen hoofdzakelijk tot de categorieën Available for Sale (93 %) en Hold to Maturity’ (1 %), terwijl de rest behoort tot de categorie Trading. De effectiseringsactiviteit (securitization) in Europa, waarbij Dexia optreedt als adviseur, arranger en/of underwriter, liet een zeer goede prestatie optekenen met vierentwintig transacties in 2006 in vergelijking met zestien in 2005. Dexia sloot de eerste openbare effectisering met samengevoegde infrastructuurobligaties ooit in 2006 (de “WISE”-transactie) voor een bedrag van 2,2 miljard EUR; voor deze transactie werd gebruikgemaakt van de knowhow van Dexia inzake public finance en de financiële markten. Deze transactie zal toelaten om het bedrag van het regelgevend kapitaal te verlagen, en om de leidende positie van Dexia op het vlak van de financiering van de PFI/PPS- en de infrastructuursectoren verder te versterken. In de Verenigde Staten omvatten de effectiseringsactiviteiten in hoofdzaak de productie van commerciële hypothecaire leningen om ze daarna te effectiseren. De productie kwam uit op 2 miljard EUR voor acht transacties en biedt interessante returns.
96 |
Dexia / Jaarverslag 2006
De activiteit Market Engineering en Trading (MET) omvat met name de teams die zich toeleggen op het aanbod van gestructureerde producten aan cliënten van het metier Financiële dienstverlening aan particulieren, institutionele cliënten en cliënten uit de publieke sector. Deze activiteiten waren bijzonder succesvol in 2006. In België was er veel interesse voor gestructureerde euro-obligaties, wat leidde tot significante volumes. De structureringsdesk noteerde een recordproductie vooral voor schuldherschikkingen in Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. De activiteit Market Engineering en Trading omvat ook de Equitiesdesks in Parijs en Brussel en de wisselkoersactiviteit, die zorgen voor de ondersteuning van en samenwerken met de andere metiers en de diverse entiteiten van de Groep. Er wordt ten slotte aan herinnerd dat TFM niet alleen op zich een sterke opbrengstengenerator is, maar tevens een belangrijke ondersteuning levert voor de andere metiers en voor de Groep in zijn geheel wat balansbeheer betreft. Het bedrag aan indirecte opbrengsten die uit deze nauwe samenwerking voortvloeien en die in de andere metiers van de Groep worden geboekt, wordt geraamd op ongeveer 469 miljoen EUR in 2006 (tegen 359 miljoen EUR in 2005).
THESAURIE EN FINANCIËLE MARKTEN
BEHEERSVERLAG
2006 was voor het metier Thesaurie en financiële markten (TFM) opnieuw een zeer goed jaar. Het nettoresultaat groepsaandeel bedroeg 308 miljoen EUR, een stijging van 11,2 % tegenover 2005, dat een recordjaar was. De Fixed Income-activiteiten (waaronder vooral de Credit Spread Portfolio) leverde de grootste bijdrage aan het nettoresultaat van TFM (73 %); het saldo kwam in gelijke mate van Market Engineering en Trading (MET) (13 %) en van het segment Thesaurie (14 %). De totale opbrengsten voor het volledige jaar 2006 beliepen 561 miljoen EUR, een stijging van 11,5 %. Deze erg mooie groei komt vooral van het segment Market Engineering en Trading, met een stijging van 54 miljoen EUR in vergelijking met 2005. De activiteiten Public Finance Market Engineering, Personal Financial Services Engineering (PFSE), Foreign Exchange en Equities deden het bijzonder goed. Een deel van deze opbrengstenstijging moet parallel met de stijging van de belastingen worden geanalyseerd, zoals hieronder wordt toegelicht. Het segment Fixed Income droeg +22 miljoen EUR bij en de Credit Spread Portfolio kon bogen op een erg succesvol jaar. Het segment Thesaurie ten slotte leverde een negatieve bijdrage als gevolg van de rentewijzigingen in de loop van 2006. De kosten bleven ongewijzigd tegenover 2005, en bedroegen 176 miljoen EUR. Deze uitstekende prestatie houdt verband met de herstructurering in 2005 van de activiteiten
inzake aandelenmakelaardij in Frankrijk, wat de kostenbasis in 2006 deed dalen. Daardoor werd deze activiteit in 2006 weer winstgevend. Zonder dit effect zouden de kosten licht gestegen zijn wegens bepaalde IT-uitgaven en aanwervingen. De onderliggende exploitatiecoëfficiënt verbeterde daardoor van 34,8 % in 2005 tot 31,5 % in 2006. Bijgevolg bedroeg het brutobedrijfsresultaat 384 miljoen EUR, een forse stijging van 17,3 %. De kosten van risico bleven op een historisch laag peil, dicht bij nul. De belastingen beliepen voor het volledige jaar 71 miljoen EUR, een toename van 53,6 % in één jaar tijd. Deze toename wordt voor meer dan de helft verklaard door de stijging van het brutobedrijfsresultaat, en voor het overige, grotendeels door de arbitragestrategieën van het segment Market Engineering en Trading. Deze strategieën omvatten cash- en derivateninstrumenten waarvan de waardeveranderingen tegelijkertijd stijgende opbrengsten en belastingen kunnen veroorzaken als ze in een bepaalde richting gaan, of dalende opbrengsten en belastingen als ze in de tegenovergestelde richting gaan. De impact in 2006 was een belastingtoename van 11 miljoen EUR, gekoppeld aan een opbrengstenstijging van 17 miljoen EUR voor de activiteiten Equities en Personal Financial Services Engineering. De rentabiliteit op het economisch eigen vermogen (ROEE) daalde lichtjes, tot een behoorlijke 22,0 %.
COMPTES CONSOLIDÉS
Q ONDERLIGGENDE RESULTATEN (1)
(1) Zoals beschreven op pagina 70.
(in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld)
2005 (1)
2006
Evolutie
Opbrengsten waarvan nettocommissielonen Kosten Brutobedrijfsresultaat Kosten van risico Waardeverminderingen op (im)materiële activa Belastingen Nettoresultaat Aandeel van derden Nettoresultaat groepsaandeel
503 16 (175) 328 1 0 (47) 282 5 277
561 20 (176) 384 0 0 (71) 313 5 308
+11,5 % +22,0 % +0,7 % +17,3 % n.s. n.s. +53,6 % +10,9 % -7,6 % +11,2 %
Exploitatiecoëfficiënt ROEE (2) Totaal toegewezen eigen vermogen (gemiddelde)
34,8 % 25,8 % 1 090
COMPTES SOCIAUX
ONDERLIGGENDE RESULTATENREKENING (ZONDER NIET-OPERATIONELE ELEMENTEN)
31,5 % 22,0 % 1 416
(1) Pro forma. (2) Rentabiliteit op het economisch eigen vermogen (nettoresultaat groepsaandeel/toegewezen eigen vermogen groepsaandeel).
Dexia / Jaarverslag 2006
| 97
ALGEMENE INFORMATIE
BEHEERSVERSLAG
ALGEMENE INFORMATIE
COMPTES CONSOLIDÉS
1. TOEGESTAAN KAPITAAL (ARTIKEL 608 VAN HET WETBOEK VENNOOTSCHAPPEN)
COMPTES SOCIAUX
Het toegestane kapitaal werd hernieuwd door een beslissing van de buitengewone algemene vergadering van 10 mei 2006 voor een nieuwe periode van vijf jaar en ten belope van maximum 4 887 500 000 EUR (zonder uitgiftepremie), een beslissing die van kracht werd op 2 juni 2006. Tot op die datum gold het toegestane kapitaal waartoe werd besloten door de buitengewone algemene vergadering van 6 juni 2001. Tijdens het boekjaar 2006 maakte de raad van bestuur driemaal gebruik van het toegestane kapitaal, de eerste twee keer in het kader van de goedkeuring van het toegestane kapitaal op 6 juni 2001, en de derde keer in het kader van de goedkeuring die werd verleend op 10 mei 2006: • tijdens zijn bijeenkomst van 23 mei 2006 besloot de raad maximum 10 500 000 inschrijvingsrechten (“warrants”) uit te geven in het kader van het stock option plan 2006 (“ESOP 2006”) van Dexia, met opheffing van het voorkeurrecht tot inschrijving van de aandeelhouders ten voordele van de werknemers van de groep Dexia die deelnemen aan dit plan. Van dit maximumaantal van 10 500 000 warrants werden er 9 995 225 daadwerkelijk uitgegeven.
• tijdens zijn bijeenkomst van 23 mei 2006 besloot de raad maximum 16 000 000 nieuwe aandelen uit te geven in het kader van het aandeelhoudersplan 2006 van Dexia (“ESOP 2006”), met opheffing van het voorkeurrecht tot inschrijving van de aandeelhouders ten voordele van de werknemers van de groep Dexia. Van dit maximumaantal van 16 000 000 aandelen werden er uiteindelijk 8 265 504 uitgegeven. • tijdens zijn bijeenkomst van 6 juli 2006, heeft de raad van bestuur besloten om het kapitaal van de vennootschap te verhogen door de uitgifte van maximum 80 000 000 nieuwe aandelen, onder voorbehoud van de effectieve inschrijving op de nieuw uitgegeven aandelen en met opheffing van het voorkeurrecht tot inschrijving van de aandeelhouders, in het kader van een versnelde institutionele plaatsing (accelerated book build). De kapitaalverhoging werd vastgesteld op 11 september 2006. Op het maximum van 80 000 000 aandelen werden in totaal 62 176 166 nieuwe aandelen gecreëerd. Rekening houdend met een boekhoudkundig pari van 4,50 EUR per aandeel, werd het beschikbaar saldo van het toegestane kapitaal na deze verrichting teruggebracht tot 4 607 707 253,00 EUR. Deze verrichting is de enige verrichting van het jaar 2006 die werd verwezenlijkt in het kader van voornoemde nieuwe goedkeuring m.b.t. het toegestane kapitaal waartoe werd beslist door de buitengewone algemene vergadering van 10 mei 2006. De gedetailleerde gegevens m.b.t. de voorwaarden en de gevolgen van deze uitgiften staan vermeld in de bijzondere verslagen van de raad van bestuur van Dexia, waarvan een exemplaar beschikbaar is op de internetsite van Dexia (www.dexia.com) in het deel “Wettelijke informatie”.
2. INKOOP VAN EIGEN AANDELEN (ARTIKEL 624 VAN HET WETBOEK) Q REDEN VOOR DE INKOOP VAN EIGEN AANDELEN De inkoop van eigen aandelen door de vennootschap tijdens het boekjaar 2006 past voornamelijk in het beleid op het vlak van vermogens- en financieel beheer, met inbegrip van de optimalisering van het eigen vermogen.
OVERZICHT VAN DE VERRICHTINGEN MET EIGEN AANDELEN
Periode van 31 december 2005 tot 31 december 2006 Situatie in het begin van de periode Acquisities tijdens de periode Annuleringen tijdens de periode Verkoop tijdens de periode Uitgiften tijdens de periode Situatie op het einde van de periode
98 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Aantal aandelen in omloop (kapitaal waarop werd ingeschreven) 1 107 469 030
-22 096 720
Eigen aandelen (Dexia NV en zijn rechtstreekse dochterondernemingen) Aantal Boekhoud- Tegenwaarde % in het kapitaal eigen kundig pari op per aandeel op op aandelen 31 december 2006 (EUR) 31/12/05 31/12/06 2006 (EUR)
20 546 944
4,50
18,198
1,86 %
+2 369 120
4,50
21,106
+0,21 %
-22 096 720
4,50
18,756
-2,00 %
-340 004
4,50
12,680
-0,03 %
479 340
4,50
10,759
0,04 %
+77 812 015 1 163 184 325
0,04 %
ALGEMENE INFORMATIE
De dertien rechtstreekse participaties van Dexia NV op 31 december 2006 zijn de volgende: • 100 % in Dexia Bank NV (België); • 100 % in Dexia Crédit Local SA (Frankrijk); • 57,66 % in Dexia Banque Internationale à Luxembourg SA (Luxemburg); • 100 % in Dexia Management Services Ltd (Verenigd Koninkrijk); • 99,99 % in Dexia Employee Benefits NV (België); • 99,99 % in Dexia Participations Luxembourg SA (Luxemburg), dat 42,26 % in handen heeft van Dexia Banque Internationale à Luxembourg SA; • 100 % in Dexia Habitat SA (Frankrijk); • 10 % in Dexia Holding Inc., de moederonderneming van Financial Security Assurance Holdings Ltd (Verenigde Staten); • 8,42 % in Dexia Financière NV (België); • 100 % in Dexia Nederland Holding NV (Nederland); • 100 % in Dexia Funding Luxembourg SA (Luxemburg); • 95 % in Dexia Participation Belgique SA (België); • 99,5 % in Associated Dexia Technology Services SA (Luxemburg). Dexia NV heeft twee vaste vestigingen, een in Frankrijk en een in Luxemburg.
4. GESCHILLEN 4.1. DEXIA BANK NEDERLAND Achtergrond De moeilijkheden met betrekking tot de effectenleaseactiviteiten van de voormalige Bank Labouchere (thans Dexia Bank
BEHEERSVERSLAG
“Bindende kracht” van de Duisenberg-Regeling Op 29 april 2005 werd bekend dat bemiddeling door de heer Wim Duisenberg tot resultaten had geleid. Er werd een schikking bereikt tussen DBnl en de Stichtingen Leaseverlies en Eegalease, de Consumentenbond, alsook met de Vereniging van Effectenbezitters, hierna “de Belangenorganisaties”genoemd. Na een positief antwoord van een overweldigende meerderheid van de cliënten met aandelenleasecontracten die zich hadden aangesloten bij de Stichtingen Leaseverlies (82 % van de respondenten) en Eegalease (78 % van de respondenten), werd de schikkingsovereenkomst tussen DBnl en de Belangenorganisaties op 23 juni 2005 ondertekend. Als gevolg van deze Duisenberg-Regeling werden de collectieve rechtszaken die door de Belangenorganisaties tegen DBnl waren ingesteld, stopgezet. DBnl heeft aan alle betrokken partijen duidelijk gemaakt dat haar bereidheid om aan de Duisenberg-Regeling deel te nemen geen enkele erkenning van aansprakelijkheid inhoudt. De kosten en voorzieningen die voor DBnl uit de DuisenbergRegeling voortvloeien, zijn per kwartaal herberekend op basis van de geldende marktgegevens en het cliëntengedrag. De Duisenberg-Regeling is al van kracht sinds oktober 2005. De voorwaarden en de andere inlichtingen betreffende deze regeling vindt u terug op www.dexialease.nl. Op 31 december 2006 hebben 62 000 cliënten met in totaal meer dan 105 000 afgesloten contracten een op de Duisenberg-Regeling gebaseerde schikking aanvaard. Dit aantal omvat niet de ongeveer 200 000 contracten van cliënten die reeds hadden ingestemd met een andere schikking, met inbegrip van een afstandsverklaring, en waarvan sommigen mogelijk ook van de Duisenberg-Regeling kunnen genieten. Op 18 november 2005 hebben DBnl en de Belangenorganisaties een gezamenlijk verzoekschrift ingediend bij het Gerechtshof te Amsterdam om de Duisenberg-Regeling op basis van de recent geïntroduceerde “Wet collectieve afwikkeling massaschade” bindend te verklaren. In mei 2006 hield het Gerechtshof te Amsterdam gedurende vier dagen openbare hoorzittingen m.b.t. dit gezamenlijk verzoekschrift van DBnl en de Belangenorganisaties om de Duisenberg-Regeling bindend te verklaren. Meer dan 60 andere Belangenorganisaties en individuele cliënten hebben verweer ingediend. Op 20 juni 2006 kwam dit hof met een tussenbeschikking, waarbij onder meer de opdracht aan de Autoriteit Financiële Markten (AFM) – de Nederlandse instantie die toezicht houdt op de financiële markten – werd gegeven om
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES CONSOLIDÉS
3. OVERZICHT VAN DE RECHTSTREEKSE PARTICIPATIES VAN DEXIA NV OP 31 DECEMBER 2006
Nederland NV; hierna “DBnl”) werden eind 2001 duidelijk tijdens de snelle en scherpe daling van de koersen op de Amsterdamse effectenbeurs. De waarde van de effecten die als onderpand fungeerden voor de door de bank verstrekte leningen bleek in een groot aantal contracten niet toereikend te zijn, als gevolg waarvan er in plaats van de winst waarop aanvankelijk gehoopt werd, mogelijkerwijs een restschuld dreigde te ontstaan. Hierbij wordt verwezen naar de gedetailleerde informatie die vervat ligt in de Rekeningen en Verslagen van het jaarverslag 2005 van Dexia NV (in het bijzonder pagina 90 tot 92), alsook naar de in 2006 gepubliceerde Activiteitenverslagen.
COMPTES SOCIAUX
Conform de door de vennootschap vastgelegde procedure besloot de buitengewone algemene vergadering van Dexia NV van 10 mei 2006 tot het annuleren van 22 096 720 eigen aandelen die in het bezit waren van de vennootschap Dexia NV. Het annuleren van deze aandelen gebeurde zonder vermindering van het kapitaal van de vennootschap, wat neerkomt op een toename van het boekhoudkundig pari van de overblijvende aandelen. Na deze annulering heeft de vennootschap in 2006 geen eigen aandelen meer ingekocht. Het saldo van de portefeuille van eigen aandelen dat u kunt zien in de tabel op de voorgaande pagina, stemt overeen met het aantal Dexia-aandelen dat op 31 december 2006 nog in handen was van Dexia Crédit Local (rechtstreekse dochteronderneming van Dexia NV in de zin van artikel 627 § 1 van het Wetboek Vennootschappen), in het kader van een aandelenoptieplan dat werd uitgewerkt door deze dochteronderneming. De bewegingen die worden vermeld in de rubriek “verkoop tijdens de periode” van de tabel op de voorgaande pagina vloeien voort uit de uitoefening van deze opties.
| 99
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
ALGEMENE INFORMATIE
100 |
zich uit te spreken over de vraag of DBnl de aandelen die noodzakelijk zijn m.b.t. de aandelenleasecontracten daadwerkelijk heeft gekocht en behouden. Op 9 november 2006 bracht AFM het eindrapport uit, dat gunstig uitviel voor de positie van DBnl. Het Gerechtshof te Amsterdam sprak op 25 januari 2007 de eindbeschikking uit, waarbij bindende kracht verleend werd aan de Duisenberg-Regeling. Dat betekent dat alle cliënten die betrokken zijn bij deze regeling en niet binnen zes maanden een “opt-out”-verklaring afleggen, automatisch aan deze regeling gebonden zullen zijn. Nadat op 31 januari 2007 de verplichte advertenties werden geplaatst in de landelijke dagbladen, begon de “opt-out”-periode op 1 februari 2007, en wel tot en met 31 juli 2007. De rechtszaken die in de loop van dit proces werden opgeschort, worden nu hervat, maar enkel als de eisers een “opt-out”-verklaring hebben afgelegd.
DBnl via Leaseproces BV aan zonder reeds een procedure op gang te brengen.
Geschillen in het algemeen
Depot Lease
Tussen Bank Labouchere en zijn cliënten zijn er een aantal geschillen gerezen met betrekking tot effectenleaseproducten. In eerdere jaarverslagen en kwartaalactiviteitenverslagen heeft Dexia hierover bericht. Als opvolger van Bank Labouchere krijgt DBnl nog steeds te maken met vorderingen die voornamelijk gebaseerd zijn op de volgende aantijgingen: misleidende informatie/dwaling met betrekking tot effectenleaseproducten; het niet-vaststellen of het effectenleaseproduct past bij een cliënt gezien diens beleggingservaring en doelstellingen, alsook zijn of haar financiële situatie (“zorgplicht”); het niet-verkrijgen van de toestemming van de echtgeno(o)t(e) van de cliënt; verkeerde en misleidende (mondelinge) mededelingen door tussenpersonen; ongevraagde wervende contacten (“coldcalling”); huis-aanhuisverkoop; niet-bindende/ongeldige afstandsverklaringen met betrekking tot het Dexia-aanbod; alsook schendingen van de Nederlandse Wet op het Consumentenkrediet. De geschillen bestaan hetzij met individuele partijen, hetzij met stichtingen (Stichting Leaseleed). Zij worden voorgelegd aan verschillende rechtbanken of scheidsgerechten, met name de sectoren civiel en kanton van de rechtbanken, gerechtshoven, het Dutch Securities Institute (DSI), alsook aan de Geschillencommissie Bankzaken. Meer dan honderd cliënten hebben klacht ingediend bij de zogenaamde Geschillencommissie Duisenberg. Tot nu toe heeft slechts een onbeduidend aantal van deze klachten geleid tot een toewijzing van de klacht. In eerdere verslagen en persberichten heeft Dexia het publiek op de hoogte gebracht van belangrijke ontwikkelingen. Deze informatie is te vinden op de website van Dexia (www.dexia.com). Op 31 december 2005 werd DBnl in civiele procedures gedagvaard door cliënten van wie het aantal van 13 976 contracten minder dan 4 % uitmaakt van het aantal contracten met gerealiseerde of mogelijke verliezen. Een grote meerderheid van deze contracten is bij collectieve procedures betrokken. In 39 van dergelijke gevallen worden 1 700 cliënten vertegenwoordigd door Leaseproces BV, een commerciële organisatie die op een nogal agressieve wijze cliënten werft op basis van “no cure, no pay”. Bij benadering 22 000 cliënten schreven
De Duisenberg-Regeling geldt niet voor een specifieke groep van oorspronkelijk 5 500 cliënten die effectenleasecontracten in combinatie met effectendepots hebben afgesloten (“Depot Lease”). In april 2005 kwam DBnl met een aparte oplossing voor de Depot Lease-cliënten, die werd aanvaard door meer dan 50 % van de cliënten. Bijna 700 Depot Lease-cliënten bestrijden echter de rechtsgeldigheid van deze productcombinatie voor een rechtbank. Ongeveer 390 cliënten daarvan hebben zich verenigd in de Stichting Leaseleed en procederen in een collectieve actie.
Dexia / Jaarverslag 2006
Dutch Securities Institute (DSI) In totaal hebben ongeveer 2 500 cliënten een klacht ingediend bij de Klachtencommissie van het DSI. Volgens de laatste schattingen van DBnl zullen ten minste 2 100 cliënten niet-ontvankelijk worden verklaard op grond van verjaring. Het overblijvende aantal van maximum 400 gevallen werd uitgesteld. Men verwacht dat deze zaken pas zullen worden gehoord enkele maanden nadat het Gerechtshof te Amsterdam de Duisenberg-Regeling op 25 januari 2007 verbindend heeft verklaard. Eind 2006 waren geen DBnl-zaken meer in behandeling bij de Commissie van Beroep van het DSI.
Beoordeling Het doel van de tabel op de volgende pagina is het verstrekken van de meest recente situatie van de portefeuille. Het wil lezers in staat stellen inzicht te krijgen in de risico’s die verbonden zijn aan mogelijke credit defaults alsook aan lopende en mogelijke toekomstige rechtszaken.
Aantal contracten
Leenbedrag
Zekerheid (onderpand)
Overschot (+) of tekort (-) op onderpand
TOTAAL UITSTAANDE PORTEFEUILLE Contracten met voldoende onderpand waarvan: - Contracten met aflossing of gewaarborgd kapitaal - Contracten zonder aflossing of gewaarborgd kapitaal waarvan: - Overeenkomst aanvaard (1) (en afstandsverklaring ondertekend) - Overeenkomst niet aanvaard
133 976 60 407
843,3 295,6
882,5 441,5
+39,1 +145,9
52 713 7 694
239,3 56,2
381,4 60,1
+142,1 +3,9
4 822 2 872
34,1 22,1
36,3 23,8
+2,2 +1,7
Contracten zonder voldoende onderpand waarvan: - Contracten met aflossing of gewaarborgd kapitaal - Contracten zonder aflossing of gewaarborgd kapitaal waarvan: - Overeenkomst aanvaard (1) (en afstandsverklaring ondertekend) - Overeenkomst niet aanvaard
73 569
547,8
441,0
-106,8
5 532 68 037
39,6 508,1
36,4 404,6
-3,2 -103,6
41 697 26 340
305,8 202,3
243,6 160,9
-62,2 -41,4
(in miljoenen EUR, tenzij anders vermeld)
COMPTES CONSOLIDÉS
PORTEFEUILLE PER 31 DECEMBER 2006
BEHEERSVERSLAG
ALGEMENE INFORMATIE
(1) Het Dexia-aanbod, de Duisenberg-Regeling en enige andere schikking.
Dexia is op diverse wijzen betrokken bij het faillissement van Lernout & Hauspie Speech Products (LHSP) en bij de gevolgen daarvan. Aanvankelijk traden de eisers in alle rechtszaken in de VS op tegen zowel Dexia NV als tegen Dexia Bank België. Intussen werd m.b.t. Dexia NV in alle rechtszaken in de VS een verzoek tot verwerping van de eis met voorbehoud ingediend. Bijgevolg hebben de hangende rechtszaken momenteel enkel nog betrekking op Dexia Bank België. In de loop van 2006 werden geen nieuwe rechtszaken aanhangig gemaakt, noch tegen Dexia Bank België (Dexia Bank) noch tegen Dexia NV. 4.2.1. Vordering op Lernout & Hauspie Speech Products Dexia Bank heeft een vordering ten laste van het faillissement van LHSP voor een hoofdsom van ongeveer 30 miljoen EUR, waarvoor een waardevermindering is geboekt voor ongeveer 25 miljoen EUR. De vereffening van de activa van LHSP is het voorwerp van aparte rechtszaken in België en in de Verenigde Staten. Dexia Bank vorderde een pand op het handelsfonds van LHSP. In een uitspraak van 10 april 2006 weigerde het hof van beroep in Gent deze waarborg te erkennen. Dexia Bank zag ervan af om beroep aan te tekenen bij het hof van cassatie. Dat betekent dat Dexia Bank nu als niet-gewaarborgd schuldeiser weinig kans maakt om nog enige opbrengsten te ontvangen van de Belgische vereffening van LHSP.
4.2.2. Vordering op Lernout & Hauspie Investment Company Op 31 december 2006 heeft Dexia Bank een vordering uitstaan op Lernout & Hauspie Investment Company (LHIC) ten belope van ongeveer 62 miljoen EUR, waarvoor een waardevermindering werd geboekt voor ongeveer 57 miljoen EUR. Als gedeeltelijke zekerheid voor zijn vordering, heeft Dexia Bank een waarborg op een effectenportefeuille die eigendom is van LHIC.
COMPTES SOCIAUX
4.2. LERNOUT & HAUSPIE
4.2.3. Inbeschuldigingstelling van Dexia Bank in België in het strafrechtelijk onderzoek tegen de bestuurders van LHSP Op 24 juni 2003 maakte Dexia Bank bekend dat het in verdenking was gesteld in het strafrechtelijk onderzoek m.b.t. LHSP. De dagvaarding van Dexia Bank heeft betrekking op inbreuken die tussen 2 juli 1999 en 1 september 2000 zouden zijn begaan door Artesia Banking Corporation. Het onderzoek is nu officieel rond en de openbare aanklager heeft een ontwerp van dagvaarding gestuurd aan de partijen die mogelijk zullen worden vervolgd, inclusief naar Dexia Bank. Volgens dit ontwerp zal Dexia Bank worden vervolgd voor diverse strafbare feiten, waaronder valsheid in de jaarrekening van LHSP en koersmanipulatie. Het ontwerp, dat nog kan worden gewijzigd, voert in essentie aan dat Artesia Banking Corporation LHSP heeft geholpen en heeft aangezet tot het creëren van fictieve inkomsten door de toekenning van een krediet van 20 miljoen USD aan de heren Lernout, Hauspie en Willaert, terwijl Artesia geweten zou hebben dat
Dexia / Jaarverslag 2006
| 101
ALGEMENE INFORMATIE
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
het management van LHSP deze middelen zou aanwenden als onechte inkomsten. Dexia Bank zegt over ernstige redenen te beschikken om deze aantijgingen aan te vechten. Diverse partijen hebben een vordering ingesteld voor het verkrijgen van een schadevergoeding in deze strafzaak. De grootste burgerlijke partij is Deminor, dat – volgens zijn website – 11 000 aandeelhouders van LHSP vertegenwoordigt, voor een gezamenlijk schadebedrag van bij benadering 200 miljoen USD in hoofdsom. Er zijn ongeveer 400 andere individuele personen die zich burgerlijke partij hebben gesteld. De kans is groot dat niet alle potentiële eisers hun vordering al hebben ingesteld; wie dat wel al heeft gedaan, heeft in de meeste gevallen nog geen gewag gemaakt van geleden verliezen of heeft het bewijs ervan nog niet geleverd. Daaraan moet worden toegevoegd dat Dexia Bank in januari 2003 zelf een klacht tegen onbekenden heeft ingediend bij de onderzoeksrechter met een verzoek tot schadevergoeding. Het is zeer moeilijk om zich thans uit te spreken over het mogelijke resultaat van de rechtszaak of over de hoegrootheid van het financiële risico dat Dexia Bank zou lopen als de aantijgingen tegen hem zouden worden bevestigd. Dexia Bank vestigt de aandacht op zijn onschuld in deze zaak en betwist de beschuldigingen die aan zijn adres worden geuit. 4.2.4. Burgerlijke rechtszaken tegen Dexia Bank in België
COMPTES SOCIAUX
4.2.4.1. Vordering door de curatoren van LHSP In juli 2005 stelden de curatoren van LHSP rechtsvervolging in tegen eenentwintig partijen, Dexia Bank incluis, voor een schadevergoeding tegenover de boedel van het failliete LHSP. Volgens de voorlopige inschatting van de vordering door de curatoren, zou de vordering neerkomen op ongeveer 439 miljoen EUR. Deze vordering zal waarschijnlijk pas verder evolueren na afronding van de strafrechtelijke zaak, gelet op het principe le criminel tient le civil en état. 4.2.4.2. Vordering door individuele personen Bepaalde burgerlijke vorderingen werden ingesteld door groepen beleggers in het LHSP-aandeel tegen diverse partijen, ook tegen Dexia Bank. De voornaamste vordering werd ingesteld door Deminor in naam van 4 941 beleggers. De eisers willen vergoed worden voor hun verliezen, waarvan de omvang nog niet werd bepaald. Deze vorderingen, die grotendeels een kopie zijn van de vorderingen die werden ingesteld in het kader van de strafrechtzaak, zullen zich echter waarschijnlijk pas ontwikkelen na het einde van de strafrechtzaak gelet op het principe le criminel tient le civil en état. 4.2.5. Burgerlijke rechtszaken tegen Dexia Bank in de Verenigde Staten 4.2.5.1. De vordering van de Litigation Trustee van LHSP In 2005 stelde de Litigation Trustee voor de LHSP Litigation Trust een rechtsvordering in tegen Dexia Bank. De Litigation Trustee wil een schadevergoeding vorderen van Dexia Bank voor het verstrekken van kredieten, waarover hij beweert dat ze hebben geholpen aan en hebben aangezet tot inbreuken op de fiduciaire plichten van het management van LHSP. Hij
102 |
Dexia / Jaarverslag 2006
wil ook de vorderingen van Dexia in de faillissementsrechtszaak in de VS laten verwerpen of ondergeschikt maken. Deze vordering is in grote mate een kopie van de vordering van de curatoren van Lernout & Hauspie. 4.2.5.2. Vorderingen door beleggers Gelet op de bekendmaking van de inbeschuldigingstelling van Dexia Bank in België, werden in de Verenigde Staten diverse vorderingen ingesteld tegen Dexia NV en Dexia Bank, waarbij wordt aangevoerd dat Dexia Bank aansprakelijk is voor de verliezen van de aandeelhouders van LHSP. Dexia Bank betwist de gegrondheid van al deze vorderingen. a. Class actions In naam van personen die hadden belegd in aandelen van LHSP werden twee class actions of gezamenlijke vorderingen ingesteld tegen Dexia Bank en een hele reeks andere partijen die genoemd worden in een vroeger geschil, met inbegrip van de bestuurders van LHSP. • NASDAQ-class action De eerste class action werd ingesteld tegen Dexia Bank in februari en maart 2004 in naam van drie personen die optreden in eigen naam en ook in naam van een reeks kopers van LHSP-aandelen op de NASDAQ-aandelenbeurs tussen 19 augustus 1998 en 8 november 2000. Hoewel Dexia Bank van mening is dat geen enkele van deze vorderingen door eisers gegrond is, heeft het gelet op de hoge advocatenkosten en op de onzekerheid over het resultaat van de rechtszaak, besloten een dading af te sluiten met de groep van NASDAQ-eisers. Daartoe werd een memorandum tot schikking overeengekomen op 9 februari 2007, dat in hoofdzaak voorziet in de betaling door Dexia Bank van een bedrag van 60 miljoen USD in ruil voor het onvoorwaardelijk opgeven van alle vorderingen tegen Dexia NV en Dexia Bank en tegen elk van hun huidige of vroegere filialen, kaderleden en bedienden, met betrekking tot de aankoop of verkoop van gewone LHSP-aandelen op de NASDAQ-aandelenbeurs tijdens de periode van 19 augustus 1998 tot en met 8 november 2000 (de zgn. class period) of tot de aankoop van callopties voor het verwerven van gewone LHSP-aandelen of de verkoop van putopties m.b.t. gewone LHSP-aandelen op om het even welke in de Verenigde Staten gevestigde optiebeurs tijdens de class period door alle beleggers die zullen deelnemen aan en/of gebonden zijn door de schikking, zonder erkenning door Dexia NV of Dexia Bank van enig vergrijp of aansprakelijkheid. Deze schikking moet nog goedgekeurd worden door de rechtbank. • EASDAQ-class action In oktober 2005 werd een tweede class action ingesteld tegen Dexia Bank in naam van een aantal beleggers die tussen 28 april 1998 en 8 november 2000 LHSP-aandelen kochten op de EASDAQ-aandelenbeurs. Op 12 februari 2007 oordeelde de District court van Massachusetts dat de rechtbanken in de VS niet het juiste forum waren om zich uit te spreken in deze zaak, en wees het bijgevolg de vordering af. De EASDAQ-eisers hebben dertig dagen vanaf de datum van de beslissing om in beroep te gaan.
ALGEMENE INFORMATIE
BEHEERSVERSLAG
De meeste hangende rechtszaken houden verband met het krediet dat door BAN werd verstrekt aan de heer Bastiaens (zie paragraaf 4.2.6 hiervoor). Zij omvatten de vordering door de curator van L&H Holding zowel in het strafrechtelijk onderzoek m.b.t. LHSP (in de vorm van een “burgerlijke partijstelling”) als voor de burgerlijke rechtbank (zie paragraaf 4.2.6 hiervoor). Bovendien is BAN betrokken bij een aantal rechtszaken in verband met Parvest-aandelen die werden verworven door de heren Lernout, Hauspie en Willaert met de opbrengst van de verkoop van de LHSP-aandelen aan de heer Bastiaens. De onderzoeksrechter in de Belgische strafzaak, L&H Holding en KBC Bank hebben allemaal vorderingen ingediend met betrekking tot deze aandelen en hebben er bewarend beslag laten op leggen bij BAN. Bovendien heeft het hof van beroep van Luxemburg op 12 juli 2006 een vonnis uitgesproken op verzoek van Crédit Agricole Indosuez Luxembourg (CAIL) waarbij BNP Paribas Luxembourg werd opgedragen de Parvest-aandelen te leveren aan CAIL tegen 30 juni 2007 of aan CAIL de tegenwaarde van deze Parvest-aandelen op 30 juni 2007 te betalen als deze laatste niet vóór 1 juli 2007 aan CAIL werden geleverd. Het hof van beroep van Luxemburg veroordeelde BAN tot het betalen van een schadevergoeding en het vrijwaren van BNP Paribas Luxembourg van enig nadeel van zijn veroordeling. Bijgevolg loopt BAN het risico aan BNP Paribas Luxembourg de tegenwaarde te moeten betalen van de Parvest-aandelen als het bewarend beslag op deze Parvestaandelen niet vóór 30 juni 2007 werd opgeheven. BAN is in beroep gegaan tegen de uitspraak van het hof van beroep van Luxemburg bij het Luxemburgs hof van cassatie.
COMPTES CONSOLIDÉS
b. Rechtszaken m.b.t. transacties Tegen Dexia Bank werden drie aparte vorderingen voor schadevergoedingen ingesteld door Amerikaanse aandeelhouders die LHSP-aandelen hadden verkregen via grote transacties. Een vordering werd ingediend door Stonington, de vroegere eigenaar van Dictaphone, een Amerikaans bedrijf dat in mei 2000 was overgenomen door LHSP, in ruil voor aandelen van LHSP die toen werden gewaardeerd op 490 miljoen USD. De twee andere vorderingen werden ingesteld door James en Janet Baker, die in de lente van 2000 LHSP-aandelen hadden ontvangen, die toen werden gewaardeerd op ongeveer 220 miljoen USD, in ruil voor hun aandelen in Dragon Systems, en door TRA/Filler Trust, die de belangen vertegenwoordigt van nog een andere voormalige aandeelhouder van Dragon Systems, dat LHSP-aandelen heeft ontvangen die toen werden gewaardeerd op ongeveer 170 miljoen USD. De dagvaardingen voor deze vorderingen maken geen melding van de bedragen die door de eisers worden gevorderd, aangezien zij zich allemaal het recht voorbehouden om op een latere datum bewijzen te leveren van de omvang van deze vermoedelijke verliezen. TRA/Filler Trust heeft echter verduidelijkt dat de omvang van zijn verliezen in totaal uitkomen op minstens 150 miljoen USD. In februari 2007 werd het geschil met Stonington geregeld via een dading. Op 31 december 2006 bevonden de rechtszaken tegen James en Janet Baker en TRA/Filler Trust zich nog steeds in een kennismakingsfase (verzoek tot het voorleggen van documenten en het aanvoeren van getuigen door de partijen). 4.2.6. L&H Holding
4.2.7. Banque Artesia Nederland In oktober 2006 verkocht Dexia Bank zijn filiaal Banque Artesia Nederland (BAN). In de context van deze transactie werd in essentie overeengekomen dat Dexia Bank de financiële gevolgen van de LHSP-zaak voor BAN zal dragen, zij het maximum ten belope van het bedrag van de prijs die door de koper werd betaald.
COMPTES SOCIAUX
4.2.8. Voorzieningen en waardeverminderingen Op 27 april 2004 dagvaardde de faillissementscurator van L&H Holding de heren Lernout, Hauspie en Willaert, samen met Banque Artesia Nederland (BAN) en Dexia Bank, voor de betaling van de hoofdsom van 25 miljoen USD. Dat heeft te maken met een krediet van 25 miljoen USD dat in juli 2000 door BAN werd toegekend aan de heer Bastiaens voor het verwerven door de heer Bastiaens van LHSP-aandelen eigendom van L&H Holding. Het voormalige Artesia Bank gaf een bankwaarborg ten gunste van BAN voor een bedrag van 10 miljoen USD. De verkoopprijs van 25 miljoen USD werd gecrediteerd op drie individuele rekeningen die bij BAN geopend waren op naam van de heren Lernout, Hauspie en Willaert. Ervan uitgaande dat dit geld verschuldigd was aan L&H Holding, vordert de faillissementscurator van L&H Holding de terugbetaling van dit bedrag. Dexia Bank bestrijdt met klem de gegrondheid van dit verzoekschrift.
Op 31 december 2006 beliep het risico van Dexia Bank m.b.t. deze uitstaande vorderingen m.b.t. de kredieten die werden verstrekt in de zaak Lernout & Hauspie ongeveer 101 miljoen EUR (zie paragrafen 4.2.1, 4.2.2 en 4.2.7 hiervoor). Op diezelfde datum werden voor de zaak Lernout & Hauspie in totaal voor ongeveer 90 miljoen EUR aan voorzieningen aangelegd. Dexia Bank gaat ervan uit dat het in staat zal zijn het verschil te recupereren gelet op de beschikbare zekerheden. De relevante voorzieningen werden ingeschreven in de rekeningen over 2006 tot dekking van de overblijvende risico’s die verband houden met de rechtszaken in de VS waarvoor er nog geen schikking werd getroffen, alsook voor de kosten en de erelonen voor advocaten m.b.t. het geheel van de L&H-procedures die aangehaald worden in paragrafen 4.2.1 tot 4.2.6 hiervoor. Dexia bestrijdt ten stelligste de geldigheid en de gegrondheid van al deze vorderingen. Dexia geeft geen inzage: • in het bedrag van de voorzieningen voor de rechtszaken in de VS rond LHSP waarvoor alsnog geen schikking werd getroffen en • in het bedrag van de schikking die werd getroffen met Stonington, die hiervoor vermeld wordt in paragraaf 4.2.5.2.b. Dexia is van oordeel dat het anders het verdere verloop en het uiteindelijke resultaat van de nog hangende rechtszaken rond LHSP ernstig in het gedrang zou kunnen brengen.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 103
ALGEMENE INFORMATIE
4.3. SUCCESSIERECHTEN
BEHEERSVERSLAG
Het onderzoek dat het gerecht op 28 september 1999 t.a.v. Dexia Bank heeft geopend naar mogelijke fraude rond successierechten lijkt rond te zijn. Vier vroegere managers werden eind maart 2004 in beschuldiging gesteld. Deze tenlastelegging betekent evenwel niet dat de betrokkenen, in wie Dexia zijn vertrouwen behoudt, ook effectief schuldig zijn. Dexia Bank bevestigt dat het dankzij de noodzakelijke interne auditen IT-procedures beantwoord heeft aan de CBFA-richtlijnen ter zake. In 2006 deed er zich geen fundamentele ontwikkeling voor in dit dossier.
4.4. FINANCIAL SECURITY ASSURANCE – DAGVAARDINGEN (SUBPOENA)
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
In november 2006: • ontving Financial Security Assurance Holdings Ltd (FSA) een dagvaarding (“subpoena”) van de Antitrust Division van de US Department of Justice (DOJ) in verband met een lopend strafrechtelijk onderzoek naar afspraken in het kader van gunningen van gemeentelijke “guaranteed investment contracts” (GIC’s) en • ontving Financial Security Assurance Inc. een dagvaarding (“subpoena”) van de “Securities and Exchange Commission” (SEC) in verband met een lopend burgerrechtelijk onderzoek naar makelaars van gemeentelijke GIC’s. FSA geeft gemeentelijke GIC’s uit via zijn segment van financiële producten, maar treedt niet op als makelaar voor dergelijke contracten. FSA heeft vernomen dat bij benadering 24 vennootschappen dagvaardingen (“subpoena”) hebben ontvangen in verband met dit onderzoek. De dagvaardingen (“subpoena”) bevatten een vraag aan FSA om aan het DOJ en de SEC dossiers en andere informatie te bezorgen met betrekking tot de activiteit inzake gemeentelijke GIC’s. FSA wenst in beide onderzoeken volledig mee te werken.
5. AGENDA VAN DE ALGEMENE VERGADERINGEN De agenda’s van de gewone algemene vergadering en van de buitengewone algemene vergadering die plaatsvinden op woensdag 9 mei 2007 in Brussel, zijn beschikbaar op de website van Dexia NV: www.dexia.com.
6. VENNOOTSCHAPPELIJK KAPITAAL 6.1. EVOLUTIE VAN HET KAPITAAL TIJDENS HET BOEKJAAR 2006 De evolutie van het kapitaal is hieronder chronologisch weergegeven. 6.1.1. 10 mei 2006: wijziging van de vertegenwoordiging van het kapitaal ingevolge de annulering en de vernietiging van eigen aandelen De buitengewone algemene vergadering van de vennootschap van 10 mei 2006 besloot tot het annuleren en vernietigen van 22 096 720 eigen aandelen zonder kapitaalvermindering, en wijzigde aldus de vertegenwoordiging van het kapitaal van 4 887 585 073,42 EUR door het totaal aantal aandelen, na annulering, terug te brengen van 1 107 469 030 tot 1 085 372 310. 6.1.2. 30 juni 2006: kapitaalverhoging – uitoefening van inschrijvingsrechten (warrants “F1996”, “F1997”, “A1999”, “A2000”, “ESOP 2000”, “ESOP 2001” en “ESOP 2002”) Bij notariële akte van 30 juni 2006 werd een eerste kapitaalverhoging via de uitgifte van 227 281 nieuwe aandelen met VVPR-strip vastgesteld. Ze is het resultaat van de uitoefening van volgende categorieën van inschrijvingsrechten: a) 13 000 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “F1996” tegen de prijs van 5,95 EUR en 825 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “F1997” tegen de prijs van 8,10 EUR. Deze opties werden uitgegeven door de raad van bestuur van Dexia NV van 6 juli 2000, in het kader van het toegestane kapitaal, ten voordele van bepaalde werknemers van de Groep (uitgifte van 76 350 warrants “F1996” die kunnen worden uitgeoefend tegen de prijs van 59,45 EUR en van 99 425 warrants “F1997” die kunnen worden uitgeoefend tegen de prijs van 81 EUR en van 100 190 warrants “F1998” die kunnen worden uitgeoefend tegen de prijs van 112,67 EUR).(1) b) 26 060 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “A1999” werden uitgeoefend tegen de prijs van 13,81 EUR en 26 430 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “A2000” werden uitgeoefend tegen de prijs van 15,17 EUR. (1) Aantal en uitoefenprijs vóór de splitsing in 10.
104 |
Dexia / Jaarverslag 2006
ALGEMENE INFORMATIE
6.1.3. september 2006: kapitaalverhoging – accelerated book building Bij notariële akte van 11 september 2006 werd een kapitaalverhoging vastgesteld die plaatsvond in het kader van een versnelde institutionele plaatsing (accelerated book building) en aanleiding gaf tot de uitgifte van 66 176 166 nieuwe aandelen tegen de prijs van 19,30 EUR. Ten gevolge van deze verrichting is het kapitaal van de vennootschap gestegen van 4 888 607 837,92 EUR tot 5 168 400 584,92 EUR, en wordt het vertegenwoordigd door 1 147 775 757 aandelen.
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
VVPR-strip vastgesteld. Ze is het resultaat van de uitoefening van de volgende categorieën van inschrijvingsrechten: a) in het kader van de optieplannen die beschreven staan in punt 6.1.2.a hiervoor, werden 26 000 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “F1996” uitgeoefend tegen de prijs van 5,95 EUR en werden 5 000 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “F1997” uitgeoefend tegen de prijs van 8,10 EUR. b) in het kader van de optieplannen die beschreven staan in punt 6.1.2.b hiervoor, werden 88 840 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “A1999” uitgeoefend tegen de prijs van 13,81 EUR en werden 34 250 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “A2000” uitgeoefend tegen de prijs van 15,17 EUR. c) in het kader van het optieplan dat beschreven staat in punt 6.1.2.c oefenden de begunstigden 36 700 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2000” uit tegen de prijs van 14,58 EUR. d) in het kader van het optieplan beschreven in punt 6.1.2.d oefenden de begunstigden 83 500 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2001” uit tegen de prijs van 17,86 EUR. e) in het kader van het optieplan dat beschreven staat in punt 6.1.2.e oefenden de begunstigden 364 419 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2002” uit, waarvan 118 219 tegen de prijs van 11,88 EUR (alle begunstigden, met uitzondering van de Franse begunstigden) en 246 200 tegen de prijs van 13,66 EUR (de Franse begunstigden). Ten gevolge van deze uitoefening is het kapitaal van de vennootschap gestegen van 5 168 400 584,92 EUR tot 5 171 274 775,42 EUR, en wordt het vertegenwoordigd door 1 148 414 466 aandelen.
COMPTES SOCIAUX
Deze opties werden door de raad van bestuur van Dexia NV uitgegeven op 14 maart 2002 in het kader van een openbaar bod tot omruiling, teneinde de houders van aandelenopties die in 1999 en 2000 waren uitgegeven door Artesia Banking Corporation NV (intussen samengegaan met Dexia Bank België) de mogelijkheid te geven om de opties die hun in 1999 en/of 2000 aldus door Artesia Banking Corporation NV waren toegekend, om te ruilen tegen inschrijvingsrechten die werden uitgegeven door Dexia NV en verdeeld waren in twee categorieën (warrants “A1999” in ruil voor de opties die in de loop van het boekjaar 1999 door Artesia Banking Corporation werden uitgegeven, en warrants “A2000” in ruil voor de opties die in de loop van het boekjaar 2000 door Artesia Banking Corporation werden uitgegeven). c) 45 000 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2000” werden door hun begunstigden uitgeoefend tegen de prijs van 14,58 EUR. Deze opties waren uitgegeven door de raad van bestuur van Dexia NV van 30 mei 2000 in het kader van het optieplan van Dexia voor het jaar 2000 ten voordele van bepaalde personeelsleden (kaderleden en managers) van de Groep. d) 57 000 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2001” werden door hun begunstigden uitgeoefend tegen de prijs van 17,86 EUR. Deze opties waren uitgegeven door de raad van bestuur van Dexia NV van 22 mei 2001, met name ten voordele van bepaalde personeelsleden en managers van de onderneming, haar dochterondernemingen, kleindochterondernemingen en bijkantoren; e) 58 966 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2002” werden door hun begunstigden uitgeoefend tegen de prijs van 11,88 EUR. Deze opties waren uitgegeven door de raad van bestuur van Dexia NV van 23 mei 2002 met name ten voordele van bepaalde personeelsleden en managers van de onderneming, haar dochterondernemingen, kleindochterondernemingen en bijkantoren. Ten gevolge van deze uitoefening is het kapitaal van de vennootschap gestegen van 4 887 585 073,42 EUR tot 4 888 607 837,92 EUR, en wordt het vertegenwoordigd door 1 085 599 591 aandelen.
6.1.5. 26 oktober 2006: kapitaalverhoging – uitoefening van inschrijvingsrechten (“Aandeelhoudersplan net 2001 + Duitsland”) 456 738 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “Aandeelhoudersplan net 2001 + Duitsland” werden door hun begunstigden uitgeoefend tegen de prijs van 17,23 EUR. Deze opties waren uitgegeven conform de beslissing van 6 juni 2001 van de buitengewone algemene vergadering van Dexia NV met name ten voordele van de medewerkers van het kantorennet van Dexia Bank België en van de personeelsleden van bepaalde internationale dochterondernemingen en kleindochterondernemingen van Dexia NV (Duitsland). Ten gevolge van deze uitoefening is het kapitaal van de vennootschap gestegen van 5 171 274 775,42 EUR tot 5 173 330 096,42 EUR, en wordt het vertegenwoordigd door 1 148 871 204 aandelen.
6.1.4. 29 september 2006: kapitaalverhoging – uitoefening van inschrijvingsrechten (warrants “F1996”, “F1997”, “A1999”, “A2000”, “ESOP 2000”, “ESOP 2001” en “ESOP 2002”)
6.1.6. 20 december 2006: kapitaalverhoging voorbehouden voor de medewerkers van de groep Dexia (aandeelhoudersplan 2006) – uitoefening van inschrijvingsrechten (warrants “F1997”, “F1998”, “A1999”, “A2000”, “ESOP 2000”, “ESOP 2001”, “ESOP 2002” en “ESOP 2003”)
Bij notariële akte van 29 september 2006 werd een kapitaalverhoging via uitgifte van 638 709 nieuwe aandelen met
Het eerste deel van de kapitaalverhoging van 20 december 2006 past in het kader van het aandeelhoudersplan 2006
Dexia / Jaarverslag 2006
| 105
ALGEMENE INFORMATIE
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
voor alle personeelsleden en medewerkers van de groep Dexia volgens dezelfde modaliteiten als voor de edities 2000, 2001, 2002, 2003, 2004 en 2005 van de aandeelhoudersplannen van Dexia. In totaal werd ingeschreven op 8 265 504 nieuwe Dexia-aandelen met VVPR-strips, die werden uitgegeven op 20 december 2006 in het kader van de editie 2006 van het aandeelhoudersplan. Op 20 december 2006 werden tevens 197 748 inschrijvingsrechten (op een totaal van maximum 1 200 000, dat werd uitgegeven onder opschortende voorwaarde door de buitengewone algemene vergadering van de vennootschap van 10 mei 2006) uitgegeven ten voordele van de medewerkers die hadden ingeschreven op het aanbod dat de gratis toekenning inhield van zes inschrijvingsrechten voor tien aandelen waarop werd ingeschreven zonder disagio (modaliteit van het aanbod voor de medewerkers van de zelfstandige kantoornetten van de groep Dexia in België). Het tweede deel van de kapitaalverhoging die werd vastgesteld bij de notariële akte van 20 december 2006 heeft betrekking op de uitgifte van 3 914 221 nieuwe aandelen met VVPR-strips die voortvloeien uit de uitoefening van de volgende categorieën van inschrijvingsrechten: a) in het kader van de optieplannen die beschreven staan in punt 6.1.2.a hiervoor, werden 43 470 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “F1997” uitgeoefend tegen de prijs van 8,10 EUR en werden 61 200 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “F1998” uitgeoefend tegen de prijs van 11,27 EUR. b) in het kader van de optieplannen die beschreven staan in punt 6.1.2.b hierboven, werden 86 275 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “A1999” uitgeoefend tegen de prijs van 13,81 EUR en werden 134 504 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “A2000” uitgeoefend tegen de prijs van 15,17 EUR. c) in het kader van het optieplan dat beschreven staat in punt 6.1.2.c hiervoor oefenden de begunstigden 356 553 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2000” uit tegen de prijs van 14,58 EUR. d) in het kader van het optieplan dat beschreven staat in punt 6.1.2.d oefenden de begunstigden 956 500 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2001” uit tegen de prijs van 17,86 EUR. e) in het kader van het optieplan dat beschreven staat in punt 6.1.2.e oefenden de begunstigden 1 598 719 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2002” uit, waarvan 1 053 095 tegen de prijs van 11,88 EUR (alle begunstigden, met uitzondering van de Franse begunstigden) en 545 624 tegen de prijs van 13,66 EUR (de Franse begunstigden). f) 677 000 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2003” werden uitgeoefend door hun begunstigden tegen de prijs van 11,37 EUR. Deze opties werden uitgegeven door de raad van bestuur van Dexia NV van 21 mei 2003, met name ten voordele van bepaalde personeelsleden en managers van de vennootschap, haar dochterondernemingen, kleindochterondernemingen en bijkantoren. Door de inschrijving op de kapitaalverhoging in het kader van het aandeelhoudersplan 2006 werden op 20 december 2006 in totaal 8 265 504 nieuwe aandelen met VVPR-strips uitgegeven, en als gevolg van de uitoefening van de inschrijvingsrechten werden 3 914 221 nieuwe aandelen met VVPR-strips
106 |
Dexia / Jaarverslag 2006
uitgegeven, waardoor het kapitaal van de vennootschap van 5 173 330 096,42 EUR op 5 228 138 858,92 EUR gebracht wordt (het saldo werd toegewezen aan een uitgiftepremierekening) en vertegenwoordigd is door 1 161 050 929 aandelen. 6.1.7. 28 december 2006: kapitaalverhoging – uitoefening van inschrijvingsrechten (warrants “F1998”, “A1999”, “A2000”, “ESOP 2000”, “ESOP 2001” en “ESOP 2002”) De laatste kapitaalverhoging van 2006, die bij notariële akte van 28 december 2006 werd vastgesteld, vloeit voort uit de uitoefening door hun begunstigden van de 2 133 396 hierna beschreven inschrijvingsrechten via de creatie van 2 133 396 nieuwe aandelen met VVPR-strips: a) 3 490 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “F1998” werden uitgeoefend tegen de inschrijvingsprijs van 11,27 EUR in het kader van het optieplan dat beschreven staat in punt 6.1.2.a hiervoor. b) in het kader van het optieplan dat beschreven staat in punt 6.1.2.b hiervoor, oefenden de begunstigden 12 377 inschrijvingsrechten uit, waarvan 4 760 tegen 13,81 EUR (warrants “A1999”) en 7 577 tegen 15,71 EUR (warrants “A2000”). c) in het kader van het optieplan dat beschreven staat in punt 6.1.2.c hiervoor, oefenden de begunstigden 49 400 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2000” uit tegen 14,58 EUR. d) in het kader van het optieplan dat beschreven staat in punt 6.1.2.d hiervoor, oefenden de begunstigden 73 969 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2001” uit tegen 17,86 EUR. e) in het kader van het optieplan dat beschreven staat in punt 6.1.2.e hiervoor, oefenden de begunstigden 1 994 200 inschrijvingsrechten uit van de categorie “ESOP 2002”, waarvan 1 976 750 tegen de prijs van 11,88 EUR (alle begunstigden met uitzondering van de Franse begunstigden) en 17 450 tegen de prijs van 13,66 EUR (de Franse begunstigden). Ten gevolge deze kapitaalverhoging werd het vennootschappelijk kapitaal op 5 237 739 140,92 EUR gebracht (het saldo werd toegewezen aan een uitgiftepremierekening), dat vertegenwoordigd wordt door 1 163 184 325 aandelen. Ten slotte heeft de raad van bestuur van de vennootschap bij besluit van 23 mei 2006 beslist om onder de opschortende voorwaarde van hun effectieve toekenning een maximum van 10 500 000 inschrijvingsrechten (warrants “ESOP 2006”) uit te geven in het kader van het optieplan 2006 van Dexia bestemd voor de personeelsleden (met inbegrip van de leden van de directieorganen van de Groep) van de vennootschap en haar Belgische en buitenlandse dochterondernemingen. De inschrijvingsprijs van deze opties werd bepaald op 18,62 EUR per inschrijvingsrecht en op 20,71 EUR per inschrijvingsrecht voor de opties die werden toegekend aan de personeelsleden en aan de leden van de directieorganen die hun beroepsactiviteit uitoefenen in de dochterondernemingen van de Groep in Turkije.
ALGEMENE INFORMATIE
6.2. OVERZICHTSTABEL VAN DE INSCHRIJVINGSRECHTEN (“WARRANTS”) DEXIA (OP 31 DECEMBER 2006) Aantal uitgeoefende warrants
5,95 8,10 11,27 14,58
3 sept. 2001 3 sept. 2006 763 500 27 mei 2002 27 mei 2007 994 250 29 mei 2003 29 mei 2008 1 001 900 30 nov. 2000 (1) 31 dec. 2010 (1) 5 915 000
748 500 848 071 708 090 2 567 953
15 000
0 146 179 293 810 3 347 047
15,88
30 juni 2005
1 377 180
1 345 810
31 370
0
17,86
30 juni 2004 (1) 31 dec. 2011 (1) 8 100 000
1 606 969
17,23
26 okt. 2006
van Warrants toegekend in 2000 Warrants “F1996” Warrants “F1997” Warrants “F1998” Warrants “ESOP 2000” Warrants “aandeelhoudersplan net 2000” Warrants toegekend in 2001 Warrants “ESOP 2001” Warrants “aandeelhoudersplan 2001 + Duitsland“ Warrants toegekend in 2002 Warrants “ESOP 2002”
tot
30 juni 2005
6 493 031
469 524
456 738
13,66/11,88 (2) 30 sept. 2005 (1) 23 juli 2012 (1) 10 000 000 13,66 11,88
4 267 075
5 732 925 1 640 726 4 092 199
495 096 1 994 406 1 597 184
0 1 109 020 477 431
495 096 885 386 1 119 753
30 sept. 2006 (1) 24 juli 2013 (1) 10 000 000
677 000
9 323 000
299 676
0
299 676
30 sept. 2007 (1) 24 juli 2014 (1) 10 000 000
0
10 000 000
184 074
0
184 074
9 994 950
0
9 994 950
Warrants “aandeelhoudersplan net 2002” Warrants “A1999” Warrants “A2000” Warrants toegekend in 2003 Warrants “ESOP 2003” Warrants “aandeelhouderschap net 2003” Warrants toegekend in 2004 Warrants “ESOP 2004” Warrants “aandeelhoudersplan 2004” Warrants toegekend in 2005 Warrants “ESOP 2005” Warrants “aandeelhoudersplan 2005” Warrants toegekend in 2006 Warrants “ESOP 2006” Warrants “ESOP 2006” (DenizBank) Warrants “aandeelhoudersplan net 2006”
10,97 13,81 15,17
11,37 13,37
13,56
26 okt. 2006
Aantal Aantal geannuleerde overblijvende warrants door warrants nietigverklaring
31 okt. 2007 31 okt. 2007 1 mei 2003 (1) 31 juli 2007 (1) 1 mei 2004 (1) 31 juli 2008 (1)
31 okt. 2008
31 okt. 2008
30 okt. 2009
12 786
0
15,77
30 okt. 2009
18,03
30 juni 2008 (1) 29 juni 2015 (1)
18,20
29 okt. 2010
189 972
0
189 972
18,62
30 juni 2009 (1) 29 juni 2016 (1) 9 760 225
0
9 760 225
20,71
15 dec. 2009
14 dec. 2016
235 000
0
235 000
21,25
29 okt. 2011
29 okt. 2011
197 748
0
197 748
29 okt. 2010
BEHEERSVERSLAG
Aantal toegekende warrants
COMPTES CONSOLIDÉS
Uitoefenperiode
COMPTES SOCIAUX
Uitoefenprijs (in EUR)
(1) Behoudens bijzondere voorwaarden. (2) 13,66 EUR: Frankrijk/11,88 EUR: andere landen.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 107
ALGEMENE INFORMATIE
6.3. VENNOOTSCHAPPELIJK KAPITAAL OP 31 DECEMBER 2006 Op 31 december 2006 bedroeg het vennootschappelijk kapitaal 5 237 739 140,92 EUR, dat wordt vertegenwoordigd door 1 163 184 325 aandelen zonder nominale waarde, waarvan 359 271 947 aandelen op naam en 803 912 378 aandelen aan toonder. De aandelen staan genoteerd op Euronext Brussel, Euronext Parijs en de beurs van Luxemburg.
Op grond van de wet van 2 maart 1989 op de openbaarmaking van belangrijke deelnemingen in beursgenoteerde vennootschappen en krachtens artikel 5 van de statuten van Dexia NV, zijn de aandeelhouders verplicht de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen en Dexia kennis te geven van hun deelneming, voor zover deze participatie een drempel van 3 %, vervolgens 5 % of een veelvoud van 5 % overschrijdt. Voor de berekening van de deelnemingspercentages bestaat de teller uit het aantal effectieve stemrechten en het aantal toekomstige, al dan niet potentiële stemrechten (voortvloeiend uit rechten en verplichtingen tot omzetting in of inschrijving op uit te geven effecten), die in handen zijn van de persoon die de verklaring opstelt. De noemer bestaat uit het aantal effectieve stemrechten en het aantal toekomstige, al dan niet potentiële stemrechten (voortvloeiend uit rechten en verplichtingen tot omzetting in of inschrijving op uit te geven effecten) van Dexia NV.
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
BEHEERSVERSLAG
6.4. KENNISGEVINGEN IN HET KADER VAN DE TRANSPARANTIEWETGEVING
108 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Deze kennisgeving is eveneens verplicht in volgende gevallen: • bij overname of afstand van de controle van een vennootschap, die zelf een verklaring moet indienen; • bij elke daling van de stemrechten onder een van de vermelde drempels. Als gevolg van de toepassing van het “Protocol betreffende het prudentieel toezicht op de groep Dexia” (zie hoofdstuk “Corporate governance” op pagina 51) heeft Dexia NV bovendien aan zijn belangrijke aandeelhouders gevraagd om vooraf en zo snel mogelijk de onderneming en de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen te informeren over elke hiervoor vermelde transactie. Op basis van voornoemde bepalingen werd een verklaring ingediend. De participatie van de Caisse des dépôts et consignations was op 7 juni 2006 tot boven de drempel van 10 % (10,027 %) gestegen.
Dexia / Jaarverslag 2006
GECONSOLIDEERDE BALANS
112
GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING
114
GECONSOLIDEERDE STAAT VAN DE WIJZIGINGEN IN EIGEN VERMOGEN
115
GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT
118
TOELICHTING BIJ DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
119
TOELICHTING 1.
BOEKHOUDPRINCIPES EN WAARDERINGSREGELS VOOR GECONSOLIDEERDE JAARREKENINGEN 119 TOELICHTING 2. BELANGRIJKE WIJZIGINGEN IN DE CONSOLIDATIEKRING EN LIJST VAN DE VOORNAAMSTE DOCHTERONDERNEMINGEN EN GEASSOCIEERDE DEELNEMINGEN VAN DE GROEP DEXIA 140 TOELICHTING 3. RAPPORTERING PER BEDRIJFSSEGMENT EN PER GEOGRAFISCH SEGMENT 142 TOELICHTING 4. BELANGRIJKE BESTANDDELEN DIE DEEL UITMAKEN VAN HET NETTORESULTAAT 143 TOELICHTING 5. GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM 143 TOELICHTING 6. GERECHTELIJKE PROCEDURES 143 TOELICHTING 7. TOELICHTINGEN BIJ HET ACTIEF VAN DE GECONSOLIDEERDE BALANS 149 TOELICHTING 8. TOELICHTINGEN BIJ DE VERPLICHTINGEN VAN DE GECONSOLIDEERDE BALANS 165 TOELICHTING 9. ANDERE TOELICHTINGEN BIJ DE GECONSOLIDEERDE BALANS 175 TOELICHTING 10. TOELICHTINGEN BIJ DE GECONSOLIDEERDE BUITENBALANSPOSTEN 195 TOELICHTING 11. TOELICHTINGEN BIJ DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING 196 TOELICHTING 12. TOELICHTINGEN MET BETREKKING TOT HET RISICOBEHEER 205 VERSLAG VAN HET COLLEGE VAN COMMISSARISSEN OVER DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING AFGESLOTEN OP 31 DECEMBER 2006
110 |
Dexia / Jaarverslag 2006
217
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
FINANCIËLE SITUATIE OP 31 DECEMBER 2006
Dexia / Jaarverslag 2006
| 111
GECONSOLIDEERDE BALANS
ACTIEF
I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII. XIV. XV.
Kas en tegoeden bij centrale banken Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Positieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Investeringen in geassocieerde deelnemingen Materiële vaste activa Immateriële activa en goodwill Belastingvorderingen Overige activa Activa aangehouden voor verkoop TOTAAL VAN HET ACTIEF (1) Zekerheden en geldmiddelen werden in 2005 geherklasseerd, zie bijlage Boekhoudprincipes. De bijgevoegde toelichtingen van pagina 119 tot pagina 216 maken integraal deel uit van deze balans.
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
(in miljoenen EUR)
112 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Toelichting 7.2. 7.3. 7.4. 7.5. 7.6. 7.7. 7.8. 9.1. 7.9. 7.10. 7.11. 7.12. – 9.2. 7.13. – 9.3. 7.14.
31/12/05
31/12/06
3 444 75 053 192 402 15 655 13 865 166 204 3 217 28 632 1 659 778 2 185 735 602 4 294 (1) 36
3 365 78 215 226 502 15 385 17 184 188 378 2 260 24 032 759 826 2 188 2 393 749 3 552 955
508 761
566 743
VERPLICHTINGEN
Schulden aan kredietinstellingen Leningen aan en deposito’s van cliënten Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Negatieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Schuldpapier Achtergestelde en converteerbare schulden Technische voorzieningen van verzekeringsmaatschappijen Voorzieningen en andere verplichtingen Belastingverplichtingen Overige verplichtingen Verplichtingen vervat in groepen die worden afgestoten
8.1. 8.2. 8.3. 8.4. 9.1. 8.5. 8.6. 8.7. 8.8. – 9.2. 8.9. – 9.3. 8.10.
TOTAAL VAN DE VERPLICHTINGEN
31/12/05
31/12/06
134 793 97 738 3 813 18 022 37 652 966 175 685 4 985 9 846 1 320 1 377 6 864 (1) 0
174 754 109 484 578 21 311 30 489 239 184 726 4 365 12 288 1 468 1 276 6 545 785
493 061
548 308
31/12/05
31/12/06
RAPPORT DE GESTION
I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII.
Toelichting
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
(in miljoenen EUR)
(1) Zekerheden en geldmiddelen werden in 2005 geherklasseerd, zie bijlage Boekhoudprincipes.
(in miljoenen EUR)
4 888 9 137 (356) (4 219) 2 038
5 238 10 229 (1) (3 783) 2 750
KERN EIGEN VERMOGEN XIX. Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen
11 488 2 596
14 433 1 866
EIGEN VERMOGEN VAN DE GROEP XX. Minderheidsbelangen XXI. Discretionaire-winstdelingselement van verzekeringscontracten
14 084 1 183 433
16 299 1 710 426
TOTAAL EIGEN VERMOGEN
15 700
18 435
TOTAAL VAN HET PASSIEF
508 761
566 743
XIV. XV. XVI. XVII. XVIII.
Geplaatst kapitaal Uitgiftepremies Ingekochte eigen aandelen Reserves en overgedragen resultaat Nettoresultaat van het boekjaar
Toelichting 9.7.
COMPTES SOCIAUX
EIGEN VERMOGEN
De bijgevoegde toelichtingen van pagina 119 tot pagina 216 maken integraal deel uit van deze balans.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 113
GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING
RAPPORT DE GESTION
(in miljoenen EUR) I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
X.
Renteopbrengsten Rentekosten Dividenden Nettoresultaat uit geassocieerde deelnemingen Nettoresultaat uit handelsdoeleinden en afdekkingen Nettoresultaat uit beleggingen Ontvangen provisies Betaalde provisies Technische marge van de verzekeringsactiviteiten Overige netto-opbrengsten
Toelichting
56 049 (52 399) 129 89
11.4. 11.5. 11.6. 11.6.
154 502 1 397 (225)
319 1 164 (1-2) 1 560 (253)
208 72
100 (61)
11.7. – 9.3. 11.8.
Personeelskosten Algemene en administratiekosten Vergoeding van het net Afschrijvingen Geactiveerde acquisitiekosten
11.9. 11.10. 11.11.
COMPTES SOCIAUX
KOSTEN BRUTOBEDRIJFSRESULTAAT XVI. XVII. XVIII.
Waardevermindering op leningen en voorzieningen voor kredietverbintenissen Waardevermindering op immateriële en materiële activa Waardevermindering op goodwill
Belastingen
114 |
Dexia / Jaarverslag 2006
7 012
(1 586) (975) (366) (247) (55)
(1 722) (1 105) (352) (252) (50)
(3 229)
(3 481)
2 747
3 531
11.13. 11.14.
0 0
0 0
2 695
3 407
11.15.
Aandeel van minderheidsbelangen Aandeel van de houders van eigen vermogensinstrumenten van de moedermaatschappij
(1) waarvan 280 miljoen EUR afkomstig uit verkoop van Banque Artesia Nederland. (2) waarvan 236 miljoen EUR zijnde Dexia’s aandeel in het netto actief van de joint venture RBC Dexia Investor Services. De bijgevoegde toelichtingen van pagina 119 tot pagina 216 maken integraal deel uit van deze resultatenrekening.
5 976
(52)
NETTORESULTAAT
in EUR Resultaat per aandeel - gewoon - verwaterd
73 057 (69 128) 152 102
11.12.
NETTORESULTAAT VOOR BELASTINGEN XIX.
31/12/06
11.1. 11.1. 11.2. 11.3.
OPBRENGSTEN XI. XII. XIII. XIV. XV.
31/12/05
(602)
(124)
(569)
2 093
2 838
55
88
2 038
2 750
1,87 1,85
2,49 2,45
11.16.
GECONSOLIDEERDE STAAT VAN DE WIJZIGINGEN IN EIGEN VERMOGEN Uitgiftepremies
OP 31 DECEMBER 2004 Effect van eerste toepassing van de IAS 32&39 en IFRS 4
4 825 0
8 993 0
0 (584)
(3 421) 681
OP 1 JANUARI 2005 Wijzigingen tijdens het boekjaar - Uitgifte van geplaatst kapitaal - Verwerven van eigen aandelen - Verkoop en vernietiging van eigen aandelen - Dividenden - Op aandelen gebaseerde betalingen: toegekend aan het personeel - Wijzigingen in de consolidatiekring - Nettoresultaat van het boekjaar - Overige
4 825
8 993
(584)
(2 740)
0
63 0 0 0
144 0 0 0
0 (600) 828 0
(2) 0 (814) (677)
0 0 0 0
205 (600) 14 (677)
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
26 (10) 0 (2)
0 0 2 038 0
26 (10) 2 038 (2)
4 888
9 137
(356)
(4 219)
2 038
11 488
Gecumuleerde omrekeningsverschillen (GOV)
Totaal
OP 31 DECEMBER 2005
NIET IN RESULTATENREKENING OPGENOMEN WINSTEN EN VERLIEZEN (in miljoenen EUR)
Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen Filialen Financiële Derivaten Geassocieerde bestemd activa (KSA) (2) deelnemingen voor (BVV) (1) (BVV, KSA verkoop en GOV)
OP 31 DECEMBER 2004 Effect van eerste toepassing van de IAS 32&39 en IFRS 4
0
0
0
OP 1 JANUARI 2005 Wijzigingen tijdens het boekjaar - Netto wijzigingen in reële waarde via eigen vermogen – voor verkoop beschikbare financiële activa - Netto wijzigingen in reële waarde via eigen vermogen – kasstroomafdekkingen - Omrekeningsverschillen - Wijzigingen in de consolidatiekring - Terugname van waardeveranderingen in reële waarde tengevolge het niet langer opnemen van voor verkoop beschikbare financiële activa OP 31 DECEMBER 2005
NettoKern resultaat van eigen het boekjaar vermogen 1 822 (1 822)
12 219 (1 725) 10 494
0
0
(103)
1 770
(88)
4
11
1 697
0
1 770
(88)
4
(92)
1 594
0
991
0
3
0
0 0
0 29
(8) 0
0 0
0 169
(8) 198
0
(36)
0
0
0
(36)
0
(146)
0
0
0
(146)
(96)
7
77
0
2 608
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
(in miljoenen EUR)
Eigen Reserves en aandelen overgedragen resultaat
RAPPORT DE GESTION
Geplaatst kapitaal
COMPTES SOCIAUX
KERN EIGEN VERMOGEN
(103)
994
2 596
(1) BVV: Beschikbaar voor verkoop. (2) KSA: Kasstroomafdekking. De bijgevoegde toelichtingen van pagina 119 tot pagina 216 maken integraal deel uit van deze geconsolideerde staat.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 115
MINDERHEIDSBELANGEN
Kern eigen vermogen
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
(in miljoenen EUR)
Minderheidsbelangen
DISCRETIONAIREWINSTDELINGSELEMENT
VAN VERZEKERINGSCONTRACTEN
OP 31 DECEMBER 2004 Effect van eerste toepassing van de IAS 32&39 en IFRS 4
491
(7)
484
(57)
12
(45)
224
OP 1 JANUARI 2005 Wijzigingen tijdens het boekjaar - Kapitaalsverhoging - Dividenden - Nettoresultaat van het boekjaar - Netto wijzigingen in reële waarde via eigen vermogen - Omrekeningsverschillen - Wijzigingen in de consolidatiekring
434
5
439
224
717 (25) 55 0 0 (45)
0 0 0 36 6 0
717 (25) 55 36 6 (45)
0 0 0 209 0 0
OP 31 DECEMBER 2005
1 136
47
0
1 183
433
Kern eigen vermogen Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen toe te kennen aan de houders van eigen-vermogensinstrumenten van de moedermaatschappij Minderheidsbelangen Discretionaire-winstdelingselement van verzekeringscontracten
11 488 2 596 1 183 433
TOTAAL EIGEN VERMOGEN OP 31 DECEMBER 2005
KERN EIGEN VERMOGEN COMPTES SOCIAUX
Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen
15 700
Geplaatst kapitaal
Uitgiftepremies
Eigen aandelen
4 888
9 137
(356)
(4 219)
2 038
350 0 0
1 092 0 0
0 (50) (14)
(6) 0 (1)
0 0 0
0 0 0
0 0 0
419 0 0
(414) 2 038 (770)
0 (2 038) 0
5 0 (770)
0 0 0
0 0 0
0 0 0
30 (441) 0
0 0 2 750
30 (441) 2 750
5 238
10 229
(3 783)
2 750
(in miljoenen EUR)
OP 31 DECEMBER 2005 Wijzigingen tijdens het boekjaar - Uitgifte van geplaatst kapitaal - Verwerven van eigen aandelen - Handel in eigen aandelen - Verkoop en vernietiging van ingekochte eigen aandelen - Overboeking naar reserves - Dividenden - Op aandelen gebaseerde betalingen: toegekend aan het personeel - Wijzigingen in de consolidatiekring (1) - Nettoresultaat van het boekjaar OP 31 DECEMBER 2006
(1)
Reserves en Nettoresultaat overgedragen van het resultaat boekjaar
Kern eigen vermogen
(1) Voornamelijk uit aankoop van minderheidsbelangen in DenizBank groep ten belope van 408 miljoen EUR – zie toelichting 9.6. ”Overnames en overdrachten”. De bijgevoegde toelichtingen van pagina 119 tot pagina 216 maken integraal deel uit van deze staat.
116 |
Dexia / Jaarverslag 2006
11 488 1 436 (50) (15)
14 433
OP 31 DECEMBER 2006
MINDERHEIDSBELANGEN
2 596
0
2 608
(96)
7
77
0
(161)
0
8
0
(153)
0
0
120
0
0
120
0 0 0
0 (14) (16)
(14) 0 0
0 0 0
0 1
(459) 0
0 0
0 0
10
15
1
1 958
Kern eigen vermogen
(in miljoenen EUR) OP 31 DECEMBER 2005 Wijzigingen tijdens het boekjaar - Kapitaalsverhoging (1) - Dividenden - Nettoresultaat van het boekjaar - Netto wijzigingen in reële waarde via eigen vermogen - Omrekeningsverschillen - Wijzigingen in de consolidatiekring - Overige wijzigingen OP 31 DECEMBER 2006
Totaal
0 (196) 1
0 0 (118)
Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen
Minderheidsbelangen
47
1 183
1 136 513 (44) 88 0 (1) (28) 0 1 664
0 0 0 (1) 3 (3) 0 46
RAPPORT DE GESTION
OP 31 DECEMBER 2005 Wijzigingen tijdens het boekjaar - Netto wijzigingen in reële waarde via eigen vermogen – voor verkoop beschikbare financiële activa - Netto wijzigingen in reële waarde via eigen vermogen – kasstroomafdekkingen - Netto wijzigingen in reële waarde tengevolge overboeking naar het resultaat – kasstroomafdekkingen - Omrekeningsverschillen - Wijzigingen in de consolidatiekring - Terugname van waardeveranderingen in reële waarde tengevolge het niet langer opnemen van voor verkoop beschikbare financiële activa - Transfert
Gecumuleerde omrekeningsverschillen (GOV)
(14) (210) (15)
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
(in miljoenen EUR)
Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen Filialen Financiële Derivaten Geassocieerde bestemd activa (KSA) deelnemingen voor (BVV) (BVV, KSA verkoop en GOV)
(459) 1 1 866
DISCRETIONAIREWINSTDELINGSELEMENT
VAN VERZEKERINGSCONTRACTEN
513 (44) 88 (1) 2 (31) 0 1 710
Kern eigen vermogen Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen toe te kennen aan de houders van eigen-vermogensinstrumenten van de moedermaatschappij Minderheidsbelangen Discretionaire-winstdelingselement van verzekeringscontracten
COMPTES SOCIAUX
NIET IN RESULTATENREKENING OPGENOMEN WINSTEN EN VERLIEZEN
433 0 0 0 (7) 0 0 0 426 14 433 1 866 1 710 426
TOTAAL EIGEN VERMOGEN OP 31 DECEMBER 2006
18 435
(1) Uitgifte van diep achtergestelde schuldtitels met onbepaalde looptijd ten belope van 500 miljoen EUR. De bijgevoegde toelichtingen van pagina 119 tot pagina 216 maken integraal deel uit van deze staat.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 117
GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
(in miljoenen EUR) KASSTROOM UIT BEDRIJFSVERRICHTINGEN Nettoresultaat na belasting Aanpassingen m.b.t.: - Waardevermindering, afschrijving en overige waardecorrecties - Waardevermindering op obligaties, aandelen, leningen en overige activa - Netto-opbrengsten uit investeringen - Kosten wegens voorzieningen (voornamelijk voorzieningen verzekeringen) - Niet gerealiseerde winsten of verliezen - Inkomsten uit geassocieerde deelnemingen - Dividenden uit geassocieerde deelnemingen - Uitgestelde belastingen - Overige aanpassingen Kosten uit bedrijfsactiva en -verplichtingen NETTO KASSTROOM UIT BEDRIJFSVERRICHTINGEN KASSTROOM UIT INVESTERINGSVERRICHTINGEN Aankoop van vaste activa Verkoop van vaste activa Verwerving van niet geconsolideerde aandelen Verkoop van niet geconsolideerde aandelen Verwerven van filialen en bedrijfsonderdelen Verkoop van filialen en bedrijfsonderdelen NETTO KASSTROOM UIT INVESTERINGSVERRICHTINGEN KASSTROOM UIT FINANCIERINGSVERRICHTINGEN Uitgifte van nieuwe aandelen Uitgifte van achtergestelde en converteerbare schulden Terugbetaling van achtergestelde en converteerbare schulden Aankoop van eigen aandelen Verkoop van eigen aandelen Betaalde dividenden NETTO KASSTROOM UIT FINANCIERINGSVERRICHTINGEN
31/12/05
31/12/06
2 093
2 838
258 (44) (295) 2 945 (30) (89) 42 64 242 (2) 11 883
266 (90) (914) (1) 2 708 (41) (102) 39 42 30 11 532
17 069
16 308
(625) 115 (1 415) 1 341 (70) 21
(374) 169 (1 030) 1 286 (1 132) (3) 343
(633)
(738)
933 7 (328) (600) 4 (703)
1 953 288 (581) (50) 4 (813)
(687)
801
NETTO KASSTROOM
15 749
16 371
GELDMIDDELEN EN EQUIVALENTEN BIJ HET BEGIN VAN HET BOEKJAAR
27 956
43 797
17 069 (633) (687) 92
16 308 (738) 801 (2 227) (4)
43 797
57 941
(513) 171 54 174 (51 284)
(520) 191 73 601 (70 805)
Kasstroom uit bedrijfsverrichtingen Kasstroom uit investeringsverrichtingen Kasstroom uit financieringsverrichtingen Impact tengevolge wijzigingen van wisselkoersen en consolidatiekring op geldmiddelen en equivalenten GELDMIDDELEN EN EQUIVALENTEN OP HET EINDE VAN HET BOEKJAAR BIJKOMENDE INFORMATIE Betaalde inkomstenbelasting Ontvangen dividenden Ontvangen intresten Betaalde intresten
(1) Omvat 236 miljoen EUR, zijnde Dexia’s aandeel in het netto actief van de joint venture RBC Dexia Investor Services. Dit is een niet kas element. Omvat eveneens 280 miljoen EUR tengevolge de verkoop van Banque Artesia Nederland. (2) Omvat 218 miljoen EUR betaald door Aegon. (3) Verwerving van DenizBank groep ten belope van 1,066 miljoen EUR. (4) Omvat de impact op de geldmiddelen en equivalenten van de joint venture RBC Dexia Investor Services ten belope van -1,740 miljoen EUR. De bijgevoegde toelichtingen van pagina 119 tot pagina 216 maken integraal deel uit van deze staat.
118 |
Dexia / Jaarverslag 2006
TOELICHTING BIJ DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING De geconsolideerde financiële staten van de groep Dexia werden opgesteld conform de internationale normen inzake financiële informatie (“IFRS”), die werden goedgekeurd door de Europese Unie en van kracht zijn sinds 31 december 2006. Eventueel kan de toepassing worden geëist van aanvullende boekhoudregels om te voldoen aan de nationale wetgeving en aan normatieve bepalingen op het vlak van boekhouding en beurswezen.
1. Grondslagen voor financiële verslaggeving 120 1.1. Conformiteitsverklaring 120 1.2. Wijzigingen in de grondslagen voor financiële verslaggeving sinds de vorige jaarlijkse publicatie die een invloed kunnen hebben op de groep Dexia 120 1.2.1. Nieuwe IFRS-normen, IFRIC-interpretaties en wijzigingen 120 1.2.2. Door de Europese Commissie bekrachtigde IASB- en IFRIC-teksten 120 1.2.3. Gewijzigde voorstelling 121 1.3. Consolidatie 121 1.3.1. Dochterondernemingen 121 1.3.2. Belangen in joint ventures 121 1.3.3. Geassocieerde deelnemingen 121 1.4. Saldering van financiële activa en financiële verplichtingen 121 1.5. Omrekening van vreemde valuta en transacties in vreemde valuta 121 1.5.1. Omrekening van vreemde valuta 122 1.5.2. Transacties in vreemde munten 122 1.6. Boekhoudkundige verwerking op basis van de transactiedatum en de afwikkelingsdatum 122 1.7. Gerealiseerde meer- en minderwaarden op de verkoop van financiële activa 122 1.8. Waardeverminderingen op financiële activa 122 1.9. Renteopbrengsten en -kosten 123 1.10. Opbrengsten en uitgaven uit provisies 123 1.11. Verzekerings- en herverzekeringsactiviteiten 123 1.11.1. Verzekeringen 123 1.11.2. Herverzekering 126 1.12. Vergoeding van het net 126 1.13. Geactiveerde acquisitiekosten 126 1.14. Door banken en cliënten verschuldigde leningen en voorschotten 127 1.15. Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa of financiële verplichtingen en financiële activa of verplichtingen geboekt tegen reële waarde via resultatenrekening 127 1.15.1. Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden 127 1.15.2. Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen 127 1.15.3. Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening 127 1.15.4. Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening 128 1.16. Voor verkoop beschikbare en tot einde looptijd aangehouden leningen en effecten 128 1.17. Positieve/negatieve waarde van derivaten 128 1.18. Derivaten als afdekkingsinstrumenten 128
2. Transacties met verbonden partijen
134
3. Segmentrapportering 3.1. Bedrijfssegmenten (primaire segmentatiebasis) 3.2. Geografische sectoren (secundaire segmentatiebasis)
134 134 135
4. Beleid inzake risicobeheer en dekkingsactiviteiten 4.1. Marktrisico’s 4.1.1. Overzicht 4.1.2. Renterisico 4.1.3. Muntrisico 4.1.4. Aandelenrisico 4.1.5. Emittentenrisico 4.1.6. Prijsrisico 4.2. Kredietrisico 4.3. Liquiditeitsrisico 4.4. Kapitaaltoereikendheid
135 135 135 136 136 136 136 137 137 137 138
Dexia / Jaarverslag 2006
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening
1.19. Afdekking van het renterisico van een portefeuille 129 1.20. Materiële vaste activa 129 1.21. Immateriële activa 130 1.22. Goodwill 130 1.22.1. Positieve goodwill 130 1.22.2. Bijzondere waardevermindering op goodwill 130 1.23. Overige activa 130 1.24. Lease-overeenkomsten 131 1.24.1. Een Dexia-vennootschap is de leasingnemer 131 1.24.2. Een Dexia-vennootschap is de leasinggever 131 1.25. Verkoop- en terugkoopovereenkomsten en effectenleningen 131 1.26. Ontleningen 131 1.27. Uitgestelde belasting op de winst 131 1.28. Personeelsbeloningen 132 1.28.1. Pensioenregelingen 132 1.28.2. Andere verplichtingen na pensionering 132 1.28.3. Andere langetermijnpersoneelsbeloningen 132 1.28.4. Ontslagvergoedingen 132 1.28.5. Op aandelen gebaseerde betalingen 132 1.28.6. Aanspraken van werknemers 132 1.29. Voorzieningen 133 1.30. Aandelenkapitaal en eigen aandelen 133 1.30.1. Kosten voor de uitgifte van aandelen 133 1.30.2. Dividenden op gewone aandelen 133 1.30.3. Preferente aandelen 133 1.30.4. Ingekochte eigen aandelen 133 1.30.5. Verzekeringen met een discretionair winstdelingselement 133 1.31. Fiduciaire activiteiten 133 1.32. Reële waarde van financiële instrumenten 133 1.33. Geldmiddelen en equivalenten 134 1.34. Winst per aandeel 134
COMPTES SOCIAUX
Algemene informatie
RAPPORT DE GESTION
1. BOEKHOUDPRINCIPES EN WAARDERINGSREGELS VOOR GECONSOLIDEERDE JAARREKENINGEN
| 119
Q ALGEMENE INFORMATIE
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
Dexia verleent financiële diensten aan de publieke sector, en is een van ’s werelds grootste spelers inzake financiering van projecten en credit enhancement. In Europa biedt Dexia particuliere en private bankdiensten, evenals vermogensbeheer en verzekeringsdiensten aan. Vanaf begin 2006 worden de activiteiten van bewaargeving (Diensten aan investeerders) wereldwijd aangeboden. De moedermaatschappij van de groep Dexia is een naamloze vennootschap opgericht en gedomicilieerd in België. Het adres van de hoofdzetel is: Rogierplein 11, B-1210 Brussel. Dexia staat genoteerd op Euronext in Parijs en in Brussel en op de Luxemburgse beurs. Deze jaarrekening werd op 1 maart 2007 door de raad van bestuur goedgekeurd voor publicatie.
1.2. WIJZIGINGEN IN DE GRONDSLAGEN VOOR FINANCIËLE VERSLAGGEVING SINDS DE VORIGE JAARLIJKSE PUBLICATIE DIE EEN INVLOED KUNNEN HEBBEN OP DE GROEP DEXIA
Q TOELICHTING BIJ DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
1.2.1. Nieuwe IFRS-normen, IFRIC-interpretaties en wijzigingen
De voornaamste grondslagen voor de financiële verslaggeving die bij de opstelling van deze geconsolideerde jaarrekening zijn toegepast, worden hieronder toegelicht. Daarbij worden de volgende afkortingen gebruikt: ARC: Accounting Regulatory Committee EFRAG: European Financial Reporting Advisory Group EU GAAP: International Financial Reporting Standards zoals goedgekeurd door de EU IASB: International Accounting Standards Board IFRIC: International Financial Reporting Interpretations Committee IFRS: International Financial Reporting Standards.
De IASB publiceerde een nieuwe standaard: • IFRS 8: Operating segments; IFRS 8 vervangt IAS 14 Segment Reporting en wordt van kracht op 1 januari 2009. De impact van deze norm wordt momenteel onderzocht. Het IFRIC heeft in 2006 vijf nieuwe interpretaties gepubliceerd: • IFRIC 8: Scope of IFRS 2 (Toepassingsdomein van IFRS 2), heeft geen impact op de groep Dexia. • IFRIC 9: Reassessment of embedded derivatives (Herwaardering van in contracten besloten derivaten); Dexia past reeds de optie die door deze interpretatie wordt gegeven toe. • IFRIC 10: Interpretation on Interim Financial reporting and impairment (Interpretatie van tussentijdse financiële verslagen en waardevermindering); Dexia past deze regel reeds toe. • IFRIC 11: IFRS 2 Group and Treasury Share Transactions (Op aandelen gebaseerde betalingen van de Groep), heeft geen impact op Dexia. • IFRIC 12: Service concession arrangements (Overeenkomsten met betrekking tot dienstenconcessies), heeft geen impact op Dexia.
1. GRONDSLAGEN VOOR FINANCIËLE VERSLAGGEVING 1.1. CONFORMITEITSVERKLARING De geconsolideerde jaarrekening van Dexia is opgesteld in overeenstemming met de door de EU bekrachtigde IFRS-standaarden. De Europese Commissie (EC) publiceerde op 19 juli 2002 Verordening EG 106/2002, die beursgenoteerde groepen verplicht om IFRS toe te passen vanaf 1 januari 2005. Deze verordening werd verscheidene keren geactualiseerd sinds 2002, ter bekrachtiging van de diverse teksten die werden gepubliceerd door de IASB, met de uitzondering van bepaalde regels die vervat zijn in IAS 39. De Europese Commissie (EC) schrapte een aantal paragrafen van IAS 39 om Europese ondernemingen in staat te stellen in hun geconsolideerde jaarrekening hun economische afdekkingen weer te geven die zij toepassen bij het beheren van hun renterisico. Bijgevolg is de jaarrekening van Dexia opgesteld in overeenstemming met alle IFRS-standaarden die werden goedgekeurd door de EU en die per 31 december 2006 door de EC waren gepubliceerd en bekrachtigd, met inbegrip van de voorwaarden voor de toepassing van transacties tot afdekking van het renterisico van een portefeuille en de mogelijkheid om “core deposits” af te dekken.
120 |
Bij de opstelling van de geconsolideerde jaarrekening dient het management ramingen en veronderstellingen te hanteren die de gerapporteerde bedragen beïnvloeden. Hoewel het management van oordeel is dat zij bij het opstellen van die ramingen alle beschikbare informatie in overweging heeft genomen, zouden de werkelijke resultaten kunnen afwijken van die ramingen en zouden de verschillen aanzienlijk kunnen zijn voor de jaarrekening. Tenzij anders vermeld wordt, zijn de bedragen in de geconsolideerde jaarrekening uitgedrukt in miljoenen euro (EUR).
Dexia / Jaarverslag 2006
1.2.2. Door de Europese Commissie bekrachtigde IASB- en IFRIC-teksten De Europese Commissie steunt IFRS 7 Financial Instruments disclosure (Bekendmaking van financiële instrumenten) en diverse aanpassingen aan bestaande normen en interpretaties in 2006: • Een amendement op IFRS 1: First-time Adoption of International Financial Reporting Standards (Eerste toepassing van internationale normen inzake financiële verslaggeving); • Een amendement op IAS 1: Presentation of Financial Statements – Capital disclosures (Presentatie van de jaarrekening – bekendmaking van het kapitaal); • Een amendement op IAS 39 Financial Instruments: Recognition and Measurement (Financiële instrumenten: opname en waardering) en IFRS 4 Insurance Contracts – Financial Guarantee Contracts (Verzekeringscontracten – financieel gewaarborgde contracten);
Geldelijke waarborgen Om de boekhoudkundige presentatie bij Dexia te harmoniseren, werden de geldelijke waarborgen van sommige ondernemingen van de Groep in de balans van 31 december 2005 overgeheveld van “Overige activa“ naar “Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen“ voor een bedrag van 4,52 miljard EUR, terwijl 359 miljoen EUR uit “Overige verplichtingen” werden overgebracht naar “Leningen aan en deposito’s van cliënteel“. Er was alleen een impact op de balans, niet op de resultatenrekening.
1.3. CONSOLIDATIE 1.3.1. Dochterondernemingen De geconsolideerde jaarrekening omvat de jaarrekening van de moedermaatschappij en de jaarrekeningen van haar dochterondernemingen en voor een bijzonder doel opgerichte entiteiten (Special Purpose Entities, of SPE’s). Dochterondernemingen en SPE’s zijn entiteiten waarin Dexia rechtstreeks of onrechtstreeks zeggenschap uitoefent over het financieel en het operationeel beleid. Dochterondernemingen worden geconsolideerd vanaf de datum waarop de effectieve controle overgebracht wordt naar Dexia en niet langer vanaf de datum waarop de controle van Dexia stopt. Intragroeptransacties en -saldi, niet-gerealiseerde winsten en verliezen op transacties tussen ondernemingen werden geëlimineerd. Intragroepsverliezen kunnen een aanwijzing vormen voor een bijzondere waardevermindering die in de geconsolideerde jaarrekening moet worden geboekt. Waar nodig zijn de waarderingsregels van de dochterondernemingen gewijzigd teneinde consistentie met deze van Dexia te verzekeren. Het eigen vermogen en het nettoresultaat die toegewezen kunnen worden aan minderheidsbelangen, worden afzonderlijk vermeld, respectievelijk in de balans en in de resultatenrekening.
RAPPORT DE GESTION
Een joint venture is een contractuele afspraak waarbij twee of meer partijen een economische activiteit aangaan waarover zij gezamenlijk zeggenschap hebben. Joint ventures worden boekhoudkundig verwerkt volgens de methode van de proportionele consolidatie. In de jaarrekening worden joint ventures geïntegreerd doordat hun aandeel in de activa, verplichtingen, opbrengsten en kosten rubriek per rubriek worden gecombineerd. De verwerkingswijze die wordt toegepast bij de consolidatie van dochterondernemingen wordt eveneens toegepast bij de consolidatie van intragroeptransacties. Waar nodig zijn de waarderingsregels van de belangen in joint ventures gewijzigd teneinde consistentie met deze van Dexia te verzekeren. 1.3.3. Geassocieerde deelnemingen Investeringen in geassocieerde deelnemingen worden administratief verwerkt volgens de vermogensmutatiemethode. Geassocieerde deelnemingen zijn investeringen waarin Dexia een invloed van betekenis heeft, maar geen zeggenschap over uitoefent. Dit is gewoonlijk het geval wanneer Dexia tussen 20 % en 50 % van de stemrechten bezit. De participatie in het nettoresultaat van het boekjaar wordt geboekt als opbrengsten uit geassocieerde deelnemingen, de investering wordt in de balans geboekt voor een bedrag dat het aandeel in de nettoactiva, inclusief netto goodwill, weerspiegelt. Niet-gerealiseerde winsten uit transacties tussen Dexia en haar investering verwerkt volgens de vermogensmutatiemethode worden geëlimineerd ten belope van Dexia’s belang in de deelneming. Niet-gerealiseerde verliezen worden eveneens geëlimineerd, tenzij uit de transactie een bijzondere waardevermindering van het overgedragen actief blijkt. De boekhoudkundige verwerking van verliezen van de geassocieerde deelneming wordt beëindigd wanneer de boekwaarde van de investering herleid is tot nul, tenzij Dexia verplichtingen heeft aangegaan met betrekking tot de betreffende deelnemingen. Waar nodig zijn de waarderingsregels van de geassocieerde deelnemingen gewijzigd teneinde consistentie met deze van Dexia te verzekeren.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
1.2.3. Gewijzigde voorstelling
1.3.2. Belangen in joint ventures
COMPTES SOCIAUX
• Amendementen op IAS 21: The effects of changes in foreign exchanges rates (De gevolgen van wisselkoerswijzigingen); • IFRIC interpretatie 7 met toepassing van de benadering van de “restatement” volgens IAS 29 Financial Reporting in hyperinflationary economy (Financiële verslaggeving in hyperinflatoire economieën); • IFRIC interpretatie 8 toepassingsdomein van IFRS 2; • IFRIC interpretatie 9 Reassessment of embedded derivatives (Herwaardering van in contracten besloten derivaten). Dexia past al deze teksten in 2006 toe, met uitzondering van de aanpassingen aan IAS 1 en IFRS 7, die van kracht worden op 1 januari 2007. Dexia geeft evenwel reeds informatie over het kapitaal en zal het merendeel van de toelichtingen van IFRS 7 in zijn jaarlijkse financiële verslagen opnemen, maar niet allemaal. Dexia verwacht niet dat deze nieuwe aanpassingen een wezenlijke invloed zullen hebben op de financiële situatie van de Groep.
1.4. SALDERING VAN FINANCIËLE ACTIVA EN FINANCIËLE VERPLICHTINGEN Financiële activa en financiële passiva worden verrekend (en bijgevolg wordt alleen het nettobedrag opgetekend) wanneer Dexia een wettelijk afdwingbaar recht heeft en de intentie heeft om te vereffenen op nettobasis of gelijktijdig het actief te realiseren en de schuld te vereffenen.
1.5. OMREKENING VAN VREEMDE VALUTA EN TRANSACTIES IN VREEMDE VALUTA De bedragen in de geconsolideerde jaarrekening zijn uitgedrukt in EUR (functionele en presentatievaluta), de valuta waarin de statuten van Dexia zijn opgesteld.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 121
1.5.1. Omrekening van vreemde valuta
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
Bij consolidatie worden de resultatenrekening en de kasstroomoverzichten van buitenlandse entiteiten waarvan de functionele valuta verschilt van de presentatievaluta van Dexia omgerekend in de presentatievaluta van Dexia (EUR) tegen de gemiddelde wisselkoersen over het jaar of de periode, en worden hun activa en verplichtingen omgerekend tegen de respectieve wisselkoersen die golden aan het einde van het jaar of kwartaal. Koersverschillen die ontstaan uit de omrekening van de netto-investering in buitenlandse activiteiten en van ontleningen en andere valuta-instrumenten die als afdekkingen van dergelijke investeringen zijn aangewezen, worden geboekt als een gecumuleerd omrekeningsverschil binnen het eigen vermogen. Wanneer een buitenlandse entiteit wordt afgestoten, worden dergelijke valutakoersverschillen in de resultatenrekening geboekt als deel van de winst of het verlies op de verkoop. Goodwill en aanpassingen naar de reële waarde die voortvloeien uit de overname van een buitenlandse entiteit worden behandeld als activa en verplichtingen van de buitenlandse entiteit en worden omgerekend tegen de slotkoers. 1.5.2. Transacties in vreemde munten
COMPTES SOCIAUX
Voor individuele Dexia-entiteiten worden transacties in vreemde munten boekhoudkundig verwerkt aan de hand van een benaderende wisselkoers die geldt op de transactiedatum. Aan het einde van het jaar uitstaande saldi in vreemde valuta worden omgerekend tegen de wisselkoersen die gelden aan het einde van het jaar voor monetaire rubrieken en niet-monetaire rubrieken die tegen reële waarde worden geboekt. Voor niet-monetaire rubrieken die tegen kostprijs worden geboekt, worden de in het verleden geldende koersen gebruikt. De hieruit voortvloeiende valutakoersverschillen van monetaire rubrieken worden in de geconsolideerde resultatenrekening geboekt; voor niet-monetaire rubrieken die tegen reële waarde worden geboekt, volgen de valutakoersverschillen dezelfde boekhoudkundige verwerkingswijze als voor aanpassingen naar de reële waarde.
1.6. BOEKHOUDKUNDIGE VERWERKING OP BASIS VAN DE TRANSACTIEDATUM EN DE AFWIKKELINGSDATUM Alle aankoop- of verkoopverrichtingen volgens standaardmarktconventies van financiële instrumenten worden opgenomen of niet langer opgenomen op de afwikkelingsdatum, d.i. de datum van de levering aan of door Dexia. Financiële instrumenten die worden verhandeld, worden evenwel op de transactiedatum opgenomen of niet langer opgenomen. Voor financiële activa en passiva die bij de eerste boeking worden gewaardeerd tegen reële waarde via de resultatenrekening, erkent Dexia vanaf de transactiedatum alle niet-gerealiseerde meer- of minderwaarden die voortvloeien uit de herwaardering. Die niet-gerealiseerde meer- en minderwaarden worden in de resultatenrekening geboekt, tenzij de transacties werden toegewezen aan kasstroomafdekkingsrelaties of verband houden met een voor verkoop beschikbaar actief.
122 |
Dexia / Jaarverslag 2006
1.7. GEREALISEERDE MEER- EN MINDERWAARDEN OP DE VERKOOP VAN FINANCIËLE ACTIVA Voor financiële activa die niet via de resultatenrekening worden geherwaardeerd, is bij het niet langer opnemen in de balans de gerealiseerde meer- of minderwaarde het verschil tussen de ontvangen opbrengst (na aftrek van transactiekosten) en de kostprijs of geamortiseerde kostprijs van de investering.
1.8. WAARDEVERMINDERINGEN OP FINANCIËLE ACTIVA Dexia boekt waardecorrecties op waardeverminderingen wanneer er objectief bewijs bestaat dat er op een financieel actief of een geheel van financiële waarden een waardevermindering werd geboekt, conform IAS 39 § 58-70. De waardeverminderingen zijn de best mogelijke ramingen door het management van de verliezen op elke balansdatum. Een rentedragend financieel actief heeft een bijzondere waardevermindering ondergaan als zijn boekwaarde groter is dan zijn geschatte realiseerbare waarde. Het bedrag van de bijzondere waardevermindering voor activa die tegen geamortiseerde kostprijs worden geboekt, wordt berekend als het verschil tussen de boekwaarde van het actief en de contante waarde van verwachte toekomstige kasstromen gedisconteerd tegen de oorspronkelijke effectieve rente van het financieel instrument of de huidige effectieve rentevoet die contractueel bepaald is voor nietvastrentende instrumenten. De realiseerbare waarde van een instrument dat tegen reële waarde wordt gewaardeerd is de contante waarde van de verwachte toekomstige kasstromen die worden gedisconteerd tegen de actuele marktrente voor een soortgelijk financieel actief. Waardecorrecties voor bijzondere waardeverminderingsverliezen worden geboekt op activa opgenomen in de rubriek “Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen” en “Leningen en voorschotten aan cliënten” en wel als volgt: • Specifieke waardeverminderingen – Het bedrag van de waardevermindering voor specifiek geïdentificeerde activa is het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde, zijnde de contante waarde van de verwachte kasstromen, inclusief de realiseerbare waarde van waarborgen en zekerheden, die wordt gedisconteerd op basis van de effectieve rentevoet op het moment waarop de waardevermindering zich voordoet. Activa met kleine saldi (inclusief leningen aan particulieren) met vergelijkbare risicokenmerken worden in die waardering doorgaans samengevoegd. • Collectieve waardeverminderingen – Waardeverminderingsverliezen omvatten opgetreden verliezen voor dewelke er geen specifieke waardeverminderingen zijn maar waarbij er objectief bewijs bestaat dat er verliezen zijn in segmenten van de portefeuille of andere met verstrekte leningen verband houdende verbintenissen op de balansdatum. Deze werden geraamd op basis van in het verleden vastgestelde patronen van verliezen in elk segment, de aan de kredietnemers toegekende kredietratings en het huidig economisch klimaat waarin de kredietnemers actief zijn. Daartoe ontwikkelt Dexia
1.9. RENTEOPBRENGSTEN EN -KOSTEN Renteopbrengsten en -kosten worden voor alle rentedragende instrumenten in de resultatenrekening geboekt volgens het toerekeningsbeginsel met behulp van de effectieve rentemethode gebaseerd op de werkelijke aankoopprijs (inclusief transactiekosten).
RAPPORT DE GESTION
Transactiekosten zijn extra kosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van een financieel actief of verplichting, en worden gebruikt voor de berekening in het kader van de effectieve rentemethode. Marginale kosten zijn kosten die niet zouden zijn gemaakt indien de entiteit het financieel instrument niet had verworven. De gelopen rente wordt in de balans gerapporteerd op dezelfde rubriek als het daarmee verband houdende financieel actief of de daarmee verband houdende financiële verplichting. Nadat een financieel actief is afgeschreven tot zijn geschatte realiseerbare waarde, worden renteopbrengsten geboekt tegen de rentevoet op basis waarvan de toekomstige kasstromen zijn gedisconteerd voor het bepalen van de realiseerbare waarde.
1.10. OPBRENGSTEN EN UITGAVEN UIT PROVISIES
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Provisies en honoraria worden geboekt in overeenstemming met IAS 18. Conform deze norm wordt het merendeel van de provisies die voortvloeien uit de activiteiten van Dexia, geboekt volgens het toerekeningsbeginsel over de looptijd van de onderliggende transactie. Belangrijke items, zoals commissies en honoraria die voortvloeien uit het onderhandelen of het deelnemen aan het onderhandelen over een transactie voor een derde (bv. de negociatie voor het verwerven van leningen, aandelen of andere effecten of de aankoop of verkoop van bedrijven), worden geboekt op basis van het stadium van voltooiing van de onderliggende transactie wanneer de onderliggende transactie is voltooid. Voor vermogensbeheeractiviteiten bestaan de opbrengsten voornamelijk uit beheers- en administratievergoedingen voor beveks en beleggingsfondsen. Opbrengsten uit vermogensbeheer worden geboekt als verdiend wanneer de dienst wordt verstrekt. Prestatievergoedingen worden geboekt wanneer ze definitief zijn verworven m.a.w. wanneer aan alle onderliggende voorwaarden is voldaan. Vergoedingen voor de beschikbaarstelling van kredieten worden als deel van de effectieve rentevoet geboekt als het krediet wordt toegekend, en worden als opbrengsten geboekt bij het aflopen als geen krediet wordt toegekend.
COMPTES SOCIAUX
kredietrisicomodellen op basis van een benadering die toepasselijke “default probability” (kans dat een tegenpartij in gebreke blijft) en informatie over de “loss given default” (de omvang van het verlies als de tegenpartij in gebreke blijft) combineert en die onderworpen zijn aan een geregelde backtesting en die gebaseerd zijn op de gegevens en de risicomodellen van Basel II. • Landenrisicocomponent – Opgenomen in specifieke en collectieve waardeverminderingen. Wanneer het management oordeelt dat een actief oninbaar is, wordt het afgeschreven tegen de daarmee verband houdende waardevermindering. Later geïnde bedragen worden geboekt in de resultatenrekening onder de rubriek “Bijzondere waardeverminderingen op leningen en voorzieningen voor kredietverbintenissen”. Als het bedrag van de waardevermindering daarna afneemt als gevolg van een gebeurtenis die zich voordoet na de afboeking van de aanvankelijke waardevermindering, wordt de terugname van de waardevermindering gecrediteerd bij de rubriek “Bijzondere waardeverminderingen op leningen en voorzieningen voor kredietverbintenissen”. Voor verkoop beschikbare activa zijn alleen onderworpen aan de specifieke waardeverminderingen. Voor verkoop beschikbare beursgenoteerde eigenvermogensinstrumenten worden gewaardeerd tegen hun marktprijs waarbij een winst of een verlies direct in het eigen vermogen verwerkt wordt tenzij in geval van een waardevermindering die via de resultatenrekening verwerkt wordt. Dexia analyseert alle eigenvermogensinstrumenten waarvan de beurskoers in de loop van een kwartaal met meer dan 25 % is gedaald of wanneer door het management een risico wordt vastgesteld, en neemt de beslissing om over te gaan tot een waardevermindering en na te gaan of er overeenkomstig IAS 39 een objectief bewijs voor de waardevermindering is. Een langdurige daling van de reële waarde tot onder de kostprijs vormt ook een objectieve aanwijzing voor een waardevermindering. Waardeverminderingen op aandelen kunnen niet in resultatenrekening worden teruggeboekt wanneer de beurskoersen zich later herstellen. Terugname van waardeverminderingen op schuldeffecten worden geval per geval behandeld rekening houdend met de standaard. Wanneer voor verkoop beschikbare effecten een waardevermindering hebben ondergaan, worden de daarmee verband houdende gecumuleerde aanpassingen naar de reële waarde in de resultatenrekening opgenomen als “Nettoresultaat uit beleggingen”. Waardeverminderingen op leningen die zijn opgenomen in de categorie “Voor verkoop beschikbare leningen” worden gerapporteerd onder de rubriek “Bijzondere waardeverminderingen op leningen en voorzieningen voor kredietverbintenissen”.
1.11. VERZEKERINGS- EN HERVERZEKERINGSACTIVITEITEN 1.11.1. Verzekeringen Dexia is voornamelijk actief in bankproducten. Sommige verzekeringsproducten die worden verkocht door verzekeringsmaatschappijen worden op basis van IFRS 4 beschouwd als financiële instrumenten aangezien ze niet voldoen aan de vereisten van een verzekeringscontract onder IFRS 4. IFRS 4 biedt de mogelijkheid om zijn verzekeringscontracten te boeken onder de lokale GAAP als zij als dusdanig onder IFRS 4 kunnen bestempeld zijn. Daarom heeft Dexia dan ook besloten om de lokale grondslagen van financiële verslaggeving toe te passen voor het waarderen van de technische voorzieningen van de contracten die onder IFRS 4
Dexia / Jaarverslag 2006
| 123
RAPPORT DE GESTION GECONSOLIDEERDE JAARREKENING COMPTES SOCIAUX
124 |
vallen en de beleggingsovereenkomsten met zogenoemde Discretionary Participation Features (discretionaire-winstdelingselement). Een contract dat aan de voorwaarden van een verzekeringscontract voldoet, blijft een verzekeringscontract tot alle rechten en plichten ophouden te bestaan of vervallen. Een verzekeringscontract is een contract waarbij de ene partij (verzekeraar) aanvaardt om belangrijke verzekeringsrisico’s van een andere partij (verzekeringnemer) te vergoeden indien een specifieke maar onzekere toekomstige gebeurtenis (verzekerde gebeurtenis) negatieve gevolgen heeft voor de verzekeringnemer. Een contract kan aanvangen als een beleggingscontract en evolueren naar een verzekeringscontract als er mettertijd voldoende verzekeringscomponenten bijkomen. De claims voor leven en niet-leven en de wijzigingen in de technische reserves worden ook geboekt onder de “Technische marge van de verzekeringsactiviteiten”, terwijl de verminderingen en de wijzigingen van de voorzieningen voor de activiteiten op het vlak van credit enhancement, die vergeleken kunnen worden met bancaire activiteiten, worden geboekt op “Bijzondere waardevermindering op kredieten en voorziening voor kredietverbintenissen”. Alle andere rubrieken die ontstaan uit verzekeringsactiviteiten worden volgens hun aard in de balans opgenomen, behalve de technische voorzieningen, die onder een afzonderlijke lijn worden vermeld. De verzekeringsactiviteiten van Dexia worden voornamelijk uitgeoefend door Dexia Insurance Belgium (DIB) voor levensen niet-levensproducten en door Financial Security Assurance (FSA) in de USA op het vlak van de verlaging van het kredietrisico van gemeente- en bedrijfsobligaties.
• Type 4: Tak 23: beleggingsproducten met risico – UL-producten; • Type 5: Tak 23: beleggingsproducten zonder risico; • Type 6: Tak 23: beleggingsproducten die kunnen worden omgezet in een Tak 21-beleggingsproduct met een risico (Tak 23); • Type 7: Tak 23: beleggingsproducten die kunnen worden omgezet in een Tak 21-beleggingsproduct met winstdeelneming. De portefeuille van niet-levensverzekeringen omvat enkel verzekeringscontracten met een aanzienlijk verzekeringsrisico.
Activiteiten van DIB: leven en niet-leven De verzekeringsproducten van DIB worden geboekt volgens de lokale GAAP. Deze groep bestaat vooral uit Belgische entiteiten, waarvoor de Belgische GAAP (KB van 17 november 1994) van toepassing is indien ze als dusdanig beschreven zijn krachtens IFRS 4. Voorzieningen voor rampen en regularisaties werden echter teruggeboekt. De portefeuille levensverzekeringen omvat: • verzekeringscontracten, inclusief herverzekeringscontracten en de aanvaarde herverzekeringsverdragen met uitzondering van de eigen zogenoemde “toegezegd-pensioenregeling”; • financiële instrumenten die worden uitgegeven met een discretionaire winstdeelneming (DPF); • unit-linked contracten die stellen dat de polishouder op elk ogenblik gratis kan overstappen naar een beleggingsproduct met een gewaarborgde rente en een mogelijke winstdeelneming.
“Shadow loss”-aanpassing Om de noodzaak van een “shadow loss”-aanpassing te bepalen, bepaalt Dexia of aanvullende verplichtingen vereist zijn, rekening houdend met de huidige marktconforme investeringsopbrengsten eerder dan de verwachte opbrengsten op activa. Indien de vereiste verplichtingen hoger zijn dan de totale verplichtingen, zal dit tekort de niet verwezenlijkte winsten, opgenomen in het eigen vermogen, verminderen en de verplichtingen verhogen via een “shadow premium deficiency adjustment”. Bijgevolg wordt de toereikendheidstest van de verplichtingen (zie Liability Adequacy Test) toegepast na alle “shadow loss”aanpassingen indien deze voorkomen. Indien er onvoldoende niet verwezenlijkte kapitaalwinsten aanwezig zijn in het eigen vermogen om deze “shadow loss”-aanpassing te kunnen dragen, wordt de aanvullende verhoging van de verplichtingen geboekt ten laste van de resultatenrekening.
Classificatie De classificatie gebeurt polis per polis, terwijl ze voor de groepsverzekeringen gebeurt op het niveau van de werkgever. De levensverzekeringsproducten worden volgens de Belgische GAAP in onderstaande categorieën ondergebracht: • Type 1: Tak 21: gewaarborgde verzekeringsproducten met of zonder winstdeling; • Type 2: Tak 21: beleggingsproducten met winstdeelneming; • Type 3: Tak 21: beleggingsproducten zonder winstdeelneming;
Discretionaire winstdeling (DPF) Discretionaire winstdeling is naast een recht op een gegarandeerd rendement, een recht op winstdeling: • die een aanzienlijk aandeel kunnen zijn van de totale contractuele voordelen; • waarvan het bedrag of de timing contractueel aan het goeddunken van de emittent wordt overgelaten; en • die contractueel gebaseerd zijn op: • de prestatie van een welbepaalde pool van contracten of van een specifiek type contract;
Dexia / Jaarverslag 2006
Shadow accounting Het is verzekeraars toegestaan, maar zij zijn daartoe niet verplicht, om hun grondslagen voor financiële verslaggeving zodanig te wijzigen dat de invloed van een opgenomen maar ongerealiseerde winst of ongerealiseerd verlies op deze waarderingen dezelfde is als die van een gerealiseerde winst of een gerealiseerd verlies. De hiermee verband houdende aanpassing van de verzekeringsverplichting (of geactiveerde acquisitiekosten of immateriële activa) dient in het eigen vermogen te worden opgenomen als en alleen als de ongerealiseerde winsten of verliezen direct in het eigen vermogen worden verwerkt. De groep Dexia besloot om de zogenaamde “shadow accounting” toe te passen indien overeenkomstig de wettelijke en/of contractuele voorwaarden de realisatie van de winsten op de activa van de verzekeraar een directe invloed hebben op de waardering van sommige of alle verzekeringscontracten en investeringscontracten met een discretionaire winstdeling (DPF).
In contracten besloten derivaten IAS 39 geldt voor de derivaten besloten in een verzekeringscontract, behalve wanneer het derivaat zelf een verzekeringscontract is. De vereisten voor verzekeringscontracten met DPF gelden ook voor financiële instrumenten met DPF-elementen. Bij wijze van uitzondering op de vereiste van IAS 39, moet een verzekeraar de optie van de houder van een polis om een verzekeringscontract voor een vast bedrag (of voor een bedrag dat op een vast bedrag en een rentevoet is gebaseerd) af te kopen, niet apart boeken en tegen de reële waarde waarderen, ook niet als de uitoefenprijs verschilt van het verwachte bedrag van de verzekeringsverplichting. De vereiste van IAS 39 is evenwel van toepassing op een put-optie of een cash afkoopoptie die is opgenomen in een verzekeringscontract, indien de afkoopsom varieert op basis van de wijziging van een financiële variabele (zoals een aandelenkoers of bulkgoedprijs of -index), of op basis van een niet-financiële variabele die niet specifiek is voor een partij van het contract. Er zijn geen verzekeringscontracten of investeringscontracten met discretionaire winstdeling die in contracten besloten derivaten bevatten die gesplitst en tegen de reële waarde moeten worden geboekt via de resultatenrekening, behalve dan voor twee producten waarvan de impact niet significant is. Toereikendheidstest van de verplichtingen (Liability Adequacy Test) Een verzekeraar past een toereikendheidstest toe op zijn verzekeringsproducten en investeringscontracten met discretionaire winstdeling. Dexia beoordeelt op elke verslagdatum of de geboekte verzekeringsverplichtingen toereikend zijn, waarbij
RAPPORT DE GESTION GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Verzekeringscontracten met een depositocomponent (splitsing) Alle unit-linked producten die zowel een verzekeringscontract als een depositocomponent omvatten, worden gesplitst. Op het gedeelte met een verzekeringscomponent worden de regels voor verzekeringscontracten toegepast; op het gedeelte met een depositocomponent worden de regels van financiële instrumenten toegepast. De unit-linked producten die kunnen worden omgezet in een gewaarborgd beleggingsproduct van Tak 21 met winstdeelneming vallen onder de toepassing van IFRS 4 (belegging met DPF) en worden niet gesplitst.
gebruik wordt gemaakt van actuele schattingen van toekomstige kasstromen uit hoofde van zijn verzekeringscontracten. Indien deze analyse (gebaseerd op de afzonderlijke verzekeringsportefeuilles leven en niet-leven) aangeeft dat het verwachte bedrag van de verzekeringsverplichtingen (min de daaraan gekoppelde geactiveerde acquisitiekosten en immateriële vaste activa) niet volstaat in het licht van de geraamde toekomstige kasstromen, wordt het hele tekort als winst of verlies geboekt. Voor levensverzekeringen maakt de LAT (toereikendheidstest van de verplichtingen) gebruik van de volgende parameters (gebaseerd op het KB van 14 november 2003 met betrekking tot de activiteit leven): • premies: geïnde inventaris premies plus contractueel voorziene inventaris premies; • rente voor de actualisering van de kasstromen: opbrengsten van de activa ter ondersteuning van de verzekeringsverplichtingen; • sterftetabel: ervaringstabel van het land (Assuralia voor België); • kosten: berekening gebaseerd op de laatst herziene tariefkosten en de geboekte kosten; • tariefkosten houden rekening met de inventaristoeslagen, de commerciële toeslagen en met vaste bedragen; • reëel toegewezen kosten houden rekening met de beheerskosten, de kosten voor het verwerken van de schadegevallen en commissies. Deze kosten worden aangegeven per productengroep en worden geïndexeerd. Op basis van verjaring, overlijden en afloop ligt de jaarlijkse delta tussen de kosten die zijn vermeld in het tarief en de reële toegewezen kosten. Delta’s worden dan geactualiseerd overeenkomstig het LAT-tarief. De LAT voor niet-levensverzekeringscontracten gaat na of de premie en de voorzieningen voor schadegevallen wel degelijk volstaan om de geopende schadedossiers en de schadegevallen die zich zullen voordoen binnen de contractuele looptijd van de contracten af te handelen. Alle producten worden onderworpen aan een LAT. De test bestaat uit twee delen. Tijdens het eerste deel van de test gaat Dexia na of de aangelegde reserves voor de reeds geopende schadedossiers volstaan, en in een tweede deel maakt Dexia een raming van de vermoedelijke verliezen voor de verzekeringsportefeuilles en onderzoekt of de premiereserves voldoende zijn. Met betrekking tot de reserves voor de al geopende schadegevallen, doet Dexia berekeningen op basis van ramingen voor de uitgaven voor de verwerking van de schadedossiers. Voor de beoordeling van de verlieslast voor lopende risico’s van de verzekeringsportefeuille hanteert Dexia een redenering die is gebaseerd op percentages (gemiddelde verlieslast over de voorbije 5 jaar en administratieve kosten van het laatste jaar).
COMPTES SOCIAUX
• de gerealiseerde en/of niet-gerealiseerde beleggingsreturns van een specifieke pool van activa die in het bezit zijn van de emittent; of • de winst of het verlies van de onderneming, het fonds of een andere entiteit die het contract uitgeeft. Alle niet-gerealiseerde overschotten of tekorten van de investeringen ter ondersteuning van de verzekeringscontracten en de investeringscontracten met discretionaire winstdeling worden voor het gedeelte dat verband houdt met de verzekeringscontracten en de investeringscontracten met discretionaire winstdeelneming verhoudingsgewijs opgenomen, in een aparte rubriek van het eigen vermogen. De proportionele berekening gebeurt op basis van de technische balansreserve en door een afzonderlijk beheer van de activa.
Activiteiten van FSA Een verzekering voor financiële garantie biedt doorgaans een onvoorwaardelijke en onherroepelijke garantie dewelke de houder van een financiële verbintenis beschermt tegen het niet uitbetalen van de hoofdsom en de interest op de vervaldag. Bij een niet-betaling van een verzekerde verbintenis moet Dexia doorgaans de hoofdsom, alsook de interest en
Dexia / Jaarverslag 2006
| 125
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
andere verschuldigde bedragen uitbetalen overeenkomstig het oorspronkelijk terugbetalingsschema van de verbintenis, of naar eigen keuze deze bedragen versneld terugbetalen. Het contract kan afhankelijk van bepaalde wettelijke kenmerken worden beschouwd als een derivaat of als een verzekeringscontract. De vooraf geïnde bruto- en de afgestane premies zijn verworven in verhouding tot het bedrag van het uitstaand risico over de verwachte dekkingsperiode. De geactiveerde premieinkomsten en de voorafbetaalde verzekeringspremies vertegenwoordigen het deel van de premie dat geldt voor de risicodekking dat in de toekomst moet worden voorzien op de bestaande polissen. Dexia legt voorzieningen aan voor te betalen schade op basis van zijn raming van specifieke en niet-specifieke verliezen. Dexia erkent ook voorzieningen voor lopende risico’s (loss adjustment expenses – LAE), dewelke bestaan uit de geraamde kosten voor het afhandelen van schadegevallen, met inbegrip van de wettelijke en andere uitgaven die verband houden met het administratief afhandelen van de dossiers. Dexia berekent de verplichtingen voor te betalen schade en voor lopende risico’s op basis van geïdentificeerde risico’s die inherent zijn aan zijn volledige verzekerde portefeuille. Indien een specifiek polisrisico waarschijnlijk leidt tot een verzekeringsverplichting op de balansdatum, wordt een specifieke reserve aangelegd. Voor de overige polisrisico’s in de portefeuille, wordt een niet-specifieke reserve aangelegd voor de inherente kredietverliezen die statistisch kunnen worden geraamd. Dexia legt een specifieke reserve aan voor de actuele waarde van het geraamde verlies, na de nettosubrogatie verliezen, wanneer naar de mening van het management de kans op een toekomstig verlies op een welbepaalde verzekerde verplichting op balansdatum waarschijnlijk is en redelijkerwijze kan worden geraamd. Wanneer een verzekerde verplichting beantwoordt aan de criteria voor het aanleggen van een specifieke reserve en de transactie betaalt een premie in schijven, dan worden deze premies, als men verwacht ze in de toekomst te ontvangen, beschouwd als een vorm van recuperatie en niet langer als verworven premie-inkomsten. Een specifieke reserve wordt aangelegd met gebruikmaking van kasstroom- of vergelijkbare modellen die neerkomen op de door Dexia geraamde actuele waarde van het verwachte tekort tussen (1) de geplande betalingen op de verzekerde verplichting plus de verwachte verplichting voor lopende risico’s en (2) de verwachte kasstroom van te ontvangen opbrengsten op de verkoop van enige onderliggende waarden ter ondersteuning van de verplichting en andere verwachte recuperaties. Het geraamde verlies, zonder de recuperaties, op een transactie wordt gedisconteerd tegen een risicoloze rente voor de termijn van de verzekerde verplichting op het ogenblik dat de reserve wordt aangelegd. Dexia boekt een niet-specifieke reserve voor het weergeven van de inherente kredietrisico’s van zijn portefeuille. De nietspecifieke plus de specifieke reserves vertegenwoordigen de door Dexia geraamde totale reserves. In het algemeen wordt, wanneer een verzekerd krediet verslechtert tot op een punt dat er schadedossiers worden verwacht, een specifieke reserve aangelegd.
126 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Het bedrag van de niet-specifieke reserve houdt rekening met alle beschermingsniveaus (bijvoorbeeld herverzekering en overwaarborg). Het netto-uitstaand bedrag voor polissen uitgegeven in deze periode wordt vermenigvuldigd met de mate waarin het verlies zich voordoet en beïnvloedende factoren. De verliesfactoren die worden gehanteerd voor de berekening zijn het product van de defaultfrequentie van Moody’s en de groottefactoren van S&P. Moody’s werd gekozen om zijn geloofwaardigheid, zijn grote populatie, het statistisch formaat en de betrouwbaarheid van toekomstige updates. Dexia past een ervaringsfactor toe op de resultaten van de statistische berekening. Toereikendheidstest van de verplichtingen (Liability Adequacy Test) Een verzekeraar hanteert overeenkomstig IFRS 4 een Liability Adequacy Test voor zijn verzekeringsproducten. Dexia beoordeelt op elke rapportingsdatum of zijn erkende verzekeringsverplichtingen toereikend zijn en baseert zich daarvoor op de huidige ramingen van de toekomstige cashflows van zijn verzekeringscontracten. Voor verzekeringen Niet-Leven is de Liability Adequacy Test een test binnen IFRS 4 om na te gaan of de premies en voorzieningen toereikend zijn om openstaande schadedossiers te dekken of schadeclaims die kunnen optreden tijdens de duur van het contract. 1.11.2. Herverzekering De herverzekeringscontracten van Dexia met derden die voldoende karakteristieken bevatten om opgenomen te worden als een verzekeringscontract, blijven geboekt conform de lokale GAAP normen. Op een herverzekeringsactief is een bijzondere waardevermindering erkend als: • er objectieve bewijzen bestaan, ten gevolge een gebeurtenis die zich voordeed na de aanvankelijke erkenning van het herverzekeringsactief, dat de overdrager waarschijnlijk niet alle hem contractueel verschuldigde bedragen zal ontvangen; en • de gebeurtenis heeft een betrouwbare meetbare impact op de bedragen die de overdrager wel nog zal ontvangen van de herverzekeraar. Voor het meten van de solvabiliteit van de herverzekeraar verwijst Dexia naar zijn kredietrating en naar de regels betreffende waardevermindering.
1.12. VERGOEDING VAN HET NET Deze rubriek bevat betaalde commissies aan tussenpersonen die een exclusief verkoopmandaat hebben afgesloten voor het aanbrengen van transacties met cliënten.
1.13. GEACTIVEERDE ACQUISITIEKOSTEN De geactiveerde acquisitiekosten zijn enkel van toepassing voor FSA-activiteiten en bestaan uit kosten voor het genereren van verzekeringscontracten, met inbegrip van de betaalde
Leningen die als “Leningen en voorschotten” zijn ingedeeld, zijn deze die niet opgenomen worden als aangehouden voor handelsdoeleinden, bij eerste opname aangemerkt als gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van de waardeveranderingen in resultatenrekening en voor verkoop beschikbare financiële activa. Deze leningen worden geboekt tegen de geamortiseerde kostprijs, welke het bedrag van de uitstaande hoofdsom en na aftrek van eventuele geactiveerde vergoedingen, materiële directe kosten gerelateerd aan leningen en eventuele niet-afgeschreven premies of kortingen.
1.15. VOOR HANDELSDOELEINDEN AANGEHOUDEN FINANCIËLE ACTIVA OF FINANCIËLE VERPLICHTINGEN EN FINANCIËLE ACTIVA OF VERPLICHTINGEN GEBOEKT TEGEN REËLE WAARDE VIA RESULTATENREKENING 1.15.1. Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Voor handelsdoeleinden aangehouden leningen worden opgenomen onder de rubriek “Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa” en worden tegen reële waarde geboekt, waarbij niet-gerealiseerde winsten en verliezen in de resultatenrekening worden opgenomen als “Nettoresultaat uit handelsdoeleinden en afdekkingen”. De renteopbrengsten worden erkend op basis van de effectieve rentemethode en worden opgenomen onder de “Renteopbrengsten”. Voor handelsdoeleinden aangehouden effecten zijn effecten die zijn verworven met als doel winst te boeken uit koersschommelingen op korte termijn of uit handelsmarges, of effecten die zijn opgenomen in een portefeuille waarvoor een patroon van winstneming op korte termijn bestaat. Voor handelsdoeleinden aangehouden effecten worden bij de eer-
RAPPORT DE GESTION
1.15.2. Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen volgen dezelfde boekhoudprincipes als die welke gelden voor voor handelsdoeleinden aangehouden leningen en effecten.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
1.14. DOOR BANKEN EN CLIËNTEN VERSCHULDIGDE LENINGEN EN VOORSCHOTTEN
ste opname geboekt tegen reële waarde en worden daarna tegen de reële waarde geherwaardeerd. Alle daarmee verband houdende gerealiseerde en niet-gerealiseerde winsten en verliezen worden in het nettoresultaat uit handelsdoeleinden en afdekkingen opgenomen. De interest die werd ontvangen tijdens de periode dat men de handelsactiva bezat, wordt geboekt als renteopbrengsten. De ontvangen dividenden worden in de rubriek “Dividenden” opgenomen. Alle aan- en verkoopverrichtingen van voor handelsdoeleinden aangehouden effecten die moeten worden geleverd binnen de voorgeschreven of de door marktconventies vastgelegde termijn (volgens standaardmarktconventies afgewikkelde aan- en verkoopverrichtingen) worden geboekt op de afwikkelingsdatum. Andere handelstransacties worden als derivaten behandeld tot ze worden afgewikkeld (zie ook alinea 1.6. “Boekhoudkundige verwerking op basis van de transactiedatum en de afwikkelingsdatum”).
1.15.3. Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening Leningen en effecten opgenomen tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de resultatenrekening volgen dezelfde boekhoudprincipes als die welke gelden voor leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden. Onder de “Fair Value Option” kunnen een financieel actief, een financiële verplichting, of een groep van financiële instrumenten door de entiteit opgenomen worden als zijnde tegen reële waarde via resultatenrekening, op voorwaarde dat dit leidt tot meer relevante informatie of indien dit de betrouwbaarheid van de interpretatie ten goede komt. De “Fair Value Option” vereenvoudigt de toepassing van IAS 39. Ze wordt gebruikt: • wanneer dergelijke classificatie een inconsistentie in waardering of erkenning wegwerkt of aanzienlijk verkleint, • wanneer een groep van financiële activa, financiële verplichtingen of beide wordt beheerd en de prestatie ervan wordt gewaardeerd op basis van de reële waarde en dat in overeenstemming met een gedocumenteerd risicobeheer of een beleggingsstrategie, • wanneer een instrument een niet specifiek in het contract besloten derivaat bevat. Het gebruik van de “Fair Value Option” is een keuze binnen de boekhoudprincipes die men moet maken voor het volledig financieel instrument, bij eerste opname ervan en wanneer bepaalde documentatievoorwaarden vervuld zijn. Teneinde volatiliteit in het eigen vermogen en de resultaten te vermijden, zal Dexia de activa en verplichtingen van aan een beleggingsfonds gekoppelde contracten (Tak 23) bijgevolg bestempelen als gewaardeerd tegen reële waarde via de resultatenrekening.
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES SOCIAUX
commissies voor effectieve herverzekering, de compensatie en de aanverwante kosten voor het administratief personeel en de marketing, bepaalde kosten voor ratingbureaus, premietaksen en bepaalde andere inschrijvingskosten, verminderd met de afgestane commissielonen op premies die werden afgestaan aan herverzekeraars. Geactiveerde acquisitiekosten worden afgeschreven over de periode waarin de verbonden premies worden verdiend. De afschrijving van geactiveerde acquisitiekosten wordt weergegeven onder een afzonderlijke rubriek binnen de bedrijfskosten. Wanneer een verzekerde uitgifte is vervallen of wordt geannuleerd vóór het einde van de verwachte afdekkingsperiode, worden de nog geactiveerde acquisitiekosten onmiddellijk erkend. De invorderbaarheid van de geactiveerde acquisitiekosten wordt bepaald door: • de geactiveerde inkomsten uit premies en premies voor vervroegde terugbetalingen en; • de actuele waarde van verwachte verliezen en uitgaven voor aanpassingen van verliezen.
| 127
1.15.4. Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening Bovenstaande toelichting bij de “Fair Value Option” geldt ook voor de verplichtingen.
1.16. VOOR VERKOOP BESCHIKBARE EN TOT EINDE LOOPTIJD AANGEHOUDEN LENINGEN EN EFFECTEN
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
Het management bepaalt de gepaste classificatie van zijn beleggingen op het moment van de eerste opname. Genoteerde effecten met een vaste looptijd worden opgenomen als “tot einde looptijd aangehouden effecten” (HTM) wanneer het management zowel voornemens is als in staat is om de activa tot het einde van de looptijd aan te houden. Effecten, leningen en vorderingen die bedoeld zijn om voor onbepaalde duur te worden aangehouden, maar die kunnen worden verkocht naar aanleiding van een behoefte aan liquide middelen of naar aanleiding van wijzigingen in rentevoeten, wisselkoersen of aandelenkoersen, worden als “voor verkoop beschikbaar” opgenomen. Effecten, leningen en vorderingen worden bij de eerste opname geboekt tegen de reële waarde (inclusief transactiekosten). De rente wordt op basis van de effectieve rentemethode geboekt binnen de netto-inkomsten uit rente. Voor verkoop beschikbare financiële activa worden na de eerste opname geherwaardeerd tegen de reële waarde op basis van genoteerde biedkoersen of bedragen afgeleid uit kasstroommodellen. Niet-gerealiseerde winsten en verliezen die voortvloeien uit wijzigingen in de reële waarde van financiële activa die zijn opgenomen als “voor verkoop beschikbaar”, worden geboekt bij het eigen vermogen. Wanneer effecten worden vervreemd, worden de daarmee verband houdende gecumuleerde aanpassingen in reële waarde in de resultatenrekening opgenomen als “Nettoresultaat uit beleggingen”. Tot einde looptijd aangehouden beleggingen worden geboekt tegen de geamortiseerde kostprijs volgens de effectieve rentemethode, na aftrek van een eventuele waardecorrectie voor waardevermindering.
1.17. POSITIEVE/NEGATIEVE WAARDE VAN DERIVATEN Derivaten omvatten doorgaans deviezencontracten, valuta- en rentefutures, rentetermijncontracten, valuta- en renteswaps en (zowel geschreven als gekochte) valuta- en rente-opties. Alle derivaten worden bij de eerste opname in de balans geboekt tegen reële waarde en worden daarna tegen de reële waarde geherwaardeerd. De reële waarde wordt berekend op basis van genoteerde marktprijzen, gedisconteerde kasstroommodellen en waarderingsmodellen, al naargelang het geval. Derivaten worden geboekt als activa wanneer de reële waarde positief is en als verplichtingen wanneer de reële waarde negatief is. Het in deze rubriek van de balans geboekte bedrag omvat de betaalde/ontvangen premies na afschrijvingen, de her-
128 |
Dexia / Jaarverslag 2006
waardering naar reële waarde en de gelopen rente, waarbij de som van alle elementen de reële waarde van het derivaat vertegenwoordigt. Bepaalde in andere financiële instrumenten besloten derivaten worden als afzonderlijke derivaten behandeld wanneer: • hun risico’s en economische kenmerken niet nauw verbonden zijn met die van het basiscontract en • het hybride contract niet tegen de reële waarde wordt geboekt met verwerking van niet-gerealiseerde meer- en minderwaarden in de resultatenrekening.
1.18. DERIVATEN ALS AFDEKKINGSINSTRUMENTEN Op de datum waarop een derivaatcontract wordt afgesloten, kan Dexia het derivaat aanwijzen als: • een afdekking van het risico van verandering in de reële waarde van een opgenomen actief of verplichting of als een niet-opgenomen vaststaande toezegging (reële waardeafdekking) of als • een afdekking van de mogelijke variabiliteit van kasstromen verbonden met een opgenomen actief, opgenomen verplichting of een zeer waarschijnlijk verwachte transactie (kasstroomafdekking) of als • een afdekking van een netto-investering in een buitenlandse entiteit (afdekking van een netto-belegging). Als een derivaat niet is aangewezen in een afdekkingsrelatie, wordt het geacht een voor handelsdoeleinden aangehouden derivaat te zijn. “Hedge accounting” (boekhoudkundige verwerking van afdekkingstransacties) kan worden gebruikt voor derivaten die als dusdanig bestemd zijn, op voorwaarde dat bepaalde criteria zijn vervuld. De criteria voor de boekhoudkundige verwerking van een derivaat als afdekkingsinstrument omvatten onder andere: • het afdekkingsinstrument, de afgedekte positie en de afdekkingsdoelstelling, -strategie en -relatie moeten formeel worden gedocumenteerd voordat “hedge accounting” wordt toegepast; • de afdekking moet worden gedocumenteerd, waaruit moet blijken dat ze naar alle verwachting zeer effectief (binnen een bandbreedte van 80 % tot 125 %) zal zijn in het compenseren van veranderingen in de reële waarde of kasstromen die zijn toe te rekenen aan het afgedekte risico in de afgedekte rubriek gedurende de gehele verslagperiode; en • de afdekking is effectief bij aanvang en wordt voortdurend beoordeeld. De entiteiten van Dexia maken gebruik van interne derivaatcontracten (“internal hedging”), voornamelijk tot afdekking van hun renterisico. Deze interne contracten worden gecompenseerd met derden. Als de contracten niet met derden kunnen worden gecompenseerd, is niet aan de afdekkingscriteria voldaan. Interne derivaatcontracten tussen afzonderlijke afdelingen binnen dezelfde wettelijke entiteit en tussen afzonderlijke entiteiten binnen de geconsolideerde Groep kunnen in aanmerking komen voor “hedge accounting” in de geconsolideerde jaarrekening enkel en alleen als de interne contracten worden gecompenseerd door derivaatcontracten met een partij buiten de geconsolideerde Groep. In dit geval wordt het extern contract beschouwd als het afdekkingsinstrument.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
teiten voortvloeit vóór elke individuele activiteit wordt gecontroleerd. De entiteit selecteert activa en/of verplichtingen die moeten worden opgenomen in de afdekking van het renterisico van de portefeuille. De entiteit definieert bij aanvang de af te dekken risicopositie, de duur van de tijdsband en de wijze waarop en de frequentie waarmee ze testen uitvoert. Bij het selecteren van in de portefeuille op te nemen activa en verplichtingen past de entiteit constant dezelfde methode toe. Activa en verplichtingen worden op een cumulatieve basis opgenomen in alle tijdsbanden van de portefeuille. Wanneer ze uit de portefeuille worden verwijderd, moeten ze bijgevolg worden verwijderd uit alle tijdsbanden waarin ze een invloed hadden. De entiteit mag kiezen welke activa en/of verplichtingen ze in de portefeuille wenst onder te brengen, op voorwaarde dat deze in de globale analyse worden opgenomen. Direct opvraagbare deposito’s en spaarrekeningen kunnen in de portefeuille worden opgenomen met een geschatte verwachte vervaldatum en dit op basis van een gedragsstudie. De entiteit kan als afgedekte positie verschillende categorieën van activa of verplichtingen nemen, zoals voor verkoop beschikbare activa of portefeuilles van leningen. De afdekkingsinstrumenten zijn een portefeuille van derivaten. Een dergelijke portefeuille kan compenserende posities bevatten. De afdekkingsposten worden geboekt tegen hun reële waarde (inclusief opgelopen rentekosten of -opbrengsten), waarbij aanpassingen worden verwerkt in de resultatenrekening. De beoordeling van de effectiviteit bestaat erin na te gaan of aan de afdekkingsdoelstelling, namelijk de beperking van het renterisico, is voldaan. Inefficiëntie kan alleen voortkomen uit een te grote afdekking als gevolg van het feit dat er zich binnen de categorieën van activa of verplichtingen niet-contractuele gebeurtenissen voordoen. Een op het afgedekte renterisico gebaseerde herwaardering van elementen, uitgevoerd tegen geamortiseerde kostprijs, wordt in deze regel opgenomen. In geval van afdekking van voor verkoop beschikbare effecten, wordt de herwaardering opgenomen onder de rubriek “Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn”.
COMPTES SOCIAUX
Veranderingen in de reële waarde van derivaten die aangewezen zijn als en in aanmerking komen als reële-waardeafdekkingen en waarvan is aangetoond dat ze zeer effectief zijn met betrekking tot het afgedekte risico, worden in de resultatenrekening geboekt, samen met de overeenkomstige verandering in de reële waarde van de afgedekte activa of verplichtingen die aan dat specifieke afgedekte risico kunnen worden toegerekend. Als de afdekking niet langer voldoet aan de criteria voor “hedge accounting” (reële-waardeafdekkingsmodel), wordt de aanpassing van de boekwaarde van een gedekt rentedragend financieel instrument afgeschreven via de nettowinst of het nettoverlies over de periode tot de vervaldatum via een aanpassing aan de effectieve rentevoet. Veranderingen in de reële waarde van derivaten die aangewezen zijn als en in aanmerking komen als kasstroomafdekkingen en waarvan is aangetoond dat ze zeer effectief zijn met betrekking tot het afgedekte risico, worden in het eigen vermogen opgenomen als “niet in de resultatenrekening opgenomen meer- en minderwaarden” (zie “Geconsolideerde staat van de wijzigingen in het eigen vermogen”). Het nieteffectieve deel van de veranderingen in de reële waarde van de derivaten wordt in de resultatenrekening geboekt. Indien de verwachte toekomstige transactie leidt tot de opname van een niet-financieel actief of verplichting, worden de voorheen in het eigen vermogen geactiveerde winsten en verliezen overgedragen vanuit het eigen vermogen en opgenomen in de eerste waardering van de kostprijs van het actief of de verplichting. In het andere geval worden de in het eigen vermogen uitgestelde bedragen overgedragen naar de resultatenrekening en opgenomen als opbrengsten of lasten in de perioden waarin de afgedekte vaste toezegging of verwachte toekomstige transactie de resultatenrekening beïnvloedt. Hoewel bepaalde transacties met betrekking tot derivaten effectieve economische afdekking onder risicobeheerposities van Dexia verschaffen, komen ze niet in aanmerking voor “hedge accounting” overeenkomstig de specifieke regels in IFRS en worden ze bijgevolg behandeld als voor handelsdoeleinden aangehouden derivaten, waarbij toename of afname van de reële waarde in de resultatenrekening worden opgenomen.
1.20. MATERIËLE VASTE ACTIVA 1.19. AFDEKKING VAN HET RENTERISICO VAN EEN PORTEFEUILLE Dexia heeft besloten om de door de EU bekrachtigde IAS 39 toe te passen omdat die de wijze waarop Dexia zijn activiteiten beheert beter weerspiegelt. Afdekkingsrelaties zijn bedoeld om het renterisico te beperken dat voortkomt uit de geselecteerde categorie van activa of verplichtingen die zijn aangewezen als de in aanmerking komende afgedekte posities. De entiteit voert een globale analyse van het renterisico uit. Deze bestaat uit een beoordeling van de vaste-renterisicopositie, rekening houdend met alle risico’s die voortkomen uit al dan niet in de balans opgenomen rubrieken. Bij deze globale analyse kunnen bepaalde componenten van het risico worden uitgesloten, zoals financiële marktactiviteiten, op voorwaarde dat de risicopositie die uit de uitgesloten activi-
Materiële vaste activa omvatten eigendom, machines, uitrusting en vastgoedbeleggingen. Alle eigendommen, machines en uitrusting worden opgenomen tegen historische kostprijs na aftrek van de gecumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingen. De afschrijvingen worden berekend met behulp van de lineaire afschrijvingsmethode om de kostprijs van dergelijke activa af te schrijven tot hun restwaarde over hun geschatte gebruiksduur. Hierbij wordt uitgegaan van de volgende gebruiksduur: • gebouwen (inclusief aanschaffingskosten en niet-aftrekbare belastingen): 20 tot 50 jaar; • computerapparatuur: 3 tot 6 jaar; • verbeteringen aan geleasde activa, materieel en meubilair: 2 tot 12 jaar; • voertuigen: 2 tot 5 jaar.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 129
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
De wisselkoersverliezen op verplichtingen aangegaan ter verwerving van een actief alsook de rente op specifieke of algemene kredieten ter financiering van de constructie van in aanmerking komende activa, worden onmiddellijk als kosten opgenomen. Indien de boekwaarde van een actief groter is dan zijn geschatte realiseerbare waarde, wordt het actief afgeschreven tot zijn realiseerbare waarde. Winsten en verliezen op de vervreemding van materiële vaste activa worden bepaald op basis van hun boekwaarde en worden opgenomen onder “Overige netto-opbrengsten”. Uitgaven die de voordelen van vastgoed of vaste activa doen toenemen of uitbreiden, worden geactiveerd en daarna afgeschreven. Vastgoedbeleggingen zijn eigendommen die worden aangehouden met het oog op het realiseren van huuropbrengsten of een waardestijging. Voorts kan Dexia deels zelf gebruikmaken van bepaalde vastgoedbeleggingen. Indien de delen “voor eigen gebruik” afzonderlijk kunnen worden verkocht of afzonderlijk in lease kunnen worden gegeven volgens een financiële lease, worden die delen afzonderlijk geboekt. Als de delen “voor eigen gebruik” niet afzonderlijk kunnen worden verkocht, wordt de eigendom als een vastgoedbelegging beschouwd enkel en alleen als Dexia een onbelangrijk deel voor eigen gebruik aanhoudt. Vastgoedbeleggingen worden geboekt tegen kostprijs na aftrek van de gecumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingen. Vastgoedbeleggingen worden lineair afgeschreven over hun gebruiksduur. De afschrijvingen van gebouwen die in operationele lease werden gegeven worden geboekt als “afschrijvingen”, terwijl de afschrijvingen op andere activa die in operationele lease werden gegeven geboekt worden onder “Overige netto-opbrengsten”.
1.21. IMMATERIËLE ACTIVA Immateriële activa bestaan voornamelijk uit intern gegenereerde en verworven software. De ten laste genomen uitgaven die verband houden met het onderhoud van computersoftware worden als kosten opgenomen op het moment dat ze worden gemaakt. Uitgaven die de voordelen van computersoftware doen toenemen of uitbreiden tot meer dan één jaar, worden gebruikt om de oorspronkelijke kostprijs van de software te verhogen. Kosten voor de ontwikkeling van computerprogramma’s die als activa worden geboekt, worden lineair afgeschreven over hun gebruiksduur vanaf het moment waarop de software kan worden gebruikt. Deze afschrijvingsperiode bedraagt doorgaans drie tot vijf jaar. Indien de boekwaarde van een actief groter is dan zijn geschatte realiseerbare waarde, wordt het actief afgeschreven tot zijn realiseerbare waarde. Meer- en minderwaarden op de vervreemding van immateriële activa worden bepaald op basis van hun boekwaarde en worden geboekt onder
130 |
Dexia / Jaarverslag 2006
“Overige netto-opbrengsten”. Uitgaven die zorgen voor een verbetering of een toename van de voordelen worden geactiveerd en vervolgens afgeschreven.
1.22. GOODWILL 1.22.1. Positieve goodwill De goodwill vertegenwoordigt het positieve verschil tussen de kostprijs van een overname en de reële waarde van het aandeel van Dexia in de nettoactiva van de overgenomen dochteronderneming of geassocieerde deelneming op de datum van de overname. De goodwill die voortvloeit uit een overname die op of na 1 januari 2004 plaatsvindt, wordt als een immaterieel actief in de balans geboekt. Goodwill wordt toegerekend aan kasstroomgenererende eenheden om te onderzoeken of er sprake is van bijzondere waardevermindering. Kasstroomgenererende eenheden kunnen een juridische entiteit zijn of kunnen als dusdanig worden bestempeld op basis van criteria zoals geografisch gebied en bedrijfssegment. Veranderingen in het percentage van de participatie in volledig geconsolideerde bedrijven worden beschouwd als transacties met aandeelhouders. Bijgevolg vinden geen aanpassingen van de reële waarde of aanpassingen van de goodwill plaats wanneer procentuele toenames of afnames plaatsvinden zonder verandering van de consolidatiemethode. Het verschil tussen de aankoop of verkoop van een nettoactiefwaarde en de aankoop- of verkoopprijs wordt direct in het eigen vermogen geboekt. 1.22.2. Bijzondere waardevermindering op goodwill De boekwaarde van goodwill wordt aan het einde van het jaar herzien wanneer omstandigheden of gebeurtenissen aangeven dat er mogelijk onzekerheid bestaat over de boekwaarde. Er wordt een bijzondere waardevermindering geboekt wanneer de realiseerbare waarde van de activiteiten de boekwaarde niet ondersteunt.
1.23. OVERIGE ACTIVA Overige activa bestaan voornamelijk uit verworven opbrengsten (niet aan rente gerelateerd), vooruitbetalingen en andere handelsvorderingen. Ze omvatten ook verzekeringsproducten (herverzekering, te ontvangen verzekeringspremies enz.), bouwprojecten, voorraden en fondsbeleggingen in verband met verplichtingen uit hoofde van personeelsbeloningen. Deze overige activa worden geboekt tegen geamortiseerde kostprijs min, in voorkomend geval, een eventuele waardecorrectie voor waardevermindering of op basis van een geldende norm. Fondsbeleggingen worden geboekt in overeenstemming met de vereisten van IAS 19.
1.24.2. Een Dexia-vennootschap is de leasinggever Wanneer aangehouden activa het voorwerp uitmaken van een financiële leasing, wordt de contante waarde van de leasebetalingen geboekt als een vordering. Het verschil tussen de brutovordering en de contante waarde van de vordering wordt geboekt als niet-ontvangen financieringsopbrengsten. Opbrengsten uit een leaseovereenkomst worden volgens de netto-investeringsmethode (vóór belastingen) geboekt over de looptijd van de lease-overeenkomst, wat een constant periodiek rendement weerspiegelt.
1.25. VERKOOP- EN TERUGKOOPOVEREENKOMSTEN EN EFFECTENLENINGEN Effecten die worden verkocht in het kader van een gekoppelde terugkoopovereenkomst (“repos”) blijven in de jaarrekening opgenomen als voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa, voor verkoop beschikbare financiële activa of tot het einde van de looptijd aangehouden financiële activa. De bijbehorende verplichting wordt opgenomen in de rubriek “Schulden aan kredietinstellingen” of “Leningen en deposito’s van cliënten”, naargelang het geval. Het actief wordt in de toelichtingen opgenomen als zijnde in pand gegeven. Effecten die werden gekocht in het kader van verkoopovereenkomsten (“reverse repo’s”) worden geboekt als: • een verplichting om effecten terug te leveren (buiten balans) • “Leningen en voorschotten tussen banken” of “Leningen aan cliënten”, al naargelang het geval.
RAPPORT DE GESTION
Financiële leasing is een lease-overeenkomst die nagenoeg alle risico’s en voordelen verbonden aan de eigendom van een actief overdraagt. Een operationele leasing is een leaseovereenkomst die geen financiële leasing is. Dexia sluit voornamelijk operationele lease-overeenkomsten af voor de huur van uitrusting of vastgoed. De in het kader van een lease-overeenkomst betaalde huurgelden worden lineair in de resultatenrekening geboekt over de duur van de lease. Wanneer een operationele leasing wordt beëindigd vóór de lease-overeenkomst verstreken is, worden eventuele bedragen die bij wijze van boete aan de leasinggever moeten worden betaald, opgenomen als kosten in de periode waarin de operationele leasing wordt beëindigd. Als de lease-overeenkomst nagenoeg alle risico’s en voordelen verbonden aan de eigendom van het actief overdraagt, wordt ze geboekt als een financiële leasing en wordt het daarmee verband houdende actief in de balans opgenomen. Bij het aangaan van de lease-overeenkomst wordt het actief geboekt tegen de contante waarde van de minimale leasebetalingen of tegen de reële waarde indien deze laatste waarde lager is, en wordt het actief afgeschreven over zijn geschatte gebruiksduur. De desbetreffende huurverplichtingen worden als schulden en rentebetalingen geboekt volgens de effectieve rentemethode.
1.26. ONTLENINGEN Ontleningen worden bij eerste opname geboekt tegen reële waarde, zijnde de opbrengst uit hun uitgifte, na aftrek van de transactiekosten. Daarna worden ontleningen geboekt tegen de geamortiseerde kostprijs en wordt een eventueel verschil tussen de netto-opbrengst en de aflossingswaarde opgenomen in de resultatenrekening over de periode van de leningen volgens de effectieve rentemethode. Schulden worden in de jaarrekening opgenomen en dit op basis van de inhoud van de onderliggende contracten en niet zozeer hun rechtsvorm.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
1.24.1. Een Dexia-vennootschap is de leasingnemer
Het verschil tussen de verkoop- en terugkoopprijs wordt behandeld als renteopbrengsten of -kosten en wordt over de duur van de overeenkomsten opgebouwd volgens de effectieve rentemethode. Effecten uitgeleend aan tegenpartijen blijven in de jaarrekening opgenomen. Ontleende effecten worden niet in de jaarrekening opgenomen. Als ze worden verkocht aan derden, wordt de winst of het verlies opgenomen onder “Nettoresultaat uit handelsdoeleinden en afdekkingen” en wordt de verplichting om ze te leveren geboekt tegen reële waarde onder “Financiële verplichtingen – voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen”.
1.27. UITGESTELDE BELASTING OP DE WINST Er wordt een voorziening aangelegd voor het volledige bedrag van de uitgestelde belasting op de winst, volgens de “liability”-methode, op tijdelijke verschillen die ontstaan tussen de fiscale boekwaarde van activa en verplichtingen en hun boekwaarde in de jaarrekening. De voornaamste tijdelijke verschillen ontstaan uit de afschrijving van materiële vaste activa, de herwaardering van bepaalde financiële activa en verplichtingen inclusief derivaten, voorzieningen voor pensioenen en andere vergoedingen na pensionering, waardecorrecties voor waardeverminderingen op leningen en andere waardeverminderingen en voorzieningen voor overgedragen fiscale verliezen en, met betrekking tot overnames, uit het verschil tussen de reële waarde van de verworven nettoactiva en hun fiscale boekwaarde. De tarieven die bepaald of voldoende bepaald zijn op de balansdatum, worden gebruikt om de uitgestelde belasting op de winst te bepalen. De uitgestelde belastingsvorderingen worden opgenomen in zoverre het waarschijnlijk is dat er in de toekomst fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee de tijdelijke verschillen kunnen worden verrekend. Er wordt een uitgestelde belastingsverplichting opgenomen voor tijdelijke verschillen die voortvloeien uit investeringen in dochterondernemingen, geassocieerde deelnemingen en joint ventures, behalve wanneer er invloed kan worden uitgeoefend op het tijdstip waarop het tijdelijk verschil wordt afgewikkeld en wanneer het waarschijnlijk is dat het verschil in de nabije toekomst niet zal worden afgewikkeld.
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES SOCIAUX
1.24. LEASE-OVEREENKOMSTEN
| 131
Uitgestelde belastingen in verband met de herwaardering tegen reële waarde van voor verkoop beschikbare investeringen en kasstroomafdekkingen die direct in het eigen vermogen worden verwerkt, worden eveneens direct in het eigen vermogen verwerkt en worden daarna samen met de uitgestelde winst of het uitgestelde verlies in de resultatenrekening opgenomen.
1.28. PERSONEELSBELONINGEN
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
Verplichtingen voortvloeiend uit personeelsbeloningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de geschatte toekomstige uitstroom van kasmiddelen, waarbij gebruik wordt gemaakt van de rentevoeten van bedrijfsobligaties met een rating AA waarvan de looptijd in de buurt komt van de looptijd van de daarmee verband houdende verplichting, en rekening houdend met actuariële en demografische veronderstellingen. De waardering van deze verplichtingen wordt uitgevoerd door bevoegde interne en externe actuarissen. Alle veronderstellingen en resultaten inzake waarderingen worden gecontroleerd en gevalideerd door een externe actuaris voor Dexia, dat verzekert dat alle berekeningen zijn geharmoniseerd en werden uitgevoerd conform IAS 19. 1.28.1. Pensioenregelingen
COMPTES SOCIAUX
Dexia heeft een aantal pensioenregelingen met een te bereiken doel (toegezegd-pensioenregeling) en met vaste bijdragen (toegezegde-bijdragenregeling) over heel de wereld, waarvan de activa doorgaans in afzonderlijke verzekeringsmaatschappijen worden aangehouden. De pensioenregelingen worden doorgaans gefinancierd door bijdragen van werknemers en door de desbetreffende Dexia-bedrijven. 1.28.1.1. Pensioenregeling met een te bereiken doel (toegezegd-pensioenregeling) Voor toegezegd-pensioenregelingen worden de pensioenkosten geraamd volgens de “projected units credit”-methode. Volgens deze methode worden de kosten van het verstrekken van pensioenen als kosten geboekt in de resultatenrekening teneinde de normale kosten te spreiden over de diensttijd van werknemers. De netto opgebouwde niet-geboekte actuariële meer- en minderwaarden die de bandbreedte overschrijden (groter dan 10 % van de contante waarde van de brutoverplichting uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen of 10 % van de reële waarde van de fondsbeleggingen) worden in de resultatenrekening opgenomen over de gemiddelde resterende diensttermijn van de regeling. De toegezegde verplichting wordt na aftrek van de fondsbeleggingen opgenomen als een verplichting, tenzij de activa worden aangehouden door een entiteit van de Groep, in welk geval de activa bruto in de desbetreffende rubrieken van de activa worden geboekt. 1.28.1.2. Vaste bijdragen-pensioenregeling De bijdragen van Dexia aan deze vaste bijdragen-pensioenregelingen worden als kosten in de resultatenrekening geboekt in het jaar waarop ze betrekking hebben. De verplichting van
132 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Dexia is beperkt tot de bijdragen die Dexia bereid is namens de werknemer in het fonds te storten. 1.28.2. Andere verplichtingen na pensionering Sommige Dexia-bedrijven verschaffen vergoedingen voor medische kosten aan hun gepensioneerde werknemers. Het recht op die vergoedingen is doorgaans afhankelijk van het voortduren van het dienstverband van de werknemer tot de pensioengerechtigde leeftijd en de voltooiing van een minimale duur van het dienstverband. De verwachte kosten van deze vergoedingen lopen op over de duur van het dienstverband, waarbij wordt gebruikgemaakt van een methode die vergelijkbaar is met de methode voor toegezegd-pensioenregelingen. 1.28.3. Andere langetermijnpersoneelsbeloningen Dit omvat voornamelijk voorzieningen voor jubileumuitkeringen die werknemers ontvangen wanneer ze hier recht op krijgen. 1.28.4. Ontslagvergoedingen Een voorziening voor een ontslagvergoeding wordt alleen aangelegd wanneer Dexia zich ertoe verbonden heeft de tewerkstelling te beëindigen vóór de normale pensioneringsdatum of personeelsbeloningen biedt kaderend in een aanbod met het oog op vrijwillige afvloeiing. Dexia moet over een gedetailleerd formeel plan beschikken en geen realistische mogelijkheid om zich terug te trekken. 1.28.5. Op aandelen gebaseerde betalingen Aan de bestuurders en aan sommige werknemers worden aandelenopties toegekend. De reële waarde van de opties wordt berekend op basis van waarderingstechnieken (model van Black-Scholes aangepast om rekening te houden met het vertrek van werknemers) en marktgegevens. Dexia biedt ook een korting aan voor de kapitaalverhogingen die voor zijn personeel zijn gereserveerd. Deze korting wordt als kost geboekt aangezien deze aandelen gedurende een bepaalde periode geblokkeerd blijven. 1.28.6. Aanspraken van werknemers De aanspraak die werknemers hebben op jaarlijkse vakantie en vakantie wegens langdurig dienstverband worden geboekt wanneer ze aan werknemers toekomen. Er wordt een voorziening aangelegd voor de geschatte verplichting uit hoofde van de jaarlijkse vakantie en de vakantie wegens langdurig dienstverband in het kader van de diensten die de werknemers hebben geleverd tot op de balansdatum.
Overeenkomstig IAS 37 is een voorziening een verplichting van een onzekere omvang of met een onzeker tijdstip. Voorzieningen worden geboekt op basis van hun verdisconteerde waarde wanneer: • Dexia een bestaande in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting heeft als gevolg van gebeurtenissen in het verleden; • het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen die economische voordelen inhouden vereist zal zijn om de verplichting na te komen en • het bedrag van de verplichting op betrouwbare wijze kan worden geschat. Op voorzieningen voor verplichtingen om een lening toe te kennen, zijn de bovenstaande veronderstellingen van toepassing volgens de methode die conform IAS 39 wordt toegepast voor waardeverminderingen van financiële activa tegen afgeschreven kostprijs.
1.30.5. Verzekeringen met een discretionair winstdelingselement De niet-gerealiseerde winsten en verliezen die betrekking hebben op activa die zijn opgenomen als beschikbaar voor verkoop en als afdekking dienende verzekeringscontracten die een discretionaire winstdelingselement bevatten, worden door de Groep als volgt opgenomen: • als een verplichting ten belope van het aan de contracthouders gegarandeerde rendement; • als een afzonderlijke component van het eigen vermogen ten belope van dat element.
RAPPORT DE GESTION
1.29. VOORZIENINGEN
1.31. FIDUCIAIRE ACTIVITEITEN Activa en opbrengsten die hierop ontstaan, evenals de daarmee verband houdende verbintenissen om dergelijke activa terug te leveren aan klanten, worden niet in deze jaarrekening opgenomen indien Dexia optreedt in een fiduciaire hoedanigheid, zoals een gevolmachtigde, trustee of agent.
Externe marginale kosten die direct toerekenbaar zijn aan de uitgifte van nieuwe aandelen, uitgezonderd aandelen die in het kader van een bedrijfscombinatie zijn uitgegeven, worden in mindering gebracht op het eigen vermogen na aftrek van enige daarmee verband houdende winstbelasting. 1.30.2. Dividenden op gewone aandelen Dividenden op gewone aandelen worden in het eigen vermogen opgenomen in de periode waarin ze worden aangegeven (dit wil zeggen wanneer de dividenden zijn goedgekeurd en de entiteit er niet langer vrij over kan beslissen). Dividenden voor het jaar die na de balansdatum worden aangegeven, worden vermeld in de toelichting als gebeurtenissen na de balansdatum. 1.30.3. Preferente aandelen Niet-aflosbare preferente aandelen waarbij het de bestuurders volledig vrijstaat dividenden aan te geven, worden als eigen vermogen opgenomen. 1.30.4. Ingekochte eigen aandelen Indien Dexia of zijn dochterondernemingen aandelenkapitaal van Dexia kopen of rechten verkrijgen om zijn aandelenkapitaal te kopen, wordt de betaalde vergoeding inclusief eventuele toe te rekenen transactiekosten na winstbelastingen in mindering gebracht op het totale eigen vermogen. Meer- en minderwaarden op de verkoop van eigen aandelen worden geboekt onder de rubriek “Eigen aandelen” in het eigen vermogen.
1.32. REËLE WAARDE VAN FINANCIËLE INSTRUMENTEN De reële waarde is het bedrag waarvoor een actief kan worden verhandeld, of een verplichting kan worden afgewikkeld, tussen terzake goed geïnformeerde en bereidwillige partijen in een marktconforme transactie. De reële waarde wordt bepaald op basis van marktprijzen indien er een actieve markt (zoals een erkende effectenbeurs) bestaat, aangezien de reële waarde van een financieel instrument het best blijkt uit de marktprijzen. Voor een aanmerkelijk aantal van de door Dexia aangehouden of uitgegeven financiële activa en verplichtingen zijn er echter geen marktprijzen beschikbaar. Voor financiële instrumenten waarvoor geen marktprijzen beschikbaar zijn, wordt de reële waarde geschat aan de hand van de contante waarde of van andere schattings- en waarderingstechnieken die steunen op de markttransacties op balansdata. De waarden die worden verkregen uit de toepassing van deze technieken, worden aanzienlijk beïnvloed door de onderliggende veronderstellingen met betrekking tot zowel de bedragen als het tijdstip van toekomstige kasstromen en de disconteringsvoeten. Financiële instrumenten die opgenomen worden als aangehouden voor handelsdoeleinden, activa of verplichtingen die worden geboekt tegen hun reële waarde via resultatenrekening, voor verkoop beschikbaar, derivaten en andere transacties aangehouden voor handelsdoeleinden worden geboekt tegen hun reële waarde op basis van de eventueel beschikbare marktprijzen. Indien geen genoteerde marktprijzen beschikbaar zijn, wordt de reële waarde geschat op basis van waarderingsmodellen of verdisconteerde kasstromen. De reële waarde is gelijk aan de boekwaarde voor deze items. Als er geen genoteerde prijzen beschikbaar zijn voor financiële instrumenten aangehouden voor handelsdoeleinden en voor verkoop beschikbare financiële activa, trachten de waarderingsmodellen zo precies mogelijk de marktomstandigheden op berekeningsdatum, alsook de wijzigingen in de
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES SOCIAUX
1.30.1. Kosten voor de uitgifte van aandelen
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
1.30. AANDELENKAPITAAL EN EIGEN AANDELEN
| 133
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
kredietkwaliteit van de financiële instrumenten te weerspiegelen. Voor niet genoteerde en immateriële posities werden enkele vereenvoudigde hypothesen toegepast: • Er kan worden verondersteld dat de boekwaarde van financiële instrumenten die binnen 12 maanden vervallen, hun reële waarde benadert. • Van de reële waarde van de niet-vastrentende financiële instrumenten wordt aangenomen dat ze in de buurt ligt van hun boekwaarde. Naast voornoemde veronderstellingen zouden de volgende opmerkingen kunnen worden gemaakt met betrekking tot de reële waarde van kredieten en schuldvorderingen: • De reële waarde van kredieten en hypotheken met een vaste rentevoet wordt geschat door marktrentevoeten op moment van toekenning te vergelijken met actuele marktrentevoeten die op soortgelijke kredieten worden aangeboden. • Caps, floors en opties tot vervroegde terugbetaling worden mee in aanmerking genomen voor het bepalen van de reële waarde van kredieten en schuldvorderingen. • Voor de meeste kredieten en schuldvorderingen blijft de kredietwaardigheid stabiel over de looptijd. De ervaring wijst echter uit dat in een aantal portefeuilles de kredietwaardigheid tijdens de looptijd wijzigt. Voor deze portefeuilles hielden wij ook rekening met de meest recente kredietwaardigheid om de reële waarde te berekenen.
1.33. GELDMIDDELEN EN EQUIVALENTEN
COMPTES SOCIAUX
Binnen de context van het kasstroomoverzicht omvatten geldmiddelen en daarmee gelijkgeschakelde middelen met een resterende looptijd van minder dan drie maanden die zijn opgenomen in geldmiddelen en tegoeden bij centrale banken, kredieten en voorschotten tussen banken, kredieten en voorschotten aan cliënten, voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa, voor verkoop beschikbare financiële activa en financiële activa van de volledige reële-waardeportefeuille.
1.34. WINST PER AANDEEL De gewone winst per aandeel wordt berekend door de voor de gewone aandeelhouders beschikbare netto-opbrengsten te delen door het gewogen gemiddeld aantal gewone uitgegeven aandelen tijdens het jaar, exclusief het gemiddelde aantal door Dexia ingekochte en aangehouden gewone aandelen. Voor de verwaterde winst per aandeel wordt het gewogen gemiddelde aantal gewone uitgegeven aandelen aangepast op basis van de veronderstelling dat alle potentiële gewone aandelen die tot verwatering zullen leiden, zoals converteerbare schulden en aan werknemers toegekende aandelenopties, worden omgezet. Potentiële of voorwaardelijke aandelenuitgiftes worden als verwaterend behandeld wanneer de derivaten “in the money” zijn en hun omzetting in aandelen de nettowinst per aandeel zou verlagen.
134 |
Dexia / Jaarverslag 2006
2. TRANSACTIES MET VERBONDEN PARTIJEN Er is sprake van verbonden partijen als één partij zeggenschap kan uitoefenen over een andere partij of invloed van betekenis kan uitoefenen op het financieel en operationeel beleid van de andere partij. De hoofdmoedermaatschappij van de Groep is Dexia, een NV naar Belgisch recht. Relaties met volgens de methode van de vermogensmutatie verwerkte bedrijven worden gerapporteerd, alsook relaties met de bestuurders.
3. SEGMENTRAPPORTERING Een segment is een duidelijk te onderscheiden onderdeel van Dexia dat producten of diensten levert (bedrijfssegment) of dat producten of diensten levert binnen een bepaalde economische omgeving (geografisch segment) en dat een van andere segmenten afwijkend rendements- en risicoprofiel heeft. Over segmenten waarbij het merendeel van de opbrengsten afkomstig is uit de verkoop aan externe cliënten en waarvan de opbrengsten, resultaten of activa minstens 10 % van de opbrengsten, resultaten of activa van alle segmenten vertegenwoordigen, wordt afzonderlijk gerapporteerd.
3.1. BEDRIJFSSEGMENTEN (PRIMAIRE SEGMENTATIEBASIS) De segmentatie van Dexia wordt vastgelegd met gebruikmaking van de mangementbenadering. Deze segmenten weerspiegelen de interne organisatie van Dexia en worden door de directie gebruikt om strategische en operationele beslissingen te nemen. Dexia is als volgt georganiseerd: • Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement, • Financiële dienstverlening aan particulieren, • Financieel beheer, verzekeringen en investor services, • Thesaurie en financiële markten, • Niet-toegewezen. Het “niet-toegewezen” deel bestaat voornamelijk uit de volgende activiteiten: • aandelenportefeuilles die niet aan andere segmenten kunnen worden toegewezen; • overtollig aandelenkapitaal; • de aandelenleaseactiviteit in Nederland; • gebouwen en andere materiële en immateriële vaste activa die niet aan andere metiers kunnen worden toegewezen; • aandelenlease-activiteiten in Nederland; • items die niet aan andere segmenten kunnen worden toegewezen. Dexia richt zich tot twee soorten cliënten: bedrijven en particulieren. Alle distributieactiviteiten in verband met deze twee markten vallen onder een specifiek metier (eerste en tweede metier). Bovendien vertonen sommige activiteiten raakpunten op basis van hun aard en zijn ze gemeenschappelijk voor alle commerciële metiers. Deze activiteiten (Vermogensbeheer, Fondsenbeheer en Verzekeringen) zijn gegroepeerd als een “productie- en servicecentra”-functie (derde metier). Ten
RAPPORT DE GESTION
• het financierings- en liquiditeitsrisico is het risico niet in staat te zijn verschuldigde betalingen te verrichten op het moment dat die betalingen verschuldigd zijn, of niet in staat te zijn op de markt middelen te lenen, zonder of zelfs met zekerheidsstelling en tegen een aanvaardbare prijs, ter financiering van feitelijke of voorgestelde verbintenissen. De notionele bedragen van bepaalde soorten financiële instrumenten verschaffen een basis voor vergelijking met in de balans opgenomen instrumenten, maar geven niet noodzakelijk een indicatie van de bedragen van de betrokken toekomstige kasstromen of van de actuele reële waarde van de instrumenten en geven bijgevolg evenmin een indicatie van de blootstelling van Dexia aan krediet- of prijsrisico's. De derivaten worden gunstig (activa) of ongunstig (verplichtingen) als gevolg van schommelingen in de onderliggende rente, wisselkoersen, kredietrisico's of het onderliggende eigen vermogen rekening houdend met hun voorwaarden. Het totale contractueel of notioneel bedrag van beschikbare derivaten, de mate waarin instrumenten gunstig of ongunstig zijn, en bijgevolg de totale reële waarde van derivaten, kunnen aanzienlijk schommelen. Er werden veronderstellingen en technieken ontwikkeld om een consequente bepaling van de reële waarde te verschaffen voor de activa en verplichtingen van Dexia. Aangezien andere instellingen mogelijk andere methoden en veronderstellingen hanteren, kan de over de reële waarde verstrekte informatie echter niet noodzakelijk worden vergeleken met die van een andere instelling. In dit deel wordt ook informatie verschaft over het reglementair eigen vermogen van de Groep.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
slotte heeft Dexia een metier “Thesaurie en financiële markten” (vierde metier), waaronder alle marktactiviteiten en de daarmee verband houdende activiteiten vallen, zowel voor de metiers van de Groep als voor externe tegenpartijen. Relaties tussen de metiers, en met name tussen commerciële metiers, financiële markten en productie- en servicecentra, zijn onderworpen aan retrocessies en/of analytische overdrachten, beheerst door “service level agreements” op basis van normale commerciële voorwaarden en marktvoorwaarden. De resultaten van elk metier omvatten ook: • de winsten uit commerciële activiteiten, inclusief de beheerskosten van die activiteiten en het eigen vermogen van de Groep dat aan die activiteit wordt toegewezen op basis van op middellange en lange termijn uitstaande bedragen; • interest op economisch kapitaal: economisch kapitaal wordt aan de metiers toegewezen voor interne doeleinden, en het rendement op economisch kapitaal wordt gebruikt om de prestaties van elk metier te meten; • fundingkosten. Activa en verplichtingen van de segmenten bestaan uit bedrijfsactiva en -verplichtingen, die het merendeel van de balans uitmaken, maar omvatten geen items zoals belastingactiva en -verplichtingen. De voornaamste materiële en immateriële vaste activa worden toegewezen aan ”Niet-toegewezen”, behalve wanneer ze direct door een commercieel of financieel metier worden beheerd. De grondslagen voor financiële verslaggeving van de segmenten zijn dezelfde als die welke in het overzicht van de belangrijkste gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving zijn beschreven.
3.2. GEOGRAFISCHE SECTOREN (SECUNDAIRE SEGMENTATIEBASIS) Hoewel de bedrijfssegmenten van Dexia op wereldwijde basis worden beheerd, zijn ze actief in vier grote geografische gebieden namelijk: • de eurozone (landen die de euro als munteenheid gebruiken); • de rest van Europa (Europese landen die niet tot de eurozone behoren); • de Verenigde Staten; • de rest van de wereld.
4. BELEID INZAKE RISICOBEHEER EN DEKKINGSACTIVITEITEN Dit deel bevat informatie over de blootstelling van Dexia aan, en zijn beheer en beheersing van inzonderheid de primaire risico's die aan zijn gebruik van financiële instrumenten verbonden zijn: • het marktrisico is de blootstelling aan waarneembare marktvariabelen zoals rentevoeten, wisselkoersen en aandelenmarkten; • het kredietrisico is het verliesrisico dat voortvloeit uit het in gebreke blijven van klanten of tegenpartijen en ontstaat uit kredietposities in alle vormen, inclusief het vereffeningsrisico;
COMPTES SOCIAUX
4.1. MARKTRISICO’S 4.1.1. Overzicht Het marktrisico is het verliesrisico dat ontstaat uit schommelingen in waarneembare marktvariabelen, zoals rentevoeten, wisselkoersen en aandelenmarkten. Het risico van koersbewegingen van effecten dat voortvloeit uit algemene factoren die verband houden met het aan kredieten en landen verbonden risico en uit gebeurtenissen die specifiek zijn voor individuele emittenten, wordt ook als marktrisico beschouwd. Dexia loopt voornamelijk een marktrisico als gevolg van handelsactiviteiten, die zijn geconcentreerd in het metier “Thesaurie en financiële markten” (TFM). Dit risico ontstaat uit marktmakeractiviteiten, ondersteuning van cliënten en eigen posities in aandelen, vastrentende waarden, rentedragende producten en posities in vreemde valuta. TFM neemt niet-handelsgebonden risicoposities in die ontstaan uit balans- en vermogensbeheeractiviteiten op korte termijn. Marktrisico's ontstaan ook, zij het in veel beperktere mate, in andere metiers, voornamelijk als gevolg van de ondersteuning van bedrijfsactiviteiten van cliënten. Het Risk Management van de Groep (RMG) definieert de risicoregels, het kader en de controleprocedures, en fungeert als een onafhankelijke risicobeheer-eenheid voor markt-, krediet- en operationele risico’s. Elke belangrijke entiteit van Dexia heeft haar eigen risico-eenheid die de operationele risicoregels van de Groep op een coherente wijze toepast.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 135
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
Er worden marktrisicometingen toegepast op alle handelsactiviteiten, op posities in vreemde munten wanneer zij ontstaan, en op het renterisico in de bankboeken van alle metiers, met inbegrip van TFM (Thesaurie en financiële markten). De voornaamste risicometingen en -controles met betrekking tot marktrisico zijn de “Value at risk” (VaR) en de stress-tests. De VaR drukt het potentiële verlies op de actuele portefeuille uit als gevolg van ongunstige marktontwikkelingen, uitgaande van een specifieke tijdshorizon voordat posities kunnen worden aangepast (bezitsduur van 10 dagen), en gemeten volgens een specifiek vertrouwensniveau (99 %), op basis van in het verleden vastgestelde marktontwikkelingen. De “Stress Test” wordt beoordeeld tegen een reeks potentiële toekomstige scenario’s gebruikmakend van stressveranderingen in marktvariabelen, die geregeld worden gecontroleerd. Waar nodig worden ook aanvullende controles toegepast om te grote concentraties te vermijden, rekening houdend met variaties in prijsvolatiliteit en marktdiepte en -liquiditeit. Deze omvatten controles op de blootstelling aan individuele marktrisicovariabelen, zoals individuele rentevoeten of wisselkoersen, en posities in de effecten van individuele emittenten (“emittentenrisico”).
4.1.2. Renterisico
COMPTES SOCIAUX
Het renterisico is het verliesrisico dat voortvloeit uit rentevoetwijzigingen. Dit risico wordt voornamelijk beheerd via de limietstructuur die hierboven onder paragraaf 4.1.1. is beschreven. Voor alle rentegevoelige posities, of ze nu worden gewaardeerd op basis van de marktprijs dan wel onderworpen zijn aan “accrual accounting” (boekhoudkundige verantwoording op basis van het toewijzingsbeginsel), wordt de blootstelling aan rentevoetwijzigingen uitgedrukt als de impact van een verandering van één basispunt (0,01 %) in de rentevoeten op hun reële waarde. De rentegevoeligheid is één van de factoren die worden gebruikt in het “Value at Risk”-model. Niet-handelsgebonden Het renterisico is inherent aan veel van Dexia’s activiteiten en ontstaat uit factoren zoals verschillen in tijdstip tussen contractuele vervaldagen of herzieningsdata van activa, verplichtingen en derivaten. De meeste niet-handelsgebonden renterisico's op korte termijn worden geregistreerd bij het aangaan van een transactie en overgedragen aan een managementeenheid – voornamelijk de “Treasury Trading”-eenheid van het metier “Thesaurie en financiële markten” – waar ze worden beheerd binnen de marktrisicolimieten die onder 4.1.1. zijn beschreven. Het lange termijn renterisico wordt beheerd door de afdeling beheer van activa/passiva (ALM). De margerisico's die zijn besloten in voor particulieren bestemde producten blijven bij, en zijn onderworpen aan een aanvullende analyse en controle door de bedrijfseenheden waaruit die producten voortkomen. Veel cliëntenproducten hebben geen contractuele vervaldatum of direct aan de markt gekoppelde rente. Hun renterisico wordt op een samengevoegde basis overgedragen via “replicatieportefeuilles” – portefeuilles van doorlopende transacties tussen de bedrijfseenheid die die transacties aangaat en het metier
136 |
Dexia / Jaarverslag 2006
“Thesaurie en financiële markten” of ALM-afdeling tegen marktrentevoeten die bedoeld zijn om hun gemiddelde kasstromen en herzieningsgedrag te schatten. De structuur en de parameters van de replicatieportefeuilles worden ingesteld in overeenstemming met het over lange termijn waargenomen gedrag van de markt en de cliënten, en worden periodiek herzien.
4.1.3. Muntrisico Het muntrisico is het verliesrisico dat voortvloeit uit wisselkoerswijzigingen. Handelsgebonden Dexia is actief op valutamarkten en loopt valutarisico als gevolg van deze handelsactiviteiten, die voornamelijk uitgaan van het metier “Thesaurie en financiële markten”. Deze handelsgebonden risico's zijn onderworpen aan VaR-, stress- en concentratielimieten zoals beschreven onder 4.1.1. Niet-handelsgebonden De consolidatiemunt van Dexia is de euro, maar zijn activa, verplichtingen, opbrengsten en kosten zijn uitgedrukt in tal van andere munten, met aanzienlijke bedragen in Amerikaanse Dollar (USD). De gerapporteerde winsten of verliezen worden op elke afsluitingsdatum omgewisseld in euro, wat de volatiliteit van de winst van Dexia uit wisselkoerswijzigingen beperkt. Van tijd tot tijd gaat Dexia over tot proactieve dekking van belangrijke verwachte winsten/kosten uit vreemde valuta (voornamelijk in USD) in overeenstemming met de instructies van de raad van bestuur van Dexia. 4.1.4. Aandelenrisico Het aandelenrisico is het verliesrisico dat voortvloeit uit wijzigingen in de niveaus van aandelenindexen en de waarde van individuele aandelen. Het metier “Thesaurie en financiële markten” is actief in belangrijke aandelenmarkten en loopt als gevolg daarvan een aandelenrisico. Deze risico's zijn onderworpen aan VaR-, stress- en concentratielimieten zoals beschreven onder 4.1.1. en, in het geval van individuele aandelen, aan controles van het emittentenrisico zoals beschreven onder 4.1.5. 4.1.5. Emittentenrisico De waarde van verhandelbare activa – aandelen, obligaties en andere voor handelsdoeleinden aangehouden schuldinstrumenten – wordt beïnvloed door factoren die specifiek zijn voor individuele emittenten, alsook door algemene marktbewegingen. Die kunnen kortetermijnfactoren omvatten die de prijs beïnvloeden, maar ook meer fundamentele oorzaken, waaronder een ernstige financiële terugval. Als actief trader in aandelen en obligaties bezit het metier “Thesaurie en financiële markten” posities in verhandelbare activa die niet alleen worden opgenomen in VaR, maar die ook onderworpen zijn aan concentratielimieten die gelden voor individuele emittenten, inclusief posities die voortvloeien uit derivaten en materiële posities.
Het kredietrisico vertegenwoordigt het verlies dat Dexia zou lijden als een cliënt of tegenpartij zijn respectievelijk haar contractuele verplichtingen niet zou nakomen. Dit risico is inherent aan de traditionele bankproducten: kredieten, krediettoezeggingen en andere voorwaardelijke verplichtingen, zoals kredietbrieven – en in verhandelde producten – derivaten zoals termijncontracten, swaps en opties, alsook overeenkomsten met betrekking tot het lenen en uitlenen van effecten. Dalingen van de marktwaarde van verhandelbare activa (effecten en andere voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen in verhandelbare vorm) die voortvloeien uit wijzigingen in de kredietkwaliteit van individuele verplichtingen, worden beschouwd als een marktrisico. Dat wordt hierboven toegelicht in paragraaf 4.1.1. Om een consequente en uniforme benadering met gepaste (onderlinge) controles te verzekeren, hebben alle entiteiten met aanmerkelijke kredietrisico's onafhankelijke functies voor het beheer van het kredietrisico. Zij zijn verantwoordelijk voor de ratings van tegenpartijen en de beoordelingen van het kredietrisico. De hoogste beslissingsbevoegdheid op het vlak van kredietrisico, inclusief de beslissingsbevoegdheid inzake het aanleggen van waardeverminderingen voor kredietverliezen, berust bij de kredietcomités op het niveau van de Groep. Dexia beheert en controleert concentraties van kredietrisico's overal waar deze worden vastgesteld, met name bij individuele tegenpartijen en groepen en bij bedrijfssectoren en landen. Dexia heeft limieten vastgelegd met betrekking tot zijn kredietpositie in zowel individuele tegenpartijen als groepen van tegenpartijen. Het risico van bankproducten wordt gemeten als het bedrag van de nominale waarde. Voor alle verhandelde producten wordt de kredietpositie gemeten voor interne risicobeheerdoeleinden, niet alleen op basis van de actuele vervangingswaarde van de contracten, maar ook op basis van potentiële toekomstige veranderingen in de vervangingswaarde (op basis van een “toevoeging” volgens producttype en looptijd), en kredietlimieten worden op die basis toegepast. Transacties met betrekking tot het lenen en uitlenen van effecten worden in de balans voorgesteld d.m.v. de waarde van zekerheden in geldmiddelen die werden geplaatst bij of werden ontvangen van tegenpartijen, terwijl transacties van (omgekeerde) terugkoopovereenkomsten worden voorgesteld d.m.v. de bedragen van de termijnverbintenissen. Dexia maakt actief gebruik van kredietderivaten om het aan bank- en verhandelde producten verbonden kredietrisico te dekken. Voorts maakt Dexia bij de verhandeling van derivaten op nietofficiële effectenbeurzen indien mogelijk gebruik van “master
RAPPORT DE GESTION
4.2. KREDIETRISICO
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Het prijsrisico is het risico dat de juiste waarde of de toekomstige kasstromen van een financieel instrument schommelen door de wijzigingen van de marktprijs, ongeacht of deze wijzigingen veroorzaakt worden door specifieke factoren van het individueel financieel instrument die te maken hebben met de emittent, of aan factoren die alle financiële instrumenten verhandeld op de markt beïnvloeden.
netting”-overeenkomsten, en heeft het in overeenstemming met algemene markttrends ook bilaterale overeenkomsten inzake zekerheidstellingen afgesloten met marktdeelnemers. Er is sprake van concentraties van het kredietrisico als cliënten zich toeleggen op soortgelijke activiteiten, of zich bevinden in dezelfde geografische regio of vergelijkbare economische kenmerken hebben, in die mate dat hun mogelijkheid om aan contractuele verplichtingen te voldoen op vergelijkbare wijze zou worden beïnvloed door wijzigingen in economische, politieke of andere omstandigheden. Bijgevolg worden stressmetingen gedaan om de impact van variaties in faillissementscijfers en in de waarde van activa te beoordelen, rekening houdend met de risicoconcentraties in elke portefeuille. Dexia classificeert een vordering als een vordering die een waardevermindering heeft ondergaan indien de boekwaarde van de vordering groter is dan de contante waarde van de kasstromen die in toekomstige perioden daadwerkelijk worden verwacht – betalingen van leningsrente en geplande terugbetalingen van hoofdsommen, of andere verschuldigde betalingen, bijvoorbeeld op waarborgen, en inclusief de vereffening van zekerheidstellingen indien deze beschikbaar zijn. Leningen worden verder geclassificeerd als “non-performing” (d.w.z. leningen waarvan rente- en aflossingsverplichtingen niet worden nagekomen) wanneer betalingen van rente, hoofdsommen of vergoedingen meer dan 90 dagen achterstallig zijn of wanneer insolventieprocedures zijn ingeleid of verplichtingen zijn geherstructureerd op basis van de voorwaarden van de concessionaris. Feitelijke kredietverliezen doen zich onregelmatig voor, zowel in termen van tijdstip als bedrag, en de kredietverliezen hebben gewoonlijk betrekking op transacties die in voorgaande verslagperioden zijn afgesloten. Teneinde het gemiddelde kredietverlies in de tijd te verantwoorden en om voor risico aangepaste prijsstelling aan te moedigen, gebruikt Dexia voor beheersdoeleinden het concept “verwacht verlies”. Een verwacht verlies is een op statistieken gebaseerde meting die bedoeld is om een beeld te geven van de jaarlijkse kosten die gemiddeld in de tijd zullen ontstaan uit posities die een waardevermindering ondergaan, en is in functie van de kans dat de tegenpartij in gebreke blijft (bepaald door de rating van de tegenpartij), actuele en vermoedelijke toekomstige blootstelling aan de tegenpartij en de vermoedelijke omvang van het verlies indien de tegenpartij in gebreke blijft.
COMPTES SOCIAUX
4.1.6. Prijsrisico
4.3. LIQUIDITEITSRISICO Het liquiditeitsrisico is het risico dat de bank niet in staat is haar huidige of toekomstige financiële verplichtingen na te komen of niet in staat is dat op tijd te doen (solvabiliteits- of herfinancieringsrisico). De benadering van Dexia van het liquiditeitenbeheer is ervoor te zorgen dat het voor zover mogelijk altijd over voldoende liquide middelen kan beschikken om zijn verplichtingen op de vervaldag na te komen, zonder afbreuk te doen aan zijn vermogen om snel in te spelen op strategische marktopportuniteiten. Gelet op de omvang van de balans van Dexia, wordt het evenwicht tussen zijn werkmiddelen en de aanwending ervan nauwlettend in het oog gehouden.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 137
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
In de praktijk gaat de aandacht vooral naar twee aspecten: • de mate waarin de verwachte kredietproductie (op het vlak van de looptijd en het bedrag) in overeenstemming is met de beschikbare werkmiddelen; • de behoeften aan liquide middelen van de Groep, zelfs in moeilijke tijden. De eerste kwestie die aan bod komt, is het jaarlijkse planningsproces. Elk jaar worden de voorspellingen m.b.t. de nieuwe kredietproductie vergeleken met het fundingvermogen. Het is de bedoeling te komen tot een aanvaardbare “liquidity gap profile” (liquiditeitsverschilprofiel) voor de Groep. Bovendien heeft de Groep besloten haar procedure inzake analytische boekhouding te verbeteren, om een beter beeld te geven aan de fundingkosten van de transacties van de metiers, m.a.w. of zij funding vergen of voor funding zorgen. Het doel van dit soort van “interne markt” voor liquide middelen is de juiste stimulansen te geven aan het metier om te komen tot een natuurlijke afstemming van het kredietvermogen op het fundingvermogen. De tweede kwestie wordt behandeld aan de hand van diverse scenario’s met extreme stress-situaties. Deze scenario’s worden dan vertaald in een reeks limieten en ratio’s. Die zorgen ervoor dat Dexia dankzij zijn reserve aan liquide middelen (met name voor de Credit Spread Portfolio) het hoofd kan bieden aan een algeheel tekort aan funding en een stress-situatie m.b.t. de deposito’s en tegelijkertijd zijn kredietactiviteit in stand kan houden. De liquiditeitspositie wordt opgevolgd en gecontroleerd gedurende een periode van één dag tot verscheidene maanden. Er wordt dan ook veel belang gehecht aan het voorspellen van de verwachte behoeften inzake liquide middelen in de voornaamste munten, en ook aan de raming van de reserve aan liquide middelen. Bijzondere aandacht gaat uit naar de buitenbalans-liquiditeitsverbintenissen van de Groep. Gelet op het belang ervan vallen alle belangrijke aspecten die verband houden met de liquide middelen van de Groep onder de rechtstreekse bevoegdheid van het ALM-comité van de Groep, waarin alle leden van het directiecomité zitting hebben.
4.4. KAPITAALTOEREIKENDHEID De toereikendheid van het eigen vermogen van Dexia werd gecontroleerd aan de hand van, naast andere maatstaven, de regels en ratio’s die werden vastgelegd door het “Basel Committee on Banking Supervision” (“BIS-regels/ratio's”). De ratio’s van de Bank of International Settlements (BIS) vergelijken het bedrag van het in aanmerking komend vermogen (in Totaal en “Tier” 1) met de totale risicogewogen activa (RWA’s). Alhoewel Dexia de eigen-vermogensratio’s opvolgt en rapporteert volgens de BIS regels, rapporteert het eveneens aan de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA) het eigen vermogen dat noodzakelijk is voor het uitoefenen van zijn activiteiten en dat op basis van de prudentiële reglementen van de bank, enerzijds, en van de prudentiële regels van de conglomeraten, anderzijds. Dexia houdt zich aan alle regels inzake het reglementair of economisch vermogen (regulatory capital) voor alle verslagperioden.
138 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Het volgens de BIS in aanmerking komend eigen vermogen Het volgens BIS in aanmerking komend eigen vermogen bestaat uit twee delen: • het Tier 1 eigen vermogen, dat bestaat uit aandelenkapitaal, uitgiftepremie, overgedragen resultaat (inclusief de winst over het actuele jaar), het hybride kapitaal, de omrekeningen van vreemde valuta en de minderheidsbelangen, min de immateriële activa, de te betalen dividenden, de netto aangehouden posities in eigen aandelen en de goodwill; • het aanvullend eigen vermogen (Tier 2), bestaat uit het in aanmerking komende deel van de achtergestelde langetermijnschulden, min de achtergestelde schulden van en belangen in financiële instellingen. Het Tier 1-vermogen moet minstens 4 % en het totale in aanmerking komende eigen vermogen moet minstens 8 % van de risicogewogen activa bedragen. De risicogewogen activa volgens de BIS De totale risicogewogen activa omvatten drie elementen: het kredietrisico, de overige activa en het marktrisico, die elk hieronder worden omschreven. Het componentrisico bestaat uit al dan niet in de balans opgenomen vorderingen, die gewaardeerd worden volgens de hieronder beschreven en voorgeschreven formules, en die volgens het type van tegenpartij en zekerheid worden gewogen tegen 0 %, 20 %, 50 % of 100 %. De minst riskante vorderingen, zoals vorderingen op OESO-overheden en door zekerheden in contanten afgedekte vorderingen, worden gewogen tegen 0 %, wat betekent dat geen vermogensondersteuning vereist is, terwijl de vorderingen die het meest riskant worden geacht, inclusief de niet door zekerheid afgedekte vorderingen op bedrijven en particulieren, worden gewogen tegen 100 %, wat betekent dat 8 % vermogensondersteuning vereist is. Niet voor handelsdoeleinden aangehouden effecten worden opgenomen als vorderingen, op basis van de netto aangehouden positie in de effecten van elke emittent, inclusief materiële posities en posities verkregen uit andere transacties zoals opties. Vorderingen die voortvloeien uit transacties met afgeleide producten omvatten niet alleen de actuele positieve vervangingswaarde (die in de onderstaande tabel wordt weergegeven onder de in de balans opgenomen activa), maar ook een “addon” om hun potentiële toekomstig risico te weerspiegelen. Er is eigen vermogen vereist ter ondersteuning van marktrisico's die ontstaan in alle voor handelsdoeleinden aangehouden posities in rentedragende instrumenten, vreemde munten en aandelen, inclusief de risico's op individuele aandelen, en de verhandelde schuldverbintenissen zoals obligaties. Dexia berekent dit risico met behulp van een “value at risk”model dat door de CBFA (Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen) werd goedgekeurd, waaruit het ter ondersteuning van de marktrisico's vereiste vermogen wordt afgeleid. In tegenstelling tot de berekeningen voor het bepalen van het kredietrisico en overige activa, bepaalt dit het vereiste eigen vermogen dat eerder dan het bedrag aan gemiddeld gewogen risico. Om de globale ratio van het eigen vermogen te bepalen, wordt het voor het marktrisico vereiste eigen vermogen omgezet in een equivalent van het gemiddeld gewogen risico waarvoor het vereiste eigen vermogen 8 % bedraagt en waarvoor bijvoorbeeld het eigen vermogen voor marktrisico vermenigvuldigd wordt met 12,5.
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
Sinds 1 januari 2005 publiceert Dexia zijn jaarrekening overeenkomstig de door de Europese Unie bekrachtigde IFRS. De CBFA heeft gevraagd de ratio te berekenen op basis van de IFRS-bedragen, waarbij voor Dexia de volgende belangrijkste aanpassingen van toepassing zijn: • reserves met betrekking tot voor verkoop beschikbare obligaties en kasstroomafdekkingen maken geen deel uit van het eigen vermogen; • reserves met betrekking tot voor verkoop beschikbare aandelen worden toegevoegd aan het Tier 2-vermogen als ze positief zijn, met een procentuele verlaging, of worden in mindering gebracht op het Tier 1-vermogen als ze negatief zijn; • bepaalde IFRS-aanpassingen op achtergestelde schulden, minderheidsbelangen en schulden moeten worden teruggeboekt om de kenmerken van de verwerking van het verlies van die instrumenten te weerspiegelen; • andere elementen (SPV, uitgestelde belastingen enz.) worden ook aangepast op basis van de vereisten van de CBFA. Bovendien past de CBFA vanaf 1 januari 2007 krachtens de CRD-richtlijn (Capital Requirement Directive) de berekening van het prudentieel eigen vermogen toe. Het voornaamste element dat een impact kan hebben op Dexia is het feit dat de elementen die thans worden afgetrokken van het totaal reglementair eigen vermogen (financiële instellingen opgenomen volgens de eigen vermogensmutatiemethode, participaties in financiële instellingen of achtergestelde schulden die door dergelijke instellingen werden uitgegeven) voor 50 % zal worden afgetrokken van het Tier 1 capital en voor 50 % van het totaal reglementair eigen vermogen. Voor de elementen die verband houden met de verzekeringsondernemingen wordt de nieuwe aftrekregel pas van kracht vanaf 2012. Wat de bekendmaking van de solvabiliteitsratio betreft, maakt Dexia gebruik van de door de Richtlijn en de CBFA toegestane flexibiliteit met dien verstande dat de verplichtingen inzake de bekendmaking (pijler III) pas gelden als de instelling de nieuwe berekeningmethodes begint te gebruiken (Bazel II). Om te zorgen voor continuïteit maakt Dexia in 2007 gebruik van deze mogelijkheid en blijft het zijn ratio’s publiceren op basis van de bestaande regel, die bepaalt dat de participaties moeten worden afgetrokken van het totaal reglementair eigen vermogen. Vanaf 1 januari 2008 berekent Dexia zijn vereist eigen vermogen op basis van de Bazel II-reglementering en wordt het prudentieel eigen vermogen op basis daarvan berekend.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 139
2. BELANGRIJKE WIJZIGINGEN IN DE CONSOLIDATIEKRING EN LIJST VAN DE VOORNAAMSTE DOCHTERONDERNEMINGEN EN GEASSOCIEERDE DEELNEMINGEN VAN DE GROEP DEXIA 2.1. BELANGRIJKE WIJZIGINGEN IN DE CONSOLIDATIEKRING IN VERGELIJKING MET 2005
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
Dexia en Royal Bank of Canada combineren hun diensten aan de institutionele beleggers in een co-onderneming waarin ze elk een even groot aandeel bezitten, zijnde RBC Dexia Investor Services. Dexia consolideert 50 % van de co-onderneming via evenredige integratie op 1 januari 2006. Op 17 oktober 2006 sloot Dexia een overeenkomst voor de aankoop van aandelen met Zorlu Holding m.b.t. de verwerving van een participatie van circa 75 % in DenizBank Financial Services Group. De aandelen werden overgedragen van Zorlu Holding AS naar Dexia Participation Belgique SA – een volle dochter van Dexia – voor een bedrag van 2,43 miljard USD. DenizBank wordt bijgevolg sinds 17 oktober 2006 integraal geconsolideerd in de financiële resultaten van Dexia. Meer
details over de transactie vindt u in toelichting 9.6. ”Overnames en overdrachten”. Zoals voorgeschreven door de Turkse wet, lanceerde Dexia Participation Belgique NV een verplicht openbaar bod tot aankoop voor de overblijvende gewone aandelen in handen van de minderheidsaandeelhouders (24,15%) op de beurs van Istanbul. Dit bod startte op 4 december en werd afgesloten op 22 december 2006, tegen een prijs per aandeel die in TRY overeenkwam met die welke aan Zorlu Holding was aangeboden. Op 31 december 2006 beliep de participatie van Dexia in DenizBank 99,74 %. De ondernemingen Banksys en Bank Card Company, die via vermogensmutatie werden geboekt, werden verkocht, en Banque Artesia Nederland NV verliet de consolidatiekring van de Groep nadat de verkoop was afgerond. Dexia Banque Privée France werd overgeheveld naar de rubriek ”Voor verkoop aangehouden activa”.
2.2. VOORNAAMSTE DOCHTERONDERNEMINGEN EN GEASSOCIEERDE DEELNEMINGEN VAN DE GROEP DEXIA (1) Naam
Zetel
Gehouden deel van het kapitaal (%)
COMPTES SOCIAUX
RECHTSTREEKSE PARTICIPATIES VAN DEXIA NV Associated Dexia 69, route d’ Esch, Technology Services SA (ADTS) L-2953 Luxembourg Dexia Employee Livingstonelaan 6, Benefits NV B-1000 Brussel Dexia Funding 69, route d’ Esch, Luxembourg SA L-2953 Luxembourg Dexia Habitat SA 7 à 11, quai André Citroën, F-75015 Paris Dexia Management Shackleton House, Services Ltd 4 Battle Bridge Lane, UK-London SE1 2RB Dexia Nederland Holding NV Beethovenstraat 300, NL-Amsterdam Dexia Participation Pachecolaan 44, Belgique NV B-1000 Brussel Dexia Participation 69, route d’ Esch, Luxembourg SA L-2953 Luxembourg Group DenizBank A.S. Büyükdere Cad. No: 106, T-34394 Esentepe/Istanbul Group Dexia Bank Piet Heinkade 55, PB 808, Nederland NV NL-1019 GM Amsterdam DEXIA BANK BELGIË NV: VOORNAAMSTE PARTICIPATIES Crédit du Nord SA 59, Boulevard Haussmann, F-75008 Paris Dexia Bank België NV Pachecolaan 44, B-1000 Brussel Dexia Financial 6 George’s Dock, Services Ireland Unltd IRL-IFSC Dublin 1 (1) Volledige lijst beschikbaar op verzoek.
140 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Consolidatiemethode
Activiteit
100
volledig
Informatica
100
volledig
Financiële engineering
100
volledig
Funding
100
volledig
Beleggingsmaatschappij
100
volledig
Andere
100
volledig
Beleggingsmaatschappij
100
volledig
Beleggingsmaatschappij
100
volledig
Beleggingsmaatschappij
99,74
volledig
Kredietinstelling
100
volledig
Kredietinstelling
10
Kredietinstelling
100
vermogensmutatie volledig
100
volledig
Kredietinstelling Gemeenschappelijke beleggingsfondsen
Dexia Insurance Belgium Invest NV Dexia Insurance Belgium NV Dexia Investment Company NV Dexia Investments Ireland SA Dexia Woonkredieten NV DVV Finance SA Eurco Re Ltd Parfipar NV
Zetel
Gehouden deel van het kapitaal (%)
Jozef II-straat 96, B-1000 Brussel Livingstonelaan 6, B-1000 Brussel Pachecolaan 44, B-1000 Brussel 6 George’s Dock, IRL-IFSC Dublin 1 Pachecolaan 44, B-1000 Brussel 2, rue Nicolas Bové, L-1253 Luxembourg 6 George’s Dock, IRL-IFSC Dublin 1 Regentlaan 40, B-1000 Brussel
Consolidatiemethode
Activiteit
100
volledig
99,63
volledig
Andere diensten financiële sector Algemene verzekeringen
100
volledig
Beleggingsmaatschappij
100
volledig
Financiering
100
volledig
Woonkredieten
100
volledig
Ontwikkelingskapitaal
99,94
volledig
Algemene verzekeringen
100
volledig
Kredietinstelling
RAPPORT DE GESTION
Naam
DEXIA CRÉDIT LOCAL SA: VOORNAAMSTE PARTICIPATIES Crédit du Nord SA 59, Boulevard Haussmann, F-75008 Paris Dexia Crediop Spa Via Venti Settembre 30, I-00187 Roma Dexia Crédit Local SA 7 à 11, quai André Citroën, F-75015 Paris Dexia Kommunalbank Charlottenstrasse 82, Deutschland AG D-10969 Berlin Dexia Kommunalkredit Türkenstrasse 9, Bank AG A-1092 Wien Dexia Municipal Agency SA 7 à 11, quai André Citroën, F-75015 Paris Dexia Sabadell Banco Local Paseo de las 12 Estrellas 4, Campo de las Naciones, E-28042 Madrid Dexia Sofaxis F-18020 Bourges Cedex Financial Security Assurance 350 Park Avenue, Holding Ltd New York, NY 10022 – USA Group Kommunalkredit Türkenstrasse 9, Austria AG A-1092 Wien SISL SA 69, route d’Esch L-2953 Luxembourg
10
Kredietinstelling
70
vermogensmutatie volledig
100
volledig
Kredietinstelling
100
volledig
Kredietinstelling
50,84
volledig
Kredietinstelling
100
volledig
Kredietinstelling
60
volledig
Kredietinstelling
100 98,1
volledig volledig
Andere dienstverlening Beleggingsmaatschappij
49
vermogensmutatie
Kredietinstelling
100
volledig
Beleggingsmaatschappij
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
DEXIA BANQUE INTERNATIONALE À LUXEMBOURG SA: VOORNAAMSTE PARTICIPATIES EN VERBONDEN ONDERNEMINGEN Darton Investments S.à.r.l. 180, rue des Aubépines, 99,92 volledig Beleggingsmaatschappij L-1145 Luxembourg Dexia Asset Management Koningsstraat 180, 100 volledig Vermogensbeheer Belgium NV B-1000 Brussel Dexia Asset Management Washington Plaza, 100 volledig Vermogensbeheer France SA 40, rue de Washington, F-75008 Paris Cedex 08 Dexia Asset Management 283, route d’ Arlon, 100 volledig Vermogensbeheer Luxembourg SA(1) L-1150 Luxembourg Dexia Banque Internationale 69, route d’ Esch, 99,93 volledig Kredietinstelling à Luxembourg L-2953 Luxembourg Group Dexia Banque Beethovenstrasse 48, 100 volledig Kredietinstelling Privée Suisse AG CH-8039 Zürich RBC Dexia Investor Services 5, rue Thomas Edison, 50 evenredig Fondsenbeheer Bank SA L-1445 Strassen RBC Dexia Investor King Street West 77 – 35th floor, 50 evenredig Fondsenbeheer Services Trust Ltd Royal Trust Tower, Toronto, ON, Canada M5W-1P9
Kredietinstelling
(1) 49 % onder Dexia Bank België NV en 51 % onder Dexia Banque Internationale à Luxembourg SA.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 141
3. SEGMENTRAPPORTERING RAPPORTERING PER BEDRIJFSSEGMENT
Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement
(in miljoenen EUR)
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
OP 31 DECEMBER 2005 Resultaat Waarvan nettoresultaat uit geassocieerde ondernemingen Nettoresultaat voor belastingen Activa Subtotaal van de activa (1) waarvan investeringen in geassocieerde deelnemingen Verplichtingen Subtotaal van de verplichtingen (2) Andere segmentinformatie Geactiveerde kosten Afschrijvingen Bijzondere waardeverminderingen (3) Andere niet-kaskosten (4)
COMPTES SOCIAUX
OP 31 DECEMBER 2006 Resultaat Waarvan nettoresultaat uit geassocieerde ondernemingen Nettoresultaat voor belastingen Activa Subtotaal van de activa (1) waarvan investeringen in geassocieerde deelnemingen Verplichtingen Subtotaal van de verplichtingen (2) Andere segmentinformatie Geactiveerde kosten Afschrijvingen Bijzondere waardeverminderingen (3) Andere niet-kaskosten (4)
Financiële Financieel dienst- beheer, verzeverlening keringen aan en investor particulieren services
Thesaurie Niet toegeen wezen – financiële Centrale markten activa
Dexia
2 288
2 289
701
487
211
5 976
23 1 502
46 657
2 275
0 312
18 (51)
89 2 695
236 557
47 942
17 346
141 245
8 360
451 450
261
491
19
0
7
778
161 685
67 376
21 852
159 343
7 805
418 061
(111) 0 (49) (14)
0 0 (25) (35)
0 0 26 (4)
0 0 26 (9)
(472) (246) 17 (4)
(538) (246) (5) (66)
2 566
2 460
1 110
563
313
7 012
20 1 701
60 799
3 580
0 387
19 (60)
102 3 407
247 332
35 383
20 809
199 918
7 142
510 584
270
528
21
0
7
826
149 799
58 779
22 250
248 484
1 935
481 247
0 0 (52) (15)
0 0 (31) (35)
0 0 32 (5)
0 0 20 (4)
(272) (252) (8) (8)
(272) (252) (39) (67)
(1) Bevat Kas en tegoeden bij centrale banken, Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen, Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden, Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn, Investeringen in geassocieerde deelnemingen en Andere activa specifiek voor verzekeringsmaatschappijen. (2) Bevat Schulden aan kredietinstellingen, Leningen aan en deposito’s van cliënten, Schuldpapier, Technische voorzieningen van verzekeringsmaatschappijen. (3) Bevat Waardeverminderingen op materiële en immateriële activa, Waardeverminderingen op aandelen, Waardeverminderingen op leningen en toegezegde kredietlijnen en Waardevermindering op goodwill. (4) Bevat de kosten voor op aandelen gebaseerde betalingen, netto dotatie aan voorzieningen voor herstructurering, netto dotatie voor voorzieningen in het kader van IAS 19, verliezen voortvloeiend uit het omwisselen van activa.
Relaties tussen metiers, en met name tussen commerciële metiers, financiële markten en productie- en dienstencentra zijn onderworpen aan retrocessies en/of analytische overdrachten, beheerst door “service level agreements” op basis van normale commerciële voorwaarden en marktvoorwaarden. De resultaten van elk metier omvatten eveneens: • de winst uit commerciële omzetting, inclusief de beheerskosten van die omzetting en het eigen vermogen van de Groep dat aan die activiteit wordt toegerekend op basis van het op middellange en lange termijn uitstaande bedrag;
142 |
Dexia / Jaarverslag 2006
• rente op economisch kapitaal: economisch kapitaal wordt aan de metiers toegerekend voor interne doeleinden, en de prestaties van elk metier worden gemeten op basis van het rendement op economisch kapitaal; • kosten van financiering. Materiële en immateriële activa worden toegerekend aan “Niet-toegewezen – Centrale Activa”, tenzij ze rechtstreeks door een commercieel of financieel metier worden beheerd.
RAPPORTERING PER GEOGRAFISCH SEGMENT
Eurozone (1)
Rest van Europe
OP 31 DECEMBER 2005 Nettoresultaat voor belastingen Totaal van het actief Investeringen
2 074 478 016 (510)
63 24 338 0
520 58 350 (28)
38 9 469 0
0 (61 412) 0
2 695 508 761 (538)
OP 31 DECEMBER 2006 Nettoresultaat voor belastingen Totaal van het actief Investeringen
2 565 531 165 (248)
102 12 701 (2)
595 58 186 (3)
145 19 288 (19)
0 (54 597) 0
3 407 566 743 (272)
USA
Rest van de wereld (2)
Transacties binnen de geografische zone
Dexia
RAPPORT DE GESTION
(in miljoenen EUR)
(1) Landen die de euro gebruiken. (2) Vanaf 2006 wordt hier Turkije inbegrepen.
Geografische reporting gebeurt volgens kostenplaats, zijnde het land van de onderneming die de transactie heeft geboekt en niet het land van de cliënten.
5. GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
De gerapporteerde bedragen houden verband met belangrijke ongebruikelijke transacties en zijn niet enkel grote transacties. Bijgevolg omvatten ze geen resultaten op de verkoop van effecten, noch voorzieningen daarop of op cliënten. De te noteren elementen doorheen 2006 zijn: • De winst die Dexia heeft gerealiseerd in het eerste kwartaal tengevolge de oprichting van de joint venture RBC Dexia Investor Services, die voor gelijke delen in handen is van Dexia en van Royal Bank of Canada. In overeenstemming met IFRS werd de bijdrage aan de joint venture geboekt tegen reële waarde, wat leidde tot een winst van 236 miljoen EUR, de boeking van goodwill op de nettobijdrage van Royal Bank of Canada ten belope van 121 miljoen EUR en een daling met 50 % van de netto goodwill op de activiteiten van Dexia Fund Services, ten belope van 21 miljoen EUR. • Een meerwaarde ten belope van 280 miljoen EUR genoteerd tijdens het vierde kwartaal ingevolge de verkoop van Banque Artesia Nederland NV. • Zoals toegelicht in toelichting 6, Gerechtelijke procedures, is in de jaarrekening van 2006 een voorziening opgenomen voor de zaak Lernout & Hauspie, voor het dekken van de resterende risico’s met betrekking tot schikkingen, kosten en wettelijke honoraria betreffende de procedure in de Verenigde Staten. Deze elementen worden uitvoerig beschreven op pagina 73.
BNP Paribas en Dexia ondertekenden een overeenkomst voor de verkoop van Dexia Banque Privée France (DBPF), een 100 %dochteronderneming van Dexia BIL die privatebankingdiensten levert aan privécliënten en non-profitorganisaties. De transactie is onderworpen aan de goedkeuring van de desbetreffende toezichthoudende overheid. In 2007 wordt een nettowinst in de orde van grootte van 42 miljoen EUR geboekt. Op 31 december 2006 is Dexia Banque Privée France geboekt in “Activa aangehouden voor verkoop” ten belope van 0,9 miljard EUR en in “Verplichtingen vervat in groepen die worden afgestoten” voor 0,8 miljard EUR.
COMPTES SOCIAUX
4. BELANGRIJKE BESTANDDELEN DIE DEEL UITMAKEN VAN HET NETTORESULTAAT
6. GERECHTELIJKE PROCEDURES 6.1. DEXIA BANK NEDERLAND 6.1.1. Achtergrond De moeilijkheden met betrekking tot de effectenleaseactiviteiten van de voormalige Bank Labouchere (thans Dexia Bank Nederland NV; hierna “DBnl”) werden eind 2001 duidelijk tijdens de snelle en scherpe daling van de koersen op de Amsterdamse effectenbeurs. De waarde van de effecten die als onderpand fungeerden voor de door de bank verstrekte leningen bleek in een groot aantal contracten niet toereikend te zijn, als gevolg waarvan er in plaats van de winst waarop aanvankelijk gehoopt werd, mogelijkerwijs een restschuld dreigde te ontstaan. Hierbij wordt verwezen naar de gedetailleerde informatie die vervat ligt in de Rekeningen en Verslagen van het jaarverslag 2005 van Dexia NV (in het bijzonder pagina 90 tot 92), alsook naar de in 2006 gepubliceerde Activiteitenverslagen. 6.1.2. “Bindende kracht” van de Duisenberg-Regeling
Er zal een brutodividend van 0,81 EUR per aandeel worden voorgesteld op de jaarlijkse vergadering van aandeelhouders van 9 mei 2007. Het dividend zal uitbetaald worden op 24 mei 2007.
Op 29 april 2005 werd bekend dat bemiddeling door de heer Wim Duisenberg tot resultaten had geleid. Er werd een schikking bereikt tussen DBnl en de Stichtingen Leaseverlies en Eega-
Dexia / Jaarverslag 2006
| 143
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
lease, de Consumentenbond, alsook met de Vereniging van Effectenbezitters, hierna “de Belangenorganisaties”genoemd. Na een positief antwoord van een overweldigende meerderheid van de cliënten met aandelenleasecontracten die zich hadden aangesloten bij de Stichtingen Leaseverlies (82 % van de respondenten) en Eegalease (78 % van de respondenten), werd de schikkingsovereenkomst tussen DBnl en de Belangengroepen op 23 juni 2005 ondertekend. Als gevolg van deze Duisenberg-Regeling werden de collectieve rechtszaken die door de Belangenorganisaties tegen DBnl waren ingesteld, stopgezet. DBnl heeft aan alle betrokken partijen duidelijk gemaakt dat haar bereidheid om aan de Duisenberg-Regeling deel te nemen geen enkele erkenning van aansprakelijkheid inhoudt. De kosten en voorzieningen die voor DBnl uit de DuisenbergRegeling voortvloeien, zijn per kwartaal herberekend op basis van de geldende marktgegevens en het cliëntengedrag. De Duisenberg-Regeling is al van kracht sinds oktober 2005. De voorwaarden en de andere inlichtingen betreffende deze regeling vindt u terug op www.dexialease.nl. Op 31 december 2006 hebben 62 000 cliënten met in totaal meer dan 105 000 afgesloten contracten een op de Duisenberg-Regeling gebaseerde schikking aanvaard. Dit aantal omvat niet de ongeveer 200 000 contracten van cliënten die reeds hadden ingestemd met een andere schikking, met inbegrip van een afstandsverklaring, en waarvan sommigen mogelijk ook van de Duisenberg-Regeling kunnen genieten. Op 18 november 2005 hebben DBnl en de Belangenorganisaties een gezamenlijk verzoekschrift ingediend bij het Gerechtshof te Amsterdam om de Duisenberg-Regeling op basis van de recent geïntroduceerde “Wet collectieve afwikkeling massaschade” bindend te verklaren. In mei 2006 hield het Gerechtshof te Amsterdam gedurende vier dagen openbare hoorzittingen m.b.t. dit gezamenlijk verzoekschrift van DBnl en de Belangenorganisaties om de Duisenberg-Regeling bindend te verklaren. Meer dan 60 andere Belangenorganisaties en individuele cliënten hebben verweer ingediend. Op 20 juni 2006 kwam dit hof met een tussenbeschikking, waarbij onder meer de opdracht aan de Autoriteit Financiële Markten (AFM) – de Nederlandse instantie die toezicht houdt op de financiële markten – werd gegeven om zich uit te spreken over de vraag of DBnl de aandelen die noodzakelijk zijn m.b.t. de aandelenleasecontracten daadwerkelijk heeft gekocht en behouden. Op 9 november 2006 bracht AFM het eindrapport uit, dat gunstig uitviel voor de positie van DBnl. Het Gerechtshof te Amsterdam sprak op 25 januari 2007 de eindbeschikking uit, waarbij bindende kracht verleend werd aan de Duisenberg-Regeling. Dat betekent dat alle cliënten die betrokken zijn bij deze regeling en niet binnen zes maanden een “opt-out”-verklaring afleggen, automatisch aan deze regeling gebonden zullen zijn. Nadat op 31 januari 2007 de verplichte advertenties werden geplaatst in de landelijke dagbladen, begon de “opt-out”-periode op 1 februari 2007, en wel tot en met 31 juli 2007. De rechtszaken die in de loop van dit proces werden opgeschort, worden nu hervat, maar enkel als de eisers een “opt-out”-verklaring hebben afgelegd. 6.1.3. Geschillen in het algemeen Tussen Bank Labouchere en zijn cliënten zijn er een aantal geschillen gerezen met betrekking tot effectenleaseproducten. In eerdere jaarverslagen en kwartaalactiviteitenverslagen heeft Dexia hierover bericht.
144 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Als opvolger van Bank Labouchere krijgt DBnl nog steeds te maken met vorderingen die voornamelijk gebaseerd zijn op de volgende aantijgingen: misleidende informatie/dwaling met betrekking tot effectenleaseproducten; het niet-vaststellen of het effectenleaseproduct past bij een cliënt gezien diens beleggingservaring en doelstellingen, alsook zijn of haar financiële situatie (“zorgplicht”); het niet-verkrijgen van de toestemming van de echtgeno(o)t(e) van de cliënt; verkeerde en misleidende (mondelinge) mededelingen door tussenpersonen; ongevraagde wervende contacten (“coldcalling”); huis-aan-huisverkoop; niet-bindende/ongeldige afstandsverklaringen met betrekking tot het Dexia-Aanbod; alsook schendingen van de Nederlandse Wet op het Consumentenkrediet. De geschillen bestaan hetzij met individuele partijen, hetzij met stichtingen (Stichting Leaseleed). Zij worden voorgelegd aan verschillende rechtbanken of scheidsgerechten, met name de sectoren civiel en kanton van de rechtbanken, gerechtshoven, het Dutch Securities Institute (DSI), alsook aan de Geschillencommissie Bankzaken. Meer dan honderd cliënten hebben klacht ingediend bij de zogenaamde Geschillencommissie Duisenberg. Tot nu toe heeft slechts een onbeduidend aantal van deze klachten geleid tot een toewijzing van de klacht. In eerdere verslagen en persberichten heeft Dexia het publiek op de hoogte gebracht van belangrijke ontwikkelingen. Deze informatie is te vinden op de website van Dexia (www.dexia.com). Op 31 december 2005 werd DBnl in civiele procedures gedagvaard door cliënten van wie het aantal van 13 976 contracten minder dan 4 % uitmaakt van het aantal contracten met gerealiseerde of mogelijke verliezen. Een grote meerderheid van deze contracten is bij collectieve procedures betrokken. In 39 van dergelijke gevallen worden 1 700 cliënten vertegenwoordigd door Leaseproces BV, een commerciële organisatie die op een nogal agressieve wijze cliënten werft op basis van “no cure, no pay”. Bij benadering 22 000 cliënten schreven DBnl via Leaseproces BV aan zonder reeds een procedure op gang te brengen. 6.1.4. Dutch Securities Institute (DSI) In totaal hebben ongeveer 2 500 cliënten een klacht ingediend bij de Klachtencommissie van het DSI. Volgens de laatste schattingen van DBnl zullen ten minste 2 100 cliënten niet-ontvankelijk worden verklaard op grond van verjaring. Het overblijvende aantal van maximum 400 gevallen werd uitgesteld. Men verwacht dat deze zaken pas zullen worden gehoord enkele maanden nadat het Gerechtshof te Amsterdam de DuisenbergRegeling op 25 januari 2007 verbindend heeft verklaard. Eind 2006 waren geen DBnl-zaken meer in behandeling bij de Commissie van Beroep van het DSI. 6.1.5. Depot Lease De Duisenberg-Regeling geldt niet voor een specifieke groep van oorspronkelijk 5 500 cliënten die effectenleasecontracten in combinatie met effectendepots hebben afgesloten (“Depot Lease”). In april 2005 kwam DBnl met een aparte oplossing voor de Depot Lease-cliënten, die werd aanvaard door meer dan 50 % van de cliënten. Bijna 700 Depot Lease-cliënten bestrijden echter de rechtsgeldigheid van deze productcombinatie voor een rechtbank. Ongeveer 390 cliënten daarvan hebben zich verenigd in de Stichting Leaseleed en procederen in een collectieve actie.
6.1.6. Beoordeling Het doel van onderstaande tabel is het verstrekken van de meest recente situatie van de portefeuille. Het wil lezers in staat stellen inzicht te krijgen in de risico’s die verbonden zijn aan mogelijke credit defaults alsook aan lopende en mogelijke toekomstige rechtszaken. Zekerheid (onderpand)
133 976 60 407
843,3 295,6
882,5 441,5
+39,1 +145,9
52 713
239,3
381,4
+142,1
7 694
56,2
60,1
+3,9
4 822 2 872 73 569
34,1 22,1 547,8
36,3 23,8 441,0
+2,2 +1,7 -106,8
5 532
39,6
36,4
-3,2
68 037
508,1
404,6
-103,6
41 697 26 304
305,8 202,3
243,6 160,9
-62,2 -41,4
(in miljoenen EUR, tenzij anders vermeld) TOTAAL UITSTAANDE PORTEFEUILLE - Contracten met voldoende onderpand waarvan: - Contracten met aflossing of gewaarborgd kapitaal - Contracten zonder aflossing of gewaarborgd kapitaal waarvan: - overeenkomst aanvaard (1) (en afstandsverklaring ondertekend) - overeenkomst niet aanvaard - Contracten zonder voldoende onderpand waarvan : - Contracten met aflossing of gewaarborgd kapitaal - Contracten zonder aflossing of gewaarborgd kapitaal waarvan: - overeenkomst aanvaard (1) (en afstandsverklaring ondertekend) - overeenkomst niet aanvaard
Overschot (+) of tekort (-) op onderpand
RAPPORT DE GESTION
Leenbedrag
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Aantal contracten
COMPTES SOCIAUX
PORTEFEUILLE PER 31 DECEMBER 2006
(1) Het Dexia-Aanbod, de Duisenberg-Regeling en enige andere schikking.
6.2. LERNOUT & HAUSPIE Dexia is op diverse wijzen betrokken bij het faillissement van Lernout & Hauspie Speech Products (LHSP) en bij de gevolgen daarvan. Aanvankelijk traden de eisers in alle rechtszaken in de VS op tegen zowel Dexia NV als tegen Dexia Bank België. Intussen werd m.b.t. Dexia NV in alle rechtszaken in de VS een verzoek tot verwerping van de eis met voorbehoud ingediend. Bijgevolg hebben de hangende rechtszaken momenteel enkel nog betrekking op Dexia Bank België. In de loop van 2006 werden geen nieuwe rechtszaken aanhangig gemaakt, noch tegen Dexia Bank België (Dexia Bank) noch tegen Dexia NV. 6.2.1. Vordering op Lernout & Hauspie Speech Products Dexia Bank heeft een vordering ten laste van het faillissement van LHSP voor een hoofdsom van ongeveer 30 miljoen EUR, waarvoor een waardevermindering is geboekt voor ongeveer 25 miljoen EUR. De vereffening van de activa van LHSP is het voorwerp van aparte rechtszaken in België en in de Verenigde Staten. Dexia Bank vorderde een pand op het handelsfonds van LHSP. In een uitspraak van 10 april 2006 weigerde het hof
van beroep in Gent deze waarborg te erkennen. Dexia Bank zag ervan af om beroep aan te tekenen bij het hof van cassatie. Dat betekent dat Dexia Bank nu als niet-gewaarborgd schuldeiser weinig kans maakt om nog enige opbrengsten te ontvangen van de Belgische vereffening van LHSP. 6.2.2. Vordering op Lernout & Hauspie Investment Company Op 31 december 2006 heeft Dexia Bank een vordering uitstaan op Lernout & Hauspie Investment Company (LHIC) ten belope van ongeveer 62 miljoen EUR, waarvoor een waardevermindering werd geboekt voor ongeveer 57 miljoen EUR. Als gedeeltelijke zekerheid voor zijn vordering, heeft Dexia Bank een waarborg op een effectenportefeuille die eigendom is van LHIC. 6.2.3. Inbeschuldigingstelling van Dexia Bank in België in het strafrechtelijk onderzoek tegen de bestuurders van LHSP Op 24 juni 2003 maakte Dexia Bank bekend dat het in verdenking was gesteld in het strafrechtelijk onderzoek m.b.t. LHSP. De dagvaarding van Dexia Bank heeft betrekking op
Dexia / Jaarverslag 2006
| 145
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
inbreuken die tussen 2 juli 1999 en 1 september 2000 zouden zijn begaan door Artesia Banking Corporation. Het onderzoek is nu officieel rond en de openbare aanklager heeft een ontwerp van dagvaarding gestuurd aan de partijen die mogelijk zullen worden vervolgd, inclusief naar Dexia Bank. Volgens dit ontwerp zal Dexia Bank worden vervolgd voor diverse strafbare feiten, waaronder valsheid in de jaarrekening van LHSP en koersmanipulatie. Het ontwerp, dat nog kan worden gewijzigd, voert in essentie aan dat Artesia Banking Corporation LHSP heeft geholpen en heeft aangezet tot het creëren van fictieve inkomsten door de toekenning van een krediet van 20 miljoen USD aan de heren Lernout, Hauspie en Willaert, terwijl Artesia geweten zou hebben dat het management van LHSP deze middelen zou aanwenden als onechte inkomsten. Dexia Bank zegt over ernstige redenen te beschikken om deze aantijgingen aan te vechten. Diverse partijen hebben een vordering ingesteld voor het verkrijgen van een schadevergoeding in deze strafzaak. De grootste burgerlijke partij is Deminor, dat – volgens zijn website – 11 000 aandeelhouders van LHSP vertegenwoordigt, voor een gezamenlijk schadebedrag van bij benadering 200 miljoen USD in hoofdsom. Er zijn ongeveer 400 andere individuele personen die zich burgerlijke partij hebben gesteld. De kans is groot dat niet alle potentiële eisers hun vordering al hebben ingesteld; wie dat wel al heeft gedaan, heeft in de meeste gevallen nog geen gewag gemaakt van geleden verliezen of heeft het bewijs ervan nog niet geleverd. Daaraan moet worden toegevoegd dat Dexia Bank in januari 2003 zelf een klacht tegen onbekenden heeft ingediend bij de onderzoeksrechter met een verzoek tot schadevergoeding. Het is zeer moeilijk om zich thans uit te spreken over het mogelijke resultaat van de rechtszaak of over de hoegrootheid van het financiële risico dat Dexia Bank zou lopen als de aantijgingen tegen hem zouden worden bevestigd. Dexia Bank vestigt de aandacht op zijn onschuld in deze zaak en betwist de beschuldigingen die aan zijn adres worden geuit. 6.2.4. Burgerlijke rechtszaken tegen Dexia Bank in België 6.2.4.1. Vordering door de curatoren van LHSP In juli 2005 stelden de curatoren van LHSP rechtsvervolging in tegen eenentwintig partijen, Dexia Bank incluis, voor een schadevergoeding tegenover de boedel van het failliete LHSP. Volgens de voorlopige inschatting van de vordering door de curatoren, zou de vordering neerkomen op ongeveer 439 miljoen EUR. Deze vordering zal waarschijnlijk pas verder evolueren na afronding van de strafrechtelijke zaak, gelet op het principe le criminel tient le civil en état. 6.2.4.2. Vordering door individuele personen Bepaalde burgerlijke vorderingen werden ingesteld door groepen beleggers in het LHSP-aandeel tegen diverse partijen, ook tegen Dexia Bank. De voornaamste vordering werd ingesteld door Deminor in naam van 4 941 beleggers. De eisers willen vergoed worden voor hun verliezen, waarvan de omvang nog niet werd bepaald. Deze vorderingen, die grotendeels een kopie zijn van de vorderingen die werden ingesteld in het kader van de strafrechtzaak, zullen zich echter waarschijnlijk
146 |
Dexia / Jaarverslag 2006
pas ontwikkelen na het einde van de strafrechtzaak gelet op het principe le criminel tient le civil en état. 6.2.5. Burgerlijke rechtszaken tegen Dexia Bank in de Verenigde Staten 6.2.5.1. De vordering van de Litigation Trustee van LHSP In 2005 stelde de Litigation Trustee voor de LHSP Litigation Trust een rechtsvordering in tegen Dexia Bank. De Litigation Trustee wil een schadevergoeding vorderen van Dexia Bank voor het verstrekken van kredieten, waarover hij beweert dat ze hebben geholpen aan en hebben aangezet tot inbreuken op de fiduciaire plichten van het management van LHSP. Hij wil ook de vorderingen van Dexia in de faillissementsrechtszaak in de VS laten verwerpen of ondergeschikt maken. Deze vordering is in grote mate een kopie van de vordering van de curatoren van Lernout & Hauspie. 6.2.5.2. Vorderingen door beleggers Gelet op de bekendmaking van de inbeschuldigingstelling van Dexia Bank in België, werden in de Verenigde Staten diverse vorderingen ingesteld tegen Dexia NV en Dexia Bank, waarbij wordt aangevoerd dat Dexia Bank aansprakelijk is voor de verliezen van de aandeelhouders van LHSP. Dexia Bank betwist de gegrondheid van al deze vorderingen. a) Class actions In naam van personen die hadden belegd in aandelen van LHSP werden twee class actions of gezamenlijke vorderingen ingesteld tegen Dexia Bank en een hele reeks andere partijen die genoemd worden in een vroeger geschil, met inbegrip van de bestuurders van LHSP. • NASDAQ-class action De eerste class action werd ingesteld tegen Dexia Bank in februari en maart 2004 in naam van drie personen die optreden in eigen naam en ook in naam van een reeks kopers van LHSP-aandelen op de NASDAQ-aandelenbeurs tussen 19 augustus 1998 en 8 november 2000. Hoewel Dexia Bank van mening is dat geen enkele van deze vorderingen door eisers gegrond is, heeft het gelet op de hoge advocatenkosten en op de onzekerheid over het resultaat van de rechtszaak, besloten een dading af te sluiten met de groep van NASDAQ-eisers. Daartoe werd een memorandum tot schikking overeengekomen op 9 februari 2007, dat in hoofdzaak voorziet in de betaling door Dexia Bank van een bedrag van 60 miljoen USD in ruil voor het onvoorwaardelijk opgeven van alle vorderingen tegen Dexia NV en Dexia Bank en tegen elk van hun huidige of vroegere filialen, kaderleden en bedienden, met betrekking tot de aankoop of verkoop van gewone LHSP-aandelen op de NASDAQ-aandelenbeurs tijdens de periode van 19 augustus 1998 tot en met 8 november 2000 (de zgn. class period) of tot de aankoop van callopties voor het verwerven van gewone LHSP-aandelen of de verkoop van putopties m.b.t. gewone LHSP-aandelen op om het even welke in de Verenigde Staten gevestigde optiebeurs tijdens de class period door alle beleggers die zullen deelnemen aan en/of gebonden zijn door de schikking, zonder erkenning door Dexia NV of Dexia Bank van enig vergrijp of aansprakelijk-
6.2.6. L&H Holding Op 27 april 2004 dagvaardde de faillissementscurator van L&H Holding de heren Lernout, Hauspie en Willaert, samen met Banque Artesia Nederland (“BAN“) en Dexia Bank, voor de betaling van de hoofdsom van 25 miljoen USD. Dat heeft te maken met een krediet van 25 miljoen USD dat in juli 2000 door BAN werd toegekend aan de heer Bastiaens voor het verwerven door de heer Bastiaens van LHSP-aandelen eigendom van L&H Holding. Het voormalige Artesia Bank gaf een bankwaarborg ten gunste van BAN voor een bedrag van 10 miljoen USD. De verkoopprijs van 25 miljoen USD werd gecrediteerd op drie individuele rekeningen die bij BAN geopend waren op naam van de heren Lernout, Hauspie en Willaert. Ervan uitgaande dat dit geld verschuldigd was aan L&H Holding, vordert de faillissementscurator van L&H Holding de terugbetaling van dit bedrag. Dexia Bank bestrijdt met klem de gegrondheid van dit verzoekschrift.
RAPPORT DE GESTION
b) Rechtszaken m.b.t. transacties Tegen Dexia Bank werden drie aparte vorderingen voor schadevergoedingen ingesteld door Amerikaanse aandeelhouders die LHSP-aandelen hadden verkregen via grote transacties. Een vordering werd ingediend door Stonington, de vroegere eigenaar van Dictaphone, een Amerikaans bedrijf dat in mei 2000 was overgenomen door LHSP, in ruil voor aandelen van LHSP die toen werden gewaardeerd op 490 miljoen USD. De twee andere vorderingen werden ingesteld door James en Janet Baker, die in de lente van 2000 LHSP-aandelen hadden ontvangen, die toen werden gewaardeerd op ongeveer 220 miljoen USD, in ruil voor hun aandelen in Dragon Systems, en door TRA/Filler Trust, die de belangen vertegenwoordigt van nog een andere voormalige aandeelhouder van Dragon Systems, dat LHSP-aandelen heeft ontvangen die toen werden gewaardeerd op ongeveer 170 miljoen USD. De dagvaardingen voor deze vorderingen maken geen melding van de bedragen die door de eisers worden gevorderd, aangezien zij zich allemaal het recht voorbehouden om op een latere datum bewijzen te leveren van de omvang van deze vermoedelijke verliezen. TRA/Filler Trust heeft echter verduidelijkt dat de omvang van zijn verliezen in totaal uitkomen op minstens 150 miljoen USD. In februari 2007 werd het geschil met Stonington geregeld via een dading. Op 31 december 2006 bevonden de rechtszaken tegen James en Janet Baker en TRA/Filler Trust zich nog steeds in een kennismakingsfase (verzoek tot het voorleggen van documenten en het aanvoeren van getuigen door de partijen).
In oktober 2006 verkocht Dexia Bank zijn filiaal Banque Artesia Nederland (BAN). In de context van deze transactie werd in essentie overeengekomen dat Dexia Bank de financiële gevolgen van de LHSP-zaak voor BAN zal dragen, zij het maximum ten belope van het bedrag van de prijs die door de koper werd betaald. De meeste hangende rechtszaken houden verband met het krediet dat door BAN werd verstrekt aan de heer Bastiaens (zie paragraaf 6.2.6. hiervoor). Zij omvatten de vordering door de curator van L&H Holding zowel in het strafrechtelijk onderzoek m.b.t. LHSP (in de vorm van een “burgerlijke partijstelling“) als voor de burgerlijke rechtbank (zie paragraaf 6.2.6. hiervoor). Bovendien is BAN betrokken bij een aantal rechtszaken in verband met Parvest-aandelen die werden verworven door de heren Lernout, Hauspie en Willaert met de opbrengst van de verkoop van de LHSP-aandelen aan de heer Bastiaens. De onderzoeksrechter in de Belgische strafzaak, L&H Holding en KBC Bank hebben allemaal vorderingen ingediend met betrekking tot deze aandelen en hebben er bewarend beslag laten op leggen bij BAN. Bovendien heeft het hof van beroep van Luxemburg op 12 juli 2006 een vonnis uitgesproken op verzoek van Crédit Agricole Indosuez Luxembourg (CAIL) waarbij BNP Paribas Luxembourg werd opgedragen de Parvest-aandelen te leveren aan CAIL tegen 30 juni 2007 of aan CAIL de tegenwaarde van deze Parvest-aandelen op 30 juni 2007 te betalen als deze laatste niet vóór 1 juli 2007 aan CAIL werden geleverd. Het hof van beroep van Luxemburg veroordeelde BAN tot het betalen van een schadevergoeding en het vrijwaren van BNP Paribas Luxembourg van enig nadeel van zijn veroordeling. Bijgevolg loopt BAN het risico aan BNP Paribas Luxembourg de tegenwaarde te moeten betalen van de Parvest-aandelen als het bewarend beslag op deze Parvestaandelen niet vóór 30 juni 2007 werd opgeheven. BAN is in beroep gegaan tegen de uitspraak van het hof van beroep van Luxemburg bij het Luxemburgs hof van cassatie.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
• EASDAQ-class action In oktober 2005 werd een tweede class action ingesteld tegen Dexia Bank in naam van een aantal beleggers die tussen 28 april 1998 en 8 november 2000 LHSP-aandelen kochten op de EASDAQ-aandelenbeurs. Op 12 februari 2007 oordeelde de District court van Massachusetts dat de rechtbanken in de VS niet het juiste forum waren om zich uit te spreken in deze zaak, en wees het bijgevolg de vordering af. De EASDAQ-eisers hebben dertig dagen vanaf de datum van de beslissing om in beroep te gaan.
6.2.7. Banque Artesia Nederland
COMPTES SOCIAUX
heid. Deze schikking moet nog goedgekeurd worden door de rechtbank.
6.2.8. Voorzieningen en waardeverminderingen Op 31 december 2006 beliep het risico van Dexia Bank m.b.t. deze uitstaande vorderingen m.b.t. de kredieten die werden verstrekt in de zaak Lernout & Hauspie ongeveer 101 miljoen EUR (zie paragrafen 6.2.1., 6.2.2. en 6.2.7. hiervoor). Op diezelfde datum werden voor de zaak Lernout & Hauspie in totaal voor ongeveer 90 miljoen EUR aan voorzieningen aangelegd. Dexia Bank gaat ervan uit dat het in staat zal zijn het verschil te recupereren gelet op de beschikbare zekerheden. De relevante voorzieningen werden ingeschreven in de rekeningen over 2006 tot dekking van de overblijvende risico’s die verband houden met de rechtszaken in de VS waarvoor er nog geen schikking werd getroffen, alsook voor de kosten en de erelonen voor advocaten m.b.t. het geheel van de L&Hprocedures die aangehaald worden in paragrafen 6.2.1. tot 6.2.6. hiervoor. Dexia bestrijdt ten stelligste de geldigheid en de gegrondheid van al deze vorderingen.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 147
RAPPORT DE GESTION
Dexia geeft geen inzage: • in het bedrag van de voorzieningen voor de rechtszaken in de VS rond LHSP waarvoor alsnog geen schikking werd getroffen en • in het bedrag van de schikking die werd getroffen met Stonington, die hiervoor vermeld wordt in paragraaf 6.2.5.2.b). Dexia is van oordeel dat het anders het verdere verloop en het uiteindelijke resultaat van de nog hangende rechtszaken rond LHSP ernstig in het gedrang zou kunnen brengen.
6.3. SUCCESSIERECHTEN
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Het onderzoek dat het gerecht op 28 september 1999 t.a.v. Dexia Bank heeft geopend naar mogelijke fraude rond successierechten lijkt rond te zijn. Vier vroegere managers werden eind maart 2004 in beschuldiging gesteld. Deze tenlastelegging betekent evenwel niet dat de betrokkenen, in wie Dexia zijn vertrouwen behoudt, ook effectief schuldig zijn. Dexia Bank bevestigt dat het dankzij de noodzakelijke interne auditen IT-procedures beantwoord heeft aan de CBFA-richtlijnen terzake. In 2006 deed er zich geen fundamentele ontwikkeling voor in dit dossier.
148 |
Dexia / Jaarverslag 2006
6.4. FINANCIAL SECURITY ASSURANCE –
DAGVAARDINGEN (“SUBPOENA”) In november 2006: • ontving Financial Security Assurance Holdings Ltd (FSA) een dagvaarding (“subpoena”) van de Antitrust Division van de US Department of Justice (DOJ) in verband met een lopend strafrechtelijk onderzoek naar afspraken in het kader van gunningen van gemeentelijke “guaranteed investment contracts” (GIC’s) en • ontving Financial Security Assurance Inc. een dagvaarding (“subpoena”) van de “Securities and Exchange Commission” (SEC) in verband met een lopend burgerrechtelijk onderzoek naar makelaars van gemeentelijke GIC’s. FSA geeft gemeentelijke GIC’s uit via zijn segment van financiële producten, maar treedt niet op als makelaar voor dergelijke contracten. FSA heeft vernomen dat bij benadering 24 vennootschappen dagvaardingen (“subpoena”) hebben ontvangen in verband met dit onderzoek. De dagvaardingen (“subpoena”) bevatten een vraag aan FSA om aan het DOJ en de SEC dossiers en andere informatie te bezorgen met betrekking tot de activiteit inzake gemeentelijke GIC’s. FSA wenst in beide onderzoeken volledig mee te werken.
7. TOELICHTINGEN BIJ HET ACTIEF VAN DE GECONSOLIDEERDE BALANS (IN MILJOENEN EUR) 7.1. GELDMIDDELEN EN EQUIVALENTEN In het kasstroomoverzicht omvatten de geldmiddelen en equivalenten de volgende saldi met een resterende looptijd van minder dan 90 dagen:
Geldmiddelen en tegoeden bij centrale banken Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Activa aangehouden voor verkoop TOTAAL
31/12/05
31/12/06
3 435 36 298 3 081 965 18 0
3 357 49 029 5 127 396 0 32
43 797
57 941
31/12/05
31/12/06
1 259 6
2 154 3
1 265
2 157
RAPPORT DE GESTION
A. Uitsplitsing volgens aard
Verplicht aan te houden reserves (1) Andere TOTAAL
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
B. Waarvan aan beperkingen onderworpen geldmiddelen
(1) Verplicht aan te houden reserves: verplichte reservedeposito’s die kredietinstellingen dienen aan te houden bij de Europese Centrale Bank of andere centrale banken.
31/12/05
31/12/06
4 3 440
8 3 357
3 444
3 365
31/12/05
31/12/06
Contanten Tegoeden bij centrale banken, uitgezonderd verplichte reservedeposito’s Verplichte reservedeposito’s
485 1 696 1 259
586 617 2 154
TOTAAL waarvan opgenomen in geldmiddelen en equivalenten
3 440 3 435
3 357 3 357
31/12/05
31/12/06
599
1 167
0 620 73 834
0 321 76 727
75 053
78 215
Verworven rente Aanschaffingsprijs TOTAAL
COMPTES SOCIAUX
7.2. KAS EN TEGOEDEN BIJ CENTRALE BANKEN
Uitsplitsing volgens aard (aanschaffingsprijs)
7.3. LENINGEN EN VOORSCHOTTEN AAN KREDIETINSTELLINGEN
Verworven rente op normale interbancaire leningen en voorschotten Verworven rente op interbancaire leningen en voorschotten die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan Aanpassingen reële waardeafdekking Terugbetalingswaarde, premie/korting en bijzondere waardeverminderingen (1) TOTAAL
(1) Per 31 december 2005 werden op het actief de “Zekerheden en geldmiddelen” van een aantal ondernemingen van de Groep overgeboekt van “Overige activa” naar “Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen” voor een bedrag van 4 522 miljoen EUR teneinde de boekhoudkundige voorstelling binnen de Groep te harmoniseren.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 149
RAPPORT DE GESTION
A. Uitsplitsing volgens aard (terugbetalingswaarde, premie/korting en waardeverminderingen) 31/12/05
31/12/06
Nostro rekeningen Verkoopovereenkomst Leningen en andere voorschotten Leningen die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan
6 851 42 746 24 236 1
13 603 40 110 23 014 0
TOTAAL waarvan opgenomen in geldmiddelen en equivalenten
73 834 36 298
76 727 49 029
31/12/05
31/12/06
1 595
1 975
3 2 683 188 121
5 1 322 223 200
192 402
226 502
B. Uitsplitsing van de kwaliteit Zie toelichting 7.16. Kwaliteit van financiële activa.
C. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.3., 12.4. en 12.6.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
D. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.
7.4. LENINGEN EN VOORSCHOTTEN AAN CLIËNTEN
COMPTES SOCIAUX
Verworven rente op normale leningen aan cliënten Verworven rente op leningen aan cliënten die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan Aanpassingen reële waardeafdekking Terugbetalingswaarde, premie/korting en bijzondere waardeverminderingen TOTAAL
A. Uitsplitsing volgens tegenpartij (terugbetalingswaarde, premie/korting en bijzondere waardeverminderingen) 31/12/05
31/12/06
Publieke sector Overige Leningen die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan Minus: Leningen die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan: specifieke bijzondere waardevermindering (1) Algemene waardeverminderingsverliezen (2)
112 275 75 799 1 473
121 407 101 733 1 359
TOTAAL waarvan opgenomen in financiële leasing
188 121 3 132
(1) Bevat respectievelijk 178 en 188 miljoen EUR voor de effectenlease bij DBnl per 31 december 2005 en 2006. (2) Bevat respectievelijk 174 en 56 miljoen EUR voor de effectenlease bij DBnl per 31 december 2005 en 2006.
150 |
Dexia / Jaarverslag 2006
(1 018) (408)
(942) (357) 223 200 3 692
B. Uitsplitsing van de kwaliteit Zie toelichting 7.16. Kwaliteit van financiële activa.
C. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.3., 12.4. en 12.6.
RAPPORT DE GESTION
D. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.
7.5. LENINGEN EN EFFECTEN DIE VOOR HANDELSDOELEINDEN WORDEN AANGEHOUDEN
Verworven rente op kredieten en beleggingen aangehouden voor handelsdoeleinden Aanpassingen reële waardeafdekking Terugbetalingswaarde, premie/korting TOTAAL
31/12/06
66 (35) 15 624
113 119 15 153
15 655
15 385
31/12/05
31/12/06
2 900 9 275 3 449
1 294 5 367 8 492
15 624 965
15 153 396
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
31/12/05
Publieke sector Banken Overige TOTAAL waarvan opgenomen in geldmiddelen en equivalenten
COMPTES SOCIAUX
A. Uitsplitsing volgens tegenpartij (terugbetalingswaarde, premie/korting)
B. Uitsplitsing volgens aard (terugbetalingswaarde, premie/korting) 31/12/05
Leningen Obligaties uitgegeven door publiekrechtelijke lichamen Andere obligaties en vastrentende instrumenten Aandelen en niet-vastrentende instrumenten TOTAAL
31/12/06
genoteerd
niet genoteerd
genoteerd niet genoteerd
0 2 737 9 881 1 053
1 022 9 922 0
0 1 114 10 388 447
540 104 2 560 0
13 671
1 953
11 949
3 204
C. Schatkistcertificaten en ander bij centrale banken herfinancierbaar waardepapier 31/12/05 Schatkistcertificaten en ander bij centrale banken herfinancierbaar waardepapier
31/12/06
1 042
124
Dexia / Jaarverslag 2006
| 151
D. Effecten verpand in het kader van terugkoop-overeenkomsten met andere banken
Opgenomen in obligaties uitgegeven door publiekrechtelijke lichamen Opgenomen in andere obligaties en vastrentende instrumenten
Marktwaarde 31/12/05
Marktwaarde 31/12/06
0 901
40 1 323
RAPPORT DE GESTION
E. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.3., 12.4. en 12.6.
F. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.
7.6. LENINGEN EN EFFECTEN AANGEWEZEN ALS GEWAARDEERD TEGEN REËLE WAARDE 31/12/05
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Verworven rente op kredieten en beleggingen aangemerkt tegen reële waarde Aanpassingen reële waardeafdekking Terugbetalingswaarde, premie/korting
31/12/06
50 (164) 13 979
89 80 17 015
13 865
17 184
31/12/05
31/12/06
Publieke sector Banken Overige
582 329 13 068
285 396 16 334
TOTAAL waarvan opgenomen in geldmiddelen en equivalenten
13 979 18
17 015 0
TOTAAL
COMPTES SOCIAUX
A. Uitsplitsing volgens tegenpartij (terugbetalingswaarde, premie/korting)
B. Uitsplitsing volgens aard (terugbetalingswaarde, premie/korting) 31/12/05
Leningen Obligaties uitgegeven door publiekrechtelijke lichamen Andere obligaties en vastrentende instrumenten Aandelen en niet vastrentende instrumenten Aan beleggingsfondsen gekoppelde verzekeringen TOTAAL
152 |
Dexia / Jaarverslag 2006
31/12/06
genoteerd
niet genoteerd
genoteerd niet genoteerd
0 398 5 111 0 5 758
243 184 2 284 0 1
0 107 7 762 20 6 054
181 129 2 740 0 22
11 267
2 712
13 943
3 072
C. Schatkistcertificaten en ander bij centrale banken herfinancierbaar waardepapier 31/12/05 Schatkistcertificaten en ander bij centrale banken herfinancierbaar waardepapier
31/12/06
75
131
De cijfers per 31 december 2005 werden herzien. D. Effecten verpand in het kader van terugkoop-overeenkomsten met andere banken
Opgenomen in obligaties uitgegeven door publiekrechtelijke lichamen Opgenomen in andere obligaties en vastrentende instrumenten
Marktwaarde 31/12/06
0 1 449
RAPPORT DE GESTION
Marktwaarde 31/12/05
0 2 312
E. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.3., 12.4. en 12.6.
Om de reële waarde te bepalen van niet-genoteerde financiële instrumenten aangewezen tegen reële waarde, worden de waarderingsmodellen gebruikt en de procedures gevolgd zoals bepaald door Group Risk Management. De waarderingstechniek is een “discounted cash flow model” waarbij de netto actuele waarde bepaald wordt door een rentevoet die gebaseerd is op de beschikbare marktrentevoeten die gelden voor gelijkaardige effecten en voor emittenten met een gelijkaardige kredietrating.
COMPTES SOCIAUX
De FVO voor financiële activa wordt vooral gebruikt in de volgende situaties: • Wanneer verplichtingen een discretionaire-winstdelingselement bevatten en uit hoofde waarvan vergoedingen worden betaald op basis van het gerealiseerde en/of niet-gerealiseerde beleggingsrendement van een specifieke pool van activa van de verzekeraar. • De FVO wordt gebruikt als een alternatieve methode om de volatiliteit van winst of verlies te verminderen, wanneer a priori het risico bestaat dat de boekhoudkundige vereisten inzake dekking niet vervuld zullen zijn.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
F. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.
7.7. LENINGEN EN EFFECTEN DIE VOOR VERKOOP BESCHIKBAAR ZIJN
Verworven rente op normale kredieten en beleggingen beschikbaar voor verkoop Verworven rente op leningen en effecten beschikbaar voor verkoop die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan Aanpassingen reële waardeafdekking Terugbetalingswaarde, premie/korting en bijzondere waardeverminderingen TOTAAL
31/12/05
31/12/06
1 900
2 276
0 8 240 156 064
0 4 679 181 423
166 204
188 378
Dexia / Jaarverslag 2006
| 153
A. Uitsplitsing volgens tegenpartij (terugbetalingswaarde, premie/korting en bijzondere waardeverminderingen) 31/12/05
31/12/06
61 122 46 485 48 070 0
65 697 57 219 58 270 0
0
0
124 592
29 440
TERUGBETALINGSWAARDE EN PREMIE/KORTING Minus: Leningen en effecten beschikbaar voor verkoop die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan: specifieke waardevermindering
156 393
181 655
TOTAAL waarvan opgenomen in geldmiddelen en equivalenten
156 064 3 081
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
Publieke sector Banken Overige Leningen die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan Door publiekrechtelijke lichamen uitgegeven obligaties die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan Andere obligaties en vastrentende instrumenten die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan Bijzondere waardevermindering op aandelen en niet-vastrentende instrumenten
(329)
(232) 181 423 5 127
B. Uitsplitsing van de kwaliteit Zie toelichting 7.16. Kwaliteit van financiële activa.
C. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.3., 12.4. en 12.6.
COMPTES SOCIAUX
D. Uitsplitsing volgens aard (terugbetalingswaarde, premie/korting) 31/12/05
Leningen Obligaties uitgegeven door publiekrechtelijke lichamen Andere obligaties en vastrentende instrumenten Aandelen en niet-vastrentende instrumenten TOTAAL
31/12/06
genoteerd
niet genoteerd
genoteerd niet genoteerd
0 48 553 84 242 2 980
391 2 216 17 429 582
0 52 797 99 534 3 252
373 2 556 22 656 487
135 775
20 618
155 583
26 072
E. Overdrachten tussen portefeuilles Nihil.
F. Converteerbare obligaties opgenomen in de portefeuille beschikbaar voor verkoop Geen posities van meer dan 50 miljoen EUR.
G. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.
154 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Verworven rente op normale tot op vervaldag aangehouden effecten Verworven rente op tot einde looptijd aangehouden effecten die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan Aanpassingen reële waardeafdekking Terugbetalingswaarde, premie/korting en bijzondere waardeverminderingen TOTAAL
31/12/05
31/12/06
91
54
0 0 3 126
0 0 2 206
3 217
2 260
RAPPORT DE GESTION
7.8. EFFECTEN DIE TOT EINDE LOOPTIJD WORDEN AANGEHOUDEN
31/12/06
Publieke sector Banken Andere kredietnemers Door publiekrechtelijke lichamen uitgegeven obligaties die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan Andere obligaties en vastrentende instrumenten die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan
1 900 451 775
1 379 382 445
0
0
0
0
TERUGBETALINGSWAARDE EN PREMIE/KORTING Minus: Tot einde looptijd aangehouden effecten die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan: specifieke waardevermindering Algemene waardeverminderingsverliezen
3 126
2 206
0 0
0 0
3 126
2 206
TOTAAL
COMPTES SOCIAUX
31/12/05
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
A. Uitsplitsing volgens tegenpartij (terugbetalingswaarde, premie/korting en bijzondere waardeverminderingen)
B. Uitsplitsing van de kwaliteit Zie toelichting 7.16. Kwaliteit van financiële activa.
C. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.3., 12.4. en 12.6.
D. Uitsplitsing volgens aard (terugbetalingswaarde, premie korting) 31/12/05
Obligaties uitgegeven door publiekrechtelijke lichamen Andere obligaties en vastrentende instrumenten TOTAAL
31/12/06
genoteerd
niet genoteerd
genoteerd niet genoteerd
999 1 415
7 705
976 566
112 552
2 414
712
1 542
664
E. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 155
7.9. INVESTERINGEN IN GEASSOCIEERDE DEELNEMINGEN A. Boekwaarde
RAPPORT DE GESTION
2005 BOEKWAARDE OP 1 JANUARI Aanschaffingen Vervreemdingen Wijziging in consolidatiekring (uit) Aandeel in resultaat vóór belastingen Aandeel in belastingen Uitgekeerd dividend Wijziging van goodwill (zie hieronder) Aandeel in verlies en winst niet opgenomen in de resultatenrekening Omrekeningsaanpassingen Overige BOEKWAARDE OP 31 DECEMBER
2006
769 2 (40) 0 126 (36) (42) 0 2 10 (13)
778 35 (10) (45) 143 (41) (39) 0 8 (2) (1)
778
826
2005
2006
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
B. Positieve goodwill opgenomen in de boekwaarde
AANSCHAFFINGSWAARDE OP 1 JANUARI Overdrachten
231 (2)
229 0
229
229
(48) 2
(46) 0
GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN GECUMULEERDE WAARDEVERMINDERINGEN OP 31 DECEMBER (B)
(46)
(46)
NETTO BOEKWAARDE OP 31 DECEMBER (A)+(B)
183
183
AANSCHAFFINGSWAARDE OP 31 DECEMBER (A)
COMPTES SOCIAUX
GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN GECUMULEERDE WAARDEVERMINDERINGEN OP 1 JANUARI Overdrachten
C. Belangrijkste geassocieerde deelnemingen Geassocieerde deelnemingen
Boekwaarde
Crédit du Nord Kommunalkredit Austria SLF Finance SA (niet genoteerd) XL Finance Assurance (niet genoteerd) Groupe Popular Banca Privada TOTAAL
156 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Boekwaarde
2005
Reële waarde van de deelneming 2005
Verwijzing naar website
2006
Reële waarde van de deelneming 2006
441 118 63 47 38
746 402 63 47 77
484 175 64 n.a. 41
733 251 64 n.a. 115
www.groupe-credit-du-nord.com www.kommunalkredit.at
707
1 335
764
1163
www.popularbancaprivada.es
7.10. MATERIËLE VASTE ACTIVA A. Netto boekwaarde
AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31 DECEMBER 2005 (A)
1 234
1 133
3 665
2
35
0 0
89 (42)
0 0
16 (5)
20 (1)
538 (126)
302
0
3
0
0
0
305
0 67 0
0 (2) 0
(5) (69) 6
0 (1) 0
0 0 0
0 (197) 0
GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 1 JANUARI 2005 (341)
1 259
Operationele leasing
413 (78)
1 938
2
Totaal
(5) (202) 6
0
1 241
1
46
955
4 181
(1)
(1 021)
(1)
(16)
(652)
(2 032)
(23) 0 13
0 0 0
(65) 0 36
0 0 0
(6) 0 3
(64) 2 1
(158) 2 53
0
0
(1)
0
0
0
(1)
0 (49) 0 (3)
0 1 0 0
3 42 (4) (1)
0 0 0 0
0 0 0 0
0 151 0 0
3 145 (4) (4)
GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 31 DECEMBER 2005 (B) (403)
0
(1 011)
(1)
(19)
(562)
(1 996)
NETTO BOEKWAARDE PER 31 DECEMBER 2005 (A)+(B)
0
0
27
393
2 185
Geboekt Terugneming Afgeboekt Wijziging in consolidatiekring (in) Wijziging in consolidatiekring (uit) Overdrachten Omrekeningsaanpassingen Overige
1 535
230
RAPPORT DE GESTION
Aanschaffingen Vervreemdingen Wijziging in consolidatiekring (in) Wijziging in consolidatiekring (uit) Overdrachten Omrekeningsaanpassingen
Vastgoedbeleggingen
Dexia / Jaarverslag 2006
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
AANSCHAFFINGSWAARDE PER 1 JANUARI 2005
Kantoormeubilair en andere uitrusting Eigen gebruik Eigen gebruik Eigenaar Financiële leasing
COMPTES SOCIAUX
Terreinen en gebouwen Eigen gebruik Eigen gebruik Eigenaar Financiële leasing
| 157
Terreinen en Kantoormeubilair en gebouwen andere uitrusting Eigen gebruik Eigen gebruik Eigen gebruik Eigen gebruik Eigenaar Financiële Eigenaar Financiële leasing leasing
RAPPORT DE GESTION
AANSCHAFFINGSWAARDE PER 1 JANUARI 2006 Aanschaffingen Vervreemdingen Wijziging in consolidatiekring (in) Wijziging in consolidatiekring (uit) Overdrachten Omrekeningsaanpassingen AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31 DECEMBER 2006 (A)
1 938 150 (123)
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING COMPTES SOCIAUX
1 241 62 (39)
Totaal
Operationele leasing
1 9 0
46 22 (5)
955 23 (15)
4 181 272 (182)
28
2
66
43
0
0
139
(48) (5) 2
0 (1) 0
(20) (26) (5)
0 0 0
0 0 0
0 (69) 0
(68) (101) (3)
1 942
GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 1 JANUARI 2006 (403) Geboekt (48) Terugneming 1 Afgeboekt 16 Wijziging in consolidatiekring (in) (7) Wijziging in consolidatiekring (uit) 16 Overdrachten 1 Omrekeningsaanpassingen 0 GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 31 DECEMBER 2006 (B) (424) NETTO BOEKWAARDE PER 31 DECEMBER 2006 (A)+(B)
0 6 0
Vastgoedbeleggingen
1 518
7
1 279
53
63
894
4 238
0 (1) 0 0
(1 011) (63) 1 34
(1) (3) 0 0
(19) (8) 0 3
(562) (37) 0 10
(1 996) (160) 2 63
0
(36)
(25)
0
0
(68)
0 0 0
13 23 2
0 0 0
0 0 0
0 54 0
29 78 2
(29)
(24)
(535)
(2 050)
24
39
359
2 188
(1)
(1 037)
6
242
B. Reële waarde
Reële waarde van de vastgoedbeleggingen Reële waarde bekomen via een onafhankelijke waardering Reële waarde niet bekomen via een onafhankelijke waardering
31/12/05
31/12/06
397 7 390
391 2 389
31/12/05
31/12/06
236
13
C. Kosten
Geactiveerde kosten voor de constructie van materiële vaste activa
D. Contractuele verplichtingen met betrekking tot vastgoedbeleggingen op het einde van de periode Nihil.
158 |
Dexia / Jaarverslag 2006
AANSCHAFFINGSWAARDE PER 1 JANUARI 2005 Aanschaffingen Vervreemdingen Wijziging in consolidatiekring (in) Wijziging in consolidatiekring (uit) Overdrachten Omrekeningsaanpassingen
Intern ontwikkelde software
Andere immateriële activa (1)
Totaal
802 0 0 7 0 (18) 0
392 48 (1) 0 0 30 0
276 37 (4) 0 (5) 43 2
1 470 85 (5) 7 (5) 55 2
791
469
349
1 609
GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 1 JANUARI 2005 Geboekt Wijziging in consolidatiekring (uit) Vervreemding/afboeking Overdrachten Omrekeningsaanpassingen
(292) 0 0 0 18 0
(274) (53) 0 1 (22) 0
(187) (47) 2 3 (22) (1)
(753) (100) 2 4 (26) (1)
GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 31 DECEMBER 2005 (B)
(274)
(348)
(252)
(874)
517
121
97
735
AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31 DECEMBER 2005 (A)
NETTO BOEKWAARDE PER 31 DECEMBER 2005 (A)+(B)
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Positieve goodwill
RAPPORT DE GESTION
7.11. IMMATERIËLE ACTIVA EN GOODWILL
COMPTES SOCIAUX
(1) Andere immateriële activa omvatten ook aangekochte software.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 159
Positieve goodwill
RAPPORT DE GESTION
AANSCHAFFINGSWAARDE PER 1 JANUARI 2006 Aanschaffingen Vervreemdingen Wijziging in consolidatiekring (in) Wijziging in consolidatiekring (uit) Overdrachten Omrekeningsaanpassingen Overige
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31 DECEMBER 2006 (A)
Intern ontwikkelde software
Andere immateriële activa (1)
Totaal
791 1 310 (46) 168 (23) (30) (12) 0
469 71 (6) 3 (3) 3 (1) 0
349 45 (8) 278 (28) (17) (4) (3)
1 609 1 426 (60) 449 (54) (44) (17) (3)
2 158
536
612
3 306
GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 1 JANUARI 2006 Geboekt Wijziging in consolidatiekring (in) Wijziging in consolidatiekring (uit) Vervreemding/afboeking Overdrachten Omrekeningsaanpassingen
(274) 0 (15) 3 34 30 1
(348) (58) (2) 3 1 (1) 0
(252) (47) (24) 17 2 17 0
(874) (105) (41) 23 37 46 1
GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 31 DECEMBER 2006 (B)
(221)
(405)
(287)
(913)
131
325
NETTO BOEKWAARDE PER 31 DECEMBER 2006 (A)+(B)
1 937
2 393
COMPTES SOCIAUX
(1) Andere immateriële activa omvatten ook aangekochte software en immateriële activa begrepen in de aankoop van DenizBank groep – zie toelichting 9.6.
7.12. BELASTINGVORDERINGEN 31/12/05
31/12/06
Belastingen: lopend boekjaar/voorafbetaald Bedrijfsbelastingen
243 39
215 52
BELASTINGEN LOPEND BOEKJAAR Uitgestelde belastingvorderingen (zie toelichting 9.2.)
282 320
267 482
602
749
31/12/05
31/12/06
2 934 1 360
2 275 1 277
4 294
3 552
TOTAAL
7.13. OVERIGE ACTIVA
Overige activa (1) Overige activa specifiek voor verzekeringsactiviteiten TOTAAL
(1) Per 31 december 2005 werden, teneinde de boekhoudregels binnen de Groep te harmoniseren, op het actief “Zekerheden en geldmiddelen” van een aantal ondernemingen uit de Groep overgeboekt van “Overige activa” naar “Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen” voor een bedrag van 4 522 miljoen EUR.
160 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Uitsplitsing volgens aard Verworven opbrengsten Over te dragen kosten Overige vorderingen Fondsbeleggingen (1) Bouwprojecten Voorraden Overige activa TOTAAL
31/12/05
31/12/06
237 58 1 944 7 1 3 684
151 61 1 490 17 3 5 548
2 934
2 275
31/12/05
31/12/06
0 1 360
0 1 277
1 360
1 277
31/12/05
31/12/06
121 105 0 284 850 1
88 85 1 259 844 1
RAPPORT DE GESTION
A. Overige activa
(1) Zie toelichting 8.7.I.
Verworven rente Aanschaffingswaarde en aandeel van herverzekeraars TOTAAL B.2. Uitsplitsing volgens aard (aanschaffingswaarde en aandeel van de herverzekeraars) Aandeel van herverzekeraars in de technische reserves Vorderingen die voortvloeien uit directe verzekeringstransacties Nog uit te geven premies Geactiveerde acquisitiekosten (1) Overige verzekeringsactiva Verzekeringsactiva die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan Minus: Specifieke bijzondere waardevermindering TOTAAL
(1)
COMPTES SOCIAUX
B.1.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
B. Overige activa specifiek voor verzekeringsactiviteiten
(1)
1 360
1 277
31/12/05
31/12/06
0 35 1
901 53 1
36
955
(1) Voornamelijk FSA.
7.14. ACTIVA AANGEHOUDEN VOOR VERKOOP
Voor verkoop aangehouden activa van dochterondernemingen (1) Voor verkoop aangehouden materiële en immateriële activa Overige activa TOTAAL (1) Dexia Banque Privée France.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 161
7.15. LEASING 1. Dexia als leasinggever A. Financiële leasing
(1)
Bruto investering in de financiële leasing
31/12/05
31/12/06
Niet langer dan 1 jaar Langer dan 1 jaar en niet langer dan 5 jaar Langer dan 5 jaar
508 1 310 1 935
778 1 578 2 021
3 753
4 377
620
688
3 133
3 689
31/12/05
31/12/06
414 1 135 1 584
642 1 358 1 689
3 133
3 689
31/12/05
31/12/06
0
0
11 3 144 4
11 3 509 4
31/12/05
31/12/06
Niet langer dan 1 jaar Langer dan 1 jaar en niet langer dan 5 jaar Langer dan 5 jaar
15 36 20
24 61 34
TOTAAL Bedrag van voorwaardelijke leasebetalingen die tijdens de periode in verlies en winst werden opgenomen
71
119
1
4
31/12/05
31/12/06
0 0 0
0 0 1
0
1
31/12/05
31/12/06
0 0 0
0 0 0
0
0
RAPPORT DE GESTION
SUBTOTAAL (A) NIET VERWORVEN FINANCIERINGSOPBRENGSTEN FINANCIËLE LEASING (B) NETTO INVESTERING IN DE FINANCIËLE LEASING (A)-(B) De netto investering in de financiële leasing kan als volgt worden uitgesplitst Niet langer dan 1 jaar Langer dan 1 jaar en niet langer dan 5 jaar Langer dan 5 jaar
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
TOTAAL
Bedrag van voorwaardelijke leasebetalingen die tijdens de periode in verlies en winst werden opgenomen Bedrag van oninbare financiële leasingvorderingen opgenomen in de waardecorrecties voor verliezen op verstrekte leningen op einde periode Geschatte reële waarde van financiële leasing Gecumuleerde waardecorrecties voor oninbare minimale leasingbetalingen
COMPTES SOCIAUX
(1) De cijfers per 31 december 2005 werden herzien.
B. Operationele leasing
(1)
Toekomstige netto minimale leasebetalingen op grond van niet opzegbare operationele leasings worden als volgt uitgesplitst
(1) De cijfers per 31 december 2005 werden herzien.
2. Dexia als leasingnemer A. Financiële leasing Minimale leasebetalingen Niet langer dan 1 jaar Langer dan 1 jaar en niet langer dan 5 jaar Langer dan 5 jaar TOTAAL Contante waarde van financiële leaseverplichtingen Niet langer dan 1 jaar Langer dan 1 jaar en niet langer van 5 jaar Langer dan 5 jaar TOTAAL
162 |
Dexia / Jaarverslag 2006
31/12/05
31/12/06
Contractuele toekomstige minimale leasebetalingen (A) Correctie op verdisconteringsvoet (B)
0 0
17 1
CONTANTE WAARDE VAN DE TOEKOMSTIGE MINIMALE LEASEBETALINGEN (A)–(B) Bedrag van voorwaardelijke leasebetalingen die tijdens de periode in verlies en winst werden opgenomen Bedrag van toekomstige minimale subleasebetalingen te ontvangen op grond van niet opzegbare sublease overeenkomsten op balansdatum
0
16
0
0
0
0
31/12/05
31/12/06
99 140 145
79 148 130
384
357
31/12/05
31/12/06
5
6
80 2 0
114 0 5
82
119
Toekomstige netto minimale leasebetalingen op grond van niet opzegbare operationele leases, zijn als volgt uitgepsplitst Niet langer dan 1 jaar Langer dan 1 jaar en niet langer dan 5 jaar Langer dan 5 jaar TOTAAL
Bedrag van toekomstige minimale leasebetalingen te ontvangen op grond van niet opzegbare sublease overeenkomsten op balansdatum Lease en subleasebetalingen opgenomen als kost tijdens de periode: - minimale leasebetalingen - voorwaardelijke leasebetalingen - subleasebetalingen TOTAAL
RAPPORT DE GESTION
(1)
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
B. Operationele leasing
COMPTES SOCIAUX
(1) De cijfers per 31 december 2005 werden herzien.
7.16. KWALITEIT VAN FINANCIËLE ACTIVA Verworven rente
Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn
Normaal
31/12/05
31/12/06
599 1 595
1 167 1 975
0 3
91
54
1 900
2 276
Aanpassing reële waardedekking
Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn
Activa waarop bijzondere waardevermindering werd toegepast 31/12/05 31/12/06
Normaal
Totaal
31/12/05
31/12/06
0 5
599 1 598
1 167 1 980
0
0
91
54
0
0
1 900
2 276
Activa waarop bijzondere waardevermindering werd toegepast 31/12/05 31/12/06
31/12/05
31/12/06
620 2 683
321 1 322
0 0
7 983
4 405
257
Totaal
31/12/05
31/12/06
0 0
620 2 683
321 1 322
274
8 240
4 679
Dexia / Jaarverslag 2006
| 163
Uitsplitsing van normale kredieten en beleggingen
Brutobedrag (aanschaffingsprijs en premie/korting) (A) 31/12/05 31/12/06
RAPPORT DE GESTION
Normale leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Normale leningen en voorschotten aan cliënten Normale effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Normale leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Normale financiële activa van verzekeringsondernemingen Normale andere rekeningen en vorderingen Normale overige activa Algemene waardeverminderingsverliezen op normale leningen (-) TOTAAL
Uitsplitsing van kredieten en beleggingen waarop bijzondere waardevermindering werd toegepast
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Financiële activa van verzekeringsondernemingen Andere rekeningen en vorderingen Overige activa
76 727 223 140 2 206 181 186 1 277 1 490 548 (357)
424 276
486 217
Specifieke bijzondere waardevermindering Individuele basis (C) 31/12/05 31/12/06
31/12/06
0
0
455
417
0
0
1 473
1 359
0
0
716
469
(329)
(232)
387
237
1 5 12
1 2 0
(1) (1) 0
(1) (2) 0
0 4 12
0 0 0
TOTAAL
2 207
1 831
(1 349)
(1 177)
858
654
Normale + items die bijzondere waardevermindering hebben ondergaan
Brutobedrag (A)+(B)
Dexia / Jaarverslag 2006
(1 018) 0
31/12/06
73 834
76 727
189 547
224 499
3 126
2 206
156 393
181 655
(329)
1 361 1 945 684
1 278 1 492 548
426 482
(357) 488 048
(942) 0
Specifieke bijzondere waardevermindering (C) 31/12/05 31/12/06
31/12/05
(408)
0
31/12/05
0
TOTAAL
0
Nettobedrag (B)+(C)
0
Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Financiële activa van verzekeringsondernemingen Andere rekeningen en vorderingen Overige activa Algemene waardeverminderingsverliezen op normale leningen (-)
164 |
Brutobedrag (aanschaffingsprijs en premie/korting) (B) 31/12/05 31/12/06
73 834 188 074 3 126 155 677 1 360 1 941 672 (408)
Nettobedrag (A)+(B)+(C) 31/12/05
31/12/06
73 834
76 727
188 529
223 557
3 126
2 206
(232)
156 064
181 423
(1) (1) 0
(1) (2) 0
1 360 1 944 684
1 277 1 490 548
0
0
0 (1 018) 0
(1 349)
0 (942) 0
(1 177)
(408) 425 133
(357) 486 871
8. TOELICHTINGEN BIJ DE VERPLICHTINGEN VAN DE GECONSOLIDEERDE BALANS (IN MILJOENEN EUR)
Gelopen rente Aanpassingen ingevolge reële-waardeafdekking Terugbetalingsbedrag en premie/korting TOTAAL
31/12/05
31/12/06
498 273 134 022
682 114 173 958
134 793
174 754
31/12/05
31/12/06
9 584 45 139 46 333 7 745 25 221
24 732 65 498 45 580 9 027 29 121
134 022
173 958
31/12/05
31/12/06
RAPPORT DE GESTION
8.1. SCHULDEN AAN KREDIETINSTELLINGEN
Direct opeisbaar Op termijn Terugkoopactiviteit Centrale banken Andere schulden TOTAAL
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
A. Uitsplitsing volgens aard (terugbetalingsbedrag en premie/korting)
B. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.3., 12.4. en 12.6.
COMPTES SOCIAUX
C. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.
8.2. LENINGEN AAN EN DEPOSITO’S VAN CLIËNTEN
Gelopen rente Aanpassing ingevolge reële-waardeafdekking Terugbetalingsbedrag en premie/korting (1) TOTAAL
739 (97) 97 096
829 (248) 108 903
97 738
109 484
(1) Per 31 december 2005 werden op het passief de “Zekerheder en geldmiddelen” van een aantal ondernemingen van de Groep overgeboekt van “Overige passiva“ naar “Schulden aan cliënten“ voor een bedrag van 359 miljoen EUR teneinde de boekhoudkundige voorstelling binnen de Groep te harmoniseren.
A. Uitsplitsing volgens aard (terugbetalingsbedrag en premie/korting)
(1)
31/12/05
31/12/06
Direct opvraagbare deposito’s Spaardeposito’s Termijndeposito’s Andere deposito’s van cliënten
19 902 26 184 43 782 362
26 391 27 372 49 769 46
TOTAAL DEPOSITO’S VAN CLIËNTEN Terugkoopactiviteit Andere leningen
90 230 4 558 2 308
103 578 4 172 1 153
TOTAAL LENINGEN AAN CLIËNTEN
6 866
5 325
97 096
108 903
TOTAAL (1) De cijfers per 31 december 2005 werden herzien.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 165
B. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.3., 12.4. en 12.6.
C. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.
RAPPORT DE GESTION
8.3. VOOR HANDELSDOELEINDEN AANGEHOUDEN VERPLICHTINGEN
Gelopen rente Aanpassingen ingevolge reële-waardeafdekking Terugbetalingsbedrag en premie/korting TOTAAL
31/12/05
31/12/06
34 26 3 753
19 1 558
3 813
578
31/12/05
31/12/06
3 449 54 234 16
508 19 0 31
3 753
558
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
A. Uitsplitsing volgens aard (terugbetalingsbedrag en premie/korting)
Obligaties uitgegeven door openbare besturen Andere obligaties Terugkoopovereenkomsten Aandelen TOTAAL
COMPTES SOCIAUX
B. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.3., 12.4. en 12.6.
C. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.
8.4. VERPLICHTINGEN AANGEWEZEN ALS GEWAARDEERD TEGEN REËLE WAARDE
Gelopen rente Aanpassingen ingevolge reële-waardeafdekking Terugbetalingsbedrag en premie/korting TOTAAL
31/12/05
31/12/06
113 129 17 780
147 131 21 033
18 022
21 311
31/12/05
31/12/06
12 768 5 012
16 252 4 781
17 780
21 033
A. Uitsplitsing volgens aard (terugbetalingsbedrag en premie/korting)
Verplichtingen tegen reële waarde Aan beleggingsinstellingen gekoppelde producten TOTAAL
166 |
Dexia / Jaarverslag 2006
C. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1. De FVO voor financiële verplichtingen wordt vooral gebruikt in de volgende situaties: 1) wanneer verplichtingen een discretionaire-winstdelingselement bevatten en uit hoofde waarvan vergoedingen worden betaald op basis van het gerealiseerde en/of nietgerealiseerde beleggingsrendement van een specifieke pool van activa van de verzekeraar. 2) bij FSA wanneer de hedge accounting vereisten niet vervuld zijn of wanneer het risico bestaat dat ze niet vervuld zullen zijn, wordt de FVO als een alternatief gebruikt om de volatiliteit van winsten en verliezen te verminderen.
b) globale vastrentende verplichtingen aangegaan ter financiering. Voor beide types verplichtingen is de wijziging in kredietwaardigheid immaterieel daar het om AAA-gerangschikte en op maat geschreven verplichtingen gaat. Deze conclusie wordt bevestigd door een kwantitatieve analyse waarin bewezen wordt dat de contractuele marges niet gecorreleerd zijn met de kredietwaardigheid van FSA en gecorreleerd zijn met gelijkaardige schulden. 3) bij uitgifte van schuldpapier met besloten derivaten.
RAPPORT DE GESTION
B. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.3., 12.4. en 12.6.
Om de reële waarde te bepalen van niet-genoteerde financiële instrumenten aangewezen tegen reële waarde, worden de waarderingsmodellen gebruikt en de procedures gevolgd zoals bepaald door Group Risk Management. De waarderingstechniek is een “discounted cash flow model” waarbij de netto actuele waarde bepaald wordt door een rentevoet die gebaseerd is op beschikbare marktrentevoeten die gelden voor gelijkaardige effecten en voor emittenten met een gelijkaardige kredietrating.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
De volgende twee types van verplichtingen aangegaan door FSA worden in de Fair Value Optie ondergebracht: a) vastrentende verplichtingen op maat van de klant doordat het in bijzondere mate ontwikkeld werd volgens de specifieke behoeften van de investeerder;
Gelopen rente Aanpassingen ingevolge reële-waardeafdekking Terugbetalingsbedrag en premie/korting TOTAAL
31/12/05
31/12/06
2 507 686 172 492
2 613 (238) 182 351
175 685
184 726
31/12/05
31/12/06
33 685 7 367 131 440
31 993 5 992 144 366
172 492
182 351
COMPTES SOCIAUX
8.5. SCHULDPAPIER
A. Uitsplitsing volgens aard (terugbetalingsbedrag en premie/korting)
Depositobewijzen Spaarcertificaten van cliënten Niet-converteerbare obligaties TOTAAL
B. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.3., 12.4. en 12.6.
C. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 167
8.6. ACHTERGESTELDE EN CONVERTEERBARE SCHULDEN
Gelopen rente Aanpassingen ingevolge reële-waardeafdekking Terugbetalingsbedrag en premie/korting TOTAAL
31/12/05
31/12/06
102 81 4 802
79 63 4 223
4 985
4 365
31/12/05
31/12/06
0 83 2 0 17
0 72 0 0 7
102
79
31/12/05
31/12/06
0 81 0 0 0
0 63 0 0 0
81
63
31/12/05
31/12/06
1 027 3 194
923 3 055
4 221
3 978
RAPPORT DE GESTION
A. Gelopen rente
Achtergestelde, converteerbare schulden Achtergestelde, niet-converteerbare schulden Niet-achtergestelde, converteerbare schulden Andere instrumenten die tot verwatering aanleiding geven Hybride kapitaalinstrumenten en terugbetaalbare preferente aandelen
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
TOTAAL
B. Aanpassingen ingevolge reële-waardeafdekking
COMPTES SOCIAUX
Achtergestelde, converteerbare schulden Achtergestelde, niet-converteerbare schulden Niet-achtergestelde, converteerbare schulden Andere instrumenten die tot verwatering aanleiding geven Hybride kapitaalinstrumenten en terugbetaalbare preferente aandelen TOTAAL
C. Uitsplitsing volgens categorie (terugbetalingsbedrag en premie/korting) Achtergestelde, converteerbare schulden Nihil. Achtergestelde, niet-converteerbare schulden
Eeuwigdurende achtergestelde schulden Overige TOTAAL Lijst beschikbaar op aanvraag.
168 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Niet-achtergestelde, converteerbare schulden Niet-achtergestelde, converteerbare schulden
31/12/05
31/12/06
82
20
31/12/05
31/12/06
499
225
Lijst beschikbaar op aanvraag.
Andere instrumenten die tot verwatering aanleiding geven
RAPPORT DE GESTION
Nihil.
Hybride kapitaalinstrumenten en terugbetaalbare preferente aandelen
Hybride kapitaalinstrumenten en terugbetaalbare preferente aandelen
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
31 december 2005 omvat 2 hybride kapitaalinstrumenten uitgegeven door Dexia BIL, zijnde twee eeuwigdurende leningen van 225 respectievelijk 275 miljoen EUR. 31 december 2006 omvat het hybride kapitaalinstrument uitgegeven door Dexia BIL, zijnde de eeuwigdurende lening t.b.v. 225 miljoen EUR tegen een rentevoet van 6,821 %, jaarlijkse terugbetaling mogelijk ten vroegste vanaf 6 juli 2011. De optie van vervroegde terugbetaling van de eeuwigdurende lening van 275 miljoen EUR tegen een rentevoet van 6,825 % werd uitgeoefend op 6 juli 2006.
D. Achtergestelde, converteerbare schulden in Dexia-aandelen Nihil.
COMPTES SOCIAUX
E. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.3., 12.4. en 12.6.
F. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 169
8.7. VOORZIENINGEN EN ANDERE VERPLICHTINGEN A. Uitsplitsing volgens aard
RAPPORT DE GESTION
Claims uit gerechtelijke procedures (1) Herstructurering Langlopende toegezegd-pensioenregelingen Andere verplichtingen na pensionering Andere langetermijnpersoneelsbeloningen Voorzieningen voor niet in de balans opgenomen kredietverplichtingen (2) Overige voorzieningen (niet-verzekering) (3) TOTAAL (4)
31/12/05
31/12/06
227 176 549 45 46 158 119
352 150 597 51 45 135 138
1 320
1 468
(1) Claims uit gerechtelijke procedures omvatten voorzieningen voor werknemers, belastingen, administratieve en andere claims, (2) en waarvan 145 miljoen EUR respectievelijk 106 miljoen EUR toe te schrijven zijn aan Dexia Bank Nederland (Legio Lease Voorziening) voor 2005 en 2006. (3) De Overige voorzieningen bestaan hoofdzakelijk uit een voorziening voor het herstellen van materieel vaste activa in zijn oorspronkelijke staat, een verlieslatend huurcontract en een aantal voorzieningen voor immateriële gebeurtenissen. (4) Claims met de grootste risico’s worden in detail geanalyseerd in toelichting 6. Geschillen.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
B. Uitsplitsing van bewegingen Claims uit gerechtelijke procedures
COMPTES SOCIAUX
OP 1 JANUARI 2005 Wisselkoersverschillen Dotatie aan de voorzieningen Teruggenomen niet-gebruikte bedragen Aangewend tijdens het jaar Wijzigingen in de consolidatiekring (in) Wijzigingen in de consolidatiekring (uit) Overdrachten Andere bewegingen
195 0 17 (2) (42) 0 (4) 8 4
592 0 110 (13) (60) 0 0 14 (3)
99 (1) 8 (8) (152) 0 0 (1) 213
125 0 64 (29) (34) 1 0 (4) (4)
227
176
640
158
119
Claims uit gerechtelijke procedures
Herstructurering
OP 1 JANUARI 2006 Wisselkoersverschillen Dotatie aan de voorzieningen Teruggenomen niet-gebruikte bedragen Aangewend tijdens het jaar Wijzigingen in de consolidatiekring (in) Wijzigingen in de consolidatiekring (uit) Overdrachten Andere bewegingen
C. Uitsplitsing naar looptijd Zie toelichting 12.6.
170 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Pensioenen Voorziening voor Overige en andere niet in de balans voorzieningen personeelsopgenomen beloningen kredietverplichtingen
235 10 37 (26) (12) 0 (8) (13) 4
OP 31 DECEMBER 2005
OP 31 DECEMBER 2006
Herstructurering
Pensioenen Voorziening voor Overige en andere niet in de balans voorzieningen personeelsopgenomen beloningen kredietverplichtingen
227 (8) 223 (22) (51) 0 (8) (9) 0
176 0 41 (20) (33) 3 0 (17) 0
640 (1) 133 (21) (69) 5 (16) 22 0
158 (2) 23 (3) (57) 7 8 1 0
119 (1) 67 (12) (29) 4 (1) (15) 6
352
150
693
135
138
D. Voorzieningen voor pensioenen en overige voordelen op lange termijn
15. BRUTOVERPLICHTINGEN BIJ JAARAFSLUITING
B. Variatie van de fondsbeleggingen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
Reële waarde van de fondsbeleggingen aan het begin van het jaar Verwacht rendement van de fondsbeleggingen Actuariële winst/(verlies) op fondsbeleggingen Werkgeversbijdragen Werknemersbijdragen Uitkeringen betaald uit regeling/onderneming Betaalde kosten Betaalde belastingen Betaalde premies Afwikkeling van de regeling Acquisities/desinvesteringen Wisselkoersverschillen
13. REËLE WAARDE VAN DE FONDSBELEGGINGEN AAN HET EINDE VAN HET JAAR
C. Bedragen geboekt in de balans 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Brutoverplichtingen uit gefinancierde regelingen Reële waarde van de fondsbeleggingen Tekort (overschot) van gefinancierde regelingen Brutoverplichtingen uit niet-gefinancierde regeling Netto actuariële winsten (verliezen) niet in de balans opgenomen Pensioenkosten van verstreken diensttijd niet in de balans opgenomen Effect van limiet paragraaf 58(b)
8.
NETTO VERPLICHTINGEN (ACTIVA)
2 307 106 101 6 2 93 (118) 0 0 (2) 0 (1) 0 0
2 494 115 96 8 (8) (164) (127) 0 0 (3) (92) (2) (31) (4)
2 494
2 282
31/12/05
31/12/06
1 492 72 54 85 6 (118) 0 (1) (2) 0 0 0
1 588 68 (28) 87 8 (127) 0 0 (3) (16) (91) (3)
1 588
1 483
31/12/05
31/12/06
1 930 1 588 342 564 (273) 0 0
1 691 1 484 207 591 (122) 0 0
633
676
RAPPORT DE GESTION
Contante waarde van de verplichtingen bij opening Kosten van verstreken diensttijd Rentekosten Werknemersbijdragen Rechtzettingen Actuariële (winsten)/verliezen Uitkeringen betaald uit regeling/onderneming Betaalde kosten Betaalde belastingen Betaalde premies Acquisities/desinvesteringen Inperkingen van de regeling Afwikkeling van de regeling Wisselkoersverschillen
31/12/06
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.
31/12/05
COMPTES SOCIAUX
A. Variatie van de contante waarde van de brutoverplichting
Bedragen in de balans 1. 2.
Verplichtingen Activa
640 (7)
693 (17)
3.
NETTO VERPLICHTINGEN (ACTIVA)
633
676
Dexia / Jaarverslag 2006
| 171
D. Bestanddelen van kosten
31/12/05
31/12/06
Bedragen geboekt in de resultatenrekening
RAPPORT DE GESTION
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Aan dienstjaar toegekende kosten Rentekosten Verwacht rendement op fondsbeleggingen Verwacht rendement op restitutierechten Afschrijving kosten van verstreken diensttijd incl. paragraaf 58(a) Afschrijving netto actuariële (winst) verlies incl. paragraaf 58(a) Effect van limiet paragraaf 58(b) Geboekte actuariële (winst)/verlies door inperking Geboekte actuariële (winst)/verlies bij acquisities/desinvesteringen
10. TOTALE PENSIOENKOSTEN GEBOEKT IN RESULTATENREKENING
106 101 (72) 0 2 7 0 (1) 0
117 97 (70) 0 (8) 10 0 (2) (12)
143
132
126 0
40 0
31/12/05
31/12/06
Reëel rendement op fondsbeleggingen Reëel rendement op fondsbeleggingen Reëel rendement op restitutierechten
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
E. Balansreconciliatie 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Balansverplichting (activa) Kosten geboekt in resultatenrekening tijdens het boekjaar Bedragen geboekt in eigen vermogen (SORIE) tijdens het boekjaar Werkgeversbijdragen tijdens het boekjaar Uitkeringen rechtstreeks betaald door onderneming tijdens het boekjaar Krediet voor terugbetalingen Acquisities/desinvesteringen Correcties voor wisselkoersverschillen – (winst)/verlies
574 143 0 63 22 0 1 0
633 132 0 67 20 0 (1) (1)
9.
BALANSVERPLICHTING (ACTIVA) JAAREINDE (1)+(2)+(3)-(4)-(5)+(6)+(7)+(8)
633
676
F. Fondsbeleggingen Categorie van fondsbeleggingen
Eigenvermogensinstrumenten Schuldbewijzen Vastgoed Overige (1)
Percentage van fondsbeleggingen 31/12/05
31/12/06
19,97 % 76,39 % 0,00 % 3,64 %
18,43 % 77,66 % 0,00 % 3,91 %
31/12/05
31/12/06
(1) Omvat in aanmerking komende verzekeringscontracten.
G. Historiek van ervaringen betreffende winsten en verliezen 1. Verschil tussen de huidige en de verwachte opbrengst van fondsbeleggingen a. Bedrag b. Percentage van fondsbeleggingen
54 3%
(28) -2 %
93 4%
(164) -7 %
2. Totaal winsten (-) en verliezen uit verplichtingen verbonden aan de regimes (1) a. Bedrag b. Percentage van actuariële waarde van de verplichtingen verbonden aan de regimes (1) Voornamelijk te wijten aan wijzigingen in de veronderstellingen.
172 |
Dexia / Jaarverslag 2006
H. Hypotheses voor berekening van de lasten 31/12/05 Verdisconteringspercentage
Inflatie
Verwacht rendement van fondsbeleggingen
Verwacht rendement op obligaties
Verwacht rendement op aandelen
Salarisstijgingen
Europa 4,00 % – 5,50 % Zwitserland 2,50 % Verenigd Koninkrijk 4,75 %
2,50 % 1,00 % 2,50 %
3,00 % – 6,00 % 3,11 % 6,58 %
4,00 % – 5,50 % 2,25 % 4,75 %
6,00 % – 7,00 % 6,75 % 7,75 %
2,50 % – 5,50 % 1,50 % 4,00 %
Verdisconteringspercentage
Inflatie
Verwacht rendement van fondsbeleggingen
Verwacht rendement op obligaties
Verwacht rendement op aandelen
Salarisstijgingen
Europa 3,61 % – 4,50 % Zwitserland 2,75 % Verenigd Koninkrijk 5,00 %
2,50 % 1,00 % 2,75 %
2,90 % – 7,50 % 3,25 % 6,02 %
2,90% – 4,50 % 2,75 % 5,00 %
5,90 % – 7,90 % 5,75 % 8,00 %
2,50 % – 5,50 % 2,00 % 4,25 %
RAPPORT DE GESTION
31/12/06
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Toelichting bij de hypotheses Het verdisconteringspercentage is in principe gelijk aan het verwacht rendement op de obligaties uit de fondsbeleggingen. Voor het rendement op de aandelen wordt rekening gehouden met een risicopremie. Het verwachte rendement van de fondsbeleggingen is gebaseerd op het verwachte rendement van de portefeuille samengesteld uit obligaties en aandelen.
Langetermijnverbintenissen
2005
2006
549 45 46
597 51 45
TOTALE UITSTAANDE VERBINTENISSEN GEBOEKT IN DE JAARREKENING
640
693 Zie toelichting 8.7.A.
TOTALE VERBINTENISSEN BEREKEND DOOR ACTUARISSEN
640
693
Uitstaande verbintenissen i.v.m. langlopende toegezegd-pensioenregeling Uitstaande verbintenissen i.v.m. andere verplichtingen na pensionering Uitstaande verbintenissen i.v.m. andere langetermijnpersoneelsbeloningen
TOTALE VERBINTENISSEN IN VERBAND MET TE VERWAARLOZEN PENSIOENREGELINGEN Uitstaande activa vermeld in de rekeningen
0 7
0 17 Zie toelichting 7.13.A.
TOTALE ACTIVA GEANALYSEERD DOOR ACTUARISSEN
7
17
TOTALE ACTIVA IN VERBAND MET TE VERWAARLOZEN REGELINGEN
0
0
COMPTES SOCIAUX
I. Reconciliatie met de jaarrekening
J. Concentratierisico
Enkele van Dexia’s fondsbeleggingen zijn verzekeringscontracten aangegaan met Ethias. De reële waarde van de fondsbeleggingen bedragen 1 043 miljoen EUR en 1 022 miljoen EUR respectievelijk voor 31 december 2005 en 31 december 2006. E. Toegezegde-bijdragen pensioenregeling De bijdragen aan wettelijke pensioenstelsels zijn niet begrepen in deze bedragen. Het bedrag dat in 2005 en 2006 als kosten voor de pensioenregelingen met vaste bijdragen werd geboekt, beloopt respectievelijk 30 miljoen en 33 miljoen EUR.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 173
8.8. BELASTINGVERPLICHTINGEN Uitsplitsing volgens aard Verschuldigde inkomstenbelasting Bedrijfbelastingen Kortlopende belastingverplichtingen Uitgestelde belastingverplichtingen (zie toelichting 9.2.)
RAPPORT DE GESTION
TOTAAL
31/12/05
31/12/06
241 86
235 141
327 1 050
376 900
1 377
1 276
31/12/05
31/12/06
4 524 2 340
4 332 2 213
6 864
6 545
8.9. OVERIGE VERPLICHTINGEN
Overige verplichtingen (1) Specifieke verplichtigen voor verzekeringsactiviteiten TOTAAL
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
(1) Per 31 december 2005 werden op het passief de “Zekerheden en geldmiddelen” van een aantal ondernemingen van de Groep overgeboekt van “Overige passiva” naar “Leningen aan en deposito’s van cliënten” voor een bedrag van 359 miljoen EUR teneinde de boekhoudkundige voorstelling binnen de Groep te harmoniseren.
A. Overige verplichtingen
COMPTES SOCIAUX
Gelopen kosten Uitgestelde opbrengsten Subsidies Overige schulden Overige toegekende ontvangen bedragen Salarissen en sociale lasten (te betalen) Uit te keren dividend aan aandeelhouders Bouwprojecten Overige verplichtingen TOTAAL
31/12/05
31/12/06
141 78 58 3 003 177 531 55 1 480
132 122 78 2 791 198 546 71 0 394
4 524
4 332
31/12/05
31/12/06
68 2 194 71 7
67 2 085 60 1
2 340
2 213
31/12/05
31/12/06
0 0
785 0
0
785
B. Verplichtingen specifiek voor verzekeringsactiviteiten
Schulden voor deposito’s van cessionarissen Schulden voortvloeiend uit directe verzekeringstransacties Schulden voortvloeiend uit herverzekeringstransacties Andere verzekeringsverplichtingen TOTAAL
8.10. VERPLICHTINGEN VERVAT IN GROEPEN DIE WORDEN AFGESTOTEN
Verplichtingen vervat in groepen die worden afgestoten (1) Beëindigde bedrijfsactiviteiten TOTAAL (1) Dexia Banque Privée France.
174 |
Dexia / Jaarverslag 2006
9. ANDERE TOELICHTINGEN BIJ DE GECONSOLIDEERDE BALANS (IN MILJOENEN EUR) 9.1. DERIVATEN A. Analyse volgens aard
TOTAAL
Actief
Verplichtingen
21 350 1 758 407
21 308 10 300 667
15 351 3 173 754
15 112 9 424 551
5 117
5 377
4 754
5 401
0
0
0
1
28 632
37 652
24 032
30 489
RAPPORT DE GESTION
Derivaten aangehouden voor handelsdoeleinden Derivaten aangemerkt als reële-waardeafdekking Derivaten aangemerkt als kasstroomafdekking Derivaten aangemerkt als afdekking van het renterisico van een portefeuille Derivaten aangemerkt als afdekking van een netto-investering in een buitenlandse entiteit
31/12/06
Verplichtingen
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
31/12/05 Actief
B. Detail van de derivaten aangehouden voor handelsdoeleinden 31/12/05 Te ontvangen
Wisselkoersderivaten Intrestderivaten Aandelenderivaten Kredietderivaten TOTAAL
Actief
31/12/06 Verplichtingen
Te leveren
Notioneel bedrag
Actief Verplichtingen
Te ontvangen Te leveren
81 817 873 693 17 345 75 362
79 483 886 592 11 570 55 982
1 488 19 051 715 96
1 998 18 443 817 50
78 291 848 712 13 263 20 919
78 440 855 098 13 754 78 783
1 155 12 870 1 212 114
1 030 12 637 1 414 31
1 048 217
1 033 627
21 350
21 308
961 185
1 026 075
15 351
15 112
COMPTES SOCIAUX
Notioneel bedrag
C. Detail van de derivaten aangewezen als reële-waardeafdekking 31/12/05 Notioneel bedrag Te ontvangen
Wisselkoersderivaten Intrestderivaten Aandelenderivaten Kredietderivaten TOTAAL
Actief
31/12/06 Verplichtingen
Te leveren
Notioneel bedrag
Actief Verplichtingen
Te ontvangen Te leveren
41 181 152 828 0 0
41 982 153 499 0 0
735 1 023 0 0
1 802 8 498 0 0
53 928 189 867 299 1 478
55 400 181 223 1 589 70
994 2 157 17 5
2 613 6 515 296 0
194 009
195 481
1 758
10 300
245 572
238 282
3 173
9 424
Dexia / Jaarverslag 2006
| 175
D. Detail van de derivaten aangewezen als kasstroomafdekking 31/12/05 Notioneel bedrag Te ontvangen Wisselkoersderivaten Intrestderivaten TOTAAL
31/12/06
Actief
Verplichtingen
Te leveren
Notioneel bedrag
Actief Verplichtingen
Te ontvangen Te leveren
9 898 94 643
9 795 97 140
140 267
109 558
2 106 169 337
1 743 169 292
343 411
22 529
104 541
106 935
407
667
171 443
171 035
754
551
RAPPORT DE GESTION
E. Detail van de derivaten aangewezen als afdekking van het renterisico van een portefeuille 31/12/05 Notioneel bedrag Te ontvangen Wisselkoersderivaten Intrestderivaten
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
TOTAAL
31/12/06
Actief
Verplichtingen
Te leveren
Notioneel bedrag
Actief Verplichtingen
Te ontvangen Te leveren
2 533 416 799
2 667 414 417
87 5 030
60 5 317
1 391 472 159
1 451 472 764
9 4 745
185 5 216
419 332
417 084
5 117
5 377
473 550
474 215
4 754
5 401
F. Derivaten aangewezen als afdekking van een netto-investering in een buitenlandse entiteit 31/12/05 Notioneel bedrag Te ontvangen Wisselkoersderivaten
31/12/06
Actief
Verplichtingen
Te leveren
0
0
Notioneel bedrag
Actief Verplichtingen
Te ontvangen Te leveren 0
0
341
342
0
1
COMPTES SOCIAUX
9.2. UITGESTELDE BELASTINGEN A. Analyse 31/12/05 NETTO UITGESTELDE BELASTINGVORDERINGEN (-VERPLICHTINGEN) waarvan: Uitgestelde belastingverplichtingen Uitgestelde belastingvorderingen Afschrijving van netto uitgestelde belastingvorderingen
31/12/06
(730)
(418)
(1 050) 372 (52)
(900) 549 (67)
2005
2006
(487)
(730)
(71) (174) (2) 7 16 (19) 0
(27) 378 (14) (21) (7) 13 (10)
(730)
(418)
B. Bewegingen van het jaar
OP 1 JANUARI Bewegingen van het jaar: - Resultatenrekening kost/opbrengst - Rubrieken rechtstreeks toegerekend aan het eigen vermogen - Effect van veranderingen in belasting tarief – resultatenrekening - Effect van veranderingen in belasting tarief – eigen vermogen - Wijzigingen in de consolidatiekring - Wisselkoersverschillen - Overige bewegingen OP 31 DECEMBER
176 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Kas, leningen en voorzieningen op leningen Effecten Derivaten Investeringen in geassocieerde deelnemingen Materiële en immateriële activa Overige activa en verplichtingen specifiek voor verzekeringsactiviteiten Overige niet toewijsbare en niet toepasbare TOTAAL Uitgestelde belastinglatenties komende van balansverplichtingen
31/12/06
(1 091) (1 854) (1 108) (16) (186) (89) (25)
(404) (884) (460) 0 (199) (82) (16)
(4 369)
(2 045)
31/12/05
Effecten Derivaten Ontleningen, deposito’s en uitgifte van obligaties Voorzieningen Pensioenen Overige activa en verplichtingen specifiek voor verzekeringsactiviteiten Overdraagbare fiscale verliezen Overdraagbare fiscale tegoeden Wettelijke fiscaal vrijgestelde voorzieningen Entiteiten met een specifiek belastingsregime Belangen van derden, reserves van geassocieerden, eigen aandelen Overige niet toewijsbare en niet toepasbare TOTAAL
RAPPORT DE GESTION
31/12/05
31/12/06
0 2 514 1 132 11 105 46 311 14 (384) (197) 0 139
0 1 819 (124) 57 112 9 306 0 (419) (223) 0 157
3 691
1 694
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Uitgestelde belastinglatenties komende van balansactiva
C. Vervaldatum van niet erkende uitgestelde belastingvorderingen Minder dan 1 jaar
1 tot 5 jaar
Langer dan 5 jaar
0 0
0 0
0 0
0 (67)
0 (67)
0
0
0
(67)
(67)
Tijdelijk verschil Overgedragen fiscale verliezen TOTAAL
Onbepaald
Totaal
COMPTES SOCIAUX
Aard
9.3. VERZEKERINGSCONTRACTEN A. Levensverzekeringscontracten A.1. Inkomsten en lasten PREMIE-INKOMEN 2005 Verzekeringscontracten Individueel
Bruto ontvangen premies 285 Afgestane premies aan herverzekeraars (2) Wijziging in bruto voorziening voor niet-verdiende premie (UPR) 0 Deel herverzekeraars in de wijziging van voorziening voor niet-verdiende premie (UPR) 0 NETTO PREMIES NA HERVERZEKERING
283
Beleggingscontracten met DPF (1)
Groep Individueel
259
2006 VerzekeringsBeleggingscontracten contracten met DPF (1)
Groep Individueel
392
Groep Individueel
239
1 841
209
(40)
0
0
(3)
(38)
0
(1)
0
0
0
0
56
0
0
0
0
0
0
(15)
0
0
219
1 841
209
389
2 312
49
242
2 312
Groep
50
(1) Discretionaire-winstdelingselement.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 177
SCHADEGEVALLEN 2005 Verzekeringscontracten
RAPPORT DE GESTION
Individueel
Betaalde schade bruto Schadereserves op 1 januari Schadereserves op 31 december Overgedragen schadereserves Deel herverzekeraars
(175)
NETTO SCHADELAST
(180)
Beleggingscontracten met DPF
Groep Individueel
(112)
(187)
2006 VerzekeringsBeleggingscontracten contracten met DPF
Groep Individueel
Groep Individueel
(3)
(228)
(116)
(372)
Groep
(5)
24
7
0
0
32
10
1
0
(32)
(10)
(1)
0
(12)
(14)
(8)
0
1 2
0 13
0 0
0 1
(6) 4
0 14
0 0
0 0
(102)
(188)
(2)
(210)
(106)
(379)
(5)
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
WIJZIGINGEN IN TECHNISCHE RESERVES 1. Wijzigingen in reserves levensverzekeringen 2005 Verzekeringscontracten Individueel
COMPTES SOCIAUX
Reserves leven op 1 januari Reserves leven op 31 december Overgedragen reserves leven Deel herverzekeraars in de reserves leven op 1 januari Deel herverzekeraars in de reserves leven op 31 december Deel herverzekeraars in overgedragen reserves leven NETTO WIJZIGINGEN IN DE RESERVES LEVEN
178 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Beleggingscontracten met DPF
Groep Individueel
2006 VerzekeringsBeleggingscontracten contracten met DPF
Groep Individueel
Groep Individueel
Groep
2 181
635
3 593
175
2 296
710
5 466
386
(2 296)
(710)
(5 466)
(386)
(2 367)
(741)
(8 006)
(228)
(1)
(34)
0
0
(262)
(18)
(47)
(46)
(1)
0
(11)
(19)
(1)
0
11
19
1
0
10
5
1
0
36
22
0
0
0
14
0
0
(116)
(114)
(1 873)
(211)
(334)
(49)
477
(2 063)
(247)
(89)
2. Wijzigingen in reserves winstdeelname
Reserves winstdeelname per 1 januari Reserves winstdeelname per 31 december Overgedragen reserves winstdeelname Deel herverzekeraars in de reserves winstdeelname op 1 januari Deel herverzekeraars in de reserves winstdeelname op 31 december Deel herverzekeraars in de betaalde winstdeelname Deel herverzekeraars in de overgedragen reserve winstdeelname NETTO WIJZIGINGEN IN DE RESERVES WINSTDEELNAME
Groep Individueel
2006 VerzekeringsBeleggingscontracten contracten met DPF
Groep Individueel
Groep Individueel
Groep
2
4
12
1
3
6
21
2
(3)
(6)
(21)
(2)
(5)
(8)
(48)
0
0
0
0
0
1
0
0
(2)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
(1)
(2)
(9)
(1)
(1)
(2)
(27)
0
RAPPORT DE GESTION
Individueel
Beleggingscontracten met DPF
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
2005 Verzekeringscontracten
COMPTES SOCIAUX
VERLIEZEN UIT DE TOEPASSING VAN DE TOEREIKENDHEIDSTEST VAN DE VERPLICHTINGEN (LAT) Nihil. A.2. Activa en verplichtingen BRUTO RESERVES 31/12/05 VerzekeringsBeleggingscontracten contracten met DPF Individueel Reserves leven local GAAP Reserves in toepassing van de resultaten LAT (Liability Adequacy Test) Reserves in toepassing van de correcties tengevolge van shadow accounting Reserves ingevolge resultaat van IAS 39 TOTAAL LEVEN BRUTO RESERVES Schadereserves Overige technische reserves TOTAAL BRUTO RESERVES
Groep Individueel
31/12/06 VerzekeringsBeleggingscontracten contracten met DPF
Groep Individueel
Groep Individueel
Groep
2 296
710
5 466
386
2 367
741
8 006
228
0
0
0
0
0
0
0
0
5
15
44
4
3
6
22
2
0
0
0
0
0
0
0
0
2 301
725
5 510
390
2 370
747
8 028
230
32 3
10 6
1 21
0 2
12 5
14 8
8 48
1 0
2 336
741
5 532
392
2 387
769
8 084
231
Dexia / Jaarverslag 2006
| 179
DEEL HERVERZEKERAARS 31/12/05 VerzekeringsBeleggingscontracten contracten met DPF Individueel
RAPPORT DE GESTION
Deel herverzekeraars in de reserves leven Deel herverzekeraars in de schadereserves Deel herverzekeraars in de overige technische reserves TOTAAL DEEL HERVERZEKERAARS
Groep Individueel
31/12/06 VerzekeringsBeleggingscontracten contracten met DPF
Groep Individueel
Groep Individueel
Groep
11
19
1
0
10
5
1
0
2
2
0
0
2
1
0
0
1
0
0
0
0
1
0
0
14
21
1
0
12
7
1
0
DISCRETIONAIRE-WINSTDELINGSELEMENT OPGENOMEN IN HET EIGEN VERMOGEN
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
31/12/05 Contracten met DPF
Netto discretionaire-winstdelingselement opgenomen in het eigen vermogen
31/12/06 Contracten met DPF
Individueel
Groep
Individueel
Groep
374
59
370
56
Er zijn slechts 2 producten die in aanmerking komen als verzekeringscontracten en beleggingscontracten met DPF, met besloten derivaten die zijn aangewezen als afzonderlijk gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening, maar de bedragen zijn onbelangrijk.
COMPTES SOCIAUX
RECONCILIATIE VAN WIJZIGINGEN IN RESERVES LEVEN Brutobedrag Herverzekeringsbedrag
RESERVES LEVEN OP 31 DECEMBER 2004 FTA impacts (IFRS 4 shadow adjustments) Additionele reserves aangelegd gedurende de periode Additionele reserves in toepassing van shadow accounting Additionele reserves in toepassing van de resultaten LAT (Liability Adequacy Test) Betaalde schadegevallen Resultaten leven en dood Toewijzing van technische interest Overige wijzigingen RESERVES LEVEN OP 31 DECEMBER 2005
RESERVES LEVEN OP 31 DECEMBER 2005 Additionele reserves aangelegd gedurende de periode Additionele reserves in toepassing van shadow accounting Additionele reserves in toepassing van de resultaten LAT (Liability Adequacy Test) Betaalde schadegevallen Resultaten leven en dood Toewijzing van technische interest Overige wijzigingen RESERVES LEVEN OP 31 DECEMBER 2006
180 |
Dexia / Jaarverslag 2006
6 584 30 2 370 38 0 (522) 11 244 171 8 926
94 0 (54) 0 0 (16) 9 1 (3)
Nettobedrag
6 490 30 2 424 38 0 (506) 2 243 174
31
8 895
Brutobedrag Herverzekeringsbedrag
Nettobedrag
8 926 2 839 (35)
31 19 0
8 895 2 820 (35)
0 (562) (67) 335 (61)
0 (98) 1 2 62
0 (464) (68) 333 (123)
11 375
17
11 358
B. Verzekeringscontracten Niet-Leven B.1. Inkomsten en lasten PREMIE-INKOMEN 31/12/06
Uitgegeven premies bruto Premies overgedragen aan herverzekeraars
367 (26)
365 (25)
NETTO PREMIES NA HERVERZEKERAARS (A) Wijziging in bruto voorziening voor niet-verdiende premie (UPR) Aandeel van herverzekeraar in voorziening voor niet-verdiende premie (UPR)
341 (2) 0
340 (4) 0
(2)
(4)
WIJZIGING IN NETTO VOORZIENING VOOR NIET-VERDIENDE PREMIE (UPR) (B) TOTAAL NETTO PREMIE-INKOMEN (A)+(B)
339
336
2005
2006
(189) 575 (600) 0 10
(193) 600 (571) (49) 12
(204)
(201)
2005
2006
RAPPORT DE GESTION
31/12/05
NETTO SCHADELAST
COMPTES SOCIAUX
Betaalde schadegevallen bruto Schadereserve op 1 januari Schadereserve op 31 december Transfer schadereserves Deel herverzekeraars
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
SCHADEGEVALLEN
WIJZIGINGEN IN OVERIGE RESERVES NIET-LEVEN
Overige reserves niet-leven op 1 januari Overige reserves niet-leven op 31 december Overgedragen overige reserves niet-leven Deel herverzekeraars in overige reserves niet-leven op 1 januari Overige herverzekeraars in overige reserves niet-leven op 31 december Deel herverzekeraars in overgedragen overige reserves niet-leven op 1 januari NETTO WIJZIGINGEN IN VERZEKERINGSSCHULDEN
16 (17) 0 (1) 1 0
17 (18) 0 (1) 1 0
(1)
(1)
VERLIEZEN UIT DE TOEPASSING VAN TOEREIKENDHEIDSTEST VAN DE VERPLICHTINGEN (LAT) Nihil.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 181
B.2. Activa en verplichtingen
RAPPORT DE GESTION
BRUTO RESERVES 31/12/05
31/12/06
Schadereserves Reserves voor interne schaderegelingskosten (ULAE) Reserves voor premietekorten (niet-leven LAT) Reserves voor zich voorgedane maar niet gerapporteerde schadegevallen (IBNR)
543 28 0 29
514 27 0 29
TOTAAL BRUTO SCHADE Overige technische reserves Voorziening voor niet-verdiende premie (UPR)
600 17 85
570 18 83
702
671
31/12/05
31/12/06
83 0 0
66 0 0
83
66
1 2
0 2
86
68
TOTAAL BRUTO RESERVES
DEEL HERVERZEKERAARS
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Deel herverzekeraars in schadereserves Deel herverzekeraars in reserves ULAE Deel herverzekeraars in IBNR DEEL HERVERZEKERAARS IN TOTAAL SCHADERESERVES Deel herverzekeraars in overige technische reserves Deel herverzekeraars in UPR TOTAAL DEEL HERVERZEKERAARS
RECONCILIATIE VAN WIJZIGINGEN IN SCHADERESERVES
COMPTES SOCIAUX
2005
2006
Brutobedrag Herverzekeringsbedrag SCHADERESERVES OP 1 JANUARI
Brutobedrag Herverzekeringsbedrag
Nettobedrag
575
87
488
600
83
517
(46)
2
(48)
(108)
(19)
(89)
(82)
(16)
(66)
(81)
0
(81)
153
10
143
159
2
157
600
83
517
570
66
504
Voorgaande
2002
2003
2004
2005
2006
469 300 246 204 180 154
184 112 70 59 52
194 105 63 49
225 115 66
241 129
239
Betaalde premies vorige jaren Wijziging schadegevallen vorige jaren Verplichtingen voor schadegevallen van dit jaar SCHADERESERVES OP 31 DECEMBER
Nettobedrag
EVOLUTIE SCHADEGEVALLEN Afloopdriehoek totale kosten (brutocijfers) Lopende jaar Vereffeningsjaar 2001 2002 2003 2004 2005 2006
182 |
Dexia / Jaarverslag 2006
9.4. TRANSACTIES MET VERBONDEN PARTIJEN A. Transacties met verbonden partijen
Leningen (2) Renteopbrengsten Uitstaande deposito’s Rentekosten Overige inkomsten – honoraria Verstrekte garanties en toegekende (3) verbintenissen Bekomen garanties en toegekende verbintenissen
31/12/06 31/12/05 316 6 344 (5)
31/12/06 651 20 377 (10)
Dochterondernemingen
Geassocieerde deelnemingen
31/12/05
31/12/06
2 0 23 0
382 0 264 0
31/12/05
Joint ventures waarin de entiteit een deelnemer is
31/12/06
193 5 95 (2)
31/12/05
1 040 8 190 (5)
16 1 38 (1)
31/12/06
1 0 16 0
1 0 2 0
60 1 2 389 (95)
0
0
0
0
0
0
12
(3)
0
(16)
0
0
0
56
1
1
194
26
7
512
0
0
700
1 320
0
0
10
905
23
0
RAPPORT DE GESTION
31/12/05
Entiteiten met gezamenlijk zeggenschap of invloed van betekenis op een andere entititeit (1)
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Managers op sleutelposities
(1) We verwijzen naar de belangrijkste aandeelhouders van Dexia (2005-2006): Arcofin, Gemeentelijke Holding, Caisse des dépôts et consignations. (2) Leningen aan managers op sleutelposities worden tegen marktconforme voorwaarden toegekend. (3) Toegezegde niet-gebruikte kredietlijnen.
Er werden geen provisies aangelegd voor kredieten toegekend aan verbonden partijen. De groep Dexia heeft geen investeringstransacties met verbonden partijen aangegaan voor een bedrag groter dan 25 miljoen EUR.
Kortetermijnpersoneelsbeloningen Vergoedingen na uitdiensttreding Andere langetermijnpersoneelsbeloningen Ontslagvergoedingen Op aandelen gebaseerde betalingen
31/12/05
31/12/06
8 4 0 0 1
7 2 0 0 1
COMPTES SOCIAUX
B. Compensaties managers op sleutelposities
Details per persoon worden in het Beheersverslag vermeld op pagina 46.
Kortetermijnpersoneelsbeloningen bevatten salarissen, bonussen en andere beloningen. Vergoedingen na uitdiensttreding: vergoeding aan de huidige dienstperiode berekend in overeenstemming met IAS 19. Op aandelen gebaseerde betalingen bevatten de kostprijs van aandelenopties en de aan de managers toegestane korting bij kapitaalsverhoging.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 183
9.5. EFFECTISERING Dexia Bank België en DenizBank groep hebben effectiseringsvehikels. Dexia Bank België heeft 3 vehikels: Atrium-1, Atrium-2 en MBS. Dit laatste telt 6 compartimenten. De totale activa van deze transacties bedroegen per 31 december 2005 en 31 december 2006 respectievelijk 332 miljoen EUR en 295 miljoen EUR.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
Atrium-1 is een effectiseringstransactie van leningen voor sociale woningbouw overeenkomstig een langlopende kredietfaciliteit tussen BACOB (nu gefuseerd in Dexia Bank België) en Domus Flandria NV (de leningnemer) en gewaarborgd door het Vlaamse Gewest. De waarborg door het Vlaamse Gewest werd overgedragen aan een voor een bijzonder doel opgerichte entiteit (SPV). De transactie vertegenwoordigde oorspronkelijk een waarde van 188 miljoen EUR. Op 30 april 1996 werden twee klassen van vastrentende schuldbewijzen uitgegeven, beide met dezelfde Moody’s-rating als de Vlaamse regering (aanvankelijk Aa2, nu Aa1). Per 31 december 2006 staat er nog 118,6 miljoen EUR uit onder categorie A2, terwijl categorie A1 terugbetaald is.
COMPTES SOCIAUX
Atrium-2 is een effectiseringstransactie van leningen voor sociale woningbouw overeenkomstig een langlopende kredietfaciliteit tussen BACOB (nu gefuseerd in Dexia Bank België) en Domus Flandria NV (de leningnemer) en gewaarborgd door het Vlaamse Gewest. De waarborg door het Vlaamse Gewest werd overgedragen aan de SPV. De transactie vertegenwoordigde oorspronkelijk een waarde van 129,3 miljoen EUR. Op 19 juni 1997 werden twee klassen van vastrentende schuldbewijzen uitgegeven, beide met dezelfde Moody’s-rating als de Vlaamse regering (aanvankelijk Aa2, nu Aa1). Per 31 december 2006 staat er nog 86 miljoen EUR uit onder categorie A2. MBS-3 is een effectiseringstransactie van Belgische hypothecaire woonkredieten. De transactie, waarvan het uitstaande bedrag oorspronkelijk 371,8 miljoen EUR beliep,
184 |
Dexia / Jaarverslag 2006
werd gestart op 24 november 1997. Er werden 4 variabel rentende tranches van schuldbewijzen uitgegeven, namelijk 3 klassen van hogere rangorde (“senior”) met de naam Klasse A1 tot en met A3 en de rating Aaa/AAA van Moody’s en Fitch, en 1 klasse van lagere rangorde (“junior”) met de naam Klasse B en de rating A3/A van Moody’s en Fitch. Per 31 december 2006 staat er nog 28,5 miljoen EUR uit. Er staat 24,5 miljoen EUR uit onder Klasse A3 en 3,9 miljoen EUR onder Klasse B (momenteel met de rating Aa1/AA van Moody’s en Fitch). MBS-4 is een effectiseringstransactie van Belgische hypothecaire woonkredieten. De transactie, waarvan het uitstaande bedrag oorspronkelijk 272,7 miljoen EUR beliep, werd gestart op 25 november 1998. Er werden 4 variabel rentende tranches van schuldbewijzen uitgegeven, namelijk 3 klassen van hogere rangorde (“senior”) met de naam Klasse A1 tot en met A3 en de rating Aaa/AAA van Moody’s en Fitch, en 1 klasse van lagere rangorde (“junior”) met de naam Klasse B en de rating A3/A van Moody’s en Fitch. Per 31 december 2006 staat er nog 51,2 miljoen EUR uit. Er staat 46,2 miljoen EUR uit onder Klasse A3 en 5,0 miljoen EUR onder Klasse B (momenteel met de rating Aa1/AA van Moody’s en Fitch). In juni 2005 rondde DenizBank een effectiseringstransactie af, nl. de “DPR (Diversified Payment Rights)-effectisering”. De bank effectiseert haar betalingsorders van de categorie SWIFT MT 100 die voornamelijk afkomstig zijn van depositobanken en luiden in EUR, USD en GBP. De SPC “DFS Funding Corporation Cayman” gaf drie reeksen (Series) tranches uit: 150 miljoen USD Series 2005-A Floating Rate Notes Due 2010, 80 miljoen USD Series 2005-B Fixed Rate Notes Due 2012, en ook 70 miljoen USD Series 2005-C Fixed Rate Notes Due 2010 en kocht de “Diversified Payment Rights”. Op 31 december 2006 is er nog steeds een uitstaand bedrag van 300 miljoen USD.
A. Voornaamste overnames Jaar 2005 Er vonden geen significante acquisities plaats in 2005. Jaar 2006
OVERNAME VAN DENIZBANK Op 30 mei 2006 ondertekende Dexia een aandelenkoopovereenkomst met het oog op de verwerving van een meerderheidsaandeel in DenizBank. De transactie werd afgerond op 17 oktober 2006, toen alle toelatingen waren verleend.
Op 17 oktober verwierf Dexia 75 % van het aandelenkapitaal van DenizBank A.S. Een klein percentage (0,85 %) werd reeds op 1 maart 2006 overgenomen door Dexia Bank België, zodat op 17 oktober het verworven percentage uitkwam op 75,85 %. Dexia zorgde voor een dekking in USD van de aankoop die werd gesloten met de groep Zorlu tot de betaling ervan. Met ongeveer 1,9 miljoen retailcliënten, een sterke niche-activiteit t.a.v. kmo’s en bedrijven (in de gezondheidssector, landbouw, toerisme, energie enz.) is DenizBank de zesde grootste privébank in Turkije met meer dan 260 kantoren in heel het land. De bank heeft eveneens dochterondernemingen in Oostenrijk, Cyprus en Rusland.
RAPPORT DE GESTION
9.6. OVERNAMES EN OVERDRACHTEN
1 497 272 4 401 559 38 246 1 310 412 (2 214) (4 069) (19) 0 (286) (202)
TOTAAL BETAALDE AANKOOPPRIJS, INCLUSIEF DE KOSTEN EN DE IMPACT VAN DE AFDEKKING Minus: Geldmiddelen en equivalenten in de verworven dochter
1 945 (1 497)
UITGAANDE KASSTROOM TENGEVOLGE DE OVERNAME
COMPTES SOCIAUX
Geldmiddelen en equivalenten Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Positieve waarde van derivaten Immateriële activa, waarvan 7 miljoen bestaande en 239 aangewezen Goodwill Overige activa Schulden aan kredietinstellingen Leningen aan en deposito’s van cliënten Negatieve waarde van derivaten In schuldbewijzen belichaamde schulden Overige passiva Minderheidsbelangen
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Marktwaarde van verworven actief en verplichtingen
448
Toelichting: noteer dat de netto uitgaande kasstroom 100 % van de door Dexia verworven geldmiddelen omvat en slechts 78,85 % van de door Dexia betaalde geldmiddelen.
Identificatie van de gekochte immateriële activa Beide teams van Dexia en DenizBank, daarbij gesteund door externe consultants, analyseerden de potentiële immateriële activa. Sommige items zoals software, de banklicentie, langetermijncontracten en leaserechten werden geïdentificeerd, maar waren immaterieel. Drie items werden geïdentificeerd en geboekt voor een brutowaarde van 239 miljoen EUR. - Handelsnaam: 57 miljoen EUR Het immateriële actief werd gewaardeerd volgens de Relief from Royalty-methode, die gebaseerd is op een hypothetische royalty-opbrengst die kan worden toegewezen aan het actief. Het raamt meer bepaald de verwachte jaarlijkse royaltybesparingen die kunnen worden toegewezen aan de eigendom van het identificeerbare immateriële actief. Deze benadering is gebaseerd op het concept dat als een onderneming eigenaar is van een handelsnaam het er geen
moet “huren” en daarom is “vrijgesteld” van het betalen van een gebruiksrecht of royalty. De nuttige levensduur werd bepaald op 10 jaar. - Core Deposits: 120 miljoen EUR Dit immateriële actief werd gewaardeerd volgens de Favourable Source of Funds-methode. De waarde van de core deposits (“CD”) wordt gemeten door de huidige nettowaarde van het verschil tussen de werkingskosten van de CD en de kosten voor de vervanging door een marktalternatief. De verworven core deposits zorgen voor een funding tegen lage kosten, vooral in Turkije waar de zichtrekeningen niet vergoed worden. Om deze gevestigde goedkope depositorekeningen tijdig te vervangen, zou een potentieel koper gebruik moeten maken van de duurdere fondsen tegen actuele marktprijzen.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 185
RAPPORT DE GESTION GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Als alternatieve funding maakte Dexia gebruik van de daggeldrente. De nuttige levensduur van dit immaterieel actief werd geraamd op 7 jaar.
De bijdrage van de DenizBank groep aan het nettoresultaat dat toekomt aan de Dexia-aandeelhouders bedraagt 32 miljoen EUR voor de periode van 17 oktober tot 31 december 2006.
- Cliëntenrelaties: 62 miljoen EUR Dit immaterieel actief werd gewaardeerd volgens de MultiPeriod Excess Earnings-methode. De overtollige opbrengsten kunnen worden omschreven als het verschil tussen de operationele nettokasstroom na belastingen die kan worden toegewezen aan de bestaande cliënten op de acquisitiedatum en de vereiste kosten van het belegde kapitaal voor alle andere activa (bijdragende activa zoals vaste activa, core deposits, handelsnaam, het volledig personeelsbestand) die worden gebruikt om een afgewerkt product af te leveren of de cliëntenrelatie te behouden. De waarde wordt geraamd via de som van de verdisconteerde toekomstige overtollige opbrengsten die tijdens de resterende tijd van de cliëntenrelatie aan deze cliënten kunnen worden toegewezen. De nuttige levensduur van dit immaterieel actief werd geraamd op 8 jaar.
Overname van het minderheidsbelang van DenizBank na een verplicht uitkoopbod Dexia had geen callopties of geschreven puts t.a.v. de minderheidsaandeelhouders op het ogenblik van de fusie. Door de controle over DenizBank te verwerven, moest Dexia op grond van de Turkse wetgeving een verplicht uitkoopbod uitbrengen op de overige aandelen van DenizBank die genoteerd stonden op de beurs van Istanbul. De beslissing werd genomen door de Turkse overheid, en het management van Dexia had geen zeggenschap in de timing, de voorwaarden en het vastleggen van de prijs. Er bestond geen zekerheid over het resultaat van dit uitkoopbod, aangezien de overblijvende aandeelhouders de keuze hadden om hun aandelen al dan niet in het bod in te brengen. Het bod ging van start op 4 december 2006 en werd afgesloten op 22 december 2006. De prijs werd betaald in TRY en Dexia dekte het risico van de schommeling van de aankoopprijs in TRY in tot de betaling ervan. Dexia had na het uitkoopbod 99,74 % van de aandelen in handen. Dit percentage bleef ongewijzigd tot 31 december 2006. De prijs die werd betaald voor de aandelen die werden verworven in het verplicht uitkoopbod werd vergeleken met het percentage van het kapitaal dat verworven was op 31 december 2006. De aankoop van de minderheidsbelangen werd beschouwd als een transactie tussen aandeelhouders en het verschil tussen de betaalde prijs en het verworven kapitaal werd geregistreerd als een transactie tussen het kapitaal van de Groep en de minderheidsbelangen sinds Dexia het model van de economische entiteit toepast. Deze boekhoudkundige verwerking wordt toegelicht in de boekhoudregels van Dexia (zie punt 1.22.1. – Positieve goodwill) en wordt consequent toegepast sinds de omschakeling van Dexia naar IFRS. Om een vergelijking mogelijk te maken met de ondernemingen die gebruikgemaakt hebben van de alternatieve boekhoudmethode, wordt de volgende aanvullende informatie ter beschikking gesteld:
COMPTES SOCIAUX
Impact van de niet-toegewezen goodwill op 17 oktober 2006 Aangezien de belastingen in Turkije 20 % bedragen, kwam het bedrag na belastingen van de immateriële activa uit op 191 miljoen EUR of 352 miljoen TRY. De overige niet-toegewezen goodwill komt dan uit op 1 310 miljoen EUR of 2 411 miljoen TRY. Vanaf die datum zal de waarde van alle activa en passiva, met inbegrip van de geïdentificeerde activa en de niet-toegewezen goodwill, schommelen volgens de wisselkoers van de TRY. Aangezien deze berekening gebeurde op basis van de jaarrekening met boekhoudregels en -methodes die nog niet volledig zijn afgestemd op de boekhoudprincipes van Dexia kan hun waarde nog altijd veranderen binnen twaalf maanden na de fusie. Financiering van de aankoop van DenizBank Voor de financiering van de acquisitie van DenizBank deed Dexia een kapitaalverhoging (1,2 miljard EUR), gaf het voor 500 miljoen EUR diep achtergestelde schulden uit die beschouwd worden als Tier 1 Capital en verkocht het tevens een aantal participaties. Details van deze transacties worden beschreven in de betreffende toelichtingen bij de jaarrekening.
In miljoenen EUR Aangepast gekocht kapitaal (23,89 %), inclusief het resultaat van het vierde kwartaal 2006 Betaalde prijs, inclusief kosten en dekking Verschil tussen de betaalde prijs en het verworven kapitaal
210 618 408
Dit bedrag van 408 miljoen EUR werd afgetrokken van het kern eigen vermogen van de Groep, en is geregistreerd onder “Wijzigingen in de consolidatiekring“ in het document “Geconsolideerde staat van de wijzigingen in eigen vermogen“. B. Voornaamste verkooptransacties Jaar 2005 Op 1 december 2005 verkocht de Groep 100 % van het aandelenkapitaal van Eural Spaarbank NV. Dat was de enige significante verkoop in 2005.
186 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Jaar 2006 Op 28 december 2006 verkocht de Groep 100 % van het aandelenkapitaal van Banque Artesia Nederland. Dat was de enige significante verkoop in 2006.
De activa en passiva geven het volgende beeld te zien:
NETTOACTIVA(1) Opbrengsten uit verkoop (in cash) Minus: Geldmiddelen en equivalenten in de verworven dochter INKOMENDE KASSTROOM TENGEVOLGE DE VERKOOP
107 355 758 1 394 55 19 (22) (1 363) (77) (1 091) (47)
176 277 3 422 684 51 35 (3 033) (1 216) (55)
88 121 (107)
222 485 (176)
14
309
(119)
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Geldmiddelen en equivalenten Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Positieve waarde van derivaten Overige activa Schulden aan kredietinstellingen Leningen aan en deposito’s van cliënten Negatieve waarde van derivaten In schuldbewijzen belichaamde schulden Overige passiva
2006 Banque Artesia Nederland
RAPPORT DE GESTION
2005 Eural
(1) Eural: inclusief 39 miljoen EUR meer- en minderwaarden die niet erkend worden in de jaarrekening (AFS-reserve). Banque Artesia Nederland: inclusief 17 miljoen EUR meer- en minderwaarden die niet erkend worden in de jaarrekening (AFS-reserve).
C. Joint venture RBC Dexia Investor Services
Bijdrage van Dexia verkoop van 50 % Geldmiddelen en equivalenten Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Positieve waarde van derivaten Goodwill, inclusief goodwill van de bijdrage van RBC Overige activa Schulden aan kredietinstellingen Leningen aan en deposito’s van cliënten Negatieve waarde van derivaten In schuldbewijzen belichaamde schulden Overige passiva NETTOBIJDRAGE
Beide partijen, Dexia en RBC, leverden hun bijdrage aan de joint venture tegen fair value. Dexia liet een winst optekenen van 236 miljoen EUR op het deel voor RBC rekening houdend met de kosten van de transactie en boekte een nettogoodwill van 121 miljoen EUR op de nettoactiva die RBC bijdroeg tegen fair value. Deze nettogoodwill werd niet toegewezen aan immateriële activa, aangezien de transactie niet bedoeld was om de bestaande cliëntenrelaties te verwerven, maar wel om de bestaande cliënten te behouden en nieuwe cliënten aan te trekken in een onderneming die wereldwijd actief is.
4 431 1 703 22 6 21 502 (442) (4 858) (5) 0 (175) 206
Bijdrage van RBC ontvangen door Dexia instroom van 50 % 2 691 0 32 0 0 153 80 0 (2 389) 0 0 (125) 442
COMPTES SOCIAUX
Op 2 januari 2006 maakten Dexia en Royal Bank of Canada bekend dat zij een joint venture hadden gesloten met het oog op de bundeling van hun activiteiten op het vlak van de dienstverlening aan de institutionele beleggers. RBC Dexia Investor Services is een joint venture die paritair in handen is van Royal Bank of Canada en Dexia. Dexia consolideert 50 % van de joint venture volgens de proportionele methode. Nettoimpact op actief en verplichtingen (1 740) (1) (671) (22) (6) 132 (422) 442 2 469 5 0 50 236
Deze joint venture mikt ook op synergie in de toekomst en streeft naar kostenbesparingen inzake IT-infrastructuur. Aangezien deze elementen niet voldoen aan de criteria om erkend te worden als immateriële activa, werd de volledige nettogoodwill gehandhaafd in de niet toegewezen goodwill en stemt hij overeen met de reële toename van de winsten en de synergiemogelijkheden, hetgeen duidelijk het geval is sinds de oprichting van deze joint venture, zoals blijkt uit de jaarrekening van Dexia over 2006.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 187
9.7. EIGEN VERMOGEN Per aandelencategorie 31/12/05 Aantal toegestane niet-uitgegeven aandelen Aantal uitgegeven volstorte aandelen Aantal uitgegeven niet volstorte aandelen Nominale waarde per aandeel
RAPPORT DE GESTION
Uitstaand op 1 januari Aantal uitgegeven aandelen Aantal vernietigde aandelen Uitstaand op 31 december Rechten, preferentie en beperkingen, inclusief beperkingen op de uitkering van dividenden en terugbetaling van kapitaal Aantal ingekochte eigen aandelen (1) Aantal aandelen gereserveerd voor uitgifte onder aandelenopties en contracten voor de verkoop van aandelen
660 445 892 1 107 469 030 0 Geen nominale waarde 1 145 261 366 14 094 529 (51 886 865) 1 107 469 030
31/12/06 1 023 934 945 1 163 184 325 0 Geen nominale waarde 1 107 469 030 77 812 015 (22 096 720) 1 163 184 325
0 20 550 020
0 490 607
819 344
479 340
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
(1) Hoofdzakelijk aangekocht door Dexia NV in 2005 en ook, in mindere mate, door Dexia Crédit Local in 2005 en 2006 ter afdekking van het aandelenoptieplan van 1999.
188 |
Dexia / Jaarverslag 2006
9.8. OP AANDELEN GEBASEERDE BETALINGEN Aantal opties op 31/12/05 (1)
Uitstaand aan het begin van de periode Toegekend tijdens de periode Opgegeven tijdens de periode Uitgeoefend tijdens de periode (2) Vervallen tijdens de periode Uitstaand aan het einde van de periode Uitoefenbaar op het einde van de periode
Aantal opties op 31/12/06 (1)
51 939 550 10 184 922 (285 500) (5 386 628) 0 56 452 344 25 238 988
56 452 344 10 192 973 (51 600) (7 702 639) (12 786) 58 878 292 27 341 131
RAPPORT DE GESTION
AANDELENOPTIEPLANNEN VEREFFEND IN DEXIA-AANDELEN
(1) De uitstaande opties omvatten ook de callopties die in 1999 aan de medewerkers van Dexia Crédit Local werden toegekend. (2) De gewogen gemiddelde uitoefenprijs voor 2005 en 2006 bedroeg respectievelijk 13,60 en 13,30 EUR per aandeel.
(EUR) 5,95 - 8,10 10,97 - 11,37 11,88 - 13,66 13,81 - 14,58 15,17 - 15,88 17,23 - 17,86 18,03 - 18,20 18,62 - 21,25
31/12/05 Aantal Gewogen uitstaande gemiddelde opties uitoefenprijs (EUR) 249 474 10 853 596 20 598 219 4 926 021 1 506 588 8 133 524 10 184 922 -
7,13 11,27 12,33 14,30 15,17 17,86 -
31/12/06 Gewogen gemiddelde resterende looptijd (jaar) 1,25 7,14 7,40 4,11 1,98 5,70 9,41 -
Aantal Gewogen uitstaande gemiddelde opties uitoefenprijs (EUR) 146 179 10 111 906 16 213 021 4 232 433 1 303 827 6 493 031 10 184 922 10 192 973
Gewogen gemiddelde resterende looptijd (jaar)
7,15 11,36 12,27 14,35 15,17 17,86 -
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
UITOEFENPRIJS
0,40 6,14 6,74 3,29 1,76 5,00 8,41 9,42
AANDELENOPTIEPLANNEN VEREFFEND IN DEXIA-AANDELEN
Plan 2005
Plan 2006 medewerkers Dexia
Plan 2006 zelfstandigennet
Plan 2006 groep DenizBank
Toekenningsdatum Aantal toegekende instrumenten Uitoefenprijs Aandelenprijs op de toekenningsdatum Looptijd (jaar) Voorwaarden voor onvoorwaardelijke toezegging Vereffening Reële waarde per toegekend instrument op toekenningsdatum Waarderingsmodel
30/06/05 10 184 922 18,03 18,21 10 jaar
30/06/06 9 760 225 18,62 18,85 10 jaar
17/11/06 197 748 21,25 21,27 5 jaar
15/12/06 235 000 20,71 20,92 10 jaar
zie noot 1 Dexia Equities
zie noot 1 Dexia Equities
zie noot 2 Dexia Equities
zie noot 1 Dexia Equities
2,16 zie noot 3
2,33 zie noot 3
2,67 zie noot 3
2,44 zie noot 3
COMPTES SOCIAUX
MARGE VAN DE
(1) De toekenningsvoorwaarden zijn de volgende: 40 % onmiddellijk toegekend, 20 % jaarlijks toegekend over de volgende drie jaar. (2) Onmiddellijk in bezit op toekenningsdatum. (3) M.b.t. het aandelenoptieplan voor de medewerkers van Dexia, gebruikte Dexia de reële waarde verkregen van een niet-verbonden derde partij.
31/12/05
31/12/06
In eigen-vermogensinstrumenten afgewikkeld In geldmiddelen afgewikkeld (1) Alternatieven voor afwikkeling
26 15 0
30 18 0
TOTALE UITGAVEN In eigen-vermogensinstrumenten afgewikkeld (1) Alternatieven voor afwikkeling
41 99 0
48 85 0
99
85
TOTAAL SCHULDEN (1) Prestatieaandelen Plan FSA.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 189
Prestatieaandelen toegekend bij FSA
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
De prestatieaandelen worden toegekend krachtens het Equity Participation Plan van 1993. Dit Equity Participation Plan staat de discretionaire toekenning van prestatieaandelen door het Human Resources-comité van FSA aan topmedewerkers toe. Het voor elk prestatieaandeel ontvangen bedrag hangt af van het bereiken van bepaalde groeivoeten voor de gecorrigeerde boekwaarde per uitstaand aandeel over een periode van drie jaar. Prestatieaandelen uitgegeven voor 1 januari 2005 boden de deelnemer de mogelijkheid om op het ogenblik van de toekenning groeivoeten te kiezen al dan niet met inbegrip van de gerealiseerde en niet-gerealiseerde winsten en verliezen op de Algemene Beleggingsportefeuille. Voor de prestatieaandelen uitgegeven na 1 januari 2005 wordt geen rekening gehouden met de impact van de niet-gerealiseerde winsten en verliezen op de Algemene Beleggingsportefeuille. Er is geen uitbetaling wanneer de samengestelde jaarlijkse groeivoet van de gecorrigeerde boekwaarde en de boekwaarde per uitstaand aandeel tijdens de gespecificeerde prestatiecyclussen van
FSA AANDELEN
COMPTES SOCIAUX
2005 2006
Uitstaand aan het begin van de periode
Toegekend tijdens de periode
Verworven tijdens de periode
Opgegeven tijdens de periode
Uitstaand aan het einde van de periode
1 217 761 1 195 978
316 638 370 441
313 987 340 429
24 434 15 696
1 195 978 1 210 294
De bedragen per 31 december 2005 werden herzien.
190 |
Dexia / Jaarverslag 2006
3 jaar lager is dan 7 %, en er is een uitbetaling tegen 200 % als de samengestelde jaarlijkse groeivoet minstens gelijk is aan 19 %. De uitbetalingspercentages worden geïnterpoleerd voor samengestelde jaarlijkse groeivoeten tussen 7 % en 19 %. In 2004 aanvaardde FSA een nieuw 2004 Equity Participation Plan (het “2004 Equity Plan”), dat een voortzetting was van het Incentive Compensation Program dat voorheen aangeboden werd krachtens het Equity Participation Plan van 1993. Het 2004 Equity Plan voorziet in eenheden van prestatieaandelen die bestaan uit 90 % prestatieaandelen (verschaffen een betaling gebaseerd op de prestaties van FSA over een prestatiecyclus van drie jaar zoals hierboven beschreven) en 10 % Dexia NV-aandelen. De Dexia NV-aandelen vormen een vast plan, waarbij FSA de aandelen verwerft en het betaalde bedrag boekt op de overlopende rekening als voorafbetaalde kosten. Dit bedrag wordt afgeschreven over de periode van dienstverlening, zijnde 2,5 en 3,5 jaar. In 2006 en 2005 kocht FSA aandelen in voor respectievelijk 4,6 miljoen en 4,4 miljoen USD, welke afgeschreven worden over de werknemerswachtperiodes.
Aandelenprijs op datum van toekenning (in USD) 131,30 139,22
9.9. IN EIGEN VERMOGEN GEPRESENTEERDE MINDERHEIDSBELANGEN
PER 31 DECEMBER 2005 PER 1 JANUARI 2006 - Kapitaalverhoging - Dividenden - Nettowinst over de periode - Omrekeningsverschillen - Wijziging van de consolidatiekring PER 31 DECEMBER 2006
434 717 (25) 55 (45)
zie noot 1
zie noot 2
1 136 1 136 513 (44) 88 (1) (28)
zie noot 3
RAPPORT DE GESTION
PER 1 JANUARI 2005 - Kapitaalverhoging - Dividenden - Nettowinst over de periode - Wijziging van de consolidatiekring
zie noot 4
1 664
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
(1) Op 18 november 2005 gaf Dexia Crédit Local voor 700 miljoen EUR eeuwigdurende, diep achtergestelde niet-cumulatieve schuldbewijzen uit. De prospectus is op verzoek verkrijgbaar. De schuldbewijzen betalen op hun huidige hoofdsom een vaste rente van 4,3 % gedurende de eerste tien jaar, en daarna, in de veronderstelling dat ze niet worden teruggekocht, de driemaandelijkse Euribor-rente plus een marge van 1,73 % per jaar die elk kwartaal betaalbaar is. De betaling van de rente op de schuldbewijzen kan of moet in bepaalde omstandigheden worden opgeschort. In bepaalde omstandigheden kan de hoofdsom worden verlaagd in overeenstemming met de voorschriften inzake Loss Absorption. Rente die op de schuldbewijzen niet wordt betaald, is verloren en is bijgevolg niet meer door de emittent verschuldigd en betaalbaar. In toepassing van IAS 32 worden de schuldbewijzen in het eigen vermogen opgenomen, aangezien de rentebetalingen niet cumulatief zijn en de emittent vrij over de betaling kan beslissen. Aangezien deze schuldbewijzen werden uitgegeven door Dexia Crédit Local en niet rechtstreeks door Dexia NV, worden ze in de jaarrekening van Dexia verwerkt als minderheidsbelangen. (2) De wijziging van de consolidatiekring in 2005 omvat de aankoop door FSA van de resterende minderheidsbelangen in FSA International Ltd voor 40 miljoen EUR, zonder impact op het eigen vermogen van de Groep, en de wijziging van de waarde van de verplichting m.b.t. FSA voor 5 miljoen EUR, die in mindering werd gebracht op de minderheidsbelangen. De impact van de herwaardering van de verplichting op het eigen vermogen van de Groep bedroeg -7 miljoen EUR. (3) Op 2 november 2006 gaf Dexia Funding Luxembourg voor 500 miljoen EUR eeuwigdurende, achtergestelde niet-cumulatieve schuldbewijzen uit. De prospectus is op verzoek verkrijgbaar. De schuldbewijzen betalen op hun hoofdsom een vaste rente van 4,892 % gedurende de eerste tien jaar, en daarna, indien de schuldbewijzen niet vervroegd worden terugbetaald, de 3 maanden Euribor plus een marge van 1,78 % per jaar die elk kwartaal betaalbaar is. De betaling van de rente op de schuldbewijzen kan en moet zelfs in bepaalde gevallen worden opgeschort. In bepaalde omstandigheden kan de hoofdsom worden verlaagd in overeenstemming met de voorschriften inzake Loss Absorption. De rente die op de schuldbewijzen niet betaald wordt, is verloren en is bijgevolg door de emittent niet meer verschuldigd en betaalbaar. Net zoals de uitgifte van Dexia Crédit Local in 2005, worden deze schuldbewijzen als eigen vermogen beschouwd, en aangezien ze door een dochteronderneming zijn uitgegeven, worden ze in de jaarrekening van Dexia verwerkt als minderheidsbelangen. (4) De wijziging van de consolidatiekring in 2006 omvat vooral de verlaging van de minderheidsbelangen in DenizBank en in RBC - DFS Spain.
| 191
9.10. BIJDRAGE AAN DE FINANCIËLE STATEN 31/12/05 Banken en andere activiteiten I. II.
RAPPORT DE GESTION
III. IV.
V.
VI.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
VII. VIII. IX.
X.
COMPTES SOCIAUX
XI. XII. XIII. XIV. XV.
Kas en tegoeden bij centrale banken Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Positieve nettowaarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Investeringen in geassocieerde deelnemingen Materiële vaste activa Immateriële activa en goodwill Belastingvorderingen Overige activa Activa aangehouden voor verkoop
TOTAAL VAN HET ACTIEF I. II. III. IV.
V. VI.
VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII.
Schulden aan kredietinstellingen Leningen aan en deposito’s van cliënten Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Negatieve nettowaarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Schuldpapier Achtergestelde en converteerbare schulden Technische voorzieningen van verzekeringsmaatschappijen Voorzieningen en andere verplichtingen Belastingverplichtingen Overige verplichtingen Verplichtingen vervat in groepen die worden afgestoten
TOTAAL VAN DE VERPLICHTINGEN
FSA
31/12/06 Overige verzekeringen (1)
Totaal Banken en andere activiteiten
Dexia / Jaarverslag 2006
Overige Totaal verzekeringen (1)
3 444
0
0
3 444
3 365
0
0
3 365
74 563
402
88
75 053
77 982
159
74
78 215
192 014
76
312
192 402
226 154
46
302
226 502
15 655
0
0
15 655
15 385
0
0
15 385
7 848
257
5 760
13 865
10 914
194
6 076
17 184
140 133
15 857
10 214
166 204
159 369
17 184
11 825
188 378
3 217
0
0
3 217
2 260
0
0
2 260
28 426
201
5
28 632
23 727
298
7
24 032
1 659
0
0
1 659
759
0
0
759
724 2 129 581 520 2 704
47 27 13 74 1 205
7 29 141 8 385
778 2 185 735 602 4 294
819 2 140 2 246 664 2 069
0 25 9 76 1 190
7 23 138 9 293
826 2 188 2 393 749 3 552
36
0
0
36
955
0
0
955
473 653
18 159
16 949
508 761
528 808
19 181
18 754
566 743
134 768
0
25
134 793
174 628
0
126
174 754
97 217
0
521
97 738
109 073
0
411
109 484
3 813
0
0
3 813
578
0
0
578
0
13 010
5 012
18 022
2 378
14 152
4 781
21 311
37 627
25
0
37 652
30 438
51
0
30 489
966 175 602
0 83
0 0
966 175 685
239 184 302
0 424
0 0
239 184 726
4 932
0
53
4 985
4 311
0
54
4 365
0
142
9 704
9 846
0
145
12 143
12 288
1 074 1 027 4 074
0 182 2 371
246 168 419
1 320 1 377 6 864
1 242 983 3 853
0 204 2 341
226 89 351
1 468 1 276 6 545
0
0
0
0
785
0
0
785
461 100
15 813
16 148
493 061
512 810
17 317
18 181
548 308
(1) De rubriek “Overige verzekeringen” omvat hoofdzakelijk Dexia Insurance Belgium groep.
192 |
FSA
31/12/06
Overige verzekeringen (1)
3 124 79
178 1
348 49
3 650 129
3 341 81
210 4
378 67
3 929 152
82
6
1
89
102
0
0
102
6 8 (5)
(15) 84 39
154 502 1 172
273 1 036 1 280
329 0
(121) (15)
208 72
5 083 (1 458) (888) (311) (231) 0
523 (45) (24) 0 (2) (55)
370 (83) (63) (55) (14) 0
5 976 (1 586) (975) (366) (247) (55)
6 046 (1 569) (1 015) (299) (241) 0
581 (56) (25) 0 (3) (50)
385 7 012 (97) (1 722) (65) (1 105) (53) (352) (8) (252) 0 (50)
(2 888)
(126)
(215)
(3 229)
(3 124)
(134)
(223) (3 481)
BRUTOBEDRIJFSRESULTAAT Waardevermindering op leningen en voorzieningen voor kredietverbintenissen Waardecorrrecties op immateriële en materiële activa Waardevermindering op goodwill
2 195
397
155
2 747
2 922
447
NETTORESULTAAT VOOR BELASTINGEN Belastingen
2 164 (467)
377 (104)
154 (31)
2 695 (602)
2 817 (433)
429 (110)
161 (26)
3 407 (569)
NETTORESULTAAT Aandeel van het minderheidsbelang Aandeel van de houders van eigen vermogensinstrumenten van de moedermaatschappij
1 697 43
273 11
123 1
2 093 55
2 384 84
319 3
135 1
2 838 88
1 654
262
122
2 038
2 300
316
134
2 750
OPBRENGSTEN Personeelskosten Algemene en administratiekosten Vergoedingen van het net Afschrijvingen Geactiveerde acquisitiekosten KOSTEN
163 410 1 138 0 87
(31)
(20)
(1)
(52)
0 0
0 0
0 0
0 0
0 (67)
(105) 0 0
FSA
54 7 (4) 310 0
Overige Totaal verzekeringen (1)
(8) 121 31 (210) 6
162
(18)
(1)
0 0
0 0
319 1 164 1 307 100 (61)
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Rentemarge Dividenden Nettoresultaat uit geassocieerde deelnemingen Nettoresultaat uit handelsdoeleinden en afdekkingen Nettoresultaat uit beleggingen Netto provisies Technische marge van de verzekeringsactiviteit Overige netto-opbrengsten
Totaal Banken en andere activiteiten
RAPPORT DE GESTION
FSA
3 531
(124)
COMPTES SOCIAUX
31/12/05 Banken en andere activiteiten
0 0
(1) De rubriek “Overige verzekeringen“ omvat hoofdzakelijk Dexia Insurance Belgium groep.
De bijdrage aan de financiële staten is opgemaakt conform IFRS na eliminatie van saldi en transacties, opbrengsten en kosten binnen de Groep en komen daarom niet overeen met de gepubliceerde jaarrekening van FSA opgemaakt conform US GAAP of met DIB opgemaakt conform de Belgische boekhoudprincipes.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 193
9.11. WISSELKOERSEN 31/12/05
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
Australische Dollar Canadese Dollar Zwitserse Frank Tsjechische Kroon Deense Kroon Euro Britse Pond Hongkongse Dollar Hongaarse Forint Israëlische Sjekel Japanse Yen Mexicaanse Peso Noorse Kroon Nieuw-Zeelandse Dollar Zweedse Kroon Singaporese Dollar Nieuwe Turkse Lire (1) Amerikaanse Dollar
AUD CAD CHF CZK DKK EUR GBP HKD HUF ILS JPY MXN NOK NZD SEK SGD TRY USD
Gemiddelde koers
Slotkoers
Gemiddelde koers
1,6113 1,3728 1,5541 28,9839 7,4598 1,0000 0,6852 9,1426 252,8001 5,4272 138,8567 12,5787 7,9807 1,7266 9,3909 1,9612 1,5917 1,1790
1,6277 1,4991 1,5475 29,7804 7,4524 1,0000 0,6831 9,6396 248,5968 5,5674 136,9703 13,4915 7,9999 1,7619 9,3017 2,0630 1,6656 1,2395
1,6699 1,5337 1,6081 27,5492 7,4546 1,0000 0,6726 10,2438 251,4469 5,5520 156,8456 14,2633 8,2115 1,8704 9,0298 2,0195 1,8515 1,3172
1,6695 1,4300 1,5763 28,2639 7,4588 1,0000 0,6820 9,8277 264,1324 5,6087 146,8583 13,7988 8,0450 1,9448 9,2459 1,9987 1,8069 1,2649
COMPTES SOCIAUX
(1) Nieuwe Turkse Lire: gemiddelde koers over het vierde kwartaal 2006: 1,8685.
194 |
Dexia / Jaarverslag 2006
31/12/06
Slotkoers
10. TOELICHTINGEN BIJ DE GECONSOLIDEERDE BUITENBALANSPOSTEN (IN MILJOENEN EUR)
Te verstrekken leningen en aankopen van activa Te ontvangen fondsen en verkopen van activa
31/12/05
31/12/06
11 652 14 795
16 047 21 346
31/12/05
31/12/06
82 958 22 677 44 957 65 873
26 122 41 778 4 927 53 929
31/12/05
31/12/06
2 697 45 616 3 967 0
1 297 62 695 5 817 462
31/12/05
31/12/06
582 144 159 897 153 559 98 314
378 545 92 783 184 445 227 744
RAPPORT DE GESTION
10.1. HANDEL VOLGENS STANDAARDMARKTCONVENTIES
Gegeven waarborgen aan banken Gegeven waarborgen aan cliënten Ontvangen waarborgen van banken Ontvangen waarborgen van cliënten
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
10.2. WAARBORGEN
Niet-gebruikte kredietlijnen verstrekt aan kredietinstellingen Niet-gebruikte kredietlijnen verstrekt aan cliënten Niet-gebruikte kredietlijnen bekomen van kredietinstellingen Niet-gebruikte kredietlijnen bekomen van cliënten
COMPTES SOCIAUX
10.3. KREDIETLIJNEN
10.4. ANDERE VERBINTENISSEN
Verzekeringsactiviteit – Gegeven verbintenissen Verzekeringsactiviteit – Ontvangen verbintenissen Bankactiviteit – Gegeven verbintenissen Bankactiviteit – Ontvangen verbintenissen
Vanaf 31 december 2006 omvatten gegeven en ontvangen verbintenissen ook de financiële instrumenten die als “Zekerheden en geldmiddelen” werden gegeven en ontvangen. De financiële rekeningen werden niet herzien voor 2005.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 195
11. TOELICHTINGEN BIJ DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING (IN MILJOENEN EUR)
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
11.1. RENTEOPBRENGSTEN – RENTEKOSTEN 31/12/05
31/12/06
RENTEOPBRENGSTEN a) Renteopbrengsten op activa niet gewaardeerd tegen reële waarde Kas en tegoeden bij centrale banken Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Rente op activa waarop een waardevermindering is geboekt Overige b) Renteopbrengsten op activa gewaardeerd tegen reële waarde Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Leningen en effecten aangewezen tegen reële waarde Derivaten
56 049 14 531 60 1 719 7 197 5 103 170 40 242 41 518 463 189 40 866
73 057 18 826 99 2 472 8 432 7 298 142 31 352 54 231 596 482 53 153
RENTEKOSTEN a) Rentekosten op verplichtingen niet gewaardeerd tegen reële waarde Schulden aan kredietinstellingen Leningen aan en deposito’s van cliënten Schuldpapier Achtergestelde en converteerbare schulden Overige b) Rentekosten op verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Derivaten
(52 399) (11 199) (3 126) (2 018) (5 786) (261) (8) (41 200) (51) (318) (40 831)
(69 128) (15 652) (5 425) (2 557) (7 405) (251) (14) (53 476) (9) (604) (52 863)
3 650
3 929
31/12/05
31/12/06
121 2 6
144 3 5
129
152
NETTORENTEOPBRENGSTEN
11.2. DIVIDENDEN
Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde TOTAAL
196 |
Dexia / Jaarverslag 2006
11.3. NETTORESULTAAT UIT GEASSOCIEERDE DEELNEMINGEN 31/12/05 Resultaat van geassocieerde deelnemingen, vóór belastingen Aandeel van belastingen Waardevermindering op goodwill TOTAAL
31/12/06
125 (36) 0
143 (41) 0
89
102
31/12/05
31/12/06
TOTAAL
67 2 452 522 (2 887) 154
130 (1 640) 1 170 659 319
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Netto wisselkoersresultaten Herwaardering van activa aan reële waarde Herwaardering van verplichtingen aan reële waarde Andere activiteiten voor handelsdoeleinden en afdekkingen
RAPPORT DE GESTION
11.4. NETTORESULTAAT UIT HANDELSDOELEINDEN EN AFDEKKINGEN
COMPTES SOCIAUX
Alle ontvangen en betaalde rentes op activa, verplichtingen en derivaten worden in de rentemarge erkend. Daardoor omvatten de inkomsten uit handelsdoeleinden en afdekkingen enkel de wijziging in de netto marktwaarde van de derivaten, de herwaardering van activa en verplichtingen in het kader van een afdekking en de herwaardering van de portefeuille aangehouden voor handelsdoeleinden. Deze rubriek bevat daardoor alle ineffectiviteit van de afdekkingsrelaties. De rubriek “Andere activiteiten voor handelsdoeleinden en afdekkingen” bevat de resultaten van derivaten aangehouden voor handelsdoeleinden, derivaten als afdekkingsinstrument en in geval de kasstroomafdekking is onderbroken, de totale kasstroomafdekkingsreserve die verband houden met deze derivaten. Deze rubriek omvat tevens het nettoresultaat van de afdekking van het interestrisico van een portefeuille.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 197
11.5. NETTORESULTAAT UIT BELEGGINGEN
RAPPORT DE GESTION
Winsten op door de onderneming uitgegeven leningen en vorderingen Winsten op leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Winsten op effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Winsten op materiële vaste activa Winsten op immateriële activa Winsten op verkoop van activa aangehouden voor verkoop Winsten op verplichtingen Overige winsten TOTALE WINST
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Verliezen op door de onderneming uitgegeven leningen en vorderingen Verliezen op leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Verliezen op effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Verliezen op materiële vaste activa Verliezen op immateriële activa Verliezen op verkoop van activa aangehouden voor verkoop Verliezen op verplichtingen Overige verliezen TOTAAL VERLIES NETTO WAARDEVERMINDERING
COMPTES SOCIAUX
TOTAAL
Waardevermindering op effecten
Op 31 december 2005 Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Effecten die voor verkoop beschikbaar zijn TOTAAL Op 31 december 2006 Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Effecten die voor verkoop beschikbaar zijn TOTAAL
198 |
Dexia / Jaarverslag 2006
31/12/05
31/12/06
61 592 0 37 0 0 25 0
67 1 174 0 18 2 29 10 1
715
1301
(48) (183) 0 (5) (1) 0 (23) 0
(7) (202) 0 (7) 0 (1) (5) 0
(260)
(222)
47
85
502
1 164
Specifiek risico Voorzieningen Terugnemingen
Totaal
0 (37)
0 84
0 47
(37)
84
47
0 (11)
0 96
0 85
(11)
96
85
11.6. ONTVANGEN EN BETAALDE PROVISIES
TOTAAL
380 257 83 71 85 92 133 38 29
(26) (36) (2) (17) (19) (20) (27) (10) (1)
33 55 46 31 7 57
(10) (11) (23) 0 (12) (11)
1 397
(225)
31/12/06 Betaald
Netto
Ontvangen
354 221 81 54 66 72 106 28 28
468 204 77 91 95 54 152 24 24
(33) (36) (3) (19) (20) (11) (41) (10) (1)
435 168 74 72 75 43 111 14 23
60 160 29 35 10 77
(12) (26) (6) 0 (12) (23)
48 134 23 35 (2) 54
1 560
(253)
23 44 23 31 (5) 46 1 172
Netto
RAPPORT DE GESTION
Beheer van beleggingsfondsen Administratie van beleggingsfondsen Verzekeringsactiviteiten en makelarij Kredietactiviteit Aankoop en verkoop van effecten Aankoop en verkoop van beleggingsfondsen Betalingsdiensten Provisies aan niet-exclusieve makelaars Financiële technieken Diensten met betrekking tot effecten, uitgezonderd bewaring Bewaring Uitgiftes en plaatsingen van effecten Private banking Verrekening en afwikkeling Overige
31/12/05 Betaald
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Ontvangen
1 307
De cijfers per 31 december 2005 werden herzien.
11.7. TECHNISCHE MARGE VAN DE VERZEKERINGSACTIVITEIT
Premies en ontvangen bijdragen Voorzieningen – tussenkomst van herverzekeraars Wijzigingen in technische reserves – aandeel van de herverzekeraars Overige technische opbrengsten OPBRENGSTEN
KOSTEN BEGREPEN IN DE TECHNISCHE MARGE Ontvangen premies overgedragen aan herverzekeraars Premies en betaalde bijdragen Voorzieningen Aanpassingen van de technische reserves Overige technische kosten KOSTEN TOTAAL
31/12/05
31/12/06
3 763 27 (5) 168
3 844 29 (17) 148
3 953
4 004
31/12/05
31/12/06
(544) (122) (668) (2 375) (36)
(243) (131) (914) (2 552) (64)
(3 745)
(3 904)
208
COMPTES SOCIAUX
OPBRENGSTEN BEGREPEN IN DE TECHNISCHE MARGE
100
Dexia / Jaarverslag 2006
| 199
11.8. OVERIGE NETTO-OPBRENGSTEN 31/12/05 Overige opbrengsten Overige kosten TOTAAL
31/12/06
225 (153)
235 (296)
72
(61)
11.9. PERSONEELSKOSTEN RAPPORT DE GESTION
31/12/05
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Lonen en salarissen Sociale zekerheid en verzekeringskosten Pensioenkosten – toegezegde-pensioenregelingen Pensioenkosten – toegezegde-bijdrageregelingen (1) Andere verplichtingen na pensionering Op aandelen gebaseerde betalingen (2) Andere langetermijnpersoneelsbeloningen Herstructureringskosten Overige TOTAAL
31/12/06
1 047 286 100 30 0 41 3 (3) 82
1 152 304 84 33 4 48 2 2 93
1 586
1 722
(1) Zie toelichting 8.7.E. (2) Zie toelichting 9.8.
(GEMIDDELD VTE)
COMPTES SOCIAUX
Management Werknemers Overige TOTAAL
31/12/05
31/12/06
Volledig geconsolideerd
Proportioneel geconsolideerd
Totaal
Volledig geconsolideerd
Proportioneel geconsolideerd
Totaal
497 19 363 26
1 3 1
498 19 366 27
537 18 815 44
25 2 066 3
562 20 881 47
19 886
5
19 891
19 396
2 094
21 490
(1) De verhoging is afkomstig van het personeelsbestand van de joint venture RBC Dexia Investor Services.
200 |
Dexia / Jaarverslag 2006
TOTAAL
(GEMIDDELD VTE) op 31/12/06
Management Werknemers Overige TOTAAL
België Luxemburg
Italië
Spanje
Andere Europese landen
VS Andere nietEuropese landen
Totaal Dexia
85 2 424 0
286 10 433 7
65 3 184 0
4 268 0
2 208 2
27 2 149 4
21 524 7
8 176 7
498 19 366 27
2 509
10 726
3 249
272
212
2 180
552
191
19 891
België Luxemburg
Italië
Spanje
Andere Europese landen
VS Andere nietEuropese landen
Totaal Dexia
Frankrijk
47 2 351 11
322 10 215 5
61 2 808 7
4 266 0
2 123 1
81 1 866 5
18 566 11
27 2 686 7
562 20 881 47
2 409
10 542
2 876
270
126
1 952
595
2 720
21 490
RAPPORT DE GESTION
Management Werknemers Overige
Frankrijk
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
(GEMIDDELD VTE) op 31/12/05
Bezettingsgraad Operationele leasing Honoraria Marketing, reclame en public relations Technologie- en systeemkosten Softwarekosten en onderzoeks- en ontwikkelingskosten Herstellings- en onderhoudskosten Herstructureringskosten andere dan personeel Verzekeringen (behalve deze met betrekking op pensioenen) Waardentransport Bedrijfsbelastingen Andere algemene en administratieve kosten TOTAAL
31/12/05
31/12/06
100 87 117 88 143 48 12 3 29 44 81 223
82 107 152 101 184 51 10 1 17 50 77 273
975
1 105
31/12/05
31/12/06
65 22 60 100
39 46 65 102
247
252
COMPTES SOCIAUX
11.10. ALGEMENE EN ADMINISTRATIEVE KOSTEN
11.11. AFSCHRIJVINGEN
Afschrijvingen op vastgoedbeleggingen Afschrijvingen op materiële vaste activa Afschrijvingen op andere materiële activa Afschrijvingen op immateriële activa TOTAAL
Dexia / Jaarverslag 2006
| 201
11.12. BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN OP LENINGEN EN VOORZIENINGEN VOOR KREDIETVERPLICHTINGEN COLLECTIEVE WAARDEVERMINDERINGEN
31/12/05 Dotatie
Leningen Kredietvermeerdering (algemene voorziening)
RAPPORT DE GESTION
TOTAAL
Terugname
31/12/06 Totaal
Totaal
175 0
0 (6)
(86) (18)
73 0
(13) (18)
(181)
175
(6)
(104)
73
(31)
Terugname
Verliezen
WAARDEVERMINDERINGEN Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Overige vorderingen (1) Verplichtingen Kredietvermeerdering (individuele reserve)
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Terugname
(175) (6)
SPECIFIEKE
TOTAAL
Dotatie
31/12/05 Dotatie
Recuperaties
Totaal
0 (205) (1) (8) (24)
1 193 1 8 10
0 (22) 0 0 (1)
0 2 0 0 0
1 (32) 0 0 (15)
(238)
213
(23)
2
(46)
(1) Wordt gepubliceerd op de lijn XIV. van het Actief.
SPECIFIEKE WAARDEVERMINDERINGEN
COMPTES SOCIAUX
Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Overige vorderingen (1) Verplichtingen Kredietvermeerdering (individuele reserve) TOTAAL
31/12/06 Dotatie
Terugname
Verliezen
Recuperaties
Totaal
0 (176) (1) (51) (5)
0 163 0 12 6
0 (61) 0 0 (2)
0 22 0 0 0
0 (52) (1) (39) (1)
(233)
181
(63)
22
(93)
(1) Wordt gepubliceerd op de lijn XIV. van het Actief.
11.13. WAARDEVERMINDERINGEN OP MATERIËLE VASTE ACTIVA EN IMMATERIËLE ACTIVA 31/12/05 Waardevermindering op vastgoedbeleggingen Waardevermindering op onroerend goed, machines en uitrusting Waardevermindering op andere materiële activa Waardevermindering op activa aangehouden voor verkoop Waardevermindering op bouwprojecten Waardevermindering op immateriële activa TOTAAL
31/12/06
0 1 0 (1) 0 0
0 1 0 (1) 0 0
0
0
Waardeverminderingen worden aangelegd als aan alle criteria is voldaan. Een nazicht van de markt- en verkoopsvoorwaarden wordt op geregelde tijdstippen uitgevoerd en dat minstens eenmaal per jaar. Waneer de verwachte verliezen bij verkoop lager liggen dan de bestaande waardevermindering wordt er overgegaan tot een terugname van de bijzondere waardevermindering.
202 |
Dexia / Jaarverslag 2006
11.14. WAARDEVERMINDERING OP GOODWILL Nihil.
11.15. BELASTINGLASTEN 31/12/06
Inkomstenbelastingen lopend boekjaar Uitgestelde belastinglatenties
(590) (64)
(504) (42)
BELASTINGEN OP HET RESULTAAT VAN HET LOPEND BOEKJAAR (A) Inkomstenbelastingen vorige boekjaren Voorzieningen voor fiscale geschillen
(654) 43 9
(546) (39) 16
OVERIGE BELASTINGEN (B)
52
TOTAAL (A)+(B)
(602)
RAPPORT DE GESTION
31/12/05
(23) (569)
BELASTBARE BASIS Toepasselijk belastingtarief op het einde van het boekjaar THEORETISCHE VENNOOTSCHAPSBELASTINGEN AAN STANDAARDBELASTINGVOET Belastingseffect van verschillende tarieven in andere landen Belastingseffect van verworpen uitgaven Belastingseffect van niet-belastbare inkomsten (1) Inkomsten belast aan verminderd tarief Belastingseffect van veranderingen in belastingtarief Overige Niet erkende actieve belastinglatenties (overdraagbare fiscale verliezen) BELASTINGEN OP HET RESULTAAT VAN HET LOPEND BOEKJAAR EFFECTIEF BELASTINGTARIEF
31/12/06
2 695 89
3 407 102
2 606 33,99 %
3 305 33,99 %
886 (52) 70 (223) (26) 0 (3) 3
1 123 (93) 77 (581) (5) 2 0 23
654
546
25,10 %
16,52 %
COMPTES SOCIAUX
NETTORESULTAAT VOOR BELASTINGEN Winsten en verliezen van vennootschappen geboekt volgens de vermogensmutatiemethode
31/12/05
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Effectieve vennootschapsbelastingen De standaard belastingvoet toepasselijk in België voor 2005 en 2006 bedraagt 33,99 %. Het effectief groepsbelastingtarief bedraagt respectievelijk 25,10 % en 16,52 % voor 2005 en 2006. Het verschil tussen de twee tarieven kan als volgt geanalyseerd worden:
(1) Voornamelijk niet-belastbare meerwaarden op overdracht van aandelen.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 203
11.16. WINSTEN PER AANDEEL GEWONE WINST PER AANDEEL Gewone winst per aandeel is de verhouding van het nettoresultaat dat toekomt aan de aandeelhouders van de vennootschap tot het gewogen gemiddelde van het aantal uitstaande gewone aandelen gedurende de periode, met uitsluiting van het aantal gewone aandelen verworven door de vennootschap die aangehouden worden als eigen aandelen.
RAPPORT DE GESTION
Nettoresultaat toegerekend aan de aandeelhouders van de vennootschap Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen (in miljoenen) Gewone winst per aandeel (uitgedrukt in EUR per aandeel)
31/12/05
31/12/06
2 038 1 091 1,87
2 750 1 105 2,49
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
VERWATERDE WINST PER AANDEEL Verwaterde winst per aandeel wordt berekend door correctie van het gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen met het effect van verwatering ingevolge de uitoefening van alle aan het personeel toegekende aandelenopties. Met betrekking tot de aandelenopties werd het aantal aandelen dat zou kunnen worden verworven tegen reële waarde (vastgesteld als de gemiddelde aandelenprijs van de vennootschapsaandelen voor het financiële jaar) berekend, gebaseerd op de monetaire waarde van de onderschreven aandelenopties. Het hierboven berekend aantal aandelen wordt vergeleken met het aantal aandelen dat zou worden uitgegeven in de veronderstelling dat de aandelenopties worden uitgeoefend. Het nettoresultaat toegerekend aan de aandeelhouders van de vennootschap werd niet gecorrigeerd gezien er geen in Dexia-aandelen converteerbare financiële instrumenten zijn uitgegeven.
COMPTES SOCIAUX
Nettoresultaat toegerekend aan de aandeelhouders van de vennootschap Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen (in miljoenen) Correcties voor aandelenopties (in miljoenen) Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen als basis voor de berekening van de verwaterde winst per aandeel (in miljoenen) Verwaterde winst per aandeel (uitgedrukt in EUR per aandeel)
204 |
Dexia / Jaarverslag 2006
31/12/05
31/12/06
2 038 1 091 12
2 750 1 105 16
1 103 1,85
1 121 2,45
12. TOELICHTINGEN MET BETREKKING TOT HET RISICOBEHEER (IN MILJOENEN EUR) 12.1. REËLE WAARDE A. Uitsplitsing van de reële waarde A.1. Uitsplitsing van de reële waarde van activa
TOTAAL
Boekhoudkundige waarde
Reële waarde
Verschil
3 444
3 444
0
3 365
3 365
0
75 053 192 402
75 800 197 854
747 5 452
78 215 79 130 226 502 227 393
915 891
15 655
15 655
0
15 385
15 385
0
13 865
13 865
0
17 184
17 184
0
166 204
166 204
0
188 378 188 378
0
3 217 28 632
3 374 28 632
157 0
2 260 24 032
2 345 24 032
85 0
1 659 778 7 816 36
1 659 1 406 7 816 36
0 628 0 0
759 826 8 882 955
759 1 225 8 880 983
0 399 (2) 28
508 761
515 745
6 984
566 743 569 059
RAPPORT DE GESTION
Verschil
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Kas en tegoeden bij centrale banken Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten (1) Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Positieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Investeringen in geassocieerde deelnemingen Overige activa Activa aangehouden voor verkoop
Op 31/12/06
Reële waarde
COMPTES SOCIAUX
Op 31/12/05 Boekhoudkundige waarde
2 316
(1) In 2005 omvatte de reële waarde verkeerdelijk de nominale waarde van bepaalde financieringsverplichtingen aan cliënten voor een bedrag van 8,9 miljard EUR. Dit bedrag werd gecorrigeerd.
A.2. Uitsplitsing van de reële waarde van verplichtingen Op 31/12/05 Boekhoudkundige waarde Schulden aan kredietinstellingen Leningen aan en deposito’s van cliënten Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Negatieve nettowaarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Schuldpapier Achtergestelde en converteerbare schulden Overige verplichtingen Verplichtingen vervat in groepen die worden afgestoten TOTAAL
Reële waarde
Op 31/12/06 Verschil
(1 664) (273)
Boekhoudkundige waarde
Reële waarde
134 793 97 738
133 129 97 465
3 813
3 813
0
578
578
0
18 022 37 652
18 022 37 652
0 0
21 311 30 489
21 311 30 489
0 0
966 175 685 4 985 19 407
966 172 098 4 948 19 401
0
0
493 061
487 494
0 (3 587) (37) (6) 0 (5 567)
174 754 172 690 109 484 109 086
Verschil
239 239 184 726 183 025 4 365 3 890 21 577 21 566 785
785
548 308 543 659
(2 064) (398)
0 (1 701) (475) (11) 0 (4 649)
In overeenstemming met onze waarderingsregels komt de reële waarde van bepaalde rubrieken overeen met de boekhoudkundige waarde. Zie punt 1.32. van de waarderingsregels.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 205
B. Analyse van de reële waarde van activa en verplichtingen geboekt tegen reële waarde B.1. Analyse van de reële waarde van activa geboekt tegen reële waarde
Genoteerde marktprijs
RAPPORT DE GESTION
Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Leningen en effecten beschikbaar voor verkoop Positieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
TOTAAL
COMPTES SOCIAUX
TOTAAL
Totaal
8 793
6 862
0
15 655
10 319 97 921 7 510
3 322 67 766 20 999
224 517 123
13 865 166 204 28 632
0
1 649
10
1 659
124 543
100 598
874
226 015
Genoteerde marktprijs
Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Leningen en effecten beschikbaar voor verkoop Positieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille
Op 31/12/05 Model (met Model (zonder waarneembare waarneembare marktprijzen marktprijzen en rentes) en rentes) (1)
Op 31/12/06 Model (met Model (zonder waarneembare waarneembare marktprijzen marktprijzen en rentes) en rentes) (1)
Totaal
11 750
3 635
0
15 385
12 471 146 239 2 092
4 713 42 069 21 167
0 70 773
17 184 188 378 24 032
0
759
0
759
172 552
72 343
843
245 738
(1) Dit bedrag omvat ook de geamortiseerde kostprijs van de activa voor dewelke geen genoteerde marktprijs of model met waarneembare marktprijzen en rentes bestaan, zoals niet-genoteerde aandelen. De reële waarde kan ook bepaald worden op basis van interpolaties van genoteerde marktprijzen.
B.2. Analyse van de reële waarde van de verplichtingen geboekt tegen reële waarde
Genoteerde marktprijs
Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Negatieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille TOTAAL
Op 31/12/05 Model (met Model (zonder waarneembare waarneembare marktprijzen marktprijzen en rentes) en rentes) (1)
Totaal
3 509
304
0
3 813
5 012 11 425
13 010 25 770
0 457
18 022 37 652
13
953
0
966
19 959
40 037
457
60 453
(1) Dit bedrag omvat ook de geamortiseerde kostprijs van de activa voor dewelke geen genoteerde marktprijs of model met waarneembare marktprijzen en rentes bestaan, zoals niet-genoteerde aandelen. De reële waarde kan ook bepaald worden op basis van interpolaties van genoteerde marktprijzen.
206 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Negatieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille TOTAAL
Op 31/12/06 Model (met Model (zonder waarneembare waarneembare marktprijzen marktprijzen en rentes) en rentes) (1)
Totaal
545
33
0
578
4 781 2 100
16 530 26 696
0 1 693
21 311 30 489
0
239
0
239
7 426
43 498
1 693
52 617
RAPPORT DE GESTION
Genoteerde marktprijs
(1) Dit bedrag omvat ook de geamortiseerde kostprijs van de activa voor dewelke geen genoteerde marktprijs of model met waarneembare marktprijzen en rentes bestaan, zoals niet-genoteerde aandelen. De reële waarde kan ook bepaald worden op basis van interpolaties van genoteerde marktprijzen.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
12.2. KREDIETRISICO’S – UITSTAANDE BEDRAGEN A. Uitsplitsing van de totale uitstaande positie van de Groep De uitstaande bedragen van de kredietrisico’s dekken het risico van de tegenpartij in bevestigde risico’s in de balans en buitenbalans. Men gaat ervan uit dat de uitstaande bedragen rekening houden met de waarborgen (behalve Dexia Bank
België groep) en de waardeverliezen. De uitstaande bedragen dekken alle dochterondernemingen waarin Dexia meerderheidsaandeelhouder is, behalve de groep Dexia Insurance Belgium.
België Frankrijk Duitsland Italië Luxemburg Andere landen van de EU Rest van Europa Turkije Verenigde Staten en Canada Centraal- en Zuid-Amerika Zuidoost-Azië Japan Andere (1) TOTAAL
31/12/05
31/12/06
91 597 89 040 38 694 57 171 8 268 99 165 6 995 119 323 251 634 1 502 4 829 20 736
94 267 98 171 42 120 59 381 10 537 122 450 8 516 8 465 317 878 1 058 2 652 8 909 19 952
742 001
794 356
31/12/05
31/12/06
59 340 375 275 26 778 14 933 132 226 15 093 33 151 79 155 6 050
56 460 396 365 35 626 17 268 128 717 20 209 36 295 98 225 5 191
742 001
794 356
COMPTES SOCIAUX
A.1. Uitstaande bedragen per geografische regio
(1) Supranationale entiteiten zoals ECB inbegrepen.
A.2. Uitstaande bedragen per categorie van tegenpartij
Staten Lokale overheden Bedrijven Monolineverzekeraars ABS/MBS Projectfinanciering Particulieren, zelfstandigen en kmo’s Financiële instellingen Andere TOTAAL
Dexia / Jaarverslag 2006
| 207
B. Verzekerde portefeuille van FSA We publiceren een gedetailleerde kijk op de verzekerde portefeuille van FSA, daar ze een groot deel van de uitstaande bedragen vertegenwoordigt. B.1. Uitsplitsing per sector (totale netto uitstaande bedragen) 31/12/05
31/12/06
56 805 21 018 19 206 8 342
49 865 17 630 19 234 8 203
105 371
94 932
77 474 31 209 34 456 12 465 20 651 10 000 6 434
75 900 30 418 32 718 11 796 24 297 9 987 5 752
GEMEENTE
192 689
190 868
TOTAAL
298 060
285 800
31/12/05
31/12/06
72 891 90 088 99 407 34 065 1 609
67 079 90 978 91 327 35 497 919
298 060
285 800
RAPPORT DE GESTION
Pooled corporates Woninghypotheken Andere Asset-Backed Uitstaande vorderingen consumenten ASSET-BACKED (ABS)
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Algemene verbintenissen Nutsvoorzieningen Niet-algemene fiscale verbintenissen Transport Andere gemeenten Gezondheidszorg Huisvesting
COMPTES SOCIAUX
B.2. Uitsplitsing per shadow rating (totale netto uitstaande bedragen)
AAA AA A BBB Non-investment grade TOTAAL
208 |
Dexia / Jaarverslag 2006
12.3. RENTEHERZIENINGSRISICO: UITSPLITSING VOLGENS RESTERENDE LOOPTIJD TOT DE VOLGENDE RENTEVOETBEPALING Zichtrekeningen en spaarrekeningen zijn opgenomen in de kolom “Op zicht en direct opeisbaar” aangezien we hierin de resterende looptijd weergeven tot aan de volgende fixing van de rente en dat op wettelijke betaaldatum en niet via hypotheses over het waargenomen gedrag van cliënten. Deze oefening wordt wel uitgevoerd in de rentegevoeligheidsanalyse (zie toelichting 12.4.).
TOTAAL
Meer dan 5 jaar
Onbepaald Gelopen rente
Aanpassing naar reële waarde
Waardevermindering
Totaal
3 421
19
0
0
0
0
4
0
0
3 444
11 406
27 922
8 972
21 000
4 486
48
599
620
0
75 053
13 108
31 866
37 504
37 191
66 886
2 992
1 598
2 683
(1 426)
192 402
27
7 856
3 753
2 554
849
585
66
(35)
0
15 655
55
6 197
1 283
29
703
5 712
50
(164)
0
13 865
577
66 199
17 055
9 337
59 328
3 897
1 900
8 240
(329)
166 204
0
98
876
1 060
1 092
0
91 9 867
0 18 765
0 0
3 217 28 632
1 659
0
1 659
578
29 172
899
141 056
19
69 462
5
71 176
6
133 350
778 2 185 735 654 2 782
0
7
(52) (2)
778 2 185 735 602 4 294
40
0
0
(4)
36
20 408
14 175
31 775
(1 813)
508 761
Dexia / Jaarverslag 2006
RAPPORT DE GESTION
Kas en tegoeden bij centrale banken Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Positieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Investeringen in geassocieerde deelnemingen Materiële vaste activa Immateriële activa en goodwill Belastingvorderingen Overige activa Activa aangehouden voor verkoop
1 tot 5 jaar
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Op 31/12/05
Op zicht en Minder 3 maand direct dan tot opeisbaar 3 maand 1 jaar
COMPTES SOCIAUX
ACTIEF
| 209
VERPLICHTINGEN Op 31/12/05
RAPPORT DE GESTION
Schulden aan kredietinstellingen Leningen aan en deposito’s van cliënten Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Negatieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Schuldpapier Achtergestelde en converteerbare schulden Technische voorzieningen van verzekeringsmaatschappijen Voorzieningen en andere verplichtingen Belastingverplichtingen Overige verplichtingen
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
TOTAAL
NETTO POSITIE Op 31/12/05 In de balans opgenomen sensitivity gap
Op zicht en Minder 3 maand direct dan tot opeisbaar 3 maand 1 jaar
COMPTES SOCIAUX
Dexia / Jaarverslag 2006
Meer dan 5 jaar
Onbepaald
Gelopen rente
Aanpassing naar reële waarde
Totaal
46 884 36 276
60 560 29 623
19 427 3 040
2 453 1 682
4 410 1 980
288 24 495
498 739
273 (97)
134 793 97 738
30
246
2 470
962
29
16
34
26
3 813
47
5 384
2 450
1 922
3 012
4 965
113 10 566
129 27 086
18 022 37 652
684 5
52 017 309
25 961 754
52 659 1 039
40 809 1 629
362 1 066
2 507 102
966 686 81
966 175 685 4 985
10
0
9 846 1 320 1 377 6 864
14 569
29 150
493 061
669
193
43
65
9 846 1 320 1 377 3 888
85 922 148 808
54 295
60 760
51 934
47 623
1 996
Op zicht en direct opeisbaar (56 750)
De sensitivity gap opgenomen in de balans is afgedekt door derivaten.
210 |
1 tot 5 jaar
Minder dan 3 maand (7 752)
3 maand tot 1 jaar
1 tot 5 jaar
Meer dan 5 jaar
15 167
10 416
81 416
Onbepaald
(27 215)
TOTAAL
Onbepaald Gelopen rente
Aanpassing naar reële waarde
Waardevermindering
Totaal
2 663
694
0
0
0
0
8
0
0
3 365
12 507
32 771
24 499
3 822
3 115
13
1 167
321
0
78 215
25 282
39 781
37 521
43 673
75 409
2 833
1 980
1 322
(1 299)
226 502
201
9 407
665
1 019
3 418
443
113
119
0
15 385
2
4 977
2 689
333
2 919
6 095
89
80
0
17 184
991
48 929
21 442
23 404
84 005
2 883
2 276
4 679
(231)
188 378
10
197
126
1 275
590
8
54 7 955
0 16 077
0 0
2 260 24 032
759
0
759
545
42 201
VERPLICHTINGEN Op 31/12/06 Schulden aan kredietinstellingen Leningen aan en deposito’s van cliënten Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Negatieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Schuldpapier Achtergestelde en converteerbare schulden Technische voorzieningen van verzekeringsmaatschappijen Voorzieningen en andere verplichtingen Belastingverplichtingen Overige verplichtingen Verplichtingen vervat in groepen die worden afgestoten TOTAAL
Meer dan 5 jaar
253
137 009
41
86 983
10
73 536
Op zicht en Minder 3 maand direct dan tot opeisbaar 3 maand 1 jaar
11
169 467
826 2 188 2 393 749 2 678
0
17
0 (3)
826 2 188 2 393 749 3 552
957
0
0
(2)
955
22 066
13 642
23 374
(1 535)
566 743
Aanpassing naar reële waarde
Totaal
1 tot 5 jaar
Meer dan 5 jaar
Onbepaald
Gelopen rente
62 035 66 553
85 027 27 782
17 140 9 559
4 018 2 527
2 063 2 404
3 675 78
682 829
114 (248)
174 754 109 484
30
355
50
76
21
26
19
1
578
2 284
6 958
1 128
2 608
3 330
4 725
147 8 504
131 21 985
21 311 30 489
1 625 2
53 278 1 081
38 806 208
47 768 2 003
40 647 786
227 143
2 613 79
239 (238) 63
239 184 726 4 365
103
12 288 1 468 1 276 3 623
0
12 288 1 468 1 276 6 545
1 748
970
73
24
4
785 134 277 175 451
66 964
59 024
49 354
28 314
RAPPORT DE GESTION
Kas en tegoeden bij centrale banken Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden Positieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Investeringen in geassocieerde deelnemingen Materiële vaste activa Immateriële activa en goodwill Belastingvorderingen Overige activa Activa aangehouden voor verkoop
1 tot 5 jaar
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Op 31/12/06
Op zicht en Minder 3 maand direct dan tot opeisbaar 3 maand 1 jaar
COMPTES SOCIAUX
ACTIEF
785 12 877
22 047
Dexia / Jaarverslag 2006
548 308
| 211
NETTO POSITIE
Op zicht en direct opeisbaar
Op 31/12/06 In de balans opgenomen sensitivity gap
(92 076)
Minder dan 3 maand
3 maand tot 1 jaar
1 tot 5 jaar
Meer dan 5 jaar
Onbepaald
(38 442)
20 019
14 512
120 113
(6 248)
De sensitivity gap opgenomen in de balans is afgedekt door derivaten.
RAPPORT DE GESTION
12.4. RENTEGEVOELIGHEIDSRISICO
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Er wordt geen gemiddelde rentevoet voor activa en passiva bekendgemaakt daar Dexia een ruim hedgingbeleid heeft ontwikkeld via het ALM-departement. Onze rentemarge is daarom het resultaat van de ontvangen en betaalde interest op businesstransacties verminderd met die op hedgingoperaties. Een meer relevante risico-indicator is de Value at Risk (VaR) voor de activiteiten van Thesaurie en financiële markten en de gevoeligheid voor de ALM-activiteiten. Activiteiten van Thesaurie en financiële markten De activiteiten van Thesaurie en financiële markten van Dexia hebben vooral een ondersteunende functie voor de Groep. Het gebruik van de VaR bij de groep Dexia
COMPTES SOCIAUX
2005 IR(1) & FX(2) (Trading en banking)
Individueel Globaal
Gemiddeld 24,2 Maximum 34,5
EQT(3) Trading
Gemiddeld 2,8 Maximum 7,6
Gemiddeld 26,9 Maximum 38,5 Limiet 75
staat gedetailleerd beschreven in onderstaande tabel. In 2006 werd de gemiddelde VaR waaraan de Groep tengevolge zijn activiteiten op de financiële markten werd blootgesteld, beperkt tot 29,8 miljoen EUR (DenizBank niet inbegrepen). De groep Dexia berekende in 2006 een rentevoet en FX VaR, vooral op basis van de parametrische methode (99 % 10 dagen), een Equity VaR gebaseerd op de historische methode, en sinds het begin van het laatste kwartaal begon ze een historische credit spread VaR te berekenen, maar enkel voor trading desks. In 2005 bedroeg de gemiddelde totale VaR van TFM 26,9 miljoen EUR. Bij dit cijfer was het spreadrisico niet inbegrepen. Daarom moet dit cijfer worden vergeleken met de TFM IR, FX & EQT VaR van 2006, die 27,6 miljoen EUR beliep.
IR & FX (Trading en banking) Gemiddeld 25,2 Maximum 43,7
2006 EQT Trading
Spread Trading(4) (enkel vierde kwartaal)
Gemiddeld 2,3 Maximum 6,6
Gemiddeld 11,7 Maximum 16,0
Gemiddeld 29,8 Maximum 58,9 Limiet 142
(1) IR: interest rates (2) FX: Forex (3) EQT: equities (4) De berekening van de spread VaR is pas gestart in het laatste kwartaal 2006.
ALM-gevoeligheid (1) De basispuntwaarde (BPW) weerspiegelt de verandering in netto economische waarde van de balans wanneer de rentevoeten over de hele curve met 1 % stijgen. BPV (in miljoen EUR) TOTAAL
31/12/05
31/12/06
(209)
(494)
(1) Posities van verzekeringsmaatschappijen en pensioenfonds niet inbegrepen.
De resterende looptijd van de portefeuille tot de volgende datum van herbepaling van de rente wordt vastgelegd aan de hand van het waargenomen gedrag van onze cliënten en niet van de wettelijke terugbetalingsdag (zie toelichting 12.3.).
212 |
Dexia / Jaarverslag 2006
De Value at Risk (VaR) vertegenwoordigt de potentiële wijziging in marktwaarde, terwijl de Earnings at Risk (EaR) de impact op het boekhoudresultaat vertegenwoordigt als de VaR werkelijkheid wordt. De door Dexia berekende VaR meet het potentiële verlies met een waarschijnlijkheid van 99 % en voor een periode van 10 dagen. De EaR is lager dan de VaR, omdat de meeste beursgenoteerde
aandelen een positieve AFS-reserve hebben. Er worden waardeverminderingstesten uitgevoerd wanneer het verschil tussen de marktwaarde en de kosten hoger is dan 25 % en/of wanneer er een langdurige daling van de reële waarde is. De kolom -25 % vertegenwoordigt de waardevermindering die in het boekhoudkundig resultaat zou kunnen worden opgetekend indien de waarde met 25 % daalt.
RAPPORT DE GESTION
12.5. GEVOELIGHEID BEURSGENOTEERDE AANDELEN
A. Banken (ALM-portefeuille) (1) VaR
% VaR
1 128 1 231 1 332 1 443 1 671 1 461 1 453 1 527
61 65 69 79 91 103 106 106
5,4 % 5,3 % 5,2 % 5,4 % 5,4 % 7,0 % 7,3 % 7,0 %
Marktwaarde
VaR
% VaR
1 249 1 315 1 511 1 729 1 815 1 554 1 679 1 795
52 52 56 69 81 81 94 100
4,2 % 3,9 % 3,7 % 4,0 % 4,5 % 5,2 % 5,6 % 5,6 %
31 maart 2005 30 juni 2005 30 september 2005 31 december 2005 31 maart 2006 30 juni 2006 30 september 2006 31 december 2006
EaR
-25 %
(1) 0 (2) 0 (9) (17) (8) (2)
(8) 0 (6) (10) (17) (32) (12) (7)
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Marktwaarde
(1) DenizBank niet inbegrepen.
B. Verzekeringsmaatschappijen -25 %
0 0 0 0 (3) (2) (2) (1)
(36) (40) (35) (51) (47) (67) (34) (16)
Dexia / Jaarverslag 2006
COMPTES SOCIAUX
31 maart 2005 30 juni 2005 30 september 2005 31 december 2005 31 maart 2006 30 juni 2006 30 september 2006 31 december 2006
EaR
| 213
12.6. LIQUIDITEITSRISICO: UITSPLITSING VOLGENS RESTERENDE LOOPTIJD TOT VERVALDAG Zichtrekeningen en spaarrekeningen worden opgenomen in de kolom “op zicht en direct opeisbaar”, zelfs al is de echte terugbetalingsdatum onbepaald.
ACTIEF
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
RAPPORT DE GESTION
Op 31/12/05
Uitsplitsing van brutobedrag en premie/korting Op zicht en Minder 3 maand 1 tot Meer Onbepaald Gelopen direct dan tot 5 jaar dan rente opeisbaar 3 maand 1 jaar 5 jaar
Kas en tegoeden bij centrale banken 3 234 Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen 10 986 Leningen en voorschotten aan cliënten 14 345 Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden 706 Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde 48 Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn 389 Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden 0 Positieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Investeringen in geassocieerde deelnemingen Materiële vaste activa Immateriële activa en goodwill Belastingvorderingen Overige activa 1 798 Activa aangehouden voor verkoop
COMPTES SOCIAUX
TOTAAL
31 506
VERPLICHTINGEN
Op 31/12/05 Schulden aan kredietinstellingen Leningen aan en deposito’s van cliënten Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Negatieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Schuldpapier Achtergestelde en converteerbare schulden Technische voorzieningen van verzekeringsmaatschappijen Voorzieningen en andere verplichtingen Belastingverplichtingen Overige verplichtingen TOTAAL
NETTO POSITIE Op 31/12/05 Nettoliquiditeitsgap
Aanpassing Waardeverminnaar reële dering waarde
Totaal
206
0
0
0
0
4
0
0
3 444
26 316 12 622
9 058 11 335
22 364 37 637
5 066 110 911
44 2 697
599 1 598
620 2 683
0 (1 426)
75 053 192 402
822
3 903
8 311
1 775
107
66
(35)
0
15 655
87
32
660
7 440
5 712
50
(164)
0
13 865
5 974
10 896
28 558
106 575
4 001
1 900
8 240
(329)
166 204
67
760
1 043
1 256
0
91 9 867
0 18 765
0 0
3 217 28 632
1 659
0
1 050
55
12
9
47 144
36 039
98 585
233 032
778 2 185 735 654 1 365 40
0 0
7 0
(52) (2) (4)
1 659 778 2 185 735 602 4 294 36
18 318
14 175
31 775
(1 813)
508 761
Uitsplitsing van brutobedrag en premie/korting Op zicht en Minder 3 maand 1 tot Meer Onbepaald direct dan tot 5 jaar dan opeisbaar 3 maand 1 jaar 5 jaar
Gelopen rente
Aanpassing naar reële waarde
Totaal
54 281 37 606
44 272 27 411
19 440 2 990
4 771 2 135
10 971 2 461
287 24 493
498 739
273 (97)
134 793 97 738
18
255
2 464
965
37
14
34
26
3 813
47
305
2 457
5 533
4 473
4 965
113 10 566
129 27 086
18 022 37 652
1 627 5
34 287 95
22 935 639
63 250 1 326
50 031 1 671
362 1 066
0 2 507 102
966 686 81
966 175 685 4 985
10
0
9 846 1 320 1 377 6 864
14 569
29 150
493 061
870
123
44
67
9 846 1 320 1 377 3 677
95 657 107 495
51 048
78 024
69 711
47 407
2 073
Op zicht en direct opeisbaar (64 151)
Minder dan 3 maand (60 351)
3 maand tot 1 jaar (15 009)
1 tot 5 jaar
Meer dan 5 jaar
20 561
163 321
Onbepaald
(29 089)
Deze tabel houdt geen rekening met de liquiditeit noch met de mogelijkheid om het actief te herfinancieren zodat sommige opgenomen langlopende activa kunnen verkocht worden wanneer dit voor liquiditeitsredenen nodig wordt geacht.
214 |
Dexia / Jaarverslag 2006
TOTAAL
VERPLICHTINGEN
Op 31/12/06 Schulden aan kredietinstellingen Leningen aan en deposito’s van cliënten Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde Negatieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Schuldpapier Achtergestelde en converteerbare schulden Technische voorzieningen van verzekeringsmaatschappijen Voorzieningen en andere verplichtingen Belastingverplichtingen Overige verplichtingen Verplichtingen vervat in groepen die worden afgestoten TOTAAL
40 785
Totaal
658
0
0
0
0
8
0
0
3 365
36 275
21 522
3 532
2 656
48
1 167
321
0
78 215
19 866
14 443
47 879
114 520
3 124
1 980
1 322
396
544
5 986
7 784
442
113
119
0
15 385
2
214
617
10 087
6 095
89
80
0
17 184
5 029
8 945
40 129
124 324
3 140
2 276
4 679
102
134
1 243
726
1
54 7 955
0 16 077
0 0
2 260 24 032
759
0
0 (3) (2)
759 826 2 188 2 393 749 3 552 955
357
44
5
10
62 685
45 846
99 391
260 107
826 2 188 2 393 749 2 485 957
0 0
17 0
22 448
13 642
23 374
Uitsplitsing van brutobedrag en premie/korting Op zicht en Minder 3 maand 1 tot Meer Onbepaald direct dan tot 5 jaar dan opeisbaar 3 maand 1 jaar 5 jaar
Gelopen rente
(1 299) 226 502
(231) 188 378
(1 535) 566 743
Aanpassing naar reële waarde
Totaal
63 554 66 694
70 691 26 295
20 444 9 329
8 532 2 693
10 601 3 817
136 75
682 829
0
355
50
87
40
26
19
1
578
56
780
2 341
6 405
6 726
4 725
147 8 504
131 21 985
21 311 30 489
1 735 3
34 592 421
25 380 175
61 933 1 764
58 681 1 110
30 750
88
1 748
1 022
133 790 134 156
65
57 784
24
81 438
81 063
RAPPORT DE GESTION
Kas en tegoeden bij centrale banken 2 699 Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen 12 694 Leningen en voorschotten aan cliënten 24 667 Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden 1 Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde 0 Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn 87 Effecten die tot einde looptijd worden aangehouden 0 Positieve waarde van derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Investeringen in geassocieerde deelnemingen Materiële vaste activa Immateriële activa en goodwill Belastingvorderingen Overige activa 637 Activa aangehouden voor verkoop
Aanpassing Waardeverminnaar reële dering waarde
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Op 31/12/06
Uitsplitsing van brutobedrag en premie/korting Op zicht en Minder 3 maand 1 tot Meer Onbepaald Gelopen direct dan tot 5 jaar dan rente opeisbaar 3 maand 1 jaar 5 jaar
COMPTES SOCIAUX
ACTIEF
114 174 754 (248) 109 484
0 2 613 79
239 239 (238) 184 726 63 4 365
12 288 1 468 1 276 3 594
4
0
12 288 1 468 1 276 6 545
785
0
0
785
25 153
12 877
22 047 548 308
Dexia / Jaarverslag 2006
| 215
NETTO POSITIE Op 31/12/06 Nettoliquiditeitsgap
Op zicht en direct opeisbaar (93 005)
Minder dan 3 maand
3 maand tot 1 jaar
(71 471)
(11 938)
1 tot 5 jaar
Meer dan 5 jaar
17 953
179 044
Onbepaald
(2 705)
Deze tabel houdt geen rekening met de liquiditeit, noch met de mogelijkheid om het actief te herfinancieren zodat sommige opgenomen langlopende activa kunnen verkocht worden wanneer dit voor liquiditeitsredenen nodig wordt geacht.
RAPPORT DE GESTION
12.7. VALUTARISICO EUR
Andere EU-munten
USD
Andere
Totaal
262 926 260 233
45 635 48 337
175 419 176 085
24 781 24 106
508 761 508 761
675
0
Op 31/12/05 Totaal van het actief Totaal van de verplichtingen
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
NETTO IN DE BALANS OPGENOMEN POSITIE
2 693
NETTO IN DE BALANS OPGENOMEN POSITIE
Andere EU-munten
USD
Andere
Totaal
342 279 341 345
53 806 55 479
141 343 141 444
29 315 28 475
566 743 566 743
840
0
934
12.8. VERZEKERINGSRISICO’S De verzekeringsactiviteiten worden in de groep Dexia uitgeoefend door FSA en de groep DIB (zie Boekhoudprincipes, punt 1.11.). De risico’s van FSA zijn voornamelijk kredietrisico’s en worden in toelichting 12.2.B. geanalyseerd. FSA verzekert gewoonlijk enkel de “senior“-tranches van de uitgiften van asset backed activa, die een zeer laag percentage van niet-betaling en een belangrijke invorderingsgraad vertonen door het hoge niveau van de ontvangen waarborgen, de reserves aan liquide middelen, de aftrekbare bedragen of de beschermingen die de eerste verliezen dekken (zie bijlage over de ratings in toelichting 12.2.B.). Vooraleer een gemeentelijke obligatie te verzekeren, ontvangt FSA een recht op de belastingontvangsten of een recht op de specifieke gemeentelijke inkomstenstromen die afkomstig zijn van basisoverheidsdiensten. De verzekerde portefeuille
COMPTES SOCIAUX
(666)
EUR Op 31/12/06 Totaal van het actief Totaal van de verplichtingen
(2 702)
(1 673)
(101)
is gediversifieerd op basis van de emittenten, in geografisch en industrieel opzicht en volgens het type van verkregen waarborgen. Om het risicoprofiel te beheren, verdeelt FSA ook het risico en de risicodekking over herverzekeraars die een zeer hoge rating hebben. De risicogevoeligheid mag dan ook als zwak worden beschouwd, wat ook kan worden afgeleid uit de statistieken over de verliezen van de voorgaande jaren. De groep DIB is actief op het vlak van verzekering leven (meer dan 85 % van de uitgegeven premies) en niet-leven en heeft geen belangrijke concentratie van risico’s. Sommige risico’s worden herverzekerd (zie toelichting 9.3.). Gelet op de activiteiten van DIB, de herverzekering van een gedeelte van zijn risico’s en de omvang van zijn activiteiten ten opzichte van de totale activiteiten en risico’s van de groep Dexia, zal een wijziging van de verzekeringsvariabelen geen belangrijke weerslag hebben op de financiële situatie van de groep Dexia.
12.9. UITSPLITSING NAAR RISICOGEWOGEN ACTIVA
Voor 20 % gewogen tegenpartijen Voor 50 % gewogen tegenpartijen Voor 100 % gewogen tegenpartijen Voor handelsdoeleinden aangehouden portefeuille TOTAAL
216 |
Dexia / Jaarverslag 2006
31/12/05
31/12/06
40 120 14 592 55 029 5 261
45 102 14 783 65 393 8 091
115 002
133 369
Wij hebben de controle uitgevoerd van de geconsolideerde jaarrekening van Dexia NV en haar dochterondernemingen (de “Groep”) over het boekjaar afgesloten op 31 december 2006, opgesteld in overeenstemming met International Financial Reporting Standards (IFRS), zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften voor beursgenoteerde bedrijven. Deze geconsolideerde jaarrekening omvat de geconsolideerde balans op 31 december 2006, de geconsolideerde resultatenrekening, de geconsolideerde kasstromen en de beweging van het eigen vermogen voor het boekjaar afgesloten op die datum, evenals de samenvatting van de voornaamste waarderingsregels en andere toelichtingen. Het geconsolideerde balanstotaal bedraagt 566 743 miljoen EUR en de geconsolideerde resultatenrekening sluit af met een winst van het boekjaar, aandeel Groep, van 2 750 miljoen EUR. Het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening valt onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Deze verantwoordelijkheid omvat: het opzetten, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening die geen afwijkingen bevat van materieel belang als gevolg van fraude of van fouten, alsook het kiezen en toepassen van geschikte waarderingsregels en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel te geven over deze geconsolideerde jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke
Dexia / Jaarverslag 2006
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
Q VERKLARING OVER DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING ZONDER VOORBEHOUD, MET EEN TOELICHTENDE PARAGRAAF
mate van zekerheid wordt verkregen dat de geconsolideerde jaarrekening geen afwijkingen bevat van materieel belang. Overeenkomstig deze normen, hebben wij controlewerkzaamheden uitgevoerd ter staving van de in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen bedragen en inlichtingen. De keuze van de uitgevoerde werkzaamheden is afhankelijk van onze beoordeling en van de inschatting van het risico op materiële afwijkingen in de geconsolideerde jaarrekening als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van die risico-inschatting, hebben wij rekening gehouden met de interne controle van de Groep met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening om controleprocedures vast te leggen die geschikt zijn in de gegeven omstandigheden, maar niet om een oordeel te geven over de doeltreffendheid van die interne controle. Wij hebben tevens een beoordeling gemaakt van het passende karakter van de waarderingsregels en de consolidatiegrondslagen, de redelijkheid van de door de vennootschap gemaakte boekhoudkundige ramingen en de voorstelling van de geconsolideerde jaarrekening in haar geheel. Ten slotte hebben wij van de raad van bestuur en de verantwoordelijken van de Groep de voor onze controle noodzakelijke verduidelijkingen en inlichtingen bekomen. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen informatie een redelijke basis vormt voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel geeft de geconsolideerde jaarrekening, afgesloten op 31 december 2006, een getrouw beeld van het vermogen en de financiële toestand van de Groep evenals van haar resultaten en kasstromen voor het boekjaar dan eindigend, in overeenstemming met International Financial Reporting Standards (IFRS), zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften voor beursgenoteerde bedrijven. Zonder afbreuk te doen aan ons oordeel vestigen wij de aandacht op toelichting 6 van de geconsolideerde jaarrekening die bepaalde juridische risico’s met betrekking tot de aandelenleasing in Nederland beschrijft, waarvan de afloop momenteel onzeker is.
COMPTES SOCIAUX
Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij u verslag uit in het kader van ons mandaat van commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over de geconsolideerde jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermelding.
RAPPORT DE GESTION
VERSLAG VAN HET COLLEGE VAN COMMISSARISEN AAN DE ALGEMENE VERGADERING DER AANDEELHOUDERS VAN DEXIA NV OVER DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING OVER HET BOEKJAAR AFGESLOTEN OP 31 DECEMBER 2006
| 217
Q BIJKOMENDE VERMELDING
RAPPORT DE GESTION
Het opstellen en de inhoud van het geconsolideerde jaarverslag vallen onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermelding op te nemen die niet van aard is om de draagwijdte van onze verklaring over de geconsolideerde jaarrekening te wijzigen:
• het jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de geconsolideerde jaarrekening. Wij kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de Groep wordt geconfronteerd, alsook van haar positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op haar toekomstige ontwikkeling. Wij kunnen evenwel bevestigen dat de verstrekte gegevens geen onmiskenbare inconsistenties vertonen met de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons mandaat.
Brussel, 28 maart 2007 Het college der commissarissen, Mazars & Guérard Bedrijfsrevisoren BCVBA Vertegenwoordigd door
R. Peirce
X. Doyen
COMPTES SOCIAUX
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
PricewaterhouseCoopers Bedrijfsrevisoren BCVBA Vertegenwoordigd door
218 |
Dexia / Jaarverslag 2006
220 |
BALANS
222
BUITENBALANSTELLING
223
RESULTATENREKENING
224
TOELICHTING BIJ DE JAARREKENING
225
VERSLAG VAN HET COLLEGE VAN COMMISSARISSEN OVER DE JAARREKENING AFGESLOTEN OP 31 DECEMBER 2006
245
Dexia / Jaarverslag 2006
FINANCIËLE SITUATIE OP 31 DECEMBER 2006
JAARREKENING
Dexia / Jaarverslag 2006
| 221
BALANS (vóór winstverdeling) ACTIEF (in duizenden EUR)
COMPTES CONSOLIDÉS
RAPPORT DE GESTION
VASTE ACTIVA I. Oprichtingskosten II. Immateriële vaste activa III. Materiële vaste activa B. Installaties, machines en uitrusting C. Meubilair en rollend materieel E. Overige materiële vaste activa F. Activa in aanbouw en vooruitbetalingen IV. Financiële vaste activa A. Verbonden ondernemingen 1. Deelnemingen 2. Vorderingen C. Andere financiële vaste activa 2. Vorderingen en borgtochten in contanten
JAARREKENING
VLOTTENDE ACTIVA V. Vorderingen op meer dan één jaar B. Overige vorderingen VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar A. Handelsvorderingen B. Overige vorderingen VIII. Geldbeleggingen A. Eigen aandelen B. Overige beleggingen IX. Liquide middelen X. Overlopende rekeningen TOTAAL DER ACTIVA
222 |
Dexia / Jaarverslag 2006
31/12/04
31/12/05
31/12/06
18 799 949 4 835 1 002 2 165 418 1 676 68 3 18 791 947 18 791 937 16 318 162 2 473 775 10 10
20 174 401 4 353 1 835 1 878 234 1 504 137 3 20 166 335 20 166 335 16 530 358 3 635 977 0 0
21 946 223 7 921 2 199 3 046 260 2 686 100 0 21 933 057 21 933 047 18 352 306 3 580 741 10 10
724 962 53 181 53 181 24 988 298 24 690 620 228 577 823 42 405 11 194 15 371
767 969 69 599 69 599 2 040 235 1 805 639 134 364 195 274 939 21 093 36 103
426 441 43 052 43 052 47 731 981 46 750 271 779 0 271 779 17 138 46 741
19 524 911
20 942 370
22 372 664
VOORZIENINGEN EN UITGESTELDE BELASTINGEN VII. A. Voorzieningen voor risico’s en kosten 2. Belastingen 4. Overige risico’s en kosten SCHULDEN VIII. Schulden op meer dan één jaar A. Financiële schulden 5. Overige leningen IX. Schulden op ten hoogste één jaar A. Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen B. Financiële schulden 1. Kredietinstellingen C. Handelsschulden 1. Leveranciers E. Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 1. Belastingen 2. Bezoldigingen en sociale lasten F. Overige schulden X. Overlopende rekeningen TOTAAL DER PASSIVA
31/12/05
31/12/06
16 904 723 4 825 428 4 825 428 8 992 910 1 390 262 478 616 577 823 577 823 333 823 631 898 1 064 225
17 125 552 4 887 585 4 887 585 9 137 128 1 330 559 482 543 364 195 364 195 483 821 264 304 1 505 976
18 700 438 5 237 739 5 237 739 10 228 952 1 172 578 488 759 0 0 683 819 743 450 1 317 719
23 248 23 248 0 23 248
31 698 31 698 0 31 698
35 188 35 188 1 003 34 185
2 596 940 2 506 838 2 506 838 2 506 838 73 602 0 97 97 12 851 12 851 20 249 16 865 3 384 40 405 16 500
3 785 120 1 459 373 1 459 373 1 459 373 2 290 633 167 062 2 042 670 2 042 670 16 759 16 759 6 356 2 733 3 623 57 786 35 114
3 637 038 200 000 200 000 200 000 3 394 506 0 3 277 190 3 277 190 35 258 35 258 10 479 1 279 9 200 71 579 42 532
19 524 911
20 942 370
22 372 664
31/12/04
31/12/05
31/12/06
20 0 483 0 17 141 169 98 548 696 201 93 000 0 PM
26 0 483 19 000 17 149 308 122 019 807 446 0 0 PM
30 500 000 483 0 19 141 169 101 907 893 049 0 227 756 PM
COMPTES CONSOLIDÉS
EIGEN VERMOGEN Kapitaal A. Geplaatst kapitaal II. Uitgiftepremies IV. Reserves A. Wettelijke reserve B. Onbeschikbare reserves 1. Voor eigen aandelen D. Beschikbare reserves V. Overgedragen winst Vbis. Resultaat van het boekjaar (1) I.
31/12/04
JAARREKENING
(in duizenden EUR)
RAPPORT DE GESTION
PASSIEF
(1) Zie punt 1 van de toelichting bij de jaarrekening.
BUITENBALANSTELLING (in duizenden EUR) Diverse rechten en verplichtingen: - Persoonlijke zekerheden gesteld voor rekening van derden - Persoonlijke zekerheden gesteld voor rekening van Dexia Funding Lux SA - Bankgarantie huur gebouw de Meeûssquare - Bankgarantie betreffende het bod tot aankoop van BCR - Zakelijke zekerheden gesteld op eigen activa - Op termijn gekochte deviezen – te ontvangen - Op termijn verkochte deviezen – te leveren - Stock options - Verplichting tot aankoop van Dexia Nederland Holding NV - Verbintenis t.a.v. Financial Security Assurance Holdings Ltd (“FSA”) - Verbintenis t.a.v. Dexia Bank Nederland NV
Dexia / Jaarverslag 2006
| 223
RESULTATENREKENING
(in duizenden EUR)
RAPPORT DE GESTION
I. II.
COMPTES CONSOLIDÉS
III. IV.
V.
VI. VII.
JAARREKENING
VIII.
IX. X.
XI. XIII.
Bedrijfsopbrengsten D. Andere bedrijfsopbrengsten Bedrijfskosten B. Diensten en diverse goederen C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa F. Voorzieningen voor risico’s en kosten G. Andere bedrijfskosten Bedrijfsverlies Financiële opbrengsten A. Opbrengsten uit financiële vaste activa B. Opbrengsten uit vlottende activa C. Andere financiële opbrengsten Financiële kosten A. Kosten van schulden C. Andere financiële kosten Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening, vóór belasting Uitzonderlijke opbrengsten A. Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen op immateriële en materiële vaste activa Uitzonderlijke kosten A. Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa B. Waardeverminderingen op financiële vaste activa Winst van het boekjaar vóór belasting Belastingen op het resultaat A. Belastingen B. Regularisering van belastingen en terugneming van voorzieningen voor belastingen Winst van het boekjaar Te bestemmen winst van het boekjaar
Overgedragen winst van het vorige boekjaar Te bestemmen winst van het boekjaar TE BESTEMMEN WINST
224 |
Dexia / Jaarverslag 2006
31/12/04
31/12/05
31/12/06
238 238 (93 070) (42 711) (20 526)
108 108 (91 944) (53 977) (24 793)
164 164 (126 832) (82 901) (36 064)
(20 899) (8 565) (369) (92 832) 1 242 457 1 234 113 7 810 534 (54 163) (49 929) (4 234) 1 095 462 0
(4 306) (8 450) (418) (91 836) 1 697 485 1 683 894 11 193 2 398 (115 351) (110 726) (4 625) 1 490 298 0
(4 964) (2 487) (416) (126 668) 1 641 710 1 566 423 15 356 59 931 (221 570) (161 021) (60 549) 1 293 472 195
0 (51 331)
0 (204)
195 (68)
(322) (51 009) 1 044 131 20 094 (1 553)
(204) 0 1 490 094 15 882 (3 000)
(68) 0 1 293 599 24 120 (1 021)
21 647 1 064 225 1 064 225
18 882 1 505 976 1 505 976
25 141 1 317 719 1 317 719
743 450 1 317 719 2 061 169
2. JAARREKENING EN REKENINGSTELSEL Dexia NV, een financiële holding, is een vennootschap naar Belgisch recht waarvan de financiële instrumenten op een Belgische gereglementeerde markt mogen worden verhandeld, en is zodoende onderworpen aan het gemeen recht betreffende de jaarrekening dat is opgenomen in het Wetboek Vennootschappen en het bijbehorende uitvoeringsbesluit van 30 januari 2001. Het rekeningstelsel stemt inzake inhoud, voorstelling en nummering overeen met het rekeningstelsel bedoeld in het Koninklijk Besluit van 12 september 1983 (gewijzigd bij Koninklijk Besluit van 4 augustus 1996). De rekeningen uit het rekeningstelsel die voor de onderneming niet relevant zijn, komen in de publicatie niet voor. De jaarrekening is opgesteld in duizenden EUR.
3. WAARDERINGSREGELS
3.2. ACTIVA 3.2.1. Oprichtingskosten (rubriek I.) De oprichtingskosten worden in de activa opgenomen en lineair afgeschreven in jaarlijkse tranches van minstens 20 %. 3.2.2. Immateriële vaste activa (rubriek II.) De aankoop van licenties, de parametrisering van de software en de externe kosten i.v.m. de ontwikkeling van de website van de groep Dexia worden geactiveerd onder de rubriek immateriële vaste activa voor een minimum bedrag van 495,79 EUR zijnde de aanschaffingswaarde per bedrijfsmiddel, of indien de levering wordt uitgevoerd in deelleveringen van minder dan 495,79 EUR, maar in totaal minstens 495,79 EUR bedragen. De in de activa geboekte immateriële vaste activa worden afgeschreven over maximum 5 jaar. Bovendien komen de interne kosten voor de ontwikkeling en de exploitatie van de software en de website volledig ten laste van het boekjaar waarin ze werden gemaakt. 3.2.3. Materiële vaste activa (rubriek III.) Er worden uitzonderlijke afschrijvingen geboekt teneinde de boekwaarde van de vaste activa af te stemmen op de gebruikswaarde ervan voor de onderneming, indien ze in waarde zijn verminderd of omdat de economische of technologische omstandigheden zijn veranderd. Als de uitzonderlijke afschrijvingen niet meer gerechtvaardigd zijn, worden ze teruggenomen.
3.1. ALGEMENE REGELS
3.2.4. Financiële vaste activa (rubriek IV.)
3.1.1. Wetgeving
De deelnemingen, aandelen en deelbewijzen worden in de balans opgenomen tegen hun aanschaffingswaarde of hun inbrengwaarde. De bijkomende aanschaffingskosten worden ten laste genomen van het boekjaar waarin de aanschaffing plaatshad. Waardeverminderingen worden geboekt indien een duurzame minderwaarde of waardeverlies vastgesteld wordt. Dit moet blijken uit de positie, de rentabiliteit of de vooruitzichten van de vennootschap waarin de aandelen en/of deelbewijzen worden aangehouden.
De waarderingsregels zijn conform het Koninklijk Besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek Vennootschappen. Indien de wet in een keuzemogelijkheid voorziet of een uitzondering toestaat, wordt in de waarderingsregels (zie verder) de gekozen optie of de toegepaste uitzondering vermeld.
RAPPORT DE GESTION
Dexia NV stelt zijn jaarrekening vóór winstverdeling voor. De winst van het boekjaar 2006 bedraagt 1 317,7 miljoen EUR. De overgedragen winst van het vorige boekjaar beloopt 743,5 miljoen EUR. Zodoende komt de totale te bestemmen winst uit op 2 061,2 miljoen EUR. Wij stellen voor om deze winst als volgt te bestemmen: • 35,0 miljoen EUR aan de wettelijke reserve; • 300,0 miljoen EUR aan de beschikbare reserve; • voor de betaling van een brutodividend van 0,81 EUR voor elk aandeel; • en om het saldo naar de overgedragen winst over te brengen.
De monetaire tegoeden, schulden, rechten en verplichtingen in deviezen worden omgerekend in EUR door de pariteiten van de EUR te kruisen met elk van de deviezen op basis van de gemiddelde indicatieve koers op de afsluitingsdatum. De niet-monetaire bestanddelen worden omgerekend in EUR door de pariteiten van de EUR te kruisen met elk van de deviezen op basis van de koers op de verrichtingsdatum. De opbrengsten en kosten in deviezen worden omgerekend in EUR door de pariteiten van de EUR te kruisen met elk van de deviezen op basis van de koers van de dag waarop de resultaten worden berekend.
COMPTES CONSOLIDÉS
1. VOORSTELLING VAN DE JAARREKENING
3.1.2. Omrekening van deviezen in EUR
JAARREKENING
TOELICHTING BIJ DE JAARREKENING
Dexia / Jaarverslag 2006
| 225
RAPPORT DE GESTION
De deelnemingen, aandelen en deelbewijzen kunnen ook worden geherwaardeerd. Daartoe moet hun waarde, die wordt vastgesteld op grond van hun nut voor de onderneming, op vaststaande en duurzame wijze uitstijgen boven hun boekwaarde. De vorderingen die zijn opgenomen onder de financiële vaste activa, worden volgens dezelfde principes gewaardeerd als de schuldvorderingen op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar.
3.4. BUITENBALANSRUBRIEKEN De buitenbalansrubrieken worden opgenomen tegen de nominale waarde van de rechten en verplichtingen die vermeld staan in het contract, of zo niet tegen hun geraamde waarde.
De schuldvorderingen worden in de balans opgenomen tegen hun nominale waarde en er worden waardeverminderingen op toegepast indien de terugbetaling op de vervaldag onzeker is.
4. TOELICHTING BIJ DE JAARREKENING
De tegoeden op rekening worden gewaardeerd tegen hun nominale waarde. De effecten worden geboekt tegen hun aanschaffingswaarde, terwijl de bijkomende aanschaffingskosten van deze effecten ten laste van het boekjaar worden genomen. Bij het afsluiten van het boekjaar maken de geldbeleggingen en liquide middelen het voorwerp uit van waardeverminderingen indien de realisatiewaarde lager ligt dan de boekwaarde. Er worden aanvullende waardeverminderingen toegepast om rekening te houden met ofwel de evolutie van de realisatie- of marktwaarde, ofwel wisselvalligheden die gerechtvaardigd worden door de aard van de betrokken tegoeden. De eigen aandelen die werden verworven om te worden vernietigd, worden echter gewaardeerd tegen hun aanschaffingsprijs, want ze kunnen slechts vernietigd worden na goedkeuring door de algemene vergadering.
COMPTES CONSOLIDÉS
De schulden worden in de balans opgenomen tegen hun nominale waarde.
3.2.5. Schuldvorderingen op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar (rubrieken V. en VII.)
3.2.6. Geldbeleggingen en liquide middelen (rubrieken VIII. en IX.)
JAARREKENING
3.3.3. Schulden op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar (rubrieken VIII. en IX.)
Dexia NV is een grensoverschrijdende overkoepelende vennootschap die beschikt over twee vaste vestigingen in Parijs en Luxemburg. Vanuit een boekhoudkundig standpunt omvatten de maatschappelijke rekeningen van Dexia NV de rekeningen van Brussel, de maatschappelijke zetel van Dexia NV, alsook die van de twee vaste vestigingen.
4.1. BALANSTOTAAL (VÓÓR WINSTVERDELING) Het balanstotaal komt op 31 december 2006 uit op 22 373 miljoen EUR, tegen 20 942 miljoen EUR op 31 december 2005, zijnde een stijging met 7 %.
4.2. ACTIVA Q VASTE ACTIVA 4.2.1. Oprichtingskosten
3.3. PASSIVA 3.3.1. Herwaarderingsmeerwaarden (rubriek III.) De deelnemingen en aandelen die deel uitmaken van de financiële vaste activa kunnen worden geherwaardeerd wanneer hun waarde, die wordt vastgesteld op basis van het nut voor de onderneming, op vaststaande en duurzame wijze uitstijgt boven hun boekwaarde. De herwaarderingsmeerwaarden worden in deze rubriek behouden tot de realisatie van de betrokken activa of tot de opneming in het kapitaal. 3.3.2. Voorzieningen voor risico’s en kosten (rubriek VII.) Bij de afsluiting van elk boekjaar spreekt de raad van bestuur zich voorzichtig, oprecht en te goeder trouw uit over de voorzieningen die moeten worden aangelegd tot dekking van alle verwachte risico’s of eventuele verliezen die tijdens het boekjaar of de vorige boekjaren zijn ontstaan. De voorzieningen in verband met de vorige boekjaren worden regelmatig herzien en in de resultaten opgenomen indien ze niet meer relevant zijn.
226 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Alle kosten die verband houden met de kapitaalverhogingen, werden op de actiefzijde geboekt onder de rubriek “Oprichtingskosten” en worden afgeschreven over een periode van 5 jaar. De nettoboekwaarde van de oprichtingskosten bedraagt 7,9 miljoen EUR. De oprichtingskosten omvatten de kosten voor de erelonen en makelaarsprovisies die rechtstreeks verband houden met de kapitaalverhogingen en de uitgaven voor de aandeelhoudersplannen bestemd voor de medewerkers van de Groep, d.w.z. zowat 23 000 personen verspreid over de 30 landen waar de groep Dexia gevestigd is. 4.2.2. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa bedragen 2,2 miljoen EUR en hebben betrekking op de aankoop en de parametrisering van software, alsook de externe kosten i.v.m. de ontwikkeling van de website. Deze vaste activa worden lineair afgeschreven over een periode van 3 jaar. 4.2.3. Materiële vaste activa De materiële vaste activa, waarvan de nettoboekwaarde 3 miljoen EUR beloopt, hebben een brutoaanschaffingswaarde van 12,3 miljoen EUR.
PM PM
100 % in Dexia Management Services Ltd, Londen, Verenigd Koninkrijk. 100 % in Dexia Funding Luxembourg, Luxemburg. Dexia Funding Luxembourg is een financieringsinstrument dat in het kader van de acquisitie van DenizBank achtergestelde effecten voor onbepaalde duur heeft uitgegeven die beantwoorden aan de voorwaarden om in aanmerking te komen voor het eigen vermogen Tier 1 (hybride kapitaal Tier 1) voor een bedrag van 500,0 miljoen EUR.
RAPPORT DE GESTION
De installaties, de machines en het meubilair dragen voor 4,2 miljoen EUR bij aan de brutoaanschaffingswaarde en worden lineair afgeschreven over een periode van 10 jaar. Het bureau- en informaticamateriaal vertegenwoordigt een bruto-investering van 5 miljoen EUR, die lineair wordt afgeschreven tegen 25 %, terwijl het rollend materieel, waarvan de brutoaanschaffingswaarde 0,1 miljoen EUR beloopt, lineair wordt afgeschreven over een periode van 5 jaar. De overige materiële vaste activa bedragen 0,1 miljoen EUR en hebben betrekking op de inrichting van de gehuurde ruimten (brutoaanschaffingswaarde 3 miljoen EUR), waarvan de afschrijving lineair gespreid is over de duur van de huurperiode. 4.2.4. Financiële vaste activa
Vorderingen op verbonden ondernemingen Deze rubriek ter waarde van 3 581,0 miljoen EUR heeft betrekking op achtergestelde leningen die aan entiteiten van de Groep werden toegekend.
COMPTES CONSOLIDÉS
Q VLOTTENDE ACTIVA 4.2.5. Vorderingen op meer dan één jaar Overige vorderingen Sinds 2002 is de vaste vestiging van Dexia NV in Parijs de overkoepelende vennootschap van de fiscale integratiekring in Frankrijk, die op 31 december 2006 de volgende vennootschappen omvat: • CLF Marne-la-Vallée Participation • CLF Patrimoniale • Compagnie pour le Foncier et l’Habitat • Dexia Assuréco • Dexia Bail • Dexia CBXIA1 (in de consolidatiekring opgenomen) • Dexia CBXIA2 (in de consolidatiekring opgenomen) • Dexia CLF Avenir • Dexia CLF Développement • Dexia CLF Energia • Dexia CLF Energy • Dexia CLF Immo • Dexia CLF Organisation • Dexia Crédit Local • Dexia Éditions Locales de France • Dexia Établissement Stable Paris • Dexia Finance • Dexia Flobail • Dexia Habitat • Dexia Municipal Agency • Dexia Sofaxis • Dexint Développement • Europrojet Développement • Floral • Guide pratique de la Décentralisation.
JAARREKENING
Deelnemingen in verbonden ondernemingen De rubriek “Deelnemingen” die op 31 december 2005 een bedrag van 16 530,3 miljoen EUR vertegenwoordigde, kwam op 31 december 2006 uit op 18 352,3 miljoen EUR. Deze rubriek omvat de volgende deelnemingen: 6 497,0 miljoen EUR 100 % van Dexia Bank België NV, Brussel, België. 6 614,0 miljoen EUR 100 % van Dexia Crédit Local SA, Parijs, Frankrijk. 1 819,8 miljoen EUR 95 % van Dexia Participation Belgique NV, Brussel, België. Op 30 mei 2006 ondertekende Dexia een koopovereenkomst met Zorlu Holding voor de verwerving van een participatie van 75 % in DenizBank Financial Services Group. Op 26 juni 2006 richtte Dexia NV Dexia Participation Belgique op om er de participatie in DenizBank Financial Services Group in onder te brengen. 1 751,8 miljoen EUR 57,68 % van Dexia Banque Internationale à Luxembourg SA (Dexia BIL), Luxemburg. Op 22 december 2006 kocht Dexia NV 427 aandelen van Dexia BIL over voor 0,6 miljoen EUR. 1 279,3 miljoen EUR 99,99 % van Dexia Participation Luxembourg SA, Luxemburg, dat 42,26 % van Dexia BIL bezit. 284,1 miljoen EUR 10 % van Dexia Holding Inc., New York, VS, een holding die 99,02 % van Financial Security Assurance Holdings Ltd bezit. 93,0 miljoen EUR 100 % van Dexia Nederland Holding NV, Amsterdam, Nederland. 7,8 miljoen EUR 8,42 % van Dexia Financière NV, Brussel, België. 3,0 miljoen EUR 100 % van Dexia Habitat SA, Parijs, Frankrijk. 1,0 miljoen EUR 99,99 % van Dexia Employee Benefits NV, Brussel, België. 1,5 miljoen EUR 99,53 % in Associated Dexia Technology Services SA (ADTS), Luxemburg. De vennootschap ADTS werd opgericht op 17 juli 2006 en heeft onder andere de levering van informaticadiensten als maatschappelijk doel. Deze vennootschap werd pas operationeel op 1 januari 2007.
De vennootschap CLF Badger is uit de consolidatiekring verwijderd. Aangezien de door Dexia Crédit Local en zijn dochterondernemingen aangegane verbintenissen Dexia in staat stellen om via zijn vaste vestiging tijdelijke fiscale besparingen te verwezenlijken, werd overeengekomen dat de aldus door de vaste vestiging vrijgemaakte middelen worden uitgeleend aan de dochter-
Dexia / Jaarverslag 2006
| 227
ondernemingen van de fiscaal geïntegreerde groep die belastingbesparingen mogelijk hebben gemaakt. De in dit kader ter beschikking gestelde middelen worden hieronder voorschotten t.g.v. uitgestelde belastingen genoemd. Het totaal van de door de vaste vestiging toegestane voorschotten t.g.v. uitgestelde belastingen die contractueel na 31 december 2007 vervallen, bedraagt 43,1 miljoen EUR op 31 december 2006. 4.2.6. Vorderingen op ten hoogste één jaar
RAPPORT DE GESTION
Handelsvorderingen De rubriek “Handelsvorderingen” heeft betrekking op de voorschotten die gestort werden aan de leveranciers (0,6 miljoen EUR) alsook op andere handelsvorderingen voor het saldo (0,4 miljoen EUR).
JAARREKENING
COMPTES CONSOLIDÉS
Overige vorderingen De verkoop van Kempen & Co NV aan een groep van financiële beleggers en aan zijn management werd afgerond op 15 november 2004. In het kader van deze overeenkomst blijft de achtergestelde lening van 33 miljoen EUR, die eerder door Dexia NV aan Kempen & Co NV werd toegekend, behouden. De voorwaarden van deze achtergestelde lening werden gewijzigd om rekening te houden met het feit dat Kempen & Co NV nu onafhankelijk is en geen rating heeft. Kempen & Co heeft dit krediet terugbetaald op 2 januari 2007, wat verklaart waarom het werd overgeheveld naar de vorderingen op ten hoogste één jaar. De vaste vestiging van Dexia NV is de overkoepelende vennootschap van de fiscale consolidatiekring in Frankrijk. Daarom moet zij de vennootschapsbelasting, de Franse voorheffing en de forfaitaire belasting betalen die door de Groep verschuldigd is in het kader van de fiscale integratie, aangezien de belastingen die verschuldigd zijn door de ondernemingen die deelnemen aan de fiscale consolidatie, gestort moeten worden aan de vaste vestiging. Op 31 december 2006 heeft de vaste vestiging van Parijs een vordering van 11,8 miljoen EUR op de Franse fiscus als overkoepelende vennootschap van de consolidatiekring in Frankrijk. De maatschappelijke zetel heeft een belastingvordering op de Belgische fiscus die verband houdt met een overtollige voorafbetaling van belastingen van 1,1 miljoen EUR voor het jaar 2005. Het arbeidsreglement bepaalt dat de bezoldigingen vooraf moeten worden betaald. Op 31 december 2006 vertegenwoordigden zij een vordering van 0,7 miljoen EUR. Het saldo van 0,2 miljoen EUR bestaat uit diverse schuldvorderingen.
4.2.8. Liquide middelen Het beschikbaar bedrag van de tegoeden op zichtrekening beloopt 17,1 miljoen EUR. 4.2.9. Overlopende rekeningen De over te dragen kosten belopen 0,7 miljoen EUR, terwijl de verworven opbrengsten 46 miljoen EUR bedragen. De verworven opbrengsten omvatten met name de proratabedragen van de rente van achtergestelde leningen die werden toegekend aan de entiteiten van de Groep (43,8 miljoen EUR), van de lopende deviezen- en renteswap met Dexia Crédit Local (1,1 miljoen EUR), de achtergestelde lening aan Kempen & Co (0,4 miljoen EUR) en de geldbeleggingen (0,4 miljoen EUR), alsook de rente van voorschotten t.g.v. uitgestelde belastingen (0,3 miljoen EUR).
4.3. PASSIVA Q EIGEN VERMOGEN Op 31 december 2006 bedroeg het eigen vermogen van de holding, rekening houdend met het resultaat over 2006 vóór de verdeling ervan, 18 700,4 miljoen EUR; het omvat de volgende componenten: 4.3.1. Kapitaal Het kapitaal waarop werd ingeschreven bedroeg 5 237,7 miljoen EUR op 31 december 2006 t.o.v. 4 887,6 miljoen EUR op 31 december 2005. Deze toename met 350,1 miljoen EUR vloeit voort uit de volgende transacties: 1. kapitaalverhoging met 279,8 miljoen EUR met het oog op de financiering van de overname van DenizBank, waarop werd ingeschreven door de institutionele beleggers; 2. voorbehouden kapitaalverhoging voor de personeelsleden en medewerkers van de groep Dexia in het kader van het aandeelhoudersplan 2006 voor een bedrag van 37,2 miljoen EUR; 3. de uitoefening van warrants die werden toegekend aan het personeel voor een bedrag van 33,1 miljoen EUR. Op 31 december 2006 werd het kapitaal vertegenwoordigd door 1 163 184 325 aandelen, waarvan 803 912 378 aan toonder en 359 271 947 op naam. Het totaal aantal VVPRstrips van Dexia beloopt 668 841 416.
4.2.7. Geldbeleggingen 4.3.2. Uitgiftepremies Eigen aandelen Overeenkomstig de beslissing die tijdens de buitengewone algemene vergadering van 10 mei 2006 werd genomen, werden de eigen aandelen die op 5 mei 2006 in het bezit waren van Dexia NV, zijnde 22 096 720 aandelen die 414,2 miljoen EUR vertegenwoordigden, geannuleerd zonder vermindering van het vennootschapskapitaal. Overige beleggingen In deze rubriek noteren wij twee termijndeposito’s van maximum één maand voor een totaal bedrag van 271,7 miljoen EUR, alsook VVPR-strips van Dexia voor een waarde van 0,1 miljoen EUR.
228 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Elke kapitaalverhoging gaat gepaard met een uitgiftepremie, zodat het bedrag van deze premies op 31 december 2006 uitkomt op 10 229 miljoen EUR. 4.3.3. Reserves en overgedragen winst De rubriek Reserves omvat de wettelijke reserve (488,8 miljoen EUR) en een beschikbare reserve van 683,8 miljoen EUR. De overgedragen winst, die rekening houdt met de verdeling van het boekjaar 2005, beloopt 743,5 miljoen EUR.
4.3.4. Resultaat van het boekjaar
4.3.8. Schulden op ten hoogste één jaar
Op 31 december 2006 beliep de winst 1 317,7 miljoen EUR. Deze rubriek is het resultaat van de ontvangen dividenden van de operationele entiteiten van Dexia (+1 395,3 miljoen EUR), de financiële resultaten (+24,9 miljoen EUR), de uitzonderlijke resultaten (+0,1 miljoen EUR) en de nettobelastingopbrengst (+24,1 miljoen EUR), verminderd met de werkingskosten van de holding (-126,7 miljoen EUR).
Financiële schulden Deze schulden hebben betrekking op financieringen op korte termijn, die werden aangegaan bij vennootschappen van de Groep voor een bedrag van 3 276,7 miljoen EUR, en op debetstanden op zichtrekening ten belope van 0,5 miljoen EUR.
4.3.6. Voorzieningen voor overige risico’s en kosten Als opvolger van Dexia Crédit Local aan het hoofd van de fiscale consolidatiekring in Frankrijk, heeft Dexia via zijn vaste vestiging t.a.v. de voormalige overkoepelende holding een verbintenis overgenomen die aanvankelijk door Dexia Crédit Local was aangegaan in het kader van een transactie met een fiscaal hefboomeffect die plaatsvond in Frankrijk en erkend werd door de Franse belastingoverheid. Deze transactie heeft m.b.t. het boekjaar 2006 een belastingbesparing opgeleverd van 4,1 miljoen EUR (onmiddellijke thesauriebesparing), die deel uitmaakt van het totaalbedrag van 25 miljoen EUR dat vermeld wordt in de nota “Belastingen over het resultaat”, alsook tot het aanleggen van een voorziening voor eenzelfde bedrag. Op 31 december 2006 bedroeg het saldo van deze voorzieningen 34,1 miljoen EUR. De voorziening van 0,1 miljoen EUR voor de verhuizing van de maatschappelijke zetel naar de Dexia Tower, Rogierplein 11 te 1210 Brussel werd aangewend. Daarnaast werd ook de voorziening van 1,5 miljoen EUR, aangelegd om de thans gehuurde gebouwen aan de de Meeûssquare in hun oorspronkelijke staat te herstellen, teruggedraaid. De voorziening voor kosten voor de verhuizing van de Parijse vaste vestiging van 7-11, quai André Citroën naar de nieuwe kantoren in de Tour Dexia CBX in de Défense-wijk, blijft in de rekening behouden (0,1 miljoen EUR). Deze verhuizing was immers oorspronkelijk gepland voor 2005, maar werd uitgesteld tot 2007.
Q SCHULDEN 4.3.7. Financiële schulden op meer dan één jaar
RAPPORT DE GESTION
De vaste vestiging van Parijs legde een voorziening aan voor een belastingrisico ten belope van 1 miljoen EUR in het kader van de fiscale consolidatie na een herstel dat een impact had op de vroegere belastingtekorten van een dochteronderneming.
Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten Deze rubriek omvat: • de te betalen btw (0,5 miljoen EUR); • de verschuldigde bedrijfsvoorheffing (0,8 miljoen EUR); • de schulden m.b.t. bezoldigingen en sociale lasten (9,2 miljoen EUR). Overige schulden Zoals reeds werd verduidelijkt, is de Parijse vaste vestiging van Dexia NV de overkoepelende vennootschap van de fiscale consolidatiekring in Frankrijk. De vaste vestiging is dus als enige aan de Franse belastingoverheid de vennootschapsbelasting, de jaarlijkse voorheffing en de jaarlijkse forfaitaire belasting verschuldigd die de fiscale groep in Frankrijk moet betalen. Het feit dat de dochterondernemingen deel uitmaken van de fiscale consolidatiekring is zonder belang voor de fiscale situatie waarin zij verkeerd zouden hebben indien er geen sprake was van integratie. De dochterondernemingen moeten derhalve hun bijdrage in de betaling van de vennootschapsbelasting van de fiscale consolidatiekring aan de vaste vestiging storten. Voor het jaar 2006 overschrijden de voorafbetalingen van de dochterondernemingen de geraamde belasting die ze aan de overkoepelende vennootschap verschuldigd zijn. Daarom heeft de vaste vestiging op 31 december 2006 een schuld van 1 miljoen EUR tegenover de dochterondernemingen die deel uitmaken van de Franse fiscale consolidatiekring. De nog te betalen dividenden voor het boekjaar 2005 belopen 24,7 miljoen EUR, terwijl het saldo van de verschuldigde dividenden voor de vorige boekjaren uitkomt op een bedrag van 45,9 miljoen EUR.
COMPTES CONSOLIDÉS
4.3.5. Voorzieningen voor belastingen
JAARREKENING
Q VOORZIENINGEN EN UITGESTELDE BELASTINGEN
Handelsschulden De nog niet betaalde facturen van leveranciers belopen 7,7 miljoen EUR, terwijl de te ontvangen facturen een bedrag vertegenwoordigen van 27,6 miljoen EUR.
4.3.9. Overlopende rekeningen Het gaat uitsluitend om toe te rekenen kosten, die als volgt kunnen worden uitgesplitst: • financiële kosten voor deviezen- en renteswaps (3,5 miljoen EUR); • financiële kosten voor leningen bij vennootschappen van de Groep (38,2 miljoen EUR); • prorata van algemene kosten voor het boekjaar 2006 (0,8 miljoen EUR).
De financiële schulden op meer dan één jaar hebben betrekking op leningen die werden afgesloten bij vennootschappen van de Groep voor een bedrag van 200 miljoen EUR.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 229
4.4. BUITENBALANSRECHTEN EN VERBINTENISSEN Dexia NV heeft vier belangrijke verbintenissen die buiten balans moeten worden vermeld:
JAARREKENING
COMPTES CONSOLIDÉS
RAPPORT DE GESTION
4.4.1. Op 2 november 2006 gaf Dexia NV een achtergestelde waarborg uit in het kader van een achtergestelde “hybrid Tier 1”-uitgifte van Dexia Funding Luxembourg SA (DFL), een volle dochter van Dexia NV (eeuwigdurende niet-cumulatieve effecten met een gewaarborgde vaste/vlottende rente, voor een totaal bedrag van 500 miljoen EUR). Deze achtergestelde waarborg werd uitgegeven ten gunste van de houders van effecten die hebben ingeschreven op de voornoemde achtergestelde effecten en dient tot dekking van de betaling door DFL van (i) elke coupon waarvan het niet heeft afgezien zou hebben conform de voorwaarden van de uitgifte alsook van (ii) de terugbetalingsprijs in geval van de vereffening of het faillissement van DFL (of soortgelijke situaties) of (iii) van de terugbetalingsprijs in geval van een terugkoop conform de voorwaarden van de uitgifte; 4.4.2. Er bestaat een bankwaarborg voor de huur van het kantoorgebouw aan de de Meeûssquare in Brussel, waar tot 30 september 2006 de maatschappelijke zetel van Dexia NV gevestigd was (0,5 miljoen EUR). Deze waarborg wordt vrijgegeven in 2007; 4.4.3. De acquisitie van de Amerikaanse groep Financial Security Assurance werd gedeeltelijk gedekt d.m.v. een deviezen- en renteswap die met Dexia Crédit Local werd afgesloten voor een bedrag van 134,2 miljoen USD (101,9 miljoen EUR tegen de koers van 31 december 2006) tegen 141,2 miljoen EUR; 4.4.4. Op 31 december 2006 beliep het aantal toegekende maar nog niet uitgeoefende warrants 58 462 872. Rekening houdend met de uitoefenprijs, genereert deze transactie een bedrag buiten balans van 893 miljoen EUR; 4.4.5. Op 18 mei 2005 heeft Dexia NV 100 % van de aandelen van Dexia Nederland Holding NV teruggekocht van Dexia Financière NV op basis van een waardering van 93 miljoen EUR, onder voorbehoud van een clausule “inzake de terugkeer van de schuldenaar in beteren doen”, die wordt toegestaan aan Dexia BIL en aan Dexia Bank, de overige aandeelhouders van Dexia Financière, indien de waarde van Dexia Nederland Holding, met inbegrip van de participatie in Dexia Bank Nederland, opwaarts zou worden herzien als gevolg van gunstige beslissingen in het voordeel van Dexia Bank Nederland; 4.4.6. Op 22 november 2006 sloot Dexia NV een inbrengovereenkomst met zijn kleindochter Financial Security Assurance Holdings Ltd (FSA) in het kader van de uitgifte van een “hybrid Tier 1”-krediet van 300 miljoen USD door FSA. Deze inbrengovereenkomst bepaalt dat Dexia NV zich ertoe verbindt middelen in te brengen in FSA voor het betalen van de uitgestelde rente op de hybride schulden indien (i) FSA de betaling van de rente op deze schuld zou willen uitstellen en als (ii) FSA niet voldoende kapitaal kan bijeenbrengen voor het financieren van deze uitgestelde rente tijdens een periode van vijf jaar. In elk geval is de verplichting van Dexia NV in het kader van deze overeenkomst beperkt tot 300 miljoen USD, wat bij benadering overeenkomt met 10 jaar samengestelde interest op de hybride schulden; 4.4.7. Op 5 december 2002 verbond Dexia NV er zich tegenover zijn dochteronderneming Dexia Bank Nederland NV en elke entiteit die zou zijn ontstaan uit de splitsing van Dexia Bank Neder-
230 |
Dexia / Jaarverslag 2006
land, met uitzondering van elke andere persoon, toe ervoor te zorgen dat Dexia Bank Nederland of de entiteiten op elk ogenblik in staat zouden zijn hun verbintenissen tegenover derden na te komen en hun activiteiten voort te zetten, met inbegrip van de instandhouding van hun relaties met de rekeninghouders en de overige cliënten; deze verbintenis had met name tot doel te beletten dat derden zouden worden benadeeld door de splitsing van Dexia Bank Nederland. De wijziging of de intrekking van deze verbintenis moest vooraf worden goedgekeurd door DNB (“De Nederlandsche Bank”). De verkoop van Kempen & Co NV aan een groep van financiële beleggers en aan het management was rond op 15 november 2004. In het kader van deze verkoop bevestigde Dexia NV in een brief van diezelfde datum zijn verbintenis t.a.v. Dexia Bank Nederland, dat voor 100 % een dochter blijft van Dexia, met uitsluiting van elke andere persoon. Naast de gebruikelijke waarborgen die aan de kopers worden gegeven en waaraan Dexia NV zich eveneens heeft gehouden, stelt Dexia NV Kempen & Co schadeloos voor de risico’s m.b.t. de aandelenleasecontracten die verkocht werden door Dexia Bank Nederland NV, het voormalige Labouchere, en heeft het zich ertoe verbonden Kempen & Co te vergoeden voor de schade die voortvloeit uit een beperkt aantal geïdentificeerde elementen. Voor meer details over Dexia Bank Nederland: zie toelichtingen op pagina’s 99-100 en pagina’s 143-145 in dit jaarverslag. 4.4.8. Lernout & Hauspie Dexia is op diverse wijzen betrokken bij het faillissement van Lernout & Hauspie Speech Products (LHSP) en bij de gevolgen daarvan. Aanvankelijk traden de eisers in alle rechtszaken in de VS op tegen zowel Dexia NV als tegen Dexia Bank België. Intussen werd m.b.t. Dexia NV in alle rechtszaken in de VS een verzoek tot verwerping van de eis met voorbehoud ingediend. Bijgevolg hebben de hangende rechtszaken momenteel enkel nog betrekking op Dexia Bank België. In de loop van 2006 werden geen nieuwe rechtszaken aanhangig gemaakt, noch tegen Dexia Bank België (Dexia Bank) noch tegen Dexia NV. 1. Vordering op Lernout & Hauspie Speech Products Dexia Bank heeft een vordering ten laste van het faillissement van LHSP voor een hoofdsom van ongeveer 30 miljoen EUR, waarvoor een waardevermindering is geboekt voor ongeveer 25 miljoen EUR. De vereffening van de activa van LHSP is het voorwerp van aparte rechtszaken in België en in de Verenigde Staten. Dexia Bank vorderde een pand op het handelsfonds van LHSP. In een uitspraak van 10 april 2006 weigerde het hof van beroep in Gent deze waarborg te erkennen. Dexia Bank zag ervan af om beroep aan te tekenen bij het hof van cassatie. Dat betekent dat Dexia Bank nu als niet-gewaarborgd schuldeiser weinig kans maakt om nog enige opbrengsten te ontvangen van de Belgische vereffening van LHSP. 2. Vordering op Lernout & Hauspie Investment Company Op 31 december 2006 heeft Dexia Bank een vordering uitstaan op Lernout & Hauspie Investment Company (LHIC) ten belope van ongeveer 62 miljoen EUR, waarvoor een waardevermindering werd geboekt voor ongeveer 57 miljoen EUR. Als gedeeltelijke zekerheid voor zijn vordering, heeft Dexia Bank een waarborg op een effectenportefeuille die eigendom is van LHIC.
4. Burgerlijke rechtszaken tegen Dexia Bank in België 4.1. Vordering door de curatoren van LHSP In juli 2005 stelden de curatoren van LHSP rechtsvervolging in tegen eenentwintig partijen, Dexia Bank incluis, voor een schadevergoeding tegenover de boedel van het failliete LHSP. Volgens de voorlopige inschatting van de vordering door de curatoren, zou de vordering neerkomen op ongeveer 439 miljoen EUR. Deze vordering zal waarschijnlijk pas verder evolueren na afronding van de strafrechtelijke zaak, gelet op het principe le criminel tient le civil en état. 4.2. Vordering door individuele personen Bepaalde burgerlijke vorderingen werden ingesteld door groepen beleggers in het LHSP-aandeel tegen diverse partijen, ook tegen Dexia Bank. De voornaamste vordering werd ingesteld door Deminor in naam van 4 941 beleggers. De eisers willen vergoed worden voor hun verliezen, waarvan de omvang nog niet werd bepaald. Deze vorderingen, die grotendeels een kopie zijn van de vorderingen die werden ingesteld in het kader van de
strafrechtzaak, zullen zich echter waarschijnlijk pas ontwikkelen na het einde van de strafrechtzaak gelet op het principe le criminel tient le civil en état. 5. Burgerlijke rechtszaken tegen Dexia Bank in de Verenigde Staten
RAPPORT DE GESTION
5.1. De vordering van de Litigation Trustee van LHSP In 2005 stelde de Litigation Trustee voor de LHSP Litigation Trust een rechtsvordering in tegen Dexia Bank. De Litigation Trustee wil een schadevergoeding vorderen van Dexia Bank voor het verstrekken van kredieten, waarover hij beweert dat ze hebben geholpen aan en hebben aangezet tot inbreuken op de fiduciaire plichten van het management van LHSP. Hij wil ook de vorderingen van Dexia in de faillissementsrechtszaak in de VS laten verwerpen of ondergeschikt maken. Deze vordering is in grote mate een kopie van de vordering van de curatoren van Lernout & Hauspie.
COMPTES CONSOLIDÉS
5.2. Vorderingen door beleggers Gelet op de bekendmaking van de inbeschuldigingstelling van Dexia Bank in België, werden in de Verenigde Staten diverse vorderingen ingesteld tegen Dexia NV en Dexia Bank, waarbij wordt aangevoerd dat Dexia Bank aansprakelijk is voor de verliezen van de aandeelhouders van LHSP. Dexia Bank betwist de gegrondheid van al deze vorderingen. 5.2.1. Class actions In naam van personen die hadden belegd in aandelen van LHSP werden twee class actions of gezamenlijke vorderingen ingesteld tegen Dexia Bank en een hele reeks andere partijen die genoemd worden in een vroeger geschil, met inbegrip van de bestuurders van LHSP.
JAARREKENING
3. Inbeschuldigingstelling van Dexia Bank in België in het strafrechtelijk onderzoek tegen de bestuurders van LHSP Op 24 juni 2003 maakte Dexia Bank bekend dat het in verdenking was gesteld in het strafrechtelijk onderzoek m.b.t. LHSP. De dagvaarding van Dexia Bank heeft betrekking op inbreuken die tussen 2 juli 1999 en 1 september 2000 zouden zijn begaan door Artesia Banking Corporation. Het onderzoek is nu officieel rond en de openbare aanklager heeft een ontwerp van dagvaarding gestuurd aan de partijen die mogelijk zullen worden vervolgd, inclusief naar Dexia Bank. Volgens dit ontwerp zal Dexia Bank worden vervolgd voor diverse strafbare feiten, waaronder valsheid in de jaarrekening van LHSP en koersmanipulatie. Het ontwerp, dat nog kan worden gewijzigd, voert in essentie aan dat Artesia Banking Corporation LHSP heeft geholpen en heeft aangezet tot het creëren van fictieve inkomsten door de toekenning van een krediet van 20 miljoen USD aan de heren Lernout, Hauspie en Willaert, terwijl Artesia geweten zou hebben dat het management van LHSP deze middelen zou aanwenden als onechte inkomsten. Dexia Bank zegt over ernstige redenen te beschikken om deze aantijgingen aan te vechten. Diverse partijen hebben een vordering ingesteld voor het verkrijgen van een schadevergoeding in deze strafzaak. De grootste burgerlijke partij is Deminor, dat – volgens zijn website – 11 000 aandeelhouders van LHSP vertegenwoordigt, voor een gezamenlijk schadebedrag van bij benadering 200 miljoen USD in hoofdsom. Er zijn ongeveer 400 andere individuele personen die zich burgerlijke partij hebben gesteld. De kans is groot dat niet alle potentiële eisers hun vordering al hebben ingesteld; wie dat wel al heeft gedaan, heeft in de meeste gevallen nog geen gewag gemaakt van geleden verliezen of heeft het bewijs ervan nog niet geleverd. Daaraan moet worden toegevoegd dat Dexia Bank in januari 2003 zelf een klacht tegen onbekenden heeft ingediend bij de onderzoeksrechter met een verzoek tot schadevergoeding. Het is zeer moeilijk om zich thans uit te spreken over het mogelijke resultaat van de rechtszaak of over de hoegrootheid van het financiële risico dat Dexia Bank zou lopen als de aantijgingen tegen hem zouden worden bevestigd. Dexia Bank vestigt de aandacht op zijn onschuld in deze zaak en betwist de beschuldigingen die aan zijn adres worden geuit.
a) NASDAQ-class action De eerste class action werd ingesteld tegen Dexia Bank in februari en maart 2004 in naam van drie personen die optreden in eigen naam en ook in naam van een reeks kopers van LHSPaandelen op de NASDAQ-aandelenbeurs tussen 19 augustus 1998 en 8 november 2000. Hoewel Dexia Bank van mening is dat geen enkele van deze vorderingen door eisers gegrond is, heeft het gelet op de hoge advocatenkosten en op de onzekerheid over het resultaat van de rechtszaak, besloten een dading af te sluiten met de groep van NASDAQ-eisers. Daartoe werd een memorandum tot schikking overeengekomen op 9 februari 2007, dat in hoofdzaak voorziet in de betaling door Dexia Bank van een bedrag van 60 miljoen USD in ruil voor het onvoorwaardelijk opgeven van alle vorderingen tegen Dexia NV en Dexia Bank en tegen elk van hun huidige of vroegere filialen, kaderleden en bedienden, met betrekking tot de aankoop of verkoop van gewone LHSP-aandelen op de NASDAQ-aandelenbeurs tijdens de periode van 19 augustus 1998 tot en met 8 november 2000 (de zgn. class period) of tot de aankoop van callopties voor het verwerven van gewone LHSPaandelen of de verkoop van putopties m.b.t. gewone LHSP-aandelen op om het even welke in de Verenigde Staten gevestigde optiebeurs tijdens de class period door alle beleggers die zullen deelnemen aan en/of gebonden zijn door de schikking, zonder erkenning door Dexia NV of Dexia Bank van enig vergrijp of aansprakelijkheid. Deze schikking moet nog goedgekeurd worden door de rechtbank.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 231
b) EASDAQ-class action In oktober 2005 werd een tweede class action ingesteld tegen Dexia Bank in naam van een aantal beleggers die tussen 28 april 1998 en 8 november 2000 LHSP-aandelen kochten op de EASDAQ-aandelenbeurs. Op 12 februari 2007 oordeelde de District court van Massachusetts dat de rechtbanken in de VS niet het juiste forum waren om zich uit te spreken in deze zaak, en wees het bijgevolg de vordering af. De EASDAQ-eisers hebben dertig dagen vanaf de datum van de beslissing om in beroep te gaan.
JAARREKENING
COMPTES CONSOLIDÉS
RAPPORT DE GESTION
5.2.2. Rechtszaken m.b.t. transacties Tegen Dexia Bank werden drie aparte vorderingen voor schadevergoedingen ingesteld door Amerikaanse aandeelhouders die LHSP-aandelen hadden verkregen via grote transacties. Een vordering werd ingediend door Stonington, de vroegere eigenaar van Dictaphone, een Amerikaans bedrijf dat in mei 2000 was overgenomen door LHSP, in ruil voor aandelen van LHSP die toen werden gewaardeerd op 490 miljoen USD. De twee andere vorderingen werden ingesteld door James en Janet Baker, die in de lente van 2000 LHSP-aandelen hadden ontvangen, die toen werden gewaardeerd op ongeveer 220 miljoen USD, in ruil voor hun aandelen in Dragon Systems, en door TRA/Filler Trust, die de belangen vertegenwoordigt van nog een andere voormalige aandeelhouder van Dragon Systems, dat LHSP-aandelen heeft ontvangen die toen werden gewaardeerd op ongeveer 170 miljoen USD. De dagvaardingen voor deze vorderingen maken geen melding van de bedragen die door de eisers worden gevorderd, aangezien zij zich allemaal het recht voorbehouden om op een latere datum bewijzen te leveren van de omvang van deze vermoedelijke verliezen. TRA/Filler Trust heeft echter verduidelijkt dat de omvang van zijn verliezen in totaal uitkomen op minstens 150 miljoen USD. In februari 2007 werd het geschil met Stonington geregeld via een dading. Op 31 december 2006 bevonden de rechtszaken tegen James en Janet Baker en TRA/Filler Trust zich nog steeds in een kennismakingsfase (verzoek tot het voorleggen van documenten en het aanvoeren van getuigen door de partijen). 6. L&H Holding Op 27 april 2004 dagvaardde de faillissementscurator van L&H Holding de heren Lernout, Hauspie en Willaert, samen met Banque Artesia Nederland (“BAN“) en Dexia Bank, voor de betaling van de hoofdsom van 25 miljoen USD. Dat heeft te maken met een krediet van 25 miljoen USD dat in juli 2000 door BAN werd toegekend aan de heer Bastiaens voor het verwerven door de heer Bastiaens van LHSP-aandelen eigendom van L&H Holding. Het voormalige Artesia Bank gaf een bankwaarborg ten gunste van BAN voor een bedrag van 10 miljoen USD. De verkoopprijs van 25 miljoen USD werd gecrediteerd op drie individuele rekeningen die bij BAN geopend waren op naam van de heren Lernout, Hauspie en Willaert. Ervan uitgaande dat dit geld verschuldigd was aan L&H Holding, vordert de faillissementscurator van L&H Holding de terugbetaling van dit bedrag. Dexia Bank bestrijdt met klem de gegrondheid van dit verzoekschrift.
232 |
Dexia / Jaarverslag 2006
7. Banque Artesia Nederland In oktober 2006 verkocht Dexia Bank zijn filiaal Banque Artesia Nederland (BAN). In de context van deze transactie werd in essentie overeengekomen dat Dexia Bank de financiële gevolgen van de LHSP-zaak voor BAN zal dragen, zij het maximum ten belope van het bedrag van de prijs die door de koper werd betaald. De meeste hangende rechtszaken houden verband met het krediet dat door BAN werd verstrekt aan de heer Bastiaens (zie paragraaf 6 hierboven). Zij omvatten de vordering door de curator van L&H Holding zowel in het strafrechtelijk onderzoek m.b.t. LHSP (in de vorm van een “burgerlijke partijstelling“) als voor de burgerlijke rechtbank (zie paragraaf 6 hierboven). Bovendien is BAN betrokken bij een aantal rechtszaken in verband met Parvest-aandelen die werden verworven door de heren Lernout, Hauspie en Willaert met de opbrengst van de verkoop van de LHSP-aandelen aan de heer Bastiaens. De onderzoeksrechter in de Belgische strafzaak, L&H Holding en KBC Bank hebben allemaal vorderingen ingediend met betrekking tot deze aandelen en hebben er bewarend beslag laten op leggen bij BAN. Bovendien heeft het hof van beroep van Luxemburg op 12 juli 2006 een vonnis uitgesproken op verzoek van Crédit Agricole Indosuez Luxembourg (CAIL) waarbij BNP Paribas Luxembourg werd opgedragen de Parvest-aandelen te leveren aan CAIL tegen 30 juni 2007 of aan CAIL de tegenwaarde van deze Parvest-aandelen op 30 juni 2007 te betalen als deze laatste niet vóór 1 juli 2007 aan CAIL werden geleverd. Het hof van beroep van Luxemburg veroordeelde BAN tot het betalen van een schadevergoeding en het vrijwaren van BNP Paribas Luxembourg van enig nadeel van zijn veroordeling. Bijgevolg loopt BAN het risico aan BNP Paribas Luxembourg de tegenwaarde te moeten betalen van de Parvest-aandelen als het bewarend beslag op deze Parvest-aandelen niet vóór 30 juni 2007 werd opgeheven. BAN is in beroep gegaan tegen de uitspraak van het hof van beroep van Luxemburg bij het Luxemburgs hof van cassatie. 8. Voorzieningen en waardeverminderingen Op 31 december 2006 beliep het risico van Dexia Bank België m.b.t. deze uitstaande vorderingen m.b.t. de kredieten die werden verstrekt in de zaak Lernout & Hauspie ongeveer 101 miljoen EUR (zie paragrafen 1, 2 en 7 hiervoor). Op diezelfde datum werden voor de zaak Lernout & Hauspie in totaal voor ongeveer 90 miljoen EUR aan voorzieningen aangelegd. Dexia Bank gaat ervan uit dat het in staat zal zijn het verschil te recupereren gelet op de beschikbare zekerheden. De relevante voorzieningen werden ingeschreven in de rekeningen over 2006 tot dekking van de overblijvende risico’s die verband houden met de rechtszaken in de VS waarvoor er nog geen schikking werd getroffen, alsook voor de kosten en de erelonen voor advocaten m.b.t. het geheel van de L&H-procedures die aangehaald worden in paragrafen 1 tot 6 hierboven. Dexia bestrijdt ten stelligste de geldigheid en de gegrondheid van al deze vorderingen.
De overige bedrijfsopbrengsten hebben betrekking op de recuperatie van algemene kosten (0,2 miljoen EUR). De diensten en diverse goederen nemen toe met 28,9 miljoen EUR tot 82,9 miljoen EUR. Deze rubriek omvat de erelonen die de consultants, experts, revisoren en de dochterondernemingen van de Groep ontvingen voor hun prestaties, ten belope van 52,1 miljoen EUR, tegen 31,4 miljoen EUR in 2005. De toename van de erelonen heeft vooral te maken met de prestaties van de dochterondernemingen van de Groep. De erelonen vloeien ook voort uit de sturings- en controleopdrachten die worden uitgevoerd door de corporate teams van de groep Dexia met name in het kader van Bazel II. De Dexia Corporate University, die opleidingsprogramma’s op hoog niveau wil uitwerken voor de werknemers van de hele groep Dexia, kostte 1,6 miljoen EUR. De logistieke kosten (huur van gebouwen en kantoorruimte, telecommunicatie, reiskosten, benodigdheden enz.) bedragen 21,9 miljoen EUR, tegen 14,4 miljoen EUR in 2005; de toename van deze kosten is het gevolg van de toename van het personeelsbestand van Dexia NV. De druk- en reclamekosten i.v.m. de verspreiding van de informatie belopen 4,4 miljoen EUR, tegenover 4,6 miljoen EUR in 2005. De bijdrage aan de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen bedraagt 1 miljoen EUR in 2006 en de emolumenten voor de bestuurders belopen 1,9 miljoen EUR. Het gemiddeld aantal personen dat rechtstreeks voor Dexia werkt, is gestegen van 118 tot 177, wat de kostenstijging van de bezoldigingen en sociale lasten verklaart van 24,8 tot 36,1 miljoen EUR. Voor de personeelsleden is er een systeem voor een aanvullend rust- en overlevingspensioen, waarvoor zowel werkgevers- als individuele bijdragen worden gestort aan een groepsverzekering. Voor sommige leden van het directiecomité is er eveneens een aanvullend stelsel zoals bepaald in artikel 39 van het Franse CGI, waarvan de bijdragen worden gestort aan een externe verzekeringsmaatschappij. De afschrijvingen op oprichtingskosten vertegenwoordigen 3,2 miljoen EUR, de afschrijvingen op immateriële vaste activa komen uit op 1,2 miljoen EUR, terwijl de afschrijvingen met betrekking tot materiële vaste activa 0,6 miljoen EUR bedragen. 4.5.2. Financieel resultaat De opbrengsten uit de financiële vaste activa omvatten de dividenden die werden uitgekeerd door de entiteiten van de Groep (1 395,3 miljoen EUR), alsook de ontvangen en te ontvangen rente op achtergestelde leningen (171,1 miljoen EUR).
RAPPORT DE GESTION
4.5.1. Bedrijfsresultaat
COMPTES CONSOLIDÉS
4.5. RESULTATENREKENING
De opbrengsten uit vlottende activa omvatten de interest die gegenereerd wordt door de deviezen- en renteswap die werd afgesloten met Dexia Crédit Local (4,2 miljoen EUR), door de voorschotten op de uitgestelde belastingen (0,8 miljoen EUR), alsook door de thesauriebeleggingen (8,9 miljoen EUR). De achtergestelde lening aan Kempen & Co leverde 1,5 miljoen EUR aan interest op. De overige opbrengsten vloeien voort uit een dekkingsverrichting ten belope van 3,9 miljoen EUR en de positieve wisselkoersverschillen die werden gerealiseerd bij de terugbetaling van leningen in dollar, als gevolg van de daling van de dollar t.o.v. de euro (56 miljoen EUR). De betaalde en verschuldigde rente met betrekking tot leningen die door de entiteiten van de Groep werden toegekend, beloopt 152,4 miljoen EUR. De financiële kosten voor de deviezen- en renteswap die werd afgesloten met Dexia Crédit Local bedragen 7,8 miljoen EUR, terwijl de overige rentekosten uitkomen op 0,8 miljoen EUR. De overige financiële lasten omvatten de provisies die te maken hebben met de betaling van dividenden door de betaalinstellingen Dexia Bank, ING, Dexia BIL en Caceis (4,3 miljoen EUR), de beheerskosten voor de effectendienstverlening (0,2 miljoen EUR). De waardedaling van de dollar t.o.v. de euro heeft geleid tot de tenlasteneming van een negatief omzettingsverschil dat te maken heeft met de herwaardering van de in dollar toegestane leningen (56 miljoen EUR). 4.5.3. Uitzonderlijk resultaat Met betrekking tot de vestiging in Parijs waren in 2004 uitzonderlijke afschrijvingen aangelegd met het oog op de geplande verhuizing. Uiteindelijk is gebleken dat een deel van de afgeschreven activa nog kunnen worden gebruikt in de nieuwe ruimten in de Toren Dexia CBX, waardoor een terugname van de afschrijvingen ten belope van 0,2 miljoen EUR geboekt werd. De verhuizing van de maatschappelijke zetel naar de Dexia Tower in Brussel heeft geleid tot een uitzonderlijke afschrijving van 0,1 miljoen EUR op de audiovisuele installaties en uitrusting die niet konden worden overgebracht naar de nieuwe ruimten.
JAARREKENING
Dexia geeft geen inzage: • in het bedrag van de voorzieningen voor de rechtszaken in de VS rond LHSP waarvoor alsnog geen schikking werd getroffen en • in het bedrag van de schikking die werd getroffen met Stonington, die hierboven vermeld wordt in paragraaf 5.2.2. Dexia is van oordeel dat het anders het verdere verloop en het uiteindelijke resultaat van de nog hangende rechtszaken rond LHSP ernstig in het gedrang zou kunnen brengen.
4.5.4. Belastingen over het resultaat De belastingen over het resultaat hebben betrekking op een voorziening voor een belastingrisico (1 miljoen EUR) (zie rubriek 4.3.5. Voorzieningen voor belastingen). De belastingregularisaties vinden hun oorsprong in het feit dat de vaste vestiging de overkoepelende holding is van de fiscale consolidatiekring in Frankrijk. De belastingbesparingen die werden verwezenlijkt door de geïntegreerde groep, worden bij de vaste vestiging geboekt en als onmiddellijke winst van het boekjaar beschouwd (25 miljoen EUR). Bovendien heeft de maatschappelijke zetel een belastingregularisatie geboekt m.b.t. de inkomsten van 2004 voor een bedrag van 0,1 miljoen EUR. 4.5.5. Winst van het boekjaar De winst van het boekjaar 2006 bedraagt 1 317,7 miljoen EUR.
Dexia / Jaarverslag 2006
| 233
4.6. STAAT VAN OPRICHTINGSKOSTEN (in duizenden EUR)
Bedragen
NETTOBOEKWAARDE PER 31/12/05 Mutaties tijdens het boekjaar: - nieuwe kosten van het boekjaar: kosten van kapitaalverhoging - afschrijvingen
4 353 6 728 (3 160)
RAPPORT DE GESTION
NETTOBOEKWAARDE PER 31/12/06 waarvan kosten van oprichting of kapitaalverhoging
7 921 7 921
4.7. STAAT VAN DE IMMATERIËLE VASTE ACTIVA (LICENTIES) (in duizenden EUR)
Bedragen
AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31/12/05 Mutaties tijdens het boekjaar: - Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa
4 102 1 522
COMPTES CONSOLIDÉS
AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31/12/06
5 624
AFSCHRIJVINGEN EN WAARDEVERMINDERINGEN PER 31/12/05 Mutaties tijdens het boekjaar: - Geboekt
2 267 1 158
AFSCHRIJVINGEN EN WAARDEVERMINDERINGEN PER 31/12/06
3 425
NETTOBOEKWAARDE PER 31/12/06
2 199
JAARREKENING
4.8. STAAT VAN DE MATERIËLE VASTE ACTIVA
(in duizenden EUR)
Installaties, machines en uitrusting
Meubilair en rollend materieel
1 071
6 414
AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31/12/05 Mutaties tijdens het boekjaar: - Aanschaffingen - Afgeboekt na overdrachten en buitengebruikstellingen - Overboeking van een post naar een andere AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31/12/06 AFSCHRIJVINGEN EN WAARDEVERMINDERINGEN PER 31/12/05 Mutaties tijdens het boekjaar: - Geboekt - Teruggenomen want overtollig - Afgeboekt na overdracht en buitengebruikstellingen
234 |
158 (11) 3
1522 (10) 0
Overige Activa in materiële aanbouw en vaste activa vooruitbetalingen 3 142
3
12 0 0
0 0 (3)
1 221
7 926
3 154
0
837
4 910
3 005
0
49 0 0
0 0 0
134 0 (10)
531 (195) (6)
AFSCHRIJVINGEN EN WAARDEVERMINDERINGEN PER 31/12/06
961
5 240
3 054
0
NETTOBOEKWAARDE PER 31/12/06
260
2 686
100
0
Dexia / Jaarverslag 2006
4.9. STAAT VAN DE FINANCIËLE VASTE ACTIVA 1. Deelnemingen en aandelen (in duizenden EUR)
Bedragen
AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31/12/05 Mutaties tijdens het boekjaar: - Aanschaffingen
16 606 614
AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31/12/06
18 428 562
WAARDEVERMINDERINGEN PER 31/12/05 Mutaties tijdens het boekjaar
76 256 0
WAARDEVERMINDERINGEN PER 31/12/06
76 256
NETTOBOEKWAARDE PER 31/12/2005
RAPPORT DE GESTION
1 821 948
18 352 306
Verbonden ondernemingen
Andere ondernemingen
NETTOBOEKWAARDE PER 31/12/05 Mutaties tijdens het boekjaar: - Toevoegingen - Terugbetalingen - Wisselkoersverschillen
3 635 977
0
170 000
10
(225 236)
0
NETTOBOEKWAARDE PER 31/12/06
3 580 741
10
JAARREKENING
(in duizenden EUR)
COMPTES CONSOLIDÉS
2. Vorderingen
Dexia / Jaarverslag 2006
| 235
4.10. DEELNEMINGEN EN MAATSCHAPPELIJKE RECHTEN IN ANDERE ONDERNEMINGEN Hieronder worden de ondernemingen vermeld waarin de onderneming een deelneming bezit, alsmede de andere ondernemingen waarin de onderneming maatschappelijke rechten bezit ten belope van ten minste 10 % van het geplaatste kapitaal.
JAARREKENING
COMPTES CONSOLIDÉS
RAPPORT DE GESTION
Naam, volledig adres van de zetel en zo het een onderneming naar Belgisch recht betreft, het ondernemingsnummer Dexia Bank België NV Pachecolaan 44 B-1000 Brussel BE 0403.201.185 Gewone aandelen Dexia Crédit Local SA 7 à 11, quai André Citroën F-75015 Paris Gewone aandelen Dexia Banque Internationale à Luxembourg SA 69, route d’Esch L-2953 Luxembourg Gewone aandelen Dexia Holding Incorporated Park Avenue 350 New York, NY 10022, USA Gewone aandelen
Maatschappelijke rechten gehouden door de onderneming doch(rechtstreeks) ters
Jaarrekening per
%
Gegevens geput uit de laatst beschikbare jaarrekening MuntEigen Nettocode vermogen resultaat (+) of (-) (in duizenden munteenheden)
Aantal
%
359 412 609
100,00
31/12/05
EUR
2 947 236
715 850
87 045 744
100,00
31/12/05
EUR
2 829 132
424 908
1 163 720
57,68
42,26
31/12/05
EUR
1 245 813
122 433
90,00
31/12/05
USD
2 769 402
78 155
1
10,00
Dexia Nederland Holding NV Beethovenstraat 300 NL-1077 WZ Amsterdam Gewone aandelen
50 000
100,00
31/12/05
EUR
438 340
57 733
Dexia Management Services Ltd Tuffon Street Westminster 55 UK-London SW1P 3QF Gewone aandelen
10 000
100,00
31/12/05
GBP
78
7
9 999
99,99
0,01
31/12/05
EUR
294
25 759
99,99
0,01
31/12/05
EUR
1 279 031
14
6 780 866
8,42
91,58
31/12/05
EUR
93 879
830
31/12/05
EUR
2 968
(16)
Dexia Employee Benefits NV Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel BE 0866.161.005 Gewone aandelen Dexia Participation Luxembourg SA 69, route d’Esch L-2953 Luxembourg Gewone aandelen Dexia Financière NV Pachecolaan 44 B-1000 Brussel BE 0479.551.271 Gewone aandelen Dexia Habitat SA 7 à 11, quai André Citroën F-75015 Paris Gewone aandelen
187 494
100,00
Dexia Participation Belgique NV Rogierplein 11 B-1210 Brussel BE 0882.068.708 Gewone aandelen
95
95,00
Dexia Funding Luxembourg SA 69, route d’Esch L-2953 Luxembourg Gewone aandelen
31
100,00
1 493
99,53
Associated Dexia Technology Services 69, route d’Esch L-2953 Luxembourg Gewone aandelen
236 |
Dexia / Jaarverslag 2006
5,00
0,47
(706)
(in duizenden EUR) Termijnrekeningen bij kredietinstellingen met een resterende looptijd of opzegtermijn van: - minder dan een maand - meer dan één maand en hoogstens één jaar Hierboven niet-opgenomen overige geldbeleggingen
Vorig boekjaar
Boekjaar
274 850 274 850
271 700 271 700
89
79
RAPPORT DE GESTION
4.11. GELDBELEGGINGEN: OVERIGE BELEGGINGEN
4.12. OVERLOPENDE REKENINGEN (in duizenden EUR)
Boekjaar
Over te dragen kosten Verkregen opbrengsten: interesten
736 46 005
COMPTES CONSOLIDÉS
4.13. STAAT VAN HET KAPITAAL A. Geplaatst kapitaal Bedragen (in duizenden EUR) 4 887 585
37 195 33 166 279 793
GEPLAATST KAPITAAL PER 31/12/06
8 265 504 7 370 345 62 176 166
JAARREKENING
Geplaatst kapitaal per 31/12/05 Wijzigingen tijdens het boekjaar: - kapitaalverhoging voorbehouden aan het personeel en de medewerkers van de groep Dexia - uitoefening warrants toegekend aan personeel - kapitaalverhoging
Aantal aandelen
5 237 739
B. Samenstelling van het kapitaal Bedragen (in duizenden EUR)
Aantal aandelen
5 237 739
1 163 184 325
Soorten aandelen • Aandelen zonder vermelding van nominale waarde die elk 1/1 163 184 325ste van het maatschappelijk kapitaal vertegenwoordigen • Aandelen op naam of aan toonder - Op naam - Aan toonder
359 271 947 803 912 378
C. Eigen aandelen gehouden door:
- de vennootschap zelf - haar dochters
Kapitaalbedrag (in duizenden EUR)
Aantal aandelen
0 2 157
0 479 340
Dexia / Jaarverslag 2006
| 237
D. Verplichtingen tot uitgifte van aandelen Kapitaalbedrag (in duizenden EUR) Als gevolg van de uitoefening van inschrijvingsrechten: - Aantal inschrijvingsrechten in omloop - Bedrag van het te plaatsen kapitaal - Maximum aantal uit te geven aandelen
0 263 083 0
Aantal aandelen
58 462 872 0 58 462 872
RAPPORT DE GESTION
E. Toegestaan, niet-geplaatst kapitaal (in duizenden EUR)
Bedragen 4 607 707
F. Aandelen buiten kapitaal
COMPTES CONSOLIDÉS
Waarvan: - gehouden door de vennootschap zelf - gehouden door haar dochters
Aantal aandelen
Daaraan verbonden stemrecht
0 0
0 0
4.14. UITSPLITSING VAN DE SCHULDEN MET EEN OORSPRONKELIJKE LOOPTIJD VAN MEER DAN EEN JAAR, NAARGELANG HUN RESTERENDE LOOPTIJD Hoogstens één jaar
Meer dan één jaar, doch hoogstens 5 jaar
Meer dan 5 jaar
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
200 000 200 000 0 0 0
0
0
200 000
JAARREKENING
(in duizenden EUR) Financiële schulden 5. Overige leningen Handelsschulden Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen Overige schulden TOTAAL
4.15. SCHULDEN M.B.T. BELASTINGEN, BEZOLDIGINGEN EN SOCIALE LASTEN (in duizenden EUR)
238 |
Boekjaar
Belastingen a) Vervallen belastingschulden b) Niet-vervallen belastingschulden c) Geraamde belastingschulden
0 1 279 0
Bezoldingen en sociale lasten a) Vervallen schulden ten aanzien van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid b) Andere schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten
0 9 200
Dexia / Jaarverslag 2006
4.16. OVERLOPENDE REKENINGEN (in duizenden EUR)
Boekjaar
Toe te rekenen kosten: interesten Toe te rekenen kosten: diensten en diverse goederen
41 759 773
0
0
134 110,8 194 038
207 161,9 252 134
14 905 4 414 5 397 77 0
23 768 6 845 5 054 397 0
8 700 (250)
COMPTES CONSOLIDÉS
Boekjaar
4 090 (1 603)
404 14
395 21
0 0,1 91 2
1 0,4 678 24
JAARREKENING
Andere bedrijfsopbrengsten (in duizenden EUR) waarvan: exploitatiesubsidies en vanwege de overheid ontvangen compenserende bedragen Werknemers ingeschreven in het personeelsregister a) Totaal aantal op de afsluitingsdatum b) Gemiddelde personeelsbestand berekend in voltijdse equivalenten c) Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren Personeelskosten (in duizenden EUR) a) Bezoldigingen en rechtstreekse sociale voordelen b) Werkgeversbijdragen voor sociale verzekeringen c) Werkgeverspremies voor bovenwettelijke verzekeringen d) Andere personeelskosten e) Pensioenen Voorzieningen voor risico’s en kosten (in duizenden EUR) Toevoegingen Bestedingen en terugnemingen Andere bedrijfskosten (in duizenden EUR) Belastingen en taksen op bedrijfsuitoefening Andere Uitzendkrachten en ter beschikking van de onderneming gestelde personen a) Totaal aantal op de afsluitingsdatum b) Gemiddeld aantal berekend in voltijdse equivalenten c) Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren d) Kosten voor de onderneming (in duizenden EUR)
Vorig boekjaar
RAPPORT DE GESTION
4.17. BEDRIJFSRESULTATEN
4.18. BELASTINGEN OP HET RESULTAAT (in duizenden EUR) Detail van rubriek X.A. Belastingen op het resultaat van het boekjaar a) Verschuldigde of betaalde belastingen en voorheffingen b) Geactiveerde overschotten van betaalde belastingen en voorheffingen c) Geraamde belastingsupplementen Belastingen op het resultaat van vorige boekjaren a) Verschuldigde of betaalde belastingsupplementen b) Geraamde belastingsupplementen of belastingsupplementen waarvoor een voorziening werd gevormd Belangrijkste oorzaken van de verschillen tussen de winst voor belastingen en de geraamde belastbare winst Definitieve belaste inkomsten Fiscale integratie in Frankrijk
Boekjaar
0 31 (31) 0 1 021 18 1 003
1 325 497 PM
Dexia / Jaarverslag 2006
| 239
4.19. BELASTING OP DE TOEGEVOEGDE WAARDE EN BELASTINGEN TEN LASTE VAN DERDEN (in duizenden EUR)
RAPPORT DE GESTION
De belasting op de toegevoegde waarde in rekening gebracht: 1. Aan de onderneming (aftrekbaar) 2. Door de onderneming De ingehouden bedragen ten laste van derden bij wijze van: 1. Bedrijfsvoorheffing 2. Roerende voorheffing
Vorig boekjaar
Boekjaar
0 0
0 15
5 615 105 064
8 796 112 610
4.20. NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN (in duizenden EUR)
JAARREKENING
COMPTES CONSOLIDÉS
Persoonlijke zekerheden die door de onderneming werden gesteld of onherroepelijk beloofd als waarborg voor schulden of verplichtingen van derden waarvan: - Het maximumbedrag ten belope waarvan andere verplichtingen van derden door de onderneming zijn gewaarborgd Termijnverrichtingen - Gekochte (te ontvangen) goederen - Verkochte (te leveren) goederen - Gekochte (te ontvangen) deviezen - Verkochte (te leveren) deviezen
240 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Boekjaar
500 030
500 030 0 0 141 169 101 907
5. FINANCIËLE BETREKKINGEN
5.1. FINANCIËLE BETREKKINGEN MET BESTUURDERS Rechtstreekse en onrechtstreekse bezoldigingen en ten laste van de resultatenrekening toegekende pensioenen, voor zover deze vermelding niet uitsluitend of hoofdzakelijk betrekking heeft op de toestand van een enkel identificeerbaar persoon. 5 041
RAPPORT DE GESTION
Aan bestuurders (in duizenden EUR)
5.2. AFGELEIDE FINANCIËLE INSTRUMENTEN NIET GEWAARDEERD OP BASIS VAN DE REËLE WAARDE Schatting van de reële waarde voor elke categorie afgeleide financiële instrumenten die niet gewaardeerd zijn op basis van de waarde in het economisch verkeer, met opgave van de omvang en de aard van de instrumenten (in duizenden EUR). (in duizenden EUR) 32 478
COMPTES CONSOLIDÉS
Deviezen- en renteswap: 1 contract
5.3. BETREKKINGEN MET VERBONDEN ONDERNEMINGEN EN MET ONDERNEMINGEN WAARMEE EEN DEELNEMINGSVERHOUDING BESTAAT
FINANCIËLE VASTE ACTIVA Deelnemingen Vorderingen: - achtergestelde - andere
Verbonden ondernemingen Vorig boekjaar Boekjaar 20 166 335 16 530 358
21 933 047 18 352 306
3 635 977 0
3 580 741 0
VORDERINGEN op meer dan één jaar op hoogstens één jaar
36 619 36 599 20
43 446 43 052 394
GELDBELEGGINGEN Aandelen Vorderingen
274 850 0 274 850
271 700 0 271 700
1 467 878 1 459 373 8 505
3 503 873 200 000 3 303 873
0 0
500 000 500 000
0
227 756
1 683 894 9 927 0 110 558 3 121
1 566 423 13 871 0 160 214 4 157
SCHULDEN op meer dan één jaar op hoogstens één jaar PERSOONLIJKE EN ZAKELIJKE ZEKERHEDEN als waarborg voor schulden of verplichtingen van de onderneming ANDERE BETEKENISVOLLE FINANCIËLE VERPLICHTINGEN FINANCIËLE RESULTATEN Opbrengsten uit financiële vaste activa Opbrengsten uit vlottende activa Andere financiële opbrengsten Kosten van schulden Andere financiële kosten
Dexia / Jaarverslag 2006
JAARREKENING
(in duizenden EUR)
| 241
6. SOCIALE BALANS
6.1. STAAT VAN DE TEWERKGESTELDE PERSONEN IN 2006 A. Werknemers ingeschreven in het personeelsregister in België Voltijds (boekjaar)
Deeltijds (boekjaar)
142,8 219 546 20 046
26,9 32 588 7 674
RAPPORT DE GESTION
1. Tijdens het boekjaar en het vorige boekjaar Gemiddeld aantal werknemers Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren Personeelskosten (in duizenden EUR) Bedrag van de voordelen bovenop het loon (in duizenden EUR)
Totaal (T) of totaal in voltijdse equivalenten (VTE) (boekjaar) 161,9 (VTE) 252 134 (T) 27 720 (T) 177
(T)
COMPTES CONSOLIDÉS JAARREKENING
110,8 (VTE) 194 038 (T) 17 132 (T) 113
(T)
Voltijds
Deeltijds
Totaal in voltijdse equivalenten
179
28
198,9
176 3
28
195,9 3,0
118 61
16 12
129,2 69,7
30 149
13 15
39,3 159,6
Uitzendkrachten
Ter beschikking van de onderneming gestelde personen
0,4 678 24
0 0 0
2. Op de afsluitingsdatum van het boekjaar a. Aantal werknemers ingeschreven in het personeelsregister b. Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst Overeenkomst voor een onbepaalde tijd Overeenkomst voor een bepaalde tijd c. Volgens het geslacht Mannen Vrouwen d. Volgens de beroepscategorie Directiepersoneel Bedienden
Totaal (T) of totaal in voltijdse equivalenten (VTE) (vorig boekjaar)
B. Uitzendkrachten en ter beschikking van de onderneming gestelde personen
3. Tijdens het boekjaar Gemiddeld aantal tewerkgestelde personen Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren Kosten voor de onderneming (in duizenden EUR)
242 |
Dexia / Jaarverslag 2006
6.2. TABEL VAN HET PERSONEELSVERLOOP TIJDENS HET BOEKJAAR
Tijdens het boekjaar
a. Aantal werknemers die tijdens het boekjaar in het personeelsregister werden ingeschreven b. Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst Overeenkomst voor een onbepaalde tijd Overeenkomst voor een bepaalde tijd Vervangingscontract c. Volgens het geslacht en het studieniveau Mannen: secundair onderwijs hoger niet-universitair onderwijs universitair onderwijs Vrouwen: secundair onderwijs hoger niet-universitair onderwijs universitair onderwijs
Voltijds
Deeltijds
Totaal in voltijdse equivalenten
93
6
97,8
90 3 0
6 0
94,8 3,0 0
6 10 44 2 16 15
0 1 0 0 0 5
6,0 10,8 44,0 2,0 16,0 19,0
Voltijds
Deeltijds
Totaal in voltijdse equivalenten
25
1
25,5
17 8
1 0
17,5 8,0
0 0 13 0 5 7
0 0 1 0 0 0
0 0 13,5 0 5,0 7,0
1 5 19
0 0 1
1,0 5,0 19,5
RAPPORT DE GESTION
A. Ingetreden
a. Aantal werknemers met een in het personeelsregister opgetekende datum waarop hun overeenkomst tijdens het boekjaar een einde nam b. Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst Overeenkomst voor een onbepaalde tijd Overeenkomst voor een bepaalde tijd c. Volgens het geslacht en het studieniveau Mannen: secundair onderwijs hoger niet-universitair onderwijs universitair onderwijs Vrouwen: secundair onderwijs hoger niet-universitair onderwijs universitair onderwijs d. Volgens de reden van beëindiging van de overeenkomst Pensioen Afdanking Andere reden
Dexia / Jaarverslag 2006
JAARREKENING
Tijdens het boekjaar
COMPTES CONSOLIDÉS
B. Uitgetreden
| 243
6.3. STAAT OVER HET GEBRUIK VAN DE MAATREGELEN TEN GUNSTE VAN DE WERKGELEGENHEID TIJDENS HET BOEKJAAR Maatregelen ten gunste van de werkgelegenheid Aantal betrokken werknemers Aantal In voltijdse equivalenten
RAPPORT DE GESTION
1. Maatregelen met een financieel voordeel Structurele vermindering van de sociale zekerheidsbijdragen 2. Andere maatregelen Vermindering van de persoonlijke bijdragen van sociale zekerheid aan werknemers met lage lonen
228
224,9
12
11,3
Bedrag van het financiële voordeel (in duizenden EUR)
868
COMPTES CONSOLIDÉS
AANTAL WERKNEMERS BETROKKEN BIJ ÉÉN OF MEERDERE MAATREGELEN TEN GUNSTE VAN DE WERKGELEGENHEID TOTAAL VOOR HET BOEKJAAR
228
224,9
TOTAAL VOOR HET VORIGE BOEKJAAR
137
130,8
6.4. INLICHTINGEN OVER DE OPLEIDINGEN VOOR DE WERKNEMERS TIJDENS HET BOEKJAAR Totaal van de opleidingsinitiatieven ten laste van de werkgever
JAARREKENING
Aantal betrokken werknemers Aantal gevolgde opleidingsuren Kosten voor de onderneming (in duizenden EUR)
244 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Mannen
Vrouwen
74 1 885 386
46 1 224 251
Wij hebben de controle uitgevoerd van de jaarrekening van Dexia NV over het boekjaar afgesloten op 31 december 2006, opgesteld op basis van het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel, met een balanstotaal van 22 372 664 (000) EUR en waarvan de resultatenrekening afsluit met een winst van het boekjaar van 1 317 719 (000) EUR. Het opstellen van de jaarrekening valt onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Deze verantwoordelijkheid omvat: het opzetten, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening die geen afwijkingen bevat van materieel belang als gevolg van fraude of van fouten, alsook het kiezen en toepassen van geschikte waarderingsregels en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel te geven over deze jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen bevat van materieel belang. Overeenkomstig deze normen, hebben wij controlewerkzaamheden uitgevoerd ter staving van de in de jaarrekening opgenomen bedragen en inlichtingen. De keuze van de uitgevoerde werkzaamheden is afhankelijk van onze beoordeling en van de inschatting van het risico op materiële afwijkingen in de jaarrekening als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van die risico-inschatting, hebben wij rekening gehouden met de interne controle van de vennootschap met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening om controleprocedures vast te leggen die geschikt zijn in de
COMPTES CONSOLIDÉS
Q VERKLARING OVER DE JAARREKENING ZONDER VOORBEHOUD, MET EEN TOELICHTENDE PARAGRAAF
gegeven omstandigheden, maar niet om een oordeel te geven over de doeltreffendheid van die interne controle. Wij hebben tevens een beoordeling gemaakt van het passende karakter van de waarderingsregels, de redelijkheid van de door de vennootschap gemaakte boekhoudkundige ramingen en de voorstelling van de jaarrekening in haar geheel. Ten slotte hebben wij van de raad van bestuur en de verantwoordelijken van de vennootschap de voor onze controle noodzakelijke verduidelijkingen en inlichtingen bekomen. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen informatie een redelijke basis vormt voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel geeft de jaarrekening afgesloten op 31 december 2006 een getrouw beeld van het vermogen, de financiële toestand en de resultaten van de vennootschap, in overeenstemming met het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel. Zonder afbreuk te doen aan ons oordeel vestigen wij de aandacht op het gedeelte van het jaarverslag dat bepaalde juridische risico’s met betrekking tot de aandelenleasing in Nederland beschrijft, waarvan de afloop momenteel onzeker is, alsook op de toelichting van de jaarrekening dat de verbintenis van de vennootschap jegens Dexia Bank Nederland vermeldt.
JAARREKENING
Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij u verslag uit in het kader van ons mandaat van commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over de jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermeldingen en inlichtingen.
RAPPORT DE GESTION
VERSLAG VAN HET COLLEGE VAN COMMISSARISSEN AAN DE ALGEMENE VERGADERING DER AANDEELHOUDERS VAN DEXIA NV OVER DE JAARREKENING AFGESLOTEN OP 31 DECEMBER 2006
Q BIJKOMENDE VERMELDINGEN EN INLICHTINGEN Het opstellen en de inhoud van het jaarverslag, alsook het naleven door de vennootschap van het Wetboek Vennootschappen en van de statuten, vallen onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermeldingen en inlichtingen op te nemen die niet van aard zijn om de draagwijdte van onze verklaring over de jaarrekening te wijzigen: • het jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de jaarrekening. Wij kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de vennootschap wordt geconfronteerd, alsook van haar positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op haar toekomstige ontwikkeling. Wij kunnen evenwel bevestigen dat de verstrekte gegevens geen onmiskenbare incon-
Dexia / Jaarverslag 2006
| 245
RAPPORT DE GESTION
sistenties vertonen met de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons mandaat; • onverminderd formele aspecten van ondergeschikt belang, werd de boekhouding gevoerd overeenkomstig de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften; • wij dienen u geen verrichtingen of beslissingen mede te delen die in overtreding met de statuten of het Wetboek Vennootschappen zijn gedaan of genomen. De verwerking van het resultaat die aan de algemene vergadering wordt voorgesteld, stemt overeen met de wettelijke en statutaire bepalingen; • overeenkomstig artikel 523 van het Wetboek Vennootschappen, dienen wij tevens verslag uit te brengen omtrent
de vermogensrechtelijke gevolgen van de beslissingen van de raad van bestuur van 2 maart 2006 met betrekking tot de vergoedingen van de gedelegeerde bestuurder en de voorzitter van de raad van bestuur, in welk verband wij van een strijdig belang werden op de hoogte gebracht. De inlichtingen met betrekking tot deze beslissingen zijn opgenomen in het verslag van de raad van bestuur in het onderdeel met betrekking tot de vergoedingen van de raad van bestuur en het directiecomité. Wij zijn van oordeel dat deze informatie voldoende is, en van die aard om de aandeelhouders omtrent de vermogensrechtelijke gevolgen van betrokken beslissingen in te lichten.
Brussel, 28 maart 2007
Mazars & Guérard Bedrijfsrevisoren BCVBA Vertegenwoordigd door
R. Peirce
X. Doyen
JAARREKENING
COMPTES CONSOLIDÉS
Het college der commissarissen, PricewaterhouseCoopers Bedrijfsrevisoren BCVBA Vertegenwoordigd door
246 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Q BENAMING De vennootschap heet “Dexia”.
Q MAATSCHAPPELIJKE ZETEL De zetel van de vennootschap is gevestigd in België, Rogierplein 11 te 1210 Brussel (RPR Brussel BTW BE 0458.548.296).
RAPPORT DE GESTION
ALGEMENE GEGEVENS
en alle andere rechtspersonen, ongeacht hun juridische vorm, die werkzaam zijn als kredietinstelling, verzekerings- of herverzekeringsonderneming of die financiële, industriële, handels- of burgerlijke, administratieve of technische activiteiten uitoefenen, alsmede van alle soorten aandelen, obligaties, overheidsfondsen en alle andere financiële instrumenten, van welke aard ook; 2. het administratief, commercieel en financieel ondersteunen of beheren en het verrichten van alle studies ten behoeve van derden en in het bijzonder van de vennootschappen en alle andere rechtspersonen, ongeacht hun juridische vorm, waarin zij rechtstreeks of onrechtstreeks een deelneming bezit, alsmede het toekennen van leningen, voorschotten, waarborgen of borgtochten, in welke vorm ook; 3. het uitvoeren van alle roerende, onroerende, financiële, industriële, handels- of burgerlijke verrichtingen, inclusief het verwerven, het beheren, het verhuren en het vervreemden van alle roerende en onroerende goederen, die rechtstreeks of onrechtstreeks bijdragen tot de verwezenlijking van het doel van de vennootschap of die de verwezenlijking ervan kunnen bevorderen.”
COMPTES CONSOLIDÉS
AANVULLENDE INLICHTINGEN
Q PLAATSEN WAAR DE VOOR HET PUBLIEK BESTEMDE DOCUMENTEN KUNNEN WORDEN GERAADPLEEGD
Q VENNOOTSCHAPPELIJK DOEL Artikel 3 van de statuten luidt als volgt: “De vennootschap heeft tot doel, zowel in België als in het buitenland: 1. het verwerven, het behoud, het beheren en het vervreemden, op om het even welke manier, van alle soorten deelnemingen in bestaande of nog op te richten vennootschappen
De statuten van de vennootschap liggen ter inzage op de griffie van de rechtbank van koophandel van Brussel en op de zetel van de vennootschap. De verslagen over het boekjaar, de jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening werden bij de Nationale Bank van België neergelegd. Deze documenten zijn eveneens verkrijgbaar op de zetel van de vennootschap. De beslissingen inzake benoeming en beëindiging van het mandaat van de leden van de raad van bestuur worden in de Bijlage bij het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. De financiële berichten aangaande de vennootschap verschijnen op de website van Dexia (www.dexia.com). De oproepingen tot de algemene vergaderingen verschijnen op de website en in de financiële dagbladen, de kranten en tijdschriften.
COMPTES SOCIAUX
De vennootschap is een naamloze vennootschap naar Belgisch recht die een publiek beroep doet op het spaarwezen. Zij werd op 15 juli 1996 voor onbepaalde duur opgericht. De vennootschap heeft twee vaste vestigingen, een in Frankrijk en een in Luxemburg.
INFORMATIONS COMPLÉMENTAIRES
Q RECHTSVORM, OPRICHTING, DUUR
INTERNATIONALE AANWEZIGHEID VAN DE GROEP Adinfo Pachecolaan 44 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 81 74 Fax: + 32 2 222 24 37 www.adinfo.be AMCC 1180 NW Maple Street Suite 202 Issaquah, WA 98027 USA Tel.: + 1 425 313 46 00 Fax: + 1 425 313 10 05 www.artesiamortgage.com
Astris Finance, LLC 1001 Connecticut Avenue NW Suite 905 Washington, DC 20006 USA Tel.: + 1 202 223 97 01 Fax: + 1 202 223 43 50 www.astrisfinance.com Ausbil Dexia Veritas House – Level 23 207 Kent Street Sydney NSW 2000 Australia Tel.: + 61 2 925 90 200 Fax: + 61 2 925 90 222 www.ausbil.com.au
Corona Metrologielaan 2 B-1130 Brussel Tel.: + 32 2 244 22 11 Fax: + 32 2 216 15 15 www.corona.be DenizBank Büyükdere Cad. No : 106 34394 Esentepe/Istanbul Turkey Tel.: + 90 212 355 08 00 Fax: + 90 212 274 79 93 www.denizbank.com
Dexia / Jaarverslag 2006
| 247
INFORMATIONS COMPLÉMENTAIRES
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
RAPPORT DE GESTION
DenizBank Austria Karntner Ring 12 A-1010 Wien Tel.: + 43 1 503 93 960 Fax: + 43 1 503 93 96 133 www.denizbank.at DenizBank Moscow 2nd Zvenigorodskaya Str. H.13 Building 42 FI. 6 123022 Moscow Russia Tel.: + 7 495 725 10 20 Fax: + 7 495 725 10 25 www.denizbank.ru Dexia Asset Management Alternative Dublin Ltd George’s Quay House 43 Townsend Street IRL-Dublin 2 Tel.: + 353 1 613 11 20 Dexia Asset Management Belgium Koningsstraat 180 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 52 42 Fax: + 32 2 222 07 07 www.dexia-am.com Dexia Asset Management France Washington Plaza 40, rue Washington F-75408 Paris Cedex 08 Tel.: + 33 1 53 93 40 00 Fax: + 33 1 45 63 31 04 www.dexia-am.com Dexia Asset Management Luxembourg 283, route d’Arlon L-1150 Luxembourg Tel.: + 352 254 34 31 Fax: + 352 254 34 34 940 www.dexia-am.com Dexia Asset Management Switzerland Bijkantoor Genève 2, rue de Jargonnant CH-1207 Genève Tel.: + 41 22 707 90 00 Fax: + 41 22 707 90 99 www.dexia-am.com Dexia Asset Management Spain Bijkantoor Madrid Calle Ortega y Gasset, 26 E-28006 Madrid Tel.: + 34 91 360 94 75 Fax: + 34 91 360 98 99 www.dexia-am.com
248 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Dexia Asset Management Italy Bijkantoor Milaan Corso Italia 1 I-20122 Milano Tel.: + 39 02 31 82 83 60 Fax: + 39 02 31 82 83 84 www.dexia-am.com Dexia Asset Management Sweden/Norway/Finland Bijkantoor Stockholm Engelbrektsplan 2 PO Box 7573 SE-103 93 Stockholm Tel.: + 46 8 407 57 80 Fax: + 46 8 407 57 01 www.dexia-am.com Dexia Asset Management The Netherlands Bijkantoor Rotterdam Lichtenauerlaan 102-120 NL-3062 ME Rotterdam Tel.: + 31 10 204 56 51 Fax: + 31 10 204 58 79 www.dexia-am.com Dexia Asset Management Australia Ausbil Dexia Ltd Veritas House – Level 23 207 Kent Street Sydney NSW 2000 Australia Tel.: + 61 2 925 90 200 www.ausbil.com.au Dexia Asset Management Denmark / Dexia AM c/o Dexia Bank Denmark A/S Grønningen 17 DK-1270 København K Tel.: + 45 33 46 11 00 Dexia Asset Management Bahrain Middle East Representative Office Almoayyed Tower, 21st floor Seef District – PO Box 18259 Kingdom of Bahrain Tel.: + 973 17 566 727 Dexia Asset Management Germany Dexia Asset Management Lux SA Zweigniederlassung Deutschland An der Welle 4 D-60422 Frankfurt Tel.: + 49 69 7593 8823 Dexia Bail 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 68 08
Dexia Bank Belgium Dublin Branch 6 George’s Dock IRL-IFSC Dublin 1 Tel.: + 353 16 45 50 31 Fax: + 353 18 29 15 77 Dexia Bank Belgium London Branch Shackleton House, Hay’s Galleria 4 Battle Bridge Lane UK-London SE1 2GZ Tel.: + 44 20 7556 3060 Fax: + 44 20 7556 2560 Dexia Bank Denmark A/S Grønningen 17 DK-1270 København K Tel.: + 45 33 46 11 00 Fax: + 45 33 32 42 01 www.dexia-bank.dk Dexia Bank Nederland Piet Heinkade 55 Postbus 808 NL-1000 AV Amsterdam Tel.: + 31 20 348 50 00 Fax: + 31 20 348 55 55 www.dexiabank.nl Dexia banka Slovensko Hodzova 11 01011, Zilina Slowakije Tel.: + 421 41 51 11 101, 102 Fax: + 421 41 56 21 129 www.dexia.sk Dexia Bank België Pachecolaan 44 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 11 11 Fax: + 32 2 222 40 32 www.dexia.be www.axionweb.be Dexia Banque Internationale à Luxembourg 69, route d’Esch L-2953 Luxembourg Tel.: + 352 4590 1 Fax: + 352 4590 2010 www.dexia-bil.lu Dexia Banque Privée Suisse Beethovenstraße, 48 Postfach 2192 CH-8022 Zürich Tel.: + 41 58 810 82 92 Fax: + 41 58 810 82 71 www.dexia-pb.ch
Dexia BIL Singapore Branch 1 Finlayson Green # 18-01 Singapore 049246 Tel.: + 65 6 222 76 22 Fax: + 65 6 536 02 01 www.dexia-bil.lu
Dexia Crédit Local Asia Pacific Pty Ltd Veritas House – Level 23 207, Kent Street Sydney NSW 2000 Australia Tel.: + 61 2 925 13 961 Fax: + 61 2 925 90 222
Dexia CLF Banque 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 72200 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 44 37 45 02 Fax: + 33 1 44 37 45 07
Dexia Crédit Local Canada 800 Square Victoria, Suite 1620 CP 201, Montréal (Québec) Canada H4Z 1 E3 Tel.: + 1 514 868 1200
Dexia Finance 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 87 05
Dexia Crédit Local Research and Development India Pvt Ltd Mercantile House, Level 10 KG Marg, New Delhi 110001 India Tel.: + 91 11 14 35 20 805
Dexia Flobail 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 68 08
Dexia Crédit Local Portugal Estrella Office Rua Domingos Sequeira 27-5G P-1350-119 Lisboa Tel.: + 351 21 395 15 16 Fax: + 351 21 397 77 33
Dexia Insurance Belgium Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 286 61 11 Fax: + 32 2 286 15 15 www.dvvlap.be
Dexia Crédito Local México Torre Hemicor – Av. Insurgentes Sur # 826 Colonia del Valle – Bénito Juarez 3100 México DF Mexico Tel.: + 55 56 87 75 45
Dexia Investment Company Pachecolaan 44 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 71 94 Fax: + 32 2 285 35 48
Dexia Crédit Local Dublin Branch 6 George’s Dock IRL-IFSC Dublin 1 Tel.: + 353 1 670 27 00 Fax: + 353 1 670 27 05 Dexia Crédit Local Tokyo Branch Meiji Seimei Kan 5F 1-1 Marunouchi 2-chome Chiyoda-ku, Tokyo 100-0005 Japan Tel.: + 81 3 6268 4180 Fax: + 81 3 6268 4185 Dexia Crédit Local New York Branch 445 Park Avenue New York, NY 10022 USA Tel.: + 1 212 515 70 00 Fax: + 1 212 753 55 22 www.dexia-americas.com
Dexia Delaware LLC 445 Park Avenue 7th Floor New York, NY 10022 USA Tel.: + 1 212 515 70 00 Fax: + 1 212 753 55 22 Dexia Editions 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 68 80 41 Dexia Employee Benefits Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 09 13 Fax: + 32 2 222 09 14 www.dexia-eb.com Dexia Epargne Pension 65, rue de la Victoire F-75009 Paris Tel.: 0810 39 82 83 www.dexia-ep.com
RAPPORT DE GESTION COMPTES CONSOLIDÉS
Dexia Crédit Local 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 72200 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 77 77 Fax: + 33 1 58 58 70 00 www.dexia-creditlocal.fr
COMPTES SOCIAUX
Dexia Crediop Via Venti Settembre, 30 I-00187 Roma Tel.: + 39 06 47 71 1 Fax: + 39 06 47 71 59 52 www.dexia-crediop.it
Dexia Investments Ireland 6 George’s Dock IRL-IFSC Dublin 1 Tel.: + 353 1 645 50 00 Fax: + 353 1 829 15 77 www.dexia-investments.ie Dexia Kommunalbank Deutschland Charlottenstraße 82 D-10969 Berlin Tel.: + 49 30 25 59 8-0 Fax: + 49 30 25 59 8-2 00 www.dexia.de
INFORMATIONS COMPLÉMENTAIRES
Dexia CLF Régions Bail 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 72200 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 68 08
Dexia Factors Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 282 66 33 Fax: + 32 2 282 66 99 www.dexia-factors.be
Dexia Kommunalkredit Bank AG Türkenstraße 9 A-1092 Wien Tel.: + 43 1 31 6 31 Fax: + 43 1 31 6 31 103 www.dexia-kom.com Dexia Kommunalkredit Bulgaria EOOD Sofia 1000, 19 Karnigradska Bulgarije Tel.: + 359 897 886 761
Dexia / Jaarverslag 2006
| 249
Dexia Kommunalkredit Czech Republic a.s Karlova 27, 110 00 Praha 1 Tsjechië Tel.: + 420 221 146 331
INFORMATIONS COMPLÉMENTAIRES
COMPTES SOCIAUX
COMPTES CONSOLIDÉS
RAPPORT DE GESTION
Dexia Kommunalkredit Hungary Kft. Horvat u. 14-24 1027 Budapest Hongarije Tel.: + 36 1 224 76 50 Dexia Kommunalkredit Polska UI. Sienna 39 PL-00-121 Warszawa Tel.: + 48 22 654 35 84 Dexia Kommunalkredit Romania SRL 42 Dorobantilor Street 1st District 010573 Bucuresti Roemenië Tel.: + 40 21 619 34 07 Dexia Kredietmaatschappij Maatschappelijke zetel en exploitatiezetel Rue des Clarisses 38 B-4000 Liège Tel.: + 32 4 232 45 45 Fax: + 32 4 232 45 01 Exploitatiezetel Sint-Michielslaan 50 B-1040 Brussel Tel.: + 32 2 732 12 12 Fax: + 32 2 737 29 27 www.dexia-societedecredit.be Dexia Lease Belgium Maatschappelijke zetel Pachecolaan 44 B-1000 Brussel Exploitatiezetel Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 37 08 Fax: + 32 2 222 37 13 www.dexialease.be Dexia Lease Services Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 38 36 Fax: + 32 2 222 37 13 Dexia Life & Pensions 2, rue Nicolas Bové L-1253 Luxembourg Tel.: + 352 262 54 41 Fax: + 352 262 54 45 480 www.dexia-life.com
250 |
Dexia / Jaarverslag 2006
Dexia Location Longue Durée 22, rue des Deux Gares F-92564 Rueil-Malmaison Cedex Tel.: + 33 1 57 69 55 55 Fax: + 33 1 57 69 65 87 www.dexia-clflease.fr Dexia Municipal Agency 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 77 77 Fax: + 33 1 58 58 70 00 www.dexia-ma.com Dexia Prévoyance 3, avenue Claude Guillemin Site du BRGM BP 6009 F- 45060 Orléans Cedex 2 Tel.: + 33 2 38 64 39 80 Fax: + 33 2 38 64 33 68
[email protected] Dexia Private Bank Jersey PO Box 12 2-6, Church Street St Helier, Jersey JE4 9NE Tel.: + 44 1534 83 44 00 Fax: + 44 1534 83 44 11 www.dexia-privatebank.je Dexia Private Bank Switzerland Beethovenstraße, 48 Postfach 2192 CH-8022 Zürich Tel.: + 41 58 810 82 92 Fax: + 41 58 810 82 71 www.dexia-pb.ch Dexia Public Finance Bank Shackleton House 4 Battle Bridge Lane UK-London SE1 2RB Tel.: + 44 207 378 77 57 Fax: + 44 207 378 71 88 www.uk-dexia.com Dexia Public Finance Norden Box 7573 Engelbrektsplan 2 S-103 93 Stockholm Tel.: + 46 8 407 57 00 Fax: + 46 8 407 57 01 Dexia Public Finance Switzerland 2, rue de Jargonnant CH-1207 Genève Tel.: + 41 22 718 01 20
Dexia Sabadell Banco Local Paseo de las Doce Estrellas 4 Campo de las Naciones E-28042 Madrid Tel.: + 34 91 721 33 10 Fax: + 34 91 721 33 20 www.dexiasabadell.es Dexia Securities France 112, avenue Kléber F-75116 Paris Tel.: + 33 1 56 28 52 00 Fax: + 33 1 56 28 52 80 Dexia Sofaxis Route de Creton F-18100 Vasselay Tel.: + 33 2 48 48 10 10 Fax: + 33 2 48 48 10 11 www.sofaxis.com Dexia Technology Services 69, route d’Esch L-2953 Luxembourg Tel.: + 352 4590 1 Dexia Woonkredieten Maatschappelijke zetel Pachecolaan 44 B-1000 Brussel Exploitatiezetels Chaussée de Dinant 1033 B-5100 Wépion Tel.: + 32 81 46 82 11 Fax: + 32 81 46 05 55 H. Consciencestraat 6 B-8800 Roeselare Tel.: + 32 51 23 21 11 Fax: + 32 51 23 21 45 Domiserve 6, rue André Gide 92320 Châtillon Tel.: 0810 55 55 55 www.domiserve.com Experta (Zwitserland) Steinengraben 22 CH-4002 Basel Tel.: + 41 61 285 17 17 Fax: + 41 61 285 17 77 www.experta.ch Experta Corporate and Trust Services 283, route d’Arlon L-1150 Luxembourg Tel.: + 352 26 92 55 1 Fax: + 352 26 92 55 3366 www.experta.lu
Financial Security Assurance 31 West 52nd Street New York, NY 10019 USA Tel.: + 1 212 826 01 00 Fax: + 1 212 688 31 01 www.fsa.com INCA PO Box 1847 – Gallo Manor 2152 Johannesburg Zuid-Afrika Tel.: + 27 11 202 22 00 Kommunalkredit Austria AG Türkenstraße 9 A-1092 Wien Tel.: + 43 1 31 6 31 0 Fax: + 43 1 31 6 31 503 www.kommunalkredit.at Kommunalkredit Dexia Asset Management Türkenstraße 9 A-1092 Wien Tel.: + 43 1 31 6 31 0 Fax: + 43 1 31 6 31 505 www.kdam.at Otzar Hashilton Hamekomi (OSM) 3, Heftman Street 61070 Tel-Aviv Israël Tel.: + 972 3 695 7211 5 Fax: + 972 3 691 9503
RBC Dexia Investor Services Netherlands Piet Heinkade 55 NL-1019 GM Amsterdam Tel.: + 31 20 348 50 05 Fax: + 31 20 348 50 09 www.rbcdexia-is.com
RBC Dexia Investor Services Bank SA 14, Porte de France L-4360 Esch-sur-Alzette Tel.: + 352 26 05 1 Fax: + 352 24 60 95 00 www.rbcdexia-is.com RBC Dexia Investor Services Bank Strassen, Zürich Branch Badenerstraße 565 P.O. Box 101 CH-8066 Zürich Tel.: + 41 44 405 92 92 Fax: + 41 44 405 14 71 www.rbcdexia-is.com RBC Dexia Investor Services Belgium Koningsstraat 180 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 06 01 Fax: + 32 2 222 34 25 www.rbcdexia-is.com RBC Dexia Investor Services Cayman Royal Bank House 4th Floor 24 Shedden Road PO Box 1586 Grand Cayman KY1-1110 Tel.: + 1345 914 4676 Fax: + 1345 949 5777 www.rbcdexia-is.com
RAPPORT DE GESTION
RBC Dexia Investor Services Bank France 105, rue Réaumur F-75002 Paris Tel.: + 33 1 70 37 83 00 Fax: + 33 1 70 37 83 03 www.rbcdexia-is.com
RBC Dexia Trust Services Hong Kong 51/F, Central Plaza 18 Harbour Road Wanchai, Hong Kong Tel.: + 852 2978 5656 Fax: + 852 2845 0390 www.rbcdexia-is.com
COMPTES CONSOLIDÉS
Fidexis Vorstlaan 191 B-1160 Brussel Tel.: + 32 2 209 02 30 Fax: + 32 2 209 02 37
RBC Dexia Investor Services Italia S.p.A Via Messina 38 I-20154 Milano Tel.: + 39 02 33 62 31 Fax: + 39 02 33 62 32 30 www.rbcdexia-is.com
RBC Dexia Trust Services Singapore 20 Cecil Street #28-01 Equity Plaza Singapore 049705 Tel.: + 65 6435 33 36 Fax: + 65 6536 0219 www.rbcdexia-is.com Sepia Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 286 63 27 Fax: + 32 2 284 74 76
COMPTES SOCIAUX
Experta Trust Services Jersey PO Box 300 2-6, Church Street St Helier, Jersey JE4 8YL Tel.: + 44 1534 83 44 44 Fax: + 44 1534 83 44 55 www.experta.je
Popular Banca Privada José Ortega y Gasset 29 E-28006 Madrid Tel.: + 34 914 18 93 30 Fax: + 34 914 18 93 28 www.popularbancaprivada.com
Société Luxembourgeoise de Leasing BIL Lease 48, rue d’Eich L-1460 Luxembourg Tel.: + 352 22 77 33 1 Fax: + 352 22 77 44 www.dexia-bil.lu
INFORMATIONS COMPLÉMENTAIRES
Experta Trust Company (Bahamas) Limited Trade Winds Building, 4th Floor Bay Street PO Box N-10697 Nassau Bahamas Tel.: + 1 242 325 09 22 Fax: + 1 242 325 09 11 www.experta.bs
RBC Dexia Investor Services España Fernando el Santo 20 E-28010 Madrid Tel.: + 34 91 360 99 00 Fax: + 34 91 360 99 95 www.rbcdexia-is.es RBC Dexia Investor Services Ireland Ltd George’s Quay House 43 Townsend Street IRL-Dublin 2 Tel.: + 353 1 613 04 00 Fax: + 353 1 613 04 01 www.rbcdexia-is.com
Dexia / Jaarverslag 2006
| 251
Het jaarverslag 2006 van Dexia is een publicatie van de directie Communicatie van de Groep. Dit document is eveneens beschikbaar in het Frans en het Engels. Het is verkrijgbaar op eenvoudig verzoek bij de zetel van Dexia in Brussel of Parijs of via de internetsite: www.dexia.com.
Dexia NV Rogierplein 11 B-1210 Brussel Rekeningnummer 068-2113620-17 RPR Brussel BTW BE 0458.548.296 In Parijs 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 F-92919 La Défense Cedex In Luxemburg 69, route d’Esch L-2953 Luxembourg
CONTACT Persdienst E-mail:
[email protected] Tel. Brussel: + 32 2 213 50 81 Tel. Parijs: + 33 1 58 58 86 75 Investor Relations Tel. Brussel: + 32 2 213 57 46 Tel. Parijs: + 33 1 58 58 85 56 Website www.dexia.com
FINANCIËLE KALENDER Gewone algemene vergadering voor het boekjaar 2006 9 mei 2007 Betaalbaarstelling van het dividend voor het boekjaar 2006 24 mei 2007 Halfjaarlijkse informatie 30 augustus 2007 Gewone algemene vergadering voor het boekjaar 2007 14 mei 2008
Foto’s: GETTY IMAGES/Anne Rippy – GETTY IMAGES/Odilon Dimier – Stéphane de Bourgies – Concept: Realisatie: Nord Compo – 7, rue de Fives – BP 123 – F-59653 Villeneuve-d’Ascq – Tel.: + 33 3 20 41 40 01 – Druk: Emico Offset – Wommelgem – België Gedrukt op Artic the Volume. Dit papier is FSC-gecertificeerd. De FSC-certificering (Forest Stewardship Council) betekent dat, door de keuze van dit papier, Dexia meteen ook bijdraagt tot duurzaam en verantwoord bosbeheer.
SDXI 0109-2 03-07