Inhoud Woord vooraf
4
Legende 5 Startdictee 6 Schooltaalwoorden 12 Woordstrategieën 14 verdubbeling medeklinker na een korte klinker 15 ei of ij
21
-heid of -rijk
31
-lijk of -ig
39
i, ie of y
47
de doffe klinker (sjwa)
53
k 61 c 69 -d of -t
77
trendy woorden
85
tussen-n 95 verkleinwoorden 103 afkortingen 111 de onvoltooid tegenwoordige tijd (o.t.t.)
119
de onvoltooid verleden tijd (o.v.t.)
127
het voltooid deelwoord (v.d.)
133
Eindstreepdictee 138 Groeikaarten 145
3
Woord vooraf Beste leerling Foutloos 2 is een spellingboek Nederlands vol gemakkelijke en uitdagende opdrachten om foutloos te leren schrijven. Foutloos 2 is de opvolger van Foutloos 1 en volgt hetzelfde leertraject: eerst kijken we met het startdictee welke woorden je al foutloos schrijft en welke woorden extra aandacht verdienen. Op het einde van de reeks spellinglessen gaan we met het eindstreepdictee na of je alle spellingkwesties die je hebt ingeoefend, perfect kent. Als dat niet zo is, kun je extra oefeningen maken. Het werkboek bestaat uit 16 woordpakketten.
Elk woordpakket bevat: een begintoets (welke basiswoorden schrijf je al foutloos?) een inoefening (om alle basiswoorden foutloos te kunnen schrijven) een uitbreiding (om nog meer woorden foutloos te kunnen schrijven) een eindtoets (om je vooruitgang te meten)
Je oefent:
alleen jouw ‘moeilijke woorden’ (en leert nieuwe woorden); door te doen en veel te schrijven; zelfstandig en in je eigen tempo; op papier en op de pc.
Je leert: hoe je spellingmoeilijkheden kunt aanpakken; terugblikken op je werkwijze.
We wensen je heel veel succes! De auteurs
4
Legende schooltaalwoorden Woorden die vetjes en in blauw staan, zijn schooltaalwoorden. Op pagina 12-13 in je boek staan deze woorden uitgelegd. Zoek deze woorden op in je woordenboek.
Belangrijke geheugensteuntjes staan in post-its. Zij helpen jou trucjes te onthouden.
Dit zijn onthoudwoorden. Die moet je uit het hoofd leren. Maak er een foto van in je hoofd. Te onthouden: altijd handig om de uitleg bij bepaalde woorden nog eens te herhalen.
Je kan herhalingsoefeningen of extra oefeningen maken op je computer. Surf daarvoor naar www.knooppunt.net.
Foutloos 1! In Foutloos 1 leer je de volgende spellingmoeilijkheden: de klinkers / lange klank in open en gesloten lettergreep / aai, ooi en oei / au en ou / eu en ui / eeuw, ieuw en uw / b, p, pb, pp en bb / wr en vr / sch / ng en nk / ch / s en z / v en f / de hoofdletters / het meervoud / samenstellingen / leenwoorden en de leestekens.
5
Schooltaalwoorden schooltaalwoord instructie aankruisen
kruis aan
aanvullen
vul aan
verduidelijking
omschrijving
toevoegen
alfabetisch
A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z
combineren
combineer
samenvoegen, met elkaar verbinden
controleren
controleer
nakijken, kijken of iets klopt
|
diagonaal
herschrijf
nog eens schrijven
inkorten
kort in
korter maken
kopiëren
kopieer
overschrijven
markeren
markeer
noteren
noteer
omcirkelen
omcirkel
omschrijven
omschrijving
onderstrepen
onderstreep
herschrijven horizontaal
12
opschrijven
Foutloos 2 • Schooltaalwoorden
beschrijven, een definitie geven, verduidelijken
Startdictee
/ 100
Zelfcorrectie 71 sms’jes per dag? Kun je je een
(1) zonder gsm
voorstellen? Uit een enquête blijkt dat jongeren gemiddeld 71 sms’jes per dag versturen. Ze zullen dus niet onmiddellijk Ook
(2).
(3) en Facebook staan bovenaan de favoriete
bezigheden van tieners. Een partijtje
(4) spelen of
(5) zijn een stuk minder populair geworden.
Een nette fiets Elk
(6) controleren Tom en Stijn (7) hun fietsen.
banden stevig oppompt,
(8) Tom de (9) Stijn de kettingen.
Beide broers rijden dagelijks met de fiets naar school. Ze vinden de school trouwens supercool en waarom anderen
(10) niet (11).
Donderdag = veggiedag Uit
(12)
voor onze
(13)
lanceert de provincie Oost-Vlaanderen donderdag als ‘veggiedag’. Vlamingen eten te veel en worden te vooral een te grote
(14). Ze eten (15) vlees. Andere
culturen kunnen ons daarin
(16) lessen
leren. Met wat
(17)
Naam:
6
Klas: Foutloos 2 • Startdictee
ei of ij
Begintoets
/ 20 Zelfcorrectie
1. De
helpt
de feesttafel klaar te maken voor het
.
2. Wanneer gebruiken jullie nog Romeinse
?
Tip: koning. uit naar de
3. De directeur haalt .
leerlingen die geregeld 4. In het begin lijkt de zomervakantie
lang,
die twee maanden toch snel voorbij zijn. 5. De te 6. In welk 7. De
van de
begon
of hij nog wel op koers zat. vallen de bladeren van de bomen? vertelde in zijn
dat ons hotel door het
als beste
uitgeroepen werd. 8. Kun jij
waarom ze dit kunst noemen?
9. Een vos graaft onder de
om bij de
kippen te geraken. 10. Het kan zeker geen kwaad je gsm af en toe te met een doekje tegen bacteriën. 11. Vol
schrijft hij vanuit Spanje naar zijn ouders.
Foutloos 2 • ei of ij
21
verdubbeling medeklinker na een korte klinker
Inoefening A Schrijf de 20 ingevulde woorden uit de begintoets correct in de muur. Kleur het
bolletje groen van de woorden die je in de begintoets juist schreef.
B Welke woorden staan hier achterstevoren geschreven?
16
1. gadreppins =
6. nessulb =
2. nellurk =
7. neppils =
3. nettertrop =
8. laagelli =
4. eigrella =
9. reddal =
5. gilebboh =
10. nessentif =
Foutloos 2 • Verdubbeling m edeklinker na een korte klinker
verdubbeling medeklinker na een korte klinker
Uitbreiding a
z
b
y
c
x
d
w
appartement middellijn
onmiddellijk
interessant
solliciteren
verrukkelijk
commissaris graffiti
appreciëren
carrosserie
e f g
A Rangschik bovenstaande woorden alfabetisch.
1.
6.
2.
7.
3.
8.
4.
9.
5.
10.
B Kun jij de woorden ontcijferen? Je mag de codetaal in het rooster hiernaast
aanvullen (a=z, b=y, c=x, d=w ...).
1. tizuurgr = 2. hloorxrgvivm = 3. rmgvivhhzmg = 4. zkkzigvnvmg = 5. nrwwvoorqm = 6. lmnrwwvoorqp = 7. eviifppvorqp =
18
Foutloos 2 • Verdubbeling medeklinker na een korte klinker
8. xlnnrhhzirhhvm = 9. zkkivxrvivm = 10. xziilhhvirv =
C Noteer het woord achter de juiste verklaring.
1. aparte woning in een gedeelte van een gebouw: 2. iets op prijs stellen, waarderen: 3. direct of 4. hoofd van de politie: 5. figuren op muren gemaakt met spuitbussen: 6. proberen een job te krijgen: 7. zeer lekker of geweldig leuk: 8. boeiend: 9. rechte lijn door het middelpunt van een meetkundige figuur: 10. het metalen koetswerk van een auto dat geverfd wordt:
Foutloos 2 • Verdubbeling medeklinker na een korte klinker
19
ei of ij
Inoefening A Schrijf de 20 ingevulde woorden uit de begintoets correct in de muur. Kleur het
bolletje groen van de woorden die je in je begintoets juist schreef.
B Bedek de woordenmuur met een blaadje. Vul nu de ontbrekende letters in
deze woorden in. r
sl
der
verig h
sp
belen vr
vl
mscherp r
s
zoen kapit
inl ontb c
ding t t terw fers
begr
williger
mwee ndeloos
nigen omh
ning
n tw
felen
dschrift schilder l
Z
lboot
pen
ij ≠ y Vergeet de puntjes op i en j niet!
22
Foutloos 2 • ei of ij
C Noteer onder elke tekening het passende woord.
D Rara, wie of wat ben ik?
1. Ik zorg ervoor dat paarden of koeien op hun eigen weide blijven. Ik ben de
. .
2. Dit ben ik! Ik ben een 3. Ik ben een werk van de componist Vivaldi, nl. ‘De vier ’.
4. Ik kan overstag gaan, ik heb een kiel en ik hou van de wind. Wat .
ben ik? De
5. ’t Is leuk om door mij verwend te worden, ’s morgens op bed. Ik .
ben het
6. Ik ben van de hand van Vincent Van Gogh en dit is zijn zelfportret. Ik ben het
.
7. Ik besta uit enkele zinnen aan het begin van een tekst, soms vetjes gedrukt. Ik ben dus de
Foutloos 2 • ei of ij
.
23
Eindstreepdictee Vrije tijd
/ 100
Zelfcorrectie
Houd je van
(1) of snowboarden? Of gaat je voorkeur
uit naar een rustigere of
(2), zoals
(3)
(4) lezen? Misschien ga jij niet (5) met
(6). Geen
probleem. Er zijn vele manieren om in contact te komen met andere culturen. Met de school op de
(7) schoolreis
naar Rome, bijvoorbeeld: dat kan en
(8) zijn,
(9) fijne ervaringen. Daar moet je het (10) eens over hebben met je leerkracht.
Cultuurverschillen Het lijkt een
(11) (12) om je in elke cultuur (13) te moeten
aanpassen. Dat is echter geen om als
(14) (15) naar een land
te gaan waarvan je weinig afweet. Het is ook geen (16)
(17)
om je te moeten
(18)
als je gebaar
(19) veroorzaakt. Mensen
geven mekaar immers veel
(20). (21) om te weten is dat
diverse culturen de
(22) gebaren anders (23) en
(24).
Naam:
138
Klas: Foutloos 2 • Eindstreepdictee
Zelfcorrectie Okay? (43) is geboden met dit gebaar. Het betekent in België en Frankrijk (44) ‘nul’ of ‘nutteloos’, in het grootste deel van Europa en de Verenigde Staten staat het voor (45) ‘goed’ of ‘okay’. (46) je met dit gebaar in andere landen weer helemaal de mist ingaat. In delen van Zuid-Europa, Zuid-Amerika, het Midden-Oosten en Rusland beledig je hiermee homoseksuelen (namelijk)
. (47) op een
(48)
manier.
Borstvoeding Het geven van borstvoeding in het openbaar wordt niet in elke cultuur gewaardeerd. Denk als jonge mama dus twee keer na voor je na een (49) je
(50) op een bank in een park borstvoeding
geeft. Misschien is het beter discreet in een een
(52) te gaan zitten.
Naam:
140
(51) van
Klas: Foutloos 2 • Eindstreepdictee
Groeikaart / 100
Startdictee: Woordpakketten
verdubbeling medeklinker na een korte klinker begintoets eindtoets
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
7 7
8 8
9 9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
7 7
8 8
9 9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
7 7
8 8
9 9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
7 7
8 8
9 9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
7 7
8 8
9 9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
5 5
6 6
7 7
8 8
9 9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
ei of ij begintoets eindtoets
-heid of -rijk begintoets eindtoets
-lijk of -ig begintoets eindtoets
i, ie of y begintoets eindtoets
de doffe klinker (sjwa) begintoets eindtoets
1 1
2 2
3 3
4 4
Deze woorden mag ik niet vergeten:
Even terugblikken Ik schrijf leesbaar en vorm alle letters goed. Mijn werk ziet er netjes en ordelijk uit. Ik controleer mezelf en verbeter waar nodig. Ik werk zelfstandig. Ik ben tijdig klaar. Ik oefen thuis op de woorden die ik eerst fout schreef. Ik maak de oefeningen op de pc. Ik maak minder fouten in de eindtoetsen dan in de begintoetsen.
Opmerkingen: Handtekening ouders:
Naam:
Foutloos • Eindstreepdictee
Klas:
