Inhoud
1 1.1 1.2
2 2.1
3
4
Woord vooraf
11
Inleiding
12
deel i algemeen
15
Werken met oefeningen Wanneer gebruik je een kortdurende oefening? Aandachtspunten bij het gebruik van oefeningen
17 17
De keuze van een oefening Het zoeksysteem: hoe kies je een oefening?
20 20
deel ii oefeningen
41
18
Handleiding bij de oefeningen 0 Zichtbaar maken van kenmerken en eigenschappen
43
Beschrijving van de 150 oefeningen 1 Kennismaken in drietallen 2 Kennismaken op een cocktailparty 3 Kennismaken door middel van tekeningen 4 Groepsgesprek over verwachtingen 5 Voor een ander denken. Een hernieuwde kennismaking 6 Unieke belevenis 7 Sleutels: wat betekenen ze voor mij?
46 46 47
BSL - ALG_BK_1KZM - 3081r7_9789031377671
43
48 49 50 51 52
005
6
Oefeningenboek voor groepen
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44
BSL - ALG_BK_1KZM - 3081r7_9789031377671
Naamspelletjes voor een beginnende groep Observeren Gedragsbeschrijving Waarnemingsexperiment De psychiater Caesar en Cleopatra Subjectieve verwachtingen Eerste reactie Verboden te luisteren Luisteren en samenvatten in een discussie Het gerucht Inleven en verwoorden Gevoelsreflecties geven Gedachtespoor Tekeningen beschrijven Spelen met brabbeltaal Tweezijdige versus eenzijdige communicatie De leugendetector Spelimprovisaties in tweetallen met een tekst als uitgangspunt Jan-Jaap of Jaap-Jan Zwart-wit: werken met tegenstellingen Hier sta ik Roept u maar Een verhaal verzinnen aan de hand van voorwerpen Voordracht op basis van drie woorden Voordracht met een korte vaste tekst Geı¨mproviseerde voordrachten De roze olifant Elkaar beeldhouwen Non-verbale oefening: loopjes nadoen Feedback via symbolen Feedback via associaties Levend kwartet De overgang van huis naar groep Themagroepsgesprek Brainstormen Cirkel-warming-up
53 55 56 57 58 59 61 62 63 64 66 69 72 73 75 79 80 84 86 88 90 91 92 93 94 95 96 98 99 1 00 101 1 02 1 03 1 04 1 05 1 06 1 07
006
7
Inhoud
45 ‘Groepsademhaling’ als uitgangspunt voor beweging 46 Klankimprovisatieopdrachten 47 Voorwerp kiezen 48 Mijn geheim 49 Non-verbale communicatieoefening: ga je gang 50 De groepsmachine 51 De springreeks 52 Lopen of stilstaan 53 De ruimte gelijkelijk verdelen 54 Vorm met meerderen een dier 55 Het enveloppenspel 56 Kettingverhaal 57 Sprekers en zwijgers 58 Communicatiebalspel 59 De vijf geboden 60 Groepssociogram op papier 61 Actiesociogram van de groep 62 Sociogramvariaties 63 Breng de groep in beeld 64 Tekenen: de groep en de groepsrollen 65 Assertief optreden in conflictsituaties 66 Ontspanningsinductie 67 Ontspanningsoefening: ontspannen na aanspannen 68 Ademhalingsoefening in tweetallen 69 De aardingsoefening: basispositie van het staan 70 Jezelf masseren van top tot teen 71 Losmaken van de gewrichten van top tot teen 72 Opwarmen van het gehele lichaam 73 Zintuiglijk ervaren van de omgeving 74 Losmaken van de stem 75 Spelen met klank 76 De woordenstroom 77 Dansimprovisatie: herhalende beweging 78 Dansimprovisatie: experimenteren met verschillende bewegingsvormen 79 Annemarie koekoek 80 Spelen met gezichtsuitdrukkingen
BSL - ALG_BK_1KZM - 3081r7_9789031377671
1 08 1 09 111 1 12 1 13 1 14 1 16 1 18 1 19 1 20 121 1 23 1 24 1 25 1 27 1 28 1 29 1 30 1 32 1 34 1 35 1 36 1 37 1 39 141 1 43 1 45 1 47 1 48 1 50 1 52 1 54 1 56 1 58 1 59 1 60
007
8
Oefeningenboek voor groepen
81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116
BSL - ALG_BK_1KZM - 3081r7_9789031377671
Tikspelletjes Speelse lichamelijke contactoefeningen Loopmaniertjes Vitaliserende groepsspelletjes Groepsschijngevecht Blindemannetje Begroetingen Inleven en uitbeelden Improvisatie-inspringspel (drie is te veel) Het doen van denkbeeldige handelingen Het uitbeelden van gezegden Spelopdrachten: stel je een bepaalde situatie voor Spelimprovisaties: transformeer jezelf van het een in het ander Mimisch doorgeven van een object ‘Er was eens... ‘ Wees een dier De koffiekamer Zoek je partner-beest Handen- en voetenwerk Contactoefening: hand in hand door de ruimte met de ogen dicht Openen en sluiten Aanvoelen van elkaars bedoelingen Overnemen van beweging Telefoneren Ontmoeting zonder taal Klanken doorgeven in een kring Handen leren kennen Samen tekenen met e´e´n potlood De poppenspeler en de marionet Dansimprovisatie: leiden en volgen op muziek Vertrouwensoefening: reageren op geluidssignalen Spiegelen van beweging Vertrouwensoefening: geven van je gewicht Vertrouwensoefening: optillen en wiegen De vertrouwenscirkel Houding en gevoel
1 62 1 64 1 67 1 69 171 1 73 1 74 1 75 1 76 1 78 1 80 181 1 82 1 83 1 85 1 86 1 87 1 88 1 89 1 90 1 92 1 94 1 95 1 97 1 98 1 99 20 1 202 203 205 206 208 210 212 214 215
008
9
Inhoud
117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150
Wie ben ik? Aandacht voor gevoel Elementen van de natuur Schreeuwoefening Een stoel maken Veiligheid: wat heb je daarvoor nodig? Afstand en nabijheid Non-verbale houdingen en hun invloed op het individu Sociaal atoom tekenen Sociaal atoom in actie Rolwisseling met een belangrijke ander De lege stoel Spelen met je subpersoonlijkheden Met zes personages op zoek naar je persoonlijkheid De levenslijn Ouder zijn van het kind dat je zelf was Terug naar het gezin van herkomst Terug naar de tijd dat je voor het eerst leerde schrijven Levensdoelstellingen Een reis door de tijd Ontspanningsoefening met het accent op zwaarte en ademhaling Geleide fantasie: ‘thuis’komen Geleide fantasie: de driesprong Geleide fantasie: een reis door je lichaam Geleide fantasie: ontmoeting met het kind dat je was Geleide fantasie: de ideaalfantasie Geleide fantasie: de wijze Toekomstprojectie Geleide fantasie in tweetallen: het onbewoonde eiland Ontmoetingen Estafettefantasie: een geleide fantasie met actieve bijdrage van de hele groep Positief-negatief: een evaluatieoefening Overgangsritueel Carrousel
BSL - ALG_BK_1KZM - 3081r7_9789031377671
216 217 218 220 22 1 223 224 225 227 229 23 1 232 234 236 238 239 240 24 1 243 245 247 249 252 254 256 258 260 262 263 265 266 267 268 269
009
10
Oefeningenboek voor groepen
BSL - ALG_BK_1KZM - 3081r7_9789031377671
deel iii indices
271
Index A: de oefeningen op alfabetische volgorde met hun specifieke doel
273
Index B: de oefeningen ingedeeld naar de doelstellingen
282
Index C: indeling van de oefeningen naar de procescategoriee¨n
302
Index D: indeling van de oefeningen naar de werkvormen
308
Bronvermelding oefeningen
315
Literatuur
320
De auteurs
322
010
