Woonlasten & energiearmoede Parallelsessie Ambtelijk Café 2013 Bregje van den Brand
• Highlights onderzoek ‘De draagbaarheid van energielasten in beeld’ • Praktijkvoorbeeld ‘Energiebesparing en schuldhulpverlening’
13 juni 2013
‘De draagbaarheid van energielasten in beeld’ Masterscriptie Wisse Veenstra (nov. 2012) Rijksuniversiteit Groningen, Master Vastgoedkunde i.o.v. Agentschap NL (René Schellekens) Energieprijzen
Energieverbruik
Energielasten Woonlasten
disproportioneel hoog
Energiearmoede Aandeel energie op (besteedbaar) inkomen indicatoren
(Besteedbaar) inkomen 13 juni 2013
Aantal afsluitingen Aantal betaalachterstanden
Energiearmoede (fuel poverty) Huishouden houdt na het betalen van de kosten voor huisvesting en levensonderhoud niet genoeg geld over voor het betalen van de energierekening. Indicatoren: • energieaandeel in totaal besteedbare inkomen >10% • groeiende betalingsachterstanden • afsluitingen 13 juni 2013
Referentiecijfers NIBUD • Basisbedragen – Minimumbedrag: 25 percentiel (aanbiedingen, moeite doen, niet stad & land afzoeken)
– Verplichte maandelijkse vaste lasten – Reserveringen (opzij leggen/sparen) – Dagelijks huishoudgeld
– Erg krap, zeker incl. sociale participatie 13 juni 2013
Referentiecijfers NIBUD • Voorbeeldbedragen – Gemiddelde uitgaven – Hoger inkomen, maar ook hogere uitgaven (o.a. kosten i.v.m. werk, vervoer en representatie)
– Armoedeval • Geen inkomensondersteuning meer (toeslagen) • Kosten kinderopvang
13 juni 2013
Referentiecijfers (alleenstaande per maand )
INKOMSTEN
BASISBEDRAG
Uitkering
€ 888
Toeslagen
€ 256
TOTAAL
€ 1.144 UITGAVEN
BASISBEDRAG
Huur
€ 356
Gas / elektra / water
€ 99
Telefoon / TV / internet
€ 52
Verzekeringen
€ 149
Reserveringen
€ 164
Huishoudgeld
€ 251 TOTAAL
13 juni 2013
€ 1.071
Samenstelling energierekening (gemiddeld NL’s huishouden, jan 2012) 10% (€ 204)
TOTAAL: € 1.880 per jaar (elektriciteit en gas)
16% (€ 300) 19% (€ 348)
15% (€ 285)
7% (€ 138) 33% (€ 605)
Netwerkkosten elektriciteit Leveringkosten elektriciteit Netwerkkosten gas Leveringkosten gas Energiebelasting BTW
13 juni 2013
Bron: Nma, 2012
Energiearmoede ook in Nederland? • • • •
Stijgende energieprijzen Kleine prijselasticiteit energievraag Huishoudelijk energiegebruik vrij constant Energie is een primaire behoefte
13 juni 2013
Energieaandeel NL’se huishoudens • 2006: 7% van besteedbaar inkomen • 2009: ruim 8% van besteedbaar inkomen (relatieve toename van 15%, bijna € 400)
• Aantal huishoudens met energiearmoede (>10% energieaandeel) steeg met 37,5% 2006: 20% van alle huishoudens 2009: 27% van alle huishoudens
13 juni 2013
Betalingsachterstanden • 2011: 249.595 betalingsachterstanden energie (= 3,3% Nederlandse huishoudens) • Grote verschillen per gemeente (variërend van 0,7% tot 8,9%) • 2010: van laagste inkomenskwartiel heeft 11% betalingsachterstand op gas, water en elektra (= 202.730 huishoudens)
13 juni 2013
Kans op energiearmoede Energieverbruik in de woning komt tot stand door wisselwerking tussen: • type huishouden (samenstelling, leeftijd, gezondheid) • type/kwaliteit woning + apparaten • Energiegedrag
Met name huishoudkenmerken zijn bepalend voor kans op energiearmoede. Grootste risico voor: • sociale minima in huurwoning • niet-stedelijke omgeving 13 juni 2013
Geografische analyse • Energiearmoede is geen grootstedelijk probleem!
Betalingsachterstanden gas en elektra per 1000 inwoners
13 juni 2013
• • • •
Inwoners: Huishoudens: Woningvoorraad: Allochtonen:
NW: 141.825 NW: 66.608 NW: 61.319 NW: 62,1%
AMS: 799.442 AMS: 431.370 AMS: 397.022 AMS: 50,6%
Cijfers 2013, Bureau Onderzoek en Statistiek (OS), Gemeente Amsterdam
13 juni 2013
13 juni 2013
13 juni 2013
Uitgangssituatie 2009-2010 • Veel gezinnen met een minimum inkomen • Veel woningen zijn slecht geïsoleerd • Stadsdeel Nieuw-West beslist: Duurzaamheid en Armoedebestrijding kunnen samengaan • Opleiden energiecoaches door SME Advies 13 juni 2013
Resultaten 2010 – 2013 • SME Advies heeft 18 energiecoaches opgeleid • Opzetten energiebox met voorbeelden en deze verspreid via de coaches. • Ruim 1.000 huishoudens bereikt • In januari 2013 heeft SME Advies ook 10 profesionele budgetcoaches opgeleid • Budgetcoaches (professionals ) verrast over hoeveel er op energiegebied 13 juni 2013te winnen is.
13 juni 2013
Bedankt voor uw aandacht! Vragen? Bregje van den Brand
[email protected] 06 – 180 669 61 13 juni 2013