Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Energiearmoede Case Enactus: Urgentie, Analyse, Trends 11-07-2013 Remko Cremers
+31654366965
[email protected] @RCremers
Index • Alliander in het kort
[pagina 3]
• Case omschrijving
[pagina 10]
• Achtergrond - Aanleiding & urgentie
[pagina 12]
- Probleemanalyse
[pagina 24]
- Trends
[pagina 29]
• Bijlage
[pagina 35]
2
1
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Alliander in het kort 11-07-2013 Energiearmoede
3
Bedrijfsprofiel Oprichting
• Op 1 juli 2009 ontstaan als zelfstandig netwerkbedrijf
Kernactiviteiten
• Regionaal netbeheer voor gas en elektra, complexe energie infrastructuren
Publiek domein
• In publieke handen: provincies en gemeenten
A-dam 10% N-Holland 10%
Grootste in NL
• Grootste netwerkbedrijf in Nederland • 37% marktaandeel
3 miljoen klanten
• Circa 3,3 miljoen klanten met aansluitingen van gas en/of elektriciteit
Overig 23%
Friesland 13% Gelderland 44%
2
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Verdeling netwerk Elektra
Gas
EnergieTransitie Alliander verstaat onder het begrip EnergieTransitie:
Energietransitie is het proces naar een energievoorziening die schoon is en voor iedereen beschikbaar en betaalbaar blijft. (streefpunt 2050)
Belangrijkste instrumenten in de energietransitie zijn: – duurzame productie, – energiebesparing, – energiemanagement, – verhogen kennis in energiegebruik en – gedragsverandering.
3
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Schoon Betaalbaar Beschikbaar
25 juni 2013 Bron: Energiened, Energie in Nederland, 2011. en: Strategisch Asset Management Plan 2013, Liander.
Beschikbaarheid NL tov EU
Bron: Energiened, Energie in Nederland, 2011.
4
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Betaalbaarheid afhankelijk van prijsontwikkeling
9
Case omschrijving 11-07-2013 Energiearmoede
10
5
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
DE CASUS • Doelgroep: Mensen die moeite hebben om hun energierekening te betalen.
• Vraag:
Hoe houden we voor deze groep energie beschikbaar en betaalbaar?
Aanleiding en urgentie 11-07-2013 Energiearmoede
12
6
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Definitie Fuel Poverty Huishoudens wiens uitgaven op alle energievoorzieningen, de norm van 10% van het (besteedbaar) inkomen overschrijden.
Bron: UK Fuel Poverty Strategy
Analyse Huishoudens in Nederland die meer dan 10% van hun besteedbaar inkomen aan energie kwijt zijn:
2006
2009
Bron: De draagbaarheid van Energielasten in beeld. W. Veenstra, 2013, RuG.
Enkele cijfers • 1,85 miljoen huishoudens >6% energiequote • Waarvan 1,3 miljoen huishoudens in huursector - Wonen in (iets) grotere en (wat) oudere huizen - Laag inkomen (€<16.000) - Zijn afhankelijk van verhuurder voor woningverbetering
• Waarvan 0,55 miljoen in eigen woning - Grotere en oudere huizen - Laag inkomen (<20.000) - Vaak vrij vermogen beschikbaar en/of ruimte in hypotheek
• Lage inkomens vormen meest kwetsbare groep (hoge quote, slechtste woningen)
* getallen zijn gemiddelden en variëren tussen huishoudens
7
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Ontstaan van schulden: zijn energielasten het probleem?
Bron: De draagbaarheid van energielasten in beeld. W. Veesntra, 2013, RuG.
Achterstallige rekeningen • 604.000 huishoudens zitten onder de lage inkomensgrens - (2011; +17,5% tov 2010)
• 22% huishoudens met laag inkomen heeft betalingsachterstanden Bron: Nibud, Armoedesignalement 2012.
Meest genoemde achterstallige rekeningen: • • • •
Belastingdienst (407.000 huishoudens), ziektekostenverzekering (394.000), hypotheek/huur (325.000) en de energie (311.000).
• Gemiddeld heeft 4,3 procent van de huishoudens een achterstand op gas, electra of water. Het aandeel energieachterstanden loopt op.
8
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Laagste inkomens, hoogste energiequote (PBL)
Bron: WoON 2012; WoON-module Energie 2012 ‘Woonlasten en betaalbaarheid’, BZK.
Sociale huur, hoogste energiequote (PBL)
Bron: WoON 2012; WoON-module Energie 2012 ‘Woonlasten en betaalbaarheid’, BZK.
9
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Kwetsbare huishoudens (PBL)
Bron: WoON 2012; WoON-module Energie 2012 ‘Woonlasten en betaalbaarheid’, BZK.
Schuldhulpverlening • Aantal gehonoreerde schuldhulpverleningsaanvragen per jaar door Liander (circa)
41.000
- Aantal gehonoreerde schuldhulpverleningsaanvragen per jaar bij Nuon
28.700
• Aantal uitvallers uit schuldhulpverlening Liander (is circa 30%) - Aantal uitvallers uit schuldhulpverlening per jaar bij Nuon
12.300 8.610
• Proces: Schuldsanering wordt aangevraagd als er nog levering is, als de leverancier de regeling volgt, komt de aansluiting niet in einde levering. Als de klant toch einde levering heeft gekregen, en kan aantonen dat er schuldsanering is aangevraagd/toegekend zijn wij als Liander terughoudend met afsluiten. Dit betreft volgens onze registratie enkele tientallen klanten op jaarbasis (kan hoger liggen omdat niet alle cases komen terug bij ons). • Trend: We zien dat leveranciers voor klanten sneller einde levering aanvragen, dus verwachten hier een stijging in!
10
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Aantal afsluitingen op gas en elektriciteit
Bron: Netbeheer Nederland, 2011.
Persbericht Netbeheer Nederland [11-01-2013]: “Het afgelopen jaar is in Nederland op 19.421 adressen de elektriciteit afgesloten en op 15.236 adressen de gasvoorziening. In voorgaande jaren lag het aantal afsluitingen hoger. Dat blijkt uit de voorlopige cijfers van de netbeheerders over 2012.
Aantal afsluitingen (2) • Het aantal afsluitingen door Liander is redelijk constant rond de 10.000 per jaar. Er zijn diverse redenen waarom een afsluiting kan worden verricht. De voornaamste reden daarbij is dat klanten niet reageren op het verzoek om een energiecontract af te sluiten. • Het aantal afsluitingen in 2012 verder uitgediept: - In 2012 zijn 1124 adressen waarvoor einde levering is aangevraagd afgesloten. - Ivm leegstand hebben we 1888 aderessen afgesloten. - Met behulp van de deurwaarder hebben ongeveer 120 afsluitingen plaatsgevonden. • Trend: We zien een trend ontstaan dat klanten die regelmatig betalingsproblemen hebben, sneller een einde levering krijgen.
11
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Spreiding van betalingsachterstanden op gas en elektriciteit Absoluut
Relatief (per 1.000 inwoners)
Bron: De draagbaarheid van energielasten in beeld. W. Veesntra, 2013, RuG.
Probleemanalyse
11-07-2013 Energiearmoede
24
12
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Achtergrond: Budgetaandeel energie • Budgetaandeel energie = (energieverbruik x energieprijzen) besteedbaar inkomen
Invloedrijke factoren • Elektriciteitsverbruik: huishoudkenmerken - Huishoudsamenstelling: partner, (leeftijd) kinderen - Opleidingsniveau (lagere opleiding, hoger verbruik)
• Gasverbruik: woningkenmerken - Woningtype - Omvang woning - Bouwjaar: woningen na 2000
Bron: Nibud.
Budgetaandeel energie (naar inkomen)
Bron: Nibud.
13
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Grote verschillen in energiegebruik
Bron: Strategisch Asset Management Plan 2013, Liander.
Spreiding energiegebruik is groot: ter illustratie 66 gelijke woningen te Montfoort (voor en na renovatie)
Bron: Woonbond, Woonlastenbeleid en concrete aanpak energieprojecten, 2013.
14
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Trends
11-07-2013 Energiearmoede
29
Aandeel energie op besteedbaar inkomen
Bron: De draagbaarheid van energielasten in beeld. W. Veesntra, 2013, RuG.
15
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Toename aantal minima met hoge energiequota (>10%)
Bron: Builddesk, kennismiddag woonlasten ‘energie en armoede’, 2013.
Gemiddelde verbruiken
Bron: Energiened, Energie in Nederland, 2011.
16
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Case omschrijving 11-07-2013 Energiearmoede
33
DE CASUS • Doelgroep: Mensen die moeite hebben om hun energierekening te betalen.
• Vraag:
“Hoe houden we voor deze groep energie beschikbaar en betaalbaar?”
17
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Bijlage
11-07-2013 Energiearmoede
35
Energiekosten variëren meer tussen woningtypen dan tussen bouwjaren (PBL)
Bron: WoON 2012; WoON-module Energie 2012 ‘Woonlasten en betaalbaarheid’, BZK.
18
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Lagere energiequotes in nieuwere woningen (lager verbruik, hoger inkomen) (PBL)
Bron: WoON 2012; WoON-module Energie 2012 ‘Woonlasten en betaalbaarheid’, BZK.
Woonlasten huur: bepalende factoren
Bron: Builddesk, kennismiddag woonlasten ‘energie en armoede’, 2013.
19
Energiearmoede
11-7-2013 16:20
Rondkomen met laag inkomen
Bron: Builddesk, kennismiddag woonlasten ‘energie en armoede’, 2013.
20