1
Energieprijs en energiearmoede
Een artikel van het Trefpunt Economie - een publicatie van de FOD Economie Voorgesteld in november 2013 op het 20e congres van de Franstalige economen Auteurs: Bonnard, Bruynoghe, Deprez, Kestemont en Delporte 13 maart 2014
2
Inhoud • Evolutie van het verbruik en van de energie-uitgaven van de gezinnen • Energiearmoede: een realiteit voor steeds meer gezinnen
• Diverse maatregelen om de consument beter te beschermen en om de energiearmoede te bestrijden • Conclusies
3
Evolutie van het energieverbruik en van de energie-uitgaven van de gezinnen
4
Schatting van het energieverbruik per geharmoniseerde-inkomensdeciel in 2010
Bron: Auteurs, volgens verschillende bronnen.
5
Jaarlijkse energie-uitgaven per geharmoniseerde-inkomensdeciel in 2010
Bron: Statistics Belgium (Onderzoek naar het budget van de gezinnen)
6
Aandeel van het inkomen dat wordt besteed aan energie-uitgaven per geharmoniseerdeinkomensdeciel in 2010
Source : Statistics Belgium (Onderzoek naar de gezinsbudgetten)
7
Energiearmoede: een realiteit voor steeds meer gezinnen
8
Bestaande definities (onvoldoende) • Kwalitatieve (problemen om zich behoorlijk te verwarmen) • Kwantitatieve (meer dan 10% van het inkomen wordt besteed aan energie)
Vaststellingen met betrekking tot de energiearmoede in België •
• • • •
20,9 % van de personen die kampen met armoede, ondervinden moeilijkheden om hun woning behoorlijk te verwarmen Meer dan 50.000 budgetmeters in 2012 Niet-naleving van afbetalingsplannen 9.000 aansluitingspunten afgesloten (elektriciteit) Komt 4x meer voor bij huurders dan bij eigenaars
9
Oorzaken van energiearmoede • Stijging van de energieprijzen
• Kwaliteit van de woning en van de toestellen • Lage inkomens
10
Consumptieprijzen voor energieproducten
Bron: EC, FOD Economie, ADSEI
Aandeel van het inkomen dat wordt besteed aan energie-uitgaven (schaal links) en evolutie van de contextuele factoren (schaal rechts) 1e inkomensdeciel
Energieprijs (index)
Laatste inkomensdeciel
Bron: Statistics Belgium (Huishoudbudgetonderzoek), FOD Economie en Koninklijk Meteorologisch Instituut.
11
12
Kwaliteit van de woning en van de toestellen • Gemiddeld Belgisch energieverbruik voor een woning/m²/jaar ligt meer dan 70 % hoger dan het gemiddelde van de Europese Unie. • Vasthouden aan energievretende toestellen of stookketels – een wasmachine A+++ verbruikt +/- 50 % minder elektriciteit (en 2/3 minder water) dan een toestel van 15 jaar oud, maar blijft duurder bij de aankoop.
13
Lage inkomens Juni 2013: voor een gezin van 4 personen bedroeg de maandelijkse gas- en elektriciteitsfactuur 191,71 euro. Na toepassing van de conversieschaal 1e volwassene = 1, 2e volwassene = 0,5 en 1 kind = 0,3
De factuur bedraagt in dat geval nog 100,65 euro/maand voor een geharmoniseerd gezin van 4 personen. Op basis van het concept: een gezin kampt met energiearmoede als het meer dan 10 % van zijn inkomen aan de energiefactuur besteedt. Een gezin met een inkomen < 1.006,5 euro/maand kan zich dus in een situatie van energiearmoede bevinden.
14
Diversiteit van maatregelen om de consument beter te beschermen en om energiearmoede te bestrijden
15
Maatregel voor een daling van de energieprijs: • Groepsaankopen Maatregelen ten gunste van de consument: • Beschermde klanten • Spreiding van de facturen en schuldenregeling • Betere bescherming van de consument – Afschaffing van verbrekingsvergoeding – Standaardfacturatie aan de klant
Maatregelen voor vermindering van de factuur: • Premies, tegemoetkomingen en fiscale aftrek • Investeringen in de huisvestingssector • Energieprestaties van de gebouwen • Progressieve tarifering
16
Conclusies • Energiearmoede = veelzeggende indicator voor armoede • Het concept uitbreiden tot de energie die wordt besteed aan verplaatsingen • Levensnoodzakelijk product • Een meer globale en inclusieve aanpak
17
Dank voor uw aandacht Vragen & Antwoorden
