Woensdagworkshops voor 5de jaars secundair onderwijs voorjaar 2008 Wat? Voel je je aangetrokken tot techniek en wetenschap, of ben je eerder geïnteresseerd in onze plaats in de maatschappij? Kom dan langs op onze woensdagworkshops en ontdek welke studiedomeinen bij jou passen. Voor wie? Speciaal voor 5de jaars secundair onderwijs organiseert de Vrije Universiteit Brussel workshops die je laten kennismaken met onze opleidingen. Wanneer en Waar? De workshops gaan door op: 27 februari 2008, 12 maart 2008, 9 april 2008, 16 april 2008 en 23 april 2008 en dit op de campus Etterbeek tenzij anders vermeld staat naast de workshop. Telkens van 14u tot 17u. Inschrijven? Verplicht en kan tot 10 dagen voor de activiteit via
[email protected] met vermelding van titel workshop en data gekozen workshop(s). Kostprijs? Gratis Meest recente programma? http://www.vub.ac.be/infovoor/toekomstigestudenten/infodagen.html
The inconvenient truth about crime
Zit er medisch bloed in jouw aderen?
27 februari 2008, 16 april 2008 Kan je criminelen herkennen aan de hand van uiterlijke kenmerken? Is elke moordenaar identificeerbaar aan de hand van DNA-onderzoek? Over criminaliteit wordt heel wat gezegd, maar ook heel wat gezwegen. Misverstanden zijn dan ook legio. Bedoeling van deze workshop is via het spelen van een quiz een tipje van de sluier op te lichten en zo een licht te werpen op wat de studie van criminaliteit zoal inhoudt.
27 februari 2008, 12 maart 2008, 16 april 2008 Ben je geïnteresseerd in de medische wereld? Wil je een antwoord op vragen als: - Hoe maak je geneesmiddelen? - Wat is spirometrie? - Hoe meet je de bloeddruk en de cholesterol van je patiënt? - Hoe ziet het menselijke lichaam er vanbinnen uit? - Wat houdt de opleiding ‘biomedische wetenschappen’ in? - Hoe verloopt onderzoek in een top-labo? Of wil je baanbrekend wetenschappelijk onderzoek verrichten? Of twijfel je nog? Maar je weet wel dat je in de medische wereld wilt werken! Neem deel aan onze 3 uur durende interactieve workshop en maak kennis met onze 3 medische opleidingen: Biomedische Wetenschappen, Geneeskunde en Farmaceutische Wetenschappen! (Campus Jette)
Bouw en test je eigen vliegtuigvleugel 27 februari 2008, 12 maart 2008, 9 april 2008, 16 april 2008, 23 april 2008 Je ontwerpt in groep een aerodynamische vliegtuigvleugel uit piepschuim. Deze vleugel wordt vastgemaakt op de romp van een modelvliegtuig. Daarna test je de performantie van het vliegtuig in een windtunnel. De groep met het vliegtuig dat het hoogst kan opstijgen bij een bepaalde windsnelheid wint!
Medische stralingsfysica: een wetenschapsdomein in volle ontwikkeling met een grote maatschappelijke functie 27 februari 2008 Een korte voorstelling, een rondleiding in de departementen Radiotherapie, Radiologie en Nucleaire geneeskunde, een hands-on dosimetriesessie op een lineaire deeltjesversneller en vragenkwartiertje. (Campus Jette)
Nanobodies™: van labo tot beursgang, de rol van de ondernemer
Bomen in Brussel: gezond of ongezond? 27 februari 2008 Hoe gezond is mijn boom? Van subjectieve beoordeling naar exacte bepaling! Zijn bomen gezond als ze groene bladeren hebben? Het antwoord is moeilijker dan verwacht. Wil je kennis maken met enkele aspecten van biologisch veldwerk? Wil je weten hoe dit veldwerk zich plaatst binnen een geheel van ecologisch onderzoek. Heb je interesse voor biologie of ecologie? Kom dan zeker langs!
Einsteins klokken in actie: van kosmische straling tot het GPS-systeem 27 februari 2008 De speciale relativiteitstheorie voorspelt een aantal bizarre fenomenen, bijvoorbeeld dat bewegende klokken trager tikken. In deze workshop ontdekken we een aantal manifestaties van dit fenomeen, gaande van de levensduur van elementaire deeltjes in kosmische straling tot een praktische toepassing in het GPS-systeem.
Zuivering van eiwitten met kameel antistoffen 27 februari 2008, 12 maart 2008 Nanobodies, verkleinde kameelantistoffen, worden gebruikt om bepaalde eiwitten uit een zeer complex mengsel te zuiveren in een enkele stap. Zo zouden we bv. EPO uit het bloed of urine van een wielrenner onmiddellijk kunnen opsporen. In ons onderzoek maken moleculaire werktuigen het mogelijk de associatiepartners van eender welk doelwit eiwit in een cel te achterhalen en aldus moleculaire netwerken te ontrafelen.
27 februari 2008, 12 maart 2008 Vijftien jaar geleden ontdekten onderzoekers aan de Vrije Universiteit Brussel de Nanobodies™. Op basis van deze technologie werd het succesvolle bedrijf Ablynx NV opgericht, dat in november 2007 naar de beurs trok. We geven het woord aan een van de ontdekkers van de technologie en zijn getuige van de uitbouw van een succesvol biotechnologisch bedrijf. Hoe gaan we van een veelbelovende technologie naar een bedrijf? Hoe begint men aan zo’n hightech onderneming? Wat betekent dat nu eigenlijk, een beursgang? Je komt het allemaal te weten tijdens deze workshop.
Het menselijk lichaam beweegt! 12 maart 2008, 9 april 2008, 23 april 2008 Workshops voor iedereen die nieuwsgierig is naar de wetenschap in lichamelijke opvoeding en kinesitherapie!
Geografische stadsexcursie 12 maart 2008 Deze stadsexcursie brengt je met het openbaar vervoer naar het centrum van Brussel, waar je aan den lijve ondervindt hoe het stedelijk weefsel in en om het stadscentrum vorm krijgt. Ervaar op een interactieve manier welke de invloed is van socioculturele, etnische, economische en politieke aspecten op de stedelijke ruimte, alsook welke troeven een grootstad als Brussel internationaal te bieden heeft.
Fysica in beweging 12 maart 2008, 23 april 2008 Valversnelling is een vertrouwd in de oren klinkend begrip. Maar hoe komen we proefondervindelijk te weten over welk soort beweging het gaat? En hoe komen we tot kwantitatieve resultaten? Video-opnamen van echte, eenvoudige bewegingen zullen door de leerlingen mogen bewerkt worden om er robuuste natuurkundige conclusies uit te trekken. Deze workshop wil aantonen dat zelfs in verband met een zo vertrouwd verschijnsel als beweging, reeds enkele typische natuurkundige methoden actief kunnen “geproefd” worden.
Psychologische tests: waar zijn ze goed voor en kan ik die zelf ook maken? 12 maart 2008, 16 april 2008 Je hele leven lang word je op geregelde tijdstippen geconfronteerd met psychologische tests. Sommige ervan lijken op gewone ‘kleuterspelletjes’ andere zijn heel ingewikkelde opdrachten. Wil je graag weten waarom deze psychologische tests nuttig zijn, waar en wanneer ze gebruikt worden, dan willen we je in deze workshop op deze vraag een antwoord geven. Je zal ook zien dat de meest eenvoudig ogende vragen soms heel erg diep gaan graven en kunnen leiden tot merkwaardige conclusies over jezelf. Of je zelf ook dergelijke test kan maken zal nog moeten blijken.
M=V: feit of fictie? Een multidisciplinaire kijk op gender en discriminatie 12 maart 2008, 9 april 2008 Maken mooie mensen inderdaad sneller carrière? Welke factoren beïnvloeden de keuze bij werving en selectie van werknemers? Hoe kunnen we ons juridisch beschermen tegen discriminatie op de werkvloer? Ben je benieuwd naar het antwoord op deze vragen? Wil je bij jezelf testen of jij ook bepaalde vooroordelen hebt? Kom dan naar deze interactieve workshop waar je kennis maakt met de diverse humane wetenschappen.
Waar komen we vandaan? Wat is onze cultuur? Hoe zeggen we het en hoe communiceren we het? Wat denk je? 9 april 2008, 23 april 2008 Een filosoof, een historicus, een taalkundige, een letterkundige, een kunstwetenschapper en een communicatiewetenschapper, het zijn niet meteen boeiende of “flashy” namen. Wat doen deze mensen en wat kunnen jullie eraan hebben? Bedenk dan dat, als je bijvoorbeeld een sms verstuurt, je een heel bijzondere
taal gebruikt en dat is wat de taal- en letterkundige bestudeert. Maar als het bericht uitnodigt om naar een tentoonstelling of een muziekoptreden te gaan, dan heb je met de kunstwetenschapper te maken. De communicatiewetenschapper vraagt zich af waarom je in de eerste plaats een sms hebt verstuurd. Maar we moeten daar niet stoppen: enig idee hoe wij met elkaar spraken in het verleden? Vraag het aan de historicus. En de filosoof? Die probeert te begrijpen waarom wij dit alles zo belangrijk vinden. Vreemd genoeg staan deze mensen dus heel dicht bij wat jij denkt en doet. Daar wil je toch meer over te weten komen? Wat denk je?
Micro-organismen: vriend en vijand 9 april 2008 Micro-organismen zijn werkelijk overal te vinden. Omwille van hun relatief snelle en gemakkelijke kweek worden micro-organismen gebruikt als modelsystemen voor het ontrafelen van allerlei levensnoodzakelijke cellulaire functies. In deze workshop introduceren we jullie in de wondere wereld van de micro-organismen en illustreren we een aantal opmerkelijke toepassingen van de microbiologie in functie van de mens.
De onzichtbare begeleider van Cyg X1 is een zwart gat 9 april 2008 Aan de hand van een concreet voorbeeld gaan we, gebruik makend van het Hertzprung-Russel diagram, de fysische eigenschappen van een ster (o.a. afmetingen en massa) bepalen. Verder gaan we ook aantonen dat men door de waarneming van X-stralen, afkomstig van de ster, kan besluiten dat de ster vergezeld wordt door een zwart gat.
Niet-euclidische Meetkunde 9 april 2008 In elke televisiequiz zou de vraag: “Wat is de som van de hoeken van een driehoek?”, beantwoord worden met: “180 graden”. Dit is echter slechts juist in de klassieke Euclidische meetkunde van het platte vlak. In gekromde ruimten zoals onze aardbol is dat niet meer waar. Dergelijke niet-euclidische ruimten winnen aan belangstelling door hun talrijke toepassingen in de moderne natuurkunde.
Programmeren voor autonome robots 9 april 2008, 23 april 2008 We beginnen met een kort overzicht van de state-of-the-art ontwikkelingen op het vlak van Robotica. Daarna is er een snelcursus programmeren voor robots voorzien waarin jullie de belangrijkste programmeerpatronen worden uitgelegd zodat jullie zelf aan de slag kunnen gaan met LEGO Mindstorms. De robots dienen geprogrammeerd te worden zodat ze nadien autonoom kunnen opereren. Jullie werken in kleine groepjes aan enkele uitdagingen van verschillende niveaus die jullie zo goed mogelijk dienen te vervullen.
De kleren maken de man 9 april 2008, 23 april 2008 Uit onderzoek blijkt dat kledingmerken en -winkels een rol spelen bij het vormen van een indruk over de persoonlijkheid van de drager of koper. Wie zou immers een onbekende passant op straat in een Tommy Hilfiger-outfit als gelijke beschouwen van een toevallige voorbijganger met een winkeltasje van textielreus Wibra? Tijdens deze workshop wijden we jullie in in de wondere wereld van ‘marketing’, meer bepaald in de vakdomeinen ‘marktonderzoek’ en ‘consumentengedrag’. We pakken het zeer praktijkgericht aan door jullie meteen te betrekken in een experiment waarin we bewijzen dat kleren wel degelijk de man of vrouw kunnen maken!
Cartografie vanuit de ruimte 16 april 2008 Satellieten maken het vandaag mogelijk om op elk moment gelijk welk stukje van de aarde zorgvuldig in het oog te houden. Denk maar aan de beelden van de ravages aangericht door natuurrampen (aardbevingen, overstromingen, bosbranden) die ons bijna dagelijks in het nieuws worden voorgeschoteld. Hoe worden zo’n beelden gemaakt en hoe kan je, vertrekkend van satellietbeelden, het aardoppervlak in detail in kaart brengen? Wil je meer weten over deze cartografie van de toekomst, dan is deze workshop zeker iets voor jou.
Hoeveel lottoformulieren moet je minstens invullen om zeker te winnen? 16 april 2008 Hoe moet je die dan invullen? We zullen samen enkele concrete problemen vertalen naar combinatorische vraagstukken. Onze meetkundige intuïtie zal helpen bij het oplossen van zulke vraagstukken.
De kip of het ei? 16 april 2008 Volg de ontwikkeling van muis en kip. Kom mee een kijkje nemen in een ei. Dit is de ultieme kans om proefondervindelijk uit te zoeken wie er nu eerst was, de kip of het ei? De nadruk wordt hierbij gelegd op de dierlijk/humane tak van biologie. En wat nog leuker is: experimenteren doe je zelf!
Van de Big Bang tot nu ... en terug: een ontdekkingsreis naar de wereld van de elementaire deeltjes 16 april 2008 Sinds de kwantum revolutie in de vorige eeuw heeft de zoektocht naar de meest fundamentele deeltjes in de natuur aanleiding gegeven tot het opstellen van het Standaard Model van de deeltjesfysica. Deze theorie beschrijft de interacties van de elementaire deeltjes op microschaal en werd over de laatste decennia succesvol getest. Niettegenstaande dit succes laat het vele vragen onbeantwoord, vragen die onder andere verband houden met het ontstaan van het Universum, namelijk de Big Bang. Vanaf 2008 zal men met de Large Hadron Collider te CERN trachten energiedichtheden te creëren zoals die er waren een fractie van een seconde na de Big Bang. Met deze empirische bevindingen kunnen wetenschappers alweer een stapje dichter komen tot het formuleren van een enkele theorie die alles beschrijft. Hoe we dit doen, kom je te weten tijdens deze workshop.
Voedingsbiotechnologie 16 april 2008 Sedert de oudheid worden micro-organismen gebruikt voor de omvorming van rauwe grondstoffen zoals melk, vlees en granen, tot gefermenteerde levensmiddelen en dranken zoals yoghurt en kaas, gefermenteerde worst, zuurdesem en bier. Vandaag worden micro-organismen met specifieke functionaliteiten gebruikt om dergelijke levensmiddelen nog natuurlijker, microbiologisch veiliger, smakelijker en gezondheidsbevorderend te maken.
Het carnaval van de chemie: van computermoleculen tot nanotechnologische maskers 16 april 2008 Nanotechnologie heeft in de laatste 10 jaar een belangrijke plaats verworven in de chemische synthese van innovatieve materialen. Dankzij hun kleinheid hebben nanodeeltjes immers zeer grote effecten op de eigenschappen van stoffen en materialen. Hun toepassingen gaan van brandvertragers in deklagen tot versterking in nanotechnologische biomedische maskers. In deze workshop wordt hun ontwikkeling geïllustreerd gaande van het opstellen van molecuulmodellen met de computer tot de praktijk.
The beer game 16 april 2008, 23 april 2008 In “The beer game” wordt een toevoerketen van vaten bier nagespeeld: van de brouwer tot de consument. De toevoerketen bestaat uit vier schakels: fabriek, distributiecentrum, magazijn en de kleinhandel. De kleinhandelaar bestelt bij het magazijn dat op haar beurt bestelt bij het distributiecentrum, enz. De fabriek levert aan het distributiecentrum, deze levert dan weer aan het magazijn, enz. Via het spel worden belangrijke begrippen uit supply chain management aangeleerd zoals het bullwhip effect, leveringstijden, informatiestromen, enz.
Waarom is spinazie groen? 23 april 2008 Spinaziesap zal worden onderzocht met dunne laag chromatografie. Hieruit moet blijken dat er meerdere kleurstoffen in het sap zitten. Een verhaal rond absorptie van zichtbaar licht zal de groene kleur verantwoorden.
Robotten in de biotechnologie 23 april 2008 Het ontdekken en ontwikkelen van biotechnologische producten (bv. geneesmiddelen, smaakstoffen, genetisch gewijzigde organismen,…) vereist het uitvoeren van gigantische hoeveelheden experimenten. Om deze taak te vereenvoudigen, worden hierbij robotten ingezet, die op geautomatiseerde wijze het experimentele werk overnemen. In deze workshop gebruiken we zo’n robot voor de optimalisatie van een farmaceutische toepassing.
Datum Titel Workshop Workshop over fractale beeldverwerking 23 april 2008 Wat in de jaren ‘20 wiskundig speelgoed leek te zijn, is nu de basis van een techniek om beelden te compresseren. Deze toepassing is in tijden van internet en efficiënt gebruik van bandbreedte van levensbelang geworden voor technologische vooruitgang. Een fractaal is een beeld dat zichzelf steeds herhaalt als je er op inzoomt. Zelfs jouw pasfoto bevat herhalingen van eenzelfde motief, op verschillende schalen. Om het efficiënt op te slaan kunnen we dus best elk motief eenmaal opslaan, samen met de plaatsen en schalen van herhaling. De reconstructie van jouw foto (uit deze gegevens) steunt op een wiskundige stelling die Banach reeds bewees in 1922.
27-feb-08 27-feb-08 27-feb-08 27-feb-08
27-feb-08 27-feb-08 27-feb-08 27-feb-08 12-mrt-08 12-mrt-08 12-mrt-08 12-mrt-08 12-mrt-08 12-mrt-08
Het leven zoals het is: beeldverwerking voor 16+ 23 april 2008 - Singing cows: Met behulp van digitale audio processing technieken is het mogelijk om van een stem de timing, toonhoogte en het timbre aan te passen. In deze demo wordt dit geïllustreerd door middel van een karaoke opstelling met stemcorrectie en een programmaatje dat koeien laat zingen … - Tracking or Motion Detection: Bij intelligente camerabewaking wordt getracht om in een digitale video opname objecten (personen, wagens, …) automatisch te detecteren en te volgen. In dit deel van de workshop zal zo een intelligent bewakingssysteem gedemonstreerd worden en zal dieper worden ingegaan op de interne werking. - Digital Video Broadcasting: In dit deel van de workshop wordt gedemonstreerd en uitgelegd hoe meerdere digitale Tv-kanalen efficiënt kunnen uitgezonden worden over de kabel of door de lucht (wireless). - 3D Camera: Met behulp van een 3D camera is het mogelijk om van elk object in de opgenomen beelden de afstand tot de camera te meten. In deze demo wordt getoond hoe zo een camera kan gebruikt worden voor het observeren van hulpbehoevenden in een medische omgeving.
12-mrt-08 12-mrt-08 12-mrt-08 09-apr-08 09-apr-08 09-apr-08 09-apr-08 09-apr-08 09-apr-08 09-apr-08 09-apr-08 09-apr-08
16-apr-08 16-apr-08 16-apr-08 16-apr-08 16-apr-08 16-apr-08 16-apr-08 16-apr-08 16-apr-08 16-apr-08 16-apr-08 23-apr-08 23-apr-08 23-apr-08 23-apr-08 23-apr-08 23-apr-08 23-apr-08 23-apr-08 23-apr-08
23-apr-08 23-apr-08
Bomen in Brussel: gezond of ongezond? Bouw en test je eigen vliegtuigvleugel Einsteins klokken in actie: van kosmische straling tot het GPS-systeem Medische stralingsfysica: een wetenschapsdomein in volle ontwikkeling met een grote maatschappelijke functie Nanobodies™: van labo tot beursgang, de rol van de ondernemer The inconvenient truth about crime Zit er medisch bloed in jouw aderen? Zuivering van eiwitten met kameel antistoffen Bouw en test je eigen vliegtuigvleugel Fysica in beweging Geografische stadsexcursie Het menselijk lichaam beweegt! M=V: feit of fictie? Een multidisciplinaire kijk op gender en discriminatie Nanobodies™: van labo tot beursgang, de rol van de ondernemer Psychologische tests: waar zijn ze goed voor en kan ik die zelf ook maken? Zit er medisch bloed in jouw aderen? Zuivering van eiwitten met kameel antistoffen Bouw en test je eigen vliegtuigvleugel De kleren maken de man De onzichtbare begeleider van Cyg X1 is een zwart gat Het menselijk lichaam beweegt! M=V: feit of fictie? Een multidisciplinaire kijk op gender en discriminatie Micro-organismen: vriend en vijand Niet-euclidische Meetkunde Programmeren voor autonome robots Waar komen we vandaan? Wat is onze cultuur? Hoe zeggen we het en hoe communiceren we het? Wat denk je? Bouw en test je eigen vliegtuigvleugel Cartografie vanuit de ruimte The beer game De kip of het ei? Het carnaval van de chemie: van computermoleculen tot nanotechnologische maskers Hoeveel lottoformulieren moet je minstens invullen om zeker te winnen? Psychologische tests: waar zijn ze goed voor en kan ik die zelf ook maken? The inconvenient truth about crime Van de Big Bang tot nu ... en terug: een ontdekkingsreis naar de wereld van de elementaire deeltjes Voedingsbiotechnologie Zit er medisch bloed in jouw aderen? Bouw en test je eigen vliegtuigvleugel The beer game De kleren maken de man Fysica in beweging Het leven zoals het is: beeldverwerking voor 16+ Het menselijk lichaam beweegt! Programmeren voor autonome robots Robotten in de biotechnologie Waar komen we vandaan? Wat is onze cultuur? Hoe zeggen we het en hoe communiceren we het? Wat denk je? Waarom is spinazie groen? Workshop over fractale beeldverwerking
Partner in de Universitaire Associatie Brussel
bm 12-07 Gedrukt met plantaardige inkten op 100% gerecycleerd papier.
Campus Etterbeek – Pleinlaan 2 – 1050 Brussel Campus Jette – Laarbeeklaan 103 - 1090 Brussel Infopunt Studenten: +32 (0)2 629 20 10
[email protected] – www.vub.ac.be
