Wmo prestatieveld 4? Goed voor Elkaar!
Waarom Goed voor Elkaar? In de Wmo (Wet Maatschappelijke Ont-
veel gevallen samenwerking gezocht met
wikkeling) is in prestatieveld 4 vastgelegd
lokale partijen om een eigen kleur en invul-
dat u als gemeente verantwoordelijk bent
ling aan het beleid te geven.
voor de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers.
Om het mantelzorg- en vrijwilligersbeleid
Om hieraan richting te geven publiceerde
op lokaal niveau verder te versterken is
Jet Bussemaker, de staatssecretaris van
het landelijk project “Goed voor Elkaar”
VWS, in oktober 2007 de beleidsbrief
gestart. MOVISIE coördineert dit project
“Voor Elkaar”. In deze beleidsbrief staat
vanuit haar rol als landelijk kennisinsti-
dat zij de gemeenten zal ondersteunen
tuut en adviesbureau voor onder anderen
bij het invullen van prestatieveld 4 van
mantelzorg en vrijwilligerswerk. Zij doet dit
de Wmo. Hiermee wil de staatssecretaris
in samenwerking met de provinciale Centra
bewerkstelligen dat mantelzorgers en
voor Maatschappelijke Ontwikkeling
vrijwilligers overal kunnen rekenen op
(CMO’s). Het project loopt tot en met 2012.
ondersteuning en mede daardoor hun werk goed kunnen blijven doen.
In deze folder kunt u lezen wat Goed voor
Voor veel gemeenten is dit een nieuw be-
Elkaar inhoudt en hoe u als gemeente daar
leidsterrein. Inmiddels zijn al veel gemeen-
iets aan kunt hebben.
ten hiermee aan de slag gegaan. Ook is in
De basisfuncties In 2008 is door een vertegenwoordiging
set ‘basisfuncties’. Gemeenten kunnen aan
van de belangrijkste spelers1 uit het
de hand van deze basisfuncties een beeld
vrijwilligerswerk in Nederland nagedacht
vormen van de mate waarin en de wijze
over de vraag: “Welke concrete verster-
waarop de ondersteuning van mantelzorg
king heeft het vrijwilligerswerk op lokaal
en vrijwilligerswerk in hun gemeente nu is
niveau nodig?”. Ook voor mantelzorg is
vormgegeven en hoe dit eventueel beter
deze aanpak gekozen. Het resultaat is een
kan. Ook krijgen zij met de benoemde
1 Mantelzorg: ministerie van VWS, VNG en Mezzo Vrijwilligerswerk: VWS, VNG, NOV, vrijwilligerscentrales en organisaties, bedrijven en CMO’s
basisfuncties een handreiking om hun
verstuurd vanuit het ministerie van VWS.
lokale ondersteuningsstructuur effectief
De basisfuncties bestaan uit een aantal
in te richten, aan te sturen en lokale
termen, die nader zijn uitgewerkt. Hier-
inspanningsverplichtingen te formuleren.
onder vindt u een overzicht van de basis-
Begin april is aan het College van elke
functies mantelzorg en vrijwilligerswerk.
gemeente een brief met de basisfuncties
Basisfuncties mantelzorg
Basisfuncties vrijwilligerswerk
Advies en begeleiding
Vertalen van maatschappelijke
Educatie Emotionele steun Financiële tegemoetkoming Informatie Materiële hulp
ontwikkelingen Verbinden en makelen Versterken Verbreiden Verankeren
Praktische hulp Respijtzorg
De aanpak van Goed voor Elkaar
Met basisfuncties alleen bent u er als
meting naar de huidige stand van zaken bij
gemeente niet. De basisfuncties geven
alle gemeenten. Afhankelijk van de situatie
een handreiking hoe mantelzorg en vrij-
en behoefte van uw eigen gemeente kan
willigerswerk goed ondersteund kunnen
een (gratis!) adviestraject op maat volgen.
worden, maar zijn nog niet voorzien van
Uiteindelijk zal in 2012 een groot aantal
een pasklaar implementatieplan.
gemeenten Wmo prestatieveld 4 hebben ingevuld. De afronding van Goed voor
Daarom start nu, in opdracht van de staats-
Elkaar is een landelijke eindrapportage met
secretaris, het project Goed voor Elkaar. Het
daarin ondermeer een overzicht van de
project begint met een onderzoek, een nul-
behaalde resultaten.
De nulmeting
gratis advies krijgen om aan de hand van
Om te zien waar uw gemeente op dit
de basisfuncties de ondersteuning van man-
moment staat, voert MOVISIE in 2009 een
telzorg en vrijwilligerswerk verder inhoud
nulmeting uit. Vanaf mei 2009 worden alle
te geven. Dit advies is op maat en wordt
gemeenten benaderd door een Goed voor
in verschillende vormen aangeboden zoals
Elkaar-adviseur voor een gesprek over de
het bij de situatie in uw gemeente het
huidige stand van zaken. Ter voorbereiding
beste past. Dit kan een kosteloos adviesge-
van het gesprek ontvangt de gemeente
sprek met een CMO-adviseur op aanvraag
een vragenlijst die ingaat op een aantal uit-
zijn. Ook vinden vanaf 2010 jaarlijks twee
gangspunten van het beleid gericht op ver-
regionale bijeenkomsten plaats waarin ge-
sterking van mantelzorgers en vrijwilligers.
meenteambtenaren kennis kunnen delen.
De basisfuncties zijn daarbij de leidraad.
Op de site www.movisie.nl/goedvoorelkaar
Bij de voorbereidingen van het gesprek
vindt u bruikbare methodieken en goede
kunnen lokale experts, zoals de vrijwilli-
voorbeelden. Voor vragen over mantelzorg
gerscentrale of het steunpunt mantelzorg,
en vrijwilligerswerk kunt u bij de helpdesk
een bijdrage leveren. De gesprekken vinden
van MOVISIE terecht:
plaats volgens een vast stramien en worden
[email protected] of 030 789 20 09.
ondersteund door de vragenlijst om de
Mocht uw gemeente behoefte hebben aan
resultaten uit de verschillende gemeenten
een wat steviger ondersteuning, bijvoor-
goed met elkaar te kunnen vergelijken. De
beeld in een adviestraject, dan kijkt de Goed
nulmeting loopt tot 1 januari 2010.
voor Elkaar-adviseur samen met u graag naar mogelijkheden om daar financiering
De uitvoering van deze nulmeting ligt in
voor te werven.
handen van adviseurs van de provinciale CMO’s. Met de resultaten uit deze meting
Landelijke rapportage
kunnen gemeenten als zij dat wensen
Aan het einde van het project, in 2012, komt
gericht werken aan een (betere) onder-
een landelijke rapportage met daarin onder-
steuning van mantelzorg en vrijwilligers-
meer de resultaten van de nulmetingen en
werk. Deze nulmeting is nadrukkelijk niet
adviestrajecten. Ook zal MOVISIE een kwan-
bedoeld om uw gemeente te beoordelen
titatieve en inhoudelijke analyse maken,
op het huidige beleid en de uitvoering
met een inzicht in de succes- en faalfactoren
daarvan. Het dient als startpunt voor het
en evaluaties bij betrokken gemeenten en
advies op maat.
CMO’s. Dit rapport geeft gemeenten die uitvoering geven aan prestatieveld 4 nuttige
Gratis advies
informatie over behaalde resultaten en aan-
Gemeenten die hebben deelgenomen aan
bevelingen voor toekomstige invulling van
de nulmeting kunnen daarop volgend
het 4e Wmo-prestatieveld.
Betrokken CMO’s
De uitvoering van de nulmeting en het
gerswerk en die goed ingevoerd zijn in de
advies op maat ligt grotendeels bij advi-
lokale situaties. In onderstaand overzicht
seurs van de provinciale CMO’s, die zich
ziet u welke CMO in uw provincie betrok-
bezighouden met mantelzorg en vrijwilli-
ken is bij Goed voor Elkaar.
Provincie
CMO
Friesland
Partoer
Groningen
CMO Groningen
Drenthe
STAMM
Overijssel
Arcon
Flevoland
Axion
Gelderland
Spectrum
Utrecht
Alleato
Noord-Holland
Primo nh
Zuid-Holland
Tympaan Instituut PJ PARTNERS
Zeeland
Scoop
Noord- Brabant
Zet
Limburg
EMOL Move Me advies
Wilt u meer informatie of heeft u vragen over prestatieveld 4, de basisfuncties of Goed voor Elkaar, neem gerust contact op met onze helpdesk:
[email protected] of 030 789 20 09. Meer informatie kunt u ook vinden op de website: www.movisie.nl/goedvoorelkaar.
MOVISIE werkt aan een krachtige samenleving MOVISIE is hét landelijke kennisinstituut en adviesbureau voor maatschappelijke ontwikkeling. We bieden toepasbare kennis, adviezen en oplossingen bij de aanpak van sociale vraagstukken op het terrein van welzijn, participatie, zorg en sociale veiligheid. In ons werk staan vijf actuele thema’s centraal: huiselijk & seksueel geweld, kwetsbare groepen, leefbaarheid, mantelzorg en vrijwillige inzet. We investeren in de kracht en de onderlinge verbinding van burgers. We doen dit door maatschappelijke organisaties, overheden, maatschappelijk betrokken bedrijven en burgerinitiatieven te ondersteunen, te adviseren én met hen samen te werken. Lokaal of landelijk, toegesneden op het vraagstuk en de organisatie. Zo kunnen deze organisaties en hun professionals hun werk voor de samenleving zo goed mogelijk doen.