Chronologisch overzicht feitenreconstructie proces Koninginnedijk/Wisseveld Grave vanaf 2000.
Aantekeningen uit geraadpleegde stukken vanaf 2000. Algemene opmerking RKC: de aanduidingen Wisseveld, Koninginnedijk, Wisseveld/Koninginnedijk of Maaszicht zijn in de stukken wisselend aangetroffen, maar hebben betrekking op hetzelfde plan of onderdelen daarvan. 17 oktober 2000 Besluit B&W om aan de gemeenteraad voor te leggen een voorstel tot het aangaan van een intentieovereenkomst met Ballast Nedam Bouw en Ontwikkeling voor de ontwikkeling van het gebied Koninginnedijk. 31 oktober 2000 Besluit gemeenteraad tot het aangaan van een intentieovereenkomst met Ballast Nedam Bouw en Ontwikkeling voor de ontwikkeling van het gebied Koninginnedijk. In het raadsvoorstel van 17 oktober 2000 staat dat: • In de intentieovereenkomst de bedoeling ligt opgesloten, dat de uiteindelijke exploitatie van het plangebied voor wat betreft het gemeentelijk aandeel budgettair neutraal verloopt; • Aangezien er nog geen concrete plannen aan de orde zijn, communicatie nog niet aan de orde is; al werkende zal communicatie aan de orde komen. 22 december 2000 Ondertekening van de intentieovereenkomst door de burgemeester van Grave en de algemeen directeur van Ballast Nedam. 15 februari 2001 Communicatieplan plangebied Koninginnedijk Grave, opgesteld door projectteam Koninginnedijk Grave. 18 december 2003 Brief gemeente Grave aan Ballast Nedam. In deze brief: • Bevestiging van het gesprek van wethouder Peters met Ballast Nedam op 16-12-2003 dat de intentieovereenkomst (her)ontwikkeling Koninginnedijk Grave d.d. 22 december 2000 met wederzijdse instemming per direct is beëindigd. • Dat gemeente voorstel van BN ter afwikkeling uiterlijk 15 -01-2004 tegemoet ziet. 9 januari 2004 Brief Ballast Nedam aan gemeente in vervolg op gesprek 16-12-2003 en in reactie op brief gemeente van 18-12-2003 dat gezien de feiten en omstandigheden Ballast Nedam het standpunt van de gemeente zal respecteren. 13 januari 2004 Brief Ballast Nedam aan B&W gemeente Grave met verzoek om binnen 2 weken kenbaar te maken of gemeente instemt met een te betalen vergoeding. 13 januari 2004 Brief van Ballast Nedam inzake afwikkeling beëindiging van de intentieovereenkomst van 22 december 2000 tegen een door de gemeente Grave te betalen vergoeding van €450.000,- te verhogen met rente en BTW, waar tegenover Ballast Nedam de rechten op een in een overzicht genoemde stukken zal overdragen aan de gemeente Grave . 16 april 2004 Aangetekende brief van gemeente Grave aan Ballast Nedam over beëindiging intentieovereenkomst, waarin gemeente conform haar eerdere brief van 18-12-2003 stelt dat beide partijen gezamenlijk de conclusie hebben getrokken dat intentieovereenkomst van 22-12-2000 met wederzijdse instemming is beëindigd. 4 juni 2004
1
Memo van DHV (opmerking RKC: DHV is externe adviseur gemeente) aan gemeente Grave over analyse intentieovereenkomsten Koninginnedijk: • Van 22-12-2000 aangegaan met Ballast Nedam; • Aan te gaan met Grond- en Bouwbank B.V. (GBB). 25 juni 2004 Brief gemeente Grave aan Ballast Nedam in reactie op brief BN van 13-01-2004 waarin gemeente aangeeft dat de door Ballast Nedam geproduceerde stukken zeer beperkte gebruikswaarde hebben en dat deze in geen verhouding staan tot het bedrag dat zij ervoor willen hebben. Gemeente Grave geeft aan geen aanleiding te zien om stukken over te nemen en gaat niet in op het aanbod. 13 juli 2004 Raadsbesluit goedkeuring nieuwe intentieovereenkomst Koninginnedijk, zoals deze op 9 juni 2004 is aangegaan met GGB, onder voorbehoud van goedkeuring van de gemeenteraad.GGB heeft de gronden van Ballast Nedam overgenomen. Als bijlage bij het raadsvoorstel van 22 juni 2004 is op verzoek van de gemeenteraad toegevoegd een tabel met vergelijking van artikelen uit de intentieovereenkomsten van 22-12-2000 en die van 9-6-2004. In genoemd raadsvoorstel van 22 juni 2004 is ondermeer opgenomen dat: • De gemeente bevindt zich nu in een positie om een meer sturende rol in het proces te nemen. Het instellen van een gemeentelijk projectbureau geeft de gemeente de kennis en armslag om als gelijkwaardige partner van de ontwikkelende partij sturing te geven aan de ontwikkeling. Daarnaast heeft de gemeente gekozen voor een actief grondbeleid wat eveneens leidt tot een andere positie en rol in het project. • Intentieovereenkomst met GBB: partijen concentreren zich op een gezamenlijk haalbaarheidsonderzoek gedurende de duur van de intentieovereenkomst, die uiterlijk acht maanden na 9 juni 2004 eindigt, tenzij partijen besluiten tot verlenging. • Mocht een der partijen de verplichtingen, zoals verwoord in de intentieovereenkomst niet nakomen, dan laat de nieuwe overeenkomst geen onduidelijkheid over nader te maken afspraken of geschillenbeslechting. Hierbij wordt aangetekend dat de gemeente scherp moet letten op de wederzijdse nakoming van afspraken. 12 oktober 2004 Brief Ballast Nedam waarin aangegeven dat niet wordt ingestemd met standpunt gemeente in brief gemeente aan BN van 25 juni 2004 inzake overname rechten etc. 16 november 2004 Raadsbesluit Vaststelling van de nota Overzicht grondexploitaties Grave 2004-II. Tijdens een besloten gezamenlijke vergadering van de commissie ROB en de raad van de gemeente Grave d.d. 15 juni 2004 is gevraagd om twee maal per jaar een overzicht te ontvangen met de stand van zaken betreffende grondexploitaties. Blijkens het onderliggende raadsvoorstel is door B&W toegezegd om: • hier gehoor aan te geven. Per 1 januari van elk jaar zal er een uitgebreid overzicht worden gemaakt met de grondexploitaties met daarin de herziening van de exploitaties, de voorzieningen en de vermogenspositie. • Daarnaast zal er per peildatum 1 juli van elk jaar een minder uitgebreid stuk worden gemaakt waarin aandacht zal worden besteed aan de wijzigingen van 1 januari tot 1 juli van dat jaar en de effecten voor de complexen. De totale kosten van het complex Koninginnedijk naar het prijspeil 1-1-2004 worden geraamd op € 2.246.437,-; de totale opbrengsten naar het prijspeil 1-1-2004 op € 4.838.198,-. 25 november 2004 Brief gemeente aan Ballast Nedam waarin zij aangeeft dat zij bij haar standpunt blijft dat zij geen meerwaarde ziet in het overnemen van producten en er geen aanleiding is voor nader overleg. Hiermee is voor de gemeente Grave het project Koninginnedijk met Ballast Nedam afgewikkeld. 25 januari 2005 Ondertekening samenwerkingsovereenkomst Grave – GBB, waarin opgenomen dat Grave voor 50%
2
risicodragend participeert in de gezamenlijke grondexploitatie met GBB en dat er een winst is gecalculeerd op grond van de gezamenlijke grondexploitatie van ongeveer € 700.000,-. 29 maart 2005 Raadsbesluit samenwerkingsovereenkomst GBB en gemeente Grave. In het raadsvoorstel van B&W van 15 februari 2005 is vermeld dat: • 25 januari 2005 de samenwerkingsovereenkomst is getekend onder voorbehoud van goedkeuring van de gemeenteraad van Grave; • Partijen gezamenlijk hebben vastgesteld dat de planontwikkeling haalbaar is; • Alle kosten die betrekking hebben op activiteiten die tijdens de looptijd van de samenwerkingsovereenkomst worden uitgevoerd zijn opgenomen in de grondexploitatie; • Er nadrukkelijk voor is gekozen als gemeente de regie te voeren over ontwikkeling van het plan Koninginnedijk en dat daaruit voortvloeit dat de gemeente kosten voor financiert; • • Voor wat betreft de kosten zoals opgenomen in de grondexploitatie is uitgegaan van een conservatieve raming. Er zal in dat verband eerder sprake zijn van een positieve dan een negatieve bijstelling;Rond de samenwerkingsovereenkomst een persbericht is opgesteld en voor omwonenden een informatieavond is gehouden. 19 april 2005 Eerste bijeenkomst regiegroep project Koninginnedijk, waarin gemeente en GBB zitting hebben. 24 mei 2005 en 5 juli 2005 In agenda Stuurgroep Ruimtelijke Projecten (bestaande uit het voltallige college, de projectleider en afdelingsmanager Wonen) wordt voor project Koninginnedijk aangegeven een winstverwachting van € 774.304,- (netto contant per 1-1-2005). 28 juni 2005 In de boekhouding van GBB is een betaling aan BN gedaan van € 725.000 wegens schadeloosstelling. 12 juli 2005 Raadsbesluit tot vaststelling van de nota herziening overzicht grondexploitatie Grave 2005. In het raadsvoorstel van B&W van 14 juni 2005 staat ondermeer het volgende: • In verband met de samenwerkingsovereenkomst met GBB zijn de uitgangspunten complex Koninginnedijk gewijzigd en opnieuw doorgerekend; • Het doel van de nota is het inzichtelijk maken van de afzonderlijke grondexploitaties, alsmede de vermogenspositie van het grondbedrijf en het bepalen van de hoogte van het krediet dat voor de afzonderlijke complexen benodigd is; • Door het vaststellen van de nota stemt de gemeenteraad in met de financiële consequenties van de eerder genomen besluiten; • Binnen de financiële kaders zal opdracht worden verleend voor de uit te voeren werkzaamheden voor de afzonderlijke complexen. Naast de jaarlijkse herziening zal elk jaar tussentijds zowel voor de afzonderlijke complexen als voor het geheel de stand van zaken worden gepresenteerd. In de toelichtende analyse wordt aangegeven dat in tegenstelling tot de Grondexploitatie gemeente Grave 2004 nu is uitgegaan van een gezamenlijke exploitatie met GBB en dat dit betekent dat risico’s gedeeld worden maar dat ook het resultaat verdeeld dient te worden. Verder wordt voor de exploitatie Koninginnedijk uitgegaan van een fasering over een periode van 10 jaar. De totale kosten van het complex Koninginnedijk naar het prijspeil 1-1-2005 worden geraamd op € 2.678.150,-; de totale opbrengsten naar het prijspeil 1-1-2005 op € 3.391.214,-. 22 juni 2006 In de stuurgroepvergadering wordt door GBB een verklaring voorgelezen dat wordt afgestevend op “een gigantisch verlies”. De verklaring is toegevoegd aan het verslag van de stuurgroep. 4 juli 2006 Raadsbesluit tot vaststelling van de nota herziening overzicht grondexploitatie Grave 2006 en de bijbehorende kredieten beschikbaar te stellen. Het raadsvoorstel van B&W van 30 mei 2006 bevat nagenoeg dezelfde inhoud als het eerder vermelde voorstel van 14 juni 2005.
3
In de toelichtende analyse wordt aangegeven dat als basis voor de gemeentelijke grondexploitatie de gezamenlijke grondexploitatie geldt, zoals die met GBB is opgesteld, en dat over de vorm waarin de samenwerking moet plaatsvinden nog wordt gesproken. Verder wordt voor de exploitatie Koninginnedijk nu uitgegaan van een fasering over een periode van 7 jaar. De totale kosten van het complex Koninginnedijk naar het prijspeil 1-1-2006 worden geraamd op € 10.386.435,-; de totale opbrengsten naar het prijspeil 1-1-2006 op € 11.492.129,-. 29 augustus 2006 Vergadering van de Stuurgroep Ruimtelijke Projecten. Bij punt 4 Agendapunten ter kennisname wordt ten aanzien van Koninginnedijk in het verslag het volgende vermeld: “Stand van zaken wordt mondeling toegelicht. GBB berekende een verlies op de bouwexploitatie van 25 miljoen. De kosten en opbrengsten zijn opnieuw bekeken, plus een second opinion door een makelaar over de marktkansen van de woningtypen. In de kaders zit weinig ruis. Naast wat kleinere afwijkingen zit het grote verschil in de berekening van de bouwkosten door GBB: die kosten liggen 25 a 30% hoger dan de door de specialisten van DHV Bouw- en Industrie gecalculeerde kosten. Het berekende verschil van 25 miljoen op de bouwexploitaties kan worden teruggebracht tot 5 miljoen, daarnaast zijn optimalisaties in het plan mogelijk, door bijvoorbeeld het dure ondergrondse parkeren te vervangen door drive-in-woningen. Gezien de grondopbrengsten, blijft het een project met winstverwachting, zowel voor GBB als de gemeente. De onderhandelingen worden komende week voortgezet.” 3 juli 2007 Raadsbesluit tot vaststelling van de nota herziening overzicht grondexploitatie Grave 2007 en de bijbehorende kredieten beschikbaar te stellen. De totale kosten van het complex Koninginnedijk naar het prijspeil 1-1-2007 worden geraamd op € 17.176.561,-; de totale opbrengsten naar het prijspeil 1-1-2007 op € 18.383.834,-. 11 december 2007 Raadsbesluit tot vaststelling Beeldkwaliteitsplan Koninginnedijk fase 1. Blijkens notulen is dit besluit met 8 stemmen voor, 2 tegen en 3 onthoudingen aangenomen. 7 juli 2008 Vertrouwelijke memo van Hoofd R&W a.i. van de gemeente Grave aan gemeentesecretaris Grave. In dit memo is ondermeer vermeld dat: a. Uit berekening blijkt dat plan economisch niet haalbaar is; een negatief exploitatieresultaat van circa €10 miljoen te verwachten. b. Maandag 16 juni 2008 overleg is geweest met de portefeuillehouder en dat het te verwachten negatief resultaat bekend was bij deze en dat door de betreffende wethouder is aangegeven dat het negatieve resultaat mogelijk verkleind kan worden tot circa €7 miljoen. c. Eind 2006 al bekend was dat de bouwexploitatie negatief zou uitpakken. d. De betrokkenheid van de ambtenaren minimaal is en de extern door de gemeente bij DHV ingehuurde projectleider vrij dwingend optreedt naar de ambtelijke organisatie. e. Geadviseerd wordt de regie op projecten via de lijnorganisatie te laten verlopen, zodat de lijnorganisatie haar verantwoordelijkheid waar kan maken om integrale bestuursbesluiten voor te bereiden en over projecten ordentelijk te rapporteren. f. Gezien de ernst van de situatie geadviseerd wordt het voltallige bestuur op de hoogte te brengen van de problematiek. 7 juli 2008 Vertrouwelijke memo van de concerncontroller aan gemeentesecretaris Grave over grondexploitatie/complex Koninginnedijk, waarin deze aan geeft dat: • Hij in opdracht van Hoofd R&W a.i. van de gemeente Grave onderzoek heeft gedaan naar economische haalbaarheid van het totale plan; • Vanaf het moment van sluiten samenwerkingsovereenkomst met GBB er is gewerkt met irreëlegeprognosticeerde grondopbrengsten;
4
•
• •
De uitkomsten van de bouwexploitatie en de gemeenschappelijke grondexploitatie foutief zijn vertaald in de GREX 2006 en 2007 en foutief zijn vermeld in diverse hieraan gerelateerde beleidsstukken; De economische haalbaarheid van het plan Koninginnedijk in de huidige opzet/vorm sterk onder druk staat; De organisatiecultuur, de behandel- en (bestuurlijke) besluitvormingsprocessen, de rol van de accountant en de planning- en control instrumenten niet hebben geleid tot een transparante informatievoorziening waardoor bijsturing achterwege is gebleven.
8 juli 2008 Niet openbare besluitenlijst B&W. Overall conclusie college: financiële doorrekening en procedurele analyse van project KoninginnedijkWisseveld is noodzakelijk.Het college besluit onder andere: a. alle bestuurlijke besluitvorming stop te zetten; b. uitwerking van een bestuurlijk standpunt ten aanzien van het tijdstip van het afleggen van verantwoordelijkheid aan de gemeenteraad te bepalen op basis van de uitwerking van resultaten van verder onderzoek. 22 juli 2008 Vertrouwelijk B&W besluit inzake: 1. instemmen audit grondexploitatie Wisseveld/Koninginnedijk 2. gunning van de opdracht aan Eiffel (opmerking RKC: betreft procesmatige audit) en BBN (opmerking RKC: betreft grondexploitatie/calculaties) met in achtneming van afwijking van het gemeentelijk inkoop- en aanbestedingsprotocol. Aantekening op dit besluit dat wethouder van Geest afwezig is ivm. vakantie. In onderliggend advies staat vermeld dat B&W op 8 juli 2008 hebben besloten tot het instellen van een onderzoek naar het gerezen vraagstuk grondexploitatie complex Koninginnedijk. De kosten van genoemde onderzoeken zijn geraamd op € 80.000,- ten laste te brengen van de grondexploitatie. 23 september 2008 Memo aan B&W aangaande oplegnotitie project Koninginnedijk/overeenkomst nieuwbouw Maaszicht. In dit memo wordt aangegeven dat Wethouder van Geest wellicht voorafgaand aan de ondertekening van de overeenkomst Maaszicht de gemeenteraad in staat moet stellen om wensen en bedenkingen op het plan kenbaar te maken. Ambtelijk wordt getwijfeld of de mededeling tot ondertekening volgens de gemeentewet volstaat (verzuim actieve informatieplicht). Op basis van deze inhoudelijk punten is een aanvullende overeenkomst opgesteld welke expliciet onderdeel moet uitmaken van de te tekenen koop- en realisatieovereenkomst. Voorwaarde voor ondertekening van de koop- en realisatieovereenkomst door de Gemeente Grave moet zijn dat alle contractpartners in kunnen stemmen met de in de aanvullende overeenkomst opgenomen punten. 23 september 2008Verslag besloten raadsvergadering met aantekening openbaar gemaakt op 07-10-2008. Enig agendapunt betreft behandeling gebiedsontwikkeling Koninginnedijk/Wisseveld Grave naar 2020. Passages uit dit verslag: • Met het vaststellen van de nota grondbeleid in 2004 heeft raad besloten om te werken met residuele grondprijs, het geen er op neerkomt dat een verlies op de bouwkosten in de grondprijs valt en daarmee voor rekening komt van de gemeente. • Ontwikkeling van fase 1 was contractueel nog niet afgesplitst van de andere fases, hetgeen betekende dat als fase 1 ontwikkeld werd de andere fases ook doorgang moesten vinden. • Het projectbureau zat niet in de lijnorganisatie. Allerlei projecten werden geleid door externe bureau DHV. Uit extern onderzoek blijkt dat Ballast in 2003 een verlies van 2,9 miljoen constateert en dat de gemeente in de grondexploitatie een positief saldo van 3,27 miljoen rapporteert. • In 2006 geeft GBB aan dat bouwexploitatie veel te duur is. Waarop gemeente DHV een onderzoek laat verrichtten, ondertussen wordt een positieve plus gerapporteerd van 0,77 miljoen. De
5
samenwerkingsovereenkomst en de grondexploitatie liepen gewoon door en de afspraak wordt gemaakt om fase 1 te ontwikkelen. • GBB heeft 7 miljoen aan grond waarop gebouwd mag worden, raad mag beslissen of zij deze grond wil aankopen. Bestuurlijk ontbreekt het aan een visie en strategie waardoor het college geen kader heeft. Er ontbreken fasedocumenten, beslisdocumenten die de ambtelijke organisatie nodig heeft voor de uitvoering. Conclusie: er moet een visie komen en rollen moeten worden ontvlecht. Stoppen met Koninginnedijk betekend dat de gemeente 20 miljoen moet afboeken. • Wethouder van Geest geeft aan dat, omdat de gemeente zou hebben vastgezeten aan de verdere planontwikkeling, het niet tot een realisatieovereenkomst met GBB is gekomen. Het college legt de kwestie voor het eerst bij de gemeenteraad neer. Ook het college is opgelopen tegen het feit dat door de gemeente ingehuurde mensen verwachtten dat de gemeente het binnen de context van het plan wel zou redden en dat de grote zorg in het najaar 2007 is gekomen en dat dit de reden is geweest om een contra-expertise te laten doen. Het college is de laatste maanden nadrukkelijk bezig geweest met de vraag hoe het heeft kunnen komen dat de gemeente onvoldoende grip heeft kunnen krijgen op het proces. Middels een opgeknipt plan is er een mogelijkheid tot een optimalisatie te komen die een totaal ander financieel resultaat zal geven dan getoond in de presentatie van heden. 10 oktober 2008 Raadsmemo van destijds wethouder J. van Geest betreffende Wisseveld/Koninginnedijk . In dit memo wordt informatie gegeven over gang van zaken en namens het college van B&W een voorstel gedaan voor de vervolgaanpak. De RKC constateert dat dit raadsmemo niet is ondertekend door B&W en blijkens de beschikbare stukken verder niet is besproken in de gemeenteraad. 21 oktober 2008 Openbaar debat in de raad naar aanleiding van situatie Wisseveld/Koninginnedijk. Als onderlegger voor dit debat diende een door B&W op 15 oktober 2008 uitgebrachte Informatienota met o.a. de rapporten van Eiffel en BBN, opgesteld door de gemeentesecretaris, waarin afsluitend de volgende thema’s worden benoemd: De gemeenteraad: • De Raad zal vanuit kader stellende rol mede moeten sturen op basis van een strategische visie met beleidskaders; • Per half jaar wordt een presentatie over de lopende en aankomende projecten aan de Raad gegeven. Tevens zal dan inzicht gegeven worden in de grondexploitatie en de financiële stand van zaken van de projecten (inclusief de risico’s). De Raad kan hiermee aan haar controlerende rol beter invulling geven. Het college: • Ontvlechting van de huidige projectstructuur en de bestuurlijke rol manifester gestalte geven. • Projectinitiatieven, die vallen binnen de strategische visie en het beleidskader, worden middels een integraal initiatiefplan en in samenhang met de overige projecten vastgesteld, waarna de uitvoering gedelegeerd wordt naar de ambtelijke organisatie. • Middels een projectplan worden per projectfase de projectkaders vastgesteld, waarna de uitvoering gedelegeerd wordt naar de ambtelijke organisatie. • Per kwartaal zal er een rapportage vanuit de ambtelijke organisatie over de projecten en hun samenhang aan het voltallige college gepresenteerd worden. De ambtelijke organisatie: • De ambtelijke leiding is primair verantwoordelijk voor de uitvoering van de projecten, het integrale karakter en de samenhang ervan. • Intern zal worden bekeken op welke wijze de organisatie en medewerkers gereed gemaakt moeten worden voor het projectmatig werken en voor het voeren van programmamanagment. • Alle projecten zullen integraal bekeken worden, waardoor de afdeling financiën en de juridische afdeling direct betrokken worden en voor hun deel medeverantwoordelijkheid zullen dragen.
6
• •
Het effect van het handelen van de externe adviseurs zal intern nader geanalyseerd worden. Alle externen binnen de projectorganisatie zullen op projectbasis gecontracteerd worden met een contractlooptijd van maximaal zes maanden dat, indien verlenging gewenst is, telkens actief verlengd dient te worden.
Blijkens verslag van deze besluitvormende vergadering van 21 oktober 2008 zijn over het agendapunt Debat RO-project Koninginnedijk/Wisseveld de volgende afspraken gemaakt: 1. Wethouder van Geest zal voor 23 oktober zijn ontslagbrief bij de voorzitter van de raad indienen. 2. Het plan van aanpak, zoals verwoord door wethouder Opsteegh, zal via de raadsledennieuwsbrief of via een informatienota naar de raad gaan. 3. Op korte termijn zullen de fractievoorzitters uitgenodigd worden voor een gesprek over de ontstane situatie. 4. Zolang nog niet in de vacature van wethouder van Geest is voorzien, zal het college de werkzaamheden m.b.t. R.O. overnemen. Uit het verslag blijkt niet in hoeverre genoemde informatienota van 15 oktober 2008 aan de orde is geweest in de raadsvergadering van 21 oktober 2008. In genoemde raadsvergadering van 21 oktober 2008 is op voorstel van de VVD fractie met 8 stemmen voor en 7 stemmen tegen een motie van afkeuring aangenomen bij het debat RO-project Koninginnedijk/Wisseveld met de volgende overwegingen: • Door het verantwoordelijke college van B&W is onvoldoende gedaan om de gemeenteraad te informeren over de gang van zaken m.b.t. de voortgang van de ruimtelijke ontwikkeling. • Vragen vanuit de gemeenteraad zijn niet juist beantwoord. • De Raad heeft haar controlerende taak hierdoor niet goed kunnen uitvoeren. 17 oktober 2008 Mail van extern projectmanager aan wijlen VVD raadslid dhr.Hendriks waarin vermeld: • Binnen het gemeentehuis is het bewustwordingsproces nog niet op alle niveaus op gang gekomen, terwijl het hier toch om echt geld gaat en niet om administratieve trucjes. Voor de toekomst is het belangrijk dat een paar mensen elkaar goed begrijpen, zodat we het probleem aan kunnen pakken. • De grondexploitatie gaat nu over circa 8 miljoen negatief, zoals verteld. 29 oktober 2008 Mail van extern projectmanager aan wijlen VVD raadslid dhr.Hendriks waarin aangegeven: • Beschikbaarheid voor gesprek op 13 november 2008. • Om project Wisseveld kostendekkend te maken zijn noodgrepen of niet gebruikelijke project- cq. gebiedsoplossingen nodig. 11 november 2008 Raadsbesluit waarbij ondermeer is besloten tot: • Vaststelling nota Overzicht herziening grondexploitaties Grave 2008; • Het tijdelijk stilleggen van de uitvoering van het complex Koninginnedijk in afwachting van deuitkomsten van een te verrichten haalbaarheidsstudie. Uit het onderliggende Raadsvoorstel overzicht herziening grondexploitaties Grave 2008 van 21 oktober 2008 de volgende aspecten: • Eerder werd uitgegaan van een batig saldo. Nu wordt fors verlies verwacht. Enkele complexen waaronder Koninginnedijk blijken fors verliesgevend te zijn. Totaal verwachte verlies is € 8.823.852. Verschillende oplossingsrichtingen worden onderzocht. • Er wordt toegezegd dat voortaan aan de raad halfjaarlijks een presentatie zal worden gegeven over lopende en aankomende projecten. Tevens zal dan inzicht gegeven worden in de grondexploitatie en de financiële stand van zaken van de projecten (incl. de risico’s). Op die manier wordt verwacht dat de raad beter haar controlerende rol beter kan invullen.
7
19 december 2008 B&W voorstel om in te stemmen met een bijgevoegde conceptbrief met dagtekening 18 november 2008 aan Grond en Bouwbureau (GBB). Uit de in dit voorstel gegeven samenvatting het volgende: “Op 23 september jl. heeft u (B&W) ingestemd met het voorstel om een overeenkomst en een aanvullende overeenkomst aan te gaan met Brabant Wonen en GBB over de ontwikkeling van Maaszicht. Ondertussen heeft zowel de gemeente als Brabant Wonen de overeenkomst en de aanvullende overeenkomst getekend. GBB heeft dit nog niet gedaan. De bereidheid daartoe is aanwezig, maar zij willen eerst een aantal uitgangspunten voor de ontwikkeling van Maaszicht als deelproject van het project Koninginnedijk en voor het project Koninginnedijk als geheel herdefiniëren en preciseren. Op projectgroepniveau is intussen met GBB overeenstemming bereikt over de inhoud van de conceptbrief aan GBB.” 6 januari 2009 B&W besluit tot aanhouden voorstel van 19 december 2008, tot nader overleg met bestuur en portefeuillehouders. Opmerking RKC: dit besluit maakt geen deel uit van de openbare B&W besluitenlijst. 8 januari 2009 Overleg B&W over Koninginnedijk. Opmerking RKC: van dit overleg is alleen een mail aangetroffen, waarin vermeld wie er naast het voltallige college van B&W ambtelijk aanwezig zijn geweest bij dit overleg. Er zijn geen stukken aangetroffen waaruit blijkt dat er op 8 januari 2009 een besluit is genomen over een concept brief aan GBB. 9 januari 2009 Brief, gedateerd 18 november 2008, verzonden aan GBB waarin, onder herbevestiging van de op 25-012005 gesloten samenwerkingsovereenkomst Koninginnedijk, laatstelijk verlengd bij brief van 19 juni 2007, een aantal punten daaraan worden toegevoegd met verzoek aan GBB deze te bevestigen door ondertekening van de brief van 9 -1-2009. Door de directeur van GBB heeft deze ondertekening plaatsgevonden op 22-1-2009. Het betreft ondermeer de volgende punten: • Vastlegging afspraken gezamenlijk overleg met Grond en Bouwbureau d.d. 18 september 2008. • Gemeenschappelijk doel gezamenlijke inspanningen gericht op fasegewijs/per deelgebied een ten minste neutrale grondexploitatie en rendabele bouwexploitatie te realiseren. • De door GBB aan Ballast Nedam betaalde plankosten €725.000. worden in de gezamenlijke grondexploitatie opgenomen. En dat de afwikkeling van het project Koninginnedijk tussen de gemeente en Ballast Nedam hiermee is afgewikkeld. 27 mei 2009 CONCEPT Overzicht herziening grondexploitatie 2009. De status van dit stuk blijkt niet uit het dossier. Voor het complex Wisseveld is geen actuele grondexploitatie opgesteld omdat eerst door het college/de raad strategische keuzes moeten worden gemaakt voor de verdere ontwikkeling van het gebied. De eindwaarde per 31 december 2009 wordt berekend op € 6.217.292 negatief. 8 december 2009 Raadsvoorstel Begrotingsrapportage grondexploitatie 2010. • De financiële situatie van de grondexploitatie is verbeterd, maar er moet wel rekening mee worden gehouden dat vooral de ontwikkeling van het project Koninginnedijk pas begin 2010 duidelijker zal worden. Welke financiële effecten daaruit komen is nog onduidelijk. • Gezien de economische ontwikkelingen en de effecten daarvan op de projecten in Grave acht het college het noodzakelijk om aan de hand van een aantal beleidsscenario’s (hoofdstuk 4 van de Begrotingsrapportage grondexploitatie 2010) in overleg met de raad keuzes te maken over de nog lopende projecten. Deze scenario’s (of ander alternatieven) zijn gericht op het verbeteren van de financiële resultaten van de projecten in Grave.
8
17 december 2009 Raad besluit tot vaststelling van de Begrotingsrapportage grondexploitatie 2010. 8 februari 2010 Interne memo van extern aangetrokken adviseur aan gemeentesecretaris waarin een toelichting op projectinrichting Koninginnedijk. Voorgesteld wordt een nieuwe projectstructuur Wisseveld om regie terug te krijgen. 31 mei 2010 Besluit B&W om in te stemmen met voorstel gemeenteraad te informeren conform een bijgevoegde presentatie. 30 september 2010 Memo aan deelnemers Brainstormsessie Wisseveld over Uitkomsten brainstormsessie Wisseveld en plan van aanpak doorstart Wisseveld. Opstellen scenario en visie voor gebied. Opmerking RKC: betreft een ambtelijke bijeenkomst, inclusief portefeuillehouder, ter voorbereiding op werkbijeenkomsten met de gemeenteraad. 13 december 2010 en 14 februari 2011 Samenvatting van de uitkomsten van de op deze dagen gehouden informele raadssessies/werkbijeenkomsten over de voortgang project Wisseveld. 16 februari 2011 Raadsvoorstel gebiedsvisie en vervolgtraject voor de ontwikkeling van Wisseveld, waarin wordt voorgesteld: 1. Vaststellen gebiedsvisie op hoofdlijnen voor Wisseveld. 2. Akkoord regisserende rol gemeente in project. 3. Akkoord met herziening dan wel ontbinding van de samenwerkingsovereenkomst met GBB. In dit voorstel wordt aangegeven dat B&W streven 21 juni onderhandelingsresultaat van de gesprekken met GBB te presenteren en een voorstel te doen voor uitwerking van de gebiedsvisie op hoofdlijnen Voor zover de RKC heeft kunnen achterhalen is dit voorstel niet besproken in de gemeenteraad. 27 mei 2011Memo van griffier aan raadsleden, bestuur, gemeentesecretaris en MT over Toezeggingen/vragen en afspraken overzicht voorbereidende vergadering/besluitvormende vergadering raad op 24 mei/werkbijeenkomst 30 mei . Hierin vermelding dat geplande behandeling voorstel over Wisseveld op 5 juli 2011 niet zal doorgaan omdat de onderhandelingen nog niet zijn afgerond. 5 juli 2011 Raad besluit in meerderheid tot herziening Nota Grondexploitatie 2011. Door de wethouder is toegezegd dat de raad zal worden geïnformeerd over de methodiek van kostentoerekening. 1 december 2011 Voorstel B&W aan gemeenteraad onder meer om: 1. In te stemmen met beëindiging per 31 december 2011 van de grondexploitatie voor het complex Wisseveld; 2. Voor de financiële afwikkeling van het complex en de eindafrekening met GBB een budget beschikbaar te stellen van € 9,9 miljoen; 3. Een krediet te voteren van € 300.000,- voor het vervaardigen van o.a. documenten en stukken voor een goede uitvoering van de gemeentelijke regierol en het bedrage te dekken uit de vrije algemene reserve. Op 20 december 2011 besluit de gemeenteraad in meerderheid conform het voorstel van B&W.
9
10
