Winkelen in Amsterdam

Winkelen in Amsterdam 2009-2010

Projectnummer: 10025

Drs. T. Fedorova Drs. L. Bicknese

Oudezijds Voorburgwal 300

Postbus 658

1012 GL Amsterdam

1000 AR Amsterdam

Telefoon 020 251 0333

Fax 020 251 0444

[email protected]

www.os.amsterdam.nl

Amsterdam, mei 2010

Gemeente Amsterdam Dienst Onderzoek en Statistiek Winkelen in Amsterdam

2


Inhoud Samenvatting Het winkelaanbod in Amsterdam Waar doet de Amsterdammer zijn boodschappen? Waar komt het geld dat in een stadsdeel wordt besteed vandaan? Stadsdelen in beeld

5 5 5 6 7

Inleiding

11

Leeswijzer

13

1 Winkelaanbod in Amsterdam 1.1 Overzicht van het detailhandelaanbod 2010 1.2 Ontwikkelingen in het aanbod van detailhandel

15 15 17

2 Consumentengedrag 2.1 Ontwikkelingen in koopkrachtbinding aan eigen stadsdeel 2.2 Koopstromen 2.3 Bestedingen aan dagelijkse goederen 2.4 Warenmarkten 2.5 Internet winkelen 2.6 Gebruik verruimde openingstijden winkels 2.7 Winkelen als vrijetijdsbesteding 2.8 Etnische winkels 2.9 Buurtaanbod van winkels voor dagelijkse goederen

21 21 23 26 27 32 33 34 36 36

3 Herkomst bestedingen en functie van winkelgebieden 3.1 Herkomst van bestedingen per stadsdeel 3.2 Verzorgingsfunctie winkelgebieden niet-dagelijkse goederen 3.3 ArenA Boulevard en grote winkelcentra met regionale functie 3.4 Waardering winkelgebieden 3.5 Vervoermiddel naar winkelgebied

39 39 40 42 46 48

Bijlage 1 Tabellen

51

Bijlage 2 Kaarten

59

Bijlage 3 Begrippenlijst

67

Bijlage 4 Onderzoeksopzet

69

Bijlage 5 Vragenlijst

72

3


4


Samenvatting

In dit onderzoek is een overzicht gegeven van drie belangrijkste elementen van de Amsterdamse detailhandel: het aanbod van winkels in Amsterdam, het gedrag van consumenten die in Amsterdam en de regio wonen en in Amsterdam gaan winkelen, en de herkomst van de bestedingen in de Amsterdamse winkelgebieden. Dit onderzoek wordt tweejaarlijks gehouden.

Het winkelaanbod in Amsterdam Schaalvergroting detailhandel zet overal door Amsterdam telt 5.750 winkels met een totaal oppervlak van 987.024 m2. Dat betekent 1,29m2 winkelruimte per inwoner. Sinds 2008 is het aantal winkels in Amsterdam met 6% afgenomen. Vooral verdwijnen de kleine winkels, want het totale winkelvloeroppervlak is relatief weinig veranderd (-1%). Amsterdamse detailhandel wordt steeds grootschaliger, maar gezien de snelle inwonersgroei neemt het aantal winkelmeters per inwoner af. Minder winkelmeters per inwoner behalve in Noord De meeste winkelconcentraties in Amsterdam bevinden zich binnen de ring. De afname van de winkelruimte per inwoner is te zien in het centrum van Amsterdam, Oost, Zuid, Nieuw-West en Zuidoost. Dit komt niet alleen door de afname van het aantal winkelmeters, maar ook door de bevolkingstoename. In Noord is de situatie andersom: het aantal winkelmeters neemt toe, terwijl het aantal bewoners afneemt.

Waar doet de Amsterdammer zijn boodschappen? Meeste aankopen binnen eigen stadsdeel Een gemiddeld huishouden in Amsterdam koopt bijna alle dagelijkse (84%) en de helft van de niet-dagelijkse goederen (53%) in het eigen stadsdeel. De dagelijkse boodschappen worden soms ook in de naburige stadsdelen gedaan, maar meestal niet ver van huis. De niet-dagelijkse goederen worden behalve in het eigen stadsdeel ook vaak in de stadsdelen Centrum en Zuidoost gekocht. Het kernwinkelapparaat in Centrum voorziet in een uitgebreid aanbod aan non-food winkels ook huishoudens uit alle stadsdelen. In Zuidoost is vooral de woninginrichtingbranche (IKEA, Villa ArenA) een prominente trekker. Minder uitgaven aan levensmiddelen Amsterdammers besteden wekelijks gemiddeld €50 per persoon aan voeding, drank en tabakswaren. Dit komt neer op gemiddeld € 91 per huishouden per week en is hetzelfde als in de periode 2007-2008. Huishoudens in het stadsdeel Centrum geven per persoon het meest uit aan dagelijkse goederen, gevolgd door Zuid en West.

5


Meer aankopen op de markt Behalve in de supermarkt worden boodschappen aangeschaft bij speciaalzaken, zogenaamde etnische winkels (zie begrippenlijst) of op de markt. Twee derde van de Amsterdamse huishoudens doet wel eens aankopen bij etnische winkels. Het aandeel bezoekers is hiermee niet veranderd sinds 2007. Driekwart van de Amsterdammers koopt wel eens iets op de markt. Het aandeel marktbezoekers ligt hiermee iets hoger dan in voorgaande jaren toen het steeds om ongeveer 70% ging. De Albert Cuyp is al jaren de populairste markt in Amsterdam. Ontevredenheid met winkelaanbod toegenomen Het aandeel Amsterdamse huishoudens dat ontevreden is met het winkelaanbod in hun buurt is sinds het vorige onderzoek toegenomen tot 33%. Een ‘goedkope’ supermarkt en een slager worden het meest gemist in de woonomgeving. De ontevredenheid met het winkelaanbod nam sterk toe in Zeeburg, Centrum en Westerpark. Groei online winkelen Het aandeel van online bestedingen is nog relatief klein, maar groeit gestaag. Dit is te danken aan ontwikkelingen van e-commerce en het groeiende aantal huishoudens met internetaansluiting thuis. Zes op de tien Amsterdamse huishoudens zegt in de periode 2009-2010 wel eens online te hebben gewinkeld. Dit is de helft meer dan twee jaar daarvoor. Van alle bestedingen aan dagelijkse goederen wordt gemiddeld 0,3% en van de bestedingen aan niet-dagelijkse goederen 2,5% online gedaan. Bij sommige artikelgroepen ligt dit percentage echter hoger: bij de aanschaf van elektronica, cd’s en dvd’s gaat 9,4% van de bestedingen via het internet. Mannen, personen onder de 50 jaar, hoge inkomens, hoog opgeleiden en stellen met kinderen doen relatief meer aankopen online dan andere groepen. Meer Amsterdammers doen boodschappen buiten kantooruren Ruim drie kwart van de Amsterdamse huishoudens maakt gebruik van de verruimde winkeltijden. Dit is meer dan tussen 2001 en 2008. Toen ging het steeds om ongeveer tweederde van de huishoudens. De meerderheid van de mensen die buiten kantooruren boodschappen doen, doet dit vaak na zes uur. Twee op de drie Amsterdammers zijn ‘funshoppers’ Bijna tweederde van de Amsterdammers gaat wel eens winkelen voor het plezier, zogenaamd funshoppen. In bijna alle stadsdelen wordt de Kalverstraat genoemd als het favoriete winkelgebied voor het funshoppen. Alleen in Noord en Zuidoost kiest men voor dichterbij gelegen winkelcentra. Soms wordt het funshoppen gecombineerd met een horecabezoek. Hoe hoger het inkomen, hoe vaker men winkelen combineert met een bezoek aan een horecagelegenheid.

Waar komt het geld dat in een stadsdeel wordt besteed vandaan? Bestedingen van huishoudens uit de regio Elf procent van de bestedingen aan de niet-dagelijkse goederen in Amsterdam en vier procent van de bestedingen aan de dagelijkse goederen is afkomstig uit dichtbij gelegen

6


regiogemeenten. Deze percentages zijn redelijk stabiel door de jaren. Er zijn geen gegevens beschikbaar over de bestedingen van de rest van Nederland in Amsterdam. Ook vallen de toeristische bestedingen buiten het bestek van dit onderzoek. Regioverzorgende winkelgebieden In Amsterdam zijn 97 winkelgebieden onderscheiden. Zeventien daarvan hebben een duidelijke regionaal verzorgende functie. Dit is vergelijkbaar met het vorige onderzoek. Vier van deze gebieden bevinden zich in elk van de stadsdelen Zuidoost, Noord en Zuid, drie in Centrum en twee in Oost. ArenA gebied populairste grootschalige winkelgebied in Amsterdam Amsterdam telt een aantal grootschalige winkelcentra, waaronder het ArenA gebied. Dit is het populairste grootschalige winkelgebied in Amsterdam. Bijna de helft van de Amsterdamse huishoudens en ruim eenderde van de regio huishoudens bezoekt wel eens het ArenA gebied (onder andere ArenA Boulevard) in Zuidoost. Dit is meer dan in de periode 2007-2008. Het ArenA gebied profileert zich voornamelijk in meubel- en woninginrichtingzaken en wordt relatief vaak bezocht door huishoudens met hogere inkomens. Gelderlandplein best gewaardeerd Welke winkelgebieden worden het meest gewaardeerd in Amsterdam? In de periode 2009-2010 krijgt het Gelderlandplein, gevolgd door de Ten Katestraat, de Middenweg, het Reigersbos en de Amsterdamse Poort de hoogste waardering van de Amsterdammers. De waardering is gebaseerd op een gemiddeld rapportcijfer voor een aantal aspecten van een winkelgebied. Sfeer speelt een cruciale rol hierbij. Daarnaast zijn de keuzemogelijkheden van food- en non-foodwinkels, de inrichting van een winkelgebied en het prijsniveau van belang.

Stadsdelen in beeld Hieronder worden de belangrijkste karakteristieken van stadsdelen besproken. Hierbij worden vooral de afwijkende zaken - in positieve of negatieve zin - ten opzichte van het Amsterdamse gemiddelde onder de aandacht gebracht. Centrum Stadsdeel Centrum heeft in absolute zin het ruimste winkelaanbod zowel aan dagelijkse als niet-dagelijkse goederen. Maar vergeleken met het vorige onderzoek neemt het winkelaanbod per inwoner hier af. De winkels in het stadsdeel Centrum worden vaak gebruikt door inwoners van de andere stadsdelen en de regio. Dit gaat vooral om het winkelaanbod aan niet-dagelijkse goederen. Voor de Centrum inwoners is kenmerkend dat ze het merendeel van hun aankopen van de niet-dagelijkse goederen ook in hun eigen stadsdeel doen. De Centrum inwoners geven relatief meer geld uit aan hun dagelijkse goederen dan een gemiddelde Amsterdammer. Circa 43% is (enigszins) ontevreden over het aanbod van levensmiddelen in de woonbuurt en mist met name een ‘goedkope’ supermarkt. Kenmerkend voor dit stadsdeel is dat bovengemiddeld veel huishoudens aankopen doen op de markt en/of via internet.

7


De winkelstraten in het stadscentrum worden op verschillende criteria onderscheiden van de andere winkelgebieden in de stad. Hier liggen drie regioverzorgende winkelgebieden in Amsterdam, maar ook de meest populaire winkelgebieden voor het ‘funshoppen’: de Kalverstraat, de Jordaan en de 9 straatjes. West Het stadsdeel West is in 2010 ontstaan na de fusie van de stadsdelen Westerpark, OudWest, De Baarsjes en Bos en Lommer. In het huidige onderzoek worden de resultaten gepresenteerd zowel op het niveau van het stadsdeel West als op het niveau van de vier deelgebieden voor de fusie. Dit maakt de vergelijking met de voorgaande jaren mogelijk. Het winkelaanbod in West is in absolute zin relatief groot, maar gecorrigeerd voor de inwonerstal ligt het onder het Amsterdamse gemiddelde. Vergeleken met 2008 is het winkelaanbod aan dagelijkse goederen in West toegenomen vooral in de deelgebieden Westerpark en Oud-West. De meeste huishoudens in West zijn tevreden met het winkelaanbod aan dagelijkse goederen in hun buurt, op huishoudens van Westerpark na. Daar mist men onder andere nog een viswinkel en HEMA. In West doet men bovengemiddeld vaak aankopen op de markt, bij etnische winkels en via internet. De Ten Katemarkt (in West) is een van de best gewaardeerde winkelgebieden in Amsterdam. Aan de niet-dagelijkse goederen wordt relatief veel uitgegeven buiten de stadsdeelgrens. Dit geldt vooral voor de deelgebieden De Baarsjes en Westerpark. Circa eenderde van de huishoudens in West wijkt uit naar het stadsdeel Centrum voor de niet-dagelijkse aankopen. Inwoners van West doen relatief vaak aankopen buiten kantooruren, net als inwoners van Centrum. Nieuw-West Ook het stadsdeel Nieuw-West is ontstaan na de fusie in 2010. De drie voormalige stadsdelen Geuzenveld-Slotermeer, Osdorp en Slotervaart vormen nu samen het stadsdeel Nieuw-West. In het huidige onderzoek worden de resultaten gepresenteerd zowel op het niveau van het stadsdeel Nieuw-West, als op het niveau van de drie gebieden voor de fusie. Dit maakt de vergelijking met de voorgaande jaren mogelijk. In de periode 2008-2010 is het winkeloppervlak per inwoner in Nieuw-West iets afgenomen. Dit heeft geleid tot een (lichte) afname van de koopkrachtbinding aan het eigen stadsdeel. Vooral in Geuzenveld-Slotermeer en Slotervaart wijken inwoners iets vaker uit naar andere stadsdelen voor hun dagelijkse en niet-dagelijkse aankopen. Niettemin komen bijna alle bestedingen in Nieuw-West van eigen inwoners. Bijna alle winkelgebieden in Nieuw-West hebben een stadsdeelverzorgende functie. Inwoners van Nieuw-West gaan minder vaak naar de markt en doen minder aankopen via internet dan de overige Amsterdammers. Ook verruimde winkeltijden worden in NieuwWest relatief weinig gebruikt vergeleken met de rest van de stad. De inwoners van Nieuw-West doen meer dan gemiddeld boodschappen met de auto. Noord Noord is (bijna) het enige stadsdeel in Amsterdam waar het aantal winkelmeters per inwoner is toegenomen in de periode 2008-2010. Kenmerkend voor dit stadsdeel is dat de winkels hier vooral gericht zijn op de eigen bevolking en de regio. De bewoners van de andere stadsdelen doen relatief weinig aankopen in Noord. De winkelgebieden in Noord

8


zijn of wijkverzorgend, of regioverzorgend. Het aantal gebieden met een regioverzorgende functie is in de periode 2009-2010 toegenomen vergeleken met het vorige onderzoek. Een winkelgebied in Noord wordt wel door de andere Amsterdammers bezocht: het grootschalige winkelcentrum op het Buikslotermeerplein. Bijna een op de vijf Amsterdammers (19%) uit andere stadsdelen winkelt daar wel eens. De bewoners van Noord wijken zelden uit naar de andere stadsdelen. Alleen voor de nietdagelijkse goederen gaat een op de tien Noord huishoudens naar het stadsdeel Centrum. Relatief veel huishoudens in Noord doen aankopen op de markt (80%). Dit aandeel is bovendien toegenomen vergeleken met de vorige onderzoeken. De populairste markten hier zijn het Buikslotermeerplein en Mosveld. Huishoudens in Noord doen relatief minder aankopen via internet dan een gemiddeld Amsterdams huishouden. In Noord winkelt 48% van de huishoudens wel eens online (tegen gemiddeld 60%). Ook maken de bewoners van dit stadsdeel relatief minder gebruik van de verruimde openingstijden dan andere Amsterdammers. De Noord bewoners doen van alle Amsterdammers het meest met de auto boodschappen. Zuid Het stadsdeel Zuid is ontstaan in 2010 na de fusie van Oud-Zuid en Zuideramstel. In het huidige onderzoek worden de resultaten gepresenteerd zowel op het niveau van het stadsdeel Zuid als op het niveau van de twee deelgebieden die voor de fusie bestonden. Dit maakt de vergelijking met de voorgaande jaren mogelijk. Inwoners van Zuid hebben de sterkste binding aan eigen stadsdeel wat betreft dagelijkse goederen. Het winkelaanbod van levensmiddelen per inwoner is hier ook op een na het grootste in Amsterdam. De inwoners van Zuid geven een bovengemiddeld bedrag uit aan de dagelijkse goederen. In dit stadsdeel bevindt zich de grootste en de meest bezochte markt in Amsterdam, de Albert Cuypmarkt. Deze markt wordt bezocht door bijna alle bewoners van Zuid, maar ook door relatief veel andere Amsterdammers, regio bewoners en toeristen. De Albert Cuyp wordt zeer gewaardeerd om het aanbod in het dagelijkse assortiment, het prijsniveau en de sfeer en heeft een regioverzorgende functie. De drie andere bekende winkelgebieden in Zuid, de P.C. Hooftstraat, de Amstelveense weg en het Gelderlandplein hebben ook een duidelijk regioverzorgende functie. Het Gelderlandplein is het hoogstgewaardeerde winkelgebied in Amsterdam, onder andere vanwege de goede parkeervoorzieningen. Oost Het vierde stadsdeel, dat in 2010 na de fusie is ontstaan, is Oost. De twee voormalige stadsdelen Zeeburg en Oost-Watergraafsmeer vormen nu samen het stadsdeel Oost. In het huidige onderzoek worden de resultaten gepresenteerd zowel op het niveau van het stadsdeel Oost als op het niveau van de twee deelgebieden. Dit maakt de vergelijking met de voorgaande jaren mogelijk. Het winkelaanbod in Oost is beperkter dan in de meeste andere stadsdelen. Vooral wat betreft het winkelaanbod aan de niet-dagelijkse goederen telt Oost minder winkelvloeroppervlak per inwoner dan gemiddeld in Amsterdam. Dit leidt tot een relatief zwakke koopkrachtbinding met het eigen stadsdeel. Vooral in Zeeburg is de binding zwak. In de periode 2008-2010 is het aantal winkelmeters per inwoner in Oost afgenomen, evenals de koopkrachtbinding aan het eigen stadsdeel. Voor de niet-dagelijkse aankopen wijken de Oost bewoners uit naar Centrum en Zuidoost. Van de winkels aan

9


levensmiddelen missen de Oost bewoners het meest een ‘goedkope’ supermarkt en diversiteit aan speciaalzaken. Huishoudens in Oost doen bovengemiddeld veel aankopen via internet. Zuidoost Het stadsdeel Zuidoost is na Centrum de tweede grootste leverancier van de nietdagelijkse goederen in Amsterdam. Zuidoost wordt gekenmerkt door relatief veel winkelgebieden met een aanbod aan niet-dagelijkse goederen met een zwaartepunt op woninginrichting en witgoed/electronica. Net als in Centrum neemt het aantal winkelmeters aan de niet-dagelijkse goederen per inwoner af in Zuidoost. Ook neemt de koopkrachtbinding aan het eigen stadsdeel af wat betreft de niet-dagelijkse goederen. Er vloeit ook veel koopkracht naar Zuidoost toe vanuit andere stadsdelen en de regio. Vooral het ArenA Gebied is populair zowel bij Amsterdamse huishoudens als in de regio op afstand gevolgd door Amsterdamse Poort. De andere twee regioverzorgende winkels in Zuidoost zijn IKEA en Praxis. Het winkelgebied Reigersbos is het best gewaardeerde gebied in Zuidoost. Huishoudens in Zuidoost doen relatief vaak aankopen met de auto en de parkeervoorzieningen in dit gebied scoren hoog in Amsterdam.

10


Inleiding

De rapportage Winkelen in Amsterdam beschrijft het consumentengedrag van de Amsterdammers. Bijna 6.000 Amsterdammers hebben aangegeven waar zij boodschappen doen, hoeveel geld zij hieraan uitgeven en hoe zij de Amsterdamse winkelgebieden waarderen. Het onderzoek dient onder andere als input voor de herijking van het detailhandelsbeleid in Amsterdam. Het onderzoek wordt sinds 1996 eens in de twee jaar uitgevoerd door de Dienst Onderzoek en Statistiek (O+S) van de gemeente Amsterdam. De basisvragenlijst is in deze periode gelijk gehouden, zodat vergelijkingen met het verleden mogelijk zijn. Voor het onderzoek worden inwoners van Amsterdam en een aantal regiogemeenten1 telefonisch en online geïnterviewd. Vernieuwde steekproefmethode in 2009-2010 Tot 2009 werd de steekproef voor het consumentenonderzoek getrokken uit het telefoonbestand van KPN. In 2009 is een nieuwe steekproefmethode toegepast gebaseerd op het adressenbestand van de Gemeentelijke Basis Administratie (zie bijlage 4). Ook hebben de respondenten de mogelijkheid om de vragenlijst online in te vullen. Voorheen werden de deelnemende huishoudens alleen telefonisch benaderd. Nieuwe stadsdeelindeling in 2010 De steekproeven voor Amsterdam zijn op niveau van de stadsdeelindeling 2009 getrokken (zie bijlage 4). In 2010 zijn sommige stadsdelen in Amsterdam gefuseerd, waardoor het aantal stadsdelen in 2010 kleiner is dan in 2009. Om de resultaten voor de periode 2009-2010 te vergelijken met de resultaten uit de vorige onderzoeken wordt naast de nieuwe indeling anno 2010, ook de indeling uit 2009 gebruikt. Op basis van het consumentenonderzoek wordt gerapporteerd over het koopgedrag van de Amsterdammers en de regiobevolking. Het gaat daarbij om de vraag wie waar zijn boodschappen doet. Tevens wordt ingegaan op de herkomst van de bestedingen die in de stadsdelen worden gedaan. Duidelijk wordt daardoor in hoeverre de detailhandel in een stadsdeel een functie heeft voor de eigen inwoners en of de detailhandel die functie ook voor inwoners uit andere stadsdelen of de regio heeft. Daarnaast zijn gegevens over de omvang van de winkelbestedingen, de waardering van winkelgebieden en het bezoek aan markten in dit rapport opgenomen. Behalve van het koopgedrag van de consumenten wordt ook aandacht besteed aan het aanbod aan de detailhandel in Amsterdam. Hoe dit rapport is opgebouwd staat in de leeswijzer op de volgende bladzijde.

1

Er is geënquêteerd in de gemeenten: Edam-Volendam, Landsmeer, Beemster, Purmerend, Waterland, Wormerland, Zeevang, Oostzaan, Zaanstad, Aalsmeer, Amstelveen, Diemen, Haarlemmermeer, Ouder-Amstel, Uithoorn en Almere.

11


12


Leeswijzer

In dit rapport komen drie belangrijke onderwerpen aan bod: het winkelaanbod in Amsterdam (hoofdstuk 1), het consumentengedrag (hoofdstuk 2) en de herkomst van de bestedingen in de Amsterdamse winkelgebieden (hoofdstuk 3).

Hoofdstuk 1: Winkelaanbod in Amsterdam Dit rapport is als volgt opgebouwd. Hoofdstuk 1 bevat een overzicht van het winkelaanbod in Amsterdam. Er komen onderwerpen aan bod als het aantal winkels en winkelvloeroppervlak per stadsdeel en per inwoner.

Hoofdstuk 2: Consumentengedrag De kooporiëntatie en het consumentengedrag van de Amsterdammers wordt uitgebreid beschreven in hoofdstuk 2. In dit hoofdstuk wordt tevens ingegaan op de ontwikkelingen die de koopkrachtbinding de laatste jaren heeft doorgemaakt (paragraaf 2.1). Verder zijn de grootste koopstromen tussen de stadsdelen in beeld gebracht (paragraaf 2.2). Hoeveel Amsterdammers wekelijks besteden aan verschillende typen goederen is in paragraaf 2.3 beschreven. Ook is hier aandacht besteed aan de rol van de warenmarkten, etnische winkels en internet bij het aankopen doen, evenals het gebruik van verruimde winkeltijden en het ‘funshoppen’ (zie paragraaf 2.4 – 2.8). Daarnaast wordt gekeken naar de winkels die consumenten missen in de buurt (paragraaf 2.9).

Hoofdstuk 3: Herkomst bestedingen en functie van winkelgebieden In hoofdstuk 3 staan winkelgebieden centraal. Als eerste wordt ingegaan op de herkomst van bestedingen op stadsdeelniveau (paragraaf 3.1). De herkomst van bestedingen op niveau van winkelgebieden is in paragraaf 3.2 beschreven. Daarbij worden winkelgebieden onderscheiden met een wijkverzorgende functie, een stadsdeel verzorgende functie, een stadsdeel overschrijdende of een regionaal verzorgende functie. In hoeverre grootschalige winkelcentra met een regionale functie in Amsterdam en Amstelveen populair zijn wordt nader beschreven in paragraaf 3.3. Verder in hoofdstuk 3 komen de rapportcijfers aan de orde die de respondenten geven aan verschillende aspecten van een winkelgebied. Op basis van deze rapportcijfers is er een top twintig samengesteld van de door Amsterdammers meest gewaardeerde winkelgebieden (paragraaf 3.4). Welke vervoermiddelen naar een winkelgebied het meest gangbaar zijn staat in paragraaf 3.5.

Samenvatting en Conclusies De algemene conclusies zijn gedaan op het niveau van de hele stad. Ze kunnen ook worden gezien als een bondige samenvatting van dit rapport. Verder is per stadsdeel

13


bekeken welke opvallende karakteristieken of afwijkingen van het Amsterdamse gemiddelde er zijn.

Bijlage Meer cijfermatige informatie dan in de tekst van dit rapport is verwerkt is te vinden in bijlage 1. Verder is dit rapport voorzien van een aantal kaarten waarop duidelijk is te zien hoe de administratieve grenzen van de gemeenten en stadsdelen lopen (bijlage 2). Verder zijn hier ook meerdere plattegronden te vinden waarop alle winkelgebieden in Amsterdam met de bijbehorende naam en omvang zijn afgebeeld. Begrippen die wellicht een nadere toelichting nodig hebben zijn in de begrippenlijst opgenomen (bijlage 3). Informatie over hoe dit onderzoek is opgezet is te vinden in bijlage 4. Daarbij is ook aandacht besteed aan de respons op de consumentenenquête. De vragenlijst is aan het einde van dit rapport te vinden (bijlage 5).

14


1 Winkelaanbod in Amsterdam

In dit hoofdstuk wordt een beeld geschetst van het winkelaanbod in Amsterdam. Er komen onderwerpen aan bod als het aantal winkels en winkelvloeroppervlak (wvo) per stadsdeel en per inwoner. Deze statistieken zijn gebaseerd op de gegevens van de Kamer van Koophandel (KvK), geactualiseerd en aangevuld met de resultaten van de doorlopende enquête die O+S uitvoert en gekoppeld aan de gegevens van de Dienst Belastingen. Daarmee worden alle mutaties, zoals veranderingen van naam, activiteiten of adres en het opheffen van winkels op tijd opgespoord. Definitie winkel Volgens de wet is ‘winkel’ een voor het publiek toegankelijke besloten ruimte waarin goederen aan particulieren plegen te worden verkocht. Vóór 2008 gebruikte O+S een definitie gebaseerd op de sbi-codes voor de detailhandel die ook de KvK hanteert. Voor deze rapportage zijn ook gegevens van de Dienst Belastingen geraadpleegd om er achter te komen of een vestiging in de praktijk als detailhandel functioneert. Op deze manier konden winkels, die niet als detailhandel staan ingeschreven, maar in feite goederen aan particulieren verkopen worden opgespoord. Vaak zijn dat zaken, die handelen in buitenlandse eetwaren, maar ook edelsmeden en galerieën. Er worden twee groepen winkels onderscheiden: die met dagelijkse goederen (oftewel levensmiddelen) en die met niet-dagelijkse goederen (oftewel duurzame artikelen, zie begrippenlijst). .

1.1 Overzicht van het detailhandelaanbod 2010 Amsterdam telt bijna 5.750 winkels, waarvan een kwart in levensmiddelen oftewel dagelijkse goederen. Het totale winkelvloeroppervlak is bijna één miljoen. Per inwoner telt Amsterdam 0,3m2 aan winkels in dagelijkse goederen en 1m2 aan winkels in nietdagelijkse goederen. Stadsdeel Centrum heeft in absolute zin het ruimste aanbod zowel aan dagelijkse als nietdagelijkse goederen. Maar ook los van de administratieve indeling naar stadsdelen zijn winkels in Amsterdam het meest geconcentreerd in het stadscentrum. In tabel 1.1 en op kaart 1.2 (dagelijkse goederen) en in tabel 1.3 en op kaart 1.4 (nietdagelijkse goederen) is te zien dat het winkelaanbod sterk verschilt per stadsdeel (zie ook bijlage 1).

15


Tabel 1.1 Winkelaanbod in dagelijkse goederen en bevolking naar stadsdeel, 2010

gemiddelde wvo (m2)

wvo (m2 per 10.000 inwoners)

inwoners

huishoudens

winkels

wvo (m2)

82.713

52.856

348

32.545

94

3.935

409

214

1

202

202

-

West

131.203

77.097

293

34.862

119

2.657

Nieuw-West

135.188

63.524

159

34.920

220

2.583

Zuid

133.810

79.683

319

46.093

144

3.445

Oost

116.615

61.582

170

26.329

155

2.258

Centrum Westpoort

Noord

86.327

41.915

102

18.909

185

2.190

Zuidoost

81.508

40.671

76

19.873

261

2.438

767.773

417.542

1.468

213.733

146

Amsterdam

2.784 bron: DBA/O+S

Kaart 1.2 Winkels in dagelijkse goederen, Amsterdam 2010

No active Legend.

bron: O+S

16


Tabel 1.3 Winkelaanbod in niet-dagelijkse goederen en bevolking naar stadsdelen, 2010

Centrum Westpoort

gemiddelde wvo (m2)

wvo (m2 per 10.000 inwoners)

inwoners

huishoudens

winkels

wvo (m2)

82.713

52.856

1.645

203.994

124

24.663

409

214

14

26.822

1.916

-

West

131.203

77.097

601

78.521

131

5.985

Nieuw West

135.188

63.524

301

81.623

271

6.038

Zuid

133.810

79.683

961

119.444

124

8.926

Oost

116.615

61.582

333

59.087

177

5.067

Noord

86.327

41.915

204

66.374

325

7.689

Zuidoost

81.508

40.671

222

135.549

611

16.630

767.773

417.542

4.281

771.414

180

Amsterdam

10.047 bron: DBA/O+S

Kaart 1.4 Winkels in niet-dagelijkse goederen, Amsterdam 2010

No active Legend.

bron: O+S

1.2 Ontwikkelingen in het aanbod van detailhandel In Amsterdam neemt het aantal winkels af en telt de stad in 2010 350 winkels minder dan in 2008 (-6%). De afname betreft kleine vestigingen, want het totale winkelvloeroppervlak is relatief weinig veranderd (-1%). Detailhandel wordt grootschaliger: het oppervlak van een gemiddelde winkel in Amsterdam is in de periode 2008-2010 met 5% toegenomen van 164 m2 naar 171 m2. Ook is het aantal banen in de detailhandel licht

17


toegenomen (+ 2%). Maar gecorrigeerd voor de toename van de inwonerstal is er een afname van 53m2 van winkelruimte per 1.000 inwoners te zien. Figuur 1.5 Groei van het aantal winkels, winkelmeters en aantal banen in detailhandel, 2010 t.o.v. 2008

% 2

0

-2

-4

-6 winkels

wvo* totaal

banen**

2

*) winkelvloeroppervlak (m ). **) zowel banen voor 12 uur of meer per week als voor minder dan 12 uur per week.

bron: DBA/O+S

De ontwikkelingen van het aantal winkels en winkelmeters per inwoner in de stadsdelen zijn in figuur 1.6 en 1.6a te zien. Vooral in Oost, maar ook in Zuid, Centrum en NieuwWest is de winkelruimte per inwoner afgenomen wat betreft winkelaanbod in dagelijkse goederen. Dit komt niet alleen door de afname van het aantal winkelmeters, maar ook door de bevolkingstoename. In Noord is de situatie andersom: het aantal winkelmeters neemt toe, terwijl het aantal bewoners afneemt.

18


Figuur 1.6 Absolute verandering winkelmeters per 10.000 inwoners in dagelijkse goederen in 2010 t.o.v. 2008

200 100 0 -100 -200 -300 -400

N ie

rd am Am

st e

t O os

Zu

id

m tru C en

uw -W

es t

os t Zu

id o

es t W

N oo

rd

-500

bron: DBA/O+S

Het winkelaanbod in niet-dagelijkse goederen is bijna in alle stadsdelen afgenomen, behalve in Noord. Vooral in Centrum en Zuidoost is de relatieve afname per 10.000 inwoners bovengemiddeld groot. Figuur 1.6a Absolute verandering winkelmeters per 10.000 inwoners in niet-dagelijkse goederen, 2010 t.o.v. 2008

400 200 0 -200 -400 -600 -800 -1.000

rd am

m

st e

tru C en

os t id o Zu

Am

N ie

uw -W

es t

id Zu

es t W

t O os

N oo

rd

-1.200

bron: DBA/O+S

19


20


2 Consumentengedrag

In dit hoofdstuk wordt gekeken in hoeverre de stadsdeelbewoners in hun eigen stadsdeel dagelijkse en niet-dagelijkse goederen kopen (zie begrippenlijst: dagelijkse goederen, niet-dagelijkse goederen, koopkrachtbinding) en naar welke andere stadsdelen ze uitwijken voor hun inkopen. Dit wordt uitgedrukt in het percentage van bestedingen aan dagelijkse en niet-dagelijkse goederen gedaan in het eigen stadsdeel en andere stadsdelen. Verder is er een tijdreeks gemaakt van de ontwikkeling van de koopkrachtbinding en is er een beeld geschetst van de grootste koopstromen tussen de stadsdelen in Amsterdam. Ook wordt hier aandacht besteed aan de bestedingen van consumenten in absolute zin en of deze bestedingen in een supermarkt of op een warenmarkt plaats vinden of via internet worden gedaan. Nieuw in dit rapport zijn de gegevens op niveau van de stadsdeelindeling anno 2010, oftewel voor de gefuseerde stadsdelen West, Zuid, Nieuw-West en Oost. De nieuwe indeling laat de gegevens op een meer geaggregeerd niveau zien. Om de ontwikkelingen in de deelgebieden van de gefuseerde stadsdelen in beeld te brengen zijn er ook gegevens voor de stadsdeelindeling anno 2009 gepresenteerd.

2.1 Ontwikkelingen in koopkrachtbinding aan eigen stadsdeel De koopkrachtbinding van Amsterdammers aan de eigen stad is al jaren onveranderd sterk: 96% van de dagelijkse en 87% van de niet-dagelijkse goederen wordt binnen de gemeente gekocht (zie tabel 2.1). Omdat de dagelijkse goederen veelal in de buurt van het woonadres worden aangeschaft is die binding hoger dan bij de niet-dagelijkse goederen. Wanneer gekeken wordt naar de stadsdelen wordt gemiddeld 84% van de dagelijkse goederen en 53% van de niet-dagelijkse goederen in het eigen stadsdeel gekocht. Tabel 2.1 Koopkrachtbinding aan het eigen stadsdeel en stad, 2005-2006, 2007-2008 en 2009-2010 (procenten) stadsdeelindeling 2010

dagelijkse goederen

niet-dagelijkse goederen

2005-2006

2007-2008

2009-2010

2005-2006

2007-2008

Centrum

75

77

79

62

62

2009-2010 64

West

84

85

86

43

45

43

Nieuw-West

85

87

85

56

55

51

Zuid

92

93

90

51

52

50

Oost

82

85

83

41

42

38

Noord

84

87

85

66

65

63

Zuidoost

81

82

82

64

67

63

stadsdelen gemiddeld

83

85

84

55

55

53

Amsterdam totaal

96

96

96

87

87

87 bron: O+S

21


Wat opvalt aan de koopkrachtbinding voor de nieuwe stadsdeelindeling is dat op dit meer geaggregeerde niveau er minder verschillen tussen de stadsdelen en minder ontwikkelingen in de tijd te zien zijn. Voor dagelijkse goederen ligt de koopkrachtbinding aan het eigen stadsdeel bijna in alle stadsdelen rond het gemiddelde van 84%. Alleen in Centrum is deze iets lager (79%) en in Zuid iets hoger (90%). Gekeken naar de ontwikkelingen van de veertien stadsdelen (indeling voor de fusie in 2010) is er meer variatie in koopkrachtbinding aan het eigen stadsdeel te zien: van rond de 85% in Amsterdam-Noord, Zuideramstel en Oud-West tot 69% in GeuzenveldSlotermeer (zie figuur 2.2). Over de periode 2001-2010 gekeken heeft het stadsdeel Westerpark de meest opmerkelijke ontwikkeling meegemaakt: een toename van de koopkrachtbinding van 60% naar 71%. Figuur 2.2 Ontwikkeling koopkrachtbinding aan eigen stadsdeel* (dagelijkse goederen), 2001-2010 (aflopend gesorteerd op koopkrachtbinding in periode 2009-2010)

%

Am

st e

rd am Z u -N o or id d er am s t O ud e l -W es t O sd or O p O ud os Z t-W ui d Z at er uido gr aa ost fs m ee r C en tru Ze m eb W e s u rg Bo te r s en par Lo k m m Sl er o te G r eu va ze De a Ba rt nv el a r dSl sjes ot er m ee Am r st er da m to ta al

100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

2001-2002 *) stadsdeelindeling 2009

2005-2006

2007-2008

2009-2010 bron: O+S

Bij de niet-dagelijkse goederen varieert de koopkrachtbinding meer dan bij de dagelijkse goederen en zijn drie gebieden te noemen waar bewoners sterk op eigen stadsdeel georiënteerd zijn (rond tweederde): Centrum, Noord en Zuidoost. In Zuid en Nieuw-West is de koopkrachtbinding rond het gemiddelde en in West en Oost worden relatief veel uitgaven aan de niet-dagelijkse goederen buiten de stadsdeelgrens gedaan. Binnen de gefuseerde stadsdelen gekeken valt op dat vooral in De Baarsjes en in Westerpark de koopkrachtbinding aan eigen stadsdeel zwak is en in De Baarsjes is deze bovendien afgenomen. Ook daalt de binding aan eigen stadsdeel in Osdorp en Geuzenveld-Slotermeer (zie figuur 2.3). In Osdorp is het winkelaanbod in niet-dagelijkse goederen in sterke mate afgenomen.

22


Figuur 2.3 Ontwikkeling koopkrachtbinding aan eigen stadsdeel* (niet-dagelijkse goederen), 2001-2010 (aflopend gesorteerd op koopkrachtbinding in periode 2009-2010)

100 % 90 80 70 60 50 40 30 20

Am

st e

C en

tr rd am um -N oo Z u rd id oo st O sd or O ud p -W es O ud t O os Z t-W uid Zui d e at ra G er m eu gr st ze el nv aaf s el m dee S r Bo lote rm s en ee r Lo m m er Ze eb ur Sl g ot er va W e s a rt te De rpa Ba r k ar sj es Am st er da m to ta al

10 0

2001-2002

2005-2006

2007-2008

*) stadsdeelindeling 2009

2009-2010 bron: O+S

2.2 Koopstromen De mate waarin Amsterdammers hun bestedingen in het eigen stadsdeel doen en waar ze hun boodschappen verder halen is op kaart 2.4 en 2.5 afgebeeld. Er is een duidelijk verschil tussen de koopstromen voor dagelijkse en niet-dagelijkse goederen. Over het algemeen hangt de mate van koopkrachtbinding direct samen met het aanbod van winkelvoorzieningen. De koopkrachtafvloeiing (zie begrippenlijst) van de dagelijkse goederen vindt meestal plaats tussen buurstadsdelen (zie kaart 2.4). Dit heeft te maken met de fijnmazige winkelstructuur in deze sector en met het feit dat men minder bereid is om een lange afstand af te leggen voor dagelijkse boodschappen. In de niet-dagelijkse sector heeft Amsterdam een grote stroom naar het Centrum. Dit stadsdeel heef ook het grootste aanbod van winkelvoorzieningen in de niet-dagelijkse sector (zie kaart 2.5). 2.2.1 Koopstromen van dagelijkse goederen De meeste koopstromen in dagelijkse goederen vinden plaats tussen de naburige stadsdelen. De stromen zijn echter relatief klein (zie kaart 2.4a). Binnen de gefuseerde stadsdelen vindt relatief veel koopstromendynamiek plaats in het stadsdeel West, tussen de deelgebieden De Baarsjes, Westerpark, Bos en Lommer en Oud-West (zie kaart 2.4b).

23


Kaart 2.4a Kooporiëntatie dagelijkse goederen, 2009-2010 (stadsdeelindeling 2010)

6% 6%

6% 6%

7%

5%

Koopkrachtbinding aan eigen stadsdeel buiten beschouwing onder stedelijk gemiddelde rond stedelijk gemiddelde boven stedelijk gemiddelde

Koopstromen dagelijkse goederen 5% - 9%

bron: O+S Kaart 2.4b Kooporiëntatie dagelijkse goederen, 2009-2010 (stadsdeelindeling 2009)

13% 12%

9%

7% 6%

5% 6%

14%

5%

6%

10% 6%

6% 11% 6%


Koopstromen dagelijkse goederen 5% - 9% 10% en meer

bron: O+S

24


2.2.2 Koopstromen van niet-dagelijkse goederen Het kernwinkelapparaat in stadsdeel Centrum voorziet ook andere stadsdelen in een zeer uitgebreid en gevarieerd aanbod van non-food goederen en trekt veel koopkracht uit de rest van Amsterdam en de regio. Ruim 70% van de bestedingen in het stadsdeel Centrum komt door niet eigen bewoners. Op kaart 2.5a zijn de koopstromen vanuit verschillende stadsdelen die naar het stadscentrum leiden duidelijk zichtbaar. Kaart 2.5a Kooporiëntatie niet-dagelijkse goederen, 2009-2010 (stadsdeelindeling 2010)

13%

31%

29% 14% 10% 21%


11%

Koopstromen niet-dagelijkse goederen 20% en meer 10% - 19%

bron: O+S

25


Kaart 2.5b Kooporiëntatie niet-dagelijkse goederen, 2009-2010 (stadsdeelindeling 2009)

13%

20% 19%

10% 28%

17%

25% 21%

25%

31%

13%

11% 11% 14%

25% 13%

16%

27% 10%

17%


11%

Koopstromen niet-dagelijkse goederen 20% en meer 10% - 19%

bron: O+S

Behalve op Centrum zijn veel Amsterdammers en regiobewoners, georiënteerd op Zuidoost. In Zuidoost is vooral de woninginrichtingbranche (IKEA, Villa ArenA) een prominente trekker. De koopstromen hiernaartoe zijn echter kleiner dan die naar het stadsdeel Centrum en niet allemaal te zien op kaart 2.5b. In totaal wordt in Zuidoost tweederde van de bestedingen gedaan door niet eigen bewoners, waarvan een relatief groot deel door huishoudens uit de regio (21%).

2.3 Bestedingen aan dagelijkse goederen Per jaar wordt in Amsterdam ruim twee miljard euro uitgegeven aan dagelijkse boodschappen door zowel Amsterdammers als regiobewoners. De uitgaven aan nietdagelijkse boodschappen zijn iets hoger: ruim twee en een half miljard euro per jaar.2 In het consumentenonderzoek wordt gevraagd hoeveel geld huishoudens wekelijks uitgeven aan dagelijkse boodschappen. In tabel 2.5 is een overzicht van de wekelijkse bestedingen aan dagelijkse goederen te zien, waarbij onderscheid naar stadsdeel is gemaakt. Een Amsterdammer geeft wekelijks gemiddeld € 50 uit aan voeding en tabakswaren, oftewel dagelijkse goederen. Dit komt neer op gemiddeld € 91 per huishouden per week. Huishoudens in de regio, die vaak wat groter zijn dan de Amsterdamse huishoudens, 2

Deze bedragen hebben alleen betrekking op de artikelgroepen die in het onderzoek zijn meegenomen. Uitgaven aan auto’s, uitgaan en dergelijke blijven daarom buiten beschouwing.

26


geven gemiddeld € 103 per week uit aan deze boodschappen, maar per persoon gaat het om € 43. In Nederland als geheel liggen de gemiddelde bedragen lager. Een gemiddeld huishouden in Nederland (bestaand uit 2,3 personen) is circa € 100 per week kwijt aan voeding en roken (€ 43 per persoon).3 Tabel 2.6 Bestedingen aan dagelijkse goederen per week naar stadsdelen, 2009-2010

stadsdeel

gemiddelde huishoudgrootte

bestedingen aan dagelijkse goederen van huishouden (x €1)

bestedingen aan dagelijkse goederen per persoon (x €1)

Centrum

1,6

99

63

West

1,7

86

51

Nieuw-West

2,1

92

43

Zuid

1,7

94

56

Oost

1,9

92

49

Noord

2,1

90

44

Zuidoost

2,0

84

42

Amsterdam totaal

1,8

91

50

regio

2,4

103

43 bron: O+S

De gemiddelde bestedingen van Amsterdammers aan voeding en tabakswaren zijn ten opzichte van de periode 2007-2008 vrijwel gelijk gebleven. Toen gaf een gemiddeld huishouden ook €91 per week aan de dagelijkse goederen uit.4 Maar ten opzichte van de periode 2003-2004 zijn de bestedingen van de Amsterdamse huishoudens (€94) iets gedaald. Huishoudens in het stadsdeel Centrum geven per persoon het meest uit aan dagelijkse goederen, gevolgd door Zuid en West (met name Oud-West). Dit patroon komt ook uit de vorige onderzoeken naar voren.

2.4 Warenmarkten Een warenmarkt is een markt waar (ook) dagelijkse goederen worden verkocht.5 De belangrijkste markten in Amsterdam zijn op kaart 2.7b afgebeeld. Elke markt is aangegeven met een nummer. In de legenda in tabel 2.7a staat om wat voor type markt het gaat.

3 4

Bestedingen in 2009 in lopende prijzen. Bron: StatLine CBS. In lopende prijzen, oftewel zonder correctie voor inflatie. 5 Niet-dagelijkse goederenmarkten zoals de boekenmarkt bij de Oude Manhuispoort (6) zijn in dit onderzoek niet meegenomen.

27


Tabel 2.7a Markten in Amsterdam per stadsdeel, 2010 stadsdeel

oude stadsdeelindeling

Centrum

Centrum

West

markt

type markt

1 Nieuwmarkt

algemene waren/ antiek/ bio.

2 Waterloopleinmarkt

curiosa

3 Bloemenmarkt (Singel)

bloemen

4 Spui

boeken/ kunst

5 N.Z. Voorburgwal

postzegels, munten

6 Oudemanshuispoort

boeken

7 Lindengracht

algemene waren

8 Noordermarkt

bio.boerenmarkt/ alg. waren

9 Westermarkt

lapjesmarkt

10 Haarlemmerplein

boerenmarkt

11 Amstelveld

antiek- en curiosa/ bloemen

12 Ten Katemarkt

algemene waren

14 Bos en Lommermarkt

algemene waren

15 Vespuccimarkt

algemene waren

13 Sumatrastraat

algemene waren

26 Dappermarkt

algemene waren

16 Mosveld

algemene waren

17 Buikslotermeerplein

algemene waren

Oud-West Bos en Lommer De Baarsjes

Oost

Zeeburg Oost-Watergraafsmeer

Noord

Nieuw-West

Amsterdam-Noord

Geuzenveld-Slotermeer 18 Markt Lambertus Zijlplein

algemene waren

19 Plein '40-'45

algemene waren

20 Tussen Meer

algemene waren

21 Fazantenhof / Amsterdamse poort

algemene waren

22 Markt Anton de Komplein

algemene waren

23 Ganzenhoef

algemene waren

24 Kraaiennest

algemene waren

25 Reigersbos

algemene waren

27 Albert Cuypmarkt

algemene waren

28 Stadionplein

algemene waren

Osdorp Zuidoost

Zuid

Zuidoost

Oud-Zuid

bron: www.hollandsemarkten.nl/www.centrum.amsterdam.n

28


Kaart 2.7b Markten in Amsterdam, 2010

Driekwart van de Amsterdammers (75%) koopt wel eens iets op de markt (zie figuur 2.8). Het aandeel marktbezoekers ligt hiermee iets hoger dan in voorgaande jaren toen het steeds om ongeveer 70% ging. Bewoners van Nieuw-West gaan minder vaak naar de markt dan de overige Amsterdammers. In de deelgebieden Osdorp en Slotervaart loopt het marktbezoek de laatste jaren op, maar is met respectievelijk 61% en 54% nog steeds het laagst van de stad. In Centrum, Oud-Zuid en Noord kopen ruim acht van de tien bewoners wel eens iets op de markt.

29


Figuur 2.8 Huishoudens die wel eens aankopen doen op de markt (procenten)

% 90

2005-2006

80 2007-2008

70 60

2009-2010

50 40

Amsterdam 2005-2006

30

Amsterdam 2009-2010

20 10

Am

st e

Ce n

tr O um ud rd - Z u am id -N O oor ud d -W D e es Ba t O a os t-W W rsje at este s er gr rpa Bo aaf rk sm s en ee Lo r m m er Z G u eu id o ze os nv e l Ze e t dSl b u r g ot Z u e rm ee id er am r st el O sd Sl or ot er p va ar t

0

bron: O+S

De meeste markten in Amsterdam hebben een lokaal verzorgende functie en trekken vooral publiek uit het eigen stadsdeel en de buurstadsdelen. De Albert Cuyp trekt echter relatief veel bezoekers uit andere stadsdelen en zelfs uit de regio. Vijf procent van de regiohuishoudens dat wel eens iets op de markt koopt doet dat het meest vaak op de Albert Cuyp. In totaal bezoekt 60% van de regiohuishoudens wel eens een markt, maar meestal in Almere, Amstelveen of Purmerend. Van de Amsterdamse markten wordt naast de Albert Cuyp ook de Dappermarkt (3%) soms genoemd. Sinds de fusie van de stadsdelen heeft elk stadsdeel een warenmarkt. Wanneer de oude stadsdeelindeling wordt aangehouden blijkt dat, net als in voorgaande jaren, alleen Westerpark, Slotervaart en Zuideramstel geen warenmarkt hebben. De bewoners wijken echter makkelijk uit naar markten in andere stadsdelen. Bewoners van Westerpark gaan vooral naar markten in de Jordaan, in Slotervaart kiest men voor de Albert Cuyp en de Ten Katemarkt en bewoners van Zuideramstel gaan bijna uitsluitend naar de Albert Cuypmarkt. De Albert Cuyp is al jaren de populairste markt in Amsterdam. Net als in voorgaande jaren koopt ruim een kwart van de marktbezoekers (26%) het meest op deze markt (zie tabel 2.9). De Dappermarkt en Ten Kate markt staan met respectievelijk 15% en 12% op de tweede en derde plaats. De markten uit de top drie zijn relatief groot (tussen de 130 en 270 kramen) en zijn bovendien zes dagen per week open. De populariteit van de verschillende markten is redelijk stabiel. Wel wordt Plein 40-45 in 2009-2010 niet langer tot de populairste markten gerekend omdat het aandeel bezoekers daalde tot onder de 5% (4%). Nieuwkomer in de lijst is het Buikslotermeerplein met 5% van de marktbezoekers.

30


Tabel 2.9 Markt waar men het meest koopt naar stadsdeel en de best bezochte markten van Amsterdam, 2009-2010 (procenten)

woonstadsdeel Centrum West

Albert Dapper Cuyp markt

best bezochte markten Ten BuikKate Noorder- Lindengracht, slotermarkt markt Westerstraat meerplein

Centrum

26

16

5

15

22

1

Westerpark

11

5

16

29

33

1

Oud-West

9

1

81

5

2

-

Bos en Lommer

9

3

17

6

5

-

11

2

60

7

3

-

De Baarsjes Noord

Amsterdam-Noord

7

9

-

2

1

40

Nieuw-West

Geuzenveld-Slotermeer

5

3

4

1

2

-

Osdorp

16

4

7

2

3

-

Slotervaart

25

5

24

4

7

1

-

-

-

-

Zuidoost

Zuidoost

7

5

Oost

Zeeburg

16

69

-

5

1

1

Oost-Watergraafsmeer

27

63

1

1

1

1

Zuid

Oud-Zuid

80

2

5

3

1

-

Zuideramstel Amsterdam 2009-2010

72

4

1

4

1

-

Amsterdam

27

15

12

6

6

5

Amsterdam 2007-2008

26

15

15

6

5

-

Ruim acht van de tien marktbezoekers (82%) zeggen minstens één keer per maand naar de markt te gaan. Mensen die wel eens wat op de markt kopen geven gemiddeld ruim €20 per keer uit op de markt (zie tabel 2.10). Het maakt uit naar welke markt men gaat. Mensen die het meest naar de Nieuwmarkt, Ganzenhoef of de Lindengracht/ Westerstraat gaan geven ongeveer € 27 per keer uit. Op de Noordermarkt is het gemiddelde bedrag met € 31,50 het hoogst. Bij de markten op het Gulden Winckelplantsoen, Lambertus Zijlplein, de Vespuccistraat en het Osdorpplein ligt het gemiddelde bedrag net onder de € 17. Tabel 2.10 Hoeveel besteedt u gemiddeld per keer op de markt? € 2001-2002

19,5

2003-2004

21,2

2005-2006

20,0

2007-2008

20,0

2009-2010

22,7

De markt is het populairst bij huishoudens met een inkomen tot € 2.050, Amsterdammers tussen 35 en 65 jaar, eenoudergezinnen en vrouwen.

31


2.5 Internet winkelen Nederland staat in de top vijf van Europese landen waar relatief veel aankopen via internet worden gedaan.6 In 2010 hebben meer dan negen miljoen Nederlanders een online aankoop gedaan, 7% meer dan in 2009.7 De omzet van de online thuiswinkel markt is in 2010 gegroeid naar €8,2 miljard, een toename van 11% ten opzichte van 2009. De lagere prijs, het gemak en de snelheid van thuis bestellen zijn volgens de online consumenten de belangrijkste voordelen van online shopping. Van alle bestedingen aan dagelijkse goederen wordt gemiddeld 0,3% en van de bestedingen aan niet-dagelijkse goederen 2,5% online gedaan. Het aantal online kopers groeit gestaag in Amsterdam.8 In de periode 2009-2010 winkelt 60% van de huishoudens (wel eens) online. In de periode 2007-2008 was dat nog 40% en circa zes jaar geleden een kwart (zie figuur 2.11). De snelle ontwikkeling van e-commerce in Nederland en het groeiende aantal Amsterdamse huishoudens dat over internetaansluiting thuis beschikt liggen hieraan ten grondslag. In 2010 beschikt 88% van de Amsterdammers over internetaansluiting thuis, een toename van tien procentpunten vergeleken met vijf jaar daarvoor.9 Mannen, personen onder de 50 jaar, hoge inkomens, hoog opgeleiden en stellen met kinderen bestellen vaker via internet dan andere Amsterdammers. Figuur 2.11 Huishoudens die wel eens internetaankopen doen op het totaal aantal huishoudens, (procenten)

% 80

2003-2004

70 2005-2006

60 50

2007-2008

40

2009-2010

30 Amsterdam 2009-2010

20 10

O os

Ze

eb ur g C en tru t-W De m B at er aar sj gr aa es fs W me e es te r rp a O ud rk -W e Bo Ou st ds en Zu Lo id m m Sl e ot er r Zu va ar id er t G eu am ze st el nv O el sd do Sl ot rp er m e Am Zu er st i d er da oos m t -N oo rd

0

bron: O+S

Muziek, films, games en boeken worden het meest gekocht via internet. Ongeveer de helft van alle internetkopers bestelt wel eens een van deze producten. Voor reizen en 6

Eurostat 2010. Online thuis winkelen. Bron: Blauw Research, Thuiswinkel.org. 8 Het aantal kopers in Amsterdam wordt uitgedrukt in huishoudens. 9 bron: O+S/ABM 7

32


kaartjes voor voorstellingen geldt dit voor respectievelijk 44% en 33% van de internetkopers. Amsterdammers bestellen steeds vaker artikelen waarbij het belangrijk kan zijn hoe het product er in het echt uitziet: elektronische artikelen, kleding of woningaccessoires worden door respectievelijk 41%, 27% en 12% van de thuiswinkelaars online gekocht. Op internet worden vooral niet-dagelijkse producten aangeschaft. Het aandeel internetkopers dat wel eens dagelijkse boodschappen online bestelt is 6%. Mensen die artikelen uit de categorie “anders” bestellen (9%) noemen met name tweedehands artikelen (marktplaats). Voor alle productgroepen geldt dat het marktaandeel onder internetkopers is toegenomen (zie figuur 2.12). De toename is het sterkst bij schoenen en lederwaren: het aandeel internetkopers verdriedubbelde tot 9%. Ook computeronderdelen en drogisterijartikelen lieten een zeer sterke groei zien (beide 280%). Andere sectoren met meer dan een verdubbeling van het marktaandeel via internet zijn vliegtickets, woninginrichting en tijdschriften. Figuur 2.12 Artikelen die Amsterdammers via internet aanschaffen, 2005-2010 (procenten) % 60

2005-2006 2007-2008

50

2009-2010

40

30

20

10

C

D' s/

D

VD

's/

ga m es vl ie b o g e t el ic ke ek ke n tro ts /r ni ei sc ze he n ar tic tik k el co et kl en ed s m /k pu in aa g/ te r ro m tje nd od s er e/ de te xt le ie n/ l so w ftw on in ar gi e nr vr ic sc ije h ho tij t i ng ds en ar en tik hu o el fl ish en ed ou da er d w ge el a ijk lijk re e n se ar bo tik el od en sc dr og ha rij i p st w pe er ie n ija le n rti en ke go le br n ud om ,u f ie ur ts w tij en er ds ke ch n, r i ft op tie en k, fo to 's an de rs

0

bron: O+S

2.6 Gebruik verruimde openingstijden winkels Sinds 1996 kunnen winkels van maandag tot en met zaterdag open zijn tussen 6.00 en 22.00 uur en in bepaalde gebieden is het toegestaan om zondag open te zijn.10 Bijna 10

De Winkeltijdenwet van 1996 heeft de winkeltijden verruimd van 6.00 tot 22.00 uur op werkdagen (inclusief zaterdag). Voor 1996 mochten winkels open zijn van 5.00 tot 18.00 uur en op zaterdag tot 17.00 uur. Volgens de nieuwe wet kunnen stadsdelen ook maximaal 12 koopzondagen per jaar aanwijzen. De winkels in stadsdeel Centrum en Het Museumkwartier hebben ook toestemming om op elke zondag tussen 7.00 en 22.00 uur te openen.

33


driekwart van de Amsterdamse huishoudens (73%) maakt gebruik van de mogelijkheid om voor negenen, na zessen of op zondag te winkelen. Tussen 2001 en 2008 ging het steeds om ongeveer tweederde van de huishoudens (2008: 64%). Van de regiobewoners winkelt circa 60% tijdens de verruimde winkeltijden. Bewoners van Nieuw-West en Noord maken met respectievelijk 57% en 59% minder gebruik van de verruimde openingstijden dan de overige Amsterdammers (zie tabel 2.13). In Centrum maken bijna negen van de tien huishoudens (88%) gebruik van de winkeltijden buiten kantooruren. Tabel 2.13 Aandeel huishoudens dat verruimde winkeltijden gebruikt naar stadsdeel, 2007-2010

op zondag

door de week voor 9 uur

maandag morgen

nee, alleen op tijdstippen als 'vroeger'

78

11

14

12

74

56

8

9

19

51

31

6

5

43

Zuid

66

51

7

8

25

Oost

69

55

10

9

23

Noord

46

44

6

5

41

Zuidoost

50

38

6

6

34

Amsterdam 2009-2010

63

51

8

8

27

Amsterdam 2007-2008

56

40

7

6

36

regio 2009-2010

48

34

6

5

41

regio 2007-2008

48

26

7

6

44

door de week na zessen Centrum

75

West Nieuw-West

bron: O+S

De meerderheid van de mensen die buiten kantooruren boodschappen doen, doet dit vaak na zes uur. Van de overige verruimde winkeluren maken de meeste Amsterdammers soms gebruik. In totaal zeggen vier van de tien Amsterdamse huishoudens (37%) vaak na 18.00 uur te winkelen, twee van de tien (22%) gaan vaak op zondag, 2% gaat vaak voor 9.00 uur naar de winkel en eveneens 2% op maandagochtend (zie tabel 2.14). Tabel 2.14 Hoe vaak doet u op de volgende momenten boodschappen? totaal waarvan: vaak

soms

nooit

door de week na 18.00 uur

63

59

40

1

op zondag

51

43

46

1

door de week voor 9.00 uur

8

31

62

7

maandagmorgen

8

28

67

6

2.7 Winkelen als vrijetijdsbesteding Bijna tweederde van de Amsterdammers (63%) gaat wel eens winkelen voor het plezier zonder dat het nodig is (zie tabel 2.15). Ongeveer vier van de tien huishoudens (39%) doen dit minstens één keer per maand en een kwart (24%) enkele keren per jaar. Hoogopgeleide mensen en mensen met hogere inkomens gaan minder vaak funshoppen. Mogelijk hebben deze mensen minder het gevoel naar de stad te gaan zonder iets te

34


moeten kopen, omdat zij meer mogelijkheden hebben om iets te kopen. Ook ouderen en mannen gaan minder vaak dan gemiddeld funshoppen. Tabel 2.15 Gaat u wel eens winkelen voor uw plezier, zonder dat u boodschappen hoeft te doen? 2007-2010 (procenten) Amsterdam

regio

2007-2008

2009-2010

2007-2008

2009-2010

elke week

14

11

13

13

een tot drie keer per maand

28

28

33

29

enkele keren per jaar

19

24

19

21

nooit

39

36

34

36

-

1

-

1

100

100

100

100

weet niet totaal

bron: O+S

Ruim de helft van de Amsterdammers (55%) heeft een favoriet winkelgebied in stadsdeel Centrum. Het meest genoemd wordt de Kalverstraat en omgeving (22%). Daarna zijn de Jordaan en de 9 straatjes (12%) het populairst. Het centrum van Amstelveen is onder Amsterdammers het derde favoriete winkelgebied (9%). In de meeste stadsdelen gaan bewoners voor funshoppen het vaakst naar de omgeving van de Kalverstraat (zie tabel 2.16). Alleen in Noord en Zuidoost kiest men voor dichterbij gelegen winkelcentra. In Oost, West en Zuid komen winkelgebieden in het eigen stadsdeel niet voor in de top drie van de bewoners. Tabel 2.16 Top 3 favoriete winkelgebieden naar woonstadsdeel van respondenten

1

2

3

Centrum

Kalverstraat, Heilige Weg e.o.

Jordaan, Westelijke grachtengordel, 9 straatjes

Haarlemmerstraat / Haarlemmerdijk

West



Haarlemmerstraat / Haarlemmerdijk

Nieuw-West


Osdorpplein, Tussenmeer

Amstelveen

Zuid


Amstelveen

Jordaan

Oost



Dam, Magna Plaza

Noord

Boven ‘t IJ

Zuidoost

Amstelveen totaal Amsterdam Kalverstraat, Heilige Weg e.o.


Amstelveen

Amsterdamse Poort Jordaan, Westelijke grachtengordel, 9 straatjes

Kalverstraat, Heilige Weg e.o. Amstelveen bron: O+S

Bij de regiobewoners zijn Stadshart Amstelveen, Almere Stad en de Kalverstraat in Amsterdam de populairste gebieden voor funshoppen. Een op de vijf Amsterdammers (20%) gaat bijna altijd wat drinken tijdens het winkelen, 40% gaat soms naar een horecagelegenheid en 40% (bijna) nooit. Hoe hoger het inkomen, hoe vaker men winkelen combineert met horecabezoek. Funshoppers combineren winkelen vaker met iets drinken dan Amsterdammers die dit nooit doen.

35


2.8 Etnische winkels Tweederde van de Amsterdamse huishoudens doet wel eens boodschappen bij etnische buurtwinkels zoals een Turkse groenteboer of halalslager. Het aandeel bezoekers is hiermee niet veranderd sinds 2007. Niet-westerse allochtonen gaan vaker naar etnische winkels dan autochtonen (83% tegenover 62%). Er zijn meer verschillen tussen groepen Amsterdammers: hoger opgeleiden doen vaker en 65-plussers minder vaak dan gemiddeld boodschappen bij etnische winkels. Deze verschillen worden ook beïnvloed door de ligging van de etnische winkels. Bewoners van Oost en West, twee stadsdelen waar zich relatief veel etnische winkels bevinden, maken meer dan gemiddeld gebruik van deze winkels. In Zuidoost gaat men het minst vaak naar etnische winkels (zie tabel 2.17). Tabel 2.17 Huishoudens die wel eens boodschappen doen bij etnische zaken per stadsdeel, 2009-2010 % Centrum

62

West

77

Nieuw-West

65

Zuid

65

Oost

74

Noord

63

Zuidoost Amsterdam

54 67

2.9 Buurtaanbod van winkels voor dagelijkse goederen

Tevredenheid met de winkels in een buurt hangt niet alleen samen met de totale omvang van het winkelaanbod in een stadsdeel, maar ook met de diversiteit daarvan en de specifieke wensen van consumenten om bepaalde goederen dicht bij huis te kunnen kopen. Het aandeel Amsterdamse huishoudens dat tevreden is met het winkelaanbod in hun buurt voor dagelijkse boodschappen is de afgelopen twee jaar gedaald van 73% naar 66%. De tevredenheid met het aanbod nam het meest af in de centraal gelegen stadsdelen Zeeburg, Centrum en Westerpark. In het westen van de stad veranderde de tevredenheid het minst: in Bos en Lommer, Osdorp en Geuzenveld-Slotermeer bleef de tevredenheid over het winkelaanbod ongeveer gelijk. De drie stadsdelen waar de bewoners het meest tevreden zijn met het aanbod van dagelijkse goederen zijn Osdorp, Zuideramstel en Oud-West. Het minst tevreden is men in Zeeburg, Centrum en Westerpark (zie tabel 2.18).

36


Tabel 2.18 Huishoudens die tevreden zijn met het aanbod van winkels voor dagelijkse boodschappen in hun buurt per woonwijkwijk/stadsdeel, 2009-2010 woonwijk/ stadsdeel

2007-2008

2009-2010

Centrum

67

57

Westerpark

67

56

Oud-West

86

77

Zeeburg

58

46

Bos en Lommer

73

74

De Baarsjes

74

65

Noord

72

67


65

65

Osdorp

78

80

Slotervaart

70

61

Zuidoost

74

65


71

64

Oud-Zuid

78

74

Zuideramstel

85

78

Amsterdam

73

66

Aan de respondenten die (enigszins) ontevreden zijn over het winkelaanbod voor dagelijkse goederen in hun buurt is gevraagd welk type winkel zij missen. Hieronder staat de top drie per woonwijk/stadsdeel weergegeven. Het valt op dat de meest gemiste winkel in Amsterdam een ‘goedkope supermarkt’ is. Huishoudens in Zeeburg, Centrum, OostWatergraafsmeer, Zuidoost, Oud-West en Zuideramstel missen vooral dit type winkel in hun woonomgeving. Tabel 2.19 Top drie meest gemiste winkels in de buurt onder inwoners die (enigszins) ontevreden zijn met het aanbod van winkels in de buurt voor dagelijkse producten , 2009-2010 aandeel dat (enigszins) woonwijk/ stadsdeel ontevreden is 1 2 3 Zeeburg

54 goedkope supermarkt

speciaalzaken

bakker

Westerpark

44 viswinkel

HEMA

goedkope supermarkt

Centrum


slager

groentenzaak

Slotervaart

39 bakker

slager

HEMA



supermarkt

slager

De Baarsjes

35 biologische winkel

speciaalzaken

bakker


35 bakker

slager

speciaalzaken

Zuidoost


biologische winkel

slager

Noord

33 speciaalzaken

slager

HEMA

Bos en Lommer

26 HEMA

biologische winkel

slager

Oud-Zuid

26 viswinkel

service supermarkt

groentenzaak

Oud-West


bakker

service supermarkt

Zuideramstel


biologische winkel

etnische winkels

Osdorp

20 viswinkel

groentenzaak

speciaalzaken

Amsterdam


slager

speciaalzaken

37


38


3 Herkomst bestedingen en functie van winkelgebieden

In het vorige hoofdstuk stonden consumenten en hun bestedingen centraal. In dit hoofdstuk zijn de winkelgebieden het centrale onderwerp. Ten eerste is gekeken naar herkomst van bestedingen per stadsdeel (zie begrippenlijst). Welk deel van de bestedingen in een stadsdeel is afkomstig uit het eigen stadsdeel, welk deel uit de rest van Amsterdam en welk deel uit de regio. Omdat de vragenlijst was ingevuld alleen door inwoners van Amsterdam en sommige regiogemeenten blijven de bestedingen van overige Nederlanders en buitenlanders (toeristen) in Amsterdam buiten beeld. Er is ook gekeken in hoeverre afvloeiing en toevloeiing van koopkracht (zie begrippenlijst) in stadsdelen in evenwicht zijn. Daarbij werd een oriëntatie-index gebruikt. Verder wordt ingezoomd op afzonderlijke winkelgebieden (zie definitie in begrippenlijst). Afhankelijk van waar het publiek vandaan komt om in een bepaald winkelgebied boodschappen te doen worden verschillende verzorgingsfuncties van winkelgebieden onderscheiden. Daarna komt de waardering van de winkelgebieden aan de orde. Er is een ranglijst gemaakt van de beste winkelgebieden in Amsterdam die de hoogste cijfers van de respondenten hebben gekregen. Tot slot wordt ingegaan op de vervoermiddelen, de bezoekfrequentie en het gebruik van verruimde openingstijden in verschillende winkelgebieden.

3.1 Herkomst van bestedingen per stadsdeel In tabel 3.1 is te zien waar de bestedingen aan dagelijkse goederen in stadsdelen vandaan komen. Gezien het feit dat dagelijkse goederen normaliter dicht bij huis worden aangeschaft komt het merendeel van de bestedingen in een stadsdeel van de bewoners van dat stadsdeel. In de stadsdelen aan de rand van de stad, die aan andere gemeenten grenzen (Noord, Nieuw-West, Zuidoost) is het percentage bestedingen afkomstig uit de regio hoger dan in de overige stadsdelen.

39


Tabel 3.1 Herkomst van bestedingen aan dagelijkse goederen per stadsdeel, 2009-2010 (procenten)

herkomst eigen stadsdeel

herkomst overig Amsterdam

herkomst regio

Centrum

75

22

2

100

West

85

14

1

100

Nieuw-West

92

5

2

100

Zuid

83

12

5

100

Oost

83

9

8

100

Noord

91

4

5

100

Zuidoost Amsterdam

86

6

8

96

4

100 100

stadsdeel

totaal

bron: O+S

Voor de niet-dagelijkse goederen zijn consumenten vaker bereid om grotere afstanden af te leggen dan voor de dagelijkse goederen. In tabel 3.2 is te zien dat de bestedingen in de niet-dagelijkse sector voor een groot deel afkomstig zijn van andere stadsdelen en/of regiogemeenten. De bestedingen van de rest van Nederland in Amsterdam zijn hier dus niet in meegenomen omdat daar geen gegevens over beschikbaar zijn. Tabel 3.2 Herkomst van bestedingen aan niet-dagelijkse goederen per stadsdeel, 2009-2010 (procenten) herkomst eigen stadsdeel

herkomst overig Amsterdam

herkomst regio

Centrum

29

60

11

100

West

69

29

3

100

Nieuw-West

82

13

5

100

Zuid

71

20

9

100

Oost

69

23

9

100

stadsdeel

totaal

Noord

71

10

20

100

Zuidoost

33

45

21

100

89

11

100

Amsterdam

bron: O+S

3.2 Verzorgingsfunctie winkelgebieden niet-dagelijkse goederen Binnen elk stadsdeel in Amsterdam is er een aantal winkelgebieden te onderscheiden. In het huidige onderzoek zijn er 97 winkelgebieden gedefinieerd.11 Winkelgebieden zijn meestal concentraties winkels die relatief veel publiek trekken. Aan de hand van een plattegrond met detailhandelsvestigingen wordt gekeken naar de samenstelling en de logische grenzen van deze concentraties. Overigens gaat het niet uitsluitend om concentraties van winkels, maar ook om hun functie als publiektrekpleisters. Daarom worden in dit onderzoek ook afzonderlijke winkels zoals IKEA en Praxis in Zuidoost apart

11

Sinds het vorige onderzoek is de gebiedsindeling in Amsterdam herzien en het aantal winkelgebieden geactualiseerd. Gebieden, waar geen winkels meer zijn (Houthavens) worden niet meer onderscheiden en gebieden met relatief lage concentratie winkels zijn aan de categorie ‘overig’ toegevoegd. Er zijn ook circa tien nieuwe winkelgebieden toegevoegd, onder andere het nieuwe winkelcentrum op IJburg.

40


onderscheiden. Winkels die verspreid zijn over de stadsdelen vallen onder de categorie overige winkels en zijn niet in kaart gebracht. Op basis van de herkomstcijfers van de bestedingen aan niet-dagelijkse goederen wordt gekeken of een winkelgebied vooral door de buurtbewoners wordt bezocht of ook ander publiek trekt. Daarbij worden winkelgebieden onderscheiden met een wijkverzorgende functie, een stadsdeel verzorgende, een stadsdeel overschrijdende of een regionaal verzorgende functie (zie Begrippenlijst ‘Functie winkelgebieden’ in bijlage 3, kaart 3.3 hieronder en voor meer gedetailleerde informatie bijlage 1 tabel 5.1 en bijlage 2).12 Kaart 3.3 Classificatie winkelgebieden op basis van herkomst omzet niet-dagelijkse goederen, 2009-2010

Winkelgebieden naar functie 2009-2010 regionaal verzorgend stadsdeel overschrijdend stadsdeel verzorgend wijk verzorgend buiten beschouwing

B N

F

E A M K

T

bron: O+S

Van de 97 winkelgebieden die hierboven in kaart zijn gebracht zijn er 17 met een regioverzorgende functie (zie kaart 3.3, gebieden in het rood). Vier van deze gebieden bevinden zich in Zuidoost (onder andere Arena gebied en Ikea) en ook vier in elk van de stadsdelen Noord (onder andere Boven ’t IJ) en Zuid (onder andere Gelderlandplein), drie in Centrum (onder andere Damrak) en twee in Oost (onder andere Dapperstraat). De winkelgebieden in het Centrum trekken overigens zoals bekend niet alleen consumenten uit de regio maar ook uit de rest van Nederland en buitenlandse toeristen.

12

Gespreide winkels die onder overige winkelgebieden vallen en winkelgebieden die door relatief weinig respondenten zijn genoemd zijn in dit onderzoek buiten beschouwing gelaten.

41


Verder is te zien dat een groot aantal winkelgebieden binnen de ring een stadsdeeloverschrijdende functie heeft (zie kaart 3.3, gebieden in het oranje).13 De winkels aan de uitvalswegen van het centrum richting de ringweg trekken niet alleen koopkracht uit het eigen stadsdeel maar ook uit de rest van Amsterdam. Winkelgebieden aan de rand van de stad hebben vaak een wijkverzorgende functie. Vaak zijn dat ook relatief kleine winkelgebieden bestemd voor de lokale bevolking (zie kaart 3.3, gebieden in het donker groen). Voorbeelden zijn In de Banne en De Wieken in Noord en Ganzenhoef en Gein in Zuidoost en IJburg in Oost.

3.3 ArenA Boulevard en grote winkelcentra met regionale functie ArenA gebied, Amsterdamse Poort, Boven ’t IJ en Stadshart Amstelveen zijn grootschalige winkelcentra, die worden bezocht door relatief veel Amsterdammers en regiobewoners. Het ArenA gebied profileert zich voornamelijk in meubel- en woninginrichtingzaken. Dit onderscheidt het ArenA gebied van de andere winkelcentra die zowel supermarkten als diverse non-food winkels hebben. Wat opvalt is dat van alle huishoudentypen zowel uit Amsterdam als uit de regio gezinnen met kinderen het meest de voorkeur geven aan de grote winkelcentra: Amsterdamse Poort, Boven ’t IJ en Stadshart Amstelveen. De ArenA Boulevard wordt relatief vaak bezocht door huishoudens met hogere inkomens. Dit geldt voor Amsterdammers en regioinwoners. Bij de andere winkelcentra is het inkomensverschil tussen bezoekende huishoudens geringer. Het bezoek aan de bovengenoemde winkelcentra is in tabel 3.4 af te lezen. Tabel 3.4 Huishoudens die grootschalige winkelcentra wel eens bezoeken, (procenten)

ArenA gebied

Amsterdamse Poort

Boven t IJ

Stadshart Amstelveen

Amsterdamse huishoudens 2009-2010

48

27

27

39

regio huishoudens 2009-2010

37

16

24

45

Amsterdamse huishoudens 2007-2008

41 34

24 15

27 24

40 46

regio huishoudens 2007-2008

bron: O+S

3.3.1 Bezoek aan ArenA Boulevard in beeld Bijna de helft van de Amsterdamse huishoudens en ruim eenderde van de regio huishoudens bezoekt wel eens de ArenA Boulevard in Amsterdam Zuidoost. Vergeleken met de periode 2007-2008 is het bezoek aan dit winkelgebied toegenomen (zie tabel 3.4). De grootste bezoekersstromen komen uit de nabij gelegen gebieden: Amsterdam en Amstel-Meerlanden. Maar ook uit de verder gelegen regio’s Almere, Zaanstreek en 13

42

Omdat in 2010 sommige stadsdelen zijn gefuseerd wordt gekeken naar het verzorgingsgebied van de gefuseerde stadsdelen.


Waterland gaat circa één op de drie huishoudens in het ArenA gebied winkelen (zie kaart 3.5). Kaart 3.5 Huishoudens* die winkelcentrum ArenA Boulevard (wel eens) bezoeken, 2009-2010

Aantal huishoudens per gebied meer dan 200.000 100.000 tot 200.000 50.000 tot 100.000 minder dan 50.000

Waterland 35% Zaanstreek 28%

Amsterdam 44%

Almere 35%

Amstel-Meerlanden

77% Amsterdam Zuidoost

45%

*) Het percentage voor Amsterdam is exclusief huishoudens uit Zuidoost.

bron: O+S

43


3.3.2 Focus op Amsterdamse Poort, Boven ’t IJ en Amstelveen Het bezoek aan de Amsterdamse Poort is iets toegenomen: 27% van de Amsterdamse en 16% van de regio huishoudens winkelt hier wel eens (zie tabel 3.4 en kaart 3.6). Twee jaar daarvoor waren dat respectievelijk 24% en 15%. De relatieve toename komt door meer bezoekers uit Noord, Oud-Zuid en Osdorp. Kaart 3.6 Huishoudens* die winkelcentrum Amsterdamse Poort (wel eens) bezoeken, 2009-2010



Amsterdam 20%

Almere 19%

Amstel-Meerlanden Amsterdam Zuidoost

20% 96%

*) Het percentage voor Amsterdam is exclusief huishoudens uit Zuidoost.

bron: O+S

Boven ’t IJ wordt door circa een kwart van de Amsterdammers (vooral uit AmsterdamNoord) en regionale huishoudens (vooral Waterland) bezocht, evenveel als tijdens de vorige onderzoeksperiode. De bezoekersstromen in de periode 2009-2010 zijn afgebeeld op kaart 3.7.

44


Kaart 3.7 Huishoudens* die winkelcentrum Boven ‘t IJ (wel eens) bezoeken, 2009-2010



Amsterdam-Noord 93%

Almere 11%

19% Amsterdam (excl. Amsterdam-Noord)

Amstel-Meerlanden 8%

*) Het percentage voor Amsterdam is exclusief huishoudens uit Amsterdam-Noord.

bron: O+S

Stadshart Amstelveen wordt door 39% van de Amsterdamse en 45% van de regio huishoudens bezocht. Dit is vergelijkbaar met de situatie in de periode 2007-2008. De grootste bezoekersstroom komt zoals te verwachten uit Amstel-Meerlanden, gevolgd door Amsterdam (zie kaart 3.8).

45


Kaart3.8 Huishoudens die winkelcentrum Stadshart Amstelveen (wel eens) bezoeken, 2009-2010


Waterland

Zaanstreek 26%

25%

Amsterdam

39% Almere 31%

Amstel-Meerlanden 73%

bron: O+S

3.4 Waardering winkelgebieden De meest gewaardeerde winkelgebieden in Amsterdam en omgeving zijn in tabel 3.9 te zien. Amsterdammers is gevraagd een aantal aspecten van het meest bezochte winkelgebied te beoordelen. Daarbij worden rapportcijfers van 1 tot en met 10 gebruikt.

46


Tabel 3.9 De best gewaardeerde winkelgebieden in Amsterdam en omgeving, 2009-2010

wineklgebied

keuzekeuze- mogelijkactiviaankleding/ mogelijkheden teiten sfeer/ service/ heden nonvan inrichting uiterlijk foodprijs- winke- parkeer- gemidcentrum- gezelligbediefoodwinkels winkelgeb. heid ning winkels winkels niveau liers voorzien. deld

1

Maxis Megastores (Muiden)

7,6

7,7

7,0

7,6

7,2

7,3

6,8

6,9

9,0

7,4

2

Gelderlandplein

7,7

7,7

7,3

7,5

7,2

7,3

6,6

6,7

8,3

7,4

3

Ten Katestraat

6,5

6,6

8,1

7,7

7,7

7,1

8,5

7,9

4,4

7,2

4

Middenweg

7,2

6,9

7,1

7,4

7,4

6,8

7,3

6,7

7,0

7,1

5

Reigersbos

7,1

7,2

6,9

7,2

7,1

6,4

6,9

7,3

7,5

7,1

6

Amsterdamse Poort

7,0

7,2

7,0

7,1

7,4

6,7

7,0

7,0

7,2

7,1

Haarlemmerstraat, 7

Haarlemmerdijk e.o.

7,4

7,3

7,7

7,2

7,6

7,6

6,6

7,0

4,9

7,0

8


7,0

6,8

6,8

7,0

7,4

6,9

7,0

6,8

7,5

7,0

9

Maasstraat

7,4

7,4

7,3

7,4

7,4

6,2

6,7

6,5

6,9

7,0

7,0

6,6

6,8

7,2

7,2

6,2

7,0

7,1

7,4

7,0

7,2

7,2

7,6

7,3

7,2

7,2

6,6

6,6

5,5

6,9

12 (Buikslotermeerplein)

7,0

6,7

6,8

7,0

6,8

6,7

6,8

6,8

7,3

6,9

13 Albert Cuypstraat

6,9

6,7

7,6

7,3

7,7

7,2

7,6

7,0

4,0

6,9

10 Nieuw Sloten, Belgiëplein e.o. Jordaan, Westelijke Grachtengordel, Negen 11 Straatjes Boven T IJ

14 Beethovenstraat

7,6

7,0

6,8

7,2

7,2

6,6

6,4

6,7

6,2

6,9

15 Plein 40-45

7,0

6,9

6,7

7,0

6,8

6,5

6,9

6,4

7,5

6,9

16 Dapperstraat

6,9

6,6

7,4

7,3

7,2

6,6

7,3

7,1

5,1

6,8

17 Gulden Winckel Plantsoen

6,8

6,8

6,4

6,8

7,4

6,2

7,2

6,6

7,1

6,8

18 De Wieken

6,9

6,7

6,7

7,3

6,4

5,6

6,7

6,9

7,6

6,8

19 Rijnstraat, Victorieplein 20 Brazilië

6,9

6,9

6,7

7,2

7,4

6,5

6,9

6,4

5,8

6,8

6,9

6,6

6,5

7,3

6,9

5,5

6,6

6,5

8,0

6,7

bron: O+S

Maxis Megastores in Muiden en het Amsterdamse Gelderlandplein worden door de Amsterdammers die daar vaak winkelen het meest gewaardeerd en krijgen elk een 7,4 (een gemiddelde van negen factoren). Beide winkelgebieden scoren vooral hoog op de parkeervoorzieningen. In Amsterdam worden naast het Gelderlandplein ook de Ten Katestraat, de Middenweg, het Reigersbos en de Amsterdamse Poort hoog gewaardeerd (op basis van een gemiddeld rapportcijfer). Het Gelderlandplein dankt het hoge cijfers onder andere aan goede parkeervoorzieningen (8,3). De Ten Katestraat wordt gewaardeerd vanwege het prijsniveau (8,5). Wie op de Middenweg winkelt stelt service en bediening hier op prijs (7,4) en de ruime keuze aan food-winkels (7,4). Het winkelgebied Reigersbos scoort hoog op parkeervoorzieningen (7,5). In het winkelgebied Amsterdamse Poort wordt de keuze aan food-winkels hoog gewaardeerd (7,4). Sfeer speelt een cruciale rol bij het beoordelen van een winkelgebied. Daarnaast zijn de keuzemogelijkheden van food- en non-foodwinkels, de inrichting van een winkelgebied en het prijsniveau van belang. Parkeervoorzieningen spelen opvallend genoeg nauwelijks

47


een rol bij het algemeen oordeel. De verklaring ligt waarschijnlijk in de onderzoeksopzet waarbij de winkelgebieden worden beoordeeld alleen door respondenten die daar vaak boodschappen doen. Dit wil zeggen dat mensen die het liefst hun boodschappen met de auto doen ook zeer waarschijnlijk naar een gebied met parkeervoorzieningen zullen gaan. In tabel 3.10 zijn de top 5 best gewaardeerde gebieden per aspect te zien. Tabel 3.10 Top 5 best gewaardeerde winkelgebieden naar aspect van waardering, 2009-2010 keuze-mogelijkheden food-winkels

sfeer/ gezelligheid 1 Ten Katestraat 2 Haarlemmerstraat Jordaan,Westelijke 3 Grachtengordel, Negen Straatjes 4

Albert Cuypstraat

5 Dapperstraat

keuze-mogelijkheden aankleding/ inrichting non-food-winkels centrum-winkelgebied

prijsniveau

Ten Katestraat

Haarlemmerstraat

Maxis Megastores

Ten Katestraat

Albert Cuypstraat

Kalverstraat

Gelderlandplein

Albert Cuypstraat

Haarlemmerstraat Ferdinand Bolstraat, M. Heinekenplein Gulden WinckelPlantsoen

Gelderlandplein

Maasstraat

Dapperstraat

Maxis Megastores

Haarlemmerstraat

Middenweg

Dam, Magna Plaza

Amsterdamse Poort

Kinkerstraat bron: O+S

3.5 Vervoermiddel naar winkelgebied Bijna alle Amsterdammers gaan lopend (46%) of fietsend (31%) naar de winkel om dagelijkse boodschappen te halen, maar 19% (van het totaal) doet dat met de auto (zie tabel 3.11).14 Tabel 3.11 Autobezit en gebruik van auto om dagelijkse boodschappen te doen, (procenten) indeling 2010 indeling 2009

autobezitters

huishoudens die met de auto boodschappen doen autobezitters

totaal

Centrum

Centrum

49

8

4

West

Westerpark

44

15

6

Oud-West

48

6

3

Bos en Lommer

51

27

14

De Baarsjes

47

23

11

Noord

Amsterdam-Noord

69

55

39

Nieuw-West


71

44

32

Osdorp

78

52

41

Slotervaart

71

42

31

Zuidoost

Zuidoost

59

53

32

Oost

Zeeburg

62

31

20


57

26

15

Zuid Amsterdam

Oud-Zuid

55

16

9

Zuideramstel

63

34

22

Amsterdam 2009-2010

59

33

19

Amsterdam 2007-2008

57

30

17

*) Huishoudens die over één of meerdere auto’s beschikken als % van het totaal aantal huishoudens.

Het autogebruik hangt uiteraard samen met het autobezit, maar ook met de parkeervoorzieningen in de buurt van de winkels. Een op de drie autobezitters gebruikt 14

48

Daarnaast gebruikt circa 3% van de huishoudens een ander vervoermiddel, als het openbaar vervoer, of laat de boodschappen thuis bezorgen.


zijn auto om boodschappen te doen, maar dit percentage varieert sterk per stadsdeel: van 6% in Oud-West tot 55% in Noord. Zowel het autobezit als het gebruik van de eigen auto voor boodschappen is licht toegenomen vergeleken met de periode 2007-2008. In de stadsdelen aan de rand van de stad (Noord, Zuidoost en Nieuw-West) is het autogebruik het hoogste. De winkelgebieden in deze stadsdelen zijn ook goed bereikbaar met de auto en hebben dan ook goede parkeervoorzieningen.

49


50


Bijlage 1 Tabellen

Tabel 5.1 Winkels, vloeroppervlak, functie en waardering, winkelgebieden Amsterdam 2010 (begin) dagelijkse goederen Centrum totaal Haarlemmerstraat, Haarlemmerdijk e.o. Jordaan,Westelijke Grachtengordel, Negen Straatjes e.o. Nieuwendijk, Damrak Dam, Magna Plaza e.o. Kalverstraat, Heilige Weg e.o.

niet-dagelijse goederen

winkels

wvo

winkels

wvo

348

33.167

1.646

204.288

functie

waardering

35

2.826

103

7.584

2

7,0

6,9

62

5.008

391

27.718

2

24

1.416

138

27.068

1

x

4

2.783

33

20.314

1

5,9

12

750

194

42.519

1

6,1

Utrechtse straat Rozengracht, Raadhuisstraat Waterlooplein, Jodenbreestraat Reguliersbreestraat, Muntplein

13

732

43

4.588

2

x

17

1.526

51

7.178

2

x

7

1.761

10

1.820

2

6,2

5

233

18

2.462

2

x

Vijzelstraat, Vijzelgracht

13

1.106

24

2.102

2

x

9

836

76

11.635

2

x

42

3.442

132

8.162

3

6,3

Oostelijke Eilanden (o.a. Wittenburgergracht)

6

1.290

11

1.178

2

5,7

Overig Binnenstad (o.a. Weteringschans)

99

9.458

422

39.960

-

-

Westpoort totaal

1

202

14

26.822

Westelijk Havengebied

-

-

11

26.695

-

-

Sloterdijk

1

202

3

127

x

x

Leidsestraat, Koningsplein Nieuwmarktbuurt e.o.

51


Tabel 5.1 Winkels, vloeroppervlak, functie en waardering, winkelgebieden Amsterdam 2010 (vervolg) dagelijkse goederen West totaal Spaarndammerstraat Van Limburg Stirumstraat, Tweede Nassaustraat

wvo

winkels

wvo

289

34.663

593

76.439

functie

waardering

12

1.109

13

1.208

3

6,6

9

1.777

12

1.396

3

6,3

Hugo De Grootplein e.o. Haarlemmerweg, Van Slingelandtstraat, Slingelandtplein, Bedrijventerrein Westerpark Westerpark Overig, Overig Staatliedenbuurt, Overig Spaarndammerbuurt, Overig Frederik Hendrikbuurt

15

1.186

11

942

2

6,4

-

-

11

8.099

2

x

18

1.937

25

2.721

-

-

Kinkerstraat

34

3.591

99

10.995

2

6,7

Ten Katemarkt

8

445

9

968

2

7,2

J.P. Heyestraat

10

667

17

1.556

4

x

Bilderdijkstraat

7

1.934

54

8.658

2

6,5

12

2.563

52

6.454

2

6,5

7

418

25

2.769

-

-

Overig Oud-West

5

549

18

3.224

-

-

De Clerqstraat 1ste Constantijn Huygensstraat

15

946

25

2.177

2

-

11

956

15

1.413

2

-

Bos En Lommerweg

25

2.365

21

1.775

3

6,7

3

2.724

14

4.208

3

6,8

22

3.176

23

3.434

-

-

26

2.561

55

5.070

3

6,2

Overtoom Overig Kinkerbuurt

Gulden Winckel-Plantsoen (incl. Markt) Overig Bos En Lommer, Admiraal De Ruijterweg Jan Evertsenstraat, Mercatorplein e.o. Jan Van Galenstraat, Vespuccismarkt Postjesweg Overig De Baarsjes,Hoofdweg

52


winkels

6

1.196

27

2.596

3

6,0

12

1.738

17

2.301

3

6,0

32

2.825

50

4.475

-

-


Tabel 5.1 Winkels, vloeroppervlak, functie en waardering, winkelgebieden Amsterdam 2010 (vervolg) dagelijkse goederen Nieuw West totaal Burgemeester De Vlugtlaan, Burgemeester Fockstraat


winkels

wvo

winkels

wvo

163

35.119

309

84.270

functie

waardering

18

1.749

34

5.419

3

x

Plein ‘40-‘45

9

5.819

32

7.886

3

6,9

Lambertus Zijlplein

8

2.784

9

950

4

6,6

Burg. V Leeuwenlaan e.o.

6

456

5

467

x

x

Louis Couperusstraat Overig Slotermeer, Geuzenveld, Jan Zwaanburghof

3

192

-

-

x

x

16

1.632

14

1.720

-

-


28

6.775

115

24.220

3

7,0

Osdorperban, Hoekenes

x

14

1.511

15

1.230

3

Dijkgraafplein e.o.

6

1.558

1

128

x

De Aker, Dukaat Bedrijvencentrum Osdorp, De Aker

5

1.925

5

958

4

-

-

8

12.610

3

x

Pieter Calandlaan, Caleido

3

277

6

668

3

6,7

Overig Osdorp

4

307

7

13.580

-

6,0

August Allebéplein Johan Huizingalaan e.o. Sierplein

6,7

9

2.567

8

873

3

10

1.140

18

2.038

2

x

7

2.225

7

1.109

3

6,6

Delflandplein

4

1.808

4

785

2

6,1

Nieuw Sloten, Belgiëplein Overig Slotervaart, Overtoomse Veld, Staalmanplein

7

2.106

11

1.847

3

7,0

6

288

10

7.782

-

-

Zuid totaal

319

46.093

961

119.444

F. Bolstraat, Heinekenplein

19

4.573

60

6.759

3

6,7

Albert Cuypstraat (incl. markt)

14

808

95

9.390

1

6,9

Van Woustraat e.o.

28

1.911

65

5.731

3

6,6

Overig De Pijp P.C. Hooftstraat, Van Baerlestraat

34

5.414

88

10.033

-

-

7

2.254

120

14.365

1

6,7

Beethovenstraat

15

1.750

42

4.214

2

6,9

Zeilstraat, Hoofddorpplein

18

942

43

3.576

4

6,7

Cornelis Schuytstraat

7

497

31

1.948

3

x

Amstelveense Weg

7

827

15

1.551

1

x

Olympiaplein e.o.

13

1.391

17

1.437

3

6,5

Overig Zuid, Wilemsparkweg

52

4.992

141

14.813

-

-

-

-

5

8.312

2

-

Ceintuurbaan

10

477

38

4.187

3

x

Rijnstraat, Victorieplein

22

2.362

43

5.670

3

6,8

Maasstraat

16

950

28

2.077

3

7,0

5

4.296

20

1.616

3

6,7

Schinkel, (Praxis)

Scheldestraat Overig Rivierenbuurt

14

2.902

25

3.901

-

-

Gelderlandplein

15

5.672

47

12.002

1

7,4

5

778

13

3.013

x

x

18

3.297

25

4.849

-

-

Rooswijk Overig Buitenveldert

53


Tabel 5.1 Winkels, vloeroppervlak, functie en waardering, winkelgebieden Amsterdam 2010 (slot) dagelijkse goederen Oost totaal

wvo

winkels

wvo

170

26.329

334

59.483

functie

waardering

Javastraat

25

1.793

39

3.604

3

6,3

Molukkenstraat

18

2.111

9

2.287

3

6,0 6,7

Brazilie Overig Oud Zeeburg Overig Nieuw Zeeburg

7

2.917

7

1.324

2

10

1.436

9

564

-

-

4

411

32

6.730

-

-

IJburg

6

3.017

11

1.818

4

6,5

Linnaeusstraat

7

1.058

27

3.992

3

6,5

Dapperstraat

14

1.004

26

1.967

1

6,8

Eerste Van Swindenstraat

11

1.646

34

4.051

2

6,7

Eerste Oosterparkstraat

12

843

16

2.684

3

6,0

Overig Oost

7

2.129

25

1.923

-

-

Middenweg

9

2.224

29

3.380

1

7,1

Christiaan Huygensplein

8

2.742

13

2.124

4

6,7

3

4.776

2

-

8

998

6

878

2

x

10

1.085

10

783

3

x

3

221

2

128

x

x

11

694

36

16.470

-

-

102

18.909

204

66.374

13

4.799

89

34.995

1

6,9

Mosveld, Hagedoornweg

7

1.623

11

887

1

x

Waterlandplein

1

136

2

314

4

6,3

Spaklerweg Beukenplein Pretoriusstraat Brink Betondorp Overig Watergraafsmeer Noord totaal Boven 't IJ (Buikslotermeerplein)

-

-

In De Banne

9

1.285

9

1.311

4

6,7

De Wieken, Molenwijk

8

1.939

6

1.132

4

6,8

Klaprozenweg

-

-

16

17.334

1

x

Zonneplein

6

230

8

592

4

x

Purmerplein

7

353

10

611

1

x

Overig Noord

51

8.544

53

9.198

-

-

Zuidoost totaal

76

19.873

222

135.549

Amsterdamse Poort

24

8.080

103

19.707

1

7,1

Arena Gebied (o.a Arena Boulevard, Media Markt)

-

-

49

77.612

1

-

Reigersbos

13

3.160

22

3.759

4

7,1

Kraaiennest

8

1.679

13

1.700

4

5,2

Ganzenhoef

10

2.737

11

1.043

4

6,0

Gein, Wisseloordplein

5

1.261

2

327

4

6,0

Holendrecht

5

1.201

3

327

3

x

Ikea Zuidoost e.o.

-

-

1

17.800

1

-

Praxis Zuidoost e.o.

-

-

1

11.344

1

-

Albert Camuslaan, Winkelcentrum Venserpolder

3

775

2

95

x

x

Overig Zuidoost

8

980

15

1.835

-

-

X – het aantal respondenten is kleiner dan 20.

54


winkels


Tabel 5.2 Winkelaanbod in dagelijkse goederen en bevolking naar stadsdeel (indeling 2009), 2010

stadsdeel Centrum Westpoort

inwoners

huishoudens

winkels

wvo (m )

gemiddelde 2 wvo (m )

82.713

52.856

348

32.545

94

2

wvo (m2 per 10.000 inwoners) 3.935

409

214

1

202

202

-

Westerpark

34.055

20.842

54

6.009

111

1.764

Oud-West

32.403

20.147

109

12.069

111

3.725

Zeeburg

56.126

27.410

70

11.685

167

2.082

Bos en Lommer

30.877

16.202

56

8.560

153

2.772

De Baarsjes

33.870

19.906

74

8.224

111

2.428

Amsterdam-Noord

86.327

41.915

102

18.909

185

2.190


40.405

19.029

56

12.433

222

3.077

Osdorp

49.472

23.487

60

12.353

206

2.497

Slotervaart

45.311

21.008

43

10.134

236

2.237

Zuidoost

81.508

40.671

76

19.873

261

2.438


60.489

34.172

100

14.644

146

2.421

Oud-Zuid

85.877

51.339

224

25.836

115

3.008

Zuideramstel Amsterdam

47.931

28.344

95

20.257

213

4.226

767.773

417.542

1.468

213.733

146

2.784 bron: O+S

55


Tabel 5.3 Winkelaanbod in niet-dagelijkse goederen en bevolking naar stadsdeel (indeling 2009), 2010 wvo (m2 per 10.000 inwoners)

inwoners

huishoudens

winkels

wvo (m )

gemiddelde 2 wvo (m )

82.713

52.856

1.645

203.994

124

24.663

409

214

14

26.822

1.916

-

Westerpark

34.055

20.842

72

14.366

200

4.218

Oud-West

32.403

20.147

314

38.214

122

11.793

stadsdeel Centrum Westpoort

2

Zeeburg

56.126

27.410

106

15.931

150

2.838

Bos en Lommer

30.877

16.202

77

12.833

167

4.156

De Baarsjes

33.870

19.906

138

13.108

95

3.870

Amsterdam-Noord

86.327

41.915

204

66.374

325

7.689


40.405

19.029

86

13.795

160

3.414

Osdorp

49.472

23.487

157

53.394

340

10.793

Slotervaart

45.311

21.008

58

14.434

249

3.186

Zuidoost

81.508

40.671

222

135.549

611

16.630


60.489

34.172

227

43.156

190

7.135

Oud-Zuid

85.877

51.339

760

86.316

114

10.051

Zuideramstel

47.931

28.344

201

33.128

165

6.912

767.773

417.542

4.281

771.414

180

Amsterdam

10.047 bron: O+S

56

Tabel 5.4 Marktaandeel van warenmarkten per stadsdeel (indeling 2009), 2009-2010 (procenten) GeuzenOostBos en AmsterdamveldWatergraafsZuiderNoord Slotermeer Osdorp Slotervaart Zuidoost Centrum Westerpark Oud-West Zeeburg Lommer De Baarsjes meer Oud-Zuid amstel Amsterdam Albert Cuypmarkt

26

11

9

16

9

11

7

5

16

25

7

27

80

72

Dappermarkt

16

5

1

69

3

2

9

3

4

5

5

63

2

4

15

5

16

81

0

17

60

0

4

6

24

0

1

5

1

12

Lindengracht, Westerstraat

22

33

2

1

5

3

1

2

3

7

0

1

1

1

6

Noordermarkt

15

29

5

5

6

7

1

1

2

4

0

1

3

4

6

Buikslotermeerplein

0

1

0

1

0

0

40

0

0

1

0

1

0

0

5

Mosveld

0

0

0

1

0

0

36

0

0

0

1

0

0

0

4

Plein 40-45

0

0

0

1

8

1

0

65

10

7

0

0

1

0

4

Reigersbos

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

35

0

0

0

3


0

0

0

0

0

0

0

2

50

16

0

0

0

0

3

Markt op Bos en Lommerplein

0

1

0

0

46

5

1

8

2

4

0

0

0

0

3

Ten Katemarkt

Amsterdamse poort, Bijlmerplein

27

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

20

0

0

1

2

Nieuwmarkt

10

0

0

1

0

0

0

0

0

1

0

1

0

0

2

Ganzenhoef

0

0

0

0

0

0

1

0

0

0

14

0

0

0

1

Kraaiennest

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

11

0

0

0

1

andere markt

4

4

1

5

4

9

4

11

6

6

6

5

9

17

6

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

totaal

100 bron: O+S


58


Bijlage 2 Kaarten

Kaart 6.1a Stadsdelen in Amsterdam, indeling 2010

B N F

E

A M K

A Centrum B Westpoort E West F Nieuw-West K Zuid M Oost N Noord T Zuidoost

T

Kaart 6.1b Stadsdelen in Amsterdam, indeling 2009 WATERLAND ZAANSTAD

LANDSMEER

x

x x

B

x

x

C

H

P

N

A

x

J D

G

Q HAARLEMMERMEER A Centrum B Westpoort C Westerpark D Oud-West G Zeeburg H Bos en Lommer J De Baarsjes N Amsterdam-Noord P Geuzenveld-Slotermeer Q Osdorp R Slotervaart T Zuidoost U Oost-Watergraafsmeer V Oud-Zuid W Zuideramstel

R

V

U x

x

DIEMEN

W

MUIDEN

T

AMSTELVEEN

x

OUDER-AMSTEL

59


Kaart 6.2 Winkelgebieden naar functie ingezoomd op stadsdelen Centrum (A) en West (E), 2009-2010 Klaprozenweg (PDV)

Buikslo

Winkelgebieden naar functie 2009-2010

amm ar nd

ommerweg

H

aa rle m

Bedrijventerrein Westerpark

Gulden tr aat Winckelplantsoen alens an G Jan v

t raa rqst Cle

er st ra at

B

A

nS 1e va

winde

at nstra

uss ne a Lin

at

e dd Mi

at stra ar k p r e st Oo Beukenplein 1e

t traa

t traa yps t Cu r e lb

Oostelijke Eilanden

/ aat rstr in le ppe Da perp Dap

tsestra

A

Utrech

F Bolst M Heineke

t

at

a str a

ra jes t

ens

Hei

C Schuytstraat

Waterlooplein/ Regul iersbree- Jodenbreestraat straat/ Munt Vijzels tr aat

at

J.P.

PC Hoofststraat/ Van Baerlestraat

Nieuwendijk/ Damrak

Nieuwmarktbuurt

at/ tra ein s e pl ids gs Le nin Ko

jg Hui nti jn

a kstr

at st ra ker n i K m rtoo Ove

ht / rac t eng s st raa z o R huis d a Ra

sta Co n

ij er d

Ten aat estr

Kat

Bild

1e

De

Postjesweg

m

Jordaan, Westelijke Grachtengordel H. de Grootplein Dam/ Magna Plaza

E

t st raa tsen Ever n a J

August Allebeplein

ss au st ra at

Kalverst raat

s sstraat

Bos en L

Na

N

aat erst r

2e

Station Sloterdijk e.o.

Vl ug tlaan

Mosveld/ Hagendoornweg

Spa

regionaal verzorgend stadsdeel overschrijdend stadsdeel verzorgend wijk verzorgend buiten beschouwing

bron: O+S

60


Kaart 6.3 Winkelgebieden naar functie ingezoomd op stadsdeel Nieuw-West (F), 2009-2010

Winkelgebieden naar functie

Station Sloterdijk e.o.

2009-2010 regionaal verzorgend stadsdeel overschrijdend stadsdeel verzorgend wijk verzorgend buiten beschouwing

Plein 40-45

Bur g . de

Vlug tl aan

Bos en Lommerweg

Lambertus Zijlplein Louis Couperusstraat

Gulden Winckelplantsoen

Jan

Burg. Van Leeuwenlaan

F Jan

Ban/ r per Osdo kenes Hoe

Bedrijvencentrum Osdorp

August Allebeplein

ts en Ever

st ra

Postjesw

J. Huizingalaan

Dijkgraafplein

O

us in, T pple sdor

senm

eer Sierplein e.o.

Amstelve ker De A

Zeilstraat/Hoofdddorp

ido Cale

Belgieplein

Delflandplein Olym

bron: O+S

61


Kaart 6.4 Winkelgebieden naar functie ingezoomd op stadsdeel Zuid (K), 2009-2010 ers lein rp ppe

A. C

uyp

at str a

aan tuur b Cein

Beethovenstraat

Oo

in

par ster Beukenplein

t traa

1e

n Sw 1e v a uss ne a Lin

Zeilstraat, Hoofdddorpplein

aat kstr

at stra Wou

Amstelveenseweg

A

Van

C. Schuytstraat

Sierplein e.o.

F Bolstraat M Heinekenplein

at

at, stra ofst traat s . Ho P.C Baerle Van

ra jest

regionaal verzorgend J.stadsdeel Huizingalaan overschrijdend stadsdeel verzorgend wijk verzorgend buiten beschouwing

t estraa trechts

Hei

m rtoo Ove

tr in es pl e ids ngs e L ni Ko

Vijzels tr aat

2009-2010

a st ra ker

aat

Kin

J.P.

Allebeplein Winkelgebieden naar functie

Pretoriusstraat

Delflandplein Olympiaplein, Stadionweg, Stadionplein

Maasstraat

K

Scheldestraat

aat Rijnstr

De Schinkel

Spaklerweg

Gelderlandplein

Rooswijk Makro

bron: O+S

62


Kaart 6.5 Winkelgebieden naar functie ingezoomd op stadsdeel Noord (N), 2009-2010

Winkelgebieden naar functie 2009-2010 regionaal verzorgend stadsdeel overschrijdend stadsdeel verzorgend wijk verzorgend buiten beschouwing

De Wieken

Zonneplein

In de Banne

Klaprozenweg Buikslotermeerplein (Boven t IJ) Gamma uwe Hemweg Spa

Waterlandplein

amm ar nd

Na

ss au st ra at

Purmerplein

Mosveld/ Hagendoornweg

aat erst r

2e

N

H

aa rl

bron: O+S

63


Kaart 6.6 Winkelgebieden naar functie ingezoomd op stadsdeel Oost (M), 2009-2010

Winkelgebieden naar functie 2009-2010

Dap

A

aat kstr

van

Beukenplein

M M e nw de id g

at st ra Wou

e Pr

t aa str s iu tor

IJburg

nstraat

O

r rpa oste

at tra ss au

1e

t traa

an

Javastraat

ne Lin

at

1e v

traat dens Swin

Mol ukke

tsestra

ps Cuy

Brazilie

t traa pers

Utrech

regionaal verzorgend Nieuwmarktbuurt stadsdeel overschrijdend stadsdeel verzorgend Oostelijke Eilanden wijk verzorgend Waterlooplein/ buiten beschouwing ersbree- Jodenbreestraat aat/ unt

Huygensplein

tr aa

t raat Rijns

ass Ma t

Brink Betondorp Spaklerweg

bron: O+S

64


Kaart 6.7 Winkelgebieden naar functie ingezoomd op stadsdeel Zuidoost (T), 2009-2010

Winkelgebieden naar functie 2009-2010 regionaal verzorgend stadsdeel overschrijdend stadsdeel verzorgend wijk verzorgend Makro buiten beschouwing

Ganzenhoef A. Camuslaan Kraaiennest Amsterdamse Poort

ArenA Gebied

T Ikea Holendrecht Gein, Wisseloordplein

Praxis Zuidoost

Reigersbos

bron: O+S

65


66


Bijlage 3 Begrippenlijst

Winkel Volgens de wet is winkel een voor het publiek toegankelijke besloten ruimte waarin goederen aan particulieren plegen te worden verkocht. Het aantal winkels in dit rapport is gebaseerd op de gegevens van de Kamer van Koophandel (KvK), aangevuld en geactualiseerd met de resultaten van de doorlopende enquête die O+S uitvoert, gekoppeld aan de gegevens van de Dienst Belastingen. Winkels gevestigd in woningen, ziekenhuizen, gevangenissen en bejaardentehuizen zijn buiten beschouwing gelaten. Dagelijkse goederen (levensmiddelen) Dagelijkse goederen zijn voedingsmiddelen, (alcohol)drank en tabaksproducten. Ook worden de (banket-) bakkers en toko’s die hun assortiment aan particulieren verkopen gerekend tot winkels in dagelijkse goederen. Niet-dagelijkse goederen (duurzame artikelen) In dit onderzoek worden de volgende artikelen gerekend tot niet-dagelijkse goederen: drogisterijartikelen, kleding en schoeisel, elektrische apparaten, huishoudelijke-, doe-hetzelf- en vrijetijdsartikelen, sieraden en uurwerken, rijwielen en bromfietsen, boeken en planten. ‘Etnische winkel’ Winkels die zich specialiseren in buitenlandse eetwaren worden in dit onderzoek ook ‘etnische winkels’ genoemd. De speciaalzaken als halalslagers en toko’s vallen ook in deze categorie. In Amsterdam is ‘etnische winkel’ meer een begrip dan een harde definitie want er is geen speciale registratie van deze winkels. Om een indicatie van het aantal winkels in buitenlandse eetwaren aan te geven is gebruik gemaakt van de database van O+S en het winkelbestand van het marketingbureau Locatus. Winkelgebied In dit onderzoek wordt een eigen definitie van O+S gebruikt. De grenzen van een winkelgebied worden vastgesteld aan de hand van een kaart met concentraties detailhandelsvestigingen. Overigens gaat het niet uitsluitend om concentraties van winkels, maar ook om hun functie als publiektrekpleisters. Daarom worden in dit onderzoek ook afzonderlijke winkels zoals IKEA en Mega Praxis in Zuidoost apart onderscheiden. Winkels die verspreid zijn over de stadsdelen vallen onder categorie overige winkels en zijn niet in kaart gebracht. Winkelvloeroppervlak (wvo, m2) Winkelvloeroppervlak is dat deel van de winkelruimte dat voor het publiek toegankelijk is.

67


Koopkrachtbinding aan eigen stad of stadsdeel (%) De koopkrachtbinding is een maat die aangeeft welk deel van de koopkracht van de inwoners van een stad (of een stadsdeel) in de eigen stad (stadsdeel) wordt besteed. Afvloeiing van koopkracht (%) Koopkrachtafvloeiing geeft aan welk deel van de koopkracht van de inwoners van een stad (stadsdeel) wordt besteed buiten eigen stad (stadsdeel). Toevloeiing van koopkracht (%) Koopkrachttoevloeiing meet hoeveel koopkracht er vanuit andere gemeenten (stadsdelen) naar een stad (stadsdeel) wordt getrokken. Herkomst bestedingen (%) Er wordt gekeken welk deel van alle bestedingen die in een stad (stadsdeel) zijn gedaan afkomstig is van de eigen bewoners en welk - van de bewoners van de andere gemeenten (stadsdelen). Functie winkelgebieden Op basis van de herkomstcijfers van de bestedingen aan niet-dagelijkse goederen worden winkelgebieden met de volgende vier functies onderscheiden: 1. wijkverzorgend (meer dan 85% van de bestedingen komt uit het eigen stadsdeel), 2. stadsdeel verzorgend (tussen de 60% en de 85% van de bestedingen komt uit het eigen stadsdeel), 3. stadsdeel overschrijdend (meer dan 25% van de bestedingen komt uit de andere stadsdelen), 4. regionaal verzorgend (meer dan 10% van de bestedingen komt uit de regio). Orientatie-index (%) Orientatie-index meet in hoeverre de toevloeiing en de afvloeiing van de koopkracht in een stadsdeel in balans zijn. Deze index wordt ook gebruikt om aan te tonen in hoeverre de winkelvoorzieningen in een stadsdeel verzorgend zijn voor consumenten van buiten het stadsdeel. Als de oriëntatie-index boven 100% ligt betekent dit dat de detailhandel in een stadsdeel niet alleen op de lokale bewoners is georiënteerd, maar ook op de bewoners van buiten dit stadsdeel. De toevloeiing overtreft de afvloeiing van de koopkracht. Blijft de index onder honderd dan is de afvloeiing van de koopkracht groter dan de toevloeiing. In dit geval is de detailhandel vooral lokaal verzorgend van aard.

68


Bijlage 4 Onderzoeksopzet

De steekproefmethode van dit onderzoek is in de periode 2009-2010 vernieuwd. De aanleiding hiervoor was het feit dat telefonische enquêtes niet toerijkend genoeg zijn geworden om diverse groepen consumenten te benaderen. Sinds 2009 worden naast de telefonische ook online enquêtes afgenomen. De steekproeven die voor het onderzoek zijn gebruikt zijn in Amsterdam op stadsdeelniveau getrokken. Daarbij is rekening gehouden met de spreiding van de bevolking over het stadsdeel: de verschillende buurten in een stadsdeel zijn naar rato van de bevolkingsomvang in de respons vertegenwoordigd. Sinds 2009 worden de steekproeven getrokken uit het bestand van de Gemeentelijk Basisadministratie (voorheen gebeurde dit op basis van de telefoonnummers van het KPN bestand). Respondenten krijgen een brief thuis met een verzoek om de vragenlijst online in te vullen. Respondenten, die na drie weken de onlinevragenlijst niet hebben ingevuld worden thuis gebeld. De vragenlijst die hiervoor is gebruikt is opgenomen in bijlage 5. Ook de verschillende gemeenten binnen de regiosteekproef zijn naar rato van de bevolkingsomvang in de respons opgenomen. Er is geënquêteerd in de gemeenten: Edam-Volendam, Landsmeer, Beemster, Purmerend, Waterland, Wormerland, Zeevang, Oostzaan, Zaanstad, Aalsmeer, Amstelveen, Diemen, Haarlemmermeer, Ouder-Amstel, Uithoorn en Almere. De betreffende gemeenten zijn weergegeven in kaart 7.1. Kaart 7.1 Amsterdam en de regiogemeenten, 2009-2010

Zeevang Zeevang Zeevang

Beemster Beemster

WATERLAND Wormerland Wormerland Wormerland

Purmerend Purmerend Purmerend Edam Edam Volendam Volendam Edam

Zaanstad Zaanstad Zaanstad

ZAANSTREEK

Waterland Waterland

Oostzaan Oostzaan Oostzaan Landsmeer Landsmeer

AMSTERDAM

ALMERE Almere Almere Almere

Amsterdam Amsterdam

Diemen Diemen Diemen

Haarlemmermeer Haarlemmermeer

AMSTEL-MEERLANDEN Aalsmeer Aalsmeer

Ouder Amstel Amstel Ouder

Amstelveen Amstelveen

Uithoorn Uithoorn

69


Het aantal enquêtes dat per stadsdeel is afgenomen varieert van 391 (De Baarsjes) tot 449 (Oud-zuid). Hierdoor wordt het mogelijk om ook op stadsdeelniveau (indeling 2009) statistisch verantwoorde uitspraken te doen. In totaal bedraagt de respons in Amsterdam 5.824 enquêtes. In de regio zijn 3.351 enquêtes afgenomen. De kooporiëntatie is in dit onderzoek op de volgende wijze afgeleid. De frequentieverdelingen van de aankoopplaatsen per artikelgroep zijn onderling gewogen met bestedingscijfers van HBD15. Zo ontstaat op stadsdeelniveau een goed beeld van de kooporiëntatie voor dagelijkse en niet-dagelijkse goederen. De oriëntatiecijfers voor de huishoudens zijn onderling gewogen op het aantal huishoudens per stadsdeel en gemiddeld huishouden inkomen. Om tot herkomstcijfers te komen zijn de oriëntatiecijfers van de regiobewoners eveneens gecombineerd met de Amsterdamse cijfers. Ook de regiocijfers zijn daarbij gewogen op aantal huishoudens en gemiddeld huishoudeninkomen. Waar mogelijk worden de onderzoeksuitkomsten voor 2009-2010 vergeleken met uitkomsten uit eerdere jaren.

15

70

Hoofdbedrijfschap Detailhandel publiceert (HBD) op de website http://www.hbd.nl bestedingen van Nederlandse huishoudens per artikelgroep.


71


Bijlage 5 Vragenlijst

Hieronder zijn de vragen die tijdens de telfonische enquêtering (januari 2007 t/m juni 2008) aan de respondenten werden gesteld. De meeste vragen worden elk jaar op dezelfde manier gesteld, maar de volgende acht vragen werden in de periode 2007-2008 voor het eerst gesteld: vragen 11-13, 19-20, 24-26. 1. Waar koopt u meestal uw dagelijkse artikelen?16 ………………………………………….. 2. Waar doet u ook nog dagelijkse boodschappen? …………………………………………… 3. Hoeveel heeft u de laatste week voor uw huishouden aan dagelijkse boodschappen uitgegeven? ……………….. euro 4. Welk deel daarvan heeft u besteed in:  de supermarkt: …. euro  anders winkels: …. euro  niet in winkels: …. euro 5. Kunt u aangeven in welke supermarkt u doorgaans het meeste besteedt? …………………………………. 6. En in welke supermarkt doet u daarnaast ook nog boodschappen? …………………………………. 7. Hoe vaak bezoekt u het winkelgebied waar u meestal u dagelijkse boodschappen doet?  5 a 6 keer per week of vaker  3 a 4 keer per week  2 keer per week  1 keer per week of minder  nooit, geen antwoord, weet niet  8. Beschikt uw huishouden over een auto?  ja  nee 9. Beschikt uw huishouden over een of meerdere fietsen? 16

72

De aankoopplaats (oftewel winkelgebied) wordt voor elke artikelgroep apart genoteerd. Onder dagelijkse artikelen vallen de volgende artikelgroepen: brood en banket, vlees en vleeswaren, groente en fruit, kruidenierswaren, sigaretten, alcohol.


 

ja nee

10. Hoe gaat u meestal naar het winkelgebied toe waar u uw dagelijkse boodschappen doet?        

te voet (brom)fiets auto, motor tram bus metro trein weet niet/geen antwoord

11a. Waarom gaat u (meestal) niet met de auto naar dit winkelgebied? (deze vraag is alleen voor respondenten die niet met de auto gaan)  de winkels zijn te dichtbij  slecht bereikbaar per auto  weinig parkeergelegenheid  geen parkeergelegenheid  geen blauwe zone of moet parkeergeld betalen  diegene die boodschappen doet, kan niet autorijden  onhandig of omslachtig  ik fiets liever  ik loop liever  milieu-overwegingen  anders  weet niet, geen antwoord 11b. Is dit winkelgebied (ook) goed bereikbaar met de auto? (deze vraag is alleen voor respondenten die wel met de auto gaan)  ja  nee 11c. Vindt u dat er voldoende parkeergelegenheid is bij dit winkelgebied? (deze vraag is alleen voor respondenten die wel met de auto gaan)  ja  nee 12. Bent u tevreden met het winkelaanbod voor de dagelijkse boodschappen in uw buurt?  ja  nee 13. Wat voor winkels voor de dagelijkse boodschappen mist u?  brood en banket (bakker)  vlees en vleeswaren (slager)  aardappelen, groenten en fruit (groentezaak)  kruidenierswaren

73


              

sigaretten en dergelijke (tabakszaak) alcoholische dranken (slijter) een supermarkt goedkope supermarkt service supermarkt met groot assortiment (bv. Albert Heijn of Plus) viswinkel kaasboer speciaalzaken algemeen biologische winkel, natuurvoedingswinkel etnische winkels (toko, islamitische slagerij-bakker-groentenzaak) Hollandse winkels tweedehands winkel HEMA weet niet, geen antwoord anders, namelijk

14. Wij willen graag weten hoe u het meest genoemde winkelcentrum waardeert. Kunt u aan de volgende aspecten een beoordeling geven, waarbij U een rapportcijfer geeft tussen de 1 en 10, waarbij 1 een zeer slechte score is en 10 een uitstekende score:          

het totaal oordeel het uiterlijk van de winkels .... de aankleding en inrichting van het centrum/winkelgebied …. de sfeer en de gezelligheid van winkels service en bediening de keuze-mogelijkheden van food-winkels de keuze-mogelijkheden van non-food-winkels het (algemeen) prijsniveau de activiteiten van de winkeliers aanwezigheid parkeervoorzieningen

.... .... .... .... .... .... …

15. Waar heeft u de laatste keer uw niet-dagelijkse goederen gekocht?17 16a. Koopt u wel eens op de markt?  

ja nee

16b. Op welke markt koopt u het meest?      17

74

Albert Cuypstraat Buikslotermeerplein Dapperstraat Fazantenhof Ganzenhoef

De aankoopplaats (oftewel winkelgebied) wordt per artikelgroep genoteerd. Onder niet-dagelijkse goederen vallen de volgende artikelgroepen: drogisterij-artikelen, schoenen en lederwaren, kleding, overig textiel en mode, woninginrichting, elektronische artikelen, huishoudelijke artikelen, vrijetijdsartikelen, sieraden, optiek, doe-het-zelf artikelen, fietsen en bromfietsen, boeken en tijdschriften, bloemen en planten.


          

Gulden Winckelplantsoen Ten Katestraat Kraaiennest Lindengracht/Westerstraat Mosveld Nieuwmarkt Noordermarkt Plein 40-45 Reigersbos Stadionplein Vespuccistraat

17. Hoe vaak bezoekt u deze markt?      

1 keer per week of vaker 2 tot 3 maal per maand 1 maal per maand 1 tot 2 maal per kwartaal 1 tot 3 keer per jaar nooit, geen antwoord, weet niet

18. Hoeveel besteedt u gemiddeld per keer op de markt? En welk deel besteed u aan dagelijkse en aan niet-dagelijkse boodschappen? ………… euro totaal waarvan ……..….. euro aan dagelijkse boodschappen ………… euro aan niet-dagelijkse boodschappen 19. Bezoekt u wel eens een van de volgende grote winkelcentra?  ArenA boulevard, Villa Arena  Amsterdamse Poort  Stadshart Amstelveen  Winkelcentrum Boven t IJ 20. Koopt u wel eens iets bij de etnische buurtwinkels, zoals Turkse groenteboer of halal slager?  ja  nee 21. De openingstijden van de winkels zijn de laatste jaren sterk verruimd. Doet u wel eens boodschappen op tijdstippen dat de winkels vroeger niet open waren (dus door de week ’s avonds na zessen en op zondag). En hoe vaak komt dat voor? 

ja, door de week na zessen o vaak o soms o nooit



ja, ik doe wel eens boodschappen op zondag o vaak

75


o o

soms nooit

22. Heeft uw huishouden een internetaansluiting?  

ja nee

23. Koopt u wel eens artikelen via internet?  ja, indien ja, wat koopt u via internet?  nee 24. Gaat u wel eens winkelen voor uw plezier, zonder dat u boodschappen hoeft te doen?  ja, zo ja, hoe vaak?  nee 25. Wat is uw favoriete winkelgebied om te winkelen voor uw plezier? 26. Combineert u wel eens winkelen met een horecabezoek?  ja  nee 27. Uit hoeveel personen bestaat dit huishouden (inclusief uzelf)? …………………….. personen 28. Wat is uw geboortejaar? …………………….. 29. Hoe is dit huishouden samengesteld?  twee volwassenen, geen kinderen  (echt)paar met kind(eren) (thuis)  een-ouder met kind(eren) (thuis)  anders, met kind(eren) (thuis)  anders zonder kind(eren) (thuis)  geen antwoord, weigering, weet niet

30. Hoeveel personen dragen aan het gezinsinkomen bij? ………………….. personen 31. Wat is het netto inkomen per maand waarover het hele huishouden beschikt?  Netto €700 p-mnd of minder  Netto tussen €700 en €1.000 p-mnd  Netto tussen €1.000 en €1.350 p-mnd  Netto tussen €1.350 en €2.050 p-mnd  Netto boven €2.050 p-mnd  Weet niet, geen antwoord

76


32. Wat is uw hoogst voltooide opleiding?        

geen opleiding, lagere school, basisschool niet afgemaakt lagere school, basisschool LBO, VBO, MBO kort (huishoudschool, ambachtschool, technische school of een interne bedrijfsopleiding) MAVO, MULO MBO lang (middelbaar beroepsonderwijs) of interne bedrijfsopleiding op MBOniveau HAVO, VWO, HBS, MMS Universiteit, WO Geen antwoord

Volgens de PTT is uw postcode [postcode], klopt dat? Indien onjuist, wat is uw postcode?

77

Winkelen in Amsterdam

Recommend Documents