Windesheim, een dorp om trots op te zijn!
Evaluatierapport interviews groep 65+ Windesheim
1
Inleiding De gesprekken met de groep 65+ in de kern van Windesheim zijn afgerond. Er zijn vele leuke, interessante en lange gesprekken gevoerd. De inwoners staan positief tegenover de gesprekken, vooral omdat we onszelf geïntroduceerd hebben in Windesheim. We zijn bij de ouderen SOOS op woensdag en bij de repetitie van de fanfare op donderdagavond geweest. De bewoners waarderen het dat we aan huis komen om de interviews af te nemen. Van de 42 adressen in de kern Windesheim, zijn er 24 bezocht. Hebben negen echtparen en negen alleenstaanden afgezegd waarvan een aantal geen interesse had of bleek te zijn verhuisd. Iemand gaf aan druk te zijn met de zorg voor haar man. Eén mevrouw voelt zich niet ingebed in Windesheim. En een dochter vertelde dat haar moeder dementerend is. Woonsituatie Bij de inventarisatie zijn een aantal interessante details naar voren gekomen. Van de geïnterviewde bewoners gaf een groot deel aan nog goed gezond te zijn. Deze inwoners hebben al voorzieningen in de woning getroffen, zoals een slaapkamer beneden. Aanpassingen in huis Van de groep 65+ woont een groot deel in een twee-onder-een-kapwoning of vrijstaand huis. De meeste huizen zijn aangepast gebouwd of later aangepast met bijvoorbeeld een slaapkamer beneden. Een mevrouw woont samen met haar zoon in een zogenaamde kangoeroewoning / tandemwoning. Twee huizen hebben van oudsher een aanbouw waar destijds een moeder of familielid gewoond heeft. Mantelzorg Veel kinderen van de geïnterviewde groep woont in het dorp, ze hebben een extra sleutel van de woning. Als er geen kinderen in Windesheim wonen, hebben over het algemeen de buren een sleutel. Zorg in het dorp De huisarts (met apotheek) uit Wijhe is uit Windeheim verdwenen. Vooral de oudere mensen betreuren dit. Tot voor kort had de huisarts zitting in een woonkamer aan de Dorpsweg. Nu komt de huisarts uit Wijhe op huisbezoek als dat nodig is. Veel Windesheimers gaan voor huisartsenbezoek naar Wijhe, de rest gaat naar Zwolle. Sinds enige tijd is er een praktijk voor fysiotherapie in buurthuis De Molenkamp. Bewoners ervaren dit als zeer positief. Meerdere keren werd aangegeven dat als het nodig mocht zijn, men daar graag gebruik van wil maken. Senioren woningen Tijdens een aantal gesprekken zijn de seniorenwoningen in het dorp naar voren gekomen. In het nieuwe gedeelte van Windesheim zijn er een aantal gebouwd. Evaluatierapport interviews groep 65+ Windesheim
2
De woningbouwvereniging heeft de behoefte aan seniorenwoningen onderzocht. Er hebben zich vijftien mensen/echtparen opgegeven. Uiteindelijk zijn er vier gebouwd. Mensen uit de groep 65+ geeft aan hier niet te willen gaan wonen omdat de huur te hoog is. Wat verder opgevallen is dat: - er veel mensen zijn die met plezier in Windesheim wonen en willen blijven wonen zolang dat mogelijk is - mensen niet altijd bekend zijn met (de mogelijkheden van) het SWT - er relatief veel goedkope huurwoningen zijn - iemand graag een soepeler beleid wil voor het aanbouwen - inwoners van Windesheim verhuizen omdat ze Windesheim te stil vinden of omdat er geen voorzieningen zijn. Zorg Er zijn in Windesheim een aantal thuiszorgorganistaties werkzaam, zowel op het gebied van zorg als op het gebied van huishoudelijke hulp. De organisaties die onder andere werkzaam zijn in Windesheim: Thuiszorg Nederland; Icare en Carinova. Ook zijn er een aantal particuliere huishoudelijke hulpen werkzaam. Sociaal Wijkteam Vanaf september 2015 heeft het Sociaal Wijkteam elke donderdag zitting in dorpshuis De Molenkamp. Mensen kunnen ’s morgens binnen komen lopen voor vragen of hulp op het gebied van zorg en welzijn. Het is nu december en er is nog niet veel aanloop geweest, terwijl er wel bewoners zijn die gebruik maken van de WMO. Is de kern Windesheim te klein voor een SWT? Wat verder opgevallen is dat: - de groep 65+ duidelijk is als het om zorg gaat: ‘Als ik hulpbehoevend word, ga ik verhuizen buiten Windesheim’. Mobiliteit De groep 65+ in Windesheim is mobiel. Een groot aantal mensen heeft een auto en is niet afhankelijk van derden. Veel mensen hebben een fiets dan wel elektrische fiets voor tochtjes in de omgeving, voor in het dorp of een boodschap in Zwolle-Zuid. Een klein deel maakt gebruikt van de WMO taxi of lijnbus die langs het dorp rijdt. Gebruik vervoersmiddelen Met ingang van 1 januari 2016 rijdt er geen lijnbus meer langs Windesheim (bus 161, Zwolle – Deventer). Op de vraag of er behoefte is aan geregeld lokaal deur tot deur vervoer, antwoordden veel mensen het nu nog niet nodig te hebben. Ze maken geen gebruik van het openbaar vervoer, maar vinden het wel belangrijk dat er in het dorp een bus of buurtbus komt, nu of in de toekomst. Deze groep mensen heeft allemaal een auto. Evaluatierapport interviews groep 65+ Windesheim
3
Waarvoor zou u dit vervoer willen gebruiken, nu of in de toekomst? Een groot deel van de ondervraagde groep 65+ wil graag boodschappen doen of op ziekenhuisbezoek. Wat verder opgevallen is dat: - inwoners voor boodschappen meerijden met familie of via het sociale netwerk iets geregeld hebben - veel mensen die afhankelijk zijn van kinderen, overdag geen vervoer hebben - men er aan gewend is geen faciliteiten te hebben in Windesheim - mensen inventief zijn: boodschappen kun je ook online bestellen - de buurtbus die door Laag Zuthem rijdt, misschien ook via Windesheim kan rijden. - sommige ouderen het lastig vinden om in het donker te rijden. Welzijn Er wordt veel georganiseerd in Windesheim en er zijn veel verenigingen en ‘clubjes’. Een groot deel van de geïnterviewde groep heeft een dag- (of avond)besteding. De meeste bewoners doen iets in Windesheim zelf, een klein deel in Herxen, Zwolle of Veessen. Dagbesteding Een opsomming van de activiteiten die in het dorp plaatsvinden: vrouwen van nu; fanfare; SOOS middag op woensdag; biljart en de vrouwenvereniging via de kerk. De mensen die niet deelnemen aan dagbestedingsactiviteiten kampen met hun gezondheid of hebben genoeg te doen in huis. Een enkeling gaf aan wel een computercursus te willen doen of een vreemde taal te willen leren. Wat verder opgevallen is dat: - vrouwen van nu een groot sociaal netwerk heeft binnen Windesheim. Ze helpen bij evenementen of organiseren onderling fietstochten en workshops - er niet echt behoefte is aan uitbreiding van activiteiten, omdat er genoeg te doen is. Het vooral jonge gezinnen zijn die dit oppakken - de groep 65+ de aansluiting mist bij deze jonge groep. Vrijwilligerswerk Er is een grote groep vrijwilligers in Windesheim. Een groot deel van de groep 65+ is bezig met vrijwilligerswerk of heeft al veel gedaan. Mensen in Windesheim willen elkaar graag helpen en vinden dat belangrijk voor het voortbestaan van dorp (het zogenaamde Noaberschap). Bereidheid Uit het onderzoek blijkt dat veel mensen enkele uren per week willen helpen, maar ook vrij wil zijn in het aantal uren vrijwilligerswerk. Een mevrouw gaf aan administratieve hulp te willen verlenen. En een aantal mensen is sociaal maatje via de kerk. In Windesheim wordt ook het een en ander georganiseerd door vrijwilligers van De Zonnebloem. Van de groep 65+ werkt een aantal gedeeltelijk of heeft een partner die nog niet met pensioen is. Een aantal heeft aangegeven geen behoefte te hebben aan vrijwilligerswerk omdat ze vinden al
Evaluatierapport interviews groep 65+ Windesheim
4
genoeg gedaan hebben of omdat er lichamelijke klachten zijn. Wat verder opgevallen is dat: - men vindt dat het dorp goed functioneert - persoonlijk contact belangrijk is - er al veel initiatieven geweest zijn die niet van de grond gekomen zijn (import) - een winkel geen kans van slagen heeft, omdat deze de duur is en mensen toch niet komen - er veel geroepen wordt door bewoners, maar als er een inloop is, mensen niet komen. Mantelzorg Tijdens de bezoeken kwam een opvallend punt van zorg naar voren. In Windesheim zijn slechts drie mensen die aangeven mantelzorger te zijn. Daarvan ziet één dit niet als belastend en wil ook geen hulp. Constatering Er is een groep die aangeeft lichamelijke of geestelijke gezondheidsklachten te hebben. Een greep uit de klachten: - meneer heeft suikerziekte en is afgekeurd. Heeft moeite met klussen rond huis. Mevrouw heeft artrose - mevrouw is herstellende van kanker, zit momenteel niet lekker in haar vel - man verzorgt zijn vrouw hele dag en komt niet veel buiten - meneer en mevrouw zijn beiden lichamelijk zwak. Meneer heeft een beperking in verband met een ongeluk. Mevrouw heeft botkanker, moet regelmatig naar het ziekenhuis - beiden lichamelijke klachten, bemoeien zich niet met het dorp, omdat er veel geroddeld wordt. - hartpatiënt - chronisch ziek. Windesheimers lossen hun eigen problemen op en treden niet zomaar naar buiten als er iets aan de hand is, werd tijdens een van de interviews verteld. Een aantal heeft naar aanleiding van het interview voorzieningen via de WMO aangevraagd. Wat verder opgevallen is dat: - al deze mensen geen of minder beroep op voorzieningen die er voor bedoeld zijn. - een deel van deze groep in een aangepaste woning woont of een slaapkamer beneden heeft gemaakt - een mevrouw dichter bij haar familie buiten Windesheim gaat wonen
.Hoe zijn de cijfers in Windesheim in vergelijk met Zwolle Zuid? (Ineke Stekelenburg ZwolleDoet) 11 december Ineke gebeld/gemaild
Evaluatierapport interviews groep 65+ Windesheim
5
Beroep op de WMO / gemeente Bewoners van Windesheim anticiperen over het algemeen op hun achteruitgang. Mensen hebben hun huis aangepast en voorzieningen beneden gemaakt. Mensen zorgen voor elkaar als de partner of familie lichamelijke klachten heeft. Uit navraag bij het SWT Zuid blijkt dat er meer mensen een beroep doen op de WMO, dan aanvankelijk gedacht. Mensen komen dan wel niet naar het SWT in Windesheim, de weg naar Zwolle Zuid weten ze over het algemeen wel te vinden (info Willy). Een enkele keer wordt aangegeven dat een huisarts in het dorp fijn zou zijn en iemand vertelde nog niet nagedacht te hebben over de mogelijkheden van het SWT. Aanvragen voor Sociaal Wijkteam Er is tijdens de interviews werd vijf keer een beroep gedaan op het Sociaal Wijkteam. Soms naar aanleiding van het gesprek waarin mensen zelf vertelden wat hen mankeerde of na doorvragen over de situatie. - Een mevrouw wilde weten waarom de aangevraagde traplift is afgewezen. Ze heeft ondertussen zelf een traplift gekocht, deze wordt binnenkort geleverd. - Een man gaf aan mantelzorger te zijn voor zijn vrouw. Toen St. Mantelzorg belde voor een afspraak, gaf meneer aan hier van geen gebruik te willen maken. - Een ander echtpaar wilde graag juist wel in aanmerking komen voor mantelzorg. Er is ook een aanvraag gedaan voor een motor voor de rolstoel. - Een mevrouw loopt slecht en wil graag met de WMO taxi naar familie buiten Windesheim. - Een mevrouw wil weten of ze weer in aanmerking komt voor een trippelstoel. Wat verder opgevallen is dat Windesheimers gewend zijn hun eigen zaken op te lossen en niet zo maar naar buiten te treden met hun problemen. Openbare ruimte In de groep 65+ is een aantal niet tevreden over het beheer van de openbare ruimte in Windesheim. Er wordt gemopperd over het onderhoud van het groen en vindt men dat de wijkwethouder zich vaker kan laten zien (schouw?). Vragen als: ‘Voor de veiligheid is het beter dat de stoep in de Dorpsstraat wordt doorgetrokken’ tot ‘De verlichting in een gedeelte van de Veldweg is slecht’, zijn aan de orde gekomen. In een telefoontje met de wijkbeheerder, de heer Wim Mensink werd mij verteld dat hij één keer per maand samen met de voorzitter van het dorpshuis en de wijkagent zitting heeft in De Molenkamp. Mensen kunnen dan hun vragen en opmerkingen bij hem kwijt. Ook kan er gebeld worden met de gemeente Zwolle om een melding te doen. Bewoners komen niet langs met klachten, is zijn mening. Hoe groot is de behoefte aan een SWT in Windesheim? Een groot deel van de geïnterviewde mensen heeft aangegeven met veel plezier te wonen in Windesheim. Ze willen hier zo lang mogelijk blijven en pas verhuizen als ze hulpbehoevend worden. De saamhorigheid is groot, buren helpen elkaar, kinderen worden ingeschakeld bij klusjes. Er wordt veel georganiseerd. De groep 65+ praat graag over de saamhorigheid in het dorp. Evaluatierapport interviews groep 65+ Windesheim
6
Een aantal van deze groep is ‘import’ en woont al meerdere jaren in Windesheim. Ook zij wonen hier met veel plezier. Soms is inburgeren in het begin lastig geweest. Slechts een enkeling heeft nog steeds moeite met de contacten in het dorp of vindt dat er veel geroddeld wordt. Gemaakte opmerkingen van deze groep ‘import’: - nieuwe dorpsbewoners worden niet aangesproken. Jonge mensen doen dat wel. Windesheimers kijken tegen mensen op (beiden docent en import) - de van oorsprong Windesheimers vinden veranderingen lastig. Het gaat wel steeds beter. - als import meedoet in het verenigingsleven komen ze er wel tussen. Je moet het zelf doen (man is import). - nieuwbouw is goed voor het dorp, de jeugd is een verrijking. Er is behoefte aan starterswoningen voor huidige jeugd (mevrouw is import). - betere samenwerking tussen plaatselijk belang en het dorpshuis Bij het analyseren van de gegevens blijkt dat het vooral de van oorsprong in Windesheim geboren mensen zijn die praten over de sfeer in het dorp en over het nieuwbouwwijkje waar veel jonge gezinnen wonen. Iemand vertelde dat er wrijving onderling is, maar liet zich hier verder niet over uit. Gemaakte opmerkingen van deze groep: - import moet zich aanpassen, vooral niet uit de hoogte doen, dan zijn ze welkom - vinden elkaar helpen belangrijk. Import mengt zich niet - het voortbestaan van de basisschool is belangrijk. - nieuwe mensen mengen zich via de basisschool - initiatieven genomen door de import komen niet van de grond - de geopperde ideeën tijdens de verbouwing van De Molenkamp zijn niet realistisch - één meneer gaf aan zelf geen afstand te voelen, maar heeft hier wel over gehoord. - nieuwbouw is belangrijk voor het dorp - er is behoefte aan starterswoningen voor de huidige jeugd - jammer dat er geen straat/buurtfeesten meer zijn. - verenigingen vallen uit elkaar
Namens het Sociaal Wijkteam Zuid, Willy Jansen Sharon Wennekes Ingrid Siebert
Evaluatierapport interviews groep 65+ Windesheim
7
Eerste conclusies .Hoe krijgen de mensen die zorg nodig hebben, de aandacht? .Verbinding zoeken tussen oude en nieuwe Windesheimers. .Wat willen de Windesheimers zelf? .Is er behoefte aan een SWT? In welke hoedanigheid? (.Een stukje hierover schrijven in het wijkblad?)
Aanbevelingen (via wijkoverleg 8 december) .Gaan we verder met interviews? Is daar behoefte aan? -Dit is wel waargenomen/conclusie uit de interviews. -Wie moet er dan geïnterviewd worden?
Presentatie: Nav aanvraag Jeanette Dekker: wil graag een hulp voor haar (spastische) dochter. Hoe kunnen we dit tijdens de presentatie onder de aandacht brengen?
Overige suggesties die naar voren kwamen Buurtbus die langs Windesheim rijdt. Huisarts Rotonde bij de uitgang van het dorp. Pinautomaat in het Dorpshuis. Brievenbus in het dorp. Er is een initiatief geweest om mensen op te halen en naar de Spar in Zwolle te brengen. Suggesties nav Wijkoverleg 8 december. (Meenemen in overleg / evaluatie Januari! ) .Er is een groot verschil tussen de straten! Veldweg: oud en nieuwbouw – 2 werelden .Nieuwbouw - daar ligt de ontwikkeling van het dorp. .Hoe gaan we de verbinding zoeken? .Persoonlijk uitnodigen/aanspreken helpt. .Jongeren huisvesting 18 - 25 jaar? .Wat willen mensen zelf? .Zonnepanelen op voetbalveld .Grond ter beschikking stellen voor dorpsgroentetuin?
Evaluatierapport interviews groep 65+ Windesheim
8
Feiten en cijfers Groep 65+ in Windesheim, totaal Afzeggingen Geïnterviewd
: 42 adressen : 18 adressen 9 echtparen, 9 alleenstaanden. : 24 adressen, 37 personen. 11 echtparen, 9 alleenstaanden
Huissleutel aanwezig bij derden? 35 personen wel 2 personen niet Bent u nog mobiel? 8 personen geven aan niet meer mobiel te zijn: lopen wordt moeilijk Lichamelijke belemmeringen - Knieën - Benen - Suikerziekte - Ogen - Reuma - Slecht lopen - Kanker - Heupen
2,5 % 5% 2,5 % 2,5 % 2,5 % 17,5 % 2,5 % 2,5 %
8 personen geen lichamelijke klachten 22% Hoe reist u? - Auto - Fiets - Bus - WMO-Taxi
45% 20% 5% 7,5%
Waarvoor zou u dit vervoer gebruiken 8 ziekenhuisbezoek 10 boodschappen 4 familiebezoek 6 suggestie: buurtbus Het aantal personen dat heeft afgezegd 27 personen waarvan 9 echtparen en 9 alleenstaanden
Evaluatierapport interviews groep 65+ Windesheim
9
Vrijwilligerswerk 1. Vervoersdienst 2. Administratieve hulp 3. Maaltijdbezorging 4. Tuinonderhoud 5. Klein technisch onderhoud 6. Cursus/workshop 7. Begeleiden bij uitstapjes 8. Sociaal maatje 9. Begeleiden kinderen Lokale activiteiten 1. Vrouwen van nu 2. Muziek 3. Soos 5 personen hebben geen interesse
27.5% 5% 25% 2,5% 5% 7,5% 20% 20% 5%
12,5% 2,5% 12,5%
Interesse voor toekomstige activiteiten Computercursus 10% Vreemde taal leren 2,5 Wmo vragen 5 aanvragen voor de wmo 2 aanvragen voor de gemeente (openbare ruimte)
Evaluatierapport interviews groep 65+ Windesheim
10
Congres sociale top 30 november 2015 Ronde 1: • Verbinding vergroten door de taken uit te laten voeren door de Windesheimers zelf. Hierdoor wordt het uitgevoerde proces van hun en zitten er geen personen meer tussen • Cultuur, saamhorigheid samen denken vergroten door Windesheimers te betrekken en het van de dorpsgenoten eigen te maken • Benut het bestaande verenigingsleven: hier kunnen ideeën vandaan komen doordat zij direct betrokken zijn • Hoeveel moeten wij willen doen? ( gericht op het sociaal wijkteam) • Windesheimers benaderen op een andere manier bijvoorbeeld: ben jij of ken jij iemand die bepaalde punten willen oppakken? Ronde 2:
meer aandacht besteden aan de wijkkrant: advertenties plaatjes, soort vraag en aanbod ‘’ is er iemand die voor mij de tuin wil doen?’’ • wijkteam opdelen: bepaalde medewerkers voor bepaalde zaken dat zorgt voor meer duidelijkheid en meer kennis. Wijkteam is als tussenpersoon een soort van makelaar. • PGB voor Windesheim: het budget dat wordt vrijgemaakt, wat gaan en willen de Windesheimers daar zelf mee? Kunnen zij bepaalde punten zelf oppakken? •
Ronde 3:
Basisschool betrekken bij activiteiten: hierdoor komt jong en oud samen en op die manier wordt er verbinding gelegd. • Jong en oud samen laten nadenken over mogelijke punten die Windesheim levend houden. •
Evaluatierapport interviews groep 65+ Windesheim
11