De (digitale) toekomst van de readerregeling voor het wetenschappelijk onderwijs
Wilco te Winkel • Informatiemanager • Coördinator auteursrechten 5 wetenschappelijke opleidingen • Coördinator ICT – Onderwijs Faculteit der Sociale Wetenschappen Erasmus Universiteit Rotterdam
Organisatie Auteursrechten FSW
! Webteam beheert Reader database Registratie: 1. cursus gegevens (cursuscode, aantal studenten) 2. bibliografische gegevens 3. auteursrechtelijke contracten UB / Auteurs / Readerregeling / Afkoop Stichting Pro
! Webteam verantwoordelijk voor integriteit data
Workflow Auteursrechten FSW
1. Webteam kopieert onderwijs vorig academisch jaar 2. Docent muteert (toevoegen / verwijderen literatuur) 3. Webteam controleert gegevens 4. Webteam stuurt op “nullijn” (3 vd 5 opleidingen) 5. Webteam verzorgd technisch correcte uitlevering 6. Webteam verzorgd correcte contracten 7. Webteam verzorgd communicatie Stichting Pro ! Vanaf sept 2014 stappen 3, 5, 6 en 7 naar UB
Stroomschema docenten voor digitaal beschikbaar stellen studiemateriaal 1. Is publicatie online beschikbaar via de UB? 2. Is publicatie online beschikbaar via repository? 3. Bent u zelf de auteur van de publicatie? 4. Stemmen alle auteursrechthebbenden in met kosteloos gebruik? 5. Is de publicatie een korte overname? (readerregeling)
Stroomschema docenten voor digitaal beschikbaar stellen studiemateriaal JA: gebruik in cursus is toegestaan NEE: vergoeding komt voor de rekening van opleiding / docent ALTERNATIEVEN: * inkorten werk door selectie * inkorten werk door selectie en toevoeging parafrases / samenvatting * verwijzen student naar UB voor kopiëren papieren leermiddel
Stellingen conferentie Stellingen conferentie “De (digitale) toekomst van de readerregeling” “De (digitale) toekomst van de readerregeling” Is er in de toekomst nog behoefte aan een collectieve readerregeling in de huidige vorm? ! ja, hopelijk
met aanpassingen (1) afhandeling lange werken en (2) doorontwikkelde portaal
Is het hergebruik geregeld m.b.v. open access, zo ja in welke vorm, welk deel van het gebruik? ! inzet
Open Access neemt toe afhankelijk van domein
(internationaal gerichte opleidingen minder dan nationaal) Is het hergebruik geregeld door individuele licenties tussen uitgevers en instellingen, zo ja in welke vorm, welk deel van het gebruik? ! vaker
individuele licenties Auteursrechthebbenden " Instelling
Is het hergebruik geen issue meer omdat de wetgever ingrijpt door verruiming citaatrecht of fair use bepaling? ! jurisprudentie
wordt aandachtig gevolgd; downloaden / vermenigvuldigen wordt bijna niet meer ingezet, literatuur aangeboden als hyperlink naar landingsplek auteursrechthebbende
reactie op stellingen op persoonlijke titel Wilco te Winkel, niet als coördinator of vertegenwoordiger EUR of FSW
Stellingen conferentie Stellingen conferentie “De (digitale) toekomst van de readerregeling” “De (digitale) toekomst van de readerregeling” Door alle ontwikkelingen staat de readerregeling onder druk, zo worden er elk jaar minder toestemmingsaanvragen ingediend en betalen universiteiten een afkoopsom die lager is dan vroeger het geval was. ! minder
toestemmingsaanvragen omdat zoveel mogelijk gestuurd wordt op (1) gebruik licenties UB (2) Open Access en (3) Readerregeling Uit onderzoek blijkt echter dat het hergebruik wel degelijk op dezelfde schaal plaatsvindt. ! inzet
literatuur (≠hergebruik) blijft inderdaad constant of neemt zelfs toe
Heeft de huidige readerregeling naar uw mening nog bestaansrecht, hoe regelen de instellingen het hergebruik in de toekomst? ! mag
blijven bestaan maar streven is om zoveel mogelijk literatuur uit te leveren via (1) licenties UB en (2) Open Access De kosten voor langere overnames en de vereiste toestemming maakt dat docenten steeds vaker naar alternatieven zoeken om deze overnames zonder kosten te kunnen gebruiken. In welke mate baart deze ‘piraterij’ u zorgen? ! terminologie “piraterij” ! organisatie
criminaliseert docenten onterecht
stuurt actief op het zoeken naar alternatieven (slide 5)
reactie op stellingen op persoonlijke titel Wilco te Winkel, niet als coördinator of vertegenwoordiger EUR of FSW
Stellingen conferentie Stellingen conferentie “De (digitale) toekomst van de readerregeling” “De (digitale) toekomst van de readerregeling” Stichting PRO heeft behalve een incasseringsrol ook een controlerende functie. Op welke manier kunnen instellingen hun processen zo aanpassen dat controles door PRO in de huidige vorm niet meer noodzakelijk zijn? ! instellingen
zouden uitvoering (docenten) en controle (auteursrechten expertise centrum) moeten scheiden. Correcte naleving auteursrechten is specialisten werk. Welke verandering zien de universiteiten / hogescholen het liefste zo snel mogelijk bij de uitgevers? Wat zou u als eerste veranderen? ! aanpassingen
afhandeling lange werken (achteraf i.p.v. 10 weken vooraf)
! aanpassingen
portaal (batch upload literatuur per cursus)
! vervallen
verantwoording over literatuur met UB licenties
In welke mate zijn onderwijsinstellingen bereid te investeren in content dat niet onder een licentie valt? Is hier budget voor en wie bepaald wat docenten mogen gebruiken/uitgeven aan content? ! afkoop
literatuur buiten de readerregeling komt voor bij 2 van 5 opleidingen
! opleidingsmanagement
instemming plichtig met uitgaven > 2,50 per artikel per student
reactie op stellingen op persoonlijke titel Wilco te Winkel, niet als coördinator of vertegenwoordiger EUR of FSW
Stellingen conferentie Stellingen conferentie “De (digitale) toekomst van de readerregeling” “De (digitale) toekomst van de readerregeling” Hoeveel vrijheid hebben docenten om content aan hun studenten voor te schrijven en via welke kanalen wordt dit aangeboden? ! docenten
staan voor kwaliteit en inhoudelijke keuze maar bij meerendeel van opleidingen mogen er geen kosten gemaakt worden. ! uitlevering
via ELO
Is het onderwijs bereid meer te betalen voor een afkoopsom als hierin meer mogelijk is zoals hogere woordgrenzen, minder voorwaarden etc.? ! op
dit moment voldoende mogelijkheden om uit te wijken naar alternatieven
! meer
betalen voor meer mogelijkheden niet aan de orde
Op welke manier kunnen uitgevers of Stichting PRO de onderwijsinstellingen helpen om op een verantwoorde manier met content om te gaan in de elektronische leeromgevingen? ! vervallen
verantwoording over literatuur met UB licenties
reactie op stellingen op persoonlijke titel Wilco te Winkel, niet als coördinator of vertegenwoordiger EUR of FSW
Stellingen conferentie Stellingen conferentie “De (digitale) toekomst van de readerregeling” “De (digitale) toekomst van de readerregeling” Zouden onderwijsinstellingen willen dat Stichting PRO naast alleen toestemmingen ook daadwerkelijk content zou gaan leveren, bijvoorbeeld d.m.v. een digitaal content platform? ! docenten
gebruiken de meest recente wetenschappelijke inzichten in hun onderwijs, Stichting Pro is geen geloofwaardige content leverancier op dat niveau Zijn er voorwaarden mogelijk waarop alle universiteiten en hogescholen Stichting PRO en de uitgevers inzage kunnen verlenen in de gebruikte content op elektronische leeromgevingen? ! verantwoording
over omvang en selectie literatuur buiten de ELO via leermiddelen-managementsysteem universiteitsbibliotheek Wat zijn de struikelpunten waardoor de onderwijsinstellingen dit nu niet willen/kunnen verlenen? ! (financiële)
strafcultuur, geen partnerschap
! Leermiddelen
management systeem veelal geïntegreerd in ELO (zou daarbuiten moeten)
! verantwoording
over omvang en selectie literatuur binnen opleiding (zou daarbuiten moeten,
bijvoorbeeld UB)
reactie op stellingen op persoonlijke titel Wilco te Winkel, niet als coördinator of vertegenwoordiger EUR of FSW
