Wijkveiligheidsprogramma Zuidwest 2015

Wijkveiligheidsprogramma Zuidwest 2015 1. Inleiding De zorg voor veiligheid is één van de kerntaken van de gemeente Utrecht. De gemeente heeft de regie op de lokale veiligheid, maar de verantwoordelijkheid dragen we samen met bewoners, ondernemers en talrijke partners, instellingen, organisaties en met onze professionele veiligheidspartners zoals Openbaar Ministerie, politie en de Veiligheidsregio Utrecht. Want Utrecht maken we samen. We gaan er van uit dat veiligheidsvraagstukken diverse oorzaken kennen, dat deze kunnen veranderen in de loop van de tijd, dat de leefomgeving een belangrijke rol speelt en dat er daarom ook altijd verschillende partijen nodig zijn om het vraagstuk op te lossen. In Utrecht gebeurt dat met een aanpak waarbij preventie de basis is, maar waarbij hard wordt opgetreden tegen criminaliteit en overlast. We werken in Utrecht samen aan een stad waar mensen veilig zijn en zich veilig voelen. Een 100% veilige samenleving bestaat niet, maar er moet op zijn minst een basisniveau van veiligheid zijn. Op het gebied van openbare orde, maatschappelijke onrust en crisisbeheersing zijn bevoegdheden, verantwoordelijkheden en taken van de burgemeester wettelijk vastgelegd. De aanpak van georganiseerde ondermijnende criminaliteit is in eerste instantie een taak van de politie en het Openbaar Ministerie, maar de gemeente kan hieraan bijdragen met een bestuurlijke aanpak. Voor onderwerpen en thema’s die de sociale veiligheid betreffen, bijvoorbeeld woninginbraak en geweld, moet jaarlijks vastgesteld worden wat het gewenste niveau van veiligheid is. De doelen op het gebied van veiligheid voor de periode 2015-2018 zijn:  een afname van criminaliteit  een toename van het veiligheidsgevoel  het voorkomen en bestrijden van incidenten en verstoringen van de openbare orde We hanteren hierbij de volgende uitgangspunten:  De aanpak is integraal en partners nemen hun verantwoordelijkheid  Beleid en uitvoering sluiten naadloos op elkaar aan en strekken zich uit tot alle schakels in de veiligheidsketen  We werken met een delictgerichte, gebiedsgerichte én een persoonsgerichte aanpak

Integraal Veiligheidsplan 2015-2018 Het IVP 2015-2018 is tot stand gekomen op basis van een veiligheidsanalyse. Daarvoor is gebruik gemaakt van de criminaliteitscijfers van de politie, van cijfers over veiligheids- en overlastbeleving uit de Utrecht Monitor en de Inwonersenquête van de afgelopen jaren. Er zijn interviews gehouden met experts en professionals van politie, Openbaar Ministerie en diverse (advies)organisaties in de stad. Ook is gebruik gemaakt van de input die bewoners gaven bij de Stadsgesprekken, de gesprekken met de wijkraden, de bijeenkomsten met gemeenteraadsleden en gesprekken met bewoners en ondernemers in de wijken. Behalve een analyse op basis van voorgaande jaren en de huidige stand van zaken, is er ook naar de toekomst gekeken. In een trendanalyse zijn de grote, maatschappelijke ontwikkelingen geschetst die in de toekomst van invloed zijn op de veiligheid in onze stad. Twee grote ontwikkelingen springen er uit: digitalisering en participatiesamenleving. Een andere belangrijke verandering zijn de decentralisaties op het gebied van jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. Door deze decentralisaties komen de verantwoordelijkheid en de zorg voor kwetsbaren in onze samenleving bij gemeenten te liggen. Veiligheid is een breed begrip en het veiligheidsdomein is een dynamisch werkveld. De veiligheid in Utrecht moet op een basisniveau zijn of gebracht worden, ontwikkelingen en trends moeten vertaald worden naar de lokale veiligheidsaanpak. Er wordt samengewerkt met lokale, regionale en landelijke partners, de gemeente moet kunnen inspringen op de vraag en behoefte van bewoners, samen mét die bewoners, en acute veiligheidsproblemen aanpakken. Dat vraagt tegelijkertijd om koersvastheid en een langdurige inzet als om flexibiliteit. Het Integraal Veiligheidsplan Utrecht 2015-2018 stelt de kaders voor het Utrechtse veiligheidsbeleid en de aanpak van veiligheidsproblemen voor de komende 4 jaar en sluit nauw aan bij het coalitieakkoord voor de periode 2014-2018 “Utrecht maken we samen”. De invulling van het kader en de concrete acties worden jaarlijks vastgelegd in de programmabegroting, het uitvoeringsprogramma veiligheid, de wijkactieplannen en in het handhavingsprogramma. Daardoor ontstaat de flexibiliteit om mee te kunnen bewegen met actuele ontwikkelingen en behoeften in de stad. We bieden maatwerk waar het gaat om de uitvoering van de aanpak op zowel de prioriteiten als op de andere thema’s tot op het niveau van delict, wijk of buurt, doelgroep en/of betrokken persoon. Veiligheidsproblematiek is soms onvoorspelbaar. Dat betekent dat zich ook problemen kunnen voordoen die niet van tevoren zijn vastgelegd in het Integraal veiligheidsplan of in andere beleidsstukken, maar die wel zo urgent zijn dat ze direct aangepakt moeten worden. Hierover worden in het driehoeksoverleg met Openbaar Ministerie en politie separate afspraken gemaakt. Wanneer dat nodig is, wordt besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd. Prioriteiten 2015-2018 Sommige veiligheidsproblemen vragen meer dan andere om een langdurige inzet en om structurele bestuurlijke en ambtelijke aansturing door gemeente, Openbaar Ministerie en politie. De aanpak van deze problemen is alleen effectief wanneer diverse partners een gezamenlijke inspanning leveren. Dit zijn veiligheidsproblemen met een grote maatschappelijke, sociale en individuele impact. Ze doen zich voor in de leefomgeving van onze bewoners waardoor zij overlast ervaren of slachtoffer zijn. Het zijn ook problemen die bewoners meestal niet zelf op kunnen lossen. De aanpak van deze veiligheidsproblemen krijgt in de periode 2015-2018 de prioriteit van gemeente, Openbaar Ministerie en politie:  High Impact Crimes (delicten met een grote impact op de slachtoffers, de directe omgeving van het slachtoffer en op de samenleving als geheel)  Jeugdoverlast en –criminaliteit High Impact Crimes en Jeugdoverlast en –criminaliteit zijn brede thema’s waaronder een divers aantal delicten, daders, slachtoffers en gebieden valt, en daarmee even zoveel manieren en partners om de problemen aan te pakken. Bij High Impact Crimes gaat het bijvoorbeeld om woninginbraak in een bepaald gebied of preventiemaatregelen gericht op de doelgroep ouderen. Bij jeugdoverlast kan het de aanpak van jeugdgroepen zijn en bij jeugdcriminaliteit kijken we naar bepaalde delicten of naar een specifiek gebied. Naast de inzet op deze prioriteiten voeren we de regie op veiligheidsvraagstukken die in dit wijkveiligheidsprogramma ingedeeld zijn in de thema’s:    

Veilige wijken Openbare Orde en maatschappelijke onrust Georganiseerde Ondermijnende Criminaliteit Fysieke veiligheid

Aanpak In de aanpak van veiligheidsproblemen zal de komende 4 jaar nog meer dan voorheen de nadruk liggen op:  Stimuleren van de betrokkenheid en versterken van de samenwerking met bewoners en ondernemers. Door meer samen op te trekken staan we sterker in de aanpak van problemen. De professionele veiligheidspartners doen de dingen die voor bewoners en ondernemers van belang zijn en zij kunnen gebruik maken van elkaars kennis en informatie.  Versterken van de persoonsgerichte aanpak. Door de aanpak van veiligheidsproblemen meer te richten op personen dan alleen op delicten, kunnen hardnekkige patronen van criminaliteit effectiever doorbroken worden. Een persoonsgerichte aanpak is een integrale aanpak die zich richt op een persoon en op zijn of haar (gezins)systeem met een combinatie van straf, zorg en overige interventies.  Informatie-gestuurd werken en flexibele inzet. Door slimmer gebruik te maken van beschikbare informatiebronnen, kan er gerichter en efficiënter ingezet worden op problemen die zich op dat moment voordoen.

2. Analyse veiligheidssituatie Zuidwest In 2014 zien we in de wijk Zuidwest een lichte daling van de totale criminaliteit. De daling van de high impact crime delicten (woninginbraak, overvallen, straatroven en geweldsdelicten) zet gelukkig door. Daar tegenover staat dat ook de stijging van het aantal autokraken en fietsendiefstallen in 2014 doorzet. In 2014 is er fors ingezet op het voorkomen van autokraken rond de Jaarbeurs, de hotspot in de wijk. Dit heeft zijn vruchten afgeworpen, maar daarnaast zien we een toename van het aantal autokraken verspreid door de wijk. Ook diefstal van kentekenplaten komt daarbij veel voor. Ter preventie hiervan hebben we in Rivierenwijk en Transwijk popnagelacties (vastzetten van kentekenplaten) ingezet. Zorgelijk is dat de jongerenoverlast weer gestegen is in 2014 . Dit terwijl er minder overlastgevende jeugdgroepen in beeld waren. We zien jongeren zich vluchtiger door de wijk verplaatsen en, onder andere door mobiele bereikbaarheid, niet meer vasthouden aan een vaste hangplek. Dit kan tot gevolg hebben dat bewoners op meer plekken in de wijk overlast ervaren. Daarnaast zien we een toenemende overlast van jeugd rond horecagelegenheden in de wijk. De onveiligheidsgevoelens in de eigen wijk zijn, na een stijging van enkele jaren, in 2014 gelijk gebleven. Uiteraard willen we bij de onveiligheidsgevoelens toe naar een daling die gelijke tred houdt met de daling van de criminaliteitscijfers. We weten echter ook dat onveiligheidsgevoelens moeilijk te beïnvloeden zijn en niet alleen samen hangen met ontwikkelingen in de wijk.

Tabel 1 Ontwikkeling veiligheid in Zuidwest geregistreerde criminaliteit totaal aantal misdrijven

2011 3.738

2012 3.328

2013 3.537

2014 3.384

'11-'14 -9%

woninginbraak

373

302

287

262

-30%

-9%

geweldsdelicten

375

341

332

275

-27%

-17%

overvallen

'13 - '14 -4%

5

1

4

1

-80%

-75%

37

19

25

23

-38%

-8%

autokraak

843

628

713

819

-3%

15%

fietsendiefstal

192

165

245

250

30%

2%

zakkenrollen

117

102

89

64

-45%

-28%

straatroven

winkeldiefstal bedrijfsinbraak veiligheidsbeleving alg. onveiligheidsgevoelens (% vaak onveilig) onveiligheidsgevoelens in eigen buurt (% wel eens onveilig) ervaren jongerenoverlast (% vaak)

70

181

111

107

53%

-4%

124

82

128

92

-26%

-28%

2011

2012

2013

2014

'11-'14*

13 - '14*

5,1%

4,4%

4,4%

7,3%

2,2%

2,9%

31%

37%

41%

41%

10%

0%

30%

30%

29%

37%

7%

8%



Bron: BVH Politie Midden Nederland; Inwonersenquête Utrecht (Onderzoek)



* in procentpunten

3. Doelstellingen In dit hoofdstuk de doelstellingen voor de wijk, als afgeleide van de stedelijke IVPdoelstellingen.

Tabel 2 Doelstellingen voor 2015 geregistreerde criminaliteit woninginbraak overvallen straatroven autokraak fietsendiefstal zakkenrollen winkeldiefstal

2011 373 5 37 843 192 117 70

2012 302 1 19 628 165 102 181

2013 287 4 25 713 245 89 111

2014 262 1 23 819 250 64 107

veiligheidsbeleving onveiligheidsgevoelens in eigen buurt (% wel eens onveilig) ervaren jongerenoverlast (% vaak)

2011

2012

2013

2014

31%

37%

41%

41%

30%

30%

29%

37%

Bron: BVH Politie Midden Nederland; Inwonersenquête Utrecht (Onderzoek)

doelstelling 2018 -20% tov 2011 -41% tov 2011 -43% tov 2011 -25% tov 2011 0% tov 2011 -5% tov 2011 0% tov 2011

doelstelling 2015 271 1 23 772 236 76 98

3. Overzicht belangrijkste interventies 2015 Onderdelen aanpak

Woninginbraak Fysieke omgeving

Aanpak daders Aanpak potentiële slachtoffers

Maatregelen/projecten/activiteiten

Thema High Impact Crime           

Overvallen en straatroven Aanpak daders Aanpak (potentiële) slachtoffers

  

 Fysieke omgeving



Resultaatverantwoordelijke partij

Monitoring en inzet op hotspots via handhavingsoverleg Schouw/beheerafspraken met woningcorporaties en Stadswerken Inzet toezichthouders op hotspots Persoonsgerichte aanpak veelplegers Communicatie via nieuwsbrieven, Twitter en gemeentesite veiligheid Donkere Dagenoffensief (preventie, voorlichting, wijkkrant) Bezoek aan slachtoffers woninginbraak door toezichthouders en/of woningcorporaties Regeling woningcorporaties voor bijdrage aan goed hang- en sluitwerk stimuleren PKVW voor particuliere eigenaren bewoners voorlichten en stimuleren m.b.t. melden verdachte situaties en/of daderkennis voorlichting aan thuiszorgorganisaties om oudere bewoners weerbaar te maken om babbeltruc te voorkomen

Veiligheid

Persoonsgerichte aanpak veelplegers Keurmerk Veilig Ondernemen: uitvoeren convenant veilig ondernemen voor de GWC, WC Rijnbaan en Vasco da Gamalaan, Meubelboulevard, Merwedestrook Ondernemers die slachtoffer zijn geworden van overval worden bezocht door de stedelijk projectleider Bedrijvigheid en Veiligheid en geïnformeerd over de mogelijkheden van (gratis) trainingen en te nemen maatregelen. Gebiedsmanager veiligheid (gmv) neemt contact op met bewoners die slachtoffer zijn geworden van woningoverval of geweldadige straatroof Cameratoezicht op hotspots

VHU (politie/OM) REO/EZ

VHU (politie/OM) Veiligheid Veiligheid VTH, woningcorp. Woningcorp. Veiligheid Veiligheid/politie Veiligheid

Veiligheid Veiligheid/EZ

Onderdelen aanpak

Maatregelen/projecten/activiteiten

Aanpak jeugdgroepen



Thema jeugdoverlast en -criminaliteit

      Aanpak 12-

   

Resultaatverantwoordelijke partij

Plan van aanpak per geshortliste jeugdgroep op groep, individu en fysiek domein Plan van aanpak voor aanvaardbare groepen overlasttelefoon voor snelle en adequate opvolging overlastklachten Vergroten ouderbetrokkenheid door individueel en groepsoverleg met ouders Inzet toezichthouders volgens afspraak in plan van aanpak Waar mogelijk woningcorporaties betrekken bij aanpak jongerenoverlast Bewoners betrekken bij aanpak jongerenoverlast (Waaks, overlasttelefoon, appgroep, training omgaan met hangjongeren)

Veiligheid

Gezamenlijk (ambulante) inzet en afstemming JoU, Doenja en buurteams op doelgroep 12Maandelijks signaleringsoverleg om klachten in vroeg stadium aan te kunnen pakken Vergroten ouderbetrokkenheid door individueel en groepsoverleg met ouders Aanpak Adenauerlaan; integrale aanpak om te voorkomen dat jonge jeugd zich aansluit bij jeugdgroep Inzet op problematiek Marokkaanse meiden die grensoverschrijdend gedrag vertonen (hulpverlening, activiteiten, voorlichting)

MO

JoU Politie JoU/politie VTH Veiligheid/woningcorp Veiligheid

Veiligheid

Doenja/JoU

meidenaanpak



Aanpak autokraak

     

Monitoring via handhavingsoverleg Inzet toezichthouders op hotspots Preventieve maatregelen bijv. Inzet tekstkarren Inzet lokauto’s Preventieve inzet bij evenementen Jaarbeurs Popnagelacties ter voorkoming diefstal kentekenplaten

Veiligheid VTH Veiligheid Politie Veiligheid/Jaarbeurs Veiligheid

Aanpak fietsendiefstal

  

Flyeracties op hotspotlocaties fietsendiefstal Graveren fietsen stedelijk convenant met afspraken over inzet samenwerkingspartners 2 x per jaar afstemmingsoverleg

Veiligheid/VTH Veiligheid Veiligheid/scholen

School&Veiligheid

Thema Veilige Wijken



JoU

Veiligheid

Onderdelen aanpak

Maatregelen/projecten/activiteiten

Buurtaanpak Rivierenwijk

    

Bewonersparticipatie buurtveiligheid

Overlastgevende horeca

Coördinatie incidentenmanagement Aanpak ernstig overlastgevende gezinnen Aanpak jaarwisseling Ramadan Radicalisering

Resultaatverantwoordelijke partij MO Veiligheid/MO Veiligheid Doenja Wijkbureau

         

Uitrol Vreedzame school en VPT naar voortgezet onderwijs Preventie polarisering en radicalisering Werkgroep omgevingsbeheer Nieuw Welgelegen Doorontwikkeling Vreedzame Wijk Buurtaanpak met extra aandacht voor hotspots Maasplein en Amerhof Extra inzet jongerenwerk op Maasplein en Amerhof Doorontwikkeling Vreedzame Wijk Overlasttelefoon Kanaleneiland Waaks Persoonlijk contact n.a.v. signalen en incidenten Minimaal 2 bewonersbijeenkomsten veiligheid Bespreken wijkveiligheidsplan met de wijkraad Afstemming over nieuwe vergunningaanvragen Monitoring overlastlocaties via handhavingsoverleg Inzet VTH voor controles overlastlocaties

 

Coördinatie en afstemming onrustgevoelige incidenten Gecoördineerde aanpak van criminele, overlastgevende gezinnen

Veiligheid Veiligheid



Gecoördineerde aanpak op voorkomen onrust tijdens de jaarwisseling (fysieke maatregelen, inzet buurtvaders, activiteiten voor de jeugd, preventie vuurwerkoverlast) Coördinatie inzet veiligheidspartners Afstemming Zomer van Kanaleneiland Inzet op preventieve maatregelen om polarisatie en radicalisering te voorkomen (voorlichting, bewonersbijeenkomsten, netwerkversterking, stageproject) Voorlichting van bewoners, samenwerkingspartners en scholen om signalen van radicalisering te herkennen Bondgenotenoverleg om vinger aan de pols te houden over wat er leeft in de wijk

Veiligheid

Thema openbare orde en maatschappelijke onrust

    

JoU Doenja Politie Veiligheid

VTH/veiligheid

Veiligheid Veiligheid/MO