Wijkplan Oss Noord-West

Hoe staat het met de uitvoering van het wijkplan? Zie achterzijde voor een leeswijzer.

Hoe staat het met de uitvoering van het wijkplan? Zie achterzijde voor een leeswijzer.

Wijkplan Oss Noord-West

Wijkplan Oss Noord-West 2010-2020 Uitvoering In het wijkplan zijn kolommen opgenomen met de hoofdpunten zoals ‘Groene en schone wijk’ en ‘Verkeer’. In deze kolommen leest u hoe de uitvoering is geregeld. Hieronder een overzicht van de h ­ oofdpunten uit het wijkplan.



Korte termijn:



Lange termijn:

Groene en schone wijk

Groene en schone wijk

We gaan in de bestrijding van graffiti per geval bekijken welke aanpak het meest gepast en gewenst is. pag 31 Meer schoonmaakgroepen oprichten die zwerfvuil prikken. pag 31

In de woonstraten willen we het groen behouden. We willen voorkomen dat het wordt opgeofferd voor grijs of blik. Ook als er op termijn een nieuw woongebied aan de huidige wijk Noord-West komt, willen we de groene parken, groene zones en de verbinding met het buitengebied overeind houden. Het gedifferentieerde onderhoud van het groen blijft op het huidige peil gehandhaafd.

Verkeer We doen een kenteken­onderzoek op de Kleinussenstraat om te weten waar het verkeer vandaan komt en waar het naar toe gaat. De fietsoversteek in de Braakstraat wordt aangepast. Uitgaande van het gemeentelijk parkeerbeleid inventariseert de wijkraad in overleg met de gemeente of er gebieden zijn waar aanvullende maatregelen of extra communicatie noodzakelijk zijn om de parkeer­problemen aan te pakken. Ingrepen gebeuren met het vizier op het behoud van het groen en de informele speelruimte in de wijk. (Zie punt 3 – langetermijndoelen.) Op station Oss-West wordt onderzocht of enkele extra parkeerplaatsen mogelijk zijn.

pag 31 pag 35

pag 35 pag 35

Leefbaarheid en samenhang We willen de sociale samenhang op buurt- en straatniveau in de toekomst nog verder versterken en stimuleren. Goede initiatieven kunnen rekenen op ondersteuning door de samenwerkingspartners. pag 40 We gaan huis-aan-huis een checklist verspreiden om het aantal woninginbraken te verminderen. pag 40

Voorzieningen en accomodaties Projectteam BrabantLeven onderzoekt de kansen voor een samenwerking van De Hille en Loovelt.

pag 35

Doelgroep In samenspraak met de bewoners, de wijkraad, de wijkstichting en de professionals in de wijk zoeken we een geschikte locatie voor een grotere, centraal gelegen en aantrekkelijke speeltuin. Om ideeën voor sportveldjes uit te werken zal Vivaan een projectgroep met jongeren samenstellen. Jongerengroepen onderzoeken samen met het jongerenwerk of accommodaties in de wijk mogelijkheden bieden. Om activiteiten ook buiten de accommodaties om mogelijk te maken, voorzien we met het uitvoeringsbudget van dit wijkplan in de basisbenodigdheden. We onderzoeken – en waar nodig verbeteren – de toegankelijkheid van de looproutes naar de voorzieningen in Noord-West.

pag 26 pag 27

Verkeer Er komt er een goede verbinding met het ziekenhuis in Uden. In 2020 zal het netwerk van fietsroutes verder zijn uitgebreid. We maken de fietsroutes veiliger en comfortabeler. Betere verlichting van de fietspaden en goede stallingmogelijkheden zijn daar ook onderdeel van.

pag 32

pag 32

Voorzieningen en accomodaties Bij nieuwbouw of renovatie van gebouwen in de wijk streven wij naar bijzondere en duurzame architectuur. Een onderzoek naar de b ­ ehoefte aan volkstuinen. We doen integraal onderzoek naar de behoefte en het aanbod van accommodaties in de wijk. Sportpark Amstelhoef groeit in de toekomst uit tot een zogenaamd multifunctioneel sportconcentratiegebied. We onderzoeken of er in Noord-West een ‘beweegtuin’ aangelegd kan worden en welke ­financiële voorwaarden daaraan gekoppeld zijn.

pag 35 pag 38 pag 38 pag 38 pag 38

Doelgroep pag 45 pag 45 pag 45 pag 46 pag 46

We zorgen ervoor dat de kindvriendelijkheid van de woonstraten bij herinrichtingbehouden blijft. pag 41 We zullen bij de (her)ontwikkeling van speelplekken kijken naar de levensloopbestendigheid ervan. pag 41 We dragen Noord-West aan als plek voor projecten voor informele zorg. pag 46

Toekomstige woningbouw We onderzoeken alvast de effecten en gevolgen van een eventuele uitbreiding voor Noord-West.

pag 50

Wijkplan Oss Noord-West

2

Inhoud

Voorwoord

Voorwoord

Het wijkplan van Noord-West is tot stand gekomen met de hulp van heel veel betrokken mensen uit deze wijk. We hebben op veel momenten met elkaar van gedachten gewisseld. U heeft ons verteld wat er goed is in Noord-West en wat er beter kan. U heeft bevestigd dat het groen van Noord-West het wonen er zo fijn maakt. En we weten dat de aanwezigheid van voorzieningen in de wijk voor u heel belangrijk is. Ook hebben we veel gesproken en gedacht over thema’s die met verkeer te maken hebben: de bereikbaarheid met auto, fiets en openbaar vervoer. We hebben steeds vooruitgekeken, soms wel meer dan 10 jaar.

1

Inleiding

1.1 1.2 1.3

Achtergrond ontwikkeling wijkplan  4 Resultaten  4 Proces  5

2

Kaders en randvoorwaarden

3

Schets van Noord-West

3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.2.5

Ruimtelijk-functionele typering Noord-West  7 Het gebied  7 Buurten  9 Woningen en gebouwen  12 Verkeersstructuur   12 Voorzieningen en bedrijvigheid  13 De bewoners van Noord-West  15 Aantallen  15 Inkomen  19 Recreatie, cultuur en sport  19 Leefbaarheid, veiligheid en sociale samenhang  19 Voorzieningen in de buurt  21

4

Toekomstbeeld

4.1 4.1.1 4.1.2 4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.3 4.3.1 4.4 4.5 4.5.1 4.5.2 4.5.3 4.5.4 4.6 4.6.1 4.6.2 4.6.3 4.6.4 4.6.5

Een groene en schone wijk  26 Groen  26 Schoon  27 Verkeer  31 Openbaar vervoer  32 Fietsroutes  32 Parkeren  35 Voorzieningen en accommodaties  35 Sport  38 Leefbaarheid en sociale samenhang  40 Specifieke doelgroepen  41 Kinderen  41 Jongeren  45 Ouderen   45 Mensen met een beperking  46 Een uitbreiding in de toekomst: Verkenning Strategie Wonen Oss 2030  50 Toekomstige woningbouw  50 Gevarieerde bevolkingssamenstelling  52 Duurzaamheid  52 Verkeer   52 Voorzieningen/accommodaties  53

5

Uitvoering en financiering

5.1 5.2 5.3

Uitvoeringsprogramma  57 Activiteiten  57 Financiële dekking  57

Dankzij ieders inzet hebben we nu een plan waarmee we ervoor kunnen zorgen dat het goede van de wijk behouden blijft. We willen voor alle doelgroepen passende voorzieningen in de wijk. We willen ervoor zorgen dat mensen elkaar blijven ontmoeten in de buurt, zodat we samen werken aan een fijne wijk. Groen, schoon, bereikbaar én gezellig. In het uitvoeringsprogramma ziet u waarmee we binnenkort en op langere termijn aan de slag gaan. Helpt u mee? Jules Iding Aandachtswethouder Noord-West 3

1 Inleiding Het wijkplan Oss Noord-West beschrijft onze visie op samenwerking, verantwoorde­lijkheid, vooruitdenken en gebiedsgerichte aanpak. In dit inleidende hoofdstuk vertellen we over de werkwijze en de verwachtingen. De gemeente Oss ontwikkelt per wijk een plan. In dit wijkplan stellen we het profiel van de wijk op. Voor de toekomst is het plan een handreiking ter verbetering of behoud van de wijk. We komen daarmee als gemeente tegemoet aan de wensen en behoeften van de wijkbewoners en aan het gemeentelijk beleid op wijkniveau. Het wijkplan omschrijft activiteiten die op korte termijn in de wijk kunnen worden uitgevoerd. Het schetst ook ambities en doelen op de langere termijn, noem het wensen of zelfs dromen. Want we willen met een ruime blik naar (de toekomst van) de wijk kijken. Het wijkplan is daardoor een mix geworden van algemene doelen en van concrete acties die richting geven aan toekomstige ontwikkelingen.

4

Niet alleen de gemeente is aan zet. Met dit wijkplan willen we bewoners en partners – de wijkraad, de wijkstichting en instellingen en organisaties die actief zijn in de wijk – stimuleren te blijven investeren in Noord-West. Het gaat om incidentele en structurele activiteiten. We willen iedereen nadrukkelijk uitnodigen om deze verantwoordelijkheid te delen. 1.1 Achtergrond ontwikkeling wijkplan Bij de start van het wijkgericht werken hebben we afgesproken dat we voor elk dorp en voor elke wijk een dorps- of wijkplan maken. Uit de evaluatie van het wijkgericht werken in 2004 bleek dat dorps- en wijkraden zich voornamelijk bezighouden met gebiedsinrichting en -beheer en minder met de visie op de langere termijn. Het strategisch denken over leefbaarheid, sociale structuur en cohesie en ruimtelijke ontwikkelingen op de lange termijn vergt een meerjarig kaderstellend plan. Daarnaast is er behoefte aan een concrete uitwerking voor de korte en middellange termijn. Het wijkplan hebben we samen met bewoners en andere betrokkenen ontwikkeld. Deze samenwerking heeft geleid tot een plan waarin over ‘we’ gesproken wordt; ieders bijdrage is zorgvuldig bekeken en waar mogelijk in het plan opgenomen. 1.2 Resultaten Het resultaat is een duurzaam wijkplan. De bewoners, maatschappelijke partners, organisaties en gemeente zien een gezamenlijke visie verwoord. Met draagvlak binnen en buiten het gemeentehuis. Het wijkplan schept een kader waarbinnen we kunnen werken en prioriteiten kunnen stellen.

Het wijkplan bestaat uit: - e  en schets van de wijk: kenmerken van de ruimtelijke omgeving en van de bewoners - een toekomstbeeld: een visie op sociaal en ruimtelijk gebied - een uitvoeringsplan: wat moet wanneer en hoe gebeuren; voor de korte termijn beschrijft het concrete activiteiten. 1.3 Proces Voor het opstellen van het wijkplan heeft de gemeente Oss een uitgebreid traject uitgezet. Betrokkenheid van bewoners, wijkraad, wijkstichting, organisaties en instellingen en de gemeente Oss was een voorwaarde. Het wijkplan wordt door de gemeente geschreven, maar dat gebeurt op basis van de bijdrage, inventarisatie en analyse van alle betrokkenen. We hebben een intern projectteam samengesteld. Extern hebben we een begeleidingscommissie gevormd waarin de sleutelorganisaties uit de wijk zijn vertegenwoordigd.[1] Met deze twee groepen en met bewoners hebben we de wensen en behoeften in de wijk geïnventariseerd. We hebben onderzocht waar de bewoners en professionals trots op zijn en wat positief is aan de wijk. Alle bewoners hebben we persoonlijk uitgenodigd voor een startbijeenkomst en twee thema-avonden.[2] Op deze bijeenkomsten zijn de wensen, ideeën en kansen voor de wijk naar voren gekomen. Een soortgelijke inventarisatie hebben we ook op beleidsniveau binnen de gemeente gehouden. Bewoners hebben aangegeven het vele groen en de goede voorzieningen te willen behouden. Ze willen werken aan sociale samenhang en leefbaarheid. Ook willen ze in het wijkplan aandacht voor verkeer en parkeren. Tot slot is er veel gezegd dat valt onder de noemer ‘zorg voor kinderen, jongeren, ouderen en kwetsbare mensen’. Deze punten vindt u uitgebreid terug in dit wijkplan; het is een wijkplan geworden dat vooral van de bewoners zelf is. We hebben nadrukkelijk alle bewoners, ondernemers, de wijkraad en wijkstichting uitgenodigd om samen met ons de onderwerpen voor het wijkplan te bepalen, mee te denken over oplossingen en mee te doen aan de uitvoering. Dit heeft een duurzaam plan opgeleverd, dat de verwachtingen van de bewoners en gebruikers van de wijk weerspiegelt en hen activeert een concrete bijdrage te leveren om de wijk en de buurt te verbeteren. Ook geven we aan welke wensen niet of niet helemaal te realiseren zijn. Niet alles is mogelijk. Deze gezamenlijke visie beschrijft de belangrijkste onderwerpen voor NoordWest, verder uitgewerkt tot concrete actiepunten. Het zijn doelen voor zowel de korte, middellange als lange termijn: het toekomstbeeld voor Noord-West.

[1]

Voor de samenstelling van de begeleidingscommissie zie onze website: www.oss.nl.

[2]

Op www.oss.nl zijn de verslagen van de bewonersavonden terug te vinden.

5

2 Kaders en randvoorwaarden Voor het opstellen van een wijkplan hebben we kaders en randvoorwaarden nodig. Wat beschrijven we wel in het wijkplan en wat niet? Nemen we alle ontwikkelingen in de wijk mee? En hoe voeren we de plannen uit? Wie is waarvoor verantwoordelijk en aanspreekbaar?

6

Kaders 1 Het wijkplan voor Noord-West richt zich op de woonbuurten in de wijk. Het grote buitengebied komt niet uitgebreid aan de orde, hoewel het wel bij Noord-West hoort. Het wijkplan gaat vooral over leefbaarheid, de woon- en leefomgeving en voorzieningen op wijk- en buurtniveau. 2 Het wijkplan geeft een aanpak weer voor de hele wijk. Waar nodig ook op buurt- of straatniveau. 3 Het wijkplan bevat zowel sociale als fysieke aspecten van de wijk, met de nadruk op de invloed van fysieke aspecten op de leefbaarheid. 4 In het wijkplan gaat het om gezamenlijke belangen, zo mogelijk alle bewoners(groepen) moeten profijt hebben van de voorgestelde aanpak. 5 Het wijkplan voegt iets toe aan wat er al in Noord-West gebeurt. Bestaande ontwikkelingen spelen een belangrijke rol. Het wijkplan staat niet op zichzelf, maar sluit aan bij het vastgestelde beleid. Het wijkplan geeft een kader voor de ontwikkelingen in de wijk voor de komende jaren en kan een aanzet zijn voor nieuw beleid. Randvoorwaarden Het wijkplan moet aan de volgende randvoorwaarden voldoen: 1 Herkenbaar. 2 Duurzaam. 3 Passend binnen bestaande beleidskaders. 4 Aansluitend op bestaande netwerken en initiatieven. 5 Het uitvoeringsplan geeft duidelijk aan wie waarvoor verantwoordelijk is en op welke termijn we actie moeten ondernemen. De activiteiten uit het wijkplan moeten in reguliere jaarplanningen en afdelingsplannen worden opgenomen. De regievoerder is verantwoordelijk voor de realisering van de activiteiten. 6 De gemeente Oss (afdeling Wijkzaken) ziet toe op de uitvoering van het wijk­ plan en werkt daarin samen met de wijkraad en de professionals in de wijk. 7 Financiële dekking voor activiteiten op korte termijn is geregeld.

3 Schets van Noord-West Hoe ziet Noord-West eruit? Wat is kenmerkend voor de sfeer en uitstraling van deze wijk? Welke voorzieningen zijn er? Wie wonen er in Noord-West? En hoe waarderen zij het wonen in de wijk? In dit hoofdstuk schetsen we met behulp van onderzoeksgegevens en plano­ logische kaders een beeld van Noord-West.[3] 3.1 Ruimtelijk-functionele typering Noord-West 3.1.1 Het gebied De wijk Noord-West ligt aan de westzijde van Oss en bestaat uit een groot aaneengesloten woongebied plus aanliggend buitengebied. De spoorlijn Nijmegen-Den Bosch, de J.F. Kennedybaan en de huidige gemeentegrens vormen de randen van Noord-West. In totaal meet de wijk 845 hectare. Op onderstaande kaart geven we de wijkindeling van de gemeente Oss weer, volgens de wijkgerichte aanpak. Per 1 januari 2011 vindt er een herindeling plaats van de gemeenten Oss en Lith en ontstaat de nieuwe gemeente Oss.

[3]

Vrijwel alle informatie in dit hoofdstuk is terug te vinden op www.oss.nl.

7

Megen, Haren, Macharen

Centrum, Krinkelhoek Mettegeupel

Schadewijk

Noord-West Oss-Zuid Ruwaard

Ravenstein

Berghem Herpen

De grenzen van de wijk en de buurten binnen Noord-West staan op de volgende kaart aangegeven. Hoewel de wijk vaak simpelweg ‘Ussen’ wordt genoemd, gaat het van oudsher om drie deelwijken: Vlashoek, Ussen en Mikkeldonk. Elke deelwijk heeft een eigen ontwikkelingsgeschiedenis. Binnen de drie delen onderscheiden we weer verschillende woonbuurten, die herkenbare ruimtelijke eenheden vormen. Van zuid naar noord en van oost naar west zijn dit de volgende tien woonbuurten: Vlashoek, Heihoek, Hoefeind, Amsteleind, Loovelt, Hazenkamp, Lockaert, Westerveld, Schalkskamp en Klein-Mikkeldonk.

3.1.2 Buurten Vlashoek De buurt Vlashoek is het oudste deel van Noord-West. Vlashoek heeft zich in de periode 1945-1975 gestaag ontwikkeld. Tussen 1975 en 1980 werd het gedeelte Heihoek aan de westzijde bijgebouwd. Dankzij de geleidelijke groei is er in het woongebied een grote diversiteit aan bouwstijlen. Er staat een mix van rijen­ woningen en tweekappers. De vrijstaande woningen staan vooral aan de noorden zuidrand van de wijk. Daartussen zijn smallere woonstraten met huizenrijen. Op verschillende plekken in Vlashoek vonden de afgelopen jaren herstructureringen plaats. Redenen voor de renovaties waren onder meer de toestand van de verharding en de riolering. Ook parkeer- en verkeerssituaties zijn verbeterd. Omdat bij de ontwikkeling van Vlashoek het openbaar groen niet als ‘structurerend element’ gold, is bij de recente opknapbeurten – waar de situatie dat toeliet – ook de groenvoorziening op een hoger peil gebracht. Voormalige scholen aan de Geurdenhof en de Kromstraat en enkele bedrijfs­ gebouwen hebben in de loop van de tijd een woonfunctie gekregen.

Korenbeemd

Mettegeupel

Langendonk

KleinMikkeldonk

Schalkskamp

Westerveld

Krinkelhoek

Lockaert

Loovelt

Buitengebied-West

8

Schadewijk

Hazenkamp

Amsteleind

Hoefeind

Vlashoek Heihoek Oss-Zuid

Ruwaard

Ten noorden en westen van deze woonbuurten ligt een groot buitengebied. Het noordelijk deel is Langendonk en het westelijk deel heet Buitengebied-West. In het buitengebied is een aantal agrarische bedrijven gevestigd, vooral veehouderijen. Er staan ook enkele woningen. De gemeente werkt aan een bestemmingsplan voor dit buitengebied. Het huidige gebruik is daarin bepalend. In de Ruimtelijke Structuurvisie Oss 2020 wordt een deel van dit buitengebied aangeduid als mogelijk nieuw te ontwikkelen woongebied voor de woonbehoefte na 2015. Dit wordt onderzocht en een uitgebreide toelichting hierop vindt u in de bijlage van dit wijkplan. De vele natuur in Noord-West verbindt de stad met het buitengebied: de Amstel­eindstraat, het park De Strepen en het park aan de Inlaat steken als lange, groene vingers de woonwijk in. Ook onder de hoogspanningsleiding die van oost naar west door de wijk loopt is het groen. Hier is vanwege veiligheids­ normen geen bebouwing mogelijk. Het biedt ruimte voor sport, spel en hobby.

Ussen De deelwijk Ussen is in de periode 1975-1990 ontwikkeld. Met voornamelijk grondgebonden woningen is het vooral een woonwijk voor gezinnen. Gestapelde woonvormen van maximaal vier hoog staan rondom het winkelcentrum de Wolfskooi en langs de grotere wegen, zoals de Leijgraaf-Hazenkamplaan en de Gewandeweg. Bij de stedenbouwkundige hoofdopzet van dit grote woongebied is nadrukkelijk rekening gehouden met de al aanwezige wegenstructuur en bebouwing. Door de aanleg en het behoud van groenzones, die tot ver in de wijk reiken, is er een krachtige verbinding met het omliggende buitengebied. Ook de historische groene Ussenstraat en Amsteleindstraat zorgen voor een dergelijke verbinding. De parken en weiden die aan deze wegen zijn gekoppeld, geven Ussen zijn karakteristieke groene uitstraling. De basisscholen in de wijk liggen aan die groene, rustige gebieden. Waar de drukte-as Leygraaf en de noordzuid-tangent Braakstraat-Looveltlaan elkaar kruisen, liggen de belangrijkste voorzieningen van de wijk: het winkel­ centrum de Wolfskooi, de sociaal-culturele accommodatie De Hille en sociaalmedische voorzieningen. Toen eind jaren tachtig duidelijk werd dat de nieuwe deelwijk Mikkeldonk te klein was voor een eigen winkelvoorziening, is de Wolfskooi vergroot. Om een aaneengesloten wijkwinkelcentrum mogelijk te maken is destijds een gedeelte van de Leijgraaf verlegd. Mikkeldonk Tussen 1990 en 1995 werd de deelwijk Mikkeldonk gebouwd. In dit gebied was geen bijzondere historische structuur of bebouwing aanwezig die aanleiding kon zijn voor de stedenbouwkundige hoofdopzet. Evenals in Ussen is het centrale park de verbinding tussen de wijk en het aangrenzende landschap. Een rand met openbaar groen vormt de overgang naar het aangrenzende polder­gebied. In Mikkeldonk staan uitsluitend eengezinswoningen.

9

10

11

3.1.3 Woningen en gebouwen Vrijwel alle woningen in Noord-West zijn na de Tweede Wereldoorlog gebouwd. Karakteristieke vooroorlogse bebouwing komt nog voor langs de oorspronkelijke verbindingswegen. In de Amsteleindstraat en de Ussenstraat betreft het vooral voormalige boerderijen, in de Kromstraat zijn het de statige herenhuizen die een bijzonder straatbeeld geven. Aan deze straat liggen onder andere het voormalig klooster, de Heilig Hartkerk en de pastorie, alle gemeentelijke monumenten. Ook de woning Hertogin Johannasingel 2, de schutskooi aan de Ussenstraat en het kruisbeeld aan het Linnenplein staan op de gemeentelijke monumentenlijst. In Noord-West staan 5789 woningen. De verdeling huur-koop is 32% - 68%. Er zijn ook vormen van beschermd of verzorgd wonen: Fokus-woningen en appartementen in een verzorgingsflat. De gemiddelde WOZ-waarde van de koopwoningen in Noord-West is € 255.000,-. Dat is meer dan het gemiddelde van de stad Oss, en gelijk aan dat van de gemeente Oss. Bewoners van Noord-West waarderen hun woning zeer: het rapportcijfer is een 8,2.

12

3.1.4 Verkeersstructuur De wijk kent een raster van wegen en straten. Van oost naar west liggen de breedste straten, die verbonden worden door smallere, noord-zuid lopende wegen. Daardoor zijn de buurten duidelijk te onderscheiden. Karakteristiek voor Noord-West zijn de vele autoluwe woongebieden en de korte fietslijnen die de wijk doorkruisen. De routes leiden naar de voorzieningenclusters, het stadscentrum en het buitengebied. In de wegenstructuur voor autoverkeer onderscheiden we drie functionele wegtypes. Er zijn stroomwegen, die erop ingericht zijn het autoverkeer dat over langere afstand gebruikmaakt van het wegennet, snel te verwerken. Dan zijn er gebiedsontsluitingswegen, die wijken en kernen bereikbaar maken. Tot slot maken de erftoegangswegen de directe woon- en leefomgeving toegankelijk. Deze wegen hebben vooral een verblijfsfunctie. Nieuw beleid In de mobiliteitsvisie ‘Balans in beweging’, die de gemeenteraad in juni 2009 heeft vastgesteld, staan doelstellingen voor mobiliteit. Deze nieuwe visie wordt op dit moment door de gemeente uitgewerkt in nieuw verkeersbeleid, waaraan ook een nieuwe verkeerstructuur wordt gekoppeld. Dit heeft ook gevolgen voor de wijk Noord-West. In de nieuwe structuur onderscheidt de gemeente meer typen wegen. De achterliggende gedachte is om het verkeer vanuit de verblijfsgebieden zo snel mogelijk naar een weg van hogere orde (gebieds­ ontsluitingsweg) te leiden. Dit ontlast de verblijfsgebieden en draagt bij aan de verkeersveiligheid, omdat gebiedsontsluitingswegen er beter op zijn ingericht het verkeer te verwerken.

Voor Noord-West zijn – voorlopig – de volgende wijzigingen voorzien: De J.F. Kennedybaan, Hertogin Johannasingel, Gewandeweg en Kleinussenstraat/Heihoekstraat krijgen een belangrijkere ontsluitingsfunctie. De Braakstraat, Looveltlaan en Leygraaf houden hun huidige ontsluitingsfunctie. De Kromstraat, Hazenkamplaan en Amsteleindsestraat krijgen de functie van ‘Erftoegangsweg type I’, dit is een nieuw toegevoegde wegencategorie. De nieuwe categorisering is nog niet vastgesteld en staat nog ter discussie. Het is de bedoeling dat dit nieuwe beleid in concept wordt vastgesteld in het najaar van 2010, waarna het beleidsplan voor inspraak vrijkomt. Vaststelling van het definitieve plan is in het voorjaar van 2011 gepland. We constateren een flinke groei van verkeersbewegingen aan de noord- en westzijde van Oss. De toegenomen drukte zien we bijvoorbeeld in de Kleinussenstraat. Die toename is groter dan verwacht en dan aanvankelijk in het verkeersmodel was opgenomen. 3.1.5 Voorzieningen en bedrijvigheid In Noord-West zijn 533 bedrijven ingeschreven, met in totaal 2091 werknemers (dat is 5% van alle werkzame mensen in Oss). Tweederde van dit totale aantal betreft ZZP-bedrijven, waaronder veel zakelijke dienstverlening. Er zijn geen bedrijventerreinen in de wijk. Dat maakt het aandeel bedrijven relatief laag. Noord-West is vooral een woonwijk, maar op enkele plekken zijn concentraties van voorzieningen en bedrijvigheid. Door deze clustering is in de meeste gevallen de bereikbaarheid goed geregeld. Ook geeft het levendigheid aan de wijk en haar buurten. Voorzieningen geclusterd Typerend voor Noord-West is dat bij de stedenbouwkundige opzet de meeste sociaal-maatschappelijke en medische functies van NoordWest op korte afstand van elkaar geplaatst zijn. Drie duidelijke voorbeelden: - Op de grens van de buurten Loovelt en Lockaert ligt een cluster met basis­scholen en een sportaccommodatie. - In de groenstrook langs de Amsteleindstraat liggen nog meer basisscholen. Ook zijn daar de begraafplaats, sociaal-culturele accommodatie De Bonte Hoef (met peuterspeelzaal en buitenschoolse opvang) en voetbalvelden, volkstuinen en het scoutinggebouw. - Verzorgingshuis Loovelt en buurtcentrum De Hille zijn buren van elkaar. Iets verderop bevinden zich de apotheek, het maatschappelijk werk, een peuter­speelzaal en een gezondheids­centrum.

13

Aan de Kromstraat In de historische Kromstraat zien we verschillende nietwoonfuncties. Met name rondom de Heilig Hartkerk is nog een kleine concentratie van winkels, horeca en bedrijven. Door herstructurering is op meerdere plekken rond de Kromstraat bedrijvigheid vervangen door woningbouw. Aan de Geurdenhof en de verlengde Heischeutstraat zijn scholen herontwikkeld tot woningen. Aan de Kromstraat en de Heischeutstraat zijn woningen gekomen in voormalige bedrijfsruimten. De Wolfskooi Centraal in de wijk ligt het wijkwinkelcentrum Wolfskooi. Rondom een parkeer­terrein zijn meerdere winkels gevestigd, gericht op de dagelijkse boodschappen. Er bevinden zich ook enkele horeca­ voorzieningen. Winkelcentrum de Wolfskooi wordt druk bezocht, zowel door bewoners van Noord-West als door bewoners van andere delen van Oss en de regio. Rondom het winkelcentrum liggen ook medische en sociale voorzieningen, zoals buurtcentrum de Hille, een gezondheids­centrum en enkele zakelijke diensten.

3.2 De bewoners van Noord-West 3.2.1 Aantallen[4] Met 14.725 inwoners is Noord-West de grootste wijk van Oss. Bijna 20 procent van de inwoners van Oss woont in Noord-West. In onderstaande grafiek is een verdeling in leeftijdscategorieën weergegeven. Leeftijdsopbouw (in%) Noord-West en Oss 40%

35%

30%

20%

10%

22%

14%

15% 12% Oss

0%

14

Kleinere concentraties

Langs de J. F. Kennedybaan Andere kleinere concentraties van bedrijvigheid liggen rond de Venusstraat en de Vlinderhof. Rond de Venusstraat bevinden zich onder andere een tankstation, een bouwmarkt, enkele bedrijven en het hoofdkantoor van Brabant Wonen. Hier zien we ook het daaraan gekoppelde (zware) verkeer. Aan de Vlinderhof, in de zuidoostelijke hoek van Mikkeldonk, staan woningen met inpandige kantoorruimtes. Dit is binnen de stad Oss een goed voorbeeld van een locatie waar wonen en werken kleinschalig gecombineerd zijn.

2% 0-11

12-19

20-39

40-59

60-79

Noord-West

80 jaar e.o.

Het aandeel kinderen in de leeftijd van 12 tot en met 19 jaar is hoger in NoordWest dan in de gemeente Oss als geheel. Hun ouders bevinden zich overwegend in de categorie 40 tot en met 59 jaar, die daardoor ook relatief groot is. Het aantal ouderen (in bovenstaande grafiek hanteren we daarvoor ≥60 jaar) in de wijk ligt veel lager dan in de andere delen van Oss: 17 ten opzichte van 23 procent.

15

De volgende grafiek laat zien hoe de samenstelling van de huishoudens in Noord-West is. Het aantal gezinnen in Noord-West is hoger dan in Oss als geheel: Samenstelling huishoudens (in%) Noord-West en Oss 40% 39% 30%

32% [4]

20%

Cijfers in dit hoofdstuk zijn

22%

afkomstig van OssStat 2009/2010, de Veiligheidsmonitor 2009 en de

10%

Leefbaarheidsmonitor 2006.

7% 0%

Oss Noord-West

Gezin met kinderen

Gezin zonder kinderen

Eenpersoonshuishouden

Een-oudergezin

16

17

Noord-West is blijkbaar een wijk waar gezinnen graag wonen (Noord-West: 46%, Oss 40%). Vergeleken met heel Oss zijn er in de wijk minder eenpersoons­huis­ houdens (Noord-West scoort 22%, Oss 27%). Vooral in de buurten ten noorden van de Gewandeweg (Westerveld, Klein-Mikkeldonk en Schalkskamp) wonen relatief de meeste jongeren (meer dan 30%). De meeste mensen van 65 jaar en ouder wonen in de buurten Loovelt, Amsteleind en Vlashoek. Prognoses over de ontwikkeling van de bevolkingssamenstelling in een gebied zijn lastig te maken. De uitkomst is van te veel onzekere factoren afhankelijk om er betrouwbare uitspraken over te doen. We kunnen wel kijken naar de cijfers van de afgelopen tien jaar. Die ziet u in onderstaande tabellen. Ontwikkeling inwoners Noord-West aantal inwoners

2000 2002 2004 2006 2008

3.2.2 Inkomen Het besteedbare inkomen per huishouden in Noord-West is hoger dan het Osse gemiddelde. Het gemiddelde huishoudinkomen (gestandaardiseerd) is € 22.100 (voor Oss is dit € 21.400). Onderstaande tabel geeft het gemiddelde huishoud­ inkomen per buurt weer. Gemiddeld besteedbaar inkomen (x € 1000), gestandaardiseerd Schalkskamp 25,4 Klein Mikkeldonk 25,3 Hazenkamp 23,6 Westerveld 23,3 Heihoek 22,9 Buitengebied-west 22,7 Amsteleind 21,8 Loovelt 21,3 Vlashoek 20,9 Hoefeind 20,7 Lockaert 19,5 Langendonk Gemiddeld Noord-West 22,1 Gemiddeld gemeente Oss 21,4

2010 14.000

18

14.200

14.400

14.600

14.800

15.000

15.200

15.400

15.600

15.800

50

60

70

80

90

16.000

Ontwikkeling leeftijdsgroepen Noord-West 65 jaar plus 20 - 64 jaar 0 - 19 jaar

2000 2002 2004 2006 2008 2010 0

10

20

30

40

100

Tussen 2000 en 2010 kromp het aantal inwoners van Noord-West elk jaar, tot een totaal van ruim duizend personen. Daarmee kunnen we voor de komende jaren een verdere afname van de bevolkingsomvang in Noord-West verwachten. Dit wordt veroorzaakt door algemene tendensen van ontgroening en vergrijzing. Daarnaast gaan veel van de kinderen van nu in het komende decennium op zichzelf wonen. Het aandeel jongeren in de wijk neemt hierdoor af. Het aandeel ouderen en kleinere huishoudens (1 en 2 personen) in de wijk neemt toe. De samenstelling van de bevolking naar leeftijd en type huishoudens zal dichter bij het gemiddelde van Oss komen te liggen.

3.2.3 Recreatie, cultuur en sport Noord-West heeft enkele toegepaste accommodaties voor sport, maar ook plekken waarvan de invulling niet vaststaat. Enkele voorbeelden: - Sportzaal Ussenstelt aan de Looveltlaan biedt onderdak aan verschillende sportverenigingen, voor badminton en zaalvoetbal. De RIGOM geeft er ouderengym. - Medifit aan de Opaalweg is een medisch fitnesscentrum. - Het ruime wijkpark De Strepen wordt door velen gebruikt, voor wandelen, sport en spel. Een groepje jongeren, ‘dirtjumpers’, berijdt met stuntfietsen een zandparcours. Het schuttersgilde Sint-Sebastiaan krijgt er ook zijn plek, aan de rand van het park. - Aan de Amsteleindstraat bevindt zich voetbalvereniging Margriet, met leden uit de hele regio. Het speeltoestel uit de ijzertijd, dat recent in Noord-West is verrezen, kan ook een belangrijke functie gaan vervullen op het terrein van recreatie en cultuur. 3.2.4 Leefbaarheid, veiligheid en sociale samenhang Inwoners van Noord-West geven de leefbaarheid van hun wijk het rapportcijfer 7,6. De kwaliteit van de woonomgeving scoort hetzelfde cijfer. Dat is vergelijk­ baar met de beoordeling van deze onderwerpen in dorpen. Dat is op zijn minst opmerkelijk, omdat de leefbaarheid in de dorpskernen vrijwel altijd hoger wordt gewaardeerd. Voor een stadswijk dus hoge cijfers!

19

Goede ­informatie- voorziening 20

In de wijk zijn instellingen en organisaties actief voor sociaalcultureel werk en buurt- en wijkactiviteiten. Buurtcentra De Hille en de Bonte Hoef zijn zeer goed gebruikte accommodaties, waar veel verenigingen hun plek vinden. Stichting Vivaan bevordert de participatie van bewoners door inzet van opbouw­werk, jeugd- en jongerenwerk en emancipatiewerk. De vrijwilligers van de wijkstichting organiseren activiteiten in de wijk. Zij brengen de wijkkrant de Noord-Wester uit. Er zijn verschillende bewonersgroepen en verenigingen actief in Noord-West. Daarmee ontstaat maatschappelijke betrokkenheid en participatie. De wijkraad Noord-West is een adviesorgaan, dat het college van Burgemeester en Wethouders adviseert over wijkzaken. Inwoners kunnen bij de wijkraad terecht met ideeën voor het organiseren van buurtactiviteiten of wensen voor verbeteringen in hun leef­ omgeving. De wijkraad houdt maandelijks openbare vergaderingen in de wijk. De wijkraad en de wijkstichting hebben een eigen budget om buurtinitiatieven mogelijk te maken. Brabant Wonen werkt met de huurders aan bewonersparticipatie. Om de leefbaar­heid en de cohesie in de straten en buurten op peil te houden, organiseert de woningcorporatie allerlei activiteiten en zorgt zij voor een goede informatie­voorziening. De wijkagent van de politie Brabant-Noord/district Maasland onderhoudt contacten met bewoners en signaleert problemen in de wijk. Dat geeft vorm aan de inzet van de politie en de samenwerking met partners. Dit zijn in de eerste plaats de bewoners en gebruikers van de openbare ruimte, maar ook organisaties als Brabant Wonen, Vivaan, de gemeente en zorginstellingen. Gezamenlijk doel is het vergroten van leefbaarheid en veiligheid. De samenwerkingspartners geven aan dat de deelname van de wijkagent aan het overleg in de wijk erg belangrijk is. De handhavers en toezichthouders van de gemeente zijn de ogen en de oren van de wijk. Zij zien toe op juist gebruik van de openbare ruimte. Zij spelen belangrijke signalen door aan de politie, de gebiedsbeheerder, de wijkraad of andere samenwerkingspartners. De wijk scoort gemiddeld op sociale samenhang. Ook de ervaren sociale overlast is gemiddeld in vergelijking met heel Oss. Op de bewonersavonden vertelden mensen enthousiast over de contacten in de buurt en de saamhorigheid in de straat. Ze noemden de wijk actief en waardeerden de sociale controle. Op veel plekken is het goed wonen, volgens hen. Bijna 67% van de respondenten geeft aan tevreden te zijn over de aandacht van de gemeente voor leefbaarheid en veiligheid. Dat is de hoogste score over de gehele gemeente Oss. Daar zijn we blij mee.

Uit de veiligheidsmonitor 2009 blijkt dat het aantal aangiften van inbraak in Noord-West erg hoog is. Politiecijfers laten zien dat er het afgelopen jaar per 1000 woningen 23 keer werd ingebroken. (In Oss gemiddeld 16 keer.) Opmerkelijk is dat de inwoners van Noord-West niet het idee hebben dat er in hun wijk meer inbraken plaatsvinden; slechts vijf procent van de respondenten geeft aan woninginbraak als een buurtprobleem te ervaren. De volgens de bewoners meest voorkomende buurtproblemen zijn te hard rijden, parkeerhinder, hondenpoep en bekladding. In het bijzonder parkeerhinder scoort hoger dan gemiddeld in Oss. In Noord-West klaagt men meer dan elders in Oss over onvoldoende parkeer­ gelegenheid. De plaatsen zijn bekend: onder andere bij de Wolfskooi is de drukte op het parkeerterrein en bij het in- en uitrijden soms te groot. In de woonstraten draagt het relatief hoge autobezit bij tot de parkeerdruk, hoewel hiermee bij de ontwikkeling van de woonwijken wel rekening is gehouden. Een mogelijke verklaring is dat bewoners hun garages steeds vaker ergens anders voor gebruiken, waardoor de parkeerdruk in het openbare gebied toeneemt. Wat verloedering betreft zien we in de wijk ook een minder positieve score. Bekladdingen zijn daar mede de oorzaak van. Eén op de vijf bewoners vindt dat dit vaak voorkomt en dat is voor Osse begrippen aan de hoge kant. 3.2.5 Voorzieningen in de buurt De buurtvoorzieningen in Noord-West worden in vergelijking met andere wijken en dorpen hoog gewaardeerd. Onderstaand overzicht laat zien hoeveel procent van de respondenten zeer tevreden is over de genoemde voorziening.

Basisscholen Winkels dagelijkse boodschappen Speelmogelijkheden voor kinderen Verenigingen en clubs Voorzieningen voor ouderen Parkeergelegenheid Bereikbaarheid gezondheidsvoorzieningen Openbaar vervoer

Noord-West % 64 93 70 85 34 49 90 45

Oss % 54 81 57 76 35 50 84 39

De aanwezigheid van basisscholen in de buurt wordt nergens in Oss zo hoog gewaardeerd als in Noord-West. In de wijk staan: - Daltonschool de Polderhof (rooms-katholiek) - De Korenaer (rooms-katholiek) - John. F. Kennedyschool (rooms-katholiek) - Nutsschool de Lockaert - De Bussel (openbaar onderwijs) - Het Baken (speciaal basisonderwijs LOM MLK) Sinds enkele jaren zien we een teruglopend aantal aanmeldingen op de basis­ scholen, omdat de groep kinderen van 0 tot 12 jaar in de wijk kleiner wordt.

21

22

23

De voorzieningen voor jongeren in Noord-West scoren een 5,8 in de Leefbaar­heids­monitor uit 2006 (maar het cijfer is in Oss nergens hoger dan een 6). Voor dit wijkplan heeft welzijnsorganisatie Vivaan een aantal inloopavonden georganiseerd voor de jeugd van Noord-West, om het oordeel over de wijk en de voorzieningen te bespreken. Uit deze rondgang langs verschillende leeftijds­ groepen kunnen we een drietal belangrijke conclusies trekken: - Kinderen en jongeren voelen zich veilig en vrij in hun buurt en wijk. - Beter ingerichte (openbare) sportgelegenheden zijn gewenst. - Dit geldt ook voor overdekte ontmoetings­ plekken met een activiteiten­aanbod. We komen later in het wijkplan op dit onderwerp terug.

24

Op de bewonersavonden kwam naar voren dat mensen met een zorgvraag steeds afhankelijker worden van mantelzorg. Ook werd gezegd dat er in Noord-West veel te doen is voor ouderen en dat men hier heel tevreden over is. Het RIGOM is actief in de Osse wijken en biedt advies, activiteiten en service­diensten aan ouderen. De volkstuinen van Noord-West vervullen een belangrijke sociale en culturele functie. De toch al brede belangstelling hiervoor groeit nog steeds. De veranderingen die dat met zich meebrengt, stelt de organisatie voor uitdagingen. De gemeente denkt waar mogelijk mee in (sociale) oplossingen. Uit de tabel blijkt ook duidelijk dat het aanbod van openbaar vervoer – net als overal in Oss – niet hoog gewaardeerd wordt. Ook op de bewoners­ avonden kwam dit naar voren. De bezettings­ graad is laag, wat het in stand houden van de busverbindingen bemoeilijkt.

Town-Country - Ebenezer Howard, 1898

25 Beauty of nature. Social opportunity. Fields and parks of easy access.

Schoonheid van de Natuur. Sociale mogelijkheden. Goed toegankelijke velden en parken. Low rents, high wages. Low rates, plenty to do. Low prices, no sweating.

Lage huur, hoge lonen. Lage prijzen, genoeg te doen. Lage prijzen, geen moeite. Field for enterprise, flow of capital. Pure air and water, good drainage.

Bodem voor ondernemingen, verkeer van kapitaal. Zuivere lucht en water, goede riolering. Bright homes & gardens, no smoke, no slums. Freedom. Co-operation.

Lichte huizen en tuinen, geen rook, geen sloppenwijken. Vrijheid. Samenwerking.

Noord-West, de tuinwijk van Oss In 1898 ontwikkelde Ebenezer Howard een revolutionair model voor stedelijke ontwikkeling. Het tuinstadmodel was een complete samenleving op lokaal schaalniveau, waar een intensieve participatie van de bevolking op politiek, cultureel en sociaal gebied kon ontstaan, in een besloten en geborgen vormgeving. De aantrekkelijke aspecten van het stadsleven (‘town’) worden gecombineerd met dat wat het leven in de dorpen (‘country’) zo goed maakt. In Noord-West zien we deze combinatie ook terug. Het vele groen en het hoge voorzieningenniveau leiden tot een prettige woonomgeving. Dat moeten we behouden!

4 Toekomstbeeld Groene en schone wijk Actie In de woonstraten willen we het groen behouden. We willen voorkomen dat het wordt opgeofferd voor grijs of blik. Ook als er op termijn een nieuw woon­ gebied aan de huidige wijk Noord-West komt, willen we de groene parken, groene zones en de verbinding met het buitengebied over26 eind houden. Doelstelling Groene karakter van de wijk behouden Start Doorlopend

Met de uitkomst van onze onderzoeken, van de gesprekken met bewoners, van ons overleg met wijkraad, wijkstichting en de instellingen die in de wijk actief zijn, schetsen we een toekomstbeeld van Oss Noord-West. Onze visie op Noord-West in 2020: ‘Over tien jaar is Noord-West een wijk waar mensen nog steeds met alle plezier wonen, waar het voorzieningenniveau nog steeds hoog wordt gewaardeerd. Een wijk waar het voor alle doelgroepen mogelijk is elkaar te ontmoeten. Waar verenigingen actief en uitnodigend zijn. Een wijk waar mensen sporten en ontspannen. Sterke groene verbindingen met het buitengebied, grote parken en groene, schone buurten waar bewoners zich verantwoordelijk voor voelen. Een wijk die bereikbaar is met auto, fiets of wandelend, en waar de autoluwheid overheerst. Waar voldoende parkeer­ gelegen­heid is. Een wijk waarin veel verschillende mensen zich thuis voelen.’ In dit hoofdstuk beschrijven we op hoofdpunten wat we willen bereiken en hoe we dat doen. De onderwerpen zijn: 1 een groene en schone wijk 2 verkeer (openbaar vervoer, fietsroutes, parkeren) 3 voorzieningen en accommodaties 4 leefbaarheid en sociale samenhang 5 specifieke doelgroepen (kinderen en jongeren, ouderen, mensen met een beperking) 6 een uitbreiding in de toekomst (bijlage: ‘Verkenning Strategie Wonen Oss 2030’) 4.1 Een groene en schone wijk

Termijn Doorlopend

4.1.1 Groen Noord-West is een groene wijk. Het landschap dringt op verschillende plekken diep de wijk in. Deze gebieden vormen een mooie verbinding met het buitengebied. Bewoners waarderen de groenvoorzieningen. Iedereen wil dat de parken en groene zones, die de wijk zo’n rustige, groene en mooie uitstraling geven, onaangetast blijven. In de woonstraten willen we het groen behouden en voorkomen dat het wordt opgeofferd voor grijs of blik. Ook voor het geval er op termijn een nieuw woongebied aan de huidige wijk Noord-West komt, willen we de groene parken, groene zones en de verbinding met het buitengebied overeind houden.  Voor het groen in de wijk dat onder de hoogspanningsleiding ligt, geldt hetzelfde. De ruimte, het groen en de recreatie die de strook nu biedt worden gewaardeerd en bepalen de omgeving. Dat willen we zo laten. Vanuit de Visie Openbare Ruimte kijken we naar de kansen en mogelijkheden. In 2011

wordt de Visie Openbare Ruimte vastgesteld en zal meer duidelijk worden over het gebied. Het groen in Noord-West wordt, afhankelijk van de functie en de beoogde uitstraling van de plek, onderhouden. In de groene inhammen laten we het buitengebied binnenkomen. Daar mag de natuur meer zijn gang gaan. Op andere plekken is het onderhoud intensiever zodat het groen qua beeld beter aansluit bij de woonomgeving. De wens is dat dit gedifferentieerde onderhoud op het huidige peil gehandhaafd blijft.  In de visie Openbare Ruimte kijken we naar de groene en de grijze structuur van de wijken en buurten van Oss en hun onderlinge samenhang. 4.1.2 Schoon Graffiti is een terugkerend probleem in NoordWest. Het feit dat het regelmatig op particuliere ge­bou­wen wordt aangebracht, maakt het een vervelend probleem. Het geeft een onprettig gevoel als woon­huizen worden beklad. Het verwijderen van die graffiti is niet aan de gemeente maar aan de eigenaren van de panden. We willen het probleem van graffiti in de wijk aan­­ pakken. Er is een aantal manieren om dat te doen: - Beplanting of een coating aanbrengen op de ‘populaire’ plekken. Dit kan, afhankelijk van wie de grond of de muur is, door particulieren of door de gemeente worden gedaan. - Bij toenemende en aanhoudende graffiti maken de toezichthouders of particulieren foto’s die worden opgeslagen in een database. Bij het betrappen van een graffitispuiter kan dan een vergelijking worden gemaakt met eerdere beklad­dingen en is de totale schade op diegene te ver­halen. Deze methode is bewezen afschrik­ wekkend. - De nutsbedrijven staan sporadisch toe dat elektriciteitshuisjes, die voortdurend doelwit zijn, decoratief worden beschilderd. Er is een aantal regels aan verbonden. Er moet toestem­ ming zijn, een ontwerp worden voorgelegd en er zijn afspraken over de uitvoering. We gaan per plek en probleem bekijken welke aanpak het meest gepast en gewenst is.

Groene en schone wijk Actie Het gedifferentieerde ­onderhoud van het groen blijft op het huidige peil ­gehandhaafd. Doelstelling Hoge landschappelijke beeldkwaliteit Start Doorlopend 27

Termijn Doorlopend

28

29

Daarnaast zoekt de afdeling BOR van de gemeente Oss op dit moment naar stedelijke oplossingen.

Groene en schone wijk

Groene en schone wijk

Actie We gaan in de bestrijding van graffiti per geval ­be­kijken welke aanpak het meest gepast en gewenst is.

Actie Meer schoonmaakgroepen oprichten die zwerfvuil prikken.

Doelstelling Een schone en prettige wijk Start Eind 2010

Doelstelling Een actieve buurt, bewoners samen verantwoordelijk voor leefbaarheid Start Maart 2011

30 Termijn

Doorlopend

Termijn Doorlopend

In Noord-West zijn reeds negen groepen actief die regel­matig zwerfvuil prikken in de wijk. De wijk­raad stimuleert dat door veiligheidshesjes uit te delen. De gemeente voor­ziet in prikstokken. Meer groepen zijn altijd welkom! Het idee van een buurtbewoner om hierbij ook jongeren, scholen, sportclubs en buurtverenigingen te betrekken wordt positief ontvangen. 4.2 Verkeer Tijdens de bewonersavonden is naar voren gebracht dat het in de ochtenden avondspits op een aantal plekken druk is. In het bijzonder geldt dit voor de wegen met een spoorweg­overgang, zoals de Kleinussenstraat/Heihoekstraat en de J.F. Kennedybaan/Hertogin Johannasingel. Bewoners pleiten voor maatregelen op de Kleinussenstraat/Heihoekstraat om de verkeers­drukte en de negatieve gevolgen voor de leef­baarheid (geluid, luchtkwaliteit, oversteken) nu en in de toekomst te verminderen. Ook verzoeken zij de maximum­snel­ heid beter te hand­haven. Een ander aandachtspunt is de opstopping op de Looveltlaan door het in- en uitrijden van het parkeer­terrein bij winkel­ centrum de Wolfskooi. Door recente verkeerstellingen in Noord-West is duidelijk geworden dat vooral de hoeveelheid verkeer op de Kleinussenstraat en de Braakstraat in relatief korte tijd sterk is gegroeid. We consta­teren dat breed onderzoek nodig is. We gaan allereerst met een kenteken­onderzoek bekijken welk verkeer dit is. Daarmee kunnen we de juiste maatregelen nemen om het verkeer naar een andere route te leiden. Denk aan het comforta­beler maken van de wegen in de hoofd­structuur of in tweede instantie het ontmoedigen van het gebruik van andere wegen. Dit zijn tijd­rovende onderzoeken en maatregelen, waardoor planning en prioriteiten stellen belangrijk zijn. De politie geeft geen prioriteit aan het hand­haven in 30-kilometerzones. De benodigde inzet is hoog, het effect meestal veel minder. Bij ronduit onveilige situaties gelden uitzonderingen of doet de gemeente een aanpassing in de openbare ruimte. De gemeente Oss heeft met het vast­stellen van de Mobiliteits­visie vastgelegd dat alle wegen in 2020 ingericht moeten zijn volgens de principes van Duurzaam Veilig. Dat betekent dat wegen zo zijn ingericht dat te hard rijden onmogelijk dan wel ontmoedigd wordt. Al sinds enkele jaren wordt elke weg die we renoveren volgens die normen aangelegd.[5] De afdeling Beheer Openbare Ruimte heeft onderzoek gedaan naar de klachten over de opstopping bij de Wolfskooi. Daaruit is op te maken dat de problemen bij het parkeerterrein zich sporadisch voordoen, bijvoorbeeld tijdens de december­drukte. Eventuele aanpassingen zijn ook uitgewerkt,

Verkeer – ­parkeren Actie We doen een kenteken­ onderzoek op de ­Kleinussenstraat om te ­weten waar het verkeer vandaan komt en waar het naar toe gaat. Doelstelling Passende acties Start Eind 2010

31

Termijn Eind 2011

[5]

 Zie www.crow.nl voor de richtlijnen.

maar er bestaat twijfel over de effectiviteit ervan, afgezet tegen de niet geringe investering. We houden aandacht voor de laad- en losactiviteiten van de supermarkten van de Wolfskooi. 4.2.1 Openbaar vervoer Op de bewonersavonden bleek dat de wensen van bewoners en gemeente voor een groot deel overeenkomen: het openbaar vervoer moet essentiële voor­ zieningen bereikbaar maken en het moet een antwoord op het probleem van de verkeersdrukte zijn. Niet de gemeente, maar de provincie is verantwoordelijk voor het openbaar vervoer (OV). Ook Arriva, de uitvoerende maatschappij, bepaalt mede hoe de busdienst eruitziet. Daardoor is het voor de gemeente niet gemakkelijk om veranderingen door te voeren. Doordat de wijkvoorzieningen voor veel mensen op fiets- of loopafstand zijn, evenals de beide stations en het stadscentrum van Oss, is het gebruik van het OV maar voor een kleine groep mensen noodzakelijk. Dat zien we terug in de gebruikscijfers: de stadsbus wordt maar door een paar mensen per rit bezet. In juli 2010 is een proef afgerond, waarbij ouderen van 65 jaar en ouder en kinderen van 4 tot en met 11 jaar tegen gereduceerd tarief met de bus konden reizen. Uitkomst van deze pilot is dat niet meer mensen gebruik hebben gemaakt van het openbaar vervoer. Omdat de doelstelling was om meer (andere) mensen in het OV te krijgen, is de proef niet omgezet in een definitieve maatregel.

32

De financiële lasten voor het uitvoeren van het huidige stadsvervoer zijn onevenredig hoog. Daarnaast is de bewegingsruimte in de reisschema’s nihil. Het verleggen van een route betekent dat de routeduur verandert en daarmee ogenblikkelijk een extra chauffeur en bus moeten worden ingezet. Conclusie is dat het openbaar stadsvervoer in 2011 blijft zoals het nu is. Jaarlijks overleggen we met de provincie of we de situatie handhaven of veranderen. Wel komt er een goede verbinding met het ziekenhuis in Uden. De provincie ontwerpt in overleg met de gemeenten in Noordoost-Brabant een hoogwaardig openbaarvervoernetwerk (HOV). Bij een positief besluit van Provinciale Staten zal het HOV in 2015 van start gaan. Dan is er nog voor iedereen de Taxihopper (regiotaxi). Hiermee wordt deur-totdeurvervoer verzorgd van 06.00 uur ’s ochtends tot 01.00 uur ’s nachts (in het weekeinde tot 02.00 uur ’s nachts). Mensen met een WMO-indicatie kunnen tegen gereduceerd tarief reizen. Om de dienstverlening van deze vervoerder te optimaliseren is het belangrijk dat klanten hun wensen en ervaringen aan het bedrijf blijven doorgeven (www.taxihopper.nl). 4.2.2 Fietsroutes Het is goed fietsen in Noord-West. De fiets wordt dan ook veel gebruikt. Toch willen we een nog verdere toename van het gebruik van de fiets in NoordWest. Daarom breiden we in 2020 het netwerk van fietsroutes verder uit. We maken de fietsroutes veiliger en comfortabeler. Betere verlichting van de fietspaden en goede stallingsmogelijkheden zijn daar ook onderdeel van.

Verkeer – ­openbaar ­vervoer

Verkeer – ­fietsroutes

Actie Er komt er een goede ­verbinding met het ­ziekenhuis in Uden.

Actie In 2020 zal het netwerk van fietsroutes verder zijn ­uitgebreid. We maken de fietsroutes veiliger en ­comfortabeler. Betere ­verlichting van de fiets­ paden en goede stallings­ mogelijkheden zijn daar ook onderdeel van.

Doelstelling Bereikbare zorg Start 2015 Termijn 2015-2028

Doelstelling Fietsen wordt nog ­aantrekkelijker Start n.t.b. Termijn 2020

33

Verkeer – ­parkeren Actie De fietsoversteek in de Braakstraat wordt ­aan­gepast. Doelstelling Veilige, goede fiets­ verbindingen Start Begin 2011 34

Termijn Medio 2011

Verkeer – ­parkeren Actie Uitgaande van het ­gemeentelijk parkeerbeleid inventariseert de wijkraad in ­over­leg met de gemeente of er gebieden zijn waar ­aanvullende maatregelen of ­extra communicatie noodzakelijk zijn om de parkeer­proble­men aan te pakken. Ingrepen gebeuren met het vizier op het ­behoud van het groen en de informele speelruimte in de wijk. Doelstelling Zoveel mogelijk passende oplossingen, afname van parkeeroverlast Start Eind 2010 Termijn Doorlopend

Verkeer – ­parkeren Actie Op station Oss-West wordt onderzocht of enkele extra parkeerplaatsen mogelijk zijn. Doelstelling Parkeerdruk op het station verminderen Start Begin 2011 Termijn Medio 2011

We onderzoeken ook of we de oversteek aan de Leygraaf moeten aanpassen. De oversteek aan de Braakstraat passen we op korte termijn aan. We maken op die tweerichtingsweg een zoge­ naamd middeneiland, waardoor fietsers niet in één keer hoeven over te steken maar dat in twee etappes kunnen doen. Daarmee wordt de route tussen de Amstelhoef en de J.F. Kennedybaan beter en veiliger. 4.2.3 Parkeren Volgens het gemeentelijk beleid voor de bestaande woonwijken is er van een parkeer­probleem sprake als de bezettingsgraad boven de 95 procent uitkomt. De gemeente stelt dat een loopafstand van 100 meter acceptabel is. De wijkraad inventariseert in overleg met de gemeente of er gebieden zijn waar aanvullende maatregelen of extra communicatie noodzakelijk zijn om de parkeerproblemen aan te pakken. Op station Oss-West leggen we zowel aan de noordzijde als aan de zuidzijde van het spoor extra parkeerplaatsen aan. 4.3 Voorzieningen en accommodaties Wijkactiviteiten kunnen op verschillende manieren en vanuit verschillende locaties in de wijk worden georganiseerd. De levendigheid in de wijk neemt hierdoor toe. De buurtvoorzieningen in Noord-West worden hoog gewaardeerd. De wijk is hierdoor een aantrekkelijke wijk om in te wonen. De verwachte daling van het aantal inwoners kan het draagvlak voor bestaande voorzieningen enigszins doen af­ nemen. We willen het hoge voorzieningen­niveau in de wijk zoveel mogelijk behouden. Bij modernisering of nieuwbouw – bijvoorbeeld in het cluster rondom de Wolfskooi – streven we naar bijzondere en duur­ zame architectuur. De ingetogen woonwijk NoordWest heeft namelijk weinig echte blikvangers.  Mocht er in de toekomst ten westen van de huidige wijk nog een grote nieuwbouw­wijk worden ontwikkeld, dan kijken we ook naar het aanbod in het nieuwe Noord-West. (Zie verder de bijlage ‘Verkenning Strategie Wonen Oss 2030’.) In 2010 hebben we de wens uitgesproken de samenwerking tussen wijk­centrum de Hille en zorgcentrum Loovelt te versterken. 

Voorzieningen en accommodaties

Voorzieningen en accommodaties

Actie Bij nieuwbouw of renovatie van gebouwen in de wijk streven wij naar bijzondere en duurzame architectuur.

Actie Projectteam BrabantLeven onderzoekt de kansen voor een samenwerking van De Hille en Loovelt.

Doelstelling Blikvangers in de wijk

Doelstelling Verbeterd en vergroot ­aanbod

Start n.t.b. Termijn n.t.b.

Start Eind 2010 Termijn Eind 2011

35

36

37

[6]

BrabantLeven is een samen­werkings­ verband van BrabantWonen en BrabantZorg, met partner Vivaan.

BrabantLeven [6] heeft aan­gegeven hier voortrekker in te zijn. Er komt een projectgroep die kijkt naar de mogelijk­heden tot kruisbestuiving. Het doel is om het voorzieningenniveau voor alle inwoners van Noord-West te verbeteren. De gemeente, afdeling Vastgoed, is als eigenaar van De Hille bij deze verkenning betrokken. De volkstuinen hebben in Noord-West een belang­rijke sociale functie. Veel mensen beleven groot plezier aan het tuinieren en de ontmoetingen. Aangezien de belangstelling voor de volkstuinen groeit, willen we onderzoeken hoe we aan de behoefte kunnen voldoen.

38

4.3.1 Sport De gemeente Oss wil sportverenigingen meer betrekken bij de uitvoering van beleids­program­ma’s. Hiervoor zijn open en maatschappelijk betrokken sport­ verenigingen nodig. De maatschappelijke betrokkenheid moet verweven te zijn in het beleid en de cultuur van de club: het bieden van sportmogelijkheden voor vele groeperingen en een actieve samenwerking met andere verenigingen en maatschappelijke organisaties. Dat bevordert de sportdeelname, een gezonde en actieve leefstijl en maatschappelijke participatie. Sportpark Amstelhoef zien we als één van de locaties in Oss die hiervoor geschikt zijn. De wens is dat deze locatie in de toekomst uitgroeit tot een zogenaamd sportconcentratiegebied. Dit betekent een hoogwaardige en veelzijdige sport­ omge­ving. We zien samenwerking tussen sportverenigingen en onderwijs, kinderopvang, gezondheidszorg en welzijnswerk. Recent is een kwartiermaker gestart om deze samenwerking verder vorm te geven. Voetbalvereniging Margriet is een van de deelnemende partijen in de ontwikkeling van een (sport-)aanbod dat ook moeilijk bereikbare groepen aanspreekt. Voor Margriet betekent het een renovatie en herinrichting van de velden. Er komen twee kunstgrasvelden op het terrein, die voor meerdere doeleinden geschikt zijn. Mits financieel haalbaar wordt het clubhuis aan de Amsteleindstraat gesloopt en elders op het terrein herbouwd. De velden aan de overzijde van de straat houden hun sportbestemming. Eind 2010 zijn de plannen gereed. Margriet start in september 2010 de samenwerking met de Ruud van Nistelrooy Academy. Het fonds van de voormalige Margrietspeler is bedoeld voor kinderen die extra aanmoediging of begeleiding nodig hebben. Met die aandacht en veel positieve ervaringen komen hun talenten tot bloei. Hiervoor wordt samengewerkt met het Hooghuis (voortgezet onderwijs) en horizonschool de Komeet. We gaan onderzoeken of er in Noord-West plek is voor een ‘beweegtuin’. Dit is een verzameling robuuste fitnesstoestellen in de openbare ruimte die voor alle leeftijden geschikt zijn. Trimmers rekken er hun spieren, jeugd komt er de krachten meten en de ouderen komen er samen om fit te blijven.

Voorzieningen en accommodaties

Voorzieningen en accommodaties

Voorzieningen en accommodaties

Voorzieningen en accommodaties

Actie Een onderzoek naar de ­behoefte aan volkstuinen.

Actie We doen integraal ­onder­­zoek naar de behoefte en het aanbod van ­accommodaties in de wijk.

Actie Sportpark Amstelhoef groeit in de toekomst uit tot een zogenaamd ­multifunctioneel sport­ concentratiegebied.

Actie We onderzoeken of er in Noord-West een ‘beweegtuin’ aangelegd kan worden en welke ­financiële voorwaarden daaraan gekoppeld zijn.

Doelstelling Sociale functie volks­tuinen versterkt, tuinen toe­­gan­ kelijk Start Eind 2011 Termijn n.t.b.

Doelstelling Optimaal gebruik van ­locaties, goede verdeling van aanbod

Doelstelling Breed maatschappelijk ­aanbod in de wijk

Start n.t.b.

Start 2011

Termijn n.t.b.

Termijn Doorlopend

Doelstelling Ontmoetingsplek creëren en beweging stimuleren 39

Start n.t.b. Termijn n.t.b.

Leefbaarheid en samenhang

Leefbaarheid en samenhang

Actie We willen de sociale ­samenhang op buurt- en straatniveau in de toekomst nog verder versterken en stimuleren. Goede initiatieven kunnen rekenen op ondersteuning door de samenwerkingspartners.

Actie We gaan huis-aan-huis een checklist verspreiden om het aantal woninginbraken te verminderen.

Doelstelling 40 Contacten in de buurt ­levendig houden en de ­leefbaarheid vergroten Start Eind 2010 Termijn Doorlopend

Doelstelling Afname van het aantal ­woninginbraken Start Eind 2010 Termijn Eind 2011

4.4 Leefbaarheid en sociale samenhang De sfeer in de wijk is nu erg goed. Bewoners zijn positief over de omgang met elkaar. Wel wordt geklaagd over zaken als te hard rijden, parkeer­ hinder, honden­poep en bekladding. Uit onderzoek blijkt dat als men elkaar kent het ook gemakkelijker is om elkaar op zulk gedrag aan te spreken. Ook tijdens de bewoners­avonden is naar voren gekomen dat contact belangrijk is om de leefbaarheid op peil te houden. Daarom willen wij de sociale samenhang op buurt- en straatniveau in de toe­komst nog verder versterken. We willen ontmoeting op straat- en buurtniveau stimuleren. Dat kan op verschillende manieren, denk aan een buurtfeest, de opening van een speelplek of een tuinendag. Het werkt goed om de gebeurtenis aan een thema te koppelen. De beste ideeën komen van bewoners zelf! Goede initiatieven zijn van harte welkom en kunnen rekenen op ondersteuning vanuit de wijkraad en de instellingen die actief zijn in de wijk. Het aantal woninginbraken in Noord-West is hoog in vergelijking met de rest van Oss. Toch wordt het in Noord-West nauwelijks als probleem ervaren. We gaan aan de slag om het aantal woninginbraken omlaag te brengen. We gaan huis-aan-huis een checklist verspreiden. Hierin staat opgesomd wat de bewoner zelf kan doen om inbraak te voorkomen. De politie start in het najaar van 2010 weer met een inbrakenoffensief. Bekende woninginbrekers worden scherp in de gaten gehouden. De politie heeft aangekondigd extra aanwezig te zijn in wijken waar veel wordt ingebroken. Voor opspo­ring van en onderzoek naar woning­ inbrekers maakt de politie extra recherche­ capaciteit vrij. Zij onderzoekt de aangiften van woninginbraak in een wijk of buurt op de modus operandi, oftewel: hoe is de inbreker binnen­ gekomen? Met die kennis kunnen we gerichter voorlichting geven. Daarnaast heeft de politie Brabant-Noord een speciale website gelanceerd: www.samentegeninbrekers.nl, met veel preventie­tips en nieuws over de acties van de

politie. Zo willen we bewoners bewustmaken en hopen we woninginbraak te voorkomen. 4.5

Specifieke doelgroepen

4.5.1 Kinderen Voor kinderen in de leeftijd van 0 tot 12 jaar is er in Noord-West alle ruimte en aandacht. De wijk is overwegend kindvriendelijk opgezet. Scholen zijn dichtbij en veilig te bereiken. Veel straten zijn autoluw en kindvriendelijk ingericht. Dit is een heel belangrijke eigenschap van NoordWest. We gaan ervoor zorgen dat deze situatie behouden blijft. De openbare ruimte in NoordWest moet overwegend als verblijfsruimte worden gezien, waardoor kinderen veel plek hebben om te spelen. De verschuiving in de leeftijdscategorieën – kleine kinderen worden groot – levert wellicht andere vragen op, maar laat dit principe overeind. Bij reconstructies moet speelbaarheid en overzichtelijkheid prioriteit krijgen. Dit is voor de leefbaarheid van deze woonwijk van essentieel belang.  We zullen bij de (her)ontwikkeling van speel­ plekken kijken naar de levensloop­bestendigheid ervan. Daarmee bedoelen we dat we de inrichting en het gebruik van de plek niet vastleggen door voorzieningen die voor beperkte doelgroepen geschikt zijn. We zoeken naar multifunctionele inrichting en materialen, of (natuurlijke) speel­ toestellen die geschikt zijn voor verschillende leeftijdsgroepen.  Het is goed voor de ontwikkeling van kinderen als zij elkaar – al dan niet zelfstandig – buiten ontmoeten. Samenspelen is een voorbereiding op samen­leven. Het is de bedoeling dat de buitenruimte, waaronder de speel­terreinen, die functie van ontmoetingsplek kan vervullen. Versnippering van speelplekjes werkt dan averechts. Beter is het om een aantal plekken aantrekke­lijker te maken voor verschillende leeftijdsgroepen, waardoor er meer kinderen op afkomen. De kinderrijke wijk Noord-West kan prima als proeftuin dienen. In samenspraak met de

Doelgroep: ­kinderen

Doelgroep: ­kinderen

Actie We zorgen ervoor dat de kindvriendelijkheid van de woonstraten bij ­herinrichtingen behouden blijft.

Actie We zullen bij de (her)ontwikkeling van speelplekken kijken naar de levensloopbestendigheid ervan.

Doelstelling Prettig wonen en veilig ­spelen Start Doorlopend Termijn Doorlopend

Doelstelling Duurzame speelvoor­ zieningen voor 0-18 jaar Start Doorlopend 41

Termijn Doorlopend

42

43

bewoners, de wijkraad, de wijk­stichting en de professionals in de wijk zoeken we daarvoor een geschikte locatie.

44

Doelgroep: ­kinderen

Doelgroep: ­jongeren

Doelgroep: ­jongeren

Actie In samenspraak met de ­bewoners, de wijkraad, de wijkstichting en de ­professionals in de wijk ­zoeken we een geschikte ­locatie voor een grotere, centraal gelegen en ­aantrekkelijke speeltuin.

Actie Om ideeën voor sport­ veldjes uit te werken zal ­Vivaan een projectgroep met jongeren samenstellen.

Actie Jongerengroepen ­onder­zoeken samen met het ­jongerenwerk of ­accommodaties in de wijk mogelijkheden bieden.

Doelstelling Pilot: meer ontmoetingen tussen kinderen, minder ­versnippering van speelplekken

Start Begin 2011

Start Begin 2011 Termijn Eind 2011

Doelstelling Actieve, betrokken jongeren en een gedragen plan

Termijn Eind 2011

Doelstelling Actieve, betrokken jongeren en zicht op mogelijkheden accommodaties Start Begin 2011 Termijn Eind eind 2011

4.5.2 Jongeren Zoals we in hoofdstuk 2 zagen, is Noord-West een relatief jonge wijk. Het aantal jongeren tussen de 12 en 18 jaar is hoger dan het gemiddelde van Oss. Echter, die leeftijdscategorie neemt tot 2020 flink af. Jongeren hebben zeer uiteen­lopende behoeften als het gaat om wijkvoorzieningen. Sommigen willen graag sporten in de buurt, anderen hebben behoefte aan een ingerichte hangplek. Er zijn veel jongeren die vooral wonen in hun wijk, er hun vrienden bezoeken en veel voorzieningen op stedelijk niveau gebruiken. Het aantal sportverenigingen en sportveldjes in de wijk voldoet grotendeels aan de behoefte. Uit het onderzoek dat Vivaan voor dit wijkplan uitvoerde, kwam naar voren dat jongeren graag een basketbalterrein en een pannaveld in de wijk willen. Om ideeën uit te werken stelt Vivaan een projectgroep met jongeren samen. Deze groep zal de wensen verder inventariseren, onderzoeken hoe de wijk ruimte kan geven aan hun plan, een buurtonderzoek houden en vervolgens de wensen presenteren aan gemeente en andere belanghebbenden. Professionals gaven in hetzelfde onderzoek aan dat een informatiepunt en meer activiteiten in de Hille welkome aanvullingen zouden zijn op voorzieningen voor jongeren in de wijk. Hiervoor zien we ‘de Buzzz’ als geschikt middel. Deze mobiele hangplek van het jongerenwerk van Vivaan kan beide voorzieningen bieden, zij het op gezette tijden. Op fietsafstand is ’t Honk, waar Vivaan ook activiteiten aanbiedt. Uiteraard kan het jongerenwerk samen met jongerengroepen onderzoeken of er accommodaties met mogelijkheden in de wijk zijn. We vinden het belangrijk te benadrukken dat slechts enkele jongeren die zich in de openbare ruimte ophouden, overlast geven. Jongeren maken gebruik van de open­ bare ruimte voor sportactiviteiten en ontmoeting. In enkele gevallen betekent dat overlast voor omwonenden. De ervaring leert dat overlast ineens sterk kan toenemen maar na verloop van tijd weer afneemt. De meeste jeugd­groepen wisselen binnen enkele maanden van samenstelling en/of locatie of vormen niet langer een groep. Het jongerenwerk en de politie bezoeken de groepen in de openbare ruimte regel­ matig. De politie heeft alle jeugdgroepen in Oss in beeld en classificeert deze groepen volgens landelijk gebruikte criteria (aanvaardbaar, hinderlijk, overlast­ gevend, crimineel). Afhankelijk van het gedrag dat de groep vertoont bepalen politie, jongerenwerk, maatschappelijk werk en verslavingszorg de aanpak. 4.5.3 Ouderen Voor de doelgroep ouderen geldt voor Noord-West de algemene, landelijke tendens: een toename van het aantal. Daarmee zien we ook een toename van het aantal mensen met een beperking, bijvoorbeeld lichte dementie. In Noord-West verandert dus de verdeling in leeftijdscategorieën en huis­houde­ lijke samenstelling: het aandeel ouderen en kleinere huishoudens (1 en 2 personen) in de wijk zal de komende jaren toenemen. Dat betekent voor de toekomst een grotere zorgvraag vanuit de wijk dan nu het geval is. De stedelijke en regionale zorgaanbiedende instellingen spelen hierop in.

45

Daarnaast neemt de informele mantelzorg een groot gedeelte van de toenemende zorgvraag op zich. De gemeente Oss wil de sociale netwerken rondom ouderen versterken.  In plaats van zorggericht beleid waarin problemen centraal staan, willen wij een kansenbeleid voeren waarin het opsporen, ontwikkelen en optimaal benutten van het maatschappelijk kapitaal van de Osse ouderen centraal staan. We willen de kracht van ouderen verder versterken. Hiermee willen we bereiken dat meer ouderen een actieve bijdrage (blijven) leveren aan de Osse samenleving, ook in Noord-West. Door de toename van ouderen in de wijk moeten we rekening houden met een nieuwe inventarisatie van vraag en aanbod op de woningmarkt van Noord-West. Veel bestaande woningen zijn door eigenaren zelf levensloopbestendig gemaakt, waardoor zij er zelf kunnen blijven wonen.

46

4.5.4 Mensen met een beperking Kwetsbare burgers (we bedoelen hier mensen met een lichamelijke, een verstandelijke of een psychische beperking) willen we meer bij activiteiten in de wijk betrekken. Wij vinden dat deze mensen volwaardig moeten kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven. Hun deelname draagt ook bij aan de sociale samenhang en sfeer in de wijk. De opbouwwerker van Vivaan begeleidt op dit moment ontmoetingen en activiteiten binnen het pilotproject ‘Ik zie je… in Ussen’. Andere participerende instellingen zijn MEE, Dichterbij, Rigom, GGZ, Aanzet, Brabant Wonen en Pantein Thuiszorg. Ook is er samenwerking met vrijwilligers en de persoonlijke netwerken van de mensen om wie het draait. Het doel van het project is om door samenwerking van elkaar te leren, een grotere doelgroep te bereiken en de omgeving beter af te stemmen op de behoeften van de kwetsbare medemens. Aan het eind van het project is duidelijk welke oplossingen en interventies wel en niet werken. Het gebrek aan ontmoetingsruimte is een probleem. We moeten blijven kijken naar andere plekken om activiteiten uit te voeren. Uit een inventarisatie van de wensen van deze doelgroep blijkt dat een accommodatie niet altijd noodzakelijk is. Zo zijn samen koken, gezelschapsspelletjes doen en hobby- en kluswerk ook in en om het huis mogelijk. Zo kan, met de aanschaf van laptops, een computercursus op verschillende locaties worden gegeven. Met behulp van het uitvoeringsbudget van dit wijkplan kunnen we in de basis­benodigdheden voorzien, zodat de ontmoetingen flexibel kunnen plaatsvinden. Met de verwachte terugloop van het leerlingenaantal in Noord-West de komende jaren en een eventuele uitbreiding van de wijk aan de westzijde, moeten we het aanbod van accommodaties integraal bekijken. We kunnen zo de behoefte in de wijk tegen de mogelijkheden afzetten. We onderzoeken – en waar nodig verbeteren – de toegankelijkheid van de looproutes naar de voorzieningen in Noord-West. Toegankelijk houdt in dat looproutes logisch moeten zijn, goed onderhouden, met voldoende rustplekken en veilige oversteken. Dat is vooral van belang voor mensen met een beperking, zij moeten er zoveel mogelijk zelfstandig op uit kunnen.

Doelgroep: ­ouderen Actie We dragen Noord-West aan als plek voor projecten voor informele zorg. Doelstelling Versterken informele ­netwerken in de buurt Start n.t.b. Termijn n.t.b.

Doelgroep: mensen met een beperking

Doelgroep: mensen met een beperking

Actie Om activiteiten ook buiten de accommodaties om ­mogelijk te maken, voorzien we met het uitvoerings­ budget van dit wijkplan in de basisbenodigdheden.

Actie We onderzoeken – en waar nodig verbeteren – de ­toegankelijkheid van de looproutes naar de ­voor­zieningen in NoordWest.

Doelstelling Mobiliteit vergroot ­flexibiliteit, projecten ­vinden doorgang

Doelstelling Veilige en toegankelijke openbare ruimte

Start Eind 2010 Termijn Medio 2011

47

Start Eind 2010 Termijn Eind 2011

48

49

4.6 Een uitbreiding in de toekomst: Verkenning Strategie Wonen Oss 2030

Toekomstige woningbouw Actie We onderzoeken alvast de effecten en gevolgen van een eventuele uitbreiding voor Noord-West. Doelstelling Beide wijken hebben goede voorzieningen en zijn goed bereikbaar Start 50 Doorlopend Termijn 2030

4.6.1 Toekomstige woningbouw In de ruimtelijke structuurvisie Oss 2020 [7] is het gebied ten westen van Noord-West aangewezen als mogelijk toekomstig uitbreidingsgebied voor woningbouw. In de Verkenning Strategie Wonen Oss 2030, die in 2010 is opgesteld, is opnieuw gekeken naar de ontwikkeling van woningen op de lange termijn. Tot 2030 is in en rond Oss nog extra ruimte nodig voor 2500 tot 3500 woningen. De gemeente Oss heeft vier modellen voor een groot nieuw woongebied rond Oss en in de regio gemaakt. [8] Bij een nieuwe grote uitbreiding van Oss is een ontwikkeling aan de westzijde van Oss de logische locatie. De verkenning gaat uit van een mogelijke nieuwe woonwijk van circa 2500 woningen (nu telt Noord-West 5800 woningen), met een eigen karakter en woonmilieus voor verschillende doelgroepen. Essentieel is de ontwikkeling van een eigen voorzieningencentrum voor winkels en sociaalmaatschappelijke functies in de nieuwe wijk, waarmee tevens een deel van de behoefte vanuit de aangrenzende wijken Ruwaard en Ussen kan worden ondervangen. Een mogelijke verplaatsing van station-West in westelijke richting geeft een betere bereikbaar­heid vanuit het bestaande én nieuwe woongebied en ook voor de plaatsen Geffen en Heesch. Aandachtspunten voor een nieuw Oss-West zijn onder andere: - de aanhaking met de bestaande stad en woonwijken - de versterking van de wegenstructuur (Heihoekstraat/Klein Ussenstraat, Huizenbeemdweg) - voortzetting van de bestaande groene lobbenstructuur.

Versterking van de wegenstructuur

Woningen met een eigen karakter

51

Model Oss-West

Uit: Verkenning Strategie Wonen Oss 2030, gemeente Oss [7]

Vastgesteld door de ­ gemeente­raad in 2006.

[8]

De vier modellen zijn: Model Groot Geffen, Model Oss-West-regio, Model drie stations, Model Oss-Noord.

Betere bereikbaarheid

De modellenstudie in de Verkenning Strategie Wonen Oss 2030 bevestigt de ontwikkelingsrichting die ook in de ruimtelijke structuur­visie Oss 2020 staat. Voor een besluit over een eventuele ontwikkeling van een nieuw woongebied Oss-West is nader onderzoek nodig. Een verdieping van de verwachte woning­ bouwopgave, een onderzoek naar mogelijkheden voor stations­ ontwikkelingen (Oss-West en Berghem) en het opheffen van agrarische belemmeringen, zijn enkele van de vraagstukken. Pas daarna worden woning­bouwontwikkeling en verplaatsing van het station verder vormgegeven. Bij de besluitvorming hebben alle bewoners van Oss inspraak.

Een nieuwe woonwijk moet bereikbaar zijn met het openbaar vervoer. De stadsbus moet de nieuwe woonwijk, het centrum en het station Oss-West verbinden. De fietsroutes moeten worden doorgetrokken naar de nieuwe woonbuurten en aanhaken op het grotere netwerk van fietsroutes. Een nieuwe woonbuurt moet voldoende parkeermogelijkheden hebben, met ruimte voor de langere termijn. Te verwachten is een ontwikkeling die nu ook in de bestaande woon­wijken zichtbaar is: een groei van het aantal zelfstandige onder­nemers. En, bij bedrijvig­ heid die vanuit huis plaatsvindt, groeit bijvoorbeeld ook het aantal bestelbussen.

Ontwikkeling van een nieuw woongebied ‘Oss-West’, volgens de structuur­visie of in vergrote vorm, is direct van invloed op de wijk Noord-West. Voor het wijkplan brengt de gemeente Oss de mogelijke gevolgen en effecten van een ‘Oss-West’ op de wijk in kaart en gaat na hoe hiermee om te gaan. Te denken valt onder andere aan de bereik­baarheid (per fiets, openbaar vervoer en auto), winkelvoor­­ zienin­gen, scholen en andere maatschappelijke voorzieningen en de bereikbaarheid en relatie met het buitengebied vanuit Noord-West.

4.6.5 Voorzieningen en accommodaties De vergrijzing en ontgroening in het huidige Noord-West veroorzaakt een flinke afname van het aantal personen in de basisschoolleeftijd. Daarom verdwijnen op korte termijn de noodlokalen bij basisschool de Polderhof. Het toekomstige overschot aan ruimte in de bestaande basisscholen kan wellicht ten goede komen aan leerlingen uit de nieuwe woonbuurten. Of bieden de nieuwe woonbuurten de kans om een nieuwe school te bouwen, uitgaande van nieuwe onderwijs­ ideeën? De vraag naar andere voorzieningen, zoals medische zorg (huisarts, tandarts, apotheek), sport en recreatie (speelplekken, sporthal, buitensport) en sociale accommodaties (buurtcentra), zal met het aantal inwoners van de wijk toenemen. De omvang, de spreiding en het aantal van deze voorzieningen moeten worden bekeken. In het bestaande woongebied ligt het wijkwinkelcentrum de Wolfskooi. Met de mogelijke groei van de wijk en de fysieke onmogelijkheid van de Wolfskooi om uit te breiden, staan we voor een keuze: op een andere plek een nieuw en groter wijkwinkel­ centrum bouwen, in plaats van het bestaande wijkwinkelcentrum – dat na de wijkuitbreiding niet meer centraal ligt – of de Wolfskooi handhaven en in de nieuwe woonbuurten een nieuw buurtwinkel­ centrum met maatschappelijke en commerciële voorzieningen neerzetten. Al deze vragen kunnen we pas beantwoorden als de nieuwbouw­ plannen realiteit worden. Het is goed om vooruit te denken. Wij zullen dat blijven doen.

Ontwikkeling van een nieuw woongebied betekent voor Noord-West het volgende: 52

4.6.2 Gevarieerde bevolkingssamenstelling In de wijk Noord-West staan veel eengezinswoningen. Deze een­ zijdig­heid kan in de toekomst als negatief worden ervaren. Voor een nieuwe woonwijk Oss-West is het zinvol om meer verschillende woning­typen voor diverse huishoudtypen te bouwen. 4.6.3 Duurzaamheid Bij die bouw dient duurzaamheid het uitgangspunt te zijn. Aandacht voor onder andere energieverbruik, watersystemen en het gebruik van duurzame materialen is van groot belang. 4.6.4 Verkeer Een nieuw woongebied betekent een extra druk op het bestaande wegennet van Noord-West. Aanpassingen in de infrastructuur zijn dan onvermijdelijk. In beeld moet komen welke gevolgen de ontwikkeling van een nieuwe woonwijk heeft voor het wegennet, de verkeersintensiteit en de leefbaarheid (geluid, lucht en veiligheid). Ook moet duidelijk worden tot welke aanpassingen dit leidt. Dit geldt niet alleen voor de hoofdontsluiting aan de westzijde (Heihoekstraat/Klein Ussenstraat, Huizenbeemdweg), maar ook voor de wegen naar het centrum en de voorzieningen van Noord-West (Wolfskooi en station). Ook opties als een noordelijke rondweg of een meer westelijke verbinding naar het zuiden moeten worden onderzocht.

53

Vooruit denken

54

55

5 Uitvoering en financiering Wat betekenen deze plannen concreet voor de wijk? Waar gaan we de komende vijf à tien jaar mee aan de slag in Noord-West?

Voortgang bewaken Financiële dekking 56

Positieve aspecten voor de wijk ­behouden

5.1 Uitvoeringsprogramma De belangrijkste constatering is dat er al heel veel goed gaat in Noord-West. Dit betekent niet dat we niets meer hoeven te doen. Het is belangrijk om alle positieve aspecten voor de wijk te behouden. Daarom zullen we juist beschrijven wat er zo goed gaat en hoe we dat kunnen handhaven. 5.2 Activiteiten We maken duidelijke afspraken over de uitvoering van de activiteiten. We dragen de voorgenomen activiteiten uit het wijkplan over. Afspraken leggen we vast in overdrachtsdocumenten. Hierin beschrijven we planning, budget en inzet van medewerkers. Om de voortgang te bewaken en waar nodig bij te sturen monitort de wijkcoördinator van de gemeente Oss de uitvoering. De wijkcoördinator bespreekt minstens twee keer per jaar de voortgang van de uitvoering van het wijkplan met de wijkraad. 5.3 Financiële dekking Voor uitvoering van het wijkplan hebben we eenmalig € 70.000,- beschikbaar gesteld. Daarvan kunnen we niet alle voornemens realiseren. In het eerste jaar van de uitvoering van het wijkplan (2010-2011) gebruiken we dit bedrag voor verschillende activiteiten. Daarnaast maken we zoveel mogelijk gebruik van bestaande budgetten. Zo waarborgen we ook de continuïteit, afhankelijk van de capaciteit aan mensen en middelen. Natuurlijk onderzoeken we ook andere mogelijkheden van financiering.

57

Het eenmalige budget voor realisatie van het wijkplan à € 70.000,- stellen we beschikbaar voor de volgende activiteiten in 2010 en 2011:

Activiteit Realisatie plannen sportveld jongeren

Budget € 17.000,-

Een basketbalveld of pannaveld in de wijk – voorwaarde is dat dit iets toevoegt aan het huidige en te ontwikkelen aanbod en dat de jongeren actief zijn in het ontwerp- en realisatieproces. Basisbenodigdheden flexibele ontmoeting € 5.000,Om in het aanbod van voorzieningen aan kwetsbare mensen niet afhankelijk te zijn van accommodaties, willen we met een ‘programma van eisen’ een duurzaam en flexibel aanbod mogelijk maken. Bijdrage pilot centrale speelplek € 30.000,-

58

In samenspraak met alle betrokkenen proberen we in een buurt een speelplek te maken die een grote aantrekkingskracht heeft op verschillende leeftijdsgroepen, voor iedereen goed bereikbaar is en nieuw spel en ontmoeting stimuleert. Aanpassen oversteek Braakstraat € 15.000,Een overzichtelijke en veilige oversteek voor fietsers. Budget voor verbindende activiteiten in de wijk in 2011

€ 3.000,-

Door de deelnemers aan het platformoverleg te besteden bedrag om ontmoetingen te bevorderen tussen verschillende bevolkingsgroepen in de wijk. Totaal

€ 70.000,-

‘Zal ik nog een eindje met je meelopen?’

Ja hoor. Je mag meelopen tot het stoplicht, of tot de eerstvolgende tunnel. Tot de derde straat rechts, tot de ingang van het park. Tot bij het ziekenhuis, tot voorbij het ziekenhuis, tot aan mijn huisdeur. 59

Je mag meelopen tot in mijn kamer, tot het glaasje van het een of ander, tot ik mijn tanden heb gepoetst of tot het eerste ochtendlicht over de stoel met kleren valt. Tot de bouwvakkers aan het werk gaan, tot de school weer is begonnen, de ambtenaren pauze houden de winkels zijn gesloten of tot de laatste stoptrein gaat. Tot na het ontwaken maar voor het ontbijt, tot na het ontbijt maar voor de lunch, tot na de lunch maar voor het avondeten mag je meelopen. Hagar Peeters Uit: Genoeg gedicht over de liefde vandaag, 1999.

60

Colofon Uitgave: Gemeente Oss, Stadsbeleid Redactie/eindredactie: Vanessa Duterloo, projectleider Gemeente Oss, LaVerbe, Nijmegen Fotografie: Chris Perreijn, afdeling Communicatie gemeente Oss Grafische vormgeving en beeldredactie: LaVerbe, Nijmegen Drukwerk: S&B Druk, Oss Uitgave: november 2010 Het wijkplan kwam mede tot stand door een subsidie van de provincie Noord-Brabant.

Deze brochure is gedrukt op FSC-papier. FSC, de Forest Stewardship Council (Raad voor Goed Bosbeheer) is een internationale organisatie opgericht in 1993, die verantwoord bosbeheer stimuleert. FSC stelt wereld­wijde standaarden voor bosbeheer op, met daaraan gekoppeld een keurmerk. Basis voor deze standaarden, die per land of regio verder worden uitgewerkt, zijn de tien FSC-principes voor goed bosbeheer. Als bos­eigenaren zich aan de FSC-standaarden houden, kan hun bos worden gecertificeerd. Onafhankelijke controleurs zien toe op naleving van de regels.

Wijkplan Oss Noord-West 2010-2020 Uitvoering In het wijkplan zijn kolommen opgenomen met de hoofdpunten zoals ‘Groene en schone wijk’ en ‘Verkeer’. In deze kolommen leest u hoe de uitvoering is geregeld. Hieronder een overzicht van de h ­ oofdpunten uit het wijkplan.



Korte termijn:



Lange termijn:

Groene en schone wijk

Groene en schone wijk

We gaan in de bestrijding van graffiti per geval bekijken welke aanpak het meest gepast en gewenst is. pag 31 Meer schoonmaakgroepen oprichten die zwerfvuil prikken. pag 31

In de woonstraten willen we het groen behouden. We willen voorkomen dat het wordt opgeofferd voor grijs of blik. Ook als er op termijn een nieuw woongebied aan de huidige wijk Noord-West komt, willen we de groene parken, groene zones en de verbinding met het buitengebied overeind houden. Het gedifferentieerde onderhoud van het groen blijft op het huidige peil gehandhaafd.

Verkeer We doen een kenteken­onderzoek op de Kleinussenstraat om te weten waar het verkeer vandaan komt en waar het naar toe gaat. De fietsoversteek in de Braakstraat wordt aangepast. Uitgaande van het gemeentelijk parkeerbeleid inventariseert de wijkraad in overleg met de gemeente of er gebieden zijn waar aanvullende maatregelen of extra communicatie noodzakelijk zijn om de parkeer­problemen aan te pakken. Ingrepen gebeuren met het vizier op het behoud van het groen en de informele speelruimte in de wijk. (Zie punt 3 – langetermijndoelen.) Op station Oss-West wordt onderzocht of enkele extra parkeerplaatsen mogelijk zijn.

pag 31 pag 35

pag 35 pag 35

Leefbaarheid en samenhang We willen de sociale samenhang op buurt- en straatniveau in de toekomst nog verder versterken en stimuleren. Goede initiatieven kunnen rekenen op ondersteuning door de samenwerkingspartners. pag 40 We gaan huis-aan-huis een checklist verspreiden om het aantal woninginbraken te verminderen. pag 40

Voorzieningen en accomodaties Projectteam BrabantLeven onderzoekt de kansen voor een samenwerking van De Hille en Loovelt.

pag 35

Doelgroep In samenspraak met de bewoners, de wijkraad, de wijkstichting en de professionals in de wijk zoeken we een geschikte locatie voor een grotere, centraal gelegen en aantrekkelijke speeltuin. Om ideeën voor sportveldjes uit te werken zal Vivaan een projectgroep met jongeren samenstellen. Jongerengroepen onderzoeken samen met het jongerenwerk of accommodaties in de wijk mogelijkheden bieden. Om activiteiten ook buiten de accommodaties om mogelijk te maken, voorzien we met het uitvoeringsbudget van dit wijkplan in de basisbenodigdheden. We onderzoeken – en waar nodig verbeteren – de toegankelijkheid van de looproutes naar de voorzieningen in Noord-West.

pag 26 pag 27

Verkeer Er komt er een goede verbinding met het ziekenhuis in Uden. In 2020 zal het netwerk van fietsroutes verder zijn uitgebreid. We maken de fietsroutes veiliger en comfortabeler. Betere verlichting van de fietspaden en goede stallingmogelijkheden zijn daar ook onderdeel van.

pag 32

pag 32

Voorzieningen en accomodaties Bij nieuwbouw of renovatie van gebouwen in de wijk streven wij naar bijzondere en duurzame architectuur. Een onderzoek naar de b ­ ehoefte aan volkstuinen. We doen integraal onderzoek naar de behoefte en het aanbod van accommodaties in de wijk. Sportpark Amstelhoef groeit in de toekomst uit tot een zogenaamd multifunctioneel sportconcentratiegebied. We onderzoeken of er in Noord-West een ‘beweegtuin’ aangelegd kan worden en welke ­financiële voorwaarden daaraan gekoppeld zijn.

pag 35 pag 38 pag 38 pag 38 pag 38

Doelgroep pag 45 pag 45 pag 45 pag 46 pag 46

We zorgen ervoor dat de kindvriendelijkheid van de woonstraten bij herinrichtingbehouden blijft. pag 41 We zullen bij de (her)ontwikkeling van speelplekken kijken naar de levensloopbestendigheid ervan. pag 41 We dragen Noord-West aan als plek voor projecten voor informele zorg. pag 46

Toekomstige woningbouw We onderzoeken alvast de effecten en gevolgen van een eventuele uitbreiding voor Noord-West.

pag 50

Hoe staat het met de uitvoering van het wijkplan? Zie achterzijde voor een leeswijzer.

Hoe staat het met de uitvoering van het wijkplan? Zie achterzijde voor een leeswijzer.

Wijkplan Oss Noord-West