wie zijn wij? KeRnCijFeRS 100 monumenten in Frankrijk 400 Gratis voor personen jonger dan 18 jaar Gratis voor personen jonger dan 26 jaar

PERSDOSSIER

Contact :

Centre des monuments nationaux - Département du développement touristique William Roussel - [email protected]

Emmanuelle Pardini - [email protected] www.tourisme.monuments-nationaux.fr

PRESENTATIE

wie zijn wij?

Het Centre des monuments nationaux is momenteel in Frankrijk de belangrijkste beheerder van de historische monumenten en locaties die voor het publiek zijn opengesteld. Wij verwelkomen jaarlijks ongeveer 9 miljoen Franse en buitenlandse bezoekers in bijna 100 monumenten. Sommige van deze locaties behoren tot de meest prestigieuze van het land: de abdij van de Mont-Saint-Michel, de kastelen van Angers en Azay-le-Rideau, de Arc de Triomphe en de Sainte-Chapelle, om er maar een paar te noemen. Andere locaties liggen verder van de geijkte paden, maar hebben ook veel moois te bieden: Châteaudun dat over de Loirevallei uitkijkt, Aulteribe tegenover de bergketen van de Puys, Castelnau in het hart van de Lot, Le Thoronet, dat omringd is door het forêt des Maures, ... Deze getuigen van vervlogen tijden staan in sommige gevallen op de werelderfgoedlijst van de Unesco zoals het kasteel en de vestingwerken van de Cité de Carcassonne, het paleis van Tau, de abdij van Sauve-Majeure, de grot van Combarelles, … Alle tijdperken en alle burgerlijke, religieuze of militaire architecturale stijlen aan bod, van beschilderde grotten van la Vézère tot la Villa Savoye van Le Corbusier. Het doel van het Centre des monuments nationaux is dit erfgoed onder de aandacht brengen, het voor een zo groot mogelijk publiek toegankelijk te maken en de kwaliteit van de ontvangst hoog te houden. De bijna 400 evenementen die jaarlijks rond de monumenten georganiseerd worden, leveren een bijdrage aan het culturele leven en de ontwikkeling van het toerisme.

KERNCIJFERS - 100 monumenten in Frankrijk - 400 evenementen per jaar - 9 miljoen bezoekers - Gratis voor personen jonger dan 18 jaar* - Gratis voor personen jonger dan 26 jaar*

afkomstig uit de EU of reguliere inwoners zijn op het grondgebied van de Europese Unie. *behalve Schoolgroepen

www.monuments-nationaux.fr

UNESCO de nationale monumenten die staan ingeschreven de werelderfgoedlijst van de unesco

Wist u dat?

Van de 35 Franse goederen op de lijst van het werelderfgoed, worden er 13 beheerd door het CMN. Het CMN is dus de belangrijkste beheerder van de UNESCO-sites in Frankrijk

MONUMENTEN ONTDEK EEN SELECTIE NATIONALE MONUMENTEN DOOR DE EEUWEN HEEN de prehistorie

► zuidwesten, abri de cap-blanc

Een indrukwekkende sierrand.

prehistorische

de oudheid

gebeeldhouwde

In les Eyzies-de-Tayac, in de Dordogne, ontdekt u een uitzonderlijke concentratie van prehistorische sites. Ontmoet de Homo sapiens, de resten van zijn huizen, zijn dagelijkse activiteiten en kunst door middel van een opmerkelijk bestiarium van meer dan 13 meter. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: €6 Vol tarief volwassenen: € 7,50 www.eyzies.monuments-nationaux.fr

► provence, archeologische site glanum

Ontdekking van een heilige stad uit de oudheid

Aan de voet van de Alpilles, in de gemeente Saint-Rémyde-Provence, laat de archeologische site van Glanum een voorbeeldig urbanisme en belangrijke religieuze en burgerlijke monumenten zien. Hier kunt u een Gallisch oppidum zien dat gebouwd is rond een heilige bron, een stad met Griekse en daarna Latijnse invloeden. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6 Vol tarief volwassenen: € 7,50 www.glanum.monuments-nationaux.fr

de middeleeuwen

► paris, conciergerie

Bijzondere gotische zalen in het hart van het île de la Cité Aan de Seine brengt u een bezoek aan de Conciergerie, de oudste getuige van het Palais de la Cité, het eerste koninklijke verblijf en zetel van de macht van de koningen van Frankrijk. Nadat Karel V en zijn opvolgers het paleis verlieten, werd een deel in 1370 omgebouwd tot staatsgevangenis waar koningin Marie-Antoinette haar laatste uren doorbracht. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6,50 Vol tarief volwassenen: € 8,50 Tarief Conciergerie - Sainte-Chapelle: € 12(groepen) / € 15 (volwassenen) www.conciergerie.monuments-nationaux.fr ► bourgogne, abdij van cluny,

Straalde heel de middeleeuwen lang grandeur uit De in 910 opgerichte abdij, straalde heel de middeleeuwen lang grandeur uit, mede door de buitengewoon grote abdijkerk. De hoogste gewelven van de romaanse wereld getuigen vandaag nog van dit gigantisme. De gerestaureerde overblijfselen van de immense abdijkerk en de ruimtes van de gebouwen uit de XVIIIde eeuw, werden ter gelegenheid van de 1100ste verjaardag van de stichting van de abdij, in ere hersteld. Een film in 3D en virtuele reconstructies vullen het bezoek aan en tonen de grootsheid van wat ooit de grootste kerk van het christendom was. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 7,50 Vol tarief volwassenen: € 9,50 www.cluny.monuments-nationaux.fr

MONUMENTEN

de renaissance ► zuidoosten, koninklijk klooster van brou

de xixde eeuw

Het lievelingsmonument van de Fransen

Laat u meeslepen door de geweldige geschiedenis van het koninklijke klooster van Brou, een bewijs van liefde dat als eeuwig was bedoeld, opgetrokken uit steen en marmer aan het begin van de XVIde eeuw door Margaretha van Oostenrijk. Op slechts 1 uur van Lyon ontdekt u een meesterwerk uit de flamboyante gotiek, een prinselijk mausoleum dat drie prachtige praalgraven huisvest. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6 Vol tarief volwassenen: € 7,50 www.brou.monuments-nationaux.fr ► val de loire, huis van george sand

De schrijfster en haar beroemde gasten

In het hart van de Berry stapt u binnen in de privacy van een groot schrijfster uit de XIXde eeuw: George Sand. In dit huis, waar zij het grootste deel van haar oeuvre schreef en beroemde vrienden zoals Balzac, Chopin of Flaubert ontving, zijn haar bezittingen tot op heden bewaard gebleven. De tuin rond het huis getuigt van de liefde van de schrijfster voor de natuur. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6 Vol tarief volwassenen: € 7,50 www.maison-george-sand.monuments-nationaux.fr

de xxste eeuw

► île-de-france, villa savoye

De basis van de moderne architectuur

32 KONINGEN - 1 MONUMENT

Op enkele kilometers van Parijs ontdekt u een internationaal bekend meesterwerk dat gebouwd is door CharlesEdouard Jeanneret, beter bekend als ‘le Corbusier’. Voor deze geniale architect gold dat “daar waar orde ontstaat, welzijn ontstaat”. Uit dit streven naar puurheid is de basis van de moderne architectuur voortgekomen. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6 Vol tarief volwassenen: € 7,50 www.villa-savoye.monuments-nationaux.fr

► paleis van tau in reims

Duizendjarig souvenir van koninklijke kroningen Bezoek het paleis van Tau in Reims en ontdek een aartsbisschoppelijk en koninklijk gebouw, een plaats die verband houdt met 32 Franse koningen, van de XIde eeuw tot Karel X in 1825. Net als de naburige kathedraal staat het paleis op de lijst van werelderfgoed van de UNESCO. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6 Vol tarief volwassenen: € 7,50 www.palais-tau.monuments-nationaux.fr

TRAJECT ► fietstoerisme

Toerisme, sport en cultuur Onder vrienden, in familieverband of in groep biedt het bezoek aan nationale monumenten de fietsers de kans om streken en hun geschiedenis nader te leren kennen en momenten van ontspanning, ontdekking en verbazing in te lassen in hun parcours. Het kasteel van Angers, van Talcy, van Azay-le-Rideau, van Fougères-sur-Bièvre of nog de astronomische klok van de kathedraal van Besançon zijn een aantal van de vele bezienswaardigheden langs de EuroVélo 6 route die Bazel verbindt met de Atlantische Oceaan. Van het Léman-meer tot aan de Middellandse Zee kunnen de fietsers op de ViaRhôna het kasteel van Voltaire bewonderen in Ferney, alsook de schatten van de kathedraal van Lyon, het Fort Saint-André nabij Avignon, de abdij van Montmajour in Arles of nog de torens en de stadswallen van Aigues Mortes. Lang de fietsroute «Canal des deux mers à vélo» ontdekt u de archeologische site en het museum van Ensérune, de binnenstad en de stadswallen van Carcassonne, het kasteel van Gramont, de Pey-Berland toren in Bordeaux, het kasteel van Cadillac en de abdij van Sauve-Majeure. Op «Véloscénie Paris – Le Mont-Saint-Michel» is voorzien dat de fietsers een bezoek brengen aan de abdij van de Mont-Saint-Michel, het kasteel de Carrouges, de torens van de kathedraal van Chartres en de monumenten in Parijs, zoals de Sainte-Chapelle en de Conciergerie, de Arc de Triomphe of het Pantheon.

► cruises

De monumenten langs het water De aanlegplaatsen dragen bij tot de magie van de cruises. Ze creëren de mogelijkheid om aan land te gaan en een bezienswaardigheid te bezoeken. Tijdens een cruise op de Seine krijgt u een nooit eerder gezien beeld van de weergaloze Parijse monumenten! Op de door de Seine omarmde île de la Cité en île de SaintLouis ontdekt u de Sainte-Chapelle, de Conciergerie en de kathedraaltorens van Notre-Dame de Paris. Van de Bourgogne tot de Provence volgen de cruises op de Rhône en de Saône routes vol culturele ontdekkingen. De abdij van Cluny, op slechts 20 minuten van Mâcon, had heel de middeleeuwen lang een uistraling in heel Europa. Iets verder onthult het koninklijk klooster van Brou zijn marmeren decors. Meer in het zuiden vertellen het fort Saint-André, de archeologische site van Glanum of de abdij van Montmajour ongelooflijke verhalen. Langs de Garonne wordt aan land gegaan bij het kasteel van Gramont, aan de voet van de heuvels van Gascogne, het kasteel van Cadillac, dat de rivier domineert, of nog de Pey-Berland toren, voor een prachtig vergezicht over de stad Bordeaux. Op de Loire wordt halt gehouden bij het kasteel van Angers, voor een maaltijd in het Monument Café. De route loopt voort naar het kasteel van Azay-le-Rideau, waar foto’s gemaakt kunnen worden van de weerkaatsing van de mooie gevel in de waterpartij.

►oenotoerisme

Een wandeling door de wijngaarden De wandeling start in het zuiden van de Bourgogne, nabij de wijngaarden van Mâcon, aan de abdij van Cluny. Morand de Cluny, patroonheilige van de wijngaard en van de wijn, was er monnik. Vandaag worden de bezoekers ondergedompeld in de wijnbouwactiviteit ten tijde van de middeleeuwen, dankzij het «oenocultureel» degustatiebezoek, geleid door een gids-oenoloog. De ontdekkingstocht naar nieuwe wijnbouwgebieden wordt voorgezet in de richting van de torens en omwalling van Aigues-Mortes, de hoofdstad van de Vins des Sables, niet ver van Arles en Montpellier. Tussen stranden en wijngaarden hebt u van bovenop de stadswallen een uniek vergezicht over de Camargue, een streek waar wijn gemaakt wordt die bekend is om zijn frisheid en zijn evenwicht. Voor de liefhebbers van Bordeaux, afspraak hoog in de Bordeauxse hemel, op de Pey-Berland toren. Op 50 meter hoogte een glas champagne of een lokale cru proeven, maakt dit bezoek subliem. De proeverij wordt voortgezet in het hart van Loir-et-Cher, in het renaissancekasteel van Talcy, waar de bezoekers toegang krijgen tot een XVIIde eeuwse schuur, waar een indrukwekkende pers te zien is, die getuigt van de wijnbouwactiviteit van weleer. Hier kon tot 2500 liter witte en rode wijn geproduceerd worden.

IN DE STEIGERS! in ere herstellen, restaureren en onderhouden, om door te geven aan de toekomstige generaties azay-le-rideau

► val-de-loire, kasteel van azay-le-rideau

voltaire

De wedergeboorte van het kasteel van Azay-le-Rideau

Het kasteel van Azay-le-Rideau, dat door velen beschouwd wordt als het «meest harmonieuze architecturale juweeltje van de Loire-vallei», is het voorwerp van een uitzonderlijk restauratieprogramma, terwijl het open blijft voor het publiek. Deze grootschalige werken hebben betrekking op de gevels, het schrijnwerk en de daken. Het parcours binnen in dit monument blijft ongewijzigd. In de lente van 2016 zal de eerste schijf klaar zijn en zal de beroemde zuidelijke gevel opnieuw te zien zijn. Deze zal opnieuw weerspiegeld worden in de waterpartij en zijn rijke gebeeldhouwde decoratie prijsgeven. De nieuwe decors van het Biencourt-salon, op de gelijkvloerse verdieping van het kasteel, kunnen vanaf februari opnieuw bezocht worden. Ze werden gerealiseerd in samenwerking met het Mobilier national, en zijn een getrouwe reconstructie van de sfeer waarin de familie Biencourt leefde, in de XIXde eeuw. Tentoonstelling «C’est quoi ce chantier? Les coulisses d’une renaissance» (Wat schuilt er achter deze bouwplaats. Achter de schermen van een wedergeboorte) - Zomer 2015 – mei 2017 - Tentoonstelling die het verloop van de restauratiewerken weergeeft, alsook de uitmuntende vakkennis van de erfgoedexperts en het hermeubileringsproject van het kasteel, in samenwerking met het Mobilier national. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 5,50 Vol tarief volwassenen: € 6,50 www.azay-le-rideau.fr

► zuidoosten, kasteel van voltaire

Een buitengewone bouwplaats

Na de dood van Voltaire, ondergingen het kasteel en het domein in de XIXde en XXste eeuw heel wat veranderingen. Het CMN heeft gekozen voor een restauratie waarbij rekening wordt gehouden met deze geschiedenis, maar die, aan de hand van diverse procedés, ook de inrichting zal weergeven uit de tijd van de filosoof. Restauraties en inrichting van de tuin op de begane grond, van de gelijkvloerse verdieping en van de twee etages, maar ook sanering van het gebouw, restauratie van de dakconstructies, van de gevels en van de dakbedekking: dat zijn de verschillende luiken van deze bijzondere bouwwerken. De opeenvolgende werken moeten, op termijn, een volledige toegankelijkheid van het monument mogelijk maken, aan de hand van een verrijkt en herwerkt bezoekcircuit, en een beter inzicht verschaffen in deze memorabele plek en in het parcours dat de bewoner, een groot voorstander van de mensenrechten, heeft afgelegd. De restauratie zal ten minste 3 jaar duren en tijdens die periode zal het kasteel gesloten worden. Het domein blijft echter vrij open en de bezoekers zullen kunnen genieten van de gerestaureerde Orangerie en van het park. Er zullen geleide bezoeken aan het park georganiseerd worden, om een beter inzicht te verschaffen in de organisatie van het domein, de figuur Voltaire en zijn werk, alsook in de restauraties die uitgevoerd worden aan het kasteel. Tarif professionnels du tourisme ou groupes à partir de 20 pers : 4,50 € Vol tarief volwassenen: € 5,50 www.voltaire.monuments-nationaux.fr

KERNCIJFERS - 100 bouwplaatsen opgestart in 2015 - 5 miljoen euro per jaar voor het behoud van de monumenten - 6,5 miljoen euro per jaar voor het inrichten van de monumenten - 34,5 miljoen euro per jaar voor de restauratie en het behoud van de monumenten

EVENEMENTEN ► parijs, pantheon

Heropening van de zuilengalerij op 1 april Na een uitzonderlijke restauratie van de bovenste delen van het Pantheon, zal de zuilengalerij vanaf 1 april opnieuw geopend zijn. De bezoeker krijgt de gelegenheid om een uniek panorama te ontdekken van Parijs en dan in het bijzonder van de Quartier Latin, de Notre-Dame kathedraal ... Sinds september 2015 is de slinger van Foucault opnieuw geïnstalleerd, een tastbaar bewijs van de beweging van de aarde. Deze bol heeft een diameter van 20 cm, weegt 28 kg, is bedekt met 24 karaat verguldsel en hangt op aan een touw van 67 meter. Tarief voor de zuilengalerij: + 2 € bovenop de inkomprijs (8,50 € voor volwassenen en 6,50 € voor groepen) www.panthéon.monuments-nationaux.fr

► zuidoostenn, kasteel van villeneuve-lembron

Heropening op 7 juli

Dit kasteel, dat aan het einde van de XVde eeuw gebouwd werd voor de hofmeester van de koningen Lodewijk XI, Karel VIII, Lodewijk XII en Frans I, ligt op slechts 45 min. van Clermont-Ferrand. Het kasteel heeft zijn charme deels te danken aan de geschilderde decoratie waarvan we nog opmerkelijke getuigenissen zien in de praalzaal en in de grote stallen. Door de eeuwen heen, werd het verrijkt met decoratie, meubilair en wandtapijten van Aubusson. Deze wandtapijtstandaard is een luxeproduct dat getuigt van uitmuntend vakmanschap en lokale traditie, en is als dusdanig ingeschreven op de lijst van het immateriële erfgoed van de mensheid van de UNESCO. In afwachting van de opening, kan een bezoek gebracht worden aan het park en de stallen, die versierd zijn met fresco’s uit de XVIde eeuw. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 4,50 Vol tarief volwassenen: € 5,50 www.villeneuve-lembron.monuments-nationaux.fr ► château de montal

Heropening op 8 juli

Op enkele kilometer van de middeleeuwse stad Rocamadour, bevindt zich het kasteel van Montal. Als echte getuigenis van de 1ste renaissance, vertaalt het architecturale concept een nieuwe levenskunst die de Franse adel aan het begin van de XVIde eeuw ontdekte. Het gebouw is nog steeds prachtig bemeubeld. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6 Vol tarief volwassenen: € 7,50 www.montal.monuments-nationaux.fr ► schat van de kathedraal van amiens

Heropening in januari

De bezoekers zullen de schatkamer voortaan van binnenin de kathedraal kunnen ontdekken, rondwandelen in de oude galerij van het klooster en bovendien de torens en de crypte bezoeken. De schat van de kathedraal van Amiens, die in 1793, als gevolg van de Franse revolutie, verdwenen was, werd in de loop der jaren opnieuw samengesteld. Ze bestaat uit verschillende relikwie-elementen: kroon vervaardigd van zilver, goud en parels, kruisen, vazen, kelken, ... zijn te ontdekken Gecombineerd ticket torens, crypte en schat Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 11 Vol tarief volwassenen: € 8 www.cathédrale-amiens.monuments-nationaux.fr

NIEUW nieuwe monumenten worden toegevoegd aan het net

► azurenkust, villa kérylos

De zeezwaluw

De villa Kérylos, in Beaulieu-sur-Mer, tussen Nice en Monaco, werd gebouwd op een rotsklif over de Middellandse Zee, langs de kustweg. De architect Emmanuel Pontremoli ontwierp alles in de kleinste details, tot het zilverwerk toe, met een zeldzame vindingrijkheid in de variaties, die elk object uniek maakt. Het is geen exacte reconstructie van een villa op Delos, maar een huis dat – discreet – voorzien is van al het moderne comfort, geïnspireerd op de oudheid, zoals deze architect het wilde. Hij heeft zelf deelgenomen aan archeologische opgravingen en restauraties van sites van het oude Griekenland. De villa Kérylos, die sinds 1928 eigendom is van het Institut de France, wordt opengesteld voor het publiek in het kader van een contract voor de delegatie van de openbare dienst. Het Institut de France heeft beslist om de villa vanaf 1 januari 2016 voor een periode van 10 jaar toe te vertrouwen aan het Centre des monuments nationaux. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 8 Vol tarief volwassenen: € 11,50 www.villakerylos.fr

► parijs, hôtel de la marine

Opening in 2018

Het is gelegen in het hart van Parijs, aan de Place de la Concorde, en in zijn tweelinggebouw is vandaag het Hôtel de Crillon en de Automobile Club de France gevestigd. Het hotel werd gebouwd tussen 1757 en 1774, als meubelopslagplaats voor de Kroon. Dit eerste openbare museum van decoratieve kunsten in Parijs, stelde een collectie wapenuitrustingen en wapens van de Franse koningen voor, alsook stoffen en een collectie wandtapijten die uniek is in de wereld, vazen met kleurstenen en bergkristal, goud- en zilverwerk, diplomatieke geschenken, evenals de kroonjuwelen. Het omvatte tevens meerdere appartementen, de kapel van kardinaal Richelieu, een wasplaats, een bibliotheek, werkplaatsen en stallen. In 1789 vestigde de staatssecretaris van de Marine zich in een deel van het gebouw. Het ministerie van de Marine breidde haar kantoren vervolgens aanzienlijk uit, tot het hele gebouw erdoor ingenomen was. De Marine verliet de lokalen pas in 2015. In 2017, na twee jaar werken, zal het gebouw opnieuw opengesteld worden voor het publiek; 4.000 m² zullen bezocht kunnen worden (waaronder de praalsalons en de appartementen die dateren uit de XVIIIde eeuw). Er zal een doorgang geopend worden op de gelijkvloerse verdieping, tussen de rue Royale en de rue Saint-Florentin, die toegang verschaft tot winkels, een boekhandel en drie restaurants. Als de zalen opengesteld worden voor het publiek, zullen de zuilengalerij, de praalsalons en de ruimtes die verband houden met de geschiedenis van de marine, bezocht kunnen worden.

VILLA CAVROIS - Opening op 13 juni 2015 - 1800 m² bewoonbare oppervlakte, 830 m² terras, zwembad van 27 meter lang en 17.600 m² park open voor bezoekers - 12 jaar bouwwerken, 18 betrokken vakgroepen en een budget van 23 miljoen euro - Een echt succes, met meer dan 90.000 bezoekers sinds de opening

EVENEMENTEN ► normandië, abdij van de mont-saint-michel

Verjaardag van de oprichting van de abdij

Nu het eilandkarakter van de Mont-Saint-Michel hersteld is, en het landschap van de baai grondig heraangelegd, viert de abdij haar 1050ste verjaardag. Dat is de gelegenheid bij uitstek om dit unieke balkon over de baai te (her)ontdekken, alsook de abdijkerk, het klooster, de refter, de wandelgang van de monniken en de prachtige tuinen.

3e ÉDITION

Monuments en

musique

23 concerts dans 12 monuments nationaux

Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 7 Vol tarief volwassenen: € 9 www.mont-saint-michel.monuments-nationaux.fr

d’avril à octobre 2015

► monumenten en muziek

►monumenten in beweging

© CMN - Paris Création graphique Nicolas Adet

4de editie

Abbaye du Mont-Saint-Michel (Manche) Basilique de Saint-Denis (Seine-Saint-Denis) Château d’Azay-le-Rideau (Indre-et-Loire) Château de Cadillac (Gironde) Château de Champs-sur-Marne (Seine-et-Marne) Château de Châteaudun (Eure-et-Loir) Château de Maisons à Maisons-Laffitte (Yvelines) Château de Pierrefonds (Oise) Château de Rambouillet (Yvelines) Château de Vincennes (Val-de-Marne) Palais du Tau à Reims (Marne) Villa Savoye à Poissy (Yvelines)

In 2016 stelt het Centre des monuments nationaux voor het vierde opeenvolgende jaar een unieke reeks uitzonderlijke concerten voor. Het programma «Monuments en musique» (Monumenten op muziek) omvat 26 evenementen, van april tot september, in 12 monumenten. Deze concerten, gedragen door vijftien gerenommeerde groepen en artiesten, zoals de leden van het orkest van Parijs, het kamerorkest van Parijs, de violoncellist Marc www.monuments-nationaux.fr Coppey of nog de gitarist Emmanuel Rossfelder, zullen heel het cultureel seizoen lang de gelegenheid bieden om deze monumenten van op een andere manier te ontdekken. Het volledige programma van «Monumenten op muziek» is beschikbaar op www.monuments-nationaux.fr

2de editie

Een nieuw seizoen verrijkt met nieuwe artistieke, voorstellen, nieuwe locaties en een uitstap naar de circuskunsten. Van maart tot september, zullen tien locaties ingenomen worden door negen kunstenaars, choreografen, circusartiesten of muzikanten. Nathalie Pernette en Thomas Lebrun, die in 2015 reeds op de affiche stonden, zullen andere nationale monumenten inpalmen, zoals de Conciergerie, de abdij van de MontSaint-Michel of nog de abdij van Thoronet, voor momenten van gratie en poëzie. Het hedendaagse circus zal andere monumenten laten zinderen met, dit jaar nog, Yoann Bourgeois, maar ook Chloé Moglia en Clément Dazin, die een spektakel zullen brengen waarin krijgskunsten, voltige, jongleren en dans gecombineerd worden. De grote Carolyn Carlson, zal het seizoen afronden in het Pantheon. Het volledige programma van «Monumenten in beweging» is beschikbaar op www.monuments-nationaux.fr

►

♯motsnus

4de editie

Voor het 4de jaar op rij, maakt het Centre des monuments nationaux overal in Frankrijk afspraken waarbij de schoonheid van een belangrijk erfgoed gecombineerd wordt met die van teksten uit klassieke of hedendaagse werken. Deze evenementen, die verband houden met de literaire geschiedenis of met originele associaties, komen tot stand dankzij uitzonderlijke partnerschappen met grote instellingen, zoals de Comédie-Française of het Théâtre de l’Odéon. Er zal hulde gebracht worden aan de vrouwelijke schrijvers in het Hôtel de Sully, Léon Bonnaffé, artiest van het Théâtre de l’Odéon, zal op zondag wandelingen begeleiden, Thibault de Montalembert zal de «mysteries van Parijs» onthullen, de Comédie-Française zal het Pantheon innemen voor een hommage aan Chevalier de la Barre … In totaal zullen in 2016 acht monumenten hun deuren openen voor kunstenaars en toeschouwers. Het volledige programma van #MotsNus in beweging» is beschikbaar op www.monuments-nationaux.fr

TENTOONSTELLING ► provence, abdij van montmajour

«La règle et l’intuition» (De regel en de intuïtie) van G. Traquandi, van 3 april tot 18 september Carte blanche voor Gérard Traquandi, schilder afkomstig uit Marseille, die deelnam aan talloze persoonlijke en collectieve tentoonstellingen over heel de wereld. Hij brengt hier een tentoonstelling van werken van een tiental internationale hedendaagse kunstenaars. Elk werk, dat specifiek gekozen werd voor deze locatie, gaat in dialoog met het monument. In een gevoelige maar ook pedagogische benadering, stelt de aanwezigheid van kunstobjecten uit de middeleeuwen, de periode waarin de abdij actief was, vragen over de plaats die kunst in onze levens ingenomen heeft en nog inneemt. De tentoonstelling, die ondermeer monumentale werken omvat, maar ook werken die afkomstig zijn van de abdij van Cluny, roept op tot een bewustwording van de plaats die het menselijk wezen inneemt in de ruimte en in de tijd, via deze confrontatie van culturele werken met hedendaagse werken. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6 Vol tarief volwassenen:: € 7,50 www.montmajour.monuments-nationaux.fr

► ile-de-france, kaastel van vincennes

Noir éclair (bliksemzwart) – Zevs, van 15 september 2016 tot 29 januari 2017 De hedendaagse kunstenaar Zevs palmt het kasteel van Vincennes in en confronteert het erfgoed met de hedendaagse kunst, aan de hand van werken die een band hebben met de historische functies van het monument. De kunstenaar, die al bijna twintig jaar geïdentificeerd wordt met een taal die zich situeert tussen urban art en hedendaagse kunst, stelt hier een retrospectieve voor van zijn oeuvre, maar ook nieuwe creaties die speciaal voor de tentoonstelling gemaakt werden en die een beroep doen op innoverende technologie. Via deze werken tracht Zevs kritisch na te denken over de begrippen van politieke of economische macht, die het kasteel van Vincennes in de loop van zijn geschiedenis belichaamd heeft. «NOIR ECLAIR» brengt meerdere verhalen in één: dat van het kasteel, die van de geschiedenis en van de kunstgeschiedenis en dat van de kunstenaar. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6,50 Vol tarief volwassenen:: € 8,50 www.vincennes.monuments-nationaux.fr

► parijs, conciergerie

Lydie Arickx, september-oktober 2016 (data nader te bepalen). Lydie Arickx gebruikt de gotische ruimtes van de Conciergerie en voorziet ze van een nieuwe hedendaagse installatie. Deze internationaal vermaarde kunstenares-schilderes, wiens werken opgenomen zijn in de openbare collecties, en die haar atelier altijd beschouwde als plek om te experimenteren, zal binnenin het monument een experimenteel picturaal parcours voorstellen, waar muziek- en dansvoorstellingen aan toegevoegd zullen worden, die ervan doordrongen en erdoor gevoed zullen worden. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6,50 Vol tarief volwassenen:: € 8,50 Tarief Conciergerie - Sainte-Chapelle: € 12(groepen) / € 15 (volwassenen) www.conciergerie.monuments-nationaux.fr

► parijs, panthéon

«36 000 communes / 36 000 cicatrices» (36.000 gemeentes / 36.000 littekens) met de steun van Raymond Depardon, april tot september In het kader van de eerste editie van de Ontmoetingen van Arles buiten de muren, en in samenwerking met de Mission du Centenaire (organisator van de herdenking van de Eerste Wereldoorlog), stelt het CMN, van april tot september, in het Pantheon, foto’s voor van monumenten voor de doden, met een originele scenografie. Deze foto’s, gemaakt door Raymond Depardon, maar ook door anonieme personen, dragen bij tot de uitbreiding van de inventarisering van deze bouwwerken voor de gesneuvelden van 1914-1918. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 8,50 Vol tarief volwassenen:: € 6,50 www.pantheon.monuments-nationaux.fr

TENTOONSTELLING ► zuidwesten, kasteel van carcassonne

«A la vie, à l’image» (In het leven, op het beeld), Emeric Feher, van 17 oktober 2016 tot 10 februari 2017 (data te bevestigen) Na de voorstelling van de foto’s van de kunstenaar in het kasteel van Angers, in 2015, vindt in het centrum van Carcassonne een tentoonstelling plaats van het fotografiefonds van het Centre des monuments nationaux, rond het thema van de vrijetijdsbesteding gezien door de lens van Emeric Feher. De kwaliteit van de getoonde beelden en de rijkdom van hun standpunten, geven een gevoelig en gedocumenteerd beeld van het oeuvre van de fotograaf, van het gelaat van Frankrijk in de jaren dertig en na de Tweede Wereldoorlog. Het beeld dat Emeric Feher schetst van de vrijetijdsbesteding, gunt ons een blik in het geheugen van een heel tijdperk. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6,50 Vol tarief volwassenen: € 8,50 www.carcassonne.monuments-nationaux.fr

► nord, villa cavrois

«Etats de sièges» (Staat van de stoelen), van 16 april tot 11 juni Als meesterwerk van de moderne architectuur, is de villa Cavrois vandaag wereldwijd erkend voor haar uitzonderlijk concept, zowel ruimtelijk als esthetisch gezien. Meubilair, decoratie, tuinen, Mallet-Stevens heeft alles tot in de kleinste details uitgewerkt. Een groot deel van het meubilair is verspreid geraakt. Het idee om in de villa modern en hedendaags meubilair te tonen, ligt dan ook voor de hand. Als eerbetoon aan deze creaties, organiseert de Villa Cavrois haar evenement in het teken van het design, als voorproefje van een cultureel project. Onder de titel «États de sièges» zullen een dertigtal stoelen tentoongesteld worden die de XXste eeuw gekenmerkt hebben. De creaties van Breuer, Saarinen, Rietveld, Castiglioni, Pesce, Eames, Gilardi en anderen zullen in dialoog gaan, door hun fabricageproces, hun extreem diverse vormen en hun heterogene materialen te tonen. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6 Vol tarief volwassenen: € 7,50 www.villa-cavrois.fr

► zuidwesten, torens en vestingmuren van

aigues-mortes

«Univers’sel» (Universeel zout), van 14 april tot 30 september De geschiedenis van het stadje Aigues-Mortes is sterk verbonden met de productie en de exploitatie van zout. Deze tentoonstelling geeft de geschiedenis weer van de zoutmoerassen, aan de hand van vijf hoofdthema’s. Er wordt verder ingegaan op de onderwerpen van de ontginning van het zout in een gunstig klimaat, ondanks de afwezigheid van getijden, de commercialisering, het transport via de rivieren, de tol en de macht die daarmee gepaard gaat, de industrialisatie en de innovaties die daarmee samenhangen en tot slot de link met de versterkte stad Aigues-Mortes en deze felbegeerde hulpbron. In mei stellen de kunstenaars Motoï Yamamoto en Jean-Pierre Formica installaties voor die gemaakt zijn van zout, voortvloeiend uit hun historisch, artistiek en architecturaal onderzoek naar dit dagelijkse product, waarvan de artistieke kenmerken weinig bekend zijn.Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6 Vol tarief volwassenen: € 7,50 www.aigues-mortes.monuments-nationaux.fr

► pays de la loire, kasteel van angers

«Le goût de la parure» (De smaak van de opschik) in samenwerking met het kasteel van Versailles De schilderijen en gravures die tentoongesteld zullen worden, geven een beeld van de types juwelen en sieraden die gedragen werden: halssnoeren, ringen, oorhangers, maar ook gespen van schoenen en riemen, versierde medaillons, ... De tentoonstelling zal de verschillende functies aantonen van deze objecten, die, naargelang de periodes, gebruikt werden als diplomatieke cadeaus tussen Frankrijk en de andere Europese hoven, als nieuwjaarsgeschenken van de leden van de koninklijke familie of als huwelijkscadeaus. De portretten van de koningen en koninginnen zijn ook een waardevolle iconografische bron om meer te weten te komen over de aard en de gebruiken van de kroonjuwelen. Tot slot zal de tentoonstelling een beter inzicht verschaffen in de evolutie van de gebruiken en van de vormen van deze objecten, die net als kleding, onderworpen zijn aan de mode en de smaak van de tijd. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6,50 Vol tarief volwassenen: € 8,50 www.angers.monuments-nationaux.fr

EVENEMENTEN in

2016

komt sport op de eerste plaats in het

centre des monuments nationaux ronde van frankrijk ►

103ste editie van de Ronde van Frankrijk

euro

Een ronde van Frankrijk van het erfgoed

Van 2 tot 24 juli 2016, zullen de monumenten centraal staan in de koers, dankzij het langdurige partnerschap, voor het vierde opeenvolgende jaar, met A.S.O. Met een start op de Mont-Saint-Michel, op 2 juli, en een aankomst aan de Arc de triomphe, op 24 juli, zal het parcours langs niet minder dan vijfentwintig nationale monumenten lopen, waarvan drie in de stadsetappes. Op 4 juli doen de renners het kasteel van Angers aan en op 13 en 17 juli worden respectievelijk het centrum van Carcassonne en het koninklijk klooster van Brou onder de aandacht gebracht, bij het vertrek van de renners. De kastelen van Carrouges, van Oiron, van VilleneuveLembron, van Montal, van Ferney-Volaire, de abdijen van Charroux en van Beaulieu-en-Rouergue, de archeologische sites van Montmaurin en van Ensérune of nog de kathedrale basiliek van Saint-Denis liggen eveneens op het parcours van de Ronde van Frankrijk van 2016. Sinds 2013 maakt dit partnerschap het mogelijk om de monumenten in de kijker te stellen, en tegelijk deze mythische wielerwedstrijd nog mooier te maken. Ze loopt immers door het grondgebied en laat diegenen die de Ronde van Frankrijk gepassioneerd volgen, haar landschappen en monumenten herontdekken. www.letour.fr/le-tour/2016/fr/parcours-general.html

► euro

2016

De belangrijkste voetbalontmoeting van Frankrijk Deze 15de editie van de UEFA Euro 2016 is de gelegenheid bij uitstek voor bezoekers van over heel de wereld, om de rijke Franse cultuur te ontdekken. Naarmate de competitie vordert, wordt er afgesproken in de nationale monumenten. De aftrap van de openingsmatch zal gegeven worden in het Stade de France, wat een ideale gelegenheid creëert voor een bezoek aan de kathedrale basiliek van Saint-Denis en haar koninklijke necropolis, die gemakkelijk bereikbaar zijn vanaf het stadion. De competitie wordt voortgezet langsheen de monumenten, met name de Villa Cavrois, meesterwerk van de moderne architectuur, niet ver van de Rijselse metropool; de PeyBerland toren in het hart van Bordeaux, die met zijn hoogte van 50 meter een prachtig vergezicht biedt; of nog het koninklijk klooster van Brou, op minder dan 1 uur van Lyon. Buiten de drukte van het stadion van Toulouse, stellen wij u voor om even halt te houden in het kasteel van Gramont, om op adem te komen. Langs de kant van Nice, afspraak in La Turbie, waar de trofee van Augustus de competitiegeest aanwakkert! Ter hoogte van Marseille kunt u op ontdekkingstocht gaan naar het kasteel van If, op een eilandje dat enkel met de boot bereikbaar is! Om deze competitie af te sluiten, keren we terug naar het Stade de France, via een kleine omweg langs de Arc de Triomphe, om de mythische Avenue des champs Elysées te bewonderen, waar men traditiegetrouw samenkomt om de winnaars van sportwedstrijden te feliciteren.

MAAR OOK... - De marathon van Parijs, op 3 april 2016 - Run in Reims, op 9 oktober 2016 - Een partnerschap met Bonzini voor tafelvoetbal in de monumenten

NOCTURNES beleef de nationale monumenten bij valavond

►normandië, abdij van de mont-saint-michel

Poëtische route van 11 juli tot 27 augustus

«De geheime bewoner van de abdij», een mysterieuze dierenvorm met schubben en veren, komt terug en dompelt het publiek onder in een klank- en beeldenwereld geïnspireerd op de natuurkrachten van de baai van de Mont-Saint-Michel. De bezoekers zullen uitgenodigd worden om de puzzel van deze bewoner met een versnipperd lichaam, onderweg opnieuw samen te stellen. Deze route, die het mogelijk maakt om op een andere manier in de abdij rond te lopen, zal elke avond van 19 uur tot middernacht geopend zijn. De toegang zal mogelijk zijn dankzij de pendeldiensten die 24 u./24 u. werken, en de parking die gratis is en geopend is van 19 u. tot 2 u. Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 7 Vol tarief volwassenen: € 9 www.mont-saint-michel.monuments-nationaux.fr ► parijs, arc de triomphe

Het hele jaar door nachtelijk bezoek!

L’habitant secret de l’abbaye

Avonds na een diner op de Champs-Élysées bestijgt u het terras van de Arc en bewondert u de zonsondergang op de mooiste avenue ter wereld. Het monument is heel het jaar open voor het publiek, tot 22.30 u. en tot 23 u. in de zomermaanden.

NOUVEAU

Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 9 Vol tarief volwassenen: € 12 www.arc-de-triomphe.monuments-nationaux.fr

Itinéraire poétique Nocturne A b b ay e d u M o n t- S a i n t- M i c h e l

DU 11 JUILLET AU 29 AOUT 2015 ► parijs, torens van de notre-damePARCOURS LIBRE

DE 19H À MINUIT Een panoramisch uitzicht op een verlicht Parijs.

DERNIÈRE ENTRÉE À 23H

- ITF Imprimeurs- Photographe : Colombe Clier/ Centre des monuments nationaux .

SAUF LES DIMANCHES

*

https://www.facebook.com/abbayemontsaintmichel #MontSaintMichel

Année 2015 - Conception-création :

Bij het vallen van de nacht neemt een bezoek aan de 70 GRATUIT meter hoge Torens u mee via de galerie des Chimères, - 26 ANS naast de legendarische Bourdon tot op de top van de www.monuments-nationaux.fr Zuidelijke Toren voor een panoramisch uitzicht op een verlicht Parijs. Nocturne tot 23 u. elke vrijdag- en zaterdagavond, in juli en augustus. *Ressortissants ou assimilés de l’UE ou de l’EEE ou non ressortissants titulaires d’un titre de séjour ou visa de longue durée délivré par un de ces Etats.

Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 8 Vol tarief volwassenen: € 10,50 Tarief Conciergerie - torens van de Notre-Dame: 12€ (groepen) / 15€ (vol) www.notre-dame.monuments-nationaux.fr

► parijs, sainte-chapelle

Een andere kijk op de gerestaureerde glasramen Bij zonsondergang kunt u een uniek geheel van glas-inlood ramen en hun geraffineerde gebeeldhouwde decor bewonderen. Nachtelijk bezoek tot 21.30 uur op woensdagen van half mei tot half september Tarief toerisme professionals of groepen vanaf 20 personen: € 6,50 Vol tarief volwassenen: € 8,50 Tarief Conciergerie - Sainte-Chapelle : 12€ (groepen) / 15€ (vol) www.sainte-chapelle.monuments-nationaux.fr

DIGITAAL Gebruik

van de recentste technologieën om het erfgoed

tot zijn recht te laten komen ►parijs, conciergerie

Een andere kijk op het paleis van de stad met de Histopad De HistoPad is een digitale tablet die het mogelijk maakt om een bezoek op interactieve, ludieke en gepersonaliseerde wijze te sturen. De bezoeker kan interageren met de tentoongestelde collecties en de bezochte zalen. Door het scherm in alle richtingen te houden, kan de tablet een reconstructie van een ruimte weergeven in een bepaalde periode, dankzij de aangevulde realiteit. Door interactieve objecten te scannen, geeft de tablet de bezoeker informatie over hun functie en hun geschiedenis. Zo maakt de HistoPad wat onzichtbaar is, zichtbaar en komen de tentoongestelde objecten tot leven. Ter plaatste te huur Beschikbaar in het Frans, het Engels, het Duits, het Italiaans, het Spaans en het Chinees www.conciergerie.monuments-nationaux.fr

► le roi et la salamandre (de koning en de salamander)

In het spoor van Frans I

Twee helden spelen de hoofdrol in dit scenario, dat gebaseerd is op historische feiten: koning Frans I en Etincelle, zijn salamander. De kinderen zullen via dit spel meegenomen worden in het avontuur van een lotsbestemming die Frankrijk veranderd heeft, aan de hand van de monumenten van het net van het CMN, en ze zullen historische personages ontmoeten, zoals Leonardo da Vinci of Karel V. Om vooruit te gaan in het avontuur, zullen ze een opeenvolging van zoektochten uitvoeren, historische objecten verzamelen en raadsels van de verschillende schilderijen oplossen. Beschikbaar in op Apple store en Google play in het Frans, het Engels en het Spaans De eerste opdracht is gratis en het volledige spel kost 4,99 € www.jeusalamandre.com

► nord, villa cavrois

Een 3D-reconstructie van de villa in haar oorspronkelijke staat Deze app richt zich op een groot publiek en maakt het mogelijk om virtueel binnen te treden in de villa van 1932 en bepaalde ruimtes gereconstrueerd te zien in 3D. De bezoeker kan vrij rondlopen op de site en het interieur en de buitenkant van de villa verkennen. Hij heeft toegang tot audio-, video-, grafische inhoud, 3D-animaties, ... Verdiepingen, focus, thema’s, toelichtingen bij welbepaalde punten zijn eveneens beschikbaar. Prijs: 4 € huur ter plaatse of 2,99 € voor het downloaden op een iPad Beschikbaar in het Frans, het Engels, het Nederlands en in de Franse gebarentaal www.villa-cavrois.fr

► de geschiedenisfabriek

Parcoursen in scène gezet in Aquitaine De geschiedenisfabriek biedt groot en klein parcoursen aan die uitnodigen tot het uitpluizen van de geschiedenis van de monumenten, aan de hand van hun verhalen en hun collecties. Vertrekkend van het kasteel van Cadillac, met een eerste uitbreiding de abdij van Sauve-Majeure, meesterwerk van de romaanse kunst, en verbonden met de Pey-Berland toren, in Bordeaux, koppelt het systeem de bezoekersapp, de website en de pedagogische ateliers aan elkaar, in een dynamiek van uitwisseling en ontdekking, om narratieve linken te leggen tussen deze locaties en daarbij het Aquitaans grondgebied in een cultureel net te plaatsen.

MAAR OOK naast de opening voor het publiek is het centre des monuments nationaux ook ►verhuur van monumenten

Geef uw evenementen een andere dimensie Klassiek of romantisch, luxueus of intimistisch, stedelijk of landelijk … ongeacht het gewenste evenement, bieden de nationale monumenten een uitzonderlijk kader. Van de Conciergerie tot het kasteel van Azay-le-Rideau, van de abdij van Montmajour tot het kasteel van Pierrefonds, stelt het Centre des monuments nationaux een uniek geheel van opmerkelijke erfgoedlocaties voor.

► privébezoeken

Een bijzonder moment Bepaalde monumenten zijn ‘s ochtends of ‘s avonds buiten de openingsuren toegankelijk voor bezoekers, voor een bijzondere ervaring. Er wordt gedurende ongeveer 2 uur een geleid privébezoek georganiseerd, om ten volle van de locatie te kunnen genieten. Er worden twee types bezoeken voorgesteld: met ontbijtbuffet of met champagnecocktail. Voor meer informatie: [email protected]

► de boekhandels

- winkels

Leren, zich amuseren en ontdekken Deze verkooppunten maken het mogelijk om werken, monografieën, cd’s, referentieboeken, kinderboeken en talloze afgeleide producten aan te schaffen. In de boekhandel - winkel van de torens en stadswallen van Aigues-Mortes, bijvoorbeeld, is een groot deel van de ruimte gewijd aan de kinderen (spellen, boeken, …), maar ook voor de volwassenen is er een ruime keuze. In de winkel worden drie thema’s uitgewerkt: de kruistochten, de versterkte steden en de streekproducten. ► les éditions du patrimoine

20ste verjaardag

De uitgeverij «Les éditions du patrimoine» heeft als missie om verslag uit te brengen van de laatste verworvenheden op het gebied van onderzoek in het onroerend en roerend erfgoed, architectuur, kunstgeschiedenis en archeologie. De uitgeverij verspreidt de kennis van het erfgoed bij een groot publiek. Dankzij een vijftiental collecties – gidsen, mooie boeken, theoretische teksten, wetenschappelijke publicaties – richt ze zich tot amateurs en professionals, tot studenten en onderzoekers, maar ook tot kinderen en tot specifieke doelgroepen. www.edtions.monuments-nationaux.fr

crédits photographiques : P. Berthé, D. Bordes, J.-C. Ballot (oeuvre de le Corbusier @ FLC/Adagp), P. Cadet, J.-M. Charles, A. Frich, P. Lemaître, P. Müller, J.-L. Paillé (@ Robert Mallet-Stevens Adagp), B. Renoux, C. Rose © CMN, Paris – Agence Venise – Ministère de la culture et de la communication, Médiathèque de l’architecture et du patrimoine, Archives photographiques.

Voor meer informatie: [email protected]