Wethouder van Jeugd, Welzijn en Sport RIS175244_21-SEP-2010
drs. K.P. Klein
Gemeente Den Haag
Retouradres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag
De voorzitter van Commissie Samenleving
Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk
BSW/2010.142 - RIS 175244 Doorkiesnummer
070 - 353 75 75 E-mailadres Aantal bijlagen Datum
21 september 2010 Onderwerp
Rapportage Wmo individuele voorzieningen en Sociaal juridische dienstverlening Geachte voorzitter, Met deze voortgangsrapportage informeer ik uw commissie over de uitvoering van diverse Wmovoorzieningen in de eerste helft van 2010. Het gaat om de voorziening gehandicapten, de Taxibus en de Hulp bij het Huishouden. Daarnaast wordt ingegaan op de Sociaal juridisch dienstverlening. Algemeen De burger centraal. Dat is het uitgangspunt van de Verordening Individuele Voorzieningen voor Maatschappelijke Ondersteuning die in 2009 is ingegaan. Samen met de burger wordt bekeken wat de juiste compensatie is voor hem of haar. Hierbij wordt niet slechts gelet op de medische situatie, maar ook spelen de behoeften en capaciteiten van de burger een belangrijke rol. Naast aandacht voor de individuele burger wordt door (in)formele inspraak en samenspraak de burger betrokken bij de beleidsontwikkeling en -uitvoering. Voorbeelden hiervan zijn: de gespreksronden per stadsdeel met burgers over de maatschappelijke ondersteuning, de inzet van klantenpanels bestaande uit burger/gebruikers bij het samenstellen van informatiemateriaal en de digitale sociale kaart en de samenwerking met belangenorganisaties. Ten slotte adviseert de cliëntenraad van SZW de gemeente gevraagd en ongevraagd over het Wmo-beleid.
Inlichtingen bij
F. Jansen Postadres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Internetadres: www.denhaag.nl
Telefoon: 070 - 353 75 75 Fax: 070 - 353 2390
BSW/2010.142
2
Stand van zaken Voorzieningen Gehandicapten (VG) Aantal aanvragen en doorlooptijden VG In de eerste helft van 2010 is het aantal ingediende aanvragen voor een individuele woon- of vervoersvoorziening sterk toegenomen ten opzichte van 2009. Het aantal ingediende aanvragen voor individuele voorzieningen is in het eerste kwartaal 5.845. Ten opzichte van dezelfde periode in 2009 is dit een toename van 18%. Er is geen aanleiding om aan te nemen dat deze ontwikkeling in het tweede kwartaal anders is. Overigens zien we al jaren een stijging: ten opzichte van 2007 is in 2010 de stijging van het aanvragen al zo’n 30%. Als de stijging van het aantal aanvragen doorzet, dan zal dit een overschrijding van het budget tot gevolg hebben. De definitieve cijfers over het tweede kwartaal van 2010 zijn, in verband met een andere registratie, pas bekend in oktober 2010 en worden in de volgende rapportage opgenomen. Het aantal nog niet besliste aanvragen (de werkvoorraad) steeg eveneens en bedroeg per ultimo juni 2010 1.614 stuks. Nadat de werkvoorraad vanaf december redelijk stabiel rond de 1.000 aanvragen bleef, neemt deze vanaf mei weer toe. In de volgende grafiek is het verloop zichtbaar: Openstaande aanvragen 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 jun- jul-09 aug- sep09 09 09
okt09
nov- dec09 09
jan10
feb10
mrt10
apr10
mei10
jun10
Ondanks de stijging van het aantal aanvragen, is er in een groter deel van de gevallen binnen de gestelde termijn beslist. Gerekend over de eerste zes maanden van 2010 is 87,1% van het aantal besluiten genomen binnen de geformuleerde doelstelling (80% binnen acht weken). Over heel 2009 gerekend was dit nog 85,1 %. Bezwaarschriften In het eerste half jaar van 2010 zijn in totaal 153 bezwaarschriften met betrekking tot de VG ontvangen. Ter vergelijking: in de eerste zes maanden van 2009 zijn er 177 bezwaren ingediend. Bij 37 bezwaarschriften (24%) is de beschikking niet (volledig) gehandhaafd. In dezelfde periode in 2009 was dit nog in 28% van de bezwaarschriften het geval. Het aantal bezwaarschriften is dus afgenomen. Hiernaast is ook het aantal niet gehandhaafde beschikkingen afgenomen.
BSW/2010.142
3
Levering hulpmiddelen Sinds 1 februari 2010 is Emcart actief als leverancier van Wmo-hulpmiddelen voor de gemeente Den Haag. Op 25 februari werd de vestiging aan de Kerketuinenweg feestelijk geopend. Op deze locatie kan de burger terecht om de diverse hulpmiddelen te bezichtigen en zich daarover te laten informeren. Een medewerker van de Dienst SZW is dagelijks in de showroom aanwezig en informeert burgers over de diverse mogelijkheden op het gebied van de verschillende gemeentelijke regelingen. De toegekende hulpmiddelen worden door EmCart binnen de geldende prestatieafspraken geleverd. Stand van zaken Taxibus De dienstverlening van de Taxibus laat gedurende de eerste zes maanden van 2010 geen verrassingen zien. De tendens van gestaag toenemende ritaantallen en percentage op tijd uitgevoerde ritten blijft zichtbaar. Ritaantallen Het aantal uitgevoerde ritten over de eerste zes maanden van 2010 is uitgekomen op 254.800, dit is een toename van 11% ten opzichte van dezelfde periode in 2009. Percentage op tijd uitgevoerde ritten Gedurende de eerste zes maanden van 2010 werd ruim 92% van het aantal ritten op tijd uitgevoerd. Over heel 2009 gerekend, was dit ruim 91%. Met name de laatste maanden van 2009 en in januari 2010 was het percentage fors lager dan daarvoor. De oorzaak hiervan was gelegen in het grote aantal omleidingen en verstoppingen, als gevolg van diverse werkzaamheden in de stad en de winterperiode.
Op tijd uitgevoerde ritten 96,00% 94,00% 92,00% 90,00% 88,00% 86,00% 84,00% 82,00% jul- aug- sep- okt- nov- dec- jan- feb- mrt- apr- mei- jun09 09 09 09 09 09 10 10 10 10 10 10
Klachten In het eerste half jaar van 2010 werden 326 klachten over de dienstverlening van de Taxibus ingediend. Gerelateerd aan het aantal vervoerde personen bedroeg dit 0,15 %. Dit is weliswaar hoger dan het gemiddelde niveau over geheel 2009 (0,12%), maar wordt geheel veroorzaakt door het hoge aantal klachten in de maand januari, als gevolg van de extreme weersomstandigheden.
BSW/2010.142
4
Desondanks valt het gemiddelde percentage nog ruimschoots binnen de norm (tussen 0,1 en 0,2 wordt gebruikelijk geacht). Stand van zaken Hulp bij het Huishouden (HH) Aantal klanten, aanvragen en doorlooptijden Zoals uit onderstaande tabel blijkt is het aantal burgers dat gebruik maakt van HH licht teruggelopen. Op 31 december 2009 waren er nog 11.543 mensen die gebruik maakten van HH. Op 30 juni 2010 is dit aantal 11.376. We zien in de aantallen een verschuiving van HH2 (hulp bij het schoonmaken van het huis plus het organiseren van het huishouden) naar de “lichtere” ondersteuning HH1 (enkel de hulp bij het schoonmaken van het huis). Deze verschuiving van HH2 naar HH1 sluit aan bij de landelijke trend. Soort HH HH 1 (Zorg in natura) HH 1 (Persoonsgebonden budget) HH 2 (Zorg in natura) HH 2 (Persoonsgebonden budget) Totaal
Aantal klanten op 31-12-2009 5.316 1.453
Aantal klanten op 30-06-2010 5.473 1.483
4.141 633
3.795 625
11.543
11.376
De onderstaande grafiek geeft een overzicht van het aantal openstaande aanvragen in casu de werkvoorraad. Het betreffen niet allemaal eerste aanvragen maar ook herindicaties. Een indicatie voor HH wordt voor minimaal zes weken en maximaal vijf jaar afgegeven. Na afloop van de indicatie wordt de situatie opnieuw beoordeeld. Dit wordt dan gezien als nieuwe aanvraag. Alle reeds bij de gemeente bekende gegevens worden bij een herindicatie uiteraard niet nogmaals gevraagd aan de klant. De piek in week 10 en week 11 heeft te maken met een eenmalige administratieve actie; vanwege de wijzigingen in het Pgb beleid hebben we de Pgb diensten opnieuw moeten opvoeren. Het systeem ziet dit als een nieuwe aanvraag.
Aantal openstaande aanvragen per week
Aantal openstaande aanvragen
1200 1000 800 aantal openstaande aanvragen
600 400 200 0 1
3
5
7
9
11
13 Week
15
17
19
21
23
25
BSW/2010.142
5
Over de eerste zes maanden van 2010 is, ondanks het constant hoge aantal aanvragen en herinidicaties, in 91,2 % van de aanvragen het besluit binnen de wettelijke termijn van 8 weken genomen. In het vierde kwartaal van 2009 was dit nog maar in 87% van de gevallen. Hieruit blijkt dus dat het is gelukt om de doorlooptijden terug te dringen. Wachtlijsten Klanten hebben in Den Haag de keuze uit 12 aanbieders van HH. Sommige aanbieders hebben soms, ten gevolge van een plotselinge sterke toename van klanten, een wachtlijst. De gemeente biedt klanten op een wachtlijst de mogelijkheid om direct te worden geholpen door een andere aanbieder. Sommige mensen kiezen echter voor een wachtlijst van de aanbieder van hun keuze. Over de eerste zes maanden van 2010 zijn er geen problematische wachtlijsten geweest. Ook hebben de aanbieders, in overleg met de gemeente, goed geanticipeerd op de vakantieperiode waardoor ook in de vakantieperiode geen wachtlijsten/problemen zijn ontstaan met de levering van de hulp. De wachtlijst op peildatum 1 augustus 2010 betreft 10 klanten waarbij het de aanbieders niet is gelukt om de zorg binnen 10 werkdagen te starten. Dit komt in alle gevallen doordat het de aanbieders niet lukt om contact te krijgen met de klant. Waarschijnlijk is dit het gevolg van de vakantieperiode.
HH 1 HH 2
Wachtlijst 4e kwrt ‘08 24 0
Wachtlijst 1e kwrt ‘09 46 0
Wachtlijst 2e kwrt ‘09 22 11
Wachtlijst 2e halfjaar ‘09 5 0
Wachtlijst 1e halfjaar 2010 7 3
Thuiszorg Service Nederland (TSN) Bij brief van 25 juni 2010 (BSD/2010/935) heb ik aangegeven dat ik de Dienst SZW opdracht heb gegeven alert te zijn op eventuele problemen bij TSN. Bekend was dat vanwege een nieuw salarissysteem incidentele problemen zich hebben voorgedaan. Vanaf 25 juni heb ik extra toezicht gehouden. In de gesprekken en contacten die de dienst SZW sinds deze datum met TSN heeft gehad is niet gebleken dat er sprake is van problemen met de salarisbetalingen of andere problemen. Ook in de vakantieperiode zijn er, voor zover bij mij bekend, geen problemen geweest. Voorts handelt TSN volledig conform de CAO. Ook reiskostenvergoedingen worden uitbetaald. Ik heb voor de zekerheid steekproeven laten verrichten, informatie ingewonnen bij de voorzitter van de OR en bij andere gemeenten laten informeren die TSN gecontracteerd hebben. Hier komt geen ander beeld uit dan hierboven is vermeld. Ongeveer 4450 klanten in Den Haag ontvangen de hulp bij het huishouden via TSN. Daarmee heeft TSN ruimschoots de meeste klanten van alle aanbieders die de gemeente onder contract heeft. Zowel de gemeente als TSN ontvangen weinig klachten over de dienstverlening. Klanten geven TSN in het meest recente klanttevredenheidsonderzoek van SGBO een 7,4. Ter vergelijking: het beste rapportcijfer van een zorgaanbieder is een 7,6. Bezwaarschriften In het eerste half jaar van 2010 zijn in totaal 136 bezwaarschriften met betrekking tot de HH ontvangen. Ter vergelijking: in heel 2009 zijn er 281 bezwaarschriften binnengekomen en in 2008 zijn er in totaal 542 bezwaarschriften binnengekomen. Bij 24 bezwaarschriften (18%) is de beschikking niet (volledig) gehandhaafd.
BSW/2010.142
6
In heel 2009 was dit nog in 31% van de bezwaarschriften het geval en in 2008 in 38% van de gevallen. Het aantal bezwaarschriften is dus niet alleen in absolute zin wederom afgenomen, ook het aantal niet gehandhaafde beschikkingen neemt nog steeds af. Landelijke ontwikkelingen Op het terrein van de Hulp bij het Huishouden spelen momenteel een aantal landelijke ontwikkelingen. Er is een drietal wetsvoorstellen door de Tweede Kamer aangenomen. De wetsvoorstellen hebben betrekking op basistarieven voor de HH, een specifieke uitkering aan gemeenten en de aanbestedingsplicht in de Wmo. De Eerste Kamer heeft de wetsvoorstellen nog in behandeling. Daarnaast is het Rijk voornemens om per 2011 het Wmo- budget voor huishoudelijke hulp met 200 miljoen euro te verlagen. Ik zal u verder informeren als duidelijk is wat gevolgen voor Den Haag zijn. Stand van zaken Sociaal juridische dienstverlening Algemeen De gemeente heeft in het kader van Wmo prestatieveld 3 de taak om aan haar burgers voorzieningen te bieden ten aanzien van advies, informatie en cliëntondersteuning. Sociaal juridische dienstverlening (SJD) is één van de voorzieningen waarmee invulling wordt gegeven aan deze taak. De SJD wordt uitgevoerd door de medewerkers Advies en Informatie (A&I) en Sociaal Raadslieden, maar ook worden veel vragen telefonisch beantwoord door de medewerkers van het Klant Contact Centrum (KCC). De A&I balie op alle stadsdeelkantoren vormt het gezicht van de gemeente naar de burger toe. De burger kan hier terecht met al haar vragen en problemen. De onderwerpen lopen uiteen van kinderopvangtoeslag, belastingvraagstukken, wonen, werken, tot noodopvang. De werkzaamheden van de A&I medewerker varieert van informeren, adviseren, doorverwijzen, ondersteunen bij het invullen van formulieren tot het innemen van aanvragen. Indien de vraag van de burger zeer complex is of meer juridische kennis vergt, wordt deze behandeld door een van de Sociaal Raadslieden. Uit onderzoek van de Dienst SZW blijkt dat de Haagse burger een 8,2 geeft als waardering voor de toegankelijkheid en de kwaliteit van de geleverde diensten. Aantal hulpvragen Het totale aantal hulpvragen bij de SJD blijft stijgen. De planning en de resultaten over de eerste helft van 2010 zijn in de volgende tabel weergegeven. In de eerste helft van 2009 zijn er in totaal 91.288 hulpvragen behandeld. Ten opzichte van de eerste helft van 2009, is het aantal hulpvragen in de eerste helft van 2010 met 19% gestegen. Aantallen SJD Prestaties hulpvragen sociaal raadslieden A&I balie hulpvragen KCC telefonische hulpvragen Totaal
planning jan. t/m dec. 2010
realisatie jan. t/m juni 2010
25.000 45.000 65.000 145.000
11.758 34.385 62.325 108.468
BSW/2010.142
7
Uit de bovenstaande tabel blijkt dat er steeds meer burgers de weg naar de gemeente weten te vinden. In 2009 is veel geïnvesteerd om de werkprocessen binnen de SJD efficiënter in te kleden om zoveel mogelijk burgers te helpen. In 2010 zal verder gekeken worden naar efficiency kansen binnen de SJD en samenwerkingsmogelijkheden met externen: • In de vorige collegeperiode zijn de I-shops opgericht. In 2009 hebben ca 27.000 burgers contact gezocht met de I-shops. De I-shops geven informatie over welzijnsactiviteiten in de buurt. Burgers met vragen over gemeentelijke voorzieningen en burgers die ondersteuning behoeven, verwijst de I-shop door naar de A&I balies. Den Haag OpMaat levert op haar beurt een bijdrage aan de professionalisering van de I-shops. In 2010 wordt verder gekeken naar verdere samenwerking en synergie. • Met de Belastingdienst Haaglanden zijn samenwerkingsafspraken gemaakt over de ondersteuning van burgers bij fiscale vraagstukken. Burgers die enkel ondersteuning bij inkomstenbelasting wensen, worden voortaan geholpen door de Belastingdienst. Dit geldt ook voor burgers met complexe fiscale problemen. De Belastingdienst heeft hiervoor een speciaal team opgericht. De burger kan op deze manier sneller en effectiever worden geholpen. Met vriendelijke groet, de wethouder van Jeugd, Welzijn en Sport, Karsten Klein