Westerschelde poort Een juridische benadering door Mr. Dr. Drs. Peter van der Kruit
Stelling Er bestaan geen zwaarwegende juridische argumenten tegen de bouw van de Westerscheldepoort.
Indeling 1. Feiten 2. Scheidingsverdrag 1939 3. Ontwerp Verdrag 1925 4. Verruimingsverdragen 1970/1995/2005
Feiten • Westerschelde: NL • NL • Autonoom en soeverein • Zorgplicht/veiligheid /ontwikkeling voor bevolking/regio
• Scheidingsverdrag 1839 • Vrije handelsscheepvaart • Bevaarbare zeegaten onderhouden
• Europees recht: milieu • Verruimingsverdragen 1970/1995/2005
Leerstuk Recht van internationale waterlopen (scheepvaart) • Gewoonterecht • Akte v. Wenen 1815: vrije scheepvaart op internationale rivieren • Zeerechtverdrag • Veel afzonderlijke verdragen • Ganges • Nijl • Westerschelde
Gewoonterecht Internationaal Publiekrecht
Verdragenrecht Verdrag v. Wenen 1969
Scheidingsverdrag 1839
Ontwerp Verdrag 1925 Uitdiepingsverdragen 1975/1995/2005
Internationaal gewoonterecht
Internationale waterlopen > beperking nationaal recht > gezamenlijke belangen.
Verdragenrecht Verdrag v. Wenen 1969 • Totstandkoming • Voorbereiding • Omstandigheden • Interpretatie: bij twijfel > minst bezwarend
Interpretaties •Grammaticaal: •Wetshistorisch: •Systematisch: •Teleologisch:
letter van verdrag toenmalige wil partijen context verdrag huidige doel tekst
Redenering • Analogie: • A fortiori • A contrario:
gelijke zaken des te beter tegenovergestelde is zeker niet juist
Sigaar of pijp roken? Paling of zalm roken? Open vuur? Vuurwerk afsteken?
Scheidingsverdrag 1839 Doelen in 1839 •Vrijheid van scheepvaart •Bereiken van een graad van welvaart in België en daardoor onafhankelijk van Frankrijk
Scheidingsverdrag 1839 Akte Congres van Wenen 1815 van toepassing • Vrije scheepvaart • Oeverstaat onderhoudt de vaarwegen en verricht de noodzakelijke werkzaamheden om obstakels te voorkomen • Alles regelen op de meest gunstige wijze voor de handel en scheepvaart • Tolheffing door NL
Scheidingsverdrag 1839 Alternatief bieden indien Westerschelde onbruikbaar wordt door natuurlijke gebeurtenissen
Scheidingsverdrag 1839 • Ongemakkelijk, onduidelijk en onevenwichtig verdrag • Verschil van mening over inhoud en verplichtingen • Gedwongen totstandkoming • Gebruik • Interpretatie • Minst bezwarend • Ruim / beperkt
• Conclusie • Verdiepen / verbeteren • Verbeteren verplichting
Ontwerp Verdrag 1925 • Annexatie Zeeuws Vlaanderen • Soevereiniteit over de Wielingen • Verworpen door Eerste Kamer NL, o. i. v. Zeeland • Kabinetscrisis • Mussert • Concurrentiepositie • Financiële verplichtingen NL • Wrakkenberging • Vaargeulen
Ontwerp verdrag 1925 N.a.v. de Belgische eisen citeert Mussert Shakespeare ’s Hamlet:
“Something rotten in the State of Denmark”
Ontwerp verdrag 1925 Doel Westerschelde aanpassen aan de eisen van de veranderende scheepvaart
Artikel IV § 2 Ontwerp Verdrag 1925 “…..het als een hoofdbeginsel, dat de Westerschelde met hare toegangen vanuit volle zee, alsmede de Schelde beneden de haveninrichtingen van Antwerpen, wat de bevaarbaarheid betreft, te allen tijden moeten beantwoorden aan de eisen, welke zowel door de vooruitgang van de scheepsbouw als door de toenemende behoeften van de scheepvaart gesteld.”
Begrippen • Toegankelijkheid • Veiligheid • Vrije scheepvaart of onbelemmerde vaart
vrije scheepvaart (freedom of navigation)
• Zeerechtverdragen 1958 en 1982 • Beperkingen • Veiligheid • Ordening • Milieu • Volksgezondheid
Loods / Scheldepoort •Vrijheid scheepvaart •Vlotheid •Veiligheid •Gelijkheid
Recente verdragen Verdrag Vaargeul 1970, 1995 en 2005
• Verdieping • Niet i.p.v. Scheidingsverdrag 1839
Vergelijk België • Ruime interpretatie • Altijd aanpassen aan de scheepvaart (1925) • Eventuele maatregelen alleen met toestemming • De facto / de jure
Nederland • Enge interpretatie • Meer verantwoordingen • Vetorecht • Maatregelen zelfstandig uitvoeren, zonder toestemming, met overleg
NL verplichting tot aanpassen • Doel: Vrijheid van scheepvaart en handel • Context: Verplichting tot onderhoud/verbetering • Ontwerp Verdrag 1925 • Aanpassing aan veranderende scheepvaart en techniek
• Gebruik • 1929 • 1970- 2005
België dringt aan op aanpassing voor de moderne scheepvaart aanpassing door verbreding vaargeul
Conclusies • Verdragen geven NL eerder een verplichting dan een verbod om in de Westerschelde te bouwen. • Maar, uiteraard niet alleen en zelfstandig
Stelling Er bestaan geen zwaarwegende juridische argumenten tegen de bouw van een waterkering in de Westerschelde.
Dank voor uw aandacht
Juridisch goedgekeurd
