Werksessie 1 – Vluchten kan niet meer. Je vleugels uitslaan wel. Werkgroep 7 Werkgroepbegeleider: Tobias Frenssen Verslaggever: Marianne Vanuytven Na referaat 1 – “Vluchten kan niet meer. Je vleugels uitslaan wel.” Inhoudelijke reflectie / Interpretatieve reflectie / Transfer naar de eigen middenschool Vraag moderator: Wat zijn de opmerkingen/reacties na het eerste referaat? -
-
Ouders weten dat de middenschool breed is. Toch hebben ze een duidelijke ASO-wens voor hun kinderen. De ouders krijgen een correct advies, maar ze volgen dit niet op! Dit leidt tot frustraties. Leerlingen kiezen naar hun kunnen en talenten, ouders kiezen voor “het beste” voor hun kind
Vraag van moderator: Hoe gaan scholen in dialoog met de ouders? -
Veel scholen proberen zo vroeg mogelijk met het keuzeproces te beginnen. Dit is een sleutel tot succes. De BASO-fiches zijn een succes. In de middenschool wordt verder gewerkt o.b.v. de BASO-fiche. MIBO-fiche vrij goed ingevuld door ouders, advies van de klassenraad, keuze ouders, keuze leerling gestuurd door de scholengemeenschap!
Vraag moderator: In welke mate biedt het CLB hulp? -
Het CLB werkt vraaggestuurd. Ze gaan aan de slag met ouders die dat zelf willen. Rol van het CLB zien verminderen: eerst heel grote rol, nu eerder uitzonderlijk voor “probleem”gevallen.
Vraag moderator: Onderscheid tussen theoretische en niet-theoretische vakken: hoe ga je in de middenschool om met de talentgerichte vorming? -
St. Pieterschollege/St.Jozefshandelsschool BLANKENBERGE: Vanaf 2013-2014 afstappen van studierichtingen, en kiezen voor een belangstellingsgebied dit is ook al in de Sint-Maarten Middenschool BEVEREN. In die school wordt er niet meer over ASO/TSO/BSO gesproken, maar wel over belangstellingsgebieden. Dit blijkt een hulp in het bewustwordingsproces van de leerlingen te zijn. o In elk belangstellingsgebied heb je ook nog de algemene vakken, zoals economie, talen…
o o
De start verloopt anders. De leerlingen moeten al vanaf het begin kiezen voor een belangstellingsgebied. De andere scholen in de omgeving doen niet mee. Het is dus moeilijk om het denken in termen van ASO-TSO-BSO weg te krijgen.
Vraag moderator: Bestaat er al een oriënteringsdraaiboek? -
-
-
-
In de middenschool van Izegem is een studiekeuzeboekje in de 1e graad. De leerlingen gaan vanaf nieuwjaar hiermee aan de slag. Ook de ouders worden betrokken. Leerkrachten lager onderwijs zijn dikwijls gefrustreerd, omdat de info van het lager onderwijs zo moeilijk doorstroomt naar het secundair onderwijs. Veel informatie wordt door de ouders tegengehouden. In sommige middenscholen wordt een contactdag en/of overleg met de leerkrachten van het basisonderwijs en het secundair onderwijs georganiseerd. Tijdens die momenten geven ze info door, worden resultaten van de leerling uitgewisseld… Er is een proeftuin geweest waarin een werkgroep bekeken heeft hoe de studiekeuze al vanaf de kleuterschool op een gerichte manier kon verlopen. Er is een boekje ontstaan. Helaas is dit bij een experiment gebleven: A5-blaadjes waarbij je in de kleuterschool een soort van evaluatie deed na bv. het bezoek van de bakker. TALENTENportfolio: werken rond de talentenarchipel (proeftuin). Jammer genoeg valt deze aanpak telkens stil. Het portfolio gaat mee naar huis na het 6e leerjaar, scholen zien dit niet. In de basisscholen gebeurt heel erg veel. Toch bereikt die informatie de middenschool niet.
Einde - extra bevindingen uit de groep: -
-
Blij te horen dat het LEZEN een positieve rol speelt! Het is jammer dat er in het leerplan van Nederlands niet meer aandacht aan het genietend lezen wordt gegeven! Zijn er leesbevorderingsprojecten op de scholen? OLVI-Middenschool Boom: leeskringen (tijdens de middag) voor alle leerlingen, leerlingen die taalondersteuning nodig hebben zijn verplicht om naar de leeskring te komen. (Wablieft-boek van Do Van Ranst auteur komt ook op bezoek) H.Pius X-Instituut MS ANTWERPEN heeft ook zo’n project. Er zijn wel maar weinig leerlingen die aan het project deelnemen. (een 20-tal) Sint-Franciscuscollege HEUSDEN-ZOLDER hebben wel een project in de B-stroom (bib-project met leerkracht Nederlands). Project boekenjuf in de lagere school (nog maar van dit jaar) zou dit ook in de B-stroom kunnen? Tekstbegriptoets in het begin van het jaar op basis daarvan worden de leerlingen ingedeeld in groepen om te lezen.
Werksessie 2 – ‘Schakelen naar een B-tere versnelling’ en ‘De draaglijke lichtheid van een basaal bestaan’ Na referaat 2 (met nagesprek) – “Schakelen naar een B-tere versnelling” + Tweegesprek – “De draaglijke lichtheid van een basaal bestaan”. Inhoudelijke reflectie / Interpretatieve reflectie / Transfer naar de eigen middenschool Vraag moderator: Wat zijn de opmerkingen/reacties? -
Een deel van de groep vindt het positief dat techniek een prominentere plaats in het voorstel krijgt. De vraag is of er veel zal veranderen. 1e voorstel is nogal braver / is een grotere hervorming beter? Vroeger is het de VSO ook niet gelukt. Zal dit dan wel slagen? Een van de argumenten: “Kinderen kunnen nog niet kiezen op 12j.” Waarom spenderen wij dan nu al die tijd in de studiekeuze? Weinig ruimte voor artistieke vaardigheden Geen vervolg op de economische initiatie!
Vraag moderator: Zou de 4 – 4 – 4-structuur een oplossing kunnen bieden? -
Blijft het probleem niet hetzelfde, verschuif je het probleem dan niet? Dit zou wel meer een hervorming zijn! Met de voorstellen van Dhr. Standaert zijn er verschuivingen, maar niet echt hervormingen… Experimenteerruimte op maat van de leerling? zinvolle gedachte, maar haalbaar?!
Vraag moderator: Projectmatig werken en/of samenwerken als leerkracht. Heeft iemand hier al ervaring mee in zijn of haar eigen middenschool? -
Heel af en toe voor een aantal lessen, maar niet een heel jaar door. De aanwezigen vinden die aanpak wel positief en nuttiger. TWIN (TECHNIEK EN WETENSCHAPPEN IN DE NATUUR): basisoptie naast de Latijn. Middenschool Jozef de Pélichy IZEGEM: extra uitdaging: SPAANS gemotiveerde leerlingen, op vrijdagavond (1e jaar)
Vraag moderator: Gebruik van multimedia in de school? -
-
IPAD’s in de school (St.Pieterscollege/St.-Jozefshandelsschool BLANKENBERGE): leerlingen moeten IPAD kopen. Dit is een besparingsoperatie, want in de toekomst zou dit minder moeten kosten dan de boeken. De experimenten in de klas met de IPAD zijn heel goed verlopen. De beslissing geeft energie aan het leerkrachtenteam. Er zijn wel nog veel vraagtekens. Waarschijnlijk zullen er in het begin kinderziektes de kop opsteken. IPAD zou beter zijn voor de educatieve vorming.
-
MEDIALE GELETTERDHEID: INGEBEELD 1-2-3-4. Worden deze platformen van het departement onderwijs gebruikt?
Vraag moderator: Wat doen jullie met hoogbegaafdheid in jullie scholen? -
De school wil ze uitdagen, maar de leerlingen gaan er niet altijd op in. Ze willen absoluut niet buiten de groep vallen. Sommige aanwezigen hebben de indruk dat het in het basisonderwijs meer uitgewerkt is. De lagere scholen hebben middelen om er op een andere manier mee bezig te zijn. Zo hebben zij bijvoorbeeld een zorgjuf. Omdat iedereen wel eens naar die zorgjuf moet gaan, vallen de hoogbegaafde kinderen niet op.
Vraag moderator: Hoe zorgen jullie voor differentiatie in de Middenschool? -
Sint-Maarten Middenschool BEVEREN: 2 leerkrachten voor 1 klas, opsplitsen of met 2 voor de klas: BASIS en VERDIEPING. Die aanpak geeft dynamiek. H.Pius X-Instituut MS ANTWERPEN: Halve klassen voor de talen. De klassen zijn te groot om vaardigheden aan te geven. Andere werkvormen: o Andere lokalen/speciale lokalen die je moet reserveren o Contractwerk of hoekenwerk o Open leercentrum o Leerplatform: herhaling/verdieping o Open leercentrum in Middenschool Kindsheid Jesu HASSELT: ze gaan geregeld met de klas naar daar om te werken, en dit lukt goed teamwork van leerkrachten (vakgroepen) rendeert wel na enkele jaren
Werksessie 3 – Van kiespijn en groeischeuten, de dingen die voorbijgaan. Na dialoog – “Van kiespijn en groeischeuten, de dingen die voorbijgaan.” Inhoudelijke reflectie / Interpretatieve reflectie / Transfer naar de eigen middenschool Vraag moderator: Werken jullie al met het materiaal van het CLB? -
-
-
-
-
Sint-Andreasmiddenschool OOSTENDE: Wij werken hier al met zo’n bundel, maar we vullen die aan met extra materiaal. Dit koppelen we aan de les Nederlands. De leerkracht Nederlans is ook klassenleerkracht. Zij nemen dit voor hun rekening. Het document worden ingevuld, en dit gaat terug naar de leerkracht Nederlands. Vervolgens wordt er een gesprek met de leerling gevoerd. Ten slotte komt dit bij de klassenraad. Sint-Maarten Middenschool BEVEREN: LeLeKie (Leren-leren-leren-kiezen) Iedere klas heeft een LeLeKie-leerkracht (iemand die meerdere uren geeft). De leerlingen leggen een heel traject met een LeLeKie-map af. Ze gaan op zoek naar talenten. Ook de ouders worden betrokken. De leerlingen gaan op bezoek in de eigen bovenbouw en in andere scholen. Middenschool Don Bosco HAACHT: een werkboekje + TSO-BSO-leerkracht die komt vertellen. Alle studierichtingen, ook van ASO komen aan bod en iemand van het CLB komt over het aanbod vertellen . Sint-Franciscuscollege HEUSDEN-ZOLDER: leerlingen van het 2e jaar mogen een soort van informatiemarktje houden. Er is dan wel nood aan een goede coaching in het voorstellen van de richtingen. Spes Nostra instituut KUURNE: CLB komt uitleg geven. Er is ook een contactmoment voor de ouders. De school en het CLB nemen een deel voor hun rekening. (EN-EN-formule)
Vraag moderator: De klassenleraar speelt een grote rol: hoe/wat is het profiel van een klassenleraar? -
Sint-Franciscuscollege HEUSDEN-ZOLDER: Klassenuurtje per week: leefsleutels en leren-leren Middenschool Jozef de Pélichy IZEGEm: De klassenleraar werkt rond studiekeuze tijdens zijn of haar vak. Er zijn mensen die het super doen en er zijn mensen die er niks voor doen. Er zijn grote verschillen tussen de leerkrachten. Sint-Andreasmiddenschool OOSTENDE: alle richtingen worden voorgesteld. Eerst worden de richtingen uit de eigen scholengemeenschappen gepresenteerd. Daarna komen ook andere richtingen aan bod. Een correcte oriëntatie staat centraal.
Vraag moderator: Er ligt veel verantwoordelijkheid bij de scholen, vroeger lag dit bij het PMS (testen). Hebben we heimwee naar vroeger? -
Leerkracht kennen de kinderen beter. (volgen ze soms 1 of 2 jaar) Hier zit de kracht! In een school zijn er veel leerkrachten die samen de beslissing kunnen nemen. Iedereen kent deze leerlingen. Meer info (over langere tijd) dan een momentopname (test).
Vraag moderator: Heeft het (neurologische gezien) zin om in de 1e graad die studiekeuze te doorlopen? -
-
-
Dit is zinvol als het goed begeleid wordt. Ook moeten de leerlingen al weten waar hun interesses liggen. Zichzelf leren inschatten is ook belangrijk. De leerlingen kiezen wat hen op dat moment ligt, maar dat is op langere termijn geen garantie. Als er twijfel is, proberen de scholen de oriëntatie breed te houden. Je kunt soms fout kiezen op die jonge leeftijd. Als je oud-leerlingen terugziet, verschiet je soms wat ze bereikt hebben. Dat had je nooit verwacht! Als er voor Pasen naar volgend jaar verwezen wordt, lijkt het voor de leerling alsof je hem of haar al opgeeft. Sommige scholen zetten het advies niet op papier of zeggen het zelfs niet. Sint-Andreasmiddenschool OOSTENDE: De onrealistische keuzes worden door de klassenraad al in de kiem gesmoord. Dit maakt het wel makkelijker om na de predelibiratie het eventuele “slechte” nieuws te melden. Het advies wordt op papier gezet en opgestuurd. Daarna wordt er in de les tijd gemaakt om erover te praten, om het advies bespreken. Voor sommigen kan het negatief werken. Anderen moeten juist wakker geschud worden! Ze kunnen het op dat moment nog bewijzen. De begeleiding is heel belangrijk! De klassenleraar die het nieuws overbrengt, moet ook professioneel handelen.
Vraag moderator: Hoe gaat de middenschool om met kansarme groepen? -
-
Sint-Maarten Middenschool BEVEREN: In het verleden was er een contactmoment voor de ouders van de A-stroom. Nu is er ook zo’n moment voor de B-stroom. De omkadering was veel groter: 10 mensen voor meer individuele vragen/gesprekken. Toch heeft de school niet alle ouders kunnen bereiken. H.Pius X-instituut MS ANTWERPEN: Voor echt moeilijke ouders wordt het CLB ingezet. Sint-Franciscuscollege HEUSDEN-ZOLDER: Het rapport mag niet meegegeven worden zonder ouders. Soms wordt er een tolk ingezet.
Vraag moderator: Kansarme ouders & studierichtingen TSO/BSO-georiënteerd? -
In de B-stroom zitten bijna allemaal GOK-leerlingen. Het zijn uitzonderingen die doorstromen naar de A-stroom. Er zijn op dat vlak heel weinig succeservaringen. LTL-project LIMBURG positief, veel gok-leerlingen Studiekeuzebegeleiding in het Frans (Sint-Franciscuscollege HEUSDEN-ZOLDER) Presentaties in eigen taal voor anderstaligen (wel tolk nodig!)
Vraag moderator: Extra vragen/opmerkingen? -
Middenschool Jozef de Pélichy IZEGEM: ACTIE ROOKVRIJE KLASSEN wereld-anti-tabakdagen echt SUCCESverhaal OLVI-Middenschool BOOM: Slim mobiele school (SMS-actie): rond verkeer (toneel, boeken, leefsleutels) Middenschool Jozef de Pélichy IZEGEM: fluovestjes stimuleren voor op de boekentas. De leerkrachten moeten dit uiteraard ook dragen (helm, fluovestjes). Dit blijkt moeilijk te zijn.
