‘Wie kan je meer vertrouwen?’ - De Standaard
Page 1 of 5
Home dS Avond (/plus) (http://www.standaard.be/plus/20160323/avond)
WAAROM AANSLAGEN VAAK DOOR BROERS GEPLEEGD WORDEN
‘Wie kan je meer vertrouwen?’ 23 MAART 2016 | Lotte Alsteens
Sinds vandaag hebben we het over de broers El Bakraoui. Alweer broers. Hoe komt het toch dat terroristische aanslagen zo vaak een familiale aangelegenheid zijn? ‘Een hechte band blijkt een grotere rol te spelen in het radicaliseren dan ideologie en godsdienst’, zegt prof. Rik Coolsaet van de Universiteit Gent.
V.l.n.r: Waleed en Wail Al-Shahan (VS 2001), Salem en Nawaf Al-Hazmi (VS 2001), Willy en Padraig Pearse (Ierland 1916), Hamza en Ahmed Al-Ghamdi (VS 2001), Said en Cherif Kouachi (Charlie Hebdo 2015) en Brahim en Salah Abdeslam (Parijs 2015).rr
De broers El Bakraoui passen in het illustere rijtje van de broers Abdeslam (Parijs), de broers Kouachi (Charlie Hebdo), de broers Tsarnaev (Boston) en de drie koppels broers die vliegtuigen kaapten op 11 september 2001 (zie onderaan). Waarom zou je met je broer een aanslag plegen? ‘Er is een naam voor: kinship and friendship bonding, en het is een fenomeen dat sinds 2003 beschreven wordt in terreuronderzoek’, zegt Rik Coolsaet, professor-
http://www.standaard.be/cnt/dmf20160323_02198891
23/03/2016
‘Wie kan je meer vertrouwen?’ - De Standaard
Page 2 of 5
emeritus internationale betrekkingen van de Universiteit Gent. ‘Het weerlegt de theorie dat radicalisering vooral achter de computer gebeurt, door het lezen van radicale ideeën. Dat gebeurt wel, denk maar aan Anders Breivik, maar het is eerder uitzonderlijk. Niet ideologie en godsdienst, maar wel een hechte band blijkt de belangrijkste factor te zijn in de aanloop naar een terreurdaad. Het opjutten, wat een ander woord is voor radicalisering, gebeurt vaak in een kennissenkring, waarin gevoelens van frustraties en verongelijking gedeeld worden. En hoe verder je daarin gaat, hoe belangrijker de band: als je uiteindelijk plant om tot actie over te gaan, moet je erop kunnen vertrouwen dat de ander niet loslippig wordt. En wie kan je beter vertrouwen dan je broers waarmee je bent opgegroeid? Of de vrienden uit je jeugd? Of andere familieleden, zoals tantes, ooms, ouders?’ De aanslagen van de voorbije jaren passen perfect in dat plaatje. ‘Van Nemmouche (de Fransman die in 2014 de aanslag pleegde in het Joods Museum, red.) tot gisteren: het gaat veelal om leden van hetzelfde netwerk, Fransen en Franstalige jongeren die elkaar gevonden hebben in Syrië en die hier terugvallen op oude makkers om aanslagen te plegen’, zegt Coolsaet. Hij denkt niet dat Islamitische Staat (IS) bewust broers naar het ‘front’ stuurt, maar dat netwerken als deze van onderuit ontstaan. Niet de fout van het DNA Hoe groot is de kans dat iemand meestrijdt in de jihad? Tijdens de oorlog in Irak die in 2003 begon, identificeerden de Amerikaanse inlichtingendiensten ‘een familielid dat al strijd voerde’ als de belangrijkste voorspellende factor. Wat nog niet betekent dat alle ‘broers van’ te wantrouwen zijn. ‘In sommige families wordt de ene broer een crimineel, en de andere een politieagent. Ik herinner me een terreurcel die in 2008 werd opgerold: een broer van een van de leden was een rokkenjager in Thailand. Om maar te zeggen: het zit niet in de genen om samen hetzelfde pad op te gaan’, zegt Coolsaet. Zullen we nog meer broers X leren kennen? De kans is groot. Jihad-expert Pieter Van Ostaeyen heeft weet van 23 broers die vanuit ons land naar Syrië zijn getrokken. Daaronder drie keer drie broers, en voor de rest steeds duo’s. De broers Abdeslam kennen we al, en de broers Abaaoud ook: Abdelhamid, de hoofdrolspeler in de aanslagen van Parijs, werd doodgeschoten door de Franse politie. Broer Younes, die op 13-jarige
http://www.standaard.be/cnt/dmf20160323_02198891
23/03/2016
‘Wie kan je meer vertrouwen?’ - De Standaard
Page 3 of 5
leeftijd met Abdelhamid mee naar Syrië ging, leeft nog. Er wordt ook actief gezocht naar Mohamed Abrini, een kompaan van Salah Abdeslam. Broer Souleymane Abrini kwam in 2004 om in Syrië. ‘Bloedbroeders’, een overzicht Brussel (2016): Ibrahim en Khalid El Bakraoui De broers El Bakraoui stonden al bij het gerecht bekend als zware criminelen. Het appartement in Vorst waar Salah Abdeslam gevonden is, zou onder een valse naam gehuurd zijn door Khalid. Hij zou ook betrokken zijn geweest bij de huur van het eerder ontdekte safehouse in Charleroi. Dat onderduikadres werd gebruikt door de daders van Parijs. Er lijkt dus een link te bestaan tussen beide terreurcellen. Khalid noch Ibrahim stond voor de aanslagen van Parijs bekend als radicaal. Parijs (2015): Brahim en Salah Abdeslam Op 13 november zouden beide broers zich, in naam van IS, opblazen in Parijs. Brahim zette door met het plan in het café Comptoir Voltaire, maar Salah vluchtte terug naar België. Hij was ruim 100 dagen lang de meest gezochte terrorist in Europa. Op 18 maart werd hij gegrepen in Molenbeek. Het is zeer plausibel dat zijn arrestatie een invloed heeft gehad op de aanslagen in Brussel. Charlie Hebdo (2015): Cherif en Said Kouachi Op 7 januari dringen twee mannen in Parijs de redactie van het satirische blad Charlie Hebdo binnen. Het gaat om de broers Cherif en Said Kouachi. Nadat ze in en rond het gebouw twaalf mensen hadden doodgeschoten, vluchtten ze weg. Er volgt een klopjacht en op 9 januari schiet de politie de broers dood. Ze pleegden hun daden in naam van de Jemenitische tak van Al-Qaeda. Boston Marathon (2013): Dzhokhar Tsarnaev and Tamerlan Tsarnaev Op 15 april 2013 ontploffen twee bommen nabij de finish van de marathon van Boston, in de VS. Daarbij komen drie mensen om. Op 19 april wordt bekendgemaakt dat de twee verdachten twee Tsjetsjeense broers zijn, die in het nabijgelegen Cambridge wonen. Een dag eerder hebben ze een agent
http://www.standaard.be/cnt/dmf20160323_02198891
23/03/2016
‘Wie kan je meer vertrouwen?’ - De Standaard
Page 4 of 5
doodgeschoten en zijn ze op de vlucht geslagen. Tamerlan sterft uiteindelijk aan de verwondingen die hij oploopt tijdens de klopjacht, de jongere Dzhokhar wordt ingerekend. Hij is intussen veroordeeld tot de doodstraf. 9/11 (2001): Waleed en Wail Al- Shehri, Salem en Nawaf AlHazmi, Hamza en Ahmed al-Ghamdi Aan de aanslagen door Al-Qaeda op 11 september 2001 in de VS nemen maar liefst drie koppels broers deel, allemaal Saoedi’s. Waleed en Wail AlShehri zijn kapers van vlucht 11 van American Airlines, die zich als eerste in de Twin Towers boort. Hamza en Ahmed al-Ghamdi zitten in vlucht 175 van United Airlines die in de tweede toren belandt. Salem en Nawaf Al-Hazmi zijn kapers van vlucht AA-77, het vliegtuig dat op het Pentagon terechtkomt. VK (1973): Marian en Dolours Price Het zijn niet alleen mannen die samen vernieling zaaien. De zussen Dolours en Marian Price, lid van de Iers republikeinse paramilitaire organisatie IRA, hadden beiden deel in de bomaanslag op de Old Baily in Londen op 8 maart 1973. Daarbij vielen ongeveer 200 gewonden en één dode, een man die een hartaanval kreeg. De zussen werden samen met acht andere leden van hun eenheid schuldig bevonden en zaten enkele jaren gevangenisstraf uit. Paasopstand (1916): Willy en Padraig Pearse Tijdens de Ierse Republikeinse opstand van 24 tot 30 april 1916 heeft Padraig Pearse de leiding over de Irish Volunteers, die samen met de Irish Citizen Army tegenover duizenden Britse ordehandhavers komen te staan. De Ierse revolutionairen moeten het onderspit delven en zowel Padraig Pearse als diens broer Willy komen om het leven.
Bovenstaand artikel verscheen in dS Avond. Lees de integrale avondeditie. (http://www.standaard.be/plus/avond)
http://www.standaard.be/cnt/dmf20160323_02198891
23/03/2016
‘Wie kan je meer vertrouwen?’ - De Standaard
Page 5 of 5
ALLE ARTIKELS VAN DE LAATSTE 24 UUR » (/NIEUWS/MEEST-RECENT)
http://www.standaard.be/cnt/dmf20160323_02198891
23/03/2016